STEPHEN KING MIASTECZKO SALEM
Przeło˙zyła: Arkadiusz Nakoniecznik
Tytuł oryginału: Salem’s Lot
Data wydania polskieg...
195 downloads
2491 Views
1MB Size
Report
This content was uploaded by our users and we assume good faith they have the permission to share this book. If you own the copyright to this book and it is wrongfully on our website, we offer a simple DMCA procedure to remove your content from our site. Start by pressing the button below!
Report copyright / DMCA form
STEPHEN KING MIASTECZKO SALEM
Przeło˙zyła: Arkadiusz Nakoniecznik
Tytuł oryginału: Salem’s Lot
Data wydania polskiego: 1991 r. Data pierwszego wydania oryginalnego: 1975 r.
Naomi Rachel King „. . . z obietnicami, których trzeba dotrzyma´c”.
Od autora
Nikt nie pisze długiej powie´sci zupełnie sam, dlatego te˙z chciałbym skorzysta´c z okazji, aby podzi˛ekowa´c niektórym spo´sród osób, które pomogły mi podczas pracy nad Miasteczkiem Salem. O przyj˛ecie wyrazów wdzi˛eczno´sci prosz˛e: G. Everetta McCutcheona z Hampden Academy za praktyczne rady i zach˛et˛e; doktora Johna Pearsona z Old Town w stanie Maine, lekarza sadowego ˛ okr˛egu Penobscot i zarazem specjalist˛e najwy˙zszej klasy; ksi˛edza Renalda Hallee’ego z katolickiego ko´scioła s´w. Jana w Bangor w stanie Maine; i oczywi´scie moja˛ z˙ on˛e, której krytyczne spojrzenie jest równie ostre i przenikliwe jak zawsze. Chocia˙z miasta otaczajace ˛ Jerusalem sa˛ w pełni prawdziwe, to jednak samo miasteczko istnieje wyłacznie ˛ w wyobra´zni autora, w zwiazku ˛ z czym wszelkie podobie´nstwo mi˛edzy zamieszkujacymi ˛ je osobami a lud´zmi z˙ yjacymi ˛ w rzeczywistym s´wiecie jest przypadkowe i nie zamierzone. S. K.
PROLOG
Czego tu szukasz, mój stary przyjacielu? Po latach sp˛edzonych poza domem przybywasz, Niosac ˛ ze soba˛ wspomnienia, Które´s przechowywał pod obcym niebem Z dala od swej ziemi. George Seferis
1 Niemal wszyscy sadzili, ˛ z˙ e m˛ez˙ czyzna i chłopiec — to ojciec i syn. Jechali starym citroenem kr˛eta˛ trasa˛ prowadzac ˛ a˛ na południowy zachód, trzymajac ˛ si˛e głównie bocznych dróg i cz˛esto zmieniajac ˛ tempo jazdy. Zanim dotarli do celu, zatrzymali si˛e w trzech miejscach: najpierw w Rhode Island, gdzie wysoki, ciemnowłosy m˛ez˙ czyzna pracował w tkalni, potem w Youngstown w stanie Ohio, gdzie przez trzy miesiace ˛ był zatrudniony przy monta˙zu ciagników, ˛ a wreszcie w niewielkim kalifornijskim miasteczku poło˙zonym w pobli˙zu granicy z Meksykiem, gdzie pracował na stacji benzynowej i naprawiał małe zagraniczne samochody, ku swemu zdziwieniu i zadowoleniu dajac ˛ sobie z tym całkiem nie´zle rad˛e. Wsz˛edzie, gdzie si˛e zatrzymywali, kupował ukazujacy ˛ si˛e w Portland Press-Herald i szukał w nim informacji dotyczacych ˛ małego, poło˙zonego w południowej cz˛es´ci stanu Maine miasteczka Jerusalem. Od czasu do czasu udawało mu si˛e na nie natrafi´c. Zanim dotarli do Central Falls, napisał w motelowych pokojach szkic powies´ci i wysłał go do swego agenta. Milion lat temu, w czasach, kiedy ciemno´sc´ nie ogarn˛eła jeszcze jego z˙ ycia, był cieszacym ˛ si˛e umiarkowanym uznaniem pisarzem. Agent zaniósł szkic do wydawcy, który wyraził uprzejme zainteresowanie, lecz nie objawił najmniejszej ch˛eci wypłacenia jakiejkolwiek zaliczki. — Dzi˛ekuj˛e i prosz˛e wcia˙ ˛z jeszcze sa˛ zupełnie za darmo — powiedział m˛ez˙ czyzna do chłopca, drac ˛ list od agenta. W jego słowach nie było jednak zbyt wiele goryczy, a wkrótce potem i tak zabrał si˛e do pisania powie´sci. Chłopiec mówił bardzo niewiele. Jego twarz była zawsze skupiona, a ciemne oczy zdawały si˛e bezustannie wpatrywa´c w jaki´s ponury, widoczny tylko dla niego horyzont. W restauracjach i na stacjach benzynowych, przy których zatrzymywali si˛e po drodze, był po prostu uprzejmy i nic wi˛ecej. Najwyra´zniej starał si˛e nie traci´c z pola widzenia wysokiego, ciemnowłosego m˛ez˙ czyzny, a kiedy ten musiał opu´sci´c go na chwil˛e, z˙ eby skorzysta´c z łazienki, chłopca natychmiast zaczynał ogarnia´c niepokój. Nie chciał rozmawia´c o Jerusalem, cho´c jego towarzysz usiłował od czasu do czasu sprowadzi´c rozmow˛e na ten temat i nie zagladał ˛ do dziennika z Portland, który m˛ez˙ czyzna cz˛esto celowo kładł w zasi˛egu jego r˛eki. Kiedy powie´sc´ została uko´nczona, mieszkali w chacie stojacej ˛ niemal na samej pla˙zy, z dala od autostrady. Bardzo cz˛esto kapali ˛ si˛e w Pacyfiku, cieplejszym i przyja´zniejszym od Oceanu Atlantyckiego. Nie przynosił z˙ adnych wspomnie´n. Chłopiec stawał si˛e coraz bardziej brazowy. ˛ Chocia˙z sta´c ich było na dach nad głowa˛ i trzy solidne posiłki dziennie, z˙ ycie, jakie prowadzili, zacz˛eło budzi´c w m˛ez˙ czy´znie niepokój i watpliwo´ ˛ sci. Co praw7
da, cały czas uczył chłopca, który wydawał si˛e nie mie´c pod wzgl˛edem edukacji z˙ adnych opó´znie´n (był bystry i bardzo lubił ksia˙ ˛zki, tak jak on sam), ale widział, z˙ e próby zatarcia wspomnie´n o Jerusalem nie wychodziły chłopcu na dobre. Nieraz krzyczał przez sen i zrzucał koce na podłog˛e. Pewnego dnia przyszedł list z Nowego Jorku. Agent informował, z˙ e wydawnictwo Random House jest gotowe zapłaci´c dwana´scie tysi˛ecy dolarów zaliczki i z˙ e gwarantuje klubowa˛ sprzeda˙z ksia˙ ˛zki. Czy autor zgodzi si˛e przyja´ ˛c te warunki? Zgodził si˛e. Zrezygnował z pracy na stacji benzynowej i wraz z chłopcem przejechał na druga˛ stron˛e granicy.
2 Los Zapatos, co znaczy „buty” (nazwa ta zawsze wprawiała m˛ez˙ czyzn˛e w znakomity humor), było mała˛ wioska˛ poło˙zona˛ w pobli˙zu oceanu. Wła´sciwie nie spotykało si˛e tu turystów. Nie było ani dobrej drogi, ani pi˛eknego widoku na Pacyfik, ani z˙ adnych zabytków — trzeba było jecha´c pi˛ec´ mil dalej na zachód, z˙ eby mie´c to wszystko. W dodatku w miejscowej knajpie a˙z roiło si˛e od karaluchów, jedyna za´s miejscowa dziwka miała pi˛ec´ dziesiat ˛ lat i była ju˙z babcia.˛ Opu´sciwszy Stany znale´zli si˛e w oazie niemal nieziemskiego spokoju. Nad głowami nie latały samoloty, nigdzie nie płaciło si˛e za wej´scie ani za przejazd, a w promieniu stu mil nikt nie posiadał ani nie marzył o posiadaniu elektrycznej kosiarki do trawy. Mieli radio, ale nawet ono jedynie szumiało bez sensu, bo wszystkie wiadomo´sci były nadawane po hiszpa´nsku; po pewnym czasie chłopiec zaczał ˛ cokolwiek rozumie´c, lecz dla m˛ez˙ czyzny audycje miały ju˙z na zawsze pozosta´c niezrozumiałym bełkotem. W programach muzycznych prezentowano niemal wyłacznie ˛ opery. Wieczorem czasami udawało im si˛e złapa´c stacj˛e z Monterey, nadajac ˛ a˛ muzyk˛e pop, ale głos co chwil˛e zanikał. Jedynym działajacym ˛ silnikiem w zasi˛egu słuchu był oryginalny, archaiczny rototiller, stanowiacy ˛ własno´sc´ jednego z rolników. Je´sli wiatr wiał akurat z tego kierunku, to do ich uszu docierał jego nieregularny, perkoczacy ˛ odgłos, przywodzacy ˛ na my´sl jakiego´s niespokojnego ducha. Oni sami czerpali wod˛e r˛ecznie. Raz lub dwa razy w miesiacu, ˛ nie zawsze razem, chodzili na msz˛e do małego ˙ ko´sciółka. Zaden z nich nie rozumiał liturgii, ale mimo to tam chodzili. M˛ez˙ czyzna czasem przyłapywał si˛e na tym, z˙ e drzemie w potwornej duchocie, ukołysany monotonnym, znajomym rytmem i o˙zywiajacymi ˛ go głosami. Pewnej niedzieli chłopiec przyszedł na skrzypiac ˛ a,˛ tylna˛ werand˛e, gdzie m˛ez˙ czyzna pracował nad nowa˛ ksia˙ ˛zka˛ i powiedział mu z wahaniem, z˙ e rozmawiał z ksi˛edzem na temat swojego ewentualnego chrztu. M˛ez˙ czyzna skinał ˛ głowa˛ i zapytał, czy zna na tyle 8
hiszpa´nski, z˙ eby przyja´ ˛c konieczne nauki, ale chłopiec odparł, z˙ e to nie powinno stanowi´c wi˛ekszego problemu. Raz w tygodniu m˛ez˙ czyzna wyruszał w czterdziestomilowa˛ podró˙z po gazet˛e z Portland, zawsze pochodzac ˛ a˛ co najmniej sprzed kilku dni, a czasem noszac ˛ a˛ wyra´zne s´lady psiego moczu. W dwa tygodnie po tej rozmowie z chłopcem natrafił w niej na obszerny artykuł o miasteczku Salem i innym, poło˙zonym w stanie Vermont, noszacym ˛ nazw˛e Momson. W artykule było równie˙z wymienione jego nazwisko. Zostawił gazet˛e na wierzchu, jednak bez specjalnej nadziei, z˙ e chłopiec we´zmie ja˛ do r˛eki. Artykuł zaniepokoił go z kilku powodów; wygladało ˛ na to, z˙ e w Salem sprawy nie wróciły jeszcze do normy. Nazajutrz chłopiec przyszedł do niego, trzymajac ˛ w r˛eku gazet˛e otwarta˛ na artykule zatytułowanym „Czy˙zby nawiedzone miasto?” — Boj˛e si˛e — powiedział. — Ja te˙z — odparł wysoki m˛ez˙ czyzna.
3 ˙ CZYZBY NAWIEDZONE MIASTO? John Lewis Jerusalem — niewielkie miasteczko poło˙zone na wschód od Cumberland, mniej wi˛ecej dwadzie´scia mil na północ od Portland. Nie pierwsze w historii Ameryki, które wyludniło si˛e i umarło, ani najprawdopodobniej nie ostatnie, ale za to z pewno´scia˛ jedno z najbardziej tajemniczych. Na Południowym Zachodzie takie miasta nie nale˙za˛ wcale do rzadko´sci; powstawały niemal z dnia na dzie´n wokół nowo odkrytych pokładów złota i srebra, a potem, gdy wyczerpały si˛e z˙ yły kruszcu, niemal równie raptownie znikały, pozostawiajac ˛ opuszczone sklepy, hotele i bary. Jedynym wydarzeniem w Nowej Anglii, które mo˙zna porówna´c do tajemniczego wyludnienia Jerusalem czy te˙z Salem, jak cz˛esto nazywaja˛ je okoliczni mieszka´ncy, jest to, co spotkało le˙zace ˛ w stanie Vermont miasteczko Momson. Latem roku 1923 znikn˛eli bez s´ladu wszyscy jego mieszka´ncy — trzysta dwanas´cie osób. Domy i kilka niewielkich budynków mieszczacych ˛ urz˛edy nadal stoja,˛ lecz od pi˛ec´ dziesi˛eciu dwóch lat sa˛ zupełnie puste. Z kilku z nich usuni˛eto całe wyposa˙zenie, ale wi˛ekszo´sc´ jest nadal całkowicie umeblowana, jakby w s´rodku zwyczajnego dnia powiał nagle jaki´s potworny wiatr, unoszac ˛ ze soba˛ wszystkich ludzi. W jednym z domów pozostał nakryty ju˙z do wieczornego posiłku stół, w innym zasłano łó˙zka, jakby szykujac ˛ si˛e do spoczynku, w sklepie za´s znaleziono le˙zac ˛ a˛ na ladzie sztuk˛e zmurszałej, bawełnianej tkaniny; w okienku kasy 9
widniała wybita nale˙zno´sc´ : $ 1,22 — a w samej kasie le˙zało nietkni˛ete niemal pi˛ec´ dziesiat ˛ dolarów. Okoliczni mieszka´ncy lubia˛ zabawia´c turystów historyjka˛ o tym, jakoby miasteczko było nawiedzone — rzekomo wła´snie z tego powodu przez tyle lat nikt si˛e w nim nie osiedlił. Znacznie bardziej prawdopodobnym wytłumaczeniem jest jednak to, z˙ e Momson le˙zy w odludnej cz˛es´ci stanu, z daleka od głównych dróg. Nie ma w nim nic, co nie mogłoby si˛e znale´zc´ równie˙z w jakiejkolwiek innej podobnej miejscowo´sci — oczywi´scie z wyjatkiem ˛ przypominajacej ˛ tajemnic˛e „Mary Celeste” zagadki jego nagłego opustoszenia. Mniej wi˛ecej to samo mo˙zna powiedzie´c o Jerusalem. Według spisu z roku 1970 miasteczko Salem liczyło 1319 mieszka´nców, co w porównaniu ze spisem sprzed dziesi˛eciu lat oznaczało przyrost dokładnie ˙ o sze´sc´ dziesiat ˛ siedem osób. Zycie toczyło si˛e leniwie i wygodnie, i nie działo si˛e wła´sciwie nic godnego uwagi. Jedynym bardziej znaczacym ˛ wydarzeniem, o którym mogli rozmawia´c starsi obywatele, regularnie spotykajacy ˛ si˛e w parku lub sklepie ogrodniczym Crossena, był po˙zar z roku 1951, kiedy to lekkomy´slnie rzucona zapałka stała si˛e przyczyna˛ jednego z najwi˛ekszych po˙zarów lasu w historii stanu. Dla kogo´s, kto chciałby sp˛edzi´c jesie´n swego z˙ ycia w małym prowincjonalnym miasteczku, gdzie ka˙zdego interesuja˛ tylko jego własne sprawy, najwa˙zniejszym za´s wydarzeniem ka˙zdego tygodnia jest spotkanie Klubu Kobiet, Salem stanowiłoby idealne miejsce. Pod wzgl˛edem demograficznym spis z roku 1970 potwierdził zarówno wyniki bada´n socjologów, jak i obserwacje wszystkich długoletnich mieszka´nców jakiegokolwiek miasteczka w stanie Maine: du˙zo ludzi starych, troch˛e biednych i du˙zo młodych, którzy natychmiast po uko´nczeniu szkoły uciekali z dyplomami pod pacha,˛ z˙ eby ju˙z nigdy tu nie powróci´c. Jednak mniej wi˛ecej rok temu w Jerusalem stało si˛e co´s niezwykłego: zacz˛eli znika´c ludzie. To znaczy, zdecydowana wi˛ekszo´sc´ nie znikn˛eła w s´cisłym znaczeniu tego słowa. Miejscowy policjant Parkins Gillespie mieszka teraz ze swoja˛ siostra˛ w Kittery. Charles James, wła´sciciel usytuowanej naprzeciw apteki stacji benzynowej, ma obecnie warsztat samochodowy w sasiednim ˛ Cumberland. Pauline Dickens przeniosła si˛e do Los Angeles, Rhoda Curless za´s pracuje przy misji s´w. Mateusza w Portland. Lista tych, którzy „znikn˛eli” wła´snie w ten sposób, jest bardzo długa. Jedno, co dziwi u tych ludzi, to ich wspólna niech˛ec´ — lub niezdolno´sc´ — do mówienia o Jerusalem i o tym, co si˛e tam wydarzyło. Parkins Gillespie popatrzył na piszacego ˛ te słowa, zapalił papierosa i powiedział: „Po prostu postanowiłem si˛e przeprowadzi´c”. Charles James twierdzi, z˙ e został zmuszony do przenosin, poniewa˙z prowadzony przez niego interes przestał przynosi´c zyski, kiedy miasto wyludniło si˛e. Pauline Dickens, która przez wiele lat pracowała jako kelnerka w Excellent Cafe, w ogóle nie odpowiedziała na mój list, panna Curless za´s ka10
tegorycznie odmówiła udzielenia jakichkolwiek informacji na temat miasteczka Salem. Zagadk˛e wielu pozostałych znikni˛ec´ mo˙zna rozwikła´c dzi˛eki dedukcji opierajacej ˛ si˛e na pewnych uprzednich badaniach. Lawrence Crockett, miejscowy pos´rednik w handlu nieruchomo´sciami, ulotnił si˛e wraz ze swa˛ z˙ ona˛ i córka,˛ pozostawiajac ˛ po sobie s´lad w postaci wielu budzacych ˛ powa˙zne watpliwo´ ˛ sci transakcji. (Jedna z nich dotyczyła działki budowlanej w Portland, na której obecnie wznosi si˛e du˙ze centrum handlowe.) Royce McDougall i jego z˙ ona stracili w tym roku nowo narodzonego syna, wi˛ec raczej nic nie trzymało ich w miasteczku. Moga˛ teraz by´c dokładnie wsz˛edzie. Podobnie — wielu innych. Oto wypowied´z szefa Policji Stanowej, Petera McFee: „Poszukujemy wielu osób z Jerusalem, ale to nie jest jedyne miasto w stanie Maine, w którym znikaja˛ ludzie. Royce McDougall nie spłacił kredytu w banku i jeszcze w dwóch instytucjach finansowych. . . Moim zdaniem, to typowy oszust, który postanowił w ten sposób wymiga´c si˛e od kłopotów. Pr˛edzej czy pó´zniej skorzysta z której´s z kart kredytowych, które miał w swoim portfelu i wtedy komornicy dostana˛ go w swoje r˛ece. W Ameryce nagłe ˙ znikni˛ecia ludzi nie sa˛ niczym nadzwyczajnym. Zyjemy w zmotoryzowanym społecze´nstwie; ludzie co dwa lub trzy lata pakuja˛ manatki i ruszaja˛ w drog˛e, nieraz zapominajac ˛ o zostawieniu nowego adresu. Szczególnie zatwardziali dłu˙znicy”. Jednak pomimo nieugi˛etego rozsadku, ˛ emanujacego ˛ ze słów kapitana McFee, trzeba przyzna´c, z˙ e w miasteczku Salem stykamy si˛e z wieloma nie wyja´snionymi zagadkami. W´sród zaginionych znajduje si˛e mi˛edzy innymi Henry Petrie wraz z z˙ ona˛ i synem, a przecie˙z pana Petrie’ego, długoletniego urz˛ednika firmy ubezpieczeniowej, trudno jest nazwa´c zatwardziałym dłu˙znikiem. Na li´scie budzacej ˛ niepokój swoja˛ długo´scia˛ figuruja˛ tak˙ze nazwiska miejscowego grabarza, bibliotekarki i kosmetyczki. W sasiednich ˛ miasteczkach zacz˛eła si˛e ju˙z szerzy´c epidemia plotek, dajaca ˛ zwykle poczatek ˛ narodzinom nowej legendy. Jerusalem zyskało sobie opini˛e nawiedzonego miejsca. Kra˙ ˛za˛ słuchy, jakoby nad przecinajac ˛ a˛ miasto linia˛ wysokiego napi˛ecia widywano tajemnicze, kolorowe s´wiatła, a na rzucona˛ mimochodem uwag˛e, z˙ e by´c mo˙ze wszyscy mieszka´ncy zostali porwani przez UFO, nikt nie reaguje s´miechem. Mówi si˛e równie˙z o „mrocznym sprzysi˛ez˙ eniu” młodych ludzi, którzy odprawiali w miasteczku czarne msze i w ten sposób s´ciagn˛ ˛ eli na nie Gniew Bo˙zy, który unicestwił wszystkich z˙ yjacych ˛ w miejscowo´sci noszacej ˛ t˛e ´ sama˛ nazw˛e, co najwa˙zniejsze miasto Ziemi Swi˛etej, natomiast ci o nieco bardziej sceptycznym nastawieniu wspominaja˛ o znanej sprawie z Houston w Teksasie, gdzie trzy lata temu odkryto zbiorowe groby wielu zaginionych osób. Po wizycie w Salem tego rodzaju przypuszczenia wydaja˛ si˛e znacznie mniej nieprawdopodobne. Nie działa ani jeden sklep. Jako ostatnia zamkn˛eła swoje podwoje apteka Spencera, zaprzestajac ˛ działalno´sci w styczniu tego roku. Sklep ogrodniczy Crossena, sklep z narz˛edziami, antykwariat Barlowa i Strakera, Excel11
lent Cafe, a nawet siedziba Rady Miejskiej sa˛ pozabijane na głucho deskami. Nowa szkoła podstawowa stoi pusta, podobnie jak szkoła s´rednia, wzniesiona w roku 1967 i grupujaca ˛ młodzie˙z z dwóch sasiednich ˛ osad. W oczekiwaniu na wyniki referendum w pozostałych miejscowo´sciach tego regionu całe wyposa˙zenie obydwu szkół oraz ksia˙ ˛zki przeniesiono do zast˛epczego budynku w Cumberland, ale wszystko wskazuje na to, z˙ e z chwila˛ rozpocz˛ecia roku szkolnego nie zjawi si˛e z˙ adne dziecko z Jerusalem. Po prostu dlatego, z˙ e nie ma tu dzieci, tylko opuszczone sklepy, porzucone domy, zaro´sni˛ete trawniki i puste ulice. W´sród osób których miejsce pobytu chciałaby ustali´c policja stanowa, znajduja˛ si˛e mi˛edzy innymi: John Groggins, pastor ko´scioła metodystów, ojciec Donald Callahan, proboszcz katolickiej parafii s´w. Andrzeja, Mabel Werts, wdowa pełnia˛ ca wiele społecznych funkcji, Lester i Harriet Durham, oboje pracujacy ˛ w tkalni i prz˛edzalni Gatesa, prowadzaca ˛ miejscowy pensjonat Eva Miller. . .
4 W dwa miesiace ˛ po ukazaniu si˛e artykułu chłopiec przyjał ˛ chrzest, po czym poszedł do pierwszej spowiedzi i wyznał wszystko.
5 Ksiadz ˛ był starym, siwowłosym m˛ez˙ czyzna˛ o opalonej, pokrytej g˛esta˛ siatka˛ zmarszczek twarzy, w której tkwiły oczy zdumiewajace ˛ swoja˛ bystro´scia˛ i z˙ ywotno´scia.˛ Były bardzo bł˛ekitne i bardzo irlandzkie. Kiedy przy jego domu pojawił si˛e wysoki m˛ez˙ czyzna, kapłan siedział na werandzie w towarzystwie ubranego po miejsku człowieka i pił herbat˛e. Obcy miał przedziałek na s´rodku głowy i napomadowane włosy — wysokiemu m˛ez˙ czy´znie przypominał ludzi z portretowych zdj˛ec´ z ko´nca XIX wieku. — Nazywam si˛e Jesus de la rey Mu´noz — powiedział oschle obcy. — Ojciec Gracon zaprosił mnie jako tłumacza, bo nie zna angielskiego. Ojciec Gracon kiedy´s wy´swiadczył mojej rodzinie wielka˛ przysług˛e, o której nie opowiem. . . B˛ed˛e równie dyskretny w sprawie, która˛ teraz chce omówi´c. Czy to panu odpowiada? — Tak. U´scisnał ˛ r˛ek˛e Mu´noza, a potem Gracona. Kapłan u´smiechnał ˛ si˛e i powiedział co´s po hiszpa´nsku. Miał tylko pi˛ec´ z˛ebów, ale jego u´smiech był pogodny i szczery. — Pyta, czy zechce pan napi´c si˛e herbaty. To zielona herbata, bardzo orze´zwiajaca. ˛ — Z przyjemno´scia.˛ — Chłopiec nie jest pa´nskim synem — stwierdził ksiadz, ˛ kiedy wymienili ju˙z wszystkie konieczne uprzejmo´sci. 12
— Nie jest. — Jego spowied´z była bardzo dziwna. Prawd˛e mówiac, ˛ nigdy w czasie mojego kapła´nstwa nie słyszałem tak dziwnej spowiedzi. — Domy´slam si˛e. — Płakał — powiedział ojciec Gracon popijajac ˛ herbat˛e. — Płakał szczerze i gł˛eboko, cała˛ dusza.˛ Czy musz˛e zada´c pytanie, które w zwiazku ˛ z ta˛ spowiedzia˛ ci´snie mi si˛e na usta? — Nie — odparł wysoki m˛ez˙ czyzna. — Nie musi ksiadz. ˛ On mówił prawd˛e. Gracon skinał ˛ głowa,˛ zanim Munoz przetłumaczył odpowied´z, a jego twarz spowa˙zniała. Pochylił si˛e do przodu, opierajac ˛ obie r˛ece na kolanach i zaczał ˛ mówi´c. Mówił długo, a Munoz słuchał uwa˙znie, starajac ˛ si˛e, z˙ eby jego twarz pozostała całkowicie bez wyrazu. — Mówi, z˙ e na s´wiecie dzieja˛ si˛e ró˙zne dziwne rzeczy — odezwał si˛e, kiedy kapłan sko´nczył. — Czterdzie´sci lat temu pewien rolnik z El Graniones przyniósł mu jaszczurk˛e, która krzyczała kobiecym głosem. Widział człowieka ze stygmatami M˛eki Pa´nskiej, na którego stopach i dłoniach w ka˙zdy Wielki Piatek ˛ pojawiały si˛e s´lady krwi. Mówi, z˙ e to jest okropna, straszna rzecz, bardzo niebezpieczna zarówno dla pana, jak i dla chłopca. Szczególnie dla chłopca. To go po˙zera. On mówi, z˙ e. . . Gracon podjał ˛ na nowo przemow˛e, ale tym razem szybko zamilkł. — Pyta, czy pan zdaje sobie spraw˛e z tego, co pan zrobił w ty Nowym Jerusalem. — Jerusalem — poprawił go m˛ez˙ czyzna. — Tak, zdaj˛e sobie. Kapłan ponownie si˛e odezwał. — Pyta, co pan zamierza uczyni´c. Wysoki m˛ez˙ czyzna pokr˛ecił powoli głowa.˛ — Nie wiem. Gracon powiedział jedno krótkie zdanie. — Mówi, z˙ e b˛edzie si˛e za was modlił.
6 Tydzie´n pó´zniej obudził si˛e z koszmarnego snu zlany zimnym potem i zawołał chłopca. — Wracam — powiedział. Chłopiec pobladł pod warstwa˛ opalenizny. — Zostaniesz ze mna? ˛ — zapytał m˛ez˙ czyzna. — A kochasz mnie? — Tak. O Bo˙ze, tak! Chłopiec zaczał ˛ szlocha´c, a m˛ez˙ czyzna objał ˛ go mocno.
13
7 Sen nie chciał nadej´sc´ . W cieniach czaiły si˛e twarze, nadlatujac ˛ niespodziewanie ku niemu niczym niesione wiatrem płatki s´niegu, a kiedy mocniejszy podmuch uderzył w dach gał˛ezia˛ drzewa, a˙z podskoczył ze strachu. Jerusalem. Zamknał ˛ oczy, przycisnał ˛ do nich dłonie i wszystko zacz˛eło wraca´c. Niemal widział przed soba˛ szklany przycisk w kształcie kuli; kiedy si˛e nia˛ potrzasn˛ ˛ eło, w s´rodku przez chwil˛e szalała s´nie˙zna zamie´c.
´ PIERWSZA CZE˛S´ C Dom Marstenów
˙ Zaden z˙ ywy organizm nie mo˙ze długo funkcjonowa´c normalnie w warunkach absolutnej realno´sci; niektórzy uwa˙zaja,˛ z˙ e nawet skowronki i koniki polne musza˛ mie´c jakie´s sny. Dom Na Wzgórzu, bynajmniej nienormalny, stał samotnie, wypełniony ciemno´scia.˛ Stał tak ju˙z od osiemdziesi˛eciu lat i mógł sta´c osiemdziesiat ˛ nast˛epnych. W jego wn˛etrzu wszystkie s´ciany wznosiły si˛e prosto ku górze, cegły przylegały szczelnie jedna do drugiej, podłogi były równe, a drzwi szczelnie pozamykane. We wzniesionym z drewna i kamieni Domu Na Wzgórzu panowała całkowita cisza i je˙zeli ktokolwiek w nim był, był zupełnie sam. Shirley Jackson Dom Na Wzgórzu
ROZDZIAŁ PIERWSZY Ben (I)
1 Kiedy Ben Mears minał ˛ Portland, skr˛ecajac ˛ na północ za rogatkami miasta, ogarn˛eło go przyjemne uczucie podniecenia. Był 5 wrze´snia 1975 roku i lato znajdowało si˛e jeszcze w pełni swego pó´znego rozkwitu. Drzewa kipiały zielenia,˛ czyste niebo miało kolor delikatnego bł˛ekitu, kiedy za´s spojrzał w bok, w kierunku Falmouth, spostrzegł na biegnacej ˛ równolegle do szosy drodze sylwetki dwóch chłopców maszerujacych ˛ z w˛edkami zarzuconymi na ramiona niczym karabiny. Zjechał na prawy pas i zwolnił, rozgladaj ˛ ac ˛ si˛e w poszukiwaniu czego´s, co mogłoby pobudzi´c jego pami˛ec´ . Poczatkowo ˛ nie mógł niczego takiego dojrze´c i zaczał ˛ by´c niemal pewien rozczarowania. Miałe´s wtedy zaledwie siedem lat. Od tego czasu pod mostem przepłyn˛eło dwadzie´scia pi˛ec´ lat wody. Miejsca zmieniaja˛ si˛e tak jak ludzie. Czteropasmowa szosa numer 295 jeszcze wtedy nie istniała. Je˙zeli kto´s chciał dosta´c si˛e z miasteczka do Portland, musiał jecha´c droga˛ numer 12 do Falmouth, a stamtad ˛ skr˛eci´c na jedynk˛e. Có˙z, czas nie czeka. . . Przesta´n chrzani´c. Ale to wcale nie było takie łatwe, szczególnie je˙zeli. . . Nagle lewym pasem tu˙z koło niego przemknał ˛ du˙zy motocykl z wysoka,˛ wygi˛eta˛ kierownica.˛ Prowadził jaki´s dzieciak w podkoszulku, a za nim siedziała dziewczyna w czerwonej kurtce i du˙zych, lustrzanych okularach. Zjechali na prawy pas tu˙z przed maska˛ jego samochodu i Ben wdepnał ˛ gwałtownie hamulec, naciskajac ˛ obiema dło´nmi przycisk klaksonu. Motocykl raptownie przy´spieszył, wypuszczajac ˛ z rury wydechowej kłab ˛ niebieskiego dymu, a dziewczyna odwróciła si˛e, pokazujac ˛ mu wyprostowany s´rodkowy palec. Zwi˛ekszył pr˛edko´sc´ z˙ ałujac, ˛ z˙ e nie ma papierosa. Dr˙zały mu r˛ece. Motocykl zniknał ˛ ju˙z prawie z oczu. Szczeniaki. Choletee szczeniaki. Poczuł, z˙ e ogarniaja˛ go wspomnienia, znacznie s´wie˙zsze od tych, którymi zajmował si˛e przed chwila,˛ ale odepchnał ˛ je od siebie. Ju˙z prawie od dwóch lat nie prowadził motocykla i nie miał najmniejszego zamiaru tego robi´c. Katem ˛ oka zarejestrował po lewej stronie co´s czerwonego; spojrzał tam i poczuł przypływ pełnej uniesienia rado´sci. Daleko, na wznoszacym ˛ si˛e lekko ku 17
górze polu tymotki i koniczyny stała ogromna, czerwona stodoła z pomalowanym na biało dachem. Była tam wtedy i była teraz. Wygladała ˛ dokładnie tak samo. Mo˙ze jednak wszystko b˛edzie w porzadku. ˛ Po chwili drzewa przesłoniły widok. Jechał teraz przez okr˛eg Cumberland, dostrzegajac ˛ coraz wi˛ecej znajomych rzeczy. Royal River, gdzie jako chłopcy łapali pstragi ˛ i szczupaki, migajaca ˛ przez gał˛ezie drzew panorama Cumberland Village, w dali wie˙za ci´snie´n z wymalowanym wielkimi literami hasłem ZOSTAWCIE NAM WSZYSTKIE DRZEWA. ´ Ciotka Cindy zawsze mawiała, z˙ e kto´s powinien jeszcze dopisa´c: I PRZYWIEZCIE TROCHE˛ FORSY. Czujac, ˛ jak jego podniecenie narasta z ka˙zda˛ chwila,˛ przy´spieszył jeszcze bardziej, wypatrujac ˛ znajomego znaku. Pojawił si˛e po pi˛eciu milach, błyszczac ˛ ju˙z z daleka swoja˛ odblaskowa˛ zielenia.˛ DROGA NUMER 12 JERUSALEM OKREG ˛ CUMBERLAND Nagle otuliła go czarna zasłona, tłumiac ˛ jego dobry nastrój tak jak rzucony w ogie´n piasek. Zdarzały mu si˛e takie stany od czasu, kiedy (chciał w my´slach wypowiedzie´c imi˛e Miranda, ale nie mógł) nastapiło ˛ to straszne wydarzenie, lecz tym razem odczucie było potwornie, przera˙zajaco ˛ silne. Co wła´sciwie chce osiagn ˛ a´ ˛c, wracajac ˛ do miasteczka, w którym sp˛edził cztery lata swego dzieci´nstwa, usiłujac ˛ odnale´zc´ co´s, co jest ju˙z bezpowrotnie stracone? Czy spacerujac ˛ drogami, które zapewne zostały starannie wyasfaltowane, wyprostowane i zasypane wyrzucanymi przez turystów puszkami po piwie, ma nadziej˛e odnale´zc´ magi˛e dawnych lat? Ta magia ju˙z dawno znikn˛eła, zarówno czarna, jak i biała. Znikn˛eła dokładnie tej nocy, kiedy stracił panowanie nad motocyklem, a przed nim pojawiła si˛e ta z˙ ółta furgonetka i rosła błyskawicznie w oczach, a on słyszał krzyk swojej z˙ ony, coraz gło´sniejszy, gwałtownie urwany. . . Po prawej stronie pojawił si˛e zjazd z autostrady i przez chwil˛e Ben zastanawiał si˛e, czy go nie mina´ ˛c i nie pojecha´c dalej, do Chamberlain lub Lewiston, ´ zje´sc´ tam lunch, a potem wróci´c. Tylko dokad? ˛ Do domu? Smiechu warte. Je˙zeli gdziekolwiek miał jaki´s dom, to wła´snie tutaj. Nawet je´sli tylko przez cztery lata. Właczył ˛ kierunkowskaz, zwolnił i skr˛ecił w prawo. W miejscu, gdzie zjazd łaczył ˛ si˛e z droga˛ numer 12 (która w pobli˙zu miasteczka zamieniała si˛e w Jointer Avenue), spojrzał w kierunku linii horyzontu; to, co zobaczył, sprawiło, z˙ e gwałtownie nacisnał ˛ na hamulec obiema stopami. Citroen zatrzymał si˛e z piskiem opon. Wznoszacy ˛ si˛e łagodnie ku wschodowi teren był poro´sni˛ety sosnowo-´swierkowym lasem. Z miejsca, w którym Ben si˛e znajdował, nie było wida´c miasteczka, tylko tłoczace ˛ si˛e drzewa, na samej za´s linii horyzontu sterczacy ˛ spomi˛edzy ich g˛estwiny stromy dach Domu Marstenów. 18
Wpatrywał si˛e w niego zafascynowany, a przez jego twarz przemykały z zadziwiajac ˛ a˛ pr˛edko´scia˛ sprzeczne uczucia. — Wcia˙ ˛z jeszcze stoi — mruknał ˛ półgłosem. — Mój Bo˙ze. . . Opu´scił wzrok i spojrzał na swoje ramiona. Były pokryte g˛esia˛ skórka.˛
2 Celowo minał ˛ miasteczko, z˙ eby skr˛eci´c w Burns Road i wjecha´c do niego od zachodu. Zdziwił si˛e, jak mało si˛e zmieniło. Spostrzegł zaledwie kilka domów, których nie pami˛etał, niewielki zajazd na samej granicy miasta i par˛e z˙ wirowych, s´wie˙zych s´cie˙zek. Znikn˛eło tak˙ze troch˛e drzew, ale stary, metalowy znak wskazujacy ˛ drog˛e do wysypiska s´mieci znajdował si˛e na swoim miejscu, prowadzaca ˛ tam droga za´s nadal była nie utwardzona, pełna dziur i wykrotów. Przez przecink˛e w lesie, na której wznosiły si˛e pot˛ez˙ ne słupy biegnacej ˛ z północnego zachodu na południowy wschód linii energetycznej dostrzegł Szkolne Wzgórze. Farma Griffenów wygladała ˛ tak samo jak dawniej, je´sli nie liczy´c powi˛ekszonej stodoły. „Ciekawe, czy nadal butelkuja˛ i sprzedaja˛ swoje mleko?” — pomy´slał. Znak firmowy stanowiła szeroko roze´smiana krowa, a powy˙zej napis: SŁONECZNE MLEKO Z FARMY GRIFFENÓW! U´smiechnał ˛ si˛e. U ciotki Cindy zjadł niejeden talerz płatków kukurydzianych przyrzadzonych ˛ wła´snie z tym mlekiem. Skr˛ecił w lewo w Brooks Road, minał ˛ kuta˛ w z˙ elazie bram˛e i niski, kamienny mur cmentarza, zjechał w dół i zaczał ˛ si˛e wspina´c zboczem nast˛epnego wzniesienia zwanego Wzgórzem Marstenów. Z pozbawionego drzew szczytu roztaczała si˛e panorama miasteczka, natomiast po lewej stronie wznosił si˛e Dom Marstenów. Ben zatrzymał samochód, wyłaczył ˛ silnik i wysiadł. Wszystko wygladało ˛ dokładnie tak samo. Nie było absolutnie z˙ adnej ró˙znicy, jakby minał ˛ co najwy˙zej jeden dzie´n. Przed domem rosła wybujała, dzika trawa, zasłaniajac ˛ uło˙zona˛ z du˙zych, kamiennych płyt drog˛e, prowadzac ˛ a˛ do frontowych schodów. Grały w niej koniki polne, od czasu do czasu przenoszac ˛ si˛e z miejsca na miejsce wysokimi skokami. Dom stał zwrócony przodem do miasteczka. Był du˙zy, zniszczony i zaniedbany, a przesłoni˛ete okiennicami okna nadawały mu ów złowieszczy wyglad ˛ charakterystyczny dla wszystkich domów, w których długo nikt nie mieszka. Deszcze zmyły farb˛e, pozostawiajac ˛ szary kolor starego drewna, wiatr zerwał kilka dachówek, a zachodni naro˙znik dachu zapadł si˛e pod ci˛ez˙ arem le˙zacego ˛ długo której´s zimy s´niegu, upodabniajac ˛ budynek do garbatego człowieka. Na prawej por˛eczy schodów wisiała przybita gwo´zdziem zmurszała tabliczka z napisem zakazujacym ˛ wst˛epu. 19
Ben poczuł silna˛ pokus˛e, z˙ eby pój´sc´ zaro´sni˛eta˛ s´cie˙zka˛ w´sród skaczacych ˛ spod nóg s´wierszczy, wej´sc´ na schody i zajrze´c przez szpary mi˛edzy spaczonymi deskami do hallu albo salonu, a mo˙ze nawet nacisna´ ˛c klamk˛e i gdyby drzwi okazały si˛e otwarte, wej´sc´ do s´rodka. Niemal jak zahipnotyzowany wpatrywał si˛e bez ruchu w dom na szczycie wzgórza, a on odpowiadał mu idiotycznie oboj˛etnym spojrzeniem. W hallu byłoby wyra´znie czu´c zapach wilgotnego tynku i butwiejacych ˛ tapet, a pod s´cianami przemykałyby myszy. Podłoga z pewno´scia˛ jest zawalona najró˙zniejszymi rupieciami i mógłby co´s podnie´sc´ , na przykład przycisk do papieru, i wsadzi´c go do kieszeni. Na ko´ncu hallu, zamiast wej´sc´ do kuchni, skr˛eciłby w lewo i wspiał ˛ si˛e po schodach, zostawiajac ˛ za soba˛ s´lady w gipsowym pyle, który w ciagu ˛ lat opadł z sufitu. Stopni jest dokładnie czterna´scie, z tym z˙ e ostatni jest znacznie ni˙zszy od pozostałych, jakby dodano go po to, z˙ eby unikna´ ˛c złowró˙zbnej liczby. U szczytu schodów spojrzałby na wprost, na znajdujace ˛ si˛e na samym ko´ncu korytarza zamkni˛ete drzwi, po czym ruszyłby powoli w ich stron˛e, patrzac, ˛ jak staja˛ si˛e coraz wi˛eksze, a˙z wreszcie dotarłby do nich, wyciagn ˛ ał ˛ r˛ek˛e i poło˙zył dło´n na poczerniałej, srebrnej klamce. . . Odwrócił si˛e tyłem do domu, wypuszczajac ˛ raptownie powietrze z ust. Jeszcze nie teraz. Mo˙ze pó´zniej, ale nie teraz. Na razie wystarczy mu s´wiadomo´sc´ , z˙ e wszystko jest na swoim miejscu. Czekało na niego. Oparł si˛e dło´nmi o mask˛e samochodu i spojrzał na miasteczko. Dowie si˛e, do kogo obecnie nale˙zy Dom Marstenów i by´c mo˙ze go wynajmie. Kuchnia powinna znakomicie nada´c si˛e na pracowni˛e, a spa´c b˛edzie mógł w salonie, ale na pewno nie wejdzie na pi˛etro. W ka˙zdym razie nie wcze´sniej, ni˙z oka˙ze si˛e to absolutnie konieczne. Wsiadł do samochodu, uruchomił silnik i zaczał ˛ zje˙zd˙za´c ze wzgórza do miasteczka Salem.
ROZDZIAŁ DRUGI Susan (I)
1 Siedzac ˛ na ławce w parku zauwa˙zył, z˙ e przyglada ˛ mu si˛e jaka´s dziewczyna. Była bardzo ładna i miała jasne włosy zwiazane ˛ jedwabna˛ wsta˙ ˛zka.˛ W tej chwili wła´snie czytała ksia˙ ˛zk˛e, ale tu˙z obok le˙zał tak˙ze szkicownik i ołówek. Był wtorek, 16 wrze´snia — pierwszy dzie´n szkoły, dzi˛eki czemu jak za dotkni˛eciem czarodziejskiej ró˙zd˙zki park opustoszał z najbardziej hała´sliwych spacerowiczów. Pozostały jedynie matki z małymi dzie´cmi, kilku staruszków siedzacych ˛ wokół pomnika i ta dziewczyna w usianym plamkami s´wiatła cieniu starego, poskr˛ecanego wiazu. ˛ Podniosła głow˛e i napotkała jego wzrok. Na jej twarzy pojawił si˛e nagle wyraz zaskoczenia; spojrzała na ksia˙ ˛zk˛e, potem ponownie na niego, zrobiła ruch, jakby chciała wsta´c, ale rozmy´sliła si˛e, tylko po to jednak, z˙ eby si˛e unie´sc´ i ponownie usia´ ˛sc´ . Wstał z ławki i trzymajac ˛ w dłoniach kieszonkowe wydanie jakiego´s westernu podszedł do niej. — Dzie´n dobry — powiedział uprzejmie. — Czy my si˛e znamy? — Nie — odparła, — To znaczy. . . Pan jest Benjamin Mears, prawda? Uniósł brwi. — Tak. Roze´smiała si˛e niepewnie, spojrzawszy mu przelotnie w oczy, jakby chciała sprawdzi´c, w jakim jest nastroju, a nast˛epnie wbiła wzrok w ziemi˛e. Najwyra´zniej nie nale˙zała do dziewczat, ˛ które codziennie rozmawiaja˛ w parku z obcymi m˛ez˙ czyznami. — Wydawało mi si˛e, z˙ e zobaczyłam ducha — powiedziała. Uniosła ksia˙ ˛zk˛e, która˛ czytała; zda˙ ˛zył zauwa˙zy´c stempel „Biblioteka Publiczna Jerusalem”. Był to Powietrzny taniec, jego druga powie´sc´ . Pokazała mu na obwolucie jego zdj˛ecie pochodzace ˛ sprzed czterech lat. Widoczna na nim twarz sprawiała wra˙zenie chłopi˛ecej, a jednocze´snie zatrwa˙zajaco ˛ powa˙znej — oczy przypominały dwa czarne diamenty.
21
— Z tak nieistotnych przypadków biora˛ swój poczatek ˛ cale dynastie — zauwa˙zył i cho´c miał to by´c tylko z˙ art, to zdawało si˛e, z˙ e jego słowa zawisły w powietrzu niczym wypowiedziane z cała˛ powaga˛ proroctwo. Za ich plecami kilkoro dzieci pluskało si˛e rado´snie w brodziku, a jaka´s matka upominała Roddy’ego, z˙ eby nie hu´stał swojej siostrzyczki a˙z tak wysoko. Mimo to siostrzyczka za ka˙zdym wahni˛eciem hu´stawki wzlatywała z rozwiana˛ sukienka˛ coraz wy˙zej, jakby chciała dosi˛egna´ ˛c pogodnego nieba. T˛e chwil˛e zapami˛etał na wiele lat, niczym specjalny, mały kawałek odci˛ety dla niego z tortu czasu. Je˙zeli mi˛edzy dwojgiem ludzi nic si˛e nie dzieje, to takie chwile wkrótce nikna˛ w rumowisku zapomnienia. Dziewczyna roze´smiała si˛e i podała mu ksia˙ ˛zk˛e. — Da mi pan autograf? — Na ksia˙ ˛zce z biblioteki? — Kupi˛e im inny egzemplarz. Znalazł w kieszeni swetra mechaniczny ołówek i otworzył ksia˙ ˛zk˛e na stronie tytułowej. — Jak si˛e nazywasz? — Susan Norton. Napisał szybko, bez zastanowienia: „Susan Norton, najładniejszej dziewczynie w parku, z wyrazami uszanowania. Ben Mears”. Podpisał si˛e i uzupełnił cało´sc´ data.˛ — Teraz b˛edziesz musiała ja˛ ukra´sc´ — powiedział, wr˛eczajac ˛ jej ksia˙ ˛zk˛e z powrotem. — Z tego, co wiem, nakład został ju˙z wyczerpany. — Zło˙ze˛ zamówienie u jednego z tych antykwariuszy w Nowym Jorku. — Zawahała si˛e i ponownie spojrzała mu w oczy, tym razem nieco dłu˙zej. — To bardzo dobra ksia˙ ˛zka. — Dzi˛ekuj˛e. Kiedy ja˛ przegladam, ˛ zastanawiam si˛e, w jaki sposób w ogóle udało mi si˛e ja˛ wyda´c. — A cz˛esto ja˛ pan przeglada? ˛ — Owszem, ale staram si˛e od tego odzwyczai´c. U´smiechn˛eła si˛e, a w chwil˛e potem oboje si˛e roze´smieli i wszystko stało si˛e bardziej naturalne. Dopiero du˙zo pó´zniej miał okazj˛e zastanowi´c si˛e nad tym, jak gładko i szybko to poszło. My´sli, jakie w zwiazku ˛ z tym go nawiedzały, nie nalez˙ ały do najprzyjemniejszych, nieodmiennie bowiem wywoływały z zakamarków mózgu obraz losu, bynajmniej nie s´lepego, lecz wyposa˙zonego w sokoli wzrok i zajmujacego ˛ si˛e mieleniem bezsilnych s´miertelników w ogromnych z˙ arnach wszech´swiata na mak˛ ˛ e, z której nast˛epnie miał powsta´c jaki´s tajemniczy chleb. — Czytałam te˙z Córk˛e Conwaya. Bardzo mi si˛e podobała. Pewnie ciagle ˛ pan to słyszy. — Wr˛ecz przeciwnie — odparł najzupełniej szczerze. Miranda równie˙z lubiła t˛e powie´sc´ , ale wi˛ekszo´sc´ spo´sród jego kawiarnianych przyjaciół była nieprzejednana, krytycy za´s dosłownie ja˛ zgnoili. Có˙z, w ko´ncu od tego wła´snie sa.˛ 22
— A ja cz˛esto to słyszałam. — Czytała´s ju˙z najnowsza? ˛ — Billy kazał nam tak trzyma´c?. Jeszcze nie. Panna Coogan mówi, z˙ e jest bardzo pikantna. — Do licha, według mnie jest prawie puryta´nska — odparł Ben. — J˛ezyk jest dosy´c obcesowy, ale je´sli si˛e pisze o niewykształconych wiejskich chłopcach, nie mo˙zna. . . Słuchaj, mog˛e ci˛e zaprosi´c na oran˙zad˛e albo na co´s w tym rodzaju? Sam wła´snie zaczynałem mie´c na to ochot˛e. Spojrzała mu w oczy po raz trzeci, a potem u´smiechn˛eła si˛e ciepło. — Jasne, z przyjemno´scia.˛ Najlepsza˛ maja˛ u Spencera. I tak si˛e wła´snie zacz˛eło.
2 — Czy to jest panna Coogan? — zapytał Ben przyciszonym głosem, spogla˛ dajac ˛ na wysoka,˛ szczupła˛ kobiet˛e w czerwonym płaszczu narzuconym na biały kostium. Miała włosy o lekko bł˛ekitnawym odcieniu, uło˙zone w liczne drobne fale. — Tak. Przychodzi co czwartek do biblioteki z małym wózeczkiem na dwóch kółkach i wypełnia cała˛ mas˛e rewersów, co strasznie zło´sci pann˛e Starcher. Siedzieli, w barze na obitych czerwona˛ skóra˛ stołkach. Ben pił oran˙zad˛e czekoladowa,˛ a Susan truskawkowa.˛ Apteko-cukiernia Spencera pełniła równie˙z funkcj˛e dworca autobusowego i z miejsca, które zajmowali, mogli zajrze´c przez szerokie, zwie´nczone staromodnym łukiem wej´scie do poczekalni, gdzie siedział z ponura˛ mina˛ młody m˛ez˙ czyzna w mundurze Sił Powietrznych, trzymajac ˛ mi˛edzy nogami walizk˛e stojac ˛ a˛ na podłodze. — Nie wyglada ˛ na to, z˙ eby si˛e cieszył ze swojej podró˙zy — zauwa˙zyła Susan, poda˙ ˛zajac ˛ spojrzeniem za jego wzrokiem. — Pewnie sko´nczyła mu si˛e przepustka — odparł Ben. Teraz zapyta mnie, czy słu˙zyłem w wojsku, pomy´slał. — Którego´s dnia ja te˙z b˛ed˛e czeka´c na ten o dziesiatej ˛ trzydzie´sci — usłyszał ˙ zamiast tego. — Zegnaj, Salem. Na pewno b˛ed˛e równie smutna Jak ten chłopiec. — Dokad ˛ si˛e wybierasz? ˙ — Chyba do Nowego Jorku. Zeby si˛e wreszcie przekona´c, czy mog˛e sta´c si˛e zupełnie samowystarczalna. — A tu co´s jest nie tak? — W Salem? Uwielbiam to miasteczko, ale chodzi o moich rodziców. Zawsze b˛eda˛ mnie kontrolowa´c, a ja tego nie lubi˛e. Poza tym młoda ambitna dziewczyna raczej nie mo˙ze tutaj liczy´c na zbyt interesujace ˛ perspektywy.
23
Wzruszyła ramionami i pochyliła si˛e nad swoja˛ słomka.˛ Miała opalony, wspaniale umi˛es´niony kark. Pod lu´zna,˛ kolorowa˛ koszula˛ kryła si˛e cudowna figura. — Jaka praca ci˛e interesuje? — Sko´nczyłam sztuki pi˛ekne i anglistyk˛e na Uniwersytecie Bosto´nskim, ale szczerze mówiac ˛ ten mój dyplom nie jest wart nawet papieru, na którym został wydrukowany. Takie zakwalifikowanie do kategorii wykształconych idiotów. Nie potrafiłabym nawet urzadzi´ ˛ c wn˛etrza biura. Wi˛ekszo´sc´ dziewczat, ˛ z którymi chodziłam do ogólniaka, ma teraz wygodne posadki sekretarek, a ja ledwo zaliczyłam podstawowy kurs maszynopisania. — Co ci w takim razie pozostaje? — Bo ja wiem. . . Mo˙ze jakie´s wydawnictwo albo czasopismo? Na przykład praca zwiazana ˛ z reklama.˛ Tam zawsze potrzebuja˛ ludzi, którzy potrafia˛ narysowa´c co´s na zamówienie, a ja to umiem. Mam cała˛ teczk˛e prac. — Dostała´s ju˙z jakie´s propozycje? — zapytał łagodnie. — No. . . Nie, ale. . . — Bez konkretnych propozycji nie masz po co jecha´c do Nowego Jorku — powiedział. — Mo˙zesz mi wierzy´c, tylko zedrzesz sobie obcasy. U´smiechn˛eła si˛e niepewnie. — Chyba ma pan racj˛e. — Sprzedała´s ju˙z co´s? — Och, tak! — Roze´smiała si˛e gło´sno. — Najwi˛ekszym nabywca˛ jak do tej pory była Cinex Corporation. Otworzyli w Portland nowe trójwymiarowe kino i kupili hurtem dwana´scie obrazów, z˙ eby powiesi´c je w hallu. Zapłacili mi siedemset dolarów, a ja wszystko wydałam na pierwsza˛ rat˛e za samochód. — Powinna´s wynaja´ ˛c sobie w Nowym Jorku pokój w hotelu na jaki´s tydzie´n i zaatakowa´c ze swoja˛ teczka˛ ka˙zde pismo i wydawnictwo, jakie tylko uda ci si˛e znale´zc´ — powiedział. — Umów si˛e ze wszystkimi pół roku wcze´sniej, z˙ eby na pewno ci˛e przyj˛eli, ale, na lito´sc´ boska,˛ nie jed´z tam zupełnie na wariata. — A pan? — zapytała, odkładajac ˛ słomk˛e i zabierajac ˛ si˛e do lodów. — Co pan robi w kwitnacym, ˛ liczacym ˛ sobie tysiac ˛ trzysta dusz miasteczku Salem w stanie Maine? Wzruszył ramionami. — Usiłuj˛e napisa´c powie´sc´ . Natychmiast si˛e o˙zywiła. — Tutaj? A o czym? Dlaczego wła´snie w Salem? Czy pan. . . Spojrzał na nia˛ przeciagle. ˛ — Kapia˛ ci lody. — Słucham? Ach, rzeczywi´scie. Przepraszam. — Wytarła chusteczka˛ blat. — Nie chciałam by´c w´scibska. — Nie szkodzi — odparł. — Wszyscy pisarze lubia˛ mówi´c o swoich ksia˙ ˛zkach. Czasem, kiedy le˙ze˛ wieczorem w łó˙zku, przygotowuj˛e si˛e do wywiadu dla
24
Playboya, ale to strata czasu, bo ich interesuja˛ tylko ci autorzy, którzy zdobyli popularno´sc´ w s´rodowisku uniwersyteckim. Młody lotnik wstał z miejsca. Przed poczekalni˛e, posapujac ˛ pneumatycznymi hamulcami, zajechał autobus. — W dzieci´nstwie mieszkałem tu przez cztery lata. Na Burns Road, dokładnie rzecz biorac. ˛ — Burns Road? Teraz tam nie ma nic oprócz moczarów i małego cmentarza na Wzgórzu Spokoju. — Mieszkałem u ciotki Cindy. Nazywała si˛e Cynthia Stowens. Mój ojciec umarł, a matka przeszła. . . hm, powiedzmy, z˙ e co´s w rodzaju załamania nerwowego. Wysłała mnie do ciotki Cindy, z˙ eby mie´c czas si˛e jako´s pozbiera´c. Mniej wi˛ecej w miesiac ˛ po wielkim po˙zarze ciotka zapakowała mnie do autobusu, który jechał z powrotem na Long Island. — Spojrzał na swoje odbicie w lustrze po drugiej stronie baru. — Płakałem opuszczajac ˛ mam˛e i płakałem wyje˙zd˙zajac ˛ z Salem i od ciotki Cindy. — Ja si˛e wła´snie wtedy urodziłam — powiedziała Susan. — Ten po˙zar to było najwi˛eksze wydarzenie, jakie tu kiedykolwiek miało miejsce, a ja go po prostu spokojnie przespałam! Ben roze´smiał si˛e. — W takim razie jeste´s o siedem lat starsza, ni˙z my´slałem w parku. — Naprawd˛e? — Sprawiała wra˙zenie zadowolonej. — Chyba powinnam za to panu podzi˛ekowa´c. Dom pa´nskiej ciotki spłonał ˛ do fundamentów. — Tak — skinał ˛ głowa.˛ — To jedno z moich najwyra´zniejszych wspomnie´n. Przyszli jacy´s ludzie z przeno´snymi sikawkami na plecach i powiedzieli, z˙ e musimy ucieka´c. To było szalenie ekscytujace. ˛ Ciotka uwijała si˛e jak szalona, łapiac, ˛ co jej wpadło pod r˛ek˛e i ładujac ˛ to do swojego hudsona. Bo˙ze, co za noc! — Była ubezpieczona? — Nie, ale to był wynaj˛ety dom, a nam udało si˛e wynie´sc´ wła´sciwie wszystko, co miało jaka´ ˛s warto´sc´ , z wyjatkiem ˛ telewizora. Próbowali´smy go podnie´sc´ , ale on nawet nie drgnał. ˛ Pami˛etam, z˙ e nazywał si˛e Video King i miał siedmiocalowy ekran z du˙zym szkłem powi˛ekszajacym. ˛ Prawdziwy koszmar dla oczu. Zreszta˛ i tak odbierał tylko jeden kanał — masa muzyki country, informacje dla rolników i programy rozrywkowe. — A teraz wrócił pan tutaj, z˙ eby napisa´c ksia˙ ˛zk˛e — powtórzyła z zastanowieniem. Nie odpowiedział od razu. Panna Coogan rozpakowywała kartony papierosów, ustawiajac ˛ je w gablocie obok kasy. Aptekarz, niejaki pan Labree, uwijał si˛e za wysoka˛ lada˛ niczym biały duch. Młody pilot stał przy drzwiach autobusu, czekajac, ˛ a˙z kierowca wróci z łazienki. — Tak — powiedział wreszcie Ben. Odwrócił si˛e i po raz pierwszy spojrzał jej prosto w oczy. Miała bardzo ładna˛ twarz o szczerych, niebieskich oczach i wy25
sokim, gładkim, opalonym czole. — Czy ty tak˙ze si˛e tu wychowała´s? — Tak. Skinał ˛ głowa.˛ — W takim razie wiesz, o co mi chodzi. Zapami˛etałem to miejsce jako dziecko i teraz, kiedy tu wracałem, niewiele brakowało, z˙ ebym pojechał dalej. Bałem si˛e, z˙ e wszystko b˛edzie zupełnie inne. — Tutaj nic si˛e nie zmienia — odparła. — W ka˙zdym razie niewiele. — Bawiłem si˛e na moczarach w wojn˛e z dzieciakami Gardenerów, koło Królewskiego Stawu w piratów, a w parku w chowanego. Po wyje´zdzie stad ˛ włóczyłem si˛e z matka˛ po ró˙znych niezbyt przyjemnych miejscach. Zabiła si˛e, kiedy miałem czterna´scie lat, ale ju˙z du˙zo wcze´sniej straciłem bezpowrotnie znaczna˛ cz˛es´c´ tego, co si˛e nazywa „czarem dzieci´nstwa”. Wszystko, co zostało, było tutaj. I jest nadal. Miasto prawie wcale si˛e nie zmieniło. Kiedy tak patrz˛e na Jointer Avenue, to wydaje mi si˛e, z˙ e trzymam przed oczami kawałek cienkiej, lodowej tafli — takiej, jaka tworzy si˛e na zbiorniku wody po pierwszych listopadowych przymrozkach — i spogladam ˛ przez nia˛ na swoje dzieci´nstwo. Obraz jest niewyra´zny, zamglony, a miejscami w ogóle zanika, ale wi˛ekszo´sc´ jest nadal na swoim miejscu. Zamilkł, zdumiony, z˙ e wygłosił a˙z taka˛ przemow˛e. — Mówi pan dokładnie tak samo jak w swoich ksia˙ ˛zkach — powiedziała z zachwytem. Roze´smiał si˛e. — Zdarzyło mi si˛e to po raz pierwszy w z˙ yciu. Przedtem tylko tak my´slałem. — Co pan robił po tym, jak. . . po s´mierci pa´nskiej matki? — Włóczyłem si˛e tu i tam — odparł krótko. — Zainteresuj si˛e swoimi lodami. Zrobiła to. — Jednak troch˛e si˛e zmieniło — powiedziała po pewnej chwili. — Umarł pan Spencer. Pami˛eta go pan? — Jasne. Co czwartek ciotka Cindy robiła zakupy u Crossena i wysyłała mnie tutaj, z˙ ebym w tym czasie napił si˛e kwasu chlebowego Wtedy to był prawdziwy kwas chlebowy z Rochester. Dawała mi pi˛eciocentówk˛e zawini˛eta˛ w mała˛ chusteczk˛e. — Za moich czasów ta przyjemno´sc´ kosztowała ju˙z dziesi˛ec´ centów. Pami˛eta pan, co zawsze powtarzał? Ben zgarbił si˛e, oparł na blacie wykr˛econa˛ artretyzmem dło´n i wykrzywił usta w stanowiacym ˛ pozostało´sc´ cz˛es´ciowego pora˙zenia grymasie. — Uwa˙zaj na p˛echerz! — szepnał. ˛ — Rozregulujesz sobie p˛echerz, chłoptasiu! Jej s´miech wzbił si˛e ku obracajacemu ˛ si˛e powoli nad ich głowami wentylatorowi. Panna Coogan zerkn˛eła na nich podejrzliwie. — Dokładnie tak! Tyle tylko, z˙ e do mnie mówił „dziewuszko”. Popatrzyli na siebie z zachwytem. — Nie poszłaby´s dzisiaj wieczorem do kina? — zapytał. 26
— Z przyjemno´scia.˛ — Jakie jest najbli˙zej? Zachichotała. — Wła´snie Cinex w Portland, to udekorowane nie´smiertelnymi dziełami Susan Norton. — A jakie filmy lubisz? — Ekscytujace, ˛ najlepiej takie, gdzie s´cigaja˛ si˛e samochodami. — W porzadku. ˛ Pami˛etasz kino „Nordica”? Było tu, w samym mie´scie. — Oczywi´scie. Zamkn˛eli je w 1968. W ogólniaku chodziłam tam na randki. Kiedy film nam si˛e nie podobał, rzucali´smy w ekran torebkami po pra˙zonej kukurydzy. — U´smiechn˛eła si˛e. — Czyli prawie za ka˙zdym razem. — Pokazywali najcz˛es´ciej arcydzieła w rodzaju Rakietowego człowieka, Powrotu rakietowego człowieka czy Szalonego Callahana i Czarnego Bo˙zka. — Oj, to było jeszcze przed moja˛ epoka.˛ — Co tam teraz jest? — Biuro handlu nieruchomo´sciami Larry’ego Crocketta — odparła. — Nie miało szansy konkurowa´c z nowym kinem dla zmotoryzowanych w Cumberland, no i z telewizja.˛ Przez jaki´s czas siedzieli w milczeniu, pogra˙ ˛zeni we własnych my´slach. Zegar w poczekalni pokazywał 10.45. — A pami˛etasz. . . — zacz˛eli jednocze´snie. Spojrzeli na siebie i tym razem nie tylko panna Coogan, ale i pan Labree obejrzeli si˛e na nich, zaintrygowani gło´snym wybuchem s´miechu. Rozmawiali jeszcze przez kwadrans, a˙z wreszcie Susan z ociaganiem ˛ wstała z miejsca mówiac, ˛ z˙ e teraz ma niestety do załatwienia kilka spraw, ale o siódmej trzydzie´sci b˛edzie ju˙z wolna. Kiedy wyszli, kierujac ˛ si˛e w przeciwne strony, ka˙zde z nich my´slało o tym samym: w jaki przypadkowy, ale naturalny i niewymuszony sposób połaczyły ˛ si˛e ich losy. Ben zatrzymał si˛e na skrzy˙zowaniu z Brock Street i zerknał ˛ od niechcenia w kierunku Domu Marstenów. Pami˛etał, z˙ e podczas po˙zaru lasu w roku 1951 wiatr zmienił kierunek niemal dokładnie w chwili, gdy płomienie dotarły do progu budynku. Mo˙ze powinien był wtedy spłona´ ˛c, pomy´slał. Mo˙ze tak byłoby lepiej.
3 Nolly Gardener wyszedł z budynku Rady Miejskiej i usiadł na schodkach obok Parkinsa Gillespie w sama˛ por˛e, z˙ eby zobaczy´c, jak Ben i Susan wchodza˛ do Spencera. Parkins palił pallmalla i czy´scił scyzorykiem swoje po˙zółkłe paznokcie. — To ten pisarz, nie? — zapytał Nolly. — Aha. 27
— A ta z nim to Susan Norton? — Aha. — No, no, interesujace ˛ — mruknał ˛ Nolly i podciagn ˛ ał ˛ pas. Na jego piersi błyszczała dostojnie gwiazda zast˛epcy szeryfa. Otrzymał ja˛ z redakcji pisma dla policjantów, miasteczko bowiem nie przydzielało odznak zast˛epcom szeryfa. Gwiazd˛e dostał tylko Parkins, lecz nosił ja˛ w portfelu, czego Nolly nigdy nie potrafił zrozumie´c. Oczywi´scie, wszyscy mieszka´ncy doskonale wiedza,˛ jaka˛ pełni funkcj˛e, ale przecie˙z istnieje jeszcze co´s takiego jak tradycja i odpowiedzialno´sc´ . Kiedy jest si˛e stró˙zem porzadku ˛ publicznego, nie mo˙zna o tym zapomina´c. Nolly nie zapominał, cho´c był zast˛epca˛ szeryfa tylko na pół etatu. Ostrze scyzoryka ze´slizgn˛eło si˛e i skaleczyło Parkinsa w opuszek kciuka. — Cholera — zaklał ˛ bez wi˛ekszego przekonania. — My´slisz, Park, z˙ e on naprawd˛e jest pisarzem? — Jasne, z˙ e jest. W bibliotece stoja˛ jego trzy ksia˙ ˛zki. — Prawdziwe czy wymy´slone? — Wymy´slone. — Parkins schował scyzoryk i gł˛eboko westchnał. ˛ — Floyd Tibbits nie b˛edzie zachwycony, z˙ e ten facet prowadza si˛e z jego dziewczyna.˛ — Przecie˙z nie sa˛ mał˙ze´nstwem — odparł Parkins. — A ona ju˙z sko´nczyła osiemna´scie lat. — Ale na pewno mu si˛e to nie spodoba. — Je˙zeli o mnie chodzi, to Floyd mo˙ze nawet nasra´c sobie do kapelusza i nosi´c go tył naprzód — powiedział Parkins. Zgasił papierosa na schodku, wyjał ˛ z kieszeni puste pudełko po sucretsach, wrzucił do niego niedopałek i schował je z powrotem. — Gdzie mieszka ten gryzipiórek? — U Evy. — Szeryf zaczał ˛ dokładnie przyglada´ ˛ c si˛e zranionemu palcowi. — Wczoraj ogladał ˛ Dom Marstenów. Miał dziwna˛ min˛e. — Jak to, dziwna? ˛ — Po prostu dziwna.˛ — Parkins wyjał ˛ papierosy. Czuł na twarzy przyjemne, ciepłe promienie sło´nca. — Potem pojechał do Larry’ego Crocketta. Chciał wynaja´ ˛c t˛e chałup˛e. — Dom Marstenów? — Aha. — Głupi czy co? — Mo˙zliwe. — Parkins zgonił much˛e z kolana i s´ledził ja˛ wzrokiem, gdy bzyczac ˛ odleciała w słoneczne przedpołudnie. — Ten Crockett ma teraz sporo roboty. Słyszałem, z˙ e ostatnio sprzedał stara˛ pralni˛e. — T˛e ruder˛e? — Aha. — A na co ona komu? 28
— Nie wiem. — Dobra — Nolly podniósł si˛e z miejsca i ponownie podciagn ˛ ał ˛ pas. — Chyba przejd˛e si˛e po mie´scie. — W porzadku ˛ — powiedział Parkins, zapalajac ˛ papierosa. — Pójdziesz ze mna? ˛ — Nie, jeszcze troch˛e tutaj posiedz˛e. — Jak chcesz. No to, na razie. Nolly zszedł po stopniach zastanawiajac ˛ si˛e (zreszta˛ nie po raz pierwszy), kiedy Parkins zdecyduje si˛e wreszcie przej´sc´ na emerytur˛e, z˙ eby on, Nolly, mógł dosta´c cały etat. W jaki sposób mo˙zna wykrywa´c przest˛epstwa, siedzac ˛ na schodkach budynku Rady Miejskiej? Parkins spogladał ˛ za nim z uczuciem lekkiej ulgi. Nolly był dobrym chłopcem, tyle tylko, z˙ e cholernie gorliwym. Wyjał ˛ scyzoryk, rozło˙zył go i ponownie zajał ˛ si˛e czyszczeniem paznokci.
4 Miasto Jerusalem zostało zało˙zone w roku 1765 (dwie´scie lat pó´zniej uczciło okragł ˛ a˛ rocznic˛e fajerwerkami i festynem w parku; kostium Debbie Forester zajał ˛ si˛e ogniem od iskry, a Parkins Gillespie musiał za naruszenie porzadku ˛ publicznego wsadzi´c do paki sze´sc´ osób), dokładnie dwadzie´scia pi˛ec´ lat przed utworzeniem stanu Maine. Swoja˛ niezwykła˛ nazw˛e miasteczko zawdzi˛ecza bardzo prozaicznemu wydarzeniu. Jednym z pierwszych osadników w tej okolicy był twardy, uparty farmer nazwiskiem Charles Belknap Tanner. Hodował s´winie, a jedna z jego najwi˛ekszych macior nosiła imi˛e Jerusalem. Pewnego dnia Jerusalem uciekła z zagrody do lasu, gdzie zdziczała i pozostała ju˙z na zawsze. Jeszcze przez wiele lat potem Tanner opierał si˛e o swoja˛ bram˛e i ostrzegał dzieci suchym, skrzypiacym ˛ głosem: „Pami˛etajcie, bachory, je˙zeli nie chcecie mie´c bebechów w portkach, to uwa˙zajcie na Jerusalem!” I tak ju˙z zostało, co nie dowodzi niczego, by´c mo˙ze poza tym, z˙ e w Ameryce nawet s´winia ma szans˛e na nie´smiertelno´sc´ . Główna ulica, zwana poczatkowo ˛ Portlandzka,˛ otrzymała swa˛ obecna˛ nazw˛e w roku 1896. Elias Jointer był przez sze´sc´ lat członkiem Izby Reprezentantów (a˙z do swojej s´mierci na syfilis w wieku pi˛ec´ dziesi˛eciu o´smiu lat) i zarazem najbardziej „wybitna˛ osobisto´scia”, ˛ jaka kiedykolwiek w miasteczku si˛e urodziła, je´sli oczywi´scie nie liczy´c sławnej maciory i Pearl Ann Butts, która w roku 1907 uciekła do Nowego Jorku i zacz˛eła wyst˛epowa´c w teatrze. Skrzy˙zowanie Brock Street z Jointer Avenue stanowi niemal dokładnie s´rodek miasta, które ma kształt prawie idealnego koła, wyjawszy ˛ lekkie spłaszczenie na wschodnich kra´ncach, gdzie granica biegnie wzdłu˙z brzegu płynacej ˛ szerokimi 29
zakosami Royal River. Na mapie miasto wraz z dwiema ulicami krzy˙zujacymi ˛ si˛e w jego s´rodku do złudzenia przypomina obraz, jaki wida´c w my´sliwskiej lunecie. Północno-zachodnia cz˛es´c´ miasta stanowi jego najbardziej zalesiony rejon, poło˙zony na wzniesieniu, cho´c z pewno´scia˛ nie zauwa˙zyłby tego nikt, kto urodził ´ si˛e gdzie indziej ni˙z na Srodkowym Zachodzie. Wiekowe, poprzecinane wyra˛ banymi w lesie drogami wzgórza schodza˛ łagodnie do samego miasteczka; na ostatnim z nich wznosi si˛e Dom Marstenów. Cz˛es´c´ północno-wschodnia˛ zajmuja˛ pola, poro´sni˛ete głównie zwykła˛ trawa,˛ tymotka˛ i lucerna.˛ Płynie tu Royal River, której niezmienne od wielu stuleci koryto wer˙zn˛eło si˛e gł˛eboko w grunt, si˛egajac ˛ niemal poło˙zonych gł˛ebiej skał. Przecisnawszy ˛ si˛e pod drewnianym mostkiem na Brock Street rozlewa si˛e szerokimi, l´sniacymi ˛ zakosami, z˙ eby po pewnym czasie dotrze´c do północnego skraju miasta, gdzie tu˙z pod cienka˛ warstwa˛ gleby znajduja˛ si˛e pokłady twardego granitu. Tutaj w ciagu ˛ milionów lat udało si˛e jej wyrze´zbi´c kamienne urwisko pi˛ec´ dziesi˛ecio-stopowej wysoko´sci. Dzieci nazywaja˛ to miejsce Pijanym Skokiem, poniewa˙z kilka lat temu Tommy Rathbun, wiecznie uchlany brat Virge’a Rathbuna, spadł na dół szukajac ˛ odpowiedniego miejsca, z˙ eby si˛e wysika´c. Royal River wpada do okropnie zanieczyszczonej Androscoggin, ale jej samej udało si˛e unikna´ ˛c losu swej wi˛ekszej siostry; jedynym zakładem przemysłowym w Salem jest ju˙z od dawna nieczynny tartak. Latem cz˛esto mo˙zna zobaczy´c siedzacych ˛ na mo´scie w˛edkarzy, którym zazwyczaj udaje si˛e w pełni wyczerpa´c dzienny limit połowów. Najpi˛ekniejsza jest cz˛es´c´ południowo-wschodnia. Teren ponownie si˛e tutaj wznosi, ale nigdzie nie sposób dostrzec jakichkolwiek blizn pozostawionych przez ogie´n ani pogorzelisk. Tereny po obu stronach Griffen Road nale˙za˛ do Charlesa Griffena, najwi˛ekszego producenta mleka na południe od Mechanic Falls; ze Szkolnego Wzgórza wida´c jego olbrzymia˛ obor˛e o aluminiowym dachu, błyszcza˛ cym w promieniach sło´nca niczym jakich´s monstrualnych rozmiarów heliograf. W okolicy znajduja˛ si˛e tak˙ze inne farmy, a sporo domów nale˙zy do ludzi je˙zd˙zacych ˛ codziennie do pracy do Portland lub Lewiston. Stojac ˛ jesienia˛ na szczycie Szkolnego Wzgórza, czuło si˛e aromatyczny zapach palonej trawy, w oddali za´s widziało si˛e przypominajacy ˛ zabawk˛e samochód Ochotniczej Stra˙zy Po˙zarnej z Salem, gotowy do akcji w razie najmniejszego nawet zagro˙zenia. Nikt jeszcze nie zapomniał o lekcji z roku 1951. Wła´snie ten rejon upodobali sobie ludzie mieszkajacy ˛ w wielkich samochodowych przyczepach, przynoszac ˛ ze soba˛ swoisty pas asteroidów: stare, ustawione na słupkach z cegieł samochody, hu´stawki zrobione z przywiazanej ˛ do mocnej liny opony, zalegajace ˛ w rowach puste puszki po piwie, mokre rzeczy schna˛ ce na sznurkach rozwieszonych mi˛edzy wbitymi specjalnie w tym celu słupami, wszechobecna˛ wo´n odpadków i nieczysto´sci. Stojace ˛ w pobli˙zu Zakr˛etu domki przywodziły na my´sl drewniane szałasy, ale niemal na ka˙zdym dachu tkwiła błyszczaca ˛ antena, wi˛ekszo´sc´ telewizorów za´s kupionych na kredyt u Granta lub 30
Searsa odbierała program w kolorze. Placyki przed przyczepami zwykle roiły si˛e od dzieci, najró˙zniejszych zabawek, półci˛ez˙ arówek, skuterów s´nie˙znych i motocykli. Cz˛es´c´ tych domów na kołach była bardzo zadbana, ale wi˛ekszo´sc´ wła´scicieli uwa˙zała sprzatanie ˛ za całkowicie zb˛edny wysiłek, pozwalajac, ˛ z˙ eby mlecze i dzika trawa wokół domu si˛egały niemal do kolan. Nieco bli˙zej granicy miasta, gdzie Brock Street zamieniała si˛e w Brock Road, stał zajazd Delia, w którym w ka˙zdy piatek ˛ grał zespół rockowy, a w sobot˛e grupa uprawiajaca ˛ muzyk˛e country. Zajazd spłonał ˛ doszcz˛etnie w roku 1971, ale został odbudowany. Dla wi˛ekszo´sci okolicznych kowbojów było to jedyne miejsce, gdzie mogli przyj´sc´ wieczorem ze swymi dziewczynami i napi´c si˛e piwa, a czasem stoczy´c tak˙ze jaka´ ˛s niegro´zna˛ bójk˛e. Jeden numer telefoniczny przypadał na kilka rodzin, dzi˛eki czemu ludzie zawsze mieli kogo obgadywa´c. W małych miasteczkach skandale sma˙za˛ si˛e nieustannie na małym ogniu, gotowe w ka˙zdej chwili do podania na stół, dokładnie tak samo jak fasola u ciotki Cindy. Wi˛ekszo´sc´ sensacji brała swój poczatek ˛ wła´snie tutaj, na Zakr˛ecie, ale od czasu do czasu tak˙ze kto´s o wy˙zszej pozycji w hierarchii społecznej dodawał co nieco do wspólnego garnka. Władz˛e w mie´scie sprawowało walne zebranie mieszka´nców i chocia˙z ju˙z od roku 1965 mówiło si˛e o planach zorganizowania wyborów do Rady Miejskiej (istniał nawet przeznaczony specjalnie dla niej budynek), której obrady na temat bud˙zetu byłyby jawne, nie zdołano zrealizowa´c tego pomysłu. Miasto nie rozwijało si˛e a˙z tak szybko, z˙ eby dały si˛e wyra´znie odczu´c niedogodno´sci starego systemu, cho´c obowiazuj ˛ aca ˛ w nim archaiczna demokracja niejednego przybysza wprawiała w skrajne osłupienie. Istniały cztery urz˛edy wybieralne: szeryf, opiekun społeczny, administrator (˙zeby zarejestrowa´c u niego nowy samochód, nalez˙ ało pojecha´c daleko, a˙z na sam koniec Taggart Stream Road i stawi´c m˛ez˙ nie czoło dwóm biegajacym ˛ po podwórzu psom) oraz komisarz o´swiatowy. Ochotnicza Stra˙z Po˙zarna otrzymywała, co prawda, roczna˛ dotacj˛e w wysoko´sci trzystu dolarów, ale jej siedziba pełniła przede wszystkim rol˛e miejsca towarzyskich spotka´n podeszłych wiekiem emerytów. Kulminacyjny punkt roku stanowiła dla nich pora wypalania traw, pozostałe za´s miesiace ˛ sp˛edzali, opowiadajac ˛ sobie wydarzenia minionych lat. Wydział Robót Publicznych nie istniał z tego prostego powodu, z˙ e w mie´scie nie było publicznych wodociagów, ˛ gazociagów ˛ ani kanalizacji. Linia przesyłowa wysokiego napi˛ecia przecinała miasteczko z północnego zachodu na południowy wschód, biegnac ˛ przez las szeroka˛ na 150 stóp przecinka.˛ Jeden z gigantycznych słupów wznosił si˛e w pobli˙zu Domu Marstenów, górujac ˛ nad nim niczym jaki´s tajemniczy stra˙znik. Niemal wszystko, co mieszka´ncy Salem wiedzieli na temat wojen, katastrof i kryzysów gabinetowych, pochodziło z telewizyjnych programów Waltera Cronkite’a. Co prawda, chłopak Potterów został zabity w Wietnamie, a syn Claude’a Bowie’ego wrócił ze sztuczna˛ stopa˛ (nastapił ˛ na min˛e), ale dostał prac˛e na poczcie, gdzie pomagał Kenny’emu Dalesowi, wi˛ec wszystko było w porzadku. ˛ By´c 31
mo˙ze dzieciaki nosiły nieco dłu˙zsze włosy ni˙z ich rodzice i nie czesały ich tak cz˛esto jak oni, ale poza tym nikt niczego nie zauwa˙zył. Kiedy w miejscowej szkole s´redniej postanowiono zrezygnowa´c z obowiazku ˛ noszenia jednakowych strojów, Aggie Corliss napisała list do ukazujacego ˛ si˛e w Cumberland Ledgera, ale Aggie pisywała tam co tydzie´n od wielu lat, głównie na temat zagro˙ze´n płynacych ˛ z nadu˙zywania alkoholu oraz rado´sci, jaka˛ daje przyj˛ecie do serca Jezusa Chrystusa i uznanie w nim swego zbawcy. Niektóre dzieciaki za˙zywały czasem narkotyki. Frank, chłopak Kilby’ego, stanał ˛ w sierpniu przed sadem ˛ i dostał grzywn˛e w wysoko´sci pi˛ec´ dziesi˛eciu dolarów (s˛edzia Hooker zgodził si˛e, z˙ eby kara została zapłacona z pieni˛edzy pochodzacych ˛ ze sprzeda˙zy kilku porcji), ale znacznie powa˙zniejszy problem stanowił alkohol. Od chwili, gdy zacz˛eto go sprzedawa´c ka˙zdemu, kto uko´nczył osiemna´scie lat, w zaje´zdzie Delia roiło si˛e od smarkaczy. Pó´zniej wracali samochodami po pijanemu i chocia˙z dostawali w domu lanie, to i tak cz˛esto zdarzały si˛e wypadki, jak cho´cby ten, kiedy Billy Smith, jadac ˛ z pr˛edko´scia˛ dziewi˛ec´ dziesi˛eciu mil na godzin˛e, rabn ˛ ał ˛ w drzewo na Deep Cut Road, zabijajac ˛ na miejscu siebie i swoja˛ dziewczyn˛e, LaVerne Dube. Nie liczac ˛ tych spraw, wiedza mieszka´nców na temat gn˛ebiacych ˛ s´wiat wstrza˛ sów była czysto akademicka. Tutaj czas biegł zupełnie innym rytmem. W takim miłym, małym miasteczku nie mogło wydarzy´c si˛e nic nieprzyjemnego. Wsz˛edzie, ale nie tutaj.
5 Ann Norton wła´snie prasowała, kiedy jej córka wpadła do domu z torba˛ pełna˛ zakupów, podstawiła jej pod nos ksia˙ ˛zk˛e ze zdj˛eciem jakiego´s szczupłego, młodego człowieka na obwolucie i zacz˛eła trajkota´c. — Zwolnij troch˛e — poprosiła ja˛ matka. — Wyłacz ˛ telewizor i powtórz mi wszystko od poczatku. ˛ Susan przerwała w pół zdania Peterowi Marshallowi, wydajacemu ˛ tysiace ˛ dolarów w kolejnym odcinku „Hollywood Squares” i opowiedziała jej o spotkaniu z Benem Mearsem. Pani Norton zmusiła si˛e do spokojnego, z˙ yczliwego potakiwania. Zawsze, kiedy Susan wspominała o nowym chłopcu, w s´wiadomo´sci matki zapalały si˛e ostrzegawcze z˙ ółte s´wiatła; zreszta,˛ coraz cz˛es´ciej dotyczyło to m˛ez˙ czyzn, chocia˙z do pani Norton jeszcze w pełni nie dotarło, z˙ e Susan jest a˙z t a k dorosła. Dzisiaj s´wiatła były bardziej jaskrawe ni˙z zwykle. — To brzmi interesujaco ˛ — zauwa˙zyła, kładac ˛ na desk˛e kolejna˛ koszul˛e swego m˛ez˙ a. — Był bardzo miły — powiedziała Susan. — I taki naturalny.
