Arabic Language - Arabic Grammar

www.GetPedia.com More than 500,000 articles about almost EVERYTHING !! Click on your interest section for more informat...

2156 downloads 10514 Views 10MB Size Report

This content was uploaded by our users and we assume good faith they have the permission to share this book. If you own the copyright to this book and it is wrongfully on our website, we offer a simple DMCA procedure to remove your content from our site. Start by pressing the button below!
Report copyright / DMCA form

DOWNLOAD PDF

www.GetPedia.com More than 500,000 articles about almost EVERYTHING !!

Click on your interest section for more information : Acne ● Advertising ● Aerobics & Cardio ● Affiliate Revenue ● Alternative Medicine ● Attraction ● Online Auction ● Streaming Audio & Online Music ● Aviation & Flying ● Babies & Toddler ● Beauty ● Blogging, RSS & Feeds ● Book Marketing ● Book Reviews ● Branding ● Breast Cancer ● Broadband Internet ● Muscle Building & Bodybuilding ● Careers, Jobs & Employment ● Casino & Gambling ● Coaching ● Coffee ● College & University ● Cooking Tips ● Copywriting ● Crafts & Hobbies ● Creativity ● Credit ● Cruising & Sailing ● Currency Trading ● Customer Service ● Data Recovery & Computer Backup ● Dating ● Debt Consolidation ● Debt Relief ● Depression ● Diabetes ● Divorce ● Domain Name ● E-Book ● E-commerce ● Elder Care ● Email Marketing ● Entrepreneur ● Ethics ● Exercise & Fitness ● Ezine Marketing ● Ezine Publishing ● Fashion & Style ● Fishing ●

Fitness Equipment ● Forums ● Game ● Goal Setting ● Golf ● Dealing with Grief & Loss ● Hair Loss ● Finding Happiness ● Computer Hardware ● Holiday ● Home Improvement ● Home Security ● Humanities ● Humor & Entertainment ● Innovation ● Inspirational ● Insurance ● Interior Design & Decorating ● Internet Marketing ● Investing ● Landscaping & Gardening ● Language ● Leadership ● Leases & Leasing ● Loan ● Mesothelioma & Asbestos Cancer ● Business Management ● Marketing ● Marriage & Wedding ● Martial Arts ● Medicine ● Meditation ● Mobile & Cell Phone ● Mortgage Refinance ● Motivation ● Motorcycle ● Music & MP3 ● Negotiation ● Network Marketing ● Networking ● Nutrition ● Get Organized - Organization ● Outdoors ● Parenting ● Personal Finance ● Personal Technology ● Pet ● Philosophy ● Photography ● Poetry ●

Political ● Positive Attitude Tips ● Pay-Per-Click Advertising ● Public Relations ● Pregnancy ● Presentation ● Psychology ● Public Speaking ● Real Estate ● Recipes & Food and Drink ● Relationship ● Religion ● Sales ● Sales Management ● Sales Telemarketing ● Sales Training ● Satellite TV ● Science Articles ● Internet Security ● Search Engine Optimization (SEO) ● Sexuality ● Web Site Promotion ● Small Business ● Software ● Spam Blocking ● Spirituality ● Stocks & Mutual Fund ● Strategic Planning ● Stress Management ● Structured Settlements ● Success ● Nutritional Supplements ● Tax ● Team Building ● Time Management ● Top Quick Tips ● Traffic Building ● Vacation Rental ● Video Conferencing ● Video Streaming ● VOIP ● Wealth Building ● Web Design ● Web Development ● Web Hosting ● Weight Loss ● Wine & Spirits ● Writing ● Article Writing ● Yoga ●

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu A. Mickiewicza [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina im. w Poznaniu Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1.

ALFABET ARABSKI "!

"!

-/. #%&( $ ) ' *, ' +

2 ' &6 3 5 785 0%1 $ 4

.

Na alfabet arabski składa si9 28 liter podstawowych, które z wyj: tkiem pierwszej, słu;EPRQJ? SUTR@ ] - "mówiV ". Gdy jest wokalizowana

Y X \ Z ]_ przez kasr V , pojawia siV przewaW nie pod alifem, np. [ X ^ ` [ > ? acbdTafe ] - "usig dh ". We współczesnych tekstach l Km \ m arabskich hamzy siV czV sto nie zaznacza, np. i X j;G k [ > ? @BADCE@F ], Y[ X Z ] X Z [ > ? acbdTafe ].

W tek n cie koranicznym hamza na poczg tku wyrazu mo W e pojawio siV bez podpórki tam, gdzie we m I rs m s współczesnych tekstach jest madda (znak: p [q ]), np. G t u [ > ? qwvxPyzS ] - "uwierzyli". 6

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (c f N B w fBf ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1.3.2.1.2.

Na ko cu wyrazu.

¥ Je eli była poprzedzona sukunem , wtedy nie ma podpórki, np. ¡¢¤ £ [¦E§ ¨©dª¬«! ] - "co ® ". Nie ma równie¯

podpórki po ° ± [² ], np. ³ ± ´ µ ± [¶§ ²zªE¨ ]. º Je¯ eli hamz· poprzedza głoska []¸ [u], wówczas w zapisie hamza ma podpórk· w postaci litery ¹ , np. ± » ¸ µ ±

[¶§ ¨¼½«UªE¨ ] - "miałodwag· ".

Á Â Je¯ eli hamz· poprzedza głoska []¾ [i], wówczas w zapisie hamza ma podpórk· w postaci litery ¿ , np. À ± ¾ ±

[Ã!§ ¨ÄÅÆªE¨ ] - "pomyliłsi· ". 1.3.2.1.3. W Ç rodku wyrazu. O podpórce decydujÈ dwie samogłoski wyst · pujÈ ce bezpo ® rednio przed hamzÈ i po niej. Je¯ eli w pozycji przed hamzÈ , lub bezpo ® rednio po niej wyst È pi samogłoska []¾ [i] wtedy zawsze podpórk È É Ê Ê b· dzie ¿ , np. ± ¾ Ë ¸ [ÌÍ§ «UªÅwÎ¨ ] - "zostałzapytany", »½Ï Ð Ñ ¾ [ÒÆ§ ÅÆª ¼½«! ] - "studnia".

Je¯ eli w pozycji przed hamzÈ , lub bezpo ® rednio po niej wyst È pi samogłoska []¸ [u] wtedy zawsze podpórk È Ô Ô b· dzie ¹ , o ile drug È samogłoskÈ w sÈ siedztwie hamzy nie b· dzie []¾ [i], np. Ó± ¸ Ñ ± [ÒÆ§ ¨Õª¬«Ì¨ ] - "był odwa¯ ny", ÏÖU° ± Ë ¸

[Ì½«Uª § ²×ÎR«! ] - "pytanie". Je¯ eli w pozycji przed hamzÈ , lub bezpo ® rednio po niej wyst È pi samogłoska []± [a] wtedy podpórkÈ b· dzie alif ( ° ), o ile w sÈ siedztwie hamzy nie b· dzie ani []¾ [i] ani []¸ [u] , np. Ï ÓÙØ Ú Ñ ± [ÒÆ§ ¨ÕªcÌ½«! ] - "moc", Ö± Û Ú Ë ± [ÌÍ§ ¨ÕªE¨ÜÎ¨ ] zapytał. Je¯ eli po hamzie wyst È pi []± [a], a przed niÈ [ ° ]± [² ], to hamza raczej nie b· dzie miała podpórki, np. ÖU ± ³ ± ´ Ë ± [ÌÍ§ ²zªE¨ÜÎ¨ ] - "zadałpytanie".

7

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÝÞcß à á âfã á ä åNÝæ åçBèá éÝêë á éwß ìé âfíîBïâfð ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.

û û ó ö ô õød÷ úü ù ý þ÷ ø ÿ ò ò

ZARYS GRAMATYKI Jñ ZYKA ARABSKIEGO ÷ ÷ ò ò õ

÷ ò

õ

[ ! "$#&% ] '

2.1.1. Akcent

(

)

)

(

*

+

*

+ * (

Akcent w j zyku arabskim, w wyrazach dłu szych ni jednosylabowe, pada na sylab drug od ko ca lub trzeci od ko ca. O tym, która z sylab b dzie akcentowana decyduje budowa obu tych sylab. Wszystkie sylaby w j zyku arabskim rozpoczynaj si od spó g oski. Do przedstawienia typów sylab u yjemy nast puj cych symboli:

(

, ,

)

-

. .

(

(

*

b - spó g oska; a - samog oska krótka; - samog oska d uga lub rednia;

-

/

. .

.

0

Typy sylab arabskich: • • • •

.

. . . . . .

.

ba - sylaba s aba (spó g oska + samog oska krótka) b - sylaba mocna (spó g oska + samog oska d uga lub rednia) bab - sylaba mocna (spó g oska + samog oska krótka lub rednia + spó g oska) b b - sylaba bardzo mocna (spó g oska + samog oska d uga + spó g oska)

1 1

1

2

. .

.

.

.

0

.

.

0

. .

. .

3

Sylaby typu b b nie wyst puj w arabskim obok siebie.

4

5

3

3

6

3 6 1 5 jaka sylaba wyst2 puje obok niej, np. 8:7 9 ? 1A@õ ?jÝ }Aç @ ] [ ÛAÝDû )Z* Ý + Dû )ZÝaó ôlû ] [:E> Ý = óöm>õ ?jÝ }Aç @ ] [ ÛAÝû IjÝ )ZÝ ûÛA;Ý : Ýß ] [IjÝ )ZÝ ÛA;Ý : Ýß ] [æZÝ N> IéEûbÝl æO

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (QSRUT V W XY W Z [QS\ [^]_`W abQSc`d W a>T efa Xgfhi#Xj ) © 2002. (kopia bezpłatna) klnmop kv^xz w y |um } } [ b ±>±µ´ ]

[ ;>b ±>±µ´ ]

[;±µú ]

[;±µ´ ]

[;±µ´ ]

[*b!¨ ?

[ ] H

*@

< = G # # ,

[ ] G #

Z

[ ]

# Z

[ ]

[A

IJ K

[L

"

]

" #B

=

]

]

# .NM

D

IJ +') * , O

# ,

, Q R 5 T*) S U%

[ ]

R G\ 5]

[^

gih acdf b e j

" .

$;_#

]

[kml nporq!s ]

F * +') * ,

# ,

[ ]

[

E

[= ]

C

# Z

[ ] [ ]

acb s

[

[ -/.10PL [

R \ 5 ` +') * ,

" #B

[ -/.102A "

#

.NM " ;PXY#

$WV

0 . "

[ -/.10+^

gih v+w x acdf b e tpu

]

"laska"

]

"Polska"

$;_# .

"s dzia"

] =

"budyne k" "dobra nowina"

]

[ y/z1{pkml nporq!s ]

2.6.2. Przyrostki fleksyjne w drugim przypadku gramatycznym. Przyrostek nieokre | lony

Przyrostek okre | lony

Przykład wyrazu w formie okre | lonej

} ~

[ ]

Przykład wyrazu w formie nieokre | lonej b [~! l sk~ ] }

[~ ]

[z ]

w e w b

[~ ]

[ ]

b

}

[s: ]

-

[8z:{l s2z ]

w

[ l s ]

¢ ¡Jb

x

[ £ l zN¤+s: ] x

a

[s: ] [ ]

acb s

§

[®¯l zk_s: ]

t e¬ b

gih acdf b e j

[kml nporq!s ]

[ y/z1{~! l sk~ ]

w e w v+u w x

[ ]

v wx + b u

w v+w x u

[ y/z1{8z:{l s2~ ] [ y/z1{2l s ]

b s

[ ]

v+w x ¡J b ¥b u

[ y/z1{P£ l zN¤+s ]

[ ]

x ¦ § Twv ¨ h b e j

[kW©ª{l zP«Ys ]

b s

[ ]

acb s

[ ]

acb s

v wx § t ° + b e b u

[ y/z1{+®¯l zk_s ]

gih v+w x acdf b e tpu

[ y/z1{pkml nporq!s ]

2.6.3. Przyrostki fleksyjne w trzecim przypadku gramatycznym. Przyrostek nieokre | lony

b ²

[ zN ]

j b

[z ]

w e w b

[ ~´³_s: ]

[s: ] x

Przykład Przyrostek wyrazu w okre | lony formie nieokre | lonej

[ ]

b s

µ

¢ ¡Jb

-

[~! l sk±zN ]

w

v wx + b u

b

[z ]

b

b

[z ]

w e w v+u w x b

[8z:{l s2z ] [ l sª~´³_s: ]

Przykład wyrazu okre | lonej

b x

[ £ l zN¤+s: ] x

[ ~´³z ]

b

w v+w x u

[ y/z1{~! l sk±z ] [ y/z1{8z:{l s2z ] [ y/z1{2l sª~´³z ]

b s

[ ]

v+w x ¡J b ¥b u

[ y/z1{P£ l zN¤+s ]

[ ]

x ¦ § Twv ¨ h b e j

[kW©ª{l zP«Ys ]

b s

16

w

formie

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¶·¹¸ º » ¼½ » ¾ ¿¶À ¿ÂÁ Ã» Ä!¶ÅÆ » Ä2¸ ÇÄ ¼ÈÉ Ê:¼Ë ) © 2002. (kopia bezpłatna) ÌcÍ

[Î:Ï ]

Ì

[ ]

Ô Î

Ð

Ñ:Í ÓÒ Õ Ô Ò åä Ì â Ô ãi

Ì

Ô Î Ì

Ô Î

[Ö¯× ØÙÚ_Î:Ï ] [Ùm× æpçrè!Î ]

[ ] [ ]

Ð

Ñ:Ô ÓÒ Û:Ô Ý+Ü Þ ß

[ à/Ø1á+Ö¯× ØÙÚ_Î ]

Ò Ó ä Ý+Ü Þ ß Ì â Ô ãi

[ à/Ø1ápÙm× æpçrè!Î ]

2.6.4. Alif strzeg é cy. Jeê eli w pierwszym przypadku wyst ë pował sufiks ìí [ îï ], wówczas w trzecim przypadku pojawia sië zawsze

òórõ:ô ö ø÷ úù üû ýÿþ ü ò ÷ ñ np. ö ö ô ò [ Nï ]. Alif nie pojawia Nï ]. rzeczownik posiadałtamarbut ë (sufiks ì ô ), np. órô õ ò ô [ Alif ten nie pojawia sië takê e na ko ! cu niektórych wyrazów zako! czonych hamzð . dodatkowy alif, zwany strzeg ð cym

sië jednak nigdy, jeê eli

2.6.5. Triptota. Wyrazy posiadajð ce w kaê dym z trzech przypadków gramatycznych ró ê ne ko! cówki deklinacyjne nazywane sð tryptotycznymi. Wyrazy zako ! czone, w formie nieokre " lonej pierwszego przypadka sufiksem -í [ îï ] sð tryptotyczne. 2.6.6. Diptota. O wyrazach dyptotycznych mówi sië wtedy, gdy dwie ko ! cówki deklinacyjne obsługujð znaczenia trzech przypadków gramatycznych. þ • Wyrazy zako ! czone, w formie nieokre " lonej pierwszego przypadka sufiksem - [ î ] sð w formie nieokre " lonej dyptotyczne - majð wspólny drugi i trzeci przypadek, odmieniajð sië jednak tryptotycznie w formie okre " lonej. • Wyrazy zako ! czone w formie nieokre " lonej pierwszego przypadka sufiksem - # [ï ] ), sð dyptotyczne - majð wspólny pierwszy i drugi przypadek zarówno w formie nieokre " lonej, jak i okre " lonej.

2.6.7. Wyrazy nieodmienne przez przypadki. Jeê eli tylko jeden sufiks pojawia sië we wszystkich trzech przypadkach, mowa jest o wyrazach nieodmiennych. ý$ ý $ • Wyrazy posiadajð ce w pierwszym przypadku ko ! cówki: - [ :ï ]; - ô [ ]; - % [ :ï ]; - % ô [ ], sð nieodmienne przez przypadki. 2.6.8. Funkcje przypadków gramatycznych. Nominativus. Jest przypadkiem podstawowym, w którym wyst ë puje podmiot lub inna czë"& zdania o ile zaleê no " ci składniowe nie wymagajð formy drugiego lub trzeciego przypadka. Genetivus. Pojawia sië zawsze po przyimkach. ' ( ù* ý Drugiego przypadka wymaga takê e idafa ( ó ÷ ö ) ô ÷ ) i niektóre liczebniki. Accusativus. W tym przypadku sð na ogół wyrazy pełnið ce w zdaniu funkcjë dopełnienia bliê szego lub dalszego, 0. ü ÷ [ 12 4365 ] "nie jest" i innych, np. okolicznika lub orzecznika po czasownikach posiłkowych: +ô ö ÷ [ , ] "był"; -/ ô

7 ü ò ö 8 ÷ +ô ö ÷ [ ,:9 ;1 < % # @ ? A ! " #%= $ A

6% 7 8 9 ) ( * [ , ] - "miasto jest du e"

18

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (B0CED F G HJI G K LMB0N LPORQSG TB0USV G TWD X=T HJY=ZR[HJ\ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.7.2.1.

Zdanie imienne wprowadzane przez przyimek.

W tego typu zdaniach orzecznik mo ] e by^ okre _ lony, je] eli znaczenie wypowiedzi tego wymaga, przy czym nieokre _ lony podmiot cz` sto wyst ` puje po okoliczniku, a podmiot okre _ lony przed nim, np. gh.i sutAt v e d jlm k n b p o kq r k f acb [wSxzy|{ }~} >{ S{ M"A ] "w tym domu jest człowiek"; J | ¡ u¢ £S ¤ u . [ ¥ { .R}§¦¨{ }~@Ey@ª©%© { }&«¬W|AS;® { }¯ ] "na tym stole jest ksi°W± ka"; ³

´ ´ u A ¢ ¢ µ » º ¼ ½ ¤ ² ¶l¸ · ¢ ¹ [ ¾S{ M"A¿wSxzy|{ }~} >{ S ] "(ten) człowiek jest w tym domu"; ´ ¸· ¢ » º ¼ u½ ¢.¢ ¤ ² ³À µ´ ¶l Zdanie: ¹ [ ¾S{ M"AÁwSxÂy|{ }~}Ã >{ S ] mo ± emy tak± e tłumaczyÄ : "człowiek w domu". O

znaczeniu zdania decyduje czÅ sto jego kontekst. 2.7.2.2.

Zdanie imienne z okreÆ lonym orzecznikiem.

Je± eli zaistnieje sytuacja, ± e nale± y orzecznik okre Ç liÄ , wtedy pomiÅ dzy podmiotem i orzecznikiem pojawia uË Ì |ÍÎ ËuÏÑ Ð ÒÔÓ ÕW× Ö Ø Ð Ù siÅ czÅ sto ł° cznik w postaci zaimka osobowego np. ÈÉÊ È È [ÚÜÛuÝ¨Þ ßÚàÚ;ß=á¯Ûâäã"Û|åàßçæ%æ Þ èêé¨ëJì¯Û ] Ð ËuÌ |ÍÎ ËuÏAÐ Ò × Ð ñ@Ì òó ð Ê í î Ê [ôÞ èæëõÚ;ßAöÛ÷ã@ëõø@ßùæ%æ Þ èêé¨ëJìúßAûSöÛRü ] "Fatima jest (t ý ) studentk ý ";

"Muhammad jest (tym) studentem"; í î ï Ê

Zdarzyþ siÿ mo e równie , e orzecznik bÿ dzie okre lony, pomimo braku łý cznika zaimkowego. Zaimki nie przyjmujý na ogół przedimka okre lajý cego. S ý traktowane jako wyrazy okre lone, je li wiÿ c wyraz wyst ÿ pujý cy po nich jest okre lony, to najczÿ ciej jest on atrybutem. Je eli wyraz po zaimku nie jest okre lony, to wyraz ten jest orzecznikiem zdania imiennego. Ö ËuÏAÏ Ð [ã|Þ è è Þ ß"ÛéAÛ ] - "ten mÿ czyzna" È È Ó È Ð Ï Ð [ã|Þ è è Þ ß"ÛéAÛâ ] - "to jest mÿ czyzna"

Po zaimkach osobowych wyraz mo e byþ orzecznikiem, niezale nie od tego czy jest okre lony, czy nie. Okre lony orzecznik po zaimku osobowym spotyka siÿ du o rzadziej ni nie okre lony. Okre lenie słu y wtedy odniesieniu podanej informacji do znanej ju sytuacji, np. Ó È Ð Ð Ì Ð [|Þ èßÞ ß"ÛéAÛâ ] - "przyszedł(jaki ) mÿ czyzna"; Ö uË ÏAÑ Ð Ò È È È [ã|Þ Û|åàß Þ ß"ÛéAÛ ] - "on jest (tym) mÿ czyzný ".

Oczywi cie, podmiotem w takich sytuacjach mo e byþ nie tylko zaimek. Kilka przykładów arabskich konstrukcji: Ö ËuÏ Ó ÕW× Ö Ø Ð Ù È È È [ÚÜÛuÝ¨Þ ßÚàÚ;ß=á¯Ûâ Þ ß"ÛéAÛ ] - "Muhammad jest (tym) mÿ czyzný "; È È Ó

Ö ËuÏAÑ Ð Ò È Ó ÕW× Ö Ø Ð Ù È [ÚÜÛuÝ¨Þ ßÚàÚ;ß=á¯Ûâ÷ã|Þ Û|åàß Þ ß"ÛéAÛ ] Ð Ð È Ñ Ò È [ã|Þ Û|åàßÞ ß"ÛéAÛâ ]- "on jest me czyzný "; Ð í ð Ò Ê [ã|Þ ëõø@ß Þ ÛuÚàÚÜÛâ ] - "ona jest matk ý "; Ñ Ð Ò Ù Ð È [Ú¬Þ ß ã|Þ Û|åàß ] - "kim on jest?" Ï Ð Ì Ù Ð [Ú4è ã|Þ è è ] - "co to jest?"; Ö ËuÏAÏ Ð Ù Ð È È [Ú¬Þ ß ã|Þ è è Þ ß"ÛéAÛ ] - "kim jest ten człowiek"? Ó É"!ï Ê òñ È È Ö ËuÏAÏ Ð [ã|Þ è è Þ ß"ÛéAÛ æß=ì>Þ #ì¯Ûâ ] - "ten mÿ czyzna jest lekarzem"; Ð ò+ Ì , Ð Ò $&' % ( ) * Ù È È [ã"Û-¨Þ è/."ß ÚÜÛ 0uö Þ ß1ôèâ ] - "tam jest szpital"; 2Ð 3 ò Ù Ð [Ú;ß 4ß öß ] - "kim jeste " (m); u Ë Ì òñ Ì Ð ò Ó ÉÊ 3 [ Þ ß AèÁæ Þ èêé¨ëJì¯Ûâ ] - "jestem studentem"; 19

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (57698 : ; = ; ? @57A @CBED ; FG57H I ; F8 JKF LKMENOP ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Q SU R VXT W Y Z\ T ] [ [^`_ a4b/_ ac d ] - "kim jeste e " (f); f g i-j klj h [ R W VX[ W Y [ b m _ a\npo m nrqsd>tu_\c/vw ] - "jestem studentk x "; Q y z{i-R j k W |O[ ~ } T [~ [_&qm v_o m nrqsd>tvw ] - "czy on jest studentem?"; i j k y z{R W |O[ ~ } T [ V [ [asm _/_ ^m v_o m nrqsd>tvw ] - "tak, on jest studentem";

2.7.2.3.

Zaprzeczenie zdania imiennego.

iW Gdy chcemy zaprzeczy zdanie imienne, u ywamy do tego celu czasownika [ T [ q>m _ K_ ] - "nie jest".

Czasownik ten jest w zdaniu łx cznikiem. Orzecznik wyst puje po nim w trzecim przypadku (accusativus). ¢¡ T [~ [£¤&¥£¦ § ¨§ª©-¦ ¤&¥¤ «¬ ] - "czy to jest pióro?"; ¯ ° ± ¡ µ ³ ¶· ²´ ¢¡ ® [ ¥E§¹¸£¦ § ¨§º¥>¦ ¤ »¼K¤½©-¦ ¤&¥¤ «`¤ ] - "nie, to nie jest pióro"; ° ¾{¶ ¿ Àl ÁO¡ Ã Â ÄÅ ³ Ã ¡ [£& ¤ ¥£¦ ¬Æ¤Ç ¦ §r¥sÈ>É¬ ] - "czy on jest studentem?"; ¯ ° Ê ¶ ¿ ° Àl ¡ µ ³ ¶· ²´ ÁO¡ Ã Â ® [ ¥E¹ § ¸£Ë¬Æ¤Ì¥>¦ ¤ »¼K¤Ç ¦ §r¥sÈ>Éu¤ ] - "nie, on nie jest studentem". ÐrÑÓÔ" Ò ÖØ Õ × Ù Ú

2.8. Zaimki osobowe Î"Í Ï

[ ÛÜÞÝÞÝ{Üußáà âãÛ\äEåËæ ].

Zaimki osobowe w pierwszym przypadku gramatycznym sç wyrazami samodzielnymi, w pozostałych przypadkach sç przyrostkami wyrazów, st ç d teè jedne nazywamy zaimkami osobowymi samodzielnymi, a drugie zaimkami osobowymi sufigowanymi. Gramatycy arabscy do grupy zaimków osobowych zaliczajç równieè afiksy koniugacyjne czasowników. Informujç c o tym czytelnika, pozwolé sobie jednak nie uwzglé dniê wspomnianej koncepcji w tak krótkim opracowaniu. 2.8.1. Inwentarz form zaimków osobowych w j ë zyku arabskim. Nom.

Xï ð ñ [ ò ó ô õ\ö ] ìîí

1.os. m, f. 2os.

m

Sg. Przypadki Nom. zaleè ne Ge Acc n. . øú÷ ù

ü ïù÷

ýþÿ ï

[û ]

[õû ]

[õsó ô õ ]

ð

Xï ÿ ð ñ

í

÷ [Ëô ]

[ ò ó ô õGô ] 2os.

f.

ù

Xï ÿ ð ñ

ù

÷ [ ]

[ ò ó ô õ ] 3os. 3os.

m f.

ý [ ó ô í

]

ü ù [ó "ô ] í

Plur. Przypadki zaleè ne

ý ÷ [

ìîí

]

÷ [ö ]

ÿ ý ïXÿ ð ñ

í

[ ò ó ô õ ]

÷ [-õõ"ô

þ ý ïXÿ ð ñ

[ ò/ô õ ó -õõ ô ]

þ ý

]

ÿ ý ÷ [ þ ý

í

[õsó ô õ ]

ý ïXÿ ð ñ

ìîí

[ ò ó ô õ ö ] ìîí

[ ò ó ô õ ö ]

] ]

÷

[ó -õõ"ô ] [-õõ"ô ] Nom. = nominativus; Gen. = genetivus; Acc. = accusativus. 20

ýþÿ ï

ý ïXÿ ð ñ

þ

ÿ ý [ ó

ï ÷ ìîí [õ\ö ] ÿ ÷ [ ]

Nom.

ý ìîí [ ó ý ìîí [ ó

ö ] ö ]

Dual. Przypadki zaleè ne ï ÷ ìîí [õ\ö ]

÷ ìîí [ ÷

ö ]

ìîí

[ ö ]

ý ÷ ìîí [ ý ÷ ìîí [

ö ] ö ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (!#"N O $ % &(' % ) *+!, *-/.% 01!23 % 04" 560 &(768/9:&(; ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.8.2. Zaimki osobowe samodzielne

P L Q D R L := ?6> A+@ B C> EGD FI?H K J AML B < [` U S TVTWS:XZY []\^!_a`cb/Xd`+eVfY SVghîbVSUjk`

]

Wyst l puj m zawsze w pierwszym przypadku gramatycznym i w zdaniu pełni m najczlin ciej funkcj l podmiotu. 2.8.3.

N O P L :p > A+B > EGFIH K MA L B D J ?6@ CD ?J [ k\ SUTVTWS:XZY []\^!_a`cb/Xd`jqj Y SVghîbVSUjk` Zaimki osobowe sufigowane Qo

]

Zaimki osobowe sufigowane sr formami drugiego i trzeciego przypadka gramatycznego zaimków osobowych samodzielnych. W odró s nieniu od zaimków samodzielnych, zaimki sufigowane nie sr samodzielnymi wyrazami, lecz sr przyrostkami. Z wyjr tkiem 1. os. sg., zaimki sufigowane majr takr samr postat w drugim i trzecim przypadku gramatycznym Rzeczownik, który posiada zaimek sufigowany, tworzy z nim konstrukcju idafy, w której rzeczownik jest wyrazem rzr dzr cym (nomen regens), a zaimek sufigowany jest wyrazem rzr dzonym (nomen rectum), np. vwyx{|~z } [1 ] - "ksir4s ka";

x{z } |~ } [ 1 ] - "moja ksir4s ka"; x{|~z } [1 / ] - "twoja (m) ksir4s ka"; } x{|~z } [1 / ] - "twoja (f) ksir4s ka"; z } ~ [6+ ~ ] - "zrozumiałmnie"; x{z Jes eli przed zaimkami sufigowanymi: , , , ¡ wyst r pi samogłoska [ ] lub spółgłoska ¢ [£ ] to pierwsza samogłoska zaimka zamieni siu w [ ], np. ¤ x{|~z } [1 ¥ ] - "jego ksir4s ka", ale: ¤} } x{|~z } } [¦1 ]#§ ] "w jego ksir4s ce". Zaimek sufigowany 1. os. sg. ¢ ¨ } [ ] po wyrazach z ko© cówk r : z ªz a) ¨ [ ] posiada formu ¢ ¨ [£§ ], np. z } « ¬ [ ~£ ] - "moje oko", ale: z x{z z ¢ « ¬ [ ~£h 4£§ ] - "moje dwoje oczu". Po wyrazach z ko © cówk r ¢ ¨ } [ ] : zaimek zostaje podwojony i wokalizowany dodatkowo samogłosk r [ ], np.®

¯ } ° ± [ ²³´µ£ ] - "krzesło", ale: ¯ } ° ± [ ²³´µ£§ ] - "moje krzesło"; } [ ] "w", ale: } [´µ£§ ] "we mnie"; x¸ ¶ · x [¹ 6º» ] - "su dzia", ale: }¼ ¸ [¹~6º µ£§ ] - "mój su dzia"; z Wyrazy z ko© cówk r ½ ¨ [ ], w połr czeniu z zaimkami sufigowanymi, zmieniajr x{Ã z x{ z z [Â 6V: ] - "budynek", ale: À Á [6h 4V ] - "nasz budynek". 21

ko© cówk u na

ª ¨ z [

], np.

z ¾ ¿ À Á

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Ä!Å#Æ Ç È É(Ê È Ë Ì+Ä!Í ÌÎ/ÏÈ Ð1Ä!ÑÒ È Ð4Æ Ó6Ð É(Ô6Õ/Ö:É(× ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Zasada ta nie dotyczy przyimków, które w połØ czeniu z zaimkami zamieniajØ

ÚÜÙ Û [Ý

] na

ßÞ Ù Û [ ~à á Ü

], np.

Þ âäå(ã æ ç [ è é ê4ë/Ý ] - "do"; íäì å(ã æ ç [ è1ê4ë(é à~áá§à ] - "do mnie"; î ï Û ð å(ã æ ç [ 1è ê4ë(é à~áñVÝ ] "do nas"; Þ Þ âäò ã Ûó [ ô é àäë/Ý ] - "na"; õ ö æ ð ò ã Ûó [ ôàäë(é à~áh÷§êø ] - "na nich" Sufiks liczby mnogiej zdrowej rodzaju mù skiego w połØ czeniu z zaimkiem sufigowanym 1. os. asymiluje ú i jest wokalizowany przez kasr ù , np. û/Û ü:þ~ý ò ÿ Û ý [ø ôàäëhëhêøÂé ñ§à ] - "nauczyciele"; íì þ ò ÿ Û ý [ø ôàäëhëhêøÂéµá§à ] - "moi nauczyciele"; Þ Þ

Zaimki sufigowane õ ý Ù [÷ ø ] i õ Ù [ ø ], przed zbitk Ø spółgłoskowØ , zyskujØ dodatkowØ samogłosk ù [ ]: np.

% &('*) )+,).-0/"1324% 562*) ["!$#

].

Zaimki osobowe sufigowane musz7 wyst 8 powa9 zawsze z innym wyrazem. Je: eli wymagane jest pojawienie si8 drugiego zaimka sufigowanego, to nie & 7 pi on bezpo ; rednio po pierwszym. < % wyst = Stosuje si8 wtedy partykuł8 posiłkow7 [ @ !BACA ]. Partykuła ta nie posiada własnego znaczenia, słu: y

>?

wył7 cznie do wi 7 zania zaimka, np. D = < E F GIE J H E K [ @ 1LNM % & 1 @$!BACA % &POI) ] - "dałci to (go)".

>?

2.9. Zaimki wskazujQ ce bliR sze. 2.9.1. W nominatiwie. Osoba, rodzaj 3. m 3. f.

Sg.

U T S [OC% &PVW& ] D U T S [OC% &PV ! O ! ]

Plur.

X EY X EY

Dual.

Z T S [WO & @ )W-0% & $@ ! ] Z T S [OW& @ W) -0% & $@ ! ]

U T S [WO &PVC% &\ ! ] >[ OW& % &\ ] T S [ # ! ] >[

2.9.2. Formy przypadków zaimków wskazuj ^ cych bli_ szych w liczbie podwójnej. Zaimki wskazuj` ce blia sze odmieniaj` sib przez przypadki tylko w liczbie podwójnej: Nominativus Genetivus Accusativus

j d c [kWlPmCn lo*p ] e fhg i c wd e fhv=i [kWl3x n lo*p ]

s j d c [kWlPmCn tuCo*p ] e qWr i c ywd e qWr i [kWl3x n tuCo*p ]

s j d c [kWlPmCn tuCo*p ] e qWr i c ywd e qWr i [kWl3x n tuCo*p ]

2.10. Zaimki wskazuj z ce dalsze. 2.10.1. W nominatiwie. Osoba, rodzaj 3. m 3. m 3. f. 3. f.

Sg.

| } ~ {

[C I ]

| [C I ] | } ~ [ ¡I ] | ¢= [ I ]

Plur.

| } ~ | | } ~ | | } ~ | | } ~ |

Dual.

