Cambridge Library CoLLeCtion Books of enduring scholarly value
Classics From the Renaissance to the nineteenth century, Latin and Greek were compulsory subjects in almost all European universities, and most early modern scholars published their research and conducted international correspondence in Latin. Latin had continued in use in Western Europe long after the fall of the Roman empire as the lingua franca of the educated classes and of law, diplomacy, religion and university teaching. The flight of Greek scholars to the West after the fall of Constantinople in 1453 gave impetus to the study of ancient Greek literature and the Greek New Testament. Eventually, just as nineteenth-century reforms of university curricula were beginning to erode this ascendancy, developments in textual criticism and linguistic analysis, and new ways of studying ancient societies, especially archaeology, led to renewed enthusiasm for the Classics. This collection offers works of criticism, interpretation and synthesis by the outstanding scholars of the nineteenth century.
Didymi Chalcenteri Grammatici Alexandrini Moritz Wilhelm Constantin Schmidt (1823–88) published this work in 1854. It is a collection of the fragmentary Greek texts of Didymus Chalcenterus (63 BCE–10 CE), a grammarian and compiler who lived and taught in Alexandria and Rome. Didymus was perhaps the most prolific writer of antiquity: it is suggested by other ancient sources that he wrote between 3,500 and 4,000 books. Because he borrowed heavily from other authors, he is an important source for the lost work of writers such as Aristophanes and Aristarchus. Most of Didymus’s own work has perished, but what remains is collected here by Schmidt. The fragments cover topics including lexicography; grammar and orthography; the style and language of authors such as Homer, Pindar, and Demosthenes; and ancient historical writing. The final group of fragments includes a number of texts of which the attribution to Didymus is uncertain.
Cambridge University Press has long been a pioneer in the reissuing of out-of-print titles from its own backlist, producing digital reprints of books that are still sought after by scholars and students but could not be reprinted economically using traditional technology. The Cambridge Library Collection extends this activity to a wider range of books which are still of importance to researchers and professionals, either for the source material they contain, or as landmarks in the history of their academic discipline. Drawing from the world-renowned collections in the Cambridge University Library, and guided by the advice of experts in each subject area, Cambridge University Press is using state-of-the-art scanning machines in its own Printing House to capture the content of each book selected for inclusion. The files are processed to give a consistently clear, crisp image, and the books finished to the high quality standard for which the Press is recognised around the world. The latest print-on-demand technology ensures that the books will remain available indefinitely, and that orders for single or multiple copies can quickly be supplied. The Cambridge Library Collection will bring back to life books of enduring scholarly value (including out-of-copyright works originally issued by other publishers) across a wide range of disciplines in the humanities and social sciences and in science and technology.
Didymi Chalcenteri Grammatici Alexandrini Fragmenta Quae Supersunt Omnia E dited by Moritz S chmidt
C A M B R I D G E U N I v E R SI T y P R E S S Cambridge, New york, Melbourne, Madrid, Cape Town, Singapore, São Paolo, Delhi, Dubai, Tokyo Published in the United States of America by Cambridge University Press, New york www.cambridge.org Information on this title: www.cambridge.org/9781108016247 © in this compilation Cambridge University Press 2010 This edition first published 1854 This digitally printed version 2010 ISBN 978-1-108-01624-7 Paperback This book reproduces the text of the original edition. The content and language reflect the beliefs, practices and terminology of their time, and have not been updated. Cambridge University Press wishes to make clear that the book, unless originally published by Cambridge, is not being republished by, in association or collaboration with, or with the endorsement or approval of, the original publisher or its successors in title.
DIDYMI CHALCENTERI GRAMMATTCI ALEXANDRIA FRAGMENTA QUAE SUPERSUNT OMNIA
DIDYMI CHALCENTERI GRAMMATICI
ALEXANDRIA
FRAGMENTA QUAE
S U P E R S U N T
COLLEGIT ET
OMNIA
DISPOSUIT
MAURICIUS SCHMIDT
LIPSIAE SUMPTIBUS ET TYPIS B. G. TEUBNERI. MDCCCLIV.
CAROLO GOETTLINGIO FREDERICO GUILELMO SCMEIDEWINO PHILOLOGIS ILLUSTEIBUS
s.
PRAEFATIO. -Thomae Reinesii si aetatem tulissent supplementa quattuor librorum historicorum Graecorum G. I. Vossii, in quibus grammaticos etiam in ordinem a se receptos esse ipse scribit a. 1640 in epistula ad Gasparem Hofmannum p. 33, dudum, opinor, extitisset alter Carolus Muellerus, qui, ut Francisci Titzii in diatribe de Moschopulis p. 15 verba mea faciam, negotium nostrorum temporum genio dignum ad finem perduceret, ut Graecorum grammaticorum vetustiorum atque classicorum opera uno maiore corpore collecta probeque ordinata emitteret in lucem publicam, id quod ex parte molitum esse Fredericum Georgium Thryllitium compertum habemus e miscell. Lips. II p. 550 et C. A. Klotzii praef. ad Straton. epigr. p. 16. Atque esset profecto, quod eiusmodi corpus sibi gratularetur, si quis aut Frederici Osanni aemulus (vid. C Suetonii Tranquilli de gramm. et rhett. lib. ed. Fr. Osannus p. v) grammaticorum, qui Alexandriae Romae Byzantii docuerunt, concinnare chronologiam, a Laurentio Lerschio in annall. Marburg. 1840 p. 118 suo hire desideratam, aut, quod Lobeckium in parergis ad Phrynichum p. 481 inchoare memini, eruditionis grammaticae rationem, qualis singulis deinceps temporibus inter Graecos obtinuit, e reliquiis percipere vellet.
VI
PRAEFATIO.
Ut vero mine comparata res est ; neuter locus hac aetate pertractari poterit nisi alb eo, qui molestissinium illud grammaticorum reliquias colligendi componendique negotium ipse sibi imposuerit, inque singulos grammaticos ab ipsis principibus exorsus singulari scriptione commentatus fuerit ea usus diligentia, qua in coniponendis Polemonis Eratostlienis Zenodoti Aristophanis Aristarchi Cratetis Aristonici Apionis Herodiani Ori reliquiis usi sunt Prellerus Bernhardyus Duentzerus Kibbeckius Nauckius Lehrsius Wegenerus Friedlaenderus Ritschelius, et qua alii nostri saeculi viri doctissimi aliorum studia adumbrare conati sunt, quos inter Ottonem Schneiderum Meierum Osannum Schoemannum Graefeiihanium Velsenium Langium Scrzeczkam Beccardum Glerhardum Radulfum Schmidtium nominasse satis habeo. Longum enim est omnes enumerare. Ac Ritschelius quidem sitne etiamnunc tenax consilii historiam graecae grammaticae perscribendi, quam moliri se in prolegg. ad Theodul. p. IX et in comment, de Oro § 1 significabat, haud satis scio, K. Lehrsium vero7 quamvis enixe rogatum, ut gramnaaticorum componeret historiam, cui operi perficiendo neque exstitit ipso neque exstabit unquam, sive scientiae copiam sive acumen ingeniique dotes spectaveris, paratior alter, hoc ipsum negotium deti-ectasse, hunierisque iuvenilibus impositum maluisse fando accepimus. Itaque hie locus cum etiamnunc philologorum studiis posset derelictus appellari — nam quam Graefenhanio debemus philologiae classicae historiam immaturiore partu in lucem esse editam iuxta cum aliis iudicamus — meorum quoque studiorum vestigia hunc premere tramitem iussi, professusque sum documentis nonnullis deinceps publice datis, commentationibus, inquam, de Seleuco Homerico de Philoxeno Alexandrino de Tryphone de Dionysio Thrace inscriptis. Atque eiusdemmodi exercitationum vi-
PRAEFATIO.
VII
ces explet etiam TO TKZQOV jiifiMov ' D i d y m i Chalcent e r i quae s u p e r s u n t ' inscriptum, Aristarchi reliquiarum editionis quasi praecursor; de cuius consilio et compositione ut in hac praefationis parte paucis mihi exponendum sumam, his Friedlaenderi in praef. ad Ariston. p. VI effectuin verbis est: — crestat ut quis Didymi librurn eodem modo restituat. Quod omitti potuisse, si quis nunc de Didymo scriberet, ut nuper factum est, id inter mirabilia referendum erit, quae in hoc genere his annis multa acciderunt.' Pace enim viri egregie docti dixerim, magis etiam mirum videri, quod omnino hucusque neglectus iacuit Didymus, grammaticorum, ut qui tanquam in confiniis Graecae Romanaeque grammaticae natus, facile gravissimus, quam quod, qui de Didymo vocabulorum interprete commentatus est, opera hominis ad Homerica studia pertinentia omisit. Erat nimirum via atque ordine procedendum. Itaque cum de commentariis Didymi, quibus scenicos poetas illustraverat, quaestio absolvi mihi non posse videretur, priusquam de lexicis comico tragicoque conditis inque Hesychium receptis constaret (vid. p. 272), neque quidquam excogitari absurdius potuisset, quam membra libri natura cohaerentia temere divellere, nempe ordiri a recensione Homerica, dein ad lexica aberrare, rursumque cursum relictum iterare, primum ks^sog, deinde commentarios, tertio capite opuscula grammatica, quarto miscellanea absolvi, quinto denique incertae sedis fragmenta comprehendi. Neque secundo capite constanter eum paragraphorum ordinem tenui, cui p. 11—13 librorum conspectus adstringendus erat, sed paululum mihi immutandum sumpsi. Schoiiis enim in Iliadem Venetis Didymi diopftcnrixK contineri indice illo singulis rhapsodiis subscripto certiores fimus, at carent subscriptionibus his scholia in Odysseam Harleiana et Mediolanensia: itaque ex his excerptas Di-
VIII
PRAEFATIO.
dymi SioQfraTixtiiv particulas post commentariorum Homericorum reliquias demum exhibui, quippe quae certa testimoniorum fide niterentur. Homericae recensioni poteram equidem Hesiodea, Pindaricis hypomnematis Bacchylidea, Sophocleis Euripideisque exercitationibus commentaria Aehaei Ionisque fabulas illustrantia, Aristophaneis studiis animadversiones ad reliquos socci poetas conscriptas subiungere, sed tamen alteram rationem amplioribus operibus excussis a p. 299 usque ad p. 310 breviter de commentariis arctioris ambitus in poetas quos dicunt minores disserendi vel ideo praeoptandam duxi, ne quae de Didymo scenicorum poetarum interprete scholiorumque principali fonte disputanda mihi essent p. 261—299 male discerpere cogerer. Ad illustrationem fragmentorum quod attinet parcum me plerumque interpretem fuisse confiteor, ut explicandi rationem istam, quam indoctam ct puerilem increpat Bernhardyus in Eratosthenicis p. V, quoad fieri posset, caver em; haud negaverim tamen, quod factum nollem, caeca quadam uberius exspatiandi libidine aliquotiens me hue illuc devium abreptum liberius evagatum esse. Sed quae Homericae Pindaricaeque recensionum supersunt reliquiae eas fere indotatas dimisi. Hue enim Aristarcliea compositurus brevi tempore vela retrorsum dabo. Denique quod Didymi opuscula ilia a Francisco Eittero auctori sua restituta Coloniaeque a. 1845 edita (cf. Alois. Capellmann. in annall. Marburg. 1S46 Nr. 58) dedignatus sim, non vereor equidem ne in vituperationem incurram prudentiorum hominum, qui spero fore ut consensu suo comprobent argumenta, quibus ad refutanda Ritteri somnia passim usus sum, cf. p. 92. 272. 275. 327. 333. Oeterum quid me impulerit, ut prae ceteris grammaticis hac ipsa aetate, quae Apollonium Dyscolum eiusque filium Herodianum potissimum in deliciis habere videatur,
PEAEFATIO.