32
— Och, moje nogi! — westchn˛eła pani Norton, po czym odstawiła z˙ elazko na bok, usiadła w bujanym fotelu przy oknie i zapaliła papierosa, którego wyj˛eła z paczki le˙zacej ˛ na małym stoliku do kawy. — Jeste´s pewna, z˙ e to porzadny ˛ człowiek, Susie? — Oczywi´scie. Wyglada ˛ jak. . . bo ja wiem? Wykładowca z college’u albo kto´s w tym rodzaju. — Podobno Szalony Podpalacz wygladał ˛ jak zwykły ogrodnik — zauwa˙zyła pani Norton. Susan machn˛eła lekcewa˙zaco ˛ r˛eka.˛ — Głupia gadanina. — Poka˙z mi t˛e ksia˙ ˛zk˛e — poprosiła matka. Susan podała powie´sc´ , przypomniawszy sobie nagle o scenie homoseksualnego gwałtu w wi˛ezieniu. — Powietrzny taniec. . . — mrukn˛eła w zamy´sleniu Ann Norton i zacz˛eła przerzuca´c kartki. Susan przygladała ˛ si˛e jej z rezygnacja.˛ Matka zawsze musiała wtraci´ ˛ c swoje trzy grosze. Przez otwarte okna wpadały delikatne podmuchy przedpołudniowego wiatru, wydymajac ˛ wiszace ˛ w kuchni z˙ ółte zasłony. Dom był ładny, zbudowany z solidnej cegły, troch˛e trudny do ogrzania zima,˛ ale za to przyjemnie chłodny latem. Stał na łagodnym wzniesieniu z dala od Brock Street i z okna, przy którym siedziała pani Norton, roztaczał si˛e rozległy widok na miasteczko. Szczególnego uroku nabierał zima,˛ kiedy wszystkie poziome płaszczyzny pokryte były nieskazitelna˛ warstwa˛ białego puchu. a widoczne w oddali domy rzucały na s´nieg z˙ ółte plamy s´wiatła. — Zdaje si˛e, z˙ e czytałam w gazecie recenzj˛e tej powie´sci. Nie była zbyt pochlebna. — Mnie si˛e podoba — odparła spokojnie Susan. — On zreszta˛ te˙z. — Floyd pewnie tak˙ze go polubi — zauwa˙zyła od niechcenia pani Norton. — Powinna´s ich sobie przedstawi´c. Susan poczuła ostre ukłucie gniewu. Wydawało jej si˛e, z˙ e przeszły ju˙z z matka˛ przez wszystkie burze i konflikty wieku dorastania, ale w tym momencie okazało si˛e, z˙ e wcale tak nie jest. Wróciły do odwiecznego sporu mi˛edzy niezale˙zno´scia˛ sadów ˛ córki a do´swiadczeniem z˙ yciowym matki jak do starej, odło˙zonej na jaki´s czas do kata ˛ robótki. — Przecie˙z ju˙z rozmawiały´smy o Floydzie, mamo. Mówiłam ci, z˙ e to jeszcze nie jest nic pewnego. — W gazecie napisali, z˙ e w tej ksia˙ ˛zce sa˛ jakie´s ostre sceny w wiezieniu. Chłopcy z chłopcami czy co´s takiego. — Rany boskie, mamo! — Si˛egn˛eła po papierosa. — Nie ma potrzeby od razu si˛e zło´sci´c — odparła z niewzruszonym spokojem pani Norton. Odło˙zyła ksia˙ ˛zk˛e i strzasn˛ ˛ eła z papierosa długi słupek popiołu do ceramicznej popielniczki w kształcie ryby. Otrzymała ja˛ od jednej z przyjaciółek 33
z Klubu Kobiet. Widok tej popielniczki w jaki´s nieokre´slony sposób zawsze irytował Susan; wydawało jej si˛e, z˙ e w strzasaniu ˛ popiołu do gardła okonia jest co´s nieprzyzwoitego. — Wyjm˛e zakupy — powiedziała, wstajac ˛ z miejsca. — Chodziło mi tylko o to, z˙ e je˙zeli masz zamiar wyj´sc´ za Floyda Tibbitsa, to. . . — zacz˛eła matka, ale Susan nie pozwoliła jej doko´nczy´c. Irytacja zamieniła si˛e w piekacy, ˛ dobrze znany gniew. — Skad, ˛ do licha, przyszedł ci do głowy taki pomysł? Nie przypominam sobie, z˙ ebym co´s mówiła na ten temat! — Wydawało mi si˛e. . . — W takim razie z´ le ci si˛e wydawało — powiedziała z przekonaniem wi˛ekszym od tego, które czuła, ale było faktem, z˙ e w ciagu ˛ ostatnich kilku tygodni uczucia, jakie z˙ ywiła wobec Floyda, zdecydowanie ostygły. — Wydawało mi si˛e, z˙ e skoro spotykasz si˛e z tym samym chłopcem od półtora roku, to chyba chodzi o co´s wi˛ecej ni˙z o zwykłe trzymanie si˛e za r˛ece. — Floyda i mnie łaczy ˛ rzeczywi´scie co´s wi˛ecej ni˙z tylko przyja´zn´ — przyznała Susan. Teraz przynajmniej matka b˛edzie miała o czym my´sle´c. Nie wypowiedziane słowa zawisły mi˛edzy nimi. Spała´s z nim? Nie twój interes. Kim jest dla ciebie ten Ben Mears? Nie twój interes. Masz zamiar zadurzy´c si˛e w nim i popełni´c jaka´ ˛s głupot˛e? Nie twój interes. Kocham ci˛e, Susie. Tata i ja bardzo ci˛e kochamy. Na to nie było ju˙z odpowiedzi. Ani na z˙ adne z nast˛epnych pyta´n. Wła´snie dlatego przenosiny do Nowego Jorku, czy w jakiekolwiek inne miejsce, stały si˛e niezb˛edna˛ konieczno´scia.˛ Pr˛edzej czy pó´zniej zawsze dochodziło do zderzenia z ich miło´scia,˛ niewzruszona˛ niczym obite mi˛ekkim tworzywem s´ciany celi. Autentyczno´sc´ tego uczucia sprawiała, z˙ e dalsza sensowna dyskusja stawała si˛e zupełnie niemo˙zliwa, wszystkie za´s wypowiedziane wcze´sniej słowa nagle traciły znaczenie. — No có˙z. . . — westchn˛eła pani Norton. Zgasiła papierosa na dolnej wardze okonia i wrzuciła niedopałek do jego brzucha. — Pójd˛e na gór˛e — powiedziała Susan. — Dobrze. Czy b˛ed˛e mogła przeczyta´c t˛e ksia˙ ˛zk˛e, kiedy ja˛ sko´nczysz? — Je´sli chcesz. . . — Chciałabym równie˙z go pozna´c. Susan rozło˙zyła r˛ece i wzruszyła ramionami. — O której wrócisz wieczorem? — Nie wiem. 34
— Co mam powiedzie´c Floydowi, gdyby dzwonił? Napłyn˛eła kolejna fala gniewu. — Powiedz mu, co chcesz. Zreszta,˛ i tak by´s to zrobiła. — Susan! Weszła po schodach, nie ogladaj ˛ ac ˛ si˛e za siebie. Pani Norton pozostała na miejscu, spogladaj ˛ ac ˛ przez okno niewidzacym ˛ wzrokiem. Z góry dobiegł odgłos kroków Susan, a potem stukot rozstawianych sztalug. Wstała i wzi˛eła si˛e ponownie za prasowanie. Po pewnym czasie, kiedy uznała, z˙ e Susan zda˙ ˛zyła ju˙z całkowicie pogra˙ ˛zy´c si˛e w pracy (cho´c nawet sama przed soba˛ nie chciała przyzna´c si˛e do tej my´sli), wyszła do kuchni i zadzwoniła ze znajdujacego ˛ si˛e tam aparatu do Mabel Werts. W trakcie rozmowy wspomniała mimochodem, z˙ e dowiedziała si˛e od Susie, jakoby w mie´scie przebywał jaki´s słynny pisarz, na co Mabel prychn˛eła pogardliwie i powiedziała, z˙ e pewnie chodzi o tego faceta, który napisał Córk˛e Conwaya, pani Norton odparła, z˙ e tak, chyba wła´snie o niego, a Mabel na to, z˙ e w całej tej ksia˙ ˛zce chodzi wyłacznie ˛ o seks, o nic innego, po czym pani Norton zapytała, czy zatrzymał si˛e w motelu, czy te˙z mo˙ze. . . Okazało si˛e, z˙ e zamieszkał w jedynym w miasteczku pensjonacie Evy Miller. Pani Norton poczuła przypływ ulgi; Eva Miller była przyzwoita˛ wdowa,˛ która z pewno´scia˛ nie dopu´sci do z˙ adnych ekscesów w swoim domu. Zasady, jakimi kierowała si˛e, udzielajac ˛ zgody na pobyt kobiet w wynajmowanych przez go´sci pokojach, były proste: je´sli to twoja matka lub siostra, prosz˛e bardzo. Je´sli nie, to mo˙zecie porozmawia´c w kuchni. Od tej reguły nie było z˙ adnych wyjatków. ˛ Po pi˛etnastu minutach pani Norton odło˙zyła słuchawk˛e, umiej˛etnie zamaskowawszy prawdziwy powód rozmowy kilkoma ploteczkami. Och, Susan, pomy´slała, biorac ˛ ponownie do r˛eki z˙ elazko. Czy nie rozumiesz, z˙ e ja robi˛e to wszystko dla twego dobra?
6 Wracali z Portland szosa˛ numer 295. Nie było jeszcze wcale pó´zno, bo dopiero min˛eła jedenasta. Na drodze obowiazywało ˛ ograniczenie pr˛edko´sci do pi˛ec´ dzie´ si˛eciu pi˛eciu mil na godzin˛e i Ben tak wła´snie jechał. Swiatła citroena rozcinały ciemno´sc´ . Film podobał si˛e obydwojgu, ale wyra˙zali swoje uznanie ostro˙znie, jak ludzie, którzy chca˛ najpierw wybada´c reakcj˛e drugiej osoby. W pewnej chwili przypomniała sobie pytanie swojej matki. — Gdzie si˛e zatrzymałe´s? Wynajałe´ ˛ s jaki´s dom? — Mam mała˛ komórk˛e na drugim pi˛etrze w pensjonacie Evy Miller przy Railroad Street. 35
— To okropne! Tam musi by´c strasznie goraco! ˛ — Mnie to nie przeszkadza — odparł. — Dobrze mi si˛e wtedy pracuje. Rozbieram si˛e do pasa, właczam ˛ radio i wypijam galon piwa. Dziennie odwalam przeci˛etnie do dziesi˛eciu stron. Poza tym mieszka tam paru interesujacych ˛ dziwaków, a kiedy wyjdzie si˛e na werand˛e, z˙ eby zaczerpna´ ˛c s´wie˙zego powietrza. . . Prawdziwy raj. — Bo ja wiem. . . — mrukn˛eła z powatpiewaniem. ˛ — Chciałem wynaja´ ˛c Dom Marstenów — dodał od niechcenia. — Nawet zaczałem ˛ si˛e stara´c, ale powiedzieli mi, z˙ e został ju˙z sprzedany. — Dom Marstenów? — U´smiechn˛eła si˛e. — Niemo˙zliwe. My´slisz pewnie o innym miejscu. — Wcale nie. Na pierwszym wzgórzu na północny zachód od miasta. Jedzie si˛e Brooks Road. — Sprzedany? Kto, na lito´sc´ boska,˛ chciałby. . . — Ja równie˙z zadałem sobie to pytanie. Nieraz podejrzewano mnie o to, z˙ e nie mam wszystkich klepek, ale nawet mnie nie przyszło do głowy nic poza wynaj˛eciem. Facet z biura po´srednictwa nie chciał mi nic powiedzie´c. Tak jakby to była jaka´s gł˛eboka, mroczna tajemnica. — Mo˙ze kto´s spoza stanu chce przerobi´c go na dom letniskowy — powiedziała z namysłem. — W ka˙zdym razie, ktokolwiek to jest, jest wariatem. Owszem, mo˙zna jaki´s dom wyremontowa´c i nawet ja bym si˛e tego podj˛eła, ale ta rudera nie nadaje si˛e ju˙z do z˙ adnego remontu. Odkad ˛ pami˛etam, to była zawsze ruina. Co ci przyszło do głowy, z˙ eby wła´snie tam zamieszka´c? — Była´s kiedy´s w s´rodku? — Nie, ale zagladałam ˛ przez okno. A ty byłe´s? — Tak. Raz. — Okropne miejsce, prawda? Zamilkli, my´slac ˛ o Domu Marstenów. To wspomnienie nie miało w sobie nic z pastelowych kolorów wszystkich pozostałych wspomnie´n. Skandal i tragedia zwiazane ˛ z tym domem wydarzyły si˛e, kiedy jeszcze nie było ich na s´wiecie, ale w małych miasteczkach pami˛ec´ o takich zdarzeniach trwa długo i wraz ze wszystkimi okropnymi szczegółami jest przekazywana z pokolenia na pokolenie. Historia Huberta Marstena i jego z˙ ony Birdie była dla miasteczka tym, czym dla szanujacej ˛ si˛e rodziny znaleziony w szafie szkielet. W latach dwudziestych Hubie Marsten pełnił funkcj˛e prezesa du˙zej firmy transportowej; według niektórych jej dochody pochodziły głównie ze szmuglowania whisky z Kanady do Massachusetts. W roku 1928 mał˙ze´nstwo osiadło w Salem, a ju˙z w nast˛epnym, podczas krachu na giełdzie, straciło znaczna˛ cz˛es´c´ swego majatku ˛ (jednak ile dokładnie, tego nie wiedziała nawet Mabel Werts).
36
W latach mi˛edzy Wielkim Krachem a doj´sciem Hitlera do władzy Marstenowie prowadzili w swoim domu na wzgórzu z˙ ycie pustelników. W miasteczku widywano ich jedynie w s´rodowe popołudnia, kiedy udawali si˛e po zakupy. Pełniacy ˛ w owym czasie funkcj˛e listonosza Larry McLeod informował wszystkich zainteresowanych, z˙ e Hubie Marsten prenumerował cztery dzienniki, The Saturday Evening Post, The New Yorker, a tak˙ze groszowe czasopismo zatytułowane Amazing Stories. Raz w miesiacu ˛ otrzymywał tak˙ze czek od firmy, w której niegdy´s pracował, majacej ˛ swa˛ siedzib˛e w Fall River, Massachusetts. Larry był pewien, to czek, kiedy´s bowiem zgiał ˛ kopert˛e i zajrzał w okienko adresowe. To on wła´snie znalazł ich martwych latem 1939 roku. Nie odbierana od pi˛eciu dni poczta wypełniła całkowicie skrzynk˛e, wi˛ec Larry wział ˛ wszystko i ruszył w kierunku domu, majac ˛ zamiar zostawi´c listy i gazet pod drzwiami. Był upalny sierpie´n i rosnaca ˛ przed wej´sciem zielona, bujna trawa si˛egała powy˙zej łydek. Przy zachodniej s´cianie budynku rosło zdziczałe kapryfolium, a tłuste pszczoły bzyczały leniwie wokół s´nie˙znobiałych wonnych kwiatów. W tamtych latach, pomimo nie koszonej trawy budowla prezentowała si˛e jeszcze bardzo okazale, według za´s tak zwanej opinii publicznej Hubie Marsten, zanim oszalał, wybudował najładniejszy dom w całym miasteczku. Zgodnie z wersja˛ wypadków, przekazywana˛ ka˙zdej nowej członkini Klubu Kobiet, ju˙z w połowie drogi Larry poczuł nieprzyjemny zapach, przypominajacy ˛ wo´n gnijacego ˛ mi˛esa. Zapukał do frontowych drzwi, lecz nie otrzymał z˙ adnej odpowiedzi, a zajrzawszy przez szyb˛e nie mógł niczego dostrzec w panujacym ˛ we wn˛etrzu półmroku. Zdecydował si˛e pój´sc´ do tylnych drzwi, co, jak si˛e okazało, ocaliło mu z˙ ycie. Tutaj przykry zapach był jeszcze bardziej wyra´zny. Larry nacisnał ˛ klamk˛e, przekonał si˛e, z˙ e drzwi sa˛ otwarte i wszedł do s´rodka. Birdie Marsten le˙zała w kacie ˛ kuchni z szeroko rozrzuconymi, bosymi nogami. Brakowało jej połowy czaszki, odstrzelonej najwyra´zniej z bardzo bliskiej odległo´sci. (— Muchy — mówiła zawsze w tym momencie Audrey Hersey. — W kuchni roiło si˛e od much. Latały wsz˛edzie, siadały na. . . wiecie, na czym i znowu zrywały si˛e do lotu. Mnóstwo much.) Larry McLeod odwrócił si˛e na pi˛ecie i pop˛edził do miasteczka, gdzie zgarnał ˛ Norrisa Varneya, który w owym czasie sprawował funkcj˛e szeryfa, oraz trzech czy czterech wałkoni przesiadujacych ˛ u Crossena — sklep prowadził wtedy jeszcze ojciec Milta. Znajdował si˛e w´sród nich najstarszy brat Audrey, Jackson. Wrócili na wzgórze chevroletem Norrisa i pocztowa˛ furgonetka˛ Larry’ego. Nikt z miasteczka nie był nigdy wcze´sniej w Domu Marstenów, wi˛ec wydarzenie to stanowiło nie lada sensacj˛e. Kiedy pierwsze emocje opadły, portlandzki Telegram zamie´scił obszerny artykuł na ten temat. Dom Huberta Marstena okazał si˛e zdumiewajaco ˛ zagraconym szczurzym gniazdem, pełnym rupieci oraz stert po˙zółkłych czasopism i ksia˙ ˛zek, niejednokrotnie bardzo cennych. Za sprawa˛ poprzedników Loretty Starcher pełne wydania Dickensa, Scotta i Mariatta trafiły na 37
półki Biblioteki Publicznej w Salem, gdzie pozostaja˛ do chwili obecnej. Jackson Hersey wział ˛ do r˛eki egzemplarz Saturday Evening Post, zaczał ˛ przeglada´ ˛ c go od niechcenia i o mało nie usiadł na podłodze: do ka˙zdej strony był starannie przyklejony jednodolarowy banknot. Tym, który odkrył, jak wiele szcz˛es´cia miał Larry, decydujac ˛ si˛e na wej´scie do domu przez kuchenne drzwi, był Norris Varney. W hallu przed frontowymi drzwiami stało krzesło z przywiazan ˛ a˛ do niego strzelba.˛ Napi˛ety sznurek łaczył ˛ j˛ezyk spustu z klamka˛ drzwi. (— Strzelba była nabita i odbezpieczona — mówiła w tym momencie Audrey. — Wystarczyło jedno pociagni˛ ˛ ecie i Larry McLeod przeniósłby si˛e na łono Abrahama.) Odnaleziono tak˙ze inne, mniej niebezpieczne pułapki. Na kraw˛edzi uchylonych drzwi jadalni balansowała paka starych gazet wa˙zaca ˛ co najmniej czterdzies´ci funtów. Jedna z desek w prowadzacych ˛ na pi˛etro schodach została podpiłowana, co dla tego, kto by na nia˛ nierozwa˙znie nastapił, ˛ mogło sko´nczy´c si˛e złamaniem nogi. Wkrótce stało si˛e jasne, z˙ e Hubie Marsten nie był nieszkodliwym dziwakiem, lecz klasycznym wariatem. Znaleziono go w sypialni na pi˛etrze, wiszacego ˛ na sznurze przerzuconym przez stropowa˛ belk˛e. (Susan i jej przyjaciółki straszyły si˛e nawzajem a˙z do rozkosznego znu˙zenia zasłyszanymi od dorosłych opowie´sciami. Amy Rawcliffe miała na swym podwórzu drewniany domek, wybudowany specjalnie z my´sla˛ o dzieci˛ecych zabawach; zamykały si˛e w nim i siedzac ˛ w ciemno´sci powtarzały sobie przera˙zajace ˛ historie o Domu Marstenów, który zacz˛eto tak nazywa´c jeszcze przed napa´scia˛ Hitlera na Polsk˛e, wzbogacajac ˛ je o wszystkie najpotworniejsze szczegóły, jakie tylko mogły narodzi´c si˛e w ich wyobra´zni. Nawet teraz, w osiemna´scie lat pó´zniej, ka˙zda my´sl o Domu Marstenów działała na Susan jak magiczne zakl˛ecie, przywołujac ˛ bolesne wspomnienie dziewczynek przyci´sni˛etych w ciemno´sci do siebie, s´ciskajacych ˛ si˛e za r˛ece i Amy mówiacej ˛ gro´znym, tajemniczym tonem: „Miał obrzmiała˛ twarz i czarny wywalony j˛ezyk, po którym łaziły muchy. Moja mama mówiła o tym pani Werts”.) — . . . miejsce. — Słucham? — Powrót do rzeczywisto´sci kosztował ja˛ sporo niemal fizycznego wysiłku. Ben skr˛ecał w zjazd prowadzacy ˛ do Salem. — Mówi˛e, z˙ e to okropne, nawiedzone miejsce. — Opowiedz mi o tym, jak tam wszedłe´s. Roze´smiał si˛e bez s´ladu wesoło´sci w głosie i właczył ˛ długie s´wiatła. Dwupasmowa czarna opustoszała szosa biegła mi˛edzy szpalerami sosen i s´wierków. — Zacz˛eło si˛e jako zupełna dziecinada i mo˙zliwe, z˙ e nigdy niczym wi˛ecej nie było. Pami˛etaj, z˙ e działo si˛e to w roku 1951, kiedy dzieciaki musiały same wymys´li´c sobie co´s, co zastapiłoby ˛ im wachanie ˛ kleju modelarskiego, którego jeszcze 38
wtedy nie wynaleziono. Bawiłem si˛e cz˛esto z chłopakami z Zakr˛etu. . . Teraz pewnie wi˛ekszo´sc´ z nich ju˙z si˛e stad ˛ wyprowadziła. Czy to miejsce w dalszym ciagu ˛ nazywane jest Zakr˛etem? — Tak. — Włóczyłem si˛e wtedy z Davie’m Barclayem, Charlesem Jamesem na którego wszyscy wołali Sonny, Haroldem Raubersonem, Floyder Tibbitsem. . . — Z Floydem? — zapytała zaskoczona. — Tak. A co, znasz go? — Chodziłam z nim kiedy´s — odparła, a potem dodała szybko zaniepokojona, z˙ e jej głos mógł ja˛ zdradzi´c: — Sonny James te˙z jeszcze tu mieszka. Ma stacj˛e benzynowa˛ przy Jointer Avenue. Harold Rauberson umarł na białaczk˛e. — Wszyscy byli o rok lub dwa starsi ode mnie. Zało˙zyli ekskluzywny klub Krwawych Piratów, do którego mo˙zna si˛e było dosta´c, przedstawiajac ˛ referencje z trzech niezale˙znych z´ ródeł. — Chciał, z˙ eby zabrzmiało to lekko i beztrosko, lecz w jego głosie dała si˛e wyra´znie słysze´c nuta goryczy. — Ale ja byłem bardzo uparty. Nie marzyłem o niczym innym, tylko o tym, z˙ eby zosta´c Krwawym Piratem. To była dla mnie najwa˙zniejsza rzecz na s´wiecie. . . Tamtego lata, w ka˙zdym razie. Wreszcie ustapili ˛ i oznajmili mi, z˙ e mog˛e zosta´c przyj˛ety, je´sli przejd˛e przez prób˛e, która˛ Davie wymy´slił na poczekaniu. Mieli´smy wszyscy pój´sc´ na Wzgórze Marstenów, moje zadanie za´s polegało na tym, z˙ eby wej´sc´ do Domu i przynie´sc´ z niego jaki´s fant. — Chciał si˛e roze´smia´c lecz przekonał si˛e, z˙ e gardło ma zeschni˛ete na wiór. — I co było dalej? — Dostałem si˛e do s´rodka przez okno. Cho´c min˛eło ju˙z dwana´scie lat od tamtej historii, dom nadal był pełen najró˙zniejszych rupieci. Podczas wojny zabrano wszystkie gazety, ale cała reszta została nie ruszona. W hallu stał stół, a na nim jedna z tych kryształowych, s´nie˙znych kul. Wiesz, jak to wyglada? ˛ We wn˛etrzu znajduje si˛e mały domek, a kiedy potrza´ ˛snie si˛e kula,˛ zaczyna pada´c s´nieg. Schowałem ja˛ do kieszeni, ale nie wyszedłem. Postanowiłem sprawdzi´c si˛e do ko´nca wi˛ec poszedłem na gór˛e, tam, gdzie powiesił si˛e Hubie Marsten. — O, mój Bo˙ze. . . — wyszeptała. — Mo˙zesz da´c mi papierosa? Sa˛ w schowku. Staram si˛e odzwyczai´c ale teraz si˛e bez tego nie obejdzie. Podała mu jednego i wcisn˛eła zapalniczk˛e. — Dom cuchnał. ˛ Nawet nie uwierzysz, jak bardzo. Ple´snia,˛ zgnilizna˛ zjełczałym masłem i jakimi´s z˙ ywymi istotami, gnie˙zd˙zacymi ˛ si˛e w s´ciana i piwnicy. To był taki z˙ ółty, wilgotny zapach. Wchodziłem po schodach: mały, dziewi˛ecioletni, potwornie przera˙zony szczeniak. Dom skrzypiał i trzeszczał, a ja słyszałem, jak jakie´s stworzenia uciekaja˛ przede mna˛ po drugiej stronie s´ciany. Cały czas wydawało mi si˛e z˙ e słysz˛e za 39
plecami odgłosy czyich´s kroków, ale bałem si˛e odwróci´c, z˙ eby nie zobaczy´c Hubie’ego Marstena ku´stykajacego ˛ z powrozem w dłoni i poczerniała,˛ opuchni˛eta˛ twarza.˛ Ben zacisnał ˛ dłonie na kierownicy. Resztki rozbawienia znikn˛eły z jego twarzy. Intensywno´sc´ , z jaka˛ prze˙zywał swoje wspomnienia, nieco przestraszyła Susan. Blade s´wiatło przyrzadów ˛ wydobywało z mroku poorana˛ gł˛ebokimi bruzdami twarz człowieka zapuszczajacego ˛ si˛e po raz kolejny na znienawidzone tereny, których jednak nigdy nie udało mu si˛e na dłu˙zej opu´sci´c. — Znalazłszy si˛e u szczytu schodów zebrałem w sobie cała˛ odwag˛e i pobiegłem korytarzem do drzwi sypialni. Miałem zamiar wpa´sc´ do s´rodka, złapa´c pierwsza˛ rzecz, jaka nawinie mi si˛e pod r˛ek˛e i czym pr˛edzej stamtad ˛ uciec. Drzwi na ko´ncu korytarza były zamkni˛ete. Zbli˙załem si˛e do nich coraz bardziej, widzac, ˛ z˙ e opu´sciły si˛e na zawiasach i z˙ e ich dolna kraw˛ed´z osiadła na progu. Widziałem srebrna˛ klamk˛e, wytarta˛ nieco w miejscach, w których dotykały jej dłonie. Kiedy nacisnałem ˛ ja˛ i pociagn ˛ ałem, ˛ drzwi zaskrzypiały niczym krzyczaca ˛ z bólu kobieta. Wydaje mi si˛e, z˙ e gdybym był wtedy zdolny do racjonalnego my´slenia, uciekłbym, gdzie pieprz ro´snie, ale ja miałem w z˙ yłach niemal sama˛ adrenalin˛e, wi˛ec chwyciłem klamk˛e obiema r˛ekami i pociagn ˛ ałem ˛ z całej siły. Drzwi otworzyły si˛e z hukiem, a ja ujrzałem Hubie’ego, wiszacego ˛ na linie mi˛edzy mna˛ a rozja´snionym blaskiem sło´nca oknem. — Ben, chyba nie. . . — spróbowała mu przerwa´c. — Mówi˛e prawd˛e — pokr˛ecił z uporem głowa.˛ — Przynajmniej taka˛ prawd˛e, jaka˛ widział dziewi˛ecioletni chłopiec i jaka˛ w dwadzie´scia cztery lata pó´zniej pami˛eta dorosły m˛ez˙ czyzna. Hubie wisiał na linie przerzuconej przez sufitowa˛ belk˛e, a jego twarz wcale nie była czarna, tylko zielona. Miał opuchni˛ete, zamkni˛ete powieki i upiorne r˛ece, a potem. . . Potem otworzył oczy. Ben zaciagn ˛ ał ˛ si˛e gł˛eboko papierosem i wyrzucił go przez uchylone okno. — Wrzasnałem ˛ tak, z˙ e chyba słycha´c mnie było w promieniu dwóch mil potem rzuciłem si˛e do ucieczki. Zbiegłem na dół przeskakujac ˛ po kilka stopni naraz, przewróciłem si˛e, natychmiast zerwałem si˛e na nogi, opadłem przez drzwi i pop˛edziłem przed siebie droga.˛ Chłopcy czekali na mnie w odległo´sci mniej wi˛ecej pół mili w dole wzgórza. Dopiero po pewnym czasie zauwa˙zyłem, z˙ e w dłoni cały czas s´ciskam kryształowa˛ kul˛e. Mam ja˛ do tej pory. — Chyba nie wierzysz, z˙ e naprawd˛e go widziałe´s, Ben? — Daleko z przodu Susan z ulga˛ dostrzegła migajace ˛ pomara´nczowe s´wiatła na głównym skrzy˙zowaniu miasteczka. — Nie wiem — powiedział niech˛etnie po długiej chwili milczenia, jakby z˙ ałujac, ˛ z˙ e nie mo˙ze powiedzie´c „nie” i zako´nczy´c w ten sposób całej sprawy. — Niewykluczone, i˙z byłem tak podniecony, z˙ e to wszystko sobie wymy´sliłem, ale z drugiej strony chyba co´s jednak jest w przekonaniu, z˙ e domy wchłaniaja˛ wszystkie uczucia i doznania mieszka´nców, magazynujac ˛ je jak swego rodzaju akumula40
tor. By´c mo˙ze kto´s o odpowiedniej osobowo´sci, na przykład obdarzony bujna˛ wyobra´znia˛ chłopiec, potrafi uwolni´c te zapasy i doprowadzi´c do pojawienia si˛e. . . no, wła´snie, czego´s. Nie chodzi mi wyłacznie ˛ o duchy, ale o co´s w rodzaj trójwymiarowej, psychicznej wizji. Niewykluczone, z˙ e mo˙ze to by´c z˙ ywa istota, a mo˙ze nawet jaki´s potwór, je´sli sobie z˙ yczysz. Susan zapaliła papierosa. — W ka˙zdym razie, jeszcze przez wiele tygodni potem spałem przy zapalonym s´wietle i s´niłem, z˙ e wcia˙ ˛z otwieram te przekl˛ete drzwi. Ten sen wraca zawsze, kiedy znajduj˛e si˛e w stresogennej sytuacji. — To okropne. — Wcale nie — zaprzeczył. — A przynajmniej nie bardzo. Wszyscy miewamy czasem nieprzyjemne sny. — Wskazał gestem dłoni na mijane wła´snie milczace, ˛ pogra˙ ˛zone we s´nie domy przy Jointer Avenue. — Nieraz zastanawiam si˛e, czemu same domy nie zaczynaja˛ w pewnej chwili krzycze´c, przera˙zone s´nionymi w nich okropie´nstwami. — Zamilkł na chwil˛e. — Je´sli masz ochot˛e, to pojed´z ze mna˛ do pensjonatu. Nie zaprosz˛e ci˛e do s´rodka, bo złamałbym obowiazuj ˛ a˛ ce tam przepisy, ale przyniósłbym col˛e i rum i mogliby´smy troch˛e posiedzie´c na werandzie. — Z przyjemno´scia.˛ Ben skr˛ecił w Railroad Street, wyłaczył ˛ s´wiatła i wjechał na mały parking przeznaczony dla mieszka´nców pensjonatu. Na werandzie znajdujacej ˛ si˛e z tyłu budynku, pomalowanej na czerwono i biało, stały trzy plecione fotele. Rozcia˛ gajaca ˛ si˛e w dole rzeka wygladała ˛ jak przeniesiona z jakiego´s urokliwego snu: blask zbli˙zajacego ˛ si˛e do pełni ksi˛ez˙ yca padał na wod˛e, malujac ˛ na niej srebrzysta˛ s´cie˙zk˛e. W nocnej ciszy Susan słyszała wyra´znie szum wody sacz ˛ acej ˛ si˛e przez przepusty w tamie. — Siadaj, prosz˛e. Zaraz wracam. Wszedł do domu, zamykajac ˛ za soba˛ cicho drzwi, a ona usiadła w jednym z bujanych wiklinowych foteli. Ben był troch˛e dziwny, mimo to bardzo jej si˛e podobał. Susan nie wierzyła w miło´sc´ od pierwszego wejrzenia, ale wierzyła w istnienie takiego wła´snie poz˙ adania ˛ (znanego pod bardziej niewinna˛ nazwa˛ zauroczenia). On jednak nie nale˙zał do m˛ez˙ czyzn, o których pisze si˛e po kryjomu w pami˛etniku. Był nieco zbyt szczupły jak na swój wzrost i do´sc´ blady, miał delikatna,˛ zamkni˛eta˛ w sobie twarz i oczy, których wyraz niezwykle rzadko odzwierciedlał stan jego my´sli. Do tego wszystkiego nale˙zało jeszcze doda´c strzech˛e czarnych włosów, wygladaj ˛ acych ˛ tak, jakby ich wła´sciciel czesał je raczej palcami ni˙z grzebieniem. A teraz jeszcze ta historia. . . Ani Córka Conwaya, ani Powietrzny taniec nie wskazywały na to, z˙ e ich autor mo˙ze mie´c takie ponure my´sli. Pierwsza ksia˙ ˛zka opowiadała o córce pewnego pastora, która ucieka z domu, przyłacza ˛ si˛e do grupy włócz˛egów i odbywa au41
tostopem długa,˛ pełna˛ przygód podró˙z przez niemal cały kraj. Bohaterem drugiej był Frank Buzzy, zbiegły wi˛ezie´n, usiłujacy ˛ rozpocza´ ˛c nowe z˙ ycie w innym stanie jako mechanik samochodowy. Obie tryskały z˙ yciem i energia˛ i na z˙ adnej z nich z pewno´scia˛ nie kładł si˛e cie´n wiszacego ˛ na napr˛ez˙ onej linie Huberta Marstena. Nie´swiadomie oderwała spojrzenie od roziskrzonej blaskiem ksi˛ez˙ yca rzeki i skierowała je w gór˛e, nieco w lewo, ku szczytowi wzgórza najbardziej wysuni˛etego w kierunku miasteczka. — Ju˙z jestem — oznajmił Ben, wkraczajac ˛ na werand˛e. — Mam nadziej˛e, z˙ e. . . Nie pozwoliła mu doko´nczy´c. — Spójrz na Dom Marstenów — powiedziała. Paliło si˛e tam s´wiatło.
7 Szklanki były ju˙z puste, min˛eła północ, a ksi˛ez˙ yc niemal zniknał ˛ za horyzontem. Po niezobowiazuj ˛ acej ˛ rozmowie o niczym nastapiło ˛ krótkie milczenie, które przerwała Susan. — Bardzo ci˛e lubi˛e, Ben. — I ja ciebie. Jestem zaskoczony. . . Nie, nie tak chciałem to powiedzie´c. Pami˛etasz, jak idiotycznie zachowałem si˛e wtedy w parku? To wszystko wydaje mi si˛e zbyt wspaniałe, z˙ eby mogło by´c prawdziwe. — Chciałabym si˛e z toba˛ jeszcze spotka´c. Oczywi´scie, je˙zeli ty te˙z tego chcesz. — Chc˛e. — Ale nie s´piesz si˛e za bardzo. Pami˛etaj, z˙ e jestem tylko dziewczyna˛ z małego miasteczka. U´smiechnał ˛ si˛e. — A ja my´slałem, z˙ e to Hollywood, ale w najlepszym sensie. Czy powinienem ci˛e teraz pocałowa´c? — Tak — powiedziała powa˙znie. — Wydaje mi si˛e, z˙ e powiniene´s. Siedział koło niej w fotelu i nie przestajac ˛ si˛e buja´c nachylił si˛e i przycisnał ˛ wargi do jej ust, nie wysuwajac ˛ j˛ezyka ani nie starajac ˛ si˛e jej obja´ ˛c. Usta miał pełne i twarde, a nozdrza Susan wychwyciły delikatny zapach rumu i papierosów. Zacz˛eła tak˙ze si˛e kołysa´c, co sprawiło, z˙ e ich pocałunek zamienił si˛e w co´s zupełnie nowego, stajac ˛ si˛e to mocniejszy, to znów słabszy. Smakuje mnie, pomy´slała, czujac ˛ jednocze´snie, jak budzi si˛e w niej skrywane, czyste po˙zadanie. ˛ Odsun˛eła si˛e, zanim zda˙ ˛zyło ja˛ całkowicie ogarna´ ˛c. — O, rety — powiedział Ben. — Przyjdziesz jutro do nas na kolacj˛e? — zapytała. — Rodzice na pewno chcieliby ci˛e pozna´c. — Chwila była tak pi˛ekna i spokojna, z˙ e powiedziała to niemal z czystym sumieniem. 42
— Domowe jedzenie? — Najbardziej domowe, jakie tylko mo˙ze by´c. — W takim razie, zgoda. Odkad ˛ si˛e tu sprowadziłem, z˙ ywi˛e si˛e niemal wyłacznie ˛ mro˙zonkami. — Mo˙ze by´c o szóstej? U nas na prowincji jada si˛e dosy´c wcze´snie. — Jasne. A je˙zeli ju˙z mówimy o domu, to b˛edzie lepiej, je´sli ci˛e odwioz˛e. Chod´zmy. W samochodzie milczeli a˙z do chwili, gdy dostrzegła s´wiatło lampy, zapalanej przez matk˛e zawsze, kiedy córka wychodziła na dłu˙zej z domu. — Ciekawe, kto tam jest? — powiedziała, spogladaj ˛ ac ˛ w kierunku Domu Marstenów. — Najprawdopodobniej nowy wła´sciciel — odparł zdawkowo. — To s´wiatło nie wygladało ˛ na elektryczne — zastanawiała si˛e na głos. — Było zbyt z˙ ółte i słabe. Mo˙ze to lampa naftowa albo co´s w tym rodzaju. — Prawdopodobnie nie zda˙ ˛zyli jeszcze właczy´ ˛ c pradu. ˛ — Mo˙ze. Ale ka˙zdy z odrobina˛ oleju w głowie zawiadomiłby elektrowni˛e na kilka dni przed przeprowadzka.˛ Ben nie odpowiedział. Zatrzymał samochód przed jej domem. — Czy twoja nowa ksia˙ ˛zka b˛edzie o Domu Marstenów? — zapytała niespodziewanie. Roze´smiał si˛e i pocałował ja˛ w czubek nosa. — Ju˙z pó´zno. U´smiechn˛eła si˛e do niego. — Nie chciałam by´c w´scibska. — Nie szkodzi. Ale lepiej porozmawiajmy o tym przy innej okazji. W dzie´n. — Zgoda. — Zmykaj do łó˙zka, dziewczynko. Jutro o szóstej? Spojrzała na zegarek. — O szóstej, ale dzisiaj. — Dobranoc, Susan. — Dobranoc. Wysiadła i pobiegła lekko s´cie˙zka˛ prowadzac ˛ a˛ do bocznych drzwi, a potem odwróciła si˛e, z˙ eby mu pomacha´c. Zanim weszła do domu, dopisała na kartce dla mleczarza zsiadłe mleko. W połaczeniu ˛ z pieczonymi ziemniakami b˛edzie interesujacym ˛ urozmaiceniem kolacji. Potem jeszcze przez co najmniej minut˛e wpatrywała si˛e w górujacy ˛ nad miasteczkiem Dom Marstenów.
8 Znalazłszy si˛e w swym pokoiku rozebrał si˛e nie zapalajac ˛ s´wiatła i nagi w´sliznał ˛ do łó˙zka. Pierwsza miła dziewczyna, jaka˛ spotkał od s´mierci Mirandy. Miał 43
nadziej˛e, z˙ e nie usiłuje przeistoczy´c jej w nowa˛ Mirand˛e; byłoby to niezmiernie bolesne dla niego i bardzo nieuczciwe wobec niej. Le˙zał na wznak, pozwalajac ˛ my´slom na nieskr˛epowana˛ niczym w˛edrówk˛e. Tu˙z przed za´sni˛eciem uniósł si˛e na łokciu i spojrzał ponad kwadratowym cieniem maszyny do pisania w okno. Wybrał akurat ten pokój, poniewa˙z wida´c było z niego Dom Marstenów. W budynku na wzgórzu w dalszym ciagu ˛ płon˛eło s´wiatło. Tej nocy po raz pierwszy, odkad ˛ przybył do miasteczka, nawiedził go zapami˛etany z dzieci´nstwa koszmar. Z równa˛ intensywno´scia˛ s´nił mu si˛e jedynie podczas pierwszych, okropnych nocy po s´mierci Mirandy w wypadku motocyklowym. Znowu biegł waskim ˛ korytarzem, słyszał przera´zliwe skrzypienie drzwi, widział wiszac ˛ a˛ posta´c i jej opuchni˛ete, otwierajace ˛ si˛e nagle oczy. . . A kiedy ogarni˛ety panika˛ odwracał si˛e, z˙ eby uciec, okazywało si˛e, z˙ e drzwi sa˛ zamkni˛ete.
ROZDZIAŁ TRZECI Miasteczko (I)
1 Miasteczko budzi si˛e wcze´snie, bo takie sa˛ prawa codzienno´sci. Ruch zaczyna si˛e wtedy, gdy kraw˛ed´z słonecznej tarczy le˙zy jeszcze gł˛eboko za horyzontem, a ziemi˛e spowija gł˛eboka ciemno´sc´ .
2 4.00. Chłopcy Griffena — osiemnastoletni Hal i czternastoletni Jack -oraz dwaj najemni pracownicy rozpocz˛eli poranny udój. Biała, błyszczaca ˛ obora stanowiła cud czysto´sci. Przez s´rodek, mi˛edzy ciagn ˛ acymi ˛ si˛e wzdłu˙z boksów ta´smociagami, ˛ biegło cementowe koryto. Hal pstryknał ˛ przełacznikiem, ˛ uruchamiajac ˛ w ten sposób elektryczna˛ pomp˛e tłoczac ˛ a˛ wod˛e z jednej z dwóch znajdujacych ˛ si˛e na terenie farmy studni artezyjskich. Był do´sc´ pos˛epnym chłopcem, niespecjalnie bystrym, tego dnia za´s w dodatku w wyjatkowo ˛ złym humorze. Poprzedniego wieczoru doszło do ostrej sprzeczki z ojcem. Hal chciał zrezygnowa´c ze szkoły, której serdecznie nienawidził. Nienawidził panujacej ˛ w niej potwornej nudy, konieczno´sci sp˛edzania w całkowitym niemal bezruchu ogromnych, pi˛ec´ dziesi˛eciominutowych kawałów czasu, a tak˙ze wszystkich przedmiotów, z wyjatkiem ˛ zaj˛ec´ w stolarni i plastyki. Angielski doprowadzał go do furii, historia była głupia, matematyka niezrozumiała, a co najwa˙zniejsze, wszystkie razem nie miały kompletnie z˙ adnego znaczenia. Krów nie obchodzi, czy robisz bł˛edy gramatyczne ani kto był dowódca˛ jakiej´s cholernej Armii Potomacu podczas tej debilnej Wojny Domowej, co do matematyki za´s, to przecie˙z, na lito´sc´ boska,˛ jego rodzony ojciec nie zdołałby doda´c dwóch piatych ˛ do jednej drugiej nawet wtedy, gdyby postawi´c go przed plutonem egzekucyjnym. Wła´snie dlatego musiał zatrudnia´c ksi˛egowego. Có˙z to za facet! Niby kształcony w college’u, i pracuje dla takiego głupka jak ojciec! Stary nie raz i nie dwa powtarzał mu z˙ e czytanie ksia˙ ˛zek to za mało, z˙ eby dobrze prowadzi´c interes, a przecie˙z mleczna farma to taki sam interes, jak ka˙zdy inny. Podstaw˛e stanowiła znajomo´sc´ ludzi. Mimo to ojciec, który sam z trudem dobrnał ˛ 45
do szóstej klasy, uwielbiał wygłasza´c pochwalne mowy na cze´sc´ wykształcenia. Sam czytał wyłacznie ˛ Readers Digest, a mimo to farma przynosiła rocznie szesnas´cie tysi˛ecy zysku. Trzeba zna´c ludzi, podawa´c im r˛ek˛e i zawsze pami˛eta´c imiona ich z˙ on. Hal znał ludzi. Dzielił ich na dwa rodzaje: tych, których mo˙zna było ustawia´c, jak si˛e chciało, i tych, z którymi lepiej było tego nie próbowa´c. Pierwsi przewy˙zszali liczebnie drugich w stosunku dziesi˛ec´ do jednego. Niestety, ojciec nale˙zał do tych drugich. Hal obejrzał si˛e przez rami˛e na Jacka, który sennie przerzucał siano do czterech pierwszych boksów. Mól ksia˙ ˛zkowy, ulubieniec tatusia. Cholerne, małe gówno. — Dalej, ruszaj si˛e! — wrzasnał. ˛ Otworzył schowek i wyciagn ˛ awszy ˛ jedna˛ z czterech dojarek potoczył ja˛ przed soba˛ nieskazitelnie czystym przej´sciem, marszczac ˛ brwi nad błyszczac ˛ a,˛ chromowana˛ pokrywa.˛ Szkoła. Znowu ta pieprzona, cholerna szkoła. Najbli˙zsze dziewi˛ec´ miesi˛ecy wydawało mu si˛e równie ponure jak bezdenny grobowiec.
3 4.30. Mleko z wczorajszego wieczornego udoju zostało ju˙z przetworzone i znajdowało si˛e teraz w powrotnej drodze do Salem, tym razem nie w metalowych ba´nkach, lecz kartonowych pudełkach z kolorowymi etykietkami Mleczarni Slewfoot Hill. Ojciec Charlesa Griffena sam sprzedawał mleko pochodzace ˛ z jego farmy, lecz teraz stało si˛e to ju˙z nieopłacalne. W walce z kolosami małe firmy nie miały z˙ adnych szans. Rejon zachodniego Salem obsługiwał Irwin Purinton; swój codzienny objazd rozpoczynał zawsze od Brock Street, znanej w okolicy raczej jako Brock Road lub po prostu Cholerna Tarka, a nast˛epnie zbli˙zał si˛e stopniowo do centrum miasteczka, by opu´sci´c je, przesuwajac ˛ si˛e wzdłu˙z Brooks Road. Win sko´nczył w sierpniu sze´sc´ dziesiat ˛ jeden lat i dopiero teraz zbli˙zajaca ˛ si˛e emerytura stała si˛e dla niego czym´s realnym i prawdopodobnym. Jego z˙ ona, wstr˛etna wied´zma imieniem Elsie, zmarła jesienia˛ 1973 roku (była to jedyna miła rzecz, jaka˛ zrobiła dla niego podczas dwudziestu siedmiu lat mał˙ze´nstwa), wi˛ec z chwila˛ przej´scia na emerytur˛e zamierzał zabra´c swego psa Doca i przeprowadzi´c si˛e do Pemaquid Point, gdzie b˛edzie sypiał codziennie do dziewiatej ˛ rano i ju˙z nigdy nie wstanie przed wschodem sło´nca. Zatrzymawszy samochód przed domem Nortonów, wystawił ich codzienne zamówienie: sok pomara´nczowy, dwa kartony mleka, tuzin jaj. Strzykni˛ecie w kolanie, które zawsze odczuwał przy wysiadania z kabiny, tym razem było bardzo słabe. Zapowiadał si˛e ładny dzie´n. 46
Na kartce znajdował si˛e dopisek sporzadzony ˛ okragłym, ˛ wyra´znym pismem Susan: „Win, prosz˛e jeszcze o karton zsiadłego mleka. Dzi˛eki”. Purinton wrócił do samochodu, my´slac, ˛ z˙ e b˛edzie to tak˙ze jeden z tych dni, kiedy wszyscy maja˛ jakie´s dodatkowe z˙ yczenia. Zsiadłe mleko! Spróbował tego kiedy´s i o mało si˛e nie wyrzygał. Niebo nad wschodnim horyzontem wyra´znie poja´sniało, a na polach otaczaja˛ cych miasteczko rozbłysły kropelki rosy, przypominajace ˛ m sypane przez jakiego´s rozrzutnego monarch˛e diamenty.
4 5.15. Eva Miller, ubrana w mocno zniszczona˛ podomk˛e i ró˙zowe, rozdeptane kapcie, była na nogach ju˙z od dwudziestu minut. Wła´snie przygotowywała sobie s´niadanie: jajecznic˛e z czterech jaj, osiem plasterków boczku, troch˛e frytek. Ten skromny posiłek miały uzupełni´c dwie kanapki z d˙zemem, szklanka soku pomara´nczowego i dwie fili˙zanki kawy ze s´mietanka.˛ Eva była pot˛ez˙ na,˛ ale nie tłusta˛ kobieta; ˛ zbyt ci˛ez˙ ko pracowała nad utrzymaniem porzadku ˛ w swoim pensjonacie, z˙ eby mie´c szans˛e obrosna´ ˛c w tłuszcz. Kształty jej ciała przypominały postaci z utworów Rabelais’ego. Obserwujac ˛ ja˛ w akcji przy o´smiopalnikowej elektrycznej kuchence, mo˙zna było odnie´sc´ wra˙zenie, z˙ e patrzy si˛e na przypływ oceanu lub w˛edrówk˛e piaskowych wydm. Lubiła je´sc´ s´niadanie w samotno´sci, planujac ˛ czekajac ˛ a˛ ja˛ tego dnia prac˛e. Dzisiaj było jej wi˛ecej ni˙z zwykle, zawsze bowiem w s´rody zmieniała po´sciel. Obecnie go´sciła dziewi˛eciu lokatorów, wliczajac ˛ w to tego nowego, pana Mearsa. Dom miał dwa pi˛etra i siedemna´scie pokoi, a tak˙ze cała˛ mas˛e podłóg do czyszczenia, schodów do skrobania, por˛eczy do polerowania oraz olbrzymi dywan w salonie, który nale˙zało od czasu do czasu wytrzepa´c. Poprosi Weasela Craiga, z˙ eby jej troch˛e pomógł chyba z˙ e ten znowu b˛edzie odsypiał jakie´s nocne pija´nstwo. Siadała wła´snie do stołu, kiedy otworzyły si˛e tylne drzwi. — Cze´sc´ , Win. Jak si˛e miewasz? — Zno´snie. Troch˛e mi strzyka w kolanie. — To przykre. Czy mógłby´s zostawi´c dodatkowo karton mleka i galon lemoniady? — Jasne — wzruszył z rezygnacja˛ ramionami. — Wiedziałem, z˙ e to b˛edzie taki dzie´n. Zaj˛eła si˛e jajecznica,˛ puszczajac ˛ mimo uszu t˛e uwag˛e. Win Purinton zawsze potrafił znale´zc´ co´s, co stanowiło powód do narzeka´n, cho´c powinien by´c najszcz˛es´liwszym człowiekiem na s´wiecie, odkad ˛ ta megiera, z która˛ si˛e nieopatrznie zwiazał, ˛ spadła ze schodów do piwnicy i skr˛eciła sobie kark. 47
Za pi˛etna´scie szósta, kiedy Eva wła´snie doko´nczyła druga˛ fili˙zank˛e kawy i zapaliła chesterfielda, w s´cian˛e domu łupnał ˛ zwini˛ety w ciasny rulon Press-Herald, spadajac ˛ nast˛epnie prosto na klomb ró˙z. To ju˙z trzeci raz w tym tygodniu; ten szczeniak Kilby w ko´ncu si˛e doigra. Niewykluczone, z˙ e od tego rannego wstawania co´s poprzestawiało mu si˛e w głowie. Có˙z, gazeta mo˙ze sobie jeszcze troch˛e poczeka´c. Przez wschodnie okna zaczynał si˛e saczy´ ˛ c delikatny niczym najcenniejsze złoto blask wstajacego ˛ sło´nca. To była najprzyjemniejsza pora dnia i Eva nie miała najmniejszego zamiaru jej niczym zakłóca´c. Mieszka´ncy pensjonatu mogli korzysta´c zarówno z kuchenki, jak i lodówki — było to, podobnie jak cotygodniowa zmiana bielizny, wliczone w opłat˛e — wi˛ec i tak wkrótce spokój pry´snie, gdy Grover Verrill i Mickey Sylvester zejda˛ na dół, by przed wyj´sciem do tkalni w Gates Falls, gdzie obaj pracowali, wla´c w siebie swa˛ codzienna˛ porcj˛e płatków na mleku. Zupełnie jakby jej my´sli miały moc wywoływania zdarze´n, z toalety na pi˛etrze dobiegł odgłos spuszczanej wody, a w chwil˛e potem schody zatrzeszczały pod ci˛ez˙ kimi stapni˛ ˛ eciami Sylvestra. Eva d´zwign˛eła si˛e z miejsca i poszła po gazet˛e.
5 6.05. Kiedy piskliwe zawodzenie dziecka przedarło si˛e przez płytki, poranny sen, Sandy McDougall wstała z łó˙zka i z zamkni˛etymi oczami poszła sprawdzi´c, co si˛e dzieje. — Cholera! — zakl˛eła na głos, uderzywszy si˛e w łydk˛e o nog˛e nocnego stolika. Dziecko, usłyszawszy jej głos, rozkrzyczało si˛e jeszcze gło´sniej. Zamknij si˛e! — wrzasn˛eła. — Ju˙z id˛e. Poszła waskim ˛ korytarzykiem przyczepy do kuchni — szczupła dziewczyna, tracaca ˛ z dnia na dzie´n resztki i tak nigdy nie rewelacyjna urody. Wyjawszy ˛ z lodówki butelk˛e Randy’ego zastanowiła si˛e przez chwil˛e, czyby jej nie podgrza´c, ale potem machn˛eła r˛eka.˛ Je´sli naprawd˛e jeste´s głodny, krzykaczu, to zjesz i zimne. Weszła do pokoiku dziecka i spojrzała na nie z niech˛ecia.˛ Randy miał ju˙z dziesi˛ec´ miesi˛ecy, ale był bardzo chorowity i krzykliwy. Zaczał ˛ raczkowa´c dopiero niecały miesiac ˛ temu. Mo˙ze przechodził polio albo co´s w tym rodzaju. Teraz z kolei miał czym´s wymazane raczki, ˛ a ta sama substancja znajdowała si˛e tak˙ze na s´cianie nad łó˙zeczkiem. Sandy nachyliła si˛e nad nim, zastanawiajac ˛ si˛e, co te˙z tym razem mogło si˛e wydarzy´c. Liczyła sobie siedemna´scie lat, a w lipcu wraz ze swoim m˛ez˙ em obchodziła pierwsza˛ rocznic˛e s´lubu. Kiedy wychodziła za Royce’a McDougalla — w szóstym miesiacu ˛ cia˙ ˛zy, p˛ekata niczym ludzik z reklamy Michelina — mał˙ze´nstwo 48
wydawało si˛e jej tym, za co uwa˙zał je ojciec Callahan, który udzielał im s´lubu — błogosławionym wyj´sciem awaryjnym. Teraz doszła do wniosku, z˙ e nie było niczym innym, jak tylko kupa˛ gówna. Z odraza˛ spostrzegła, z˙ e to wła´snie była owa tajemnicza substancji rozmazana na s´cianie, a tak˙ze na raczkach ˛ i włosach Randy‘ego. Stała wpatrujac ˛ si˛e w niego t˛epo i s´ciskajac ˛ w dłoni zimna˛ butelk˛e. A wi˛ec wła´snie dla tego zrezygnowała ze szkoły, z przyjaciół, z nadziei na to, z˙ e zostanie modelka.˛ Dla obskurnej przyczepy stłoczonej wraz z innymi na Zakr˛ecie, z meblami z obła˙zac ˛ a˛ okleina; ˛ dla m˛ez˙ a, który całymi dniami pracował w tkalni, wieczory za´s sp˛edzał na pija´nstwie lub grze w karty ze swoimi podejrzanymi kolesiami; dla dziecka, podobnego jak dwie krople wody do swego tatusia i rozmazujacego ˛ kup˛e wsz˛edzie, gdzie si˛e dało. Randy wrzeszczał co sił w płucach. — Zamknij si˛e! — rykn˛eła i cisn˛eła w niego plastikowa˛ butelka.˛ Uderzyła go w czoło, a on upadł na wznak, płaczac ˛ i wierzgajac ˛ rozpaczliwie raczkami ˛ i nó˙zkami. Tu˙z pod linia˛ włosów pojawiło si˛e czerwone półkole i Sandy poczuła, jak do gardła podpełza jej dławiaca ˛ fala satysfakcji, z˙ alu i nienawi´sci. Chwyciła go jak szmaciana˛ lalk˛e i wyrwała z łó˙zeczka. — Zamknij si˛e! Zamknij si˛e! Z a m k n i j s i e˛ ! — Uderzyła go dwukrotnie, zanim zdołała nad soba˛ zapanowa´c, ale wtedy jego rozpacz była ju˙z zbyt wielka, by mógł wyrazi´c ja˛ głosem. Rzuciła go z powrotem na posłanie, a on le˙zał z fioletowa˛ twarza,˛ chwytajac ˛ rozpaczliwie powietrze. — Przepraszam. . . — wymamrotała. — Mój Bo˙ze, przepraszam! Nic ci nie jest, Randy? Zaczekaj chwilk˛e, mamusia zaraz ci˛e umyje. Kiedy wróciła z wilgotna˛ s´cierka,˛ pod oczami i na powiekach dziecka wysta˛ piły ju˙z wyra´zne si´nce, ale kiedy dała mu butelk˛e i otarła główk˛e i r˛ece, obdarzył ja˛ szerokim, bezz˛ebnym u´smiechem. Powiem Royowi, z˙ e spadł mi ze stołu przy przewijaniu, pomy´slała. powinien w to uwierzy´c. O Bo˙ze, spraw, z˙ eby uwierzył.
6 6.45. Wi˛ekszo´sc´ robotniczej populacji Salem znajdowała si˛e w drodze do pracy. Mik˛e Ryerson nale˙zał do nielicznych, którzy pracowali w miasteczku. W corocznych sprawozdaniach finansowych figurował jako konserwator zieleni, lecz w rzeczywisto´sci do jego obowiazków ˛ nale˙zała opieka nad trzema znajdujacymi ˛ si˛e na terenie miasta cmentarzami. Latem oznaczało to prac˛e niemal od s´witu do nocy, ale nawet zima˛ nie było niczym łatwym, wbrew temu, co wydawał si˛e my´sle´c ten durny George Middler ze sklepu przemysłowego. Mik˛e zatrudniał si˛e bowiem równie˙z u Carla Foremana, miejscowego przedsi˛ebiorcy pogrzebowego, a tak si˛e jako´s składało, z˙ e wi˛ekszo´sc´ starych ludzi umierała wła´snie zima.˛ 49
Jechał w kierunku Burns Road swoja˛ furgonetka˛ załadowana˛ grabiami, elektrycznym sekatorem do przycinania z˙ ywopłotów, łomem pomocnym przy podnoszeniu przewróconych nagrobków, dziesi˛eciogalonowym kanistrem benzyny i dwiema kosiarkami do trawy firmy Briggs & Stratton. Dzi´s rano miał zaja´ ˛c si˛e porzadkowaniem ˛ Wzgórza Spokoju, a po południu przenie´sc´ si˛e na cmentarz na Szkolnym Wzgórzu, odwiedzany czasem przez wycieczki przyprowadzane przez nauczycieli, a to ze wzgl˛edu na wymarła˛ przed wieloma laty osad˛e kwakrów, którzy grzebali tam swoich zmarłych. Jednak spo´sród wszystkich trzech Mik˛e najbardziej lubił ten na Wzgórzu Spokoju. Nie był to cmentarz specjalnie stary, ale przyjemny i cienisty. Mik˛e miał nadziej˛e, z˙ e kiedy´s on sam tak˙ze tam spocznie — powiedzmy, za jakie´s sto lub troch˛e wi˛ecej lat. Teraz liczył ich sobie dwadzie´scia siedem, zda˙ ˛zywszy w trakcie dosy´c burzli˙ wej kariery zaliczy´c trzy lata college’u. Zywił nadziej˛e, z˙ e kiedy´s uda mu si˛e tam wróci´c i doko´nczy´c edukacji. Miał przyjemny, sympatyczny wyglad, ˛ w zwiazku ˛ z czym zdobywanie zaufania samotnych pa´n u Delia lub w barach w Portland nie sprawiało mu najmniejszych kłopotów. Niektórym z nich nie podobała si˛e jego praca, czego w z˙ aden sposób nie mógł zrozumie´c. Było to bardzo przyjemne zaj˛ecie, na s´wie˙zym powietrzu, bez zagladaj ˛ acego ˛ wiecznie przez rami˛e szefa, a nawet je˙zeli od czasu do czasu musiał wykopa´c grób albo poprowadzi´c nale˙zacy ˛ do Carla Foremana karawan, to co z tego? Kto´s przecie˙z musiał to robi´c. Je˙zeli o niego chodziło, to za jedyna˛ rzecz bardziej naturalna˛ od s´mierci uwa˙zał seks. Pogwizdujac ˛ pod nosem, skr˛ecił w Burns Road i u podnó˙za wzniesienia wrzucił drugi bieg. Spod kół samochodu wzbijały si˛e tumany kurzu. Poprzez lekko przywi˛edni˛eta˛ ziele´n po obu stronach drogi mógł dostrzec przypominajace ˛ szkielety, pozbawione li´sci drzewa, stanowiace ˛ pozostało´sc´ wielkiego po˙zaru z 1951 roku. Wiedział, z˙ e pełno tam było gł˛ebokich wykrotów i z˙ e brak ostro˙zno´sci mógł si˛e łatwo sko´nczy´c złamaniem nogi. Cho´c min˛eło ju˙z dwadzie´scia pi˛ec´ lat, blizny wcia˙ ˛z jeszcze były dobrze widoczne. Có˙z, nawet w pełnym blasku z˙ ycia zawsze towarzyszy nam cie´n s´mierci. . . Cmentarz znajdował si˛e na szczycie wzgórza. Mik˛e skr˛ecił w droga dojazdowa,˛ wiedzac, ˛ z˙ e za chwil˛e wysiadzie ˛ i otworzy bram˛e. . . i wdepnał ˛ z całej siły hamulec, blokujac ˛ koła, które zaszurgotały na sypkim z˙ wirze. Na wykonanej z kutych, z˙ elaznych pr˛etów bramie wisiało łbem w dół ciało psa. Ziemia pod nim przesiakni˛ ˛ eta była krwia.˛ Mik˛e wyskoczył z samochodu i zakładajac ˛ wyciagni˛ ˛ ete z tylnych kieszeni spodni robocze r˛ekawice podbiegł do bramy. Uniósłszy łeb psa, który poddał si˛e temu z potworna,˛ bezwładna˛ łatwo´scia,˛ spojrzał w puste, szkliste s´lepia Doca, ukochanego kundla Wina Purintona. Pies został wbity na ostro zako´nczony pr˛et niczym połe´c mi˛esa u rze´znika. Muchy, jeszcze odr˛etwiałe od nocnego chłodu, łaziły leniwie po martwym ciele. 50
Mik˛e z wysiłkiem s´ciagn ˛ ał ˛ psa z bramy, starajac ˛ si˛e nie zwraca´c uwagi na towarzyszace ˛ temu obrzydliwe, wilgotne odgłosy. Cmentarny wandalizm nie stanowił niczego nowego; miał z nim cz˛esto do czynienia, szczególnie w okolicy ´ etych, ale do pierwszego listopada pozostało jeszcze półtora mieWszystkich Swi˛ siaca, ˛ a poza tym co´s takiego widział po raz pierwszy w z˙ yciu. Zwykle dowcipnisie zadowalali si˛e przewróceniem kilku nagrobków, namazaniem paru s´wi´nskich wyrazów lub powieszeniem na bramie wyci˛etego z papieru szkieletu. Je˙zeli w tej sprawie równie˙z maczały palce jakie´s dzieciaki, to były to prawdziwe sukinsyny. Win b˛edzie zrozpaczony. Przez chwil˛e zastanawiał si˛e, czy nie powinien zawie´zc´ od razu psa do miasta i pokaza´c go Parkinsowi Gillespie, ale doszedł do wniosku, z˙ e to i tak nic nie da. We´zmie biednego Doca, kiedy b˛edzie jechał na obiad, cho´c nic nie wskazywało na to, z˙ e b˛edzie miał dzisiaj ochot˛e na specjalnie obfity posiłek. Otworzywszy bram˛e zerknał ˛ na powalane krwia˛ r˛ekawice. Trzeba b˛edzie jeszcze oskroba´c z˙ elazne pr˛ety, wi˛ec raczej nie uda mu si˛e pojecha´c po południu na Szkolne Wzgórze. W milczeniu wsiadł do samochodu i wjechał na teren cmentarza. Urok zapowiadajacego ˛ si˛e pi˛eknie dnia prysnał ˛ bezpowrotnie.
7 Rozklekotane szkolne autobusy je´zdziły swoimi zwykłymi trasami, zbierajac ˛ dzieci czekajace ˛ przy kraw˛ez˙ niku ze starannie zapakowanymi s´niadaniami w dłoniach. Za kierownica˛ jednego z autobusów siedział Charlie Rhodes, jego trasa za´s obejmowała Taggart Stream Road we wschodnim Salem i górna˛ cz˛es´c´ Jointer Avenue. Dzieci, które woził swoim autobusem, były najgrzeczniejsze w miasteczku, a nawet w całym okr˛egu. W autobusie numer sze´sc´ nie mogło by´c mowy o z˙ adnych wrzaskach, krzykach czy ciagni˛ ˛ eciu dziewczat ˛ za warkocze. Wszyscy smarkacze siedzieli spokojnie i uwa˙zali na to, co robia,˛ bo jak nie, to mogli i´sc´ na piechot˛e dwie mile do szkoły i wyja´sni´c w sekretariacie przyczyn˛e spó´znienia. Wiedział dokładnie, co o nim my´sleli i wyobra˙zał sobie, jak nazywali go za jego plecami, ale to mu nie przeszkadzało. W jego autobusie nie b˛edzie z˙ adnych rozrób ani głupot. Niech to sobie zachowaja˛ dla swoich mi˛eczakowatych nauczycieli. Kiedy ukarał małego Durhama trzydniowym chodzeniem na piechot˛e za to, z˙ e chłopiec pozwolił sobie co´s gło´sniej powiedzie´c, dyrektor szkoły odwa˙zył si˛e zapyta´c go nie´smiało, czy przypadkiem nie postapił ˛ odrobin˛e zbyt impulsywnie. Charlie spojrzał mu prosto w oczy i po chwili dyrektor, moczacy ˛ si˛e jeszcze szczeniak ledwo cztery lata po college’u, odwrócił wzrok. Z facetem zarzadzaj ˛ acym ˛ firma˛ autobusowa˛ nie miał takich nieporozumie´n, był nim bowiem Dave Felsen, 51
jego stary kumpel jeszcze z Korei. Rozumieli si˛e nawzajem i widzieli, co dzieje si˛e w kraju. Zdawali sobie doskonale spraw˛e z ego, z˙ e dzieciak, który w roku 1958 „pozwolił sobie co´s gło´sniej powiedzie´c” w szkolnym autobusie, był tym samym, który w 1968 szczał na narodowa˛ flag˛e. Zerknał ˛ w szerokie, panoramiczne lusterko i zobaczył, jak Mary Kate Griegson podaje jaka´ ˛s kartk˛e swojej przyjaciółce, tej małej kurewce Brent Tenney. One wszystkie to małe kurwy. Pieprza˛ si˛e ju˙z od szóstej klasy. Zahamował raptownie i zatrzymał autobus przy kraw˛ez˙ niku. Mary Kate i Brent spojrzały ze strachem w jego kierunku. — Chcecie sobie pogada´c? — zapytał, patrzac ˛ w lusterko. — Prosz˛e bardzo, mo˙zecie ju˙z zacza´ ˛c. Otworzył drzwi i czekał, a˙z sobie pójda˛ w choler˛e.
8 9.00. Weasel Craig zupełnie dosłownie wytoczył si˛e z łó˙zka Przez okno jego usytuowanego na pierwszym pi˛etrze pokoju wpadały o´slepiajace ˛ promienie sło´nca. W głowie czuł niezno´sne pulsowanie. Z góry dobiegał go stukot maszyny do pisania. Bo˙ze, ten człowiek musi by´c chyba głupszy od wiewiórki, z˙ eby tak wali´c w klawisze od rana do wieczora. Wstał i w samych slipach podszedł do kalendarza, aby sprawdzi´c, czy to ten sam dzie´n, kiedy stał si˛e bezrobotny. Nie. Była to s´roda. Kac okazał si˛e znacznie mniej dokuczliwy ni˙z przy innych podobnych okazjach. Weasel siedział u Della a˙z do zamkni˛ecia lokalu, czyli do pierwszej, ale miał tylko dwa dolary, a po ich wydaniu nie udało mu si˛e naciagn ˛ a´ ˛c na piwo zbyt wielu go´sci. Trac˛e talent, pomy´slał i podrapał si˛e po szcz˛ece. Wyciagn ˛ ał ˛ gruby podkoszulek, który nosił bez wzgl˛edu na por˛e roku i zielone, robocze spodnie, a nast˛epnie otworzył szaf˛e i wydobył z niej swoje s´niadanie — butelk˛e ciepłego piwa na teraz, paczk˛e dotowanych przez rzad ˛ płatków owsianych na potem. Nienawidził owsianki, lecz obiecał wdowie, z˙ e pomo˙ze jej wytrzepa´c dywan, a ona z pewno´scia˛ nie omieszka obarczy´c go tak˙ze innymi zadaniami. W gruncie rzeczy nie miał nic przeciwko temu, cho´c nie ulegało watpliwo´ ˛ sci, z˙ e stanowiło to znaczny krok wstecz w porównaniu z czasami, kiedy sypiał z Eva˛ Miller w jednym łó˙zku. Jej ma˙ ˛z zginał ˛ w wypadku, jaki miał miejsce w tartaku w roku 1959; było to nawet dosy´c zabawne o ile taki okropny wypadek mo˙ze by´c zabawny. W tamtych latach tartak zatrudniał sze´sc´ dziesi˛eciu czy nawet siedemdziesi˛eciu ludzi, Ralph Miller za´s nale˙zał do tych, którym w przyszło´sci rokowano szanse na obj˛ecie dyrekcji.
52
To, co go spotkało, było zabawne dlatego, z˙ e od roku 1952, czyli od chwili, kiedy zaczał ˛ pracowa´c w biurze, nie miał do czynienia z maszynami. Na tym włas´nie polegała wdzi˛eczno´sc´ kierownictwa i Weasel uwa˙zał, z˙ e Ralph w pełni sobie na nia˛ zasłu˙zył. Kiedy wielki po˙zar przedarł si˛e przez moczary i gnany wiejacym ˛ z pr˛edko´scia˛ dwudziestu mil na godzin˛e wiatrem przeniósł si˛e na druga˛ stron˛e Jointer Avenue, wydawało si˛e, z˙ e tartak jest stracony. Jednostki stra˙zy po˙zarnej z sze´sciu miasteczek miały do´sc´ roboty walczac ˛ o ocalenie ludzi i domów, z˙ eby zawraca´c sobie głow˛e jakim´s n˛edznym tartakiem. Ralph Miller utworzył z całej drugiej zmiany oddział ochotników, którzy pod jego dowództwem polewali dach woda˛ i dokonał tego, czego nie udało si˛e dokona´c zawodowym stra˙zakom na zachód od Jointer Avenue — skierował ogie´n na południe, gdzie w krótkim czasie został całkowicie opanowany. Siedem lat pó´zniej, oprowadzajac ˛ po zakładzie jakich´s wysokich urz˛edników z du˙zej firmy majacej ˛ swoja˛ siedzib˛e w Massachusetts, wpadł do strugarki. Przekonywał ich, z˙ eby kupili tartak i po´slizgnał ˛ si˛e w kału˙zy wody. Nie trzeba dodawa´c, z˙ e wraz z nim w paszczy strugarki znikn˛eły jakiekolwiek szans˛e na przeprowadzenie transakcji. Tartak, który Ralph ocalił w roku 1951, uległ ostatecznej likwidacji w 1960. Weasel stanał ˛ przed lustrem pokrytym kroplami wyschni˛etej wody i przyczesał swoje bujne siwe włosy — rzeczywi´scie pi˛ekne i, pomimo jego wieku sze´sc´ dziesi˛eciu siedmiu lat, nadal bardzo seksowne. Olbrzymie ilo´sci alkoholu, jakie wypijał, zdawały si˛e im znakomicie słu˙zy´c. Nast˛epnie wciagn ˛ ał ˛ na grzbiet robocza˛ zielonobrazow ˛ a˛ koszul˛e i z pudełkiem płatków pod pacha˛ zszedł na dół. A teraz, niemal w szesna´scie lat pó´zniej, zatrudniał si˛e jako pomoc domowa u kobiety, z która˛ niegdy´s sypiał i która˛ w dalszym ciagu ˛ uwa˙zał za cholernie atrakcyjna.˛ W chwili, gdy wszedł do roz´swietlonej blaskiem sło´nca kuchni, wdowa dopadła go niczym s˛ep. — Posłuchaj, Weasel, nie wypolerowałby´s po s´niadaniu por˛eczy przy schodach? Miałby´s troch˛e czasu? Obydwoje udawali, z˙ e jest to z jego strony przyjacielska przysługa, a nie spłata cotygodniowej, czternastodolarowej nale˙zno´sci za pokój. — Jasne. — A co do dywanu w salonie, to. . . — Trzeba go wytrzepa´c. Pami˛etam. — Jak tam twoja głowa? — Zadała to pytanie niemal oficjalnym tonem, nie dopuszczajac, ˛ z˙ eby zabrzmiała w nim cho´cby nuta współczucia, ale on i tak wyczuł jego obecno´sc´ . — Dzi˛ekuj˛e, dobrze — odparł, nastawiajac ˛ wod˛e w garnku. — Pytam, bo zdaje si˛e, z˙ e dosy´c pó´zno wróciłe´s. — A co, miała´s na mnie ochot˛e? — Spojrzał na nia˛ unoszac ˛ przekornie brew 53
i z zadowoleniem stwierdził, z˙ e Eva˛ nadal potrafi zaczerwieni´c si˛e jak uczennica, cho´c przestali dokazywa´c ju˙z prawie dziewi˛ec´ lat temu. — No wiesz, Ed. . . Tylko ona zwracała si˛e do niego w ten sposób. Dla wszystkich innych mieszka´nców miasta Salem nazywał si˛e po prostu Weasel. No i bardzo dobrze. Moga˛ mówi´c do niego jak chca.˛ Chrzakn ˛ ał ˛ niezr˛ecznie. — Nie przejmuj si˛e. Wstałem lewa˛ noga˛ z łó˙zka. — Raczej z niego wypadłe´s, sadz ˛ ac ˛ po hałasie — powiedziała szybciej, ni˙z zda˙ ˛zyła pomy´sle´c, ale Weasel ograniczył si˛e do powtórnego chrzakni˛ ˛ ecia. Ugotował i zjadł znienawidzone płatki, a potem wział ˛ szmat˛e, Puszk˛e z woskiem do mebli i nie ogladaj ˛ ac ˛ si˛e wyszedł z kuchni. Z drugiego pi˛etra w dalszym ciagu ˛ dobiegał stukot maszyny. Vinnie Upshaw, który mieszkał naprzeciwko pisarza, twierdził, z˙ e tamten zaczyna o dziewiatej ˛ rano, pracuje do południa, zaczyna znowu o trzeciej, pisze do szóstej, a potem jeszcze raz siada do maszyny o dziewiatej ˛ i wstaje od niej dopiero około północy. Weasel nie potrafił sobie wyobrazi´c, jak w jednej głowie mo˙ze pomie´sci´c si˛e tyle słów. Mimo to ten Mears sprawiał dosy´c przyjemne wra˙zenie, a poza tym istniała szansa, z˙ e którego´s wieczoru uda si˛e naciagn ˛ a´ ˛c go u Della na kilka piw. Weasel słyszał, z˙ e wi˛ekszo´sc´ pisarzy pije jak ryby. Polerujac ˛ starannie por˛ecz, oddał si˛e całkowicie rozmy´slaniom, Dotyczyły ponownie wdowy. Dzi˛eki pieniadzom, ˛ jakie otrzymała z ubezpieczenia po s´mierci m˛ez˙ a, przerobiła dom na pensjonat i z˙ yła sobie całkiem nie´zle. Zreszta,˛ co w tym dziwnego? Przecie˙z harowała jak wól roboczy. Stary na pewno przyzwyczaił ja˛ do regularnych figlów i potem kiedy min˛eła rozpacz, potrzeba pozostała. Bo˙ze, ale˙z ona to lubiła! W tamtych czasach, czyli około roku 1961 i 1962, ludzie jeszcze mówili do niego Ed, a nie Weasel, miał dobra˛ prac˛e i to on trzymał butelk˛e, a nie na odwrót. A˙z wreszcie nadeszła ta styczniowa noc 1962 roku. Zamarł na chwil˛e w bezruchu i spojrzał w zamy´sleniu przez jedno z waskich ˛ okienek na półpi˛etrze. Było wypełnione idiotycznie złotym blaskiem odchodza˛ cego lata, s´miejacego ˛ si˛e z chłodnej, szcz˛ekajacej ˛ z˛ebami jesieni i czekajacej ˛ tu˙z za nia˛ mro´znej zimy. Chciał tego zarówno on, jak i ona, lecz kiedy było ju˙z po wszystkim i le˙zeli razem w pogra˙ ˛zonej w mroku sypialni, rozpłakała si˛e i zacz˛eła mówi´c, z˙ e postapili ˛ z´ le i niegodnie. Uspokajał ja,˛ z˙ e nie mo˙ze by´c o tym mowy, nie wiedzac, ˛ czy tak było w istocie i nawet nie przywiazuj ˛ ac ˛ do tego wi˛ekszej wagi. W okiennice uderzał lodowaty, północny wiatr, w pokoju było ciepło i przytulnie, i wreszcie zasn˛eli, przytuleni do siebie niczym srebrne ły˙zeczki w szufladzie ze sztu´ccami. Bo˙ze, czas jest jak rzeka, pomy´slał Weasel. Ciekawe, czy ten pisarz wie o tym. 54
Długimi, posuwistymi ruchami zaczał ˛ znowu polerowa´c drewniana˛ por˛ecz.
9 10.00. W szkole podstawowej przy Stanley Street, najnowszym i najbardziej okazałym budynku szkolnym w Salem, trwała długa przerwa. Szkoła była niska, przeszklona, mie´sciła cztery sale lekcyjne i sprawiała wra˙zenie równie nowoczesnej i przestronnej, jak ta przy Brock Street starej i ciasnej. Władze okr˛egowe jeszcze nie zdołały za nia˛ do ko´nca zapłaci´c Richie Boddin, szkolny osiłek, wyszedł dostojnie na boisko, rozsiadajac ˛ si˛e w poszukiwaniu tego przemadrzałego ˛ nowego, który zawsze wszystko wiedział na lekcjach matematyki. Ka˙zdy dzieciak, który trafił do j e g o, Richie’ego, szkoły, musiał wiedzie´c, kto tu jest szefem. A ju˙z szczególnie taki okularnik, nad którym roztkliwiaja˛ si˛e wszyscy nauczyciele. Richie miał jedena´scie lat i wa˙zył 140 funtów. Odkad ˛ pami˛etał, matka zawsze chwaliła si˛e przed wszystkimi, jakiego to ma du˙zego syna, wi˛ec wiedział, z˙ e jest naprawd˛e du˙zy. Czasem lubił sobie wyobra˙za´c, z˙ e gdy idzie, ziemia trz˛esie si˛e pod jego nogami. Postanowił sobie, z˙ e kiedy doro´snie, b˛edzie palił camele — dokładnie tak jak jego stary. W´sród czwarto- i piatoklasistów ˛ wzbudzał nieopisane przera˙zenie, młodsza dzieciarnia za´s uwa˙zała go za szkolnego bo˙zka. Kiedy przejdzie do siódmej klasy na Brock Street, ich panteon straci najgro´zniejszego diabła. Ta s´wiadomo´sc´ sprawiała mu ogromna˛ przyjemno´sc´ . Oto i mały Petrie, bioracy ˛ udział w wybieraniu składów dwóch dru˙zyn piłkarskich, które miały rozegra´c podczas przerwy skrócony mecz. — Hej! — ryknał ˛ Richie. Obejrzeli si˛e wszyscy z wyjatkiem ˛ Petrie’ego. W ka˙zdej parze oczu mo˙zna było dostrzec najpierw strach, a potem ulg˛e, gdy jej wła´sciciel przekonywał si˛e, z˙ e to gromkie wezwanie nie dotyczyło jego osoby. — Hej, ty! Okularnik! Mark Petrie odwrócił si˛e i spojrzał na Richie’ego. Przedpołudniowe sło´nce zabłysło w stalowych oprawkach jego okularów. Dorównywał wzrostem Richie’emu, co oznaczało, z˙ e górował nad wi˛ekszo´scia˛ rówie´sników, lecz był szczupły i miał bezbronna˛ twarz mola ksia˙ ˛zkowego. — Do mnie mówisz? — „Do mnie mówisz?” — powtórzył szyderczo Richie falsetem. — Gadasz jak pedał, okularniku, wiesz o tym? — Nie, nie wiem — odparł Mark Petrie. Richie postapił ˛ krok naprzód. — Zało˙ze˛ si˛e, z˙ e zawsze obsysasz, pinglarzu. Bierzesz w usta i ssiesz. 55
— Naprawd˛e? — Ten grzeczny ton doprowadzał do szału. — Naprawd˛e. Tak cz˛esto, jak tylko mo˙zesz. Wokół nich zacz˛eli gromadzi´c si˛e uczniowie, pragnacy ˛ zobaczy´c, jak nowy chłopiec zostanie wdeptany w ziemi˛e. Panna Holcomb, która w tym tygodniu dyz˙ urowała na przerwach, była na placu zabaw, gdzie pilnowała młodszych dzieci. — O co ci chodzi? — zapytał Mark Petrie przygladaj ˛ ac ˛ si˛e otyłemu chłopcu tak, jakby wła´snie odkrył nowy, interesujacy ˛ gatunek chrzaszcza. ˛ — „O co ci chodzi?” — Znowu ten szyderczy falset. — O nic mi nie chodzi. Po prostu słyszałem, z˙ e jeste´s cholernym pedałem, i to wszystko. — Doprawdy? — zdziwił si˛e uprzejmie Mark. — A ja słyszałem, jeste´s wielkim, głupim, tłustym kołkiem. Zapadła całkowita cisza. Dzieciaki wybałuszyły z zainteresowaniem oczy, bo z˙ adne z nich nie widziało jeszcze faceta, który dobrowolni podpisał na siebie wyrok s´mierci. Richie, zdumiony nie mniej pozostałych, stał niczym słup soli. Mark zdjał ˛ okulary i wr˛eczył je jednemu z uczniów. — Mógłby´s je potrzyma´c? Chłopiec wział ˛ je, nie spuszczajac ˛ z Marka oszołomionego wzroku. Richie ruszył do ataku. Był to ci˛ez˙ ki, powolny trucht, pozbawiony cho´cby odrobiny gracji lub finezji. Ziemia zatrz˛esła si˛e pod jego stopami. Chłopca wypełniała pewno´sc´ siebie i radosna ch˛ec´ mia˙zd˙zenia wszystkiego co znalazłoby si˛e na jego drodze. Wział ˛ pot˛ez˙ ny zamach, przygotowujac ˛ si˛e do zadania ciosu, po którym z˛eby tego bezczelnego szczeniaki rozprysna˛ si˛e jak klawisze fortepianu. Zamów sobie numerek do dentysty pedale. Ju˙z nadchodz˛e. Mark Petrie uchylił si˛e i cofnał ˛ o krok. Pot˛ez˙ na dło´n zakre´sliła pólkole nad jego głowa,˛ pociagaj ˛ ac ˛ za soba˛ napastnika, tak z˙ e Markowi nie pozostało nic innego, jak tylko wyciagn ˛ a´ ˛c nog˛e. Richie Boddin runał ˛ z łoskotem na ziemi˛e. Z jego piersi wyrwało si˛e zduszone st˛ekni˛ecie, a zgromadzony wokół tłumek odpowiedział przeciagłym ˛ „aaaaa!”. Mark wiedział doskonale, z˙ e je´sli ten wielki, niezdarny chłopiec podniesie si˛e na nogi i odzyska przewag˛e, to sprawi mu ci˛ez˙ kie lanie. On sam był zwinny, lecz sama zwinno´sc´ nie na wiele przydaje si˛e w takich sytuacjach. Gdyby działo si˛e to na ulicy, nale˙załoby w tej chwili odwróci´c si˛e i rzuci´c do ucieczki, czekajac ˛ na dogodna˛ okazj˛e, z˙ eby znienacka rabn ˛ a´ ˛c prze´sladowc˛e w nos, ale to nie była ulica, a poza tym Mark zdawał sobie spraw˛e, z˙ e je´sli teraz nie pokona tego niedorozwini˛etego kołka, to narazi si˛e na nieustanne upokorzenia i poni˙zenia. Te wszystkie my´sli przemkn˛eły mu przez głow˛e w ciagu ˛ jednej piatej ˛ sekundy. W nast˛epnej chwili skoczył Boddinowi na plecy. Richie j˛eknał, ˛ tłum za´s zareagował kolejnym westchnieniem. Mark chwycił grube rami˛e i wykr˛ecił je z całej siły. Richie wrzasnał ˛ z bólu. — Poddaj si˛e! — za˙zadał ˛ Mark.
56
Odpowied´z, jaka˛ otrzymał, usatysfakcjonowałaby w pełni nawet marynarza z dwudziestoletnim do´swiadczeniem. Mark wzmógł nacisk, podciagaj ˛ ac ˛ rami˛e a˙z do łopatki i Richie wrzasnał ˛ po raz drugi. Był jednocze´snie oburzony, przera˙zony i zdumiony Co´s takiego jeszcze nigdy mu si˛e nie przydarzyło. To nie mogła by´c prawda. To niemo˙zliwe, z˙ eby jaki´s pedalski okularnik siedział mu ni grzbiecie, wykr˛ecał r˛ek˛e i upokarzał przed jego poddanymi. — Poddaj si˛e — powtórzył Mark. Richie uniósł si˛e na kolana, lecz Mark s´cisnał ˛ nogi niczym je´zdziec dosiadajacy ˛ na oklep konia i utrzymał si˛e na jego grzbiecie. Obydwaj byli brudni i zakurzeni, ale Richie wygladał ˛ bez porównania gorzej: miał zadrapany policzek czerwona,˛ obrzmiała˛ twarz, wybałuszone oczy i zadrapany policzek. Spróbował strzasn ˛ a´ ˛c z siebie napastnika, lecz Mark szarpnał ˛ jeszcze raz i tym razem Richie ju˙z nie wrzasnał ˛ lecz zawył. — Poddaj si˛e albo złami˛e ci r˛ek˛e! Koszula Richie’ego wylazła ze spodni, bolał go brzuch, podrapany o nawierzchni˛e boiska. Łkajac ˛ rozpaczliwie usiłował zrzucie z pleców. gniotacy ˛ go ci˛ez˙ ar, ale ten okropny chłopiec trzymał si˛e mocno. Rami˛e paliło z˙ ywym ogniem. — Zła´z ze mnie, ty sukinsynu! Nie walczysz uczciwie! Nast˛epna eksplozja bólu. — Poddaj si˛e. — Nie! Zachwiał si˛e na kl˛eczkach i runał ˛ twarza˛ w dół na boisko. Ból stał si˛e wr˛ecz nie do zniesienia. W usta i w oczy wciskała si˛e ziemia. Wierzgał bezradnie nogami, zapomniawszy zupełnie, jaki jest d u z˙ y. Zapomniał o tym, z˙ e grunt trzasł ˛ si˛e pod jego nogami i ze postanowił w przyszło´sci pali´c camele tak samo jak jego ojciec. — Poddaj˛e si˛e! Poddaj˛e si˛e! Poddaj˛e! — ryknał ˛ Czuł, ze mógłby tak krzycze´c całymi godzinami, a nawet dniami, je´sli tylko zaraz potem przestałoby go bole´c. — Powiedz; jestem wstr˛etnym, tłustym kołkiem. — Jestem wstr˛etnym, tłustym kołkiem! — załkał Richie. — W porzadku. ˛ Mark Petrie pu´scił go i odsunał ˛ si˛e przezornie na kilka kroków. Bolały go uda i miał nadziej˛e, z˙ e Richie’emu przeszła ju˙z ochota do walki. Je˙zeli nie, tłusty chłopiec rozmazałby go jak ciepłe masło. Richie podniósł si˛e na nogi. Rozejrzał si˛e dookoła, lecz nikt nie spojrzał mu w oczy. Wszyscy jak na komend˛e odwrócili si˛e i powrócili do swoich poprzednich zaj˛ec´ . Tylko mały Glick stał koło tego przekl˛etego okularnika, wpatrujac ˛ si˛e w niego jak w jakie´s bóstwo. Richie został zupełnie sam, nie mogac ˛ jeszcze uwierzy´c w to, jak szybko nastapił ˛ jego upadek. Łzy w´sciekło´sci i wstydu wy˙złobiły w pokrywajacym ˛ policzki kurzu gł˛ebokie bruzdy. Za´switała mu my´sl, czy nie rzuci´c si˛e teraz na Petrie’ego, 57
lecz nie pozwoliły mu na to zarówno wstyd, Jak i zupełnie nowy, wielki i błyszczacy ˛ strach. Nie, jeszcze nie teraz. Rami˛e bolało niczym dziurawy zab. ˛ Cholerny sukinsyn. Je´sli tylko ci˛e kiedy´s dorw˛e i dostan˛e pod siebie. . . Ale nie dzisiaj. Odwrócił si˛e i ruszył przed siebie, a grunt wcale, ale to wcale nie trzasł ˛ si˛e pod jego nogami. Wpatrywał si˛e w ziemi˛e, z˙ eby przypadkiem nie spojrze´c nikomu w twarz. Za nim rozległ si˛e szyderczy, dziewcz˛ecy s´miech, rozbrzmiewa w czystym powietrzu z okrutna˛ wyrazisto´scia.˛ Nie podniósł wzroku, z˙ eby sprawdzi´c, kto o´smielił si˛e z niego naigrywa´c.