[ 0 I ] [ 0 $ I ] [ 0 I ] [ 0 $ I ]

22

| } | }~

| } ¢= | }~ ¢=

[C C* I ] [C * I ] [ C* I ] [ * I ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (£¡¤¦¥ § ¨ ©0ª ¨ « ¬£¡® ¬ ¯±°²¨ ³$£¡´²µ ¨ ³¥ ¶3³ ©0·3¸±¹º©0» ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.10.2. Formy przypadków zaimków wskazuj ¼ cych dalszych w liczbie podwójnej. Nom. Dual. Gen. Dual. Acc. Dual. ½ ¾À¿ Á ÃÂ ½ ¾Í ¿ Ì ÃÂ ½ ¾Í ¿ Ì ÃÂ [ÄCÅ ÆÇCÇ*È ÉIÊ ] Ë [ÄCÅ ÊÎCÇCÇ*È ÉIÊ ] Ë [ÄCÅ ÊÎCÇCÇ*È ÉIÊ ]

½ ¾À¿ Ï=Ð Â

½ ¾Í ¿ Ò Ð Â Ë [Ñ Å ÊÎCÇCÇ*È ÉIÊ

[ Ñ Å ÆÇCÇ*È ÉIÊ ]

½ ¾Í ¿ Ò Ð Â Ë [Ñ Å ÊÎCÇCÇ*È ÉIÊ

]

]

×ÙPØ Ú Û 2.11. Zaimek wzgl Ó dny ÔÖÕ [ ÜÝÝ3Þ¦ßáàãâ ]. ç$éëè ê ì a) Zaimek äæå - "który". Nominativus: Sg.

$ð òëñ ó ô m. íïî [ õöø÷÷0ù öúhû ] f. þ [ õöø÷÷0ù ö û ] !"# $

Zaimek m. f.

%

Dual.

ü ýhþ ÿ þ [ õöø÷÷CöúCù ] ü ý = ÿ þ [ õöø÷÷Cö ù ]

Plur.

þ [ õöø÷÷CöúCù û ö ] þ [ õöø÷÷0ù û ] / þ ÿ þ [ õöø÷÷C ö ù û ] ÿ

- "który". Genetivus i accusativus:

Sg. þ [ õöø÷÷0ù öúhû ]

&

okre . lonego, np.

%

ÿ ÿÿ

/& 0 1 2

ü ÿ þ [ õöø÷÷CöúCù ö(') ] ü * & ÿ þ [ õöø÷÷Cö ù ö(') ]

þ [ õöø÷÷0ù ö û ]

Zaimek wzgl+ dny

Dual.

þ

musi wyst , pi

þ

34

5 & 1 6 7

4

ÿ þ

ÿ

Plur.

þ [ õöø÷÷CöúCù û ö ] þ [ õöø÷÷0ù û ] / þ ÿ þ [ õöø÷÷C ö ù û ]

i wyst + puje w zdaniu tylko wtedy, gdy odnosi si+ do wyrazu

- "kobieta, która wyszła" ale nie mo 8 e wyst , pi- , gdy odnosi si+ do wyrazu

/ & 0 1 2:9 5 1 & ;

ÿ ÿ ÿ ÿ - "kobieta, która wyszła". Zaimek % þ mo8 = podmiotu, np. þ < ;?ÿ > ÿ þ [ õöø÷÷CöúCù û ö õ ù @ ö( BA ] - "[ci,] którzy uwierzyli".

nieokre . lonego, np. .

2.12. Zaimek powracaj C cy

E N FHIK G JM L

Jest dopełnieniem zdania wzglO dnego, np. "kobieta [któr g ] widziałem [jg ]";

e pełni- w zdaniu arabskim funkcj+

D ST Y [] ^ Z Y PQRP UWV XZ\ P

m n ST Y hckj Wlm n ] p PQRP UWV XZi P ^P eo V

- "mO _ czyzna [którego] widziałem [go]" ;

- "mO _ czyzna, którego widziałem [go]";

ST Y b d V X e T f Y ` a Y P UWV XZc

SU T V XZr Y qsS j Wlm nWt d V X e T uY m v V n à Y P W

-

"kobieta, któr g widziałem [jg ]".

2.13. Kategoria gramatyczna liczby. }

2.13.1. Liczba pojedyncza ( wxz{y | ~ w | ) Liczba pojedyncza nie posiada formalnego wyznacznika. 2.13.2. Liczba podwójna

H y ~ w |

[àlmuY$annA].

W standardowym arabskim liczbO podwójng spotyka siO czO sto. W dialektach bywa zast O powana liczbg mnogg . 23

-

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Formy sufiksu liczby podwójnej: Nominativus ¥ ¡ [¦ § ¨ ]

Genetivus = accusativus ª¥ « ¡ [ ¬()§ ¨ ]

¢ £¤

²W³ ´µ

np. ® ¯±°

¢©

[¶ · ¦¹¸º¨» ¼z½ ] - "student"

¢£

³ ¾ ¥ ²W³ ´µ °

[¶¦¹¸º¨»¿· ¦ § ¨ ] - "dwaj studenci"

JeÀ eli w liczbie podwójnej wyst Á puje wyraz zakoÂ czony w liczbie pojedynczej sufiksem Ã , wówczas zmienia siÁ w ÅÆ

¥ ² ³ ´µ ¾W °

Ä

np.

[¶¦¹¸· ¨»Ç¬ÈR¼z½ ] - "studentka"

¢£

JeÀ eli wyraz arabski ma ko Â cówkÁ Í ÎÏÑÓ Ð Ô ÒÕ Ð

Ê ¡¥ ¤

ì\îí ï ð æçéë è ê

[¶¦¹¸º¨»Ç¬È · ¦ § ¨ ] - "dwie studentki"

[¦BË ], to hamza zmienia siÁ w Ì [w], np. ÑÓÒ Þ ßà á Ð Ï Ð Ô Õ Ð

[ÖÇ×(ØBÙWÚ ÛBÜ?Ý ] - "biała"

2.13.3. Liczba mnoga

³ É ¥ ¾ ¥ ²W³ ´µ °

[ÖÇ×(ØBÙ(ÛãâÇÚ Û ä å ] - "białe"

[àlj$amcu]

Liczba mnoga rzeczowników i przymiotników moñ e byò : Íúø û ø Íô Ð ø÷ ù à [ ÜR×ÿþ)Ú ×?Ý Jeden)regularna (w jó zyku arabskim: zdrowa) - Ïý ü à õ Ò ö\ Dwa)nieregularna (czyli łamana) -

Í

ýü

ù Í ø ÷ Í ô Ò ö\ õ à õ Ð ø÷ ù à

[ ÜR×ÿþ)Ú ×?Ý

Ú Û¹þºå KÝ

]

]

þ KÝ Ú ××ãÝ

2.13.3.1. Liczba mnoga regularna. Sufiksy liczby mnogiej regularnej (nazywanej równieñ zdrow (pluralis sanus) od arabskiego a) dla rodzaju mó skiego (przewañ nie osobowego) Nominativus ßÐ á

Í

[ ä ×

Genetivus = Accusativus Ð

]

û

[ä ×

]

np. Í Ð

Sg.

Í

ßÐ " # Ð

[KÝ¿Ú ×åãÝ! ] - "nauczyciel"

Podobnie w formie okre $ lonej, np. Sg. Í Í ø ù Ð ÷ õ à [ ÜR×ÿþ KÝ¿Ú ×åãÝ ] - "nauczyciel"

Í

Plur. [KÝÇ×å

Í Í øù ßÐ " # Ð õ ÷ à

Ú ä ×

] - "nauczyciele"

Plur. [ ÜR×ÿþ KÝÇ×å

Ú ä ×

]-

"nauczyciele" Forma drugiego i trzeciego przypadka: û Í nieokre $ lona: %Ð # Ð [KÝÇ×å Ú ä × ]; okre $ lona:

û Íø ù %Ð # Ð õ ÷ à

[ ÜR×ÿþ KÝÇ×å

Ú ä ×

]

b) Sufiksy liczby mnogiej regularnej rodzaju ñ e& skiego: Nominativus

Genetivus = Accusativus 24

Íúø û

Íô Ïý ü ø à õ Ò ö\ Ð ø÷ ù à ):

Ã

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (')(+* , - ./ - 0 12')3 1546- 78')9: - 7;* ?@.A ) © 2002. (kopia bezpłatna) C DFE G B

DFE G B L

[HIJ!K ]

[HIMK ]

JeN eli wyraz w liczbie pojedynczej byłzako O czony sufiksem P , to przed utworzeniem liczby mnogiej zdrowej, jest on odciQ ty, np. Sg.

RS G TVXU W YZ

CD

[[5H]\^ M_a`bIJ!K ] - "studentka"

W TG VXU W YZ

Plur. [[5H]\cM_d^ HIJ!K ] - "studentki"

Sufiks liczby mnogiej regularnej rodzaju N eO skiego słuN y takN e do tworzenia formy liczby mnogiej rzeczowników i innych czQ!e ci mowy rodzaju mQ skiego lecz nieosobowych, np. Sg.

C fhgi;G G j k

CD

[ I8`lc^ `mnmoJqp@J!K ] (m) - "rozmowa"

g G G W r G i; j k

Wyrazy zako O czone w liczbie mnogiej sufiksem

Plur. [ I8`lc^ `mnmoJqps^ HIJ!K ] (f) - "rozmowy"

C DFE G B

[HIJ!K ] posiadajt , w liczbie mnogiej gramatyczny

rodzaj N enski, niezaleN nie od tego jaki rodzaj gramatyczny miały w liczbie pojedynczej. 2.13.3.2. Liczba mnoga łamana (pluralis fractus). Jest kilkadziesit t schematów tworzenia w arabskim liczby mnogiej łamanej. Wykorzystuje siQ tutaj ró N ne kombinacje samogłosek wewnt trz spółgłoskowego rdzenia, który na ogółpozostaje bez zmian, np. C u VXW YZ sg. U [[ ^ H]\cM_oJ!K ] - "student" }

plur. v wyxz|{ [~c !o! ] "studenci" (schemat

v {

[; ]b! ] na rdzeniu -

}

[~8q ]);

sg. v [ 2b! ] - "miesi c" plur. v @ ¡

¡

[¢qn £2! ] - "miesi ce"

(schemat

v @ ¡ {

[ £b! ] na rdzeniu -

[b ]);

¦

[§¬q ]);

¦

sg. v y ¤ ¥ [§b ¨qo! ] - "pies" ¦

plur. v wy¥zª© [§¬«;!o! ] - "psy" (schemat

v ©

[@«c ]b! ] na rdzeniu -

Wyraz arabski mo e mo e posiada® tylko jedn lub kilka form liczby mnogiej, np. ± [d ²n! ] "morze"; sg. v ¯° plur. v

¯ ± ¥³

[ ´!²c ;! ]; @v ¯ ¡

± ¥³

[ ´ !²¬X! ]; v

¯ ± ©

[µ« ²c ;! ]; v @¯ ¡

±¡

[oX²c £2! ] - "morza";

Wyraz arabski mo e: • - przyjmowa® form¶ liczby mnogiej zdrowej i nie tworzy® formy łamanej. • - przyjmowa® form¶ liczby mnogiej zdrowej lub tworzy® form¶ łaman . • - tworzy® form¶ łaman i nie przyjmowa® formy liczby mnogiej zdrowej. Poniewa nie mo na jednoznacznie okre · li® jak form¶ liczby mnogiej łamanej tworzy dany wyraz w liczbie pojedynczej, pomoc s słowniki zamieszczaj ce liczb¶ mnog obok liczby pojedynczej wyrazów.

(W słowniku polsko-arabskim podałem tylko niektóre formy liczby mnogiej. Bardziej systematycznie formy liczby mnogiej s ¸ przedstawione w słowniku arabsko-polskim). 25

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¹)º+» ¼ ½ ¾¿ ½ À Á2¹)Â Á5ÃÄ½ Å8¹)ÆÇ ½ Å;» ÈÅ ¾ÉÊË@¾Ì ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.13.3.3. Liczba mnoga supletywna. Ï ÐÒÑ ÓÔ Õ×| Ö ØÙ

LiczbÍ mnogÎ supletywnÎ (czyli od innego rdzenia), tworzÎ w arabskim tylko nieliczne rzeczowniki np. sg. [ Ú8Û ÜÞÝàß áÚábâã!ä ] - "kobieta";

plur. åæç è

Ô

éØ

[êoÛë8ì¢Úã!ä ] /

Ï Ð8Ô í èÖ éØ

[êcß Ûë2îÞábâã!ä ] / å ï

Ô Ùí è Ö é Ø

[êoÛë2îaß ì;ê¬ã!ä ] - "kobiety".

2.13.3.4. Liczba mnoga przymiotników barw i ułomnoð ci. Posiada schemat

÷ ñ òôõdó ö

[øàù úû8übú!ý ], np.

Sg. ÿ ó [ ù ú ] - "czerwony" þ ó [ ù ú ] - "niebieski" þ ÿ ó [ ù

ú ] - "zielony" þ

þ

ÿ ñ ó [cù ú ú!ý ] þ ñ ó [ù ú ú!ý ]

þ

ÿñ ó

Plur.

[!ù ú ú!ý ]

Wg tego schematu s budowane, (cho ! pozornie ró" ni si# nieco od pozostałych) dwa wa" ne przymiotniki tej grupy: þ$

Sg.

% & ó [ ù ')(*ú ] - "biały" .þ / 0 ó [ ù 12o 3 ú ] - "czarny"

Plur. $

ñ

ñ

.

%+& ['dù ,-ú!ý ] þ

/ 0 [1àù 43oú!ý ]

2.13.4. Collectiva. Liczba zbiorowa jest w j# zyku arabskim spotykana do 56! cz# sto. Rzeczowniki zbiorowe osobowe cz# sto tworz liczb# pojedyncz z pomoc sufiksu -78 9 + [ 6:;((¬ú!ý ], np. ñ < ÿ= [ û ù 'oú!ý ] - (coll) "Arabowie" i 78 +& ÿ= [ û> 'dù ,?(¬ú!ý ] - "Arab". Rzeczowniki nieosobowe tworz zwykle l. poj. z pomoc sufiksu @ A 9 [ ù Bú!ý ], np. ñ C D & ['dù EFªûú!ý ] - (coll) "pelikany" i @ A õ D & ['GEnù ªû>Bú!ý ] - "pelikan". Pewna grupa rzeczowników zbiorowych nie tworzy liczby pojedynczej w oparciu o swój rdzeH , np. od rzeczownika ñò J+& I K [ ù :L'M:;übú!ý ] - "wielbł dy" mo" emy utworzy! l. poj. ñò N [Enù ¨übú!ý ] - "wielbł d", itp. 2.13.5. Liczba gramatyczna atrybutu. Atrybuty zwykle przejmuj swoj liczb# od wyrazu, który okre 5 laj . We współczesnym j O zyku literackim, jeP eli rzeczownik w liczbie mnogiej jest nieosobowy, wyraz b O d Q cy z nim w zwi Q zku zgody, niezaleP nie od tego jakQ jest czOSR ci Q mowy, przyjmie formO liczby pojedynczej rodzaju P eT skiego. np. U W W i k V XZY \^[ _ ] [` ab e [c h df g Yj d d [lm npo*qrl*qts-uvqrwm nx^yzu*{ |x}m n~py ] "te kamienie s czerwone" (zwi zek zgody rzeczownika z U zaimkiem i przymiotnikiem) W W XZY \^[ _ ] [` [ d ab e [c h df i g Yj d kd V [lm npo*qrl*qts-uvqrwm nx^ylm q;*{u*{ |x}m n~py ] "te kamienie s czerwone" (zwi zek zgody

rzeczownika z zaimkiem i przymiotnikiem) W b [ ] [ b [ [nplm {>yln ] "widziałem je" (te kamienie) 26

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (r L JZ 6Z ¡ L¢£J¤L¥ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

® ¦ ª « ¬ ¨´ · µ « e ¨¸ h ¨ [¿À ÁÂ*ÃÄÆÅÀ ÁpÇ*ÈrÅ*ÈtÉ-ÊvÈrËÀ ÁÌ^ÍzÊ*Ã ÎÌ}À ÁÏ>Ã ] "te kamienie były czerwone" (zwiÐ zek zgody °Z¨ ± ² ¨ ³ ¦ ¶ ¹º ¼ » ±½ ¹ ¾¹ ¯ §©

rzeczownika z zaimkiem, przymiotnikiem i czasownikiem) (PoniewaÑ rzeczownik w liczbie mnogiej jest nieosobowy, to zaimki, przymiotniki i czasowniki, posiadajÐ postaÒ liczby pojedynczej rodzaju Ñ eÓ skiego). Przykłady zastosowania liczby mnogiej: æ ß é Ýê ë æ ÝÞ Û ß ÚÛÜ ÝÞ ß âØã ä å ÝÞ ßçè Ô Õ6×Ù Ö Ø Ô àpá Ö Ö Ö [ ì>íîïvðîñSò óôFðõîö>í ÷íïSò ø?ù*íú>ðõîûüíý?ò ø?÷íú>ð ] "wiele krajów arabskich" (dosł. "liczne kraje arabskie"). þ ÚÛÿ ÝÞ ß è æ ß é Ýê ë æ ÝÞ Û ß [ ì>íîïvðîñSò óôFð Õ6×Ù Ö Ø Ô àpâá Øã ä Ö å Ö Ö

îö>í ÷íïSò ø?ù*íú>ð

ûüíý?ò ø?÷íú>ð ] “ Jest wiele krajów arabskich" (dosł. "kraje

ò ðôô*íóîLïSò óú>ð ] "te dziewczyny sÐ studentkami" (podmiot jest osobowy, wi c orzecznik jest w liczbie mnogiej). è ×Ù æ ÚØ Ûÿ æ"!#Þß Ø å $ Ø % ÝÞ ß& ' Ø Ö àpÖ Ö [Z( øzî) ò ó+*, ö>íú-./p ðîîLò ó)ïvð ûüíý ø?÷}ò 0ô*í ] "w uniwersytecie jest wielu studentów" (dosł. sÐ arabskie sÐ liczne"). ë Ö Þ Ø Û á æ æ Ø ß Ö Û ß Ø Û æ Ö [Fí ìpðîLò óì tîì>í Gò óô ^ð

liczni); Gdy przymiotnik wchodzi w zwiÐ zek zgody z rzeczownikiem nieosobowym w liczbie mnogiej, przewaÑ nie posiada postaÒ liczby pojedynczej rodzaju Ñ eÓ skiego. Zdarza si jednak, Ñ e czasem przyjmuje form liczby mnogiej łamanej np. þ Û Ö Ø Ö Ö [ í ò óú>ð ò ó÷^ð ] - "fale krótkie" obok: Õ6×Ù Ö Ø Ö Ö [ í ò óú>ð í ò ø?÷íú>ð ] "fale krótkie".

4657 $ * 8) 1 2 3

:9 -;

2 3 4657 $ * 8)

:9 @AC? BEF D H ? I 2.14. Idafa G [ JKLMJONQPSR TVUWKYXQZ[]\ ]

^

^ _ m k l n g j h i ` ` abdcfe a oqpVrmsutvxw y+z@t ^ kl kml n idafy - wyrazu rz` dzonego (nomen rectum - {|+~ } abdcfg e hja i [ oqpVrmsutvxw y+z@to+rw p ]). Nomen rectum wyst _ puje zawsze w drugim przypadku (dopełniacz). Wyraz rz` dz` cy odmienia si_ natomiast przez wszystkie przypadki. ∗ Wyraz rz` dz` cy nie mo e posiada adnego z trzech tanwinów, podobnie do wyrazów okre lonych kml n przedimkiem i [ oqpVr ]. kml n ∗ Je eli wyraz rz` dz` cy jest rzeczownikiem, to nie mo e pojawi si_ przedimek okre laj^ cy i [ oqpVr ] kml n przed tym wyrazem. Przedimek okre laj^ cy i [ oqpVr ] mo e pojawi si_ natomiast przed nomen regens które jest przymiotnikiem lub imiesłowem. l k l l Idafa mo e by wła ciwa g e } e cf e [ ovxw y+zpOqtQsw pvVpOqtQ ] lub formalna ( ~ { i cf e [ ovxw y+zpOqtQ r

F G

[HI9 ], np.

J "! #KMN L O >

"!;: <

#% & = ?> !

[ P"+ ,8QSRT1U//+ ,.6879 ] -

- [ P"+ ,8QSRT1Z[HI9\//+ ,.6879 ] - "ciV cie mieczem";

Poniewa] wyraz rz^ dz^ cy w idafie wła E ciwej nie mo] e przyjmowa_ przedimka okre E laj^ cego F ?L > ! , wiV c o tym czy nomen regens jest okre E lone mo ] e decydowa_ okre E lono E`_ wyrazu rz^ dzonego, np. a &b"L d c "!8#e0Wfd ' g [hi9`j + kHl1mjj9Sn?-o+ Bqpr9 ] - "ksi^S] ka ucznia" (wyraz rz ^ dz ^ cy jest okre E lony). a &b L t #e0Wfd ' g s

[hi9`j + kHl1mj9Sn?-o+ Bqpr9Z ] "ksi^S] ka ucznia" (wyraz rz^ dz^ cy jest nieokre E lony).

PomiV dzy nomen regens i nomen rectum nie mo ] e pojawi_ siV ] aden wyraz, bV d ^ cy atrybutem lub orzecznikiem dla nomen rectum, dlatego wyst V puj^ one po ostatnim członie idafy, np. a b"d c dg dg #uwv uS x ' "L ! & L "!y#e0W ' [hi9`j + kHl1zjj9Sn?-o+ Bqpr9{n\|i,}~+ B}l1 ] "nowa ksi^S] ka ucznia" (atrybut #uwv uS x ' "L ! odnosi siV do #e0Wf' i zgadza siV z nim co do liczby, rodzaju, przypadka i okre E lono E ci). a bt dg X uwv uS ' s & L #e0Wf' [hi9`j + kHl1j9Sn?-o+ Bqpr9ZA|i,}~+ B}l1Z ] "nowa ksi^S] ka ucznia" (atrybut

X uwv uS '

odnosi siV do

siV z nim co do liczby, rodzaju, przypadka i okre E lono E ci). a b"d c dg X uwv uS ' & L "!#e0Wf' [hi9`j + kHl1jj9Sn?-o+ Bqpr9|i,}~+ B}l1Z ] "ksi^S] ka ucznia jest nowa" (orzecznik X uwv podmiot

#e0Wfd ' g

uS '

#e0Wfd ' g

i zgadza

, jest nieokre E lony, a

okre E lony).

uw v S u x ' "L ! a & b"L d c "!#e0Wfd ' g

[hi9`j + kHl1jj9Sn?-o+ Bqpr9mn\|i,}~+ B}I9 ] "ksi^S] ka nowego ucznia" (atrybut

zgadza siV z nim co do liczby, rodzaju, przypadka i okre E lono E ci). a bt dg uws v uS ' s & L #e0Wf' [hi9`j + kHl1j9Sn?-o+ Bqpr9Z|i,}~+ B}I9Z ] "ksi^S] ka nowego ucznia" (atrybut

uw v S u x ' "L !

odnosi siV do

a &b"L d c "!

i

uws v S u '

odnosi siV do

a &b L t s

i

zgadza siV z nim co do liczby, rodzaju, przypadka i okre E lono E ci). Atrybut i orzecznik wyrazu rz^ dz^ cego wyst V puje po atrybucie wyrazu rz^ dzonego, np. b # > "L ! uw v uS x ' "L !~ (' #& "L !8# G ' [H~+ ,.6j1n?-1R + ,nMnM9-9n\|i,}~+ B}I9nh,H~+ B21 ] "du] y dom nowego nauczyciela"; #uwv S u x ' "L !~ > "L !~ b (' #& "L !8# G '

[H~+ ,.6j1n?-1R + ,nMnM9-9nh,H~+ B9n\|i,}~+ B}l1 ] "nowy dom starego nauczyciela";

#uwv S u x ' "L ! ' # > "L !~ b (' #& "L !8# G '

X g >

uw v S u x ' "L !~ b (' #& "L !8# G '

' g >

¤ O ¡ ' ¢ ' uS&' "L !#£0Wf' W >

[H~+ ,.6j1n?-1R + ,nMnM9-9nh,H~+ B21,n\|i,}~+ B}l1 ] - "du] y i nowy dom nauczyciela";

[H~+ ,.6j1n?-1R + ,nMnM9-9n\|i,}~+ B}I9h,H~+ B21Z ] - "dom nowego nauczyciela jest du] y";

[ P.k¥R + kj1zn?-,}+ ,/,j9Ch, ¦+ B,j1Z ] - "w szkole jest du] o sal" (dosłownie: "sale szkolne s^

liczne"). Nomen rectum mo ] e by_ nomen regens dla kolejnego wyrazu; podlega wtedy nast V puj^ cym zale] no E ciom syntaktycznym: • Jako nomen regens nie mo ] e przyjmowa_ przedimka okre E laj^ cego • Jako nomen rectum musi posiada_ formV drugiego przypadka (w poni] szych przykładach jest to drugi wyraz): © ' §( Wfx ' "L ! ¨ " W > # G ' [H~+ ,.6j1ªQ + k nM9\HI9n\|8+ kS-9MR,j9 ] - "dom studenta uniwersytetu". #uwv S u x ' "L ! ' §( Wfx ' "L ! ¨ " W© >

# G '

[H~+ ,.6j1ªQ + k nM9\HI9n\|8+ kS-9MR,j9n\|i,}~+ B}l1 ] - "nowy dom studenta uniwersytetu". 28

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej («¬® ¯ ° ±\² ° ³ ´ «µ ´w¶5·° ¸`«¹º ° ¸S »¸ ±\¼½5¾±\¿ ) © 2002. (kopia bezpłatna) ÐÑ;Ó Ò Ô Ã ÁwÂ S Á ÄÆ Ã Ç"Å È Ê Ã Ë(Ì ÄÆ Ã Ç"Å È Í Ç Ì Ï À À ÀÉ À À À Î

ÐÑ;Ó Ò Ô Ã ä wÁÃ Â S Á ÄÆ Ã Ç"Å È Ê Ã Ë(Ì ÄÆ Ã Ç"Å È Í Ç Ì Ï À À ÀÉ À À À Î

[Õ~Ö ×.ØÙÚªÛ Ö Ü ÝMÞ\ÕIÞÝ\ß8Ö ÜSàÞMá×ÙÞÝ\ßi×â~Ö ãâIÞ ] - "dom nowego studenta uniwersytetu" [Õ~Ö ×.ØÙÚªÛ Ö Ü ÝMÞ\ÕIÞÝ\ß8Ö ÜSàÞMá×ÙÞÝ\ßi×â~Ö ãâ¥×ÙÞ ] - "dom studenta nowego uniwersytetu"

Zaimki wskazujå ce, jeæ eli wyst ç pujå przed wyrazem rzå dzå cym, så podmiotem zdania imiennego, np. ÷ ú ùû ó ü é è í î(ï ðÆò"ñ ó ô ò ï ö õ ø; êëTì ê ì ê ê ì ì [ý8þ ÿ ÿ~þ þ ÿ 8þ ÿ ] "to jest dom studenta uniwersytetu". Je eli zaimki wskazuj ce wyst puj po wyrazie rz dzonym na ogółodnosz si do wyrazu rz dz cego, np. ó ü é è ô ò ï 8 ò"ó8÷ø;ú ù û ì [~þ þ ÿ ý8þ ÿ ÿ ] - "ten dom studenta". ì ê ê Je eli zaimki wskazuj ce wyst puj przed wyrazem rz dzonym, odnosz si do niego, np. ò"óó ü é è ÷ø;ú ù û ô ò ï 8 þ ÿ ] - "dom tego studenta". ê ê ì ì [~þ ý8þ ÿ ÿ Wyraz rz dz cy odmienia si przez przypadki, wyraz rz dzony jest zawsze w drugim przypadku, np. ! " 8ò"ó ø; ú ù û$# òõ % &(' )+ * , î ÷ - ï . [ þ ÿ0/123 54Mþ 6$7/8 09;: þ 5ÿ?@ \þ 71 ] - "Muhammad wrócił do domu êëTì õ ê ì ì ì ì studenckiego". Wyrazy w obu rodzajach liczby podwójnej i liczbie mnogiej regularnej rodzaju m skiego, gdy pełni w idafie funkcj wyrazów rz dz cych, trac we wszystkich przypadkach, ko A cow liter B razem z wyst puj c po nim samogłosk , np. % ï! ò ïö õ B ì ê [wÿ ~þ ÿC8 ] - "dwaj studenci", ale: ðÆò"ñ ó ï ! ò ï ö õ êëTí ì î(ê ï ì ìê

[ þ ÿ MÿD ÿ oþ ] - "dwaj studenci uniwersytetu".

%E ú ù ! ò ï ö ÷ø;F ù õ G Hì ìê õ

[I7J: þ wÿ ~þ KC8 ] "widziałem dwóch studentów", ale:

ö ÷ø;F ù õ G ðÆò"ñ ó L ù ! ò ï Hì êëTí ì î(ê ï ì ìê õ

P ÷ QH T)ì î ÷ BOì N R

[I7J: þ þ ÿ 1M ÿ oþ ] "widziałem dwóch studentów uniwersytetu".

[3 /1IISTþ UVCW ] - "nauczyciele", ale:

ðÆò"ñ ó N R P ÷ QH T)ì î ÷ êëTí ì î(ê ï ì

) ÷ ø; T ÷ F ù õG Y R Hì ì P ê QH ì î

[3 /~þ IIST5UX ÿ oþ ] "nauczyciele akademiccy". [I7J: þ Z3 /1IISTþ [CW ] - "widziałem nauczycieli", ale:

ò ñ ó PRQH T ) ÷ ø; ÷ F ù õG ðÆ" Hì L ê ìî êëTí ì î(ê ï ì

Wyraz \

÷ü

[I7J: þ Z3 /~þ IIST[Z ÿ oþ ] "widziałem nauczycieli akademickich".

[U ] wyst puje wył cznie w idafie i posiada tylko form nomen regens. Oznacza posiadacza

jakiej] cechy lub przedmiotu, np. %E ú ù û % ï^ ÷ü ì H ì \ [UZ_SÿIS~þ KC8 ] "w sacz" (dosł. "wła ] ciciel dwóch w sów"); Form rodzaju eA skiego od \ Przypadki pochodne od \ gen. = acc: a

÷ü

÷ü

jest wyraz:

÷`0ó ü ì

[8þ ÿ7 ].

[U ]:

ü

Kilka wyrazów zmienia swoj form , gdy s wyrazami rz dz cymi w idafie, s to wyrazy: b 'c õ G [ : þ 78 09 ] - "ojciec"; b

'd õ G

[ : þ SeW 09 ] - "brat";

b

'f g

[4Mþ 3 09 ] - "te ]?h ";

b

'f i õ

ì

[jþ 3 09 ] -"usta"

Nominativus: )* ÷ ÷ np. k + , ì î N û õ G [ : þ 7lUm3 54Mþ 6$7/9 ] - "ojciec Muhammada"; )+ * , î ÷ n ÷ õ G k ì N

[ : þ Se Um3 54Mþ 6$7/9 ] - "brat Muhammada"; 29

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (oqpsr t u vw u x yVoqz y|{O}u ~?oq u ~r 7~ v7OSv ) © 2002. (kopia bezpłatna) l l [ m35 6$7 ] - "te ? Muhammada";

Genetivus: ¡¢¤ £ ¥ [ ¦ 7§0¨©35 6$7 ]; np. l ª £¥ l ¡

[ ¦ S«¨©35 6$7 ];

l ¡l

[ 6¨©35 6$7 ];

Accusativus: ¬¢¤ £ ¥ [ ¦ 7§®35 6$7 ]; np. l l ª ¬ £ ¥

[ ¦ S«K®35 6$7 ];

l ¬l

[ ¯®35 6$7 ];

² ² ² Rzeczownik ° ± £ [³´ 30 ] mo µ e w idafie mie posta ¶ [³5 ] lub ± £ [³´ 3 ]; ² ² Gen: ¡ [³¨ ] lub · ± £ [³´ ]; ² ² Acc: ¬ £ [³?® ] lub ± £ [³´ $ ];

Wyrazy ° ¸ £ ¥ [ ¦ 7§80 ] i ¹ º ¶ ¥ [ ¦ 5630 ] mog » by w arabskim uµ ywane przeno nie do wyróµ nienia posiadacza i posiadaczki jakiej cechy lub przedmiotu, np. Á · ¼¾¿ ½ ¢ À · ¬ ¤¢ £ ¥ [ ¦ 7§lZÂ ÃS§Ä ÅKÆ8 ] - "w » sacz"; ÇÈ

É Ì3ÍÎ Ê Ë Ë Ï

[ Ð Ñ Ò5Ó6Ó3ÒÔ Ñ Ò5ÕÖÒ×ÙØÚ ] "główna droga ", "go Û ciniec".

2.14.2. Idafa formalna (niewłaÜ ciwa). Jest to konstrukcja: nomen regens (przymiotnik lub imiesłów) + nomen rectum (rzeczownik), np. É àVâá ã5ä Ê7æ å çéè Ï [ Ð Ñ êSë ì@êÕÖÒ=ííÑ ê¾î8ï8Ø ] - "zielonego koloru", "zielony"; Ý Þ¾ß

ß

W odróð nieniu od idafy wła Û ciwej, która posiada znaczenie rzeczownikowe, idafa formalna ma znaczenie przymiotnikowe, dlatego cała idafa bywa atrybutem lub orzecznikiem. Nomen regens idafy formalnej mo ð e ã èä przyjmowañ przedimek okre Û lajò cy óOô [ Ð Ñ ê@í ], gdy wymaga tego zachowanie zwiò zku zgody z wyrazem okre Û lanym, np. õ õ ã ä É û É ö ÷ 5 ø ú ù è üý þ åÿ

[Õ´Ñ ê Ò¾íÒ0Ú êÄÑ ÕÖÒ ´Ñ Ø ïKï8Ø ] - "stary człowiek";

õ õ ã ä É è 5 É É ã èä ö ÷ 5 þ Ê ø ú ù ãô ä ý

[ Ð êÕÕ´Ñ ê Ò¾íÒ=í êÄÑ ÕÖÒ ´Ñ Ø ïKï8Ø ] "stary człowiek";

û Wyraz rzò dzò cy zaimkiem sufigowanym 1. sg. (np. ù å ù [ Ø ]) posiada we wszystkich przypadkach tak ò

samò postañ . Nomen regens pozostałych zaimków sufigowanych odmienia si przez przypadki, tak samo jak è É û wyraz rzò dzò cy idafy, np. nom. å ù [ Ø Ñ 8Ò ê ]; û è gen. ù å ù [ Ø Ñ Ø ê ]; û è acc. å å ù [ Ø Ñ 1ê ê ]

2.15. Cyfry, liczby i daty. 2.15.1. Cyfry arabskie i cyfry hinduskie. W cz0Û ci Û wiata arabskiego do zapisu liczb uð ywa si cyfr arabskich, a w innych krajach (zwłaszcza na Wschodzie) cyfr hinduskich. Cyfry arabskie: 1234567890 30

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ! "$# ! % & ' &()*! + ,*- ! +. /+ "$0123"$4 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Cyfry hinduskie: 57698;:7=7?A@CB D W odró E nieniu od zapisu literowego, cyfry hinduskie, podobnie jak arabskie zapisywane sF od strony lewej do prawej: 567910 = . 5 TU

2.15.3.6.4.

