THE TESTAMENTS OFTHE
TWELVE PATRIARCHS A Critical Edition of the Grcek Text BY
M.DEJONGE IN COOPEll.ATlON WITH
H.W. HOLLANDER • H.J. OE JONGE • TH. KORTEWEG
LEIDEN
E. ]. BRILL 1978
PSEUDEPIGRAPHA VETERIS TESTAMENT! GRAECE EDIDERUNT
A.M. DENIS et M. DE JONGE VOLUMEN PRIMUM PARSALTERA
M.DEJONGE THE TESTAMENTS OF THE TWELVE PATRIARCHS
LEIDEN E. J. BRILL 1978
THE TESTAMENTS OF THE TWELVE PATRIARCHS A Critical Edition of the Greek Text BY
M.DEJONGE IN COOPERATION WITH
H.W. HOLLANDER • H.J. DE JONGE • TH. KORTEWEG
LEIDEN
E.]. BRILL 1978
Published with financial support from the Netherlands Organization for the Advancement of Pure Research (Z.W.O.)
ISBN 90 04 05826 5 Copyrighl1978 by E.]. Brill, Leiden, The Netherlands All rights reserved. No part of this book may be reproduced or translated in any form, by print, photoprint, microfilm, microfiche or any other means without written permission from the publisher PRlNTBD IN THB NBTHBRLANDS
CONTENTS PREFACE
. . . . . . .
VII
A. DESCRIPTION OF WITNESSES .
r. The Greek Manuscripts . 2. Versions . . . . . . . . a. The Armenian Version (A) . b. The New Greek Version (Ngr) c. Other Versions . . . . . . 3· References to the Testaments of the Patriarchs in early Christian literature.
XI XI XXV XXV XXVIII XXIX Twelve
B. THE CONSTITUTION OF THE TEXT AND THE RELATIONSHIPS BETWEEN THE VARIOUS TEXTUAL WITNESSES Differences with R.H. Charles's edition of rgo8, and M. de Jonge's edition of MS b with select apparatus of I964 (2!970). . . . . C. THE PRESENT EDITION . . . . . . . . . . Orthography, Punctuation, Accentuation. 2. The Critical Apparatus. . . . . . . 3· Sigla, Abbreviations, Signs used in the Critical Apparatus . . . . . . . . . . . . . . . . . . I.
XXX
XXXIII
XXXIX XLII XLII XLIII XLIV
8IA0HKAI TON 8n8EKA llATPIAPX.QN T.QN il.QN IAK.QB lliA0HKH POl'BHM IIEPI ENNOION . . . . . . . . . . . I lliA0HKH ~l'MEON IIEPI cl>00NOl' . . . . . . . . . . . I4 lliA0HKH AETI IIEPI IEP~l'NH~ KAI l'IIEPH«PANIA~ 24 lliA0HKH IOl'llA IIEPI ANilPEIA~ KAI cl>IAAPrl'PIA~ KAI IIOPNEIA~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SI lliA0HKH I~AXAP IIEPI AIIAOTHTO~ . . . . . . . So lliA0HKH ZABOl'AON IIEPI El'~IIAArXNI~ KAI EAEOl'~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 lliA0HKH llAN IIEPI 0l'MOl' KAI lf"El'llOn . . . I02 lliA0HKH NEcl>0AAIM IIEPI cl>l'~IKH~ ArA00THTO~ II2 lliA0HKH rAil IIEPI MI~Ol'~. . . . . . . . . . . . . . . I2S lliA0HKH ~HP IIEPI lll'O IIPO~OIION KAKIA~ KAI APETH~. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . I35 lliA0HKH IOI:Hcl> IIEPI I:Ccl>POI:l'NHI: . . . . . . . . . . I44 lliA0HKH BENIAMIN IIEPI a!ANOIA~ KA0APA~. . . . . I67
VI
CONTENTS
APPENDIX I
Variants between Family I and Family II. APPENDIX
r8r
Il
The Armenian Version . . . . . . . . . . . . . . A. Armenian Readings referred to in the Apparatus and Appendix I. . . . . . . . . . . . . . . B. Variant Readings in Armenian found in the Testaments of Levi, Issachar, Zebulun (VI-X) and Joseph. INDEX OF WORDS.
•
192 192
193 207
PREFACE The preparation of this edition started twenty years ago, after· K. Aland and W.C. van Unnik encouraged me to undertake it in a
conversation at the meeting of the Studiorum Novi Testamenti Societas at Zeist (the Netherlands) in September rg56. Little progress was made in the period r957-rg62 during which, as a minister in the Dutch Reformed Church, I could devote little time to scholarly work in general and this edition in particular. My appointment as lecturer in the Theological Faculty of the University of Groningen in September rg62 gave new opportunities. The first result was Testamenta XII Patriarcharum edited according to Cambridge University Library MS Ff r.24 fol. 203a-26rb with short notes (Ps. V.T.Gr. I), Leiden rg64. A limited number of manuscripts was collated during that period, but it was not until after my appointment as professor for New Testament and Early Christian Literature in the University of Leiden in rg66, that a real begin could be made. In the summer of rg67 the Netherlands Organisation for the Advancement of Pure Research (Z.W.O.), which had already given a subsidy for editorial expenses at an earlier stage, decided to subsidize the appointment of an assistant for work on the Testaments. H.J. de Jonge fulfilled that function from rg67 till 1970. In this period nearly all the preparatory work for the constitution of the text was done. A second edition of what I prefer to call the editio minima was also prepared with a new introduction incorporating the material discovered since rg64. It appeared in 1970. H.J. de Jonge devoted much attention to the history of the manuscripts and the relationships between them, and continued to do so after 1970 when he was appointed lecturer in the Theological Faculty of the University of Amsterdam. His work on the stemma codicum, laid down in his article "Die Textiiberlieferung der Testamente der zwolf Patriarchen" Z.N.W. 63 (1972), pp. 27-44 was of basic importance for the preparation of the edition. H.J. de Jonge was succeeded by Th. Korteweg, first as Z.W.O.assistant, later in a similar capacity in the service of the Theological Faculty at Leiden (r97o-I975). He was later joined by H.W. Hollander (I97I-I974). They worked on the constitution of the text,
VIII
PREFACE
and establishing the critical apparatus plus Appendix I in close cooperation with the editor. In very many instances the text printed in this edition is based on the unanimous judgment of all three of those involved in its constitution. In a number of cases where no consensus could be reached, the final decision was taken by the editor. The share of H.J. de Jonge, Th. Korteweg and H.W. Hollander in the preparation of this edition as well as the final responsibility of the editor, are, I hope, adequately expressed on the title-page. I also wish to mention the contributions of these three young scholars (amongst which the reprinted article of H.J. de Jonge just mentioned) to M. de Jonge (ed.), Studies on the Testaments of the Twelve Patriarchs. Text and Interpretation (St. V.T.Ps. 3), Leiden 1975, the second part of which (pp. 45-179) deals with text-critical matters. The final editorial work on this book was carried out in 1976-1977 by H.W. Hollander, who also devoted much care to the description of the Greek manuscripts in the Introduction and to the Index of Words. Th. Korteweg, then lecturer in the Theological Faculty of the Free University in Amsterdam, carefully considered the many problems connected with orthography and punctuation. Others assisted in this work for longer or shorter periods: J.C. Korteweg, J.M. Sneep and in particular J. Nauta who helped to collate the manuscripts h and j after new microfilms from Sinai had become available, and did much typing and checking in the last stages of the preparation of the work. With regard to the ancient versions I wish to acknowledge the help received from E. Turdeanu, Paris, (and at a later stage also from H.E. Gaylord) for the Slavic versions, and from M.E. Stone, Jerusalem, in matters concerning the Armenian version. The Leiden group was in regular correspondence with Dr. Stone during the period 1974-1977; he put a number of texts and translations at my disposal which were used for Appendix 11 and he kindly checked that appendix and the section on the Armenian witnesses in the Introduction. In July and August 1975 he was able to work on the Armenian version in Leiden thanks to a grant of the Netherlands Organisation for the Advancement of Pure Research (Z.W.O.). Many others have, at one time or another, supplied information and given advice. Our gratitude to a number of them has been expressed on page XIX of Testamenta XII Patriarcharum, Leiden
IX
PREFACE
21970. Here I wish to mention in particular the librarians who sent microfilms or photographs and to thank them for their cooperation. The Kommission fur Spatantike Religionsgeschichte of the Deutsche Akademie der Wissenschaften zu Berlin (J. Irmscher and K. Treu and their colleagues; now Zentralinstitut fur Alte Geschichte und Archiiologie, Akademie der Wissenschaften der DDR), the Institut de recherche et d'histoire des textes in Paris (particularly M. Richard t and J. Paramelle), A. Hultgard in Uppsala and M. Beit-Arie in Jerusalem rendered valuable assistance in securing microfilms or photographs of manuscripts which were not easily accessible. The Netherlands Organisation for the Advancement of Pure Research (Z.W.O.) gave a generous subvention towards the cost of publication of this volume. This edition is meant to replace that by R.H. Charles after seventy years. His edition as well as that by R. Sinker (r86g, Appendix 1879) were constantly used during the preparation of the present work. Text-critical work like this is always a continuation of the work of others, and it is only brought to a temporary conclusion with the publication of an edition.
Leiden, I September 1977 Theologisch Instituut Rapenburg 59
M.
DE JONGE
A. DESCRIPTION OF WITNESSES I.
The Greek Manuscripts
a Oxford, Bodleian Library, Barocci, 133, ff. r82 r. - 205 v., of the late 13th century, say about 1270. Paper. C. 25,5 X 15,5 cm.; area occupied by writing c. 22 X 12 cm. One column of 32 to 38 lines on each page. Besides the Testaments, which are written by one hand, the codex contains a number of other treatises written by different hands. The Testaments are preceded by Quaestiones de diversis cum responsis ex S.S. Patribus variis, scil. Isaaco, Basilio, Macario, Gregorio, Theodoreto, Cyrillo, Damasceno, et Maximo (f. 179), and are followed by A nonymi commentariolus in prophetas minores (f. 2o6). The text of the Testaments shows a large number of omissions: apart from smaller lacunae like T.D. Ill r xod yocp -ljiux~; T.G. Ill 3 ll·n -ro !J.raot"t'ovlipxou TCotLC.,, totl 0 ut6c... gc.. "t'OV "t'ptaOa"t'ot"t'ov ~~ oux llv"t'wv llpo<pov E"t'E>t"t'6v7)GE 1t'otva6<potc., "t'EXVottC.., >totL 0 "t'IXU"t'7)V "t'~V "t'pt>tli'Totxov "t'WV oupotveuv Mycp ~~otC.. auy6'Tt~ot ... (cf. Bratke p. I2, 11. r8-2o ). The second fragment of the Testaments, T.R. Ill 6 !J.E6' ~c.. - V 7 y!yotv"t'otC.., is found on ff. 47 r. - 48 r. in textu (one column of 20-29 lines), starting at the top of f. 47 r. and ending in the middle of f. 48 r. The rest of this folio is blank, like ff. 45 v.- 46 v. preceding our fragment, and f. 48 v., which follows it. Obviously, the fragment has an isolated place in the MS. It is, therefore, very likely that the first pages of T. R. had been lost and were replaced by blank pages when the codex was bound. It is noteworthy that the Serbian version also ends with T.R. V 7 y£yotv"t''XC.. omitting the rest of T. R.; moreover from a textcritical point of view, there is a close relationship between this version and n (see below, p. XXXVIII). Literature: Eustratiades, S. and (Father) Arcadios, Catalogue of the Greek Manuscripts in the Library of the Monastery of Vatopedi on Mt. Athos (Hat'V. Theol. St. XI), Cambridge 1924, p. 132; joseph Schmid, Studien zur Geschichte des griechischen Apokalypse-Textes, I, Miinchen 1956, pp. 83-84; H.J. de Jonge, 'Die Textiiberlieferung der Testamente der zwtilf Patriarchen', Studies .. ., pp. 6o-6x. 2.