10 11.15. Miejskie wysypisko s´mieci było usytuowane w zamkni˛etej w roku 1945 z˙ wirowni, dwie mile za cmentarzem na Wzgórzu Spokoju, przy ko´ncu drogi odchodzacej ˛ od Burns Road. Dud Rogers słyszał przytłumione, dobiegajace ˛ z oddali perkotanie kosiarki Mike’a Ryersona, ale ten odgłos, podobnie jak wszystkie inne miał ju˙z wkrótce zosta´c zagłuszony przez trzaskanie płomieni. Dud sprawował piecz˛e nad wysypiskiem od roku 1956, a jego coroczny ponowny wybór na walnym zebraniu mieszka´nców odbywał si˛e przez aklamacj˛e. Mieszkał w miejscu swojej pracy, w schludnym baraczki oklejonym papa,˛ na którego drzwiach widniała tabliczka z napisem „Kierownik wysypiska”. Od trzech lat, czyli od chwili, gdy udało mu si˛e załatwi´c piec akumulacyjny, ani razu nie odwiedził swego mieszkania w Jerusalem. Miał garb i dziwacznie przechylona˛ głow˛e, co sprawiało wra˙zenie jakby Bóg przed wypuszczeniem go na s´wiat dał mu na po˙zegnanie t˛egiego kuksa´nca. W jego zwisajacych ˛ poni˙zej kolan r˛ekach drzemała nadzwyczajna siła. Trzeba było a˙z czterech m˛ez˙ czyzn, z˙ eby wynie´sc´ ze sklepu przemysłowego i wstawi´c na ci˛ez˙ arówk˛e stara˛ szaf˛e pancerna; ˛ pod jej ci˛ez˙ arem samochód wyra´znie przysiadł na resorach. Dud Rogers z nabrzmiałymi na czole z˙ yłami i mi˛es´niami napi˛etymi jak okr˛etowe liny zdjał ˛ ja˛ jednak zupełnie sam i osobi´scie wrzucił do gł˛ebokiego wykopu. Dud bardzo lubił swoje wysypisko. Lubił przegania´c dzieciaki przychodzace ˛ tu po to, z˙ eby tłuc butelki, i kierowa´c przyje˙zd˙zajace ˛ samochody tam, gdzie akurat tego dnia uznał za stosowne, a tak˙ze grzeba´c w stertach odpadków, co stanowiło jego wyłaczny, ˛ zwiazany ˛ z piastowanym stanowiskiem przywilej. Przypuszczał, z˙ e ludzie wy´smiewaja˛ si˛e z niego widzac, ˛ jak przechadza si˛e mi˛edzy górami s´mieci w gumowcach si˛egajacych ˛ do połowy uda, skórzanych r˛ekawicach z przytroczonym do biodra pistoletem, workiem przewieszonym przez 58
plecy i no˙zem spoczywajacym ˛ bezpiecznie w kieszeni. Niech si˛e s´mieja˛ na zdrowie. Nieraz znajdował całe kł˛eby miedzianego drutu, a czasem nawet silniki z nienaruszonymi uzwojeniami; za mied´z płacono w Portland niezła˛ cen˛e. Trafiały si˛e stare biurka, krzesła i kanapy, które mo˙zna było wyremontowa´c i sprzeda´c handlarzom antykami. Dud oszukiwał handlarzy oni za´s z kolei oszukiwali turystów — czy to nie wspaniałe, z˙ e wszystko na tym s´wiecie ma swoje miejsce? Dwa lata temu znalazł drewniane łó˙zko z p˛ekni˛eta˛ rama,˛ doprowadził je do porzad˛ ku i sprzedał dwie´scie dolarów jakiemu´s pedałowi od Wellsa, roztkliwiajacemu ˛ si˛e nad oryginalno´scia˛ i wiekiem rupiecia. Biedak nie wiedział, ile trudu kosztowało Duda wydrapanie umieszczonego z tyłu zagłówka napisu „Made in Grand Rapids”. W najodleglejszej cz˛es´ci wysypiska znajdowało si˛e złomowisko samo — chodów, wypełnione buickami, fordami, chevroletami i jeszcze czym tylko dusza zapragnie. Bo˙ze, co ci ludzie zostawiali w swoich samochodach, kiedy ju˙z im si˛e znudziły! Najlepsze były chłodnice, ale nawet za wymyty benzyna˛ stary wał korbowy mo˙zna było dosta´c siedem dolarów, nie wspominajac ˛ ju˙z o pasach, lampach, szybach, kierownicach i dywanikach. Tak, wysypisko było w porzadku. ˛ Stanowiło mieszank˛e Disneylandu i Shangri-La, ale wcale nie ze wzgl˛edu na pieniadze ˛ upchni˛ete w czarnym pudełeczku, zagrzebanym w ziemi pod fotelem. Przede wszystkim ze wzgl˛edu na ogie´n i szczury. Dud podpalał wysypisko w niedziele i s´rody rano, a tak˙ze w poniedziałki i piatki ˛ wieczorem. Wieczorne po˙zary były najładniejsze. Uwielbiał przytłumiony pomara´nczowy blask bijacy ˛ od płonacych ˛ toreb, gazet i skrzynek. Je˙zeli jednak chodzi o szczury, to lepsze efekty uzyskiwał rano. Dud siedział wygodnie w fotelu i obserwował rozprzestrzeniajacy ˛ si˛e ogie´n, trzymajac ˛ lu´zno w dłoni swój pistolet kalibru 22 i czekajac ˛ na pojawienie si˛e szczurów. Kiedy ju˙z wychodziły, robiły to całymi masami. Były wielkie, brudnoszare, o ró˙zowych oczach. Na grzbietach niosły stada pcheł i kleszczy, a ogony ciagn˛ ˛ eły si˛e za nimi niczym grube, ró˙zowe druty. Dud uwielbiał strzela´c do szczurów. — Kupujesz mas˛e nabojów. Dud — mawiał niemal za ka˙zdym razem George Middler, kładac ˛ na ladzie paczk˛e amunicji Remingtona. — Miasto za to płaci? Był to stary dowcip, przed kilku laty bowiem Dud przedstawił ubraniu mieszka´nców zapotrzebowanie na dwa tysiace ˛ sztuk wydra˙ ˛zonych pocisków kalibru 22 i Bili Norton kazał mu wynosi´c si˛e z tym do diabła. — Przecie˙z wiesz, George, z˙ e to wyłacznie ˛ funkcja społeczna — odpowiadał Dud. Sa.˛ Ten du˙zy, tłusty, utykajacy ˛ na tylna˛ łap˛e to George Middler. Z pyska sterczało mu co´s, co przypominało cz˛es´ciowo prze˙zuta˛ k watrob˛ ˛ e.
59
— To dla ciebie, George — powiedział Dud i nacisnał ˛ spust. Huk wystrzału nie był zbyt dono´sny, ale szczur przekoziołkował dwa razy i rozciagn ˛ ał ˛ si˛e na ziemi, drgajac ˛ konwulsyjnie. Wydra˙ ˛zone pociski to jest to. Kiedy´s kupi sobie duz˙ a˛ czterdziestk˛e piatk˛ ˛ e albo magnum i zobaczymy, co wtedy powiedza˛ te małe sukinsyny. Ten nast˛epny to mała Ruthie Crockett, która nigdy nie nosi stanika i zawsze chichocze z kole˙zankami, gdy Dud przechodzi po drugiej stronie ulicy. Bach! ˙ Zegnaj, Ruthie. Szczury rzuciły si˛e do ucieczki, lecz i tak Dud zdołał poło˙zy´c trupem sze´sc´ sztuk, co stanowiło całkiem niezły wynik. Gdyby teraz nachylił si˛e nad którym´s i przyjrzał stygnacemu ˛ ciału, zobaczyłby pchły i kleszcze uciekajace ˛ we wszystkie strony, jak. . . jak szczury z tonacego ˛ okr˛etu. Porównanie wydało mu si˛e tak zabawne, z˙ e odchylił do tyłu przekrzywiona˛ dziwacznie głow˛e, oparł si˛e na garbie i ryknał ˛ dono´snym s´miechem, podczas gdy w´sród stosów s´mieci pełzały w dalszym ciagu ˛ pomara´nczowe j˛ezyki ognia. Mimo wszystko z˙ ycie było wspaniałe.
11 12.00. Nad miasteczkiem rozległ si˛e dono´sny, trwajacy ˛ dokładnie dwana´scie sekund gwizd, oznaczajacy ˛ dla uczniów wszystkich trzech szkół nadej´scie przerwy obiadowej i witajacy ˛ poczatek ˛ drugiej połowy dnia. Lawrence Crockett, zast˛epca przewodniczacego ˛ zebrania mieszka´nców, a zarazem wła´sciciel Agencji Ubezpiecze´n i Handlu Nieruchomo´sciami Crockett odło˙zył na bok ksia˙ ˛zk˛e Zniewolone miłos´nice Szatana, nastawił dokładnie zegarek, po czym wstał z miejsca, podszedł do drzwi i wywiesił tabliczk˛e z napisem „Wracam o 13.00”. Ju˙z od dłu˙zszego czasu jego rozkład cz˛es´ci dnia wygladał ˛ dokładnie tak samo: spacer do Excellent Cafe, cheeseburgery z dodatkami i papieros, a wszystko to urozmaicone t˛esknymi spojrzeniami rzucanymi na nogi Pauline. Nacisnał ˛ klamk˛e sprawdzajac, ˛ czy drzwi na pewno sa˛ zamki i ruszył przed siebie Jointer Avenue. Przystanawszy ˛ na rogu spojrzał w gór˛e, w kierunku Domu Marstenów; przed budynkiem stał jaki´s samochód. Widok błyszczacej ˛ w promieniach sło´nca karoserii wywołał w jego piersi ukłucie niepokoju. Ponad rok temu sprzedał Dom Marstenów wraz z budynkiem starej Pralni Miejskiej i była to najdziwniejsza transakcja jego z˙ ycia, a zawierał ju˙z wiele b a r d z o dziwnych. Według wszelkiego prawdopodobie´nstwa samochód nale˙zał do człowieka nazwiskiem Straker, R.T. Straker. Wła´snie dzi´s rano otrzymał od niego przesyłk˛e. Osobnik ów zjawił si˛e w biurze Crocketta pewnego słonecznego lipcowego popołudnia ubiegłego roku. Wysoki, ubrany w starannie skrojony, trzycz˛es´ciowy 60
garnitur m˛ez˙ czyzna wysiadł z samochodu i przed wej´sciem do budynku przystanał ˛ na chwil˛e na chodniku. Na jego łysej niczym bilardowa kula głowie nie sposób było dostrzec ani kropli potu. Brwi przypominały proste, czarne kreski, gł˛eboko osadzone oczy za´s nasuwały skojarzenie z wywierconymi za pomoca˛ grubego wiertła dziurami. W dłoni trzymał niewielka,˛ czarna˛ aktówk˛e. Larry był akurat w biurze zupełnie sam, jego zatrudniona na pół etatu sekretarka bowiem (pochodzaca ˛ z Falmouth dziewczyna o najwspanialszych cyckach, jakie kiedykolwiek widziało oko człowieka) po południu pracowała u jakiego´s prawnika z Gates Falls. Łysy m˛ez˙ czyzna usiadł w przeznaczonym dla interesantów fotelu, oparł aktówk˛e na kolanach i utkwił w Crocketcie wzrok. Był całkowicie pozbawiony wyrazu, co bardzo zaniepokoiło Larry‘ego. Lubił wiedzie´c, czego chce klient, zanim ten zda˙ ˛zył otworzy´c usta. Ten człowiek jednak nawet nie spojrzał na przypi˛ete do tablicy zdj˛ecia okolicznych nieruchomo´sci, nie podał r˛eki, nie przedstawił si˛e, a nawet nie powiedział dzie´n dobry. — Czym mog˛e panu słu˙zy´c? — zapytał Larry. — Zostałem przysłany, aby kupi´c w tym miłym miasteczku rezydencj˛e mieszkalna˛ i obiekt nadajacy ˛ si˛e do prowadzenia interesu — odparł nieznajomy jednostajnym, pozbawionym jakiegokolwiek akcentu głosem, który Larry’emu natychmiast skojarzył si˛e z telefoniczna˛ informacja˛ o pogodzie. — Bardzo mi miło. Dysponujemy bogata˛ oferta˛ ró˙znych nieruchomo´sci, z których. . . — Nie ma potrzeby — przerwał mu łysy m˛ez˙ czyzna, unoszac ˛ dło´n. Larry natychmiast zwrócił uwag˛e na zadziwiajac ˛ a˛ długo´sc´ jego palców; s´rodkowy liczył sobie co najmniej cztery lub pi˛ec´ cali. — Obiekt, który wymieniłem jako drugi w kolejno´sci, jest usytuowany przecznic˛e za budynkiem Rady Miejskiej. Stoi frontem do parku. — To rzeczywi´scie dobry wybór. Była tam kiedy´s pralnia, ale zamkni˛eto ja˛ w ubiegłym roku. Trudno o lepsze miejsce, szczególnie je´sli. . . .- Co si˛e za´s tyczy rezydencji — nie dał mu doko´nczy´c nieznajomy — interesuje mnie ta znana w miasteczku jako Dom Marstenów. Larry zbyt długo ju˙z zajmował si˛e tym businessem, z˙ eby da´c po sobie pozna´c cho´cby najgwałtowniejsze uczucia. — Naprawd˛e? — Tak. Nazywam si˛e Straker, Richard Throckett Straker. Wszystkie dokumenty b˛eda˛ opiewały na moje nazwisko. — Znakomicie — powiedział Larry. Jedno nie ulegało najmniejszej watpli˛ wo´sci: ten człowiek wiedział, czego chciał. — Z˙ adana ˛ cena za Dom Marstenów wynosi czterna´scie tysi˛ecy dolarów, cho´c jestem pewien, z˙ e moi klienci dadza˛ si˛e namówi´c na jej pewne obni˙zenie. Je´sli za´s chodzi o stara˛ pralni˛e. . . — To nie ma znaczenia. Zostałem upowa˙zniony, z˙ eby zapłaci´c za wszystko jednego dolara. 61
— Jednego. . . ? — Larry przechylił głow˛e jak człowiek, który czego´s nie dosłyszał. — Tak. B˛edzie pan uprzejmy zapozna´c si˛e z tymi dokumentami. Długie palce Strakera odsun˛eły zatrzaski aktówki, otworzyły i wydobyły plik papierów w niebieskich, przezroczystych okładkach. Larry Crockett wpatrywał si˛e w obcego ze zmarszczonymi brwiami — Prosz˛e je przeczyta´c. Oszcz˛edzimy sobie w ten sposób wiele czasu. Larry wyjał ˛ papiery z okładek i spojrzał na pierwsza˛ stron˛e z mina˛ człowieka, który czyni zado´sc´ z˙ yczeniu natr˛etnego dziecka. Jego wzrok w˛edrował przez chwil˛e po dokumencie, a potem nagle znieruchomiał, przykuty do jednego miejsca. Straker u´smiechnał ˛ si˛e blado. Si˛egnawszy ˛ do wewn˛etrznej kieszeni marynarki wydobył złota˛ papiero´snic˛e, wyjał ˛ papierosa, wetknał ˛ go do ust i zapalił. Po pokoju rozszedł si˛e ostry zapach tureckiego tytoniu. Przez kolejne dziesi˛ec´ minut w biurze panowała całkowita cisza zakłócana jedynie szumem wentylatora i dochodzacymi ˛ z zewnatrz ˛ stłumionymi odgłosami ulicznego ruchu. Straker wypalił papierosa do ko´nca, zdusił niedopałek w palcach i wyciagn ˛ ał ˛ nast˛epnego. Wreszcie Larry uniósł pobladła,˛ wstrza´ ˛sni˛eta˛ twarz. — To. . . To chyba jaki´s z˙ art. Kto pana do tego namówił? John Kelly — Nie znam z˙ adnego Johna Kelly’ego. Nigdy nie z˙ artuj˛e. — Te dokumenty. . . Zrzeczenie si˛e roszcze´n. . . Prawo własno´sci., Dobry Boz˙ e, człowieku! Czy pan nie zdaje sobie sprawy z tego, z˙ e ten kawałek ziemi jest wart półtora miliona dolarów? — Pan si˛e myli — wycedził Straker. — Jest wart cztery miliony a wkrótce b˛edzie wart jeszcze wi˛ecej, kiedy zostanie wybudowane centrum handlowe — Czego pan chce? — zapytał ochrypłym głosem Larry. — Ju˙z panu powiedziałem. Wraz ze wspólnikiem zamierzamy w miasteczku otworzy´c interes. Chcemy mieszka´c w Domu Marstenów. — A jaki to ma by´c interes? Morderstwa na zamówienie? Straker u´smiechnał ˛ si˛e chłodno. — Obawiam si˛e, z˙ e niestety najzwyczajniejszy handel meblami, ze specjalnym uwzgl˛ednieniem gustów kolekcjonerów staroci. Mój wspólnik jest w tej dziedzinie kim´s w rodzaju eksperta. — Gówno prawda — powiedział twardo Larry. — Dom Marstenów moglibys´cie kupi´c za osiem i pół, a pralni˛e za szesna´scie tysi˛ecy. Pa´nski wspólnik z pewno´scia˛ zdaje sobie z tego spraw˛e, podobnie jak z tego, z˙ e w takim miasteczku nie da si˛e wy˙zy´c z handlu antykami. — Mój wspólnik dysponuje rozległa˛ wiedza˛ na ka˙zdy temat, jaki go interesuje — odparł Straker. — Mi˛edzy innymi wie o tym, z˙ e miasteczko jest poło˙zone w pobli˙zu ucz˛eszczanej przez turystów autostrady. Na nich wła´snie liczymy jako 62
na naszych głównych, potencjalnych klientów. Ale to nie powinno pana interesowa´c. Czy według pana dokumenty sa˛ w porzadku? ˛ Larry poło˙zył dłonie na niebieskich okładkach. — Wydaje si˛e, z˙ e tak. Ale musz˛e z góry pana uprzedzi´c, z˙ e mnie nie jest łatwo wykiwa´c. — Wiem o tym — odparł Straker z ledwie ukrywana˛ pogarda˛ w głosie. — Ma pan w Bostonie prawnika, niejakiego Francisa Walsha. — Skad ˛ pan o tym wie? — warknał ˛ Larry. — Niewa˙zne. Prosz˛e pokaza´c mu te papiery. On potwierdzi ich autentyczno´sc´ . Teren, na którym ma powsta´c centrum handlowe, b˛edzie pa´nski, je´sli spełni pan trzy warunki. — Aha — powiedział znaczaco ˛ Larry i wyra´znie si˛e odpr˛ez˙ ył. — Warunki. — Rozparłszy si˛e wygodnie w fotelu wyjał ˛ papierosa ze stojacego ˛ na biurku ceramicznego pojemnika, potarł zapałk˛e o podeszw˛e buta i zaciagn ˛ ał ˛ si˛e gł˛eboko dymem. — A wi˛ec nareszcie przechodzimy do rzeczy. Prosz˛e strzela´c. — Warunek pierwszy: sprzeda mi pan Dom Marstenów i stara˛ pralni˛e za jednego dolara. Klientem, który zlecił panu sprzeda˙z domu, jest korporacja z Bangor, natomiast budynek pralni nale˙zy obecnie do jednego z portlandzkich banków. Jestem pewien, z˙ e obydwie te instytucje nie b˛eda˛ miały nic przeciwko temu, jes´li wypłaci im pan najni˙zsza˛ z mo˙zliwych do zaakceptowania sum˛e. Odjawszy ˛ uprzednio swoja˛ prowizj˛e, rzecz jasna. — Gdzie pan zdobywa takie informacje? — To nie powinno pana interesowa´c, panie Crockett. Warunek drugi: nikt nigdy nie dowie si˛e o zawartej dzisiaj transakcji. Gdyby sprawa kiedykolwiek wypłyn˛eła na s´wiatło dzienne, wie pan tylko tyle, ile panu powiedziałem — z˙ e jeste´smy dwoma wspólnikami majacymi ˛ zamiar otworzy´c sklep z my´sla˛ o przeje˙zd˙zajacych ˛ t˛edy turystach. To bardzo wa˙zne. — Nie jestem plotkarzem. — Mimo to pozwol˛e sobie jeszcze raz podkre´sli´c znaczenie tego warunku. Mo˙ze nadej´sc´ taki dzie´n, kiedy zechce pan pochwali´c si˛e przed kim´s, jaki to wspaniały interes ubił pan kiedy´s ze mna.˛ Gdyby pan to zrobił, z pewno´scia˛ dowiem si˛e o tym i zrujnuj˛e pana. Rozumie pan? — Mówi pan jak na marnych filmach gangsterskich — powiedział Larry. Pozornie był zupełnie spokojny, ale wewnatrz ˛ czuł obrzydliwy podpełzajacy ˛ do gardła strach. Słowa „zrujnuj˛e pana” zabrzmiały równie naturalnie, jak „dzie´n dobry”, nabierajac ˛ przez to niepokojacego ˛ prawdopodobie´nstwa. Skad, ˛ do diabła, ten facet wiedział o Franku Walshu? O istnieniu bosto´nskiego prawnika nie miała poj˛ecia nawet z˙ ona Larry’ego — Czy pan mnie rozumie, panie Crockett? — Tak — skinał ˛ głowa˛ Larry. — Jestem przyzwyczajony do zachowywania dyskrecji. 63
Na twarzy Strakera ponownie pojawił si˛e blady u´smiech. — Oczywi´scie. Wła´snie dlatego do pana przyszedłem. — Jaki jest trzeci warunek? — Dom b˛edzie wymagał pewnego remontu. — Bardzo ogl˛ednie pan to ujał ˛ — zauwa˙zył Larry. — Mój wspólnik zamierza zaja´ ˛c si˛e tym sam, ale b˛edzie mu potrzebna pa´nska pomoc. Od czasu do czasu otrzyma pan pewne zlecenia, dotyczace ˛ mi˛edzy innymi przewiezienia ró˙znych rzeczy do domu lub sklepu. Nikomu nie pi´snie pan o tym ani słówka. — Tak, rozumiem. Niech mi pan powie: chyba nie pochodzi pan z tych stron? Straker uniósł brwi. — Czy to ma jakie´s znaczenie? — Oczywi´scie, z˙ e ma. To nie Boston ani Nowy Jork. Nie wystarczy, z˙ e ja b˛ed˛e trzymał g˛eb˛e na kłódk˛e. Ludzie zaczna˛ gada´c. Cho´cby ta stara raszpla z Railroad Street, Mabel Werts: przesiaduje cały dzie´n przy oknie z lornetka˛ w dłoniach i. . . — Ani mnie, ani mojego wspólnika nie obchodza˛ ludzie z miasteczka. Oni zawsze lubia˛ plotkowa´c. Pod tym wzgl˛edem niczym si˛e nie ró˙znia˛ srok siedzacych ˛ na drutach telefonicznych. Wkrótce nas zaakceptuja.˛ Crockett wzruszył ramionami. — To ju˙z pa´nska sprawa. — Zgadza si˛e — skinał ˛ głowa˛ Straker. — B˛edzie pan płacił za wszystkie usługi i zatrzymywał rachunki dla siebie. Oczywi´scie, wydatki zostana˛ zwrócone. Zgadza si˛e pan? Larry powiedział Strakerowi prawd˛e: istotnie przywykł do zachowywania w interesach s´cisłej dyskrecji, a w dodatku cieszył si˛e opinia jednego z najlepszych pokerzystów w okr˛egu Cumberland. Teraz jednak, cho´c udało mu si˛e zachowa´c pozory chłodnej rzeczowo´sci, trawiła go goraczka. ˛ Układ, który proponował mu ten wariat, nale˙zał do rzeczy jakie zdarzaja˛ si˛e raz w z˙ yciu, ale nie cz˛es´ciej. Mo˙ze jego szef był jednym z tych zwariowanych milionerów, którzy. . . — Czekam na pa´nska˛ odpowied´z, panie Crockett. — Zgoda, ale pod dwoma warunkami. — Tak? — zapytał z uprzejmym zainteresowaniem Straker. — Po pierwsze, te dokumenty zostana˛ dokładnie sprawdzone. — Oczywi´scie. — Po drugie, je˙zeli zamierzacie robi´c tu co´s nielegalnego, nie chc˛e o tym nic wiedzie´c. Szczególnie, je´sli. . . Straker odchylił głow˛e do tyłu i wybuchnał ˛ gło´snym, pozbawionym nawet odrobiny wesoło´sci s´miechem. — Powiedziałem co´s zabawnego? — Ale˙z skad, ˛ panie Crockett. Prosz˛e mi wybaczy´c. Pa´nska uwaga rozbawiła mnie z powodów, które z pewno´scia˛ nie b˛eda˛ dla pana zrozumiałe. Zdaje si˛e, z˙ e 64
chciał pan jeszcze co´s doda´c? — Chodzi o ten remont. Nie załatwi˛e panu niczego, co by mogło narazi´c mnie na cho´cby najmniejsze kłopoty. Je˙zeli chce pan tam p˛edzi´c bimber, produkowa´c LSD, handlowa´c materiałami wybuchowymi albo zało˙zy´c jaka´ ˛s tajna˛ sekt˛e, to jest to wyłacznie ˛ pa´nska sprawa. — Zgoda.- U´smiech zniknał ˛ z twarzy Strakera. — W takim razie mog˛e chyba rozumie´c, z˙ e umowa stoi? — Je˙zeli dokumenty oka˙za˛ si˛e autentyczne, to wszystko wskazuje na to, z˙ e tak — odparł Larry z ociaganiem ˛ niezrozumiałym nawet dla niego. — Cho´c wyglada ˛ na to, z˙ e pan załatwia jakie´s swoje interesy, a ja zgarniam całe pieniadze. ˛ — Dzisiaj jest poniedziałek. Czy mog˛e pana odwiedzi´c w czwartek po południu? — Powiedzmy w piatek. ˛ — Znakomicie. — Straker wstał z fotela. — Do zobaczenia, panie Crockett. Dokumenty były prawdziwe. Prawnik potwierdził, z˙ e tereny, na których miało powsta´c nowe centrum handlowe Portland, zostały zakupione przez firm˛e składajac ˛ a˛ si˛e wyłacznie ˛ z nazwy i dwóch pustych, zakurzonych pokoi w Chemical Bank Building w Nowym Jorku. Straker zjawił si˛e w piatek ˛ i Larry podpisał wszystkie niezb˛edne papiery, ale czyniac ˛ to odczuwał w dalszym ciagu ˛ powa˙zne watpliwo´ ˛ sci. Po raz pierwszy postapił ˛ wbrew jedynej maksymie, jakiej starał si˛e przestrzega´c w z˙ yciu: nie sraj tam, gdzie jesz. Profity zapowiadały si˛e nadzwyczaj wysokie, lecz w chwili, gdy Straker schował dokumenty do aktówki, Larry zdał sobie nagle z cała˛ moca˛ spraw˛e, z˙ e od tej chwili jest praktycznie rzecz biorac ˛ zdany na łask˛e i niełask˛e tego faceta, a tak˙ze jego nieobecnego wspólnika, niejakiego Barlowa. Minał ˛ sierpie´n, nast˛epnie lato ustapiło ˛ miejsca jesieni, a ta z kolei zimie i Larry zaczał ˛ stopniowo odczuwa´c coraz wi˛eksza˛ ulg˛e. Na wiosn˛e zdołał ju˙z niemal zapomnie´c o transakcji, w wyniku której nabył dokumenty spoczywajace ˛ teraz bezpiecznie w jego sejfie w banku. A potem zacz˛eły si˛e dzia´c ró˙zne rzeczy. Najpierw, półtora tygodnia temu, pojawił si˛e ten pisarz z pytaniem czy mógłby wynaja´ ˛c Dom Marstenów. Kiedy dowiedział si˛e, z˙ e budynek został sprzedany, obrzucił Larry’ego dziwnym spojrzeniem. Wczoraj w porannej poczcie znalazła si˛e długa tuba i krótki list od Strakera: „Uprzejmie prosz˛e, by zechciał pan powiesi´c otrzymany plakat w oknie sklepu. R. T. Straker”. Sam plakat niczym specjalnym si˛e nie wyró˙zniał, je´sli nie bra´c pod uwag˛e jego nadzwyczajnej lakoniczno´sci „Otwieramy za tydzie´n, Barlow & Straker. Pi˛ekne meble, atrakcyjne antyki, du˙zy wybór” A teraz przed Domem Marstenów stał jaki´s samochód. Wcia˙ ˛z jeszcze patrzył w tamtym kierunku, kiedy tu˙z przy nim odezwał si˛e czyj´s głosi 65
— Zasnałe´ ˛ s, Larry? Podskoczył nerwowo i obejrzawszy si˛e przez rami˛e ujrzał Parkinsa Gillespie zapalajacego ˛ papierosa. — Nie — odparł i roze´smiał si˛e niepewnie. — Tak tylko, troch˛e my´slałem. Parkins spojrzał w gór˛e na Dom Marstenów i l´sniacy ˛ w promieniach sło´nca samochód, a potem na budynek pralni z afiszem w oknie. — Zdaje si˛e, z˙ e nie ty jeden. Zawsze dobrze mie´c nowych ludzi w mie´scie. Podobno ich poznałe´s? — Jednego. W ubiegłym roku. — Barlowa czy Strakera? — Strakera. — Wyglada ˛ na przyjemnego faceta, nie? — Trudno powiedzie´c — odparł Larry. Chciał zwil˙zy´c usta j˛ezykiem ale przekonał si˛e, z˙ e nie ma ani odrobiny s´liny. — Rozmawiali´smy tylko o interesach. Wydawał si˛e w porzadku. ˛ — To dobrze. Chod´z, odprowadz˛e ci˛e kawałek. Kiedy przechodzili na druga˛ stron˛e ulicy, Lawrence Crockett my´sla˛ o paktach z diabłem.
12 13.00, Susan Norton weszła do Salonu Pi˛ekno´sci Babs, u´smiechn˛eła si˛e do Babs Griffen (najstarszej siostry Hala i Jacka) i powiedziała: — Dzi˛eki, z˙ e zgodziła´s si˛e przyja´ ˛c mnie prawie od razu. — W s´rodku tygodnia to z˙ aden problem — odparła Babs, właczaj ˛ ac ˛ wentylator. — Rety, ale pogoda. Zało˙ze˛ si˛e, z˙ e po południu b˛edzie burza. Susan spojrzała na nieskazitelnie bł˛ekitne niebo. — Naprawd˛e tak my´slisz? .- Oczywi´scie. Jak maja˛ wyglada´ ˛ c, kochanie? — Naturalnie — powiedziała Susan, my´slac ˛ o Benie. — Jakby mnie tutaj nigdy nie było. — Tak mówia˛ prawie wszystkie — westchn˛eła ci˛ez˙ ko Babs. Wraz z westchnieniem do Susan doleciał delikatny zapach owocowej gumy do z˙ ucia. Babs zapytała, czy Susan wie, z˙ e jacy´s ludzie otwieraja˛ w starej pralni sklep z zabytkowymi meblami. Wyglada ˛ na to, z˙ e b˛edzie tam dosy´c drogo, ale wła´sciwie to i tak powinna kupi´c nowa˛ lamp˛e do mieszkania, a w ogóle to przeprowadzka z domu do miasta była najmadrzejsz ˛ a˛ rzecza,˛ jaka˛ zrobiła w z˙ yciu, tyle tylko, z˙ e lato ju˙z chyba zbli˙zało si˛e do ko´nca, a szkoda, bo było wspaniałe, nieprawda˙z? 66
13 15.00. Bonnie Sawyer le˙zała w du˙zym, podwójnym łó˙zku w swoim domu przy Deep Cut Road. Był to prawdziwy, solidny dom na fundamentach i z piwnica,˛ a nie jaka´s n˛edzna przyczepa. Jej ma˙ ˛z, Reg, całkiem nie´zle zarabiał jako mechanik w stacji Pontiaca w Buxton. Była zupełnie naga, je´sli nie liczy´c przezroczystych, bł˛ekitnych majteczek, i co chwil˛e zerkała niecierpliwie na stojacy ˛ przy łó˙zku zegar. 15.02. Gdzie on jest, do diabła? Jakby za sprawa˛ jej my´sli drzwi do sypialni uchyliły si˛e lekko i do s´rodka zajrzał Corey Bryant. — W porzadku? ˛ — zapytał szeptem. Miał zaledwie dwadzie´scia dwa lata, od dwóch pracował w firmie telefonicznej, a zwiazek ˛ z zam˛ez˙ na˛ kobieta˛ — szczególnie taka˛ jak Bonnie Sawyer, która w roku 1973 była Miss okr˛egu Cumberland — sprawiał, z˙ e czuł si˛e jednocze´snie onie´smielony, słaby i nadzwyczaj dziarski. Bonnie u´smiechn˛eła si˛e do niego, pokazujac ˛ swoje równiutkie z˛eby. — Gdyby co´s było nie w porzadku, ˛ kochanie — odparła — miałby´s ju˙z w brzuchu taka˛ dziur˛e, z˙ e mo˙zna by przez nia˛ oglada´ ˛ c telewizj˛e. W´slizgnał ˛ si˛e na palcach do sypialni. Szeroki, słu˙zacy ˛ do wchodzenia na słupy pas dyndał zabawnie wokół jego bioder. Bonnie zachichotała i wyciagn˛ ˛ eła ramiona. Lubi˛e ci˛e, Corey. Jeste´s taki fajny. Wzrok Coreya spoczał ˛ na czarnym trójkacie, ˛ doskonale widocznym pod bł˛ekitnym, przezroczystym materiałem i chłopak poczuł, jak staje si˛e coraz bardziej dziarski, a mniej nerwowy. Zapomniawszy o wszelkich s´rodkach ostro˙zno´sci ruszył ku niej zdecydowanym krokiem a kiedy le˙zeli ju˙z razem w łó˙zku, za oknem zacz˛eła gło´sno c´ wierka cykada.
14 16.00. ´ Ben Mears wstał zza biurka, sko´nczywszy popołudniowy seans pisania. Swiadomie zrezygnował ze spaceru po parku, z˙ eby pracowa´c bez przerw cały dzie´n i potem z czystym sumieniem pój´sc´ na kolacj˛e do Nortonów. Przeciagn ˛ ał ˛ si˛e, słyszac, ˛ jak trzeszczy jego kr˛egosłup, a nast˛epnie wyjał ˛ z szafy s´wie˙zy r˛ecznik, z˙ eby wzia´ ˛c prysznic, zanim pozostali mieszka´ncy pensjonatu wróca˛ z pracy i na dobre zablokuja˛ łazienk˛e. Przewiesiwszy r˛ecznik przez rami˛e podszedł do okna, dostrzegł bowiem przez nie co´s, co zwróciło jego uwag˛e. Nie było to nic w mie´scie, oddajacym ˛ si˛e popołudniowej drzemce pod niebem tego szczególnego ciemnobł˛ekitnego koloru, charakterystycznego dla pó´znego lata w Nowej Anglii. 67
Jego spojrzenie pow˛edrowało nad płaskimi, krytymi papa˛ dachami jednopi˛etrowych domów przy Jointer Avenue, ponad parkiem, wypełnionym dzieciarnia˛ przybyła˛ ju˙z do domów ze szkoły i nad północno-wschodnia˛ cz˛es´cia˛ miasteczka, gdzie Brock Street nikn˛eła za wypukło´scia˛ pierwszego poro´sni˛etego lasem wzgórza, a potem w gór˛e do skrzy˙zowania Burns Road i Brooks Road i jeszcze wy˙zej, a˙z do górujacego ˛ nad miastem Domu Marstenów. Z tej odległo´sci wydawał si˛e nie wi˛ekszy od domku dla lalek. I tak było lepiej. Teraz bez trudu mógł sobie z nim poradzi´c — wystarczyło wyciagn ˛ a´ ˛c r˛ek˛e i zakry´c go dłonia.˛ Na podje´zdzie stał jaki´s samochód. Ben stał bez ruchu przy oknie czujac, ˛ jak w jego z˙ oładku ˛ z ka˙zda˛ chwila˛ coraz bardziej p˛ecznieje kłab ˛ strachu, którego nawet nie starał si˛e poja´ ˛c. Uzupełniono dwie brakujace ˛ okiennice, przez co dom upodobnił si˛e do s´lepca wpatrujacego ˛ si˛e przed siebie niewidzacymi ˛ oczami. Usta Bena poruszyły si˛e, wypowiadajac ˛ bezgło´snie słowa, których nikt, nawet on sam, nie potrafił zrozumie´c.
15 17.00. Matthew Burke wyszedł ze szkoły, trzymajac ˛ w lewej r˛ece teczk˛e, i skierował si˛e na ukos przez parking do swego starego chevroleta biscayne, majacego ˛ wcia˙ ˛z jeszcze zało˙zone szerokie błotno-´sniegowe opony. Matt liczył sobie sze´sc´ dziesiat ˛ trzy lata i cho´c ju˙z tylko dwa dzieliły go od obowiazkowego ˛ przej´scia na emerytur˛e, wcia˙ ˛z jeszcze prowadził w pełnym wymiarze godzin lekcje angielskiego, a tak˙ze zaj˛ecia dodatkowe. Tej jesieni najwa˙zniejszym z nich było szkolne przedstawienie, trzyaktowa farsa zatytułowana Kłopoty Charleya. Wła´snie zako´nczyły si˛e wst˛epne przesłuchania potencjalnych aktorów, ujawniajac ˛ jak zwykle mas˛e kompletnych antytalentów, jakich´s dziesi˛eciu osobników, którzy przynajmniej byli w stanie zapami˛eta´c tekst, a nast˛epnie wyduka´c go monotonnym, dr˙zacym ˛ głosem, oraz troje z prawdziwa˛ iskra˛ bo˙za.˛ W piatek ˛ rozdzieli mi˛edzy nich role, a w nast˛epnym tygodniu rozpocznie próby, które potrwaja˛ do 30 pa´zdziernika, na kiedy wyznaczono termin przedstawienia. Matt ukuł własna˛ teori˛e, z˙ e ka˙zde szkolne przedstawienie powinno by´c takie samo jak zupa w szkolnej stołówce — pozbawione jakiego´s sprecyzowanego smaku, ale zdatne do przełkni˛ecia. Rodziny i tak b˛eda˛ zachwycone, a krytyk z Ledgera zamie´sci sa˙ ˛znista˛ recenzj˛e pełna˛ wielosylabowych, pochlebnych okre´sle´n, co zreszta˛ jest jego obowiazkiem, ˛ bo wła´snie za to dostaje pieniadze. ˛ Podczas popremierowego przyj˛ecia odtwórczym głównej roli kobiecej (w tym roku b˛edzie nia˛ najprawdopodobniej Ruthie Crockett) zakocha si˛e w jednym z amantów i niechybnie wkrótce 68
potem straci dziewictwo, on za´s, Matthew Burke, wreszcie zyska troch˛e spokoju i b˛edzie mógł po´swi˛eci´c wi˛ecej czasu na prac˛e z kółkiem dyskusyjnym. Pomimo swego wieku Matt nadal bardzo lubił uczy´c. Nie traktował zbyt rygorystycznie dyscypliny, przez co zaprzepa´scił wszystkie szans˛e, jakie miał na podj˛ecie pracy w administracji (był zbyt rozkojarzony, z˙ eby pełni´c cho´cby funkcj˛e zast˛epcy dyrektora), ale ta cecha jego charakteru nigdy mu specjalnie nie przeszkadzała. Czytał sonety Szekspira w klasach, w których było a˙z ciemno od latajacych ˛ w powietrzu papierowych samolotów i gum do z˙ ucia, siadał na podrzuconych na jego krzesło krabach i wyrzucał je oboj˛etnie do kata, ˛ polecajac ˛ uczniom, z˙ eby otworzyli podr˛eczniki na stronie 467, oraz wiele razy wysuwał szuflad˛e swego biurka tylko po to, z˙ eby znale´zc´ tam s´wierszcze, z˙ aby, a raz nawet czarnego w˛ez˙ a liczacego ˛ sobie siedem stóp długo´sci. Miotał si˛e wszerz i wzdłu˙z j˛ezyka angielskiego niczym samotny, pogra˙ ˛zony w błogim samozadowoleniu Latajacy ˛ Holender. Steinbeck, przerwa, Chaucer, przerwa, zdanie główne, a tu˙z przed obiadem jeszcze funkcja rzeczownika odsłownego. Jego palce były z˙ ółte od kredy, nie od nikotyny, ale to równie˙z s´wiadczyło o tym, z˙ e padł ofiara˛ nałogi trudnego do wyleczenia. Dzieci nie podziwiały go ani nie kochały, bo nie był geniuszem kryjacym ˛ si˛e w wiejskim zakatku ˛ Ameryki i czekajacym ˛ na chwil˛e, kiedy go odkryja,˛ lecz wielu spo´sród jego uczniów zacz˛eło go z biegiem czasu darzy´c du˙zym szacunkiem, najbystrzejsi za´s zrozumieli dzi˛eki niemu, z˙ e nawet z pozoru najdziwaczniejsza, najskromniejsza pasja jest czym´s bardzo, ale to bardzo cennym. Lubił swoja˛ prac˛e. Teraz wsiadł do samochodu i uruchamiajac ˛ silnik, nacisnał ˛ za mocno pedał gazu, w wyniku czego zalał s´wiece. Odczekawszy chwil˛e ponowił prób˛e, tym razem z sukcesem, po czym nastawił radio na stacj˛e nadajaca ˛ non stop rock and rolla i rozkr˛ecił na cały regulator. Według niego rock and roll to była wspaniała muzyka. Wycofał samochód, tym razem dodajac ˛ za mało gazu, w zwiazku ˛ z czym silnik zgasł, wi˛ec musiał uruchomi´c go po raz trzeci. Mieszkał w małym domku przy Taggart Stream Road. Miał niewielu przyjaciół, a z˙ e nigdy si˛e nie o˙zenił, nie posiadał tak˙ze rodziny, je´sli nie liczy´c pracuja˛ cego w jakiej´s firmie naftowej brata, który mieszkał w Teksasie i nie odpisywał na listy. Był samotnym człowiekiem, lecz samotno´sc´ nie wycisn˛eła na nim z˙ adnego pi˛etna. Przyhamował przed z˙ ółtym migajacym ˛ s´wiatłem na skrzy˙zowani Jointer Avenue z Brock Street i skr˛ecił w kierunku domu. Cienie z ka˙zda˛ chwila˛ stawały si˛e coraz dłu˙zsze, a ciepły, słoneczny dzie´n rozbłyskiwał złotymi barwami jakby przeniesionymi z jakiego´s impresjonistycznego obrazu. Zerknał ˛ w lewo, w kierunku Domu Marstenów, po czym natychmiast wrócił tam spojrzeniem. — Okiennice — powiedział na głos do pustego, wypełnionego jazgotem muzyki wn˛etrza samochodu. — Zało˙zyli nowe okiennice. We wstecznym lusterku 69
dostrzegł, z˙ e przed domem stoi zaparkowany samochód. Pracował w Salem od 1952 roku i nigdy wcze´sniej nie zauwa˙zył niczego takiego. — Czy˙zby kto´s tam zamieszkał? — mruknał ˛ w pustk˛e i nacisnał ˛ energiczniej pedał gazu.
16 18.00. Bili Norton, ojciec Susan i urz˛edujacy ˛ przewodniczacy ˛ walnego zebrania mieszka´nców Salem, stwierdził ze zdziwieniem, z˙ e bardzo polubił Bena Mearsa. Bili był pot˛ez˙ nym, ciemnowłosym m˛ez˙ czyzna,˛ zbudowanym jak du˙za ci˛ez˙ arówka, ale zupełnie nie otyłym, mimo przekroczonej wyra´znie pi˛ec´ dziesiatki. ˛ B˛edac ˛ w jedenastej klasie, za zgoda˛ rodziców wstapił ˛ do marynarki, gdzie mozolnie piał ˛ si˛e w gór˛e szczebel po szczeblu, niemal w ostatniej chwili zdajac ˛ egzaminy ko´ncowe w czym´s stanowiacym ˛ odpowiednik szkoły s´redniej. Miał wtedy dwadzie´scia cztery lata. Nie był za´slepionym, gburowatym antyintelektualista,˛ w jakich zamienia si˛e wielu prostych ludzi, którzy z takich lub innych przyczyn nie moga˛ albo nie chca˛ uzyska´c solidniejszego wykształcenia, ale nie miał równie˙z cierpliwo´sci do „pi˛eknoduchów”, jak okre´slał długowłosych chłopców o ciel˛ecym spojrzeniu, których Susan czasem przyprowadzała ze szkoły. Nie miał nic przeciwko ich włosom czy strojom; niepokoiło go przede wszystkim to, z˙ e z˙ aden z nich nie wydawał si˛e zdolny do konkretnego, opierajacego ˛ si˛e na realiach my´slenia. Nie podzielał sympatii, jaka˛ jego z˙ ona z˙ ywiła wobec Floyda Tibbitsa, z którym Susie chodziła niemal od uko´nczenia szkoły, lecz na pewno nie mo˙zna było powiedzie´c, z˙ eby go nie lubił. Floyd miał niezła,˛ samodzielna˛ posad˛e w Falmouth i Bili uwa˙zał go za w miar˛e rozsadnego ˛ chłopaka. Poza tym pochodził z Salem, ale to samo mo˙zna było powiedzie´c o tym Mearsie — w pewnym sensie, rzecz jasna. — Tylko nie zacznij mu od razu wykłada´c swojej teorii o „pi˛eknoduchach” — powiedziała Susan, podrywajac ˛ si˛e na d´zwi˛ek dzwonka. Miała na sobie jasnozielona,˛ letnia˛ sukienk˛e, a jej przystrzy˙zone i uło˙zone u fryzjera włosy były zgarni˛ete do tyłu i zwiazane ˛ du˙za,˛ zielona˛ wsta˙ ˛zka.˛ Bili roze´smiał si˛e. — Mówi˛e o nich to, co my´sl˛e, kochanie. Nie bój si˛e, postaram si˛e nie zrobi´c ci wstydu. Zreszta,˛ chyba mi si˛e to raczej nie zdarza, co? Posłała mu niepewny, nerwowy u´smiech i poszła otworzy´c drzwi. Wprowadziła szczupłego m˛ez˙ czyzn˛e o delikatnej twarzy i ze strzecha˛ kruczoczarnych włosów, bez watpienia ˛ s´wie˙zo umytych, cho´c majacych ˛ tendencj˛e do przetłuszczania. Sposób, w jaki był ubrany, wywarł na Billu jak najlepsze wra˙zenie: nowe, czyste d˙zinsy i biała koszula o podwini˛etych do łokci r˛ekawach. — Ben, to moi rodzice, Bili i Ann Norton. Mamo, tato, to jest Ben Mears. 70
— Dobry wieczór. Miło mi pa´nstwa pozna´c. U´smiechnał ˛ si˛e z rezerwa˛ do pani Norton, a ona odpowiedziała: — Dobry wieczór, panie Mears. Po raz pierwszy mamy okazj˛e zobaczy´c z bliska prawdziwego pisarza. Susan jest tym o k r o p n i e podekscytowana. — Prosz˛e si˛e nie obawia´c, nie cytuj˛e w kółko swoich ksia˙ ˛zek. — u´smiechnał ˛ si˛e ponownie. — Witam — powiedział Bill podnoszac ˛ si˛e z fotela. Od wielu lat pracował w stoczni w Portland, ostatnio pełniac ˛ tam nawet funkcji przewodniczacego ˛ zwiazku ˛ zawodowego, wi˛ec u´scisk jego r˛eki nie nale˙za˛ do najdelikatniejszych, lecz ku swemu zdziwieniu stwierdził, z˙ e dło´n Mearsa nie jest mi˛ekka i flakowata, jak u wi˛ekszo´sci „pi˛eknoduchów”. Postanowił bezzwłocznie przej´sc´ do drugiej cz˛es´ci sprawdzianu. , — Napije si˛e pan piwa? Mam kilka puszek w pojemniku z lodem- zaproponował, wskazujac ˛ zapraszajacym ˛ gestem niewielkie, przez niego własnor˛ecznie wybudowane patio. Wszystkie pi˛eknoduchy nieodmiennie natychmiast zaczynały si˛e wymawia´c. Ka˙zdy z nich c´ pał, ile wlezie, ale nie potrafił doceni´c zalet wys´mienitego trunku. — Z przyjemno´scia.˛ — U´smiech na twarzy Bena wyra´znie rozszerzył. — Wypij˛e. Nawet dwa lub trzy. ´ Smiech Billa zahuczał we wn˛etrzu domu. — W takim razie równy go´sc´ z pana. Chod´zmy. W wyrazie twarzy dwóch kobiet zaszła wyra´zna zmiana. Czoło Ann Norton zmarszczyło si˛e, podczas gdy Susan wygładziło, zupełnie jaka niepokój i rozdra˙znienie przeszły z jednej na druga˛ za pomoca˛ jakiego´s nowego telepatycznego sposobu. Ben poda˙ ˛zył za Billem na werand˛e. W rogu na niskim stoliku stało metalowe wiadro z lodem, wypełnione po brzegi puszkami Pabsta. Bill wyjał ˛ jedna˛ i rzucił Benowi, który złapał ja˛ delikatnie, z˙ eby zbytnio wstrzasn ˛ a´ ˛c. — Bardzo tu miło — powiedział, spogladaj ˛ ac ˛ na wzniesiony z równych, czerwonych cegieł murek, poro´sni˛ety zielonymi pnaczami. ˛ Nad jego rozgrzana˛ powierzchnia˛ leciutko dr˙zało powietrze. — Sam go zbudowałem — poinformował go´scia Bili — wi˛ec musi by´c w porzadku. ˛ Ben pociagn ˛ ał ˛ spory łyk piwa i beknał, ˛ zyskujac ˛ kolejny plus. — Susie bardzo pana polubiła. — To miła dziewczyna. — Miła i rozsadna ˛ — dodał Norton z zamy´sleniem i równie˙z beknał. ˛ — Mówi, z˙ e napisał pan trzy ksia˙ ˛zki i z˙ e je panu wydali. — Zgadza si˛e. — Dobrze poszły?
71
— Pierwsza tak — odparł Ben i umilkł. Bili Norton skinał ˛ lekki głowa,˛ wyraz˙ ajac ˛ tym samym aprobat˛e dla m˛ez˙ czyzny, który ma dosy´c oleju w głowie, z˙ eby nie rozpowiada´c wszem i wobec o swoich dochodach. — Pomo˙ze pan przy z˙ arciu? — Jasne. — B˛edzie pan nacinał parówki. Potrafi pan? — Tak. — Wykonał w powietrzu poprzeczny ruch wskazujacym ˛ palcem. Ponacinane parówki podgrzewały si˛e bardziej równomiernie i nie przypiekały si˛e tak łatwo. — Racja, przecie˙z pan te˙z z tych stron — przypomniał sobie Bill Norton. — Niech pan we´zmie te bułki, a ja przynios˛e parówki. Tylko prosz˛e nie zapomnie´c piwa. — Nie ma obawy. Zanim weszli do domu. Bill zawahał si˛e przez chwil˛e i spojrzał na Bena unoszac ˛ jedna˛ brew. — Czy jest pan rozsadnym ˛ facetem? — zapytał. Ben u´smiechnał ˛ si˛e z odrobina˛ melancholii. — Raczej tak. — To dobrze. — Bill skinał ˛ głowa˛ i wszedł do s´rodka. Przeczucie Babs Griffen, z˙ e b˛edzie padał deszcz, okazało si˛e całkowicie mylne, dzi˛eki czemu kolacja na s´wie˙zym powietrzu była bardzo udana. Zerwał si˛e lekki wiatr, rozciagaj ˛ ac ˛ nad z˙ ywopłotem delikatna˛ zasłon˛e dymu z orzechowego drewna, co rozwiazało ˛ problem komarów. Panie sprzatn˛ ˛ eły papierowe talerze i resztki jedzenia, po czym wróciły na patio, aby napi´c si˛e piwa i po´smia´c z tego, jak Bill, wprawny gracz, wykorzystujac ˛ nagłe, zdradliwe podmuchy wiatru, pokonał Bena w meczu badmintona 21:6. Ben z z˙ alem odmówił rewan˙zu, wskazujac ˛ na zegarek. — Przykro mi, ale siedz˛e nad ksia˙ ˛zka˛ i dzisiaj musz˛e jeszcze napisa´c co najmniej sze´sc´ stron. Je´sli si˛e upij˛e, jutro rano nie b˛ed˛e nawet w stanie przeczyta´c tego, co nasmaruj˛e. Przyszedł na piechot˛e, wi˛ec Susan odprowadziła go do furtki. Bill pokiwał głowa˛ i zajał ˛ si˛e gaszeniem ognia. Ben powiedział, z˙ e jest rozsadnym ˛ facetem i on, ojciec Susan, gotów był mu uwierzy´c. Trzeba przyzna´c, z˙ e kto´s, kto pracuje nawet po kolacji, ma spore szans˛e zosta´c Kim´s, i to nawet z du˙zej litery. Mimo to Ann Norton do ko´nca wieczoru zachowała rezerw˛e.
17 19.00. Floyd Tibbits wjechał na z˙ wirowy parking przed knajpa˛ Della mniej wi˛ecej dziesi˛ec´ minut po tym, jak Delbert Markey, wła´sciciel i barman w jednej osobie, 72
właczył ˛ nowy ró˙zowy neon składajacy ˛ si˛e z liter trzystopowej wysoko´sci tworza˛ cych napis DELL‘S, w którym apostrofem była szklaneczka whisky. Miejsce jasnego, słonecznego blasku zajał ˛ fioletowy zmierzch. Wkrótce w zagł˛ebieniach gruntu zaczna˛ si˛e tworzy´c coraz g˛es´ciejsze kłaki mgły, a za jaka´ ˛s godzin˛e w barze powinni si˛e pojawi´c pierwsi bywalcy odwiedzajacy ˛ go co wieczór. — Cze´sc´ , Floyd — powiedział Dell wyciagaj ˛ ac ˛ z lodówki butelk˛e Micheloba. — Jak minał ˛ dzie´n? — Nie najgorzej — odparł Floyd. — Ale to piwo wyglada ˛ znacznie lepiej. Był wysokim m˛ez˙ czyzna,˛ nosił starannie przystrzy˙zona˛ jasna˛ brod˛e. Miał na sobie szerokie spodnie i sportowa˛ marynark˛e — strój, w którym zwykle stawiał si˛e do pracy. Pełnił do´sc´ odpowiedzialna˛ funkcj˛e w dziale kredytów banku Granta i lubił swoje zaj˛ecie w ten szczególny sposób, który niemal z dnia na dzie´n mo˙ze zamieni´c si˛e w s´miertelna˛ nud˛e. Miał poczucie, z˙ e coraz bardziej zbli˙za si˛e do tej chwili, ale specjalnie si˛e tym nie niepokoił. Była przecie˙z Suze. Chyba ju˙z niedługo powinno z te wyj´sc´ co´s konkretnego i wtedy zastanowi si˛e powa˙znie, co ma ze soba˛ zrobi´c. Poło˙zył na ladzie dolara, napełnił szklank˛e piwem, opró˙znił ja˛ skwapliwie i nalał ponownie. Jedynym klientem oprócz niego był młody chłopak w kombinezonie firmy telefonicznej, zdaje si˛e syn Bryantów. Siedział przy stoliku pociagaj ˛ ac ˛ piwo i słuchajac ˛ melodii nastrojowej romantycznej piosenki z szafy grajacej. ˛ — Co nowego w mie´scie? — zapytał Floyd, znajac ˛ z góry odpowied´z na to pytanie: nic. Co najwy˙zej jaki´s szczeniak przyszedł zawiany szkoły, ale z pewno´scia˛ nic ponadto. — Kto´s zabił psa twojego wuja. Floyd znieruchomiał ze szklanka˛ w pół drogi do ust. — Co takiego? Doca? — Zgadza si˛e. — Przejechali go samochodem? — Raczej nie. Znalazł go Mik˛e Ryerson. Pojechał na Wzgórze Spokoju, z˙ eby kosi´c traw˛e i znalazł Doca wiszacego ˛ na bramie cmentarza. Kto´s rozpruł psa od góry do dołu. — Sukinsyn! — powiedział ze zdumieniem Floyd. Dell skinał ˛ ponuro głowa,˛ zadowolony z wra˙zenia, jakie udało mu wywrze´c. Znał jeszcze jedna,˛ naj´swie˙zsza˛ wiadomo´sc´ — z˙ e widział dziewczyn˛e Floyda w towarzystwie tego pisarza, który mieszkał w pensjonacie Evy. Ale o tym chłopak musi sam si˛e dowiedzie´c. — Ryerson przywiózł psa Parkinsowi — podjał ˛ — a ten wpadł na pomysł, z˙ e mo˙ze pies zdechł sam z siebie, a dzieciaki powiesiły go tylko dla hecy. — Gillespie nie potrafi odró˙zni´c własnej dupy od dziury w ziemi. — Mo˙ze i nie potrafi, ale powiem ci, co j a my´sl˛e. — Dell poło˙zył swoje grube ramiona na bufecie i nachylił si˛e do Floyda. — Te˙z uwa˙zam, z˙ e to jakie´s 73
szczeniaki, ale zało˙ze˛ si˛e, z˙ e to co´s powa˙zniejszego ni˙z zwykły kawał. Popatrz na to. — Si˛egnał ˛ pod lad˛e i wyjał ˛ rozło˙zona˛ na jednej ze s´rodkowych stron gazet˛e. Floyd przysunał ˛ ja˛ do siebie. Tytuł głosił: CZCICIELE SZATANA ZBEZ´ ´ CZESCILI KOSCIÓŁ NA FLORYDZIE. Szybko przebiegł wzrokiem artykuł. Grupa wyrostków włamała si˛e w nocy do katolickiego ko´scioła w Clewiston i odprawiła tam jakie´s ohydne obrz˛edy. Ołtarz został zdewastowany, na s´cianach i konfesjonałach powypisywano wulgarne słowa, a na podłodze w bocznej nawie znaleziono s´lady krwi. Analiza laboratoryjna wykazała, z˙ e cz˛es´c´ krwi była pochodzenia zwierz˛ecego, lecz wi˛ekszo´sc´ to z cała˛ pewno´scia˛ krew ludzka. Miejscowy szeryf przyznał, z˙ e na razie policja nie wpadła na z˙ aden konkretny s´lad. Floyd odło˙zył gazet˛e. — Czciciele szatana w Salem? Daj spokój, Dell. Tym razem chyba przesadziłe´s. — Mówi˛e ci, gówniarzom zaczyna odbija´c palma — powtórzył z uporem barman. — Tylko patrze´c, jak na pastwisku Griffena zaczna˛ składa´c ofiary z ludzi. Chcesz si˛e zało˙zy´c? — Nie, dzi˛ekuj˛e — odparł Floyd schodzac ˛ ze stołka. — Chyba zajrz˛e do wujka Wina. Był bardzo przywiazany ˛ do tego kundla. — Pozdrów go ode mnie — powiedział Dell, chowajac ˛ gazet˛e, eksponat numer jeden na dalsza˛ cz˛es´c´ wieczoru, pod kontuar. — Cholernie mi przykro, z˙ e to si˛e stało. Floyd przystanał ˛ w połowie drogi do drzwi i powiedział na głos, wedle wszelkiego prawdopodobie´nstwa do samego siebie: — Powiesili go na bramie, powiadasz? Bo˙ze, chciałbym ich dosta´c w swoje r˛ece! — Mówi˛e ci, to czciciele diabła! — zawołał za nim Dell. — Nie mam poj˛ecia, dlaczego ludziom przychodza˛ do głowy takie rzeczy. Floyd wyszedł, a chłopak Bryantów wrzucił do szafy kolejna˛ monet˛e i wn˛etrze baru wypełnił głos Dicka Curlessa s´piewajacego ˛ „Zakopcie t˛e butelk˛e wraz ze mna”. ˛
18 — Nie wracajcie zbyt pó´zno — powiedziała Marjorie Glick do swego starszego syna, Danny’ego. — Pami˛etaj, z˙ e jutro idziecie do szkoły. Twój brat musi by´c w łó˙zku najpó´zniej pi˛etna´scie po dziewiatej. ˛ Danny przestapił ˛ z nogi na nog˛e. — A czy ja musz˛e koniecznie bra´c go ze soba? ˛ — Oczywi´scie, z˙ e nie musisz — odparła Marjorie z podejrzana˛ serdeczno´scia.˛ — Mo˙zesz przecie˙z zosta´c w domu. 74
Odwróciła si˛e do stołu, na którym oporzadzała ˛ ryb˛e i Ralphie wywalił j˛ezyk. Danny pogroził mu pi˛es´cia,˛ lecz jego młodszy brat tylko si˛e u´smiechnał. ˛ — W porzadku ˛ — mruknał ˛ Danny i ruszył do drzwi, a Ralphie za nim. — Pami˛etaj, o dziewiatej. ˛ — Dobrze, dobrze Tony Glick siedział w salonie przed telewizorem z nogami opartymi wygodnie na fotelu i ogladał ˛ mecz Red Sox z Yankees. — Dokad ˛ idziecie, chłopcy? — Do tego nowego chłopaka, Marka Petrie’ego — odpowiedział Danny — Tak — potwierdził Ralphie. — Chcemy obejrze´c jego. . . elektryczna kolejk˛e. Danny rzucił bratu piorunujace ˛ spojrzenie, ale ojciec nie zwrócił uwagi ani na chwilowe wahanie, ani na szczególny ton, z jakim Ralphie wypowiedział ostatnie słowa. Do pola rzutów wła´snie zbli˙zał si˛e Doug Griffen. — Tylko nie wracajcie zbyt pó´zno — upomniał ich odruchowo. Cho´c sło´nce ju˙z zaszło, niebo wcia˙ ˛z jeszcze ja´sniało przytłumiona fioletem. — Powinienem ci˛e porzadnie ˛ stłuc, smarkaczu — powiedział Danny kiedy szli przez rozciagaj ˛ acy ˛ si˛e za domem trawnik. — Tylko spróbuj, a wszystko powiem — odparł z bezczelnym u´smiechem Ralphie. — Powiem, dlaczego n a p r a w d e˛ chciałe´s tam i´sc´ . — Ty gówniarzu — wycedził bezsilnie Danny. Przy ko´ncu trawnika zaczynała si˛e wydeptana s´cie˙zka, prowadzac ˛ dół zbocza i dalej, do lasu. Dom Glicków stał przy Brock Stree natomiast Mark Petrie mieszkał przy południowej Jointer Avenue. Je˙zeli miało si˛e dwana´scie lub dziewi˛ec´ lat i chciało si˛e oszcz˛edzi´c troch˛e czasu przeskakujac ˛ po kamieniach na druga˛ stron˛e strumienia, to s´cie˙zka stanowiła wr˛ecz wymarzony skrót. Pod stopami chłopców trzeszczały gałazki ˛ i igły, wokół nich za´s cykały gło´sno s´wierszcze i słycha´c było zawodzenie lelka. Danny popełnił powa˙zny bład, ˛ mówiac ˛ swemu młodszemu bratu o tym, z˙ e Mark Petrie ma cała˛ kolekcj˛e plastikowych potworów -wilkołaka, mumi˛e, Dracul˛e, Frankensteina, szalonego doktora, a nawet cała˛ Komnat˛e Grozy. Matka była s´wi˛ecie przekonana, z˙ e tego rodzaju rzeczy sa˛ bardzo szkodliwe i niewskazane, i Ralphie błyskawicznie przekształcił si˛e w małego szanta˙zyst˛e. Nie ulegało najmniejszej watpliwo´ ˛ sci, z˙ e był jeszcze strasznym szczylem. — Jeste´s szczyl, wiesz? — Wiem — potwierdził z duma˛ Ralphie. — A co to znaczy? — To znaczy, z˙ e si˛e sika w majtki i w ogóle jest si˛e do niczego. — Odczep si˛e — powiedział Ralphie. Szli wzdłu˙z szemrzacego ˛ leniwie potoku, który po nast˛epnych dwóch milach wpadał do strumienia Taggart, a nast˛epnie wraz z nim do Royal River.
75
Danny pierwszy ruszył na druga˛ stron˛e, przeskakujac ˛ z kamienia na kamie´n i wyt˛ez˙ ajac ˛ wzrok, by w g˛estniejacym ˛ mroku dobrze odmierzy´c kolejne susy. — Zaraz ci˛e popchn˛e i wpadniesz do wody!— zawołał wesoło Ralphie.- Popchn˛e ci˛e i wpadniesz do wody! — Tylko spróbuj, a wrzuc˛e ci˛e w lotne piaski, pijawo — odparł Danny. Dotarli do drugiego brzegu. — Tu nie ma z˙ adnych lotnych piasków — powiedział Ralphie wydymajac ˛ pogardliwie wargi, ale na wszelki wypadek przysunał ˛ si˛e bli˙zej do brata. — Tak my´slisz? — zapytał gro´znym tonem Danny. — Kilka lat temu zgin˛eło w nich dziecko. Słyszałem, jak rozmawiali o tym w sklepie. — Naprawd˛e? — Oczy Ralphie’ego zrobiły si˛e okragłe ˛ niczym spodki. — Naprawd˛e. To był chłopiec. Krzyczał i wrzeszczał, a˙z piasek doszedł mu do ust i wtedy zrobił tylko aaaagghhhh i ju˙z było po nim. — Ojej -wyszeptał Ralphie. Z ka˙zda˛ chwila˛ robiło si˛e coraz ciemniej i w lesie zaroiło si˛e od tajemniczych, ruchliwych cieni. — Lepiej stad ˛ chod´zmy. Zacz˛eli wspina´c si˛e na stromy brzeg, s´lizgajac ˛ si˛e po le˙zacych ˛ na ziemi igłach. Chłopiec, o którym słyszał Danny, miał dziesi˛ec´ lat i nazywał si˛e Jerry Kingfeld. Mo˙zliwe, z˙ e zginał ˛ w lotnych piaskach, wołajac ˛ na pró˙zno o pomoc, ale nawet je´sli tak było, to nikt tego nie widział ani nie słyszał. Wiadomo było tylko tyle, z˙ e przed sze´scioma laty wyszedł na ryby i zaginał ˛ bez s´ladu na moczarach. Niektórzy podejrzewali lotne piaski, a inni gotowi byli przysiac, ˛ z˙ e zabił go jaki´s zboczeniec. — Podobno w tym lesie straszy jego duch — powiedział z powaga˛ Danny, nie uznajac ˛ za stosowne poinformowa´c swego brata, z˙ e od moczarów dziela˛ ich ponad cztery mile. — Przesta´n, Danny — poprosił niepewnym głosem Ralphie. Nie po ciemku. . . Las szeptał co´s tajemniczo. W chwili, gdy umilkł lelek, gdzie´s za ich plecami trzasn˛eła złamana gała´ ˛z. Ostatni poblask dnia znikał z mroczniejacego ˛ nieba. — Co jaki´s czas, kiedy jaki´s szczylowaty dzieciak idzie po ciemku przez las, duch chłopca o nabrzmiałej, pokrytej piaskiem twarzy nadlatuje na czarnych skrzydłach nietoperza i. . . — Danny, prosz˛e! W głosie chłopczyka pojawiła si˛e nuta autentycznego przera˙zenia wi˛ec Danny umilkł. Szczerze mówiac, ˛ sam równie˙z miał dusz˛e na ramieniu. Otaczały ich czarne, chropawe drzewa, chwiejace ˛ si˛e lekko w powiewach wiatru i skrzypiace ˛ delikatnie w takt swoich porusze´n. Trzasn˛eła kolejna gała´ ˛z, tym razem z lewej strony. Danny nagle zaczał ˛ z˙ ałowa´c, z˙ e nie poszli szosa.˛ Jeszcze jeden suchy trzask. — Boj˛e si˛e, Danny — wyszeptał Ralphie. — Nie bad´ ˛ z głupi — odparł równie˙z szeptem jego brat. — Chod´z. Ponownie ruszyli w drog˛e. Pod ich stopami szele´sciły suche igły i Danny powtarzał sobie, 76
z˙ e nic poza tym nie słyszy, z˙ adnych trzasków, tylko ten szelest. Krew huczała mu w skroniach. Jego dłonie były lodowato zimne. Licz kroki, pomy´slał. Jeszcze dwie´scie kroków i b˛edziemy na Jointer Avenue. W drodze powrotnej pójdziemy szosa,˛ z˙ eby smarkacz si˛e nie bał. Najdalej za minut˛e zobaczymy s´wiatła i b˛edzie nam głupio, z˙ e si˛e bali´smy, ale to dobrze czu´c si˛e głupio z tego powodu, wi˛ec licz kroki. . . Jeden. . . dwa. . . trzy. . . — Widz˛e go! — wrzasnał ˛ przera´zliwie Ralphie. — Duch! Widz˛e ducha! Danny poczuł, jak przera˙zenie chwyta go za serce zimnymi, stalowymi szcz˛ekami. Miał wra˙zenie, z˙ e nogi p˛eta mu niewidzialny, ale nadzwyczaj mocny drut. Chciał odwróci´c si˛e i rzuci´c do ucieczki, lecz Ralphie przywarł do niego kurczowo. — Gdzie? — zapytał Danny szeptem zapominajac, ˛ z˙ e to on sam wymy´slił tego ducha. — Gdzie go widzisz? — Rozgladał ˛ si˛e dookoła, bojac ˛ si˛e tego, co mógłby zobaczy´c, ale wsz˛edzie była tylko ciemno´sc´ . — Uciekł, ale go widziałem. . . Oczy. Widziałem oczy. Och, Danny. . . — Ralphie z trudem wymawiał poszczególne słowa, szcz˛ekajac ˛ przera´zliwie z˛ebami. — Nie ma z˙ adnych duchów, baranie. Idziemy. Danny wział ˛ młodszego brata za r˛ek˛e i ruszył przed siebie, cho´c czuł si˛e tak, jakby jego nogi były zrobione z tysi˛ecy niezbyt dokładnie ze soba˛ sklejonych gumek do ołówka. Ralphie przytulał si˛e do niego z całej siły o mało nie spychajac ˛ go ze s´cie˙zki. — Obserwuje nas — szepnał. ˛ — Słuchaj no, nie mam zamiaru. . . — Naprawd˛e, Danny. Nie czujesz tego? Danny zatrzymał si˛e. Nagle nabrał całkowitej, stuprocentowej pewno´sci z˙ e nie sa˛ sami. W lesie zapanowała złowró˙zbna cisza. Kołysane wiatrem cienie uwijały si˛e dookoła w szalonym ta´ncu. W tym momencie Danny wyczuł zbli˙zajace ˛ si˛e niebezpiecze´nstwo. Duchów nie ma, ale za to sa˛ zbocze´ncy. Je˙zd˙za˛ czarnymi samochodami i proponuja˛ cukierka albo stoja˛ na rogu ulicy. . . albo ida˛ za toba˛ do lasu. . . A potem. . . — Biegnij — powiedział chrapliwie. Ale Ralphie tylko dr˙zał na całym ciele, chwycony w szpony parali˙zujacego ˛ strachu. Wpatrywał si˛e w ciemno´sc´ szeroko otwartymi oczami, mia˙zd˙zac ˛ r˛ek˛e brata w niemo˙zliwym do rozlu´znienia u´scisku. Nagle jego oczy rozszerzyły si˛e jeszcze bardziej. — Danny. . . ? Gdzie´s blisko trzasn˛eła gała´ ˛z. Danny odwrócił si˛e i skierował wzrok tam, gdzie wlepił spojrzenie Ralphie. W tej samej chwili spłyn˛eła na nich ciemno´sc´ .
77
19 21.00. Mabel Werts była pot˛ez˙ na,˛ otyła˛ kobieta.˛ Miała ju˙z siedemdziesiat ˛ cztery lata i nogi coraz cz˛es´ciej odmawiały jej posłusze´nstwa. Stanowiła z˙ ywa˛ skarbnic˛e historii miasteczka i plotek po nim kra˙ ˛zacych, ˛ jej pami˛ec´ za´s obejmowała ponad pi˛ec´ dekad zgonów, przest˛epstw, narodzin i szale´nstw. Tworzac ˛ i rozpowszechniajac ˛ plotki, nie chciała nikomu sprawi´c przykro´sci, cho´c ci, którym jej opowie´sci w taki czy inny sposób zaszkodziły, z pewno´scia˛ nie chcieliby w to uwierzy´c. Mabel Werts po prostu z˙ yła w mie´scie, miastem i dla miasta. W pewnym sensie ta tłusta coraz rzadziej wychodzaca ˛ z domu wdowa była miastem, sp˛edzajac ˛ wi˛ekszo´sc´ czasu przy oknie, ubrana w jedwabna,˛ przypominajac ˛ a˛ namiot sukni˛e, z z˙ ółtawosiwymi włosami upi˛etymi w wysoki, suty kok, z telefonem w zasi˛egu prawej r˛eki i japo´nska˛ lornetka˛ w drugiej. Korzystanie z tych dwóch produktów cywilizacji upodabniało ja˛ do pełnego dobrych intencji pajaka ˛ siedzacego ˛ w samym s´rodku g˛estej informacyjnej sieci rozciagaj ˛ acej ˛ si˛e od Zakr˛etu a˙z do wschodnich kra´nców Salem. Z braku bardziej interesujacych ˛ obiektów obserwowała wła´snie Dom Marstenów, kiedy otworzyły si˛e okiennice w oknie z lewej strony werandy, rozja´sniajac ˛ mrok z˙ ółtym blaskiem z cała˛ pewno´scia˛ nie majacym ˛ nic wspólnego z elektryczno´scia.˛ Zdołała dostrzec tylko ruch czego´s, co mogło by´c głowa˛ i ramionami odwróconego tyłem do okna m˛ez˙ czyzny. Z niewiadomych przyczyn poczuła, jak jej obfitym ciałem wstrzasn ˛ ał ˛ dreszcz niepokoju. Potem w domu nie było ju˙z z˙ adnego ruchu. Co to za ludzie, z˙ e nie mo˙zna ich nawet sobie spokojnie pooglada´ ˛ c pomy´slała. Odło˙zyła lornetk˛e i ostro˙znie podniosła słuchawk˛e telefonu. Dwa głosy — szybko zidentyfikowała je jako nale˙zace ˛ do Harriet Durham i Glynis Mayberry — rozmawiały o makabrycznym znalezisku, jakiego dokonał na cmentarzu młody Ryerson. Słuchała z uwaga˛ oddychajac ˛ powoli przez usta, z˙ eby nie zdradzi´c swojej obecno´sci na linii.
20 23.59. Dzie´n zatrzymał si˛e z dr˙zeniem na kraw˛edzi swojego istnienia. Spowił ciemno´scia˛ domy spały spokojnie. W centrum palace ˛ si˛e w sklepie z narz˛edziami. Domu Pogrzebowym Foremana i Excellent Cafe s´wiatła rzucały na chodniki migotliwy blask. W niektórych domach tak˙ze paliło si˛e s´wiatło. George Boyer wrócił wła´snie z drugiej zmiany, a Win Purinton siedział przy stole i grał w samotnika, 78
my´slac ˛ cały czas o swoim psie, którego s´mier´c poruszyła go znacznie bardziej ni˙z s´mier´c z˙ ony. Jednak zdecydowana wi˛ekszo´sc´ mieszka´nców Jerusalem spała snem sprawiedliwych i spracowanych ludzi. Przy bramie cmentarza poło˙zonego na Wzgórzu Spokoju stała samotna, przygarbiona posta´c, czekajac, ˛ a˙z nadejdzie jej czas. Kiedy to nastapiło, ˛ odezwała si˛e cichym, kulturalnym głosem: — O mój ojcze, obdarz mnie teraz łaska.˛ Władco Much, spójrz na mnie z˙ yczliwie. Przyniosłem ci zgniłe ciało i parszywe mi˛eso. Zło˙zyłem ofiar˛e na twoja˛ cze´sc´ . Przynosz˛e ci to w mojej lewej dłoni. Uczy´n dla mnie znak na tej ziemi, u´swi˛econy twoim imieniem. Czekam na znak abym mógł zacza´ ˛c wypełnia´c twoje dzieło. Głos umilkł. Zerwał si˛e łagodny wiatr, przynoszac ˛ ze soba˛ cichy szelest li´sci i traw i odór zgnilizny z wysypiska przy drodze. Poza tym panowała cisza. Posta´c stała przez chwil˛e bez ruchu, czym wyprostowała si˛e i wyciagn˛ ˛ eła przed siebie ramiona, na których spoczywało nieruchome ciało małego chłopca. — Oto, co ci przynosz˛e. Nie było ju˙z nic oprócz ciszy.
ROZDZIAŁ CZWARTY Danny Glick i inni
1 Danny i Ralphie Glick otrzymali wyra´zne polecenie, z˙ eby wróci´c od Marka Petrie’ego najpó´zniej o dziewiatej, ˛ wi˛ec kiedy nie było ich jeszcze po dziesiatej, ˛ Marjorie Glick zadzwoniła do pa´nstwa Petrie. Pani Petrie powiedziała, z˙ e chłopców nie ma. W ogóle ich nie było. Mo˙ze b˛edzie lepiej, je´sli pani Glick poprosi do telefonu swojego m˛ez˙ a, a ona odda słuchawk˛e Henry’emu. Pani Glick poprosiła m˛ez˙ a, czujac ˛ w z˙ oładku ˛ pierwszy skurcz niepokoju. M˛ez˙ czy´zni omówili dokładnie cała˛ spraw˛e. Tak, chłopcy poszli s´cie˙zka˛ przez las. Nie, strumie´n jest o tej porze roku bardzo płytki, szczególnie po tak długim .okresie bezdeszczowej pogody. Najwy˙zej do kolan. Henry zaproponował, z˙ e wyruszy ze swojego domu z silna˛ latarka,˛ a pan Glick zacznie szuka´c od swojej strony. Mo˙ze chłopcy znale´zli lisia˛ jam˛e albo pala˛ gdzie´s papierosy czy co´s w tym rodzaju. Tony zgodził si˛e na ten plan i przeprosił pana Petrie’ego za kłopot. Ale˙z o z˙ adnym kłopocie nie mo˙ze by´c nawet mowy. Tony odło˙zył słuchawk˛e i pocieszył zaniepokojona˛ z˙ on˛e. Postanowił w duchu, z˙ e kiedy ju˙z chłopcy si˛e znajda,˛ z˙ aden z nich przez tydzie´n nie b˛edzie mógł usia´ ˛sc´ na tyłku. Zanim jednak zda˙ ˛zył ruszy´c w drog˛e, spomi˛edzy drzew wybiegł zataczajac ˛ si˛e Danny i osunał ˛ bezwładnie na ziemi˛e koło z˙ ywopłotu. Był w szoku, mówił z trudem i od rzeczy. Za mankietami miał z´ d´zbła trawy, a we włosach kilka jesiennych li´sci. Po pewnym czasie zdołał opowiedzie´c ojcu, z˙ e bez z˙ adnych kłopotów przeszli z Ralphie’m s´cie˙zka˛ przez las i przedostali si˛e po kamieniach na druga˛ stron˛e potoku. Wła´snie wtedy Ralphie zaczał ˛ opowiada´c o duchach Danny wolał nie przyznawa´c si˛e do tego, z˙ e pomysł był jego autorstwa, w chwil˛e potem wydało mu si˛e, z˙ e widzi w´sród drzew jaka´ ˛s twarz. Danny równie˙z zaczał ˛ si˛e ba´c, bo cho´c nie wierzy w z˙ adne duchy czy upiory był pewien, z˙ e usłyszał w ciemno´sci jaki´s niepokojacy ˛ odgłos. Co wtedy zrobili? Zdaje si˛e, z˙ e ruszyli dalej, trzymajac ˛ si˛e mocno za r˛ece, ale teraz nie jest ju˙z tego pewien. Ralphie bez przerwy bełkotał co´s o duchu. Danny starał si˛e uspoko80
i´c go powtarzajac, ˛ z˙ e lada chwila zobacza˛ s´wiatła Jointer Avenue. Pozostało im jeszcze najwy˙zej dwie´scie kroków, kiedy stało si˛e co´s strasznego. Co? Tego nie wie. Krzyczeli na niego i czynili wymówki, ale on tylko kr˛ecił powoli głowa.˛ Tak, wie o tym, z˙ e powinien pami˛eta´c, ale nie pami˛eta. Naprawd˛e. Nie, nie przewrócił si˛e, tylko. . . Nagle wszystko zrobiło si˛e całkiem czarne, a potem był na s´cie˙zce zupełnie sam. Ralphie zniknał. ˛ Parkins Gillespie zdecydował, z˙ e nie ma sensu wysyła´c w nocy ludzi do lasu. Zbyt wiele wykrotów i niewidocznych pułapek. Najprawdopodobniej chłopiec po prostu zabładził. ˛ We czwórk˛e, wraz z Nollyrn Gardenerem, Tonym Glickiem i Henrym Petrie przeszli s´cie˙zka˛ przez las, a nast˛epnie jego skrajem wzdłu˙z południowej Jointer Avenue i Brock Street, nawołujac ˛ przez przeno´sny, zasilany z baterii megafon. Wczesnym rankiem rozpocz˛eła si˛e akcja ratunkowa prowadzona nie tylko przez policj˛e z Cumberland, ale i stanowa.˛ Nie przyniosła z˙ adnych rezultatów, wi˛ec postanowiono obja´ ˛c nia˛ wi˛ekszy teren. Przeczesywanie lasu trwało cztery dni, podczas których pa´nstwo Glick wraz z bioracymi ˛ udział w akcji zajrzeli w ka˙zdy dół i wykrot, stanowiacy ˛ pozostało´sc´ szalejacego ˛ przed wieloma laty po˙zaru, z niespo˙zyta,˛ rozpaczliwa˛ nadzieja˛ wołajac ˛ co sił w płucach swego syna. Kiedy i to nie dało z˙ adnych wyników, sprawdzono dokładnie koryto potoku i rzeki. Bez powodzenia. Rankiem piatego ˛ dnia, dokładnie o 4.00, przera˙zona i rozhisteryzowana Marjorie Glick obudziła swojego m˛ez˙ a. Danny zemdlał w drodze do łazienki. Karetka zabrała go do szpitala, gdzie wst˛epnie stwierdzona z˙ e chłopiec jest w stanie szoku. Pełniacy ˛ dy˙zur lekarz nazwiskiem Gorby poprosił pana Glicka stron˛e. — Czy pa´nski syn chorował kiedykolwiek na astm˛e? Pan Glick zamrugał raptownie powiekami i potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ W ciagu ˛ ostatniego tygodnia postarzał si˛e o dziesi˛ec´ lat. — A na reumatyzm? — Danny? Nie, nigdy. — Czy w ciagu ˛ ostatniego roku miał przeprowadzona˛ prób˛e tubeberkulinowa? ˛ — Tuber. . . ? Mój chłopiec ma gru´zlic˛e? — Panie Glick, my tylko staramy si˛e ustali´c. . . — Margie! Margie, chod´z tutaj! Marjorie Glick wstała z krzesła i powoli szła korytarzem. Miała blada˛ twarz i nie uczesane włosy. Wygladała ˛ tak, jakby cierpiała na powa˙zna˛ migren˛e. — Czy Danny miał w szkole robiona˛ prób˛e na gru´zlic˛e? ˙ — Tak — odparła głucho. — Na poczatku ˛ roku. Zadnej reakcji. — Kaszle w nocy? — kontynuował wywiad doktor Gorby. — Nie. 81
— Skar˙zy si˛e na bóle w piersi lub stawach? — Nie. — Odczuwa ból przy oddawaniu moczu? — Nie. — Miewa jakie´s krwotoki z nosa? Ciemny stolec albo nawet wi˛eksza˛ ni˙z u innych ilo´sc´ zadrapa´n i siniaków? — Nie. Gorby u´smiechnał ˛ si˛e i skinał ˛ głowa.˛ — Je˙zeli mo˙zna, chcieliby´smy przeprowadzi´c kilka bada´n. — Jasne — odparł Tony. — Ma bardzo spowolnione reakcje — wyja´snił lekarz. -Zrobimy prze´swietlenie, badanie szpiku, test na liczb˛e białych ciałek we krwi. . . Oczy Marjorie rozszerzyły si˛e raptownie. — Czy Danny ma białaczk˛e? — wyszeptała. — Pani Glick, nie mo˙zemy. . . Ale ona ju˙z zemdlała.
2 Ben Mears był jednym z ochotników bioracych ˛ udział w poszukiwaniach Ralphie’ego Glicka, lecz jedynym rezultatem jego wysiłków były mankiety spodni pełne igieł i nawrót kataru siennego, spowodowany pyłkami le´snych ro´slin, kwitnacych ˛ pó´znym latem. Po trzecim dniu poszukiwa´n wszedł do kuchni w pensjonacie Miller, majac ˛ zamiar pochłona´ ˛c cały garnek ravioli, a potem ucia´ ˛c sobie krótka˛ drzemk˛e przed wieczorna˛ tura˛ pisania. Ku swemu zdziwieniu zastał tam Susan Norton, uwijajac ˛ a˛ si˛e wokół kuchenki przygotowujac ˛ a˛ co´s w rodzaju casserole. M˛ez˙ czy´zni siedzieli wokół stołu udajac, ˛ z˙ e sa˛ pogra˙ ˛zeni w rozmowie, ale w rzeczywisto´sci zaj˛eci przede wszystkim wybałuszaniem na nia˛ oczu. Miała na sobie lu´zna,˛ zwiazan ˛ a˛ w pasie koszul˛e i krótkie szorty. Eva Miller prasowała w przylegajacej ˛ do kuchni alkowie. — A co ty tutaj robisz? — zapytał. — Usiłuj˛e uratowa´c ci˛e przed zagłodzeniem na s´mier´c. — Eva parskn˛eła głos´nym s´miechem, a Ben poczuł, z˙ e pieka˛ go uszy. — Dobrze gotuje — odezwał si˛e Weasel. — Wiem, bo si˛e przygladałem. ˛ — Tak z˙ e´s si˛e przygladał, ˛ z˙ e ci o mało gały nie powypadały -zarechotał Grover Verrill. Susan przykryła garnek i wstawiła go do piekarnika, po czym wyszli we dwójk˛e na tylna˛ werand˛e. Płomieni´scie czerwone sło´nce chyliło si˛e ku zachodowi. — Znale´zli´scie co´s? 82
— Nic. — Wyciagn ˛ ał ˛ z kieszeni na piersi wymi˛eta˛ paczk˛e papierosów i zapalił jednego. — Pachniesz tak, jakby´s wylał na siebie w kapieli ˛ cała˛ butelk˛e płynu — powiedziała. ˙ — Zeby to jeszcze cokolwiek dało. — Wyciagn ˛ ał ˛ r˛ek˛e, demonstrujac ˛ bable ˛ po ukaszeniach ˛ i s´wie˙ze zadrapania. — Cholerne komary i krzaki. — Jak my´slisz, co si˛e z nim stało? — Jeden Bóg wie. — Zaciagn ˛ ał ˛ si˛e gł˛eboko. — Mo˙ze kto´s podkradł si˛e od tyłu, zdzielił w głow˛e starszego, złapał dzieciaka i uciekł? — Sadzisz, ˛ z˙ e nie z˙ yje? Ben spojrzał na nia,˛ z˙ eby sprawdzi´c, czy zale˙zy jej na szczerej odpowiedzi, czy na tym, z˙ eby usłysze´c słowa pocieszenia. Wział ˛ ja˛ za r˛ek˛e. — Tak — powiedział krótko. — My´sl˛e, z˙ e nie z˙ yje. Na razie nie ma na to z˙ adnego dowodu, ale tak mi si˛e wydaje. Pokr˛eciła powoli głowa.˛ — Mam nadziej˛e, z˙ e si˛e mylisz. Moja mama i kilka innych kobiet poszły odwiedzi´c pania˛ Glick. Podobno niemal odchodzi od zmysłów tak samo jak jej ma˙ ˛z. A ten drugi chłopiec snuje si˛e niczym cie´n. — Uhm — mruknał ˛ Ben. Wpatrywał si˛e w Dom Marstenów wła´sciwie nie słyszac, ˛ co do niego mówi. Wszystkie okiennice były zamknie Otworza˛ si˛e dopiero pó´zniej, o zmroku. Zawsze otwierały si˛e dopiero zachodzie sło´nca. Poczuł zimny, przejmujacy ˛ dreszcz. — . . . wieczorem. — Co prosz˛e? — Drgnał ˛ i spojrzał na dziewczyn˛e. — Powiedziałam, z˙ e tata chciałby, z˙ eby´s wpadł do nas jutro wieczorem. Co ty na to? — A ty b˛edziesz? — Jasne — odpowiedziała i spojrzała na niego. — W porzadku, ˛ dobrze. — Miał ochot˛e patrze´c na nia˛ bez ko´nca była s´liczna w s´wietle zachodzacego ˛ sło´nca — ale Dom Marsten przyciagał ˛ jego spojrzenie niczym magnes. — Przyciaga ˛ ci˛e, prawda? — zapytała, jakby czytajac ˛ w jego my´slach, co było wr˛ecz niesamowite. — Owszem. — Ben, o czym b˛edzie ta nowa ksia˙ ˛zka? — Jeszcze nie teraz — odparł. — Daj mi troch˛e czasu. Powiem ci natychmiast, jak tylko b˛ed˛e mógł. To. . . To musi samo dojrze´c. Chciała powiedzie´c „kocham ci˛e” w tym wła´snie momencie, tak naturalnie i po prostu, jak o tym pomy´slała, ale w ostatniej chwili zacisn˛eła wargi. Powie mu to pó´zniej, nie teraz, kiedy patrzy. . . kiedy patrzy t a m, w gór˛e. Wstała. — Zajrz˛e do piecyka.