Liczebniki od 11 do 99.

o Rzeczowniki wyst Z puj [ ce po liczebnikach 11..99 s[ w trzecim przypadku liczby pojedynczej, np. + + + + + *,+ . d S a b cYU e ` [L@fgIhFG Vjik@POl@nm G @po"@qX@srtVlO G IJu@7v ] "osiemna w cie ksixy ek".

+ S ]S ^ _ \

[ ?A@7BBA@NDFVHJWG IXOACMLL@NDHG I,LYC ] - "trzy studentki".

U

o w odróy nieniu od rzeczowników w liczbie mnogiej zdrowej, liczebniki 20..90 te nie tracx nigdy ko z cowego { , np. \

+ S ]S ^ _ U

\

+ S ]S ^ _ U

+

6a b U {| `~}

[ mlVo,qG phk@srtVlO G IJu@7v ] - "dwadzie w cia ksixy ek".

o+ W + j *,zyku arabskim jednostki wyst pujx przed dziesix tkami 20..90, np. + + 6a b -/. 0 U {| `~} | [L@NDHG I,L@POACv@2mlVo,qG phk@srtVlO G IJu@7v ] o Rzeczowniki, po liczebnikach od 100 wzwyy , posiadajx form liczby pojedynczej drugiego + + + 6 S^ przypadka, np. U [f:G VW?A@PO IqG @pCEDFVv ] -"dwustu my czyzn".

34

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( H p l ¡X H¢X£¤YH¥ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.3.6.4.1. Liczebniki powy¦ ej stu. Rzeczowniki, po liczebnikach od 100 wzwy§ , wymagaj¨ od wyliczanego rzeczownika formy liczby ± ² ´ ³ « ¯®° [µ:¶ ·W¸A¹Pº »¼¶ ¹p½¾E¿F·À ] -"dwustu mÁÂ czyzn". pojedynczej drugiego przypadka, np. © ªN¬® 2.15.3.7. KolejnoÃNÄ liczebników arabskich. Liczebniki główne w postaci cyfr sÅ zapisywane identycznie, jak w jÁ zyku polskim. Liczebniki wymieniane słownie, pokazujÅ siÁ w nast Á pujÅ cej kolejno Æ ci: wyÂ sze niÂ tysiÅ ce + tysiÅ ce + setki+ jednostki + dziesiÅ tki. Liczebnik posiada rodzaj zgodny z wyrazem, do którego siÁ odnosi, np. ³ Ì³ ³ ²³ ³ ³ ÒgÔ>Ó Õ Ö× Ø Ç ÈÊ ÏÐ Ñ ÈÊË É Ì Í® Ï Ð Ù Ë É Í © Î Ë É Ì Í® [Ú¶ ¹Ûk¹PºA¾Ü¸ ¶ ¹N¿>ÝY·ÀÞ¹Pº ¶ ·HÚàßl·jµ:¶ ·W¸A¹Pº·ÀÞ¹Pº ¶ ·HÚàßl·ÀÞ¹Pº·HÚàß ¶ áÛk¹ ] - "rok 1999". Liczebniki oznaczajÅ ce setki sÅ zło Â eniami dwóch wyrazów. Odmienia siÁ przez przypadki tylko pierwszy człon, np. ²³ ³ gen. ÏÐ Ñ ÈÊâ É Ù [Ú¶ ¹Xãkßl·jµ:¶ ·W¸A¹Pº·À ] acc.

²³ â ÉÙ ÏÐ Ñ ÈÊ

[Ú¶ ¹XãkßA¹µ:¶ ·W¸A¹Pº·À ]

Liczebnik główny z koä cówk Å

åæ

[- ¾À ] w sekwencji z wyliczanym rzeczownikiem traci nunacjÁ (czyli [À ]),

gdy poprzedza wyliczany rzeczownik, np. g ×è × ÕÖ çÏ ± Ð È é ¯ É « [ ¸A¹¼AãW¶ ¹2ßA¹PºA¾ëêP¶ ¾FºA¾ãì·À ]; Liczebniki zło Â one sÅ zwykle połÅ czone spójnikiem Í [ Þ¹ ]. Liczebnik przed tym spójnikiem nie traci nunacji. O tym w jakiej liczbie i przypadku wyst í pi rzeczownik decyduje liczebnik stoj í cy bezpo î rednio przed nim, np.ñ ï ð,ñ ñ ñ ñ ñ ð,ñ ò ú ú ôõY÷~ ö ùû ó ø ü õþý ÿ ø õ [ ] - "sto dwadzie cia cztery lata"

!" #%$& '" $&( (rzeczownik jest w trzecim przypadku l. poj. gdy* wymaga tego liczebnik nim, a jest rodzaju * e, skiego, poniewa* rodzaju * e, skiego jest rzeczownik ï ð,ñ ñ ò ó

ýÿ

ñ

ø

ñ ú ôõY÷~ ö ùû ø ü ð,ñ ñ ò ó

+

+

)

stoj cy bezpo rednio przed

).

2.15.3.8. Odmiana liczebników przez przypadki. o Liczebniki odmieniaj si przez przypadki podobnie jak rzeczowniki. o W grupie liczebników 0-10, nieodmienny przez przypadki jest jedynie liczebnik

+ -

)

. / 0213 [ 547698 ]. ñ

ø

o Liczebniki 11..19 s nieodmienne przez przypadki. o Liczebniki 20..90 odmieniajñ si przez przypadki podobnie do liczby mnogiej zdrowej rodzaju ùûú m skiego, np. (gen. = acc. ÷~ø ü [ ])

-

?

J XZstd5Y}P\ ] - "ósmy"; 9. ^ f7z ` SU~ T [ J Xued9mP\ ] - "dziewiw ty"; 10. ^ ` SU T [ m J Xd5jvP\ ] - "dziesiw ty"; 7.

35

! ] % Z ]e]


¥¡O£ ¢ ¤¦ § ¨ © ªE«¬ ²³ ´ 2. ®°e¯ ± ¯ [µ>¶ ·Z¸º¹5»&¼½¾¿ ] - "druga"; À Á ³´ 3. ®¯ ± ¯ [µ>¶ ·cÂ9¹!µ¼½¾¿ ] - "trzecia"; 4. ®Ã ¯ Ä± Å Æ ¯ [Ç"¶ ·Èl¹9É¼½¾¿ ] - "czwarta"; ³Ì 5. ®Ê ¯ Ë ± ¯ [Í¶ ·ZÎt¹]Ï¼½¾¿ ] - "piÐ ta"; Liczebniki porzÛ dkowe od 11 do 19 (rodzaj mÜ ski): Ý ³ 11. × ¯ ¯ Ù ¯ Þ¯ Ò± ß ¯ [à9¶ ·Ól¹5»&¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ç¼ ] - "jedenasty"; Ý ²³ ´ 12. × ¯ ¯ Ù ¯ â ¯ ± ¯ [µ>¶ ·Z¸º¹5»&¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ç¼ ] - "dwunasty"; Ý Á ³´ 13. × ¯ ¯ Ù ¯ ã¯ ± ¯ [µ>¶ ·cÂ9¹!µ¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ç¼ ] - "trzynasty"; Ý 14. × ¯ ¯ Ù ¯ ¯ä Ä± Å Æ ¯ [Ç"¶ ·Èl¹9É¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ç¼ ] - "czternasty"; Ý ³Ì 15. × ¯ ¯ Ù ¯ å¯ Ë ± ¯ [Í¶ ·ZÎt¹]Ï¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ç¼ ] - "piæ tnasty"; Liczebniki porz dkowe od 1 do 10 (rodzaj e ski): 1. [ ] - "pierwsza";

Û

é ê

Liczebniki porz dkowe od 11 do 19 (rodzaj e ski):

Ö ×v¯ Ý ë Ùí¯ ì®îe¯ Ò± ³ ß ¯ ¯ [à9¶·Ól¹5»&¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚÇ¼½¼ ] - "jedenasty"; Ý ¯ ì®°e¯ ²± ³ ´ ¯ [µ>¶·Z¸º¹5»&¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚÇ¼½¼ ] - "dwunasty"; 12. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®À ¯ Á ± ³ ´ ¯ [µ>¶·cÂ9¹!µ¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚÇ¼½¼ ] - "trzynasty"; 13. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®Ã ¯ Ä± ÅÆ ¯ [Ç"¶·Èl¹9É¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚÇ¼½¼ ] - "czternasty"; 14. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®Ê ¯ Ë ± ³ Ì ¯ [Í¶·ZÎt¹]Ï¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚÇ¼½¼ ] - "piæ tnasty"; 15. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®Ñ ¯ Ò± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Ól¹]Ï¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚÇ¼½¼ ] - "szesnasty"; 16. ìÖ×v¯ ë Ùí 11.

®Ñ ¯ Ò± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Ól¹]Ï¼½¾¿ ] - "szósta"; ³ 7. ®Ã ¯ Ä ± Ñ ¯ [Ï"¶ ·Èl¹9É¼½¾¿ ] - "siódma" Ô ³´ 8. ®¯ Ë ± ¯ [µ>¶ ·ZÎt¹5¸&¼½¾¿ ] - "ósma"; ³ 9. ®Ã ¯ Ñ ± Õ ¯ [ ½ ¶ ·Ïe¹9É¼½¾¿ ] - "dziewiÐ ta"; Ø³ 10. Ö× ¯ ± Ù ¯ [ É ¶ ·Ú¹5Ç¼½¾¿ ] - "dziesiÐ ta"; 6.

ç¯ Ò± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Ól¹]Ï¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ç¼ ] - "szesnasty"; ¯ä Ä ± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Èl¹9É¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ç¼ ] - "siedemnasty" è¯ Ë ± ³ ´ ¯ [µ>¶·ZÎt¹5¸&¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ç¼ ] - "osiemnasty"; ¯ä Ñ ± ³ Õ ¯ [½ ¶·Ïe¹9É¼áÉ ¶ ¼%Úc¼Ç¼ ] - "dziewiæ tnasty";

×¯Ý¯ Ù¯ Ý 17. × ¯ ¯ Ù ¯ Ý 18. × ¯ ¯ Ù ¯ Ý 19. × ¯ ¯ Ù ¯ 16.

ìÖ×v¯ Ý ë Ùí¯ ì®Ã ¯ Ä ± ³ Ñ ¯ [Ï"¶·Èl¹9É¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚÇ¼½¼ ] - "siedemnasty" Ý ¯ ì® Ô ¯ Ë ± ³ ´ ¯ [µ>¶·ZÎt¹5¸&¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚÇ¼½¼ ] - "osiemnasty"; 18. ìÖ×v¯ ë Ùí Ý ¯ ì®Ã ¯ Ñ ± ³ Õ ¯ [½ ¶·Ïe¹9É¼½¼áÉ ¶ ¼%ÚÇ¼½¼ ] 19. ìÖ×v¯ ë Ùí "dziewiæ tnasty"; 17.

Ð Ð æ Ð Ý ï ï Ð æ Ð ð¯ ñe×vò ë Ù ± É ¹!ÚÇ"¶ ó%¸&¼ Liczebnik porzÐ dkowy w zdaniu zachowuje siæ jak przymiotnik, np. À Á ³UÀ õ Á õ Á "trzeci raz" - ô ®¯ ± Å ô Ö × öe¯ ÷ ì Å [ ø¼OÂµ>¶ ·cÂ9¹!µ¼½¾ ].

Arabskie liczebniki porz dkowe od 11 do 19 nie odmieniaj si przez przypadki. Liczebniki porz dkowe od 20 wzwy nie ró ni si form od liczebników głównych, np. "dwudziesty" [ ].

2.15.5. Ułamki. 1 1 1 1

úû ü ë ² ± [9¸ ¶ ¹ý]þv¾¿ ] (plur. úÿ ³ ü ¯ ² ë ì [ ø¼¸cý¶·Zþv¾¿ ]); ´ ´ / : ú ã ÷ ò [µ>¶ ¾7Â]µe¾¿ ] (plur. ú ì ë ì [ ø¼%µ%Â]¶ ·µe¾¿ ]); ³ / : ú ä Ä ë Æ ò [Ç"¶ ¾È&É¾¿ ] (plur. ú Ä ¯ Æ ë ì [ ø¼ÇÈ ¶ ·É¾¿ ]); ³Ì Ì / : ú å ö ë ò [Í¶ ¾ ÎaÏv¾¿ ] (plur. ú ç ö ¯ ë ì [ ø¼eÍ9Î ¶ ·Ïv¾¿ ]);

1

/2 : 3 4

1

1

1

5

36

úç ë Ñ ò ["Ï ¶ ¾Ó(Ïv¾¿ ] (plur. úç Å ¯ Ñ ë ì [ ø¼ÏÓ ¶·Ïv¾¿ ]); ³ / : ú ä ë Ñ ò [Ï"¶ ¾È&É¾¿ ] (plur. ú ¯ Ñ ë ì [ ø¼ÏÈ ¶ ·É¾¿ ]); ´ ³´ / : ú è ö ë ò [µ>¶ ¾ Î¸}¾¿ ] (plur. ú ð ö ¯ ë ì [ ø¼%µ Î ¶ ·Z¸}¾¿ ]); ³ / : ú ä Ê ë Õ ò [ ½ ¶ ¾ÏÉ¾¿ ] (plur. ú Ê ¯ Õ ë ì [ ø¼½Ï"¶ ·É¾¿ ]);

/6 : 7

8

9

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ! "#$% ) © 2002. (kopia bezpłatna) 1

*,- +

[ . / 02143)065 ] (plur. 7 &

/10: ')& (

* 8:9 -< ( ;=

3

[ >@?A. 1@/ B3)065 ]);

/4 : C D

I I 8:E 9 7 ( ; =GF H 9 ; J 9

[KG?ML/ B4KG?ON@0P>@?G3@QR/ BS.T5 ]

Ułamki dziesiU tne wykorzystujV formU : *,+ * 1 /10: ')& ( - [ . / 02143)065 ] (plur. 7 & 8:9 -@?A. 1@/ B3)065 ]) mno W6V c jV w miar U potrzeb, np. * sze XY dziesiV tych = 7 C 8:9 -@?Gà/ B`b? ] - "przed"; "wobec"

l n k ; m

[ > / TLB ] - "do"

q9 r ( E 9

[QR/ ?A.sS? ] - "po" (w czasie)

t

z9 { ( E 9

[QS?G|y}~? ] - "pomiU dzy";

e\ o

?hgjiM?

] - "nad";

[fp ] - "w";

v 9 u(;

[ iw/ ?

QxLy?

] - "przed, zanim";

[ ] - "tak jak, jako";

[x ] - "w, z (czym )";

[f

[

] - "przy";

[ G ].

]_ \ b` ^ cIa d e [ f g hikjhml ] tv!uo `b^ cIa d e [ f g hikjhmlxw ]

2.15.8.4.2.4.1.1.3.

Plur.

B 8 K0M L 3 @C 83 [ D E FGHIFJON ] VQ M @ B 3 @C 38 [ (D FGHE FJ&WX ]

Plur.

e n d r q r [ j(|mg sk| p ] yr a r q r [ j(m| (sk g |{| ]

Dual.

r q r [ j(|mg sk|s ] r q r [ (j |mg sk|s ]

e Imperat - wzór VII. Schemat: } ,u \ u [ ? ]. Sg.

e } \ ,u \ u [ f({g |v( ] tv u ,u \ eu [ f({g |v( w ]

e n d ,u \ eu

Plur.

Dual.

[ f({g |v( p ]

yr a ,u \ eu [ f({,|v g {| ] 47

,u \ eu [ f({g |v( s ] ,u \ eu [ f({g |v( s ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ¡ ¢ £¤ ¢ ¥ ¦!§ ¦$¨©&¢ ª(«&¬ ¢ ª ,ª £®,¯°0£± ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.4.2.4.1.1.9.

´ ³ ¶bµ ¸ · ³¹ [ º»¼!½¾¿»?À ]. Imperat - wzór VIII. Schemat: ²4= Sg.

2 os. m. 2 os. f.

Plur.

Á ´=³ b¶ µ ¸ · ³¹ [ Â(ÃÄOÅ Æ ÇvÈ(Ã É ] ²4 Ñ Ì ³ ´=³ ¶bµ ¸ · ³¹ [ Â(ÃÄOÅ Æ ÇvÈ(Ã ÉÒ ]

2.15.8.4.2.4.1.1.10.

Ì ¸ ¹ ÊË ´=³ ¶bµ · ¹³ [ Â(ÃÄOÅ Æ ÇvÈ(Ã É Í ] Óµ Ì · ´=³ ¶bµ ¸ · ³¹ [ Â(ÃÄOÅ(ÇvÈ Æ Ã ÉÔÇ ]

¸ Imperat - wzór IX. Schemat: ² Õ µ´ · ¹³ [ º»¼=¿z¾4ÀÀ¾ ]. Sg.

2 os. m.

2 os. f.

¸ ² Õ µ´ · ¹³ [ Â(ÃÄÈ Æ ÇÉIÉÇ ] Ö ¸ ² µ´ · ³¹ [ (Â ÃÄÈ Æ ÇÉIÉIÃ ] Á Ì ³ µ´ ¸ · ³¹ [ Â(ÃÄÈ Æ ÇÉIÃ É ] ²4 Ñ[Ì Ù µ´ ¸ · ¹³ [ Â(ÃÄÈ Æ ÇÉIÉÒ ]

2.15.8.4.2.4.1.1.11. 2 os. m. 2 os. f.

Dual.

¸ ÎÏv´=³ b¶ µ · ¹³ [ Â(ÃÄOÅ Æ ÇvÈ(Ã ÉÐ ] ¸ ÎÏv´=³ ¶bµ · ¹³ [ (Â ÃÄOÅ Æ ÇvÈ(Ã ÉÐ ]

Plur. × Ì µ´ ¸ · ¹ Ê ¹³ [ Â(ÃÄÈ Æ ÇÉIÉ Í ]

¸ ØÏ µ´ · ¹³ [ Â(ÃÄÈ Æ ÇÉIÉÐ ]

Dual.

Óµ Ì · Ì Î µ´ ¸ · ³¹ [ Â(ÃÄÈÇÉÆ ÇÉÔÇ ]

¸ ØÏ µ´ · ¹³ [ Â(ÃÄÈ Æ ÇÉIÉÐ ]

Ú Imperat - wzór X. Schemat: ²4´ ³ · ¶ µ Û Á ³¹ [ º»Ü!½¾0¼=¿»?À ]. Sg.

Plur.

Ì Ú ¹ ÊË ´ ³ · ¶ µ Û Á ¹³ [ Â(ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã É Í ] Óµ Ì · ´ ³ Ú · ¶ µ Û Á ³¹ [ Â(ÃÝOÅ(ÇmÄÈ Æ Ã ÉÔÇ ]

Ú ² Á ´ ³ · ¶ µ Û Á ¹³ [ Â(ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã É ] 4 Ñ Ì ³ ´ ³ Ú · ¶ µ Û Á ³¹ [ Â(ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã ÉÒ ]

Dual.

Ú ÎÏv´ ³ · ¶ µ Û Á ¹³ [ Â(ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã ÉÐ ] Ú ÎÏv´ ³ · ¶ µ Û Á ³¹ [ (Â ÃÝOÅ Æ ÇmÄÈ(Ã ÉÐ ] à!â á

2.15.8.4.2.5. Tryb emfatyczny (a) - czasownik regularny ß Þ Þ [ãåä æåçæèæ ]. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

êé ì!ë bî í ð ï óñ ë ò [ôõOök÷ømù?ú õmûûõ ] êé ì!ë îbí ð ï ñ ë [ ÷(õOök÷ømù?ú õmûûõ ] êé ì!ë îbí ð ï ñ ë [ ÷(õOök÷ømù?ú õmûûõ ] êé ì! îbí ð ï ñ ë [ ÷(õOök÷ømù?ú ûûõ ] êé ì!ë îbí ï [ õOök÷ømù?ú õmûûõ ]

Plur.

êé !íì bî í ð ï ò ë [ôõOök÷ømù?ú øOûûõ ] ýü þRë ì! îbí ð ï ñóë ò [ôõOök÷ømùxûIú ÿ ûû ] êé !íì îbí ð ï ë [ ÷(õOök÷ømù?ú øOûûõ ] ýü þRë ì! îbí ð ï ñ ë [ ÷(õOök÷ømùxûIú ÿ ûû ] êé ì!ë îbí ð ï ë [ûõOök÷ømù?ú õmûûõ ]

Dual.

ýü þRì!ë bî í ð ï óñ ë ò [ôõOök÷ømù?ú ÿ ûû ] ýü þRì!ë îbí ð ï ñ ë [ ÷(õOök÷ømù?ú ÿ ûû ] ýü þRì!ë îbí ð ï ñ ë [ ÷(õOök÷ømù?ú ÿ ûû ] ýü þRì!ë îbí ð ï ñ ë [ ÷(õOök÷ømù?ú ÿ ûû ]

êé ì!ë îbí ð ï ë [ûõOök÷ømù?ú õmûûõ ] à!â á

2.15.8.4.2.6. Tryb emfatyczny (b) - czasownik regularny ß Þ Þ [ãåä æåçæèæ ]. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

ê ì!ë îbí ð ï ñóë ò [Iô ú õOök÷ømùkõmû ] ê ì!ë îbí ð ï ñ ë [ ÷ ú õOök÷ømùkõmû ] ê ì!ë îbí ð ï ñ ë [ ÷ ú õOök÷ømùkõmû ]

ê ì! îbí ð ï ñ ë [÷ ú õOök÷ømùû ] ê ì!ë îbí ï [ ú õOök÷ømùkõmû ]

Plur.

ê !íì îbí ð ï ò ë [Iô ú õOök÷ømùøOû

-

]

-

-

ê !íì îbí ð ï ë [ ÷ ú õOök÷ømùøOû ] ê !íì îbí ð ï ë [ ÷ ú õOök÷ømùøOû ]

-

ê !íì îbí ð ï ë [ûIú õOök÷ømùøOû ]

48

Dual.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ! "#$!% "& '(" )(* +, ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.4.3.

Futurum.

Jest tworzony przez prefigowanie partykuły -/ . do formy imperfectum trybu oznajmuj0 cego, np.

[8(9;:=< 9>@?A9(BC ] - "pójdzie",

1234. 6 5 D . / . [(8 9;E=< 9>@?A9(BC

] - "pójdziemy".

Zamiast partykuły -/ . mo F e teF wyst 0 piG samodzielna partykuła "pójdzie",

1234. 6 5 P . H. I 5 / . [K8 < 9MLN(9OE=< 9>@?A9(BC

H. I 5 / .

, np.

1234. 6 5 7 . / .

1234. 6 5 J . H. I 5 / . [K8 < 9MLN(9O:=< 9>@?A9(BC

]-

] - "pójdziemy".

2.15.8.5. Czasownik zdrowy. Czasowniki zdrowe to czasowniki najczQSR ciej wyst Q puj0 ce w jQ zyku arabskim i ich odmiana jest najbardziej regularna. Jest 15 wzorów tematycznych czasowników arabskich, z których uF ywa siQ dzisiaj najczQSR ciej dziesiQ ciu. Poszczególne wzory czasownika bQ dziemy nazywali pierwotnymi (jeF eli bQ dzie to wzór pierwszy) i pochodnymi (wzory inne niF pierwszy). Wzory pochodne bQ dziemy traktowaG nie jako modyfikacje wzoru podstawowego, lecz jako odr Q bne czasowniki. Relacja ta jest podobna do relacji pomiQ dzy czasownikami polskim pochodnymi od jednego rdzenia, np. skre R liG , podkre R liG , okre R liG , itp. czyli tworzenie wzorów arabskich jest aktem w zakresie słowotwórstwa, a nie koniugacji. 2.15.8.5.1.

Wzór I.

2.15.8.5.1.1. Perfectum. W stronie czynnej perfectum wzoru pierwszego, wyst Q pujQ trzy typy tematów czasownikowych ró F ni0 ce siQ od siebie tylko drug 0 samogłosk 0 tematyczn0 . 2.15.8.5.1.1.1.

Strona czynna, temat:

Y TVW U X [!Z [ \^]_\a`

].

Wg tego schematu zbudowane sb czasowniki typu: c cp c tc c u ] - "napisał"; o egf [qKj kl#k;rsk ] - "otworzył"; egf [ vwj kl#kVx@k ] "zabił"; y

dc egc h f [i j kl#k(mnk

Sg.

t c c p f [Kq j kkVx@k ] f c p f [qKj kkVx@kl ] c c p f [q(k j kVx&l#k ] c p f [q(k j kVx&l! ] c p f [q(k j kVx&l ]

Plur.

z c { c [S| j k;}(k~Ak

Dual.

cp f c p f [qKj kkVx ] 3 os. m. f [Kq j kkVx& ] c cp Sc c p f [q( 3 os. f. k j kVxsk ] eg f f [q(k j kVx@kl ] c cp 2 os. m. ! e c p f [q(k j kVx&lw ] e f [q(k j kVx&lw e c p f [q(kkVx&l j w@sk ] c e c p f [q(k j kVx&lw 2 os. f. c cp c cp 1 os. m., f. f [q(k j kVx ] f [q(k j kVx ] Y 2.15.8.5.1.1.2. Strona czynna - temat b: TW X [Z![ \^]&` ]. c c c§ h tc c Czasownik typu [ ¡j kvaMx@k ] - "cib&¢ ył"; £ ¤ [rsk(¥¦wsk ] - "byłładny"; z f [ij k w}(k Sg.

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

t c p f [Kq j k_Mx@k ] f p f [qKj k_Mx@kl ] c p f [q(k j Mx&l#k ] p f [q(k j Mx&l! ] p f [q(k j Mx&l ]

Plur.

p f [Kq j k_Mx& ] Sc p f [q( k j Mxsk ] ! e p f [q( k j Mx&lw ] e p f [q(k_Mx&l j w@sk c p f [q(k j Mx ] 49

] - "wyszedł".

] ]

] - "byłliczny".

Dual.

]

f p f [Kq j k_Mx ] c p eg f f [q(k j Mx@kl ] c p e f [q(k j Mx&lw c p e f [q(k j Mx&lw c p f [q(k j Mx ]

] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¨©ª « ¬ ® ¬ ¯ °¨± °² ³!¬ ´#¨µ!¶ ¬ ´&ª ·(´ ¸(¹ º» ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.5.1.1.3.

À ¼¾ ½ ¿ [!Á Â Ã^ÄÅÇÆ

Strona czynna - temat c:

ÉË È Ì Ê Í È [Î Ï Ð;ÑÒÓnÐ

Czasownik typu

] - "pił";

¡ÕÔ ×Ö Ù Ø [KÚ Ï ÐÛsÒÝÜÞÐ

Sg.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.5.1.1.4.

Ù æ çà è ßå Ø [KÚ Ï Ðâ#Ò&ã&é ] ïSÔ à ð ßå Ù Ø [Ú( Ð â Ï Ò&ãñsÐ ] Õ!ì ô õ à ð ßå Ù Ø [Ú( Ð â Ï Ò&ã&îöwÜ ] ïø ô õ à ð ßå Ù Ø [Ú(Ðâ#Ò&ã&î Ï öwñ@ñsÐ Ù òóù Ô à ð ßå Ø [Ú(Ðâ Ï Ò&ãñë ] þ úü=û ý [ÿ

Strona bierna - temat: Sg.

ä Ô ßå Ù è í ì à Ø ßå íÔ à ð ßå

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

Ù

è [¦Ú öaâ Ï Ò&ã&î#Ð

]

íß à ð ßå Ù è [¦Ú öaâ Ï Ò&ã&î!Ò ] õí à ð ßå Ù è [¦Ú öaâ Ï Ò&ã&îö ]

2 os. f. 1 os. m., f.

Dual.

]

]


[

! "$ #

[%

! "$ 6

[

! "$ 6

[

[C

3 os. m. 3 os. f.

L

QR S "$ # QR S "$ 6

'&

[

, >?.

'&

]

:.

[ [

, -/.

[%

! 79 +8 "$6 ! "$ D

]

[%

! (* ) + "$6

]

! 79 +8 "$#

]

2.15.8.5.1.2.2. Czasownik: K

'&

! (* ) + "$#

]

! ;= +< "$6 @/A B

Plur.

'&

ONP

:.

.,

[

'&

]

[

! (1 0 + "$ 6

[

! (1 0 + "$ 6

]

! "$ D

]

[%

! (1 0 + "$ 6

]

, -/.

]

[

, 23.54

[% [

&N5&

M

&N5& M

]

]

, 23.54

, 23.54

, 23.54

.,

'&

[

] ] ]

] @

F G

] - "pisa ":

Sg.

]

Dual. ! (1 0 + "$ #

Imperfectum Tryb oznajmuj E cy. Strona czynna. Temat: [M

]

] - "otwiera ":

Sg.

]

ä å Ô Ù ð [ Ú âÐVã

Imperfectum Tryb oznajmuj cy. Strona czynna. Temat:

Czasownik:

]

Dual.

Øê ßå Ù è [ÚKÏ öaâ#Ò&ã ë ] Ù òóô Ô à Ø ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ã@Ðî ë ] Ù òó÷ Ô ô õ à ð ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ã&îöwÜë Ù òó÷ Ô ô õ à ð ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ã&îöwÜë Ù òóù Ô à ð ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ãñë ]

2.15.8.5.1.2. Imperfectum. 2.15.8.5.1.2.1.

] - "wiedział".

Øê ßå Ù Ø [KÚ Ï Ðâ#Ò&ã ë ] Ù òóô Ô à Ø ßå Ø [Ú(Ðâ Ï Ò&ã@Ðî ë ] Ù òó÷ Ô ô õ à ð ßå Ø [Ú(Ðâ Ï Ò&ã&îöwÜë Ù òó÷ Ô ô õ à ð ßå Ø [Ú(Ðâ Ï Ò&ã&îöwÜë Ù òóù Ô à ð ßå Ø [Ú(Ðâ Ï Ò&ãñë ]

Plur.

è [KÚ Ï öaâ#Ò&ã@Ðî ]

#ÕÔ à ß á Ô [ â Ï ÐVã=ÒÝÜÞÐ

].

Ù æ çà è ßå è [KÚ Ï öaâ#Ò&ã&é ] ïSÔ à ð ßå Ù è [Ú¦aö â Ï Ò&ãñsÐ ] Õ!ì ô õ à ð ßå Ù è [Ú¦aö â Ï Ò&ã&îöwÜ ] ïø ô õ à ð ßå Ù è [Ú¦öaâ#Ò&ã&î Ï öwñ@ñsÐ Ù òóù Ô à ð ßå è [Ú¦öaâ Ï Ò&ãñë ]

[ÚKÏ öaâ#Ò&ã@Ð ]

Ù

] - "zrozumiał";

Plur.

ä Ô ßå Ù Ø [KÚ Ï Ðâ#Ò&ã@Ð ] í ì à Ø ßå Ù Ø [ÚKÏ Ðâ#Ò&ã@Ðî ] íÔ à ð ßå Ù Ø [Ú(Ðâ Ï Ò&ã&î#Ð ] íß à ð ßå Ù Ø [Ú(Ðâ Ï Ò&ã&î!Ò ] õí à ð ßå Ù Ø [Ú(Ðâ Ï Ò&ã&îö ]

3 os. m.

]

] ]

S (* ) T/ "$ # S 79 T/8 "$ #

[% [%

Plur.

&N -/.

M M

&NU.

]

(1 S 0 T/ $" # (1 T S "$ 6 0 /

] 50

[% [

Dual.

&N 23.54

M M

&N 23.54

] ]

[IH

&9J

].

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (VXWZY [ \ ]_^ \ ` a/VXb adc*e\ fVXgh \ f3Y iOf ]_jOk*lm]_n ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

r t opRqo sP u$v

2 os. f.

r t t / qo sP = u$v

1 os. m., f.

r opRqo I

r t ~t /o qo sP * u$v

[ w x y{zPw|}5| ] [ wy{zPw|}x ?y ] [ x y{zPw|}5| ]

[ wy{zPw|}x /y ]

[ wy{zPw|}x 35 ] [ wy{zPw|}x 35 ]

r t t / qo sP 9 u$v

[ wy{zPw x |}Uy ]

r t ~ t qo sP u$v /

r t opRqo sP u$

[,x y{zPw|}5| ]

r t opRqo sP u$

[,x y{zPw|}5| ]

Imperfectum Tryb oznajmuj cy. Strona czynna. Temat:

2.15.8.5.1.2.3. ¡

Czasownik:

Sg.

©« /ª ¬ ®$ ¯

[°,£ ¤/¢¥,±_§³² ]

/¬ ´*µ ¶· © ª ®$ ¯

3 os. f.

©« /ª ¬ ®$ ¾

[ ¿ £ ¤/¢¥,±_§³² ]

¬ / ¬ À ¶· ª $® ¯

2 os. m.

©« /ª ¬ ®$ ¾

[ ¿ £ ¤/¢¥,±_§³² ]

/¬ ´*µ ¶· © ª ®$ ¾

2 os. f.

/¬ Á · ¶ ª ª ®$ ¾

1 os. m., f.

©« /ª ¡ ¬ Ã

[ ¿¤/¢¥,±_§¸£ Â?º¤ ]

Plur. [°¤/¢¥,±_§¸£ ¹/º¤ ] [°¤/¢¥_£ ±_§º¤ ] [ ¿¤/¢¥,±_§¸£ ¹/º¤ ]

¬ / ¬ À ¶· ª $® ¾ ©« /ª ¬ ®$ Å

[ Ä £ ¤/¢¥,±_§³² ]

2.15.8.5.1.2.4.