IX
Didymum mihi edendum elegerim, respondebit sciscitantibus Fredericus Ritschelius in corollario ad ipsius librum de bibliothecis Alexandrinis deque Pisistrati studiis Homericis Bonnae 1840 edito p. 25: f Non potest obscurum esse immane quantum in hac parte grammaticae' (literarum dicit historiam), cquae ad describenda disponenda iudicanda literarum monumenta sjnectat, veteres illos Alexandrinos praestitisse, sed multo etiam tenuiorem horem studiorum memoriam per insecuta saecula Byzantinorumque barbariem ad posteritatem esse propagatam, quam eoruni, quibus ipsa TE%vt] fQa^iatinri perficiebatur. Qui locus spcramus fore ut dedita opera (dignus est enim) hac aetate pertractetur.' Verum enim vero ne lianc quidem quamvis tenuem studiorum memoriam, absque Didymo fuisset, ad nos propagari potuisse, quicunque viri laboriosissimi merita aequa lance perpenderit, profecto non ibit infitias. Didymi enim ore loquuntur quotquot evolvimus lexica glossarumve congeries, quotquot manu versamus scholiorum lectissimorum collectiones, Didymi est, quod Philocliori Timaei Polemonis Mnaseae aliorumque haud indignorum lectione scriptorum opera quadamtenus possunt restitui, Didymum tacite expilatum esse ab Herodiano Athenaeo Plutarcho Plinio vidimus. I nunc et laude sua dignum esse virum nega! Superest ut pauca quaedam, quae in emendandis plagulis diligentiam et aciem oculorum fugerunt, corrigantur, e. c. p. 110, 32 scripseram c o n i c i a s pro eo, quod nunc legitur c i a s , p. 184 pro KVTIQO. exarandum erat KvnaQa, p. 289 1. ult. 'AkniL&VL, p. 319 s. f. haud pro h a n d exprimi debebat. Denique suis locis haec inseras additamenta: p. 7, 3 Agatharchides Cinnaei (KLVEOV) d-QSTttog Phot. bibl. 213, Persaeus Zenonis alumnus Suida teste, ' G a n y m e d e s n u t r i c i u s ' schol. Vratisl. Lucan. Phar-
X
PKAEFATIO.
sal. X 519. — p. 81, 14 cf. L. Preller. Griech. Mythol. I p. 471. — p. 1S6, 12 leg. 254 pro 275. — p. 221, S possis etiam A r b i o coll. Steph. Byz. I l l , 9. — p. 224, 25 Sic "AQad-Q-og et "jlQaffiog pronunciasse veteres docent I. N. Oekonomides et L. Rossius in eAlte Lokrische Inschrift' Lips. 1854. 8° p. 39. — p. 291, 11 de permutatione nominum 'Ajtokkdviog et 'Hfaodagog egit etiam Muellerus ad Lycophr. v. 208. — p. 305, 2 confundi "lava et TrjQsvg ixXqQ-rj (sc. Kcc&qQEvg) TtaQaqi&siQcivTCOv rav evoixovvzav xv\v XE%IV. Sequuti sunt
Didymus et Iuba rex; deinde scholii in Apollonium II 709 auctor I I p . 184 ed. Schaef.: St,6 nal AaqvaGGog TCQOXEQOV vGtBQov
ds
-Kara TittQacp&oQav tav
6TOI%£IG>V
IlttQva666g, coll. Steph. Byz. 225; 15 West. = 506, 10 Meinek. et. m. 655 6, sive is Theo fuit sive Lucius Tarrhaeus; Hermogenes ap. Walz. rhett. Gr. Ill 404 xa ccfiaQtrjiiaTa xatcc %r\v As%iv xura dvo TQonovg yiverat,, axvQiuv KCCI TtKQcccp&OQixv — oiov o xaXovGo diat,c3^ia sdv rtg el'7tt] §iat,CQ6tQav. rj to aifirndstv a^rndsiv xal xa xoiavxcc. Hinc Eustath. ad Dionys. Perieg. 140 xata XTJV HKQCC toig QTJXOQGI inquit Asyo^Evr^v naQccy&OQav. P h r y -
nichus Arabs passim 7taQaq>Q-. passim dia(p&. usurpavit, illud in app. soph. ap. Bekk. anecd. Gr. I 150, 31 s. v. Xa&aQyog xvcov, hoc 1. c. 67, 15: "TQi6%og o 8LU(P%-ECgovxEg of idimxaL fiQiGypv nalovOiv cf. Lob. Aglaoph. 876 et in epit. p. 398 ed. Lob.: Uxvicpog xctxcc Sbaqi&oQuv OL nollol Xiyovai xov yXt,6%Qov ntL Adde p. 300 6ilyY\ p.
311 icgaxag. Nee non Artemidorus Daldianus de somn. II. c. 3 per dieccp&OQccv Tr\$Evvov a Temeno factum esse censet. vid. Reisk. ad Dion. Hal. AR. I p. 569. Reiff. ad Artemid. II p. 312. O. Mueller Etrusk. I p. 26, 2. Zenobius porro haud dubio is qui Apollonii Dyscoli Qfj^iaxixov in brevius contraxit ap. et m. 712, 43 Nicandrum forma inMt,ovxag oWxovg usum vituperat, quod TOT; Uy\E %6 &ifia Q-EX^aag EITIEIV scpd-siQE TTJV xov v\%ov fiifirjGiv.
pissime numero Stephanus Byzantius vv. xtttu
Sae-
nagatpd'EiQEiv
itttQcupfroQav itaQEcp&aQHEvcog u t i t u r : 4 , 18
Meinek.
decessorem secutus Sophoclem iuniorem, Apoll. Rhod. I 932 interpretem; 143, 18 M. (64, 21 W.) coll. et. m. 167, 10; 236, M. (105, 30 W.) 180, 22 (81, 3) 217, 17 (97)
17 390, 9 (172, 33) 439, 7 (194, 25) 592, 11 (263, 25) unde ap. schol. Lucian. IV p. 149 Jacbz. pro doxsi 8e pot, xal 4 TO sv 6vvr}d-fia XOXXI&LV ) aito tovrov (toti xoxta^aiv) /Jappagixug (sic Marc. exc. G; /3apj3«pov editor) xal •xaqa(sic V; Jcbz. cum C %u§axsxo\i\Livag) eiQrjG&ai aut xaxa naQCMp&OQuv aut xal nccQscp&aQiievag praeoptaverim. Vin
etiam plura exempla e recentioribus grammaticis petita? en tibi primum in rem nostram citabo testem praetextatum Ioannem Laurentium Lydum de magg. 1 8 p. 127 Bekk. •xaXovGi Ss ccvxag o[ (t«v Pa[iatoi lovpag, oi de /Jap/japot xovcpag {iQU%v xt, naQucp&aQeiOrig xy\g Aaijsrag: quo loco cave
ne abutare, emendatione egere suspicans eundem Lydum de menss. p. 84, ubi jiaQuxQKTteiOrjs eodem quo 7taQcc ot ' ^s 6x®A.rjxct 7taQO0ov degfiiGt^g ourog. (ieXriov de tov %akxovv £%ovta degree vositv. toGel slays %aA.xodeg-
• • > • )
rd yccQ Gaxxr} ini%alxa ks'ysi (1. — stai). Contra Palmerium, qui ocpig (Saxog e%av correxit, et Albertium, otpiv odxog e%ovta suspicatum, editam Hesychii lectionem tuetur Fritzschius his verbis p. 46 eImmo Aristarchus verissime perspexerat 6uxodsQiuV). Neque vero improbabilis
haec est v. d. opinatio. Ut enim ap. Ammon. 1. c. Tryphoni Aristocles Rhodius adiungitur, ita Athenaeus IV 174, postquam Aristoclis sententiam exposuit, Tryphonem loquentem introducit. Neque ille Aristocles alius videtur, ad quern data epistula respondit Apollodorus nescio quis'), unde Athen. XIV 636 F nonnulla haud indigna relatu visa excerpsit. Aristocli grammatico libros ICSQI diaXsztav (zov?) vindicare non dubito, quos excitat Horodian. n. §L%Q- 370 Lehrs. Cram. ann. Oxx. I l l 299, 1 Drac. de metr. poet. 41, 16 Herm. (vid. G. Koen. Greg. Cor. p. XVII ed. Schaef.) ann. Oxx. I 231, 28 et, m. 545, 5 et. Gud. 353, 36 schol. Opp. hal. I 223. Deinde haud dubie idem Ho1) Sunt enim qui Atheniensem, suiit qui Cyrenaeum intellegere malint, cuius memoriam resuscitaverunt Galeus diss. de scr. myth. 3 Heyn. ad Apoll. IV p. 1174 Thrig-ius in Cyrenaic. p. 369 sqq.
26
merum rccensuit scliol. Horn. II. T 218 p. 523; et siquidem Proclum in Tim. p. 27 recte interpretor, ubi Bergkius Aristoclis nomen restituendum esse vidit, iis etiam scriptoribus accenscri debet, qui de diebus festis data opera inquirerent. Praeterea Aristoclis nomen passim occurrit, ita tamen ut Rhodium innui pro certo affirmare vix ausis. Meursius quidem in notis ad Aristox. p. 145 sq. historiae scriptorem (EV y 'Irahnav), quem Clemens Alex. VI p. 267 et Plut. p. m. c. 25, 41 in testimonium vocarunt, a Rhodio diversum non esse putat. De A. paradoxographo cfr. A. Westerm. praef. p. XXIV et 161. Huiusce notitiam debemus P]ut. p. m. 29 II p. 312 E Stob. floril. LXIV 37 (EV a naQccdotnv) Aelian. h. a. XI 4 schol. Pind. 01. VII 66 Apost. prov. 14; 70 Arsen. viol. 3S5 coll. Voss. hist. gr. praef. X et 402 ed. West.') Librorum par de rep. Lacedd. compositum (Ath. IV 140 B) equidem ut ab A. Rhodii studiorum ratione alienissimum arbitror, ita Aristocli Messonio peripatetico aptissime mihi convenire videntur, nisi forte nomen depravatum est, et Athenaeus hoc quoque loco ad Aristocratis Laconica respexit, ut III p. 82. cf. Westerm. ad Voss. p. 403. Ac peripatetici quidem philosophi cum summo cum studio de rebus musicis commentati sint, possit aliquis hoc argumento fretus ex iis etiam operibus opusculisque, quae supra in Rhodii officina excusa esse suspicati suinus, nonnulla ad Messenium peripateticum2), incertae aetatis homi1) Hunc fortasse usurpavit Phot. 270, 24 Mlv&ct — 'AQIBTOKITJS Se iv TCO TCSQI yiyavrcav Sbanlao&fivai xov eiz ccvvfj pv&ov 3ta TO xaQizcoStg (1. KO7i(jcoS8g) svQB&hv [ra] HetTctcpQOvri&fjvat, TO ) 'Ignolum hominem' dicit Rank, comment, de Hesych. p. 8. Sed Eulogii scholia usurpavit, qui de voc. atpiyp.sQ'a exposuit ap. Cram. A. P. IV p. 21. Scholasticum huic cognominem expilabat et. m. p. 638, 32 oi% amouui, 809, 30 %eoi, unde et dnoQiag xal Ivaeig et Jtfpl SVGKXITCDV Q/jiidtcov eum scripsisse discimus, et. Gud. 165, 2 ltv.r.y\v. cf. Fabric, bibl. Gr. t. X p. 34.