83
Kiedy wchodziła do domu, Ben palił papierosa, nie odrywajac ˛ spojrzenia od Domu Marstenów.
3 Dwudziestego drugiego rano Lawrence Crockett siedział w swoim biurze i udawał, z˙ e przeglada ˛ poniedziałkowa˛ korespondencj˛e, w rzeczywisto´sci nie spuszczajac ˛ ani na moment oka z biustu swojej sekretarki. Jego my´sli obracały si˛e wokół tego, co udało mu si˛e osiagn ˛ a´ ˛c w Salem, wokół małego błyszczacego ˛ samochodu stojacego ˛ przed Domem Marstenów, a tak˙ze paktów z diabłem. Jeszcze przed skonsumowaniem układu ze Strakerem (to dobre słowo, pomys´lał, wpatrujac ˛ si˛e w obcisła˛ bluzk˛e sekretarki) Lawrence Crockett był bez watpie˛ nia najzamo˙zniejszym człowiekiem w Salem i jednym z najbogatszych w całym okr˛egu Cumberland, cho´c nie wskazywał na to ani wyglad ˛ jego biura, ani jego samego. Biuro było stare, wiecznie zakurzone i o´swietlone dwiema z˙ ółtymi lampami w kształcie kul upstrzonymi przez muchy. Równie stare biurko uginało si˛e pod ci˛ez˙ arem najró˙zniejszych papierów, długopisów i korespondencji; po jednej stronie stał słoik z klejem, po drugiej za´s szklany, sze´scienny przycisk do papierów prezentujacy ˛ na swych s´ciankach rodzinne zdj˛ecia. Na szczycie stosu rejestrów niebezpiecznie balansowało puste, okragłe ˛ akwarium, zapełnione po brzegi pudełkami zapałek, a na nim widniał napis: „Tylko dla przyjaciół”. Poza za tym, oprócz trzech ognioodpornych stalowych szaf i biurka sekretarki w małej wn˛ece, pomieszczenie było puste. Oczywi´scie, je˙zeli nie liczy´c zdj˛ec´ . Wisiały wsz˛edzie — oprawione i nie, powieszone, przybite lub przyklejone na ka˙zdym pustym miejscu. Cz˛es´c´ z nich była nowa, cz˛es´c´ stara, podkolorowana, inne jeszcze czarno-białe i po˙zółkłe ze staro´sci, liczace ˛ na pewno co najmniej pi˛etna´scie lat. U dołu ka˙zdego z nich znajdował si˛e stosowny napis: „Wspaniały, sze´sciopokojowy dom na wsi!” lub „Okazja! Zaledwie 32 tysiace ˛ dolarów za t˛e ´ pi˛ekna˛ posiadło´sc przy Taggart Stream Road!” albo „Uwaga! Dziesi˛eciopokojowy, wiejski dom przy Burns Road”. Kojarzyło si˛e to raczej z jakim´s dorywczym niezbyt powa˙znym interesikiem, czym zreszta˛ Biuro Po´srednictwa było a˙z do roku 1957, kiedy to Larry Crockett, uwa˙zany przez wszystkich szacownych mieszka´nców Salem za kogo´s niewiele lepszego od kompletnej niezdary doszedł do wniosku, z˙ e przyszło´sc´ ludzko´sci jest zwiazana ˛ z przyczepami campingowymi. W tamtych czasach przyczepa campingowa kojarzyła si˛e przeci˛etnemu obywatelowi z cacuszkowatym, srebrzystym bablem, ˛ który doczepiało si˛e do samochodu, jadac ˛ wraz z cała˛ rodzina˛ na wycieczk˛e do parku Yellowstone. Nikt wówczas jeszcze nie przypuszczał, nie wyłaczaj ˛ ac ˛ samych producentów, z˙ e ju˙z niebawem te srebrzyste bable ˛ zamienia˛ si˛e w domy na kółkach, toczace ˛ si˛e posłusznie za 84
zderzakiem twojego chevroleta lub zamontowane bezpo´srednio na podwoziu jakiego´s samochodu. Larry równie˙z nie zdawał sobie z tego sprawy, ale okazało si˛e, i w niczym mu to nie zaszkodziło. Czujac ˛ si˛e jak kto´s w rodzaj trzeciorz˛ednego wizjonera, poszedł po prostu do miejskiego urz˛edu (wtedy jeszcze nie tylko nie był jednym z najbardziej wpływowych mieszka´nców, ale nie mógł nawet marzy´c o tym, z˙ eby powierzono mu cho´cby urzad ˛ rakarza) i zapoznał si˛e dokładnie z obowiazuj ˛ acymi ˛ wówczas przepisami. Fatyga w pełni si˛e opłaciła, mi˛edzy wierszami najró˙zniejszy paragrafów i punktów bowiem dostrzegł czekajace ˛ na niego tysiace ˛ dolarów. Prawo stanowiło mi˛edzy innymi, z˙ e nie wolno było trzyma´c na swoim terenie wi˛ecej ni˙z trzech unieruchomionych samochodów, chyba z˙ e posiadało si˛e zgod˛e odpowiednich władz na prowadzenie składowiska złomu, oraz nie mo˙zna było zainstalowa´c chemicznej toalety - pod ta˛ dumna˛ nazwa˛ rozumiano najzwyklejszy wychodek — bez aprobaty- urz˛ednika z Wydziału Zdrowia. Larry’emu nic wi˛ecej nie było trzeba. Wysupłał co do grosza wszystkie swoje oszcz˛edno´sci, po˙zyczył dwa razy wi˛ecej i kupił trzy przyczepy — nie srebrzyste bable, ˛ lecz długim wybite wewnatrz ˛ pluszem, olbrzymie potwory, wyposa˙zone w oklejone fornirem meble i kompletne łazienki. Dla ka˙zdej z nich zakupił jednoakrowy spłachetek ziemi na Zakr˛ecie, postawił je na szybko skleconych byle jakich fundamentach i zabrał si˛e za sprzedawanie. Potrzebował na to trzech miesi˛ecy, podczas których musiał przełama´c opór ludzi odnoszacych ˛ si˛e do´sc´ nieufnie do pomysłu, z˙ eby mieszka´c w domu przypominajacym ˛ wagon kolejowy. Larry zarobił na czysto dziesi˛ec´ tysi˛ecy dolarów. Do Salem dotarł pierwszy powiew nowoczesno´sci, a on był tym, który najszybciej chwycił go w z˙ agle. W dniu spotkania R.T. Strakera Crockett był wart dwa miliony dolarów. Udało mu si˛e to osiagn ˛ a´ ˛c w wyniku spekulacji terenami w okolicznych miasteczkach (ale nie w Salem; jego dewiza˛ było: „Nie sraj tam, gdzie jesz”), które robił wychodzac ˛ z zało˙zenia, z˙ e przemysł mieszkaniowo-przyczepowy b˛edzie rozwijał si˛e w szalonym tempie. Rozwijał si˛e, a wraz z nim rosło konto Crocketta. W roku 1965 Larry został cichym wspólnikiem człowieka nazwiskiem Romeo Poulin, który budował w Auburn nowoczesny supermarket. Poulin był starym wyjadaczem, co w połaczeniu ˛ z umiej˛etno´sciami Larry’ego dało ka˙zdemu z nich okragł ˛ a˛ sumk˛e 750 tysi˛ecy dolarów, z czego wuja Sama nale˙zało poinformowa´c tylko o jednej trzeciej. Był to bardzo dobry interes, a z˙ e w nowym supermarkecie niemal od chwili otwarcia zaczał ˛ przecieka´c dach. . . Có˙z, takie jest z˙ ycie. W latach 1966–1968 Larry wykupił kontrolne pakiety udziałów w trzech firmach działajacych ˛ na terenie stanu Maine, zajmujacych ˛ si˛e przyczepami mieszkaniowymi, stosujac ˛ ró˙zne, najcz˛es´ciej bardziej nielegalne ni˙z legalne metody, z˙ eby wyeliminowa´c gro´znych konkurentów. W rozmowie z Poulinem porównał kiedy´s swoje działanie do wycieczki do lunaparku, podczas której wje˙zd˙zasz do 85
Tunelu Miło´sci z dziewczyna˛ A, w s´rodku r˙zniesz siedzac ˛ a˛ w sasiednim ˛ wagoniku dziewczyn˛e B, a wyje˙zd˙zajac ˛ trzymasz si˛e znowu za r˛ece z dziewczyna˛ A. Doszedł do tego, z˙ e kupował przyczepy sam od siebie, co stanowiło tak wspaniały interes, z˙ e a˙z trudno było w to uwierzy´c. Mo˙ze by´c i pakt z diabłem, pomy´slał Larry przerzucajac ˛ zalegajace ˛ na biurku papiery. Tyle tylko, z˙ e forsa b˛edzie troch˛e s´mierdziała siarka.˛ Przyczepy kupowali głównie nale˙zacy ˛ do ni˙zszej klasy s´redniej robotnicy i urz˛ednicy, którzy nie mogli sobie pozwoli´c na wpłacenie pierwszej raty za wi˛ekszy, tradycyjny dom, oraz starsi ludzie, szukajacy ˛ sposobów na zapewnienie sobie spokojnej staro´sci. Idea posiadania zupełnie nowego, sze´sciopokojowego domu była dla nich nadzwyczaj n˛ecaca, ˛ dla bardziej zaawansowanych wiekiem za´s miała jeszcze jedna˛ zalet˛e, której nie omieszkał dostrzec zawsze czujny Larry: wszystkie pomieszczenia znajdowały si˛e na jednym poziomie, dzi˛eki czemu odpadała niedogodno´sc´ wspinania si˛e po schodach. ˙ Sprawy finansowe równie˙z nie nale˙zały do skomplikowanych. Zeby si˛e wprowadzi´c, wystarczyło wpłaci´c pi˛ec´ set dolarów, w bezwzgl˛ednych za´s latach sze´sc´ dziesiatych ˛ fakt, z˙ e pozostałe dziewi˛ec´ tysi˛ecy pi˛ec´ set dolarów było oprocentowane w wysoko´sci 24 procent rocznie, bynajmniej nie zniech˛ecał tych st˛esknionych za własnym katem ˛ ludzi. Forsa płyn˛eła, z˙ e a˙z miło. Larry Crockett niewiele si˛e zmienił, nawet po zawarciu nieprawdopodobnego układu ze Strakerem. Nie s´ciagn ˛ ał ˛ z˙ adnego dekoratora wn˛etrz, z˙ eby przemeblował mu biuro, zamiast klimatyzacji nadal wystarczał mu tani, elektryczny wentylator, wcia˙ ˛z nosił te same wy´swiechta garnitury lub sportowe marynarki z powypychanymi łokciami, palił tanie papierosy i w soboty wieczorem wpadał do Della, z˙ eby wypi´c kilka piw i zagra´c z chłopcami w bilard. Fakt, z˙ e trzymał r˛ek˛e na handlu nieruchomo´sciami w miasteczku, przynosił mu korzy´sci dwojakiego rodzaju: po pierwsze, zawsze był wybierany do prezydium nowego zebrania mieszka´nców, a po drugie, dziwnym zbiegiem okoliczno´sci wszystkie jego oficjalne operacje co roku zatrzymywały si˛e c´ wier´c kroku przed krytycznym punktem, po którego przekroczeniu zwaliłby mu si˛e kark dotkliwy podatek. Oprócz Domu Marstenów miał w swojej kartotece dokumenty trzydziestu kilku innych opuszczonych posiadło´sci usytuowanych w pobliskiej okolicy. Kilka spo´sród nich mogło przynie´sc´ spory zysk, ale Larry starał si˛e nie robi´c niczego na sił˛e, bo przecie˙z pieniadze ˛ i tak płyn˛eły obfitym strumieniem. Mo˙ze nawet zbyt obfitym. Zdawał sobie doskonale spraw˛e z tego z˙ e w ka˙zdej chwili mo˙ze przechytrzy´c samego siebie. Wjedzie do Tunelu Miło´sci z dziewczyna˛ A, w s´rodku zer˙znie dziewczyn˛e B, a po drugiej stronie obie rzuca˛ si˛e na niego i stłuka˛ na kwa´sne jabłko. Czterna´scie miesi˛ecy temu Straker powiedział, z˙ e da o sobie zna´c. A co by było gdyby. . . Wła´snie w tej chwili zadzwonił telefon. 86
4 — Pan Crockett? — zapytał znajomy, pozbawiony jakiegokolwiek akcentu głos. — Tak. Pan Straker, prawda? — W istocie. — Wła´snie o panu my´slałem. Mo˙ze mam jakie´s zdolno´sci para psychiczne. — To bardzo zabawne, panie Crockett. Chciałem prosi´c o przysług˛e. — Tak przypuszczałem. — Wynajmie pan du˙za˛ ci˛ez˙ arówk˛e. Dzi´s wieczorem, punktualnie o siódmej, ma przyjecha´c na nabrze˙ze w Portland, do Portowego Składu Celnego. Powinno wystarczy´c dwóch ludzi. — W porzadku. ˛ Larry podsunał ˛ sobie kartk˛e papieru i nabazgrał: „H. Peters, R. Snow najp. o 6”. Nawet si˛e nie zdziwił, dlaczego dokładne wypełnianie polecenia Strakera wydaje mu si˛e czym´s tak bardzo wa˙znym. — B˛edzie do przeniesienia kilka skrzy´n. Wszystkie, z wyjatkiem ˛ jednej, maja˛ znale´zc´ si˛e w sklepie. Ta jedna to nadzwyczaj cenny kredens, Hepplewhite. Pa´nscy ludzie bez trudu go zidentyfikuja,˛ bo jest najwi˛ekszy. Trzeba go zawie´zc´ do domu. Rozumie pan? — Tak. — Wstawia˛ go do piwnicy. Zewn˛etrzne wej´scie pod oknami kuchni b˛edzie otwarte. Rozumie pan? — Tak, oczywi´scie. Czy maja˛ te˙z. . . — Nic wi˛ecej od nich nie oczekuj˛e. Kupi pan pi˛ec´ solidnych kłódek firmy Yale. Wie pan, jak wygladaj ˛ a? ˛ — Ka˙zdy wie. Czy. . . — Pa´nscy ludzie zamkna˛ za soba˛ tylne drzwi sklepu i zostawia˛ klucze od wszystkich pi˛eciu kłódek w domu, na stole w piwnicy. Wychodzac ˛ zamkna˛ zej´scie do piwnicy, frontowe i tylne drzwi, a tak˙ze komórk˛e. Rozumie pan? — Tak. — Dzi˛ekuj˛e panu, panie Crockett. Prosz˛e dokładnie wykona´c wszystkie instrukcje. Do widzenia. — Jedna˛ chwileczk˛e. . . Połaczenie ˛ zostało przerwane.
5 Za dwie siódma biało-pomara´nczowa ci˛ez˙ arówka z wielkimi napisami „Przeprowadzki Henry’ego” podjechała do rampy Portowego Składu Celnego przy nabrze˙zu w Portland. Wła´snie zaczynał si˛e przypływ i na szkarłatnym niebie roiło si˛e od skrzeczacych ˛ niespokojnie mew. 87
— Cholera, tu nikogo nie ma — powiedział Royal Snow, wysaczaj ˛ ac ˛ ostatnie krople pepsi. Rzucił pusta˛ puszk˛e na podłog˛e kabiny. — Wezma˛ nas za złodziei. — Kto´s idzie — odparł Hank Peters. — Chyba glina. Okazało si˛e jednak, z˙ e to nie glina, tylko nocny stra˙znik. — Który´s z was to Lawrence Crewcut? — zapytał, s´wiecac ˛ na nich latarka.˛ — Crockett — poprawił go Royal. — Jeste´smy od niego. Mamy zabra´c jakie´s skrzynie. — Dobra. — Stra˙znik skinał ˛ głowa.˛ — Chod´zcie do biura. Musicie mi podpisa´c kwit odbioru. — Machnał ˛ r˛eka˛ w stron˛e siedzacego ˛ za kierownica˛ Petersa — Cofnij pod te podwójne drzwi, tam gdzie ta ci˛ez˙ arówka. Widzisz? — Aha. Zazgrzytał wrzucany wsteczny bieg. Royal Snów poszedł ze stra˙znikiem do biura, gdzie wesoło perkotał ekspres do kawy. Wiszacy ˛ nad kalendarzem z rozebrana˛ panienka˛ zegar wskazywał 19.04. Stra˙znik pogrzebał w rozrzuconych na biurku papier i wydobył kilka spi˛etych razem kartek. — Podpisz tutaj. Royal zło˙zył autograf we wskazanym miejscu. — Uwa˙zajcie, jak b˛edziecie wchodzi´c. Zapalcie sobie s´wiatło, bo tam pełno szczurów. — Jeszcze nie widziałem szczura, który by przed tym nie spietrał powiedział Royal, unoszac ˛ stop˛e tkwiac ˛ a˛ w ci˛ez˙ kim, roboczym bucie. — To sa˛ portowe szczury, synu — odparł sucho stra˙znik. — Dawały ju˙z sobie rad˛e z wi˛ekszymi od ciebie. Royal wyszedł z biura i ruszył w kierunku drzwi magazynu. Stra˙znik stanał ˛ na progu i patrzył w s´lad za nim. — Uwa˙zaj — powiedział Royal do Petersa. — Staruszek mówi, tutaj sa˛ szczury. — W porzadku. ˛ — Peters zarechotał ponuro. — Kochany Larry Crewcut. Royal namacał wyłacznik ˛ i przekr˛ecił go. Powietrze we wn˛etrzu magazynu, przesycone zapachem soli, zgniłego drewna i wilgoci, wywoływało dziwny niepokój, który pot˛egowała s´wiadomo´sc´ obecno´sci szczurów. Skrzynie stały dokładnie po´srodku obszernego, poza tym pustego pomieszczenia, w zwiazku ˛ z czym wygladały ˛ troch˛e niesamowicie. Kredens znajdował si˛e z cała˛ pewno´scia˛ w najwi˛ekszej, jedynej, na której nie było wyra´znego napisu: „Barlow & Straker, 27 Jointer Avenue, Jerusale Maine”. — Nawet nie wyglada ˛ to najgorzej — zauwa˙zył Royal. Zerknał ˛ do kopii kwitu i przeliczył skrzynie. — Tak, zgadza si˛e. — Szczury — powiedział Hank. — Słyszysz je? — Aha. Paskudne zwierzaki. Nienawidz˛e ich. Zamilkli na chwil˛e, wsłuchujac ˛ si˛e w dobiegajace ˛ z mrocznych katów ˛ popiskiwania i szelesty. 88
— Dobra, bierzmy si˛e do roboty — zadecydował Royal, — Najpierw wstawimy t˛e najwi˛eksza,˛ z˙ eby potem nie przeszkadzała przy wyładunku. — Okay. Kiedy podeszli do skrzyni, Royal wyciagn ˛ ał ˛ scyzoryk, otworzył i rozciał ˛ szara,˛ gumowana˛ ta´sm˛e na jednej z kraw˛edzi. — Ej, co robisz? — zapytał Hank. — My´slisz, z˙ e powinni´smy. . . — Chyba musimy wiedzie´c, czy bierzemy to, co trzeba, nie? Jak spieprzymy, to Larry powiesi nas za dupy na swojej tablicy ogłosze´n. Wyjał ˛ z kieszeni kwit i ponownie do niego zajrzał. — Co tam jest napisane? — zainteresował si˛e Hank. ˙ to heroina — odparł szeptem Royal. — Dwie´scie funtów. Oprócz te— Ze go dwa tysiace ˛ s´wierszczyków ze Szwecji, trzysta tuzinów francuskich wibratorów. . . — Daj mi to. — Hank wyrwał mu papier z dłoni. — Kredens — przeczytał na głos. — Czyli tak, jak nam powiedział Larry. Londyn, Anglia, Portland, Maine. A temu zachciało si˛e francuskich wibratorów, niech mnie licho. Schowaj to. Royal zło˙zył starannie kwit. — Co´s tu mi si˛e nie podoba — mruknał. ˛ — Jasne. Wolałby´s te s´wierszczyki. — Nie, bez jaj. Na tym grzmocie nie ma stempla odprawy celnej. Na kwicie zreszta˛ te˙z. — Pewnie teraz maczaja˛ je w tym tuszu, który wida´c tylko w specjalnym s´wietle. — Kiedy pracowałem w porcie, nigdy o czym´s takim nie słyszałem. Walili stemple, gdzie popadnie, w piatek ˛ i s´wiatek. ˛ Jak tylko czego´s si˛e dotknałe´ ˛ s, od razu byłe´s w tuszu po łokcie. — Dobra, ciesz˛e si˛e. Wiesz, tak si˛e składa, z˙ e moja z˙ ona chodzi wcze´snie spa´c, a ja miałem nadziej˛e jeszcze dzisiaj wykr˛eci´c z jeden numerek. — Mo˙ze gdyby´smy zajrzeli do s´rodka. . . — Nie ma mowy. Przesta´n gada´c i bierz si˛e do roboty. Royal wzruszył ramionami. Kiedy przechylili skrzyni˛e, w s´rodku co´s si˛e ci˛ez˙ ko przesun˛eło. Unie´sli ja˛ z najwy˙zszym trudem. To rzeczywi´scie mógł by´c jeden z tych staromodnych kredensów. One zwykle wa˙zyły tyle, co sto nieszcz˛es´c´ . Post˛ekujac ˛ z wysiłku dotaszczyli skrzyni˛e do samochodu i z identycznymi sapni˛eciami ulgi postawili ja˛ na hydraulicznym podno´sniku. Royal cofnał ˛ si˛e obserwujac, ˛ jak Hank uruchamia urzadzenie. ˛ Kiedy powierzchnia klapy zrównała si˛e z poziomem skrzyni ładunkowej, wskoczyli do s´rodka i przepchn˛eli ci˛ez˙ ar na przód ci˛ez˙ arówki. Było jeszcze co´s, co nie dawało mu spokoju, co´s wi˛ecej ni˙z brak fioletowych stempli. W zamy´sleniu przygladał ˛ si˛e pot˛ez˙ nemu pakunkowi, wreszcie przywołał go do rzeczywisto´sci głos Hanka. 89
— Chod´zz˙ e! — zawołał. — Bierzmy reszt˛e. Pozostałe skrzynie były ostemplowane, z wyjatkiem ˛ trzech, które nadeszły z ró˙znych miejsc Stanów. Royal odhaczał ka˙zda˛ załadowana˛ sztuk˛e na swojej kopii kwitu. Układali je z tyłu samochodu, z dala od kredensu. — Rany boskie komu oni chca˛ to wszystko sprzeda´c? — zdumiał si˛e na głos Royal, kiedy sko´nczyli załadunek. — Bujany fotel z Polski, zegar z Niemiec, kołowrotek z Irlandii. . . Zało˙ze˛ si˛e, z˙ e b˛eda˛ chcieli za to fortun˛e. — Tury´sci — odparł z madr ˛ a˛ mina˛ Hank. — Tury´sci kupia˛ wszystko. W Bostonie i w Nowym Jorku sa˛ tacy, którzy kupiliby nawet worek krowiego łajna, pod warunkiem, z˙ e to byłby s t a r y worek. — Co´s jest nie tak z ta˛ du˙za˛ skrzynia˛ — powtórzył z namysłem Royal. — Bez stempla. . . Cholera wie, o co tu mo˙ze chodzi´c. — Dobra, pora w drog˛e. Jechali do Salem nie odzywajac ˛ si˛e ani słowem. Hank mocno naciskał na gaz. Zale˙zało mu na tym, z˙ eby jak najszybciej sko´nczy´c i wróci´c do domu. On tak˙ze uwa˙zał, z˙ e w tym wszystkim jest co´s dziwnego. Zajechał od tyłu do nowego sklepu; tak jak powiedział Larry, drzwi były otwarte. Royal spróbował zapali´c s´wiatło, ale bez rezultatu. — Ładne rzeczy — mruknał. ˛ — B˛edziemy to wszystko nosi´c po ciemku. . . Słuchaj, tu jako´s dziwnie pachnie, no nie? Hank pociagn ˛ ał ˛ nosem. Rzeczywi´scie, w powietrzu unosił si˛e jaki´s niezbyt przyjemny, troch˛e suchy, a troch˛e jakby kwa´sny zapach czego´s zepsutego, który jednak nie kojarzył mu si˛e z niczym znajomym. — Po prostu za długo było tu zamkni˛ete — powiedział, omiatajac ˛ s´wiatłem latarki podłu˙zne, obszerne pomieszczenie. — Trzeba porzadnie ˛ przewietrzy´c i tyle. — Albo spali´c — dodał Royal. W tym miejscu było co´s niepokojacego. ˛ — W porzadku, ˛ do roboty. Mo˙ze uda nam si˛e nie połama´c nóg. Najszybciej, jak tylko mogli, ale zarazem ostro˙znie, przenie´sli do s´rodka ładunek. W pół godziny pó´zniej Royal z westchnieniem zatrzasnał ˛ drzwi i zamknał ˛ je za pomoca˛ jednej z nowych kłódek. — No, połow˛e mamy z głowy — powiedział. — Łatwiejsza˛ połow˛e — poprawił go Hank. Spojrzał w kierunku pogra˙ ˛zonego w ciemno´sci Domu Marstenów. — Wcale nie jestem zachwycony, z˙ e musimy tam jecha´c i nie wstydz˛e si˛e tego powiedzie´c Je˙zeli nawiedzone domy naprawd˛e istnieja,˛ to to jest jeden z nich. Ci faceci sa˛ kopni˛eci, je´sli naprawd˛e chca˛ tam mieszka´c. Zreszta,˛ to i tak na pewno pedały. — Tak jak ci wszyscy dekoratorzy wn˛etrz — potwierdził Royal. — Pewnie go odpicuja˛ jako reklam˛e swojego interesu. — No, je´sli mamy dzisiaj to załatwi´c, to trzeba rusza´c. Rzucili ostatnie spojrzenie na stojac ˛ a˛ z przodu ci˛ez˙ arówki skrzyni˛e i Hank z hukiem zatrzasnał ˛ klap˛e, 90
po czym zajał ˛ miejsce za kierownica˛ i pojechali w gór˛e Jointer Avenue, a potem skr˛ecili w Burns Road. Wkrótce przed nimi pojawiła si˛e ciemna, ponura sylwetka Domu Marstenów. Royal poczuł, jak do z˙ oładka ˛ po raz pierwszy wpełza mu autentyczny strach. — Bo˙ze, co za zakazane miejsce — mruknał ˛ Hank. — Nie wyobra˙zam sobie, kto miałby ochot˛e tu mieszka´c. — Ja te˙z nie. Widzisz jakie´s s´wiatło za okiennicami? — Nie. Dom zdawał si˛e nachyla´c w ich stron˛e, jakby oczekujac ˛ ich przybycia. Hank skr˛ecił, podje˙zd˙zajac ˛ z boku budynku. Obydwaj starali si˛e nie przyglada´ ˛ c zbyt dokładnie fragmentom podwórza wyławianym z ciemno´sci s´wiatłem reflektorów, w obawie przed tym, co mogliby tam zobaczy´c. Serce Hanka s´cisn˛eło si˛e strachem wi˛ekszym nawet od tego, jaki czuł w Wietnamie, cho´c tam bał si˛e niemal przez cały czas. Ale tamten strach był zwyczajny, mo˙zliwy do wyja´snienia. Bałe´s si˛e, z˙ eby nie wej´sc´ na min˛e i nie zobaczy´c w powietrzu swojej oderwanej stopy, bałe´s si˛e, z˙ e jaki´s szczeniak w czarnej pi˙zamie, którego imienia nawet nie byłby´s w stanie wymówi´c, rozwali ci łeb seria˛ z ruskiego karabinu, bałe´s si˛e, z˙ e wylosujesz przydział do patrolu, którego zadaniem b˛edzie zrównanie z ziemia˛ jakiej´s wioski sprzyjajacej ˛ partyzantom. Ten strach, który czuł teraz, nie miał z tamtym nic wspólnego. Dom to dom — deski, belki, gwo´zdzie i okna. Nie istniał z˙ aden, ale to z˙ aden powód, by przypuszcza´c, z˙ e ka˙zde skrzypni˛ecie, ka˙zdy trzask stanowia˛ sygnał s´wiadczacy ˛ o obecno´sci czajacego ˛ si˛e Zła. Tylko dure´n mógł my´sle´c w ten sposób. Duchy? Po , Wietnamie Hank nie wierzył ju˙z w z˙ adne duchy. Dopiero za drugim razem udało mu si˛e wrzuci´c wsteczny bieg i niepewnie cofna´ ˛c ci˛ez˙ arówk˛e do piwnicznego wej´scia. Zardzewiałe drzwi były otwarte. W przyc´ mionym blasku tylnych s´wiateł niknace ˛ w czarnej otchłani schody zdawały si˛e prowadzi´c do samego piekła. — Nic z tego nie kapuj˛e — powiedział Hank i spróbował si˛e u´smiechna´ ˛c, ale uzyskał tylko tyle, z˙ e twarz wykrzywiła mu si˛e w paskudnym grymasie. — Ja te˙z nie. Popatrzyli na siebie w słabym blasku rzucanym przez o´swietlone wska´zniki na tablicy rozdzielczej. Zdawali sobie doskonale spraw˛e z tego, z˙ e obydwaj si˛e boja,˛ ale wiedzieli tak˙ze, z˙ e nie sa˛ ju˙z dzie´cmi i nie moga˛ nie wykona´c zadania tylko z powodu irracjonalnego strachu. W jaki sposób wytłumaczyliby to nazajutrz, przy s´wietle dziennym? Nie było wyj´scia: robota musiała by´c doko´nczona. Hank wyłaczył ˛ silnik. Wysiedli z szoferki i przeszli do tyłu ci˛ez˙ arówki. Royal wspiał ˛ si˛e na stopie´n, szarpnał ˛ za rygiel i otworzył klap˛e. Zakurzona skrzynia stała na swoim miejscu. — Bo˙ze, nie chc˛e tego tam znosi´c! — wykrztusił Hank Peters. — Dawaj — rzucił Royal. — Pozbad´ ˛ zmy si˛e tego raz, dwa.
91
Wytaszczyli skrzyni˛e na podno´snik i opu´scili z sykiem uciekajacego ˛ powietrza. Kiedy znalazła si˛e na poziomie pasa, Hank zatrzymał podno´snik. Uchwycili ładunek z dwóch stron. — Powoli. . . — wyst˛ekał Royal, cofajac ˛ si˛e w kierunku schodów. — Powoli. . . Jeszcze troch˛e. . . — W czerwonym blasku tylnych s´wiateł jego wykrzywiona twarz przypominała twarz człowieka, który wła´snie miał atak serca. Schodził tyłem po jednym stopniu. Kiedy skrzynia przechyliła w jego stron˛e, poczuł, jak znajdujacy ˛ si˛e w jej wn˛etrzu martwy ci˛ez˙ ar, osuwa si˛e na niego niczym kamie´n. Pó´zniej zdał sobie spraw˛e z tego, i˙z skrzynia owszem, była ci˛ez˙ ka, ale nie tak ci˛ez˙ ka, jak niektóre spo´sród ładunków, jakie przewozili dla Larry’ego Crocketta. To panujaca ˛ w tym domu atmosfera mroziła serce i wysysała z człowieka siły. Schody były s´liskie. Dwa razy zachwiał si˛e, o mało nie tracac ˛ równowagi. — Rany boskie, Hank! — zawołał słabo. — Uwa˙zaj! A potem znale´zli si˛e ju˙z na dole. Pomieszczenie było niskie, wi˛ec nie´sli ci˛ez˙ ar przygi˛eci niczym skurczone ze staro´sci wied´zmy. — Tutaj! — wysapał Hank. — Ju˙z nie dam rady! Postawili skrzyni˛e z hukiem na podłodze. Cofnawszy ˛ si˛e o krok spojrzeli sobie w oczy i dostrzegli, z˙ e strach widoczny w nich wcze´sniej zamienił si˛e w paniczne przera˙zenie. Nagle piwnica wypełniła si˛e tajemniczymi, szeleszczacymi ˛ odgłosami; mo˙ze były to szczury, a mo˙ze co´s o czym lepiej było nawet nie wiedzie´c. Niewiele my´slac ˛ rzucili si˛e do ucieczki. Pierwszy wypadł na zewnatrz ˛ Hank, poda˙ ˛zajacy ˛ za´s o krok za nim Royal pot˛ez˙ nym szarpni˛eciu zatrzasnał ˛ za soba˛ klap˛e. W mgnieniu oka znale´zli si˛e w szoferce i Hank uruchomił silnik. W mroku panujacym ˛ we wn˛etrzu samochodu na jego twarzy wida´c było wyłacznie ˛ ogromne, wybałuszone oczy. Nagle Royal chwycił go za rami˛e. — Hank, nie zało˙zyli´smy kłódek! Obydwaj spojrzeli na p˛ek nowiutkich kłódek, zwiazanych ˛ razem kawałkiem drutu. Hank si˛egnał ˛ do kieszeni i wydobył z niej kółko z pi˛ecioma kluczami; jeden z nich był od tylnych drzwi sklepu, wszystkich za´s znajdowały si˛e eleganckie przywieszki. — Bo˙ze! -j˛eknał. ˛ — Słuchaj, mo˙ze przyjedziemy tu jutro z same rana i. . . Royal wyjał ˛ ze schowka latark˛e. — Nie da rady i ty o tym doskonale wiesz — powiedział. Ponownie wysiedli, czujac ˛ na czołach pokrytych potem powiew zimnego nocnego wiatru. — Id´z do tylnych drzwi — polecił Royal — a ja zajm˛e si˛e frontowy i schowkiem. Ruszyli, ka˙zdy w swoja˛ stron˛e. Hank stanał ˛ przy tylnych drzwiach niemal słyszac, ˛ jak serce łomocze mu w piersi. Dopiero za drugim razem udało mu si˛e
92
przeło˙zy´c pałak ˛ kłódki przez metalowe ucho. Zapach staro´sci i zgnilizny był tutaj tak intensywny, z˙ e niemal namacalny. Nagle przypomniały mu si˛e wszystkie opowie´sci o Hubercie Marstenie, wy´smiewane w dzieci´nstwie, i piosenka, która˛ straszyli dziewczynki: „Uwa˙zaj, uwa˙zaj, bo Hubie si˛e skrada! Uwa˙zaj, uwa˙zaj, bo. . . ” — Hank? Drgnał ˛ gwałtownie i druga kłódka wypadła mu z dłoni. Schylił si˛e, z˙ eby ja˛ podnie´sc´ . — Musisz tak si˛e skrada´c? — burknał. ˛ — Czy ju˙z. . . ? — Tak. Słuchaj, który z nas zejdzie do piwnicy i poło˙zy klucze na stole? — Nie wiem — odpowiedział po prostu Hank Peters. — Nie wiem. — Mo˙ze wylosujemy? — Tak, chyba tak. Royal wyjał ˛ dwudziestopi˛eciocentowa˛ monet˛e. — Powiesz, kiedy rzuc˛e. — I rzucił. — Orzeł. Royal złapał monet˛e, przyklepał ja˛ na przedramieniu i odsunał ˛ dło´n. W półmroku błysn˛eły szeroko rozło˙zone skrzydła orła. — O Bo˙ze — j˛eknał ˛ Hank, ale wział ˛ latark˛e i p˛ek kluczy, i otworzył nachylone uko´snie drzwi. Zmusił swoje nogi, z˙ eby zeszły po schodkach, a kiedy znalazł si˛e ju˙z na dole, właczył ˛ latark˛e i o´swietlił widoczna˛ cz˛es´c´ piwnicy, która miała kształt litery L i zakr˛ecała w odległo´sci jakich´s trzydziestu stóp od niego; jak daleko si˛egała, nie miał najmniejszego poj˛ecia. Snop s´wiatła wydobył z ciemno´sci stół nakryty potwornie zakurzonym obrusem. Na stole siedział du˙zy szczur; kiedy padło na niego s´wiatło, nie uciekł, tylko usiadł na tylnych nogach i jakby si˛e u´smiechnał. ˛ Hank ruszył w kierunku stołu. — Kszsz! Psik! Szczur zeskoczył na podłog˛e i potruchtał niespiesznie w mrok, niknac ˛ za zakr˛etem. Hank dr˙zac ˛ a˛ r˛eka˛ przenosił snop s´wiatła z miejsca na miejsce, zatrzymujac ˛ go na ułamek sekundy na starej beczce, rozsypujacym ˛ si˛e biurku, stercie po˙zółkłych gazet. . . Ponownie skierował latark˛e w tamta˛ stron˛e i wstrzymał oddech. Obok gazet, po lewej stronie, na podłodze. . . Koszula? Czy na pewno? Zwini˛eta jak stara szmata, troch˛e dalej co´s jakby niebieskie d˙zinsy, a obok. . . za jego plecami rozległ si˛e ostry, suchy trzask. Ogarni˛ety panika˛ cisnał ˛ na o´slep klucze w kierunku stołu, odwrócił si˛e i rzucił do ucieczki. Przebiegajac ˛ obok skrzyni zobaczył, co było przyczyna˛ hałasu: p˛ekła jedna z opasujacych ˛ ja˛ aluminiowych ta´sm i teraz zwisała sm˛etnie, kołyszac ˛ si˛e niczym martwy palec skierowany ku podłodze.
93
Wbiegł na gór˛e po schodach, z rozmachem zatrzasnał ˛ za soba˛ drzwi (nawet nie zdawał sobie sprawy z tego, z˙ e całe jego ciało pokryło si˛e g˛esia˛ skórka), ˛ trz˛esacymi ˛ si˛e dło´nmi zało˙zył kłódk˛e i pognał do samochodu. Niczym zraniony pies chwytał powietrze gwałtownymi, płytkimi łykami. Niczym przez wat˛e usłyszał, z˙ e Royal pyta go, co si˛e stało, po czym wrzucił pierwszy bieg i ci˛ez˙ arówka z potwornym rykiem silnika ruszyła z miejsca, omijajac ˛ naro˙znik domu na dwóch kołach i wzbijajac ˛ w powietrze fontanny ziemi. Zwolnił dopiero wtedy, kiedy znale´zli si˛e na Brooks Road i niemal w tej samej chwili jego ciałem zacz˛eły wstrzasa´ ˛ c tak gwałtowne dreszcze, i˙z bał si˛e, z˙ e lada chwila straci panowanie nad kierownica.˛ — Co si˛e stało? — zapytał po raz kolejny Royal.- Co tam zobaczyłe´s? — Nic — wykrztusił Hank Peters, oddzielajac ˛ poszczególne słowa szcz˛ekaniem z˛ebów. — Nic. . . nie widziałem. . . i ju˙z nigdy wi˛ecej. . . nie chc˛e. . . tego oglada´ ˛ c. . .
6 Larry Crockett miał ju˙z zamkna´ ˛c biuro i i´sc´ do domu, kiedy rozległo si˛e pukanie do drzwi i wszedł Hank Peters. Na jego twarzy wcia˙ ˛z jeszcze malował si˛e strach. — Zapomniałe´s czego´s, Hank? — zapytał Larry. Kiedy poprzedniego dnia Hank i Royal wrócili z Domu Marstenów z takimi minami, jakby kto´s pozgniatał im jaja w imadłach, dał ka˙zdemu dodatkowo po dziesi˛ec´ dolarów, dorzucił jeszcze dwa kartony whisky i zasugerował, z˙ e byłoby dobrze, gdyby nikomu nie opowiadali o wydarzeniach tego wieczoru. — Musz˛e ci powiedzie´c — wykrztusił Hank. — Nic na to nie poradz˛e, Larry. Musz˛e ci powiedzie´c. — Jasne, Hank. — Larry wysunał ˛ najni˙zsza˛ szuflad˛e, wyjał ˛ butelk˛e Johnnie Walkera i rozlał do dwóch szklaneczek. — Co ci˛e gryzie? Hank wlał cz˛es´c´ zawarto´sci swojej szklanki do ust, przełknał ˛ i skrzywił si˛e. — Kiedy zaniosłem na dół klucze, co´s zobaczyłem. Jakby ubrania czy co´s w tym rodzaju. Koszul˛e i chyba spodnie. I trampki. To znaczy tak mi si˛e wydaje, z˙ e to były trampki. Larry u´smiechnał ˛ si˛e i wzruszył ramionami. — I co z tego? Miał wra˙zenie, jakby kto´s poło˙zył mu na piersi ogromny kawał lodu. — Ten mały Glick miał d˙zinsy. Czytałem w Ledgerze. D˙zinsy, czerwona˛ koszulk˛e i Trampki. Larry, a co je´sli. . . Crockettowi u´smiech przymarzł do twarzy. Hank konwulsyjnie przełknał ˛ s´lin˛e.
94
— A co, je´sli ci faceci, którzy kupili sklep i Dom Marstenów, porwali tego dzieciaka ? — Wreszcie udało mu si˛e to z siebie wydusi´c. Opró˙znił szklank˛e do dna. — Mo˙ze widziałe´s te˙z ciało? — zapytał wcia˙ ˛z u´smiechni˛ety Crockett. — N-nie, ale. . . To by była sprawa dla policji — powiedział Larry Crockett i nalał ponownie Hankowi. Jego r˛eka nie trz˛esła si˛e ani odrobin˛e. Była niewzruszona jakby wyci˛eto ja˛ z lodu. — Sam bym z toba˛ poszedł do Parkinsa, ale. . . — potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ - Wiesz, przy okazji na pewno wyszłoby na jaw całe mnóstwo nieprzyjemnych rzeczy. Na przykład to, co robisz z ta˛ kelnerka˛ od Della. . . Jak ona ma na imi˛e? Jackie? Twarz Hanka upodobniła si˛e kolorem do kartki papieru. — O czym ty mówisz, do diabła? — Poza tym na pewno do grzebaliby si˛e tego, z˙ e wyrzucili ci˛e z poprzedniej pracy. . . Ale oczywi´scie, nie mog˛e zabroni´c ci spełnienia obowiazku. ˛ Rób, jak uwa˙zasz, Hank. — Nie widziałem z˙ adnego ciała — wyszeptał Peters. — Tak ju˙z lepiej. — Larry ponownie si˛e u´smiechnał. ˛ – Mo˙ze te˙z wcale nie widziałe´s z˙ adnego ubrania, tylko po prostu jakie´s szmaty. — Szmaty — powtórzył głucho Hank. — Wiesz przecie˙z, jak to jest w tych starych ruderach. Zawsze pełno tam najró˙zniejszych s´mieci. To mogła by´c stara koszula czy co´s w tym rodzaju, która˛ kto´s kiedy´s podarł na szmaty. — Jasne — powiedział Hank Peters i powtórnie wychylił szklank˛e do dna. — Ty potrafisz odpowiednio na wszystko spojrze´c, Larry. Crockett si˛egnał ˛ do kieszeni, wyjał ˛ portfel, odliczył pi˛ec´ dziesi˛eciodolarowych banknotów i poło˙zył je na stole. — A to co, Larry? — Zapomniałem zapłaci´c ci za t˛e robot˛e w zeszłym tygodniu u Brennana. Powiniene´s si˛e upomnie´c, Hank. Wiesz przecie˙z, jaka˛ mam pami˛ec´ . — Ale przecie˙z. . . — Na przykład — przerwał mu Crockett z szerokim u´smiechem — mógłby´s tu siedzie´c i o czym´s mi mówi´c, a ja ju˙z jutro rano nie potrafiłbym sobie niczego przypomnie´c. To okropne, nie sadzisz? ˛ — Owszem. . . — szepnał ˛ Hank. Wyciagn ˛ ał ˛ dr˙zac ˛ a˛ r˛ek˛e, zebrał z biurka banknoty i po´spiesznie wepchnał ˛ je do kieszeni kurtki, jakby zale˙zało mu na tym, z˙ eby jak najkrócej trzyma´c je w dłoni, po czym zerwał si˛e tak raptownie, z˙ e o mało nie przewrócił przy tym krzesła. — Musz˛e ju˙z i´sc´ , Larry. Ja. . . Wła´sciwie to. . . Tak, koniecznie musz˛e i´sc´ . — We´z ze soba˛ butelk˛e - zaproponował mu Crockett, ale Hank był ju˙z za drzwiami. 95
Larry usiadł gł˛ebiej w fotelu i nalał sobie kolejnego drinka. Jego dło´n nadal była zupełnie spokojna. Zrezygnował z wyj´scia do domu, tylko nalał sobie jeszcze raz, i jeszcze. My´slał o paktach z diabłem. Kiedy zadzwonił telefon, podniósł słuchawk˛e i przez dłu˙zsza˛ chwil˛e słuchaj w milczeniu. — Ju˙z si˛e tym zajałem ˛ — powiedział wreszcie. Słuchał jeszcze przez jaki´s czas, a potem odło˙zył słuchawk˛e i nalał sobie po raz kolejny.
7 ´ Nazajutrz Hank Peters obudził si˛e wcze´snie rano. Sniły mu si˛e ogromne szczury wyła˙zace ˛ z rozkopanego grobu, w którym spoczywało zielone, rozkładajace ˛ si˛e ciało Huberta Marstena z zadzierzgni˛etym na szyi zmurszałym kawałkiem konopnej liny. Zlany potem Peters przez kilka minut le˙zał podparty na łokciu i ci˛ez˙ ko dyszał, a kiedy z˙ ona dotkn˛eła jego ramienia, wrzasnał ˛ przera´zliwie ze strachu.
8 Sklep spo˙zywczy Milta Crossena znajdował si˛e na rogu Jointer Avenue i Railroad Street, stanowiac ˛ w d˙zd˙zyste dni, kiedy nie mo˙zna było siedzie´c w parku, przysta´n dla lekko zdziwaczałych staruszków nie majacych ˛ co robi´c z czasem. Podczas długich zim byli oni tu codziennymi go´sc´ mi. Kiedy Straker zatrzymał przed sklepem swego packarda rocznik 1939 — a mo˙ze 1940? — padał drobny kapu´sniaczek, a Milt Crossen i Pat Middler prowadzili chaotyczna˛ dyskusj˛e na temat, czy noszaca ˛ imi˛e Judy córka Freddy’ego Overlocka uciekła z domu w 1957, czy raczej w 1959 roku. Obydwaj byli pewni tego, z˙ e uciekła z komiwoja˙zerem z Vermouth oraz z˙ e zarówno on, jak i ona nie byli wiele warci, lecz na tym ko´nczyła si˛e zgodno´sc´ ich opinii. W chwili, kiedy do sklepu wszedł Straker, wszystkie rozmowy ucichły. Potoczył spojrzeniem po twarzach obecnych — byli tam jeszcze Joe Crane, Vinnie Upshaw i Clyde Corliss — i u´smiechnał ˛ si˛e bez s´ladu wesoło´sci. — Dzie´n dobry panom — powiedział. Milt Crossen wyprostował si˛e i obciagn ˛ ał ˛ fartuch. — Czym mog˛e słu˙zy´c? — Chciałbym naby´c co´s z mi˛es — odparł Straker. Kupił befsztyki, hamburgery, troch˛e z˙ eberek i funt ciel˛ecej watroby, ˛ do tego cukier, mak˛ ˛ e, fasol˛e i kilka bochenków s´wie˙zego chleba. Wszystko -odbywało si˛e w całkowitej ciszy. Stali bywalcy sklepu siedzieli wokół starego w˛eglowego pieca, który ojciec Milta przystosował do oleju, palili 96
papierosy, obserwowali z zainteresowaniem sufit i rzucali na obcego ukradkowe spojrzenia. Kiedy Milt zapakował wszystko do du˙zego kartonowego pudła, Straker zapłacił gotówka˛ — poło˙zył obok kasy dwudziestk˛e i dziesiatk˛ ˛ e — po czym wział ˛ pudło pod pach˛e i rozejrzał si˛e z tym samym ponurym u´smiechem na ustach. ˙ — Zycz˛ e panom miłego dnia — powiedział i wyszedł. Joe Crane zaczał ˛ wpycha´c do swojej fajki podwójna˛ porcj˛e tytoniu, Clyde Corliss splunał ˛ z rozmachem do poobijanego wiadra stojacego ˛ obok pieca, Vinnie Upshaw za´s wydobył z kieszeni kamizelki swoja˛ antyczna˛ maszynk˛e do skr˛ecania papierosów i palcami powykr˛ecanymi artretyzmem wsunał ˛ do niej bibułk˛e. Przygladali ˛ si˛e, jak obcy wkłada pudło do baga˙znika. Nie ulegało najmniejszej watpliwo´ ˛ sci, z˙ e musiało wa˙zy´c co najmniej trzydzie´sci funtów, a mimo to Straker wział ˛ je pod pach˛e niczym piórko. Zatrzasnawszy ˛ baga˙znik usiadł za kierownica,˛ uruchomił silnik i ruszył w gór˛e Jointer Avenue, po czym skr˛ecił w lewo w Brooks Road. W chwil˛e po tym samochód zniknał ˛ im z oczu, z˙ eby pojawi´c si˛e za jaki´s czas, zmniejszony odległo´scia˛ do rozmiarów dzieci˛ecej zabawki. Skr˛ecił na podjazd prowadzacy ˛ do Domu Marstenów i tym razem zniknał ˛ na dobre. — Dziwny facet — powiedział Vinnie. Wetknał ˛ gotowego papierosa do ust, strzasn ˛ ał ˛ kilka wystajacych ˛ z ko´nca z´ d´zbeł tytoniu i wyjał ˛ pudełko kuchennych zapałek. — To chyba jeden z tych, co kupili stara˛ pralni˛e — zauwa˙zył Joe Crane. — I Dom Marstenów — dodał Vinnie. Clyde Corliss wypu´scił gazy. Pat Middler z wielkim zainteresowaniem zaczał ˛ oglada´ ˛ c odcisk na swojej lewej dłoni. Min˛eło pi˛ec´ minut. — My´slisz, z˙ e wyjda˛ na swoje? — zapytał nie bardzo wiadomo kogo Clyde. . — Mo˙zliwe — odparł Vinnie. — Teraz, latem, moga˛ trafi´c troch˛e jeleni. W dzisiejszych czasach nic nie wiadomo. Odpowiedział mu twierdzacy ˛ pomruk. — Mocny facet — zauwa˙zył Joe. — No — kiwnał ˛ głowa˛ Vinnie. — Widzieli´scie tego packarda? Rocznik 1939 i ani s´ladu rdzy. — To był rocznik 1940 — poprawił go Clyde. — W czterdziestym nie robili ju˙z wystajacych ˛ progów — odparł Vinnie. — Mówi˛e ci, z˙ e 1939. — Mylisz si˛e — powiedział Clyde. Min˛eło kolejne pi˛ec´ minut. Milt przygladał ˛ si˛e bacznie dwudziestce która˛ dostał od Strakera. — Fałszywa? — zapytał Pat. — Dał ci fałszywa˛ fors˛e, Milt? — Nie, ale popatrzcie. — Milt podał ja˛ im przez lad˛e. Była znacznie wi˛eksza od powszechnie spotykanych banknotów. 97
Pat uniósł ja˛ do s´wiatła i dokładnie obejrzał ze wszystkich stron. — To chyba seria E dwadzie´scia, nie, Milt? — Aha — potwierdził Milt. — Przestali je robi´c jakie´s czterdzie´sci pi˛ec´ albo pi˛ec´ dziesiat ˛ lat temu. Zało˙ze˛ si˛e, z˙ e w antykwariacie w Portland mo˙zna zgarna´ ˛c za nia˛ sporo forsy. Wszyscy po kolei przygladali ˛ si˛e banknotowi, w zale˙zno´sci od rodzaju wady wzroku trzymajac ˛ go blisko lub daleko od oczu. Kiedy Joe Crane zwrócił go Miltowi, ten schował go na dno kasy, razem z czekami. — Dziwny facet — mruknał ˛ z zastanowieniem Clyde. — Aha — potwierdził leniwie Vinnie. — Mówi˛e wam, z˙ e to był rocznik 1939. Mój przyrodni brat Vic miał takiego. Jego pierwszy samochód w z˙ yciu. Kupił u˙zywany wóz w 1944. Którego´s dnia wyciekł cały olej i silnik diabli wzi˛eli. — Chyba jednak 1940 — odparł Clyde — bo pami˛etam faceta, który je´zdził po domach i naprawiał krzesła, i ten facet. . . W ten sposób dyskusja toczyła si˛e dalej, -posuwajac ˛ si˛e naprzód bardziej w chwilach milczenia ni˙z dzi˛eki wypowiedziom jej uczestników, niczym rozgrywana korespondencyjnie partia szachów. Wydawało si˛e, z˙ e czas stanał ˛ w miejscu, zamieniajac ˛ si˛e w wieczno´sc´ . Vinnie Upshaw si˛egnał ˛ po bibułk˛e i z cudowna,˛ artretyczna˛ powolno´scia˛ zaczał ˛ skr˛eca´c kolejnego papierosa.
9 Kiedy rozległo si˛e pukanie do drzwi, Ben był zaj˛ety pisaniem. Wła´snie min˛eła trzecia po południu w s´rod˛e, 24 wrze´snia. Deszcz uniemo˙zliwił dalsze prowadzenie poszukiwa´n Danny’ego Glicka; powszechnie panowało przekonanie, z˙ e wznawianie ich nie ma ju˙z najmniejszego sensu. Chłopiec zniknał ˛ na dobre. Otworzywszy drzwi ujrzał stojacego ˛ za nimi z papierosem w ustach Parkinsa Gillespie. Gillespie trzymał w dłoni ksia˙ ˛zk˛e i Ben z pewna˛ doza˛ rozbawienia zauwa˙zył, z˙ e jest to kieszonkowe wydanie Córki Conwaya. .- Prosz˛e wej´sc´ , szeryfie — powiedział. — Mokro dzisiaj na dworze. — Co nieco — odparł Parkins, wchodzac ˛ do pokoju. — Wrzesie´n to paskudny ´ miesiac. ˛ Zawsze nosz˛e kalosze. Smieja˛ si˛e ze mnie, ale dzi˛eki temu od trzydziestu lat ani razu nie miałem grypy. — Mo˙ze pan poło˙zy´c płaszcz na łó˙zku. Przykro mi, ale nawet nie mam kawy. — Lepiej nie, bo je zamocz˛e. — Parkins strzasn ˛ ał ˛ popiół do kosza na s´mieci. — A kaw˛e wypiłem przed chwila˛ u Pauline w Excellent. — W takim razie, czym mog˛e panu słu˙zy´c? — Moja z˙ ona przeczytała t˛e ksia˙ ˛zk˛e — wskazał na Córk˛e Conwaya. — Słyszała, z˙ e przyjechał pan do miasta, ale jest troch˛e nie´smiała. Chciała pana prosi´c, z˙ eby pan jej si˛e podpisał, czy co´s w tym rodzaju. 98
Ben wział ˛ od niego ksia˙ ˛zk˛e. — Z tego, co mówił Weasel Craig, wynika, z˙ e pa´nska z˙ ona umarła czterna´scie czy pi˛etna´scie lat temu. — Naprawd˛e? — zapytał Parkins nie zdradzajac ˛ z˙ adnego zaskoczenia. — Ten Weasel to lubi gada´c. Pewnego dnia rozdziawi t˛e swoja˛ jadaczk˛e tak szeroko, z˙ e sam w nia˛ wpadnie. Ben nic nie odpowiedział. — W takim razie, czy mógłby pan podpisa´c ja˛ dla mnie? — Z przyjemno´scia.˛ — Wział ˛ le˙zacy ˛ na biurku długopis, otworzył ksia˙ ˛zk˛e na stronie tytułowej i napisał: „Z najlepszymi z˙ yczeniami szeryfowi Gillespie od Bena Mearsa, 24 wrze´snia 1975”, po czym wr˛eczył ja˛ z powrotem wła´scicielowi. — Pi˛ekne dzi˛eki — powiedział Parkins nie spojrzawszy nawet na dedykacj˛e. Schylił si˛e i zgniótł papierosa o wewn˛etrzna˛ s´ciank˛e kosza. — To jedyna ksia˙ ˛zka z autografem, jaka˛ mam. — Przyszedł pan po to, z˙ eby mnie przesłucha´c? — zapytał z u´smiechem Ben. — Bystrzak z pana — odparł Gillespie. — Rzeczywi´scie, pomy´slałem sobie, z˙ e dobrze by było wpa´sc´ do pana i zada´c jedno lub dwa pytanka. Czekałem tylko, kiedy Nolly sobie gdzie´s pójdzie. To dobry chłopak, ale strasznie lubi gada´c. A teraz a˙z roi si˛e od plotek. — Co chciałby pan wiedzie´c? — Przede wszystkim, gdzie pan był wieczorem w zeszła˛ s´rod˛e. — Wtedy, kiedy zaginał ˛ Ralphie Glick? — Wła´snie. — Czy˙zbym był podejrzany, szeryfie? — Nie. Na razie nie mam z˙ adnych podejrzanych. Zreszta,˛ to sprawa nie mojego formatu, mo˙zna powiedzie´c. Wyciaganie ˛ pijaczków od Della czy pilnowanie spokoju w parku to co´s w sam raz dla mnie. Ot, po prostu troch˛e w˛esz˛e tu i tam. — A je˙zeli nie miałbym ochoty panu powiedzie´c? Parkins wzruszył ramionami i wyjał ˛ paczk˛e papierosów. — To ju˙z twoja sprawa, synu. — Byłem na kolacji u Susan Norton i grałem w badmintona z jej ojcem. — Zało˙ze˛ si˛e, z˙ e wygrał. Z Nollym wygrywa, kiedy chce, a ten si˛e w´scieka i potem nie gada o niczym innym, tylko o tym, jak bardzo chciałby doło˙zy´c kiedy´s Billowi Nortonowi. O której pan wyszedł? Ben roze´smiał si˛e, ale w jego głosie nie sposób było doszuka´c si˛e zbyt wiele wesoło´sci. — Przechodzi pan od razu do rzeczy, co? — Wie pan — mruknał ˛ Parkins — gdybym był jednym z tych nowojorskich detektywów, których pokazuja˛ w telewizji, mógłbym pomy´sle´c, z˙ e ma pan co´s do ukrycia, skoro nie chce mi pan odpowiada´c wprost na moje pytania.
99
— Nie mam nic do ukrycia — odparł Ben. — Po prostu jestem ju˙z troch˛e zm˛eczony tym, z˙ e wszyscy ogladaj ˛ a˛ si˛e za mna˛ na ulicy, pokazuja˛ palcami w sklepie, a w bibliotece szepcza˛ za moimi plecami. A teraz pan zjawia si˛e tu, z˙ eby sprawdzi´c, czy przypadkiem nie trzymam w szafie skalpu Ralphie’ego Glicka. — Wcale nie miałem takiego zamiaru. — Gillespie zaciagn ˛ ał ˛ si˛e papierosem i spojrzał na Bena zmru˙zonymi oczami. — Po prostu chc˛e pana odhaczy´c i mie´c spokój. Gdybym podejrzewał, z˙ e maczał pan w tym palce, miałbym pana u siebie w pace. — W porzadku. ˛ — Ben skinał ˛ ze znu˙zeniem głowa.˛ — Wyszedłem od Nortonów mniej wi˛ecej pi˛etna´scie po siódmej i poszedłem na piechot˛e w kierunku Szkolnego Wzgórza. Kiedy zrobiło si˛e ciemno, wróciłem tutaj, pisałem jeszcze przez jakie´s dwie godziny i poło˙zyłem si˛e spa´c. — O której pan przyszedł ze spaceru? — Przypuszczam, z˙ e mniej wi˛ecej pi˛etna´scie po ósmej. — W takim razie nie jest pan kryty tak dobrze, jak miałem nadziej˛e. Widział pan kogo´s? — Nikogo. Parkins mruknał ˛ co´s tajemniczo i podszedł do biurka. — O czym pan pisze? — To nie pa´nski interes — odparł Ben, rezygnujac ˛ z zachowania cho´cby pozorów uprzejmo´sci. — Byłbym wdzi˛eczny, gdyby zechciał pan trzyma´c si˛e od tego z daleka. Chyba z˙ e ma pan nakaz przeszukania. — Co´s pan taki nerwowy? Przecie˙z i tak ludzie b˛eda˛ czyta´c t˛e ksia˙ ˛zk˛e. — Kiedy przejdzie przez trzy korekty, zostanie zło˙zona i wydrukowana, osobi´scie prze´sl˛e panu cztery egzemplarze z autografami. Na razie jest wyłacznie ˛ moja˛ prywatna˛ własno´scia.˛ Parkins u´smiechnał ˛ si˛e i cofnał ˛ o krok. — W porzadku. ˛ Zreszta˛ i tak watpi˛ ˛ e, czy przyznał si˛e pan w niej do czegokolwiek. Ben odpowiedział u´smiechem. — Mark Twain powiedział kiedy´s, z˙ e ka˙zda powie´sc´ stanowi przyznanie si˛e do winy kogo´s, kto absolutnie niczego złego nie popełnił. Parkins wydmuchnał ˛ kłab ˛ dymu i skierował si˛e do drzwi. — Dobra, nie b˛ed˛e panu bardziej moczył dywanu, panie Mears. Dzi˛eki, z˙ e zechciał mi pan po´swi˛eci´c troch˛e czasu, a tak mi˛edzy nami, to watpi˛ ˛ e, czy w ogóle widział pan na oczy tego dzieciaka, ale taki mam zawód, z˙ e musz˛e zadawa´c pytania. Ben skinał ˛ głowa.˛ — Rozumiem. — Poza tym powinien pan wiedzie´c, jak wyglada ˛ z˙ ycie w takich mie´scinach jak Salem, Milbridge czy Guilford: przestaje si˛e by´c obcym dopiero wtedy, kiedy 100
mieszkało si˛e w nich co najmniej dwadzie´scia lat. — Wiem. Przepraszam, je´sli byłem nieuprzejmy, ale po tygodniu poszukiwa´n. . . — Ben wzruszył ramionami. — Jasne — odparł Parkins. — Najgorsza sprawa z jego matka.˛ Okropnie to prze˙zywa. No, to niech pan uwa˙za na siebie. — Oczywi´scie. — Nie gniewa si˛e pan? — Skad˙ ˛ ze znowu. — Zawahał si˛e przez chwil˛e. — Powie mi pan co´s? — Je´sli b˛ed˛e mógł. — Ale uczciwie: skad ˛ pan wział ˛ t˛e ksia˙ ˛zk˛e? Na twarzy Parkinsa Gillespie pojawił si˛e szeroki u´smiech. — W Cumberland jest facet, który prowadzi sklep z u˙zywanymi meblami. Straszny nudziarz, nazywa si˛e Gendron. Sprzedaje wydania kieszonkowe po dziesi˛ec´ centów. Miał tego pi˛ec´ sztuk. Ben wybuchnał ˛ dono´snym s´miechem, a Parkins wypu´scił jeszcze jeden kłab ˛ dymu i wyszedł z pokoju. Ben stanał ˛ przy oknie i patrzył, jak szeryf przechodzi w czarnych, błyszczacych ˛ kaloszach na druga˛ stron˛e ulicy, starannie omijajac ˛ gł˛ebokie kału˙ze.
10 Zanim Parkins zapukał do drzwi nowego sklepu, zajrzał najpierw przez frontowe okno. Kiedy´s, kiedy jeszcze mie´sciła si˛e tu pralnia, ujrzałby gromad˛e tłustych kobiet, z˙ ujacych ˛ bez przerwy gum˛e, dosypujacych ˛ proszek i uwijajacych ˛ si˛e przy maszynach, ale od wczoraj, kiedy przed budynek zajechała ci˛ez˙ arówka dekoratora wn˛etrz z Portland wyglad ˛ pomieszczenia uległ daleko idacym ˛ zmianom. Zaraz za oknem ustawiono co´s w rodzaju podwy˙zszenia nakrytego jasnozielonym, puszystym dywanem. Dwa niewidoczne reflektory o´swietlały trzy umieszczone na nim przedmioty: zegar, staro´swiecki kołowrotek i sekretarzyk z czeres´niowego drewna. Przy ka˙zdym przedmiocie stała elegancka karteczka z cena; ˛ Bo˙ze, czy kto´s przy zdrowych zmysłach zapłaci sze´sc´ set dolarów za stary kołowrotek, skoro mo˙ze pój´sc´ do sklepu i kupi´c sobie nowiutkiego Singera za 48 dolarów 95 centów? Parkins westchnał ˛ z gł˛ebi piersi i zastukał do drzwi. Otworzyły si˛e niemal od razu, jakby ten nowy facet stał cały czas tuz za nimi i czekał, z˙ eby go wpu´sci´c do s´rodka. — Pan inspektor! — wykrzyknał ˛ Straker z czym´s w rodzaju u´smiechu na twarzy. — Jak to miło, z˙ e zechciał pan do nas zajrze´c! — Daleko mi jeszcze do inspektora — powiedział Parkins, zapalił pallmalla i wkroczył do wn˛etrza. — Jestem Parkins Gillespie. Miło mi pana pozna´c. 101
Wyciagn ˛ ał ˛ r˛ek˛e; r˛eka została uj˛eta przez dło´n sucha,˛ bez watpienia ˛ niezwykle silna,˛ krótko u´sci´sni˛eta i natychmiast wypuszczona. — Richard Throckett Straker — przedstawił si˛e łysy m˛ez˙ czyzna. — Tak sobie pomy´slałem, z˙ e to b˛edzie pan — powiedział Parkins rozgladaj ˛ ac ˛ si˛e dookoła. Podłoga została pokryta nowa,˛ dywanowa˛ wykładzina,˛ a malowanie s´cian dobiegało wła´snie ko´nca. Zapach s´wie˙zej farby był nawet do´sc´ przyjemny, lecz spod niego przebijał inny, zdecydowanie mniej atrakcyjny. Na razie jednak Gillespie nie mógł go z niczym skojarzy´c, wi˛ec ponownie skoncentrował uwag˛e na Strakerze. — Czym mog˛e panu słu˙zy´c w ten jak˙ze uroczy dzie´n? — zapytał Straker. Parkins zerknał ˛ przez okno na lejace ˛ si˛e z nieba strugi deszczu. — Och, niczym specjalnym. Wpadłem tylko tak sobie, z˙ eby zobaczy´c, jak leci, i z˙ yczy´c powodzenia w nowym miejscu. — To nadzwyczaj miło z pa´nskiej strony. Zechce pan napi´c si˛e kawy? A mo˙ze sherry? Mam na zapleczu i to, i to. — Nie, dzi˛ekuj˛e. Nie mam za du˙zo czasu. Jest mo˙ze pan Barlow? — Pan Barlow wyjechał w interesach do Nowego Jorku. Nie spodziewam si˛e go wcze´sniej ni˙z dziesiatego ˛ pa´zdziernika. — Czyli otworzy pan interes bez niego — zauwa˙zył Parkins my´slac ˛ w duchu, z˙ e Straker nie b˛edzie miał chyba kłopotu z nadmiarem klientów, sadz ˛ ac ˛ po wystawionych w oknie cenach. — Aha, tak przy okazji: jak wła´sciwie ma na imi˛e pan Barlow? Straker ponownie obdarzył go ostrym jak brzytwa u´smiechem. — Czy pyta pan jako osoba oficjalna. . . eee. . . szeryfie? — Nie, tylko tak, z ciekawo´sci. — Mój wspólnik nazywa si˛e Kurt Barlow — powiedział Straker. — pracowalis´my razem w Londynie i Hamburgu, a teraz postanowili´smy przej´sc´ na emerytur˛e. — Zatoczył dokoła r˛eka.˛ — Skromnie, ale ze smakiem. Nie chcemy zarabia´c wi˛ecej, ni˙z b˛edzie nam trzeba na otrzymanie, jednak mamy nadziej˛e zdoby´c w okolicy renom˛e, obydwaj bowiem nadzwyczaj kochamy przeró˙zne starocie. . . Czy sadzi ˛ pan, z˙ e uda nam si˛e to osiagn ˛ a´ ˛c, szeryfie Gillespie? — Wszystko jest mo˙zliwe — mruknał ˛ Parkins, rozgladaj ˛ ac ˛ si˛e w poszukiwaniu popielniczki. Nigdzie z˙ adnej nie dostrzegł, wi˛ec strzasn ˛ ał ˛ popiół do kieszeni płaszcza. — W ka˙zdym razie mam nadziej˛e, z˙ e wam si˛e wszystko uda. Prosz˛e przekaza´c panu Barlowowi, po jego powrocie, z˙ e jeszcze kiedy´s tu wpadn˛e. — Zrobi˛e to — skłonił głow˛e Straker. — B˛edzie zachwycony, bo bardzo lubi towarzystwo. — To dobrze — powiedział Gillespie. Ruszył do drzwi, ale odwrócił si˛e jeszcze i napotkał przenikliwe spojrzenie łysego m˛ez˙ czyzny. — A jak si˛e panu podoba ten stary dom?
102
— Trzeba b˛edzie wło˙zy´c w niego bardzo du˙zo pracy — odparł Straker — ale nam si˛e nigdzie nie s´pieszy. — Te˙z tak mi si˛e wydaje — zgodził si˛e Parkins. — Nie p˛etaja˛ si˛e tam jakie´s smarki? Brwi Strakera pow˛edrowały w gór˛e. — Smarki? — Dzieciaki -wyja´snił cierpliwie Parkins. — Wie pan, jak to nieraz lubia˛ naprzykrza´c si˛e nowym mieszka´ncom. Rzucaja˛ kamieniami albo dzwonia˛ do drzwi i chowaja˛ si˛e w krzakach. . . — Nie, nie widziałem tam z˙ adnych dzieci. — Ostatnio jedno nam si˛e zgubiło. — Doprawdy? — Tak. Wszyscy uwa˙zaja,˛ z˙ e ju˙z go nie znajdziemy. W ka˙zdym razie, nie z˙ ywe. — To przykre — stwierdził oboj˛etnie Straker. — Pewnie. Jakby pan co´s zauwa˙zył. . . — Oczywi´scie natychmiast pana zawiadomi˛e — doko´nczył Straker z lodowatym u´smiechem. — To dobrze. — Parkins otworzył drzwi i z rezygnacja˛ popatrzył na zacinaja˛ cy deszcz. — Prosz˛e powiedzie´c panu Barlowowi, z˙ e z przyjemno´scia˛ go poznam. — Na pewno mu to powiem, szeryfie. Ciao. Parkins obejrzał si˛e ze zdziwieniem. -H˛e? U´smiech Strakera wyra´znie si˛e rozszerzył. — Do widzenia, szeryfie. „Ciao” znaczy po włosku wła´snie „do widzenia”. ˙ — Ach, tak? Có˙z, uczymy si˛e całe z˙ ycie, no nie? Zegnam. — Wyszedł na deszcz i zamknał ˛ za soba˛ drzwi. — Pierwsze słysz˛e — mruknał ˛ pod nosem. Papieros, który wyciagn ˛ ał ˛ z kieszeni płaszcza, był zupełnie przemokni˛ety. Wyrzucił go z niesmakiem i ruszył przed siebie ulica.˛ Straker stał przy oknie, odprowadzajac ˛ go spojrzeniem. Ju˙z si˛e nie u´smiechał.
11 — Nolly? Jeste´s tu, Nolly?! — zawołał Parkins, znalazłszy si˛e z powrotem w swoim biurze. Odpowiedziała mu cisza. Parkins skinał ˛ głowa.˛ Nolly był dobrym chłopcem, tyle tylko, z˙ e troch˛e mało rozgarni˛etym. Zdjał ˛ płaszcz, s´ciagn ˛ ał ˛ kalosze i usiadłszy przy biurku znalazł potrzebny numer w ksia˙ ˛zce telefonicznej Portland, po czym podniósł słuchawk˛e. Nie musiał długo czeka´c na zgłoszenie si˛e rozmówcy. — Tu biuro FBI w Portland, agent Hanrahan. 103
— Mówi Parkins Gillespie, szeryf z Jerusalem. Zgłaszali´smy wam zagini˛ecie chłopca. — Wiem — odparł krótko Hanrahan. — Ralph Glick, dziewi˛ec´ lat, wzrost cztery stopy trzy cale, włosy czarne, oczy niebieskie. Co, stwierdzili´scie porwanie? — Nie, nic z tych rzeczy. Mogliby´scie sprawdzi´c dla mnie kilku facetów? Hanrahan odpowiedział twierdzaco. ˛ — Pierwszy to Benjamin Mears. M-E-A-R-S. Pisarz. Napisał Córk˛e Conwaya. Dwaj nast˛epni sa˛ jakby razem. Kurt Barlow. B-A-R-L-O-W. Drugi. . . — Tego Kurta pisze si˛e przez „c” czy „k”? — zapytał Hanrahan. — Nie wiem. — Dobra, co dalej? Parkins poczuł, z˙ e jest cały mokry od potu. Zawsze, kiedy rozmawiał z przedstawicielami prawdziwego prawa, czuł si˛e jak prowincjonalny osioł. — Drugi nazywa si˛e Richard Throckett Straker. Throckett przez dwa „t” na ko´ncu, a Straker tak, jak si˛e wymawia. On i ten Barlow zajmuja˛ si˛e handlem antykami. Wła´snie otwieraja˛ u nas sklep. Straker twierdzi, z˙ e Barlow wyjechał w interesach do Nowego Jorku i z˙ e wcze´sniej obydwaj pracowali w Londynie i Hamburgu. — Podejrzewa ich pan w zwiazku ˛ ze sprawa˛ Glicka? — Na razie nawet nie wiem, czy w ogóle jest jaka´s sprawa, ale wszyscy zjawili si˛e w miasteczku mniej wi˛ecej wła´snie w tym czasie. — My´sli pan, z˙ e istnieje jaki´s zwiazek ˛ mi˛edzy Mearsem a tymi dwoma? Parkins oparł si˛e w fotelu i spojrzał z zamy´sleniem przez okno. — Wła´snie tego chciałbym si˛e dowiedzie´c — powiedział.
12 W pogodne, chłodne dni druty telefoniczne wydaja˛ dziwny, brz˛eczacy ˛ odgłos, zupełnie jakby pod wpływem przebiegajacych ˛ przez nie plotek wpadały w tajemnicza˛ wibracj˛e. Jest to d´zwi˛ek jedyny w swoim rodzaju, niespotykany w całym kosmosie. Mrozy i wiatry wiejace ˛ zima˛ przechyliły szare, omszałe słupy, ustawiajac ˛ je w pozycji na „spocznij”. W przeciwie´nstwie do swoich betonowych kuzynów nie maja˛ one nic wspólnego ani z ostra˛ musztra,˛ ani nawet ze słu˙zbista˛ obowiazkowo´ ˛ scia.˛ Je˙zeli stoja˛ przy szosie, ich podstawy sa˛ zbryzgane kropelkami smoły, a je´sli przy polnej drodze, to spoczywa na nich gruba warstwa kurzu i pyłu. Stare, ledwo widoczne napisy informuja,˛ z˙ e monterzy naprawiali co´s na nich w roku 1946, 1952 albo 1969. Ptaki — wrony, jaskółki, drozdy i szpaki — przygarbione siedza˛ w milczeniu na brz˛eczacych ˛ drutach, by´c mo˙ze odbierajac ˛ poprzez zaci´sni˛ete kurczowo pazurki tajemnicze, ludzkie głosy. Je´sli nawet tak 104
jest, to nie sposób tego odczyta´c w ich oczach s´wiecacych ˛ niczym czarne paciorki. Miasteczko nie wie, co to historia, ale wie doskonale, co to czas i wiedz˛e t˛e zdaje si˛e dzieli´c z telefonicznymi słupami. Gdyby przyło˙zy´c do którego´s z nich dło´n, mo˙zna by wyczu´c gł˛eboko w spróchniałym drewnie drgania, które zsun˛eły si˛e tam ze s´liskich drutów i teraz rozpaczliwie staraja˛ si˛e wydosta´c na zewnatrz. ˛ . . . i wyobra´z sobie, Mable, z˙ e zapłacił stara˛ dwudziestka,˛ jedna˛ z tych du˙zych. Clyde mówi, z˙ e ostatni raz widział co´s takiego w 1930, kiedy. . . . . . to bardzo dziwny człowiek, Evvie. Widziałam go przez lornetk˛e, jak chodził z taczkami koło domu. Ciekawe, czy mieszka tam sam, czy. . . . . . Crockett na pewno wie, ale nie powie. Trzyma g˛eb˛e na kłódk˛e. Zawsze. . . . . . z tym pisarzem, co mieszka u Evy. Ciekawe, czy Floyd Tibbits wie, z˙ e jego. . . . . . bardzo du˙zo czasu w bibliotece. Loretta Starcher twierdzi, z˙ e jeszcze nigdy nie spotkała człowieka, który wiedziałby tyle o. . . . . . . powiedziała, z˙ e przedstawił si˛e jej jako. . . . . . tak, Straker, R. T. Straker. Matka Kenny’ego Danlesa wstapiła ˛ tam na chwil˛e, kiedy robiła zakupy, i podobno na wystawie stoi autentyczny stylowy sekretarzyk zaledwie za osiemset dolarów, wyobra˙zasz to sobie? Od razu. . . . . . dziwne, z˙ e ledwo si˛e zjawił, od razu zniknał ˛ ten. . . . . . a czy nie sadzisz. ˛ .. . . . nie, ale przyznasz, z˙ e to dziwne, prawda? Aha, czy masz jeszcze ten przepis. . . A druty brz˛ecza˛ i brz˛ecza,˛ i brz˛ecza.˛ . .
13 23.09.1975. Nazwisko i imi˛e: Glick, Daniel Francis Adres: Brock Road, Jerusalem, Maine 04270 Wiek: 12 lat. Płe´c: M. Rasa: kaukaska Przyj˛ety: 22.09.1975 Objawy: Szok, cz˛es´ciowa utrata pami˛eci, nudno´sci, brak łaknienia, obstrukcja, ogólne osłabienie. Badania (patrz zał.): 1. Próba tuberk. skórna: — 2. Bad. tuberk. moczu i s´liny: — 3. Cukrzyca: — 4. Białe ciałka: — 5. Czerwone ciałka: 45% hemoglobiny 105
6. Bad. szpiku: — 7. Prze´sw. klatki pier´s.: — Wst˛epna diagnoza: Zło´sliwa anemia, pierwotna lub wtórna; poprzednie badania wykazuja˛ 86% hemoglobiny. Wtórna anemia mało prawdopodobna; wcze´sniej z˙ adnych wrzodów, hemoroidów, krwawych stolców. Mo˙zliwa anemia pierwotna, połaczona ˛ z szokiem psychicznym. Zalecenia: dodatkowe prze´swietlenie w celu ew. wykrycia wewn. krwawienia, witamina B12, leki według zał. Je˙zeli nast˛epne badania nic nie wykryja,˛ wypisa´c. Lek. prowadzacy ˛ G. M. Gorby
14 24 wrze´snia o pierwszej w nocy piel˛egniarka weszła do pokoju Danny’ego Glicka, z˙ eby poda´c mu lekarstwa, ale zatrzymała si˛e w progu i zmarszczyła brwi; łó˙zko było puste. Jej wzrok przesunał ˛ si˛e ni˙zej, na le˙zacy ˛ na podłodze kształt. — Danny? Pewnie wstał do łazienki i zemdlał, pomy´slała, nachylajac ˛ si˛e nad nim. Delikatnie przekr˛eciła go na plecy i zanim zdała sobie spraw˛e z tego, z˙ e chłopiec nie z˙ yje, przemkn˛eła jej my´sl, z˙ e witamina B12 bardzo mu pomogła. Wygla˛ dał znacznie lepiej, ni˙z w chwili przyj˛ecia do szpitala. Dopiero potem u´swiadomiła sobie, z˙ e jego ciało jest zupełnie zimne i pobiegła pr˛edko do dy˙zurki, z˙ eby zameldowa´c o zgonie pacjenta.
ROZDZIAŁ PIATY ˛ Ben (II)
1 25 wrze´snia Ben ponownie został zaproszony na kolacj˛e do Nortonów. Był czwartek i na posiłek składały si˛e tradycyjne dania — fasola i kiełbaski. Bill Norton podpiekł je na ro˙znie ustawionym na patio, Ann za´s ju˙z od dziewiatej ˛ rano dusiła fasol˛e w specjalnym sosie. Zjedli kolacj˛e przy rozstawianym stole pod gołym niebem, a potem siedzieli w czwórk˛e, palac ˛ leniwie papierosy i przygladaj ˛ ac ˛ si˛e bez specjalnego zainteresowania, jak bosto´nczycy traca˛ kolejna˛ szans˛e na zwyci˛estwo. W powietrzu dało si˛e wyczu´c delikatna˛ zmian˛e; nadal było do´sc´ ciepło, nawet w koszuli z krótkim r˛ekawem, niemniej jednak pojawiły si˛e pierwsze, ka´ ˛sliwe podmuchy chłodu. Jesie´n pukała ju˙z niemal do drzwi. Stojacy ˛ przed pensjonatem Evy Miller ogromny wiekowy klon okrył si˛e ju˙z szkarłatna˛ czerwienia.˛ Je˙zeli chodzi o stosunki Bena z Nortonami, to wszystko układało si˛e po staremu. Uczucia, jakie Susan z˙ ywiła dla niego, były szczere, proste i naturalne, a on ze swej strony tak˙ze bardzo ja˛ lubił. Wyczuwał, z˙ e Bill czuje do niego coraz wi˛eksza˛ sympati˛e, pow´sciagan ˛ a˛ jedynie działaniem usytuowanego gł˛eboko w pod´swiadomo´sci tabu, nakazujacego ˛ wszystkim ojcom podejrzewa´c, z˙ e inni m˛ez˙ czy´zni przychodza˛ do ich domów nie dla nich samych, lecz wyłacznie ˛ z powodu ich córek. Je˙zeli si˛e lubi jakiego´s faceta i jest si˛e wobec niego szczerym, rozmawia si˛e z nim przy piwie o wszystkim, a przede wszystkim o kobietach i polityce. Czy mo˙zna jednak w pełni otworzy´c serce przed człowiekiem, który nosi mi˛edzy nogami potencjalne narz˛edzie defloracji twojej córki? Bena uderzyła my´sl, z˙ e po s´lubie, kiedy to, co do tej pory tylko mo˙zliwe, stanie si˛e ju˙z faktem, znacznie łatwiej jest si˛e zaprzyja´zni´c z kim´s, kto co noc r˙znie ukochana˛ córeczk˛e. Zastanawiał si˛e nawet przez chwil˛e, czy jest w tym mo˙ze ukryty jaki´s gł˛ebszy morał, ale doszedł do wniosku, z˙ e chyba jednak nie. Ann Norton w dalszym ciagu ˛ zachowywała pewien dystans. Poprzedniego wieczoru Susan powiedziała mu, jak wyglada ˛ sprawa z Floydem Tibbitsem i o tym, z˙ e matka miała ju˙z nadziej˛e na ostateczne i, co najwa˙zniejsze, w pełni ja˛ satysfakcjonujace ˛ rozwiazanie ˛ problemu wyboru przyszłego zi˛ecia. Floyd nale˙zał 107
do ludzi, po których wiadomo, czego si˛e spodziewa´c; był ustatkowany. Z kolei Ben Mears pojawił si˛e nie wiadomo skad ˛ i w ka˙zdej chwili mógł tam znikna´ ˛c, unoszac ˛ ze soba˛ w kieszeni serce jej córki. Ann instynktownie, w typowy dla małomiasteczkowej mentalno´sci sposób nie ufała m˛ez˙ czy´znie zajmujacemu ˛ si˛e praca˛ twórcza˛ (zjawisko to bez najmniejszego problemu rozpoznaliby zarówno Edward Arlington Robinson, jak i Sherwood Anderson), Ben za´s mógłby si˛e zało˙zy´c, z˙ e w jej duszy tkwił zakodowany gł˛eboko stereotyp: tacy to zawsze pomyle´ncy, maniacy i potencjalni samobójcy; przesyłaja˛ dziewczynom paczki ze swoim obci˛etym uchem. Aktywno´sc´ , z jaka˛ Ben brał udział w poszukiwaniach Ralphie’ego Glicka, raczej podsyciła jej obawy, ni˙z uspokoiła i wszystko wskazywało na to, z˙ e przekonanie jej b˛edzie, przynajmniej na razie, zupełnie niemo˙zliwe. Bena najbardziej interesowało jedno: czy matka Susan wie o wizycie Parkinsa Gillespie w jego pokoju. Ann przerwała leniwy bieg jego my´sli. — To okropne, co si˛e stało z tym chłopcem. — Z Ralphie’m? Tak, rzeczywi´scie. — Nie, ze starszym. Nie z˙ yje. Ben spojrzał na nia˛ ze zdumieniem. — Danny? — Umarł wczoraj nad ranem. — Ann nie posiadała si˛e ze zdziwienia, z˙ e m˛ez˙ czy´zni o tym nie wiedza.˛ W miasteczku nie mówiło si˛e o niczym innym. — Słyszałam, jak rozmawiali u Milta — powiedziała Susan. Znalazła pod stołem r˛ek˛e Bena i uj˛eła ja˛ serdecznie. — A co z rodzicami? — To samo, co byłoby i ze mna˛ — odparła Ann. — Odchodza˛ od zmysłów. Nic dziwnego, pomy´slał Ben. Jeszcze dziesi˛ec´ dni temu ich z˙ ycie toczyło si˛e zwykłym, spokojnym rytmem, a teraz rodzina przestała wła´sciwie istnie´c. Miał wra˙zenie, z˙ e po grzbiecie musnał ˛ go mro´zny powiew. — My´slisz, z˙ e znajda˛ tamtego chłopca? — zapytał Bill. — Nie. — Ben pokr˛ecił głowa.˛ — Wydaje mi si˛e, z˙ e on te˙z nie z˙ yje. — Zupełnie jak dwa lata temu w Houston — zauwa˙zyła Susan. — Je˙zeli rzeczywi´scie nie z˙ yje, to mam nadziej˛e, z˙ e go nie znajda.˛ Ten, kto mógł zrobi´c co´s takiego małemu bezbronnemu chłopcu. . . — Zdaje si˛e, z˙ e policja prowadzi intensywne poszukiwania — powiedział Ben. — Wyłapuja˛ i przesłuchuja˛ wszystkich zbocze´nców. — Je˙zeli złapia˛ tego faceta, powinni powiesi´c go za kciuki — warknał ˛ Bill Norton. — Zagramy w badmintona, Ben? Ben podniósł si˛e z miejsca. — Nie, dzi˛ekuj˛e. I tak ogrywasz mnie, jak chcesz. Pi˛ekne dzi˛eki za kolacj˛e, ale musz˛e jeszcze dzi´s troch˛e popracowa´c. Ann Norton bez słowa uniosła brwi. — Jak ci idzie ta ksia˙ ˛zka? — zapytał Bill, równie˙z wstajac ˛ z fotela. — Nie´zle — odparł krótko Bill. — Przejdziesz si˛e ze mna,˛ Susan? Moglibys´my napi´c si˛e oran˙zady u Spencera. 108
— Doprawdy, nie wiem — wtraciła ˛ si˛e po´spiesznie Ann Norton. — Po tym, co przytrafiło si˛e Ralphie’emu. . . — Mamo, jestem ju˙z du˙za˛ dziewczynka˛ — przerwała jej Susan. — Poza tym, ulica jest o´swietlona. — Oczywi´scie, odprowadz˛e ci˛e do domu — oznajmił oficjalnym tonem Ben. Zostawił samochód na parkingu przed pensjonatem Evy. Wieczór był tak pi˛ekny, z˙ e a˙z prosiło si˛e o spacer. — Nic im nie b˛edzie — odezwał si˛e uspokajajaco ˛ Bill. — Za bardzo si˛e przejmujesz, mamu´sku. — Mo˙zliwe. Młodzi zawsze wszystko wiedza˛ najlepiej, prawda? — U´smiechn˛eła si˛e bez przekonania. — Tylko wezm˛e kurtk˛e — szepn˛eła Susan do Bena i pobiegła na gór˛e. Miała na sobie czerwona,˛ si˛egajac ˛ a˛ powy˙zej kolan spódniczk˛e, która podczas wchodzenia po schodach odsłaniała niemal całe nogi. Ben patrzył w s´lad za nia,˛ wiedzac, ˛ z˙ e z cała˛ pewno´scia˛ widzi to tak˙ze Ann Norton. Jej ma˙ ˛z dogaszał z˙ arzace ˛ si˛e na grillu w˛egle. — Jak długo masz zamiar zosta´c w naszym miasteczku, Ben? — zapytała z uprzejmym zainteresowaniem Ann. — Na pewno przynajmniej tak długo, dopóki nie napisz˛e tej ksia˙ ˛zki — odparł. — Co b˛edzie potem, sam nie wiem. Poranki sa˛ tu prze´sliczne, a powietrze takie, z˙ e a˙z chce si˛e oddycha´c. — U´smiechnał ˛ si˛e, patrzac ˛ jej prosto w oczy. — Mo˙zliwe, z˙ e zostan˛e troch˛e dłu˙zej. Odpowiedziała mu u´smiechem. — Ostatnio mamy bardzo mro´zne zimy. O k r o p n i e mro´zne. Na schodach pojawiła si˛e Susan w narzuconej na ramiona lekkiej kurtce. — Gotów? Postanowiłam, z˙ e wypij˛e czekolad˛e. Pal diabli lini˛e. — Twojej linii z pewno´scia˛ to nie zaszkodzi — zauwa˙zył, po czym zwrócił si˛e ponownie do jej rodziców: — Jeszcze raz bardzo dzi˛ekuj˛e. — Je´sli masz ochot˛e, wpadnij jutro z kartonem piwa — powiedział Bill. — Po´smiejemy si˛e z tego cholernego Yastrzemskiego. — To brzmi bardzo zach˛ecajaco ˛ — zgodził si˛e Ben — ale co by´smy robili w drugiej połowie? Gło´sny, szczery s´miech Billa Nortona odprowadził ich a˙z za próg domu.