I

[ ¿¤/¢¥_£ ±_§º¤ ]

[°¤/¢¥,±_§¸£ ½3º5± ]

´¼ ¶ /ª ¬ ®$¾ » ·

[ ¿¤/¢¥,±_§¸£ ½3º5± ]

´¼ ¶ /ª ¬ ®$¾ » ·

[ ¿¤/¢¥,±_§¸£ ½3º5± ]

´¼ ¶ /ª ¬ ®$¾ » ·

[ ¿¤/¢¥,±_§¸£ ½3º5± ]

©« /ª ¬ ®$ Å

[º,£ ¤/¢¥,±_§³² ]

Dual.

´¼ /ª ¬ ®$¯ » ¶·

[º,£ ¤/¢¥,±_§³² ]

Imperfectum Tryb oznajmuj Æ cy. Strona bierna. Temat: Ô ÖÕ ÓÒ Ò

Czasownik:

[ ].

[¢:£ ¤¦¥:¤O§O¤ ] - "siedzie¨ ":

3 os. m.

Ë Ç¦ÉI È Ê

[ÌÍÏÎÑÐ ].

[×Ø ÙÚÙOÛPÙ ] - "pisaÜ ": Sg.

3 os. m.

ÝÞ=àß â á ã$Ý ä

[å,æ ç*èPéêOë5ç ]

ì* ß í îÝ àß â á ã$Ý ä

3 os. f.

ÝÞ=àß â á ã$Ý õ

[ é æ ç*èPéêOë5ç ]

ö9 ß î÷ àß â á ã$Ý ä

2 os. m.

ÝÞ=àß â á ã$Ý õ

[ é æ ç*èPéêOë5ç ]

ì* ß í îÝ àß â á ã$Ý õ

2 os. f.

ø= ß îù àß â á ã$Ý õ

1 os. m., f.

á üý ÝÞ=àß û,

2.15.8.5.1.2.5.

r t ~ t qo sP u$v /

[ éç*èPéêOëæ ú?ðê ] [ þ æ ç*èPéêOë5ç ]

Plur. [å'ç*èPéêOëæ ï/ðê ] [å'ç*èPé æ êOëUðê ] [ éç*èPéêOëæ ï/ðê ]

Dual.

ìò àâ á ñ îß ß ã$Ý ä

[å'ç*èPéêOëæ ó3ð5ô ]

ìò î ß àß â á ã$Ý õ ñ

[ éç*èPéêOëæ ó3ð5ô ]


[ éç*èPéêOëæ ó3ð5ô ] [ éç*èPéêOëæ ó3ð5ô ]

ö9 ß î÷ àß â á ã$Ý õ

[ éç*èPé æ êOëUðê ]


ÝÞ=àß â á ã$Ý ÿ

[ð,æ ç*èPéêOë5ç ]

ÝÞ=àß â á ã$Ý ÿ

[ð,æ ç*èPéêOë5ç ]

Samogłoski tematyczne.

Je eli czasownik w perfectum posiadał drug samogłosk tematyczn schematu imperfectum z samogłosk tematyczn

Ý

[ ç ], np.

û ß Ý

Ý

[ ç ], tworzy zawsze imperfectum wg

[èæ êmç Oê ] - "był liczny" -

â Ý Ý á ä ß

[å,æ ê{èmç ³ç ] - "jest

liczny"; Je eli czasownik w perfectum posiadałdrug samogłosk tematyczn ù [i], tworzy przewa nie imperfectum wg schematu z samogłosk tematyczn ß [ ê ], np.

ß ñ ß

[æ ê mô_ëPê ] - "wypił", "pił" -

Ý = ß ÷ ä ß

[å,æ ê OêOë5ç ] "pije", "b dzie

pił; Je eli czasownik w perfectum posiadał drug samogłosk tematyczn ß [ ê ], to mo e w imperfectum posiadaÜ jedn lub wi cej ró nych samogłosek tematycznych, np. ß à ß [¸æ êéêê ] - "otworzył" - Ý àß á ä ß [å,æ ê{éê'ç ] -"otwiera"; Þ= ß à ßû

ß ß

[èæ êéêOëPê ] - "napisał" -

ÝÞRàÝ â á ä ß

[å,æ ê{èPéçë5ç ] - "pisze", "b dzie pisał";

[:æ ê:êOê ] - "usiadł" -

Ý ù ÷ ä ß

[å,æ ê

,ô!³ç

] - "siedzi"; 51

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ("$#&% ' ( )!* ( + ,"$- ,/.102( 34"$526 ( 37% 83 )!9:1; jak > samogłosk ? imperfectum posiada czasownik pierwszego wzoru tematycznego. W niniejszym słowniku samogłoska ta jest uj? ta w nawias klamrowy, np. A@ B@ D C [kataba] {u} = imperf. AE BE G F H @ [IKJ L MONQPRSP ].

Samogłoska tematyczna trybu oznajmuj> cego danego czasownika jest samogłosk> tematyczn> wszystkich pozostałych trybów.

3 os. m.

ce b f d h g ikb j

"pisaa ". Strona czynna. Sg. Plur. fdu d h g ikb j [lKm n oOpQqrOn ] st [lKm n oOpQqrwv ]

3 os. f.

ce b fd h g ikb z

[ p m n oOpQqrOn ]

{\ b u| fd h g ikb j

[l

2 os. m.

ce b fd h g ikb z

[ p m n oOpQqrOn ]

fh g s t du d ki b z

[ p m n oOpQqrwv ]

2 os. f.

u fd h g ikb z

[ p m n oOpQqr~ ]

{\ b u| fd h g ikb z

[ p4n oOp m qr~}

1 os. m., f.

g ce b fd w

[ m n oOpQqrOn ]

ce b fd h g ikb

]

n oOp m qr~} n

] n

Dual. [lKm n oOpQqrKy ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

ce b fd h g ikb

[}Km n oOpQqrOn ]

3 os. m.

| fd h g ikb j ce

"pisaa ". Strona czynna. Sg. Plur. fd h g ikb j du [lKm n oOpQqr ] st [lKm n oOpQqrwv ]

3 os. f.

| fd h g ikb z ce

[ p m n oOpQqr ]

{\ b u| fd h g ikb j

[l

2 os. m.

c | fd h g ikb z e

[ p m n oOpQqr ]

fh g s t du d ikb z

2 os. f.

u fd h g ikb z

[ p m n oOpQqr~ ]

1 os. m., f.

g | fd w ce

[ m n oOpQqr ]

[Z\[ ]\^Q]`_S] ] -

f hg x ub d ikb j

[}Km n oOpQqrOn ] WY X U

Tryb odci ty - czasownik zdrowy (regularny) V U

2.15.8.5.1.2.7.

2.15.8.5.2.

WY X U

Tryb łT czT cy - czasownik zdrowy (regularny) V U

2.15.8.5.1.2.6.

[Z\[ ]\^Q]`_S] ] Dual.

fh g x ub d ikb j

[lKm n oOpQqrKy ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

[ p m n oOpQqrwv ]

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

{\ b u| fd h g ikb z

[ p4n oOp m qr~}

fh g x ub d ikb z

[ p m n oOpQqrKy ]

| fd h g ikb ce

[}Km n oOpQqr ]

| fd h g ikb ce

[}Km n oOpQqr ]

n oOp m qr~} n

n

]

]

Wzór II.

2.15.8.5.2.1. Perfectum. 2.15.8.5.2.1.1.

Strona czynna - temat: Sg.

X

[`]] ]. Plur.

3 os. m.

b

3 os. f.

|

[m n7Qnnp ]

g {b

[n7 m n¡}

2 os. m.

g b

[n7 m n7p4n ]

¢ | fd g

[n7 m n7pQq £ ]

2 os. f.

g

[n7 m n7p2¥ ]

{ f d g

[n7Qn7p m q }}

1 os. m., f.

g d

[n7 m n7pQq ]

¦ g xb

2.15.8.5.2.1.2.

[m n7Qnn ]


3 os. m.

b ¬

3 os. f.

| ¬

[m q74¥7n ] [m q74¥7np ]

s tQ

[m n7Qn7v ]

K§ ¨

n

]

[n7 m n¡}y ]

n

]

Dual.

[m n7Qn1y ]

f xb

[n7 m nnp y ]

f g x¤ b d

[n7 m n7pQq £ey ]

f g x¤ b d

[n7 m n7pQq £ey ]

¦ g xb

[n7 m n¡}y ]

[w©ªQ« ]. Plur.

¬

s tQ

[m q74¥77v ]

g ¬ {b

[`q7 m ¥7¡} 52

n

¬

]

Dual.

f ¬ xb

[m q74¥71y ] [`q7 m ¥7np y ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ($®&¯ ° ± ²!³ ± ´ µ$¶ µ/·1¸2± ¹4$º2» ± ¹7¯ ¼¹ ²!½¾1¿@ ? A ; ?B

2.15.8.5.6.2.2.

[ C DFE.DGIH JLK DMFN ]

9 = :< ; >@ ? O ; ; PQ

9 = :< ; >@ ? O ; ; PQ

[RSDFE.DGIH JLK DMFN ]

[RSDFE.DGIH JLK DMFN ]

W V XZY [ V Imperfectum Tryb oznajmuj T cy. Strona bierna. Temat U

[ \ ]7^,_ à]

Dual. ò ñ ô : [ ;ú0þ ü ýÿÿ ] > ó ñ ¡ñ ô : [ ;ú0þ ü ýÿÿý¯û ] A ò ñ ó ô ¡ ñ ô : AD ï ò

[ ;ú0þýÿ'ü ýÿ ý ]

[ ;ú0þýÿ'ü ýÿcûý ]

B ? óï ô ¡ ò ñ ô :

[ ;ú0þýÿ'ü ýÿcûF ]

[ ;ú0þýÿ'ü ýÿcûù=C ] 9 óï ô ¡ ò ñ ô :

[ ;ú0þýÿ'ü ýÿcûù=CE ] D ñ óï ô ¡ ò ñ ô :

[ ;ú0þýÿ'ü ýÿcûù ]

[ ;ú0þýÿýÿcû ü ù=4 ý ] G ñ ô ¡ ñ ô : A ò [ ;ú0þýÿ'ü ýÿ H ]

[ ;ú0þýÿ'ü ýÿcûù=CE ] G ñ ô ¡ ñ ô : A ò [ ;ú0þýÿ'ü ýÿH ]

A

2.15.8.5.9.2. Imperfectum Imperfectum Tryb oznajmuj I cy. Strona czynna. Temat )

2.15.8.5.9.2.1.

[,/. 0 13242 ]; ) 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ð K ò ñ õ ô öÅñ ÷ ð K ò ñ õ ô öñ ð K ò ñ õ ô öñ ñ ¡L ò ñ õ ô M ð K ò ñ ô

2.15.8.5.9.2.2. 3 os. m.

% 7 &$ " # )

[,/.81324+J2 ].

Sg. [ø ý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

ñ =¡< ò ñ õ ô öÅñ ÷

Plur. [ø ý*ú0þýÿÿ'ü ý ]

[ ûý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

ñ ô ¡ ò ñ õ ô öÅñ ÷

[ø ý*ú0þýÿ'ü cÿ ý ]

[ ûý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

ñ =¡< ò ñ õ ô öñ

[ ûý*ú0þýÿÿ'ü ý ]

ñ ö [ ûý*ú0þýÿÿ'ü ý ]

ñ ô ¡ ò ñ õ ô öñ

[ ûý*ú0þýÿ'ü cÿ ý ]

[ ý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

ð K ò ñ õ ô öñ [ ý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

Tryb odci N ty - czasownik IX P O QST R

Sg. ñ ñ [ 9 D \ ? öÅ÷ [ø ý^]4C ü ý^_F_=ý ] ` ñ ñ [ D \ ? öÅ÷ [ø ^ ý ]4C ü ý^_F_Y ]

!"$% # )

:a [ K D ñ \ ?

&(

> > > >

Dual. ò ñ õ ô öÅñ ÷ [ø ý*ú0þýÿÿ'ü ] ò ñ õ ô ö ñ [ ûý*ú0þýÿÿ'ü ] ò ñ õ ô ö ñ [ ûý*ú0þýÿÿ'ü ] ò ñ õ ô öñ [ ûý*ú0þýÿÿ'ü ]

ð K ò ñ õ ô öñ [ ý*ú0þ ü ýÿÿ¯ù ]

[ *+-UHVW0 1YX;X'1 ] - "czerwienieZ ".

Plur. ñ Åö ÷ [ø ý^]4C ü ý^_F_= ]

61

:[ 9 D ñ \ ?

Dual. ñ Åö ÷ [ø ý^]4C ü ý^_F_; ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (b-ced f g hji g k lb-m lonpFg q;b-rFs g qd tuq hjvuwxYhjy ) © 2002. (kopia bezpłatna) z z {=}u | ~ ~

3 os. f.

[^4 ^Y ]

z } ~ ~ u

[ ;^4 ^Fu ]

z }u ~ ~

[ ;^4 ^FY ]

z z {=}u | ~ ~

2 os. m.

z

z z ~ {=}u | ~ ~

[^4^ F ]

z }u ~ ~

[ ;^4 ^F; ]

z }u ~ ~

[ ;^4 ^F; ]

z }u ~ ~

[ ;^4 ^F; ]

[ ;^4 ^Y ]

}u ~ ~

[ ;^4 ^Fu ]

z }u ~ ~

[ ;^4 ^FY ]

z z {=}u | ~ ~

z Y}u ~ ~

[ ;^4 ^F= ]

[ ;^4 ^Y ]

2 os. f.

z }u ~ ~

1 os. m., f.

z } ~ u

[ ^4 ^Fu ]

z }~ ¡~ u

[^4 ^Fu ]

z }~ ¡~ u

[^4 ^Fu ]

z }u ~

[ ^4 ^FY ]

z }u ~ ¡ ~

[^4 ^FY ]

z }u ~ ¡ ~

[^4 ^FY ]

z z {=}u | ~

2.15.8.5.10.

z z ~ {=}u | ~ ~

[ ;^4 ^FF ]

z z ¡ {=}u | ~ ~

[ ^4 ^Y ]

[ ;^4^ F ]

[^4 ^Y ]

z z ¡ {=}u | ~ ~

[^4 ^Y ]

Wzór X.

2.15.8.5.10.1. Perfectum 2.15.8.5.10.1.1.

Strona czynna - temat: Sg.

¦ $ § © ¨ ª« ¢!¤$£ ¥ £

[ ¬®¯ ° ±Y²/³8±3´ ] Dual. [ À;ÁjÂ=Ã Ä Å^Æ$ÇÅ!ÈÏ ]

3 os. m. 3 os. f.

» ½¿ Ð» Ë Í u · µ ¹ ¸ ºYµ ¼¾

» ½¿ Ñµ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾

Ó º µ Ë ·uµ ¹ ¸ ºYµ » Í ¼¾½¿

[ À;ÁjÂ=Ã Ä Å^Æ$ÇÅ!È4ÅHÃ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÒÅ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!È4ÅHÃ Ï ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃ;Å ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃÖ=× ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃÖ=×EÏ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃFÁ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$ÇÅ!ÈÃ Ä Ö=Ò4ÒÅ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃÖ=×EÏ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÃÖ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÒHÏ ]

[ À;ÁjÂ=Ã;Å^Æ$Ç Ä Å!ÈÒHÏ ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.5.10.1.2.

[ À;ÁjÂ=Ã Ä Å^Æ$ÇÅ!È4Å ]

» ½¿ Ðµ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾ » ½¿ Ð½ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾ » ½¿ ÕÐ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾


Ë » ½¿ ¿ ÉÊ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾

Plur. [ À;ÁjÂ=Ã Ä Å^Æ$ÇÅ!ÈÌ ]

¶ µ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿

» ½¿ ÔF» º Õ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾

Ù » ½¿ Ñ º Õ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ ¼¾ Ó Ú µ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿

¦^$ Û§ ¨ ¢ ¤$ª ¥ ©ÝÜ «

¹ ºY» ÍÎ ·uµ ¸ µ ¼¾½¿

Ó Ø µ º Õ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿

Ó Ø µ º Õ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿ Ó Ú µ Ë ¸ ·uµ ¹ ¸ ºYµ » ¼¾½¿

[ ¬ÞY®¯8Þ²/³J´ ]. Dual. [ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç;ÁÈÏ ]

¶µ u » Ê¿ · ½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

3 os. f.

» Ê¿ Ð» Ë Í u · ½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

» Ê¿ Ñµ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

Ó º µ Ë ·u¹ ¸ ºYÕ » Í ½ ¼ÝÊ ¿

[ À8Ö^Â=Ã Ä Ö=Æ$Ç;ÁÈ4ÅHÃ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÒÅ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈ4ÅHÃ Ï ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃ;Å ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃÖ=× ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃÖ=×EÏ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃFÁ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç;ÁÈÃ Ä Ö=Ò4ÒÅ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃÖ=×EÏ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÃÖ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÒHÏ ]

[ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç Ä ÁÈÒHÏ ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

[ À8Ö^Â=Ã Ä Ö=Æ$Ç;ÁÈ4Å ]

» Ê¿ Ðµ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý » Ê¿ Ð½ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý » Ê¿ ÐÕ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

Ë » Ê¿ ¿ ÉÊ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

Plur. [ À8Ö^Â=ÃÖ=Æ$Ç;ÁÈÌ ]

3 os. m.

» Ê¿ ÔF» º Õ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý

Ù » Ê¿ Ñ º Õ Ë ¸ ·u½ ¹ ¸ ºYÕ ¼Ý Ó Ú µ Ë ¸ ·u¹ ¸ ºYÕ » ½ ¼ Ê¿

62

¹ ºY» ÍÎ ·u½ ¸ Õ ¼ÝÊ ¿

Ó Ø µ º Õ Ë ¸ ·u¹ ¸ ºYÕ » ½ ¼ÝÊ ¿ Ó Ø µ º Õ Ë ¸ ·u¹ ¸ ºYÕ » ½ ¼ÝÊ ¿ Ó Ú µ Ë ¸ ·u¹ ¸ ºYÕ » ½ ¼ÝÊ ¿

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ß-àeá â ã äjå ã æ çß-è çoéêFã ë;ß-ìFí ã ëá îuë äjïuðñYäjò ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.5.10.2. Imperfectum 2.15.8.5.10.2.1.

Imperfectum Tryb oznajmuj ó cy. Strona czynna. Temat

ù'û$ú ü ôö÷$õ ø ý

[þÿ ]. Sg.

3 os. m.

[ !#"%$'&)( ]

3 os. f.

9 [ % !#"%$'&)( ]

9 [ % !#"%$'&)( ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

1 ] ? - @ [ AS(! !#"F&)( ]

2.15.8.5.11.

*, +. -

Plur. 3

*546

[U(!%!#"F&/ 021 ]

[U(!%!#"F&/ 7'18$ ]

: . [U(!%!#" F&;1 ] *, + . - 9

*546 9 [ (!%!#"F&/ 7'18$ ] 3 *546 9 [ (!%!#"F&/ 7'18$ ] 3

[ (!%!#"F&/ 021 ]

: . 9 [ (!%!#" F&;1 ]

B [1U(! !#"F&)( ]

Dual.

3

*546 9 [ (!%!#"F&/ 7'18$ ]

B [1U(! !#"F&)( ]

Wzory XI-XV.

2.15.8.5.11.1. Perfectum Wzór XI XII XIII XIV XV

Perfectum - 3 os. sg. m., strona czynna WY V X Z [ [ A%$\#" 7&]&^ ] _ + Z [ [ A%$\#" a`b"F&^ ] W + V Z [ [ A%$\#" a`c`dF&^ ] . 4 e! Z [ [ A%$\#" !18&^F&^ ] Z . ! e f 4 [ [ A%$\#" !18&,7 ]

2.15.8.5.11.2. Imperfectum 2.15.8.5.11.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj C cy. Wzór Imperfectum - 3 os. sg. m., strona czynna WY XI g X [!#" 7&]&)( ] XII

_ + [!#" a`b"%$'&)( ] 63

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (hjilk m n o/p n q r2hjs rut,vwn x%hjywz n x'k {x o/|},~o/ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

Y [!# ac') ] 2 [!# !8]') ] 2 [!# !8; ]

XIII

XIV XV 2.15.8.5.12.

Wzory IQ-IVQ.

2.15.8.5.12.1. Perfectum (Schemat wg radykałów:

)

Tema t IQ

Perfectum - 3 os. sg. m., strona czynna [¡) !¢U!£ ] ¤ ¥ [ ¦% ¡) !¢U!£ ] ¨ § [ ©%u¡a2¢^ !£w£ ] ª ¨ [ ©%u¡a !]¢U!£ ]

IIQ IIIQ IVQ

2.15.8.5.12.2. Imperfectum 2.15.8.5.12.2.1. Imperfectum Tryb oznajmuj « cy. Tema Imperfectum - 3 os. sg. m., strona czynna t ¤ IQ ¬ [U,¡) !¢\£ ] ¤ ® ¤ ¯ ¬ ª ¤ ¬

IIQ IIIQ IVQ 2.15.8.5.13.

[)¦%¡) !¢U!£ ] [¡a2¢^ \£w£ ] [¡a !]¢\£ ]

Wzory IF-IIF.

2.15.8.5.13.1. Perfectum (Schemat wg radykałów: °^±²³´ ) Temat IF

Perfectum - 3 os. sg. m., strona czynna µ 2¶± ·² ³#¸ ´¶ [¹ º »!¼¾½2¿»^À» ] °

Temat IIF

Perfectum - 3 os. sg. m., strona czynna µ 2¶± ·² ³#¸ Á¶ Â ¶ [ Ã%»¹ º »!¼¾½2¿»^À» ] °

2.15.8.5.13.1.1.

Imperfectum Tryb oznajmuj Ä cy.

Tema t IF

Imperfectum - 3 os. sg. m., strona czynna

IIF

Í ° Å 2¶± ·² ³#¸ Á¶ ¶ É ¶ [Ê»)Ã%»¹ º »!¼¾½2¿»^ÀSË ]

° Å ±2Æ ·² ³#¸ ÁS¶ É È [ÊUË!¹ º »!¼¾½2¿ÌwÀSË ] Ç

64

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÎjÏlÐ Ñ Ò Ó/Ô Ò Õ Ö2Îj× ÖuØ,ÙwÒ Ú%ÎjÛwÜ Ò Ú'Ð ÝÚ Ó/Þß,àÓ/á ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.6. Czasownik geminowany (GEM)

2.15.8.6.1. Perfectum. Czasowniki geminowane posiadajâ taki sam przedostatni i ostatni radykał. Zbitki spółgłoskowe CCC sâ zawsze rozbijane na CCVC, przy czym spółgłoski C pozostajâ bez zmian, a samogłoska V zaleã eä bå dzie od etymologii czasownika. Najczå5æ ciej V=[a]. 2.15.8.6.1.1. Wzór I. 2.15.8.6.1.1.1. Wzór I a. 2.15.8.6.1.1.1.1.

Strona czynna. Temat a: 5è ç ê é [ëíìî)î ], temat b: ï è é ê [ëíìî8ìî ].

3 os. m.

ñ'ð ó ò [ôõ ö÷^÷øö ]

ù úûñ'ó ò [ôõ ö÷^÷#ü ]

ù ñ'ð ó ò [ôõ ö÷^÷]ý ]

3 os. f.

ÿ þ ñ'ð ó ò [ôõ ö÷^÷øö ]

2 os. m.

ÿò 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷%ö ]

ò 'þ ñ'ò ó ò [ô ö ÷ õ ö÷ö ] þ 'þ ñ'ò ó ò [ô ö ÷ õ ö÷ ô ]

ò ñ'ð ó ò [ôõ ö÷^÷øö ý ] ò 'þ ñ'ò ó ò

ÿ 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷ ]

ð 'þ ñ'ò ó ò

[ô ö÷ õ ö÷ ô ý ] ò 'þ ñ'ò ó ò

ÿ 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷ ]

[ô ö÷øö÷ õ ö ] ò 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷)ý ]

[ô ö÷ õ ö÷ ô ý ] ò 'þ ñ'ò ó ò [ô ö÷ õ ö÷)ý ]

2 os. f. 1 os. m., f. 2.15.8.6.1.1.2. 2.15.8.6.1.1.2.1. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f. 2.15.8.6.1.1.3. 2.15.8.6.1.1.3.1. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

Sg.

Plur.

Dual.

Wzór I b.

! Strona czynna. Temat a: [ ], temat b: ["# ].

Sg. $ð ó ò [ôõ ö%&%^ö ] *) , þ ó ò [ôõ ö%&^% ö ] ,ò ) - ) ó ò [ô ö/% õ .%.%ö ] , ) - ) ó ò [ô ö/% õ .%. ]

, ) - ) ó ò [ô ö/% õ .%. ]

ù'

( ) óò

Plur. [ôõ ö%&%'ü ]

ò ) - ) ó ò [ô þ 0 ) - ) ó ò [ô ð 0 ) - ) ó ò [ô 1)) ò - ó ò [ô

ö%/õ .%/ö ] ö%/õ .%. ô ] ö%&.%. õ ö ] ö%/õ .%/)ý ]

*+

Dual.

ó ò [ôõ ö%&%,ý ]

)* 0 ò ó ò [ôõ ö%&%^ö ý ] )) ò 0 - ó ò [ô ö/% õ .%. ô ý ] )) ò 0 - ó ò [ô ö/% õ .%. ô ý ] 1)) ò - ó ò [ô ö/% õ .%/) ý ]

Wzór I c.

5 5 Strona czynna. Temat a: 24 3 [687 499 ], temat b: :24; 3 [687 49=9 ].

Sg. 524? 3 [687 499@ ] H G 24? 5 3 [687 499@8I ] H :G 24; 5 3 [6K49.7 9EI ] H :G 24; 5 3 [6K49.7 9EIV" ]

Plur. C5 A B 243 [687 499ED ] J :G 24; 5 3 [6K49.7 9#LM ] Q G O ; :G 24; 5 3 [6K49.7 9EIR<S ] W ? O ; :G 24; 5 3 [6K49=9EI 7 <SLLM ] 65

Dual. 524? 3 A [687 499F ] O 5 N 24? 3 [687 499@8IPF ] O 5 N T ; :G 24; 3 [6K49.7 9EIR<SUF ] O 5 N T ; :G 24; 3 [6K49.7 9EIR<SUF ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (XZY\[ ] ^ _a` ^ b cSXZd cPegf^ hVXZij ^ h.[ k4h _al4mgno_ap ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.6.1.1.4.

rt q su v4q x w [yKz4{.| }>{E~R} ]

x su v4q w [yKz4{.| }>{#8 ]

Strona bierna - temat a: q [}o ], temat b: # q [}o=/ ]. Sg.

3 os. m.

R [ >= ]

3 os. f. 2 os. m.

¢ ¡ R [ >=£ ] ¢¤ ¦.¡ R§ [># ä£V ]

2 os. f. 1 os. m., f.

x su v4q w [yKz4{.| }>{#8 ]

Plur.

oR [ > ]

Dual.

¢§ .¦ ¡ R§ [># ä£¨ ]

¥¤ .¦ ¡ § [># ä©ª ] ¡ ¬ ¦.¡ R§ [ ># ä£ ] ° ¬ ¦.¡ R§

R [ >& ] ¤ « ¬ R [ >=£ ] ¤ « ® ¬ ¦.¡ R§ [># ä£ ¯ ] ¤ « ® ¬ ¦.¡ R§ [># ä£ ¯ ]

¢ .¦ ¡ R§ [># ä£ ]

[>@ä£ ©©ª ] ±¤ « ¦.¡ R§ [># ä© ]

±¤ « ¦ ¡ R§ [># ä© ]

2.15.8.6.1.2. Wzór II. 2.15.8.6.1.2.1.

Strona czynna - temat: ²#´ ³ ¶ µ [·¹¸ ºE»»¼ºE» ].

2 os. m.

Sg. ¤¦ ¤ [ 4=4= ] ¢ ¡ ¦¤ ¤ [ 4=4=£ ] ¢¤ ¦ ¡ ¤ [½4# 4£V ]

Plur. ¤ o¦ [ 4=4 ] ¥¤ ¦ ¡ ¤ [½4# 4©ª ] ¡ ¬ ¦ ¡ ¤ [½4# 4£ ]

Dual. ¤¦ ¤ [ 4=4& ] ¤¤ ¤ « ¬ ¦ [½4=4=£ ] ¤ ¤ « ® ¬ ¦ ¡

2 os. f.

¢§ ¦ ¡ ¤ [½4# 4£¨ ]

° ¬ ¦ ¡ ¤

[½4# 4£ ¯ ] ¤ ¤ « ® ¬ ¦ ¡

1 os. m., f.

¢ ¦ ¡ ¤ [½4# 4£ ]

[½4=4£ ©©ª ] ±¤ ¤ « ¦ ¡ [½4# 4© ]

[½4# 4£ ¯ ] ±¤ ¤ « ¦ ¡ [½4# 4© ]

3 os. m. 3 os. f.

2.15.8.6.1.2.2. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Wzór II. Strona bierna - temat: ²#R´ ¾ ¶ ¿ [·¹¸ Ào»»=Á/» ]. Sg. .¦¤ RÂ [ >@ä= ] ¢ ¡ ¦.¤ RÂ [ >@ä=£ ] ¢¤ ¦.¡ RÂ [># ä£V ]

Plur. ¦ o.RÂ [ >@ä ]

¥¤ .¦ ¡ RÂ [># ä©ª ] ¡ ¬ ¦.¡ RÂ [ ># ä£ ]

Dual. ¦ ¤ RÂ [ >@ä& ] . ¤¤ « ¬ ¦.RÂ [># ä=£ ] ¤ « ® ¬ ¦.¡ RÂ

¢§ .¦ ¡ RÂ [># ä£¨ ]

° ¬ ¦.¡ RÂ

[># ä£ ¯ ] ¤ « ® ¬ ¦.¡ RÂ

¢ .¦ ¡ RÂ [># ä£ ]

[>@ä£ ©©ª ] ±¤ « ¦.¡ RÂ [># ä© ]

[># ä£ ¯ ] ±¤ « ¦.¡ RÂ [># ä© ]

66

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÃZÄ\Å Æ Ç ÈaÉ Ç Ê ËSÃZÌ ËPÍgÎÇ ÏVÃZÐÑ Ç Ï.Å Ò4Ï ÈaÓ4ÔgÕoÈaÖ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.6.1.3. Wzór III. 2.15.8.6.1.3.1.

Wzór III a. Strona czynna - temat a: #Ø × ÙÛ Ú [Ü¹Ý Þ&ß¼àEß ], temat a: Ø Ø#Ú ÙÛ Ú [Ü¹Ý Þ&ß¼àEß ].

3 os. m.

Sg. â.á ãåæ ä [çè éêê=ë ]

Plur. ò ì íoîï.ðåñ [çè éêêó ]

3 os. f.

ö õ ï.ô ðåò ñ [çè éêê=ë÷ ]

2 os. m.

öñ ï.õ .ïñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4ê÷Vë ]

øñ ï.õ .ïñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4êùªë ] ûõ ú ü ï.õ ï.ñ ðåò ñ [¯ ç éê#è ë4ê÷ ýç ]

Dual. ò ì ï.ô ðåñ [çè éêê&é ] ðåú ñ ï.ô ðåò ñ [ç¯éêê=ë÷ é ] ðåþ ñ ú ü ï.õ ï.ñ ðåò ñ

ô ú ü .ï õ ï.ñ ðåò ñ

[ç¯éê#è ë4ê÷ ýç¯é ] ðåþ ñ ú ü ï.õ ï.ñ ðåò ñ

[ç¯éê=ë4ê÷ è ýùùªë ] ðåñ ï.õ ï.ñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4êùé ]

[ç¯éê#è ë4ê÷ ýç¯é ] ðåñ ï.õ ï.ñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4êùé ]

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.6.1.3.2.

öÿ ï.õ .ïñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4ê÷ ] üö ï.õ .ïñ ðåò ñ [ç¯éê#è ë4ê÷ ý ]

Wzór III b. Strona czynna - temat: Sg. ð [ è é&ë &ë ]

[

]

Plur. ð [ è é &ë Ró ]

ðå ñ ñ

ð [ è é&ë&ë÷ ]

õ ñ ñ

ð [ >éZè ëaùªë ]

åð ñ ñ ñ ð [ >éZè ë&ë÷ é ]

ð [ >éZè ëR÷Vë ]

ûõ ü õ ñ ð [ >éZè ëR÷ ýç ]

åð þ ñ ü õ ñ ð

ü õ ô ñ

[ >éZè ëR÷ ýç¯é ] ðåþ ñ ü õ ñ ð

ñ

3 os. f.

õ ñ ñ

2 os. m.

õ ñ ñ

2 os. f.

ÿ õ ñ

1 os. m., f.

ü õ ñ ð [ >éZè ëR÷ ý ]

ñ

ì ü ñ

3 os. m.

2.15.8.6.1.3.3.

ð [ >éZè ëR÷ ]

ð

[ç¯é&ëR÷ è ýùùªë ] ðåñ õ ñ ð [ >éZè ëaùé ]

Wzór III. Strona bierna - temat:

& !#"%$

['

Dual. ð [ è é &ë /é ]

[ >éZè ëR÷ ýç¯é ] ðåñ õ ñ ð [ >éZè ëaùé ] ()+*,)

].

3 os. m.

Sg. ÿïñ ï- üò [çè óoê.aê=ë ]

Plur. ÿ ì í üï ï- üò [çè óoê.aêó ]

3 os. f.

ö õ ïñ ï-ÿ üò [çè óoê.aê=ë÷ ]

2 os. m.

öñ ï õ -ïÿ üò [ç óoê#è aê÷Vë ]

øñ ï õ -ïÿ üò [ç oó ê#è aêùªë ] ûõ ú ü ï õ ï-ÿ üò [ç oó ê#è aê÷ ýç ]

Dual. ÿ ì ïñ ï- üò [çè óoê.aê&é ] ðåú ñ ïñ ï-ÿ üò [ç óoê#è aê=ë÷ é ] ðåþ ñ ú ü ï õ ï-ÿ üò

ô ú ü ï õ ï-ÿ üò

[ç óoê#è aê÷ ýç¯é ] ðåþ ñ ú ü ï õ ï-ÿ üò

[ç oó ê.aê÷ è ýùùªë ] ðåñ ï õ ï-ÿ üò [ç óoê#è aêùé ]

[ç oó ê#è aê÷ ýç¯é ] ðåñ ï õ ï-ÿ üò [ç óoê#è aêùé ]

2 os. f. 1 os. m., f.