Versions
a. The Armenian Version (A) The Armenian Version is known in numerous MSS. In rg6g Chr. Burchard published a list of 45 MSS, two of which were in the
XXVI
DESCRIPTION OF WITNESSES
Convent of St. James in Jerusalem. In the same year M.E. Stone published the Armenian text of the Testament of Levi on the basis of eight MSS in this Jerusalem library. Later, two manuscripts were found in New J ulfa (Isfahan) ; one of these turned out to be already known under another name. Finally, in 1975, an additional four manuscripts were found in the Treasury of the Armenian Patriarchate in Jerusalem. They bring the total number of known MSS to 56, but it should be borne in mind that the existence of Burchard's nos. 23 and 24 has not been demonstrated and that nos. 27, 32 and 35 are apparently lost. The most up-to-date survey of the material is given by Stone in 'The Armenian Version of the Testaments of the Twelve Patriarchs: Selection of Manuscripts', Sion 49 (1975), pp. 207-14 and in 'New Evidence for the Armenian Version of the Testaments of the Twelve Patriarchs', R.B. 84 (1977), pp. 94-107. A satisfactory edition of the Armenian version does not yet exist. The edition made by S. Yovsep•ianc• in 1896 is based on only five MSS; in R.H. Charles's edition of the Greek Testaments twelve MSS are mentioned, nine of which were actually used. Preliminary studies of the new MS-material have led to the conclusion that a new edition is urgently needed. In 1970 Stone undertook the preparation of an editio minor on the basis of a limited number of representative Armenian MSS. (See his articles in Sion 44 and Proceedings ... ) To that purpose he studied a number of sample passages in 29 MSS, among them all the earlier ones (i.e. those dating before the seventeenth century). The results he published in Sion 49· In his article 'New Evidence.. .' he supplemented his earlier findings on the basis of collations of the sample passages in all remaining MSS. In these two publications Stone distinguishes between four types of text: a) That found in Z = MS Erevan, Matenadaran 1500, 1282-83 C.E. b) That found in M= Jerusalem, Armenian Patriarchate 1925, 1269 C.E. and V = MS Erevan, Matenadaran 353, 1317 C.E. c) ~. a type of text already distinguished by Charles. The following MSS proved to be the potentially most impot:tant witnesses for this type of text which may be divided into two subgroups: ea) L =Vienna, Nationalbibl. Arm. n, before 16o8 C.E. cb) X= Erevan, Matenadaran 346, 1390 and 1400 C.E. and Bb =Venice, Mechitarist 280, 1418-1422 C.E.
VERSIONS
d)
XXVII
IX, again a type of text already distinguished by Charles. It will be represented in the editio minor by three MSS, each representing a different subgroup of IX: K = Vienna, Mechitarist 128, 1388 C.E. S = Jerusalem, Armenian Patriarchate 939, 1621 C.E. W = Vienna, Mechitarist 705, 1403 C.E.
In addition one further MS will be consulted in cases where part of IX alone seems to preserve an original reading: B =Venice, Mechitarist 679, fifteenth century; it is nearest toW. In the new edition the readings of all these MSS will be considered in accordance with their intrinsic merit. It should be remarked that each of these text-types occasionally stands alone in preserving readings agreeing with those found in Greek. The text of the new edition will be based upon Z, into the text of which readings from other text-types will be introduced in those cases where they are indubitably superior. For the present Greek edition we have been able to use (in addition to material contained in the publications by Chr. Burchard and A. Hultgard, listed below) Stone's preliminary edition of the Testament of Levi and his sample edition of the Testament of J oseph published in 1975. Moreover Stone kindly put at our disposal a similar critical text of the Testament of Issachar and of T.Z. VI-X, with apparatus and translation, as well as a great number of individual Armenian readings. In 'The Greek Testaments of the Twelve Patriarchs and the Armenian Version', written in the autumn of 1974 and published as Chapter VIII in Studies on the Testaments of the Twelve Patriarchs in 1975, M. de Jonge attempted to determine the relationship between the Armenian version, its Greek Vorlage and the other extant witnesses. Later research did not alter the conclusion reached there, i.e. that it was neither necessary nor advisable to delay the Greek edition until a new Armenian edition appeared. It was decided not to include Armenian evidence in the apparatus, but to refer to A in a number of cases where its evidence had proved important for the constitution of the text. A list of these cases, with the Armenian readings, is given in Appendix II together with collations of the readings of the Armenian version in the Testaments of Levi, Issachar, Zebulun (VI-X) and J oseph against the Greek text of the edition. This material will help the reader form his own judgment concerning the Armenian version.
XXVIII
DESCRIPTION OF WITNESSES
Literature: S. Yovsep νεωτερLσ(Lίϊ> (LOU. Χ7Jλ'ίj
κιχι νuν, τέκνιχ, τ~ν ιΧλ1ιθεLιχν
g.
&3ικιcχ
m
in marg. (ad Gπvou
mcxpτov) κcx-rd: τοu
3ολολ7JΦtcχι; b 3οσολ7Jψιcχι; ι α! n ij ~ προσωπολ7Jψιcχι; d m 7 έπt] έv d
d
+ πfiσι + 3έ n c h i j
dm 3ιci] 3-lj d < h ij περιερycχσιcχι; d m cχό-rcχρεσκειcχι;
ώρcχ(ωι;
e < hij m < i
ώφθ'ίj] φcxv'ίj 5 tvcx] κcχι m
κcxuχfi-rcxt] κιv'ij-rcxt b k μεycxλόvε-rcxt έπt -rε φpοvήσει κcχι tσχόει k μεy&λcχ φροv'ίj ι ~κ'ι"Οv πvεuμcχ < c ψεό3οuι;- ζήλφ] ζήλοuι; κcxt ψεό3οuι;
ο!κεtωv πvεϋμcχ]
ά.3ικιcχ
(
τcχσιcχ
(πλ.
κ. φcxv-r.] πvεuμcχ
8
&πολεi π πvεόμιχτι της πορνε(ιχς uπeρ τον ιiνθρωπον, ΚotL ~ν κιχρ8(qι μ'r)χιχνώντιχι κιχτιΧ τών &νθρώπων, κιχt 8ιιΧ τ1jς κοσμ~σεως πλιχνώσιν ιχότών πρώτον τdtς 8ιιχνοΕιχς,
+ ouv c h i j
10 τoiYro
περισπιΧσοvτσιι 2ΚCX( πvεόμσιτι (MS περΕ) 'tijι; πορvε[σιι; ~
g
f
το πvείίμσι m τίρ πιiθει e πορvεισιι;] πονηρ(σιι; δπέρ (περ( m) τοuι; dιv3ρσιι; τοv dtv3ρcx
f
d m δπ&:ρ
n ch ij
έv κσιρ3ίqι] 3ιdι τoiYro κσιτdι τοίί ιΧvθρώποu κσι( 3 < c /tιlf 1 .•. ΚCXt /tιιi 2 ] 3έ l dm
g g
/tιdι
κσιτ' σιότώv μέv
...
πρώτοv σιuτώv ~ g σιύτώv πρός σιύτοv πρώτοv α σιύτώv n c h i j
3ισιvο(σις
+
σι[χμσιλωτ[ζοuσσιι α
l
/tιdι
m
ΔΙΑΘΗΚΗ ΡΟΥΒΗΜ
10
κιχι 8ιιk τοu βλέμμιχτος τόv tόv έvσπεΕροuσι, κιχι τότε τιj> ~ργφ ιχtχμιχλωτι
ζοuσιv ·
ού γιkρ 8όvιχτιχι yuv~ &vθρωποv βιιΧσιχσθιχι.
4·
φεόγετε
5·
οδv τηv πορvε(ιχv, τέκvιχ μοu, κιχι προστιΧσσετε τιχ!ς γuvιχιξιv uμώv κοd
τιχ!ς θuγιχτροcσιv [vιχ μ~ κοσμώvτιχι τιkς κεφιχλιkς κιχι τιkς δψεις ιχύτώv, /5τι Π"δίσιχ yuv~ 8ολιεuομέv'Υj έv τοότοις εtς κόλιχσLV τοu ιχtώvος τετήρ'ΥjτΟCL.
ο<Sτως γιkρ ~θελξιχv τοuς έyρ'Υjyόροuς πρό τοu Κιχτιχκλuσμοu • ΚOCΚELVOL
6.
σuvεχώς όρώvτες ιχύτιkς έγέvοvτο έv· έπιθuμΕ~ ιiλλ~λωv, κιχt σuvέλιχβοv τη 8ιιχvοε~ τ~v πpiiξιv, κιχι μετεσχ'Υjμιχτ(ζοvτο εtς οcvθρώποuς, κιχι έv τη σUVOUσL~
τώv
ocv8ρώv
ιχύτώv
σuvεφιχ(vοvτο
ιχύτιχiς-
ΚOCxELVOCL
J.
έπιθuμοuσιχι τη 8ιιχvοΕ~ τιkς φιχvτιχσ(ιχς ιχύτώv έ'τεκοv γΕγιχvτιχς. έφιχ(vοvτο γιkρ ιχύτιχ!ς
έyρijyoρoL ~ως τοU ούριχvοu φθοcvοvτες.
OL
-rοόι;
-rό11 ut611 m έπισπεtροuσι
d
σπε(ροuσσcι α
κσcι δ -
σπe:tροuσι
f
σcιχμσcλω't'(ζοuσt\1
~ργο11 g m α j ~ργο11 h ij σctχμσcλω-r(ζοuσι~ι
'rO
n
+
έ~ι
m
< d
ειι;
έ:ργοΙΙ
σcύ-rοόι;
e
οιότοu e c h i j
f
+δ
d μετ'
12
ΔΙΑΘΉΚΗ ΡΟΥΒΗΜ
ιχuτών κιΧμ.οt κιχt ΔιΧν κιχt 'lωσ~cp, τοu ε!νιχL εtς &ρχοντιχς.
3Loc τοUτο
8.
έντέλλομ.ιχL uμ.~ν ιΧκοόεLν τοu Λεuε, δτL ιχuτός yνώσετιχL νόμον κuρ(οu, κιχι 3Lιχστελε~ ε[ς κρ(σLν κιχt θuσ(ιχς uπeρ 'ltiXV't'Oζ 'Ισριχ~λ, μ.έχρL τελεLώσεως
χρόνων οcρχLερέως χρLστοu, 8ν ε!πε ΚUρLΟζ.
όρκώ uμ.ίiς τον θεον τοu
9•
οuριχνοu 'ltOLΎjσΙXL οcλ~θεLΙΧν ~ΚIΧσ't'Οζ πρός τόν Πλ1Jσ(ον ιχuτοu κιχt ocycf'lt1jν ~κιχστος προς τον ιΧ3ελcpον ιχuτοu • τιχπεLνώσεL κιχρ3(ιχς, Ι Ι.
'λ οy"ησεL τ ό ν εu
'
' ' ' ιχuτος yιχρ
Ι ο:
κιχl πρός τον Λεut έγγεσιχτε έν
(νιχ 3έξ1Jσθε εuλοy(ιχν έκ τοu 'Ι σριχ,ι ~λ
ΚΙΧL τ ό ν
στόμ.ιχτος ιχuτοu.