28 ol de tag xcopixag ISCK xal tag tQayixdg, ag @e'av xal /lidvfiog xal etegot TOIOVTOL, Meinekius statuit in quaest. sc. I l l p. 5, quem Bergk. in comm. de reliqq. com. Att. p. 66 sequitur, iusto hoc quidem fretus auctore, ut videtur, cupidius. Ita enim hie locus comparatus est, ut ne hoc quidem dignosci possit, utrum Hesychius Didymi adsiduam illam atque ferream industriam omnino in lexico comico condendo positam fuisse dicat, an tortuosiorem quandam verborum structuram aucupatus, priora ilia verba tag xcofiixag ad Theonem solum, posteriora, quae tamquam ex adverso ponuntur, tag tgayixag, ad unius Didymi memoriam referri voluerit: namque tqayixr\v XB^LV Didymi, opus spatiosissimum, laudant Harpocrat. 134, 2 Bekk. et Bekk. aneedd. p. 349, 6. Sed ne comicorum quidem vocabulorum supellectilem neglectam disiectamque iacere voluisse Didymum, id quod ex Hesychii verbis erui nulla arte potest, forte fortuna Orus Milesius auctor gravissimus edite testatur in et. msc. bibl. reg. ap. Ruhnk. in praef. ad Hes. p. IX. xaQvxrj] 6 de /diSvfiog AvSiov (iQm^icc <pri<Siv •— (pr\6l yaQ sv tfi xco^iixij Acg£t ex TColvtekovg 6xevad%s(Dg. zitdvfiog ds XISVQOV.
Quid de familiari Graecis inconstantia generis praeceperit Didynras, docet Hesychius II 1194 QajsxQ ov QK%^, <x>g •JIKSVQOV xal nXsvQa. (vid. Lobeck. ad Phryn. p. 762) OL ds TfjV Qa%lV XOV ISQStOV.
Denique de xevxd&iv conferas, quae infra exponemus. 21. 22. 23. Etymologus magnus plurima Diogeniano accepta refert, Diogenianus Pamphilo, Pamphilus ac Zopyrio Didymo. Tamen non sunt plus quam tris loci, qui quidem a reliquis lexicographis absunt omnibus, quos e comico Chalcenteri lexico in et. m. immigrasse non sine specie veri dixeris. Et. m. 146, 39 = 133, 39 'JQVSIU: xa Ua. di8v [iog. Hes. I 542 <x: xa HQSoitaksla xmv tcov. Et. m. 345, 3 : 'EvanCdeg: ai d-eQanaivai. naQa TO
e7ts6&ai.. zlCdvfiog. Locus affectus; rescribe Hes. I 1413 auctore S7ta)7iideg snCoaonoi, a%6lov&ot nuQa viotg coll. et. m. inamida. Fuerunt igitur qui vocabulum compositum {inl-mili) arbitrarentur, alii qui eitanideg accinerent, derivarentque ab STteGd-at,. Of. Lycoph. 1179 Lobeck. Aglaoph. I p. 224. Adde STidpovsg. —Et. m. 347 snifiduL coll. Hes. I 1041 Ruhnk. Tim. p. 119. Aristid. I p. 352. At vero in suscepta hac de Didymi voluminibus commentatione cum non hoc solum consilium moliamur, ut, quae adposito viri laboriosissimi nomine circumferantur, librorum reliquias in unum cogamus, sed etiam, quaecumque nomine non adiecto ad eundem auctorem revocanda esse videntur, dispicere et suo quaeque auctori vindicare studeamus, video iam nostris humeris hoc imponi negotium, ut, quod Meinekius I.e. dudum coniecit, cdubitari non posse, quin multa, quae apud Hesychium, Harpocrationem, Eustathium ceterosque grammaticos tacito auctoris nomine legantur, ex eodem fonte fluxerint,' id rectissime coniecisse virum omni laude maiorem adcuratius nobis demonstrandum sumamus.
42
Nam C F. Rankius, vir et ingeniosissimus et huic potissiniiun labori si quis alius doctrina copiisquo par, in comm. de Hesych. p. J35 cursu viaque, ut videtur, fessus, reliquum hoc itincris spatium, assumptis alarum remigibus, sublimis praetervoians, humili pede permetiri supersedit. Ac video profecto longis me erroribus actum iri, quern, quominus cursum constanter teneat, ignoto pelago subfusae noctis caligines impediturae sint: utut est, ancoris solutis proras iam in mare prospicere iubebo. 24. Sed iam recisa praefationis inora fundum disputationis faciam locum Athen. Deipnos. X I p. 501 D Kgativov d' Einovxog iv Aqa%ixiGf */H%EG$E cpidXag xdgde (iaXavsio^iipdlovg' 'EQuxo6&svr]g iv ta TCSQI xo3[updiccg (cf. Bernhard. Erat. p. 228) xr\v ls%t,v dyvoeiv y>y\(5i Avxo(pQOVK. xcov yccQ (piaXmv oi OftgowAot nccl xcav fiaXavsCcov ol &0X01 HaQOfioioi, sig ds TO siSog ovx a^QV&ficog nait,ovT6sl
shsyE lalxoSsQiiiGtrig xri., quibus summo iure haec adscripserunt Sopingius et Palmerius 'In voce EaxxClsLV et iis quae sequuntur multa mihi videntur turbata.' Quid igitur? quae tanta erit iudicii perversitas, ut loco manifeste corrupto adversus nos uti quis audeat? Quin tantum abest, ut h. 1. nostra infringatur sententia, ut re accuratius perpensa non modo Hesychio opem ferre possimus, sed efficere etiam, ut nostro consilio respondeat eventus. Audi mihi Phrynichum1), quern merita laude extollit Bernhar1) Ac Phrynichum qnidem si argnmento opus est Didymo nonnulla sublegisse, conferas licet app. soph. ap. Bekk. aneedd. I p. 42, 1 cum Didymo ap. schol. Ar. Vespp. 1033. Phrynichus enim haec: 'HniulrjS 6 inntiitzaiv yial scptQ-mav zoig jtotfirafifVots Sccificov. to Si Sid roii o ersqov xi arjfiai'vsi. TO -nalovfiBvov QiyOTtvQSrov. Scholia vero haec: rjn i dXoigrJTtiaXog TO TOV TIVQETOV KQiiog — diSvpog St w-qoi Saificov, ov'HitiaXy\v %a\ TCqivv wxl Evonav -nalovai KT!. (Evonuv
4*
52 dyus Grrundr. d. gr. Lit. Gesch. II p. 966, in apparatu sophistico sic dispixtantem ap. Bekk. anecdd. I p. 68 vno6axit,sxai xa iQr^iata avxl xov vitavaXiGxexai, vJIOXEVOVxai • aito xav xa 6uxla xsvovvxav, 7} onto xav xoig 6axioig dir)&ov{isvcav, olov ol'vov r\ xivog TOKW'TOU. V7to6axit,txui ovv xa %Qr\^axa, olov vito§{)Ei. lam evolvas Hesychium II p 1474 s. v. vito 6axCt,£tv V7ir\%-siv xa a^xxa xal xo ngogxonxaiv (jrpo — Salmas. in Capitol, p. 246 B). Quod si Lycophronis sententiam ad verbum in Hesychio non inesse negari quidem non potest, huic tamen simillima inde proferri posse animadvertendum est. De v. Gaxvt,nv et v%oda%it,Etv cf. Phot. p. 630, 9 et. m. 783, 27 Ael. Dionys. ap. Eustath. p. 940, 20. Perquam igitur probabile est ap. Hes. 1. c. post ilia xovg oaxxovg cum pluribus etiam Lycophronis interpretationem et mentionem excidisse. quid sit, nescio. Aut legendum Evgvuoav, quod Hesychius explicat ftfyo: !a%vcov, aut restituendum Kv%l(ana coll. Artemid. 13, 7 Kvvliona iSnv rj to avzqov avrov — TzccQulElvo&ai rj voaeov cf. Eeisk. Constant, cerem. II p. 358 ed. Bonn., nisi latet vox similiter formata atque Epfionav, 'AvzCnav, Tixavoitav, de quibus Choerob, Bekk. I l l p. 1198.) Hinc apparet Hesychium nos hoc quoque loco habere male dilaceratum. Nempe quae Hesych. I 1340 EmLaX-rjg exhibet 6 ieX7]s. (TtCaXxog. I 1414 Into tpsXrj g- 6 v.aXovfisvog scpidXtrjg. I 1551 iq)idXt7]g 6 inm7jdrov. II p. 85 'icpCalog. 6 irpidXTrjg, ubi leg. i'cpia fijj/lK- [isydla, la%vqd. itpiaXog- 6 icpLulxrjg and TO-W levai ccpoSqcog «at OKiqzav. II 1395 Ticpvg 6 icpidlrrjg. vsdXvg Piers. Moer. p. 373. — Hes. 'Sltpslrjg. 6 itpidXzTjg. Eundem morbum UviyaXiava vocat Themiso ap. Paul. Aegin. 3, 15. Latini dicebant incubonem, ut Scribon. Larg. compos. 100 Tertullian. de anim. c. 44 Plin. h. n. XXVII 10 Verg. Aen. XII 908 Serv. ad Aen. VI 775 Vol. I p. 403 Lion. Voss. Idol. Ill c. 3."i I. C. Zeunius animadv. in Macrob. Somn. Sc'ip. c. Ill p. 15 (p. 703). Declinatur vox tniul-qg teste Bekk. anecdd. Ill p. 1198, 31 i d
53 Sed Hesychius 1. 1. ut sanissimus sit, quem depravatissimum iudicamus, ne turn quidem multum nos morabitur. Nam, tametsi probabile sit, id quod diximus, Lycophroneas verborum explicationes densissimo agmine in Didymi lexicon receptas esse, vix ut aliunde, quotquot apud Hesychium inveniuntur, irrepsisse videantur, tamen reeeptas esse omnes non modo evinci non poterit, sed etiam eo ipso refutabitur, quod inveniuntur nonnullae, eaedemque nempe reiecticiae, quae quidem in Hesychio Didymi copias continente non exstant. Itaqiie nude ut dicam, non tecte, quid sentiam, Eratosthenis Lycophronis Asclepiadis Myrleani Polemonis quotcumque nomine vel tacito vel adposito apud Hesychium inveniuntur interpretationes verborum, e Didymo hue promanarunt; aliorum, quae ab Hesychio absunt, omnium multitudinem satis amplam si Didymus memoria dignatus est, in singulari potius commentario, quam in lexico comico commemoravit. Quamquam in tanta Hesychii testimoniorum penuria aliquid sapere difficile est. His evictis rectius iudicabimus de Lycoph. ap. schol. Ar. Vespp. 91 OvSs ita6TtaXr\v avxl xov ovde fiQa%v. nQog AvxocpQovu de, OXL u8LOQL6xag ane'Saxsv SIU%L6T6V xi. XLVsg 8s <pa6iv, OXL puyvixrpj %iy%QOv naandX^v (pct6l (Aid. {iccyvijxiv USTQOV. Nihil quod hue faciat inveni in Ph. Buttmanni diss. inserta museo antiq. 1808 vol. II.) De titivillitiorum significationibus Graecorum cf. Lobeck. Aglaoph. II 1332. In Hes. II p. 8&8 coll. Phot. 401, 9 ex his explicationibus sola xs'yxQov sine ullo additamento apparet. Schol. Ar. Vespp. 103 aitb doQitrjGxov- Avx6(pQ(ov ano a.Qi6Tov. ot 8s allot itccvxsg dooitu xa dsi-iiva. Hesych. s. v. SoQna- del-jtvu. 86QniCxog- SQCC xov Sslnvov. Post SOQTIIGXOS facile excidere poterat a^iGxov. Schol. Ar. Thcsm. 574 OXL ini yvvaiudav xqiypv, cog to nolv, Hal OXL nccgsxvfioloyEl" xov itoxov ov xajcraig. AvxoyQav 8s an lag xag XQL%ag. ifiJtloicrj 8s Ttg cpaivsxcu. xal 7tloHa[iZdeg Gnavicog ttoxs iitl avSgog liysxai. Hes. II 982. Athen. XI 4S5D Avxoygcov 8s iv xa svvdxa nsqil
54 xafAadiccg jtttQK&s^Evog xa 0£QfxQ(itovg xal avxog eivai tprfii ysvog xvXixog xrjv Xsnaax^v. Hes. II 450 Xe7ta6trj
KVU\.