2 — Nie mam ochoty i´sc´ do Spencera — powiedziała, kiedy niespiesznym krokiem schodzili ze wzgórza. — Zajrzyjmy lepiej do parku. — A co z opryszkami, młoda damo?
109
— W Salem wszystkie opryszki musza˛ by´c o siódmej wieczorem w domu, takie sa˛ przepisy. A teraz jest dokładnie trzy po ósmej. Zapadła ju˙z całkowita ciemno´sc´ , pozwalajac ˛ ich cieniom pojawia´c si˛e i znika´c w s´wietle mijanych kolejno latarni. — W takim razie macie bardzo przyzwoitych opryszków — zauwa˙zył. — Nikt nie chodzi do parku po zmroku? — Czasem trafia si˛e jaka´s parka, której nie sta´c na pokój w motelu. — Mrugn˛eła do niego figlarnie. — Je´sli wi˛ec zobaczysz, z˙ e co´s si˛e rusza w krzakach, patrz w inna˛ stron˛e. Park był spowity mrokiem i przypominał nieco obraz ze snu. Wybetonowane s´cie˙zki wiły si˛e mi˛edzy drzewami, a w tafli sadzawki odbijały si˛e dr˙zacym ˛ blaskiem uliczne s´wiatła. Je˙zeli nawet kto´s oprócz nich tutaj był, to Ben nie mógł go dostrzec. Min˛eli Pomnik Ofiar Wojny z wyryta˛ na tablicy długa˛ lista˛ nazwisk; najstarsze pochodziły z Wojny Wyzwole´nczej, naj´swie˙zsze z Wietnamu. W´sród tych ostatnich znajdowało si˛e sze´sc´ nale˙zacych ˛ do młodych ludzi pochodzacych ˛ z najbli˙zszej okolicy. Błyszczały niczym s´wie˙ze blizny. To miasto ma niewła´sciwa˛ nazw˛e, pomy´slał Ben. Powinno nazywa´c si˛e Czas. Tkni˛ety nagłym impulsem obejrzał si˛e, z˙ eby popatrze´c na Dom Marstenów, ale wzgórze było zasłoni˛ete przez mroczna˛ sylwetk˛e budynku Rady Miejskiej. Susan zauwa˙zyła ten nagły ruch i zmarszczyła brwi. Kiedy ignorujac ˛ ławki rozpostarli na trawie kurtki i usiedli na nich, powiedziała: — Mama mówiła, z˙ e był u ciebie Parkins Gillespie. Wyglada ˛ na to, z˙ e nowy chłopiec ukradł klasowe pienia˙ ˛zki, albo co´s w tym rodzaju. — To niezły typek — mruknał ˛ Ben. — Według relacji mamy zostałe´s ju˙z wła´sciwie osadzony ˛ i skazany. — Było to powiedziane lekkim tonem, pod którym jednak kryło si˛e co´s znacznie powa˙zniejszego. — Twoja mama chyba niezbyt mnie lubi, prawda? — Tak — potwierdziła Susan, trzymajac ˛ go za r˛ek˛e. — Obawiam si˛e, z˙ e to typowy przypadek niech˛eci od pierwszego wejrzenia. Przykro mi. — W porzadku. ˛ I tak mam nie najgorsze notowania. — My´slisz o tacie? — U´smiechn˛eła si˛e. — On po prostu zna si˛e na ludziach. — U´smiech zniknał. ˛ — Ben, o czym jest ta nowa ksia˙ ˛zka? ´ — Trudno powiedzie´c. — Sciagn ˛ ał ˛ buty i zagł˛ebił palce w wilgotna˛ traw˛e. — Chcesz zmieni´c temat? — Wcale nie. Z przyjemno´scia˛ ci opowiem. Ku swemu sporemu zdziwieniu stwierdził, z˙ e to prawda. Do tej pory zawsze my´slał o powstajacych ˛ ksia˙ ˛zkach jak o słabych, bezradnych dzieciach, które nalez˙ y chroni´c i piel˛egnowa´c. Zbyt cz˛este pokazywanie ludziom mogłoby im bardzo zaszkodzi´c, a nawet je zabi´c. Nigdy nie powiedział Mirandzie ani słowa o Córce 110
Conwaya i Powietrznym ta´ncu, cho´c widział, z˙ e wprost rozsadza ja˛ ciekawo´sc´ . Ale Susan była zupełnie inna. Rozmawiajac ˛ na ten temat z Miranda,˛ zawsze miał wra˙zenie, z˙ e jest poddawany przesłuchaniu. — Tylko pozwól mi si˛e zastanowi´c, od czego zacza´ ˛c — poprosił. — Czy tymczasem mógłby´s mnie pocałowa´c? — zapytała, kładac ˛ si˛e na trawie. Nagle zdał sobie spraw˛e, z˙ e jej spódniczka jest jeszcze krótsza, ni˙z mu si˛e wydawało. — Obawiam si˛e, z˙ e to mogłoby zakłóci´c moje my´sli — odparł — ale spróbujmy. Nachylił si˛e i pocałował ja,˛ poło˙zywszy delikatnie jedna˛ dło´n na jej biodrze. Oddała mu mocno pocałunek, obejmujac ˛ go r˛eka˛ za szyj˛e, a w chwil˛e potem po raz pierwszy poczuł w ustach jej j˛ezyk. Przysun˛eła si˛e do niego, aby pocałunek był gł˛ebszy, a szelest jej bawełnianej spódniczki doprowadzał go niemal do szale´nstwa. Przesunał ˛ dło´n w gór˛e, napotykajac ˛ jej pełna,˛ mi˛ekka˛ pier´s. Po raz drugi od chwili, kiedy ja˛ poznał, poczuł si˛e tak, jakby miał znowu szesna´scie lat i p˛edził przed siebie z szalona˛ pr˛edko´scia˛ sze´sciopasmowa,˛ zupełnie pusta˛ autostrada.˛ — Ben. . . — Tak? — Chcesz si˛e ze mna˛ kocha´c? — Tak — odparł. — Chc˛e. — Tutaj na trawie? — Tak. Wpatrywała si˛e w niego szeroko otwartymi oczami. — Chc˛e, z˙ eby było dobrze. — Ja te˙z. — Powoli. . . Powoli. . . Tutaj. . . Wtopili si˛e w spowijajac ˛ a˛ park ciemno´sc´ . Och, Susan. . . — wyszeptał.
3 Spacerowali jeszcze przez jaki´s czas po parku, a potem skierowali si˛e w stron˛e Brock Street. ˙ — Załujesz? — zapytał. Uniosła głow˛e i u´smiechn˛eła si˛e do niego. — Wcale nie. Jestem szcz˛es´liwa. ’ — To dobrze. Przez jaki´s czas szli w milczeniu, trzymajac ˛ si˛e za r˛ece. — A co z ksia˙ ˛zka? ˛ — przypomniała. — Miałe´s mi o niej opowiedzie´c. 111
— Ksia˙ ˛zka jest o Domu Marstenów — powiedział powoli. — Poczatkowo ˛ my´slałem, z˙ e b˛edzie o całym miasteczku, ale wyglada ˛ na to, z˙ e starałem si˛e sam siebie oszuka´c. Zbadałem dokładnie histori˛e Huberta Marstena. Był gangsterem, a firma przewozowa stanowiła tylko przykrywk˛e dla jego prawdziwej działalnos´ci. Spojrzała na niego ze zdumieniem. — Od kogo si˛e tego dowiedziałe´s? — Troch˛e od bosto´nskiej policji, ale przede wszystkim od niejakiej Minelli Corey, siostry Birdie Marsten. Ma teraz siedemdziesiat ˛ dziewi˛ec´ lat i nie potrafi sobie przypomnie´c, co jadła na s´niadanie, ale za to pami˛eta wszystko, co wydarzyło si˛e przed 1940 rokiem. — I ona powiedziała ci. . . — Wszystko, co sama wiedziała. Mieszka w domu starców w New Hampshire i od wielu lat nikt nigdy nie miał czasu, z˙ eby jej wysłucha´c. Zapytałem ja,˛ czy to prawda, z˙ e Hubert Marsten był morderca˛ do wynaj˛ecia. Skin˛eła głowa.˛ „Ilu?” — zapytałem. Podniosła dłonie i zacz˛eła zgina´c i rozprostowywa´c palce. „Potrafi pan policzy´c?” — zapytała. — O, mój Bo˙ze! — W roku 1927 szefowie bosto´nskiego gangu zacz˛eli si˛e powa˙znie niepokoi´c o Hubie’ego Marstena — ciagn ˛ ał ˛ dalej Ben. — Dwa razy był zatrzymywany przez policj˛e, raz w Bostonie, a raz w Malden. Gang miał wsz˛edzie pot˛ez˙ ne wpływy, wi˛ec najdalej po kilku godzinach Marsten wychodził na wolno´sc´ , ale najciekawsze jest to, z˙ e o ile w Bostonie chodziło o normalne, gangsterskie sprawki, to w Malden przesłuchiwano go w sprawie zabójstwa jedenastoletniego chłopca. Chłopiec został zabity, a nast˛epnie dokładnie wypatroszony. — Ben. . . -j˛ekn˛eła słabo Susan. — Wpływowi sponsorzy zatuszowali spraw˛e, lecz oznaczało to jednocze´snie koniec aktywnej działalno´sci Marstena. Sprowadził si˛e do Salem jako spokojny emerytowany pracownik szacownej firmy, co miesiac ˛ otrzymujacy ˛ poczta˛ tłusty czek. Prawie nie wychodził z domu — to znaczy, tak to przynajmniej pozornie wyglada. ˛ — Jak to? — Sp˛edziłem sporo czasu w bibliotece, przegladaj ˛ ac ˛ stare roczniki Ledgera, od 1928 do 1939. W tym okresie w okolicy znikn˛eło bez s´ladu czworo dzieci. Na wsi to nic dziwnego, bo pełno przecie˙z najró˙zniejszych z˙ wirowisk, glinianek, a i do lasu nie jest zbyt daleko. To przykre, ale si˛e zdarza. — Ty jednak uwa˙zasz, z˙ e w tym przypadku chodziło o co´s innego? — Nie wiem. Jest jednak faktem, z˙ e nie odnaleziono ani jednego dziecka z tej czwórki. W ciagu ˛ nast˛epnych lat z˙ aden my´sliwy nie znalazł w lesie szkieletu, w z˙ adnym ze z˙ wirowisk nie natrafiono na ludzkie ko´sci. Wiadomo tylko tyle, z˙ e Hubert i Birdie mieszkali w tym domu przez jedena´scie lat i wła´snie w tym czasie 112
znikn˛eło czworo dzieci. Ja jednak nadal my´sl˛e o tym chłopcu z Malden. Czy znasz Dom na wzgórzu Shirley Jackson? — Tak. — „I je˙zeli ktokolwiek w nim był, to był zupełnie sam” — zacytował Ben półgłosem. — Chciała´s wiedzie´c, o czym jest moja ksia˙ ˛zka. Otó˙z, mówiac ˛ w najwi˛ekszym skrócie, jest o mocy odradzajacego ˛ si˛e Zła. Poło˙zyła mu dło´n na ramieniu. — Chyba nie sadzisz, ˛ z˙ e Ralphie Glick. . . — . . . został porwany przez z˙ adnego ˛ zemsty ducha Huberta Marstena, pojawiajacego ˛ si˛e w ka˙zdy nieparzysty rok przy pełni ksi˛ez˙ yca? — Wła´snie, co´s w tym rodzaju. — Je˙zeli chcesz, z˙ ebym ci˛e uspokoił, to zwróciła´s si˛e do niewła´sciwej osoby. Nie zapominaj, z˙ e to ja jestem tym chłopcem, który otworzył drzwi do sypialni na pi˛etrze i zobaczył go wiszacego ˛ na stryczku. — To nie jest odpowied´z na moje pytanie. — Rzeczywi´scie, nie jest. W takim razie pozwól, z˙ e zanim ci jej udziel˛e, opowiem ci jeszcze o jednej rzeczy, o której dowiedziałem si˛e od Minelli Corey. Otó˙z staruszka powiedziała mi, z˙ e na s´wiecie istnieja˛ ludzie stanowiacy ˛ uosobienie samego Zła. Czasem o nich słyszymy, ale najcz˛es´ciej ich poczynania skrywa najgł˛ebsza ciemno´sc´ . Powiedziała, z˙ e w swoim z˙ yciu wiedziała o dwóch takich ludziach: jednym z nich był Adolf Hitler, a drugim jej szwagier, Hubert Marsten. — Ben umilkł na chwil˛e. — W dniu, kiedy Hubie zastrzelił jej siostr˛e, Minella mieszkała trzysta mil stad, ˛ w Cape Cod, u zamo˙znej rodziny, której prowadziła dom. Przygotowywała wła´snie sałatk˛e w du˙zej, drewnianej misce. Było dokładnie pi˛etna´scie po drugiej, kiedy nagle poczuła potworny ból w głowie i usłyszała wyra´zny huk wystrzału. Twierdzi, z˙ e padła bez czucia na podłog˛e i podniosła si˛e dopiero po dwudziestu minutach. Kiedy spojrzała do miski, wrzasn˛eła z przeraz˙ enia, odniosła bowiem wra˙zenie, z˙ e jest po brzegi wypełniona krwia.˛ — O, mój Bo˙ze — westchn˛eła Susan. — W chwil˛e potem wszystko wróciło do normy. Ból głowy zniknał ˛ bez s´ladu, a w misce zamiast krwi znowu była sałatka, lecz Minella wiedziała, z˙ e jej siostra nie z˙ yje, zabita strzałem w głow˛e. — Chyba nie ma z˙ adnego dowodu na potwierdzenie swojej historii? — Owszem, nie ma, ale nie jest te˙z jaka´ ˛s gaw˛edziarka˛ plotac ˛ a˛ niestworzone historie, tylko stara˛ kobieta,˛ stojac ˛ a˛ ju˙z niemal nad otwartym grobem. Ale nie o to chodzi, a w ka˙zdym razie, nie o to przede wszystkim. Istnieje ju˙z dosy´c udokumentowanych dowodów na istnienie sił parapsychicznych, z˙ eby ka˙zdy mógł dokona´c wyboru na własna˛ r˛ek˛e, czy chce w nie wierzy´c czy nie. Pomysł, z˙ e Birdie przesłała na odległo´sc´ trzystu mil wiadomo´sc´ o swojej s´mierci, nie wydaje mi si˛e nawet w połowie tak nieprawdopodobny jak to, co widz˛e, albo wydaje mi si˛e, z˙ e widz˛e, w tym domu na wzgórzu. 113
Zapytała´s mnie, co o tym my´sl˛e, wi˛ec ci powiem. Otó˙z wydaje mi si˛e, z˙ e ludziom stosunkowo łatwo jest uwierzy´c w takie zjawiska jak telepatia czy jasnowidzenie, poniewa˙z w gruncie rzeczy nic ich to nie kosztuje i nie zmusza ich do budzenia si˛e z przera˙zeniem w s´rodku nocy. Jednak uwierzy´c w to, z˙ e zło, które ludzie czynia˛ za z˙ ycia, z˙ yje jeszcze po ich s´mierci, to ju˙z zupełnie inna sprawa. Popatrzył w gór˛e, na Dom Marstenów. — Mam wra˙zenie, z˙ e ten dom jest pomnikiem, jaki Hubert Marsten wystawił Złu, a jednocze´snie czym´s w rodzaju psychicznej płyty rezonansowej lub, je´sli wolisz, latarni rzucajacej ˛ mroczne, niewidzialne s´wiatło. Stoi tam od wielu lat, przechowujac ˛ w swoich butwiejacych ˛ s´cianach to, co stanowiło esencj˛e zła tkwiacego ˛ w Hubercie Marstenie. A teraz ponownie pojawili si˛e w nim mieszka´ncy i jednocze´snie znikn˛eło kolejne dziecko. — Odwrócił si˛e do dziewczyny i ujał ˛ w dłonie jej zwrócona˛ ku niemu twarz. — Decydujac ˛ si˛e tu przyjecha´c, zupełnie nie brałem pod uwag˛e takiej mo˙zliwo´sci. Liczyłem si˛e z tym, z˙ e dom mógł zosta´c zburzony, ale nawet w najdzikszych snach nie przypuszczałem, z˙ e kto´s go kupił. Wyobra˙załem sobie, z˙ e go wynajm˛e i. . . bo ja wiem co? Mo˙ze stan˛e twarza˛ w twarz z dzieci˛ecymi koszmarami, mo˙ze zabawi˛e si˛e w egzorcyst˛e i w imieniu wszystkich s´wi˛etych wygnam precz Hubie’ego Marstena, a mo˙ze po prostu wchłon˛e panujac ˛ a˛ w nim atmosfer˛e i napisz˛e ksia˙ ˛zk˛e tak przera˙zajac ˛ a,˛ z˙ e zarobi˛e na niej milion dolarów? To nie ma ju˙z z˙ adnego znaczenia. Najwa˙zniejsze, z˙ e czułem si˛e panem sytuacji. Nie byłem ju˙z dziewi˛eciolatkiem, gotowym uciec, gdzie pieprz ro´snie, przed czym´s, co by´c mo˙ze stanowiło jedynie wytwór jego własnej wyobra´zni. Teraz jednak. . . — Co, Ben? — Tam kto´s mieszka! — wybuchnał ˛ i uderzył pi˛es´cia˛ w dło´n. — Nie mam na to z˙ adnego wpływu! Zniknał ˛ chłopiec, a ja nie wiem, co o tym my´sle´c. Mo˙ze jego znikni˛ecie nie ma nic wspólnego z tym domem, ale. . . nie, nie wierz˛e w to. — Ostatnie słowa wypowiedział prawie szeptem. — Duchy? Upiory? — Niekoniecznie. Mo˙ze to jaki´s w gruncie rzeczy nieszkodliwy facet, który kupił dom, bo kiedy´s przeje˙zd˙zał t˛edy i dom bardzo mu si˛e spodobał, a teraz ten człowiek został. . . op˛etany. — Czy wiesz co´s o. . . — zapytała z niepokojem. — O nowym wła´scicielu? Nie, to tylko moje domysły. Szczerze mówiac ˛ wolałbym, z˙ eby tak wła´snie było. — A je´sli nie? — Je´sli nie — powiedział spokojnie — to znaczy, z˙ e mamy do czynienia z nast˛epnym bardzo złym człowiekiem.
114
4 Ann Norton obserwowała ich ze swego okna. Wcze´sniej zadzwoniła do sklepu. Nie, odpowiedziała panna Coogan z czym´s w rodzaju zło´sliwej satysfakcji, nie było ich tutaj. Gdzie jeste´s, Susan? Gdzie jeste´s? Jej usta wykrzywiły si˛e w odra˙zajacym, ˛ bezsilnym grymasie. Niech pan stad ˛ odejdzie, panie Mears. Niech pan odejdzie i zostawi ja˛ w spokoju.
5 — Czy mo˙zesz co´s dla mnie zrobi´c, Ben? — zapytała, kiedy wypu´scił ja˛ z ramion. — Co tylko zechcesz. — Nie mów o tym nikomu z miasteczka. Nikomu. U´smiechnał ˛ si˛e niewesoło. — Nie obawiaj si˛e. Nie chc˛e, z˙ eby uwa˙zano mnie za wariata. — Czy zamykasz na noc swój pokój? — Nie. — Wi˛ec zacznij to robi´c. — Spojrzała na niego powa˙znie. -Najwy˙zsza pora, z˙ eby´s zaczał ˛ uwa˙za´c si˛e za podejrzanego. — Ty te˙z mnie podejrzewasz? — Nie, ale tylko dlatego, z˙ e ci˛e kocham. Pobiegła prowadzac ˛ a˛ do drzwi s´cie˙zka˛ pozostawiajac ˛ go samego i zdumionego tym, co powiedziała, a szczególnie ostatnimi słowami.
6 Po powrocie do pensjonatu przekonał si˛e, z˙ e nie mo˙ze ani pisa´c, ani spa´c. Wydarzenia ostatnich godzin zbyt mocno tkwiły mu w pami˛eci. Wsiadł do samochodu, uruchomił silnik i po chwili wahania pojechał do Della. W s´rodku było tłoczno, gło´sno i g˛esto od papierosowego dymu. Uprawiaja˛ cy muzyk˛e country zespół pod nazwa˛ „The Rangers” wykonywał wła´snie swoja˛ wersj˛e utworu Nigdy nie dotarłe´s a˙z tak daleko, nadrabiajac ˛ moca˛ gło´snika pewne braki jako´sciowe wykonania. Na parkiecie kolebało si˛e jakie´s czterdzie´sci par, wi˛ekszo´sc´ w d˙zinsach. Stołki przy barze zaj˛ete były przez robotników pociagaj ˛ acych ˛ piwo z identycznych szklanek i majacych ˛ na nogach niemal takie same, solidne buty o grubej podeszwie. 115
Mi˛edzy stolikami uwijały si˛e trzy wytapirowane kelnerki w białych bluzkach z wyhaftowanymi złota˛ nitka˛ imionami (Jackie, Toni, Shirley). Dell znajdował si˛e na swoim zwykłym miejscu za barem, gdzie nalewał piwo, a obok niego stał m˛ez˙ czyzna o krogulczych rysach i zaczesanych do tyłu włosach, pochłoni˛ety całkowicie przyrzadzaniem ˛ drinków. Z niewzruszonym wyrazem twarzy odmierzał specjalnymi szklaneczkami odpowiednie dawki poszczególnych trunków, wlewał je do srebrnego naczynia i uzupełniał niezb˛ednymi dodatkami. Ben ruszył skrajem parkietu w kierunku baru, kiedy nagle zatrzymał go czyj´s głos: — Ben! Ej, kole´s! Jak si˛e masz? Ben rozejrzał si˛e dookoła i przy jednym ze stolików spostrzegł Weasela Craiga, siedzacego ˛ samotnie naprzeciw do połowy opró˙znionej szklanki piwa. — Cze´sc´ , Weasel — powiedział, siadajac ˛ obok niego. Ucieszył si˛e, widzac ˛ znajoma˛ twarz, a poza tym zda˙ ˛zył ju˙z polubi´c starszego człowieka. — Postanowiłe´s zasmakowa´c nocnego z˙ ycia, co? — roze´smiał si˛e Weasel i klepnał ˛ go mocno po ramieniu. Musiał chyba dosta´c jakie´s pieniadze, ˛ bo jego oddech lada chwila mógł ulec samozapaleniu. — Zgadłe´s — powiedział Ben. Wyjał ˛ dolara i poło˙zył go na stoliku, pokrytym niezliczonymi kółeczkami pozostawionymi przez wypite przy nim szklanki piwa. — Jak leci? ´ — Całkiem nie´zle. Co my´slisz o tym nowym zespole? Swietny, nie? — Tak, nie najgorszy. Doko´ncz to piwo, zanim ci si˛e zagotuje. Ja stawiam. — Kurcz˛e, cały wieczór czekałem, z˙ eby kto´s to powiedział! Jackie! Piwo dla mojego przyjaciela. Budweiser! Jackie przyniosła butelk˛e na tacy, na której le˙zały tak˙ze drobne monety obficie polane piwem, i postawiła ja˛ na stole, prezentujac ˛ przy tym biceps, jakiego nie powstydziłby si˛e .zawodowy bokser. Spojrzała na banknot tak, jakby był to jaki´s nowy rodzaj karalucha. — Dolar czterdzie´sci — powiedziała. Ben wyjał ˛ jeszcze jeden banknot, a ona sprawnym ruchem wyłowiła z tacy sze´sc´ dziesiatek ˛ i rzuciła je na stolik. — Je˙zeli jeszcze raz zaczniesz wrzeszcze´c jak zarzynany kogut, skr˛ec˛e ci kark! — poinformowała Weasela. — Jeste´s cudowna, kochanie — odparł Weasel. — To jest Ben Mears. Pisze ksia˙ ˛zki. — Miło mi — warkn˛eła Jackie i znikn˛eła za zasłona˛ z tytoniowego dymu. Ben napełnił swoja˛ szklank˛e. Weasel poszedł w jego s´lady, wykorzystujac ˛ do maksimum pojemno´sc´ naczynia; wzburzona piana wyrosła pienistym wianuszkiem nad kraw˛ed´z, po czym uspokoiła si˛e i cofn˛eła. — Twoje zdrowie, kole´s. Ben uniósł szklank˛e i pociagn ˛ ał ˛ spory łyk. 116
— Jak tam twoje pisanie? — W porzadku, ˛ Weasel. — Widziałem ci˛e z dziewczyna˛ Nortonów. Niezła laseczka, lepszej , by´s tutaj nie znalazł. — Owszem, ale. . . — Matt! — ryknał ˛ Weasel i Ben o mało nie upu´scił szklanki. Bo˙ze, on naprawd˛e wrzeszczy jak zarzynany kogut, pomy´slał. — Matt Burke! — Weasel zamachał raptownie r˛eka.˛ Siwowłosy m˛ez˙ czyzna skinał ˛ mu głowa˛ i zaczał ˛ przepycha´c si˛e przez tłum. — Matt to facet, którego powiniene´s pozna´c — poinformował Bena Weasel. — Cholernie bystry sukinsyn. M˛ez˙ czyzna, któremu wreszcie udało si˛e przedosta´c do ich stolika, wygladał ˛ na jakie´s sze´sc´ dziesiat ˛ lat. Był wysoki, ubrany w czysta,˛ flanelowa˛ koszul˛e, jego za´s siwe, jak u Weasela włosy były obci˛ete równo na wysoko´sci uszu. — Cze´sc´ , Weasel — powiedział. — Jak si˛e masz, staruszku? Poznaj kolesia, który mieszka ze mna˛ u Evy. Ben Mears, pisarz. Bardzo porzadny ˛ facet. — Spojrzał na Bena. — Z Mattem sikalis´my razem w majtki, tylko z˙ e on poszedł do szkoły, a ja do roboty — zarechotał. Ben wstał z krzesła i u´scisnał ˛ wyciagni˛ ˛ eta˛ dło´n Matta. — Miło mi pana pozna´c. — Mnie równie˙z. Czytałem jedna˛ z pa´nskich ksia˙ ˛zek, panie Mears. Powietrzny taniec. — Na imi˛e mam Ben. I jak si˛e podobała? — Chyba bardziej ni˙z krytykom — odpar´c Matt, siadajac ˛ przy stoliku. — Ale wydaje mi si˛e, z˙ e z czasem zaczna˛ ja˛ docenia´c. A co u ciebie, Weasel? — W porzadalu, ˛ jak nigdy. Jackie! — ryknał ˛ straszliwym głosem. — Szklanka dla Matta! — Za chwil˛e, ty stary kogucie! — odkrzykn˛eła Jackie, wywołujac ˛ przy kilku stolikach wybuch s´miechu. — Wspaniała dziewczyna — zachwycił si˛e Weasel. — Córka Maureen Talbot. — Owszem. — Matt skinał ˛ głowa.˛ — Miałem ja˛ u siebie w klasie. Sko´nczyła szkoł˛e w 1971, a jej matka w 1951. — Matt uczy angielskiego — wyja´snił Weasel. — Na pewno b˛edziecie mieli o czym pogada´c. — Zdaje si˛e, z˙ e przypominam sobie t˛e Maureen Talbot — powiedział Ben. — Brała od mojej ciotki bielizn˛e do prania i przynosiła ja˛ potem w wiklinowym koszyku z jednym uchem. — Jeste´s z tego miasteczka, Ben? — zapytał Matt. — Mieszkałem tu jaki´s czas jako chłopiec u ciotki Cynthii. — Cindy Stowens? — Tak. Jackie przyniosła czysta˛ szklank˛e i Matt nalał sobie piwa. 117
— Jednak s´wiat jest naprawd˛e mały. Twoja ciotka ko´nczyła szkoł˛e w tym roku, kiedy zaczałem ˛ tu uczy´c. Jak si˛e miewa? — Umarła w 1972. — To przykre. — Na szcz˛es´cie nie cierpiała — powiedział Ben i ponownie napełnił swoja˛ szklank˛e. Zespół zrobił sobie przerw˛e, muzycy przypu´scili zdecydowany szturm na bar, a rozmowy przy stolikach odrobin˛e przycichły. — Wróciłe´s do Jerusalem, z˙ eby napisa´c o nim ksia˙ ˛zk˛e? — zapytał Matt. W umy´sle Bena zabrz˛eczał ostrzegawczy dzwonek. — W pewnym sensie — odparł. — W takim razie miasteczko zyskało znakomitego kronikarza. Powietrzny taniec bardzo mi si˛e podobał. Wydaje si˛e, z˙ e w Salem wisi w powietrzu jeszcze jedna znakomita ksia˙ ˛zka. Kiedy´s miałem nadziej˛e, z˙ e mo˙ze uda mi si˛e ja˛ napisa´c. — Wi˛ec dlaczego tego nie zrobiłe´s? Matt u´smiechnał ˛ si˛e pogodnie, bez s´ladu cynizmu czy zgorzknienia. — Zabrakło mi jednej bardzo wa˙znej rzeczy: talentu. — Nie wierz mu — wtracił ˛ si˛e Weasel, pociagaj ˛ ac ˛ ze szklanki. — Stary Matt ma kup˛e talentu. By´c nauczycielem to wspaniała sprawa. Nikt ich nie docenia, ale. . . — Zachwiał si˛e na krze´sle, usiłujac ˛ w jaki´s efektowny sposób doko´nczy´c zdanie. Był ju˙z bardzo pijany. — . . . ale oni to prawdziwa sól ziemi — zako´nczył triumfalnie. — Przepraszam was na chwileczk˛e. — Wstał niezbyt pewnie z krzesła. — Id˛e si˛e wysika´c. Odmaszerował zamaszystym krokiem, obijajac ˛ si˛e o ludzi i pozdrawiajac ˛ ka˙zdego z nich po imieniu. Przesuwali go dalej z niecierpliwo´scia˛ lub rozbawieniem, tak z˙ e patrzac ˛ w s´lad za nim miało si˛e wra˙zenie, z˙ e jest bezustannie odbijana,˛ w˛edrujac ˛ a˛ po elektrycznym bilardzie kula.˛ — Tak wyglada ˛ wrak bardzo porzadnego ˛ człowieka — powiedział Matt i podniósł w gór˛e palec. Kelnerka zjawiła si˛e niemal od razu, zwracajac ˛ si˛e do niego „panie Burke”. Wydawała si˛e nieco zgorszona, z˙ e jej dawny nauczyciel angielskiego pociaga ˛ piwo w towarzystwie osobników pokroju Weasela Craiga. Kiedy poszła po kolejna˛ butelk˛e, Ben miał wra˙zenie, z˙ e Matt odczuł ju˙z wpływ tej niewielkiej ilo´sci alkoholu, jaka˛ zda˙ ˛zył wypi´c. — Lubi˛e Weasela — odezwał si˛e Ben. — Mam wra˙zenie, z˙ e kiedy´s był zupełnie inny. Co mu si˛e stało? — Och, nic nadzwyczajnego. Po prostu zainteresowała go butelka. Co roku interesowała go coraz bardziej, a teraz poza nia˛ nie widzi ju˙z s´wiata. Podczas wojny dostał pod Anzio Srebrna˛ Gwiazd˛e. Jaki´s cynik mógłby stwierdzi´c, z˙ e jego z˙ ycie miałoby wi˛ekszy sens, gdyby tam zginał. ˛ — Nie jestem cynikiem i mimo to nadal go lubi˛e — odparł Ben. — Chyba jednak b˛edzie lepiej, je´sli odwioz˛e go dzisiaj do domu.
118
— Bardzo słusznie. Przychodz˛e tu czasem, z˙ eby posłucha´c muzyki. Lubi˛e gło´sna˛ muzyk˛e, szczególnie od chwili, kiedy zaczałem ˛ gorzej słysze´c. Podobno interesuje ci˛e Dom Marstenów. Czy ksia˙ ˛zka b˛edzie wła´snie o nim? Ben a˙z podskoczył ze zdumienia. — Kto ci o tym powiedział? Matt u´smiechnał ˛ si˛e lekko. — Jak to było w tej piosence Marvina Gaye’a? „Szepn˛eła mi to ki´sc´ winogron”. Pi˛ekna przeno´snia, cho´c je´sli si˛e zastanowi´c, to troch˛e dziwna. Wyobra˙zasz sobie kogo´s stojacego ˛ z głowa˛ wetkni˛eta˛ w krzak winoro´sli? Co´s mi si˛e wydaje, z˙ e gadam głupoty. Ostatnio zdarza mi si˛e to coraz cz˛es´ciej, ale nawet nie próbuj˛e specjalnie z tym walczy´c. Mówiac ˛ serio: dowiedziałem si˛e o tym ze z´ ródła, które w prasie okre´slono by jako „dobrze poinformowane”, a dokładniej rzecz biorac ˛ od Loretty Starcher, bibliotekarki w naszej miejscowej s´wiatyni ˛ literatury. Przegladałe´ ˛ s tam kilka razy numery Ledgera z informacjami dotyczacymi ˛ pewnego skandalu sprzed wielu lat, a tak˙ze wypo˙zyczyłe´s dwie ksia˙ ˛zki zawierajace ˛ wzmianki na ten temat. A tak przy okazji: ta Lubera jest bardzo dobra, bo autor był tu w 1946 i zapoznał si˛e dokładnie z cała˛ sprawa,˛ natomiast to, co napisał Snow, to tylko nie potwierdzone plotki. — Wiem — powiedział odruchowo Ben. Kelnerka postawiła na stole kolejne piwo, on za´s ujrzał oczami wyobra´zni niepokojacy ˛ obraz: rybk˛e pływajac ˛ a˛ jakby nigdy nic mi˛edzy wodorostami i kamykami, nie majac ˛ a˛ najmniejszego poj˛ecia, z˙ e jej swoboda jest nieodwołalnie ograniczona szklanymi s´cianami akwarium. — To straszne, co tam si˛e wydarzyło — odezwał si˛e ponownie Matt, zapłaciwszy kelnerce. — W dodatku wtopiło si˛e ju˙z na stałe w s´wiadomo´sc´ mieszkajacych ˛ tu ludzi. Co prawda, takie opowie´sci zawsze sa˛ przekazywane z pokolenia na pokolenie, wzbogacane ciagle ˛ nowymi, mro˙zacymi ˛ krew w z˙ yłach szczegółami, ale w tym przypadku wydaje mi si˛e, z˙ e chodzi o co´s wi˛ecej, o co´s w rodzaju geograficznego fenomenu. — To prawda — wyrwało si˛e Benowi. Stary nauczyciel wypowiedział na głos to, co od chwili przyjazdu do Salem tkwiło w jego pod´swiadomo´sci, nie dajac ˛ mu ani chwili spokoju. — Dom stoi na wzgórzu nad miasteczkiem jak. . . jak jaki´s ponury bo˙zek. — Za´smiał si˛e, z˙ eby nada´c swoim słowom nieco mniejsza˛ wag˛e. Wydawało mu si˛e, z˙ e skoro posunał ˛ si˛e ju˙z tak daleko, musi przed tym nieznajomym człowiekiem otworzy´c dusz˛e do ko´nca. Zdawał sobie spraw˛e z tego, z˙ e Matt nagle zaczał ˛ przyglada´ ˛ c mu si˛e ze zdwojona˛ uwaga.˛ — Wła´snie na tym polega talent — powiedział Burke. — Prosz˛e? — Sformułowałe´s to najprecyzyjniej, jak tylko mo˙zna. Dom Marstenów patrzy na nas od prawie pi˛ec´ dziesi˛eciu lat, na wszystkie nasze s´wi´nstewka, zaniedbania i grzechy, dokładnie tak, jakby był jakim´s bo˙zkiem. 119
— Mo˙ze widział te˙z i dobre rzeczy — zauwa˙zył Ben. — W takich małych, sennych miasteczkach nie dzieje si˛e zbyt wiele dobrego. Najcz˛es´ciej panuje w nich oboj˛etno´sc´ urozmaicana od czasu do czasu nie´swiadomym lub, co gorsza, s´wiadomym złem. Zdaje si˛e, z˙ e Thomas Wolfe napisał na ten temat co najmniej siedem funtów ksia˙ ˛zek. — Wydawało mi si˛e, z˙ e nie jeste´s cynikiem. — Ty to powiedziałe´s, nie ja. — Matt u´smiechnał ˛ si˛e, i pociagn ˛ ał ˛ łyk piwa. Członkowie zespołu oderwali si˛e od baru i po˙zeglowali w kierunku estrady. Solista wział ˛ do r˛eki gitar˛e i zaczał ˛ ja˛ stroi´c. — Zdaje si˛e, z˙ e jeszcze nie odpowiedziałe´s mi na moje pytanie. Czy ta ksia˙ ˛zka b˛edzie o Domu Marstenów? — Chyba tak, przynajmniej w pewnym sensie. — Wyglada ˛ na to, z˙ e ciagn˛ ˛ e ci˛e za j˛ezyk. Przepraszam. — W porzadku ˛ — powiedział Ben. Nagle przyszła mu na my´sl Susan i poczuł co´s w rodzaju wyrzutów sumienia. — A co z Weaselem? Długo go nie wida´c. — Czy mimo naszej do´sc´ krótkiej znajomo´sci mógłbym ci˛e prosi´c o pewna˛ przysług˛e? Je´sli si˛e nie zgodzisz, w pełni to zrozumiem. — Wal s´miało. — Prowadz˛e co´s w rodzaju warsztatów literackich — wyja´snił Matt. — Chodza˛ tam madre ˛ dzieciaki, głównie z jedenastej i dwunastej klasy. Chciałbym im pokaza´c kogo´s, kto zarabia pisaniem na z˙ ycie. Kogo´s, kto. . . jak by to powiedzie´c?. . . bierze słowo i sprawia, z˙ e staje si˛e ono ciałem. — B˛edzie mi bardzo miło — odparł Ben, nie wiadomo dlaczego czujac ˛ si˛e tak, jakby mu bardzo pochlebiono. — Ile trwaja˛ te zaj˛ecia? — Pi˛ec´ dziesiat ˛ minut. — W takim razie jest szansa, z˙ e nie zda˙ ˛ze˛ ich za bardzo znudzi´c. — W tej konkurencji nie masz ze mna˛ najmniejszych szans — zapewnił go Matt. — A mówiac ˛ serio jestem pewien, z˙ e b˛eda˛ bardzo zainteresowani. Wi˛ec co, w najbli˙zszym tygodniu? — Nie ma problemu. Powiedz tylko, kiedy. — Mo˙ze we wtorek na czwartej lekcji? To b˛edzie od jedenastej do za dziesi˛ec´ dwunasta. Na pewno nikt ci˛e nie wy gwi˙zd˙ze, ale za to wszystkim b˛edzie ju˙z porzadnie ˛ burczało w brzuchach. — Przynios˛e zatyczki do uszu. Matt roze´smiał si˛e. — Bardzo si˛e ciesz˛e, z˙ e si˛e zgodziłe´s. Spotkamy si˛e u mnie w gabinecie, je´sli nie zrobi ci to ró˙znicy. — Znakomicie. A co z. . . — Panie Burke — przerwała im Jackie, ta z bicepsami. — Weasel zasnał ˛ w m˛eskiej toalecie. Czy mo˙ze. . . — Co takiego? Tak, oczywi´scie. Ben, je´sli. . . 120
— Jasne. Wstali i ruszyli przez sal˛e. Zespół s´piewał co´s o jakich´s dzieciakach z Muskogee, które bardzo lubia˛ swego nauczyciela. W łazience czu´c było kwa´sna˛ wo´n moczu i chloru. Weasel siedział na podłodze oparty o s´cian˛e mi˛edzy dwoma pisuarami, a jaki´s chwiejacy ˛ si˛e na nogach osobnik w marynarskim mundurze sikał mniej wi˛ecej dwa cale od jego prawego ucha. Weasel spał z otwartymi szeroko ustami. Wygladał ˛ potwornie staro, jakby był we władaniu nieludzkich, oboj˛etnych sił. Do Bena, nie po raz pierwszy zreszta,˛ dotarła ze zdwojona˛ moca˛ s´wiadomo´sc´ , z˙ e z ka˙zdym dniem te siły dokonuja˛ równie˙z i na nim swego dzieła zniszczenia. Współczucie, które podpłyn˛eło mu do gardła gorzkim, lodowatym strumieniem, dotyczyło zarówno Weasela, jak i jego samego. — Podniesiemy go, jak tylko ten gentleman sko´nczy — powiedział Matt. Ben spojrzał na marynarza, który flegmatycznie strzepywał ostatnie krople. — Mógłby´s si˛e troch˛e spr˛ez˙ y´c, kolego? — A niby czemu? Jemu chyba nigdzie si˛e nie s´pieszy. Mimo to zapiał ˛ rozporek i cofnał ˛ si˛e o krok? Ben nachylił si˛e, zarzucił sobie rami˛e Weasela na szyj˛e i d´zwignał ˛ go niczym porzucony przez kogo´s worek. Matt stanał ˛ z drugiej strony i we dwóch powlekli go do drzwi. — Uwaga, idzie Weasel! — zawołał czyj´s podpity głos, wywołujac ˛ wybuch s´miechu. — Dell w ogóle nie powinien mu sprzedawa´c — wysapał Matt. — Przecie˙z wie, jak to si˛e zawsze ko´nczy. Wyszli z sali do szatni, a potem na zewnatrz ˛ i po drewnianych schodach na parking. ˙ — Ostro˙znie — st˛eknał ˛ Ben. — Zeby go nie upu´sci´c. Wlokace ˛ si˛e za nimi nogi Weasela zadudniły na stopniach niczym kłody drewna. — W ostatnim rz˛edzie, citroen. . . W powietrzu czu´c ju˙z było wyra´znie ostry, jesienny chłód i nale˙zało si˛e spodziewa´c, z˙ e nazajutrz wi˛ekszo´sc´ li´sci przybierze szkarłatna˛ barw˛e. Weasel wybełkotał co´s niezrozumiale. — Dasz rad˛e sam zanie´sc´ go do łó˙zka? — zapytał Matt. — Chyba tak. — To dobrze. Popatrz, tam nad drzewami wida´c dach Domu Marstenów. Ben spojrzał we wskazanym kierunku. Matt miał racj˛e; tu˙z nad czarna˛ linia˛ sosen mo˙zna było dostrzec ostry, zakłócajacy ˛ jej przebieg szczyt. Ben odwrócił wzrok i otworzył drzwi po stronie pasa˙zera. — Wsad´zmy go tutaj.
121
Wepchnał ˛ Weasela na fotel i zatrzasnał ˛ drzwi. Głowa nieprzytomnego m˛ez˙ czyzny oparła si˛e bezwładnie o szyb˛e. — A wi˛ec we wtorek o jedenastej? — Zgoda. — Wspaniale. I dzi˛ekuj˛e w imieniu Weasela. — Matt wyciagn ˛ ał ˛ dło´n, która˛ Ben mocno u´scisnał. ˛ ´ Wsiadł do samochodu, uruchomił silnik i ruszył w kierunku miasteczka. Swiecacy ˛ jasno neon zniknał ˛ za pierwszym zakr˛etem. Szos˛e spowijała całkowita ciemno´sc´ . Na pewno teraz tu straszy, pomy´slał Ben. Weasel j˛eknał ˛ przera´zliwie. Ben drgnał ˛ nerwowo i samochód skr˛ecił nagle na s´rodek szosy. Dlaczego mi to przyszło do głowy? Nikt mu nie odpowiedział.
7 Otworzył mała˛ szybk˛e, tak z˙ e do wn˛etrza wpadał strumie´n zimnego powietrza, dzi˛eki czemu w chwili, gdy zatrzymał samochód przed pensjonatem, Weasel cz˛es´ciowo odzyskał przytomno´sc´ . Ben wprowadził go po tylnych schodach do kuchni, o´swietlonej fluorescencyjnym blaskiem zegara zainstalowanego w kuchence. Weasel ponownie j˛eknał, ˛ a potem wymamrotał ledwo zrozumiale: — To wspaniała kobieta, Jack. . . Ale m˛ez˙ atka. . . W kuchni pojawił si˛e jaki´s cie´n. Była to Eva, w podomce i papilotach. Jej pokryta kremem twarz s´wieciła w półmroku upiornym blaskiem. — Ed. . . — wyszeptała. — Och, Ed. . . Nie mo˙zesz przesta´c, prawda? Na d´zwi˛ek jej głosu otworzył oczy, a na jego twarzy pojawiło si˛e co´s w rodzaju u´smiechu. — Pewnie, z˙ e nie mog˛e — wymamrotał. — Ty chyba najlepiej wiesz. . . — Da pan rad˛e zaprowadzi´c go do pokoju? — zapytała Bena. — Oczywi´scie. Ujał ˛ go mocniej i jako´s wciagn ˛ ał ˛ niemal bezwładnego m˛ez˙ czyzn˛e po schodach. Drzwi do pokoju były otwarte, wi˛ec zataszczył go od razu do s´rodka i połoz˙ ył na łó˙zku. W chwili, gdy głowa Weasela dotkn˛eła poduszki, opu´sciły go resztki s´wiadomo´sci i zapadł w gł˛eboki sen. Ben rozejrzał si˛e dookoła. Pokój był niemal sterylnie czysty, wszystkie za´s znajdujace ˛ si˛e na wierzchu przedmioty uło˙zone w wojskowym porzadku. ˛ Zaczał ˛ rozwiazywa´ ˛ c Weaselowi sznurowadła, ale powstrzymał go głos Evy: — Nie trzeba, panie Mears. Mo˙ze pan i´sc´ ju˙z spa´c. — Ale. . . 122
— Ja si˛e tym zajm˛e. — Jej twarz była pełna spokojnego smutku. — Rozbior˛e go i natr˛e mu alkoholem skronie, z˙ eby rano nie bolała go głowa. Robiłam to ju˙z wiele razy. — W porzadku ˛ — powiedział Ben i nie ogladaj ˛ ac ˛ si˛e poszedł na gór˛e. Rozbierał si˛e powoli, a potem pomy´slał, czy nie warto by wej´sc´ pod prysznic, ale zrezygnował z tego. Le˙zał wpatrujac ˛ si˛e w sufit i bardzo długo nie mógł zasna´ ˛c.
ROZDZIAŁ SZÓSTY Miasteczko (II)
1 Jesie´n i wiosna przychodza˛ do Salem równie nagle, jak wschód i zachód sło´nca w tropikach. Zmiana pory roku mo˙ze nastapi´ ˛ c nawet w ciagu ˛ jednego dnia. Jednak wiosna w Nowej Anglii nie jest najpi˛ekniejsza˛ pora˛ roku — jest zbyt krótka, zbyt niepewna i mija, zanim, na dobra˛ spraw˛e, ktokolwiek zda˙ ˛zy ja˛ zauwa˙zy´c. Mimo to sa˛ takie kwietniowe dni, których wspomnienie pozostaje nawet wtedy, gdy zapomniało si˛e mi˛ekko´sci ciała z˙ ony lub dotkni˛ecia bezz˛ebnych ust dziecka na piersi. Poczawszy ˛ od połowy maja sło´nce wschodzi ze zdecydowanie wi˛eksza˛ pewno´scia˛ siebie i stajac ˛ o siódmej rano na ganku swego domu z kanapkami zapakowanymi w foliowa˛ torb˛e wiesz, z˙ e najdalej o ósmej znikna˛ ostatnie krople rosy z pól, z˙ e kurz wzbity na polnej drodze kołami przeje˙zd˙zajacego ˛ samochodu b˛edzie wisiał nieruchomo w powietrzu przez co najmniej pi˛ec´ minut i z˙ e o pierwszej po południu w tkalni, w której pracujesz, b˛edzie ju˙z panował potworny upał, a koszula przyklei ci si˛e do spoconego grzbietu tak samo, jak w gorace ˛ czerwcowe lub lipcowe dni. Kiedy pewnego dnia w drugiej połowie wrze´snia nadchodzi jesie´n, wyganiajac ˛ ociagaj ˛ ace ˛ si˛e lato celnym, zdecydowanym kopniakiem, zatrzymuje si˛e zawsze na dłu˙zej niczym stary, dawno nie widziany przyjaciel. Osiada na ziemi, tak jak on zawsze siada na swoim ulubionym fotelu, wyjmuje fajk˛e, zapala ja˛ i opowiada o miejscach, które widział, i rzeczach, które robił przez ten czas, kiedy był daleko od ciebie. Zostaje przez cały pa´zdziernik, a czasem nawet jeszcze przez cz˛es´c´ listopada. Dzie´n w dzie´n niebo ma intensywnie niebieski kolor, obłoki za´s przesuwajace ˛ si˛e po nim z zachodu na wschód przypominaja˛ dostojne, białe statki o pomalowanych na szaro kilach. Wiatr wieje bez chwili przerwy, pop˛edzajac ˛ przemykajacych ˛ ulicami ludzi i szeleszczac ˛ wirujacymi ˛ w obł˛ednym ta´ncu li´sc´ mi. Wywołuje w człowieku ból umiejscowiony znacznie gł˛ebiej ni˙z w ciele, a mianowicie w duszy, poruszajac ˛ tam tkwiac ˛ a˛ od zarania gatunku strun˛e krzyczac ˛ a˛ rozpaczliwie: „Ruszaj w drog˛e, bo umrzesz! Ruszaj w drog˛e, bo umrzesz!” Nawet kiedy siedzisz w domu, skryty bezpiecznie za jego s´cianami i słyszysz, jak wiatr uderza w mury 124
i okna swymi bezcielesnymi pi˛es´ciami, nie mo˙zesz si˛e powstrzyma´c, z˙ eby w pewnej chwili nie odło˙zy´c tego, co akurat robisz, i wyj´sc´ na dwór, z˙ eby zobaczy´c, co si˛e dzieje. Stanawszy ˛ pó´znym popołudniem w drzwiach lub na schodach ujrzysz, jak cienie obłoków gnaja˛ na o´slep przez pastwisko Griffenów i Szkolne Wzgórze, niczym na przemian otwierane i zamykane z˙ aluzje w oknach jakich´s tajemniczych bogów, a tak˙ze k˛epy akacji, najpi˛ekniejszych i najbardziej odpornych drzew Nowej Anglii, chylace ˛ si˛e w podmuchach wiatru niczym milczacy ˛ tłum z˙ ałobników. Je˙zeli akurat nie słycha´c z˙ adnych samochodów ani samolotów, je˙zeli w lesie nie poluje z˙ aden my´sliwy i je˙zeli jedynym odgłosem jest bicie twego serca, to mo˙zesz usłysze´c jeszcze inny odgłos — odgłos z˙ ycia układajacego ˛ si˛e do snu i czekajace˛ go na nadej´scie pierwszego zimowego s´niegu.
2 Tego roku pierwszym dniem jesieni (tej prawdziwej, nie kalendarzowej) był 28 wrze´snia — dzie´n, w którym Danny Glick został pochowany na cmentarzu na Wzgórzu Spokoju. W uroczysto´sciach ko´scielnych brała udział wyłacznie ˛ rodzina, lecz na cmentarzu stawiła si˛e znaczna cz˛es´c´ ludno´sci miasteczka — koledzy szkolni, ciekawscy, a przede wszystkim ludzie podeszli wiekiem, dla których wraz z mijajacymi ˛ latami udział w takich ceremoniach staje si˛e wewn˛etrznym nakazem niemo˙zliwym do przezwyci˛ez˙ enia. Samochody jechały Burns Road długim szeregiem, niknacym ˛ za szczytem nast˛epnego wzgórza. Wszystkie, pomimo jasnego dnia, miały właczone ˛ s´wiatła. Kondukt otwierał karawan Carla Foremana o tylnych szybach zastawionych kwiatami, za nim jechał mercury Tony’ego Glicka, prychajac ˛ nierówno z powodu uszkodzonego tłumika, w czterech za´s nast˛epnych samochodach członkowie rozproszonej niemal po całym kraju rodziny. W´sród pozostałych uczestników tej smutnej uroczysto´sci znajdowali si˛e mi˛edzy innymi: Mark Petrie (do którego tamtej nocy wybierali si˛e Ralphie i Danny) wraz z matka˛ i ojcem; Richie Boddin z rodzina; ˛ pa´nstwo Norton, a z nimi Mabel Werts (siedzac ˛ z tyłu, z laska˛ oparta˛ na podłodze mi˛edzy opuchni˛etymi nogami opowiadała bez chwili przerwy o wszystkich pogrzebach, w jakich brała udział poczawszy ˛ od roku 1930); Lester Durham z z˙ ona˛ Harriet; Paul Mayberry z z˙ ona˛ Glynis; Pat Middler, Joe Crane, Vinnie Upshaw i Clyde Corliss, wszyscy w samochodzie prowadzonym przez Milta Crossena (przed wyjazdem Milt wyjał ˛ z lodówki sze´sc´ puszek piwa, które wysaczy˛ li, siedzac ˛ w milczeniu wokół pieca); Eva Miller w towarzystwie swoich dwóch przyjaciółek, Loretty Starcher i Rhody Curless; Parkins Crillespie i Nolly Gardener w wozie policyjnym, czyli w fordzie Parkinsa z wystawionym na dach migajacym ˛ s´wiatłem; Lawrence Crockett wraz ze swoja˛ niezbyt zdrowo wygladaj ˛ ac ˛ a˛ 125
z˙ ona; ˛ Charles Rhodes, zgorzkniały kierowca szkolnego autobusu, ucz˛eszczajacy ˛ z zasady na wszystkie pogrzeby bez wyjatku; ˛ rodzina Charlesa Griffena łacznie ˛ z Halem i Jackie’m, jedynymi spo´sród synów, którzy nadal mieszkali z rodzicami. Mik˛e Ryerson i Royal Snow wykopali wcze´snie rano grób, przykrywajac ˛ sterty s´wie˙zej ziemi sztuczna,˛ soczy´scie zielona˛ trawa.˛ Zgodnie z z˙ yczeniem rodziny zmarłego, Mike zapalił du˙zy znicz. Cały czas wydawało mu si˛e, z˙ e Royal jest jaki´s nieswój. Zwykle bez przerwy opowiadał najró˙zniejsze dykteryjki i wy´spiewywał zabawne piosenki dotyczace ˛ ich zaj˛ecia, natomiast tego ranka był bardzo milczacy, ˛ a nawet ponury. Mo˙ze ma kaca, pomy´slał Mik˛e. Zdaje si˛e, z˙ e razem z tym swoim umi˛es´nionym kole˙zka,˛ Petersem, tankowali u Della do pó´znej nocy. Kilka minut temu, kiedy na zboczu wzgórza odległego o mniej wi˛ecej mil˛e dostrzegł karawan Carla jadacy ˛ na czele konduktu, otworzył szeroko bram˛e, nie mogac ˛ si˛e powstrzyma´c, by nie rzuci´c okiem po raz kolejny na z˙ elazne pr˛ety, na których znalazł martwego Doca. Nast˛epnie wrócił po´spiesznie nad otwarty grób, przy którym czekał ju˙z ojciec Donald Callahan, proboszcz miejscowej parafii. Miał na sobie stul˛e, w dłoniach za´s trzymał ksia˙ ˛zk˛e otwarta˛ na modlitwach przewidzianych podczas pogrzebów dzieci. Mik˛e wiedział, z˙ e znajduja˛ si˛e na tak zwanej trzeciej stacji. Pierwsza była w domu zmarłego, druga w niewielkim kos´ciółku s´w. Andrzeja, trzecia za´s i ostatnia tu, na Wzgórzu Spokoju. Czujac ˛ dziwny niepokój, spojrzał na jaskrawa,˛ sztuczna˛ traw˛e. Dlaczego korzysta si˛e z niej podczas ka˙zdego pogrzebu? Przecie˙z wyglada ˛ dokładnie na to, czym jest — marna˛ imitacja˛ z˙ ycia, kryjac ˛ a˛ pod soba˛ ci˛ez˙ kie, brunatne grudy ziemi stanowiacej ˛ koniec wszystkiego. — Ju˙z jada,˛ ojcze. Callahan był wysokim m˛ez˙ czyzna˛ o przenikliwych, bł˛ekitnych oczach, stalowoszarych włosach i zawsze ró˙zowej twarzy. Ryerson, który ostatni raz był w kos´ciele w wieku szesnastu lat, lubił go najbardziej spo´sród wszystkich miejscowych kapłanów. Pastor John Groggins od metodystów był nieszczerym głupkiem, ´ etych Dnia Ostatniego i Czcicieli Krzy˙za miał najPatterson za´s z Ko´scioła Swi˛ zwyczajniejszego szmergla. Dwa lata temu, podczas pogrzebu jednego ze swoich kapłanów, rzucił si˛e na ziemi˛e i zaczał ˛ si˛e tarza´c jak wariat. Jak na papist˛e Callahan był zupełnie w porzadku. ˛ Wszystkie pogrzeby załatwiał sprawnie, mówił z sensem, a co najwa˙zniejsze, krótko. Co prawda Ryerson z˙ ywił pewne watpliwo˛ s´ci, czy ta ró˙zowa cera ksi˛edza i pop˛ekane z˙ yłki wokół nosa wzi˛eły si˛e wyłacznie ˛ z nadmiaru modlitewnego zapału, ale nawet je´sli Callahan troch˛e sobie popijał, to czy mo˙zna go było pot˛epia´c? Biorac ˛ pod uwag˛e to, co działo si˛e na s´wiecie, i tak nale˙zało si˛e dziwi´c, z˙ e wszyscy duchowni nie ko´nczyli na przymusowym odwyku. — Dzi˛ekuj˛e, Mike — powiedział ojciec Callahan i spojrzał w pogodne niebo. — To nie b˛edzie miłe. — Te˙z tak mi si˛e wydaje. Jak długo? — Nie wi˛ecej ni˙z dziesi˛ec´ minut. Nie chc˛e niepotrzebnie przedłu˙za´c! cierpie´n 126
tych ludzi. B˛eda˛ ich jeszcze mieli pod dostatkiem. — Jasne — odparł Mik˛e i ruszył w kierunku tylnej cz˛es´ci cmentarza. Przejdzie przez kamienny mur, wejdzie do lasu i spokojnie zje spó´zniony lunch. Wiedział z do´swiadczenia, z˙ e dla rodziny pogra˙ ˛zonej w rozpaczy najmniej po˙zadanym ˛ widokiem podczas pogrzebu jest grabarz w kombinezonie wysmarowanym ziemia.˛ Szczególnie wtedy, je´sli kapłan akurat roztacza wizje wiecznego z˙ ycia i niebia´nskich bram. Znalazłszy si˛e przy murze nachylił si˛e, by na jednym z grobów poprawi´c przekrzywiona˛ płyt˛e. Kiedy przypadkowo rzucił okiem na znajdujacy ˛ si˛e na niej napis, poczuł, jak całe ciało pokrywa mu si˛e g˛esia˛ skórka.˛
HUBERT BARCLAY MARSTEN 6 pa´zdziernika 1889 12 sierpnia 1939 ´ Anioł Smierci, dzier˙zacy ˛ w dłoniach brazow ˛ a˛ lamp˛e Zabrał Ci˛e ze soba˛ w mroczne odm˛ety
A ni˙zej jeszcze jedna linijka, niemal zupełnie starta trzydziestosze´scioletnim działaniem mrozu i deszczu:
Bo˙ze, spraw, aby spoczywał w pokoju.
Mik˛e Ryerson przeszedł przez mur i wszedł mi˛edzy drzewa, z niewiadomych przyczyn czujac ˛ nie dajacy ˛ si˛e uciszy´c niepokój.
3 Na samym poczatku ˛ nauki w seminarium jeden z przyjaciół ojca Callahana dał mu w podarunku plakietk˛e z blu´zniercza˛ sentencja,˛ która wówczas wywołała u niego wybuch przera˙zonego s´miechu, ale po latach okazała si˛e znacznie bardziej prawdziwa, ni˙z mógł przypuszcza´c: „Bo˙ze, u˙zycz mi pogody ducha, abym godził si˛e z tym, czego nie mog˛e zmieni´c, odwagi, abym zmieniał to, co mog˛e zmieni´c, 127
i szcz˛es´cia, aby mi si˛e jedno z drugim nie popieprzyło”. Litery były eleganckie i ozdobne, w tle za´s namalowane było wschodzace ˛ sło´nce. Teraz, kiedy stał przed z˙ ałobnikami przybyłymi na pogrzeb Danny’ego Glicka, przypomniał sobie t˛e sentencj˛e. Krewni chłopca niosacy ˛ trumn˛e postawili ja˛ na ziemi. Marjorie Glick ubrana w czarny płaszcz i kapelusz chwiała si˛e lekko, podtrzymywana przez swego ojca, s´ciskajac ˛ w r˛eku torebk˛e z taka˛ siła,˛ jakby od tego zale˙zało jej z˙ ycie. Twarz widoczna zza fałd woalki była biała niczym twaróg. Tony Glick stał kilka kroków od niej. Podczas mszy kilka razy rozgladał ˛ si˛e ze zdumieniem dookoła, jakby chciał si˛e upewni´c, z˙ e to wszystko dzieje si˛e naprawd˛e, ale mimo to wyraz jego oczu s´wiadczył o tym, z˙ e to, co si˛e wokół niego odbywa, traktuje jak senny koszmar. Ko´sciół nie pomo˙ze mu obudzi´c si˛e ze snu, pomy´slał ojciec Callahan. Ani Ko´sciół, ani cała pogoda ducha, odwaga i szcz˛es´cie, jakie mo˙zna znale´zc´ na s´wiecie. Wszystko ju˙z si˛e dokumentnie popieprzyło. Pokropił grób i trumn˛e s´wi˛econa˛ woda.˛ — Módlmy si˛e — powiedział. Słowa, melodyjne i kształtne, popłyn˛eły mu gładko z gardła jak zawsze, niezale˙znie od tego, gdzie je wypowiadał ani czy był akurat trze´zwy, czy pijany. — Bo˙ze Ojcze, przez Twoja˛ łask˛e ci, którzy w Tobie z˙ yja,˛ znajduja˛ wieczny ˙ spokój. Pobłogosław ten grób i ze´slij Swego anioła, aby go strzegł. Zegnaj ac ˛ Daniela Glicka prosimy Ci˛e, przyjmij go do Swojej s´wiatło´sci i pozwól, aby wraz z Twoimi s´wi˛etymi cieszył si˛e szcz˛es´ciem wiecznym, przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. — Amen — odpowiedzieli wierni, a wiatr porwał to słowo i rozwlókł je w strz˛epach po cmentarzu. Tony Glick rozgladał ˛ si˛e wokół szeroko otwartymi oczami, a jego z˙ ona przyciskała do ust chusteczk˛e. — Wierzac ˛ w Jezusa Chrystusa, przynosimy oto ciało tego dziecka, by w swej ludzkiej niedoskonało´sci zostało zło˙zone do grobu. Módlmy si˛e do Boga, dawcy wszelkiego z˙ ycia, by zechciał wskrzesi´c je do z˙ ycia w Swojej chwale. Przerzucił strony mszału. Kobieta w trzecim rz˛edzie zacz˛eła gło´sno szlocha´c. Gdzie´s w lesie za´swiergotał jaki´s ptak. — Módlmy si˛e za dusz˛e naszego brata. Daniela Glicka, do Pana naszego Jezusa Chrystusa, który nam powiedział: „Ja jestem zmartwychwstaniem i z˙ yciem. Ten, kto we mnie wierzy, b˛edzie z˙ ył wiecznie”. Bo˙ze, który przywróciłe´s do z˙ ycia Łazarza, Twego przyjaciela, pociesz nas w naszym bólu. Ciebie prosimy. . . — Wysłuchaj nas. Panie — odpowiedzieli wierni. — Ty zmartwychwstajac ˛ pokonałe´s s´mier´c. Daj naszemu bratu Danielowi wieczne z˙ ycie. Ciebie prosimy. . . — Wysłuchaj nas. Panie. — W oczach Tony’ego Glicka pojawiła si˛e iskra zrozumienia.
128
— Nasz brat Daniel przyjał ˛ chrzest w Twoje imi˛e. Przyjmij go do grona Swych s´wi˛etych. Ciebie prosimy. . . — Wysłuchaj nas, Panie. — Karmił si˛e Twoim ciałem i krwia.˛ Udziel mu miejsca przy stole w Niebieskim Królestwie. Ciebie prosimy. . . — Wysłuchaj nas, Panie. Marjorie Glick zacz˛eła gło´sno j˛ecze´c, kołyszac ˛ si˛e w przód i w tył. — Pociesz nas, pogra˙ ˛zonych w rozpaczy po s´mierci naszego brata. Pozwól, aby nasza wiara napełniła nas nieprzemijajac ˛ a˛ nadzieja.˛ Ciebie prosimy. . . — Wysłuchaj nas, Panie. Callahan zamknał ˛ mszał. — Módlmy si˛e tak, jak nas nauczył Pan — powiedział cicho. — Ojcze nasz, który´s jest w niebie. . . — Nie! — ryknał ˛ Tony Glick i rzucił si˛e w stron˛e grobu. — Nie zakopiecie do ziemi mojego chłopca! Wyciagn˛ ˛ eły si˛e r˛ece, z˙ eby go powstrzyma´c, ale było ju˙z za pó´zno. Przez chwil˛e zachwiał si˛e na kraw˛edzi dołu, a potem po´slizgnał ˛ si˛e na sztucznej trawie i wpadł do grobu, laduj ˛ ac ˛ z potwornym łoskotem na trumnie. — Danny, natychmiast wychod´z! — zawołał. — Och, mój Bo˙ze! — szepn˛eła Mabel Werts, przyciskajac ˛ do ust czarna˛ chusteczk˛e, przeznaczona˛ specjalnie na tego typu okazje. Obserwowała wszystko szeroko otwartymi oczami, chłonac ˛ i gromadzac ˛ informacje jak wiewiórka zbierajaca ˛ zapasy na zim˛e. — Danny, do cholery, przesta´n si˛e wreszcie wygłupia´c! Callahan skinał ˛ głowa˛ i dwaj m˛ez˙ czy´zni wskoczyli do otwartego grobu, ale w ich s´lady musiało pój´sc´ jeszcze trzech, w tym Parkins Gillespie i Nolly Gardener, zanim wrzeszczacy ˛ i w´sciekle kopiacy ˛ Glick został wyciagni˛ ˛ ety. — Danny, natychmiast si˛e uspokój! Przestraszyłe´s mam˛e! Czekaj, zaraz ci za to zer˙zn˛e tyłek! Pu´sc´ cie mnie! Pu´sc´ cie mnie, skurwysyny! Ja musz˛e do mojego chłopca! — Ojcze nasz, który´s jest w niebie. . . — zaczał ˛ ponownie ojciec Callahan. Inne glosy dołaczyły ˛ si˛e do niego, niosac ˛ modlitw˛e w kierunku oboj˛etnej kopuły nieba. — . . . s´wi˛ec´ si˛e imi˛e Twoje, przyjd´z królestwo Twoje, bad´ ˛ z wola Twoja. . . — Danny, wracaj, słyszysz? Natychmiast wracaj! — . . . jako w Niebie, tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj i odpu´sc´ nam. . . — Daaaannyyyyy! — . . . nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom. . . — On nie umarł! Mówi˛e wam, wy cholerni skurwiele, z˙ e on nie umarł! — . . . i nie wód´z nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego. Amen. 129
— On nie umarł — szlochał Tony Glick. — To niemo˙zliwe. Do cholery, on przecie˙z ma dopiero dwana´scie lat. — Szloch zamienił si˛e w płacz i Tony o mało nie upadł, cho´c podtrzymywało go kilku m˛ez˙ czyzn. Osunał ˛ si˛e na kolana przed Callahanem i chwycił go za spodnie r˛ekami ubrudzonymi ziemia.˛ — Oddajcie mi mojego chłopca. Błagam, nie dr˛eczcie mnie ju˙z dłu˙zej! Ksiadz ˛ delikatnie poło˙zył mu na głowie swoje dłonie. — Módlmy si˛e — powiedział. Czuł, jak ciało Glicka dr˙zy spazmatycznie, wstrzasane ˛ potwornym łkaniem. — Bo˙ze, ze´slij uspokojenie na udr˛eczone dusze tego człowieka i jego z˙ ony. Ty´s oczy´scił ich dziecko w wodzie Swego chrztu i dałe´s mu nowe z˙ ycie. Spraw, aby´smy kiedy´s połaczyli ˛ si˛e z nim i dzielili wraz z nim z˙ ycie wieczne. Prosimy Ci˛e o to w imi˛e syna Twojego Jezusa Chrystusa. Amen. Uniósł głow˛e i zobaczył, jak Marjorie Glick osuwa si˛e na ziemi˛e.
4 Kiedy wszyscy ju˙z poszli. Mik˛e Ryerson wrócił do grobu i usiadł na jego kraw˛edzi, z˙ eby doko´nczy´c ostatnia˛ kanapk˛e i zaczeka´c na Royala. Pogrzeb rozpoczał ˛ si˛e o czwartej, teraz za´s dochodziła niemal piata. ˛ Cienie wydłu˙zyły si˛e, a promienie sło´nca padały ju˙z przez zasłon˛e utworzona˛ z gał˛ezi d˛ebów rosnacych ˛ przy zachodnim murze cmentarza. Ten skunks Royal obiecał, z˙ e wróci najpó´zniej za kwadrans piata, ˛ wi˛ec gdzie on si˛e p˛eta, do cholery? Kanapka była z mielonka˛ i serem, a wi˛ec jego ulubiona. Jedna˛ z zalet z˙ ycia w samotno´sci jest to, z˙ e zawsze mo˙zna jada´c swoje ulubione kanapki, pomy´slał przełykajac ˛ ostatni k˛es, po czym otrzepał r˛ece, rzucajac ˛ na trumn˛e kilka okruszków. K t o s´ g o o b s e r w o w a ł . Poczuł to nagle, ale nie miał co do tego najmniejszych watpliwo´ ˛ sci. Powiódł dokoła przestraszonym spojrzeniem. — Royal? To ty, Royal? ˙ Zadnej odpowiedzi. Wiatr poruszał gał˛eziami drzew, zmuszajac ˛ je do tajemniczego szeptu. W cieniu spowijajacym ˛ teren przy samym murze Mike widział wyra´znie nagrobek Huberta Marstena i nagle, nie wiadomo czemu, przyszedł mu na my´sl pies Wina wiszacy ˛ bez z˙ ycia na z˙ elaznych pr˛etach bramy. Spojrzenie. Zimne i pozbawione emocji. Wlepione w niego. C i e m n o s´ c i , n i e z a s t a n´ m n i e t u t a j . Poderwał si˛e na nogi, bo wydawało mu si˛e, z˙ e kto´s powiedział to na głos. — Niech ci˛e szlag trafi, Royal — mruknał. ˛ Wiedział ju˙z, z˙ e Snow na pewno nie przyjdzie i z˙ e b˛edzie musiał wszystko zrobi´c sam. Zajmie mu to du˙zo czasu.
130
By´c mo˙ze a˙z do zmroku. Zabrał si˛e do pracy, nie starajac ˛ zrozumie´c przyczyny dr˛eczacego ˛ go niepokoju i nie zastanawiajac ˛ si˛e, dlaczego to, co wielokrotnie robił bez najmniejszych oporów, teraz napawa go obezwładniajacym ˛ l˛ekiem. Szybkimi, oszcz˛ednymi ruchami zdjał ˛ z wydobytej z wykopu ziemi pasy sztucznej trawy i zwinawszy ˛ je w ciasne rulony zaniósł do zaparkowanego przed brama˛ samochodu. W chwili, gdy wyszedł poza teren cmentarza, przykre wra˙zenie, z˙ e jest obserwowany, natychmiast min˛eło. Wział ˛ z samochodu łopat˛e i ruszył z powrotem, ale niemal od razu zawahał si˛e i przystanał, ˛ spogladaj ˛ ac ˛ niepewnie w kierunku rozkopanego grobu. U´swiadomił sobie teraz, z˙ e to uczucie znikn˛eło nieco wcze´sniej, wtedy, gdy stracił z oczu stojac ˛ a˛ na dnie dołu trumn˛e. Bez trudu mógł sobie wyobrazi´c Danny’ego Glicka le˙zacego ˛ na jedwabnej poduszce z szeroko otwartymi oczami. Nie, to nie miało z˙ adnego sensu; przecie˙z nieboszczykom zawsze zamyka si˛e oczy. Widział kilka razy, jak robi to Carl Foreman. „Kleimy je”, powiedział kiedy´s Carl. „Głupio by było, gdyby umarlak zaczał ˛ nagle mruga´c do z˙ ałobników, nie?” Stanawszy ˛ ponownie nad grobem nabrał pełna˛ łopat˛e ziemi i rzucił ja˛ w dół. Upadła na błyszczac ˛ a,˛ mahoniowa˛ skrzyni˛e z głuchym łoskotem. Mike skrzywił si˛e, bo poczuł co´s w rodzaju zawrotu głowy i wyprostował, spogladaj ˛ ac ˛ na le˙zace ˛ nie opodal wie´nce. Co za cholerna strata pieni˛edzy, pomy´slał. Do jutra wszystkie kwiaty zwi˛edna.˛ Nigdy nie potrafił tego zrozumie´c. Je˙zeli ju˙z kto´s naprawd˛e ma za du˙zo forsy, to dlaczego nie wpłaci jej na konto Fundacji Walki z Rakiem albo nie da Pomocy Społecznej? Wtedy przynajmniej byłby z tego jaki´s po˙zytek. Wrzucił do dołu kolejna˛ łopat˛e ziemi i ponownie znieruchomiał. Albo we´zmy na przykład t˛e trumn˛e: pi˛ekna, mahoniowa trumna, warta pewnie co najmniej tysiac ˛ dolarów, a on jakby nigdy nic zasypuje ja˛ ziemia.˛ Glickowie wcale nie s´mierdzieli forsa,˛ a ubezpieczenie te˙z pewnie za to nie zapłaciło, bo kto ubezpiecza dwunastoletnie dzieci na wypadek s´mierci? Na pewno zadłu˙zyli si˛e po uszy tylko po to, z˙ eby kupi´c drewniana˛ skrzyni˛e, która i tak zgnije w ziemi. Nachylił si˛e, wbił łopat˛e po raz trzeci i z ociaganiem ˛ strzasn ˛ ał ˛ ziemi˛e do grobu. Znowu ten okropny łoskot. Wierzch trumny był ju˙z przysypany ziemia,˛ ale i tak wypolerowany maho´n błyszczał oskar˙zycielsko spod cienkiej warstwy piachu. P r z e s t a n´ n a m n i e p a t r z e c´ . Nast˛epna łopata. Łup. Cienie robiły si˛e coraz dłu˙zsze. Mike przerwał, spojrzał w gór˛e i zobaczył Dom Marstenów. Wschodnia s´ciana, na która˛ zawsze padały pierwsze promienie zwiastujacego ˛ nowy dzie´n sło´nca, wpatrywała si˛e zamkni˛etymi s´lepiami okien w bram˛e cmentarza, na której. . . Zmusił si˛e, z˙ eby wykona´c jeszcze jeden ruch. Łup.
131
Cz˛es´c´ ziemi zsun˛eła si˛e po bokach trumny, osiadajac ˛ na metalowych zawiasach. Gdyby teraz otworzy´c jej wieko, rozległoby si˛e gło´sne, przera´zliwe skrzypienie. P r z e s t a n´ n a m n i e p a t r z e c´ , d o c h o l e r y ! Zamachnał ˛ si˛e łopata,˛ ale doszedł do wniosku, z˙ e musi chwil˛e odpocza´ ˛c. Czytał kiedy´s — zdaje si˛e, z˙ e w National Enquirer — o naftowym bogaczu z Teksasu, który kazał si˛e pochowa´c w nowiutkim cadillaku Coupe de Ville. Zrobili to, a jak˙ze. Wykopali koparka˛ dół i opu´scili samochód za pomoca˛ d´zwigu. Cholera, i pomy´sle´c, z˙ e ludzie je˙zd˙za˛ gruchotami, które trzymaja˛ si˛e wyłacznie ˛ na słowo honoru, a jaka´s bogata s´winia ka˙ze si˛e zagrzeba´c w ziemi z samochodem warto´sci dziesi˛eciu tysi˛ecy dolarów, nie liczac ˛ dodatkowego wyposa˙zenia. . . Potrzasn ˛ ał ˛ raptownie głowa˛ i cofnał ˛ si˛e o krok. Niewiele brakowało, a wpadłby w jaki´s trans, czy co´s w tym rodzaju. Wra˙zenie, z˙ e jest bezustannie obserwowany, wyra´znie si˛e nasiliło. Rozejrzawszy si˛e stwierdził z przera˙zeniem, z˙ e zacz˛eło si˛e ju˙z zmierzcha´c. Promienie sło´nca o´swietlały ju˙z jedynie pi˛etro Domu Marstenów. Zegarek wskazywał dziesi˛ec´ po szóstej. Bo˙ze, min˛eła cała godzina, a on przerzucił zaledwie kilka łopat ziemi! Wział ˛ si˛e ostro do pracy, starajac ˛ si˛e o niczym nie my´sle´c. Łup, łup, łup, a potem odgłos ka˙zdego nast˛epnego uderzenia stawał si˛e coraz bardziej przytłumiony, w miar˛e jak rosła warstwa ziemi, z boku si˛egajac ˛ ju˙z solidnej, przewleczonej przez metalowe ucha kłódki. Z rozp˛edu machnał ˛ łopata˛ jeszcze dwa razy, po czym znieruchomiał. Kłódka? Dlaczego kto´s wpadł na pomysł, z˙ eby zamkna´ ˛c trumn˛e na kłódk˛e? Czy˙zby bali si˛e, z˙ e kto´s b˛edzie chciał dosta´c si˛e do s´rodka? Chyba tak, bo chyba nie chodziło o to, z˙ eby. . . — Przesta´n na mnie patrze´c, do cholery! — powiedział na głos Mike Ryerson i niemal jednocze´snie poczuł, z˙ e serce podchodzi mu do gardła. Najbardziej na s´wiecie pragnał ˛ teraz jednego: uciec stad ˛ jak najszybciej i jak najdalej. Opanował si˛e jedynie z najwy˙zszym trudem. To tylko przywidzenia, próbował si˛e uspokoi´c. Jak si˛e pracuje na cmentarzu, to pr˛edzej czy pó´zniej musi si˛e co´s takiego przytrafi´c. Zupełnie jak na jakim´s pieprzonym horrorze: dwunastoletni martwy dzieciak z szeroko otwartymi oczami. . . — Bo˙ze, przesta´n! — j˛eknał, ˛ kierujac ˛ przera˙zone spojrzenie na Dom Marstenów. Sło´nce o´swietlało ju˙z tylko dach. Było pi˛etna´scie po szóstej. Po´spiesznie zabrał si˛e do roboty, usiłujac ˛ za wszelka˛ cen˛e nie dopu´sci´c do siebie cisnacych ˛ si˛e ze wszystkich stron my´sli. Uczucie, z˙ e jest obserwowany, zamiast osłabna´ ˛c, przybrało jeszcze na sile, a ka˙zdy kolejny ruch przychodził mu z coraz wi˛ekszym trudem. Trumna znikn˛eła ju˙z pod cienka˛ warstwa˛ ziemi, ale nadal było wyra´znie wida´c jej podłu˙zny kształt. Ku swemu zdziwieniu stwierdził, z˙ e odmawia po cichu modlitw˛e za zmarłych. 132
Słyszał ja˛ niedawno, gdy siedział w lesie i jadł kanapk˛e. Módlmy si˛e za naszego brata do Pana naszego, Jezusa Chrystusa, który. . . (O, mój ojcze, obdarz mnie swa˛ łaska.) ˛ Przerwał i zajrzał do grobu. Był gł˛eboki. Bardzo gł˛eboki. Cienie nadchodzacej ˛ nocy ju˙z go wypełniły niczym jaka´s złowroga, z˙ ywa istota. Dzisiaj nie uda mu si˛e go zasypa´c. Nie ma nawet mowy. Ja jestem zmartwychwstaniem i z˙ yciem. Ten, kto z˙ yje we mnie, z˙ y´c b˛edzie wiecznie. . . (Władco Much, obdarz mnie swa˛ łaska.) ˛ Tak, oczy sa˛ otwarte. To dlatego wcia˙ ˛z wydaje mu si˛e, z˙ e kto´s go obserwuje. Carl po˙załował kleju, powieki uniosły si˛e niczym zasłony w oknie i teraz mały Glick wpatruje si˛e prosto w niego. Co´s trzeba z tym zrobi´c. . . . i nikt, kto wierzy we mnie, nie zazna wiecznej s´mierci. . . (Przynosz˛e ci w ofierze zgniłe mi˛eso i rozkładajace ˛ si˛e ciało.) Trzeba odgarna´ ˛c ziemi˛e. Odgarna´ ˛c ja,˛ rozwali´c łopata˛ kłódk˛e, otworzy´c trumn˛e i zamkna´ ˛c te okropne oczy. Nie ma przy sobie kleju, ale znalazł w kieszeni dwie srebrne monety. Srebro. Tak, wła´snie tego chłopcu trzeba. Wiszace ˛ nad Domem Marstenów sło´nce o´swietlało ju˙z jedynie najdalsze, zachodnie kra´nce miasteczka. Cho´c wszystkie okiennice były zamkni˛ete. Mike nie miał najmniejszych watpliwo´ ˛ sci, z˙ e dom na wzgórzu wpatruje si˛e w niego z nat˛ez˙ eniem. Ty wskrzesiłe´s martwych, przywołujac ˛ ich z powrotem do z˙ ycia. Prosimy Ci˛e, daj naszemu bratu Danielowi z˙ ycie wieczne. . . (Spełniłem ofiar˛e na twoja˛ cze´sc´ . Daj˛e ci ja˛ moja˛ lewa˛ r˛eka.) ˛ Nagle Mike wskoczył do otwartego grobu i zaczał ˛ gwałtownymi ruchami odkopywa´c trumn˛e, wyrzucajac ˛ w gór˛e brunatne fontanny ziemi. Kiedy łopata uderzyła w drewniane wieko, odrzucił ja,˛ padł na kolana i doko´nczył dzieła r˛ekami, po czym ponownie wział ˛ narz˛edzie do r˛eki i raz za razem poczał ˛ uderza´c w zatrza´sni˛eta˛ kłódk˛e. Od strony strumienia zacz˛eły dobiega´c pierwsze d´zwi˛eki wieczornego koncertu z˙ ab, a w lesie rozległo si˛e płaczliwe zawodzenie lelka. Za dziesi˛ec´ siódma. Co ja robi˛e, przemkn˛eło mu przez głow˛e zdumione pytanie. Bo˙ze, co ja robi˛e? Znieruchomiał na chwil˛e, usiłujac ˛ si˛e nad tym zastanowi´c, ale jaki´s dra˙ ˛zacy ˛ najgł˛ebsze pokłady jego s´wiadomo´sci głos pop˛edzał go, z˙ eby si˛e s´pieszył, dopóki nie zaszło sło´nce. . . Ciemno´sci, nie zasta´n mnie tutaj. Zamachnał ˛ si˛e łopata,˛ uderzył jeszcze raz i kłódka odskoczyła z gło´snym trzaskiem. W ostatnim przebłysku zdrowego rozsadku ˛ przez kilka sekund wpatrywał si˛e w nia˛ wytrzeszczonymi oczami, a potem, nie zwa˙zajac ˛ na stru˙zki potu z˙ łobiace ˛
133
jasne smugi na jego pokrytej brudem twarzy wypełzł z grobu, poło˙zył si˛e na brzuchu tu˙z przy jego kraw˛edzi, chwycił za wystajace ˛ uchwyty przy wieku trumny i pociagn ˛ ał ˛ z całej siły do siebie. Na niebie pojawiła si˛e jasna plamka Wenus. Wieko zaskrzypiało dokładnie tak, jak sobie wyobra˙zał, odsłaniajac ˛ najpierw ró˙zowy jedwab, potem ciemny r˛ekaw (Danny został pochowany w garniturku od Pierwszej Komunii), a potem. . . potem twarz. Mike zakrztusił si˛e własnym oddechem. Oczy były otwarte. Dokładnie tak, jak si˛e tego spodziewał. Szeroko otwarte i błyszczace. ˛ W ró˙zowej, niemal tryskajacej ˛ energia˛ twarzy nie sposób było doszuka´c si˛e z˙ adnych znamion s´mierci. Mike usiłował oderwa´c spojrzenie od tych roziskrzonych, wpatrujacych ˛ si˛e w niego oczu, ale nie mógł. — Bo˙ze. . . - j˛eknał. ˛ Czerwona tarcza sło´nca znikn˛eła za horyzontem.