'Ι οuοιχν'~
'
έξελέξιχτο κόρLος βιχσLλεuσιχL π&.ντων τών λιχών.
Ι2.
J! ' οτL εν
' ιχuτ
κιχt προσκu~
σιχτε τίf> σπέρμ.ιχτL ΙΧUτΟU, δτL uπeρ ~μ.ών ΟCΠΟθιχνε~τΙΧL έν πολέμ.ΟLζ όριχτο~ς \
'
,
\
.ι_
ΚΙΧL ιχοριχτοLς κιχL ι:;στιχL
• -
' '
έ ν uμ.Lν β ιχσ r.λε•\ uς ΙΧLωνων.
tμοι 3έ d m c h i j κσιι tμοι e κσιt τίj) ( < m) 'Ιωσi}φ κσιt ΔιΧ.ν Ν d m κσιι τίj) Δdιν (Γιi3 c) κσιι τίj) (< h ij) 'Ιωσi)φ c h i j είς] tπ( b k 8 in marg. προιp1Jτε(σι περt χρLστοiί b
et in textu add. (ante vs. 8) περι χρLστοiί
+ οuν c
τίj) Λ. ι
dα
tv
τίj) Λ.
g
θuσ(σιν
m
θuσLιiσεL
9
προσκuν~σΟUσL
tv 1 -
c το\3 ποLεiν h i j
+
ί!κ. πρ. 't'. πλ. CIGU't'. ιiλήθεLσιν ΚCIGL σιf>ζεσθε Ν k et om. κσιt VII. 2 οι πσιτέρει; σιδτοiί ί!κσιστον 1 α
't'OU πλ. e or.U't'OU 2 < b
hij
προσκuνijσετε (-σ'Ιjτε
l
e αf c h i j
ιioριi't'OL σπ-ηλιlL<j> τι'ϊ> 8ιπλι'ϊ>, /Sπou
VII.
Ι κιχι
TOUt; utouς
ιv't"Ε:ιλά:μ.εvοι; 'Ροuβ~μ ιχuτοu όtπέθιχvε Ν g
τιχϋτιχ έv«ιλιiμεvοι; 'Ροuβ~μ το!ι; u[ο!ι; ιχότοϋ έ«λεότησε, πρεσβότηι; κιχι πλ~p7)ι; ήμερώv δπιΧρχωv ιτωv ρκε'
ιχότοϋ
+
f
τιχϋτιχ α c h i j eθεvτο] κιχτέθεvτο 3έdm τϊ;> σορϊ;> (σϊ;> h j sed
σορϊ;> h) h i j έωι; δτε] έωι; g έωι;
Χεβρώv τφι
3έ θεϊ;> -i}μώv -iJ 36ξιχ d τϊ;> 3έ θεϊ;> -i}μώv πρέπει 36ξιχ ε!ι; τοuι; ιχtώvιχι; τωv ιχ!ώvωv · όtμ~v. utoι; Ίcχκι1ιβ ιχ'
in fine add.
ε!ι; τ
&v ι έωι; οδ d m
έωι; δτοu α κιχ( c
ιξεvέγκοvτει; g
πι1τέρει; ιlUτou.
πιχτρ6ι;
dm
2 κιχι
+ ιχότ6v d m c h i j έv 2 ] ειι; ι + σορίii e
ι!θιχψιχv
ot
κιχι utoι; Λε!ιχι; ιχ' • ~ζ71σεv ~τη ρκε' m 'Ροuβ~μ utoι; Ίιχκώβ ιχ',
utoι; Λείιχι; ιχ' · ~ζ71σεv ~τη ρκε'
f
ΔΙΑΘΗΚΗ ΣΥΜΕΩΝ
ΠΕΡ! ΦΘΟΝΟΥ 'ΑντΕγρcχ.ψον λ6yων Σuμεών,
I.
&.
έλιiλΎ)σε το!ι;; uto!ι;; cx.uτou προ τοu
θcχ.νε!ν cχ.uτ6ν, έκcχ.τοστίi) εΕκοστίi) ~ε~ τηι;; ζω7jι;; cx.uτou, έν φ ~ε~ ιΧπέθcχ.νεν 1 'I ωσΎ)ψ.
3.λθ •ι ον
2.
1 γcχ.ρ επισκε'ψ cχ.σ θ ΙΧL cχ.uτον cχ.ρρωστοuντcχ., ΚΙΧL ενισχuσcχ.ι;;
' '
' '
'
-
''
έκιiθισε κcx.t κcχ.τεψLλΎJσεν cx.uτouι;; κcx.t ε!πεν cχ.uτο!ι;; • Άκοuσcχ.τε, τέκνcχ., ιΧκοuσcχ.τε Σuμεων 't'OU πcχ.τροι;; uμών, οσcχ. fχω
11.
έν ήj κcχ.ρ3Ε~ μοu. ~ ι ' Λ ε~cχ. ι οεuτεροι;;, κcχ.~
'Γϊjι;; 3~σεωι;; cx.uτ'ijι;;.
oU3e έψοβ~θΎ)ν
έyω έyενν~θΎJν έξ Ίcχ.κωβ τοu πcχ.τρ6ι;; μοu utoι;;
2.
1J•
-
"
ι • 1.">.- ι Σ & ι μΎ)τηρ μοu εκι...,ιu:;σε με uμεωνcχ., οτ~ •ικοuσε κuρ~οι;;
3uνcχ.τοι;; έyεν6μ1)ν σψ63ρcχ., οUκ έ3εLλΕcχ.σοι. πρiϊ.ξ~ν
3·
ιΧπΟ πcχ.ντοι;; πριiyμcχ.τοι;;.
~ yιΧρ κcχ.ρ3Εcχ. μοu ~ν σκλΎ)ροc
4·
κcx.t τιΧ ~πcχ.τιi μοu ιΧκΕν~τcχ. κcx.t τιΧ σπλιiγχνcχ. μοu ιΧσuμπcχ.θ7j • Διοιθ~κ'ΙJ Σuμ.e:ων ( + β' b g m + utou Ίοικωβ κοιι Λe:ιοιι; 3e:ότe:ροι d) πe:ρι φθόνοu ( + Σuμ.e:ων utoι;
e) b g ι d m e 'Αν't'ιγριΧφοu β' 3ιοιθ~κ'ΙJ Σuμ.e:ων πe:ρι φθόνοu k Σuμ.e:ών α Διοιθ~κ'ΙJ Σuμ.e:ων 't'οίί 3e:u't'έpou utou Ίοικωβ κοιι Λe:ιοιι; c h i j capp. Ι - Π om. k sed add.
f
+
Ίοικωβ κοι! Λe:(οις β'
Ι.
κοι( 2
<j
Κot't'E:φ(λ'ljσE:V - otU't'Oίς) Κοt't'οtφLλ~σοtς otu't'ouι; e:! πe:v h i j οtό't'Ο!ς
πot't'p( μ.οu Ν
g ι m e αf
3e:ό't'E:poι;
(+
g
έν
~τe:L m) έκοt't'Οσ't'ίj> e:tκoσ-rίj> ( < ι) ~'t'E:L ι m α j ~- otu't'O!ς (vs. 2)] &ρρωστησοις tκιΧλe:σe:ν οιό't'οδς κοιι φ'Ιjσι g Ίωσ"fιφ
σ-rε c h i j δ-rι δ] δ yά.ρ dm πMv"ljι; σσι-rίiv (σσι-rσιvίi m) d m &ποσ-rε(λσις < g κσι( c h i j ζ~λοuι; ef μ'ij (-ro\3 μ~ ι d m) προσέχειv σιu-rόv (σιu-r(j) ι d) ώι; ιΧ.Βελφόv (&Βελφίj)
-ro\3 1 ]
+
m)
+
e
m hij
dm ποιμv'ijι;
j et in marg.
{σωι; · φοβε!σθσιι
h. (-r(j) πσι-rρ( c) Ίσικώβ Ν c h ij μοu 3 ] ~μωv d m
μοu
( < j)
gm
δ &Βελφόι; ~μώv ι
ειι; ΘολσιιΒσι ι κσιι Δ.
c < h
δποu -rdι έγχεφ(ζοv-rσι ~μ!v κσιι πίiσσιv &πόθεσιv εtχομεv ι δποu (i]vεγκε c) -rdι χρiιζοv-rσι ~μ!v κσιι πiiσσι ~ ιiπόθεσιι; ~v c h i j -rdι έγχειρ(ζοv-rσι ~v ~μίv g ~v -rdι
χρειώ81J ~μωv d ζοv-rσι ~μίv e πiiσσι
m
~v -rdι έyχρ'fι
< e
+
ΊοόΒσιι; Bέfc ~μώv] μοu c h ij ΙΟ έλθώv 'Ρ. δ &Ι'!ελφός ~μώv ι
+
κσιι μ'ij εδρών σιu-rόv
(< c) 'Ρ. (δ 'Ρ. ιΧκοόσσιι; -rσιU-rσι c h
d) g ι dm
κσιt 2 - μοu 3 < g κσιι μ~] μ1JΒέ d m c h i φε(σσισθσιι] φ σσισθσιι πσι-rρόι;
-rόv &yyελov σιu-rou
έρρόσσι-rο- μοu] έκ -rώv χειρών μοu
ιiλε(μμσι-rσι ι
ο-rι] ~ φθόvιρ, 3ιό-rι d m -ήyσιπίi-rο σιύ-rόι; -r(j) πσι-rρ( α ~μώv] μοu πσιρdι πσιv-rόι; (πά.v-rσιι;
-rou
(ιiποσ-rε!λσιι; m)
f
-r(j) b
μοu
< gιd chi j < d ιΧ.πέσ-rειλε
μοu ι d ~μώv &ποσ-rε(λσις- σιό-rοu 3
CIGU't"OU 2]
κσι!mchij
~ 't"(j) Κσιtpίj) OUv έκε(vιρ 't"ijι; vεότη-rοι; ~ Φ e α ~ ydιρ -rίi) κσιφίj) 't"ijι; vεότη-rόι; μοu πολλά. c h i j έκε(vιρ] ~ φ ι έζ1Jμ(ωσσι h i j
c h ij 7 κσι( 1
φ θ
ovou μέV(j>,
, ou•
κιχ~
τώv άγιχπώvτωv σιότόv, κιχι οUτως πιχόετιχ~ τοu φθόvοu. ' • πιχτηρ \ περ~\ εμοu, ' - υτ~ 1l • ' Iv. κ ιχ~\ .3:'lv ερωτωv ο εωριχ με
nεγοv- Τ&. ~πατά. μοu κιχκοuμιχ~ ~γώ.
σκu θ ρωπ
6v,
'
κιχ~
~πέvθοuv γ&.ρ πιχρ&. π&.vτιχς,
2.
δτ~ έyciι ~μΎJv ιχrτ~ος της πρά.σεως •Ιωσ1jφ.
3
,
κιχτιχγ~vωσκε~
3·
κιχt δτε κιχτέβΎJμεv είς
+
πάντο-τε 1 yάρ k ιΧλλιΧ πάντο-τε ldmeαjchij δποβάλλεL &νελε'Lν] δποβάλλων πρόc;
g
+
uποβάλλεL τιj'> φθονοuντL θρώπφ d &νελε'Lν - &νθεί < m
cΧν-
μέv , ε~σπλιχγχvος κιχι έλε-f)μ.ωv, ούκ έμ.vΥ)σ~κιίκΥ)σέ μ.ο~, &.λλιΧ. κιχl
'ήγιίπΥ)σέ μ.ε, ώς τοδς &λλους &.8ελcpοός.
cpυλιίξιχσθε οδv, τέκvιχ μ.ου,
5.