II 451 XsTtaoxig
n. 61 corr. Xenaoxqg)-
(A. Nauck. Ar. Byz. p. 221
olvo%6r] xal elSog xvXixog.
Haec
apposui magis, ne quid deesse videretur, quam quod in his Didymi fragmentum latere putarem. Prior enim glossa Nicandrum, secunda Ameriam Macedonem, tertia praeter Lycophronem Apollodorum etiam atque Aristophanem Byzantium habet auctores. Vid. Rank, de Hesych. p. 10.1 Heyn. Apoll. IV p. 1167 Nauck. Ar. Byz. p. 220. Notandum tamen in Phot. 215, 1 citari Cratinum. Fieri igitur potcst, ut Didymus quoque vocabulum Xs%aGxr\ quid sit explicarit. Teste Eustath. 782, 52 de proverbio '^Q%rj ZXVQCCC dixerat Lycophro. In Hesych. I 563 exciderunt quae Lycophro narravit. E contrario Didymum sapiunt quae habet Hesych. II 1082 itvnnai, (nvnnui, accinit Winckelm. e cod. Bodlei.) TO vvv ^6jz./3a| Xsyo^ievov %v%%a\ eXeyov, cog AvxocpQav ov% s6ti di. TO [isv yag jio^fia^ ttd-stcci xal inl xal sitl yeXarog, to Sh itvitxah, ov%C. Cf. Hes. II 1350 (pvitTtat, oitSQ rjfistg (36n(3u%. Eadem habent scholl.
ad Plat. Euthyd. p. 303 A Steph. nisi quod pro ysXcotog exhibent iyxcofiiov,
pro nvTinaS, zC&sxcu- {i6[i(ic(£, x. et sic
vice versa, quod verum videtur coll. Phot. 475, 15 Phrynich. Bekk. p. 69, 7. Observes velim correctoris notam frequentissimam OVK SGXI de, quae verba sequentia aut Eratosthenem aut Didymum habere parentem coarguit. Multo laetior observationum seges in Eratosthenicis arvis foecundissimis prognata Didymca horrea implevit. Hesychius novies ipsi denunciat testimonium I 66 s. v. <xyQr\vov
I 237
CCXKBOV I 700 fiaGiMSsg I 1558
itpoiSiov I
1605
i]dvvxrJQeg II 194 y.axuXv(3%(o\i£vY\v. II 654 vaQQ-rjxoTiXriQaxov. II 861 TCUQ' Jiysigov &m. II 1121 'Potxov XQid-O7to[i7t£cc.
Ac de loco II 194 maxime memorabili nobisque favente diximus. E reliquis nihil nostram in rem facit II 654 vox Aeschylea (Prom. 199) vagd:, in cuius gratiam versus ex Erigone laudatur adiecto poetae nomine (coll. Osann. de Eratosth. Erigon. p. 16 sq.). Neque ad hanc
55 quaestionem pertinet ayQrjvov, quae quidem glossa, si Th. Bergkio fidem habes, fluxit ex libris de comoedia (vid. Bergk. anall. Alex. spec. II p. 6 coll. Winckelm. monum. ined. p. 212 Schoen. de pers. in Eur. Bacch. liabitu p. 54 Wieseler in diar. antiq. 1845. p. 14), si God. Bernhardyo de Eratosth. p. 155, e libro histrionio, si denique F . Osanno 1. c. p. 32 fr. XII, ex Erigone profecta est [cf. Hes. ccyavaOayrjvTjv • KVHQIOV. Engel. de Cypro Vol. I p. 558]. — Aperte e comodumenis fluxerunt haec akxeov (rescr. ukxulov) Bernh. p. 233 fr. X L I I I , icpcoduov Bernh. p. 220 fr. X X I . (Pap. lex. Gr. I l l p. 152 'Eyovdfov), nag' ulyEiQov ftscc p. 229. fr. X X X V I I . (Hes. i'xQicc. &sa TICCQ' aiyeigov. aiyeiQov d-aa. Phot. 81, 16 Bekk. anecdd. I 354, 25 Bachm. anecdd. I 42, 25, unde glossam ad Cratinum spectare rescimus.), 'Poixov XQid^ono^ntLa (Bernh. p. 231 G. Engel. Kypros I p. 10). At Eratosthenes, ut Meieri verbis utar in comm. Andocc. VI, 2 p. XI, in spatioso opere quod de comoedia condidit non lantum e.rposuit, quaecunque ad didascaliam comoediarum perlinerent, sed verba quoque exp/icavil, quae non vulgaria usu ant Alexandrinorum iudicio obscura viderenlur. Itaquo factum, ut calccamentoruin quoque et ciborum nomina insolentiora explanaret, veluti quae ap. Hesychium etiamnunc exstant Ba6ilideg vitodrftia yvvcansiov
xccl avXrjtiKov,
tog 'EQaroed-svrjg-
Kito TTOI> /3a(?t-
keaq ulrfoivto^ vid. Bernhardyus p. 206 fr. V. Poll. onom. VII 85 p. 294 Bekk. Hes. II 1530 (pvlopaatXsts Eustath. 1425, 10. Balduin. de calc. antiq. 203. Steph. Thes. L. G. II fasc. I p. 172., 'HSvvrFjQsgot ccAsg. 'EQUTOvxxog sxTtsaav xrjg naxpaag oixiag, ixTtoirjtog 6 STII afiagx^adtv de 6 ixsQtp d'ofrslg eignoif](}a6d-ccL. ovzcog 'Egatoa&evqg. Haec ipsa Hesychius I p. 465 usurpavit, ne verbo quidem breviora, nisi quod posteriore loco exhibet 6 ixdo&dg s(g viO7toirjat,v; cf. Valcken. Ammon. I c. 6 p. 25—28 1) E contrario in Hes. non comparent Erat. ap. Phot. 437, 10 Jtoi"32, 12 ev&v Avnsiov (de quo loco v. Meinek. quaest. sc. II p. 33 Lobeck. Phrynich. p. 144 Bernh. p. 230 fr. XXXIX. XL.) 64, 3 rjia (p. 235 fr. XLIX) 61, 21 rt 8' og (p. 217 XIX; coll. Phot, in epist. ad Amphiloch. quaest. XXI in A. Mai scr. vett. nov. coll. I 231.) 2) Erotian. yoraixa'oti, Hes. CCVSQSIOV. Similis est confusio vocc. aQ6fvixs, quam notat G. Schaef. ad schol. Ap. Rh. II p. 329. Vocem %i[a in Erigone explicasse Eratosthenem valcle dubito, Sophoclis testimonium ex Erigone ajiposuisse suspicor: nisi legendura 'EyaTOO&ivrjg. KsxQrjrai rtj le&i
Zo(f>o%lrjg iv 'Hqiyovrj v.al
KalUexQazog XTE. Suphoclea fabula iterum us us est Erotianus s. v. vrtotpQog, ubi scribo ovvrj-tpt Srjqiv vnocpqov,
f| uvxoiv stog %%£.