5 Mark Petrie pracował w swoim pokoju nad modelem potwora doktora Frankensteina, słuchajac ˛ jednocze´snie dobiegajacej ˛ z dołu rozmowy rodziców. Jego pokój znajdował si˛e na pi˛etrze domu przy południowej Jointer Avenue; co prawda, obecnie dom był ogrzewany za pomoca˛ nowoczesnego pieca olejowego, ale w s´cianach pozostały jeszcze stare przewody wentylacyjne z zamkni˛etymi metalowymi kratkami otworami. W dawnych czasach docierało nimi z kuchni ciepłe powietrze, ale i tak kobieta, która wraz ze swoim m˛ez˙ em mieszkała w tym domu od roku 1873 do 1896, zawsze brała do łó˙zka gorac ˛ a,˛ zawini˛eta˛ we flanelowa˛ szmatk˛e cegł˛e. Teraz przewody wentylacyjne słu˙zyły innemu celowi, bo równie znakomicie przenosiły wszelkie d´zwi˛eki. Chocia˙z rodzice siedzieli w salonie, słyszał ich tak dobrze, jakby stali tu˙z za jego drzwiami. Kiedy´s, kiedy jeszcze w starym domu ojciec przyłapał go na podsłuchiwaniu — Mark miał wtedy sze´sc´ lat — zacytował mu stare, angielskie porzekadło: Nigdy nie staraj si˛e słucha´c zbyt pilnie, bo mo˙zesz usłysze´c co´s, co ci si˛e wcale nie spodoba. Mo˙zna na to było odpowiedzie´c innym przysłowiem: Zawsze lepiej dmucha´c na zimne. Majac ˛ dwana´scie lat Mark był mniejszy i delikatniej zbudowany od wi˛ekszos´ci swoich rówie´sników, natomiast poruszał si˛e z wdzi˛ekiem i lekko´scia˛ rzadko spotykana˛ w tym wieku, kiedy to chłopcy wydaja˛ si˛e składa´c niemal wyłacznie ˛ z kolan, łokci i strupów. Miał jasna,˛ prawie mleczna˛ cer˛e i rysy twarzy, które 134
w przyszło´sci powinny sta´c si˛e orlimi, a na razie wydawały si˛e po prostu kobiece. Jeszcze przed potyczka˛ z Richie’m Boddinem doznawał z tego powodu ró˙znych przykro´sci, ale postanowił, z˙ e zawsze sam b˛edzie sobie dawał rad˛e ze wszystkim. Przekonał si˛e, z˙ e wi˛ekszo´sc´ szkolnych zabijaków to wielcy, brzydcy i niezgrabni chłopcy. Inni bali si˛e ich, poniewa˙z tamci byli silni i nigdy nie walczyli fair, z czego wypływał wniosek, z˙ e ten, kto nie obawiał si˛e otrzyma´c kilku szturcha´nców i potrafił walczy´c jeszcze bardziej nieczysto, miał powa˙zne szans˛e na pokonanie ka˙zdego z nich. Richie Boddin stanowił pierwsze pełne potwierdzenie tej teorii; on, a tak˙ze pewien osiłek ze szkoły w Kittery. Tamten, pokonany, ale nie upokorzony, obwie´scił szkolnej społeczno´sci, z˙ e on i Mark sa˛ od tej pory najlepszymi kumplami, Mark za´s, cho´c uwa˙zał go za chodzac ˛ a˛ stert˛e gówna, temu nie zaprzeczył, udowadniajac ˛ w ten sposób, z˙ e wie, czym jest dyplomacja. Z osiłkami si˛e nie rozmawia, tylko ich bije, jest to jedyny j˛ezyk, jaki rozumieja.˛ Mark podejrzewał, i˙z to jest jedna z przyczyn, dla których s´wiat wyglada ˛ tak wła´snie, a nie inaczej. W dniu, w którym stłukł Boddina, został odesłany do domu i kiedy ju˙z wysłuchał reprymendy rozgniewanego ojca i przygotował si˛e z rezygnacja˛ na tradycyjne lanie zwini˛eta˛ gazeta,˛ powiedział, z˙ e Hitler był w sercu takim wła´snie Richie’m Boddinem. Ojciec wybuchnał ˛ wtedy niepohamowanym s´miechem, który udzielił si˛e nawet matce, i lanie zostało darowane. — Czy sadzisz, ˛ z˙ e to w jaki´s sposób na niego wpłyn˛eło. Henry? — zapytała June Petrie. — Trudno. . . powiedzie´c. — Mark domy´slił si˛e, z˙ e w przerwie mi˛edzy dwoma słowami ojciec zapalał fajk˛e. — Zawsze ma twarz pokerzysty. — Cicha woda płynie gł˛eboko — zauwa˙zyła matka. Ciagle ˛ powtarzała, z˙ e cicha woda płynie gł˛eboko albo z˙ e to długa droga bez powrotu. Bardzo kochał ich obydwoje, lecz czasem wydawali mu si˛e niemal tak samo nad˛eci, jak oprawione w twarde okładki ksia˙ ˛zki w bibliotece. I tak samo zakurzeni. — Szli przecie˙z wła´snie do niego — podj˛eła po chwili milczenia. — Chcieli pobawi´c si˛e kolejka.˛ . . A teraz jeden nie z˙ yje, a drugi zaginał! ˛ Nie staraj si˛e sam siebie oszuka´c, Henry. On musi w zwiazku ˛ z tym co´s czu´c. — Na szcz˛es´cie stoi mocno obiema nogami na ziemi — odparł ojciec. — Cokolwiek czuje, na pewno daje sobie z tym znakomicie rad˛e. Mark przykleił potworowi lewe rami˛e. Był to specjalny, s´wiecacy ˛ w ciemno´sci zielonym, fosforyzujacym ˛ blaskiem model firmy Aurora, podobnie jak plastikowy Jezus, którego dostał na religii za nauczenie si˛e na pami˛ec´ całego Psalmu nr 119. — Nieraz wydaje mi si˛e, z˙ e powinni´smy mie´c jeszcze jedno dziecko — powiedział ojciec. — Przede wszystkim byłoby to z korzy´scia˛ dla Marka. — Chyba nie chcesz powiedzie´c, z˙ e nie próbowali´smy — zauwa˙zyła figlarnym tonem matka. Ojciec tylko mruknał ˛ co´s niewyra´znie w odpowiedzi. Zapadła długa cisza. Mark wiedział, z˙ e ojciec w tym czasie przeglada ˛ Wall Street Journal, matka za´s 135
czyta ksia˙ ˛zk˛e Jane Austen albo Henry’ego Jamesa. Czytała je niemal bez przerwy, co napawało go niejakim zdumieniem, nie rozumiał bowiem, po co wraca´c jeszcze raz do ksia˙ ˛zki, która˛ ju˙z si˛e przeczytało. — My´slisz, z˙ e mo˙zna mu pozwoli´c chodzi´c do lasu za domem? — przerwała milczenie matka. — W miasteczku mówili, z˙ e sa˛ tam jakie´s lotne piaski, czy co´s w tym rodzaju. . . — Kilka mil stad. ˛ Mark przykleił drugie rami˛e. Miał ju˙z cały zestaw plastikowych potworów, ustawionych w sposób zmieniajacy ˛ si˛e za ka˙zdym razem, kiedy przybywał nowy element. To był bardzo dobry zestaw. W rzeczywisto´sci tamtej nocy, kiedy stało si˛e. . . to, co si˛e stało, Mark i Ralphie chcieli wła´snie obejrze´c jego potwory. — Chyba mo˙zna — uzupełnił ojciec swoja˛ odpowied´z. — Tylko nie po ciemku, oczywi´scie. — Mam nadziej˛e, z˙ e po tym okropnym pogrzebie nie b˛edzie mu si˛e s´niło nic złego. Mark niemal zobaczył, jak ojciec wzrusza ramionami. — To na pewno przykre, ale s´mier´c i rozpacz tak˙ze stanowia˛ cz˛es´c´ z˙ ycia. Chyba ju˙z pora, z˙ eby zaczał ˛ si˛e do tego przyzwyczaja´c. — Mo˙ze masz racj˛e. Kolejna, długa chwila milczenia. Co b˛edzie teraz? Mo˙ze „Dziecko ro´snie po to, z˙ eby sta´c si˛e dorosłym”? Albo „Je´sli zegniesz gałazk˛ ˛ e, nachyli si˛e całe drzewo”? Mark przykleił potwora do podstawki, która˛ stanowił nagrobek o mocno przechylonej płycie. ˙ — Zyciu zawsze towarzyszy s´mier´c. Wiem tylko tyle, z˙ e mnie na pewno co´s si˛e przy´sni. — Tak? — Ten Foreman to prawdziwy artysta, cho´c to brzmi troch˛e głupio. Chłopiec wygladał ˛ zupełnie tak, jakby spał. Tylko czekałam, a˙z otworzy oczy, ziewnie i. . . Nie rozumiem, dlaczego ludzie zadaja˛ sobie ból, odprawiajac ˛ wszystkie uroczysto´sci przy otwartej trumnie. Jest w tym co´s poga´nskiego. — No, ale ju˙z po wszystkim. — Tak, na szcz˛es´cie. To chyba dobry chłopiec, prawda? — Mark? Najlepszy, jakiego mo˙zna sobie wymarzy´c. Mark u´smiechnał ˛ si˛e. — Jest co´s ciekawego w telewizji? — Sprawdz˛e. Mark przestał słucha´c; powa˙zna rozmowa dobiegła ko´nca. Ustawił model do wyschni˛ecia na parapecie. Najdalej za pi˛etna´scie minut matka zawoła z dołu, z˙ eby ju˙z kładł si˛e spa´c. Wyjał ˛ z szafki pi˙zam˛e i zaczał ˛ si˛e rozbiera´c. W gruncie rzeczy matka zupełnie niepotrzebnie tak bardzo troszczy si˛e o jego psychik˛e, która wcale nie jest specjalnie delikatna. Zreszta,˛ nie istnieje z˙ a136
den szczególny powód, dla którego miałaby taka˛ by´c. Mimo pewnej oszcz˛edno´sci i gracji ruchów był zupełnie normalnym, dwunastoletnim chłopcem. Jego rodzina nale˙zała do górnej warstwy s´redniej z szerokimi perspektywami, mał˙ze´nstwo rodziców za´s było w pełni udane. Kochali si˛e szczerze i gł˛eboko, cho´c mo˙ze oka˙ zywali swe uczucia w nieco szorstki sposób. Zycie Marka nie obfitowało w z˙ adne tragiczne wydarzenia, kilka za´s szkolnych bójek, w jakich brał udział, nie pozostawiło w jego psychice najmniejszego s´ladu. Był pod wieloma wzgl˛edami podobny do swoich rówie´sników i miał zbli˙zone zainteresowania. Tym, co go od nich ró˙zniło, była chłodna i rzeczowa samokontrola niespotykana w tym wieku. Nikt mu jej nie wpajał, po prostu si˛e z nia˛ urodził. Kiedy jego ukochany pies Chopper został potracony ˛ przez samochód, Mark uparł si˛e, z˙ eby i´sc´ razem z matka˛ do weterynarza, kiedy za´s weterynarz powiedział: „B˛ed˛e musiał pomóc mu zasna´ ˛c, chłopcze”, odparł: „Pan nie pomo˙ze mu zasna´ ˛c, tylko go zabije, prawda?” Weterynarz przyznał mu racj˛e, a wtedy Mark zgodził si˛e, ale najpierw mocno ucałował psa. Było mu bardzo smutno, lecz nie płakał i nawet nie odczuwał takiej potrzeby. Matka zalewała si˛e łzami, ale w trzy dni pó´zniej ju˙z prawie nie pami˛etała o Chopperze, natomiast Mark postanowił nigdy o nim nie zapomnie´c. Taki wła´snie był po˙zytek z niepłakania; płaka´c znaczyło tyle, co wysika´c wszystko na ziemi˛e. Zarówno znikni˛ecie Ralphie’ego Glicka, jak i pó´zniejsza s´mier´c Danny’ego wstrzasn˛ ˛ eły nim, ale go nie przeraziły. Usłyszał w sklepie, jak jeden z m˛ez˙ czyzn mówił, z˙ e Ralphie’ego najprawdopodobniej porwał jaki´s zboczeniec seksualny. Mark wiedział, kim sa˛ zbocze´ncy. Robili ci co´s, od czego mieszało im si˛e w głowie, a potem ci˛e dusili (we wszystkich komiksach duszone ofiary zawsze mówiły „Arrrgggh”) i wrzucali do z˙ wirowni albo chowali pod podłoga˛ opuszczonej szopy. Gdyby jemu jaki´s zboczeniec zaproponował kiedy´s cukierka czy co´s w tym rodzaju, kopnałby ˛ go prosto w jaja i uciekł, gdzie pieprz ro´snie. — Mark? — dobiegł z dołu głos matki. — Tak, tak, ju˙z si˛e kład˛e — odpowiedział i ponownie si˛e u´smiechnał. ˛ — Tylko nie zapomnij umy´c uszu. — Dobrze. Poruszajac ˛ si˛e z wdzi˛ekiem i gracja˛ zszedł po schodach, z˙ eby z˙ yczy´c im dobrej nocy. W progu przystanał ˛ na chwil˛e i rzucił przelotne spojrzenie na stół zastawiony plastikowymi potworami. Szczerzacy ˛ kły Dracula nachylał si˛e gro´znie nad le˙zac ˛ a˛ na ziemi dziewczyna.˛ Szalony Doktor torturował rozciagni˛ ˛ eta˛ na specjalnym rusztowaniu kobiet˛e, Mr Hyde za´s podkradał si˛e od tyłu do wracajacego ˛ spokojnie do domu m˛ez˙ czyzny. ´ Zrozumie´c s´mier´c? Prosz˛e bardzo. Smier´ c przychodzi wtedy, kiedy dopadnie ci˛e który´s z potworów.
137
6 Roy McDougall zajechał przed wej´scie do swojej przyczepy o wpół do dziewiatej ˛ wieczorem, dwa razy nacisnał ˛ mocno pedał gazu i przekr˛ecił kluczyk w stacyjce starego forda. Tłumik był kompletnie przerdzewiały, nie działał z˙ aden kierunkowskaz, a w przyszłym miesiacu ˛ trzeba b˛edzie zapłaci´c nast˛epna˛ rat˛e. Wspaniały samochód. Wspaniałe z˙ ycie. Z wn˛etrza domu dochodził płacz dziecka i wrzask usiłujacej ˛ je uspokoi´c Susan. Wspaniałe mał˙ze´nstwo. Wysiadł z wozu i niemal natychmiast potknał ˛ si˛e o jeden z kamieni, które ubiegłego lata naznosił przed dom, majac ˛ zamiar uło˙zy´c z nich s´cie˙zk˛e prowadzac ˛ a˛ od podjazdu do samych drzwi. — Niech to szlag — mruknał, ˛ rozcierajac ˛ stłuczona˛ łydk˛e. Był bardzo pijany. Sko´nczył robot˛e o trzeciej, a potem siedział u Della pijac ˛ na umór z Hankiem Petersem i Buddym Mayberrym. Hank ostatnio był przy forsie i wszystkim stawiał. Roy doskonale wiedział, co Susan my´sli o jego kole˙zkach. I bardzo dobrze, niech ja˛ drzwi s´cisna.˛ Co to, człowiek nawet w sobot˛e czy w niedziel˛e nie mo˙ze wypi´c paru piw, cho´c cały tydzie´n haruje jak dziki osioł i nawet bierze nadgodziny w weekend, z˙ eby troch˛e dorobi´c? Co ona, chce zgrywa´c jaka´ ˛s s´wi˛eta,˛ czy co? Siedzi cały dzie´n w domu i nie ma nic innego do roboty jak tylko sprzata´ ˛ c, gada´c o głupotach z listonoszem i pilnowa´c dzieciaka, z˙ eby nie wpełzł do piekarnika. Ostatnio co´s słabo go pilnowała, bo cholerny gówniarz spadł jej ze stołu w czasie przewijania. Gdzie´s ty była, do diabła? Trzymałam go, Roy, naprawd˛e, ale on tak strasznie si˛e wyrywa. Wyrywa si˛e, niech to szlag. Czujac, ˛ jak wzbiera w nim w´sciekło´sc´ , ruszył w kierunku drzwi. Stłuczona noga bolała jak diabli, ale ona na pewno nie oka˙ze mu nawet odrobiny współczucia. Co ona wła´sciwie robi, kiedy on wyciska z siebie siódme poty, z˙ eby nie podpa´sc´ temu skurwielowi mistrzowi? Czyta jakie´s durnowate pi´smidła i wsuwa wi´snie w czekoladzie albo oglada ˛ telewizj˛e i wsuwa wi´snie w czekoladzie, albo plotkuje przez telefon i wsuwa wi´snie w czekoladzie. Miała coraz wi˛ecej pryszczy na twarzy i na tyłku. Jeszcze troch˛e, a nie b˛edzie mo˙zna odró˙zni´c jednego od drugiego. Otworzył z rozmachem drzwi i wszedł do s´rodka. Widok, jaki ujrzał, uderzył go z wstrzasaj ˛ ac ˛ a˛ siła,˛ przebijajac ˛ si˛e przez mgł˛e alkoholowego zamroczenia niczym chla´sni˛ecie mokrym r˛ecznikiem : dziecko, nagie i zapłakane, z krwia˛ cieknac ˛ a˛ z nosa; trzymajaca ˛ je oburacz ˛ Sandy w bluzce wysmarowanej krwia,˛ spogladaj ˛ aca ˛ przez rami˛e w kierunku drzwi z wyrazem zaskoczenia na twarzy; le˙zaca ˛ na podłodze pieluszka. Randy, wcia˙ ˛z jeszcze z podsiniaczonymi oczami, uniósł obie raczki ˛ w błagalnym ge´scie. — Co tu si˛e dzieje? — zapytał powoli Roy. 138
-Nic, on tylko. . . — Uderzyła´s go -stwierdził bezbarwnym tonem. — Nie chciał le˙ze´c spokojnie przy przewijaniu wi˛ec go uderzyła´s. — Nie! — zaprzeczyła po´spiesznie. — Po prostu wyszarpnał ˛ si˛e i uderzył w nos, to wszystko. — Powinienem ci˛e stłuc na kwa´sne jabłko — powiedział. — Roy, on tylko uderzył si˛e w nos. . . Poczuł, z˙ e nagle opuszcza go cała energia. — Co jest na kolacj˛e? — zapytał. — Hamburgery — odparła potulnie i wytarła dziecku nos skrajem bluzki, odsłaniajac ˛ fałd˛e tłuszczu na brzuchu. Ju˙z nigdy nie b˛edzie wygladała ˛ tak, jak przed dzieckiem, pomy´slał Roy. Nawet si˛e nie stara. — Zrób co´s, z˙ eby si˛e zamknał. ˛ — Przecie˙z. . . — Ma si˛e zamkna´ ˛c, rozumiesz! — ryknał ˛ Roy i Randy, który ju˙z wła´sciwie tylko cicho pochlipywał, rozwrzeszczał si˛e ponownie. — Dam mu je´sc´ — powiedziała Sandy. ´ agn — Mnie te˙z. — Sci ˛ ał ˛ kurtk˛e. — Jezu, ale tu burdel. Co ty robisz przez cały dzie´n? Pieprzysz si˛e sama ze soba,˛ czy jak? — Roy! — wykrztusiła, sprawiajac ˛ wra˙zenie lekko zszokowanej, a potem zachichotała bez sensu. Niedawny napad w´sciekło´sci spowodowany przez dziecko, które nie chciało da´c si˛e spokojnie przewina´ ˛c, wydawał si˛e ju˙z czym´s odległym i nierzeczywistym. Równie dobrze mogła o tym czyta´c albo oglada´ ˛ c w telewizji. — Daj mi kolacj˛e i troch˛e posprzataj ˛ ten pierdolnik. — Dobrze, Roy. Oczywi´scie. Wyj˛eła z lodówki butelk˛e i dała ja˛ dziecku. Randy natychmiast zaczał ˛ łapczywie ssa´c, przenoszac ˛ spojrzenie małych, zapuchni˛etych oczu z matki na ojca i z powrotem. — Roy? — Czego? — Ju˙z si˛e sko´nczyło. — Niby co? — No, wiesz. Masz dzisiaj ochot˛e? — Pewnie — odpowiedział. — Pewnie — powtórzył po chwili. Wspaniałe z˙ ycie, pomy´slał. Nie ma co, wspaniałe z˙ ycie.
7 Nolly Gardener słuchał stacji nadajacej ˛ non stop przeboje rock and rollowe i pstrykał palcami w takt muzyki, kiedy zadzwonił telefon. 139
— Przycisz troch˛e, co? — poprosił Parkins odkładajac ˛ krzy˙zówk˛e. — Jasne. — Nolly przekr˛ecił gałk˛e, ale nie przestał wybija´c rytmu. — Halo? — powiedział Parkins podnoszac ˛ słuchawk˛e. — Szeryf Gillespie? — Tak. — Mówi agent Tom Hanrahan. Mam informacje, o które pan prosił. — Miło mi, z˙ e tak szybko si˛e uwin˛eli´scie. — Niestety, nie jest tego zbyt du˙zo. — Trudno — odparł Parkins. — W takim razie, słucham. — Ben Mears był przesłuchiwany w zwiazku ˛ z tragicznym wypadkiem motocyklowym w stanie Nowy Jork, ale nie wniesiono przeciwko niemu z˙ adnego oskar˙zenia. Zgin˛eła jego z˙ ona, Miranda. Według zezna´n s´wiadków jechał powoli, a w krwi nie stwierdzono alkoholu. Najprawdopodobniej trafił na kału˙ze˛ , czy co´s w tym rodzaju. Je˙zeli chodzi o przekonania polityczne, to zawsze był troch˛e lewicowy. Brał udział w marszu pokojowym w Uniwersytecie Princeton w 1966, przemawiał podczas antywojennego zlotu w Brooklynie w 1967, a potem w czasie marszów na Waszyngton w 1968 i 1970. Aresztowany raz, w trakcie pokojowego marszu w San Francisco w listopadzie 1971.I to wszystko, co o nim wiemy. — A tamci dwaj? — Kurt Barlow, przez „k”. Jest naturalizowanym Brytyjczykiem. Urodzony w Niemczech, uciekł w 1938 do Anglii, najprawdopodobniej prze´sladowany przez Gestapo. Nie mamy dost˛epu do z˙ adnych wcze´sniejszych informacji, ale wszystko wskazuje na to, z˙ e powinien mie´c gdzie´s około siedemdziesiatki. ˛ W rzeczywisto´sci nazywa si˛e Breichen. Od 1945 ma firm˛e handlowa˛ w Londynie, ale raczej pozostaje w cieniu. Mniej wi˛ecej od tego czasu współpracuje ze Strakerem, który załatwia wszystkie formalno´sci. — Tak? — Straker urodził si˛e w Anglii. Ma teraz pi˛ec´ dziesiat ˛ osiem lat. Jego ojciec miał w Manchesterze wytwórni˛e mebli. Zostawił synowi sporo pieni˛edzy, a on te˙z wiedział, jak nale˙zy robi´c interesy. Razem z tym Barlowem przyjechali do Stanów półtora roku temu i zwrócili si˛e o zgod˛e na przedłu˙zenie pobytu. Nic wi˛ecej o nich nie mamy, mo˙ze tylko to, z˙ e chyba sa˛ pedałami. — No tak — westchnał ˛ Parkins. — Mniej wi˛ecej tego wła´snie si˛e spodziewałem. — Gdyby pan potrzebował czego´s wi˛ecej, mo˙zemy poprosi´c o pomoc Wydział Przest˛epstw i Scotland Yard. — Nie, nie trzeba. — Aha, nie stwierdzili´smy z˙ adnego zwiazku ˛ mi˛edzy Mearsem a tymi dwoma. Chyba z˙ e to co´s zakamuflowanego. — W porzadku. ˛ Bardzo dzi˛ekuj˛e. — Od tego jeste´smy. Gdyby pan jeszcze czego´s chciał, prosz˛e da´c nam zna´c. 140
— Oczywi´scie. Jeszcze raz dzi˛ekuj˛e. Odło˙zył słuchawk˛e na widełki i zapatrzył si˛e na nia˛ z namysłem. — Kto to był, Park? — zapytał Nolly, ponownie nastawiajac ˛ gło´sniej radio. — Excellent Cafe. Nie maja˛ szynki, tylko ser i sałat˛e. — Je´sli chcesz, to w mojej szufladzie stoi d˙zem truskawkowy. — Nie, dzi˛eki — mruknał ˛ Parkins i ponownie westchnał. ˛
8 Nad wysypiskiem ciagle ˛ unosił si˛e dym. Dud Rogers szedł skrajem hałdy, wdychajac ˛ ostry, intensywny zapach. Pod jego stopami trzeszczało szkło, a ka˙zdy krok wzbijał w gór˛e obłoczki czarnego popiołu. Tu˙z obok, w rytm podmuchów wiatru to przygasały, to znów roz˙zarzały si˛e intensywniejszym, ró˙zowym blaskiem cz˛es´ciowo zw˛eglone szczatki ˛ i nie dopalone fragmenty trudnych do zidentyfikowania przedmiotów. Co jaki´s czas rozlegała si˛e stłumiona eksplozja, gdy wybuchała jaka´s z˙ arówka lub pusty pojemnik po aerozolu. Dzi´s rano spod s´mieci wyszło bardzo du˙zo szczurów, wi˛ecej ni˙z kiedykolwiek. Zastrzelił równe trzy tuziny, a kiedy wreszcie schował pistolet do kabury, lufa była tak goraca, ˛ z˙ e nie mógł jej dotkna´ ˛c. Pot˛ez˙ ne okazy, niektóre po dwie stopy długo´sci. Ciekawe, z˙ e ich liczebno´sc´ zmieniała si˛e niemal co roku. Pewnie miało to jaki´s zwiazek ˛ z pogoda.˛ Je˙zeli zacznie ich szybko przybywa´c, b˛edzie musiał zacza´ ˛c rozsypywa´c trutk˛e, czego nie robił od 1964 roku. O, jeszcze jeden, pod metalowa˛ płyta˛ pełniac ˛ a˛ rol˛e zapory przeciwogniowej. Dud wyciagn ˛ ał ˛ pistolet, odbezpieczył go, wycelował i nacisnał ˛ spust. Pocisk trafił w ziemi˛e tu˙z przed pyskiem szczura, obsypujac ˛ go fontanna˛ piachu, ale zwierz˛e, zamiast rzuci´c si˛e do ucieczki, usiadło na tylnych łapach i spojrzało na niego s´wiecacymi ˛ czerwono s´lepiami. Cholera, niektóre to sa˛ odwa˙zne! ˙ — Zegnam, panie szczurze — powiedział Dud i wycelował ponownie. Bach. Szczur szarpnał ˛ si˛e i padł na ziemi˛e, wstrzasany ˛ drgawkami. Dud podszedł do niego i szturchnał ˛ go stopa.˛ Szczur ostatkiem sił wbił z˛eby w podeszw˛e buta. — Sukinsyn — wycedził Dud, rozgniatajac ˛ mu obcasem głow˛e. Kiedy si˛e nachylił, z˙ eby mu si˛e dokładniej przyjrze´c, przyszła mu na my´sl Ruthie Crockett, która nigdy nie nosiła stanika. Cz˛esto paradowała w cienkich, wełnianych sweterkach i wtedy mo˙zna było dostrzec jej sutki, rysujace ˛ si˛e wyra´znie pod delikatnym materiałem. Gdyby chwyci´c ja˛ za te cycuszki i troch˛e pomi˛etosi´c, mała suczka na pewno od razu. . . Chwycił szczura za ogon i zakr˛ecił nim młynka. — Co by´s powiedziała, Ruthie, gdyby´s znalazła go w piórniku? — zapytał na głos. Ten pomysł bardzo mu si˛e spodobał, wi˛ec zarechotał chrapliwie, kiwajac ˛ swoja˛ przekrzywiona˛ na bok głowa.˛ 141
Cisnał ˛ szczura daleko na dymiac ˛ a˛ hałd˛e. Kiedy si˛e odwrócił, dostrzegł po prawej stronie, w odległo´sci jakich´s pi˛ec´ dziesi˛eciu stóp, wysoka,˛ nadzwyczaj chuda˛ posta´c. Dud wytarł dłonie w swoje zielone spodnie i ruszył w tamtym kierunku. — Wysypisko jest zamkni˛ete, prosz˛e pana. M˛ez˙ czyzna odwrócił si˛e do niego. Miał my´slac ˛ a˛ twarz, z wystajacymi ˛ ko´sc´ mi policzkowymi, o´swietlona˛ pełgajacym ˛ blaskiem dogasajacego ˛ ognia, włosy niemal białe, przetykane pasmami stalowej szaro´sci, zaczesane do tyłu jak u tych wyfraczonych pianistów, których czasem pokazywali w telewizji, jego oczy za´s, w których odbijały si˛e roz˙zarzone w˛egle, miały barw˛e krwistoczerwona.˛ — Doprawdy? — zapytał uprzejmie z ledwie uchwytnym, trudnym do okres´lenia akcentem. Mógł by´c z˙ abojadem albo emigrantem ze s´rodkowej Europy. — Przyszedłem, z˙ eby popatrze´c na ogie´n. Jest nadzwyczaj pi˛ekny. — Aha — przyznał mu racj˛e Dud. — Pan gdzie´s tu mieszka? — Owszem, od niedawna, w waszym uroczym miasteczku. Du˙zo pan zabija szczurów? — Sporo. Ostatnio strasznie ich si˛e namno˙zyło. Czy to przypadkiem nie pan jest tym facetem, który kupił Dom Marstenów? — Drapie˙zniki — powiedział nieznajomy, zakładajac ˛ r˛ece do tyłu. Dud spostrzegł ze zdziwieniem, z˙ e m˛ez˙ czyzna ma na sobie kompletny, elegancki garnitur. — Kocham nocne drapie˙zniki. Szczury. . . sowy. . . wilki. . . Czy w tej okolicy sa˛ wilki? — Gdzie˙z tam — odparł Dud. — Dwa lata temu jaki´s go´sc´ z Durham zastrzelił kojota. Co najwy˙zej trafiaja˛ si˛e zdziczałe psy. . . — Psy! — przerwał mu z obrzydzeniem obcy. — Wstr˛etne stworzenia, słu˙zalcze i trz˛esace ˛ ze strachu na ka˙zdy nieznany odgłos. Potrafia˛ tylko wy´c i skamle´c. Wypatroszy´c je, powiadam, wszystkie wypatroszy´c! — Eee. . . Jako´s nigdy w ten sposób o tym nie my´slałem — bakn ˛ ał ˛ niepewnie Dud, cofajac ˛ si˛e odruchowo o krok. — Wie pan, przyjemnie tak sobie z kim´s od czasu do czasu pogaw˛edzi´c, ale wysypisko jest zamkni˛ete od szóstej, a teraz jest ju˙z prawie wpół do dziesiatej, ˛ wi˛ec. . . — Oczywi´scie. Mimo to nic nie wskazywało na to, z˙ eby nieznajomy miał zamiar odej´sc´ . Dud pomy´slał, z˙ e trafiła mu si˛e niemała gratka; całe miasteczko — mo˙ze z wyjatkiem ˛ Crocketta, który chyba co´s wiedział — zastanawiało si˛e, kto jest tajemniczym wspólnikiem Strakera. Nast˛epnym razem, kiedy b˛ed˛e kupował naboje u tego pieprzonego Middlera, powiem jakby nigdy nic: „Wiecie, par˛e dni temu spotkałem tego faceta. Kogo? No, wiecie, tego z Domu Marstenów. Dosy´c miły go´sc´ , tylko mówi troch˛e dziwnie, jak W˛egier albo Polak”. — Sa˛ jakie´s duchy w tym domu? — zapytał, kiedy upłyn˛eło kilka chwil, a tamten nadal stał bez ruchu. 142
— Duchy! — Nieznajomy u´smiechnał ˛ si˛e, ale w jego u´smiechu było co´s bardzo niepokojacego. ˛ W ten sposób mogłaby si˛e u´smiecha´c na przykład barracuda. — Nie, nie ma tam z˙ adnych duchów. — Ostatnie słowo wypowiedział z dziwnym naciskiem, jakby chcac ˛ da´c w ten sposób do zrozumienia, z˙ e za to jest co´s innego, mo˙ze nawet bardziej przera˙zajacego. ˛ — Eee. . . Pó´zno ju˙z si˛e zrobiło. Nie wiem, czy nie powinien ju˙z pan i´sc´ , panie. . . — Kiedy tak miło mi si˛e z panem rozmawia — odparł m˛ez˙ czyzna i po raz pierwszy skierował na Duda spojrzenie płonacych ˛ czerwienia˛ oczu. Nie sposób było oderwa´c od nich wzroku. — Mam nadziej˛e, z˙ e nie b˛edzie pan miał nic przeciwko temu, je´sli jeszcze przez chwil˛e sobie pogaw˛edzimy? — No, chyba nie. . . — wykrztusił Dud, prawie nie słyszac ˛ swego głosu. Oczy nieznajomego zdawały si˛e gwałtownie powi˛eksza´c, wreszcie przypominały czarne, obramowane czerwienia˛ studnie, do których mo˙zna było wpa´sc´ i utona´ ˛c. — Dzi˛ekuj˛e panu — powiedział m˛ez˙ czyzna.-Prosz˛e mi powiedzie´c. . . Czy ten garb nie przeszkadza panu w pracy? — Nie — odparł Dud. Nadal wydawało mu si˛e, z˙ e znajduje si˛e bardzo, bardzo daleko. Niech mnie szlag, ten go´sc´ mnie zahipnotyzował, pomy´slał. Zupełnie jak ten sztukmistrz na festynie w Topsham. . . Jak on si˛e nazywał? Aha, Mr Mephisto. Usypiał ludzi i kazał im robi´c ró˙zne s´mieszne rzeczy, na przykład gdaka´c jak kura albo opowiedzie´c, co si˛e działo podczas ich szóstych urodzin. Zahopnotyzował starego Sawyera, kurcz˛e, ale˙z była zabawa. . . — A mo˙ze przeszkadza panu w jaki´s inny sposób? — No. . . Boja wiem. . . Oczy przyciagały ˛ go z fascynujac ˛ a˛ siła.˛ — No, no — skarcił go łagodnie nieznajomy. — Przecie˙z jeste´smy przyjaciółmi, prawda? Prosz˛e mi s´miało powiedzie´c — No. . . dziewczyny. . . wie pan. . . — Oczywi´scie — odparł uspokajajacym ˛ tonem szczupły m˛ez˙ czyzna — Dziewczyny s´mieja˛ si˛e z pana, prawda? Nie wiedza,˛ jaki pan jest m˛eski i silny. ´ — To prawda — szepnał ˛ Dud. — Smiej a˛ si˛e. O n a si˛e s´mieje. — Kto to jest „ona”? — Ruthie Crockett. Ona. . . ona. . . — My´sl gdzie´s mu umkn˛eła, ale nawet si˛e tym nie przejał. ˛ To nie miało z˙ adnego znaczenia. Nic nie miało znaczenia, z wyjatkiem ˛ tego wspaniałego, kojacego ˛ spokoju. ˙ — Zartuje sobie, prawda? Chichocze z kole˙zankami, kiedy pana widzi? — Tak. . . — A pan jej pragnie, czy˙z nie tak? — Och, tak. . . — B˛edzie pan ja˛ miał, jestem tego pewien.
143
W tym wszystkim było co´s. . . przyjemnego. Wydawało mu si˛e, z˙ e gdzie´s daleko słyszy chór s´piewajacy ˛ pie´sn´ , w której były same nieprzyzwoite słowa. . . srebrne dzwonki. . . białe twarze. . . głos Ruthie Crockett. Niemal widział, jak dziewczyna obejmuje dło´nmi swoje piersi i wypycha w gór˛e, ku gł˛eboko wyci˛etemu dekoltowi swetra szepczac: ˛ „Całuj je, Dud. . . Ssij je. . . Pie´sc´ . . . ” Miał wra˙zenie, z˙ e tonie w czarnych, płonacych ˛ czerwienia˛ oczach. W chwili, gdy nieznajomy zaczał ˛ si˛e do niego zbli˙za´c, Dud wszystko zrozumiał. Ból, który poczuł, był słodki jak srebro i zielony jak spokojna woda w ciemnej otchłani.
9 R˛eka ju˙z tak mu dr˙zała, z˙ e zamiast uchwyci´c butelk˛e, stracił ˛ ja˛ z biurka na podłog˛e. Cenna zawarto´sc´ zacz˛eła wylewa´c si˛e z gulgotem na zielony dywan. — Cholera! — zaklał ˛ ojciec Donald Callahan i schylił si˛e, aby podnie´sc´ butelk˛e, zanim wszystko zostanie stracone. Szczerze mówiac, ˛ nie było ju˙z tego zbyt du˙zo. Postawił ja˛ na biurku (tym razem daleko od kraw˛edzi) i poszedł do kuchni po jaka´ ˛s s´cierk˛e i płyn do czyszczenia dywanów. Nie byłoby dobrze, gdyby pani Curless znalazła plam˛e cuchnac ˛ a˛ whisky. I tak ju˙z miał dosy´c jej łagodnych, bole´sciwych spojrze´n, szczególnie w te szare poranki, kiedy nie czuł si˛e najlepiej. . . Kiedy jeste´s skacowany, chciałe´s powiedzie´c. Bardzo dobrze, skacowany. Bad´ ˛ zmy szczerzy, jak najbardziej. Odrobina szczero´sci i wszystko b˛edzie okay. Niech z˙ yje szczero´sc´ . Znalazł butelk˛e z napisem „E-Vap”, co natychmiast skojarzyło mu si˛e z odgłosem bekni˛ecia i wrócił z nia˛ do gabinetu. Prawie si˛e nie zataczał. N-n-niech pan sssspojrzy, p-p-panie władzo, przejd˛e p-p-po tym kraw˛ez˙ z˙ z˙ z˙ z˙ niku a˙z do s´wiateł. . . W wieku pi˛ec´ dziesi˛eciu trzech lat Callahan sprawiał imponujace ˛ wra˙zenie. Miał srebrne włosy, niebieskie oczy (ostatnio coraz cz˛es´ciej bywały nabiegłe krwia), ˛ otoczone siecia˛ powstałych w wyniku cz˛estego u´smiechania si˛e zmarszczek, zdecydowanie zarysowane usta i lekko wystajac ˛ a,˛ mocna˛ szcz˛ek˛e. Czasem, kiedy spogladał ˛ na swoje odbicie w lustrze, przychodziła mu do głowy my´sl, z˙ eby zrzuci´c sutann˛e, pojecha´c do Hollywood i wystapi´ ˛ c jako Spencer Tracy. — Ojcze Flanagan, gdzie jeste´s, kiedy ci˛e potrzebujemy? — mruknał, ˛ kl˛ekajac ˛ na podłodze przy biurku. Marszczac ˛ czoło przeczytał wydrukowany na etykietce przepis u˙zycia, po czym odkr˛ecił butelk˛e i wylał na plam˛e dwie nakr˛etki płynu, który w zetkni˛eciu z przesiakni˛ ˛ etym alkoholem dywanem natychmiast zaczał ˛ si˛e gwałtownie pieni´c i zmienił kolor na intensywnie biały. Lekko zaniepokojony Callahan ponownie skoncentrował spojrzenie na etykietce. — W przypadku szczególnie silnego zabrudzenia pozostawi´c na siedem do dziesi˛eciu minut — przeczytał d´zwi˛ecznym, niskim głosem, który zjednał mu w´sród wiernych, przyzwyczajonych do jednostajnego brz˛eczenia s´wi˛etej pami˛eci ojca Hume’a, wielu wielbicieli. 144
Uniósł si˛e z podłogi i podszedł do okna, wychodzacego ˛ na Elm Street i stojacy ˛ po drugiej stronie ko´sciół s´w. Andrzeja. Prosz˛e, prosz˛e, pomy´slał. Niedziela wieczór, a ja znowu jestem uchlany. Pobłogosław mi. Ojcze, bo zgrzeszyłem. Je˙zeli pił powoli, nie przerywajac ˛ pracy (w długie, samotne wieczory ojciec Callahan spisywał Notatki. Pracował nad nimi ju˙z od siedmiu lat, majac ˛ nadziej˛e wykorzysta´c je kiedy´s w dziele o historii Ko´scioła w Nowej Anglii, ale ostatnio coraz cz˛es´ciej podejrzewał, z˙ e ksia˙ ˛zka nigdy nie zostanie napisana. Je˙zeli chodzi o s´cisło´sc´ , to zaczał ˛ tworzy´c Notatki dokładnie wtedy, gdy zaczał ˛ pi´c. Poczatek ˛ Ksi˛egi Rodzaju: „Na poczatku ˛ była whisky, a ojciec Callahan rzekł: Niech si˛e stana˛ Notatki. . . ”), to nie zdawał sobie sprawy z post˛epujacego ˛ zamroczenia. Wyszkolił ju˙z r˛ek˛e w ten sposób, z˙ eby nie odczuwała zmniejszajacego ˛ si˛e ci˛ez˙ aru butelki. Minał ˛ ju˙z cały dzie´n od mojej ostatniej spowiedzi. Dochodziła wpół do dwunastej; patrzac ˛ przez okno widział roztaczajac ˛ a˛ si˛e wsz˛edzie, jednolita˛ ciemno´sc´ , rozpraszana˛ jedynie blaskiem s´wiecacej ˛ przed kos´ciołem latarni. Lada chwila powinien pojawi´c si˛e Fred Astaire w swoim płaskim kapeluszu, fraku, białych butach i z laseczka˛ w dłoni. Spotka Ginger Rogers i razem zata´ncza˛ upojnego walca. Oparł czoło o szyb˛e pozwalajac, ˛ z˙ eby jego przystojna twarz, b˛edaca ˛ w pewnym sensie tak˙ze jego przekle´nstwem, przybrała wyraz bolesnego zm˛eczenia. Ojcze, jestem pijakiem i złym ksi˛edzem. Natychmiast, kiedy zamknał ˛ oczy, ujrzał panujac ˛ a˛ we wn˛etrzu konfesjonału ciemno´sc´ i poczuł, jak jego palce odsuwaja˛ zasłon˛e skrywajac ˛ a˛ wszystkie tajemnice ludzkiego serca, w jego za´s nozdrza uderzył st˛echły zapach pluszu wygniecionego na kl˛ecznikach i potu starych ludzi. Pobłogosław mi, Ojcze. . . (Zepsułem samochód brata, uderzyłem z˙ on˛e, podgladałem ˛ pania˛ Sawyer, kiedy si˛e przebierała, kłamałem, oszukiwałem, miałem grzeszne my´sli) . . . bo zgrzeszyłem. Otworzył oczy, lecz Fred Astaire jeszcze si˛e nie pojawił. Mo˙ze o północy. Całe miasto było pogra˙ ˛zone we s´nie, z wyjatkiem. ˛ .. Uniósł wzrok. Tak, na wzgórzu paliło si˛e s´wiatło. Przyszła mu na my´sl ta dziewczyna (Bowie? Nie, teraz nazywa si˛e McDougall), szepczaca ˛ ledwo słyszalnym głosem, z˙ e uderzyła swoje dziecko. Kiedy zapytał ja,˛ ile razy, mógł niemal dostrzec kółeczka obracajace ˛ si˛e w jej głowie, licza˛ ce, rachujace, ˛ dodajace. ˛ Smutny los człowieka. Chrzcił to dziecko. Randall Fratus McDougall. Pocz˛ety na tylnym siedzeniu wozu Royce’a McDougalla, najprawdopodobniej podczas seansu w kinie dla zmotoryzowanych. Mała, rozwrzeszczana istota. Ciekawe, czy dziewczyna zdawała sobie spraw˛e z tego, z˙ e on ma ochot˛e otworzy´c zakratowane okienko, wyciagn ˛ a´ ˛c r˛ece i s´cisna´ ˛c jej dusz˛e tak, z˙ eby wyła 145
i skamlała o lito´sc´ . Twoja˛ pokuta˛ b˛edzie sze´sc´ uderze´n w głow˛e i solidny kopniak w dup˛e. Id´z i nie grzesz wi˛ecej. — Nudy — powiedział na głos. Ale to nie nuda konfesjonału, a w ka˙zdym razie nie tylko, popychała go w kierunku szeroko otwartych drzwi coraz liczniejszego klubu noszacego ˛ nazw˛e „Kapłani kieliszka i butelki”. Głównym powodem była nieustajaca, ˛ monotonna praca ko´scielnej maszynerii, spychajacej ˛ wytrwale w otchła´n podczas nie ko´nczacej ˛ si˛e w˛edrówki ku Niebu wszystkie wi˛eksze i mniejsze grzechy, jakie stały na jej drodze; rytualne traktowanie Zła przez Ko´sciół po´swi˛ecajacy ˛ coraz wi˛ecej czasu i energii złu doczesnemu, walk˛e z tym pierwszym odziewajacy ˛ w strojne szaty i ceremoniał przeznaczony głównie dla starszych dam, których rodzice mówili najrozmaitszymi europejskimi j˛ezykami. To doczesne zło było głupie, bezmy´slne, nie zasługujace ˛ ani na lito´sc´ , ani na przebaczenie. Pi˛es´c´ spadajaca ˛ na twarz dziecka, nó˙z przecinajacy ˛ opon˛e samochodu, bójka w knajpie, z˙ yletka wetkni˛eta do jabłka i wszystkie inne, nudne, obrzydliwe brudy, które jest w stanie wyplu´c z siebie ludzki umysł. Panowie, to wszystko moga˛ załatwi´c lepsze wi˛ezienia, lepsi policjanci, lepsza opieka społeczna, lepsza kontrola urodze´n, lepsze metody sterylizacji, lepsze aborcje. Panowie, je´sli wyrwiemy ten oto płód z łona matki, nigdy nie wyro´snie z niego człowiek, który młotkiem zatłucze staruszk˛e na s´mier´c. Szanowne panie, je´sli przywia˙ ˛zemy tego oto osobnika do specjalnego krzesła i usmaz˙ ymy go niczym plaster szynki w kuchence mikrofalowej, nigdy wi˛ecej nie zamorduje ju˙z w okrutny sposób z˙ adnego chłopca. Rodacy, gwarantuj˛e wam, z˙ e z chwila,˛ gdy zostanie uchwalona ta ustawa dotyczaca ˛ eutanazji, nigdy ju˙z. . . Niech to szlag. Od mniej wi˛ecej trzech lat zacz˛eła do niego powoli dociera´c prawda. Niemal z ka˙zdym dniem zyskiwała na wyrazisto´sci, jak wy´swietlany na rozregulowanym projektorze film, który stopniowo staje si˛e coraz bardziej ostry, a˙z wreszcie mo˙zna dostrzec na nim ka˙zdy, nawet najmniejszy kształt. Szukał swojego Wyzwania. Inni ksi˛ez˙ a mieli swoje: dyskryminacja rasowa, ruch wyzwolenia kobiet, homoseksualizm, bieda, szale´nstwo, choroby. Obserwujac ˛ ich odczuwał co´s w rodzaju wewn˛etrznego niepokoju. Kiedy jeszcze trwała wojna w Wietnamie, czuł si˛e w miar˛e dobrze jedynie w towarzystwie tych kapłanów, którzy wyst˛epowali czynnie przeciwko jej dalszemu .prowadzeniu; teraz, kiedy ich sprawa zwyci˛ez˙ yła, spotykali si˛e nadal, wspominajac ˛ marsze pokojowe i demonstracje w taki sam sposób, w jaki stare mał˙ze´nstwa wspominaja˛ swoje miodowe miesiace. ˛ Callahanowi jednak to nie wystarczyło. Czuł si˛e jak konserwatysta, który nagle stracił zaufanie do swoich podstawowych przekona´n. Chciał poprowadzi´c armi˛e (Czyja? ˛ Boga, Dobra, Jasno´sci? Te wszystkie nazwy odnosiły si˛e do jednej i tej samej rzeczy) i stana´ ˛c z nia˛ do walki przeciwko Złu. Chciał wydawa´c rozkazy i tworzy´c plany bitew, a nie sta´c na zimnie przed supermarketem i wciska´c ludziom ulotki nawołujace ˛ do bojkotu tego czy tamtego. Chciał ujrze´c Zło w jego czystej postaci 146
i walczy´c z nim jak Muhammad Ali z Joe Frazierem, jak Celtics z Knicksami, jak Jakub z Archaniołem. Pragnał, ˛ aby jego walka była czysta, wolna od brzemienia polityki czepiajacej ˛ si˛e grzbietu ka˙zdej, najszlachetniejszej nawet sprawy niczym jaki´s zdeformowany, syjamski bli´zniak. Pragnał ˛ tego od chwili, kiedy postanowił zosta´c ksi˛edzem, a postanowił to w wieku czternastu lat, gdy przeczytał histori˛e o s´wi˛etym Szczepanie, pierwszym m˛eczenniku, który został ukamienowany i w chwili s´mierci ujrzał Jezusa Chrystusa. W porównaniu z rozkosza˛ walki — a mo˙ze i s´mierci — w słu˙zbie Boga, Niebo stanowiło doprawdy mizerna˛ atrakcj˛e. Tymczasem nie było z˙ adnych bitew, tylko co najwy˙zej jakie´s potyczki o niepewnych rezultatach, Zło za´s nie miało jednej twarzy, lecz niesko´nczenie wiele, a wszystkie bezmy´slne lub nawet zidiociałe. W pewnym momencie doszedł do wniosku, z˙ e na s´wiecie w ogóle nie ma Zła, tylko co najwy˙zej zło, a mo˙ze nawet (zło). W takich chwilach podejrzewał, z˙ e Hitler był w gruncie rzeczy jedynie zbzikowanym biurokrata,˛ sam Szatan za´s jest upo´sledzonym umysłowo osobnikiem o poczuciu humoru z˙ ałowanym w szczatkowej ˛ formie, dla którego najlepszy dowcip stanowi rzucanie mewom grudek chleba z ukrytymi w s´rodku ziarnami piekacej ˛ papryki. Zamiast wielkich społecznych, moralnych i duchowych bitew wszystkich minionych wieków miał Sandy McDougall tłukac ˛ a˛ po twarzy swoje zasmarkane dziecko, które doro´snie i b˛edzie to samo robiło ze swoim dzieckiem i tak w kółko, ´ eta Mario, łaski´s pełna, ze´slij mi mocnego bełta. bez ko´nca, alleluja. Swi˛ To było wi˛ecej ni˙z tylko nudne; to było po prostu okropne, je´sli pomy´slało si˛e o jakiej´s sensownej definicji z˙ ycia czy nawet Nieba. Co tam czekało? Wesołe miasteczko z karuzelami ozdobionymi krzy˙zami i dozorcami w białych, powłóczystych szatach? Spojrzał na wiszacy ˛ na s´cianie zegar. Sze´sc´ minut po północy i wcia˙ ˛z ani s´ladu Freda Astaire’a ani Ginger Rogers, czy cho´cby Mickeya Rooneya. Ale „E-Vap” chyba zda˙ ˛zył ju˙z zadziała´c. Teraz zbierze go odkurzaczem, dzi˛eki czemu rano pani Curless nie obdarzy go współczujacym ˛ spojrzeniem i z˙ ycie potoczy si˛e dalej swoim rytmem. Amen.
ROZDZIAŁ SIÓDMY Matt
1 Kiedy po sko´nczonej trzeciej lekcji we wtorek Matt wszedł do swojego gabinetu, zastał tam czekajacego ˛ Bena Mearsa. — Cze´sc´ — przywitał go. — Wcze´snie przyszedłe´s. Ben wstał i podał mu r˛ek˛e. — Obawiam si˛e, z˙ e to choroba rodzinna. Mam nadziej˛e, z˙ e te dzieciaki nie po˙zra˛ mnie z˙ ywcem, co? — Uwa˙zam, z˙ e nale˙zy si˛e z tym powa˙znie liczy´c — odparł Matt. — Chod´zmy. Był lekko zaskoczony, gdy˙z Ben miał na sobie schludna,˛ sportowa˛ kurtk˛e, szare, starannie uprasowane spodnie i buty sprawiajace ˛ wra˙zenie niemal zupełnie nowych. Matt go´scił ju˙z na swoich lekcjach kilku literatów; najcz˛es´ciej byli ubrani, ogl˛ednie mówiac, ˛ byle jak, a czasem wr˛ecz cudacznie. Rok temu poprosił do´sc´ znana˛ poetk˛e, która wygłaszała odczyt w Uniwersytecie Maine w Portland, czy nie zechciałaby nast˛epnego dnia przyjecha´c do Salem i powiedzie´c kilka słów na temat poezji. Przyjechała w waskich ˛ spodniach do kolan i butach na wysokim obcasie, zupełnie jakby chciała powiedzie´c: Patrzcie na mnie, przyj˛ełam reguły gry, jakie mi narzucił system, i zwyci˛ez˙ yłam. Teraz ja sama ustanawiam dla siebie prawa. Ben zyskał w jego oczach kolejny, dodatni punkt. Po trzydziestu latach pracy w zawodzie nauczyciela Matt nabrał przekonania graniczacego ˛ z pewno´scia,˛ z˙ e jeszcze nikomu nie udało si˛e wygra´c z systemem, a ci, którzy my´sla˛ inaczej, sa˛ kompletnymi idiotami. — Bardzo przyjemny budynek — zauwa˙zył Ben, gdy szli razem korytarzem. — Nie ma porównania z tym, do którego ja chodziłem. wi˛ekszo´sc´ okien była wielko´sci okr˛etowych bulajów. — Pierwszy bład ˛ — powiedział Matt. — To nie jest „budynek”, tylko „obiekt”, tablice to „pomoce wizualne”, a dzieciaki to „wyodr˛ebniony, koedukacyjny zespół nastoletnich uczniów”. — Tylko im pozazdro´sci´c — odparł z u´smiechem Ben. — Ja te˙z tak uwa˙zam. Powiedz mi, byłe´s w college’u? 148
— Byłem, ale zrezygnowałem, bo doszedłem do wniosku, z˙ e wszyscy sa˛ tam pochłoni˛eci intelektualna˛ odmiana˛ gry w dwa ognie. Wiesz — ten, kto trafi przeciwnika piłka˛ zwalajac ˛ go z nóg, zyskuje natychmiastowa˛ sław˛e i rozgłos. Kiedy ukazała si˛e Córka Conwaya, ładowałem skrzynki z coca — cola˛ na ci˛ez˙ arówki. — Powiedz o tym dzieciakom. Na pewno ich to zainteresuje. — Lubisz uczy´c? — zapytał Ben. — Jasne, z˙ e lubi˛e. Nie robiłbym tego od czterdziestu lat, gdyby było inaczej. Rozległ si˛e dono´sny dzwonek. Korytarz był zupełnie pusty, je´sli nie liczy´c samotnego ucznia podpierajacego ˛ s´cian˛e tu˙z pod wielka,˛ drewniana˛ strzałka˛ z napisem „Pracownia modelarska” — Jak tu wyglada ˛ sprawa z prochami? — Tak samo jak w ka˙zdej innej szkole w Ameryce. Mam wra˙zenie, z˙ e u nas znacznie powa˙zniejszy problem stanowi picie, nie c´ panie. — Naprawd˛e? — Uwa˙zam, z˙ e z marihuana˛ nie mamy prawie z˙ adnych kłopotów. Podobne zdanie maja˛ nasze władze, szczególnie wtedy, gdy wleje si˛e w nie par˛e szklaneczek whisky i porozmawia nieoficjalnie na stronie. Nie zmienia tego nawet fakt, z˙ e nasz kurator rejonowy, znakomity fachowiec zreszta,˛ lubi pociagn ˛ a´ ˛c par˛e dymków od czasu do czasu i pój´sc´ potem do kina. Ja te˙z tego spróbowałem. Wra˙zenia były nawet do´sc´ przyjemne, ale miałem potem ostra˛ niestrawno´sc´ . — Ty. . . ? — Ciii! — Matt przyło˙zył palec do ust. — Wielki Brat jest wsz˛edzie. Poza tym, oto moja klasa. — O, Bo˙ze. — Tylko si˛e nie denerwuj-poradził mu Matt i wprowadził do sali. — Jak si˛e macie — przywitał dwudziestu kilku uczniów przypatrujacych ˛ si˛e z zainteresowaniem Benowi. — Przedstawiam wam pana Bena Mearsa.
2 W pierwszej chwili Ben pomy´slał, z˙ e pomylił adres. Kiedy Matt Burke zaprosił go na kolacj˛e, powiedział wyra´znie, z˙ e mieszka w małym, drewnianym domku zaraz za du˙zym z czerwonej cegły. Opis si˛e zgadzał, ale z otwartych okien dobiegały gło´sne d´zwi˛eki rock and rolla. Ben zastukał mosi˛ez˙ na˛ kołatka,˛ a kiedy nie otrzymał odpowiedzi, zapukał jeszcze raz. Tym razem muzyka nieco przycichła, we wn˛etrzu domu za´s rozległ si˛e głos nale˙zacy ˛ bez watpienia ˛ do Matta: — Wejd´z, otwarte! Ben wszedł, rozgladaj ˛ ac ˛ si˛e dokoła z zaciekawieniem. Znalazł si˛e od razu w niewielkim, zagraconym salonie, w którym przedmiotem najbardziej rzucaja˛ 149
cym si˛e w oczy był nieprawdopodobnie stary telewizor firmy Motorola. Muzyka wydobywała si˛e z czterech gło´sników, umieszczonych w rogach pokoju. Z kuchni wyszedł Matt ubrany w kraciasty, biało-czerwony fartuch, a za nim — intensywny zapach sosu do spaghetti. — Przepraszam za ten hałas — powiedział gospodarz. — Jestem troch˛e przygłuchy, wi˛ec u mnie zawsze wszystko gra gło´sniej ni˙z u innych. — Dobra muzyka. — Jestem fanem rock and rolla od czasów Buddy Holly’ego. Głodny? — Owszem — przyznał Ben. — Jeszcze raz dzi˛ekuj˛e za zaproszenie. Odkad ˛ przyjechałem do Salem, jadłem poza domem wi˛ecej razy ni˙z chyba w ciagu ˛ ostatnich pi˛eciu lat. — To z˙ yczliwe miasteczko. Mam nadziej˛e, z˙ e nie b˛edzie ci przeszkadza´c, z˙ e usiadziemy ˛ w kuchni. Kilka miesi˛ecy temu przyszedł do mnie jaki´s facet z antykwariatu i dał mi dwie´scie dolarów za stół z salonu. Od tamtej pory nie miałem czasu, z˙ eby kupi´c nowy. — Oczywi´scie, z˙ e nie. Moja rodzina od pokole´n jadała niemal wyłacznie ˛ w kuchni. Pomieszczenie, do którego weszli, było nienagannie czyste. Na małej czteropalnikowej kuchence stał wielki gar spaghetti i mniejszy, pełen sosu gotujace˛ go si˛e na wolnym ogniu. Niewielki rozkładany stół zastawiony był naczyniami pochodzacymi ˛ z ró˙znych kompletów; na szklankach widniały kolorowe postaci z filmów animowanych. Ben poczuł si˛e niemal jak w domu. — W szafce nad zlewem jest bourbon, whisky i wódka — powiedział Matt, wskazujac ˛ palcem. — W lodówce powinny by´c jakie´s soki, ale obawiam si˛e, z˙ e raczej nienadzwyczajne. — Wystarczy mi bourbon z woda.˛ — Wi˛ec go sobie we´z, a ja spróbuj˛e co´s zrobi´c z tym bałaganem. Ben zajał ˛ si˛e przyrzadzaniem ˛ drinka. — Podobały mi si˛e twoje dzieciaki — powiedział po chwili. — Zadawały dobre pytania. Ostre, ale dobre. — Jak na przykład: „Skad ˛ pan bierze swoje pomysły?” — zapytał Matt, nas´ladujac ˛ uwodzicielski głosik Ruthie Crockett. — Niezły z niej towar. — A jak˙ze. Aha, byłbym zapomniał; w lodówce za puszka˛ z ananasem Jest butelka dwunastoletniej szkockiej. Kupiłem ja˛ specjalnie na t˛e okazj˛e. — Matt, chyba. . . — Och, daj spokój. Niecz˛esto mamy okazj˛e go´sci´c w naszym miasteczku autora bestsellerów. — Mimo wszystko uwa˙zam, z˙ e to pewna przesada. Ben doko´nczył swego drinka, wział ˛ od Matta talerz z dymiacym ˛ spaghetti, polał je obficie sosem i skosztował. 150
— Fantastyczne — oznajmił z pełnymi ustami. — Mamma mia. — Ja my´sl˛e — odparł Matt. Po niedługim czasie Ben stwierdził ze zdziwieniem, z˙ e jego talerz jest pusty. Nieco zawstydzony otarł usta. — Jeszcze? — Mo˙ze troch˛e. Jest naprawd˛e wspaniałe. Matt ponownie nało˙zył mu z czubem. — Je´sli my tego nie zjemy, wszystko dostanie mój kot. To nieszcz˛es´liwe zwierz˛e. Wa˙zy dwadzie´scia funtów i z trudem dopełza do miski. — Dobry Bo˙ze, dlaczego go nie zauwa˙zyłem? Matt u´smiechnał ˛ si˛e. — Gdzie´s polazł. Czy ta nowa ksia˙ ˛zka to powie´sc´ ? — Raczej co´s w rodzaju zbeletryzowanego dokumentu. Szczerze mówiac, ˛ pisz˛e ja˛ dla pieni˛edzy. Sztuka to wspaniała rzecz, ale postanowiłem przynajmniej raz zgarna´ ˛c przy okazji troch˛e forsy. — Jakie masz na to szans˛e? — Raczej marne — przyznał szczerze Ben. — Chod´zmy do pokoju — zaproponował Matt. — Krzesła nie sa˛ najwygodniejsze, ale i tak o niebo lepsze od tych potwornych taboretów. Jeste´s jeszcze głodny? — Chyba z˙ artujesz. Kiedy znale´zli si˛e w salonie, Matt nastawił kolejna˛ płyt˛e, po czym zajał ˛ si˛e zapalaniem długiej fajki o du˙zym, okragłym ˛ cybuchu. — Nie — powiedział, gdy ju˙z mu si˛e udało, a efektem była chmura g˛estego, niebieskiego dymu. — Nie wida´c go stad. ˛ Ben stojacy ˛ przy oknie drgnał ˛ raptownie. — Czego nie wida´c? — Domu Marstenów. Zało˙ze˛ si˛e o pi˛ec´ centów, z˙ e wła´snie za nim si˛e rozgla˛ dasz. Ben u´smiechnał ˛ si˛e z przymusem. — Nie przyjmuj˛e zakładu. — Czy w swojej ksia˙ ˛zce opisujesz miasteczko podobne do Salem? Ben skinał ˛ głowa.˛ — Miasteczko i ludzi. Nast˛epuje w nim seria seksualnych morderstw i napadów. Na poczatku ˛ jest opis jednego z nich, a potem dokładna, szczegółowa relacja z kolejnych wydarze´n. Czytelnik musi w to wej´sc´ po uszy. Miałem ju˙z opracowany pomysł na t˛e cz˛es´c´ , ale akurat wtedy zniknał ˛ Ralphie Glick i. . . No, wszystko zacz˛eło wyglada´ ˛ c troch˛e inaczej. — Opierasz si˛e na tym, co si˛e tu wydarzyło w latach trzydziestych? Ben spojrzał na niego uwa˙znie. — Wiesz o tym?
151
— Oczywi´scie. Podobnie, jak wi˛ekszo´sc´ starszych mieszka´nców, takich jak na przykład Mabel Werts, Glynis Mayberry czy Milt Crossen. Niektórzy z nich ju˙z sobie wszystko skojarzyli. — To znaczy co? — Daj spokój, Ben. Zwiazek ˛ jest chyba oczywisty, prawda? — Chyba tak. Kiedy ostatnio kto´s tam mieszkał, w ciagu ˛ dziesi˛eciu lat znikn˛eło czworo dzieci. Teraz, po trzydziestu sze´sciu latach ponownie pojawiaja˛ si˛e w nim ludzie i niemal natychmiast niknie Ralphie Glick. — Uwa˙zasz, z˙ e to mo˙ze by´c przypadek? — Nie wiem — odparł ostro˙znie Ben, przypomniawszy sobie słowa przestrogi, jakie usłyszał od Susan. — W ka˙zdym razie, jest w tym co´s dziwnego. Przejrzałem wszystkie roczniki Ledgera od roku 1939 do 1970. W tym czasie zagin˛eło troje dzieci. Jednego chłopaka złapano w Bostonie, drugie po miesiacu ˛ wyłowiono z Androscoggin, a trzecie znaleziono w Gates na poboczu szosy, potracone ˛ przez nieznany samochód. Tak wi˛ec wszystkie przypadki zostały wyja´snione. — By´c mo˙ze tak samo b˛edzie z Glickiem. — By´c mo˙ze. — Ani troch˛e w to nie wierzysz, Ben. Powiedz mi, co wiesz o tym Strakerze? — Kompletnie nic. Nie jestem nawet pewien, czy miałbym ochot˛e si˛e z nim spotka´c. Ta ksia˙ ˛zka jest s´ci´sle zwiazana ˛ z Domem Marstenów i jego mieszka´ncami. Gdyby si˛e okazało, z˙ e to jaki´s najzwyczajniejszy w s´wiecie businessman, mogłoby mi to troch˛e popsu´c koncepcj˛e. — Nie sadz˛ ˛ e, z˙ eby tak si˛e stało. Wła´snie dzisiaj otworzył ten swój sklep. Widziałem, jak wchodziła tam Susie Norton z matka.˛ Do diabła, zdaje si˛e, z˙ e wi˛ekszo´sc´ kobiet zda˙ ˛zyła ju˙z tam wpa´sc´ przynajmniej na chwil˛e. Według Della Markeya, do którego wiarygodno´sci nie mo˙zna mie´c najmniejszych zastrze˙ze´n, w pobli˙zu widziano nawet ku´stykajac ˛ a˛ Mabel Werts. Facet wywiera podobno duz˙ e wra˙zenie: elegancki, szykowny, czarujacy, ˛ a do tego kompletnie łysy. Podobno nawet ju˙z sprzedał par˛e drobiazgów. Ben u´smiechnał ˛ si˛e. — To wspaniale. A czy ktokolwiek widział jego wspólnika? — Rzekomo wyjechał w interesach. — Dlaczego „rzekomo”? Matt wzruszył ramionami. — Nie wiem. Prawdopodobnie wszystko jest w jak najlepszym porzadku, ˛ ale ten dom nie daje mi spokoju. Zupełnie, jakby ci dwaj specjalnie go wyszukali. Tak jak powiedziałe´s, spoglada ˛ na miasteczko z góry niczym jaki´s bo˙zek. Ben skinał ˛ głowa.˛ — W dodatku zaraz potem niknie Ralphie, a jego brat umiera w wieku dwunastu lat na zło´sliwa˛ anemi˛e. — Co w tym niezwykłego? Oczywi´scie, to bardzo przykre, ale. . .
152
— Mój lekarz jest bardzo młodym go´sciem, nazywa si˛e Jimmy Cody. Był kiedy´s moim uczniem i cholernym piekielnikiem, a teraz jest dobrym lekarzem. Pami˛etaj, z˙ e to, co ci teraz powiem, to tylko plotka. Albo pogłoska, je´sli wolisz. — Dobra. — Byłem akurat u niego na badaniu i wspomniałem mimochodem, z˙ e to okropne, co si˛e stało z tym chłopcem, szczególnie je´sli we´zmie si˛e pod uwag˛e, z˙ e wcze´sniej zaginał ˛ jego brat. Jimmy powiedział mi na to, z˙ e rozmawiał z George’em Gorbym. Chłopiec miał rzeczywi´scie cholerna˛ anemi˛e. W jego wieku ilo´sc´ czerwonych ciałek powinna wynosi´c od osiemdziesi˛eciu pi˛eciu do dziewi˛ec´ dziesi˛eciu o´smiu procent, a u niego było tylko czterdzie´sci pi˛ec´ procent. — Cholera — mruknał ˛ Ben. — Podali mu do˙zylnie witamin˛e B 12, karmili ciel˛eca˛ watrob ˛ a˛ i wydawało si˛e, z˙ e wszystko b˛edzie okay. Nast˛epnego dnia miał zosta´c wypisany do domu, a tu nagle trach, i nie z˙ yje. — Lepiej nie powtarzaj tego Mabel Werts — poradził mu Ben. — W chwil˛e pó´zniej przysi˛egnie, z˙ e widziała w parku Indian z zatrutymi strzałami. — Jeste´s pierwsza˛ i zarazem ostatnia˛ osoba,˛ która to ode mnie słyszy. A tak przy okazji, Ben: na twoim miejscu nie mówiłbym nikomu, o czym ma by´c twoja ksia˙ ˛zka. Gdyby pytała ci˛e o to Loretta Starcher, powiedz jej, z˙ e o architekturze. — Ju˙z kto´s udzielił mi takiej samej rady. — Z cała˛ pewno´scia˛ Susan Norton. Ben zerknał ˛ na zegarek i uniósł si˛e z miejsca. — Wła´snie, skoro o niej mowa. . . — Tokujacy ˛ samiec w całej okazało´sci — przerwał mu Matt. — Tak si˛e składa, z˙ e akurat musz˛e i´sc´ do szkoły. Wła´snie ustawiamy trzeci akt naszego przedstawienia. B˛edzie to komedia o niezwykle doniosłej wymowie społecznej pod tytułem Kłopoty Charleya. — A jakie˙z sa˛ te jego kłopoty? — Pryszcze — odparł z u´smiechem Matt. Ruszyli razem do drzwi. Matt zatrzymał si˛e, z˙ eby zało˙zy´c wypłowiała˛ kurtk˛e, a Ben pomy´slał, z˙ e jego gospodarz przypomina z wygladu ˛ raczej podstarzałego trenera lekkiej atletyki, ni˙z prowadzacego ˛ siedzacy ˛ tryb z˙ ycia nauczyciela angielskiego, oczywi´scie je´sli nie liczy´c jego twarzy, inteligentnej, zamy´slonej i w jaki´s dziwny sposób niewinnej. — Masz konkretne plany na piatek ˛ wieczór? — zapytał Matt, kiedy wyszli z domu. — Jeszcze nie. Zamierzałem pój´sc´ z Susan do kina. To zdaje si˛e jedyne, co tu mo˙zna robi´c. — Mam lepszy pomysł. Co ty na to, z˙ eby´smy pojechali we trójk˛e do Domu Marstenów i w imieniu mieszka´nców miasteczka poznali nowego wła´sciciela?
153
— Ma si˛e rozumie´c, powodowani wyłacznie ˛ zwykła˛ uprzejmo´scia? ˛ — zapytał Ben. — Zwykła,˛ prowincjonalna˛ uprzejmo´scia˛ — potwierdził Matt. — Powiem o tym Susan. My´sl˛e, z˙ e powinna si˛e zgodzi´c. — To dobrze. Matt uniósł dło´n i pomachał odje˙zd˙zajacemu ˛ Benowi, a ten w odpowiedzi dwukrotnie zatrabił. ˛ W chwil˛e potem tylne s´wiatła citroena znikn˛eły za wyniosłos´cia˛ wzgórza. Od chwili, gdy warkot silnika ucichł w oddali, min˛eła ju˙z ponad minuta, lecz mimo to Matt nadal stał bez ruchu z dło´nmi wbitymi gł˛eboko w kieszenie i wpatrywał si˛e w dom stojacy ˛ na szczycie wzniesienia.
3 W czwartek wieczorem nie było próby, wi˛ec około dziewiatej ˛ Matt podjechał do Della, z˙ eby wypi´c jedno lub dwa piwa. Je˙zeli ten cholerny kutwa Jimmy Cody nie da mu wreszcie czego´s na sen, to on sam sobie co´s przepisze. W dni, kiedy nie wyst˛epował z˙ aden zespół, lokal s´wiecił pustkami. Matt dostrzegł tylko trzy znane sobie osoby: Weasela Craiga, sacz ˛ acego ˛ powoli w kacie ˛ samotne piwo, nachmurzonego Floyda Tibbitsa (w tym tygodniu trzy razy rozmawiał z Susan, dwa razy przez telefon, a raz osobi´scie, w jej domu, ale z˙ adna z tych rozmów nie przebiegła po jego my´sli) oraz Mike’a Ryersona siedzacego ˛ przy stoliku pod s´ciana.˛ Matt podszedł do baru, za którym stał Dell Markey, wycierajac ˛ szklanki i ogla˛ dajac ˛ na przeno´snym telewizorku kolejny odcinek Ironside. — Cze´sc´ , Matt. Co słycha´c? — Po staremu. Mały ruch dzisiaj, co? Dell wzruszył ramionami. — Ano. W kinie maja˛ jaki´s nowy film z motocyklistami. Nie mam co konkurowa´c. Kufel czy szklanka? — Kufel. Dell napełnił naczynie, zdjał ˛ wierzchnia˛ warstw˛e piany i dolał jeszcze troch˛e złocistego płynu. Matt zapłacił, wział ˛ kufel do r˛eki i po krótkim wahaniu skierował si˛e do stolika, przy którym siedział Ryerson. Mike był kiedy´s jego uczniem, podobnie jak wi˛ekszo´sc´ młodych ludzi w Salem, i zapisał si˛e korzystnie w jego pami˛eci. B˛edac ˛ przeci˛etnie inteligentnym osiagał ˛ ponadprzeci˛etne wyniki, a to dzi˛eki temu, z˙ e du˙zo pracował i tak długo pytał o wszystko, czego nie rozumiał, a˙z pojał ˛ cało´sc´ zagadnienia. W dodatku miał pogodne usposobienie i poczucie humoru, wi˛ec cieszył si˛e powszechna˛ sympatia.˛ — Jak si˛e masz, Mike. Pozwolisz, z˙ e si˛e przysiad˛ ˛ e? Mike Ryerson uniósł opuszczona˛ głow˛e. Na widok jego twarzy Matt doznał niemal wstrzasu. ˛ Na´cpany, pomy´slał. Na´cpany po uszy. 154
— Oczywi´scie, panie Burke. Bardzo prosz˛e — powiedział bezbarwnym głosem. Miał nieprawdopodobnie blada˛ cer˛e i podkra˙ ˛zone, niespokojne oczy, jego dłonie za´s poruszały si˛e w półmroku panujacym ˛ w barze niczym białe zjawy. Na stoliku przed nim stała nietkni˛eta szklanka piwa. — Co słycha´c. Mike? — zagadnał ˛ Matt, usiłujac ˛ zapanowa´c nad własnymi dło´nmi, które nagle zacz˛eły mu dr˙ze´c w nie kontrolowany sposób. Jego z˙ ycie toczyło si˛e spokojnym, ustabilizowanym rytmem, jedynym za´s, co zakłócało płaski wykres s´wiadczacy ˛ o braku zarówno wielkich uniesie´n, jak i wstrzasaj ˛ acych ˛ tragedii, był smutny koniec, jaki spotykał niektórych spo´sród jego uczniów. Billy Royko zginał ˛ w Wietnamie na dwa miesiace ˛ przed zawieszeniem broni; Sally Greer, chyba najmadrzejsza ˛ i najbardziej energiczna dziewczyna, jaka˛ w z˙ yciu spotkał, została zamordowana przez swego pijanego chłopaka, kiedy o´swiadczyła mu, z˙ e z nim zrywa; Gary Coleman o´slepł z powodu jakiej´s tajemniczej choroby nerwu wzrokowego; Doug Mayberry, jedyny porzadny ˛ dzieciak w tym niedorozwini˛etym klanie, utonał ˛ na pla˙zy Old Orchard. Oprócz tego były jeszcze narkotyki. Nie wszyscy, którzy zanurzyli si˛e na chwil˛e w strumieniu zapomnienia, wracali, z˙ eby si˛e w nim kapa´ ˛ c, ale było ich wystarczajaco ˛ du˙zo. Dzieciaki, dla których sny stały si˛e sensem i tre´scia˛ z˙ ycia. — Co słycha´c? — powtórzył powoli Mike. — Nie wiem, prosz˛e pana. Chyba nic dobrego. — Czym si˛e naszprycowałe´s, Mike? — zapytał łagodnie Matt. Mike spojrzał na niego, nie rozumiejac. ˛ — Kokaina? Marihuana? A mo˙ze. . . — Nie brałem z˙ adnych prochów — odparł Mike. — Chyba jestem chory. — Jeste´s pewien? — W z˙ yciu nie brałem niczego takiego. — Wydawało si˛e, z˙ e ka˙zde słowo sprawia mu fizyczny ból. — Par˛e razy trawk˛e, ale to ju˙z dawno. . . Jestem chory, zacz˛eło si˛e chyba w poniedziałek. W niedziel˛e zasnałem ˛ na cmentarzu i obudziłem si˛e dopiero w poniedziałek rano. — Potrzasn ˛ ał ˛ z wysiłkiem głowa.˛ — Czułem si˛e okropnie. Cały czas czuj˛e si˛e okropnie. Z ka˙zdym dniem gorzej. — Westchnał ˛ i zadr˙zał na całym ciele niczym martwy, szarpany listopadowym wiatrem li´sc´ . Matt nachylił si˛e, zaniepokojony. — Czy to stało si˛e po pogrzebie Danny’ego Glicka? — Tak. — Mike ponownie spojrzał na niego podkra˙ ˛zonymi oczami. — Jak ju˙z wszyscy sobie poszli, mieli´smy z Royalem zasypa´c grób, ale ten skurwy. . . — przepraszam, panie Burke — . . . ale Royal nie przyszedł. Czekałem na niego bardzo długo i chyba wtedy to si˛e zacz˛eło, bo wszystko, co było potem. . . Rany boskie, jak mnie łupie głowa. Nie mog˛e my´sle´c. — Pami˛etasz co´s. Mike? — Czy co´s pami˛etam? — Zajrzał do swojej szklanki i przez chwil˛e przygladał ˛ si˛e, jak babelki ˛ powietrza odrywaja˛ si˛e od s´cianek i unosza˛ ku powierzchni. — 155
Pami˛etam, jak kto´s s´piewał. Najładniej, jak w z˙ yciu słyszałem. A potem czułem si˛e tak, jakbym. . . jakbym tonał, ˛ ale to byłoby nawet przyjemne, gdyby nie te oczy. Te o c z y. . . Zadr˙zał ponownie. — Czyje oczy? — zapytał z napi˛eciem Matt. — Czerwone. Okropne. — Tak, ale c z y j e ? — Nie pami˛etam. Nie było z˙ adnych oczu. Przywidziało mi si˛e. — Matt widział, jak chłopak stara si˛e odepchna´ ˛c od siebie przera˙zajace ˛ wspomnienie. — Nic nie pami˛etam. W poniedziałek rano obudziłem si˛e na ziemi koło grobu. Byłem tak zm˛eczony, z˙ e z poczatku ˛ nawet nie mogłem wsta´c, ale w ko´ncu mi si˛e udało. Sło´nce ju˙z wzeszło i my´slałem, z˙ e spiek˛e si˛e na raka, wi˛ec poszedłem mi˛edzy drzewa, nad strumie´n. Byłem tak zm˛eczony, z˙ e znowu si˛e poło˙zyłem i spałem gdzie´s do czwartej albo piatej. ˛ — Z jego ust wydobyło si˛e co´s w rodzaju bezbarwnego chichotu. — Kiedy si˛e obudziłem, le˙załem pod sterta˛ li´sci. Czułem si˛e troch˛e lepiej, wi˛ec wstałem i poszedłem do samochodu. — Powoli przesunał ˛ dłonia˛ po twarzy. — Najdziwniejsze, z˙ e wszystko było ju˙z sko´nczone, a ja nic nie pami˛etam. — Sko´nczone? — No, grób zasypany, kwiaty uło˙zone i tak dalej. Bardzo porzadnie. ˛ Musiałem by´c ju˙z bardzo chory, kiedy to robiłem, bo nic nie pami˛etam. — Gdzie spałe´s w nocy z poniedziałku na wtorek? — U siebie, a gdzie˙z by indziej? — I jak si˛e czułe´s we wtorek rano? — Nie wiem, bo spałem cały dzie´n. Obudziłem si˛e dopiero wieczorem. — A wtedy? — Okropnie. Zupełnie, jakbym miał nogi z gumy. Wstałem, z˙ eby napi´c si˛e wody i o mało nie upadłem. Szedłem do kuchni trzymajac ˛ si˛e mebli. — Zmarszczył brwi. — W lodówce miałem przyszykowany befsztyk, ale nie mogłem go przełkna´ ˛c. Od samego patrzenia robiło mi si˛e niedobrze. Wie pan, jakbym miał pot˛ez˙ nego kaca, a kto´s kazał mi je´sc´ . — Wi˛ec nic nie jadłe´s? — Próbowałem, ale od razu wszystko zwróciłem. Mimo to poczułem si˛e odrobin˛e lepiej. Wyszedłem na dwór i przeszedłem si˛e troch˛e, a potem znowu poło˙zyłem do łó˙zka. — Jego palce przesuwały si˛e powoli po stoliku. — Bałem si˛e jak dziecko, któremu pokazano Gabinet Grozy. Sprawdziłem, czy wszystkie okna sa˛ zamkni˛ete, i zostawiłem zapalone s´wiatło. — A wczoraj rano? — Co? Nie, wstałem dopiero gdzie´s o dziewiatej ˛ wieczorem. — Ponownie spróbował si˛e roze´smia´c. — Pomy´slałem sobie, z˙ e jak tak dalej pójdzie, to b˛ed˛e spał dwadzie´scia cztery godziny na dob˛e. Tak robia˛ wszystkie umarlaki.
156
Matt przypatrywał mu si˛e z uwaga.˛ Floyd Tibbits wstał ze swego miejsca, podszedł do szafy grajacej ˛ i zaczał ˛ wybiera´c utwory. — To zabawne — przerwał krótkotrwałe milczenie Mike. — Kiedy si˛e obu´ dziłem, okno w sypialni było otwarte. Pewnie sam je otworzyłem. Sniło mi si˛e, z˙ e. . . z˙ e kto´s jest za tym oknem, a ja wstaj˛e i wpuszczam go do s´rodka. Zupełnie, jakby to był przyjaciel, zmarzni˛ety albo. . . głodny. — Kto to był? — To tylko sen, panie Burke. — Nie szkodzi. Kto to był? — Nie wiem. Chciałem co´s zje´sc´ , ale na sama˛ my´sl o tym mało si˛e nie wyrzygałem. — Co zrobiłe´s potem? — Ogladałem ˛ w telewizji program Johnny’ego Carsona. My´slałem, z˙ e par˛e piw rozrusza mnie troch˛e, ale nie mog˛e wypi´c nawet jednego. Pociagn ˛ ałem ˛ łyk i o mało si˛e nie udławiłem. W poprzednim tygodniu. . . To wszystko przypomina mi jaki´s okropny sen. Boj˛e si˛e. Strasznie si˛e boj˛e. — Po jego bladej twarzy pociekły łzy. — Mike? Cisza. — Posłuchaj, Mike. — Odciagn ˛ ał ˛ jego dłonie od twarzy. — B˛edziesz dzisiaj spał u mnie, w go´scinnym pokoju. Zgoda? — W porzadku, ˛ wszystko mi jedno. — Z letargiczna˛ powolno´scia˛ otarł r˛ekawem oczy. — A jutro pójdziemy razem do doktora Cody’ego. — Dobrze. — W takim razie, chod´zmy. Przyszło mu do głowy, czy nie nale˙załoby zadzwoni´c do Bena, ale zrezygnował z tego pomysłu.
4 — Prosz˛e wej´sc´ — powiedział Mike Ryerson, kiedy Matt zapukał do drzwi. — Przyniosłem ci pi˙zam˛e — oznajmił Matt. — Mo˙ze by´c troch˛e za du˙za, ale. . . ´ e w slipach. — Dzi˛ekuj˛e, panie Burke. Spi˛ Był ju˙z rozebrany i Matt dostrzegł, z˙ e całe jego ciało jest nieprawdopodobnie blade, a z˙ ebra stercza˛ ostro pod cienka˛ jak pergamin skóra.˛ — Przekr˛ec´ głow˛e, Mike. Nie tak, w druga˛ stron˛e. Mike posłusznie zrobił, co mu kazano. — Skad ˛ masz te s´lady? Ryerson uniósł dło´n i dotknał ˛ szyi. 157
— Te? Nie mam poj˛ecia. Matt przez chwil˛e stał bez ruchu, jakby nie mogac ˛ si˛e na co´s zdecydowa´c, po czym podszedł do okna. Było szczelnie zamkni˛ete, lecz mimo to szarpnał ˛ kilka razy za uchwyt, a˙z poczuł ból w r˛ece. — W razie czego natychmiast mnie zawołaj, rozumiesz? Nawet, gdyby´s miał tylko zły sen. Zrobisz to, Mike? — Tak. — Mówi˛e serio. Natychmiast. Jestem na ko´ncu korytarza. — Dobrze, prosz˛e pana. Matt zawahał si˛e, po czym wyszedł, majac ˛ przeczucia graniczace ˛ z pewno´scia,˛ z˙ e nie zrobił wszystkiego, co powinien.