&.πό πιχvτός ζ~λου κιχι φθόνου, κιχl πορεόεσθε έv &.πλότητ~ ψυχ~ς κιχl έv &.γιχθΊj κιχρ8Ε~, έvvοοuvτες τόv πιχτριΧ8ελcpοv δμ.ώv, (vιχ 8~1J κιχ! δμ.'i:v δ θεός χιΧρ~v κιχ1 8όξιχv κιχl εύλογ(ιχv έπl τιΧ.ς κεcpιχλιΧς δμ.ώv, κιχθ6>ς ε!8ετε
έν ιχύτίf). I
τουτου,
πιΧσιχς τaς ~μέριχς ούχ ώνεί3ισεν ~μίiς περt τοU λόγου
6.
.1.'\λ' W\
'
J. < Υ)Ύοι.ΠΥ)σεv Υ)μ.ιχς
I UΧYJV
-
ιχυτου,
< !. I υπι:;ρ τοuς
1 κιχ~
f I υ~οuς
ιχύτοϋ έδόξιχσεv ~μ.ίΧς, κιχl πλοuτοv κιχl κτijvY) κιχl κιχρποδς πiiσ~v ~μ.'i:v
7·
έχιχρ(σιχτο.
Κιχ(Ζ
-ήμωv -ή ( < m)
h i j)
των βσtσL
λέωνdeαfchij
4
+
μή
(τά όστfi α:uτοϋ
3
λόχνων
ά.νήνεγκα:ν] ά.νήγα:γον
α:uτο"Lς] τοϊ:ς Αtγυπτtοις ι οιuτων
< h ij των ( < ι d e f)
d
ef c h i j
έν πά:σn τη γ'ίj Αtγυπτtων Ιtστα:L ~ ι
Ιtστα:L έν πά:σ71 τη Αtγόπτου ( < c h i j) γ'ίj] τη
σφ68ρα:
b
< chij
(
.!Λ οτε εκΓΥ\εσεv
> Ι 1 < ι ιχuτοuς προς ειχuτοv
·
6Sφθ'rj ydtρ ιχuτ(j) Βτ~ μέλλε~ ιΧποθviJσκε~v. κιχt δτε σuv~χθ'rjσιχν, ε!πε προς ιχίιτοός·
ΙΙ.
Έyω Λεuι έv Χιχρρdtv σuvελ~φθ'rjv, κιχι έτέχθ'rjv έκει κιχt μετdt
τιχίίτιχ ~'λθοv σuv τij> πιχτρι εtc; Σ(κ~μιχ.
~μ'rJv 3ε νεώτερος, ώσεt
2.
έτώv εtκοσ~v. δτε έπο('rjσιχ μετιΧ Σuμεωv τηv έκ3Εκ'rjσ~v τ~ς ιΧ3ελφ~ς ~μώv
, , τοu- 'Ε μμωρ. ι Δ '~vιχς ιχπο
< οι:; ΙΗ επο~μιχ~vομεv ' ι ' 'Αβ ελ μιχοu", ''> πvεuμιχ ως εv
3·
σuvέσεως κuρ(οu ~λθεv έπ' έμέ, κιχι πrivτιχς έώρωv ιΧvθρώποuς ιΧφιχv(σιχvτιχς
+
Δ~σι&ήκη Λεuι ( uιοι; τρ(τος Ίσικώβ d utou Ίσικώβ e) περL ιερωσόvης κσιι uπερηφσιvισιι; ( ΛεuL έρμηvεόετ~ uπέρ έμοu μ~σθός f) b ι d m e f Άvτιγρσιφοv γ' 3~σι θ1jκης Λεuι k Δισιθήκη Λεuι περL ιερωσόvης γ' g Αεuι α Δισιθήκη
tit. :
+
+
Λεuι τοu τρLτοu uιou Ίσικώβ κσιL Αεισιι;chij
Ι. Ι Ι - ΙΙ 3 'Αβελμσιοόλ om. k Ι ιΧvτLγρσιφσι α λόγων] 3ισι&ήκης ι d m Λεuι τοu τρ(τοu utou Ίσικώβ κσιι
+
Λεlσις
hij < hij < bαc σιότόv d m
δσσιl- πά.vτσι
προ
σιότοu 2
-
θσιvεiv πιΧ.vτωv
m
όσοι ποιήσοuσι
g
προ τοu ιΧπο-
+ σιότοι α
σuvσιντήσετσιι σιότοiι; (σιότοός g) 2 uγισιιvωv
προς 1 -
+
γά.ρ c h i j σιότοός 2] κσιι φησι
έσιuτόv] σιότόv m ι'δφθη] ιΧπεκσιλόφθη
gdm
f
< gm
μετ&. τσιuτσι < c :ιjλθοv] οtκώv g
πσιτρι
+ μοu
hij
(ήμώv ι
ιdmcltij έv ΣικLμοLι; (-σι
+ Ίσικώβ m)
e) d m e
εtι; οικειμσι
hij 2 3έ
< m
νεώτερος
i
f
< m
c
πcivτοι:ι; &vθρώποuς έθεώροuv
α)
f (
έκε! < g c h ij
σννέσεως
g
γά.ρ] 3έ αfc h ij κσιι 6τε] 6τε 3έ α ΙΙ.
σuvελήφθηv, κσιι έτέχθηv] έγεννήθηv
ι
+δ
C'.)
d
(έώρωv α πά.vτσιι; έθεώροuv τοuς
&.vθρώποuς m έθe:ώροuv πά.vτσις ( < c) ιΧvθρώποuς C'.:> c h i j &.φσιvεiς /Svτοι:ς (OV'rotς ιΧφ. Ν d) έv
(< dm)
τ'ίj δ3ί;) ιdm
&φσιvισσιvτος
j
25
ΠΕΡΙ ΙΕΡΩΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΙΑΣ
τήv ό3όv ιχUτώv, κιχL Οτr, τεLχ"'Ι) Φκο3όμ"'Ι)σεν ~rxuή] ~ &3ικ(tχ, κιχL ~πί
πόρyοuς ~ ι:Χ.νομ.ιοι. κιίθ"tjτοt~,
κott έλuποόμ."t}ν περt τοu yένοuς τών
4·
utών τών ά.νθρώπων, κott "t}Uξιίμ."t}ν κuρι~ 8πως σωθώ. ' ' επ
' ' εμ.ε
.rι vπνος,
Ι κοt~
'θ εοtσιι~.μ."tjν L ε
" ορος
u•ψ"tj λ'ον·
καιι 2 - cΧΒ~κιαι] καιι έπι τοός ( < c) τε(χοuς Φκο3ομε!το ή &μαιρτ(αι
ch i < j
f
δτ~ τε!χοι; d α δτ~ m τε!χη e έν έαιuήj g έν αιότ'ίj ( τ'ίj δ3ιj> d m) ι dm έαιuτ'ίjς e < αf &3~κιαι] εόaοκΕαι g καικΕσι e et e add. (Ι) τότε έγω !!πλuναι τdt tμάτr.ά. μοu, καιι καιθαιρ(σσις αιότdt έν u3αιτ~ καιθσιρίj> ( 2) καιι δλος έλοuσάμην έν ΙS3αιτ~ ζώντ~ · κσιl πάσσις τdtς δ3οός μοu έπο(ησαι εόθε!σις. (3) τότε τοός δφθαιλμοός μοu καιι το πρόσωπόν μοu ηραι προς τον οδραινόν, κσιl το στόμαι μοu i]νο~ξαι καιι έλάλησαι, (4) καιι τοός 3σικτόλοuς τών χεφών μοu καιι τdtς χε!ράς μοu &νεπέταισαι εtς &λ7Jθε~αιν καιτέναιντ~ τών &γιων. καιι ηόξά.μην καιL εtπαι· (5) Κόρ~. γ~νώσκε~ς πά.σσις τdιι; καιρ3Εσις, καιι πάντσις τοός 3~αιλογ~σμοός έννο~ών σό μόνος έπ!σταισαι~. (6) καιι νϋν τέκναι μοu μετ' έμοϋ. καιι 36ς μο~ πά.σσις δ3οός &ληθε(αις · (7) μά. κρuνον &π' έμοϋ, κόρ~. το πνεϋμαι το &3~κον καιι 3~αιλογ~σμον τον πονηρον (MS 3~αιλογ~σμών τών πονηρών) καιι πορνε(αιν, καιι uβρ~ν &πόστρεψον &π' έμοi>. (8) 3ε~χ θ1)τω μο~. 3έσποται, το πνεϋμαι το
(12) τε!χος εtρ7)νηι; σοu γενέσθαι~ κόκλφ μοu, καιι σκέπη σοu τ'ijι; 3uναιστε(σις σκεπσισά.τω με &πο ποιντος καικοϋ. (13) πσιρσι3οuς 3~ο 37) καιι την &νομΕαιν έξά.λε~ψον δπο-
'Α σπ~οος '"'
'
εν
τ'ίjς γ'ijς (14) καιθά.ρ~σον τ7)ν καιρ3Εαιν μοu, 3έσποται, &πο πάσης ιΧκαιθαιρσ(σις, καιι προσά.ρωμαι~ πρός σε αιuτός. (15) καιι μ7) ciποστρέψης το πρόσωπόν σοu ciπo του utou παι~3ός σοu 'Ισικώβ. σό, κόρ~ε, εuλόγησσις τον 'Αβρσιdtμ παιτέραι μοu καιL Σά.ρραιν μητέραι μοu, (16) καιι εtπσις 3οϋναι~ αιότο!ς σπέρμαι 3Εκαι~ον εuλογημένον εtς τοός αιtώνσις. (17) εtσά.κοuσον 3έ καιι τ'ίjς φων'ijς τοϋ παιώός σοu Λεuι γενέσθαι~ σο~ έγγός, (18) καιι μέτοχον ποιησον το!ς λόγο~ς σοu
πο~!ν κρ(σ~ν &ληθ~ν7Jν εtς πά.νται τον αιtώναι, έμέ καιι τοuς utοός μοu εtς πά.σαις τdtς γενεdtς τών αιtώνων ·
(19) καιι μ7) &ποστ1Jσης τον utOν τοϋ παι~3ός σοu ciπo τοϋ προσώποu σοu πά.σσις τdιι; 'ήμέρσις τοϋ αιtώνος. καιι έσ~ώπησαι !!τ~ 3εόμενος. τοuς πόργοuς
j
'ή &νομΕαι] &νομΕαι έκά.θητο e c h i j
4 vss. 4-5 om.
g 'ή &3~κιαι c h i j
α
i]μην λuποόμενος δπέρ τοϋ ( < c h
chij i j) g d m c h i j
uιών τών < b k m e utών c καιι ταιϋται θεωρών καιι ( < d) ηuξά.μην
&γ~ον, καιι βοuλ7)ν καιι σοφιαιν καιι
3οϋλος καιι λαιτρεϋσαι( σο~ καιλώς.