öÿ ï õ -ïÿ üò [ç óoê#è aê÷ ] üö ï õ -ïÿ üò [ç óoê#è aê÷ ý ]

2.15.8.6.1.4. Wzór IV. 2.15.8.6.1.4.1.

Strona czynna - temat a: Sg.

0 & 1 /

[2

%)) '

Plur. 67

], temat b:

0 &3 1 4

[2

)5%) '

Dual.

].

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (687-9 : ; = ; ? @A68B @DCFE; GH68IJ ; GK9 LG MNFOP ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. m.

RK Q TS U V

3 os. f.

gf

RK Q TS U V

2 os. m.

gS

iK f RS Tf U V

RKT S U V _ à

[ WYX[Z]\ X^^+X ] [ WYX[Z]\ X^^+Xh ] [ WYX[Zk^!\ X^chHX ]

[ WYX[Z]\ X^^cb ]

RKS _ Q TU V

[ WYX[Z]\ X^êd ]

jS iK f RS Tf U V

[ WYX[Zk^!\ X^4lmX ]

o S RKS n Q TU V

f RS Tf U V pf o q iK

[ WYX[Zk^!\ X^chYrsZ ]

S o iKRS n t q f Tf U V

[ WYX[Z]\ X^^+Xh d ]

[ WYX[Zk^!\ X^chYrsZud ] 2 os. f. 1 os. m., f. 2.15.8.6.1.4.2.

iK f RS Tf U V

gv

iK f RS Tf U V qg

xQ o q iK f RS Tf U V

S o iKRS n t q f Tf U V

[ WYX[Zk^+X^ch \ rsllmX ]

[ WYX[Zk^!\ X^chYrsZud ]

y S iKRS n f T f UV

y S iKRS n f Tf U V

[ WYX[Zk^!\ X^chw ] [ WYX[Zk^!\ X^chYr ]

Strona bierna - temat a:

{!}!| ~ z

[ WYX[Zk^!\ X^4ld ]

[ KA, ], temat b:

Sg. 3 os. m.

K K

3 os. f.

K K

¢K K

2 os. m.

[ s>+ ]

[ WYX[Zk^!\ X^4ld ]

{4 | }! ~

Plur. K K

[ KA+, ]. Dual.

[ s] >c ]

K K

[ s] >e ]

¡ K ¢ K

[ sk! >4£m ]

¦ K ¤¥ K

[ sk! >cH ]

K § ¦ ¨ ¢K

[ sk! >cYs ]

¦ ¢K ¥¤ © ¨ K

[ sk! >c ]

ª ¦ ¨ ¢K K

¦ ¢K ¥¤ © ¨ K

[ sk.>c s££m ]

[ sk! >cYsu ]

« ¢K ¤¥ K

« ¢K ¤¥ K

[ s>+ ]

[ s] >+ ]

[ sk! >cYsu ] 2 os. f.

1 os. m., f.

¢K K

¢K K ¨

[ sk! >cY ]

[ sk! >4£ ]

[ sk! >4£ ]

2.15.8.6.1.5. Wzór V. 2.15.8.6.1.5.1.

Wzór V. Strona czynna - temat: Sg.

3 os. m.

¢ © ¦

3 os. f.

[ H[] ++ ]

¢ © ¦

[ H[] ++ ] 2 os. m.

¢ © ¦

[ H[! cH ] 2 os. f.

¢ © ¦

[ H[! c ] 1 os. m., f.

¢ © ¦ ¨

[ H[! cY ] 2.15.8.6.1.5.2.

Strona bierna - temat:

3 os. m. 3 os. f.

[ Ys] [.>+ ]

¢K¶ © ¨ ¦ ¨

[ Ys] [.>+ ] 2 os. m.

¢K ¶ © ¨ ¦ ¨

[ °Y±³² ±%5±% ].

Plur. ¢ ¦ ¨ ©

[ H[] +c ]

Dual. ¢ ¦ ©

[ H[] +e ]

¡ ¢ © ¦

¦ ¢ ¦ ¤¥ ©

[ H[! 4£m ]

[ H[] ++ ]

§ ¦ ¨ ¢ © ¦

¦ ¢ ¦ ¥¤ © ¨ ©

[ H[! cYs ]

[ H[! cYsu ]

ª ¦ ¨ ¢ © ¦

¦ ¢ ¦ ¥¤ © ¨ ©

[ H[+c s££m ]

[ H[! cYsu ]

« ¢ ¦ ¤¥ ©

« ¢ ¦ ¤¥ ©

[ H[! 4£ ]

[ H[! 4£ ]

{® µ ¯ µ !´

[ °A³² +, ].

Sg. ¢K¶ © ¨ ¦ ¨

{4® ¯ !¬

Plur. ¢K¶ ¦ ¨ © ¨ ¨

[ Ys] [.>c ]

Dual. ¢K¶ ¦ ©¨ ¨

[ Ys] [.>e ]

¡ K ¢ ¶ ¦ ©¨ ¨

¦ K ¢ ¶ ¦ ¤¥ © ¨ ¨

[ Ys·[! >4£m ]

[ Ys·[! >+ ]

¶ © ¨ ¦ ¨ § ¦ ¨ ¢K

¦ ¢K¶ ¦ ¥¤ © ¨ © ¨ ¨

68

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (¸8¹-º » ¼ ½>¾ ¼ ¿ ÀA¸8Á ÀDÂFÃ¼ ÄH¸8ÅÆ ¼ ÄKº ÇÄ ½>ÈÉFÊ½>Ë ) © 2002. (kopia bezpłatna)

[ ÌYÍsÎ·Í[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌHÒ ]

[ ÌYÍsÎ·Í[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌYÍsÎ ]

[ ÌYÍsÎ·Í[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌYÍsÎuÓ ]

Ø ÛÚ ÜÚ Õ Ö Ù Ô ×K

Þ Ü Ú ×K Ø ÛÚ ÜÚ Ö Ù Ý

à¥á Ü Ú ×K Ø ÛÚ ÜÚ Û Ö Ù

[ ÌYÍsÎ·Í[ÏÏ.Ñ>ÏcÌ Ð ÍsßßmÒ ]

[ ÌYÍsÎ·Í[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌYÍsÎuÓ ]

à¥â á ×K Ø ÛÚ ÜÚ Ö Ù

à¥â á ×K Ø ÛÚ ÜÚ Ö Ù

2 os. f. 1 os. m., f.

[ ÌYÍsÎ·Í[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌÑ ]

ÚÕ× Ö Ù Ø ÛÚ ÜÚ

[ ÌYÍsÎ·Í[ÏÏ!Ð Ñ>Ï4ßÓ ]

[ ÌYÍsÎ·Í[ÏÏ!Ð Ñ>Ï4ßÓ ]

[ ÌYÍsÎ·Í[ÏÏ!Ð Ñ>ÏcÌYÍ ] 2.15.8.6.1.6. Wzór VI. 2.15.8.6.1.6.1.

Wzór VI a. Strona czynna - temat a:

ä!åçè æ é æ ã

[ êYëìkíeîî ], temat a:

ä4ä! æ åçè æ é æ

[ êYëìkíeî5ë%î ]. Sg.

3 os. m.

ðK ï ñ¥ó ò ô ò

3 os. f. ÿ

2 os. m.

[ õHö[÷]ø ù4úú+ö ]


2 os. f.

ò

ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

Dual.

[ õHö[÷]ø ù4úúcþ ]

û üý

[ õHö[÷]ø ù4úú+öõ ]

ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK ò

Plur. ðKñ¥ó ò ô ò


û

[ õHö[÷uù4ú!ø öúmö ]

[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõHö ] ÿ ô ðKÿ ðKò ñ¥ó ò ô ò [ õHö[÷uù4ú!ø öúcõ ]

2.15.8.6.1.6.2.


[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõ ]

3 os. f. ÿ

2 os. m. ò

ôò

ï ô

ñ¥ó ò ô ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK


ñ¥ ò ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõs÷uù ]

[ õHö[÷uù4ú!ø öúù ] éæ

Plur.

[ õHöeø ù+ö+ö ]

Dual.

ôò

[ õHöeø ù+öcþ ]

ñ¥ ò ò ñ¥ ò ô ò

[ õHöù!ø ömö ]

ñ¥! ò ò ò ñ¥ ò ô ò

ôò

[ õHöeø ù+ö+öõ ]

ò ÿ ò ñ¥ ò

ôò

ÿ ò ñ¥ ò

ôò

[ õHöù!ø öcõHö ]

ÿ ! ÿ ò ñ¥ ò

ôò

ôò

ï ! ÿ ò ñ¥ ò

[ õHöù!ø öcõ ]

2.15.8.6.1.6.3.

ÿ ò ñ¥ ò

ôò

[ õHöù!ø öcõ ]

ñ¥ó ò ! ÿ ò ñ ò ô ò

[ õHöù!ø öcõs÷uù ] ñ¥" ò ÿ ò ñ¥ ò ô ò

[ õHöù!ø öù ]

[ õHöù!ø öù ]

é Strona bierna - temat: $ä ä&# %è ' ' [ ê)(Aì+* ,î.-,î ].

Sg. 3 os. m.

ðò ð ó ô

3 os. f. ÿ

Plur. ð ð ô ûü ó

[ õs÷]ø þú/ >ú+ö ]

ðò ð ó ô

Dual. ðò ð ô û ó

[ õs÷]ø þú/ >úcþ ]

[ õs÷]ø þú/ >ú+öõ ] ò ð ÿ ð ó ô [ õs÷

þú!ø >úmö

]

ð ÿ ð ó ô ò

[ õs÷

þú!ø >úcõHö

]

ÿ ô ð ÿ ð ó ô

[ õs÷

ð ÿ ð ó ô

[ õs÷

þú!ø >úcõ

]

[ õs÷]ø þú/ >úeù ]

ñ¥ô ò ðò ð ó ô

[ õs÷ 2 os. m. 2 os. f.

[ õHöù!ø ö+öõ ù ]

[ õHöù!ø öcõs÷uù ]

ôò

ñ¥" ò ÿ ò ñ¥ ò ô ò

[ õHöeø ù+öeù ]

ñ¥ó ò ! ÿ ò ñ¥ ò ô ò

[ õHöù+öcõ ø mö ] 1 os. m., f.

[ õHö[÷uù4ú!ø öúù ]

ò ñ¥ò û

ò ò ñ¥ ò

ÿ ò ñ¥ ò

¥ñ ò ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

[ êYë í 5ë ].

[ õHöù!ø öcõs÷ ] 2 os. f.

[ õHö[÷]ø ù4úú+öõ ù ]

[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõs÷uù ]

Sg. ò ò ñ¥ ò

ñ¥ô ò ðK ï ñ¥ó ò ô ò

[ õHö[÷uù4ú!ø öúcõs÷ ]

Wzór VI b. Strona czynna - temat: æ åç æ

3 os. m.

[ õHö[÷]ø ù4úúeù ]

ñ¥ó ò ô ðK ò ñ¥ó ò ô ò ÿ ðK

[ õHö[÷uù4ú+öúcõ ø mö ] 1 os. m., f.


þú!ø >ú+öõ ù

]

ñ¥ó ò ô ð ÿ ð ó ô

þú!ø >úcõs÷

ï ô ð ÿ ð ó ô

]

[ õs÷

þú!ø >úcõs÷uù

ñ¥ó ò ô ð ÿ ð ó ô

69

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (02143 5 6 798 6 : ;A@6 BC02DE 6 BF3 GB 79HIAJ79K ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

Z[]^F\ ^4_ ` Za b Z [ LM NPOQ$T R9QSLM ]

[ LM NPOQ/R9QSL T M U UWV ]

f b ced ^F\ ^4_ ` Za Z [ LM NPOQ$T R9QUgX ]

[ LM NPOQ$T R9QSLM NYX ]

f b ced ^F\ ^4_ ` Za Z [ LM NPOQ$T R9QUgX ]

2.15.8.6.1.7. Wzór VII. 2.15.8.6.1.7.1.

mno Strona czynna a. - temat: i h k/j l [ pq2rgs+t uvwuv ].

Sg.

3 os. f.

yFx {}z ~| [ C& . ] | yFx {}z ~| [ C& .g ]

2 os. m.

z F| yFz {}z ~|

3 os. m.

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.6.1.7.2.

z yFx {}z ~|

z F| yFz {}z ~|

Dual. [ C& ] [ C& .g ]

{ z F| yFz {}z ~|

[ C& $ SC ]

[ C& $ S ]

[ C& $ S Y ]

[ C& $ S ]

[ C& .S W ]

[ C& $ S Y ]

[ C& $ S ]

[ C& $ g ]

[ C& $ g ]

F| yFz {}z ~| F| yFz {}z ~|

x F | yFz {}z ~| ~ z F| yFz {}z ~|

{ z F| yFz {}z ~| ~ z F| yFz {}z ~|

m o Strona bierna - temat: )i h k/ l [ pF

/ 02131

[ NO+.-

2.15.8.6.2.1.3.1.2.

]

!#$& " ')% P

021;/ < 12=?>

[ *,+.=

[

021;/ < 12=?>

02131;/ F =?>

[ *,+.-

46 5 !#$& " 7 " ')% (

] +

[9:+.-

4 " E !#$& " ')% (

] +

[ *,+.-

46 5 !#$& " 7 " ')% 8

] +

[ *,+.-

G " 8! " ')% ( H #$&

1 os. m., f.

/ 02131

[ *,+.-

/ 02131

@ @ @

+

!#$& " ')% P

02131;/ 0=D
12=?>

/ 02131

3 os. m.

Dual.

`ba Y[\^ q ] _ c)

[v:kWl.m noWw3o3k ]


2.15.8.6.2.1.4.

Wzór IV.

2.15.8.6.2.1.4.1.

Strona czynna - temat a: Sg.

;

[ ¡ ¢¤£¦¥B¥ ], temat b:

Plur.

3 os. m.

«¬®& °)¯ ±

[²:³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

3 os. f.

¼½¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

º6Î Í ; ½¾ & ¿ Í Á)À Â ¹

[²:³.Ú¸;µ · ¸2Å?Æ ]

2 os. m.

¼½¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

º»¼½¿& ¾ Á)À Ë ¹

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ Ä Å?Æ ]

2 os. f.

Ï ½¾ ¹ Â Ð ¿&Á)À Ë

º6Î Í ; ½¾ & ¿ Í Á)À Ë ¹

[ Ì,³.Ú¸;µ · ¸2Å?Æ ]

1 os. m., f.

¼½Ò¾ Ó Ô

[ ÕO³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

2.15.8.6.2.1.4.2.

¼½¿& ¾ Á)À Ö

2 ¨

[ ¡ ¢©¥ª£¦¥ ]

Dual.

º»¼½¿& ¾ Á)À Â ¹

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ ÑJÅ?Æ ]

§

[²:³.´Ã· ¸3¸;µ Ä Å?Æ ]

[²:³.´Ã· ¸3¸;µ ÊÅD· ]

Ç

ºBÈ ½ É ¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ ÊÅD· ]

ºBÈ ½ É ¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ ÊÅD· ]

ºBÈ ½ É ¿& ¾ Á)À Ë

[ Ì,³.´Ã· ¸3¸;µ ÊÅD· ]

Ç

Ç

ºBÈ ½ É ¿& ¾ Á)À Â

Ç

¼½¿& ¾ Á)À Ö

[Å:³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

Wzór IV. Strona bierna - temat a:

Ø2Ú Ù Û × Ü

[Å:³.´¶µ · ¸3¸D³ ]

[ Ý Þàß&áBá ], temat b: â

Ø2 Ù Ú ã Û Ü

[ Ý Þ©áDß&á ] Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Â

[²:³.´¶µ Æ¸3¸D³ ]

º»¼½ & ¿ ¹ Á)À Â ¹

[²:³.´¤Æ¸3¸;µ Ä Å?Æ ] Ç

ºBÈ ½ É & ¿ ¹ Á)À Â

[²:³.´¤Æ¸3¸;µ ÊÅD· ]

3 os. f.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¶µ Æ¸3¸D³ ]

º6Î Í ; ½ Í ¹ ¹ ¿&Á)À Â

[²:³.Ú¸;µ Æ¸2Å?Æ ] Ç

ºBÈ ½ É & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ ÊÅD· ]

2 os. m.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¶µ Æ¸3¸D³ ]

º»¼½ & ¿ ¹ Á)À Ë ¹

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ Ä Å?Æ ] Ç

ºBÈ ½ É & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ ÊÅD· ]

2 os. f.

Ï ½ ¿ Á)À Ë ¹ Â Ð& ¹

º6Î Í ; ½ Í ¹ ¹ ¿&Á)À Ë

[ Ì,³.Ú¸;µ Æ¸2Å?Æ ] Ç

ºBÈ ½ É & ¿ ¹ Á)À Ë

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ ÊÅD· ]

1 os. m., f.

¼½ Ò ¹ ÓÔ

[ Ì,³.´¤Æ¸3¸;µ ÑJÅ?Æ ]

[ ÕO³.´¶µ Æ¸3¸D³ ]

2.15.8.6.2.1.5.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ÎÀ ½ É ¿ ç Á)Â ¹ ¹ ¹

[Å:³.´¶µ Æ¸3¸D³ ]

Strona czynna - temat:

Ø2Ú Ù å Ù Ù Ü â;ä

Sg.

Plur.

[ ß6æ,ßÞàß&áBáDß&á ]. Dual.

º» ÎÀ ½ É ¿ ç Á)Â ¹ ¹ ¹ ¹

ºBÈ Î ½ É ¿ ç Á)Â Ç ¹ ¹ ¹

[²?ÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ Ä Å?Æ ]

[²?ÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ ÊÅD· ]

º6Î Í ½ É ¿ ç Á)Â ¹ ¹ ¹ ¹ Ç

[²?ÆBÌÆb´¤Æ¸3¸;µ Æ¸2Å?Æ ]

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ ÊÅD· ]

º» ÀÎ ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹ ¹ Ç

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ Ä Å?Æ ]


Ï Â Î ¾ ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹ ¹

º6Î Í ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹ ¹ Ç

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸ªÆ¸;µ ÑJÅ?Æ ]

[ ÌÆBÌÆb´¤Æ¸3¸;µ Æ¸2Å?Æ ]


ÀÎ ½ É ¿ ¹ Ëé¹ è Ô

ÀÎ ½ É ¿ ¹ ç ¹ Á)¹ Ö

ÀÎ ½ É ¿ ¹ ç ¹ Á)¹ Ö

ÀÎ ½ É ¿ ¹ ç ¹ Á)¹ Ë

ÀÎ ½ É ¿ ¹ ç ¹ Á)¹ Ë

2.15.8.6.2.1.5.2.

[²?ÆBÌÆb´¶µ Æ¸3¸ªÆ¸D³ ] [ ÌÆBÌÆb´¶µ Æ¸3¸ªÆ¸D³ ] [ ÌÆBÌÆb´¶µ Æ¸3¸ªÆ¸D³ ]

[ Õ,ÆBÌÆb´¶µ Æ¸3¸ªÆ¸D³ ]

[Å?ÆBÌÆb´¶µ Æ¸3¸ªÆ¸D³ ]

Wzór V. Strona bierna - temat: Sg.

3 os. m.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Ö

[Å:³.´¶µ Æ¸3¸D³ ]

Wzór V.

2.15.8.6.2.1.5.1. 3 os. m.

¼½ & ¿ ¹ Á)À Ö

ÎÀ ½ É ¿ ç Á)À Â ¹ ¹

[²:³WÌÆb´¶µ Æ¸3¸ªÆ¸D³ ]

Ø2Ú Ù å Ù Û Ü â;ä

ºBÈ Î ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹

ºBÈ Î ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹

ºBÈ Î ½ É ¿ ç Á)Ë ¹ ¹ ¹

[Å?ÆBÌÆb´¶µ Æ¸3¸ªÆ¸D³ ]

[ Ý3æ,ßÞàß&áBáDß&á ].

Plur.

Dual.

º» ÎÀ ½ É ¿ ç Á)À Â ¹ ¹ ¹

ºBÈ Î ½ É ç Ç ¹ ¿ ¹ ¹ Á)À Â

75

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (êëì í î ï ð î ñ ò êó òôõ î ö ê÷ø î öì ùö ï úûüï ý ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

[ ÿ Dÿ ]

2 os. m.

[ ,ÿ Dÿ ]

2 os. f.

& ('

)* [ ,ÿ ] +, 1 os. m., f. [ -Oÿ Dÿ ]

[þ:ÿ ] [þ:ÿ ] % $ [ ,ÿ ] [ ,ÿ ]

. [ ÿ Dÿ ]

[þ:ÿ ] #" ! [ ,ÿ ] #" ! [ ,ÿ ] #" ! [ ,ÿ ]

. [ ÿ Dÿ ]

2.15.8.6.2.1.6. Wzór VI. 2.15.8.6.2.1.6.1. Wzór VI a. 2.15.8.6.2.1.6.1.1.

Strona czynna - temat a: / 0 [ 1231(4657#7 ], temat b: 0 [ 1231(4657187 ].

3 os. m.

Sg. 90 [þ:# Dÿ ]

3 os. f.

90 [ #

2 os. m.

90 [ #

2 os. f.

Dÿ ]

Dÿ ] )* & (;0 [ # ]

, 1 os. m., f. 90 = < [ -3# Dÿ ]

2.15.8.6.2.1.6.1.2.

Plur.

% $ 90

[þ:# 0

!

Dual. #" 0 [þ:# ]

]

#" 0 [ #

! [þ:# ] " 0 [ # % $ 90 [ # ] # ! #" 0 [ # 0 ! [ # ]

90 . [ # Dÿ ] 90 . [ #

] ] ]

Dÿ ]

Strona bierna - temat a: / 0 [ > 231(4657#7 ], temat b: 0 [ > 231(4657187 ].

3 os. m.

Sg. 90 [þ:ÿ Dÿ ]

3 os. f.

90 [ ,ÿ

2 os. m.

90 [ ,ÿ

2 os. f.

Dÿ ]

Dÿ ] )* & (;0 [ ,ÿ ]

+, 1 os. m., f. 9 0 [ -Oÿ Dÿ ]

% $ 90

[þ:ÿ 0

Plur.

!

]

Dual. #" 0 [þ:ÿ ]

#" 0 [ ,ÿ

! [þ:ÿ ] % $ 90 [ ,ÿ " 0 [ ,ÿ ] # ! #" 0 [ ,ÿ 0 ! [ ,ÿ ]

90 . [ ÿ Dÿ ] 90 . [ ÿ

76

Dÿ ]

] ] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (?A@CB D E FHG E I J?AK JML%NOE P?AQOR E PB SP FHTU%V(FHW ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.6.2.1.6.2.

Wzór VI b.

2.15.8.6.2.1.6.2.1.

Strona czynna - temat: X6Z Y [ \ Y ] Y ^ Y [ _`3_(abc_8c ].

3 os. m.

Sg. ] d6 X ZY [ \ Y Y ^Y e [f:g#hgij kml gln ]

o%Y p dq ZY [ \ Y ] Y ^Y e

Plur.

3 os. f.

] d6 X ZY [ \ Y Y ^Y w [ hg#hgij kml gln ]

[f:g#hgi#kml glrj st:g ] ] x Y q y ZY [ \ Y Y ^Y e

u[f:g#hgi#kml glrj ktv ] o [ q Y ZY [ \ Y ] Y ^Y w

2 os. m.

d6 X ZY [ \ Y ] Y ^Y w [ hg#hgij kml gln ]

[f:g#hgi#kmlrj glmt:g ] o%Y p dq ZY [ \ Y ] Y ^Y w

u[ hg#hgi#kml glrj ktv ] o [ q Y ZY [ \ Y ] Y ^Y w

2 os. f.

] z6 Y q { ZY [ \ Y Y ^ Y w

[ hg#hgi#kml glrj st:g ] ] x Y q y ZY [ \ Y Y ^Y w [ hg#hgi#kmlrj glmt:g ]

u[ hg#hgi#kml glrj ktv ] o [ q Y ZY [ \ Y ] Y ^Y w

[ hg#hgi#kml glrj |*t:g ] 1 os. m., f. }~6 = [ 3# m ]

}~6 [:# m ]

u[ hg#hgi#kml glrj ktv ] }~6 [:# m ]

o [ q Y ZY [ \ Y ] Y ^Y e

Dual.

Strona bierna - temat: ~6 } [ 3(8 ].

2.15.8.6.2.1.6.2.2. 3 os. m.

Sg. }~6 } [ m ]

% } }

3 os. f.

}~6 } [ 3 m ]

[#m r : ] ¢ £ }

[#m r ¡ ] }

2 os. m.

}~6 } [ 3 m ]

[#mr m: ] % } }

[ 3#m r ¡ ] }

2 os. f.

¤6 ¥ }

[ 3#m r : ] ¢ £ } [ 3#mr m: ]

[ 3#m r ¡ ] }

[ 3#m r ¦*: ] 1 os. m., f. }~6 O § [ ¨ m ]

~} } [ m ]

[ 3#m r ¡ ] }~6 } [ m ]

2.15.8.6.2.1.7. 2.15.8.6.2.1.7.1.


3 os. m.

}

Dual.

Wzór VII. ¯ ¯ Strona czynna - temat a: mª © ¬®« ° « [ (±#²³8´#´ ], temat b: µrmª ¶ ¬®« ° «

[ (±#²³8´ ·¸´ ]. Sg. ¹º» ¼ £ [: ½¾ ¿ ¿ ] ¹º» ¼ £ [ ½¾ ¿ ¿ ] ¹º» ¼ £ [ ½¾ ¿ ¿ ] ¢ (ºÄ » ¼ £ [ ½¿ ¿r ¦*: ] ¹º» £ [ 3 ½¾ ¿ ¿ ]

2.15.8.6.2.1.7.2.

Plur.

Plur. % À ¹º» ¼ £ [: ½¿ ¿r : ] Ã £ º¥ » ¼ £ [: ½¿r ¡H¿m: ] % À ¹º» ¼ £ [ ½¿ ¿r : ]

Dual. #Á ºÂ » ¼ £ [: ½¿ ¿r ¡ ] #Á ºÂ » ¼ £ [ ½¿ ¿r ¡ ]

Ã £ º¥ » ¼ £ [ ½¿r ¡H¿m: ] ¹º» ¼ £ [: ½¾ ¿ ¿ ]

#Á ºÂ » ¼ £ [ ½¿ ¿r ¡ ] #Á ºÂ » ¼ £ [ ½¿ ¿r ¡ ] ¹º» ¼ £ [: ½¾ ¿ ¿ ]

¯(Å ¯(Å Strona bierna - temat a: mª © ¬®« ° [ ±#²³8´#´ ], temat b: µ ªm« ¬®« °

[ ±#²³8´8´ ]. Sg. ¹º» ¼ £ } [Æ ½¾ ¿ ¿ ]

Plur. % À º¹ » ¼ £ } [Æ ½¿ ¿r : ] 77

Dual. #Á ºÂ » ¼ £ } [Æ ½¿ ¿r ¡ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ÇAÈCÉ Ê Ë ÌHÍ Ë Î ÏÇAÐ ÏMÑ%ÒOË ÓÇAÔOÕ Ë ÓÉ ÖÓ ÌH×Ø%Ù(ÌHÚ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. f.

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

ÛÜàÝÞ áß ãâ ä [ å3æÆç è¾é êë ëæ ] ÛÜàÝÞ áß ãâ ä [ å3æÆç è¾é êë ëæ ] ÷Ý î(Üø àÝÞ áß ãâ ä [ å3æÆç èêë ëré ù*ç:ê ] ÛÜàÝÞ úOß û ü [ ý¨æÆç è¾é êë ëæ ]

2.15.8.6.2.1.8.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Strona czynna - temat a: ÿ þ [ ], temat b: ÿ

[ ]. Sg. ' ["!$#&% !)(*(,+ ] '

9 [ %0!$#&% !)(*(,+ ] ' 9 [ %0!$#&% !)(*(,+ ] ' >?2 A B : =?

2 os. m.

U:

;1 < @"> A B T =?

2 os. f.

U
A B T =?

[ CEDGFF H DIKJML N ]

;1=? < @"> A B

Dual.

[

ú ýTû þÿ ý ùü øø ø

]

[

[

ý ù úüýTû þÿ ø ø !

]

[ ] )+,* - . &('

[ /10$232 4 065 798 ].

Plur.

;1 < @"> A B : =?

]

[ CEDGFF H DIKJMLR ] O

[ CEDGFF H DIKJML NF ]

; T =? < @"> A B V: 1

[ CEDGFFDIH JMLWN ]

; =? < @"> A B @ 1 X::

[ CEDGFFDIH JMLFN ]

; T =? < @"> A B YT @ Q 1

< @"> A B @ ;1=? X[ : Q T

[ CEDGFFDIH JMLFDZ ]

[ CEDGFFDIH JMLFDZ!S ]

[ CEDGFFDIKJMLF H DW$WN ]

[ CEDGFFDIH JMLFDZ!S ]

[ CEDGFFDIH JMLF"J ] [ CEDGFFDIH JMLFD ]

; =? < @"> A B ^ 1 X: T

[ CEDGFFDIH JMLWS ]

86

]

Dual.

O PQ

< @"> A B =? ] @ ;1 \ Q T

]

]

% ù úüýTû þÿ ø ø

[

]

ý ù úüýTû þÿ ø ø !

]

$

[

[ ·¼¹t¹ º âã(âTä ]

ú ø ýTû þÿ ÿ ùø ü

]

[ ]

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎ'Ö"Ó ]

w którym nast ÷ piła asymilacja pierwszego

Plur.

ú ø ýTû þÿ ÿ ù ü

]

ó ôöõ ),

PH. Wzór VIII b. Strona bierna - temat: ;1 < @"> A B : =?

1 os. m., f.

[ È$ÉÈtÊÉÌ%Ë ÍÎ'Ö"Ó ]

PH. Wzór VIII b. Strona czynna - temat:

radykału i infiksu):

2.15.8.7.1.1.13.

×

[ CEDGFF H DIKJMLS ] [ CEDGFFDIH JML NF S ]

@ ;1= < @"> A B X[ : Q T ; =? < @"> A B ^ 1 X: T

[ CEDGFFDIH JMLWS ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (_a`Mb c d egf d h i_aj ilknm"d o_ap"q d o1b rso egtsunvegw ) © 2002. (kopia bezpłatna) }~

PH. Wzór X. Strona czynna - temat: xzsy { | y [ l ].

2.15.8.7.1.1.14.

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

3 os. f.

¨

©

¬

[ g ¡¢6£s ]

[ g ¡ª 6£"« ]

[ g ¡ª 6£s § ]

¨

® ¥

¬ ° ¥

[ g ¡ª 6£ ]

¤¥

[ g ¡¢6£s ]

[ g ¡¢6£¦ ]

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.1.1.15.

[ g ¡ª 6£¯¡ ] ± ² ¥

[ g ¡ª 6£¯¡!§ ]

¨

[ g ¡ª 6£" ]

[ g ¡¢6£ ¯«$« ] ¬ ³

[ g ¡ª 6£¯¡!§ ]

[ g ¡ª 6£¯ ]

[ g ¡ª 6£"«§ ]

[ g ¡ª 6£"«§ ]

Sg.

3 os. m.

É È ¥

3 os. f.

É ¨ È ¥

É ¤¥ È ¥

[ E¯6 ¯Ê ¡Ë9£s ]

·¹º ¸ ¶ ¼ ½ µ ´ ¶ »

[ ¿1ÀÁÂ Ã ÀÄ¿lÅ¢ÆaÇ ].

Plur.

Dual.

É È ¥

[ E¯6 ¯Ê ¡Ë9£§ ]

É © È ¥

¬ È ¥ É

[ E¯6 ¯Ê ¡Ë9£s ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£"« ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£s § ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£ ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£¯¡ ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£¯¡!§ ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£" ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£¯«$« ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£¯¡!§ ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£¯ ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£"«§ ]

[ E¯6¯Ê ¡ª 9£"«§ ]

¬ ° È ¥ ¥ É

É ® ¥ È ¥

± È ² ¥ ¥ É

É ¨ È ¥

1 os. m., f.

¬ ³

[ E¯6 ¯Ê ¡Ë9£¦ ]

É ¨ È ¥

2 os. f.

¬ ° ¥

¥¨

PH. Wzór X. Strona bierna - temat: ¾

2 os. m.

[ g ¡¢6£§ ]

¬ ° È ¥ ¥ É

¬ ³ È ¥ É

É ¥¨ È ¥

¬ ³ È ¥ É

2.15.8.7.1.2. Czasownik PH - Imperfectum - Indicativus. Wzór I. Strona czynna. Czasownik PH mo Ì e byÍ zbudowany w stronie czynnej wg trzech tematów:

Î

[ ¡¢6£ ],

¥ Î

[ ¡¯£ ],

Î

[ ¡Ë9£ ], w zaleÌ no Ï ci od samogłoski, jaka wyst Ð puje w jego temacie. Czasowniki PH odmieniajÑ siÐ w imperfectum regularnie, z uwzglÐ dnieniem zasad ortografii hamzy. Sekwencja Ò Ó Ò [ ] zamienia siÐ w Ô [§ ]. 2.15.8.7.1.2.1.

PH. Wzór I. Strona czynna - temat: ¾ Sg.

¥ ¥ ÜÎ Û

[ÝG ¡¯£¹¯ ]

© ¤¥ ¥ ÎÜ Û

3 os. f.

¥ Î ¥

[ ¡¯£¹¯ ]

© ¥ ÎÜ Û

2 os. m.

¥ ¥ Î

[ ¡¯£¹¯ ]

© ¤¥ ¥ Î

2 os. f.

² Û ß ¥ Î

1 os. m., f.

¥ ¥ Ô

[ §1¡¯£¹¯ ]

[ Ù¿lÅÚÀÇ ].

Plur.

3 os. m.

[ ¡¯£Þ à« ]

µ ¸ Õ Ö3Ø × s

© ¥ Î ¥ ¥ Î ³

Dual.