5 Nie mógł zasna´ ˛c, a przed si˛egni˛eciem po telefon i wykr˛eceniem numeru Bena Mearsa powstrzymywała go jedynie s´wiadomo´sc´ , z˙ e o tej porze w pensjonacie z pewno´scia˛ ju˙z wszyscy b˛eda˛ spali. Wi˛ekszo´sc´ mieszka´nców stanowili ludzie podeszli wiekiem, którym telefon dzwoniacy ˛ o tak pó´znej godzinie nasunałby ˛ przede wszystkim skojarzenia z czyja´ ˛s s´miercia.˛ Le˙zał niespokojnie obserwujac, ˛ jak fosforyzujace ˛ wskazówki budzika przesuwaja˛ si˛e z wpół do dwunastej na dwunasta.˛ W domu panowała nadzwyczajna cisza — by´c mo˙ze dlatego, z˙ e cały czas nasłuchiwał z nat˛ez˙ eniem, gotów wyłowi´c najmniejszy nawet odgłos. Był to stary, solidny budynek, w którym ju˙z dawno przestały si˛e rozlega´c trzaski i poskrzypywania dopasowujacych ˛ si˛e do siebie desek. Słycha´c było tylko tykanie budzika i dobiegajacy ˛ z zewnatrz ˛ szum wiatru. Tak pó´zno w nocy po Taggart Stream Road nie je´zdziły z˙ adne samochody. T o , o c z y m m y s´ l i s z , t o s z a l e n´ s t w o . Mimo to z ka˙zda˛ chwila˛ coraz bardziej w to wierzył. Jako oczytany człowiek pomy´slał o tym natychmiast, kiedy tylko Jimmy Cody opowiedział mu o przypadku Danny’ego Glicka. Podzielił si˛e swymi podejrzeniami z lekarzem i obydwaj setnie si˛e u´smiali. Mo˙zliwe, z˙ e teraz musiał wła´snie za to zapłaci´c. Zadrapania? To nie były zadrapania, tylko ukłucia. Wszystko, czego człowiek uczył si˛e w z˙ yciu, przemawiało za tym, z˙ e takie rzeczy nie moga˛ dzia´c si˛e w rzeczywisto´sci, z˙ e Cristabel Coleridge’a i opowies´ci Brama Stokera nale˙za˛ do zupełnie innego, fantastycznego s´wiata. Oczywi´scie, potwory istnieja˛ naprawd˛e: ludzie trzymajacy ˛ w sze´sciu krajach s´wiata palce na czerwonych guzikach wyzwalajacych ˛ termonuklearna˛ zagład˛e, porywacze, mordercy, zbocze´ncy zn˛ecajacy ˛ si˛e nad dzie´cmi. Ale nie t o. Zawsze mo˙zna znale´zc´ jakie´s inne wytłumaczenie. Diabelskie znami˛e na kobiecej piersi to jedynie niewinny pieprzyk, człowiek, który wstał z trumny i zjawił si˛e na własnym pogrzebie, 158
cierpiał tylko na szczególny przypadek s´piaczki, ˛ upiór czajacy ˛ si˛e w kacie ˛ dziecinnej sypialni to tylko sterta koców. Niektórzy twierdzili, z˙ e nawet Bóg, ten stary, siwowłosy wojownik, ju˙z od dawna nie z˙ yje. Nie została w nim ani jedna kropla krwi. Z sypialni na drugim ko´ncu korytarza w dalszym ciagu ˛ nie dobiegał z˙ aden, nawet najdrobniejszy odgłos. Na pewno s´pi jak kamie´n, pomy´slał Matt. Zreszta,˛ co w tym dziwnego? Przecie˙z zaprosił Mike’a wła´snie po to, by chłopak spokojnie sp˛edził noc, nie przerywana.˛ . . Wła´snie, czym? Złymi snami? Wstał z łó˙zka, właczył ˛ lampk˛e i podszedł do okna. Z tego miejsca mógł dostrzec jedynie dach Domu Marstenów skapany ˛ w zimnym, ksi˛ez˙ ycowym blasku. B o j e˛ s i e˛ . To nie był strach, tylko przera˙zenie. Zaczał ˛ goraczkowo ˛ my´sle´c o prastarych zabezpieczeniach przed nie nazywanym po imieniu niebezpiecze´nstwem: czosnek, woda s´wi˛econa, hostia, bie˙zaca ˛ woda. Nie miał z˙ adnych s´wi˛etych przedmiotów, był nie praktykujacym ˛ metodysta,˛ w duchu za´s uwa˙zał, z˙ e John Groggins jest najwi˛ekszym durniem w całym zachodnim s´wiecie. Jedynym przedmiotem zwiazanym ˛ z religia,˛ jaki znajdował si˛e w domu, był. . . W s´miertelnej ciszy rozległ si˛e spokojny, wyra´zny głos Mike’a Ryersona: — Tak. Wejd´z, prosz˛e. Matt wstrzymał na chwil˛e oddech, a potem wypu´scił go z płuc w bezd´zwi˛ecznym wrzasku przera˙zenia. Miał wra˙zenie, z˙ e za chwil˛e zemdleje ze strachu i z˙ e z˙ oładek ˛ zamienił mu si˛e w ołowiana˛ kul˛e. Posłuszne pod´swiadomemu rozkazowi jadra ˛ skurczyły si˛e w ułamku sekundy. Na Boga, kto został zaproszony do jego domu? Kolejny odgłos, tym razem przekr˛ecanej klamki w oknie, a nast˛epnie przecia˛ głe skrzypienie. Mógł jeszcze zbiec na dół, wyciagn ˛ a´ ˛c bibli˛e z szuflady w salonie, wróci´c na gór˛e, otworzy´c drzwi go´scinnego pokoju i wej´sc´ , trzymajac ˛ ja˛ przed soba˛ w wy´ etego, rozkazuj˛e ci, odejd´z! ciagni˛ ˛ etych r˛ekach. W imi˛e Ojca i Syna, i Ducha Swi˛ Ale kto tam był? Zawołaj mnie, gdyby´s czegokolwiek potrzebował. Nie mog˛e, Mike. Jestem starym człowiekiem. Boj˛e si˛e. Noc ogarn˛eła nagle jego umysł, zaludniajac ˛ go niewyra´znymi, ta´nczacymi ˛ w szale´nczym tempie postaciami. Białe twarze clownów, wielkie oczy, ostre z˛eby, cienie wyciagaj ˛ ace ˛ z mroku r˛ece. . . J˛eknał ˛ rozpaczliwie i zasłonił r˛ekami twarz. Nie mog˛e. Boj˛e si˛e. Nie wstałby nawet wtedy, gdyby zobaczył, jak porusza si˛e klamka u drzwi jego pokoju. Był sparali˙zowany strachem i my´slał tylko o tym, z˙ e nie powinien był w ogóle jecha´c wieczorem do Della. Boj˛e si˛e. 159
A potem, w s´miertelnej ciszy spowijajacej ˛ dom, siedzac ˛ bezradnie na brzegu łó˙zka z twarza˛ schowana˛ w dłoniach, usłyszał wysoki, słodki, złowrogi s´miech dziecka. . . . . . a potem odgłosy ssania. . .
´ DRUGA CZE˛S´ C Cesarz lodów s´mietankowych
Wezwijcie osiłka, co zwija wielkie cygara I ka˙zcie mu ubija´c w kuchennych naczyniach Tłuste po˙zadliwo´ ˛ scia˛ masło. Niech dziewki włócza˛ si˛e w dowolnie wybranych Sukniach, a chłopcy niech przynosza˛ kwiaty Zawini˛ete w zeszłomiesi˛eczne gazety. To b˛edzie koniec zaszło´sci s´wiatowych. Prawdziwym cesarzem jest cesarz lodów s´mietankowych. We´zcie z komody uczynków, Tej bez trzech szklanych gałek, owa˛ chustk˛e, Na której wyhaftowała kiedy´s trzy wachlarze I rozpostarła ja,˛ by zasłoni´c nimi swoja˛ twarz. A je˙zeli poka˙ze swe zrogowaciale stopy, to tylko Po to, by´smy poj˛eli cała˛ jej głupot˛e. Niech lampa rozja´sni mrok chmur burzowych. Prawdziwym cesarzem jest cesarz lodów s´mietankowych. Wallace Stevens
W tej kolumnie jest Dziura. Czy widzisz przez nia˛ ´ Królowa˛ Smierci? George Seferis
ROZDZIAŁ ÓSMY Ben (III)
1 Musiał ju˙z od dłu˙zszego czasu słysze´c pukanie, bo jego echo docierało do niego w kr˛etych uliczkach snu, którymi w˛edrował mozolnie do przebudzenia. Było zupełnie ciemno, a kiedy si˛egnał ˛ po budzik stojacy ˛ przy łó˙zku, z˙ eby sprawdzi´c godzin˛e, stracił ˛ go na podłog˛e. Czuł si˛e zdezorientowany i przestraszony z jakiego´s niejasnego powodu. — Kto tam? — zapytał. — Eva Miller, panie Mears. Telefon do pana. Wstał, wciagn ˛ ał ˛ spodnie i nie zakładajac ˛ koszuli otworzył drzwi. Eva miała na sobie swoja˛ biała˛ podomk˛e i wyraz twarzy kogo´s, kto jeszcze nie rozbudził si˛e na dobre. Kto´s zachorował? A mo˙ze umarł? — przemkn˛eło mu przez my´sl. — Zamiejscowa? — Nie, to Matthew Burke. Wcale nie podziałało to na niego uspokajajaco. ˛ — Która godzina? — Kilka minut po czwartej. To chyba co´s bardzo pilnego. Ben zszedł na dół i podniósł le˙zac ˛ a˛ obok aparatu słuchawk˛e. — Co si˛e stało, Matt? W słuchawce usłyszał gwałtowny, chrapliwy oddech. — Mo˙zesz do mnie przyjecha´c? Natychmiast? — Tak, oczywi´scie. O co chodzi? Jeste´s chory? — Nie przez telefon. Przyjed´z jak najszybciej. — B˛ed˛e za dziesi˛ec´ minut. — Ben. . . — Tak? — Masz krucyfiks? Medalik ze s´wi˛etym Krzysztofem albo co´s w tym rodzaju? — Do licha, nie. Jestem, to znaczy byłem, baptysta.˛ — Trudno. Przyje˙zd˙zaj, czekam.
163
Ben odło˙zył słuchawk˛e i szybko poszedł na gór˛e. Eva stała na pi˛etrze z dłonia˛ oparta˛ o por˛ecz schodów i twarza,˛ na której malowały si˛e sprzeczne uczucia: ciekawo´sc´ i niech˛ec´ do wtracania ˛ si˛e w nie swoje sprawy. — Czy pan Burke jest chory? — Twierdzi, z˙ e nie, ale zapytał mnie. . . Czy pani jest katoliczka? ˛ — Mój ma˙ ˛z chodził do ko´scioła. — Ma pani krucyfiks, ró˙zaniec albo medalik ze s´wi˛etym Krzysztofem? — To znaczy. . . W sypialni mam krzy˙z. . . Chyba mogłabym. . . — Bardzo pania˛ prosz˛e. Odeszła, szurajac ˛ ciepłymi kapciami po wytartym chodniku. Ben wszedł do swego pokoju, wciagn ˛ ał ˛ wczorajsza˛ koszul˛e i zało˙zył buty. Kiedy ponownie wyszedł na korytarz, Eva ju˙z czekała na niego, s´ciskajac ˛ w dłoniach krzy˙z błyszczacy ˛ srebrem. — Dzi˛ekuj˛e pani — powiedział, biorac ˛ go od niej. — Pan Burke poprosił, z˙ eby pan mu go przywiózł? — Tak. Zmarszczyła brwi. Z jej twarzy znikn˛eły ju˙z resztki senno´sci. — To dziwne. Nie jest katolikiem i watpi˛ ˛ e, czy w ogóle chodzi do ko´scioła. — Nie powiedział mi, o co chodzi. — Aha. — Skin˛eła głowa,˛ jakby to wszystko wyja´sniało. — Tylko prosz˛e na niego uwa˙za´c. To dla mnie cenna pamiatka. ˛ — Oczywi´scie. — Mam nadziej˛e, z˙ e z panem Burke wszystko w porzadku. ˛ To bardzo dobry człowiek. Ben zszedł na parter i poszedł do samochodu. Trzymajac ˛ w prawej dłoni krzy˙z, nie bardzo mógł wyciagn ˛ a´ ˛c z kieszeni kluczyki, lecz zamiast po prostu przeło˙zy´c go do lewej, powiesił sobie na szyi. Srebrny ci˛ez˙ ar dotknał ˛ uspokajajaco ˛ jego piersi, ale pogra˙ ˛zony w domysłach Ben wsiadajac ˛ do samochodu nawet nie zwrócił na to uwagi.
2 Na parterze domu Matta we wszystkich oknach paliło si˛e s´wiatło, a on sam pojawił si˛e na schodkach natychmiast, gdy tylko blask reflektorów samochodu skr˛ecajacego ˛ na podjazd przesunał ˛ si˛e po frontowej s´cianie. Ben wysiadł, przygotowany na najgorsze. Matt najwyra´zniej był w szoku; s´miertelnie blady, dr˙zace ˛ usta i szeroko otwarte, przera˙zone oczy. — Chod´zmy do kuchni — powiedział. Kiedy Ben przekraczał próg, s´wiatło zamigotało na krzy˙zu. — Przywiozłe´s go. 164
— Po˙zyczyła mi Eva Miller. Co si˛e stało? — W kuchni — powtórzył Matt. Kiedy mijali schody wiodace ˛ na pi˛etro, spojrzał w gór˛e i jego ciałem wstrzasn ˛ ał ˛ nagły dreszcz. Stół, przy którym nie tak dawno jedli spaghetti, był teraz pusty, je´sli nie liczy´c trzech przedmiotów zupełnie do siebie nie pasujacych: ˛ fili˙zanki z kawa,˛ sfatygowanego egzemplarza Biblii i rewolweru kaliber 38. — Powiedz wreszcie, o co chodzi, Matt. Wygladasz ˛ okropnie. — Mo˙ze to wszystko tylko mi si˛e przy´sniło, ale dzi˛eki Bogu, z˙ e jeste´s. — Matt wział ˛ ze stołu rewolwer i zaczał ˛ niepewnie obraca´c go w dłoniach. — Mów, co si˛e stało. I przesta´n si˛e tym bawi´c. Jest naładowany? Matt odło˙zył bro´n i przesunał ˛ dłonia˛ po włosach. — Tak, jest naładowany. . . Cho´c nie sadz˛ ˛ e, z˙ eby mógł cokolwiek pomóc. Chyba z˙ e strzeliłbym sobie w łeb. — Roze´smiał si˛e nienaturalnym, histerycznym s´miechem. — Uspokój si˛e! Ostry ton głosu zabrzmiał w kuchni niczym trza´sniecie bicza. Matt potrzasn ˛ ał ˛ głowa,˛ nie w ge´scie negacji, lecz tak, jak czynia˛ to niektóre zwierz˛eta po wyj´sciu z zimnej wody. — Na górze jest martwy człowiek — powiedział. — Kto? — Mike Ryerson. Opiekował si˛e miejska˛ zielenia.˛ — Jeste´s pewien, z˙ e nie z˙ yje? — Tak, chocia˙z nawet na niego nie spojrzałem. Nie miałem odwagi, bo z drugiej strony. . . on mo˙ze wcale nie by´c martwy. — Matt, to nie ma z˙ adnego sensu! — My´slisz, z˙ e tego nie wiem? Gadam bez sensu, chodza˛ mi jakie´s wariactwa po głowie, ale zadzwoniłem do ciebie, bo jeste´s jedyna˛ osoba˛ w Salem, która. . . która. . . — przerwał i ponownie potrzasn ˛ ał ˛ głowa,˛ po czym zaczał ˛ od poczatku. ˛ — Pami˛etasz, rozmawiali´smy o Dannym Glicku. — Tak. — I o tym, z˙ e umarł na zło´sliwa˛ anemi˛e, czyli na co´s, co nasi dziadkowie nazywali „wyniszczeniem”. — Zgadza si˛e. — Mike go pochował. I to wła´snie Mike znalazł psa Wina Purintona nadzianego na bram˛e cmentarza. Spotkałem go wczoraj wieczorem u Della i. . .
3 — . . . ale nie mogłem tam wej´sc´ — zako´nczył. — Po prostu nie i mogłem. Siedziałem na łó˙zku przez prawie cztery godziny, a potem wymknałem ˛ si˛e na dół jak złodziej i zadzwoniłem do ciebie. Co o tym wszystkim my´slisz? 165
Ben tymczasem zdjał ˛ krzy˙z z szyi i teraz od niechcenia przesuwał mi˛edzy palcami ogniwa grubego, srebrnego ła´ncucha. Dochodziła ju˙z piata ˛ rano i zza horyzontu powoli wstawał blask wschodzacego ˛ sło´nca. — My´sl˛e, z˙ e powinni´smy pój´sc´ do pokoju go´scinnego i rozejrze´c si˛e tam. Na razie nic innego nie przychodzi mi do głowy. — Teraz, kiedy sko´nczyła si˛e noc, to wszystko mnie samemu wydaje si˛e snem szale´nca. — Matt roze´smiał si˛e niepewnie. — Mam nadziej˛e, z˙ e tak wła´snie było i z˙ e Mike s´pi spokojnie jak dziecko. — W takim razie, chod´zmy zobaczy´c. Matt zawahał si˛e. — Zgoda — wykrztusił wreszcie z widocznym wysiłkiem, po czym zerknał ˛ niepewnie na przedmiot trzymany przez Bena w dłoniach. — Oczywi´scie — powiedział Ben i zało˙zył mu ła´ncuch na szyj˛e. — Wiesz, to s´mieszne, ale naprawd˛e od razu lepiej si˛e czuj˛e. Sadzisz, ˛ z˙ e ka˙za˛ mi go zdja´ ˛c, kiedy b˛eda˛ mnie odwozi´c do czubków? — Chcesz rewolwer? — zapytał Ben. — Nie, lepiej nie. Jeszcze wetkn˛e go za pasek i odstrzel˛e sobie jaja. Weszli po schodach — Ben pierwszy, Matt tu˙z za nim. Na pi˛etrze znajdował si˛e krótki korytarz, biegnacy ˛ w obie strony. Drzwi do sypialni Matta były po prawej stronie, otwarte, odsłaniajac ˛ fragment wn˛etrza o´swietlonego blaskiem nocnej lampki. — W lewo — powiedział Matt. Ben stanał ˛ pod drzwiami pokoju go´scinnego. Co prawda, nie uwierzył w potworno´sci, o jakich opowiedział mu Matt, niemniej jednak poczuł, z˙ e ogarnia go niemo˙zliwy do opanowania strach. Otwierasz drzwi, a on wisi na konopnym powrozie z opuchni˛eta,˛ czarna˛ twarza,˛ otwiera okropne, wybałuszone oczy i w i d z i ci˛e, cieszy si˛e, z˙ e przyszedłe´s. . . Wspomnienie powróciło z taka˛ siła,˛ z˙ e przez chwil˛e stał jak sparali˙zowany, nie mogac ˛ wykona´c najmniejszego ruchu. Niemal czuł zapach wilgotnego tynku i wo´n niewidocznych zwierzat. ˛ Wydawało mu si˛e, z˙ e te zwyczajne, lakierowane drzwi stanowia˛ jedyna˛ przegrod˛e oddzielajac ˛ a˛ go od tajemnic piekła. Nacisnał ˛ klamk˛e i pchnał ˛ drzwi. Matt stał tu˙z za jego plecami, s´ciskajac ˛ mocno w dłoni srebrny krzy˙z. Okno wychodziło dokładnie na wschód i wida´c było przez nie kraw˛ed´z sło´nca wyłaniajacego ˛ si˛e wła´snie zza linii wzgórz. Pierwsze nie´smiałe promienie wpadały do wn˛etrza pokoju i wydobywajac ˛ z pozornie idealnie czystego powietrza kilkana´scie złotych, ta´nczacych ˛ pyłków, kładły si˛e jasna˛ plama˛ na białym przes´cieradle, pod którym le˙zał Mike Ryerson. ´ Matt pokr˛ecił głowa.˛ — Nic mu nie jest — szepnał ˛ Ben. — Spi. — Okno jest otwarte — powiedział bezbarwnym tonem. — Wczoraj wieczorem było zamkni˛ete, jestem tego pewien. 166
Uwag˛e Bena przyciagn˛ ˛ eła mała, czerwona plamka, odcinajaca ˛ si˛e wyra´znie od białego tła prze´scieradła okrywajacego ˛ pier´s Ryersona. — On chyba nie oddycha — wyszeptał Matt. Ben zrobił dwa kroki w kierunku łó˙zka. — Mike? Mike Ryerson! Obud´z si˛e, Mike! ˙ Zadnej odpowiedzi. Rz˛esy Mike’a rzucały na jego policzki nieruchome cienie. Miał lekko zmierzwione włosy i Ben pomy´slał, z˙ e w delikatnych promieniach wschodzacego ˛ sło´nca przypomina pi˛ekny, nieruchomy grecki posag. ˛ Skóra na jego twarzy i dłoniach miała zdrowy, ró˙zowy odcie´n. — Oczywi´scie, z˙ e oddycha — odparł ze zniecierpliwieniem. — Po prostu ma mocny sen, i to wszystko. Mike. . . — Poło˙zył dło´n na ramieniu m˛ez˙ czyzny le˙za˛ cego w łó˙zku i potrzasn ˛ ał ˛ nim lekko. R˛eka Mike’a zsun˛eła si˛e bezwładnie z przes´cieradła, przewieszajac ˛ przez kraw˛ed´z łó˙zka; dło´n dotkn˛eła podłogi, a kostki palców stukn˛eły gło´sno w drewniana˛ posadzk˛e. Matt nachylił si˛e, podniósł nieruchome rami˛e i przycisnał ˛ swój wskazujacy ˛ palec do przegubu. — Nie ma pulsu — stwierdził po chwili. Nie chcac, ˛ aby powtórzyło si˛e złowieszcze stukni˛ecie, poło˙zył r˛ek˛e z powrotem na łó˙zku. Zacz˛eła si˛e ponownie zsuwa´c, wi˛ec przytrzymał ja˛ z niech˛etnym grymasem. Ben nie mógł w to uwierzy´c. Mike na pewno s´pi, co do tego nie było z˙ adnych watpliwo´ ˛ sci. Zdrowa cera, gi˛etko´sc´ mi˛es´ni, lekko uchylone, jakby dla zaczerpni˛ecia oddechu, usta. . . Czuł si˛e tak, jakby nagle znalazł si˛e w samym s´rodku jakiego´s nieprawdopodobnego snu. Dotknał ˛ ciała m˛ez˙ czyzny i przekonał si˛e, z˙ e jest zupełnie zimne. Nie dowierzajac ˛ samemu sobie, po´slinił palec i przysunał ˛ go do na wpół otwar˙ tych ust. Zadnego, nawet najsłabszego oddechu. Popatrzyli z Mattem na siebie. ´ — Slady na szyi? — zapytał cicho Matt. Ben ujał ˛ w obie dłonie głow˛e Ryersona i przekr˛ecił ja˛ delikatnie. R˛eka po raz drugi z martwym stukni˛eciem dotkn˛eła podłogi. Na szyi Mike’a nie było z˙ adnych s´ladów.
4 Ponownie siedzieli przy stole w kuchni. Była 5.35. Z pastwiska znajdujacego ˛ si˛e w dole wzgórza, zasłoni˛etego licznymi krzewami i zaro´slami, dobiegało leniwe porykiwanie krów Griffena. — Według ludowych wierze´n, po s´mierci ofiary s´lady natychmiast znikaja˛ — odezwał si˛e niespodziewanie Matt. — Wiem o tym — odparł Ben. Zapami˛etał ten szczegół z Draculi Stokera i filmów wytwórni Hammer z Christopherem Lee w roli głównej. 167
— Musimy przebi´c mu serce jesionowym kołkiem. — Na twoim miejscu jeszcze bym si˛e nad tym zastanowił — powiedział Ben, unoszac ˛ do ust fili˙zank˛e z kawa.˛ — Nie wiem, w jaki sposób wytłumaczyłby´s to policji. W najlepszym razie wsadziliby ci˛e do ciupy za zbezczeszczenie zwłok, w najgorszym wyladowałby´ ˛ s w domu wariatów. — My´slisz, z˙ e oszalałem? — zapytał spokojnie Matt. — Nie — odparł Ben bez najmniejszego wahania. — Wierzysz mi, je´sli chodzi o te s´lady? — Nie wiem. Chyba musz˛e. Dlaczego miałby´s kłama´c? Nie widz˛e w tym dla ciebie z˙ adnych korzy´sci. Co innego, gdyby´s go zabił. — Wi˛ec mo˙ze to zrobiłem — powiedział Matt, przypatrujac ˛ mu si˛e uwa˙znie. — Nie sadz˛ ˛ e, i to z trzech powodów. Po pierwsze, jaki miałby´s motyw? Wybacz mi, Matt, ale jeste´s za stary, z˙ eby mogło to by´c co´s klasycznego, jak na przykład pieniadze ˛ albo zazdro´sc´ . Po drugie, w jaki sposób miałby´s tego dokona´c? Je˙zeli za pomoca˛ trucizny, to musiałaby by´c jaka´s niezmiernie łagodnie działaja˛ ca, bo Mike nie sprawia wra˙zenia kogo´s, kto walczył z nadchodzac ˛ a˛ s´miercia.˛ To eliminuje wi˛ekszo´sc´ tych najbardziej dost˛epnych. — A trzeci powód? ˙ — Zaden normalny morderca nie wymy´sliłby jako swojego alibi takiej historii. — Tym samym znowu wrócili´smy do problemu mojego zdrowia psychicznego — westchnał ˛ Matt. — Spodziewałem si˛e tego. — Ja wcale nie uwa˙zam, z˙ e zwariowałe´s — powiedział Ben, akcentujac ˛ wyra´znie pierwsze słowo. — Wydajesz mi si˛e zupełnie normalny. — Ale ty przecie˙z nie jeste´s lekarzem, a wariaci cz˛esto znakomicie potrafia˛ udawa´c normalnych ludzi — odparł Matt. Ben skinał ˛ głowa.˛ — Zgadza si˛e. W takim razie, gdzie jeste´smy? — Znowu w punkcie wyj´scia. — Nie. Na to nie mo˙zemy sobie pozwoli´c, bo pi˛etro wy˙zej w łó˙zku le˙zy niez˙ ywy człowiek i niedługo b˛edziemy musieli wyja´sni´c, jak to si˛e stało. B˛edziemy wypytywani przez szeryfa, lekarza, a potem tak˙ze przez szeryfa okr˛egowego. Matt czy nie mogło by´c tak, z˙ e Mike złapał gdzie´s jakiego´s wirusa, chodził z nim przez cały tydzie´n, a potem przypadkowo umarł wła´snie w twoim domu? Po raz pierwszy od chwili, kiedy zeszli na dół, Matt dał po sobie pozna´c podniecenie. — Przecie˙z mówiłem ci, co mi powiedział! Na własne oczy widziałem s´lady na jego szyi, a potem słyszałem, jak zapraszał kogo´s do mojego domu! A potem. . . Bo˙ze, słyszałem ten s´miech! — Jego oczy ponownie stały si˛e szkliste i osłupiałe. — W porzadku. ˛ — Ben wstał i podszedł do okna, usiłujac ˛ uporzadkowa´ ˛ c mys´li. Nie szło mu to najlepiej. Tak jak powiedział Susan, sprawy zaczynały mu si˛e wymyka´c z rak. ˛ 168
Przyłapał si˛e na tym, z˙ e znowu szuka wzrokiem Domu Marstenów. — Czy wiesz, co si˛e stanie, je´sli komu´s pi´sniesz o tym cho´cby słowo? Matt nie odpowiedział. — Ludzie zaczna˛ stuka´c si˛e w czoło za twoimi plecami, a dzieciaki b˛eda˛ wyskakiwa´c zza krzaków i szczerzy´c na ciebie plastikowe kły. Wkrótce który´s wymy´sli jaka´ ˛s rymowank˛e w rodzaju „Raz, dwa trzy, wampir zły!” Potem podchwyca˛ ja˛ starsi uczniowie i b˛eda˛ powtarza´c na korytarzach. Koledzy zaczna˛ na ciebie dziwnie patrze´c, a do domu b˛eda˛ dzwoni´c ludzie podajacy ˛ si˛e za Danny‘ego Glicka lub Mike’a Ryersona. Twoje z˙ ycie zamieni si˛e w koszmar, a najdalej po pół roku b˛edziesz musiał si˛e stad ˛ wynie´sc´ . — Nie zrobia˛ tego. Znaja˛ mnie przecie˙z. Ben odwrócił si˛e od okna. — Kogo znaja? ˛ Zabawnego, starego dziwaka, który mieszka samotnie przy Taggart Stream Road. Ju˙z tylko to, z˙ e nie jeste´s z˙ onaty, da im podstawy do przypuszcze´n, z˙ e brakuje ci której´s klepki. A czy ja mog˛e ci jako´s pomóc? Widziałem tylko ciało, nic wi˛ecej. Zreszta,˛ nawet gdyby było inaczej, powiedzieliby, z˙ e jestem obcy, a mo˙ze nawet zacz˛eliby szepta´c, z˙ e jeste´smy para˛ pedałów i dlatego trzymamy si˛e razem. Matt spogladał ˛ na niego z rosnacym ˛ z ka˙zda˛ chwila˛ przera˙zeniem. — Jedno słowo, Matt, i jeste´s tutaj sko´nczony. — Wi˛ec nic nie mo˙zemy zrobi´c. — Owszem, mo˙zemy. Masz pewna˛ teori˛e na temat, kto czy te˙z co zabiło Mike’a Ryersona. Wydaje mi si˛e, z˙ e b˛edzie stosunkowo łatwo ja˛ obali´c lub potwierdzi´c. Musz˛e ci powiedzie´c, z˙ e jestem w kropce. Nie wierz˛e, z˙ e zwariowałe´s, ale nie wierz˛e równie˙z, z˙ e Danny Glick wstał z grobu i wyssał z Mike’a cała˛ krew, a potem go zabił. Mimo to mam zamiar to sprawdzi´c, a ty musisz mi w tym pomóc. — Jak? — Zadzwo´n do swojego lekarza. Jak on si˛e nazywa? Cody, prawda? Potem zawiadom Parkinsa Gillespie. Niech maszyna zacznie działa´c. Opowiedz im, z˙ e pojechałe´s wczoraj do Della i przysiadłe´s si˛e do Ryersona, a on powiedział ci, z˙ e od niedzieli czuje si˛e bardzo niezdrów, wi˛ec zaprosiłe´s go do siebie do domu. W nocy nic nie słyszałe´s, ale obudziłe´s si˛e około wpół do czwartej, poszedłe´s sprawdzi´c, czy u niego wszystko w porzadku, ˛ lecz nie mogłe´s go obudzi´c, wi˛ec, zadzwoniłe´s do mnie. — I to wszystko? — Wszystko. Kiedy b˛edziesz rozmawiał z Codym, nawet nie mów, z˙ e Mike nie z˙ yje. — Jak to? — Bo˙ze, a czy jeste´s pewien, z˙ e on naprawd˛e nie z˙ yje? — wybuchnał ˛ Ben. — Nie mogłe´s znale´zc´ pulsu, a ja nie czułem jego oddechu, ale gdybym wiedział, 169
z˙ e kto´s tylko na takiej podstawie wpakuje mnie do grobu, to zawsze nosiłbym ze soba˛ kilka kanapek. Szczególnie, gdybym wygladał ˛ tak zdrowo jak on. — Wi˛ec tobie tak˙ze nie daje to spokoju? Rzeczywi´scie, nie daje — przyznał Ben. — Przypomina jaka´ ˛s cholerna˛ kukł˛e z wosku. — W porzadku ˛ — podjał ˛ decyzj˛e Matt. — To, co mówisz, ma sens, o ile oczywi´scie w tej sytuacji cokolwiek mo˙ze go mie´c. Zdaje si˛e, z˙ e gadałem troch˛e od rzeczy. Ben ju˙z otworzył usta, z˙ eby zaprzeczy´c, ale Matt powstrzymał go ruchem r˛eki. — Przypu´sc´ my jednak. . . tylko teoretycznie, rzecz jasna. . . z˙ e moje podejrzenia oka˙za˛ si˛e słuszne. Czy dopu´sciłby´s wtedy do siebie mo˙zliwo´sc´ , cho´cby nawet najmniejsza,˛ z˙ e. . . z˙ e Mike wróci? — Ju˙z ci powiedziałem, z˙ e twoja teoria powinna łatwo da´c si˛e potwierdzi´c lub obali´c. Zreszta,˛ je´sli mam by´c szczery, nie to mnie najbardziej niepokoi. — A co? — Zaraz, po kolei. Udowodnienie jej albo obalenie nie b˛edzie niczym innym jak c´ wiczeniem z logiki. Pierwsza mo˙zliwo´sc´ : Mike umarł na jaka´ ˛s chorob˛e, na przykład wirusowa.˛ Jak sadzisz, ˛ w jaki sposób mo˙zna to stwierdzi´c? Matt wzruszył ramionami. — Zbada´c go. — Wła´snie. To samo dotyczy ewentualnego otrucia, podania w jedzeniu kawałka drutu kolczastego, pchni˛ecia no˙zem lub strzału w tył głowy. — Zdarzały si˛e ju˙z morderstwa, których nie sposób było stwierdzi´c. — Oczywi´scie. Mimo to przypuszczam, z˙ e badanie powinno rozwiaza´ ˛ c zagadk˛e. — A je´sli tak nie b˛edzie? — Wtedy po pogrzebie odwiedzimy cmentarz i sprawdzimy, czy noca˛ wstaje z grobu. Je´sli tak b˛edzie — w co, szczerze mówiac, ˛ trudno mi uwierzy´c — wszystko stanie si˛e jasne. Je´sli nie, staniemy wobec ewentualno´sci, która napawa mnie najwi˛ekszym niepokojem. — Czyli mojego szale´nstwa — doko´nczył powoli Matt. — Ben, przysi˛egam ci na pami˛ec´ mojej matki, z˙ e widziałem te s´lady na jego szyi, z˙ e słyszałem, jak otwiera si˛e okno, z˙ e. . . — Wierz˛e ci — powiedział spokojnie Ben. Matt umilkł i znieruchomiał z wyrazem twarzy człowieka przygotowanego na bolesne uderzenie, które jednak nie nadeszło. — Wierzysz? — zapytał niepewnie. — Ujm˛e to troch˛e inaczej: Nie wierz˛e, z˙ e zwariowałe´s albo miałe´s halucynacje. Ja sam do´swiadczyłem kiedy´s prze˙zycia. . . zwiazanego ˛ z tym przekl˛etym domem na wzgórzu. . . i od tamtej pory wiem, jak czuja˛ si˛e ludzie, których opowie´sci
170
w s´wietle racjonalnej wiedzy wydaja˛ si˛e zupełnie nieprawdopodobne. Kiedy´s ci o tym opowiem. — Dlaczego nie teraz? — Nie mamy czasu. Zaraz b˛edziesz musiał zadzwoni´c, a ja mam do ciebie jeszcze jedno pytanie. Zastanów si˛e dobrze, zanim odpowiesz. Czy masz jakich´s wrogów? — Na pewno nie takich, którzy byliby zdolni do czego´s takiego. — Mo˙ze jaki´s rozgoryczony były ucze´n? Matt roze´smiał si˛e, bo zdawał sobie doskonale spraw˛e z tego, w jak niewielkim stopniu jego praca wpływała na z˙ ycie wychowanków. — Dobra, wierz˛e ci na słowo. — Ben potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ — To wszystko bardzo mi si˛e nie podoba. Najpierw ten pies na bramie cmentarza, potem znikni˛ecie Ralphie’ego Glicka, s´mier´c jego brata, a teraz Mike. Niewykluczone, z˙ e to wszystko ma ze soba˛ jaki´s zwiazek, ˛ ale. . . Nie, nie mog˛e w to uwierzy´c. — Chyba ju˙z zadzwoni˛e do Cody’ego — powiedział Matt wstajac ˛ z miejsca. — O tej porze Parkins te˙z pewnie b˛edzie jeszcze w domu. — Zawiadom szkoł˛e, z˙ e dzisiaj nie przyjdziesz, bo z´ le si˛e czujesz. — Słusznie. — Matt u´smiechnał ˛ si˛e bezbarwnie. — To b˛edzie pierwszy raz od ponad trzech lat. No, ale to prawdziwa okazja. Przeszedł do salonu i usiadł przy aparacie. Po wykr˛eceniu numeru czekał do´sc´ długo, a˙z dzwonek telefonu obudzi s´piacych ˛ gł˛ebokim, porannym snem ludzi. ˙Zona Cody’ego najprawdopodobniej skierowała go do szpitala w Cumberland, bo wybrał jeszcze jeden numer, poprosił o połaczenie ˛ z lekarzem dy˙zurnym i po chwili oczekiwania przedstawił swoja˛ opowie´sc´ . — Jimmy przyjedzie za godzin˛e — zawołał w kierunku kuchni, odło˙zywszy słuchawk˛e. — Dobra — odpowiedział Ben. — Wracam na gór˛e. — Tylko niczego nie dotykaj. — Jasne. Znalazłszy si˛e w korytarzyku na pi˛etrze słyszał jeszcze, jak Matt rozmawia przez telefon z Parkinsem Gillespie, a potem, gdy zbli˙zył si˛e do zamkni˛etych drzwi sypialni, słowa dobiegajace ˛ z parteru zamieniły si˛e w niewyra´zny szmer. Przygladaj ˛ ac ˛ si˛e drzwiom poczuł, z˙ e ponownie ogarnia go strach cz˛es´ciowo zapami˛etany z dzieci´nstwa, a cz˛es´ciowo zupełnie s´wie˙zy. Oczami wyobra´zni widział, jak wchodzi do s´rodka i znajduje si˛e w obszernym pomieszczeniu, oglada˛ nym z perspektywy dziecka. Ciało le˙zy tak, jak je zostawił; opuszczona r˛eka dotyka podłogi, a odwrócona w lewo głowa jest przytulona policzkiem do poduszki. Nagle oczy otwieraja˛ si˛e i spogladaj ˛ a˛ na niego z wyrazem niesamowitego triumfu, drzwi zatrzaskuja˛ si˛e, wykr˛econa niczym szpony drapie˙znego ptaka dło´n unosi si˛e w gór˛e, a usta wykrzywiaja˛ w drapie˙znym u´smiechu, odsłaniajac ˛ zadziwiajaco ˛ długie, ostre kły. . . 171
Dr˙zac ˛ a˛ r˛eka˛ pchnał ˛ drzwi, które otworzyły si˛e z cichym skrzypni˛eciem dolnego zawiasu. Ciało le˙zało tak, jak je zostawił; opuszczona r˛eka dotykała podłogi, a odwrócona w lewo głowa. . . — Parkins zaraz tu b˛edzie — odezwał si˛e stojacy ˛ u szczytu schodów Matt i Ben o mało nie wrzasnał ˛ z przera˙zenia.
5 Nawet nie przypuszczał, z˙ e zdanie, które niedawno wypowiedział, oka˙ze si˛e tak bliskie prawdy. „Niech maszyna zacznie działa´c”. Rzeczywi´scie; to, co si˛e zacz˛eło, bardzo przypominało działanie skomplikowanej maszynerii, zło˙zonej z wielu drobniutkich kółeczek i przekładni. Pierwszy pojawił si˛e zaspany Parkins Gillespie i poinformował ich, z˙ e ju˙z zawiadomił okr˛egowego lekarza sadowego. ˛ — Sukinsyn powiedział, z˙ e sam nie przyjedzie, ale ma przysła´c zast˛epc˛e i faceta od zdj˛ec´ — mruknał ˛ Parkins z papierosem w kaciku ˛ ust. — Dotykali´scie zwłok? — Zsun˛eła mu si˛e r˛eka — wyja´snił Ben. — Chciałem poło˙zy´c ja˛ na łó˙zku, ale znowu spadła. Parkins zmierzył go przeciagłym ˛ spojrzeniem, lecz nic nie powiedział. Ben przypomniał sobie odgłos, z jakim martwa dło´n Mike’a osun˛eła si˛e na podłog˛e i poczuł, jak w z˙ oładku ˛ wzbiera mu histeryczny s´miech. Przełknał ˛ kilka razy s´lin˛e, z˙ eby go tam zatrzyma´c. Kiedy znale´zli si˛e w sypialni, Parkins kilka razy obszedł ciało dookoła, przygladaj ˛ ac ˛ mu si˛e ze wszystkich stron. — Jeste´scie pewni, z˙ e nie z˙ yje? — zapytał wreszcie. — Próbowali´scie go obudzi´c? Wkrótce potem, bezpo´srednio po odebraniu porodu, przyjechał z Cumberland James Cody. Po wymienieniu wszystkich niezb˛ednych uprzejmo´sci (Parkins Gillespie mruknał ˛ „miłomi” i wetknał ˛ sobie do ust kolejnego papierosa), ponownie, tym razem we czwórk˛e, wrócili na pi˛etro. Gdyby´smy teraz mieli jakie´s instrumenty, pomy´slał Ben, mogliby´smy odegra´c mu cała˛ msz˛e z˙ ałobna.˛ Histeryczny s´miech podpełzał mu ju˙z do gardła. Cody odsunał ˛ prze´scieradło i przez chwil˛e przygladał ˛ si˛e ciału ze zmarszczonymi brwiami. — Przypomina mi to, co mówiłe´s o tym małym Glicku, Jimmy — powiedział Matt z zadziwiajacym ˛ spokojem. — To były moje nieoficjalne spostrze˙zenia, panie Burke — odparł z rezerwa˛ Cody. — Gdyby usłyszeli to jego rodzice, mogliby poda´c mnie do sadu. ˛ 172
— I wygraliby? — Raczej nie. — O co chodzi z tym chłopcem? — zapytał gro´znym tonem Parkins. — O nic. — Jimmy wzruszył ramionami. — To nie ma z˙ adnego zwiazku. ˛ — Przyło˙zył słuchawk˛e do piersi Ryersona, mruknał ˛ co´s pod nosem, uniósł mu powiek˛e i za´swiecił w oko mała˛ latarka.˛ Z miejsca, w którym stał, Ben dostrzegł wyra´znie, z˙ e z´ renica raptownie si˛e skurczyła. — Bo˙ze! — Interesujace, ˛ prawda? — Jimmy pu´scił powiek˛e, a ta opu´sciła si˛e z groteskowa˛ powolno´scia,˛ jakby zmarły mrugał do nich. — David Prine ze szpitala Hopkinsa stwierdził, z˙ e u niektórych zwłok z´ renice reaguja˛ na s´wiatło nawet w dziewi˛ec´ godzin po zgonie. — Teraz udaje uczonego, a z wypracowa´n ledwo dostawał tróje — mruknał ˛ Matt. — Tylko dlatego, z˙ e nie lubiłe´s czyta´c o sekcjach zwłok, ty stary obłudniku — zrewan˙zował si˛e Jimmy, wyjmujac ˛ z walizeczki niewielki młotek. Jak miło, pomy´slał Ben. Zachowuje przy łó˙zku niewymuszona˛ pogod˛e ducha nawet wtedy, kiedy pacjent jest ju˙z umarlakiem, jak by Powiedział Parkins. — Nie z˙ yje? — zapytał Parkins, strzasaj ˛ ac ˛ popiół do pustego wazonu. Matt skrzywił si˛e nieznacznie. — I to jeszcze jak — odparł Jimmy. Wstał, zsunał ˛ prze´scieradło z nóg Ryer˙ sona i uderzył młotkiem w prawe kolano. Zadnej reakcji. Ben zauwa˙zył, z˙ e Mike ma na stopach z˙ ółty, zrogowaciały naskórek i przypomniał sobie wiersz Stevensa o martwej kobiecie. — „I to był koniec zaszło´sci s´wiatowych” — zacytował niezbyt dokładnie. — „Prawdziwym cesarzem jest cesarz lodów s´mietankowych”. Matt spojrzał na niego ostro i przez chwil˛e wydawało si˛e, z˙ e opu´sci go osia˛ gni˛ety z takim trudem spokój. — Co to ma by´c? — zapytał Parkins. — Wiersz — wyja´snił Matt. — Wiersz o s´mierci. — A mnie si˛e wydawało, z˙ e jaka´s reklamówka, czy co´s w rodzaju — powiedział Parkins, ponownie strzasaj ˛ ac ˛ popiół do wazonu.
6 — Czy my si˛e znamy? — zapytał Jimmy, spogladaj ˛ ac ˛ na Bena. — Podejrzewam, z˙ e tylko przelotnie — odparł Matt. — To Jimmy Cody, miejscowy znachor, a to Ben Mears, miejscowy pismak.
173
— Zawsze starał si˛e by´c miły — zauwa˙zył Jimmy. — Wła´snie w ten sposób doszedł do swoich pieni˛edzy. U´scisn˛eli sobie dłonie nad le˙zacym ˛ nieruchomo ciałem. — Mo˙ze mi pan pomóc przekr˛eci´c go na brzuch, panie Mears? Ben zrobił to, odczuwajac ˛ co´s w rodzaju lekkich mdło´sci. Zwłoki w dotyku okazały si˛e chłodne, ale nie zimne, ko´nczyny za´s wcia˙ ˛z jeszcze gi˛etkie. Jimmy uwa˙znie przyjrzał si˛e plecom nieboszczyka, a nast˛epnie zsunał ˛ mu szorty z po´sladków. — Po co to? — zapytał Parkins. — Próbuj˛e okre´sli´c czas zgonu na podstawie stopnia zsinienia skóry — wyjas´nił Jimmy. — Kiedy ustaje akcja serca, krew, jak ka˙zdy płyn, spływa do najni˙zej poło˙zonego miejsca. — Aha. Ale to chyba robota dla lekarza sadowego, ˛ nie? — Wiesz przecie˙z, z˙ e nie przyjedzie sam, tylko przy´sle Norberta — odparł Jimmy — a Norbert nigdy nie miał nic przeciwko kole˙ze´nskiej pomocy. — On nawet z latarka˛ nie potrafiłby znale´zc´ własnej dupy — mruknał ˛ Parkins i wyrzucił niedopałek papierosa przez otwarte okno. — Aha, Matt: urwały ci si˛e okiennice. Le˙za˛ na dole, przy s´cianie. — Tak? — zdziwił si˛e uprzejmie Matt starajac ˛ si˛e, z˙ eby jego glos brzmiał mo˙zliwie oboj˛etnie. Cody wydobył ze swojej walizeczki termometr i wsunał ˛ go do odbytnicy Ryersona, po czym zdjał ˛ z r˛eki zegarek i poło˙zył go na s´nie˙znobiałym prze´scieradle w złotej plamie słonecznego blasku. Było pi˛etna´scie po siódmej. — Chyba zejd˛e na dół — odezwał si˛e Matt zduszonym głosem. — Wła´sciwie to wszyscy mo˙zecie i´sc´ — powiedział Jimmy. — Ja jeszcze zostan˛e tu przez chwil˛e. Mo˙ze pan nastawi´c kaw˛e, panie Burke? — Oczywi´scie. Ben wyszedł ostatni, zamykajac ˛ za soba˛ drzwi. Widok, jaki ujrzał przed wyjs´ciem obrzuciwszy spojrzeniem pokój, miał na długo pozosta´c mu w pami˛eci: zalana słonecznymi promieniami sypialnia, czyste, odsuni˛ete prze´scieradło, zegarek rzucajacy ˛ złociste refleksy na tapet˛e i rudowłosy Cody siedzacy ˛ nieruchomo przy zwłokach niczym odlany z brazu ˛ pomnik. Matt wła´snie przyrzadzał ˛ kaw˛e, kiedy przed dom zajechał stary, szary dodge, a w nim Brenton Norbert, asystent okr˛egowego lekarza sadowego ˛ i jeszcze jaki´s m˛ez˙ czyzna, uzbrojony w aparat fotograficzny pot˛ez˙ nych rozmiarów. — Gdzie? — zapytał Norbert. Gillespie wskazał kciukiem w kierunku schodów. — Jest tam Jim Cody. — Mam nadziej˛e, z˙ e nie zlał si˛e ze strachu — powiedział Norbert i wraz z fotografem poszedł na gór˛e. Parkins Gillespie nalał sobie s´mietanki do kawy, rozlewajac ˛ ja˛ przy okazji na spodeczku, po czym zebrał palcem, wytarł go o spodnie, zapalił kolejnego 174
pallmalla i zapytał: — Jak pan si˛e w to wplatał, ˛ panie Mears? Ben i Matt natychmiast przedstawili swoja˛ opowie´sc´ . Chocia˙z w gruncie rzeczy nic z tego, co mówili, nie było kłamstwem, pomin˛eli milczeniem wystarczaja˛ co du˙zo szczegółów, z˙ eby poczu´c si˛e wspólnikami w konspiracji, Benowi za´s nasun˛eła si˛e nawet niepokojaca ˛ my´sl, czy to, w czym bierze udział, jest jedynie nieszkodliwym dziwactwem, czy te˙z mo˙ze czym´s innym, znacznie powa˙zniejszym. Matt powiedział, i˙z zadzwonił do niego dlatego, z˙ e Ben był jedynym człowiekiem w Salem, który mógł uwierzy´c w jego słowa. Bez wzgl˛edu na stan zdrowia psychicznego starego nauczyciela trzeba było przyzna´c, z˙ e znał si˛e na ludziach. A to tak˙ze bardzo Bena niepokoiło.
7 O wpół do dziesiatej ˛ było ju˙z po wszystkim. Karawan Carla Foremana odjechał sprzed domu, zabierajac ˛ ze soba˛ ciało Mike’a Ryersona, a tak˙ze wiadomo´sc´ o jego s´mierci, która błyskawicznie rozeszła si˛e po całym miasteczku. Jimmy Cody wrócił do szpitala, a Norbert i fotograf do Portland, z˙ eby zda´c relacj˛e lekarzowi sadowemu. ˛ Parkins Gillespie stał przez chwil˛e na schodkach wiodacych ˛ na ganek domu i z papierosem tkwiacym ˛ w kaciku ˛ ust spogladał ˛ w s´lad za oddalajacym ˛ si˛e karawanem. — Zało˙ze˛ si˛e, z˙ e Mike nie przypuszczał, jak szybko znajdzie si˛e w nim jako klient — mruknał, ˛ po czym zwrócił si˛e do Bena. — Pan chyba jeszcze nie wyje˙zd˙za, prawda? Chciałbym, z˙ eby zło˙zył pan o´swiadczenie w biurze koronera, je´sli nie ma pan nic przeciwko temu. — Nie, nie wyje˙zd˙zam. Szeryf utkwił w nim spojrzenie swoich wyblakłych, bł˛ekitnych oczu. — Sprawdziłem pana przez FBI — powiedział. — Jest pan czysty. — Miło to usłysze´c. — Podobno obskakuje pan córk˛e Billa Nortona. — Przyznaj˛e si˛e do winy. — To fajna laseczka — stwierdził Parkins bez u´smiechu. Karawan zniknał ˛ ju˙z z pola widzenia, a po chwili ucichł nawet odgłos jego silnika. — Zdaje si˛e, z˙ e ostatnio w ogóle przestała si˛e spotyka´c z Floydem Tibbitsem. — Park, zdaje si˛e, z˙ e czeka ci˛e jaka´s papierkowa robota, prawda? — wtracił ˛ si˛e Matt. Parkins westchnał ˛ i wyrzucił niedopałek papierosa. — Jak cholera. Dwa egzemplarze, trzy egzemplarze, nie zgina´c, nie łama´c i w ogóle. Od paru tygodni mam wi˛ecej roboty ni˙z przez cały ostatni rok. Nie wiem, mo˙ze to przez ten cholerny Dom Marstenów. 175
Ben i Matt zachowali kamienny spokój. — No, to na razie. — Parkins podciagn ˛ ał ˛ spodnie i poczłapał do samochodu. Otworzywszy drzwi odwrócił si˛e i spojrzał na nich. — Mam nadziej˛e, z˙ e nie ukrywacie nic przede mna? ˛ — Nie mamy co ukrywa´c, Park — odparł Matt. — On nie z˙ yje i ju˙z. Przypatrywał im si˛e jeszcze przez chwil˛e, po czym westchnał ˛ ci˛ez˙ ko. — Na to wyglada ˛ — powiedział. — Tyle tylko, z˙ e to wszystko cholernie dziwne. Najpierw pies, potem jeden Glick, drugi, a teraz Mike. Jak na takie małe zasrane miasteczko to troch˛e za du˙zo. Moja babcia zawsze powtarzała, z˙ e wszystkie niedobre rzeczy zdarzaja˛ si˛e po trzy, nie po cztery naraz. Wsiadł do samochodu, uruchomił silnik i cofnał ˛ na ulic˛e. Po chwili zniknał ˛ za wyniosło´scia˛ wzgórza, po˙zegnawszy ich krótkim trabni˛ ˛ eciem. Matt odetchnał ˛ gł˛eboko. — No, to po wszystkim. — Aha — zgodził si˛e Ben. — Jestem wyko´nczony, a ty? — Te˙z, ale czuj˛e si˛e tak jako´s. . . dziwnie. Wiesz, jak okre´slaja˛ to szczeniaki? — No? — Maja˛ takie słowo, kiedy wracaja˛ z haju i zastaja˛ wszystko takim, jakim było: „zrypani”. — Otarł twarz dłonia.˛ — Bo˙ze, na pewno my´slisz, z˙ e zwariowałem. To wszystko musiało brzmie´c jak brednie szale´nca, prawda? — I tak, i nie — odparł Ben, kładac ˛ mu uspokajajaco ˛ r˛ek˛e na ramieniu. — Wiesz, Gillespie ma racj˛e: tu si˛e co´s dzieje, a ja jestem prawie pewien, z˙ e ma to jaki´s zwiazek ˛ z Domem Marstenów. Mieszkaja˛ tam jedyni, z wyjatkiem ˛ mnie, nowi ludzie w miasteczku, a ja przecie˙z nic nie zrobiłem. Czy nadal chcesz tam si˛e wybra´c dzi´s wieczorem z powitalna˛ wizyta? ˛ — A ty? — Tak. Teraz troch˛e si˛e prze´spij, a ja skontaktuj˛e si˛e z Susan i wpadniemy wieczorem po ciebie. — Dobrze. — Matt zamy´slił si˛e na chwil˛e. — Ben, jest jeszcze jedna sprawa. Nie dawała mi spokoju od chwili, kiedy wspomniałe´s o autopsji. — Tak? — Otó˙z ten s´miech, który słyszałem. . . albo wydawało mi si˛e, z˙ e słysz˛e. . . to był s´miech dziecka. Okrutny i szyderczy, ale na pewno dzieci˛ecy. Czy w zwiazku ˛ z tym nie nasuwa ci si˛e my´sl o Dannym Glicku? — Oczywi´scie, z˙ e tak. — Wiesz, na czym polega proces balsamowania? — Niezbyt dokładnie. Zdaje si˛e, z˙ e ze zwłok odciaga ˛ si˛e krew i zast˛epuje ja˛ jakim´s płynem. Kiedy´s był to aldehyd mrówkowy, ale jestem pewien, z˙ e teraz wymy´slili co´s bardziej wyrafinowanego. Aha, nieboszczyk jest oczywi´scie patroszony. — Zastanawiam si˛e, czy tak wła´snie stało si˛e z Dannym. 176
— Znasz Carla Foremana na tyle dobrze, z˙ eby go o to dyskretnie Spyta´c? — Tak, je´sli uda mi si˛e go spotka´c. — Wi˛ec to zrób. — Dobrze. Przez chwil˛e patrzyli na siebie bez słowa. W spojrzeniu ka˙zdego z nich oprócz przyja´zni było jeszcze co´s innego: u Matta wstyd, jaki odczuwałby ka˙zdy rozsad˛ ny człowiek zmuszony do opowiadania nieprawdopodobnych historii, u Bena za´s nie do ko´nca u´swiadomiony strach przed siłami, których nawet nie był w stanie poja´ ˛c.
8 Kiedy zjawił si˛e w pensjonacie, Eva ogladała ˛ w telewizji teleturniej Zadzwo´n po wygrana.˛ W puli było czterdzie´sci pi˛ec´ dolarów. — Ju˙z wiem — powiedziała, kiedy otworzył lodówk˛e, z˙ eby wyja´ ˛c coca-col˛e. — To okropne. Biedny Mike. — Tak, to rzeczywi´scie straszne. — Si˛egnał ˛ do kieszeni i wyjał ˛ z niej po˙zyczony krzy˙z. — Czy ju˙z wiadomo. . . — Jeszcze nie — odparł Ben. — Jestem bardzo zm˛eczony, pani Miller. Chyba si˛e troch˛e prze´spi˛e. — Oczywi´scie. Tam u pana na pewno jest bardzo goraco. ˛ Je´sli pan chce, mo˙ze pan poło˙zy´c si˛e w pokoju pi˛etro ni˙zej. Po´sciel jest czysta. — Nie, dzi˛ekuj˛e. W swoim znam ju˙z wszystkie skrzypni˛ecia. — Rzeczywi´scie, człowiek do wszystkiego si˛e przyzwyczaja — stwierdziła ze zrozumieniem. — Niech mi pan tylko powie, po co panu Burke był potrzebny krucyfiks Ralpha? Ben przystanał ˛ na schodach, przez chwil˛e nie wiedzac, ˛ co powiedzie´c. — Pewnie my´slał, z˙ e Mike Ryerson był katolikiem — wykrztusił wreszcie. Eva poło˙zyła na desce do prasowania kolejna˛ koszul˛e. — To dziwne — zauwa˙zyła. — Przecie˙z uczył go angielskiego. Powinien pami˛eta´c, z˙ e w tej klasie wszyscy byli luteranami. Ben nic nie odpowiedział. Poszedł do swego pokoju, rozebrał si˛e i poło˙zył do łó˙zka. Sen nadszedł szybko, ci˛ez˙ ki i nie dajacy ˛ odpoczynku.
9 Kiedy si˛e obudził, zegarek wskazywał pi˛etna´scie po czwartej. Cho´c le˙zał zupełnie odkryty, był cały zlany potem, ale czuł si˛e znacznie lepiej. Poranne wydarzenia wydawały si˛e odległe i niemal nierzeczywiste, fantazje za´s Matta straciły 177
znacznie na swojej wyrazisto´sci. Zadanie na dzisiejszy wieczór b˛edzie polegało na tym, z˙ eby go uspokoi´c, starajac ˛ si˛e w miar˛e mo˙zliwo´sci mu nie sprzeciwia´c.
10 Zadecydował, z˙ e zadzwoni do Susan od Spencera i tam si˛e spotkaja.˛ Pójda˛ do parku, gdzie opowie jej o wszystkim od poczatku ˛ do ko´nca, w drodze do Matta dowie si˛e, co ona o tym my´sli, a nast˛epnie wspólnie wysłuchaja˛ wersji starego nauczyciela. A potem. . . Potem do Domu Marstenów. Na sama˛ my´sl o tym poczuł, jak je˙za˛ mu si˛e włosy na głowie. Był tak pogra˙ ˛zony w my´slach, i˙z nie zauwa˙zył, z˙ e kto´s siedzi w jego samochodzie. Zorientował si˛e dopiero wtedy, gdy otworzyły si˛e drzwi i z wozu wysiadł wysoki człowiek. Przez ułamek sekundy był zbyt oszołomiony, z˙ eby podja´ ˛c jakiekolwiek działanie; sło´nce stojace ˛ nisko na niebie o´swietlało swymi promieniami zdumiewajac ˛ a˛ posta´c, wydobywajac ˛ wszystkie szokujace ˛ szczegóły: stary, z szerokim rondem kapelusz nasuni˛ety gł˛eboko na czoło, du˙ze okulary przeciwsłoneczne, wymi˛ety płaszcz z postawionym kołnierzem i grube, robocze r˛ekawice. — Kim. . . — wykrztusił z najwy˙zszym trudem. Człowiek zbli˙zył si˛e, zaciskajac ˛ ukryte w r˛ekawicach dłonie. Ben poczuł przykry zapach, kojarzacy ˛ si˛e ze staro´scia,˛ w którym po chwili rozpoznał naftalin˛e. Nieznajomy oddychał gło´sno przez nos. — Ukradłe´s mi dziewczyn˛e, ty skurwysynu — powiedział Floyd Tibbits zgrzytliwym, cichym głosem. — Zabij˛e ci˛e za to. Ruszył do ataku, podczas gdy Ben daremnie usiłował w dalszym ciagu ˛ zrozumie´c, o co w tym wszystkim chodzi.
ROZDZIAŁ DZIEWIATY ˛ Susan (II)
1 Susan przyjechała z Portland kilka minut po trzeciej i weszła do domu, d´zwigajac ˛ trzy foliowe torby wypchane po brzegi. Udało si˛e jej sprzeda´c trzy obrazy za łaczn ˛ a˛ kwot˛e nieco ponad osiemdziesi˛eciu dolarów, wi˛ec postanowiła troch˛e zaszale´c. W torbach znajdowały si˛e dwie nowe spódnice i wełniana kamizelka. — Czy to ty. Susie? — rozległ si˛e głos matki. — Tak, to ja. Wła´snie. . . — Pozwól tutaj, Susan. Chciałabym z toba˛ porozmawia´c. Rozpoznała od razu ten ton, cho´c nie słyszała go ju˙z od bardzo dawna, a dokładniej od czasu, kiedy chodziła do szkoły i kłótnie na temat długo´sci sukienek oraz nowych chłopców powtarzały si˛e niemal codziennie. Postawiła torby na podłodze i weszła do salonu. W stosunku do Bena Mearsa matka zajmowała coraz bardziej sztywne stanowisko i Susan przypuszczała, z˙ e teraz b˛edzie miała okazj˛e usłysze´c jej Ostatnie Słowo w Tej Sprawie. Matka siedziała przy oknie w fotelu na biegunach i robiła na drutach. Telewizor był wyłaczony. ˛ Wszystko wskazywało na to, z˙ e rozmowa b˛edzie naprawd˛e powa˙zna. — Przypuszczam, z˙ e nie słyszała´s naj´swie˙zszych nowin — powiedziała pani Norton. Druty migotały w jej dłoniach, splatajac ˛ nitki grubej ciemnozielonej wełny. Powstawał nowy zimowy szalik. — Rano wyszła´s bardzo wcze´snie z domu. — Jakich nowin? — Dzi´s w nocy w domu Matthew Burke’a umarł Mike Ryerson, a przy jego ło˙zu s´mierci był nie kto inny, jak oczywi´scie twój przyjaciel, ten wymoczkowaty Ben Mears! — Mike. . . ? Ben. . . ? Jak to? Pani Norton u´smiechn˛eła si˛e ponuro. — O dziesiatej ˛ rano zadzwoniła Mabel i wszystko mi powiedziała. pan Burke twierdzi, z˙ e spotkał wczoraj wieczorem Mike’a w barze Della — cho´c doprawdy nie wiem, co sadzi´ ˛ c o nauczycielu, który włóczy si˛e nocami po knajpach — i zabrał go ze soba˛ do domu, poniewa˙z Mike jakoby nie wygladał ˛ zbyt dobrze. Umarł w nocy, ale najciekawsze jest to, z˙ e nikt nie wie, co tam robił pan Ben Mears! 179
— Znali si˛e — odparła machinalnie Susan. — Ben mówił, z˙ e kiedy´s nawet si˛e lubili. Mamo, co si˛e stało Mike’owi? Lecz pani Norton nie dała si˛e tak łatwo zbi´c z tropu. — Sporo osób uwa˙za, z˙ e od chwili, kiedy w naszym miasteczku pojawił si˛e ten pisarz, dzieje si˛e tu zbyt wiele rzeczy trudnych do wytłumaczenia. Zdecydowanie zbyt wiele! — Przecie˙z to głupota! — wybuchn˛eła Susan. — Powiedz mi, na co umarł Mike? — Jeszcze tego nie stwierdzono — odparła matka, rozpoczynajac ˛ nast˛epny motek. — Niektórzy twierdza,˛ z˙ e mógł si˛e czym´s zarazi´c od małego Glicka. — Je˙zeli tak by miało by´c, to dlaczego nikt wi˛ecej si˛e nie zaraził? Na przykład rodzice? — Młodzi ludzie zawsze uwa˙zaja,˛ z˙ e zjedli wszystkie rozumy — zauwa˙zyła z przekasem ˛ pani Norton. Druty zamieniły si˛e w dwie błyskawice. Susan wstała z miejsca. — Pójd˛e do miasta i zobacz˛e. . . — Usiad´ ˛ z jeszcze na chwil˛e — przerwała jej matka. — To nie wszystko, co miałam ci do powiedzenia. Susan posłuchała, starajac ˛ si˛e niczego po sobie nie pokaza´c. — Czasem jednak okazuje si˛e, z˙ e nie wiedza˛ czego´s, o czym powinni wiedzie´c — podj˛eła poprzednia˛ my´sl pani Norton. Susan natychmiast zdwoiła czujno´sc´ , w głosie matki bowiem pojawił si˛e ton fałszywego współczucia. — Na przykład? — Có˙z, wyglada ˛ na to, z˙ e kilka lat temu pan Ben Mears miał powa˙zny wypadek. Zaraz po tym, jak ukazała si˛e jego druga ksia˙ ˛zka. Jechał po pijanemu motocyklem i zabił swoja˛ z˙ on˛e. Susan ponownie wstała z fotela. — Nie mam zamiaru tego słucha´c. — Mówi˛e ci to wyłacznie ˛ dla twego dobra. — Kto ci o tym powiedział? — Susan nie czuła ani dobrze znanego, bezsilnego gniewu, ani pokusy, z˙ eby uciec do swojego pokoju i zaszy´c si˛e w najciemniejszym kacie. ˛ Była opanowana i spokojna, jakby przygladała ˛ si˛e wszystkiemu z pewnego oddalenia. — Na pewno Mabel Werts, prawda? — Niewa˙zne. Istotne jest tylko to, z˙ e to prawda. — Oczywi´scie. Podobnie jak to, z˙ e wygrali´smy w Wietnamie i z˙ e codziennie w południe w s´rodku miasteczka pojawia si˛e Jezus Chrystus w gokarcie. — Mabel cały czas wydawało si˛e, z˙ e gdzie´s go ju˙z widziała, wi˛ec przejrzała dokładnie stare roczniki gazet i. . . — Masz zapewne na my´sli popołudniowe brukowce, specjalizujace ˛ si˛e w astrologii, wypadkach drogowych i cyckach aktorek? Tak, to doprawdy z´ ródło godne zaufania! — Susan roze´smiała si˛e szyderczo. 180
— Nie staraj si˛e by´c wulgarna. Wszystko było napisane czarno na białym. Ta kobieta — niby z˙ ona, rozumiesz — jechała z nim na motocyklu, którym uderzyli w bok jakiej´s ci˛ez˙ arówki. W gazecie podali, z˙ e musiał dmucha´c w balonik. W balonik, wyobra˙zasz sobie? — zapytała z triumfem w głosie pani Norton, podkre´slajac ˛ wag˛e swych słów ruchami drutów trzymanych w obu dłoniach. — Wi˛ec dlaczego nie siedzi w wi˛ezieniu? — Ci arty´sci zawsze maja˛ mas˛e znajomych — odparła z niezachwiana˛ pewno´scia˛ siebie. — Kto´s go z tego wyciagn ˛ ał ˛ i tyle. Wystarczy by´c odpowiednio bogatym. Sama zreszta˛ wiesz, co wyrabiali bracia Kennedy. — Czy miał spraw˛e w sadzie? ˛ — Powiedziałam ci przecie˙z, z˙ e musiał. . . — Wiem, mamo, ale chc˛e wiedzie´c, czy był pijany. — Mówi˛e ci, z˙ e był! — Na policzki Ann Norton wystapiły ˛ rumie´nce. — Przecie˙z nie ka˙ze si˛e dmucha´c w balonik komu´s, kto jest trze´zwy, prawda? To tak samo, jak z Kennedym! Dokładnie tak samo! — Postanowiłam si˛e wyprowadzi´c — powiedziała powoli i spokojnie Susan. — Wła´snie miałam zamiar ci o tym powiedzie´c. Powinnam była zrobi´c to ju˙z dawno. Ze wzgl˛edu na nas obie, mamo. Rozmawiałam z Babs Griffen i podobno jest do wynaj˛ecia ładne, trzypokojowe mieszkanie przy Sistefs Lane. . . — Prosz˛e bardzo, teraz jest obra˙zona! — powiedziała z wyrzutem pani Norton. — Kto´s odwa˙zył si˛e zakłóci´c jej wizj˛e wspaniałego, nieskazitelnego m˛ez˙ czyzny, wi˛ec jest tak w´sciekła, z˙ e nie mo˙ze nawet spluna´ ˛c! — Kilka lat temu to wła´snie zdanie okazało si˛e najbardziej skuteczne. — Mamo, co ci si˛e stało? — zapytała Susan bezradnie. – Nigdy nie zachowywała´s si˛e tak. . . tak. . . Ann Norton cisn˛eła druty na podłog˛e, zerwała si˛e z fotela, chwyciła córk˛e za ramiona i potrzasn˛ ˛ eła nia˛ solidnie. — Słuchaj, smarkulo! Nie pozwol˛e, z˙ eby´s latała jak wywłoka za jakim´s przybł˛eda,˛ który postanowił zawróci´c ci w głowie, rozumiesz? Nie pozwol˛e! Susan uderzyła ja˛ w twarz. Ann Norton zamrugała raptownie, po czym wytrzeszczyła oczy w straszliwym zdumieniu. Przez chwil˛e dwie kobiety wpatrywały si˛e w siebie bez słowa. Susan poczuła w gardle twardy, niemo˙zliwy do przełkni˛ecia kł˛ebek. — Id˛e na gór˛e — wykrztusiła wreszcie.- Wyprowadz˛e si˛e najpó´zniej we wtorek. — Był tu Floyd — powiedziała matka. Palce córki odznaczyły si˛e na jej policzku czerwonymi pr˛egami. — Zerwałam z nim — o´swiadczyła bezbarwnym tonem Susan. — Zacznij pomału przyzwyczaja´c si˛e do tej my´sli. Najlepiej powiedz o tym przez telefon swojej przyjaciółce Mabel. Mo˙ze wtedy wyda ci si˛e to bardziej realne. 181
— Ale on ci˛e kocha! To. . . To go zniszczy! Załamał si˛e i wszystko mi opowiedział. — Jej oczy zaszły łzami. — Mówi˛e ci, płakał przede mna˛ jak dziecko! Susan wiedziała, z˙ e było to zupełnie niepodobne do Floyda i zastanawiała si˛e, czy przypadkiem nie jest to kolejne zmy´slenie matki. Kiedy jednak spojrzała jej w oczy, zrozumiała, z˙ e nie. — I takiego człowieka chciałaby´s dla mnie, mamo? Płaczliwego niedojd˛e? A mo˙ze po prostu przyzwyczaiła´s si˛e ju˙z do my´sli o jasnowłosych wnukach? Przypuszczam, z˙ e sprawiam ci niemały kłopot, bo ty postanowiła´s, z˙ e nie spoczniesz, dopóki nie wyjd˛e za m˛ez˙ czyzn˛e, który b˛edzie ci si˛e podobał, i dopóki nie b˛ed˛e miała natychmiast całej gromady dzieci, zgadza si˛e? Tego wła´snie chcesz, prawda? A nie przyszło ci nigdy na my´sl zapyta´c, czego j a chc˛e? — Susan, ty po prostu nie wiesz, czego chcesz. Matka powiedziała to z taka˛ pewno´scia,˛ z˙ e niewiele brakowało, a Susan by jej uwierzyła. Nagle pomy´slała o tym, jak musza˛ teraz wyglada´ ˛ c, matka przy swoim fotelu, ona przy drzwiach, zwiazane ˛ ze soba˛ słaba,˛ przetarta˛ od cz˛estego szarpania nicia.˛ Obraz ten niemal natychmiast ustapił ˛ miejsca innemu, przedstawiajacemu ˛ jej matk˛e w my´sliwskim kapeluszu, ozdobionym licznymi metalowymi znaczkami, usiłujac ˛ a˛ rozpaczliwie wyciagn ˛ a´ ˛c z wody wielkiego pstraga ˛ ubranego w z˙ ółta,˛ ˙ lu´zna˛ koszul˛e i wrzuci´c go do wiklinowego koszyka. Tylko po co? Zeby go dosia´ ˛sc´ , czy zje´sc´ ? — Nieprawda, mamo. Wiem, czego chc˛e. Bena. Odwróciła si˛e i zacz˛eła wchodzi´c po schodach. Matka wybiegła do hallu i zawołała piskliwym głosem: — Nie mo˙zesz wynaja´ ˛c mieszkania! Nie masz pieni˛edzy! — Mam w banku ponad czterysta dolarów — odpowiedziała chłodno Susan. — Poza tym na pewno dostan˛e prac˛e u Spencera. Pan Labree ju˙z kilka razy mi ja˛ proponował. — My´sli tylko o tym, z˙ eby zaglada´ ˛ c ci pod sukienk˛e! — Głos Ann Norton obni˙zył si˛e o oktaw˛e, ona sama za´s zacz˛eła odczuwa´c co´s w rodzaju niepokoju. — Niech zaglada. ˛ B˛ed˛e nosiła długie majtki. — Kochanie, nie denerwuj si˛e. — Pani Norton weszła na pierwszy schodek. — Chodzi mi tylko o twoje. . . — Daruj to sobie, mamo. Przepraszam, z˙ e ci˛e uderzyłam. Bardzo tego z˙ ałuj˛e. Kocham ci˛e, ale mimo to wyprowadz˛e si˛e. Ju˙z dawno powinnam była to zrobi´c. Ty te˙z na pewno zdajesz sobie z tego spraw˛e. — Przemy´sl to sobie jeszcze. — Teraz nie ulegało ju˙z najmniejszej watpliwo˛ s´ci, z˙ e pani Norton po prostu si˛e boi. — Jestem pewna, z˙ e mam racj˛e. Widziałam ju˙z takich jak on. Zale˙zy im wyłacznie ˛ na. . . — Wystarczy, mamo. Odwróciła si˛e i ruszyła w gór˛e. Matka weszła na kolejny stopie´n. — Kiedy Floyd stad ˛ wychodził, był w okropnym stanie! — zawołała. — Nie wiem, czy. . . 182
Odpowiedziało jej trza´sniecie zamykanych drzwi. Susan le˙zała na łó˙zku — jeszcze nie tak dawno było zastawione pluszowymi zwierzakami, w´sród których najwa˙zniejsze miejsce zajmował olbrzymi pies z ukrytym w brzuchu radiem — wpatrujac ˛ si˛e w s´cian˛e i starajac ˛ si˛e o niczym nie my´sle´c. Na s´cianach wisiały teraz plakaty przedstawiajace ˛ ró˙zne egzotyczne krajobrazy, zastapiwszy ˛ zdj˛ecia jej idoli — Jima Morrisona, Johna Lennona, Dave’a van Ronka i Chucka Berry’ego. Wspomnienia tamtego okresu tłoczyły si˛e wokół niej niczym złe duchy. Potrafiła sobie doskonale wyobrazi´c tytuł na pierwszej stronie taniej popołudniówki: Podejrzany wypadek motocyklowy młodego, popularnego pisarza i jego z˙ ony i cała˛ reszt˛e, pełna˛ starannie dobranych niedomówie´n. Do tego mo˙ze jeszcze zdj˛ecie wykonane przez jakiego´s miejscowego fotografa, zbyt wstrzasaj ˛ ace ˛ dla jakiejkolwiek innej gazety. Najgorsze jednak było to, z˙ e w jej duszy zacz˛eło kiełkowa´c ziarno watpliwo˛ ˙ s´ci. Idiotka. My´slała´s, z˙ e do tej pory trzymano go w lodówce? Ze zjawił si˛e tutaj zapakowany w celofanowa˛ torebk˛e, jak kubek do z˛ebów w motelu? Kretynka. Mimo to ziarno kiełkowało w dalszym ciagu, ˛ a wraz z nim co´s, co nie było ju˙z zwykła˛ zło´scia,˛ jaka˛ czuje nastolatka do swojej matki, ale mroczna˛ nienawi´scia˛ przybierajac ˛ a˛ coraz bardziej na sile. Próbowała odsuna´ ˛c od siebie takie my´sli — cho´cby nawet chciała, nie mogła ich zupełnie odrzuci´c — i zapadła w niespokojna˛ drzemk˛e, przerwana˛ najpierw przez dobiegajacy ˛ z dołu dzwonek telefonu, a potem przez głos jej matki: — Susan! To do ciebie! Schodzac ˛ na dół zauwa˙zyła, z˙ e jest ju˙z po wpół do szóstej. Sło´nce zni˙zało si˛e ku zachodowi. Matka krzatała ˛ si˛e w kuchni, przygotowujac ˛ obiad, a ojciec jeszcze nie wrócił do domu. — Halo? — Susan? — Głos był znajomy, ale nie potrafiła od razu skojarzy´c go z osoba.˛ — Tak, kto mówi? — Eva Miller. Mam złe nowiny. — Co´s z Benem? — Poczuła, z˙ e w ustach robi jej si˛e zupełnie sucho. Odruchowo uniosła r˛ek˛e do szyi. Matka stan˛eła w drzwiach kuchni z ły˙zka˛ w dłoni i znieruchomiała ze wzrokiem utkwionym w jej twarzy. — Doszło do bójki. Po południu przyszedł Floyd Tibbits. . . — Floyd! Powiedziała to takim tonem, z˙ e pani Norton a˙z skrzywiła si˛e odruchowo. — . . . powiedziałam mu, z˙ e pan Mears s´pi, a on na to, z˙ e nie szkodzi i z˙ e przeprasza, ale był strasznie dziwnie ubrany. Zapytałam go, czy dobrze si˛e czuje. Miał na sobie stary, wymi˛etoszony płaszcz, s´mieszny kapelusz i trzymał r˛ece w kieszeniach. Zapomniałam o tym powiedzie´c panu Mearsowi, kiedy wstał, bo tyle było zamieszania i. . . 183
— Niech mi pani powie, co si˛e stało! — No. . . Floyd go pobił — wykrztusiła z trudem Eva. — Tutaj, na parkingu przed pensjonatem. Sheldon Corson i Ed Craig musieli wyj´sc´ i Floyda obezwładni´c. — Co z Benem? Stało mu si˛e co´s? — Obawiam si˛e, z˙ e chyba tak. — Co mu jest? — Jej dło´n zacisn˛eła si˛e kurczowo na słuchawce. — Floyd zupełnie oszalał i pchnał ˛ pana Mearsa, a on uderzył tyłem głowy w swój samochód i stracił przytomno´sc´ . Carl Foreman zawiózł go do szpitala w Cumberland. Nie wiem nic wi˛ecej, ale gdyby´s. . . Susan rzuciła słuchawk˛e na widełki, podbiegła do szafy i s´ciagn˛ ˛ eła z wieszaka swój płaszcz. — Co si˛e stało? — Ten twój uroczy Floyd Tibbits napadł na Bena! — powiedziała Susan, nie zdajac ˛ sobie sprawy z tego, z˙ e płacze. — Ben wyladował ˛ W szpitalu. Wybiegła z domu, nie czekajac ˛ na odpowied´z.
2 Dotarła do szpitala wpół do siódmej. Siedzac ˛ na niewygodnym, plastikowym krze´sle wpatrywała si˛e w kolorowe pismo. Jestem tu zupełnie sama, pomy´slała. Przyszło jej do głowy, z˙ eby zadzwoni´c do Matta Burke’a, ale powstrzymała ja˛ my´sl, z˙ e w tym czasie mo˙ze wyj´sc´ do niej lekarz. Zegar wiszacy ˛ pod sufitem poczekalni odmierzał kolejne minuty z okrutna˛ powolno´scia.˛ Za dziesi˛ec´ siódma do pomieszczenia wszedł lekarz, niosac ˛ w obj˛eciach stert˛e jakich´s papierów. — Panna Norton? — Tak. Czy Benowi nic nie jest? — W tej chwili nie mog˛e odpowiedzie´c na pani pytanie. To znaczy, wydaje mi si˛e, z˙ e nie, ale na wszelki wypadek zatrzymamy go na dwa lub trzy dni — dodał szybko, ujrzawszy przera˙zenie malujace ˛ si˛e na jej twarzy. — Ma rozci˛eta˛ skór˛e na głowie, mas˛e siniaków i zadrapa´n, a tak˙ze wspaniale podbite oko. — Czy mog˛e go zobaczy´c? — Nie, jeszcze nie dzisiaj. Dostał s´rodek uspokajajacy. ˛ — Chocia˙z na minutk˛e! Bardzo pana prosz˛e! Lekarz westchnał ˛ ci˛ez˙ ko. — Je´sli pani chce, mo˙ze pani na niego popatrze´c. I tak najprawdopodobniej b˛edzie spał. Prosz˛e nic do niego nie mówi´c, chyba z˙ e on pierwszy si˛e odezwie. Pojechał z nia˛ na drugie pi˛etro i zaprowadził do pokoju usytuowanego na ko´ncu korytarza wypełnionego zapachem lekarstw. M˛ez˙ czyzna zajmujacy ˛ drugie łó˙zko uniósł wzrok znad rozło˙zonej gazety i spojrzał na nich oboj˛etnie. 184
Ben le˙zał z zamkni˛etymi oczami, nakryty po sama˛ brod˛e. Był tak blady i nieruchomy, z˙ e przez jedna˛ okropna˛ chwil˛e Susan miała wra˙zenie, z˙ e on nie z˙ yje, z˙ e umarł, kiedy rozmawiała z lekarzem w poczekalni. Potem jednak dostrzegła, jak jego pier´s porusza si˛e w powolnym, jednostajnym rytmie i poczuła przypływ tak wielkiej ulgi, z˙ e a˙z zachwiała si˛e na nogach. Przyjrzała si˛e jego twarzy, bardzo pokiereszowanej, ale Susan nie zwracała na to uwagi. Matka nazwała go wymoczkiem i teraz dziewczyna wiedziała, skad ˛ przyszło jej do głowy to okre´slenie; miał wyraziste, ale bardzo delikatne rysy (wolałaby, z˙ eby było na to jakie´s inne okres´lenie; słowo „delikatny” kojarzyło jej si˛e zawsze z chuderlawym bibliotekarzem pisujacym ˛ w wolnych chwilach ckliwe sonety) i tylko jego włosy były rzeczywi´scie m˛eskie w tradycyjnym znaczeniu tego słowa. G˛este i czarne jak smoła zdawały si˛e unosi´c nad nieruchoma˛ twarza˛ niczym ciemna chmura, kontrastujac ˛ wyra´znie z białym banda˙zem, zakrywajacym ˛ skro´n i cz˛es´c´ czoła. Kocham tego człowieka, pomy´slała. Zdrowiej szybko, Ben. Zdrowiej, z˙ eby´s mógł sko´nczy´c swoja˛ ksia˙ ˛zk˛e i wyjecha´c ze mna˛ z miasteczka, oczywi´scie, je˙zeli b˛edziesz tego chciał. Tutaj nam obojgu z´ le si˛e z˙ yje. — My´sl˛e, z˙ e powinna pani ju˙z i´sc´ — powiedział lekarz. — Mo˙ze jutro. . . Ben poruszył si˛e, a z jego gardła wydobył si˛e zduszony, chrapliwy j˛ek. Zapuchni˛ete powieki powoli uniosły si˛e, opu´sciły i ponownie uniosły. Wzrok miał szklisty i niezbyt przytomny, ale bez watpienia ˛ zdawał sobie spraw˛e z jej obecno´sci. U´smiechn˛eła si˛e do niego i u´scisn˛eła delikatnie jego r˛ek˛e, czujac, ˛ jak jej własne oczy zachodza˛ łzami. Poruszył ustami, wi˛ec nachyliła si˛e, z˙ eby usłysze´c, co mówi. — Macie tu prawdziwych zabijaków. . . — Ben, strasznie mi przykro. — Zdaje si˛e, z˙ e zda˙ ˛zyłem mu wybi´c co najmniej dwa z˛eby — wyszeptał. — Nie´zle jak na pisarza, prawda? — Ben. . . — Wystarczy, panie Mears — wtracił ˛ lekarz. — Niech pan pozwoli wyschna´ ˛c temu klejowi, którym zlepili´smy panu głow˛e. Ben z wysiłkiem przeniósł na niego spojrzenie. — Jeszcze chwileczk˛e, doktorze. Lekarz bezradnie wzniósł oczy ku niebu. — Zawsze to samo. Ben przymknał ˛ na chwil˛e powieki, po czym ponownie je uniósł i wyszeptał co´s niezrozumiałego. Susan nachyliła si˛e jeszcze bli˙zej. — Co mówisz, kochanie? — Czy jest ju˙z ciemno? — Tak. — Pojed´z do. . . do. . . — Do Matta? Skinał ˛ głowa.˛ 185
— Powiedz. . . z˙ e prosz˛e go, z˙ eby ci o wszystkim opowiedział. Zapytaj, czy zna ojca Callahana. On zrozumie. — Dobrze, zaraz do niego pojad˛e — powiedziała Susan. — A teraz s´pij, Ben. ´Spij dobrze. — Okay. Kocham ci˛e. — Mruknał ˛ co´s jeszcze, po czym zamknał ˛ oczy i zaczał ˛ równo, gł˛eboko oddycha´c. — Co on powiedział? — zapytał lekarz. — Co´s jakby: „Zamknijcie dobrze okna”. . . — powiedziała Susan ze zmarszczonymi brwiami.
3 Kiedy wyszła do poczekalni, ujrzała tam Ev˛e Miller i Weasela Craiga. Eva miała na sobie jesionk˛e z kołnierzem z rudego lisa, bez watpienia ˛ jej najbardziej elegancki, wyj´sciowy strój, Weasel za´s niemal tonał ˛ w zdecydowanie zbyt obszernej, motocyklowej kurtce. Ich widok sprawił Susan ogromna˛ przyjemno´sc´ . — Jak si˛e czuje? — zapytała Eva. — My´sl˛e, z˙ e wkrótce wydobrzeje. — Powtórzyła to, co powiedział lekarz i twarz Evy wyra´znie si˛e rozpogodziła. — Tak si˛e ciesz˛e. Pan Mears jest bardzo miłym człowiekiem. Musz˛e powiedzie´c, z˙ e co´s takiego zdarzyło si˛e u mnie po raz pierwszy. Parkins Gillespie musiał wsadzi´c Floyda do aresztu, chocia˙z on wcale nie był pijany, tylko jakby. . . zdezorientowany i zagubiony. Susan potrzasn˛ ˛ eła głowa.˛ — To do niego zupełnie niepodobne. Zapadło niezr˛eczne milczenie. — Ben to porzadny ˛ facet — przerwał je Weasel i poklepał Susan po dłoni. — Zobaczysz, z˙ e nic mu nie b˛edzie. — Jestem tego pewna — odparła Susan, s´ciskajac ˛ jego r˛ek˛e w swoich dłoniach. — Eva, czy ojciec Callahan jest proboszczem u s´wi˛etego Andrzeja? — Tak, a czemu pytasz? — Tak tylko, z ciekawo´sci. . . Strasznie wam dzi˛ekuj˛e, z˙ e przyszli´scie. Gdyby´scie mogli wpa´sc´ jutro. . . — Wpadniemy — odparł Weasel. — Jasne, z˙ e wpadniemy. Prawda, Eva? — Objał ˛ ja˛ ramieniem. Musiał si˛e porzadnie ˛ wysili´c, z˙ eby to wykona´c, ale w ko´ncu mu si˛e udało. — Oczywi´scie. Susan wyszła z nimi na parking i równie˙z wróciła do miasteczka.
186
4 W odpowiedzi na jej pukanie Matt nie ryknał ˛ „Wchodzi´c!”, jak to było w jego zwyczaju, tylko ostro˙znym, cichym głosem, który ledwo rozpoznała, zapytał: — Kto tam? — Susan Norton, panie Burke. Kiedy otworzył drzwi, zdumiała ja˛ zmiana, jaka w nim zaszła. Wygladał ˛ staro i nie´swie˙zo, a na jego szyi wisiał ci˛ez˙ ki, ozdobny złoty krzy˙z. W połaczeniu ˛ flanelowej, kraciastej koszuli i tandetnie wykonanej postaci rozpi˛etej na błyszczacym ˛ krzy˙zu było co´s tak groteskowego, z˙ e o mało si˛e nie roze´smiała. — Wejd´z, prosz˛e. Gdzie jest Ben? Kiedy opowiedziała mu, co si˛e stało, jego twarz wydłu˙zyła si˛e. — A wi˛ec spo´sród wszystkich ludzi wła´snie Floyd Tibbits postanowił odegra´c rol˛e kochanka zranionego w swoich uczuciach? Je´sli mam by´c szczery, to nie mógł tego zrobi´c w bardziej niewła´sciwym momencie. Po południu Carl Foreman przywiózł z Portland zwłoki Mike’a Ryersona, z˙ eby przygotowa´c je do pogrzebu. Przypuszczam, z˙ e b˛edziemy musieli przeło˙zy´c nasza˛ wypraw˛e do Domu Marstenów. . . — Jaka˛ wypraw˛e? Co si˛e stało z Mike‘em? — Napijesz si˛e kawy? — zapytał niespodziewanie Matt. — Nie. Chc˛e si˛e dowiedzie´c, o co tutaj chodzi. Ben powiedział, z˙ e pan mo˙ze mi to wyja´sni´c. — Obawiam si˛e, z˙ e troch˛e mnie przecenił. Bardzo łatwo kaza´c wszystko opowiedzie´c, natomiast du˙zo trudniej wykona´c. Có˙z, mimo wszystko spróbuj˛e. — Co. . . Przerwał jej, unoszac ˛ w gór˛e dło´n. — Najpierw to ja musz˛e ci˛e o co´s zapyta´c. Podobno wczoraj była´s z matka˛ w tym nowym sklepie? Susan zmarszczyła brwi. — To prawda. A bo co? — Czy mo˙zesz mi powiedzie´c o wra˙zeniu, jakie wywarło na tobie to miejsce, a przede wszystkim wła´sciciel? — Pan Straker? — Tak. — Có˙z, jest bardzo elegancki — odparła — a chyba nawet wytworny. Pochwalił sukienk˛e Glynis Mayberry, a ona zarumieniła si˛e jak pensjonarka. Zapytał pania˛ Boddin, dlaczego ma zabanda˙zowana˛ r˛ek˛e i kiedy dowiedział si˛e, z˙ e oparzyła si˛e goracym ˛ tłuszczem, dał jej przepis na domowa˛ ma´sc´ . Potem przyszła Mabel i wtedy. . . — Roze´smiała si˛e na to wspomnienie. — Tak? 187
— Posadził ja˛ w fotelu, a wła´sciwie nie w fotelu, tylko na czym´s w rodzaju tronu z rze´zbionego mahoniu. Przyniósł go z zaplecza, cały czas flirtujac ˛ z kobietami, cho´c ten rupie´c na pewno wa˙zył co najmniej trzysta funtów, po czym postawił go na s´rodku, podał Mabel rami˛e i posadził ja˛ w nim. Mówi˛e panu, ona chichotała, a je´sli widział pan chichoczac ˛ a˛ Mabel, to widział pan ju˙z wszystko. Potem podał kaw˛e, mocna,˛ ale bardzo dobra.˛ — Podobał ci si˛e? — zapytał Matt, przypatrujac ˛ si˛e jej uwa˙znie. — To ma jaki´s zwiazek ˛ z tym, co si˛e tutaj dzieje, prawda? — By´c mo˙ze. — Dobrze, w takim razie powiem panu, co czułam. Z jednej strony bardzo mi si˛e podobał, a z drugiej nie za bardzo. Przypuszczam, z˙ e pociagał ˛ mnie seksualnie: starszy m˛ez˙ czyzna, doskonale uło˙zony, elegancko ubrany. . . Patrzac ˛ na niego jest si˛e pewnym, z˙ e poradzi sobie w restauracji z francuskim menu i z˙ e zna si˛e na winach, łacznie ˛ z rocznikami i winnicami. To na pewno kto´s zupełnie niepodobny do ludzi, których spotyka si˛e tu na co dzie´n. Delikatny, ale nie zniewie´sciały, a przy okazji bardzo silny, jak zawodowy tancerz. Poza tym, to chyba oczywiste, z˙ e kto´s tak bezwstydnie łysy musi przyciaga´ ˛ c uwag˛e kobiet. — U´smiechn˛eła si˛e troch˛e bezradnie, zdajac ˛ sobie spraw˛e z tego, z˙ e na jej policzki wystapiły ˛ rumie´nce i zastanawiajac ˛ si˛e, czy nie powiedziała wi˛ecej, ni˙z zamierzała. — A˙z drugiej strony. . . Wzruszyła ramionami. — Trudno wskaza´c co´s konkretnego. Wydaje mi si˛e. . . Wydaje mi si˛e, z˙ e pod ta˛ kulturalna˛ powierzchnia˛ wyczuwałam pogard˛e i cynizm, jakby tylko grał jaka´ ˛s rol˛e, zdajac ˛ sobie doskonale spraw˛e z tego, z˙ e nie b˛edzie musiał korzysta´c z całego swego talentu, z˙ eby nas oszuka´c. Był taki. . . protekcjonalny. — Spojrzała niepewnie na Matta. — Nie wiem czemu, ale odniosłam wra˙zenie, z˙ e jest bardzo okrutnym człowiekiem. — Czy kto´s co´s kupił? — Niewiele, ale on nie sprawiał wra˙zenia kogo´s, kto si˛e tym przejmuje. Mama kupiła mała,˛ rze´zbiona˛ półeczk˛e z Jugosławii, a pani Petrie niewielki, rozkładany stolik i to wszystko, co widziałam. Mimo to chyba nie był zawiedziony. Prosił tylko, z˙ eby powiedzie´c znajomym, z˙ e jego sklep ju˙z działa i z˙ eby wpada´c zawsze, kiedy przyjdzie nam na to ochota. Jednym słowem, gentleman w ka˙zdym calu. — Sadzisz, ˛ z˙ e klientki były oczarowane? — Raczej tak — odparła Susan, porównujac ˛ w my´sli entuzjastyczne opinie swojej matki na temat R. T. Strakera z jej niech˛etnym, a nawet wrogim stosunkiem do Bena. — Widziała´s jego wspólnika? — Pana Barlowa? Nie, wyjechał w interesach do Nowego Jorku. — Doprawdy? — mruknał ˛ do siebie Matt. — Mocno w to watpi˛ ˛ e. — Panie Burke, czy nie powinien mi pan wreszcie powiedzie´c, co si˛e tu włas´ciwie dzieje? 188
Westchnał ˛ z gł˛ebi piersi. — W ka˙zdym razie, na pewno musz˛e spróbowa´c. To, co przed chwila˛ od ciebie usłyszałem, bardzo mnie zaniepokoiło. Wszystko do siebie pasuje, a˙z za bardzo. . . — Co pasuje? — Zaczn˛e od mojego wczorajszego spotkania z Mike’em u Della — powiedział Matt. — Wydaje si˛e, z˙ e to ju˙z wieki temu. . .