τότε έπέπεσεν
!l uρος
κά.τωθεν τοϋ οδραινοϋ, καιL σuντε λέσαι~ την &νομιαιν &πο προσώποu
+
γνώσ~ν καιι tσχόν 3ός μο~ (9) πο~'ijσαι~ τdt (MS τό) &ρέσκοντά. σο~ καιι εδρε!ν χά.ρ ~ν ένώπ~όν σοu καιι αιtνε!ν τοuς λόγοuς σοu μετ' έμοi>, κόρ~ε· (Ιο) καιL μ7) καιτ~σχuσά.τω με πίiι; σαιτσινiiς πλαιν'ijσαιι με &πο τ'ίjς δ3οϋ σοu. (ΙΙ) καιL έλέησόν με καιι προσά.γσιγέ με εt νσιι σοu
5·
-
τοuτο
κuρΕφ (προς κόρ~ον τίj> κuρ(φ
d) d m
chij
δπως σωθώ] σώσε~ με
k
πώς σωθώ
h ij 5
τότε] και( g Ιfπεσεν g e δπέπεσε h i j έπ' έμέ] με c μο~ h i j έν τίj> δπνφ μοu έθεσισά.μην k θεαισά.μενος m τοi>το- 'Αβελμαιοόλ] καιL i]μην έν αιuτίj> c h ij το ορος 2 g lm 'Ασπ(3ωνg
ΔΙΑΘΗΚΗ ΛΕΥΙ
26 'Αβ Ειψ.οtΟU/\. "> ι-,
6.
I Κοt~
''~' Ι LOOU
' ι θ Υjσοtν Υjνεφχ
εlπε πρόι;; μ.ε· Λεu(, εtσελθε.
OL•
'
ι OUpotνOL,
ΚotLΙ
~ λ Οζ &vωτέρφ πά.vτωv
κσι:τσι:λόε~ ~ μ.εγά.λΎj 36ξσι: έv ά:y(φ &γιωv ύπερά.vω πά.σ"Ι)ς ιΧγ~ότΎjτος.
s.
έv τι;> μ.ετ' σι:ύτοv
ot
&yγελο( εtσ~ τοu προσώποu κuρ(οu, οι λε~-
ΠΙ. Ι οδv < d n 3ij h j δέ i έπτά.] δεLχθέvτωv σοL ( < n) n c h i j ό κσcrώτεροι;] πρώτοι; k δ σ.' (πρώτοι; οuτοι; d) κrι.τώτερος d m
+
οuρrι.vόι;
δLOt το\ίτο
n
+ κrι.( d tδou κσ.ι m δLOt τι
lστLV στuγvότερος ~
k
στuγvότερος ι
σοL ( < n h i j) lστL στuγvός (δεL vός h i j) ~ n c h i j οuτος πά.σσ.ς &δLΚ(σ.ς uποφέρεL cΧVθρώπωv k οδτοι; < gιdmeαfnchij δριj] πrι.ρά. b σuvορqί g πά.σσ.ι; ( < d) τΟις &δLΚLσ.ι; (κrι.κίσ.ι; ι) τώv &vθρώπωv ι d m e α n c h i j 2 δ δεότεροι; οuρrι.vός m κrι.( c h i j
< m
f
+
πίίρ, χά.λσ.ζrι., χLώv
+
e
κρόστrι.λλος g χά.λrι.ζrι.v n κσ.ι κρόστrι.λλοv c Ι!τοψ.rι.] &τLvrι. k ήτοψ.σ.σμ.έvrι. ( -έvov
n c) e n c h i j εtς
προστά.γμ.σ.τοι;
ήμ.έρσ.v
κuρ(οu
~ g εlι; ή μ.έρσ.ι; (εtσιv έv ή μ.έpqι d) προστά.γμ.rι.τοι; κuρLou d m εtς ήμ.έρrι.v κρ(σεωι; n c h i j τ'ίj
< i
+ δέ d + γά.ρ ( + τ(/ι οόρrι.v(/1 έπσ.γωγώv] &πrι.γόvτωv ι + μ.έv m rι.uτίjJ
n)
nc/ιij
τώv &.vόμ.ωv] &vόμ.ωv eαfnchij
3
m
σ.ι τrι.χθεiσrι.L g d n !τά.χθησσ.v m κρLσLv j κσ.τdι τώv ΠVεuμ.ά.τωv ι τοiς πvεόμ.rι.σL eαfchij κσ.ι < m
ot2- εtσLv2]
hij
!!χεL
πσ.pcχβολώv
g
τώv &.vωv
έv 1 - εtσtv 1 ] κσ.ι έv τ(/ι τρ!τφ ouρrι.v(/1 g έv δέ τίj> τρ(τφ ouρrι.vίj> εtσLv m έv δέ τίj> δεuτέρφ ( ouρrι.v(/1 n) εtσtv n c h i j
+
έv
δέ
τφ
τετά.pτφ
!πά.Vω τοότοu ιiγLο( εtσLV k οι δέ εtι; τόv τ!τσ.pτοv ( οuρσιvόv !πά.vω τοότοu ι) d!γLoL εtσLV g ι εtς τόv τέτσ.pτοv δέ ouρrι.vόv (lv δέ τφ τετά.pτφ ouρrι.v(/1 πά.vτει; οι m) ιiγLο( εlσLv d m κσ.ι !π' rι.uτοόι; (rι.uτ(/1 n) εtσLV οι ιiγLOL n C h i j τέτrι.ρτοv οι e α 4 οτL < nchij έv δέ τφ &vωτέρφ κrι.ι τρ(τφ πά.vτωv ouρrι.v(/1 n &vωτέρφ δέ c h i j πά.vτωv οuρ rι.vώv k
+
+
+ +
κrι.τrι.λόμ.rι.τL
f
c
ή μ.εγά.λη ή 3όξσ. g μ.εγά.λη δόξα. ι d κuρ(οu n
mc
ή
(
+ ή m)
μ.εγά.λη
δόξα.
έv 2 - δπερά.vω] uπερά.vω n h i j < c πίiσσ.v ι!ιγLότητrι. m 5 έv τ(/ι μ.ετ' rι.ότώv (rι.uτ(/1 g) g d e c h i j έv rι.uτίj> γά.ρ ι !v τ(/ι μ.ετιk τσ.ίίτσ.m
+
+
rι.ότόv ε' k 3έ n εlσLV ot fJ.γLOL fJ.γγελΟL πρό προσώΠΟ'J κuρ(οu ι οι ( < d} &.γγελο( εtσL τοu κuρ(οu d m εtσLv &.ρχά.γγελοL ( τοίί προσώποu κuρ(οu n) n c h i j o!l- εLσL] εtσLV fl.γγελοL ~ k οι2- κrι.L < d ο! λεLτοuργο\ίvτες εtς πρόσωπον κup!ou m
+
ΔΙΑΘΗΚΗ ΛΕΥΙ
28
-
\ e;.ιξ·" ι ""ΙΧσκομ.ενο~
τοuρyοuντες
ΚΙΧ~
τών δ~κΙΧ(ων.
'
προς
\
ι κuρ~ον
.ι e;Π~
ι πΙΧσΙΧ~ς
' ι ΙΧγvο~ΙΧ~ς
-
τΙΧ~ς
προσφέροuσ~ δέ κuρ(φ όσμ.~ν εuωδ(ΙΧς λογ~κ~ν ΚΙΧt
6.
ιivΙΧ(μ.ΙΧκτον προσφοριΧv.
έν δέ τ(j) όποκιΧτω εlσtν ot &yγελο~ ot
7.
φέροντες τΟCς &ποκρΕσε~ς το"Lς &γγέλο~ς τοu προσώποu κupEou.
8.
έv
δέ τ(j) μ.ετ' ΙΧuτόν εlσ~ θρόνο~, έξοuσ(ΙΧ~, έν φ δμ.νο~ &εt τ(j) θε(j) προσ
φέpοντΙΧ~.
9·
-"' θ ΙΧ σιu.εuομ.ε
•
1
οτΙΧν
\ ο~'
ΚΙΧ~
οδν
έπ~βλέψη
'
I οuρΙΧνο~
' ΚΙΧ~
< "Υ)
γΎ)
τ~ς μ.εyriλωσόνΎ)c; ΙΧuτοu σriλεόοντΙΧ~ •
-
•
κόρ~ος έφ' ΚΙΧ~I
ΙΧ~'
ΙΟ.
;_
~μ.οcς πιίντες ~μ.ε"Lς
Χβuσσο~ ~
' ~ ΙΧΠυ
ι προσωποu
ot δέ utot τών ιΧvθρώπων
\
' \ I ' σθ Ύ)τοuντες ΙΧμ.ΙΧρτος;νοuσι ΚΙΧ~ ΠΙΧρορy~'ζ οuσ~ τuν 1 επ~ τοuτοις ΙΧνΙΧ~
"Ψ ~στον. u
Νuν οΌν γ~νώσκετε οτι πο~οf)σε~ κόpιος κρΕσ~ν έπt τοuς utouς
IV.
τών &νθρώπων, δτ~ τών πετρών σχ~ζομ.ένων, ΚIXL τοu ~λ(οu σβεvνuμ.ένοu,
ΚΙΧt τών όδιίτων ξΎjpΙΧ~νομ.ένων, κΙΧι τοu πuρός ΚΙΧτΙΧπτ1jσσοντος, ΚΙΧt πιΧσΎ)c; κτ(σεως κλονοuμ.ένΎ)c;, κΙΧι τών &οριίτων πvεuμ.ιΧτων τΎ)κομ.ένων,
ciγνοtσι~ς - 8r.κσιtων] σιLτήσεσ~ τών a~κσιtων (~ ciγνotqι έσφσιλμ~ων τοϊ:ς a~κσιtο~ς d m) ι d m ήμtρσι~ς (ημe: j) τών 8Lκσιlων h i j 6 προσφtροuσL 8t) ΚotL προσφtροuσL ι προσφέροντες c h i j
τίj> κuριφ ι d e:όω8lσιν d n τ7)ν λογLκijν
< m
όποκάτω] ι;,' k otl- τοϊ:ς < j οtι < dnchi
λογικόν
θuσlσιν
+
n ch ij
σιότοίi
n
τιiς < c h i τοu ciγγtλou k τών ciγγέλων g 8 έν- σιuτόν] Εν 8έ τίj> ζ' k έν 8έ τίj> μe:τ' σιuτών (μe:τόι τοότων d) d e c κσιι μετ' σιuτσι'Lς m ~ 8έ τίj> (τίj> 8έ Ν i) μe:τ' ocuτij> h i j ot ( < α C) θρόνοL, σιt (κοtι α C) α
c
cie:t (ot n < h i j) δμνοι τίj> θe:ij>
f
προσφέροντσιι g e α n h i j cie:ι όμνοuσι (uμve:'L m) τίj> θe:ij> d m cie:t δμνον τίj> θe:ij> προσφέροντες c προσφέροντσιι τίj> θe:ij> Ν ι 9-Ιο
+
σσιλe:όοντσιι < k σσιλe:uθijσοντσιι α ΙΟ ο( 8έ &γιοι d o(8e: οι u!o( i
f
Εν τοότοις α n c h οcνοtισθητοίiσL Κοt( ι
IV.
ot 2 < g
9 vss.
ciπo- σσιλe:όοντσιL] μη φέροντες τοίi προσώποu σιuτοίi κσιι τ'ίjς μe:γσι λωσόνης τ'ίjς όπe:ρβσιλλοόσης 8όξης
c λογικ'ίjς ( ?) h
g
c
eh i j
d
7
έξοuσtσιι
ή ι!ιβuσσος
ocl < g
chi j
ij προσφοράν
ot οuρσινοι] οό μόνον ήμe:'Lς οcλλόι κσιι ot οuρσινοι d δ οuρσινός n c h i j
om. m
κόριος δ θe:ός d πάντες- σσιλe:uόμe:θσι] οι ποcντe:ς τρέ μομe:ν n c h ij
Ι
in marg.
f
ij
πe:ρt τ'ίjς στσιuρώ
σe:ως τοίi χριστοίi λέγ<e:τσιι>
b
προφητεισι πιίλιν πe:ρι χριστοίi τοίi χριστοu d πe:ρt χριστοίi c οδν] οό m γtνωσκe: g c h i j έποtησe:ν m
k
δ κόριος i το'Lς utοϊ:ς g ΚotL δτι πετρών
c
δτι τών οuρσινών
hij σβe:σθtvτος m σκοτιζομένοu h i j κσιt 2 < k τών 8 < chij ξηρσιινομένων, κσιι] μη έξe:ρχομtνων ι κσιτσιπτισσοντος k g κτισe:ως] γ'ίjς ι τ'ίjς κτtσe:ως ch ij
f
tπικλονοuμtνης ι
ij
πνe:uμάτων] κτισμάτων h τηκομένων] πλσινωμένων ι
29
ΠΕΡ! ΙΕΡΩΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΙΑΣ
κott τοu
σκuλεuομ.έvοu έπt τφ πά.θε~ τοu δψ(στοu,
43ou
ot
lίνθρωπο~
ά.π~στοuντει; έπ~μ.ενοuσ~ν έν τσt'Lι; ά.3~ιιχ~ι; · 3~oc τοUτο έν κολά.σε~ κρ~θ~σον τσt~.