[Ý ¡¯£Þ ¦« ] [Ý ¡ª ¯£"« ] [ ¡¯£Þ ¦« ] [ ¡ª ¯£"« ]

© ß ¥ ÎÜ Û

[Ý ¡¯£Þ §1« ]

© ß ¥ Î

[ ¡¯£Þ §1« ]

© ß ¥ Î

[ ¡¯£Þ §1« ]

© ß ¥ Î

[ ¡¯£Þ §1« ]

¥ ¥ Î ³

[«G ¡¯£¹¯ ]

87

[«G ¡¯£¹¯ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (áaâMã ä å ægç å è éáaê élënì"å íáaî"ï å í1ã ðsí ægñsònóægô ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.1.2.2. 3 os. m. 3 os. f.

ù¹ú

PH. Wzór I. Strona bierna - temat: õ÷ö ø û [ üÄýlþÿ ]. Sg.

[ ] ! " 1 [ 2 ]

! " 1 [ 2 ] 6 # * ! " 1 [ 25 % 78') ] 2 os. f. 1 os. m., f. 59 : [ &( ]

2 os. m.

2.15.8.7.1.2.3.

Dual.

! * ,+ " # [ $ % -.'0/ ] ! * ,+ " 1 [ 25 % -.'0/ ]

! " 1 [ 25 % &(') ] ! " 1 [ 25 3 4') ]

! * ,+ " 1 [ 25 % -.'0/ ] ! * ,+ " 1 [ 52 % -.'0/ ] ! " ; [' ]

! " ; [' ] BC

PH. Wzór II. Strona czynna - temat: ?A= @ D [ EGFIHJKJLNM ]. Sg.

3 os. m.

Plur.

! " # [ $ % &(') ] ! " # [ $ 3 4') ]

O ! " # [ $ PQ/R ]

O ! " #

Plur.

Dual.

! * ,+ O " # [ $5PQ/R% -.'0/ ]

[ $5PQ/R% &(') ]

O ! " # [ $5P3 /R4') ]

! * ,+ O " 1 [ 255PQ/R% -.'0/ ]

O ! " 1 [ 25 PQ/R ]

O ! " 1 [ 255PQ/R% &(') ]

! * ,+ O " 1 [ 255PQ/R% -.'0/ ]

6 # * O ! " 1 [ 255PQ/R% 78') ]

O ! " 1 [ 255P3 /R4') ]

! * ,+ O " 1 [ 255PQ/R% -.'0/ ]

O ! " ; ['$ PQ/R ]

O ! " ; ['$ PQ/R ]

3 os. f.

O ! " 1 [ 25 PQ/R ]

2 os. m. 2 os. f.

1 os. m., f. O S 9 : [ I PQ/R ] 2.15.8.7.1.2.4.

BC

PH. Wzór II. Strona bierna - temat: ?AT @ D [ EGFIHJKJUHM ]. Sg.

3 os. m.

V ! " # [ $ P ]

3 os. f.

V ! " 1 [ 25 P ]

2 os. m.

V ! " 1 [ 25 P ]

2 os. f.

6 # * V ! " 1 [ 255P% 78') ]

1 os. m., f. V S 9 : [ I P ] 2.15.8.7.1.2.5.

V ! " #

Plur.

Dual.

! * ,+ V " # [ $5P% -.'0/ ]

[ $5P% &(') ]

V ! " # [ $5P3 4') ]

! * ,+ V " 1 [ 255P% -.'0/ ]

V ! " 1

! * ,+ V " 1 [ 255P% -.'0/ ]

[ 255P% &(') ]

V ! " 1 [ 255P3 4') ]

! * ,+ V " 1 [ 255P% -.'0/ ]

V ! " ; ['$ P ]

V ! " ; [' 5P ] BC

PH. Wzór III. Strona czynna - temat: ?>W XY@ D [ EGF[Z\JLNM ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

] + ! " # [ $ -.Q/R ]

] + ! " # [ $^-.Q/R% &(') ]

! * ,+ ] + " # [ $^-.Q/R% -.'0/ ]

3 os. f.

] + ! " 1 [ 25 -.Q/R ]

] + ! " # [ $^-.3 /R4') ]

! * ,+ ] + " 1 [ 25^-.Q/R% -.'0/ ]

2 os. m.

] + ! " 1 [ 25 -.Q/R ]

] + ! " 1 [ 25^-.Q/R% &(') ]

! * ,+ ] + " 1 [ 25^-.Q/R% -.'0/ ]

2 os. f.

6 # * ] + ! " 1 [ 25^-.Q/R% 78') ]

] + ! " 1 [ 25^-.3 /R4') ]

! * ,+ ] + " 1 [ 25^-.Q/R% -.'0/ ]

] + ! " ; ['$ -.Q/R ]

] + ! " ; ['$ -.Q/R ]

1 os. m., f. ] + S 9 : [ I -.Q/R ]

88

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (_N`[a b c dfe c g h(_Ni h^jk4c lm_Nn4o c l.a pl dfqrsdft ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.1.2.6.

yz

PH. Wzór III. Strona bierna - temat: uAw>v x v { [ |G}[~\U ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

[$ . ]

[$^.% () ]

[$^.% .0 ]

3 os. f.

[ ^. ]

[$^.3 4) ]

[ 5^.% .0 ]

2 os. m.

[ 5 . ]

[ 5^.% () ]

[ 5^.% .0 ]

2 os. f.

[ 5^.% 8) ]

[ 5^.3 4) ]

[ 5^.% .0 ]

¢ [$ . ]

¢ [$ . ]

1 os. m., f. 5 ¡ [ I . ] 2.15.8.7.1.2.7.

§¨

PH. Wzór IV. Strona czynna - temat: £>¥A¤ ¦ © [ ªG«^¬N® ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

¯ [ QR ]

¯ [$ QR% () ]

¯ [$ QR% .0 ]

3 os. f.

¯ [ QR ]

¯ [$ 3 R4) ]

¯ [ 5 QR% .0 ]

2 os. m.

¯ [ QR ]

¯ [ 5 QR% () ]

¯ [ 5 QR% .0 ]

2 os. f.

¯ [ 5 QR% 8) ]

¯ [ 5 3 R4) ]

¯ [ 5 QR% .0 ]

¯ ¢ [ QR ]

¯ ¢ [ QR ]

1 os. m., f. ¯ 5 ¡ [ QR ] 2.15.8.7.1.2.8.

§¨

PH. Wzór IV. Strona bierna - temat: £A¥A° ¦ © [ ªG«^¬U±® ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

[ ]

[$ % () ]

[$ % .0 ]

3 os. f.

[ ]

[$ 3 4) ]

[ 5 % .0 ]

2 os. m.

[ ]

[ 5 % () ]

[ 5 % .0 ]

2 os. f.

[ 5 % 8) ]

[ 5 3 4) ]

[ 5 % .0 ]

¢ [ ]

¢ [ ]

1 os. m., f. 5 ¡ [ ] 2.15.8.7.1.2.9.

µ

PH. Wzór V. Strona czynna - temat: £>¥² ³ ´ ° © ° [ ±¶5±·«I±¬K¬U±® ]. Sg.

3 os. m.

¸ ¹ º » [),m¼ P ]

3 os. f.

¸ ¹ º » [ m,m¼ P ]

2 os. m.

¸ ¹ º » [ m,m¼ P ]

2 os. f.

¸ ¹ º »

¸ ¹ º »

Plur.

» ¸ ¹ º

Dual.

[),m¼5P% () ]

[),m¼5P% .0 ]

[),m¼5P3 4) ]

[ m,m¼5P% .0 ]

¸ ¹ º »

» ¸ ¹ º

¸ ¹ º »

» ¸ ¹ º

[ m,m¼5P% () ]

[ m,m¼5P% .0 ]

¸ ¹ º »

89

» ¸ ¹ º

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (½N¾[¿ À Á ÂfÃ Á Ä Å(½NÆ Å^ÇÈ4Á Ém½NÊ4Ë Á É.¿ ÌÉ ÂfÍÎÏÂfÐ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

[ ÑmÒ,ÑmÒ¼Ó5ÒÔPÔÒÕ%Ö ×8Ø)Ò ]

[ ÑmÒ,ÑmÒ¼Ó5ÒÔPÔ3Ö ÒÕ4Ø)Ò ]

1 os. m., f. ÜÛ ÞÝ ß à â á ß ã [ Ó5Ò,ÑmÒ¼Ó Ö ÒÔPÔÒÕä ]

3 os. f. 2 os. m.

ïð

Sg. úù üû ý þ ÿ ù [ úù üû ý þ ÿ ù " [

Plur.

ÿ úù üû ý þ ÿ ù

]

ÿ úù ü û ý þ ÿ ù "

]

1 os. m., f. úù üû ý þ " ÿ [ *

]

[

ú ù üû ý þ ÿ ù + [

]

2 os. f.

)

!

ú ù üû ý þ ÿ ù + [

] ]

]

[

]

ú ù *ÿü /ÿ ÿ + [

ú ÿ ÿü ÿ ÿ [

*/ "

!

!

!

ú ÿ ÿü ÿ ÿ [

]

*/ "

ú ù *ÿü /ÿ ÿ + [

]

*/ "

]

!

ú ÿ ÿü ÿ ÿ [

]

ÿ ú # *ÿü /ÿ ÿ " [ ] $

]

[0

&'

]

ÿ ú ù *ÿü /ÿ ÿ "

]

ú ÿ ÿü ÿ ÿ

*/

$# */

] ] ]

]

ïð PH. Wzór VI. Strona bierna - temat: è êí , í ñ [ òôó5õ·ö.-\÷Uõø ].

Sg.

ÿ ú *ÿü /ÿ ù " [

1 os. m., f. ú ù *ÿü /" ÿ [ *

]

[

]

[

]

ÿ ú ÿü ÿ ù " [

$# */

ú ù *ÿü / ÿ ù + [

]

]

90

]

!

ú ÿ ÿü ÿ ù [

ú ÿ ÿü ÿ ù [

ú ù *ÿü /ÿ ù + [

!

!

!

ú ÿ ÿü ÿ ù [

*/ "

]

*/ "

*/ "

&'

]

ÿ ú ù *ÿü /ÿ ù "

]

$# */

*/

ÿ ú ÿü ÿ ù [

]

ú ÿ ÿü ÿ ù

[

Dual.

ÿ ú ù *ÿü /ÿ ù

]

ú ù *ÿü /ÿ ù " [

()

Plur.

ú ù *ÿü /ÿ ù " [

!

Dual.

ÿ ú ÿü ÿ ÿ [0

]

ú ù *ÿü /ÿ ù [

%

]

[0

ÿ ú *ÿü /ÿ ÿ " [

2.15.8.7.1.2.12.

2 os. m.

[

ÿ ú ù *ÿü /ÿ ÿ

]

ú ù *ÿü /ÿ ÿ " [

1 os. m., f. ú ù *ÿü /" ÿ ý [

3 os. f.

]

]

ú ÿ üû ý þ ÿ ù "

Plur.

ú ù *ÿü /ÿ ÿ " [

3 os. m.

Sg. ú ù *ÿü /ÿ ÿ [0

%

!

úÿ üû ý þ ÿ ù "

[

]

ï PH. Wzór VI. Strona czynna - temat: è êí , í ñ í [ õó5õ·ö.-\÷Uõø ].

2.15.8.7.1.2.11.

2 os. f.

]

ÿ úü û ý þ ÿ ù "

()

2 os. m.

!

úÿ üû ý þ ÿ ù "

[

]

$#

&'

[

3 os. f.

úÿ üû ý þ ÿ ù

[

ÿ úüû ý þ ÿ ù

]

ÿ ú üû ý þ ÿ ù "

3 os. m.

]

$#

[

[ %

Dual.

[

ú ù üû ý þ ÿ ù " [

2 os. f.

Ü Û ÞÝ ß à å á æ á ç [Ø)Ò,ÑmÒ¼Ó Ö ÒÔPÔÒÕä ]

PH. Wzór V. Strona bierna - temat: è>êé ë ìîí ñ [ òôó5õ·öIõ÷K÷Uõø ].

2.15.8.7.1.2.10. 3 os. m.

Ü Û ÞÝ ß à å á æ á ç [Ø)Ò,ÑmÒ¼Ó Ö ÒÔPÔÒÕä ]

[ ÑmÒ,ÑmÒ¼Ó5ÒÔPÔÒÕ%Ö Ù.Ø0Ú ]

]

] ] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (132.4 5 6 798 6 : ;13< ;>=?@6 A 13B@C 6 A4 DEA 79FEGHI79J ) © 2002. (kopia bezpłatna) QR S

2.15.8.7.1.2.13.

PH. Wzór VIII a. Strona czynna - temat: KMNPL O T O [ UWVYXUIZ[3\ ]. Sg.

Plur.

3 os. m.

c df e ] `b Ê _ a ga h

[i0j kml n joqpsrt ]

c df e u a v Ê ] `b _ a ga h

3 os. f.

ced f c ] `b Ê _ a ga

[ l j kml n joqpsrt ]

ced f u$ | `b a Ê _ a g ah

2 os. m.

ced f c ] `b Ê _ a ga

[ l j kml n joqpsrt ]

ced f c u ] `b a v Ê _ a ga

2 os. f.

~a

1 os. m., f.

cY ] `b Ê _ a

ced f c ^ y `b _ a ga h E

[ l j kml joqpsrYn 'x0j ]

[ k>{El n joqpsrt ]

2.15.8.7.1.2.14.

[i0j kml joqpsrYn {x!p ]

y

ced f c uz Ê a `b _ a ga

[ l j kml joqpsrYn {x!p ]

y



y



[i0j kml joqpsrYn wx0j ] [i0j kml jo}n psr@x0j ]

ced f c u$ | `b a Ê _ a ga ced f ] `b Ê _ a ga

Dual. c a df a uz a `be y Ê_ gh

[ l j kml joqpsrYn wx0j ] [ l j kml jo}n psr@x0j ]

[x0j kml n joqpsrt ]

ced f ] `b Ê _ a ga

PH. Wzór VIII a. Strona bierna - temat: P Sg.

[ YII ].

Plur.

3 os. m.

a c a | g ] h ^ ] `b

3 os. f.

a c a | g ]c ^ ] `b

[ ltkml n jojrt ]

u$ a ^ | `b a c a | g] h

2 os. m.

a c a | g ]c ^ ] `b

[ ltkml n jojrt ]

u a v ^ ] `b a c a | g ]c

2 os. f.

~a

1 os. m., f.

a c a | ^ ] `b

[itkml n jojrt ]

b

[x0j kml n joqpsrt ]

Dual.

u a v ^ ] `b a c a | g ] h y

uz ^ a `b a c a | g] h

[itkml jojrYn {x!p ]

y

uz ^ a `b a c a | g ]c

[ ltkml jojrYn {x!p ]

y



y



[itkml jojrYn wx0j ]

a c a | g ]c h ^ y `b

[ ltkml jojrYn 'x0j ]

[ k*tkml n jojrt ]

2.15.8.7.1.2.15.

[itkml jo}n jr@x0j ]

u$ a ^ | `b a c a | g ]c a c a | g ] ^ ] `b

[ ltkml jojrYn wx0j ] [ ltkml jo}n jr@x0j ]

[xtkml n jojrt ]

PH. Wzór VIII b. Strona czynna - temat: Sg.

3 os. m.

[i0jl'l n jI¦§p.¨©t ]

¥£ u a v ]¡ ¢¤ _ ga h

3 os. f.

¢ ¥ £ ac ]¡ ¤ _ g

[ l jl'l n jI¦§p.¨©t ]

¢ ¥£ a u$ a ¡| ¤ _ gh

2 os. m.

¢ ¥ £ ac ]¡ ¤ _ g

[ l jl'l n jI¦§p.¨©t ]

¢ ¥ £ ac u a v ]¡ ¤ _ g

2 os. f.

~a

1 os. m., f.

¢ ce£ ¬ ]¡ ¤ _

[ l jl'l jI¦§p.¨ªn 'x0j ]

[ kjl'l n jI¦§p.¨©t ]

2.15.8.7.1.2.16.

u$ a ¡| ¢ _ ¥ £ g a c ¢ ¥£ a ]¡ ¤ _ g

y

¢ ¥ £ ac uz ¡ a ¤ _ g

[ l jl'l jI¦§p.¨ªn {x!p ]

y

¢ ¥ £ ac uz ¡ a ¤ _ g


y

¢ ¥ £ ac uz ¡ a ¤ _ g


[ l jl'l jI¦§p.¨ªn wx0j ] [ l jl'l jI¦«n p.¨x0j ]

¢ ¥£ a ]¡ ¤ _ g

[x0jl'l n jI¦§p.¨©t ]

Sg.

«

[x0jl'l n jI¦§p.¨©t ] [ ªmE0 ].

Plur.

¢a ¥£ ] ]¡ ¤ gh

[itl'l n jI¦!j¨©t ]

¢a ¥£ ] u a v ]¡ ¤ gh

3 os. f.

¢ a ¥ £ ]c ]¡ ¤ g

[ ltl'l n jI¦!j¨©t ]

¢a ¥£ ] u$ a ¡| ¤ gh

2 os. m.

¢ a ¥ £ ]c ]¡ ¤ g

[ ltl'l n jI¦!j¨©t ]

¢ a ¥ £ ]c u a v ]¡ ¤ g

2 os. f.

~a

1 os. m., f.

¢ a c £ ]¡ ¤

[ k*tl'l n jI¦!j¨©t ]

[i0jl'l jI¦§p.¨ªn {x!p ]

[i0jl'l jI¦§p.¨ªn wx0j ]

¥£ uz ¡ a ¢¤ _ ga h y

[i0jl'l jI¦«n p.¨x0j ]

3 os. m.

[ ltl'l jI¦!j¨ªn 'x0j ]

[ $mE!s ]. Dual.

PH. Wzór VIII b. Strona bierna - temat:

¢ ¥£ c ¤ h ¡_ a g ]

[xtkml n jojrt ]

Plur.

¥£ ]¡ ¢¤ _ ga h

¢ ¥£ c ¤ h ¡_ _ g a

a c a | ^ ] `b g ]

¢ a ¥ £ ]c u$ a ¡| ¤ g ¢a ¥£ ] ]¡ ¤ g

Dual. y

[itl'l jI¦!j¨ªn {x!p ]

y

¢ a ¥ £ ]c uz ¡ a ¤ g

[ ltl'l jI¦!j¨ªn {x!p ]

y

¢ a ¥ £ ]c uz ¡ a ¤ g


y

¢ a ¥ £ ]c uz ¡ a ¤ g


[itl'l jI¦!j¨ªn wx0j ]

¢a ¥£ ] uz ¡ a ¤ gh

[itl'l jI¦«n j¨x0j ] [ ltl'l jI¦!j¨ªn wx0j ] [ ltl'l jI¦«n j¨x0j ] [xtl'l n jI¦!j¨©t ]

91

¢a ¥£ ] ]¡ ¤ g

[xtl'l n jI¦!j¨©t ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (3®.¯ ° ± ²9³ ± ´ µ3¶ µ>·¸@± ¹ 3º@» ± ¹¯ ¼E¹ ²9½E¾¿I²9À ) © 2002. (kopia bezpłatna) ÇbÈ

2.15.8.7.1.2.17.

PH. Wzór X. Strona czynna - temat: ÁMÃEÂ Ä ÅmÆ É Sg.

Ý

3 os. m.

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Þ ÔI ÛÜ

3 os. f.

Ý

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Þ ÔI Ûñ

2 os. m.

Ý

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Þ ÔI Ûñ

2 os. f.

ò×

ÊÆ

[ ËÌÍ Î ËWÏ>ÐÑ3Ò ].

Plur. Ý

Dual.

Ø ×Ú Ù × ê × ë Þ ÔI Ó Õ ÖI ÛÜ

Ø ×Ú Ù × êï Þ × ÔI Ó Õ ÖI Û Ü

[ß0àEáãâ à å æqçsèYä ìí0à ]

[î ß0àEáãâ à å æqçsèYä ðí!ç ]

[ â àEáãâ ä à å æqçsèé ]

ê × Þ Ù ÔI Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× Ü

êï Þ × ÔI Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ñ

[ â àEáãâ ä à å æqçsèé ]

Ý ê × ë Þ I Ô Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ñ


[ â àEáãâ à å æqçsèYä ìí0à ]

[î â àEáãâ à å æqçsèYä ðí!ç ]

ê × Þ Ù ÔI Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ñ


[ß0àEáãâ ä à å æqçsèé ]

[ß0àEáãâ à å æ}ä çsè@í0à ]

[î â àEáãâ à å æqçsèYä ðí!ç ]

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Ü Þ ÔI Ûñ

[ â àEáãâ à å æ}ä çsè@í0à ]

[ â àEî áãâ à å æqçsèYä ó'í0à ] 1 os. m., f.

Ý

Ø × ô Ù õö Ó Õ ÖI Þ ÔI

[ åàEáãâ ä à å æqçsèé ]

[î â àEáãâ à å æqçsèYä ðí!ç ] Ý

Ø ×Ú Ù × Ó Õ ÖI Þ ÔI Û÷

[í0àEáãâ ä à å æqçsèé ]

PH. Wzór X. Strona bierna - temat: øPúEù û ü ù ÿ [

]. ýbþ

2.15.8.7.1.2.18. 3 os. m.

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Þ ÔI ÛÜ

3 os. f.

Ý

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Þ ÔI Ûñ

2 os. m.

Ý

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Þ ÔI Ûñ

2 os. f.

ò×

Sg.

Ý

[ßéáãâ ä à å æàèé ] [ âéáãâ ä à å æàèé ] [ âéáãâ ä à å æàèé ]

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Ü Þ ÔI Ûñ

Plur.

Ý

Ý Ø ×Ú Ù ê × ë Þ ÔI × Õ ÖI ÛÜ

Ý Ø ×Ú Ù êï Þ × ÔI × Õ ÖI Û Ü

Ý

Ø ×ô Ù × Õ ÖI Þ ÔI

ö

[ å*éáãâ ä à å æàèé ]

Dual.

[ßéáãâ à å æàèYä ìí0à ]

[î ßéáãâ à å æàèYä ðí!ç ]

Ý ê × Þ Ù ÔI × Õ ÖØI × Ú Ù ÛÜ

Ý êï Þ × ÔI × Õ ÖØI × Ú Ù Ûñ

[ßéáãâ à å æ}ä àè@í0à ]

[î âéáãâ à å æàèYä ðí!ç ]

Ý Ý ê × ë Þ I Ô × Õ ÖØI × Ú Ù Û ñ


[ âéáãâ à å æàèYä ìí0à ]

[î âéáãâ à å æàèYä ðí!ç ]

Ý ê × Þ Ù ÔI × Õ ÖØI × Ú Ù Ûñ


[ âéáãâ à å æ}ä àè@í0à ]

[ âéî áãâ à å æàèYä ó'í0à ] 1 os. m., f.

Ý Ô Ó Õ ÖØI × Ú Ù Û× ÷ Þ I

[í0àEáãâ ä à å æqçsèé ]

[î âéáãâ à å æàèYä ðí!ç ] Ý

Ý Ø ×Ú Ù × Õ ÖI Þ ÔI Û÷

[íéáãâ ä à å æàèé ]

Ý Ý Ô × Õ ÖØI × Ú Ù Û÷ Þ I

[íéáãâ ä à å æàèé ]

2.15.8.7.1.3. Czasownik PH. Imperativus. PH. Imperat - wzór I. a. Schemat: 2 os. m. 2 os. f.

! Ù

Ó õ Ü Óï

2 os. f.

[ å çà ].

E × Õ ïÓ

Sg.

õ Ü Óï

2.15.8.7.1.3.1. 2 os. m.

Plur.

[ å ä óªà ]

ï

[ å ä óªà@ó ]

ò × Õ õ Óï Ü

õ Ü Óï

[ å ä óªàãì ]

. [ / 0 . [

Ý Ù Þ ë ï

Þ

Ý

å ä ì Iéãè

ë ï

Sg. ]

å ä ìßéãè@ó

ïë Þ

]

. [ / . [ /

Ý Ý

ë ï

Ý ê× Þ Ù ë ï

"#

Plur.

å ä ì Iéãèãì

[ å ä óªà ð ]

õ õ Ü Óï

[ å ä óªà ð ]

$&% ' ()+*(-, [ ]. û

. [ / . [ /

]

åmì 'ä éãè@í0à

õ õ Ü Óï

[ å ó9ä à@í0à ]

PH. Imperat - wzór I. b. Schemat:

Dual.

]

î

92

Dual.

Ý ïÞ × ë ï

å ä ì Iéãè ð

]

Ý ïÞ × ë ï

å ä ì Iéãè ð

]


2.15.8.7.1.3.2. 2 os. m. 2 os. f.

13254 6 7 8:9 7 ; @?A7 BC13DAE 7 B(4 FGB 8:HGI@J8:K PH. Imperat - wzór I. c. Schemat: LNO M [ P(Q-R ]. Sg.

TVS W U [ZX Y []\ ] hjaVi b ` [XZY []\Nk ]

2.15.8.7.1.3.3.

2 os. f.

~Gm [ Y o ] h~G [ Y oAk ]

2.15.8.7.1.3.4. 2 os. m. 2 os. f.

Sg.

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

2.15.8.7.1.3.6.

2 os. f.

~Gm e [Co Y oo ] h~G e [Co Y ooAk ]

2.15.8.7.1.3.7.

2 os. f.

~ m Ve ¡ e [C o Y f(o ] h~ Ve ¡ e [Co Y f(oAk ]

2.15.8.7.1.3.8.

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

Plur.

Dual.

^ ~Ge [ Y oCf ^ ~Ge [ Y oCf

] ]

Dual. ]

^ ~ e Vi [ Y f(Cf ^ ~ e Vi [ Y f(Cf

]

u -q s t [ V wv+y&|{} ].

Plur.

Dual.

^ _~ ` Vi [ Y f(c ] lge ~ m Vi [ (f Y Anpo ]

^ ~ e Vi [ Y f(Cf ^ ~ e Vi [ Y f(Cf

] ]

-q s xt A [& wvxwzy{yVw} ].

Plur.

^ _~G` e [Co Y ooc ] lge ~Gm e [Co&oY oAnpo ]

Dual.

^ ~Ge e [C o Y ooCf ^ ~Ge e [C o Y ooCf

q xt [& wv&yVw} ].

Plur.

^ _~ ` Ve ¡ e [Co Y f(oc ] lge ~ m Ve ¡ e [Co f(Y oAnpo ]

Imperat - wzór VIII. Schemat:

~ m i£ ¤ e ¥ m i^ [ C{¦ Y o ] h~ i£ ¤ e ¥ m i^ [ C{¦ Y oAk ]

]

u -q t [&v y&|{} ].

^ _~ ` Vi [ Y f(c ] lge ~ m Vi [ (f Y Anpo ]

Imperat - wzór VI. Schemat: Sg.

2 os. m.

^ _~G` [ Y oc ] lge ~Gm [ &oY Anpo ]

PH. Imperat - wzór V. Schemat: Sg.

2 os. m.

Plur.

PH. Imperat - wzór IV. Schemat:

~ m Vi [ Y f( ] h~ Vi [ Y f(Ak ]

Dual. ]

u -q sr t [xv wzy{y&|{} ].

PH. Imperat - wzór III. Schemat:

~ m Vi [ Y f( ] h~ Vi [ Y f(Ak ]

2.15.8.7.1.3.5.

^ aVe b ` [ZX Y []\gf ^ aVe b ` [ZX Y []\gf

PH. Imperat - wzór II. Schemat: Sg.

2 os. m.

Plur.

^ _àVb ` [ZX Y []\dc ] lge aVm b ` [XZY []\Nnpo ]

Dual.

^ ~ e Ve ¡ e [C o Y f(oCf ^ ~ e Ve ¡ e [C o Y f(oCf

] ]

u q s ¢ [ &|3v&wzyVw} ].

Plur.

^ _~ ` i£ ¤ e ¥ m i^ [ C{¦ Y oc ] lge ~ m i£ ¤ e ¥ m i^ [ C{¦CoY Anpo ] 93

Dual.

^ ~ e i£ ¤ e ¥ m i^ [ C{¦ Y oCf ^ ~ e i£ ¤ e ¥ m i^ [ C{¦ Y oCf

] ]

] ]


§3¨5© ª « ¬: « ® ¯§3° ¯ ±@²A« ³C§3Áµ « ³(© ¶G³ ¬:·G¸@¹¬:º

2.15.8.7.1.3.9. 2 os. m. 2 os. f.

Imperat - wzór X. Schemat: Sg.

-» ½¼ ¿x¾ ÀÁ Ã Â ¼Ä [ Å&ÆÈÇÉ&ÊË+Ì&Æ{Í ].

Plur.

Dual.

Ø áÏGâ Ñ Ð ÒÓÕÖ Ô × Î ØÐ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞÙ ßÚàã ] èÔ ÏGÎ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ÐØ [ CÙ Ú:ÛÜCÞÙ ßÝ ÚàAépÞ ]

ÏGÎ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ÐØ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞÙ ßÚà ] åÏGæ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ÐØ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞÙ ßÚàAç ]

Ø ÏGÔ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ØÐ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞÙ ßÚàCä Ø ÏGÔ ÑÐ ÒÓÕÖ Ô × Î ØÐ [ ÙCÚ:ÛÜ Ý ÞÙ ßÚàCä

] ]

2.15.8.7.1.4. Wzory imiesłowów czasownika PH. Wzór A.

I

ÏGê ÑVÐ ë [ Ù Ý ä(ßÚàxìZí óAê ôÑâ ÒÓÕÔÑ [ßÞÙ ßõãàxìZí

P.

II

]

]

ÏGê Ñö ï Ô Ñ â [ßì-Ù Ý ÞßßÞàxì í]

]

VI

A. P.

III

ÏGê Ñî ï Ô Ñ â GÏ ê ÑVÐ ð Ñ â [ßì-Ù Ý ÞßßÚàxìZí [ ß ì-Ù Ý ä(ßÚàxìZí

ÏGê ÑVÐ ð@Ö Ô Ñ â [ßìòÜCÞÙ Ý ä(ßÚàxìZí ] Ï ê VÔÑ ð@Ö Ô Ñ â [ßìòÜCÞÙ Ý ä(ßÞàxìZí

VII

-

ÏGê Ñ Ð ï Î Ñ â

] A= czynny. P = bierny.

V

]

[ßÝ ì-Ù ßÚàxìZí ]

ÏGê Ñî ñÓÕÖ Ô Ñ â [ßìòÜCÞÙ Ý ÞßßÚàxìZí

]

Ï ê ÔÑ ï Î Ñ â [ßÝ ì-Ù ßÞàxìZí

ÏGê Ñö ñÓÕÖ Ô Ñ â [ßìòÜCÞÙ Ý ÞßßÞàxìZí

Ï ê VÔÑ ð Ñ â [ßì-Ù Ý ä(ßÞàxìZí VIII

Ï ê ÷Ð ø Ô ï Î Ñ â [ßì-Ù¦Ü Ý ÞßÚàxìZí ] Ï ê Ô÷ ø Ô ï Î Ñ â [ßì-Ù¦Ü Ý ÞßÞàxìZí ]

-

IV

IX

-

]

]

X

ÏGê ÑÐ ÒÓÕÖ Ô ù Î Ñ â [ßìÛÜ Ý ÞÙ ßÚàxìZí ] Ï ê ÔÑ ÒÓÕÖ Ô ù Î Ñ â [ßìÛÜ Ý ÞÙ ßÞàxìZí ]

-

2.15.8.7.1.5. Masdary PH. Wzór

Wzór

II

ú ê Ñ Ð ÒÓÕø Ô [CÜ ÞÙ ßÝçûàxìZí

III

]

VI

Ïê ÑVâ ð@ø Ô [CÜ ÞÙ Ý ä(ßìàxìZí

2.15.8.7.2.

ü ý Ï Ô ÔÑ Ø ï Ô Ñ â [ßì-Ù ä(ßÝ ÞàGÞNÜ&ìZí

IV

óGê þ Ô÷ Ö Ð Î ÐØ

-

VIII

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f.

Ïê Ñ ñÓÕø Ô [ ÜCÞÙ Ý ÞßßìàxìZí ÎÖ Ð× Î

[ ÙCÚ{Ù¦ÜAÚßÝ ä(àxìZí ]

]

X

óGê þ Ô÷ ÐØ [ ÙCÚ:ÛÜAÚ{Ù ßÝ ä(àxìZí

]

Czasownik MH.

2.15.8.7.2.1. Perfectum. 2.15.8.7.2.1.1.

]

]

VII

]

V

óGê þ Ôÿ æ [ Ù çûßÝ ä(àxìZí

MH. Wzór I. Strona czynna a. - temat: [ ]. Ô

Sg.

ñÓÕÔ× [Û Ý ÞÙ&Þ Þ ] Î ñ ñ ÓÕÔ× [Û Ý ÞÙ&Þ ÞNÜ ] Ô Ò ñ ÓÕÔ× [ÛGÞÙ Ý Þ(ÜCÞ ] Ð Ò ñ ÓÕÔ× [ÛGÞÙ Ý Þ(ÜAÚ ]

ñÓÕÔ× Ô Ò ñ ÓÕÔ× Î Ö â Ò ñ ÓÕÔ× ö Ö â Ò ñ ÓÕÔ× Ø ô

[Û

Plur.

Ý ÞÙ&Þ(ã ] [ÛGÞÙ Ý ÞÈépÞ ] [ÛGÞÙ Ý Þ (Ü&ìß ] [ÛGÞÙ& Þ (Ü Ý ìé épÞ 94

Dual. [Û Ý ÞÙ&Þ@ä ]

]

ñ ñÓÕÔ× þ Ö Ô ñ ñÓÕÔ× [ÛGÞÙ Ý Þ ÞNÜ ä ] þ Ô÷ Ö â Ò ñÓÕÔ× [ÛGÞÙ Ý Þ(Ü&ìß ä þ Ô÷ Ö â Ò ñÓÕÔ× [ÛGÞÙ Ý Þ(Ü&ìß ä

] ]

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (!#" $ % &(' % ) *+!, *.-0/% 12!34 % 15" 671 &(8790:&(; ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.2.

A CEF D [G7HI J HK5LM ]

O D @BA CED N > F [G7HI J HKBPRQ ]

O D @BA CED N > F [G7HI J HKBPRQ ]

UWV MH. Wzór I. Strona czynna b. - temat: ST X [YZ [\]!^ ].

Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

`2_ b a c _ [dfe gh2ikjlg ]

b m np o a c _ [dfe gh2ikjrq ]

b s _p a c _ [dfe gh2ikjut ]

3 os. f.

w v _p b a c _ [dfe gh2ikjlgRx ]

y_ p v b a c _ [d7gh e ikj{z|g ]

} b s _ _p a c _ [d7gh e ikjlgRx t ]

2 os. m.

w_ p v b a c _ [d7gh e ikjrx2g ]

` v } o p v b a c _ [d7gh e ikjrx~j ]

} b s _p o p v a c _ [d7gh e ikjrx~jut ]

2 os. f.

wa p v b a c _ [d7gh e ikjrxi ]

y } o p v b a c _ [d7gh2ikjrx e ~zz|g ]

} b s _p o p v a c _ [d7gh e ikjrx~jut ]

1 os. m., f.

wo p v b a c _ [d7gh e ikjrx~ ]

b s _ p v a c _ [d7gh e ikj{zRt ]

b s _ p v a c _ [d7gh e ikj{zRt ]

2.15.8.7.2.1.3.

MH. Wzór I. Strona czynna c. - temat: [Z [\5Y ]. Sg.

Plur.

Dual.

3 os. m.

_ o _ [e gh~d7g ]

m nc o o _ [e gh~dq ]

s c _ o _ [e gh~d2t ]

3 os. f.

w v c _ o _ [e gh~d7gRx ]

y_ c v o _ [gh e ~dz|g ]

} s _ c _ o _ [gh e ~d7gRx t ]

2 os. m.

w_ c v o _ [gh e ~dx2g ]

` v } o c v o _ [gh e ~dx~j ]

} s _p o c v o _ [gh e ~dx~jut ]

2 os. f.

wa c v o _ [gh e ~dxi ]

y } o c v o _ [gh~dx e ~zz|g ]

} s _p o c v o _ [gh e ~dx~jut ]

1 os. m., f.

wo c v o _ [gh e ~dx~ ]

s _ c v o _ [gh e ~dzRt ]

s _ c v o _ [gh e ~dzRt ]

2.15.8.7.2.1.4.

MH. Wzór I. Strona bierna - temat: [YZ \] ]. Sg.


2.15.8.7.2.1.5.

_ b a c o [dfe ~h2i5g ] w v b a c o [dfe ~h2i5gRx ] w_ b a c o [d¡~h e i55x2g ] wa b a c o [d¡~h e i55xi ] wo b a c o [d¡~h e i55x~ ]

Sg.

3 os. m. 3 os. f.

w v ¨ ¦ § c _ [dfe ghhggRx ] w_ ¨ ¦ § c _ [d7ghh e g5x2g ] wa ¨ ¦ § c _ [d7ghh e g5xi ]

2 os. f.

Plur. [dfe ~h2i55q ] [d¡~h e i5Bz|g ] [d¡~h e i55x~j ] [d¡~h2i55x e ~zz|g ] [d¡~h e i5BzRt ]

Dual.

b ac

o [dfe ~h2i50t ] }b s _ a c o [d¡~h e i5gRx t ] }b s _p o a c o [d¡~h e i55x~jut ] }b s _p o a c o [d¡~h e i55x~jut ] b s _ a c o [d¡~h e i5BzRt ]

MH. Wzór II. Strona czynna - temat: ¢R£ ¤ [YZ [\\[ ]. ¥_ ¦ § c _

2 os. m.

b m n a c o y_ b a c o `v } o b a c o y } o b a c o b s _ ac o

[dfe ghhgg ]

Plur.

¨ ¦§ m n c _ [dfe ghhg5q ] y_ ¨ ¦ § c _ [d7ghh e gBz|g ] ` v } o ¨ ¦ § c _ [d7ghh e g5x~j ] y } o ¨ ¦ § c _

[d7ghhg5x e ~zz|g ] 95

©

¦§ c _

Dual. [dfe ghhg0t ]

} ¨ ¦§ s _ c _ [d7ghh e ggRx t ] } ¨ ¦§ s _p o c _ [d7ghh e g5x~jut ] } ¨ ¦§ s _p o c _ [7 d ghh e g5x~jut ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ª!«#¬ ® ¯(° ® ± ²+ª!³ ².´0µ® ¶2ª!·¸ ® ¶5¬ ¹7¶ ¯(º7»0¼¯(½ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.6.

¾¿?ÁBÀ Â ÃEÅ Ä [Æ7ÇÈÈ É ÇÊ5ËÌ ]

ÓÔ

Sg.

Ý Ü +Þß á à

3 os. f.

ò ñ ì î +Þß á à [âfã äåå2æ5çèRó ] òÜ ìõ +Þß á à [â¡äåå ã æ5ç5ó2è ] òü ìõ +Þß á à [â¡äåå ã æ5ç5óæ ] àò ìõ +Þß á à [â¡äåå ã æ5ç5óä ]

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.7.

[âfã äåå2æ5çè ]

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.8. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.9. 3 os. m.

Ü Ü á Ü ÷ [âfã ðåèçè ] ñò î Ü ÷ á Ü [âfã ðåèçèRó ]

Ü á Ü

é êë ÷

Plur.

Dual.

+Þß à îï á [âfã äåå2æ5ç0ð ] ø ì+Þß à ÷ Ü î á [â¡äåå ã æ5çèRó ð ] ø à ì+Þß à ÷ Üû õ á [â¡äåå ã æ5ç5óäúuð ] ø à ì+Þß à ÷ Üû õ á [â¡äåå ã æ5ç5óäúuð ] þ ì+Þß à ÷ Ü õ á [â¡äåå ã æ5çBöRð ]

Dual.

[âfã ðåèç5í ]

òÜ õ Ü ÷ á Ü [â2ðå ã èç5ó2è ]

ôÜ õ Ü ÷ á Ü [â2ðå ã èçBö|è ] ñ ù ø à õ Ü ÷ á Ü [â2ðå ã èç5óäú ]

àò õ Ü á Ü ÷ [â2ðå ã èç5óä ]

þ

÷ Ü õ Ü ÷ á Ü [â2ðå ã èçBöRð ]

òü õ Ü ÷ á Ü [â2ðå ã èç5óæ ]

ôý ø à õ Ü ÷ á Ü [â2ðåèç5ó ã äöö|è ]

MH. Wzór III. Strona bierna - temat: ÝÜ ü á à ê òñ ì î ü ê òÜ ì õ ü ê òü ì õ ü ê àò ì õ ü ê

Sg. [âfã íå2æ5çè ] á à [âfã íå2æ5çèRó ] á à [âíå ã æ5ç5ó2è ] á à [âíå ã æ5ç5óæ ] á à [âíå ã æ5ç5óä ]

ì à é êë ü ê á ôÜ ì õ ü ê á à ñ ù ø àìõ üê á à ôý ø à ì õ ü ê á à þì à ÷ Ü õ üê á

î Ü ÷ á Ü [âfã ðåèç0ð ]

ø

÷ Ü î Ü ÷ á Ü [â2ðå ã èçèRó ð ]

øà

÷ Üû õ Ü ÷ á Ü [â2ðå ã èç5óäúuð ] øà

÷ Üû õ Ü ÷ á Ü [â2ðå ã èç5óäúuð ] þ

÷ Ü õ Ü ÷ á Ü [â2ðå ã èçBöRð ]

[Ö× ÙÚÛ ].

Plur.

Dual.

à [âfã íå2æ5ç5í ] îï ü ê á [âfã íå2æ5ç0ð ] øì à [âíå ã æ5çBö|è ] ÷ Ü î ü ê á [âíå ã æ5çèRó ð ] øàì à [âíå ã æ5ç5óäú ] ÷ Üû õ ü ê á [âíå ã æ5ç5óäúuð ] àì à [âíå2æ5ç5ó ã äöö|è ] ÷ Üû ø õ ü ê á [âíå ã æ5ç5óäúuð ] þì à [âíå ã æ5çBöRð ] ÷ Ü õ ü ê á [âíå ã æ5çBöRð ]

MH. Wzór IV. Strona czynna - temat: ÿ [ Ù × ¡Ö¡ÙÛ ].

Ü

ñ

Sg.

2 os. m.

î á î [ å ã è7â7åèçè ] ò ñ î î á ñ î [ å ã è7â7åèçèRó ] òÜ õ î á ñ î [ å è7â7å ã èç5ó2è ]

2 os. f.

õ î á ñ î [ åè7â7å ã èç5óæ ]

3 os. f.

Plur.

ì +Þß à é êë á [âfã äåå2æ5ç5í ] ôÜ ìõ +Þß á à [â¡äåå ã æ5çBö|è ] ñ ù ø à ìõ +Þß á à [â¡äåå ã æ5ç5óäú ] ôý ø à ìõ +Þß á à [â¡äåå2æ5ç5ó ã äöö|è ] þ ì+Þß à ÷ Ü õ á [â¡äåå ã æ5çBöRð ]

MH. Wzór III. Strona czynna - temat: ÿ [Ö× ÙÛ ]. Sg.

3 os. m.

Î Ä ÁBÂ ÃEÄ Í À Å [Æ7ÇÈÈ É ÇÊBÏRÐ ]

MH. Wzór II. Strona bierna - temat: ÑÒ Õ [Ö× ØÙÙÚÛ ].

3 os. m.

2 os. m.

Î Ä ÁBÂ ÃEÄ Í À Å [Æ7ÇÈÈ É ÇÊBÏRÐ ]

òü

Plur.

ñ é êë î á î [ å ã è7â7åèç5í ] ôÜ õ î á ñ î [ åè7â7å ã èçBö|è ]

ñ ñ ù ø à õ î á î [ åè7â7å ã èç5óäú ]

ñ

Dual.

îî á î [ å ã è7â7åèç0ð ] ø ñ ÷ Ü î î á î [ åè7â7å ã èçèRó ð ] øà ñ ÷ Üû õ î á î

[ åè7â7å ã èç5óäúuð ]

ôý ø à õ î á ñ î

øà ñ ÷ Üû õ î á î

96

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( "! # $ %'& $ ( )* + )-,/.0$ 1 203 $ 14! 561 %'768/9:%'; ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.2.1.10. 3 os. m.

LMORP N Q SUV T Q W [ =6?6< C =A@4B>D ]

lnk :mo qp r s

Sg. [ t u vxw6ty4zG{ ]

2 os. f. 1 os. m., f.

F~ :mo q p r s [ tvxw6t u y4z4>v ]

2 os. m.

2.15.8.7.2.1.11.

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

m k k [{6w6{nt>t u {Az40y ]

1 os. m., f.

k k [{6w6{nt>t u {Az4>v ]

3 os. f.

2.15.8.7.2.1.12.

Sg.

2 os. m. 2 os. f.

m F~ ¤o [>vxwvt>t u y4z40y ]

1 os. m., f.

~F ¤o [>vxwvt>t u y4z4>v ]

3 os. f.

2.15.8.7.2.1.13.

Sg.

3 os. m.

PRQ SUT Q W ZX [ Y N V [ =6?6< C =A@REJ ]

Dual.

|} [ t u vxw6ty4z4 ] k ~F :mo qp r s [ tvxw6t u y4zRH{ ] 0p ~F :mo qp r s [ tvxw6t u y4z4>vF ] ~F :mo qp r s

[ tvxw6ty4z4 u vFGH{ ]

~Fmo k :qp r s [ tvxw6t u y4zR ]

mo :qp r s [ t u vxw6ty4z/ ] ~Fmo k :qp r s [ tvxw6t u y4zG{ ] ~Fmo k :qp r s [ tvxw6t u y4z4>vFK ] ~Fmo k :qp r s [ tvxw6t u y4z4>vFK ] ~Fmo k :qp r s [ tvxw6t u y4zR ]

[>d0e ggni ].

Plur.

Dual.

| } r k k [{6wu {nt>t>{Az4 ] k k k [{6w6{nt>t u {AzRH{ ] 0p k k

¡ k k [{6wu {nt>t>{Az/ ] k k k [{6w6{nt>t u {AzG{ ] k k k

[ {6w6{nt>t u {Az4>vF ]

[ {6w6{nt>t u {Az4>vFK ]

k k

[ {6w6{nt>t>{Az4 u vFGH{ ]

k k k [{6w6{nt>t u {AzR ]

k k k [ {6w6{nt>t u {Az4>vFK ] k k k [{6w6{nt>t u {AzR ]

^:£ £ \¢ [f:d`fAgg>hji ].

Plur.

Dual.

| } ~Fr ¤o [>vxwu vt>ty4z4 ] k ~F ¤o [>vxwvt>t u y4zRH{ ] 0p ~F ¤o

¤o [>vxwu vt>ty4z/ ] k ~F ¤o [>vxwvt>t u y4zG{ ] k ~F ¤o

[ >vxwvt>t u y4z4>vF ]

[ >vxwvt>t u y4z4>vFK ]

~F ¤o

[ >vxwvt>ty4z4 u vFGH{ ]

k ~F ¤o [>vxwvt>t u y4zR ]

MH. Wzór VI. Strona czynna - temat:

k ©k k k [{6wu ªt>{AzG{ ]

[ =6?6< C =A@4B>DFIKJ ]

^`_ \] ab c [d0e fAg>hji ].

Plur.

MH. Wzór V. Strona bierna - temat:

lnk ¤o [>vxwu vt>ty4zG{ ] p ~F ¤o [>vxwu vt>ty4zG{ ] k ~F ¤o [>vxwvt>t u y4z4{ ]

3 os. m.

~Fr :mo qp r s

MH. Wzór V. Strona czynna - temat:

k k k [ {6wu {nt>t>{AzG{ ] p k k [{6wu {nt>t>{AzG{ ] k k k [{6w6{nt>t u {Az4{ ]

3 os. m.

PRQ SUT Q W XZ[ Y N V [ =6?6< C =A@REJ ]

MH. Wzór IV. Strona bierna - temat:

p F~ :mo qp r s [ t u vxw6ty4zG{ ] k ~F :mo qp r s [ t vxw6t u y4z4{ ] m ~F :mo q p r s [ t vxw6t u y4z40y ]

3 os. f.

[ =6?6=A@4B C DFEGEH= ]

Plur.

¥¦ [>d0e §¨gni ].

| } r © k k k [{6wu ªt>{Az4 ] 97

k ~F ¤o [ >vxwvt>t u y4z4>vFK ] k ~F ¤o [>vxwvt>t u y4zR ]

Dual.

¡ © k k k [{6wu ªt>{Az/ ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (« ¬" ® ¯ °'± ¯ ² ³*« ´ ³-µ/¶0¯ ·« ¸0¹ ¯ ·4 º6· °'»6¼/½:°'¾ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. m.

ÀO ¿ ÂFÁ Ä0Ã Å Æ Ã ÀÃ ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã

2 os. f.

ÀØ ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È0Ù ]

1 os. m., f.

ÀÔ ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È>Õ ]

3 os. f.

2.15.8.7.2.1.14.

Ç Ã [ÈÉ6ÊË ÌªÍ>ÉAÎGÉÈ ] Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4ÈÉ ]

Sg.

ìnë íî ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõö ÷Aøù4úGû ] þFÿ íî ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõö ÷Aøù4úGûó ] ë þF íî ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4óû ]

3 os. f. 2 os. m.

í Fþ íî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó0ù ]

2 os. f.

1 os. m., f.

ð Fþ íî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó>ô ]


2.15.8.7.2.1.16.

Å Ò Ã ÂFÁ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎGÉÈ Ì ] Å × Ã Ò Ô ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã

[ ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È>ÕFÖ ]

[ ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È>ÕFÖKÌ ]

ÏÚ Ò Ô ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ ÈÉ6ÊÌªÍ>ÉAÎ4È Ë ÕFÑGÑHÉ ] Å Û Ã ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎRÑÌ ]

MH. Wzór VI. Strona bierna - temat:

3 os. m.

2.15.8.7.2.1.15.

ÏÃ ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎRÑHÉ ] Ó0¿ Ò Ô ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã

3 os. f. 2 os. m.

[ ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎ4È>ÕFÖKÌ ]

Å Û Ã ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã [ÈÉ6ÊÌªÍ Ë ÉAÎRÑÌ ]

Þßà à ÜÝ á â [ãä:å0æ çnè>éjê ].

Plur.

Dual.

þFíî íî ü ï>ý ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõö ÷Aøù4ú4÷ ] ÿ ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõö ÷Aøù4ú ] ë þF íî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú Hû ] ë Fþ ÿ íî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4úGûó ] þFíî ð þF íî ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó> ô ] ë ð ï:ñ ð ò ð [ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó>ô ] ð þF íî ï:ñ ð ò ð ð þF íî ï:ñ ð ò ð

ë [ ó>ôxõF÷Aøù4ú4ó ö ôHû ]

þFíî ï:ð ò ð

ë ñ [ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú ]

MH. Wzór VII. Strona czynna a. - temat: Sg.

[ ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú4ó>ô ]

ë þFíî ï:ñ ð ò ð [ó>ôxõF÷Aø ö ù4ú ]

á Ý [ è>éå0æ è!nê ].

Plur.

Dual.

ë ÿ # ñ ë $ íü [ øù% õö ûnø>ûAúGû ] ü >ï & ý ÿ # ñ ë $ íü [ øù% õ ö ûnø>ûAú4÷ ] ÿ'Gÿ # ñ ë $ íü [ øù% õö ûnø>ûAú ] & ÿ ÿ # ñ ë $ íü [ øù% õö ûnø>ûAúGûó ] ë & ÿ # ñ ë $ íü [ øù% õ6nû ø ö ûAú Hû ] ë & ÿ ÿ # ñ ë $ íü [ øù% õ6ûnø ö ûAúGûó ] & í & í ð& $ í ë ÿ # ñ ë $ ü [ ø%ù õ6ûnø ö ûAú4óû ] ð ÿ # ñ ë $ ü

ë ÿ# ñ ë ü [ ø%ù õ6ûnø ö ûAú4ó>ô ] [ ø%ù õ6ûnø ö ûAú4ó>ô ] í & ÿ # ñ ë $ íü [ ø%ù õ6ûnø ö ûAú4ó0ù ] ð & ÿ # ñ ë $ íü ð& $ í

ë ÿ# ñ ë ü [ ø%ù õ6ûnø>ûAú4ó ö ô Hû ] [ ø%ù õ6ûnø ö ûAú4ó>ô ] ð & ÿ # ñ ë $ íü [ ø%ù õ6ûnø ö ûAú4ó>ô ] ë & ÿ # ñ ë $ íü [ ø%ù õ6ûnø ö ûA ú ] ë & ÿ # ñ ë $ íü [ ø%ù õ6ûnø ö ûA ú ] "

MH. Wzór VII. Strona bierna - temat: Sg.

3 os. m.

Å × Ã Ò Ô ÂFÐ Ä0Ã Å Æ Ã Ç Ã

(:à ÜÝ á* ) [ è4ä+å0æ äAè>éjê ].

Plur.

Dual.

ìnë ,*í ñ ð $ ý ü [ øô õö ôøù4úGû ] ü >ï þFý ,*í ñ ð $ ý ü [ øô õ ö ôøù4ú4÷ ] ÿ ,*í ñ ð $ ý ü [ øô õö ôøù4ú ] þFÿ ,*í ñ ð $ ý ü [ øô õö ôøù4úGûó ] ë þF ,*í ñ ð $ ý ü [ øô õô ø ö ù4ú Hû ] ë þFÿ , í ñ ð $ ý ü [ øô õôø ö ù4úGûó ] F þ í F þ í ð þF ,*í ð $ ý ë ,*ñ ð $ ý ü [ ø ô õôø ö ù4ú4óû ] ð ,*ñ ð $ ý ü

ë ñ ü [ øô

õôø ö ù4ú4ó>ô ] 98

[ øô

õôø ö ù4ú4ó>ô ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (-.0/ 1 2 354 2 6 7+-8 7:9;-? ]

5> A* ]

[ >5> A* ]

2 os. f.

G

[ >5>*A e ]

[ >5> A* ]

1 os. m., f.

G

2.15.8.7.2.1.18.

[ >5 * ]

[ >5> A* ]

Sg.

« ¬ G }

3 os. f.

¯ ¬ G }

2 os. m.

¯ ¬ G }

2 os. f.

¯ ¬ G }

1 os. m., f.

} ¯ ¬ G

Plur.

[ >5> ]

[ wA©Gy+z { ©w*xª~ ]. Dual.

[ !® \>AA ]

° ¬ G }

[ !® \>A ]

[ !®*\ A e ]

¯ ¬ G }

[ !®*\ A ]

¯ ¬ G }

[ !®*\ AA> ]

AA e ]

[ !®*\ AA* ]

[ !®*\ AAA ]

[ !® \>A ]

G ²

2 os. f.

[ >5> ]

¯ * ¬ G }

3 os. m.

2 os. m.

£ G

[ >5> ]

G ¡

MH. Wzór VIII. Strona bierna - temat:

3 os. m.

2.15.8.7.2.1.19.

[ >5> A5 * ]

[ >5 CC* ]

* ² G

mn o ±

r s q R r p t uv

Plur.

[ >5 CC*A ]

£ ¯ ¬ G }

[ !®*\ A ]

[ w*x y+z { |[y[w!|~ ]. G ²

Dual. [ >5 CC* ]

² G

G ²

[ >5 CC* ]

[ >5>CC e ]

[ >5>CC ]

[ >5>CC A> ]

[ >5 CC A* ]

[ >5>CC A* ]

[ >5>CC A5>CC*A e ]

[ >5>CC A* ]

[ >5>CC A* ]

[ >5>CC ]

[ >5>CC ]

² G

² G

² G

éAêAî ]

3 os. m.

ß ï Þ Ý

3 os. f.

ß ï Þ Ý Ù

2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Ù [

ß ï Þ Ý Ù

[ ä!å®æç è å®æCä>éAêëç ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAê õeë ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêëç ñ ]

í ô ÜGÛ Ý à Ý òÙ Þ ß á}â ã Í

Ý à ß á} Ý âã ÷ Ý à ß íô ÜGÛ ÞÍ

öù Ù à í Û Ý à Ý ß ô ÜGÞÍ ß á}â ã

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç>ë ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç*åø ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAç*åøñ ]

[ ä!å®æç*å®æCä è éAêAçëCæCä*ëê5è ñAõ ï ï Ý Þ Ù [ ç>ëCæCä*ëê5è ñAõ ï ï Ý Þ Ù [ ç>ëCæCä*ëê5è ñAõ

ß ï Þ Ý Ù [õ è ëCæCä*ëêå ]

è ëCæCä*ëêå

]

[ ç è ëCæCä*ëêå ] [ ç>ëCæCä*ëê5è õeë ]

[ ä è ëCæCä*ëêå ]

2.15.8.7.2.2.1.2.

3 os. m.

ß ï ÞÍ Ý ß [

Plur. Ù ì* â ï Þ Ý Ù [eëCæCä*ëê5è î+õeë ] ï ó Ù ô Þ Ý Ù [e ëCæCä è ëê õeë ] ï Ý Ù ì*â Þ Ù [ ç>ëCæCä*ëê5è î+õeë ] ï ó Ù ô Þ Ý Ù [ ç>ëCæCä è ëê õeë ]

ß ï Þ Ý Ù [õ è ëCæCä*ëêå ]

] é

é

] é

] é

]

MH. Wzór I b. Strona czynna - temat: ÿ [ !" ].

Sg. Ý $ 3 os. m. ß# ß %® Ù [ è ë'& ä!å®æ[å ] 3 os. f. ß# $ ß %®Ý Ù [ ç è ë'& ä!å®æ[å ] 2 os. m. ß# $ ß %®Ý Ù [ ç è ë'& ä!å®æ[å ] Û $ %®Ý Ù Ù áÍ 2 os. f. ß [ ç>ë'& ä!å®æ è õeë ] ï 1 os. m., f. ß# $ ß ( Ý [ ä è ë'& ä!å®æ[å ] 2.15.8.7.2.2.1.3.

[ ].

MH. Wzór I a. Strona czynna - temat:

[ ç è ëCæCä*ëêå ]

Ù Û ï Þ Ý Ù

[ ä!å®æç è å®æCä>éAêñ ]

ö à Ù íï ÜGÛ Ý à Ý ÞÍß á}â ã

2.15.8.7.2.2. Imperfectum. 2.15.8.7.2.2.1. Indicativus. 2.15.8.7.2.2.1.1.

Dual.

ïð G Ü ÛÍ Ý âã Þ Ý à ß á}

Ý à ß á} Ý âã ó Ù íô ÜGÛ ÞÍ

í ô ÜGÛ Ý à Ý òÛ Þ ß á}â ã Í

2 os. f.

í Û Ý à Ý ã ì*â ÜGÞÍ ß á}â ã

ÉsÊ Î Ê Ç\È ËÍÌ Ï}Ð Ñ

Plur. Ý $ Ù ìGáÍ ß ß %® Ù [eë'& ä!å®æ è î+õeë ] Ý $ ß %®Ý Ù óÙ áÍ [e ë'& ä è å®æë'& ä!å®æ è î+õeë ] Ý $ ß %®Ý Ù óÙ áÍ [ ç>ë'& ä è å®æë'&

ä!å®æ è ñAõ é

]

ö Ù $ %®Ý Ù áÍß

[ ç>ë'&


]

ö Ù $ %®Ý Ù áÍß

[ ç>ë'&


]

ß#

$ ß %®Ý Ù

üý þÿ

[õ è ë'&


ä!å®æ[å

]

]

[ " ].

ï ï Ý ÞÍ ß [

Dual. å®æCä*ëê5è ñAõ é

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ()+*-, . / 021 / 3 45)+6 487:9;/ ;? /
3 os. m.

2.15.8.7.2.2.1.7.

Plur. : V S [aS' V=!2 5d ] ¥] ¦ S [aS' V !cd ] : V S £ [ ¤VS' V=!2 5d ] ¥] ¦ S £ [ ¤VS' V !cd ] S ¬ [aS V=!Y ]

{ y ~ | [ " ]. MH. Wzór II. Strona bierna - temat: Y® ¯ }

Sg. H ° ± ² 3 os. m. [aS VVXY ] °H ± ² 3 os. f. £ [ ¤VS VVXY ] H ° ± ² 2 os. m. £ [ ¤VS VVXY ] ³ ¨ ± ² £ §o 2 os. f. [ ¤VS' VVX2 ©Kd ] H ° ± ² 1 os. m., f. ª « [ S VVXY ] 2.15.8.7.2.2.1.6.

GgHG I L J E MN [ OVQSR'TVUXW2P h!bi ] ef GgHG IKL J E MN [ OVQSR'TVUXW2P h!bi ] ef GgHG IKL J E MN [ OVQSR'TVUXW2P h!bi ] ef FHE G IKL J E Ms [btP QSR'TVUXWYQ ]

xzy MH. Wzór II. Strona czynna - temat: uwv {}~ | [ "V ].

3 os. m.

2.15.8.7.2.2.1.5.

[]Z ^ \ G IKL J ME _ [àQSR'T P UXWcbdU ] ^ k G IKJ Z L ME N [ OVQSR'TVUXW2P l5bdU ] f:j []Z ^ \ G IKL J ME N [ OVQSR'T P UXWcbdU ] FHE G IKL J E Ms [btP QSR'TVUXWYQ ]

Plur. : V ºS¨ »¼ [aS=¢½=!2 5d ] ¥] ¦ ºS¨ »¼ [aS=¢½ !cd ] : V ºS¨ »¼ £ [ ¤VS=¢½=!2 5d ] ¥] ¦ ºS¨ »¼ £ [ ¤VS=¢½ !cd ] ºS¨ »¼ ¬ [aS ¢½=!Y ]

Dual. ] ¡¾ºS¨ »¼ [aS=¢½=!2 ¢! ] ºS»¼ ] ¡¾¨ £ [ ¤VS=¢½=!2 ¢! ] ºS»¼ ] ¡¾¨ £ [ ¤VS=¢½=!2 ¢! ] ºS»¼ ] ¡¾¨ £ [ ¤VS=¢½=!2 ¢! ] ºS¨ »¼ ¬ [aS ¢½=!Y ]

y · { y | ~ [ "V¸¹ ]. MH. Wzór III. Strona bierna - temat: ¿ }

Sg. ° À »¼ [aS ¢½VXY ] ° À »¼ £ [ ¤VS ¢½VXY ] ° À »¼ £ [ ¤VS ¢½VXY ] ³ ¨ À »¼ £ §o [ ¤VS=¢½VX2 ©Kd ]

Plur. : V³ À »¼ [aS=¢½VX2 5d ] ¥] ³ ¦ À »¼ [aS=¢½ Xcd ] : V³ À »¼ £ [ ¤VS=¢½VX2 5d ] ¥] ³ ¦ À »¼ £ [ ¤VS=¢½ Xcd ] 101

Dual. ] ´ À »¼ [aS=¢½VX2 ¢! ] »¼ ] ´ À £ [ ¤VS=¢½VX2 ¢! ] »¼ ] ´ À £ [ ¤VS=¢½VX2 ¢! ] »¼ ] ´ À £ [ ¤VS=¢½VX2 ¢! ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Á+Â-Ã Ä Å Æ2Ç Å È É5Á+Ê É8Ë:Ì;Å Í=Á+Î;Ï Å Í!Ã Ð'Í Æ2Ñ'Ò:Ó"Æ2Ô ) © 2002. (kopia bezpłatna)

ÖÕ Ø;× Ù Ú× Û Ü 1 os. m., f. w [ ÝÞSßà á½ÝVâXãYÞ ] 2.15.8.7.2.2.1.8.

Sg. õ ô "ö÷ ù ø úô û [ütý þSÿ þ ] õ 3 os. f. ô "ö÷ ù ø úô [ ý þSÿ þ ] õ 2 os. m. ô "ö÷ ù ø úô [ ý þSÿ þ ] ö "ö÷ ù ø úô [ VþSÿ ý ] 2 os. f. 1 os. m., f. õ ô "ö÷ ø [ ý þSÿ þ ]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

( ö ' ù ø ú ô [ VþSÿ ý ] 1 os. m., f. &ô ' ø [ ý þSÿ þ ]

2 os. f.

3 os. m. 3 os. f.

&*ô 2 ' ù 3 ú [ 545'ÿý 6

þ ]

2 os. m.

&*ô 2 ' ù 3 ú [ 545'ÿý 6

þ ]

2 os. f.

( ö 2 ' ù 3 ú

[ 545'ÿ6

ý ] 1 os. m., f. &*ô 2 ' ù [ 45'ÿý 6

þ ]

3 os. m. 3 os. f. 2 os. m.

Dual. "ö÷ ù ø ú ô û [üaþSÿ ý "ö÷ ø ù ú ô [ VþSÿ ý "ö÷ ø ù úô [ VþSÿ ý "ö÷ ø ù úô [ VþSÿ ý

Plur. ( ' ù ø úô û [üaþSÿ ý ] ( ' ù ø úô û [üaSþ ÿ ý ] ( ' ù ø úô [ VSþ ÿ ý ] ( ' ù ø úô [ VþSÿ ý ] &ô ' ù ø ô ú [ tý þSÿ þ ]

Dual. )* ' ù ø úô û [üaþSÿ ý ø )* ' ù úô [ VþSÿ ý ø )* ' ù úô [ VþSÿ ý

]

]

]

]

ø )* ' ù úô [ VþSÿ &ô ' ù ø ô ú [ tý þSÿ

] ] ]

ý ]

þ ]

+ #-, , , . MH. Wzór V. Strona czynna - temat: ! ì î [ $0/ $ð1$ññ%$ ó ].

Sg. &*ô 2 ' ù 3 ú û [ü45'ÿý 6

þ ]

2.15.8.7.2.2.1.11.

Plur. "ö÷ ù ø úô û [üaþSÿ ý ] "ö÷ ù ø úô û [üaþSÿ ý ] "ö÷ ù ø úô [ VþSÿ ý ] "ö÷ ù ø úô [ VþSÿ ý ] õ ô "ö÷ ù ø úô [ tý þSÿ þ ]

õô "ö÷ ù ø ô ú [ tý þSÿ þ ] "# ë MH. Wzór IV. Strona bierna - temat: ! ì}î í [ ï"ðñ%$ ó ].

Sg. &ô ' ù ø ô úû [ütý þSÿ þ ] &ô ' ù ø ô ú [ ý þSÿ þ ] &ô ' ù ø ô ú [ ý þSÿ þ ]

2.15.8.7.2.2.1.10.

Öw Õ Ø;× Ù ä × åÕ æ [çaÞSßà á½ÝVâXãYÞ ]

êzë MH. Wzór IV. Strona czynna - temat: èwé ì}î í [ ï"ðñVòó ].

3 os. m.

2.15.8.7.2.2.1.9.

Öw Õ Ø;× Ù ä × åÕ æ [çaÞSßà á½ÝVâXãYÞ ]

( 2 ' ù 3 ú û

Plur.

[ü45'ÿ6

ý ] ( 2 ' ù 3 ú û [ü45'ÿ6 ý ] ( 2 ' ù 3 ú [ 545'ÿ6

ý ] ( 2 ' ù 3 ú [ 545'ÿ6 ý ] &*ô 2 ' ù 3 ú [ 45'ÿý 6

þ ]

2 ) ' ù 3 ú û

Dual.

[ü45'ÿ6

ý ] 2 ) ' ù 3 ú [ 545'ÿ6

ý ] 2 ) ' ù 3 ú [ 545'ÿ6

ý ] 2 ) ' ù 3 ú [ 545'ÿ6

ý ] &*ô 2 ' ù 3 ú [ 45'ÿý 6

þ ]

+ #-, , . MH. Wzór V. Strona bierna - temat: ! ì î í [ ï*/ $ð1$ññ%$ ó ].

Sg. &*ô 2 ' ù 3 ô ú û [üaþ75'ÿý 6

þ ] &*ô 2 ' ù 3 ô ú [ Vþ75'ÿý 6

þ ] &*ô 2 ' ù 3 ô ú [ Vþ75'ÿý 6

þ ]

( 2 ' ù 3 ú ô û

Plur.

2 ) ' ù 3 úô û

Dual.

[üaþ75'ÿ6

ý ] [üaþ75'ÿ6

ý ( 2 ' ù 3 úô û [üaþ75'ÿ6 ý ] ) 2 ' ù 3 úô [ Vþ75'ÿ6

ý 2 ( 2 ' ù 3 úô ) ' ù 3 úô 102

] ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (8:9 ?A@ > B C8:D CFEGH> I58:JHK > I; LI ?AMNOP?AQ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

`b _ ec a d f g _ h _ j i k

[ R S7R5TUT6V V TXWAY Z[T ] m_ cen d f g _ h_ ji k [ R S7R5TUT6V V Y TXWe[T ]

[ R S7R5TUT6V V TXWAY \[^] ] df o pqr g _ h_ ji k

[ R S7R5TUT6V V TXWAY l[T ] 1 os. m., f. si d f g _ kH_ t u [ V%S7R5TUvY T6V V TXW4S ]

si d f g _ h_ i j w [[xS7R5TUvY T6V V TXW4S ]

[ R S7R5TUT6V V TXWAY \[^] ] si d f g _ h_ i jw [[xS7R5TUvY T6V V TXW4S ]

2 os. f.