57 Sallier Moer. p. 83 = p. 61 Lps. Bernhardy Erat. p. 205 fr. L. Harpocratio libris Eratosthenicis de comoedia scriptis ter est usus. P. 53, 5 8sxdt,av (Bernh. p. 214), quocum facit Hesych. II 509 Jvxov dexdg, cf. Zenob. V 2. I p. 115 Phot. 235, 23—236, 3 Suid. II 1 p. 635 et. m. 254, 29, qui addit 7tQcarov de tpi\Gi (sc. Erat.) dixaGai Mekrixov (vulg. — xa) Poll. p. 350 ed. Bekk., Bekk. anecdd. I 236, 3 Bachra. anecdd. I 190, 21 anonym, mscr. ap. Langb. ad Longin. ind. v. dexa6Q"£ig; Fritzsch. de sort. iudd. p. 36 Meier, de bon. damn. p. 114 Meier, et Schoem. p. 150. Utrum vero Eratosthenem Harpocrationis p. 125 {isiov xal peiayoayog (Bernh. p. 224) respexerit Hesych. II 559 {ieiaycjyog, quae glossa pertinet ad Ar. Rann. 810, necne, incertum remanet. Denique quae de v. ft£r«A/l£?s (Meinek. quaest. sc. II p. 33) iudicabat Erat. Harp. p. 126, 25 curHesychius lexico insereret caussa non erat. Tribus etiam locis libri Eratosthenis histrionii meminit Athenaeus IV 140 A, quode supra sententiam nostram aperuimus; XI 501 D, unde disputationis initia fecimus, et II 41 D -.= III 123 C appositis Sophili Alexidis Philemonis Amphidis testimoniis haud dubie ex Eratosthene Didymi petitis: 'A$"r\valoi de p EXaxEQag xalovGi, TO %A.I,CCQOV, tag 'EQaxo6&e'vr\g tprjGiv (Bernhardyus LII p. 237) Hesych. II 582 pet ax SQug' xo evxQaxov VSCOQ rj %XbaQov. Ventura est ad etym. magnum. Sexies hie Eratostheni testimonium denunciat, p. 286, 35 SQCC^COV [416, 31 ^ d' og] 529, 40 xaxa xoQQrjg [547, 1 KvitQig] 547, 50 xvQ^eug [573, 31 (iu£d t' d\x,oXyair\ (vid. Erat. ap. Procl. Hesiod. opp. 588)J 682, 55 not xrj%og. Alieni ex his sunt loci uncis inclusi. Videamus reliquos. P. 286, 35 z / p a | r a v 'r\ keyo{is'vt} Hixefoxq. 0rj(iaivei de xovg xax' dyoQccv xmv ctXcpixav 7] tovg alhav xivtov SQaxxo^iivovg xal a^nci^ovtag. ovxcog 'Egaroed's'v'rig xany\da.Kovg xakei. itaQct ovv TO Eig TO Aioyevovg BVQOV eyto dpaijcov 6r\\ialvuv (ioGxov. Valde iam pridem hie locus vexavit F. Rankium de Hes. p. 40. Non habet enim Hesychius, quod mireris, Dioge-
58 nianea. Hoc certe minus minim, quod Eratosthenicis caret, cuius de v. Spd^av sententiam aut opinationein in Dioge niani farraginem non immigrasse ex et. m. 1. c. patere videatur. Sagacissima est de h. 1. Lobeckii coniectura in Aglaoph. E'V II p. 1031. Hesychius I 1031 habet liaec: /J$a\av ZJixsXCa LEQOV, Eig o yecoQyol sv%ag fjtajurov, o&sv xal dga£,ovxsg (ins. Marc. dQaaovteg teste N. Sehow., § M. Musuro debetur, SQccGGovreg Bernli. Erat. p. 166, qui post LEQOV lacunam statuit) exfofoqaav [OL aQrtd&vTeg?]. Pro z E'TX'AC malo O'TA'JC vel ovlovg mergites'. Bernhardyus coniecerat anctQ%ag. Lacunam post LEQOV statuit etiam Lobeckius, supplens TL rjv Kotvxtovg. Etymologi verba • &v6oa vel EOQtr^ priora sic emendari poterunt: AQa^av•') ETiLTslovybEvri (cf. Hesych. SLtvidsg)
£IKEILKY\
O&EV
KUI 6Q(X£,OVTEg. Or^iaCvEi, xti. Deinde Lobeckius ovxmg 'EQUTOGd-Evrjg. Z!c6q)Qcav ds xcnpLXidalovg leysL. Possit tamen sub XCCAEZ, ut locis innumeris, laterc Callimachus; cf. 0 . Schneider, in diurn. ant. stud. 18 IS p. 786. An scribendum ovteog 'EQaro69-e'vr]g. t^tSL sig to nanridulovg. TiuQa ovv TO SQatTEG&ttL UUIELZCCI. HOC supplementum suadet Hesychius xaipixrfd a log 6 p,£tu %av %a al(pLta jiij 8L86VXC3V cchofisvog, ubi Lobeck. 1. c. corrigit diadLdovxcov aXcofiEvog; malo [isxadLdovzatv EiXovfiEvog. Atque h. v. aptissime cum dp«§cov contulisse censendus est et. m. auctor. Alteri enim vocabulo cum pro naturali sua originatione et raptor is et moechi notio et nota inusta sit, in altero hoc e comica quadam iocandi ambiguitate faceta inesse potest. Sic Latinis furtum significat utrumque Diebstahl et verstohlene Liebe. Etenim, uti nunc Luciani contextus nostri comparati sunt7 forma iyxa^MiSulog utitur in lexiph. c. 10 t. I I p. 336 Iacbz.; sed cod. A omnium praestantisa qua lectione forsimus et E praebent iyxa^Lx^SaXog, tasse non debebant recedere editores. Hesychio enim teste XQ6(Ix rj d a I o v est UL'doZov, xsQag, axuka&Qov. xidalov (ivov. Itaque ad comici nescio cuius locum aliquem obscuriorem tris exstitisse lectiones variae videntur, 2iY.tXiY.ri.
59 xr[dcd.og, syxaipixidalog
et syxuipiTtrjdttAog vel librorum
auctoritate firmatae vel partim e criticorum coniecturis prognatae. Itaque ut cum his conciliemus Diogenianum, ap. et. m. 1. c., praestabit noQvoxonov vel noQVO6xoiiov moechum. Unum moneo, accentum voeis dga^cov in pentiltima positum mihi non videri probari posse, sed promovendiun in ultimam, e nEQiExtixav analogia. z/pa£ enim est pugnus pugillus manipulus, vel quantum manus capere potest. AQUXU. igitur cum agricolae obferunt, primitias spicarum mergetem colligatam consecrant, atque sacer ille numini cui cerealia ilia munera condonarent locus, inde non nisi dga^dv appellari iure poterat. —• P. 529, 40 xatcc KOQQYJS XiyEtai TO xr\v Ciayova nlrfeai. 6 ds 'EQato6&Evr\g aitvGav (1. anaGav vel uitoSidaOiv) tr\v tijg XEfpakijg nXy\yrjv %T£. Hesych. I I 171 xat cc xoQQfjg- XCCTU %OV XQOTU(pov 7] %ata tijg Giuyovog nlffeai. XOQGTJ- nB^aXiq. cf. et.
Gud. 303, 31 Bekk. anecdd. I p. 255 Ael. Dionys. ap. Eustath. II. N p. 947, 25 Bernhard. p. 233 fr. XLVI. — P. 547, 50 et. Gud. 355, 44 KvQ^aug-
'EQCCTOv. poXyovg yaQ slsyov Tovg £%cc(i£'A.yovxag ncd fc/Unxovxag xa xoivd.
De schol. Nubb. 447 KvgfisLg paulo ante exposuimus; schol. Nubb. 549. 966 hue non in censum veniunt; de scholl. Vesp. 239 xoQKOQog et 3S8 Avxov dsxug suis locis dictum est. Ad propositum nostrum nihil facit schol. Vespp. 500 de Pisistratidarum tyrannide. Quae schol. Vespp. 702 de ETtiGifyj dicta sunt; in Didymi lexin comicam indeque in Hesycliium transiisse, denionstrandi periculum supra fecimus. Eratosthenis a schol. Ar. Vespp. 1027 inscitiae insimulati studiosus causidicus exstitit Bernhardyus p. 218 sq. neque me in suam sententiam non traxit. Hes. II 380 Kvvvcc ovo^ia,
ovofia TtoQvrjg. I I 1142 EaKa§ax%a noQvqg airo ds %avxv\g a at xccg xccxcocpSQels eig xa 'ArpQoSt-
Gia ovxcog sksyov 'Axxixoi, cf. schol. Ar. Pac. 754. Schol. Vespp. 1186 de Ephudione supra attigimus. Ceterum Polemo Eratostheni oppositus apud Hesycliium documento est glossam ad Didymum redire, Polemonis pertinacem nunc p. 15 Lehrs. = p. 6 Dindf. via. Westerm. ad Voss. hist. Gr. I l l 499 Valck. Phoen. p. (308. I. Geel. Bibl. crit. nov. I p. 02 Meinok. q. sc. I p. 28 Euphor. p. 175 not. Schneider, de scholl. Arist. font. p. 58 n. 4. 1) Haec pertinent ad usum tragici sermonis. Cf. Eurip. Alcmen. fr. 107 ed. Paris, p. 643 et Blaesum Hesych. s. v. fioiyro. — De vv. fioXyos, afioXyog, afiolyairi cf. et. m. 573, 23 (519) dfioXyafyv Ss xovxioTi yiQariarrjv, dnfiaiav. to yag ccfiolyov inl rov axfiULOV zl&£TCCI. EQctzoG&svrjg Ss Ttoiiisvitujv. Gemina habet Procl. Hesiod. opp. 588 ed. Gaisf. Ath. I l l p. 115 A Cram. epim. Horn. p. 82 cf. R. Schmidt, de Callistr. p. 323 ed. Nanek., qui lectores ad Button, lexil. II 44 relegat. Ah Eratosthene scholiastae Aristophanii pendet Suid. II 1 p. 872, 14, ubi vid. Bernh., et Suid. v. ipcoXog. Hesychius haec habet: AfioXyoi of dfisXyovrig TK Srnioaa. MoXyog 'AQiatocpdvt\q. Tu%tt d' Sv ti'jj in 7tXijQ0vg dfioXyog (1. afi.) 6 Si afiiXycov ra cxjioXyos. ivioi 8\ jioXyog (— ovg Guyet.) dxovovai rovg \io%g, tovg a^iiXyovrag id v.oiva vliicxag ncd TO afiolyog (1. v.a\ ilg TO afioXyog sc. fr;Tfi) alXoi $e fioXyov rov Rostov KGKOV, Si v.al STII xmv ctfi«%(Sv. Extrema illustrant Hesych. v. fiogyog Pollux X 187 p. 450 Bekk. — Denique vid. Eustath. II. O p. 1018, 24 c-1022, 24 Odyss. i p. 1625, 5 = p. 349, 20. Hesychinm sua debere Didymi lexico comico apparet, Didymum Eratostheni.
62
asseclam mine adversarium. [Schol. Vespp. 1 102 fortasse respicit Hes. Uifiavtdrjg vtog SeoTiQe'itovg.] Arg. Ar. Pac. hue non facit, sed schol. Pac. 70J de v. aQaxiaGag supra in rem nostram convertimus. Schol. Ar. Av. 122 = vol. I l l p. 157 Dindf. (Bernh. Eratosth. p. 222 XXV) EiavQUV: ZUGVQVU xal GcGvga xal GiGvg diacpe'govGi. GiGvQa (iev yag EGXI TO e% aiyeCmv dsQfidxav en, tag XQi%ag e%ov GxinaGxQOv (GxanaG^ia V.), ttjv de GiGvQvav of xata Ai(ivfjV
K&yOVGlV TO EX TC3V XwdiCOV QajtTO[lEVOV CC(llTE%6viOV.