εtσ~κοuσεν οον ό iSψ~στοι; τ~ι; προσεuχ-ϊjι; σοu, τοu 3~ελε'Lν σε
2.
&πο τ~ι; &3~κ(ιχι; κιχt γενέσθιχ~ ιχuτφ utoν κιχι θεριΧποντσt κιχι λε~τοuργον
τοu προσώποu ιχuτοu.
3·
φώι; γνώσεωι; φωτε~νον φωτ~ετι; έν 'Ιιχκώβ,
κιχι ώι; ό ~λ~οι; ~ση πιχντι σπέρμ.ιχτ~ Ίσριχ~λ.
κιχt 3οθ~σετιχ( σο~
4·
εuλογ(σt κott Πσtντt τφ σπέpμ.σtτ( σοu, ~ωι; έπ~σκέψΥJτσt~ κόρ~οι; πιΧντσt τοc
~θνΥJ έν σπλά.γχνο~ι;
ιχuτοu ~ωι; ιχtώνοι;. πλήν
uEou
χε'Lρσtι; έπ' σtίιτόν, τοu &ποσκολοπ(σσt~ σtίιτόν.
5·
ot uto(
σοu έπ~βσtλοuσ~
κott 3~a. τοuτο 3έ3οτσt(
σο~ βοuλή κιχι σόνεσ~ι;. τοu σuνετ(σιχ~ τούι; utοόι; σοu περι σtίιτοu · ό εuλογών σtίιτον εuλοΎΥJμ.έvοι; ~στσt~.
6.
οτ~
3ε κσtτσtρώμ.ενο~ σtίιτον ά.πο
ot
λοuντσt~.
ν.
Κιχι ijνο~ξέ μ.ο~ ό &γγελοι; τΟCς πόλσtι; τοu ouρotνou. κιχι ε!3ον τον
νσtον τον &.γ~ον, κιχt έπι θρόνοu 3όξΥJι; τον iSψ~στον.
+ ou g d m
xaι( 6 κιχ.~ρί;> έκεΕv~ τοuι; υtοuι; Έμ.μ.ώρ, κιχ.θωι; γέγριχ.πτιχ.~ έv τιχ.~ι; πλιχ.ξt τωv οuριχ.vώv.
ε!ποv 8ε ιχ.Uτί;> · Δέομ.ιχ.~. κόρ~ε. εtπέ μ.ο~
5.
το /Svoμ.oc σου, (vιχ. έπαιχ.λέσωμ.ιχ.Ε σε έv ~μ.έρ~ θλΕψεωι;.
t
'Εγω'
• "
ε μ.~ ο ιχ.γγελ οι; ο πιχ.ριχ.~τοuμ.εvοι; το γ έvοι;
•
ιχ.uτοuι; εtι; τέλοι;,
'
'Ι σριχ.Υj'λ ,
'
κιχ.t ε!πεv •
6. -
.,~, πιχ.τιχ.'ξ ιχ.~ του μ..ι
πocv πvεϋμ.ιχ. πovYJpov εtι; ιχ.uτόv προσβΟCλλε~.
IS.n
7.
κιχ. ι
μ.ετιΧ. τιχ.Uτιχ. c':>σπερ ~ξυπvοι; γεvόμ.εvοι; εuλ6ΎΥ)σιχ. τοv f5ψ~στοv κιχ.ι τόv 11.γγελοv τοv πιχ.ριχ.~τοόμ.εvοv το γέvοι; τοu 'Ισριχ.~λ κιχ.t πιίvτωv τωv 8~κιχ.Εωv.
Κιχ.t ώι; ~ρχόμ.ΥJv προι; τόv πιχ.τέριχ. μ.ου, εuροv οcσπι8ιχ. χιχ.λ-
VI.
3έ3ωκcχ]
3t3ωμ.~
d m 3οθ~σετcχ~ ~
tvcx]
κcχι
g
tερcχτειcχ κcxt τίj> σπέρμ.cχτt σοu του
έπ~κcχλώ μ.cχ~ α
λε~τοuργε!"Υ τίj> uψιστφ έ"J μ.έσφ τ'ίjι; y'ijι; κcχι έξ~λά:σκεσθcχι σε έπι τcχ!ς ci)'llotcx~ τ'ίjι; y'ijι; · τότε
σε] σο~
i:!3ωκε"Υ e i!3ωκcχ c h i j in marg. (ad τΟις - !ερcχτεtcχι;) χp~στου
εuλογ(cχς τ'ίjς
< c
3·
μοu, [νιχ ε(πη το!ς ulo!ς Έμμωρ τοu περLτμ1jθ1jνιχL ιχuτοός, οτL έζ~λωσιχ
8Loc
τΟ β~έλuγμιχ
έπο(1jσιχν έν Ίσριχ~λ.
8
κιΧγω ιΧνεD.ον τον Σuχεμ
4·
έν πρώτοLς, κιχt Σuμεων τον Έμμώρ.
5·
κιχt μετοc τιχuτιχ έλθόντες ο{
ιΧ~ελφοi έπιΧτιχξιχν την πόλLν έν στόμιχτL pομφιχίιχς.
κιχt .ηκοuσεν ό
6.
πιχτηρ, κιχι ώργίσθ1j κιχl έλu~θ1j, δτL κιχτε~έξιχντο την περLτομ~ν κιχt
μετιΧ τοuτο ιΧπέθιχνον, ΚOtL έν τιχ!ς εuλογ(ιχLς &λλως έποt1jσεν.
J•
~μοcp
τομεν γιΧρ, δη πιχροc γνώμ1jν ιχUτοu τοUτο πεποL~κιχμεν· κιχ(γε έμιχλιχκ(σθ1)
έν τη ~μέpt:f έκε(νη.
ιΧλλ' έγω ε!~ον δτL ιΧπόφιχσLς θεοu ~ν εtς κιχκοc
8.
έπt Σ(κLμιχ · ~LότL .ηθελον κιχt την ΣιΧ.ρριχν ποLΥjσιχL, δν τρόπον έπο(1jσιχν Δ(νιχν την ιΧ~ελφ~ν ~μών. κιχt κόpLΟζ έκώλuσεν ιχότοός.
8Lό]tν φ κιχ(2
< g
ώργ(σθ7) κιχ(] όργισθε(ς κιχτε8~ξιχτο d m
c hij
δροuς] τόποu ι 'Ασπ(ς lκιχλε!το
+
λέγετιχL 'Ασπ(ς
δ l:στιν] llτL b έ'Υj'ός] έ'yώ c h
τoi.l ΓεβιΧλ d tκ - 'ΑβLλιΧ
d
+ κοtλε!τιχι m
ch ij
5
< chij
λόγοuς
κιχ!- τιχi.Ιτιχ] ε!θ' οδτως
c h ij
m
έν] έπι έν
8
ε!8ον] οt8ιχ ιχποφιχνοις
g
m
θεοi.Ι ιχδτη ~ν (~ν ιχόΠj Ν θεοi.Ι] xuρ(ou e ~ν] έστ(ν g κιχκόν ι
g
l
m) d m
ch ij
~θελον] ~λθον ι
chij
+ μοu d c h i j + + έκε(V7Jν c h i j pομφιχ(ιχς] μιχχιχ(ριχς g d e α f c h i j 6 πιχΠjρ + ijμών ι d m + μοu τιχi.Ιτιχ -Ιjμών πίiσιχν d
i]μιΧρτομεν- δτι) 8ιότL i]μιΧρτομεν, έπεL87j c h i j πιχριΧ] περ ι m πεπο(7Jκε τοi.Ιτο Ν α έμοtλιχκ(σθ' g έμιχλιχκ(σθ7)ν ι d m e α
έπ! Σικιμιχ < 8ιότL] !8οό m
m
κιχt ε!σελθιhν έγw ένείλον d έν < m κιχt Σuμεών) δ 8l: Σ. ιiνε!λε d
+
ch ij
fhij
< d
r1Βελφο( πόλιν
< d
ijμά.pτομεν πιχριi γνώμ7)ν ιχότο\ί ι
έπο(7Jσεν d l:πa(7Jσιχ m έν Ίσριχ-fιλ] έπ! ήj ιi8ελφjj μοu
4
f < chij
μετιi τιχi.Ιτιχ e α κιχ! δ- έπο(7Jσεν
ij
έγώ] μετιi 8e τοi.Ιτο c h i j τίi) 'Ρ. c h ij τον &8ελφόν μοu g d m < c h i j iνιχ- utoiς] l:πt τοδς utοός g εtπωσι α πεpιμιχτLθ7)νιχι m μ-1) πεpιΤμ7)θijνιχL C ιχότοός
ch i j
7 i]μιΧρτομεν- πεποι-fικιχμεν] δτL
τοότοuς σuνεΠjpοuν Ν ι τοότοuς < e
δτι] & ~Lj έζ7)λώσιχτο
κιχt οuτως
!λλως έπο(7Jσεν] πιχρεί8εν -ήμ!ν
, ΑβιμιΧ g e α f ,ΑμLβά. ι d m 2 κιχ! - τοότοuς) τοδς aε
3
9·
κιχ( 1 ] ε!ς
b
ί5νομιχ κιχινόν, 6τι βιχσιλεuς έκ τοu 'Iou8ιi οcνιχστfισετιχι, κιχι ποι-ήσει tεριχτε(ιχν νέιχν, κιχτιi τον τόπον των έθνων, εtς πιΧντιχ τιi i€θν'1j.
IS.
~ aε πιχροuσ(ιχ ιχUτοu ~φριχστος, ώς προφfιτοu
uψ'1jλou έκ σπέρμιχτος 'Αβριχιiμ πιχτρος ~μων.
Ι6.
πίiν έπιθuμ'1jτΟν έν
'Ισριχ~λ σοι i€στιχι κιχι τ σπέρμιχτ( σοu • κιχι ~8εσθε πίiν ώριχ!ον όριΧσει, κιχι τ~ν τριΧπεζιχν κuρ(οu 8ιιχνεμfισετιχι το σπέρμιχ σοu,
IJ.
κιχι έξ
ιχUτων ~σοντιχL οcρχιερε'Lς κιχι κριτιχι κιχι γριχμμιχτε!ς. οτL έπt στόμιχτος
gδ κιχκιi μ.εyιΧλιχ πιχριi κuρ(οu.
κιχι &νομ.~σετε σuν
3·
τ(ί> Ίσριχ~λ, &>στε μ.~ βιχστιΧξιχL τ~ν 'Ιεροuσιχλ~μ. &πο προσώπου πον"ljρ(ιχς uμ.ών, ιiλλιi σχ(σιχL το i!ν3uμ.ιχ τοu νιχοu, i:>στε μ.~ κιχτιχκιχλίιπτεLν ιiσχ"lj
ιioσUV"ljν uμ.ών.