2.15.8.7.2.2.1.12.

MH. Wzór VI. Strona czynna - temat: y{%| z } ~ z z z [ 0 1 %6 ].

Sg. H [45v X4 ]

H

3 os. f.

H ¦ [ 545v X4 ]

[455 XA ¡ ] § ¨ H [455 Xe¡ ]

2 os. m.

H ¦ [ 545v X4 ]

H ¦

[ 5455 XA ¡^¥ ] £¤ H ¦

ª H ©b ¦

[ 5455 XA ¡ ] § ¨ H ¦ [ 5455 Xe¡ ]

[ 5455 XA ¡^¥ ] £¤ H ¦

[ 5455 XA «¡ ] 1 os. m., f. H ¦ £ ¬ [ 45v X4 ]

H [¡45v X4 ]

3 os. m.

2 os. f.

2.15.8.7.2.2.1.13.

Plur. ¢

£¤ H

Dual.

¢

[455 XA ¡^¥ ] £¤ H ¦

¢ ¢

[ 5455 XA ¡^¥ ] H [¡45v X4 ]

P ® MH. Wzór VI. Strona bierna - temat: y{%| z } ~ z z [ ¯* 1 %6 ].

3 os. m.

Sg. H [x75v X4 ]

H

3 os. f.

H ¦ [ 75v X4 ]

[x755 XA ¡ ] § ¨ H [x755 Xe¡ ]

2 os. m.

H ¦ [ 75v X4 ]

H ¦

[ 755 XA ¡^¥ ] £¤ H ¦

ª H ©b ¦

[ 755 XA ¡ ] § ¨ H ¦ [ 755 Xe¡ ]

[ 755 XA ¡^¥ ] £¤ H ¦

[ 755 XA «¡ ] 1 os. m., f. H ¦ ¬ [ %75v X4 ]

H [¡x75v X4 ]

2 os. f.

2.15.8.7.2.2.1.14.

¢

£¤ H

Dual.

¢

[x755 XA ¡^¥ ] £¤ H ¦

¢ ¢

[ 755 XA ¡^¥ ] H [¡x75v X4 ]

² µ³ MH. Wzór VII. Strona czynna - temat: °± ~´ z z [ P¶1{ ·¸ ].

Sg. ½» ¹ º ª ¼ [¾¡0v 65¥4 ] ½» ¹ º ª ¼ 3 os. f. ¦ [ 5¾¡0v 65¥4 ] ½» ¹ º ª ¼ 2 os. m. ¦ [ 5¾¡0v 65¥4 ] ¿ ª º ª ¼ ½» ©b 2 os. f. ¦ [ 5¾¡065¥A «¡ ] » £¬ 1 os. m., f. ¹ º ª ¼ [ ¾¡0v 65¥4 ] 3 os. m.

Plur.

Plur. ½» ¿ º ª ¼ [¾¡065¥A ¡ ] ½» § ¿ ¨ º ª ¼ [¾¡06 ¥e¡ ] ½» ¿ º ª ¼ ¦ [ 5¾¡065¥A ¡ ] ½» § ¿ ¨ º ª ¼ ¦ [ 5¾¡06 ¥e¡ ] ½» ¹ º ª ¼ [¡¾¡0v 65¥4 ] 103

Dual. ½» £ÀÁº ª ¼ [¾¡065¥A ¡^¥ ] ¢ £ÀÁº ª ½ » ¦ [ 5¾¡065¥A ¡^¥ ] ¢ ½» £ÀÁº ª ¼ ¦ [ 5¾¡065¥A ¡^¥ ] ¢ ½» £ÀÁº ª ¼ ¦ [ 5¾¡065¥A ¡^¥ ] ¢ ½» ¹ º ª ¼ [¡¾¡0v 65¥4 ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (Â:Ã JM; NOJ ?APOQHR4?AS ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2 os. f.

1 os. m., f.

U

T W V X4V Z Y [ T Z Y \T ]

iT W j X4V Z Y [ T Z Y \T ] ['^ _O`&^'_OÒa d bMckfh_

[ ^'_O`&^'_OÒa'bMcAd egfh_ ]

rq 4X V Z Y [ T s Y n t [ a _O`&^ d _OÒa'bMc/u

2.15.8.7.2.2.1.19.

rq 4X V Z Y [ T Z Y \T v [h f _O`&^ d _OÒa'bMc/u

]

g [ & OO/

3 os. f.

g ª [ & OO/

2 os. m.

g ª [ & OO/

2 os. f. 1 os. m., f.

]

MH. Wzór X. Strona bierna - temat: Sg.

3 os. m.

l mno X4V Z Y [ T Z Y \T ] [ ^'_O`&^'_OÒa'bMcAd pMfb ] rq X4V Z Y [ T Z Y \T v [fh_O`&^ d _OÒa'bMc/u

]

]

H ¡£ ¢ g

w/x y{|~z } |2z [ 4 56

Plur.

¦ ¦

§ g ª

¦

§ g ª

¦

§ g ª

[&'OOA ¤¥h ]

§ g

]

« £ ¬ g [ &'OO k¥h

]

H ¡£ ¢ g ª

]

g ° ¢ ± [ 5 & OO/

]

Dual.

[ &'OOA ¨M¥© ] [ &'OOA ¨M¥© ]

« £ ¬ g ª [ &'OO k¥h

[ &'OOA ¯g¥h ]

].

[&'OOA ¨M¥© ]

[ &'OOA ¤¥h ]

£ ® g ª

g ² [ ¥ & OO/

]

[ &'OOA ¨M¥© ]

g ² [ ¥ & OO/

]

2.15.8.7.2.2.2. Czasownik MH - Imperativus. 2.15.8.7.2.2.2.1.1. Wzory trybu rozkazuj ³ cego czasownika MH. Imperat ¶ wzór I. a. Schemat: ´ µ ¬ ®· [ ¸:¹»º56 ]. Sg.

2 os. m. 2 os. f.

g° ·® [ ©A"¼4½¾ ] Ï ÂkÇ Ã ÄgÆÅ ¿Ç [ È É ÊAË"¼4½¾kÐ ]

2.15.8.7.2.2.2.1.2.

2 os. f.

Þ Å ß Ö à Å Á ¿ [ È É áâãÈ5áË ] Ï ÇÆ ß Ö à Å Á ¿ [ È É áâãÈ5áËIÐ ]

2.15.8.7.2.2.2.1.3.

2 os. f.

Õ6Å ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼ÊM¾ ] Ï ë Ç ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼ÊM¾kÐ ]

2.15.8.7.2.2.2.1.4. 2 os. m.

Dual.

ÃÍÃ ÄgÆÅ Ç¿ [ È É ÊAË"¼4½¾HÎ ÃÍÃ ÄgÆÅ Ç¿ [ È É ÊAË"¼4½¾HÎ

¿ À4Æ Ö ÒÑ Æ Å

Plur.

ß Ö à Å Á ¿ [ È É áâãÈ5áË&Ì ] ß Ö à Å Á ¿ [ È5áâãÈ É áËIÔh½ ]

MH. Imperat - wzór II. Schemat: Sg.

2 os. m.

Plur.

¿ ÀkÂ Á Ã ÄgÆÅ Ç¿ [ È É ÊAË"¼4½¾MÌ ] ÒÑ ÂkÓ Ã ÄgÆÅ Ç¿ [ È'ÊAË"¼{É ½¾kÔh½ ]

MH. Imperat - wzór I. b. Schemat: Sg.

2 os. m.

Sg.

Plur.

]

] ]

]. Dual.

ß Ö à Å Á ¿ [ È É áâãÈ5áË'Î ß Ö à Å Á ¿ [ È É áâãÈ5áË'Î

Ø Õ6× æ Ã [Û çèÜ"Üé"Ý

] ]

]. Dual.

Ãì ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼ÊM¾HÎ Ãì ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼ÊM¾HÎ

¿ Àë Á ê æ Æ Ñ [,Ë É ½»¼M¼ÊM¾MÌ ] ÒÑ ë Ó ê æ Æ Ñ [ËO»½ ¼M¼{É ÊM¾kÔh½ ]

Plur.

¿ Àë Á ï Ç äåÆ Ñ [,Ë É Î/¼ÊM¾MÌ

Ø Õ× Ö Ó Á ¿ [ MÙ ÚÛ»ÜMÚÝ åä Æ Ñ äåÆ Ñ

MH. Imperat - wzór III. Schemat:

Õ Å ï Ç äåÆ Ñ [,Ë É Î/¼ÊM¾

]

Ø Õ í Ç ä Ã [Û îÜé"Ý

] ]

]. Dual.

Ãì ï Ç åä Æ Ñ [,Ë É Î/¼ÊM¾HÎ

] 105

]

]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej (ð:ñ 5 4 "! # = [ $&%('*)-.$0/ + %7?@?A1 B "! # 8 [ $&%('*),+ -.$ ?C: ]

UH. Wzór V. Strona czynna - temat: Sg. U VXY W Z U\[

IKL J FD G E H

]

[ ]2^C_7` ^ba a^dc0i ]

Z\ [ e f"j VXY W U

[ ]2^C_7` ^ba a^dc0i ]

[ ]2^C_7` ^ba a^dc"^ ]

] ]

[ M"NPO*Q NR2RKNTS ].

Plur. h Z\ [ e fg Y W U

5 "! # 89 4 [ $&%('*),+ -.$0/"%76;: 5 "! # 89 4 [ $&%('*),+ -.$0/"%76;: B "! # 8 [ $&%('*),+ -.$ ?C: ]

k Y W ZU \ [

Dual. [ ]2^C_7` ^ba a^dc l ]

3 os. f.

nm

U VXY W Z U\[

[ ]2^C_7` ^ba a^dc"^C] ]

[ p V Y W Z oq U\[

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc sA^ ]

\ [ Z\ [ t U VXY W U

2 os. m.

n[

p VXY W Z U\[

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]2^ ]

U\[ u m \ g p VXY W Z

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]"v7w ]

[ \ p Z\ [ t x g VXY W U

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc"^C] l ]

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]"v7w;l ] 2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.12.

ny

p VXY W Z U\[

n

p VXY W Z U \ [ g

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]"v ]

\[ { W \ p VXY W Z g U

[ \ p Z\ [ t x g VXY W U

[ _r^ba a^dc0] ` v7s@sA^ ]

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0]"v7w;l ]

| [ p VXW Z Y U\[

| [ p Z\ [ t XV Y W U

t

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc sCl ] IbL

Sg. [ YZ \ j g

3 os. f.

m [ Y Z \ j g

2 os. m.

[ m Y Z \ j g

2 os. f.

y m Y Z \ j g

1 os. m., f.

mY Z \ g j g

Plur. [ ]"vc0_7` v7a az.c0i ]

[ Z \ t Y j g

[ ]"vc0_7` v7a az.c"^C] ]

{[ m Y Z \ j g

[ ]"vc0_dv7a a,` z.c sA^ ]

[ [ Z \ t Y j g

[ ]"vc0_dv7a a,` z.c0]2^ ]

um g m Y Z j \ g

[ Z \ tx g m Y j g

[ ]"vc0_dv7a a,` z.c0]"v7w ]

[ ]"vc0_dv7a a,` z.c0]"v7w;l ]

{W m Y Z \ g j g

[ Z \ tx g m Y j g

[ ]"vc0_dv7a az.c0] ` v7s@sA^ ]

[ ]"vc0_dv7a a,` z.c0]"v7w;l ]

[ Z \ t mY j g

[ Z \ t mY j g

[ ]"vc0_7` v7a az.c"^ ]

[ ]"vc0_dv7a a,` z.c0] z ] [ ]"vc0_dv7a a,` z.c0]"v ]

[ ]"vc0_dv7a a,` z.c sCl ]

UH. Wzór VI. Strona czynna - temat: ZU \ [ UV [ t

Dual.

Z \ e g Y j g

Sg. 3 os. m.

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc sCl ]

UH. Wzór V. Strona bierna - temat: }G.~ [ M&@O*Q *R2RqS ].

3 os. m.

2.15.8.7.3.1.13.

[ ]2^C_r^ba a,` ^dc0] z ]

[ ]2^C_7` la^dc"^ ]

J IKL J D H

Plur. h [ Z \[ e fg t U

[ ]2^C_7` la^dc0i ]

[ Z\ [ e f"j V t U

[ ]2^C_7` la^dc0i ]

[ ]"vc0_7` v7a az.c l ] [ ]"vc0_dv7a a,` z.c"^C] l ]

[ ]"vc0_dv7a a,` z.c sCl ]

[ M"NPO*Q .RKNTS ]. k [ Z\ [ tU

Dual. [ ]2^C_7` la^dc l ]

3 os. f.

nm

ZU \ [ UV [ t

[ ]2^C_7` la^dc"^C] ]

[ pV [ Z \[ oq tU

[ ]2^C_bla,` ^dc sA^ ]

\ [ [ Z\ [ t UV t U

2 os. m.

n[

Z \[ pV [ tU

[ ]2^C_bla,` ^dc0]2^ ]

ZU \ [ um \ g p V [ t

[ ]2^C_bla,` ^dc0]"v7w ]

[ \ p [ Z\ [ tx g V t U

[ ]2^C_bla,` ^dc"^C] l ]

[ ]2^C_bla,` ^dc0]"v7w;l ] 2 os. f.

ny

Z \[ pV [ tU

[ ]2^C_bla,` ^dc0] z ]

{W \ p V [ Z U \ [ g t

[ \ p [ Z\ [ tx g V t U

[ ]2^C_bla^dc0] ` v7s@sA^ ]

[ ]2^C_bla,` ^dc0]"v7w;l ]

110

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( * 2¡ ¢ £ ¤¥ ¦§ ) © 2002. (kopia bezpłatna)

1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.14.

¨©«ª ¬X® ¯± ° ²

[ ³2Ćµb¶·,¸ ´d¹0³"º ]

Sg.

3 os. f.

Ï ÕÔ äã à Í Ð Ñ"Ób Ò

2 os. m.

Ï ÕÔ äÍ à ã Ð Ñ"Ób Ò

Ï ÓbÕ Ô ä à ã ë Ð Ñ"Ò

1 os. m., f.

Ôä à ã Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

Plur. [ Ö"×Ø0Ù7Ú Û*ÜÝ.Ø0Û ]

à Ï ÓbÕ Ô á Í Ð Ñ"Ò

[ Ö"×Ø0Ù7Ú Û*ÜÝ.Ø"ÞCÖ ]

Ï ÕÔ åÍ à ã Ð Ñ"Ób Ò

[ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø æAÞ ]

ç à Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ á Í Í

[ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö2Þ ]

è ã ç Ô à ã Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

áê Í

[ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é ]

[ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é;â ]

Ï ÓbÕ Ô å ç Ôà ã ì Ð Ñ"Ò

áê Í

[ Ö"×Ø0Ù@Û*ÜÝ.Ø0Ö Ú ×7æ@æAÞ ]

[ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é;â ]

í à Ï ÓbÕ Ô á Í ã Ð Ñ"Ò

í à Ï ÓbÕ Ô Ð Ñ"Ò á Í ã

[ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö Ý ] [ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø0Ö"× ]

[ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø æCâ ] ÂKôKó õö ðî ñ ï ò

UH. Wzór VII. Strona czynna a. - temat: Sg. ú ûXü Í Ó ú ý ã ëß

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ"Þ ]

3 os. f.

ã

2 os. m.

Í ûXü Í Ó ú ý ã ßë [ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö2Þ ]

ú ûXü Í Ó ú ý ã ß ë

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ"ÞCÖ ]

ë ûXü Í Ó ú ý ã ßë [ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö Ý ]

2 os. f.

2.15.8.7.3.1.16.

Dual.

à Ô Ï ÓbÕ Ô ß Ñ Ð Ñ"Ò

[ Ö"×Ø0Ù7Ú Û*ÜÝ.Ø"Þ ]

2 os. f.

1 os. m., f.

[ ³2Ćµb¶·,¸ ´d¹ ¼C¶ ]

ÂbÃÄ

Îd Í Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

3 os. m.

» ± ² ¯ ª ¬X ® ¯°

[ ³2Ćµb¶·,¸ ´d¹ ¼C¶ ]

UH. Wzór VI. Strona bierna - temat: ½T¿¾ ÀÁ [ Å&ÆrÇ,È*É ÊbËÌqÇ ].

3 os. m.

2.15.8.7.3.1.15.

» ± ² ¯ ª ¬X ® ¯°

ûXü Í Ó ú ý ã ß [ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö"× ] ë Ô

Plur. Ô Ó ý ß ÿ ü Í ú ã ëß

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ0Û ]

Ó ý ß ÿ Ò Xû ü Í ú ã ßë

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ0Û ]

[ Ö"×Ø0Ù7Ú Û*ÜÝ.Ø â ] [ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø"ÞCÖ â ]

ç Ô à ã Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

ç Ô à ã Ð Ï Ñ"Ób Ò ÕÔ

[ Ö"×Ø0Ù@Û*Ü,Ú Ý.Ø æCâ ]

[ Ç"Ì÷øÈ*É ùËKùTÇ ]. Dual. ý ü Í Óú ã ëß

[ Ø2ÝþæÙ7Ú ÞbÜÞdØ â ]

Í ûXü Í Ó ú ý ã ß [ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ æAÞ ] ë

Õ Ó ý á Í ú ûXü Í ú ã ßë

è ã Õ Ô Xû ü Í Ó ú ý ã ß ë

ÕÔ Ó ý á ê Í Xû ü Í ú ã ßë

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö"×7é ]

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö"×7é;â ]

å Õ Ô ûXü Í Ó ú ý ã ì ßë

ÕÔ Ó ý á ê Í Xû ü Í ú ã ßë

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜÞdØ0Ö Ú ×7æ@æAÞ ]

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ0Ö"×7é;â ]

ý Ó ý á Í ûXü Í ú ã ëß

ý Ó ý á Í ûXü Í ú ã ëß

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ æCâ ] ÂKô ó ö Á

UH. Wzór VII. Strona bierna - temat: ½Tñ.¾ Á Sg.

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ"ÞCÖ â ]

[ Ø2ÝþæÙrÞbÜ,Ú ÞdØ æCâ ]

[ ÇÆ*÷øÈ*É Æ*ËÌqÇ ].

Plur.

Dual.

3 os. m.

Îd Í ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

3 os. f.

ä ã à Í ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

[ Ø&×7æÙ7Ú ×7ÜÝ.Ø"ÞCÖ ]

å Í à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

2 os. m.

ä Í à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö2Þ ]

è ã ç Ô à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

áê Í

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é ]

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é;â ]

ÏÓ ý å ç Ôà ã" ì ü Ò ã Òß

áê Í

[ Ø&×7æÙd×7ÜÝ.Ø0Ö Ú ×7æ@æAÞ ]

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö"×7é;â ]

í à Ï Ó ýã ü Ò Òß á Í ã"

í à Ï Ó ýã ü Ò Òß á Í ã"

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.3.1.17.

[ Ø&×7æÙ7Ú ×7ÜÝ.Ø"Þ ]

Ï Ó ýã ä à ã" ë ü Ò Òß

Ï ý Ôä à ã " ü ÓÒ ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö Ý ] [ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø0Ö"× ]

àÔ Ï Ó ý ß Ñ ü"Ò ã Ò ß

[ Ø&×7æÙ7Ú ×7ÜÝ.Ø0Û ]

à ÏÓ ý á Í ü"Ò ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø æAÞ ]

ç à ÏÓ ý á Í Í ü"Ò ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø æCâ ]

UH. Wzór VIII. Strona czynna - temat: Sg.

Plur. 111

ðî ñ ï ï

õö

[ Ø&×7æÙ7Ú ×7ÜÝ.Ø â ] [ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø"ÞCÖ â ]

ç Ô à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

ç Ô à ã ü"Ï Ó Ò ý ã Ò ß

[ Ø&×7æÙd×7Ü,Ú Ý.Ø æCâ ]

[ Ç"Ì"ÈCÅ É ùËKùTÇ ]. Dual.

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( !" #"$%&' ) © 2002. (kopia bezpłatna)

3 os. m.

( )+, * -/* 0". 12 [ 34576 8 9;:"9&@ ? , * -/* 0". 12

[ 34576 8 9;:"9=C )+, * -/* 0". 12

[ 34576 8 9;:"9 G B

[ !#%$'&(#)05 " DF;*;=# ] [ !#%$'&:" #)05D ]

L . 8

>

Sg.

. I + ,- ' -

[ ! " /(&9J0)*#65 ]

4 . 8 ' I -

2 os. f. 1 os. m., f.

2.15.8.7.4.1.9.

Plur.

[ !#%$'&:" #)05DFEH2 ]

[ !#%$'&:" #)

[ !#%$'&:" #) G B ' -

[ !S/(&:" J0)05DFEH2 ]

4I . 8 ' I -

[ !S/(&:" J0)05CJ ]

7 ? B . 8 ' K I -

[ !S/(&9J0)05 " DF;*;=# ]

? .8 I > G B ' -

[ !S/(&:" J0)05DFEH2 ]

I B4 . 8 '

[ !S/(&:" J0)05D ]

L .8 I > ' -

[ ! " /(&9J0)*# ]

PW. Wzór V. Strona czynna - schemat: Sg.

U V N T

[ !S/(&:" J0) ' -

[ !S/(&:" J0) K ,

Z K ,

AC ? B . 8 K , Z

L .8

1 K ,

Z

[ 5@#%$\#*&&:" #) ]

# (& ) * C J M :D %' Q

J :D # () * I O ! M %'&

[ +-,/.0.,32345. 1 ,F7FH6 ]

[ +-,/.0.,32E1 45.,NP> ]

# (& ) * R ! :D %'

R :D # () * I ! %'&

[ +-,/.0. 1 ,3234576 ]

[ +-,/.0.,32E1 45.4 ] [ +-,/.0.,32E1 45., ]

I

[ +-,/.0. 1 ,32345; ]

% # (& ) * ]

[ +-,/.0.,32E1 45GFB> ]

PW. Wzór X. Strona czynna - schemat: Sg.

" ! ^ ! 9 @ J ! @ #8 _

8 9 : ) ^ ! 9 @ J ! _ @ #8

U WV

T S S X Y

Plur.

[ +-,/.0.,32E1 45GFB> ]

[ GZ [\]-[$ ].

9 J #8 ]

A @ : ^ ! 9 @ J ! _ @ #8
]

A# : D ^ ! 9 @ J ! _ @ #8

C J M : D ^ ! 9 @ J ! _ @ #8 Q

J : D 9 J #8 IO ! M ^ ! @ ! _ @

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5.4 ]

[ +K4a`.K6cbd2/6T5. 1 ,F7FH6 ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5.,NP> ]

: # MA D ^ ! 9 @ J ! _ @ 8

R : D 9 J #8 I ! ^ ! @ !_ @

R : D 9 J #8 I ! ^ ! @ !_ @

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5., ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5GFB> ]

[ +K4a`.K6cbd2E1 6T5GFB> ]

PW. Wzór X. Strona bierna - schemat: Sg.

Plur. [ +-,e`. 1 ;/2345; ]

[ \Z ] ]. Dual. [ +-,e`. 1 ;/2345?> ]

3 os. m.

"$ ! ^ # 9 J M_ @ )*

3 os. f.

: ^ # 9 J @ )* A@ M_
@Q A ? [ BCRFSDTDUTH ]. Dual.

"!# JV [W ,Y,LL"&% $%'& ] "!# JV ( [),Y,LL"&% $%'& ] "!# JV ( [),Y,LL"&% $%'& ] "!# JV ( [),Y,LL"&% $%'& ] IJV 7 [W, ,LL"&% ]

PW. Wzór II. Strona bierna - schemat: Sg.

3 os. m.

Plur.

KJ [M L : ] *" + KJ [M LN :- ] KJ ( [)3 L : ] *" + KJ ( [)3 LN :- ] KJ 7 [ L : ]

öWø ÷ ù ôBõ ú

Dual.

PW. Wzór II. Strona czynna - schemat:

IJV [W , ,LL"&% ]

2.15.8.7.4.2.1.7.

Plur.

[ ] *" + [, - ] ( [). ] *" + ( [)., - ] 7 [ ]

PW. Wzór I. Strona bierna - schemat:

KJ [ L : ] KJ ( [) L : ] KJ ( [) L : ] /1 0 KJ ( [)3 L : 23 ] KJ 4 5 [ 6 L : ]

2.15.8.7.4.2.1.6. 3 os. m.

PW. Wzór I d. Strona czynna - schemat:

P8 ;=Z >@Q A ? [ BCRFSDTDGFIH ]. Dual.

"!# J[ [W ,Y,LL : $%'& ] "!# J[ ( [),Y,LL : $%'& ] "!# J[ ( [),Y,LL : $%'& ] "!# J[ ( [),Y,LL : $%'& ] IJ[ 7 [W, ,LL : ]


2.15.8.7.4.2.1.8. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

Sg.


Plur.

[W,s : ] " [W,sN :- ] [,s : ] " [,sN :- ] ¦ [W, s : ]

Sg.

Plur.

X K [M "% ] " X K [M N %- ] X K [3 "% ] " X K [3 N %- ] I K ¦ [ "% ]

Dual.

Sg.

Plur.

K [M : ] " K [M N :- ] K [3 : ] " K [3 N :- ] K ¦ [ : ] 128

:§ ©'¨ ª ¬@« ® [ ¯°±'²G³I´ ]. Dual.

" [W,s : %' ] " [,s : %' ] " [,s : %' ] " [,s : %' ] ¦ [W, s : ] P§ ¶=µ ¬@· ® [ ¯°E²¸T´ ]. Dual.

" K [M "% %' ] " K [3 "% %' ] " K [3 "% %' ] " K [3 "% %' ] I K ¦ [ "% ]

PW. Wzór IV. Strona bierna - schemat:

K [ : ] K [ : ] K [ : ] ¡ K [3 :¢3 ] K £ ¤ [ ¥ : ]

Pu w'v x z@y | { [ }~'T ].

" [W,s"% %' ] " [,s"% %' ] " [,s"% %' ] " [,s"% %' ] I ¦ [W, s"% ]

PW. Wzór IV. Strona czynna - schemat:

I K [ "% ] I K [ "% ] I K [ "% ] ¡ X K [3 "%¢3 ] I K £ ¤ [ ¥ "% ]

2.15.8.7.4.2.1.11.

Plur.

X [W,s"% ] " X [W,sN %- ] X [,s"% ] " X [,sN %- ] I ¦ [W, s"% ]

PW. Wzór III. Strona bierna - schemat:

[W, s : ] [, s : ] [, s : ] ¡ [,s :¢3 ] £ ¤ [ ¥G, s : ]

2.15.8.7.4.2.1.10. 3 os. m.

PW. Wzór III. Strona czynna - schemat:

I [W, s"% ] I [, s"% ] I [, s"% ] ¡ X [,s"%¢3 ] I £ ¤ [ ¥G, s"% ]

2.15.8.7.4.2.1.9. 3 os. m.

\N]_^ ` a bc a d e\Nf ehgjika l.\Nmkn a l%^ ol bpqjrsbt

:§ ¶=¨ ¬@· ® [ ¯°E²G³I´ ]. Dual.

" K [M : %' ] " K [3 : %' ] " K [3 : %' ] " K [3 : %' ] K ¦ [ : ]


2.15.8.7.4.2.1.12. 3 os. m. 3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

¹Nº_» ¼ ½ ¾¿ ½ À Á¹NÂ ÁhÃjÄk½ Å.¹NÆkÇ ½ Å%» ÈÅ ¾ÉÊjËs¾Ì

PW. Wzór V. Strona czynna - schemat: Sg.

2.15.8.7.4.2.1.13.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

3 os. f. 2 os. m. 2 os. f. 1 os. m., f.

þPÿ [

]. Dual.

ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Ú â [ð ãWê å.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ð åê å.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ð åê å.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ð åê å.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú ý [ïWê å.äæç ä,èè ä:éê ]

[

]. PW. Wzór VI. Strona czynna - schemat:

þ

Sg.

3 os. m.

Plur.

ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú â [Wã ê å.äæç ä,èè ä:éê ] ëÞ ßíXì ÝÜ ßÞ à Þ á Ú â [ãWê å.äæYä,èè ä:éç îïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [åê å.äæç ä,èè ä:éê ] ö"Þ íX÷ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú â [ãWê å.äæYä,èèNç ä:é-ïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [åê å.äæç ä,èè ä:éê ] ëÞ ßíXì ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ åê å.äæYä,èè ä:éç îïä ] ø1Þ íXù ÝÜ ß Þ à Þ á Ú õ ö"Þ íX÷ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú õ [ åê å.äæYä,èè ä:éç ú3ïä ] [ åê å.äæYä,èèNç ä:é-ïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ õ Þ ì û [ üGê å.äæç ä,èè ä:éê ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Ú ý [ïWê å.äæç ä,èè ä:éê ]

2.15.8.7.4.2.1.14.

Dual.

ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Þ â [ð ãäå.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæYä,èè ä:éç ó%ï'ô ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ ý [ïäå.äæç ä,èè ä:éê ]

PW. Wzór V. Strona bierna - schemat: Sg.

3 os. m.

Plur.

ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ â [ã äå.äæç ä,èè ä:éê ] ëÞ ßíXì ÝÜ ßÞ à Þ á Þ â [ãäå.äæYä,èè ä:éç îïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæç ä,èè ä:éê ] ö"Þ í ÷ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ â [ãäå.äæYä,èèNç ä:é-ïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæç ä,èè ä:éê ] ëÞ ßíXì ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ å.äå.äæYä,èè ä:éç îïä ] ø1Þ íXù ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ ö"Þ íX÷ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ õ [ å.äå.äæYä,èè ä:éç ú3ïä ] [ å.äå.äæYä,èèNç ä:é-ïä ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ õ Þ ñ û [ üäå.äæç ä,èè ä:éê ] ÛIÚ ÝÜ ßÞ à Þ á Þ ý [ïäå.äæç ä,èè ä:éê ]

PÍ Ï=Î ÑRÐ ÒÓ Ô Ò [ ÕÖÕs×RÕSØTØGÕIÙ ].

Plur.

ÛÚ ÞÝ ßÞ à Þ á Þ â [ã äå.äæç ósè ä:éê ] ëÞ ßí ì ÞÝ ßÞ à Þ á Þ â [ãäå.äæósè ä:éç îïä ] ÛÚ ÞÝ ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæç ósè ä:éê ] ö"Þ í ÷ ÞÝ ßÞ à Þ á Þ â [ãäå.äæósèNç ä:é-ïä ] ÛÚ ÞÝ ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæç ósè ä:éê ] ëÞ ßí ì ÞÝ ßÞ à Þ á Þ õ [ å.äå.äæósè ä:éç îïä ] íø1Þ ù ÞÝ ßÞ à Þ á Þ õ ö"Þ í ÷ ÞÝ ßÞ à Þ á Þ õ [å.äå.äæósèNç ä:é-ïä ] [ å.äå.äæósè ä:éç ú3ïä ] ÛÚ ÞÝ ßÞ õ Þ ñ û [ üäå.äæç ósè ä:éê ] ÛÚ ÞÝ ßÞ à Þ á Þ ý [ïäå.äæç ósè ä:éê ] 129

Dual.

ë"ñò ÞÝ ßÞ à Þ á Þ â [ð ãäå.äæósè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÞÝ ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæósè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÞÝ ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæósè ä:éç ó%ï'ô ] ë"ñò ÞÝ ßÞ à Þ á Þ õ [ð å.äå.äæósè ä:éç ó%ï'ô ] ÛÚ ÞÝ ßÞ à Þ á Þ ý [ïäå.äæç ósè ä:éê ]

Jerzy Łacina — Katedra Orientalistyki Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu [email protected]; http://main.amu.edu.pl/~lacina Podstawy gramatyki arabskiej ( ! " #%$ " & '() '+*-,." /01.2 " /3 45/ #%657-8#%9 ) © 2002. (kopia bezpłatna)

2.15.8.7.4.2.1.15.

= ; @> AB D C [ EF GHGIIGJ ]. PW. Wzór VI. Strona bierna - schemat: :

Arabic Language - Arabic Grammar

Grammar of the Arabic Language

Grammar of the Arabic Language

Grammar of the arabic language

Arabic: An Essential Grammar

Easy Arabic Grammar

Arabic: an essential grammar

The Arabic Language

Arabic Verbs and Essential Grammar

Language Arab Arabic Language Learning - Basic

Essentials of Arabic Grammar for Learning Quranic Language

Arabic Script

Arabic Calligraphy

A Dictionary of Iraqi Arabic: English-Arabic (Arabic Series)

A New Arabic Grammar of the Written Language

Colloquial Arabic

Dictionary of Iraqi Arabic (Arabic - English)

Arabic Authors

Colloquial Arabic

Colloquial Arabic

Arabic Idioms

Arabic Script

Arabic Verbs & Essentials of Grammar

Key Features and Parameters in Arabic Grammar

Arabic Second Language Acquisition of Morphosyntax

Arabic-english lexicon

Arabic-english lexicon

The Ecology of Arabic

Handbook of Arabic dictionaries

Arabic-english lexicon

Arabic Language - Arabic Grammar

Grammar of the Arabic Language

Grammar of the Arabic Language

Grammar of the arabic language

Arabic: An Essential Grammar

Easy Arabic Grammar

Arabic: an essential grammar

The Arabic Language

Arabic Verbs and Essential Grammar

Language Arab Arabic Language Learning - Basic

Essentials of Arabic Grammar for Learning Quranic Language

Arabic Script

Arabic Calligraphy

A Dictionary of Iraqi Arabic: English-Arabic (Arabic Series)

A New Arabic Grammar of the Written Language

Colloquial Arabic

Dictionary of Iraqi Arabic (Arabic - English)

Arabic Authors

Colloquial Arabic

Colloquial Arabic

Arabic Idioms

Arabic Script

Arabic Verbs & Essentials of Grammar

Key Features and Parameters in Arabic Grammar

Arabic Second Language Acquisition of Morphosyntax

Arabic-english lexicon

Arabic-english lexicon

The Ecology of Arabic

Handbook of Arabic dictionaries

Arabic-english lexicon

Recommend Documents