GiGvg §E EGXI %a%v i^idxiov xal evxele'g, itgog de xal juxgov, eTttXTqdsiov eig ?v anxeGQ-ab olov e£,03{ii8iov. [GiGvga iXaivqg eidog Evrslovg olov anlotSog rj e^eoptdog ^ xoiovxov XLVog. ^Agi6xo(pavt\g ev Necpekaig • iv TCE'VTE GiGvQaig V.] 6 de 'EQttxoG&e'vYjg, Sg eGri $uix\\. xa%aaeg xo de'vdQov TO avxo xal av8oa%vov xal avdQO%vifjv xalovpev, ovrcag CJOVTO GiGvQav xal GiGvv enl xov avxov Exde'ieG&ai, xal TQirqv nQogka^ifiavovGi GiGvqvv\v ot xara Aiftvrjv TO EX tmv xmdicov TO a.(t7te%6viov xalovfisvov. [xal xrjv GLGVQUV fiaixrjv vits'lafiov sivai xive'g. to Ss ovx eGxiv dXfj&Eg, dlla %kaivr\g eldog aiJrfAotig otov di-eafiida ij diitXoiStt fj xoiovxov xi. ovxag iv xci Xe%ix(p. V.J In scholl. vulg. 'EoaxoG&Evrjg de yrfiiv y b'ti legitur, minus recte. Pro exde'%eG&ai legobatur o&ai, quod Bernh. mutabat in ovopaxog XsyscQ-ai. Idem post xmdiav xo addi iussit QanxopEvov et pro xahovfievov tentavit xalovfis'vrjv. De dvdod%vcf> vid. Schneider. Theophr. V p. 311. Aperit Eratosthenis sententiam cod. Taurin. n. 179 fol. 270 auctore Amad. Peyrone post et. Grud. p. 1030 'EQaxo6%-Evrig u[iev, et schol. Arist. Vespp. 737 UiGvgav GIGVQCC xaXelxai naga ps'v xiGiv r\ fiaCxtj (male vulg. fiantri). SGXL SE itEgifioXmov ex degficcrav Gvvsg'g'ufi(IEVC0V ttQ0{iuXElC3V £%6vXC0V XK SQICC. 01 dh
CCXQl^S0XEQOi
(pa6iv %Xatvav %aXaiav Elvai aitXotdu. xi\v avrrjv ds xul 6i6vQuv xahov6i %cd 6i6vQvav. Praeterea in schol. Ar. Vespp. 1133 agitur de sisyra: GLGvQav — %lavig et ad Rann. 1507 GiGVQa ilaivn]q sidog EVtEkovg, oiov •1] aitlo'iSu ij XL xoiovxov. xal akhct%ov • %EHMavog ovxog aysLlixco (Eccl. 421). xivsg ds [{IUXLOV XQCC%V xul uygoixixov Sovkixbv %alai6v. rj %Lxav c BOQE'I] [SE] XiyovGiv 'HXia XE xoiavxv\v | "EQLV oitoxsQog avdgog aygoixov | 'OdotnoQovvxog xrjv GLGVQKV ixdvGr].' 6 ds vovg %tX. Ftgog 6E XI\V dicccpoQccv i'v nGi xul G10VQU xa\ GLGVQVU. ix XQCXOV TO CCVXO, itlrjv 6'rt 7} [IEV GI6VQCC doxsl fiaixtj sivai e% 8EQ^<XXC3V aiysicav, rj db %Xalva ccxb EQICOV. Adnotatione dignum est verba %Xuivv\g — ixdvGfj omitti in Ravennate cod., qui 6 di vovg — (psgsi in fine scholii ponit; in codd. V et © omitti xal aXXa%ov — sxSvarj. Verba BOQE'TJ —- ixdvGt] sunt Babrii Fab. XVIII p. 12 Lachm., ubi Meinek. in v. 3 et 13 Gvgav scribere mavult. Apparet igitur haec verba, quibus gemina habent Phot. 513, 19 Bachm. anecdd. I p. 365, 4 et. m. 714, 28, recens scholion esse, antiquiora praebere cod. Venet. 474, antiquissima Ravennatem, sed mutila nee nisi verborum Eratosthenicorum ope emendabilia. Forsitan scripserit interpres graecus 77pog SE (hoc v. male om. R. ®, habet V.) xr\v dicapogav SGTL GiGvgog (GiCvg) xul GiGvga xo avxo xcel GiGvQva EX XQOXOV, nkr\v 6'rt rj (IEV GiGvga doxsi fiuCxr] (legebatur (iunxri; male Dindf. ganxrj) EIVCCI EX
65 alysicov, TJ dl GIGVQVK [adde h. v.] %lulva uno
. Ipsius Eratosthenis afferuntur verba, differentiam illam ab a-liis statutam non magni facientis. Verba praemissa jrpog ds tr]v §LU E E.
6t6vg
[D].
)
LED.
EIV
Qrjg E . UXLQ D .
E. l"xot E.
D.
69 L D alii. ? yvnual L. trivspiog E. %Etuv E. aQav.16.0ai cett. L E D . f vno0axit,Biv f L. At haec de Lycophrone et Eratosthene, Didymi fontibus hactenus. XEVXCI&I
33. Ipse Didymus laudatur in schol. ad Ap. Rh. vol. II p. 94 ad I 1138. 9 pofi/Jog da iazi XQOxtaxog, ov 6t(ii<povBLV i[iaGi xvnxovteg xal ovzco xvnov anoxslovGiv. ds (>v[i(5ov xakovGiv, tag Evitolig e'v Bdntaig xal lio g. Conf. vol. II p. 280 IV 144 dio xal xov xivovpevov TQO%L6XOV V7to rav (paQpaxidoov Q"6[I(}OV xaXovGiv. Kal iv Evnofodt, Ss tag 7isQi(p£QSig xwrfitig ovtag E^rjyovvrai , oi ds %y]v ivyya, ag xshat, iv tfi xco^iixfj Ad£st. oi ds eldog av&ovg iv zfj xo'jrpra (pvops'vov, OJ %aiQOV0iv oi TQKyoi . . . ol 8\ \niv\fov cpcc6l trjv av&QC3Tiivr\v [?J XOTCQOV. In Hesychio non nisi haec invenio II 604 Mivftu- TO yidvoOpov nal av&QaTtEiu (imo alyeia) nongog.
Interpre-
tem tamen Aristophanis illustrat, quern multa lexico Didymi mutuatum esse Meinekio iudice coniecerunt Ruhnk. Auct. Hesych. ad II p. 390 cens. Phot. Herm. p. 741 ed. Lps. Photius 270,
c comico verissime Blomfield. 24 MCv-
#•«• TO ICKQ' EvCag 7jdvo6{iov, s£g o "ALSOV ncchXaxriv, acp' rjg xal TO nsgl
^,Exa^akksi,v <paGl %i\v xr\v 'Hfov b'gog. 7Lr[vobotog ds trjv"Ivyya VTI ivimv Mivftuv leysa&ai, &vyuTE'QK ftev ovoav TlsiQ-ovg, vatda de vvnq>rjv xte. Zenodoti
intellegendae videntur epitomae mythicae, de quibus H. Duentzer de Zenod. p. 28. Cf. Ovid. Met. X, 729 Strab. VIII p. 344 Oppian. Hal. 3, 4S6 Sext. Hyp. I l l , 24. 184 et. m. 588 (533, 3) et. Gud. 395, 1 Poll. VI 68 Suid. II I p. 856, 7 Bachm. anecdd. I 302, 3 schol. Nicand. Alex. 374 schol. ad Ar. Eccl. 644 (673) Ran. 1107 Olear. ad Philostr. V. A. I c. 25 p. 34 n. 24 Lobeck. Aglaoph. t. II p. 3>>3 sq. O. Iahn. nEWSl dissert, archaeol. p. 16. 8. Quae ciim ita sint, aut Photius anonymi cuiusdam lexico comico utebatur, quod nemo facile in animum inducet, aut, quod probabilius est, Didymum Diogcniaiii Hesychius in brevius contraxit ac corrupit; quamquam ea est Ilesychiani loci condicio, ut transpositis et loco suo motis, quae sequuntur MHNic • £%&Qtt7 in praecedentibus quoque s. v.
73
turbata nonnulla esse atque adeo excidisse a verisimilitudine baud abhorreat. 37. Neque de schol. ad Ar. Pac. 959 liquet, quod omissa vocis Sakiov explicatione cum Hesychio comparatio institui nequit, quamquam Hesych. s. v. ddkiov aperte hunc Aristophanis locum rcspicit. Haec enim schol. xo ddkiov xo vdaQ idoxovv xu&uiQSiv ava^diixovxig xt, XOV nvQog. axk. ovxa diet xov k 6 TTJV xanwrjv ki\iv yQcMpug1) ava-
yiyvaGKSi. Hesychius vero, cum dAidlON, quod h. 1. nonnulli praeoptabant; non habeat, sed /1AAI0N exhibeat sic apte enarratum Sakov sv xalg leQonod'cug EIG>Q'(X.6L XOV dakov i{i(3cckkeiv etg xrjv %iQvifiu %<xi itsQi^q&ivsiv xov /3o»-
fidv, istum comici lexici conditorem aut Theonem aut re vera Didymum intellegendum esse suspicor toties ab Hesychio expilatum, neque de Palamede amplius cogitandum esse; e quo Methodii fonte fortasse nihil in Hesychii farraginem transiit. Didymi lexicon intellegendum esse etiam ap. schol. ad Ar. A w . 122 (cod. Venet. 474) ovtag iv xa ke%ix
QOV xal Ti\ir\6iavaxxa £A,eyov «TCO %av ^taLQrjxotav. v. xal TtavGafiBvov {mv Orio) IVEQI (nagee R) 'Axxixoi>g (Sturz. xy\v 'Axxixijv) ExxiGav noXiv. xal idyvGayxo ISQOV 'A%aiag (-oi R) z/ijftijTpog. Summam huius narrationis delibavit schol. ad Stob. eel. phys. p. 1044 Heer. cod. Fames. A margini adscriptum, vol. I l l p. 461 ed. Heeren., ubi male legitur ri%ovGav XTJV xcigrjv pro v\%ovGa XTJV XOQTJV, deinde xrjv TavayQBav pro Tofg Tavaygaioig et (pavslGav pro ovag denique navGrj pro %avGr\xai et EXEIGE pro EXEI.
81 In lectione bis
OTTOV av
cum Orione facit. Eadem inde a ver-
'A%aCa iq zfr}^,i]rr}Q •
fiE^ivrjrai
usque
ad
Orio p. 18 ed. St. exhibet, sub finem adiectis verbis SVQOV iv viio[ivrjficcxi a'g 'AQtaxoqxxvrjv. Integrioribus igitur commentariis in Aristophanem Orio utebatur, quam nobis hodieque uti licet ad Ar. Ach. 708. 9 vol. I I p. 189 Ddf. (Ruhnk. ad Vellei. p. 15). Cum et. Gud. facit et. in. 183, 34, nisi quod testimonia scriptorum omittit. Ceterum cf. Herod. V 6 1 Strab. 1X2 scliol. Nicand. ther. p. 42 Bekk. anecdd. I p. 473, 28 Bachm. anecdd. I p. 174, 23. — H e s y c h . I 654 'A%aia EJII&ETOV zlijfirjXQog ano xov nsQi rrjv K6QT]V a%ovg, OTCEQ EHOLEIXO ccvccfyxovGu uvtrjv. Auxavsg Se ayad'a. o[ ds SQICC (IUXKXCC. I d e m I 659 'Ai&etw
VJ zJrj{ii]Tr]Q [iv6Tixc5g: cf. Lobeck. Aglaoph. I I p. 1225 [x] Voss. hymn. Ger. p. 21 Elmsl. ad Ar. Ach. 709 Creuzer. melet. I p. 26 Buttm. lexil. I I p. 120 Bach. Philet. fr. 37. 50. Neque aliter statuo de Didymo ap. Choerob. ad Theodos. fol. 66 ap. Bekk. anecdd. I l l p. 1432 (vol. I p. 81/33 Gaisf.) Wd X v | , ipdAvyog. ziveg jihv tug rQi%ag ida^avto 0r}[iULV£iv trjv XE%IV, Ai8v\iog 8E q>r]6i roiig uO&Evslg 07ii,v&rJQag 8T]IOVV
rr\v
\E"%LV. sati
fth
ano row cpaityaljMpg (sic) [qp£-
ixxXvi,], xccl -xaxa aq>aiQEOi,v Stjkovoxi zijg ngaxrjg 6vXXa(ir}g B e k k e r u s mavult (pEijjctA.v%, p e r s(pvlcc£,ccxo avxo o xuvav.
quern cave ne te in errorem induci patiare. (Sic xiyovtov dixerunt et XExnyoviov, %at.) Vulgatam lectionem suo consensu munit Hesych. II 1573 integris fere Didymi verbis servatis, ut censura ista afistvov ds fidem facit. Walvyav svioi ipdXvyag (cod. ipctyug) xag lEyofisvag i(>v%ccg (Vales. Voss. Heins. ^Ji%ccg 'micas')* a^iaivov 8s (cod. xal) roug do&svstg 67tiv&fjQug. Choerobosco impactum vitium tQi%ag hinc facile ablues, si memiueris i^v%ag dici cicindelas {Leuchtmikken, Iohunniswurmchen), cf. Plin. h. n. XVIII 26 Geopon. XV 1,21 vol. I I p. 1046 ed. Nicl. Piers, ad Moerid. p. 397 Steph. thes. IV p. 751 B. Adde Aelian. h. a. II 2 Arist. h. a. VIII 26 ijjuoAog, rjiuhatrig Plin. DIDYMUS.