κιχι 3Lιχσπιχρ~σεσθε ιχ[χμ.ιΧλωτοL έν το!ς eθνεσL, κιχl
4·
~σεσθε εtς όνεL3Lσμ.6ν, κιχl εtς κιχτιΧριχν, κιχl ε[ς κιχτιχπιΧτημ.ιχ.
5·
δ yιiρ
ο!κος, ον οtν έκλέξ"tjτιχL ΚUpLOς, 'Jεροuσιχλ~μ. κλ"tjθ~σετιχL, κιχθως πεpLέχεL β(βλος Ένωχ τοu 8Lκιχ(οu.
ΧΙ.
''Οτε οδν i!λιχβον γuνιχ!κιχ, ~μ."l}ν έτων εtκοσLοκτώ, ~ ονομ.ιχ
Χ.
Ι νuν οον + τέκνοι μοu m κοιt (+τ&: c) νuν c (h?) ij φuλάξοιτε g ι d m e α c h i j όσοι 1 - όμ'Lν 1 < d /Sσοιl) οσον ι+ ~ώ αfchij
f
't'έκνοι + μοu ιdhij 1\τι όσοι] έπει87) όσοι ~γώ c h i j μοu] ~μων ι ιiν-fιγyειλοι] έντέλλομσιι d 2 κσιl t8ou ιiθφος c h i j πάσrις ιiνομ!οις (ιiaικ!οις d m) ι "tijς ιiσεβε(σις
ποι-ήσετε
m
ποιράβοισιν
g
j
+ ~ν j
't'1jν σuντελε(οιν σu\Ι't'ελε(qι τοu οιιώνος
m σuντελε!οις e ( -οιν h j) c h i j
οήj
e
in marg.
(ad
τον
κόσμοu) χριστοu
τοu
χριστοu
σωτ'ίjροι
d
τοu περί
et in textu add. (post
κόσμοu) χριστόν c ιiσεβοull't'ες] ιiθετοu\Ι't'ες α < c πλοινώντες - Ίσροι-fιλ < e πλΙΧΙΙώντοιι ... έπιγε(ρο\Ι't'οιι m πλΙΧΙΙώΙΙ't'ες
τον Λομνl κιχl
+ utόν ι d c k i j + πσφοιχ~-
2 !τεχε
~χιΧλεσιχ
(!τεχέ
Μεριχρ(l
d
τ6 < e ιxu-roi:i
+ πιχροι.χ(ιχ f
7jμών -1jμεν] πά.ρο~χοι;;
ck i j i)μ'Ιjν e
f
!-ι-ει 'tijι;; Χιχ(Β
tπε(
d c k i j) l d m e α f
δ- !-ι-ε~] t-ι-ων -ι-ρ. π. (έν -ι-ίj) -ι-ρ. π. έ!-ι-ε~ d) πιΧλ~ν σuλλιχβοuσιχ έ!-ι-εκε
d
ε!8ον-έν 1 ] κιχι ε!8ον έν
(< c)
c k ij
f
ιdm eα μέσον ck
6
έν
δψ7jλοϊ:ι;;
μεyιχλε!οu
μεyιχλε(οu
(σ"ι"ΙΧ-rο
l
i
χρ(ιχ μοu ι
f
ήΊ
Μεριχρι Β
-
-ι-εσσιχριχχοσ"ι"ίj)- μοu 1 ]
7jμών] ιxu-roi:i tσμέν l Γ7jρσ~μ Β - yριΧφε-ι-ιχ~ < α c k i j 3 κιχι ε!8ον (-εν j) περι ιχύτόν c k
dm (+ c k (i?)j
ck ij ?) b
Μ.
γ'
έ!τεχέ μοι -rον Μεριχρι
-ι-εσσιχριχχοσ"ι"ίj)
-
~σ-ι-~ν έν
+
i)
(falso pro
(v.s.)
δ-ι-~- Γ'ΙjρσιΧμΒ < m 't'fι πιΧροιχο~] ήj πιχρο~χ(ιχς
4
-rόν] tχά.λεσιχ
-
-rρ!-rον] -rρεϊ:ι;;
λον α
έξ'f)κον"ι"ΙΧ -rεσσιΧρων t-rών yιΧρ < ι i)μ7jν] ε! c -rό-rε < e -rίj) μέσφ k i j
f
θεϊ:σιχ
ΧΙΙ.
Ι δ Γ.
ldmeafckij ck ij
ιχύ-ι-ίj)] tξ ιxu'tijι;;
ΠΕΡΙ ΙΕΡΩΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΙΑΣ
39
τον Σεμεt.
2. κoct utol Kococθ 'Αμβροcμ, 'ΙσοcιΧρ, Χεβρών, Όζ~~λ. utol Μεροcρl Μοολl κocl 'Ομοuσι. 4· κocl ένεν'rjκοστ έχθρών εuρεθήσετιχι φ(λος.
έα:ν ~ιΜσκη τocuτoc κοc!.
9·
πρά:ττη, σύνθρονος ~στοcι βασιλέων, ώς κocl Ίωσ~φ ό &:~ελφος i]μών.
XIV.
νuν, τέκνοc, *-γνων &:πο γριχφΊjς Έν6>χ οτι έπt τέλει
Koc!.
&:σεβήσετε έπ!. χόριον, χε'Lροcς έπιβάλλοντες έν πάση κocκ(qt, κιχ!. οcίσχuν θήσοντοcι έφ' uμ"Lν οι &:~ελφο!. uμων, κoct πσtσι το'Lς έ"θνεσι γενήσεσθε
χλεuοcσμός.
κοc!. γοcρ ό ποcτΎjρ i]μων 'Ισροc~λ κοcθοcρος *-στοcι &:πο της
2.
&:σεβε(οcς των &:ρχιερέων, οrτινες έπιβοcλο\.iσι τοcς χεϊ:ριχς οcuτων έπ!. τον
σωτΊjροc το\.i κόσμου.
3·
κιχθοcρος ό οόροcνος uπeρ τ~ν γΎjν. κοc!. uμεϊ:ς
οι φωστΊjρες τοu ouρocνou, ώς ό ήλιος κocl ~ σελήνrι. πώρωσις ι d m e α ιΧμαρτ(ας] κοφ3ίοις
f
&σεβεϊ:ς έστε
chi j g 8 δτι- αύτή] έιΧν 31: (γciρ τις c h i j) φυλcΧξη
ταuτα
(έαυτον
έκ
των
πον'Ι)ρών τοότων πριiξεων (~ργων c), τότε c h i j) γεν~σεται ( + έν c) οιύτιj> ή ( < c h i j) σοφ(οι d c h i j τότε γετησεται αύτιj> αύ't'"ή e α περl τοuς πολεμίους λαμπρός c
ch
λαμπρά
έν πiiσι
c
9
έφ' όμiiς
e < d
bgd m h i j in marg. προιp7Jτε(α περl έστιν g d m e α f c h i j τ'ijς] πciσ7Jς g e f
m
αf
χριστοu
m +
k
uμων
καί c
g
οtτινες] ε'ί τινες c
&ρ(}ήσετοιι
m
γεv~σε
έπιβciλλουσι
c
πiiς (<eαf+γciρi) 8ς (15 e) &ν (έιiν e α f) 3ι3ιiσκη τοιuτα (κοιλcΧ c h i j) και πρciτηι e α c
in
κόσμου
3 vs. 3]
bm
c'Δσπερ c h κα( 2 < l
α
&3ελφος (ποιτρci3ελφος
g) δμων (μου d c h i j) g l d e c h i j
J
Ι και νuν έγω οuν τέκνα + μου m e c h i j &πb - Ένώχ < c h i j της γραφΊjς
Ένώχ + τοu 3ικοιιου k έπι ( + τό e) τέλος g e έπι συντελε(qι
l f ετελε m έπt τιΧ τέλΊJ τών αtώνωv c h i j
τοu
d
+ χριστόν c ώς (ού c) γciρ έστιν δ ~λιος
αδf δμε'tς οι] ήμείς ώς
ch ij
e
σωτijροι
γήν, ο6τω και ύμε!ς έστε οι φωστijρες τοu Ίσρα~λ παpdt πάντα τdt (< j) έ!θν'Ι) chij (v.i.) κοιθοιρος - ούρανοu] κα! γdtρ αύτιj) ώς φωστijρές εtσιν d δ ούρανός] ώς &νθρωπος δ m ό ~λιος
l
ij
XIV.
τον
κcιθαρος ένώπιον κuρ(ου έπl την
hij σύνθρονο( έστε
(ad
κόσμου) τοu χpιστοu
l
f
< ι marg.
k ιm
cιύτων
έιΧν γιΧρ 3ιΜσκη κοιl πρciττη & 3ε't g έdtν πρciττητε τοιuτοι και 3ι3ciσκ7Jτε
βασιλέως
αύτόν
gc
ά:μαρτ[οις κοιt οcσεβε[α;ς
εύρε(}ήσετοιι]
έπ'
γενήσεται 2
e
πατρίς] ποιτιεις έχθρο'tς g ται
κακ(qι
ij
έφ' ύμων ι
+ 7Jτουν ή σοφ[οι l
γ'ijς] τijς
d
d e έπιβαλοuσιν c
πciση- ύμων]
f
πολέμοις
&σεβ~σουσιν c χόριον) τοu χριστοu
k
in marg. (ad έπιβαλόντες
τι ποιήσοuσι
4·
ούροινοu] 'Ισραήλ
m
gm e αf
ώς
d
&νθρώποu < m in marg. (ad τοίίτον) τοίί χρLστοίί d τοίίτο m θελ 'ήσετε g d nι θέλετε c h i j 3L3ciσκoντotL m τοiι;- 3LΚotLώμcxσL]
5
3LΚotLO σ\ιν'Ιj ζ e τciι;] &ι; ι κuρ(οu < e cχuτών α κcχι•- λ'ήψεσθε τοίί
Π] ι;
τοίί
θεοίί
e
κcχι έν πλεονεξ(qιg ι
dm e αf c h ij
τοίί κuρtou b m h j '!'OU θεοίί i 3Lοt3έξεσθε g ι κcχι τ Α.:. πέ. μπ-.ος εv σκο't'εL πσι:ρ ...,,:ηφv. 1 σε:-.σι:L·
eβ~ομος.
...~
έv ~ε
8.
7·
•
ι
\
•
ό
6.
!l
\
•
ωσσι:u-.ως Κ σχισμένοι, έπισκοπώv otu'fdι πρω .. οv ciπo πcxv'foς μολuσμοu · (23) ιβ' ξόλcχ εlp7Jκέv μοι έπι 'fOV βωμοv προσφέρε< ιv>, ώv έσ..ιv δ κcχπvοι;
otu'fώv
1)31>ς
&vcxβcx(vωv.
&vcχφέρεσθcχι
'fοtόρcρ
..φ
μvliι;, κcχι ε!ι;
~ξ
μvliι; ·
3εu'fέρcρ
't"O
κcχι
'f(j)
πεvτηκοv'fοt
σ'fέοtρ otό't"ou μόvοv
πέv'fε μvliι;· (33) κcχι εtι; μόσχοv 't"έλειοv μ' μvot!. (34) κcχι ει κριοι; έκ προβά:'t"ωv -η 'fριiγοι; έξ cxlγώv 'fO
47
ΠΕΡΙ ΙΕΡΩΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΙΑΣ προσφερόμενον
f1,
κοι:l τούτιρ λ'
μνοι:ϊ:, κοι:l τ(i) στέοι:τι τρεϊ:ς μνοι:ί ·
(35) κοι:ι ει ι!ίρνοι: έκ προβciτων -η fριφ_ον &ξ οι:tγών κ' μνοι:ϊ:, κοι:ι τ(i) στέοι:τι β' μνοι:i> (36) κοι:ι εt &μνος τέλειος έvιοι:ύσιος -η fριφος έξ οι:tγών ιε' μνοι:i:, κοι:ι τφ στέοι:τι μ(οι:ν l)μισu μνliν. (37) κοι:ι οcλοι:ς
λόγους
μου
κοι:ι
ένωτ(σοι:ι
τοcς
έν'Ι'ολciς μου, κοι:l μΥj &ποστ1jτωσοι:ν
ot
λόγοι
μου
κοι:ρδ(οι:ς
σου
οuτοι έν
ά.πο
τ'ίjς
πciσοι:ις
τοι:i:ς
~μέροι:ις σου, δτι !ερεός συ &γιος
κυρlου,
(49) κοι:ι !ερεϊ:ς ~σοντοι:ι
μεγciλιρ ciλί'σοι:ι το κρέοι:ς οι:ύτοίί,
σπέρμα: σου· κοι:t τοi:ς υtοϊ:ς σου οδτως fντειλον ίνοι: ποι-f)σουσιν κοι:τοc τ~ν κρ(σιν τοι:ύτην ώς σοι uπέδειξοι:. (50) οuτως γciρ
κοι:ι &νένεγκε έπι τον βωμόν. σciτον κοι:θ-f)κει τφ τοι:ύριρ · κοι:l Φ .Χν
ποιεϊ:ν κοι:ι έντέλλεσθοι:ι τοϊς υ!οίς
t οι:ποi\εi\εικτωt
τ(i)
τοι:ύριρ
περισσεύση τοίί ιiλός,
τ(i)
&λισον
έv
πiiν
το
μοι ένετε(λοι:το δ ποι:τ~ρ 'Αβροι:οcμ μου.
κοι:l νίίν, τέκνον, χοι:(ρω
(51)
οι:ύ'Ι'(i) 'l'o ~\έρμοι:· (38) κοι:ι τίj> τοι:όριρ τ(i) 1\ευτέριρ τιΧ πέντε μέρ7J &π ο τών !:ξ μερών του σciτου.
κοι:ι
κοι:ι τοίί μόσχου
προστετοι:γμέvον τοίίτο
1\(μοφον τοίί
'I'O
σciτου· (39) κοι:ι τ(i) κρι(i) το ~μισu τοίί σ&:'Ι'ου κοι:ι 'l'(i) 'Ι'ρciγιρ '\'ο tσον · (40) κ οι: ι 'l'(i) ά:ρν(ιρ κοι:ι τ(i) &ρΕφιρ το τρ(τον 'Ι'οίί σci'l'oυ κοι:ι σεμ(δοι:λις
κοι:θ-f)κουσοι: οι:ύ'Ι'οϊ:ς • (41) 'l'(i} 'Ι'οι:ύριρ τ(i) μεγciλιρ κοι:ι τίj> τοι:όριρ 'l'(i) β' κοι:ι
τφ
1\οι:λιν ·
μοσχοι:ρ(ιρ,
σci'l'oν
σεμ(-
(42) κοι:ι τ(i) κριίj> κοι:ι τ(i)
δτι έξελέχθ7Jς είς lερωσόν7Jν ιiγ(οι:ν προσενεγκεϊν
uψ(στιρ,
C:.ς
θυσ(οι:ν
κοι:θ-ήκει
κυρ(ιρ
κοι:τdt
(MS
το τοό
τιρ) ποιεi:ν. (52) δτοι:ν ποι:ροι: λοι:μβciνης θυσ(οι:ν ποιεiν Ιfνοι:ντι κυρ(ου &πο πcicr7Jς σοι:ρκός, κατdt
τον λογισμον τών ξύλων έπιδέχου οuτως, ώς σοι έντέ:λλομοι:ι, κοι:ι το &λοι:ς κοι:ι τ~ν σεμ(i\οι:λιν και τον οίνον κοι:ι τον λ(βοι:νον έπιδέχου έκ τών
χειρών
οι:ότών
έπι
πciντοι:
( 43) κοι:ι το τέτοι:ρτον τοίί σciτου
κτήν7J. (53) κοι:ι έπι πliσαν &ραν ν(πτου τοcς χεϊ:ρας και τούς π68ας, δταν πορεόη προς το θυσιαστ1) ριον · κοι:ι δτοι:ν έκπορεύης έκ τών
τ(i)
ιiγ(ων, πiiν οι:!μα μΥj ιiπτέσθω της
τρciγιρ τοc 1\όο μέρ7J τοίί σcΧ'\'Ου κοι:ι 'l'(i) ά:ρν(ιρ κοι:ι τ(i) έρ(φιρ έξ οι:tγών '1'0 'Ι'ρ(τον τοίί σ&:του κοι:ι το ~λοι:ιοv τοι:όριρ ά:νοι:πεποι7J μένον έν τ1) σεμιί\ciλει τοι:ύτΊJ · (44) κοι:ι τ(i) κριφ το ~κτον τοίί σ&:του κοι:ι
στολ'ίjς
σου·
ούκ
&νήψης
αύτφ
τοϋ έλοι:(ου τφ ταόριρ κοι:ι τίj> κριίj>
αόθ-ημερον. (54) κοι:ι τοcς χείροι:ς και τούς π68ΙΥ.ς ν(πτου 1\ιιΧ παντος ά:πο ΠcΧσ'Ι)ζ σοι:ρκός' (55) και μ~ όφθ-ητω έπ( σοι παν α!μα και
κοι:ι
πliσα ψυχ-Ιj • τό γοcρ α! μα ψυχ-f)
τ(i) ά:ρν(ιρ το 6γ8οον τοίί σ&:του κοι:ι
&μνοίί κοι:ι οίνον κοι:τοc το μέ'Ι'pον τφ
έρ(φιρ
κοι:τοι:σπεϊ:σοι:ι
σπονi\ήν. (45) λιβοι:νω'Ι'οίί σ(κλοι έ:ξ τ(i) τοι:ύριρ κοι:! 'Ι'Ο ~μισυ οι:ύτοίί τίjl κpιίjl κοι:ι το τp('Ι'Ον οι:ύτοίί τίjl &ρ(φιρ. και πliσοι: ~ σεμlδaιλις
ά:νοι:πεποι7Jμέv7J,
(46) ~
προσοι:γcimς μόνον, ούκ στέοι:τος, προσχωθήσετοι:ι
προσωχθ7Jσετοι:ι) βciνου
δλκ~
έπ'
τοίί
ν'
(MS λι
σ(κλων ί\ύο. κοι:ι το
τρ(τον τοίί σciτου το
όφή &στιv-
οι:ύτΎ)ν
&ν έπι
τρ(τον
τοίί
έστιν έν τ1) σαρκι
(56)
κοι:l
8 έιiν
έν ο lκιρ t ουσ'Ι)ς t σεαυτον παν κρέας φαγεϊ:ν, κciλυπτε τό α!μα cχύτοίί τΏ γ1) πρώτον πριν :η φαγείν σε &πό τών χρεών και οόκέτι fση έσθ(ων έπ! τοίί αtμ.ατος. (57) οuτως γcip μοι έvετε(λσt'Ι'Ο δ πατήρ μου 'Αβραciμ, ότι οϋτως εupεv έν τ'ίj
γραφ'ίj
της
β( βλ ου τοίί
περι του αtματος.
(58)
Νώε
και νίίν ώς
(47)
κοι:l τιΧ Μο
μέp7J
σο(, τέκνον ά:γαπ7Jτόν, έγc:h λέγω,
και
δλκ'ijς της
μνiiς
~γαπ7Jμένος συ τφ πατρ[ σου και
βciτου
σ(κλων
έστ(ν·
κΙΥ.l
τοίί
σικ
λ(ου το τέτοι:ρτον δλκΥj θερμών ί\' έστ(ν · γlνετοι:ι δ σ(κλος C:.σει ις'
&γιος κυρ(ου δ ψ( στου. Π'Ι)μέvος
εση
ύπερ
και ~γα
π&:ντας
τούς
θερμοl κοι:ι δλκ'ίjι; μιiiς. (48) κοι:l
&δελφοός σου. (59) τφ σπέρματι σου εόλοΎ7Jθ-ησετοι:ι έν τΏ γ'ίj και
νυν,
τό σπέρμα σου ~ως πά.ντων τών
τέκνον
μου,
&κουσον
τους
48
ΔΙΑΘΗΚΗ ΛΕΥΙ
ώς βαι:σLλεός, φωτ(ζωv φώς γνώσεως ώς έv ~λ( εν
5) < m
e
εuλόγοuν] έτ(μων
g ι d e αιc h μοu 1 < gαιhj τ'ίjς μ'Ι)τρόι; μοu] σι.uτ'ίjι; g
ij
ΔΙΑΘΗΚΗ ΙΟΥΔΑ
52
~ν3ρώθ'1Jν, κσcι δ πσcτ1jρ μ.οu 'Ισcκωβ '1Jδξσcτ6 μ.ο~ JJ.yων · Βσcσr.λεuς ~ση κσcτεuο3οόμ.ενος έν ποcσ~. ΙΙ.
Κσcι ~3ωκέ μ.ο~ κόρ~ος χιΧρ~ν έν πiΧσ~ τοiς ~ργο~ς μ.οu έν τε τίf>
z.
ά.γρ(ί) κσcι έν τ(ί) otκ
, κοιι ιΒοίι (
+
κοιι h i j) οιίιτον &.νε!λεν δ κόριος. κοιι οιότΟς οuκ !γνω οιίιτ~ν κοιτ&:
f
οtνον hij μέτροι < g αf χ!λιοι < c h i j πεντοικόσιοι κοιt τοιίίτοι ~λοιμ βιΧνομεν ~ξ οιίιτών d δτου d α τοίί λιμοϊί δτε c h i j
ποινοuργ!οιν
Χ.
μετιΧ
gdm
μετ&:
οuκ !γνω οιuτ~ν οιuτός ~
έξ
έκ γ7jς] !νεγγυς
e
3ι&: τοίίτο κοιt ά.νε!λεν οιότΟν δ &γγελος κυρ!ου d m κοιι έβοινά. τωσεν οιίιτον ( δ i) &γγελος κυρ!ου c h i j
+
m
d οuτος] κοιι οιότός
+
m
g
πον-ηρίqι ύπά.ρχων d m ποινουργ!qι e ποιi]σοις- oιuτij> (vs. 5) < g σόν] έν ι οδν m
+
+
οιuτοίί
d ou- οιίιτοίί (vs. 5)
3έ
α c h ij "Ηρ] ~ν hij &.πο Μεσ. e Άρά.μ] Αμοιρ ι έοιυτij> (έοιυτοίί h i j) εlς γυνοι!κοι c h i j 2 3έ] 't"ε d οuτος m 'Ή ρ] &.ν-ή ρ l m δ υtός μου "Η ρ d δ 'Ήρ c h ij κοιll - ΧοινιΧοιν < c h i j ijπόρει g ι d m e α f τ1}ν Θ. g
μ-ητρος
τ1}ν ποινουργ. ι
g
Ι κοιt
τ7jς
c h ij
+
~λβομεν
< chij < g ι d e αf < m
νυκτί
-Ι)μέρqι ήj
5
δτε] δτι ι γνοίις έγώ
+
d
oιuτij)] - τόν ι τότε d μέν