6
82 h. n. X I 42 < pyralis a quibusdam pyramid appellata pennalum quadrupes in medio iyni voluns.' Phrynich. Bekk. anecdd. I p. 72? 21 %Qv0oA,a[i,jcig Hesych. s. vv. uTTCxQctyog, Aafijrvpt'g et nvgoka^nig. — Walvyav
vocabulo quis tandem usus sit ignoro, tpsipakv^ (piipakog (peijjsloq (quod tuetur Piers. Moer. 292) ex Archilocho et Aristophane sunt nota. Cf. schol. Lysist. 107 Ach. 270 Suid. (patpaka. Hes. II 1501 Bachm. anecdd. I p. 404, 31 Phot. 645, 12 Eustath. ad Odyss. it 288 Tzetz. ad Lye. 178 Hemst. ad Theodul. 862, 6 schol. ad Aesch. Prom. 362 Pollux VII 110 p. 301 Bekk. — Vocabulum eiusdem significationis est ui% ap. Bekk. anecdd. I p. 361. Vocabulum aXa6rcjQ, quo et coniici poetae et tragici passim usi sunt, num in comico an tragico lexico interpretatus sit Didymus, nescimus. Ego Bekk. anecdd. I p. 374 tragico adscripserim, quod huic loco sirnillima leguntur in scholl. Euripid. Vat. 909.
6. Vero consentaneum esse, quod Hesyehius in epistula ad Eulogium scholasticum data affirmat, Didyinum non modo comicas sed tragicas etiam voces secundum literarum ordinem collegisse, demonstravit D. Ruhnken. in praef. ad Hes. vol. II p. IX X labantem lexicographi fidem appositis Harpoci'ationis et lexici Sangerm. ms. testimoniis fulciens. Utram vero illud lexicon in Hesyehio reperiretur necne, primus sedulo quaesivit F- Rankius de Hesych. p. 134 sq., quamquam rem ita se habere iam sive intellexerat sive odoratus erat L. C. Valckenaer. in diatr. p. 93 r Ex Rheso quoque voces in lexicon suum tragicum receperat Didymus; hinc praebet Hesyehius fopyrajrov edpav et q. s.' et R. Porso ad Eur. Med. p. 349 ed. Lps. et ad Eur. Phoen. p. 216 ed. Lps. de vv. SQSt^c36ai et EizavTeklav. Neque in eadem sententia non fuit censor Photii ab Hermanno editi Anglus in Blomfieldii Rewiew XLII 1813. p. 333 sqq. (p. 749 sqq. ed. Lps.), qui hoc certe intullexit lexica Theonis Didymique et comica et tragica inter Photianarum co-
83 piarum fontes numeranda esse, quamquam nescius, communem utriusque, Photii inquam Hesychiique, fontem Diogenianum fuisse ab utroque candide laudatum. Ceterum hoc velim eos, quibus haec studia cordi sunt, monitos, maiorem in consulendo Photio quam Hesychio cautelam adhibendam esse, ne per Diogenianum ex ipsis Didymi copiis suspicemur hue fluxisse glossas ad unam omnes tragicos poetas comicosque spectantes, quippe quarum non minima pars hue immigraverit e Dionysii Pausaniaeque lexicis, quorum conditoribus licet aditus ad ipsum Didymum patefactus esset, Dionysius tamen Atticista nostrum ita adhibuit, ut parcus eius usus etiamnunc e fragmentis lexici a Meiero (comm. Andocc. VI, iv p. 3 — p. 15) compositi eluceat, Pausanias vero inspexit saepissime (cf. Meier. 1. c. p. 17 ucpkaGtov; add. ^QMBXOL). Fallitur igitur Meierus p. 30 in eo, quod statuit, Pausaniae thesauris usum esse Hesychium s. v. ygov&cav, Hdvovg, aopj/t^srea, ®ETra).Lxa TcrsQa aliis; ita potius res comparata est, ut, quern consultum a se Pausanias Didymum Photio tradidit, eundem compilatum a Pamphilo primurn Diogenianus Periergopenetibus suis intexuerit, deinde Hesychius Photiusque magis etiam breviatum per Diogenianum acceperint. Quo factum est, ut aliquammultis locis Hesychium cum Pausania consentientem deprehendas, veroque simillima sit coniectura, eas glossas, quarum explicatio utrique communis sit, a Didymo esse profectas. Dionysius vero aliquotiens ab Hesychio laudatus Atticista non est, ut opinatur Meierus 1. c. p. 15. Verissime enim Schrewelius p. 198 ad v. fiovxvQoq adnotat cIntellege de Dionysio, qui de re herbaria scripsitPlin. XXV 2 (Martin, p. 209).' Idem valet de KJI./3/IQ/iiovvGioq^ itemque, ni fallor, de yvrjg et quae Pamphilum apposuisse suspicor. Sub vv. latQiuva. alioCai. aKVQxralittg haud dubie unus e maxima Dionysiorum cohorte laudatur, qui ante Didymum vixerunt. Sub v. vdhxog denique scr. diovi>6i,og h. e. bacchicus coll.
84 1. H a r p o c r . 134, 2 e d . B e k k . £ i ; p a A o i ( j p £ f v e'ls'ytxo % xolg
85 nal iv xaig %v0iatg, ansQ itdvxa negl tovg &Eovg. Potestne dilucidius ostendi, Acheloum a Graecis veteribus pro quacumque aqua diet solitum? Unde doctissime Vergilius ail vinum Acheloo Liberum patrem miscirisse. Ad quam rent satis teslmm est, cum Aristophanis comici et Ephori hislorici verba prodiderimus, (amen ultra progrediemur. Didymus enim, grammaticorum facile erudilissimus, posita caussa, quam super/us Ephorus dLrit, alteram quoque adiecil his verbis, afisivov Si sxeivo leyELV, on dice TO icavxav noxa\xav TL tivai A%tkaov xtfirjv anovsfiovxag uvxa xovg navxa ankag xa vdfitxxa xa ixeCvov ovofiaxt, 6 yovv 'jy7]GClaog (^AxovoClaog I. Gronov. thes. vol. I ad tab. Err. Unger. Theb. parad. p. 182) dia xrjg ngrixrjg ioxoQiag didrjkaxsi,, on A%Ekaog jiavxmv xcov itoxafiav 7iQE6(ivxuxog. £(pr) d's- 'Qxeavog di yccpeZ TrjQ-vv eavxov adshepyv. xcav 3s yCyvovxca xQiOiilioi, nox/x^ioH, 'A%si.aog ds avxmv 7iQ£6(lvxaxog, (add. og) xal xExi\ir\xai (idhtixu. Licet abunde is/a sufftciant ad probationem moris antiqid, quo ita loquendi units fuit, id Achelous commune omnis aquae tiomen haberetur, tamen his quoque et Euripidis, nobilissimi tragoediarum scriptoris. addetur auctorilas, quam idem Didymus grammaticus in his libris, quos xQuyadovfie'vrjg /U'ijfwg scripsit, posuil his verbis, 'A%ekaov nav vdag EvQMbdrjg yrfilv iv 'Ttpinvhjliyav [isv jtagl vdccxog ovrog GcpodQu TIOQQCO xfjg 'AXCCQVUm'ag, iv fi E0XL noxa^iog 'A%ekaog, 194 'H agxator^t1 'Ekkdg nagl Aadavyv xal ZsXkovg SXELZO, b'&ev 6 'j%El6og sxQs'cav dt.' AltoaMug sig t6v 'A\X,$QU.%IY.OV i^yst xokitov, a%$ig ov 'HQaxXrjg avtov ScntotQEtysv. fis'yiGtog ovv xcav tavtrj %orccficov 6 ^A%elaog, Sib 'j%eka'Cov %av jtrjyatov vdag. xal ro iv zlaSavri de (iccvxeiov aicaoi tolg %Qfj0^oig XSXSVEI &vuv 'A%sX6a. V. schol. Horn. II. i i 616 ijj o n \4%8laog xoivag xaliitat Ttdv VSCOQ. ABU. of <J« 'A%Eh<pov dficovvfiov rc3 Ahalfp slvai xexal dklov -XEQI /iv\i,y]v tfjg 'A%alag xal dkkov 7CSQI Adgiisaav tfjg TQcoddog. xal ndv vdag 'A%Ekai6v (paaiv. 6 yccQ sv zicodcovrj O'fog %agrjvs6sv 'A%ekda d-veiv. o&sv xal A&rjvaloi xal zJv^iatoi xal Podtoi xal ZtixEkicatat cwr6f tipcoGiv. 'AxccQvavsg de xal dycova avtm ETtitskov6iv. — Adde Eustath. II. 500, 43 A 475 schol. Odyss. y 1 ki(ivt}v 6 7ioir\tr\g Ttdv vdcog (piqGiv. In his omnibus Didymeae doctrinae latent vestigia. 3. Bekk. anecdd. Gr. I p. 349, 6 'A rjdova. s6ti (isv r\ ogvig. ix ^LEtatpoQag ds o[ xgayixol xr\v ykcottida xav (ioav. (Riihnk. avkav, cf. Hosych. s. v. s^rjvkrj^Evov.) ion 6' b'nov xal xov avkov. rj ki^ig /Sidvftov. Hesych. I 120 ar]do vam yka) liyu. Didymi haec esse evincunt Athen. I I p. 70 C Eustath. ad Odyss. Q 1822, 18 R ^-. 633, 43. De rubo canino (Hagebutten) cfr. Casaub. ad Ath. p. 144 Bodaeus ad Theophr. p. 271. 621 Salmas. exercc. p. 159 et homon. hyl. iatr. c. 59. Fuerunt, qui mvagog scriberent, et de t et v vicem mutantibus vid. Tzschirn. Panyas. p. 3. 6. Eustath. p. 1430,61 xul a.Qy£(iog voGog o^fidxcov, dep' xaxec z/idvfiov xd snl ocpfrahfiaiv ov agysfia mv fii'i^firj xa AloyvXcp iv xa • — itgoG&zv ovr sxeid-tv ttcd dgyavxeg xavgoi itagd TIivdaQip (cf. Fl. Lobeck.
Philol.
VII
1 p . 2 0 5 s q q . ) xal
ugyaivEIV
TO
Itv-
nag Evgiittdy dv AK^aimvi. uccl xavgog dgyiriyovv kevxog <pa6i (1. (prjal) nugd cpgwixa) 6 diaxoKEVxijv EvQKmiqv. Hesych. I 513 'AgyaCvBLV xah'Eiv Evginidrjg'AlxiiaiavL did WcoipZdog (vulg. I 515 'Agye'fiav xav E'V xolg f o( ds ocp&aXpcav, fmalo axlag 6 llvxviagTO iv 'Jd-tjvaig 6ixa0ri]giov. Bergk. nvxvaiag TITIQCC. Fontem observationis huius aperit Stephan. Byz. p. 529, 5 Meinek. KiyEzai xal nvxvuicc [nag Icavi\ • Ai&v\Log de (fiv\6iv, OTL 'Tr\v nvxva av EIY\ Xiycov XTE.' 11. Ab hoc loco profectus eo usque processit Meinekius, ut in altero Hesychii loco corrupto etiam nomen Didymi restitueret vol. II p. 692 Nv[icpuiov '6%%ov "Icov. 6 no-
90 Qog, (ex emend. Voss.) ov o 'Akysiog %r\v 'AgxaSav (em. Meinek.) jr«p«;i«i/3o'^£?^og [xata addit M.] rag Xsyo^e'vKg ykv<pag SUQ%E%(U. of Sh TISQI ^CSVJIOV (sic Meinekius pro eo quod editur JTOTR^OV) Nvficpaiov (S' delet M) OQog axovovdiv (vulgo ccKuvei) TO ICEQI tYjv 'AQxaduav. Neque dubi-
tat ille, quin ex eo Didymi libro petita sint, quern contra ipsum Ionem scripsisse nostrum ex Athen. XIV p. 634 E probabile sit. At Hesychius neque Didymi avrs^yijesig in partes vocavit, neque in eo peccavit; quod norapov pro zJidvfiov scriberet. Commentariis enim Didymeis quis credat Diogenianum usum esse, quos ipse auctor in brevius contractos in lexica tragicum comicumque constipavisset? vero ut falsum, ita verisimilis est emendatio /7oAccedat hoc fragmentum Arcadicis Polemonis Periegetae, quern saepissime Didymus antestatur. Hnic igitur non postrema tantum verba sed universam verborum Ionis explicationem debet Hesychius. Quae cum ita sint, non dubito quin reliqui etiam Hesychii loci, in quibus Ionis vocabula explicantui', e Didymi quasi fontibus ebulliverint. 12.
Venio ad locum gravissimi momenti, quem tamdiu neglectum jacuisse mireris. Schol. ad Soph. Trachin. 1161 Efiol yap YJV TIQ66qxxvtov) n(}OO^,E(i«vT£V(isvov, nQosiQrjfisvov vno TOV zJtog. Ovrca ds diu TO G iv rf] tQayixy Xe^si. E c q u i s tam
misere caecutiat, ut Didymi respici sic inscripta volumina neget, et falli Brunckium, qui verba novissima h. 1. omittit et addit post Hillmv v. 1169? Locus Sophocleus respicitur in Hesych. II 1062 s. v. nQoyavrov, unde simul patet scholion vitiatum esse restitutione facili sanandum: TCQOO(p aVTOV
• 7tQO0flS(lKVTSV^£VOV
f f
7CQO£lQ7][lg1'OV W O TOV
Jiog. ovitt §C%a xov 6 iv tfj TQayixfj XE'£,SI. Lacunae signa
posui, fortassis verbis ot Si explendae. Discimus hinc interpreti La. praeter Didymi Piique commentaria ad manum fuisse etiam Didymi ki^iv tQayixyv, ut nobis persuasum esse possit, Didymum nos deprehendere, ubicunque
91 vocabulorum ap. schol. La. interpretatio cum Hesychii') explicationibus concinit. Hoc enim Lobeckio certe, ex quo Rankius de genuina Hesychii forma exposuit, concedi non amplius poterit, quod ad Ai. v. 411 et saepissime numero ad scholl. adnotat, transscripsisse Hesychium sua e sclioliis. Quod uti de Suida constat, in Hesychium profecto ipsam Uidymi KE%LV TQayiX7]v continentera non cadit. Equidem hoc vero non est dissimile, interpretem La v in quibus ipsi cum Hesychio convenit, partim ex ipso Didymi hypomnemate, partim e lexico tragico ea transscribere potuisse; at res me hercle eodem redit, cum, quae Chalcenteras noster per commentarios sparsim effuseque ediderat, haec maximam partem collecta breviataque iterum in lexica receperit, ut apparet e. g. e comparatis Athen. II p. 70 C et Hesych. II 378 (fr. 5.). Cf. etiam, quae de lex. com. diximus. Galenus etiam in praefat. ad Hipp. voc. explan. p. 404 ed. Fz. librum praesentem se composuisse dicit Teuthranti roganti, ut per capita haberet quod iudicatum esset et longioribus in Hippocratem commentariis demonstratum. Quamquam tantum abest, hoc ut ita intellegendum sit ; quasi Didymus numquam in lexico tragico unum alterumve vocabulum aliter atque in commentario interpretatus fuerit, idemque in commentario earn usque lectionem secutus sit, quain in lexico explicuei*at: ut pro diverso, quod in utrisque voluminibus sequebatur, consilio, in glossarum tragicarum congeriem reiiculas adeo lectiones, ut varias, nonnullis antiquioribus grammaticis probatas, receperit exposueritque. Exeinplo tibi sit Sophocl. ap. Hesych. I 1730 &Q snx oiot, voftoig •— ivioi de XQtxzoig.
In Antigone v. 80 (Eustath. 723, 28) videtur lectio 1) Per se patet, cum Hesychins perquam male habitus ad nos pervenerit, in censum hie venire reliquos etiam, unde Diogeniaims redintegrari potest, fontes, Photius, inquam, lex. Bekk. p. 319 sqq. et. m. Stephanus Byz. — E. c. Stephanus p. 560, 18 ed. Meinek. exscripsit quae de v. Zzlijvctg e Diogeniano hausit Hesychius s. v. respecto Euripidis Erechtheo (ap. Suid.'v. avdatatoi Wagner, fr. XIV p. 704 ed. Didot.).
92 fluctuassc inter ngovypio et ng6%oio; utrumque habet Hesych. II 1061. 1064. Cornparasse hrvabit etiam Hesych. s. vv. f5v6ccv%rjv (coll. Poll. I I 135) {ie<Sav%e'vag') (ieaOKv%s'vag
et deoav%e'rag (coll. Phot. 250, 13). Transeo ad schol. ad El. 451 akiTtaQfj TQL%<X.- 7[eQLnccd-c5g [iev TO trjg neviag. TO ds a X t. it a Q rj avu rot) uv%(ir]guv. e'v de ta vnofivr^ari, kiTtaQrj, o eSziv, et, rjg avrov A.MaQrj6o(iav, ag at eXsysp
ixe'ziv %Qi%K. Evolvas Hesychium ! en tibi lectio ilia dubia akiTtaQrj- avxpriQav, quam tuetur T. Iohnso, repudiant Schaef. mel. eric. p. 129 Passow. lex. Gr. I p. 84, I. Richterns de Aeschyli Sophoclis Euripidis interpretibus Graecis p. 29 inter eas lectionis varietates recenset, quae ipsi e mala actorum librariorumve sedulitate exortae videntur. Quid igitur? Iccircone Didymi commentarmm significari in sequentibus iv ds zip vnofiv^azt non putabimus? Credamusne Pii innui commentarium nescio quern, ut iv de TCO imofxvii^axi fere idem valeat atque iv Se ta ]} vito[ivrjficczi,, et opponi Didymeo? Gravis hie foret error. Hoc enira significat accuratus interpres La., qui hoc qiioque loco, ut supra ad Trach. 1161 factum vidimus, utrumque Didymi opus consuluit, Didymum in lexico suo affei-re quidem atque exponere lectionem KliTtaQrj, in commentario vero alteram hnagrj interpretari. Falsus igitur est Ritterus Didym. p. 39 adnotans c aXuitaQri vulgatam esse lectionem eainque primum explicari, deinde proferri Didymi ipsius coniecturam [sic!] XtTtaQ^.' Hinc simul lucem nanciscitur schol. El. 488, ubi repugnare sibimet ipsi hypomnematistes videtur. Nimirum Didymus in commentario 7toXvnaig lectionem adoptavit, in lexico tragico vero, quo h. 1. Hesychius usus non est, fortasse de jroAvjroug disputavit. Geminus fere locus etiam legitur in schol. ad Ar. Plut. 1037 Bekk. Qua in disquisitione neque hoc neglegi debet, quod in Hesychio e poetis et comicis et tragicis dumtaxat eorum fere glossae explicantur, quos etiam commentariis illustra1) L. c. pro EVIOL-ypojgjftat lege ev rial sc. dvtiyQacpoic;. Verba fneav%ivaq viv.vag dowTOvg neque ipse, neque Bergleinum secutus Schneidewinus attrectare debebamus.
93 verat Didymus, Cratini, inquam, Eupolidis Aristophanis Phrynichi Menandri Aeschyli Sophoclis Euripidis Achaei Ionis; quodque pro loco aut nobiliore aut inferiore, quern singuli e Didymi aestimatione occuparent, copia glossarum explicatarum, nunc fere in immensum excrescat; mine ab invida quasi manu sparsa esse videatur. Verum esse, quod observaviinus, unicuique patebit Hesychii thesauros exeutienti. Quam enim raro? quaeso, Euripidis mentio fit, quot e contrario Sophoclis glossae enarrantur, e tragoediae Graecae principibus medium tenente Aeschylo! Ecquis est, qui casu hoc factum dicat? an quod lexici auctor maiore Acschylum et Sophoclern, quam Euripidem amore ampleeteretur, idem vero palmam deferret Sophocli? Hoc credo. Audias Didymum ipsum in Cobeti scholiis ad Eur. Hec. 830 Androm. 329. 363. 1054. Quibuscum contulisse iuvabit scholl. ad Soph. O. C. 220 Ant. 155 (quo loco vocabulo etsgog Euripidem significari suspicor, utAi. 1037 nvsg STSQOdo^ovvtsg) Ai. 520 O. T. 264, quibuscum Valckenarius p. 22 contendi iubet scholl. ad Eur. Phoen. 88 Ai. 1169. [cf. schol. ad Soph. Phil. 1 scholl. ad Eur. Phoen. 1. 71.290. (308). 391. 412.] Adde schol. ad Soph. Ai. 134. Quantis contra laudibus in quavis fere pagina Sophoclem suum extollunt scholl. La. fontes! e. g. Ai. 1199 O. C. 17. 668, quam raro vituperant, ut Ai. 1123. 1126. 1184. Atque ut recta via narrem, locos e scholl. La. modo indicatos Didymi esse e similitudine'), quae cum Didymi censura in scholl. Eurip. 1) Cf. etiam Didymum ap. schol. Eur. Phoen. 755 cum schol. Soph. El. 62 £