5 Kiedy sko´nczył swa˛ opowie´sc´ , było dwadzie´scia po ósmej, a ka˙zde z nich zda˙ ˛zyło ju˙z wypi´c po dwie fili˙zanki herbaty. — My´sl˛e, z˙ e to wszystko — o´swiadczył. — Czy teraz powinienem postapi´ ˛ c jak Napoleon i opowiedzie´c ci o moich astralnych rozmowach z Toulouse-Lautrekiem? — Prosz˛e nie z˙ artowa´c. Rzeczywi´scie wyglada ˛ na to, z˙ e co´s si˛e dzieje, ale na pewno nie to, o czym pan my´sli. — Te˙z tak mi si˛e wydawało. A˙z do ostatniej nocy. — Je˙zeli nikt nie próbował zrobi´c panu głupiego dowcipu, jak sugerował Ben, to mo˙ze Mike sam otworzył okno, na przykład w goraczce. ˛ — Brzmiało to raczej mało przekonujaco, ˛ ale starała si˛e nie zwraca´c na to uwagi. — Albo zasnał ˛ pan, nie zdajac ˛ sobie z tego sprawy i wszystko si˛e panu po prostu przy´sniło. Nawet mnie zdarzało si˛e nieraz, z˙ e drzemałam nad ksia˙ ˛zka˛ i budziłam si˛e po pi˛etnastu lub dwudziestu minutach. Matt wzruszył ze znu˙zeniem ramionami. — W jaki sposób mo˙zna udowodni´c autentyczno´sc´ wydarze´n, w które nie uwierzyłby z˙ aden rozsadnie ˛ my´slacy ˛ człowiek? Słyszałem to, co słyszałem. Na pewno nie spałem. Jest jeszcze co´s, co mnie bardzo niepokoi: według starych przekazów literackich, wampir nie mo˙ze ot tak, po prostu wej´sc´ do domu człowieka i wyssa´c jego krew. Musi najpierw zosta´c zaproszony. Wczoraj Mike Ryerson zaprosił Danny’ego Glicka, a wcze´sniej ja zaprosiłem Mike’a! — Matt, czy Ben powiedział panu o swojej nowej ksia˙ ˛zce? Wział ˛ do r˛eki fajk˛e, ale jej nie zapalił. — Bardzo niewiele. Wła´sciwie tylko tyle, z˙ e jest w jaki´s sposób zwiazana ˛ z Domem Marstenów. — Nie opowiedział panu o tym, co prze˙zył w tym domu jako dziecko? Spojrzał na nia˛ ostro. — W s´rodku? Nie. — Miał w ten sposób dowie´sc´ swojej odwagi i udowodni´c, z˙ e mo˙ze zosta´c przyj˛ety do klubu, który zało˙zyli inni chłopcy. Zadanie polegało na tym, z˙ eby wej´sc´ do s´rodka i przynie´sc´ jaki´s fant. Zrobił to, ale postanowił jeszcze pój´sc´ do 189
sypialni, w której znaleziono powieszonego Huberta Marstena. Kiedy otworzył drzwi, zobaczył Hubie’ego wiszacego ˛ na sznurze, a w chwil˛e potem trup spojrzał na niego. Ben uciekł, ale to wspomnienie dr˛eczyło go niemal bez przerwy przez całe dwadzie´scia cztery lata. Wrócił do miasteczka, z˙ eby o tym napisa´c i w ten sposób wreszcie si˛e uwolni´c. — O, Bo˙ze. . . — wyszeptał Matt. — Ben ma pewna˛ teori˛e dotyczac ˛ a˛ Domu Marstenów. Opiera ja˛ cz˛es´ciowo na własnych prze˙zyciach, a cz˛es´ciowo na pewnym odkryciu, jakiego udało mu si˛e dokona´c, gdy badał dokładnie histori˛e z˙ ycia Hubie’ego. . . — Chodzi o kult Szatana? Spojrzała na niego ze zdziwieniem. — Skad ˛ pan o tym wie? Matt u´smiechnał ˛ si˛e niezbyt wesoło. — W´sród plotek, jakich zawsze pełno w ka˙zdym małym miasteczku, sa˛ te˙z i takie, które otacza gł˛eboka tajemnica. W Salem nale˙zały do nich prawie wszystkie, jakie dotyczyły Hubie’ego Marstena. Obecnie wie o nich najwy˙zej kilkoro spo´sród najstarszych mieszka´nców, w tym tak˙ze, rzecz jasna, Mabel Werts. Działo si˛e to ju˙z bardzo dawno temu, Susan, ale te historie nale˙za˛ do tych, których nie dotyczy ustawa o przedawnieniach. Nawet Mabel nie ma odwagi rozmawia´c o Marstenie z nikim spoza grona jej najbardziej zaufanych przyjaciół, a i wtedy rozprawiaja˛ przede wszystkim o morderstwie i s´mierci Hubie’ego. Gdy jednak zapyta´c o dziesi˛ec´ lat, jakie tutaj sp˛edził, robiac ˛ Bóg wie co, do głosu dochodzi natychmiast nadzwyczaj surowy, psychiczny cenzor — chyba najbli˙zszy odpowiednik tabu, jaki zna nasza zachodnia cywilizacja. Przed laty szeptano o tym, jakoby Hubert Marsten porywał małe dzieci i składał je w ofierze swoim okrutnym bogom. Dziwi˛e si˛e, z˙ e Benowi udało si˛e tak wiele dowiedzie´c. Tajemnica, jaka otacza ten aspekt z˙ ycia Hubie’ego i jego z˙ ony, funkcjonuje w miasteczku niemal na prawach sacrum. — Nie zdobył tych informacji w Salem. — W takim razie, to co innego. Podejrzewam, z˙ e jego teoria opiera si˛e w znacznej mierze na starym, popularyzowanym przez parapsychologów przekonaniu, z˙ e ludzie wytwarzaja˛ i pozostawiaja˛ po sobie zło w taki sam sposób, jak odchody czy odciski palców, a ono zostaje ju˙z na zawsze. W my´sl tej zasady Dom Marstenów mo˙ze by´c czym´s w rodzaju akumulatora naładowanego złymi uczynkami. — Dokładnie tak to ujał. ˛ — Susan spojrzała na niego ze zdziwieniem. Matt roze´smiał si˛e chrapliwie. — Najwidoczniej czytali´smy te same ksia˙ ˛zki. A co ty o tym my´slisz, Susan? Czy w twojej osobistej filozofii jest miejsce na co´s poza niebem i ziemia? ˛ — Nie — odparła bez s´ladu watpliwo´ ˛ sci w głosie. — Domy to tylko domy, a zło niknie w chwili, gdy przestaje si˛e je wyrzadza´ ˛ c.
190
— Sugerujesz, z˙ e fantazje Bena moga˛ poprowadzi´c mnie dalej s´cie˙zka˛ wioda˛ ca˛ ku szale´nstwu, na której ju˙z si˛e znalazłem? — Nie, oczywi´scie, z˙ e nie. Nic takiego nie przyszło mi na my´sl, ale musi pan sobie zdawa´c spraw˛e z tego, z˙ e. . . — Cicho. Przechylił głow˛e, nasłuchujac ˛ z wyt˛ez˙ eniem. Nic, je´sli nie liczy´c trza´sni˛ecia jakiej´s suchej deski. Spojrzała na niego pytajaco, ˛ ale on tylko potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ — Zdaje si˛e, z˙ e ci przerwałem. — Tak si˛e przypadkowo zło˙zyło, z˙ e to nie jest najlepszy czas na odprawianie egzorcyzmów nad duchami zapami˛etanymi z dzieci´nstwa. Odkad ˛ w Domu Marstenów znowu pojawili si˛e ludzie, w mie´scie a˙z huczy od plotek, które zreszta˛ nie omin˛eły tak˙ze samego Bena. Wiadomo przecie˙z, z˙ e niewła´sciwie odprawiane egzorcyzmy moga˛ obróci´c si˛e przeciwko egzorcy´scie. My´sl˛e, z˙ e Ben powinien stad ˛ jak najpr˛edzej wyjecha´c i z˙ e panu tak˙ze nie zaszkodziłby długi urlop, panie Burke. Mówiac ˛ o egzorcyzmach przypomniała sobie o pro´sbie Bena, z˙ eby wspomnie´c Mattowi o ojcu Callahanie, ale tkni˛eta jakim´s impulsem postanowiła tego nie robi´c. Nie miała teraz najmniejszych watpliwo´ ˛ sci, co nim kierowało, lecz uznała, z˙ e byłoby to tylko dolewanie oliwy do ognia i tak ju˙z niebezpiecznie wysokiego. Je´sli Ben ja˛ o to zapyta, powie mu po prostu, z˙ e zapomniała. — Wiem, z˙ e to brzmi jak wierutne bzdury — powiedział Matt. — Nawet dla mnie, cho´c na własne uszy słyszałem skrzypienie otwieranego okna i s´miech, a rano widziałem zrzucone okiennice. Je´sli jednak to w jaki´s sposób u´smierzy twoje obawy, powiem ci, z˙ e Ben zareagował na wszystko bardzo spokojnie. Zaproponował, z˙ eby´smy rozpatrzyli t˛e spraw˛e jako teori˛e, która˛ mo˙zna potwierdzi´c albo obali´c i. . . — Przerwał, ponownie nasłuchujac. ˛ Tym razem milczenie trwało znacznie dłu˙zej. Kiedy odezwał si˛e ponownie, w jego głosie słycha´c było chłodna,˛ przera˙zajac ˛ a˛ pewno´sc´ . — Kto´s jest na górze. Susan przez dłu˙zsza˛ chwil˛e wsłuchiwała si˛e w cisz˛e panujac ˛ a˛ we wn˛etrzu domu. — Wydawało si˛e panu. — Znam swój dom — odpowiedział spokojnie. — Kto´s jest w pokoju go´scinnym. . . Słyszysz? Rzeczywi´scie, tym razem usłyszała — wyra´zne skrzypni˛ecie deski, Jeden z tych niezliczonych odgłosów, jakie wypełniaja˛ ka˙zdy stary dom, ale ona odniosła wra˙zenie, z˙ e za tym szczególnym skrzypni˛eciem kryje si˛e co´s złowrogiego. — Id˛e na gór˛e — o´swiadczył Matt. — Nie! — wyrwało jej si˛e, zanim zda˙ ˛zyła pomy´sle´c. Refleksja przyszła dopiero pó´zniej: i kto teraz siedzi przy kominie, nasłuchujac ˛ z przera˙zeniem wyjacego ˛ za oknem wiatru? 191
— Wczoraj bałem si˛e, nic nie zrobiłem i stało si˛e co´s okropnego. Teraz tam pójd˛e. — Panie Burke. . . Zorientowała si˛e, z˙ e obydwoje mówia˛ przyciszonymi głosami. Poczuła, jak jej mi˛es´nie napinaja˛ si˛e bez udziału woli, jakby w oczekiwaniu na jakie´s wydarzenie. Mo˙ze rzeczywi´scie kto´s tam jest, pomy´slała. Na przykład włamywacz. — Mów — szepnał ˛ do niej. — Kiedy tam pójd˛e, mów cały czas. Oboj˛etnie, na jaki temat. Zanim zdołała go powstrzyma´c, uniósł si˛e z krzesła i po cichu, z zaskakujac ˛ a˛ zwinno´scia˛ ruszył w kierunku schodów. Stanawszy ˛ u ich podnó˙za obejrzał si˛e na nia,˛ ale nie mogła nic odczyta´c w jego oczach. Czuła si˛e lekko oszołomiona tempem, w jakim zmieniał si˛e otaczajacy ˛ ja˛ s´wiat. Nie dalej jak dwie minuty temu rozmawiali spokojnie o ostatnich wydarzeniach, siedzac ˛ w oboj˛etnym, racjonalnym blasku elektrycznego s´wiatła, a teraz znajdowała si˛e w szponach obezwładniajacego ˛ l˛eku. Pytanie: je˙zeli zamknie si˛e w jednym pokoju psychologa i człowieka, który uwa˙za, z˙ e jest Napoleonem, i zostawi ich si˛e na rok albo na dziesi˛ec´ lub dwadzie´scia lat, czy po tym czasie zastaniemy w pokoju dwóch psychologów, czy dwóch Napoleonów? Odpowied´z: brak wystarczajacej ˛ liczby danych. — Chcieli´smy z Benem pojecha´c w niedziel˛e do Camden — powiedziała głos´no. — Wie pan, do tego miasteczka, w którym kr˛ecili Peyton Place, ale teraz wyglada ˛ na to, z˙ e b˛edziemy musieli troch˛e poczeka´c. Jest tam prze´sliczny, mały ko´sciółek. . . Mówiła bardzo naturalnie i z wielka˛ łatwo´scia,˛ cho´c zaciskała dłonie z siła,˛ o jaka˛ by si˛e nawet nie podejrzewała. Strach nie brał si˛e z jej umysłu, który był wcia˙ ˛z jasny i spokojny, nie poruszony opowie´sciami o wampirach i z˙ ywych trupach, lecz ze znacznie starszych, powstałych przed milionami lat o´srodków nerwowych w rdzeniu kr˛egowym.
6 Wspinaczka po schodach okazała si˛e najtrudniejsza˛ rzecza,˛ jakiej Matt Burke dokonał w całym swoim z˙ yciu. Nie mo˙zna z tym było niczego porówna´c, mo˙ze z wyjatkiem ˛ jednego jedynego wydarzenia. Majac ˛ osiem lat nale˙zał do dru˙zyny młodszych skautów. Szałas, w którym si˛e zbierali, znajdował si˛e ponad mil˛e od ostatnich zabudowa´n i szło si˛e tam bardzo miło, bo był dzie´n i s´wieciło sło´nce, ale powrót odbywał si˛e zawsze o zmierzchu, gdy na drog˛e wyl˛egały zast˛epy poskr˛ecanych, dr˙zacych ˛ cieni, lub nawet w zupełnej ciemno´sci, je´sli akurat spotkanie było szczególnie interesujace ˛ i trwało nieco dłu˙zej ni˙z zwykle. Szedł wtedy zupełnie sam. 192
Sam. Tak, to kluczowe słowo, najokropniejsze w całym słowniku. „Zbrodnia” brzmi w porównaniu z nim zupełnie niewinnie, a „piekło” stanowi jedynie bardzo odległy, łagodny odpowiednik. Droga prowadziła obok starego, zrujnowanego ko´sciółka metodystów, wznoszacego ˛ si˛e na skraju zaniedbanego trawnika i kiedy wchodziłe´s w zasi˛eg bezmy´slnego spojrzenia jego pustych, powybijanych okien, nagle twoje kroki stawały si˛e niezwykle gło´sne, wesołe pogwizdywanie zamierało ci na ustach i zaczynałe´s my´sle´c o tym, co musi by´c we wn˛etrzu — o poprzewracanych ławkach, gnijacych ˛ s´piewnikach, roztrzaskanym ołtarzu, stanowiacym ˛ miejsce nocnych schadzek dla myszy — a tak˙ze zastanawiałe´s si˛e, kto jeszcze mo˙ze si˛e tam spotyka´c, jacy szale´ncy i jakie potwory. Mo˙ze wła´snie teraz wpatruja˛ si˛e w ciebie swymi z˙ ółtymi, gadzimi oczami? A mo˙ze w pewnej chwili dojda˛ do wniosku, z˙ e samo patrzenie to za mało i otworza˛ nagle przera´zliwie skrzypiace ˛ drzwi, a ty spojrzysz na to, co w nich stanie i to jedno jedyne spojrzenie wystarczy, by´s zupełnie oszalał? Nie mogłe´s o tym powiedzie´c ani matce, ani ojcu, istotom z˙ yjacym ˛ w s´wietle dnia. Dokładnie tak samo, jak nie mogłe´s im opowiedzie´c wspomnienia z wczesnego dzieci´nstwa, kiedy miałe´s trzy lata i nagle ujrzałe´s, jak koc le˙zacy ˛ w nogach ˙ łó˙zeczka zamienia si˛e w kł˛ebowisko wijacych ˛ si˛e w˛ez˙ y. Zadne dziecko nigdy nie pokonało tego l˛eku. Nie mo˙zna pokona´c l˛eku niemo˙zliwego do wyartykułowania, a strach zamkni˛ety w dzieci˛ecym mózgu jest zwykle zbyt wielki, z˙ eby mógł znale´zc´ uj´scie przez niedu˙ze usta. Pr˛edzej czy pó´zniej wracałe´s z kim´s do tych miejsc, które niegdy´s napełniały ci˛e niewysłowionym przera˙zeniem i napawałe´s si˛e smakiem spó´znionego zwyci˛estwa, a˙z wreszcie przychodziła ta noc, podczas której okazywało si˛e, z˙ e dawne l˛eki nie znikn˛eły z twojej pod´swiadomo´sci, lecz tylko zostały na jaki´s czas zamkni˛ete w małych, dzieci˛ecych trumienkach pokrytych kwiatami dzikiej ró˙zy. Nie zapalajac ˛ s´wiatła Matt wchodził powoli po schodach, pami˛etajac ˛ o omini˛eciu szóstego stopnia, który skrzypiał. Dło´n, w której s´ciskał krzy˙z, była spocona i s´liska. Dotarłszy na pi˛etro odwrócił si˛e bezszelestnie i obrzucił spojrzeniem krótki korytarzyk. Drzwi pokoju go´scinnego były uchylone, cho´c doskonale pami˛etał, z˙ e je zamknał. ˛ Z dołu dobiegał monotonny szmer głosu Susan. Stawiajac ˛ ostro˙znie stopy, ruszył korytarzem i po chwili stanał ˛ przed drzwiami. Oto kwintesencja wszystkich ludzkich l˛eków, pomy´slał. Ciemno´sc´ i tajemniczo uchylone drzwi. Pchnał ˛ je dr˙zac ˛ a˛ dłonia.˛ Na łó˙zku le˙zał Mike Ryerson. Przez okno wpadało s´wiatło ksi˛ez˙ yca, zamieniajac ˛ pokój w srebrzystoszara˛ kału˙ze˛ snu. Matt potrzasn ˛ ał ˛ głowa,˛ jakby chciał odzyska´c jasno´sc´ widzenia. Miał wra˙zenie, z˙ e nagle cofnał ˛ si˛e w czasie do ostatniej nocy. Za chwil˛e zejdzie na dół i zadzwoni do Bena, który jeszcze nie trafił do szpitala. . . Mike otworzył oczy. 193
Przez chwil˛e błyszczały w s´wietle ksi˛ez˙ yca, srebrne z krwistoczerwonymi obwódkami i puste niczym starannie wytarte tablice. Nie sposób było w nich dostrzec z˙ adnej ludzkiej my´sli ani uczucia. „Oczy sa˛ oknami duszy”, powiedział Wordsworth. Je´sli tak było w istocie, to przez te okna zagladało ˛ si˛e do zupełnie pustego pokoju. Ryerson usiadł na łó˙zku. Białe prze´scieradło zsun˛eło si˛e z jego piersi i Matt ujrzał wyra´zny, s´wie˙zy szew, wykonany sprawna˛ dłonia˛ lekarza sadowego. ˛ Mike u´smiechnał ˛ si˛e, odsłaniajac ˛ ostre, białe kły. Sam u´smiech był wyłacznie ˛ skurczem mi˛es´ni twarzy i w z˙ aden sposób nie dotyczył oczu, które pozostały martwe i puste. — Spójrz na mnie — powiedział bardzo wyra´znie. Matt zrobił to. Tak, oczy istotnie były całkowicie puste, ale zarazem niezmiernie gł˛ebokie. Mógł w nich niemal dostrzec własne miniaturowe, srebrzyste odbicia, zapadajac ˛ si˛e w s´lad za nimi coraz gł˛ebiej, tam gdzie zarówno s´wiat, jak i wypełniajacy ˛ go strach traci wszelkie znaczenie. . . — Nie! — krzyknał, ˛ cofajac ˛ si˛e o krok i wyciagn ˛ ał, ˛ przed siebie krucyfiks. To, co kiedy´s było Mike’em Ryersonem zasyczało, jakby kto´s chlusnał ˛ mu w twarz wrzac ˛ a˛ woda˛ i uniosło r˛ece w obronnym ge´scie. Matt zmusił si˛e, z˙ eby zrobi´c krok do przodu, a wtedy Mike zerwał si˛e z łó˙zka i cofnał ˛ w kierunku okna. — Odejd´z! — wyskrzeczał Matt. — Odwołuj˛e moje zaproszenie! Ryerson wrzasnał ˛ przera´zliwie wysokim, pełnym bólu i nienawi´sci głosem. Zatoczył si˛e do tyłu, uderzajac ˛ nogami w parapet okna i zachwiał si˛e przez chwil˛e, usiłujac ˛ na pró˙zno odzyska´c równowag˛e. — Odwiedz˛e ci˛e, kiedy b˛edziesz spał, nauczycielu! Przechylił si˛e i wypadł w ciemno´sc´ z uniesionymi w gór˛e r˛ekami. Białe ciało błysn˛eło w promieniach ksi˛ez˙ yca, prezentujac ˛ w całej okazało´sci grube, wykonane czarna˛ nicia˛ szwy, układajace ˛ si˛e na brzuchu i klatce piersiowej w kształt olbrzymiej litery Y. Matt wydał jaki´s zupełnie nieludzki skowyt i jednym susem znalazł si˛e przy oknie. Nic jednak nie zobaczył, z wyjatkiem ˛ chmury pyłu zawieszonej w srebrzystym promieniu ksi˛ez˙ yca, która zawirowała, przybierajac ˛ na mgnienie oka zdumiewajaco ˛ humanoidalny kształt, po czym rozpłyn˛eła si˛e w nico´sc´ . Odwrócił si˛e, z˙ eby czym pr˛edzej stad ˛ uciec, lecz wła´snie w tej chwili poczuł potworny, obezwładniajacy ˛ ból w klatce piersiowej. Zgiał ˛ si˛e wpół i zatoczył bezradnie, a ból rozszerzył si˛e, ogarniajac ˛ palacym ˛ płomieniem lewe rami˛e. Chwiejnym krokiem skierował si˛e do drzwi, trzymajac ˛ r˛ece przyci´sni˛ete do piersi; w dłoni nadal s´ciskał kurczowo krucyfiks, a przed soba˛ widział białe ciało Mike’a Ryersona zawieszone w powietrzu. — Panie Burke! — Mój lekarz nazywa si˛e James Cody — wyszeptał ustami zimnymi niczym płatki s´niegu. — Numer telefonu jest w notesie przy aparacie. Zdaje si˛e, z˙ e mam atak serca. 194
Runał ˛ twarza˛ w dół na podłog˛e.
7 Susan wykr˛eciła numer, który znalazła w notesie obok zapisu: JIMMY CODY, KONOWAŁ. Litery były du˙ze i starannie wykaligrafowane, takie, jakie zapami˛etała ze szkoły. Po chwili w słuchawce rozległ si˛e kobiecy głos. — Czy zastałam doktora? To bardzo pilne! — Tak, ju˙z go prosz˛e. — Tu doktor Cody. — Mówi Susan Norton. Jestem w domu u pana Burke’a. Przed chwila˛ miał atak serca. — Kto? Matt Burke? — Tak, jest nieprzytomny. Co mam. . . — Prosz˛e wezwa´c z Cumberland karetk˛e, numer 841–4000. Niech pani przy nim zostanie i nakryje go kocem, ale prosz˛e go nie rusza´c. Rozumie pani? — Tak. — B˛ed˛e tam za dwadzie´scia minut. — Czy. . . Usłyszała stukot odkładanej słuchawki. Potem, kiedy wezwała karetk˛e, ponownie została zupełnie sama. Musiała wróci´c na gór˛e.
8 Spogladała ˛ na schody z dr˙zeniem, jakiego nie odczuwała jeszcze nigdy w z˙ yciu. Pragn˛eła tylko tego, z˙ eby to wszystko okazało si˛e nieprawda,˛ ale nie ze wzgl˛edu na Matta, tylko po to, by opu´scił ja˛ ten nieprawdopodobny strach. Jeszcze niedawno nie wierzyła w nic z tego, co usłyszała, traktujac ˛ opowie´sc´ Matta w kategoriach narzucanych przez jej realistyczny sposób widzenia s´wiata, a teraz nagle solidna podstawa usun˛eła si˛e jej spod nóg i Susan przekonała si˛e, z˙ e spada w nico´sc´ . Siedzac ˛ w salonie usłyszała dobiegajacy ˛ z góry głos, majacy ˛ tyle wspólnego z ludzkim, co szczekanie psa: „Odwiedz˛e ci˛e, kiedy b˛edziesz spał, nauczycielu”. Pokonujac ˛ opór własnego ciała zacz˛eła wchodzi´c na pi˛etro. Zapaliła s´wiatło, ale niewiele to pomogło. Matt le˙zał tam, gdzie go zostawiła, z prawym policzkiem przyci´sni˛etym do podłogi, chwytajac ˛ powietrze raptownymi, płytkimi łykami. Nachyliła si˛e i rozpi˛eła mu dwa górne guziki koszuli, po czym weszła do sypialni, z˙ eby wzia´ ˛c koc. 195
W pokoju panował przenikliwy chłód. Okno było szeroko otwarte, a na szafce pod s´ciana˛ le˙zały zło˙zone koce. Wzi˛eła jeden z nich i odwróciła si˛e, z˙ eby wyj´sc´ na korytarz, kiedy jej uwag˛e przykuł jaki´s błyszczacy ˛ przedmiot, le˙zacy ˛ na podłodze przy oknie w plamie ksi˛ez˙ ycowego s´wiatła. Nachyliła si˛e, wzi˛eła go do r˛eki i rozpoznała niemal od razu: pamiatkowy ˛ sygnet z ogólniaka. Na wewn˛etrznej powierzchni widniały wyryte trzy litery: M. C. R. Michael Corey Ryerson. Stojac ˛ w ciemno´sci rozja´snionej tylko srebrzystym blaskiem uwierzyła we wszystko. W ostatniej chwili powstrzymała krzyk podchodzacy ˛ jej do gardła, a sygnet wypadł z jej odr˛etwiałych palców i potoczył si˛e po podłodze, by znieruchomie´c w plamie ksi˛ez˙ ycowego s´wiatła.
ROZDZIAŁ DZIESIATY ˛ Miasteczko (III)
1 Miasteczko wiedziało wszystko o ciemno´sci. Wiedziało wszystko o ciemno´sci, która okrywa ziemi˛e, gdy sło´nce skryje si˛e za linia˛ horyzontu, a tak˙ze o tej, która panuje w ludzkiej duszy. Ono samo składało si˛e z trzech cz˛es´ci dajacych ˛ łacznie ˛ du˙zo wi˛ecej, ni˙z mogło to wynika´c z ich prostego dodania do siebie: ludzi, którzy w nim mieszkali, budynków i ziemi. Ludzie sa˛ potomkami Szkotów, Anglików i Francuzów. Innych nie spotyka si˛e zbyt wielu, a je˙zeli ju˙z, to stanowia˛ oni odpowiednik gar´sci zmielonego pieprzu wrzuconego do garnka soli. Akurat ten tygiel nigdy nie działał zbyt dobrze. Co do budynków, to niemal wszystkie postawiono z litego drewna. Znaczna cz˛es´c´ tych najstarszych ma od frontu dwa pi˛etra, od tyłu za´s tylko jedno i pyszni si˛e szerszymi, ni˙z one same, fasadami, cho´c nikt nie potrafi powiedzie´c, dlaczego. Wszyscy o tym wiedza˛ i traktuja˛ to jak co´s oczywistego, podobnie jak fakt, z˙ e Loretta Starcher nosi sztuczny biust. Ziemia to lity granit pokryty cienka˛ warstwa˛ nieurodzajnej gleby. Praca na roli jest niewdzi˛eczna,˛ ci˛ez˙ ka,˛ beznadziejna˛ harówka.˛ Podczas orki lemiesz co chwila trafia na pot˛ez˙ ne kamienie, a na wiosn˛e, kiedy tylko pole troch˛e obeschnie, wyje˙zd˙zasz z chłopcami ciagnikiem, ˛ zbierasz je na przyczep˛e i zrzucasz na wielka,˛ ciagle ˛ rosnac ˛ a˛ stert˛e, czyniac ˛ to bez przerwy od 1955 roku, kiedy po raz pierwszy postanowiłe´s chwyci´c byka za rogi. Nazajutrz, kiedy niemal nie czujesz opuchni˛etych palców, a za paznokciami masz z˙ ałobne obwódki z ziemi niemo˙zliwe do usuni˛ecia, przyst˛epujesz do orki i najdalej za drugim nawrotem łamiesz lemiesz na kamieniu, który umknał ˛ twojej uwagi. W chwili, gdy najstarszy chłopak podtrzymuje zaczep, z˙ eby´s mógł zało˙zy´c nowe ostrze, koło twego ucha przemyka pierwszy wiosenny komar z obrzydliwym, doprowadzajacym ˛ do szału brz˛eczeniem. Chyba wła´snie ten d´zwi˛ek słysza˛ wariaci, zanim pozabijaja˛ swoje dzieci albo zamkna˛ oczy i wcisna˛ do ko´nca pedał gazu, albo pociagn ˛ a˛ za spust przyło˙zonej do czoła strzelby. Chłopak próbuje go odgoni´c, wypuszcza zaczep i jedno ze l´sniacych, ˛ wygi˛etych ostrzy opada ci na r˛ek˛e, a ty spogladasz ˛ z rozpacza˛ na otaczajac ˛ a˛ ci˛e ziemi˛e, czujac, ˛ z˙ e mógłby´s w tej chwili pój´sc´ do najbli˙zszego baru i zala´c si˛e w trupa albo zadzwoni´c do banku, który 197
udzielił ci kredytu, i powiedzie´c, z˙ e masz ju˙z dosy´c, ale jednocze´snie wiesz, z˙ e ja˛ kochasz i wiesz, z˙ e ona rozumie wszystkie rodzaje ciemno´sci. Przykuła ci˛e do siebie, do domu, do kobiety, w której zakochałe´s si˛e jeszcze w szkole (tylko z˙ e ona była wtedy jeszcze dziewczyna,˛ a ty nic nie wiedziałe´s o dziewczynach, wi˛ec po prostu przykleiłe´s si˛e do niej, a ona wypisywała twoje imi˛e na okładkach zeszytów, a potem ona ciebie o´smieliła, a potem ty ja,˛ a potem było wam ju˙z bardzo dobrze), do dzieciaków pocz˛etych w skrzypiacym, ˛ drewnianym łó˙zku o p˛ekni˛etej ramie. Zawsze robili´scie je w ciemno´sci, sze´scioro, siedmioro albo dziesi˛ecioro. Wszyscy maja˛ ci˛e w gar´sci: sprzedawca samochodów, sklep w Lewiston, handlarz sprz˛etem rolniczym w Brunswick, ale przede wszystkim samo miasto, bo znasz je równie dobrze, jak kształt piersi swojej z˙ ony. Wiesz, kogo mo˙zesz spotka´c o ka˙zdej porze dnia w sklepie Crossena, kto ma kłopoty ze swoja˛ z˙ ona,˛ jak na przykład Reggie Sawyer, którego stara puszcza si˛e z tym chłopakiem z firmy telefonicznej. Wiesz, skad ˛ i dokad ˛ prowadza˛ wszystkie drogi i z˙ e w ka˙zdy piatek ˛ wieczorem mo˙zesz spotka´c si˛e z Hankiem i Nollym Gardenerem i wypi´c par˛e piw albo co´s mocniejszego. Znasz wszystkie zdradliwe miejsca i wiesz, jak przej´sc´ w kwietniu przez moczary, nie wpadajac ˛ po kolana w wod˛e. Wiesz wszystko o miasteczku, a ono o tobie. Wie, jak boli ci˛e krocze po całym dniu sp˛edzonym na siodełku cia˛ gnika, wie z˙ e guz na ramieniu to nic powa˙znego, w przeciwie´nstwie do tego, co powiedział w pierwszej chwili lekarz i jak intensywnie główkujesz nad rachunkami, przychodzacymi ˛ poczta˛ w ostatnim tygodniu ka˙zdego miesiaca. ˛ Zna na wylot wszystkie twoje kłamstwa, nawet te, którymi próbujesz oszuka´c sam siebie; z˙ e w przyszłym roku pojedziesz z z˙ ona˛ i dzieciakami do Disneylandu, z˙ e by´c mo˙ze przyszła˛ jesienia˛ uda ci si˛e kupi´c nowy telewizor i z˙ e wszystko na pewno b˛edzie ˙ dobrze. Zycie w miasteczku i z miasteczkiem przypomina gwałtowny akt płciowy, trwajacy ˛ bez przerwy cała˛ dob˛e, przy którym to, co robisz z z˙ ona˛ w skrzypiacym ˛ łó˙zku, przypomina zdawkowy u´scisk dłoni. Jest to jednocze´snie prozaiczne, zmysłowe i upajajace, ˛ kiedy wi˛ec zapadnie ciemno´sc´ , nale˙zycie ju˙z tylko do siebie i s´pisz na jego łonie tak twardo, jak kamienie na twoim polu. Nie ma tu z˙ ycia, tylko powolne umieranie kolejnych dni, wi˛ec kiedy pojawia si˛e zło, jego nadej´scie wydaje si˛e czym´s od dawna przepowiedzianym, słodkim i uspokajajacym, ˛ zupełnie jakby miasto wiedziało, pod jaka˛ postacia˛ tym razem zjawi si˛e ten nieproszony go´sc´ . Miasto ma równie˙z swoje tajemnice i dobrze ich strze˙ze. O wielu z nich ludzie nie maja˛ najmniejszego poj˛ecia. Wiedza˛ na przykład, czy te˙z raczej wydaje im si˛e, i˙z wiedza,˛ z˙ e z˙ ona Albie’ego Crane’a uciekła z komiwoja˙zerem z Nowego Jorku, natomiast w rzeczywisto´sci Albie roztrzaskał jej głow˛e siekiera,˛ przyłapawszy ja˛ na flircie z nieznajomym, po czym przywiazał ˛ do nóg kilka cegieł i wrzucił do starej studni na swoim podwórzu. W dwadzie´scia lat pó´zniej Albie umarł spokojnie w łó˙zku na atak serca, podobnie jak ju˙z niedługo umrze jego syn Joe, a pewnego dnia by´c mo˙ze jakie´s dziecko natknie si˛e na stara˛ studni˛e zaro´sni˛eta˛ ze wszystkich 198
stron je˙zynami, odchyli pokryw˛e i ujrzy spoczywajacy ˛ na jej dnie biały szkielet z uniesiona˛ do góry głowa˛ i opierajacym ˛ si˛e na pustej klatce z˙ eber wisiorkiem, otrzymanym w prezencie od komiwoja˙zera. Wiedza˛ o tym, z˙ e Hubie Marsten zamordował swoja˛ z˙ on˛e, lecz nie maja˛ poj˛ecia, do czego ja˛ najpierw zmuszał ani co wydarzyło si˛e w kuchni zalanej słonecznymi promieniami i przesyconej zapachem kapryfolium kilka chwil przedtem, zanim odstrzelił jej połow˛e głowy. Nie wiedza,˛ z˙ e błagała go, by to uczynił. Kilka najstarszych kobiet — na przykład Mabel Werts, Glynis Mayberry i Audrey Hersey — pami˛eta, z˙ e Larry McLeod znalazł w kominku na pi˛etrze jakie´s cz˛es´ciowo spalone papiery, lecz z˙ adna z nich nie wie, i˙z była to korespondencja, jaka˛ w ciagu ˛ dwunastu lat Hubert Marsten prowadził z rozbrajajaco ˛ staro´swieckim austriackim arystokrata˛ nazwiskiem Breichen, z˙ e korespondencja ta przechodziła w cało´sci przez biurko pewnego mieszkajacego ˛ w Bostonie handlarza ksia˙ ˛zkami, który zginał ˛ paskudna˛ s´miercia˛ w roku 1933, oraz z˙ e Hubie spalił te listy bezpos´rednio przed popełnieniem samobójstwa, wrzucajac ˛ je pojedynczo w ogie´n i obserwujac, ˛ jak zwijaja˛ si˛e i czernieja,˛ a płomienie unicestwiaja˛ schludne, pisane niezwykle starannym charakterem litery. Nie wiedza,˛ z˙ e u´smiechał si˛e przy tym dokładnie w taki sam sposób, w jaki teraz u´smiecha si˛e Larry Crockett, my´slac ˛ o pewnych zupełnie nieprawdopodobnych dokumentach spoczywajacych ˛ w jego skrytce bankowej w Portland. Wiedza,˛ z˙ e Coretta Simons umiera w m˛eczarniach na raka z˙zerajacego ˛ jej wn˛etrzno´sci, lecz nie maja˛ najmniejszego poj˛ecia o tym, i˙z za odła˙zac ˛ a,˛ cz˛es´ciowo zbutwiała˛ tapeta˛ w jej pokoju jest ukrytych ponad trzydzie´sci tysi˛ecy dolarów, które zbierała na czarna˛ godzin˛e przez całe z˙ ycie, a teraz, gdy gadzina ta okazała si˛e bardziej czarna, ni˙z ktokolwiek mógł przypuszcza´c, zupełnie o nich zapomniała. Wiedza,˛ z˙ e we wrze´sniu 1951 roku szalejacy ˛ po˙zar strawił niemal połow˛e miasteczka, ale nie wiedza˛ o tym, z˙ e był on wynikiem podpalenia oraz z˙ e chłopiec, który to zrobił, w roku 1953 sko´nczył z wyró˙znieniem szkoł˛e i przeniósł si˛e na Wali Street, gdzie niemal natychmiast zaczał ˛ zarabia´c sto tysi˛ecy dolarów rocznie, ale nawet gdyby o tym wiedzieli, to i tak nic by im to nie dało, nie zdawaliby sobie bowiem sprawy ani z pobudek, które skłoniły go do dokonania tego czynu, ani z koszmarów, które dr˛eczyły go przez pozostałe dwadzie´scia lat z˙ ycia, dopóki nie umarł na zator mózgu. Nie wiedza,˛ z˙ e wielebny John Groggins budzi si˛e cz˛esto w s´rodku nocy, majac ˛ wcia˙ ˛z jeszcze przed oczami okropny obraz, jaki mu si˛e przy´snił — siebie nagiego i z pot˛ez˙ nym wzwodem, uczacego ˛ religii klas˛e dorastajacych ˛ panienek, po˙zerajacych ˛ go łakomie oczami. . . z˙ e Floyd Tibbits włóczył si˛e na pół przytomny przez cały piatek, ˛ czujac, ˛ jak sło´nce atakuje w´sciekle jego niezwykle wra˙zliwa˛ skór˛e. Nie pami˛etał ani swej wizyty u Ann Norton, ani bijatyki z Benem Mearsem, ale powitał zachód sło´nca z ogromna˛ ulga˛ i wdzi˛eczno´scia,˛ oczekujac ˛ nadej´scia czego´s wspaniałego i do199
brego. . . z˙ e Hal Griffen ma schowanych w szafie sze´sc´ s´wierszczyków, przy których onanizuje si˛e, korzystajac ˛ z ka˙zdej nadarzajacej ˛ si˛e sposobno´sci. . . z˙ e George Middler ukrywa w swoim mieszkaniu nad sklepem walizk˛e pełna˛ jedwabnych majteczek i biustonoszy i z˙ e czasem zaciaga ˛ z˙ aluzje, zamyka starannie drzwi, po czym ubiera si˛e w t˛e bielizn˛e i staje przed du˙zym lustrem w sypialni, a nast˛epnie jego oddech robi si˛e coraz szybszy i płytszy, a˙z wreszcie George osuwa si˛e na kolana i masturbuje. . . z˙ e Carl Foreman chciał krzykna´ ˛c, kiedy Mike Ryerson le˙zacy ˛ w jego zakładzie na metalowym stole poruszył si˛e nagle i usiadł, ale głos uwiazł ˛ mu w gardle niczym szklana kula, a potem Mike otworzył oczy i spojrzał prosto na niego. . . z˙ e dziesi˛eciomiesi˛eczny Randy McDougall wcale nie wierzgał, kiedy Danny Glick w´slizgnał ˛ si˛e przez okno sypialni, wyjał ˛ go z łó˙zeczka i zatopił kły w jego karku, na którym wcia˙ ˛z jeszcze było wida´c siniaki po uderzeniach matki. . . Takie wła´snie sa˛ tajemnice miasteczka. Cz˛es´c´ z nich wyjdzie pó´zniej na s´wiatło dzienne, a cz˛es´c´ pozostanie na zawsze w cieniu. Miasto ukrywa je wszystkie za swoim nieprzeniknionym obliczem. Sprawy Szatana interesuja˛ je w równie małym stopniu, co sprawy Boga. Ono wie wszystko o ciemno´sci, a to zupełnie wystarcza.
2 Sandy McDougall od razu, jak tylko si˛e obudziła, wiedziała, z˙ e stało si˛e co´s złego, ale nie była pewna co. Druga połowa łó˙zka była pusta; Roy miał wolne i pojechał z przyjaciółmi na ryby. Mówił, z˙ e wróci około południa. Nie czuła woni spalenizny i nic ja˛ nie bolało, wi˛ec co wła´sciwie ja˛ zaniepokoiło? Sło´nce. Co´s nie w porzadku ˛ ze sło´ncem. Ciepła plama, sacz ˛ aca ˛ si˛e przez gał˛ezie rosnacego ˛ tu˙z za oknem klonu, dr˙zała delikatnie wysoko na s´cianie. Zwykle Randy budził ja˛ du˙zo wcze´sniej, zanim sło´nce wspi˛eło si˛e na wystarczajac ˛ a˛ wysoko´sc´ , z˙ eby zajrze´c do ich mał˙ze´nskiej sypialni. Wcia˙ ˛z nie bardzo rozumiejac, ˛ co si˛e stało, spojrzała na budzik stojacy ˛ na nocnej szafce. Dziesi˛ec´ po dziewiatej. ˛ Gardło s´cisn˛eło si˛e jej w ostrzegawczym skurczu. — Randy? — zawołała, biegnac ˛ waskim ˛ korytarzykiem, ciagn ˛ acym ˛ si˛e wzdłu˙z całej przyczepy. Poły cienkiego szlafroka rozwin˛eły si˛e za nia˛ niczym skrzydła. — Randy, kochanie. . . Dziecinny pokój był zalany rozproszonym s´wiatłem wpadajacym ˛ do wn˛etrza przez niewielkie okno nad łó˙zeczkiem. Okno było otwarte, cho´c poprzedniego wieczoru jak zawsze starannie je zamkn˛eła. 200
Łó˙zeczko było puste. — Randy. . . ? — szepn˛eła. Dopiero wtedy go zobaczyła. Małe ciałko, ubrane w kolorowe, sprane s´pioszki, le˙zało w kacie ˛ niczym rzucona niedbale stara szmaciana lalka. Jedna nó˙zka sterczała groteskowo w gór˛e niczym wykrzyknik. — Randy! Z wykrzywiona˛ spazmatycznie twarza˛ osun˛eła si˛e na kolana przy dziecku i obj˛eła je ramionami. Małe ciałko było zupełnie zimne. — Randy, najsłodszy, obud´z si˛e. . . Słoneczko, nie s´pij. . . Wszystkie siniaki znikn˛eły, co do jednego. Skóra była zdrowa i ró˙zowa i po raz pierwszy od chwili jego narodzin dostrzegła w nim pi˛ekno. Krzykn˛eła przera´zliwie, pora˙zona tym widokiem. — Randy, obud´z si˛e! Randy! Randy! Podniosła go i przyciskajac ˛ do piersi pobiegła z powrotem korytarzem, nie czujac, ˛ z˙ e szlafrok zsunał ˛ jej si˛e z jednego ramienia. Specjalne wysokie krzesełko stało w kuchni na swoim zwykłym miejscu, z .tacka˛ wcia˙ ˛z pokryta˛ zaschni˛etymi resztkami wczorajszej kolacji. Posadziła w nim dziecko, ale jego główka opadła bezwładnie na pier´s, a tułów przechylił si˛e przez drewniane por˛ecze, by znieruchomie´c nad brudna˛ taca.˛ — Randy? — wyszeptała, wpatrujac ˛ si˛e w niego oczami, które prawie wyszły jej z orbit przypominajac ˛ zbyt du˙ze, jasnobł˛ekitne kamienie. Poklepała go po policzkach. — Obud´z si˛e, Randy. Pora na s´niadanie. Dzidziu´s nie jest głodny? Bo˙ze. . . O mój Bo˙ze. . . Zostawiła go na chwil˛e, gwałtownym szarpni˛eciem otworzyła jedna˛ z wisza˛ cych na s´cianie szafek i zacz˛eła w niej goraczkowo ˛ grzeba´c, wysypujac ˛ pudełko grysiku ry˙zowego, paczk˛e specjalnych piero˙zków, a wreszcie straciła ˛ butelk˛e oleju. Ci˛ez˙ ki, tłusty płyn zaczał ˛ wylewa´c si˛e na kuchenny blat i na podłog˛e. Znalazłszy napocz˛ety słoiczek z czekolada˛ odkr˛eciła go i złapała jedna˛ z plastikowych ły˙zeczek schnacych ˛ przy zlewozmywaku. — Masz, kochanie. Twoje ulubione papu. Patrz, Randy, mamusia przyniosła ci czekolad˛e. — Nagle ogarn˛eła ja˛ fala w´sciekło´sci zmieszanej z przera˙zeniem. — Obud´z si˛e, do cholery! — wrzasn˛eła, opryskujac ˛ go kropelkami s´liny. — Obud´z si˛e, ty gówniarzu, słyszysz? Nabrała pełna˛ ły˙zeczk˛e. Dło´n, która ju˙z znała prawd˛e, trz˛esła si˛e tak bardzo, z˙ e wi˛ekszo´sc´ czekolady znalazła si˛e na podłodze, ale reszt˛e udało si˛e jej wepchna´ ˛c mi˛edzy nieruchome, na wpół rozchylone wargi. Ły˙zeczka zazgrzytała o drobne zabki, ˛ a brazowa ˛ masa natychmiast wypadła z ust dziecka i spadła na tack˛e z okropnym mokrym odgłosem. — Randy — j˛ekn˛eła błagalnie. — Nie oszukuj mamusi. Uniosła jego główk˛e druga˛ dłonia,˛ otworzyła szerzej usta, zebrała z tacy ły˙zka˛ cz˛es´c´ czekolady i we201
pchn˛eła mu ja˛ ponownie. — O, widzisz. . . — Na jej twarzy pojawił si˛e u´smiech pełen rozpaczliwej nadziei. Usiadła wygodniej, rozlu´zniajac ˛ mi˛es´nie napi˛ete do granic wytrzymałos´ci. Teraz wszystko b˛edzie dobrze. Teraz mały ju˙z wie, jak ona bardzo go kocha i sko´nczy t˛e okrutna˛ zabaw˛e. — Dobre? — zamruczała kojacym ˛ głosem. — Dobra czekolada, Randy? U´smiechniesz si˛e do mamusi? No, bad´ ˛ z grzecznym chłopcem i u´smiechnij si˛e do mnie. . . Wyciagn˛ ˛ eła dło´n i dr˙zacymi ˛ palcami uniosła ku górze kaciki ˛ ust swego dziecka. Chlap. Czekolada ponownie pacn˛eła na tac˛e. Sandy zacz˛eła przera´zliwie krzycze´c.
3 W sobot˛e rano Tony Glick obudził si˛e w chwili, gdy jego z˙ ona upadła na podłog˛e w salonie. — Margie? — zawołał, spuszczajac ˛ nogi z łó˙zka. — Margie? Po dłu˙zszej chwili z dołu nadeszła odpowied´z: — Nic mi nie jest, Tony. Usiadł na kraw˛edzi łó˙zka, wpatrujac ˛ si˛e t˛epo w swoje bose stopy. Miał na sobie tylko pasiaste spodnie od pi˙zamy z dyndajacymi ˛ na wierzchu tasiemkami. Potargane włosy sterczały mu na głowie we wszystkie strony. Były g˛este i czar˙ ne, i obaj synowie odziedziczyli je po nim. Ludzie sadzili, ˛ z˙ e jest Zydem, cho´c fakt, z˙ e te kruczoczarne włosy ani troch˛e si˛e nie kr˛eca,˛ powinien da´c im troch˛e do my´slenia. Jego dziadek nazywał si˛e Gliccucchi, lecz kiedy kto´s powiedział mu, z˙ e w Ameryce znacznie korzystniej jest mie´c jakie´s ameryka´nskie nazwisko, najlepiej krótkie i łatwe do zapami˛etania, dziadek zmienił je na Glick, nie´swiadom tego, z˙ e jednocze´snie zmienia autentyczna˛ przynale˙zno´sc´ do jednej grupy narodowo´sciowej na pozorna˛ do innej. Tony Glick był mocno zbudowany, miał ciemna˛ cer˛e i silnie rozwini˛ete mi˛es´nie, a ostatnio tak˙ze lekko oszołomiony wyraz twarzy człowieka, który wychodzac ˛ z baru po obficie zakrapianym wieczorze dostał jeszcze od kogo´s w szcz˛ek˛e. Wział ˛ zwolnienie z pracy i wi˛ekszo´sc´ mijajacego ˛ tygodnia po prostu przespał. O niczym wtedy nie my´slał i nic mu si˛e nie s´niło. Kładł si˛e do łó˙zka o wpół do ósmej wieczorem, wstawał o dziesiatej ˛ rano, a po południu ucinał sobie jeszcze co najmniej godzinna˛ drzemk˛e. Wszystko, co prze˙zył mi˛edzy scena,˛ jaka˛ urza˛ dził podczas pogrzebu Danny’ego, a tym słonecznym sobotnim przedpołudniem, wydawało mu si˛e jakie´s zamglone i nierzeczywiste. Ludzie przynosili im taka˛ mas˛e jedzenia- piero˙zki, ciasta, torty, pieczenie — z˙ e Margie nie wiedziała, co ma 202
˙ z tym robi´c. Zadne z nich nie odczuwało głodu. W s´rod˛e wieczorem spróbowali si˛e kocha´c, ale sko´nczyło si˛e na wspólnym płaczu. Margie nie wygladała ˛ najlepiej. Jej sposób na stawienie czoła losowi polegał na sprzataniu ˛ domu od piwnic a˙z po dach; robiła to z maniakalna˛ zawzi˛eto´scia,˛ wykluczajac ˛ a˛ pojawienie si˛e jakiejkolwiek innej my´sli. Ka˙zdy dzie´n rozbrzmiewał odgłosami zmywania i odkurzania, w powietrzu za´s bezustannie unosiła si˛e ostra wo´n lizolu. Kiedy w czwartek rano wyszedł z sypialni, ujrzał pudła z ubraniami i zabawkami chłopców, stojace ˛ jedno obok drugiego, opatrzone starannie wykonanymi napisami i przeznaczone dla Armii Zbawienia. W z˙ yciu nie widział równie wstrzasaj ˛ acego ˛ widoku jak te milczace ˛ szare pudła. Wywlokła na dwór wszystkie chodniki i dywany, powiesiła je na sznurach przeznaczonych do suszenia bielizny i trzepała bezlito´snie tak długo, a˙z nie pozostała w nich ani odrobina kurzu. Jednak, mimo z˙ e Tony pozostawał przez cały czas w stanie lekkiego oszołomienia, zauwa˙zył, jak bardzo blada jest jego z˙ ona. Jej wargi straciły niemal zupełnie swój naturalny kolor, pod oczami za´s pojawiły si˛e gł˛ebokie brazowe ˛ cienie. Wszystkie te my´sli przemkn˛eły mu przez głow˛e znacznie szybciej, ni˙z mo˙zna o nich opowiedzie´c. Kiedy chciał ju˙z z powrotem si˛e poło˙zy´c, usłyszał odgłos ponownego upadku; zawołał, lecz tym razem nie otrzymał z˙ adnej odpowiedzi. Wstał z łó˙zka i poczłapał powoli na dół, gdzie zobaczył swoja˛ z˙ on˛e le˙zac ˛ a˛ na podłodze salonu. Łapała powietrze gwałtownymi, płytkimi łykami i wpatrywała si˛e szklistym wzrokiem w sufit. Zajmowała si˛e chyba przestawianiem mebli, bo wszystkie sprz˛ety stały wyciagni˛ ˛ ete na s´rodek pokoju, nadajac ˛ mu niezwykły, zdezorganizowany wyglad. ˛ To co´s, co ja˛ niszczyło, musiało bardzo nasili´c si˛e w ciagu ˛ minionej nocy, wygladała ˛ bowiem tak niedobrze, z˙ e uderzyło go to pomimo stanu, w jakim sam si˛e znajdował. Poły szlafroka, który wcia˙ ˛z miała na sobie, rozchyliły si˛e, odsłaniajac ˛ nogi koloru jasnego marmuru; z wakacyjnej opalenizny nie zostało nawet najmniejszego s´ladu. Jej r˛ece poruszały si˛e po omacku, usta chwytały rozpaczliwie powietrze, jakby nie mogła nabra´c go wystarczajaco ˛ du˙zo w płuca, z˛eby za´s wydawały si˛e jakby dłu˙zsze ni˙z zwykle, lecz Tony doszedł do wniosku, z˙ e to z powodu padajacego ˛ pod niezwykłym katem ˛ s´wiatła. — Margie? Co si˛e stało, kochanie? Widział, z˙ e usiłuje mu odpowiedzie´c, ale nie mo˙ze. Poczuł, jak po grzbiecie przemknał ˛ mu zimny dreszcz strachu i odwrócił si˛e, z˙ eby pój´sc´ do telefonu i wezwa´c lekarza. — Nie. . . Nie. . . — wyszeptała z trudem. Udało jej si˛e unie´sc´ do pozycji siedzacej. ˛ W domu zalanym słonecznymi promieniami nie było słycha´c nic oprócz jej chrapliwego, nierównego oddechu. — Pomó˙z mi. . . Sło´nce. . . Takie gorace. ˛ .. Kiedy nachylił si˛e i podniósł ja,˛ zdumiało go, z˙ e jest taka lekka. Wa˙zyła nie wi˛ecej ni˙z worek z suchymi patykami. 203
— Na kanap˛e. . . Poło˙zył ja,˛ opierajac ˛ plecy na podgłówku. Kiedy tylko znalazła si˛e w cieniu, jej oddech wyrównał si˛e i stał odrobin˛e l˙zejszy. Przymkn˛eła na chwil˛e oczy, a on ponownie zdziwił si˛e, jak długie i białe sa˛ jej z˛eby, nawet w porównaniu z wyblakłymi wargami. Nagle zapragnał ˛ ja˛ pocałowa´c. — Wezw˛e lekarza — powiedział. — Nie trzeba, ju˙z mi lepiej. To sło´nce. . . Zupełnie, jakby mnie paliło. To dlatego zemdlałam. Teraz naprawd˛e mi lepiej. — Na jej policzkach pojawił si˛e s´lad rumie´nców. — Jeste´s pewna? — Tak, nic mi nie jest. — Zbyt ci˛ez˙ ko pracujesz, kochanie. — Masz racj˛e — powiedziała oboj˛etnie, wpatrujac ˛ si˛e przed siebie niewidza˛ cym wzrokiem. Tony przesunał ˛ dłonia˛ po włosach. — Musimy si˛e z tego otrzasn ˛ a´ ˛c, Margie. Musimy. Wygladasz. ˛ . . — Umilkł, nie chcac ˛ sprawi´c jej przykro´sci. — Okropnie — doko´nczyła za niego. — Wiem o tym. Wczoraj wieczorem spojrzałam na siebie w lustrze i z trudem si˛e w ogóle zobaczyłam. Zupełnie jakby. . . — U´smiechn˛eła si˛e blado.- Jakby było mnie mniej ni˙z przedtem. — Mimo wszystko wolałbym, z˙ eby zbadał ci˛e doktor Reardon. Ale ona zdawała si˛e go nie słysze´c. — Od kilku nocy mam ten sam cudowny sen — powiedziała rozmarzonym głosem. — Jest taki wyra´zny, jakby to si˛e działo naprawd˛e. Widz˛e Danny’ego, który przychodzi do mnie i mówi: „Mamo, mamo, tak si˛e ciesz˛e, z˙ e znowu jestem w domu!” A potem mówi, z˙ e. . . z˙ e. . . ˙ co? — zapytał łagodnie. — Ze ˙ jest znowu moim małym synkiem, którego karmiłam piersia,˛ a ja po— Ze zwalam mu ssa´c i czuj˛e taka˛ niesamowita˛ słodycz zaprawiona˛ odrobina˛ goryczy, dokładnie tak samo jak wtedy, kiedy zacz˛eły mu si˛e wyrzyna´c pierwsze zabki ˛ i czasem ugryzł mnie w sutk˛e. . . Och, wiem, z˙ e to straszne, co mówi˛e. Zupełnie jak na seansie u psychoanalityka. — Wcale nie — powiedział. Ukl˛eknał ˛ przy kanapie, a Margie obj˛eła go za szyj˛e i rozpłakała si˛e. Jej r˛ece były bardzo zimne. — Nie dzwo´n po lekarza, Tony — poprosiła. — Dzisiaj troch˛e sobie odpoczn˛e. — W porzadku ˛ — skinał ˛ głowa,˛ czujac ˛ przy tym jaki´s nieokre´slony niepokój. — To taki cudowny sen, Tony — wyszeptała. Poruszenia jej warg, odsłaniajacych ˛ na ułamek sekundy mocne, białe z˛eby, wydały mu si˛e nagle nadzwyczaj zmysłowe. Poczuł, z˙ e ma nasilajac ˛ a˛ si˛e erekcj˛e. — Mam nadziej˛e, z˙ e dzisiaj znowu mi si˛e przy´sni. — By´c mo˙ze — powiedział, gładzac ˛ delikatnie jej włosy. — By´c mo˙ze b˛edzie, jak pragniesz. 204
4 — Mój Bo˙ze, ale˙z wspaniale wygladasz! ˛ — powiedział Ben. Rzeczywi´scie, na tle szpitalnej bieli i wyblakłej zieleni Susan Norton prezentowała si˛e naprawd˛e znakomicie. Miała na sobie jaskrawo˙zółta˛ bluzk˛e w czarne, pionowe pasy i krótka˛ niebieska˛ spódniczk˛e. — Ty te˙z — odparła, podchodzac ˛ do jego łó˙zka. Pocałował ja˛ w usta, gładzac ˛ jednocze´snie jej zaokraglone ˛ biodro. — Ej˙ze! — zaprotestowała, przerywajac ˛ pocałunek. — Wyrzuca˛ ci˛e stad! ˛ — Mnie na pewno nie. — Słusznie, raczej mnie. Spojrzeli sobie gł˛eboko w oczy. — Kocham ci˛e, Ben. — Ja te˙z ci˛e kocham. — Gdybym mogła teraz wskoczy´c do. . . — Zaczekaj, tylko odsun˛e kołdr˛e. — A co powiemy łapiduchom? ˙ robisz mi goracy — Ze ˛ okład. Potrzasn˛ ˛ eła z u´smiechem głowa˛ i przysun˛eła sobie krzesło. — Od wczoraj sporo si˛e zdarzyło. Natychmiast spowa˙zniał. — Na przykład? Zawahała si˛e przez krótka˛ chwil˛e. — Nie wiem, jak ci powiedzie´c nawet o tym, co sama widziałam. Delikatnie mówiac, ˛ jestem troch˛e zdezorientowana. — W takim razie wal po kolei, a ja ju˙z to wszystko uporzadkuj˛ ˛ e. — W jakim jeste´s stanie, Ben? — To nic powa˙znego. Lekarz Matta, niejaki Cody. . . — Chodzi mi o stan twojego umysłu. Wierzysz w te bajki o hrabim Draculi? — Hmm. . . Wi˛ec Matt ci o wszystkim opowiedział? — Matt jest tutaj, w szpitalu. Le˙zy na oddziale intensywnej opieki pi˛etro wyz˙ ej. — Co takiego? — Ben uniósł si˛e raptownie na łokciu. — Co mu si˛e stało. — Miał atak serca. — A t a k s e r c a? — Doktor Cody twierdzi, z˙ e jego stan ju˙z si˛e ustabilizował. To znaczy, nadal jest zapisany jako „powa˙zny”, ale tak jest zawsze przez pierwsze czterdzie´sci osiem godzin. Byłam tam, kiedy to si˛e stało. — Powiedz mi wszystko, co pami˛etasz. Pogodny nastrój zniknał ˛ bez s´ladu z jego twarzy, zastapiony ˛ wyrazem troski i skupienia. W tym białym szpitalnym pokoju odniosła ponownie wra˙zenie, z˙ e ma do czynienia z człowiekiem balansujacym ˛ na waskiej ˛ kraw˛edzi, by´c mo˙ze bardzo niebezpiecznej. 205
— Nie odpowiedziałe´s na moje pytanie, Ben. — O to, co my´sl˛e o historyjce Matta? — Wła´snie. — Odpowiem ci mówiac, ˛ co ty my´slisz na ten temat. Otó˙z wydaje ci si˛e, z˙ e Dom Marstenów rzucił mi si˛e na mózg do tego stopnia, z˙ e zaczynam ju˙z widywa´c duchy w biały dzie´n. Co, nie mam racji? — Mo˙ze i masz, ale ja nigdy nie my´slałam o tym w taki. . . brutalny sposób. — Wiem, Susan. Spróbuj˛e przedstawi´c ci tok mego rozumowania. Mo˙ze to pomo˙ze mi wszystko troch˛e uporzadkowa´ ˛ c. Sadz ˛ ac ˛ z wyrazu twojej twarzy wydarzyło si˛e co´s, co porzadnie ˛ toba˛ wstrzasn˛ ˛ eło, prawda? — Tak, ale ja nie wierz˛e. . . To znaczy, nie mog˛e uwierzy´c, z˙ e. . . — Zatrzymaj si˛e na chwil˛e. To „nie mog˛e” blokuje nam drog˛e do jakiegokolwiek post˛epu. Ze mna˛ było dokładnie tak samo. Cholerne, ostateczne, przekl˛ete „nie mog˛e”. Nie wierzyłem Mattowi, bo rzeczy, o których mówił, po prostu si˛e nie zdarzaja,˛ lecz cho´c bardzo si˛e starałem, nie potrafiłem znale´zc´ w jego wersji wydarze´n najmniejszej sprzeczno´sci. Najbardziej oczywistym wnioskiem, jaki si˛e nasuwał, był ten, z˙ e staruszek po prostu zbzikował. — To prawda. — Czy odniosła´s wra˙zenie, z˙ e jest wariatem? — Nie, ale. . . — Stój! — Uniósł dło´n w ostrzegawczym ge´scie. — Zdaje si˛e, z˙ e znowu pojawiło si˛e to nieszcz˛esne „nie mog˛e”, prawda? — Chyba tak — przyznała mu racj˛e. — Na mnie tak˙ze nie sprawił wra˙zenia pomyle´nca, a obydwoje wiemy, z˙ e paranoidalne fantazje czy manie prze´sladowcze nie pojawiaja˛ si˛e ot, tak sobie, z dnia na dzie´n. Potrzebuja˛ czasu, z˙ eby powsta´c i w pełni si˛e rozwina´ ˛c, a tak˙ze starannej i cierpliwej piel˛egnacji. Czy dotarły do ciebie jakie´s plotki, z˙ e Mattowi brakuje piatej ˛ klepki? Czy słyszała´s kiedykolwiek, z˙ e ma jakich´s zaprzysi˛egłych wrogów? Czy wiesz o tym, z˙ eby nale˙zał do jakich´s pomyle´nczych organizacji, jak na przykład Stowarzyszenie Przeciwko Fluoryzowaniu Z˛ebów albo Synowie Ameryka´nskich Patriotów? Czy ostatnio przejawiał wzmo˙zone zainteresowanie takimi zjawiskami jak reinkarnacja, poznanie pozazmysłowe czy komunikacja astralna? Czy był kiedykolwiek aresztowany? — Nie — odparła. — Odpowied´z na to wszystko brzmi nie, ale. . . Wierz mi, z˙ e niech˛etnie o tym mówi˛e, bo bardzo go lubi˛e, ale czasem ludzie wariuja˛ zupełnie po cichu, we wn˛etrzu. . . — Nie wierz˛e w to — stwierdził kategorycznie. — Zawsze sa˛ jakie´s oznaki. Nieraz nie mo˙zna ich od razu rozpozna´c, ale potem wszystko staje si˛e jasne. Gdyby´s była członkiem sadu, ˛ czy uwierzyłaby´s w zeznania Matta dotyczace ˛ wypadku samochodowego? — Tak. 206
— A uwierzyłaby´s, gdyby powiedział, z˙ e widział, jak przez okno wszedł do jego domu włamywacz i zabił Mike’a Ryersona? — Chyba tak. — Ale w t o nie wierzysz. — Ben, nie mog˛e. . . — Prosz˛e bardzo, znowu to powiedziała´s. — Chciała zaprotestowa´c, lecz powstrzymał ja˛ gestem r˛eki. — Nie chc˛e si˛e sprzecza´c, Susan, tylko usiłuj˛e przedstawi´c ci mój sposób my´slenia, w porzadku? ˛ — W porzadku. ˛ Mów dalej. — Moja druga teoria zakładała, z˙ e to sprawka kogo´s, komu Matt zalazł kiedy´s za skór˛e. — Ja równie˙z o tym pomy´slałam. — On jednak twierdzi, z˙ e nie ma z˙ adnych wrogów, a ja mu wierz˛e. — Ka˙zdy ma jakich´s wrogów. — Owszem, ale do pewnego stopnia. Nie zapominaj, z˙ e w tym wszystkim jest ju˙z jeden trup. Gdyby to był kto´s, komu zale˙zy na dokonaniu zemsty, oznaczałoby to, z˙ e to on zamordował Mike’a. — Dlaczego? — Bo inaczej nie miałoby to najmniejszego sensu, ale skadin ˛ ad ˛ wiemy, z˙ e Matt spotkał si˛e z Mike’em zupełnie przypadkowo. Nikt nie zwabił go do Della, nie otrzymał z˙ adnej anonimowej wiadomo´sci ani nic w tym rodzaju. Przypadkowo´sc´ tego spotkania praktycznie wyklucza jakikolwiek przemy´slany plan. — W takim razie, co nam pozostaje spo´sród racjonalnych wyja´snie´n? ˙ Mattowi wszystko si˛e przy´sniło, a Mike umarł z jakiego´s naturalnego, — Ze cho´c nie znanego powodu. — Ale ty w to tak˙ze nie wierzysz. — Nie wierz˛e, z˙ e przy´sniło mu si˛e skrzypienie otwieranego okna, bo rano okno rzeczywi´scie był otwarte, a okiennice le˙zały na trawniku. Zwrócił na to uwag˛e tak˙ze Parkins Gillespie, lecz ja zauwa˙zyłem jeszcze co´s innego: te okiennice sa˛ zakładane z zewnatrz, ˛ a od s´rodka mo˙zna je zdja´ ˛c tylko za pomoca˛ du˙zego s´ru˙ bokr˛eta lub jakiego´s bolca, przy czym z pewno´scia˛ pozostałyby jakie´s s´lady. Zadnych nie widziałem. I jeszcze jedno: ziemia bezpo´srednio pod oknem jest do´sc´ mi˛ekka, a z˙ eby dosta´c si˛e do okiennic na pierwszym pi˛etrze, trzeba skorzysta´c z drabiny, która równie˙z zostawiłaby wyra´zne s´lady. Wła´snie to najbardziej mnie niepokoi: kto´s zdjał ˛ okiennice z okna na pierwszym pi˛etrze, lecz wszystko s´wiadczy o tym, z˙ e nie u˙zywał drabiny. Popatrzyli na siebie niewesoło. — My´sl˛e nad tym od rana — podjał ˛ po krótkiej przerwie — a im wi˛ecej my´sl˛e, tym bardziej prawdopodobna wydaje mi si˛e historia Matta. Postanowiłem wi˛ec zaryzykowa´c i na jaki´s czas zrezygnowa´c z tego nieszcz˛esnego „nie mog˛e”. A teraz opowiedz mi o wszystkim, co si˛e wczoraj wydarzyło. Je˙zeli oka˙ze si˛e, z˙ e
207
to wyja´sni cały ten galimatias w jaki´s prosty i sensowny sposób, nikt nie b˛edzie bardziej szcz˛es´liwy ode mnie. — Obawiam si˛e, z˙ e nic z tego. — Pokr˛eciła zrezygnowana głowa.˛ — Je˙zeli ju˙z, to chyba wr˛ecz przeciwnie. W chwili, kiedy sko´nczył opowiada´c mi o Mi´ ke’u, usłyszał co´s na górze. Bał si˛e, ale tam poszedł. — Scisn˛ eła dłonie, jakby bała si˛e, z˙ e gdzie´s nagle poleca.˛ — Przez jaki´s czas było zupełnie cicho, a potem usłyszałam jego głos. Zdaje si˛e, z˙ e odwoływał jakie´s zaproszenie, czy co´s w tym rodzaju. A potem. . . Naprawd˛e, nie wiem, jak mam to. . . ´ — Smiało, przesta´n si˛e wreszcie dr˛eczy´c. — Potem kto´s. . . kto´s inny. . . zasyczał albo za´smiał si˛e i co´s upadło na podłog˛e. — Wpatrywała si˛e t˛epo w Bena. — Niemal jednocze´snie ten sam głos powiedział: „Odwiedz˛e ci˛e, kiedy b˛edziesz spał, nauczycielu”. Jestem pewna, z˙ e zapami˛etałam to słowo w słowo. Kiedy pó´zniej weszłam do sypialni po koc dla Matta, znalazłam to. — Wyj˛eła z kieszeni bluzki sygnet i poło˙zyła mu na dłoni. Ben obejrzał go dokładnie i odczytał na głos wygrawerowane inicjały: — M. C. R. Mike Ryerson? — Mike Corey Ryerson. Upu´sciłam go, ale zaraz znowu podniosłam, bo pomy´slałam, z˙ e ty albo Matt b˛edziecie chcieli to zobaczy´c. Zatrzymaj to. Nie chc˛e go. — Kiedy na niego patrzysz, czujesz si˛e. . . ´ Po prostu bardzo z´ le. — Uniosła dło´n w obronnym ge´scie. — Ben, to — Zle, wszystko uraga ˛ zdrowemu rozsadkowi. ˛ Ju˙z chyba wolałabym uwierzy´c, z˙ e Matt zamordował Mike’a Ryersona, a potem z sobie tylko znanych powodów wymy´slił t˛e histori˛e o wampirach. Podwa˙zył od s´rodka okiennice, zabawił si˛e w brzuchomówc˛e, podrzucił na podłog˛e sygnet. . . — A wreszcie zorganizował sobie mały atak serca, z˙ eby wszystko wygladało ˛ bardziej naturalnie — doko´nczył z przekasem ˛ Ben. — Mo˙zesz mi wierzy´c, z˙ e ja tak˙ze nie przestałem liczy´c na racjonalne rozwiazanie. ˛ Niemal modl˛e si˛e, z˙ eby jednak jakie´s si˛e znalazło. Nie mam nic przeciwko potworom w filmach, ale my´sl o tym, z˙ e miałyby naprawd˛e ugania´c si˛e po nocy, wcale mi si˛e nie podoba. Rzeczywi´scie, okiennica mogła zosta´c podwa˙zona, czy nawet s´ciagni˛ ˛ eta za pomoca˛ zaczepionej o dach liny. Prosz˛e bardzo, posu´nmy si˛e nawet o krok dalej: Matt jest z pewno´scia˛ wykształconym człowiekiem, wi˛ec mógł gdzie´s trafi´c na receptur˛e niemo˙zliwej do wykrycia trucizny działajacej ˛ wła´snie w taki, a nie inny sposób. Co prawda miałby pewne trudno´sci z wprowadzeniem jej do organizmu Mike’a, który wła´sciwie nic nie jadł. . . — To Matt tak twierdzi — przypomniała mu Susan. — Nie kłamałby, bo wie, z˙ e sprawdzenie zawarto´sci z˙ oładka ˛ jest jedna˛ z pierwszych czynno´sci, jakie wykonuje si˛e podczas autopsji, a gdyby zrobił Mike’owi zastrzyk, to równie˙z dałoby si˛e to pó´zniej stwierdzi´c. Jednak dobrze: przyj208
mijmy, z˙ e co´s takiego rzeczywi´scie miało miejsce i z˙ e Matt nast˛epnie przyjał ˛ jaki´s s´rodek, który wywołał u niego sfingowane objawy ataku serca. Wcia˙ ˛z pozostaje nam do rozwiazania ˛ najwa˙zniejszy problem: motyw. Susan potrzasn˛ ˛ eła bezradnie głowa.˛ — Nawet je˙zeli zało˙zymy, z˙ e istotnie jaki´s miał, to czemu zadawałby sobie tyle trudu, z˙ eby wymy´sli´c tak nieprawdopodobna˛ histori˛e? — Ale. . . To szale´nstwo, Ben. . . — Owszem. Podobnie jak Hiroszima. — Przesta´n wreszcie zgrywa´c si˛e na cynicznego intelektualist˛e! — zaatakowała go niespodziewanie. — To zupełnie do ciebie nie pasuje. Przecie˙z mówimy o snach, przesadach, ˛ psychozie, czy jak sobie chcesz to nazwa´c. . . — To nie wszystko — odparł. — Je´sli połaczysz ˛ te wszystkie rzeczy, to oka˙ze si˛e, z˙ e zaczyna si˛e wali´c cały s´wiat, a ty wybrzydzasz na kilka wampirów. — Mieszkam w Salem — powiedziała z uporem. — To, co si˛e tu dzieje, to rzeczywisto´sc´ , a nie filozofia. — W zupełno´sci si˛e z toba˛ zgadzam — mruknał ˛ ponuro, dotykajac ˛ banda˙za spowijajacego ˛ mu głow˛e. — Twój były amant nie pozostawił mi co do tego cienia watpliwo´ ˛ sci. — Strasznie mi przykro. Nie przypuszczałam, z˙ e b˛edzie zdolny do czego´s takiego. — Gdzie jest teraz? — Trze´zwieje w areszcie. Parkins Gillespie powiedział mojej mamie, z˙ e włas´ciwie powinien od razu przekaza´c go szeryfowi okr˛egowemu, ale postanowił zaczeka´c i zapyta´c ci˛e, czy b˛edziesz chciał wnie´sc´ oskar˙zenie. — A co ty my´slisz na ten temat? — Nic — odpowiedziała głucho. — Nic mnie ju˙z z nim nie wia˙ ˛ze. — Nie wnios˛e oskar˙zenia. Susan uniosła brwi. — Ale chciałbym z nim porozmawia´c. — O nas? — Chc˛e wiedzie´c, dlaczego czekał na mnie ubrany w płaszcz, kapelusz, z przeciwsłonecznymi okularami na twarzy i roboczymi r˛ekawicami na dłoniach. — Co takiego? Ben spojrzał wprost na nia.˛ ´ — Swieciło sło´nce — powiedział. — Zdaje si˛e, z˙ e bardzo mu przeszkadzało. Przez dłu˙zsza˛ chwil˛e wpatrywali si˛e w siebie bez słowa. Wiele wskazywało na to, z˙ e powiedzieli ju˙z wszystko, co na ten temat było do powiedzenia.
209
5 Kiedy Nolly przyniósł Floydowi s´niadanie z Excellent Cafe, chłopak spał gł˛ebokim snem. Nolly doszedł do wniosku, z˙ e byłoby sadyzmem budzi´c go z powodu dwóch jajek na twardo i kilku plasterków tłustej szynki, wi˛ec zjadł je sam, wypijajac ˛ tak˙ze cała˛ kaw˛e. Trzeba przyzna´c, z˙ e Pauline robi znakomita˛ kaw˛e, pomy´slał. Kiedy jednak przyniósł do celi obiad, a Floyd nadal le˙zał w tej samej pozycji, Nolly nieco si˛e zaniepokoił; postawił tac˛e na podłodze, podszedł do kraty i zab˛ebnił w pr˛ety ły˙zka.˛ — Wstawaj, Floyd! Przyniosłem ci obiad! Floyd nie zareagował, wi˛ec Nolly wyciagn ˛ ał ˛ z kieszeni p˛ek kluczy, z˙ eby otworzy´c drzwi celi. Przed wło˙zeniem klucza do dziurki zawahał si˛e przez chwil˛e, przypomniał sobie bowiem artykuł z ostatniego numeru Gunsmoke, w którym opisywano, jak pewien zatwardziały przest˛epca udawał chorego, a nast˛epnie uciekł, obezwładniwszy stra˙znika, który wszedł do celi. Nolly nie uwa˙zał Floyda Tibbitsa za zatwardziałego przest˛epc˛e, ale z drugiej strony przecie˙z chłopak nie trafił tu za to, z˙ e pogłaskał tego pisarzyn˛e po głowie. Stał niezdecydowany, trzymajac ˛ w jednej dłoni ły˙zk˛e, a w drugiej p˛ek kluczy. Był pot˛ez˙ nie zbudowanym m˛ez˙ czyzna,˛ na którego białych koszulach rozpi˛etych pod szyja˛ zawsze widniały w upalne dni rozległe plamy potu. Brał udział w ligowych rozgrywkach kr˛eglarskich, osiagaj ˛ ac ˛ przeci˛etnie w jednym meczu 151 punktów, w portfelu za´s, tu˙z obok lutera´nskiego kalendarzyka, nosił list˛e najweselszych barów i domów z panienkami w Portland. Charakteryzowało go przyjazne nastawienie do ludzi i powolno´sc´ reakcji. Mimo tych istotnych zalet nie nale˙zał do orłów intelektu, wi˛ec przez kilka minut stał przed krata˛ nie bardzo wiedzac, ˛ co wła´sciwie powinien zrobi´c i ograniczajac ˛ si˛e do walenia ły˙zka˛ w pr˛ety oraz wołania do Floyda, z˙ eby ten ruszył si˛e z pryczy. Kiedy wreszcie doszedł do wniosku, z˙ e b˛edzie najlepiej, je´sli skontaktuje si˛e z Parkinsem, w drzwiach stanał ˛ szeryf we własnej osobie. — Co ty, do diabła, wyrabiasz, Nolly? Zwołujesz s´winie do koryta? Nolly zaczerwienił si˛e po uszy. — Floyd si˛e nie rusza, Park. Pomy´slałem, z˙ e mo˙ze. . . tego. . . zachorował. — I uwa˙zasz, z˙ e poczuje si˛e lepiej od twojego walenia ta˛ cholerna˛ ły˙zka˛ w pr˛ety? — zapytał Parkins otwierajac ˛ drzwi i wchodzac ˛ do celi. Nachylił si˛e nad le˙za˛ cym na pryczy aresztantem. — Floyd? — potrzasn ˛ ał ˛ go za rami˛e. — Floyd, nic ci nie jest? Ciało zsun˛eło si˛e z posłania na betonowa˛ podłog˛e. — Niech mnie licho. . . — wyszeptał Nolly. — On nie z˙ yje, no nie? Parkins jakby tego nie usłyszał, wpatrujac ˛ si˛e w niesamowicie spokojna˛ twarz Floyda Tibbitsa. Nolly dopiero po dłu˙zszej chwili u´swiadomił sobie, z˙ e jego zwierzchnik wyglada ˛ tak, jakby zobaczył upiora. 210
— O co chodzi, Park? — O nic — wykrztusił z trudem Parkins. — Chod´zmy stad. ˛ — A potem, jakby ju˙z do samego siebie: — Bo˙ze, po co ja go dotykałem. . . Nolly spojrzał na le˙zace ˛ nieruchomo ciało, a w jego oczach pojawił si˛e pierwszy zwiastun paniki. — Chod´zmy — powtórzył Parkins. — Trzeba wezwa´c lekarza.
6 Po południu przed drewniana˛ spaczona˛ bram˛e, zamykajac ˛ a˛ Burns Road dwie mile za cmentarzem na Wzgórzu Spokoju, zajechała półci˛ez˙ arówka chevrolet rocznik 1957, a w niej Franklin Boddin i Virgil Rathbun. Pojazd ten, stanowia˛ cy własno´sc´ Franklina, w roku poczatkuj ˛ acym ˛ druga˛ kadencj˛e Eisenhowera był koloru ko´sci słoniowej, ale teraz barwa ta ustapiła ˛ miejsca nieregularnym, bra˛ zowoczerwonym plamom. Skrzynia ładunkowa była zawalona tym, co Franklin okre´slał jako Rupiecie; mniej wi˛ecej raz na miesiac ˛ wywozili je z Virgilem na wysypisko, w ich skład za´s wchodziły niemal wyłacznie ˛ puste butelki po piwie, puste puszki po piwie, puste butelki po winie i równie˙z puste butelki po wódce. — Zamkni˛ete — stwierdził Franklin Boddin, mru˙zac ˛ oczy, by przeczyta´c napis na przybitej do bramy tabliczce. — Cholera, zasypie nas to gówno. — Pocia˛ gnał ˛ solidnego łyka z butelki, która˛ podczas jazdy trzymał w bezpiecznym miejscu mi˛edzy udami i otarł sobie usta r˛ekawem. — Dzisiaj sobota, no nie? — Aha — potwierdził Virgil Rathbun. W rzeczywisto´sci nie miał najmniejszego poj˛ecia, czy to sobota, czy wtorek. Był tak pijany, z˙ e nie wiedział nawet, jaki to miesiac. ˛ — W soboty zawsze jest otwarte, nie? — zadał retoryczne pytanie Franklin. Ponownie zmru˙zył oczy. Tabliczka była tylko jedna, ale on widział trzy. Na wszystkich trzech widniał taki sam napis: ZAMKNIETE. ˛ Był wykonany ciemnoczerwona˛ farba,˛ bez watpienia ˛ pochodzac ˛ a˛ z du˙zej puszki, która˛ zauwa˙zył kiedy´s w budzie Duda Rogersa. — Nigdy nie zamykał w soboty — oznajmił Virgil, podnoszac ˛ do ust butelk˛e piwa. Nie trafił i cz˛es´c´ zawarto´sci znalazła si˛e za jego koszula.˛ — O, kurwa. — Zamkni˛ete — powtórzył Franklin z irytacja˛ w głosie. — Ten sukinsyn pewnie le˙zy gdzie´s schlany w trupa, i tyle. No, ju˙z ja go zaraz zamkn˛e! Wrzucił bieg i zwolnił sprz˛egło. Samochód z nagłym szarpni˛eciem ruszył z miejsca a piwo chlusn˛eło z butelki, zalewajac ˛ Franklinowi spodnie. — Dawaj, gazu! — ryknał ˛ Virgil, podkre´slajac ˛ wag˛e swych słów pot˛ez˙ nym bekni˛eciem. Półci˛ez˙ arówka uderzyła w bram˛e, odrzucajac ˛ jej skrzydła na za´smiecone pobocze; Franklin zmienił bieg i samochód pop˛edził wyboista˛ droga,˛ skrzypiac ˛ starymi resorami. Z wn˛etrza skrzyni ładunkowej dobiegł brz˛ek tłuczonego szkła, a w powietrze wzbiła si˛e gromada krzyczacych ˛ przera´zliwie mew. 211
Mniej wi˛ecej c´ wier´c mili za brama˛ Burns Road (na tym odcinku cz˛es´ciej na´ zywana Smierdz ac ˛ a˛ Droga) ˛ ko´nczyła si˛e rozległym, płaskim terenem, na którym znajdowało si˛e wysypisko. W pewnej chwili drzewa rozst˛epowały si˛e, odsłaniajac ˛ spory szmat ziemi zrytej gasienicami ˛ buldo˙zera, który stał zawsze w pobli˙zu budy Duda. Nieco dalej znajdował si˛e gł˛eboki dół pozostały po nieczynnej ju˙z z˙ wirowni, gdzie obecnie zrzucano s´mieci, otoczony gigantycznymi wydmami puszek, butelek i najró˙zniejszych odpadków. — Wyglada ˛ na to, z˙ e ten cholerny garbus przez cały tydzie´n nie kiwnał ˛ nawet palcem! — warknał ˛ Franklin i wdepnał ˛ obiema stopami pedał hamulca, który z przera´zliwym zgrzytem dotarł niemal do podłogi. Samochód zatrzymał si˛e. — Pewnie cały czas chla bez opami˛etania. — Nie wiedziałem, z˙ e on pije — zauwa˙zył Virgil, wyrzucajac ˛ przez okno opró˙zniona˛ butelk˛e. Si˛egnał ˛ w dół do stojacej ˛ na podłodze brazowej ˛ torby i wyciagn ˛ ał ˛ nast˛epna.˛ Kiedy otworzył ja˛ o klamk˛e drzwi, piwo, wzburzone w wyniku gwałtownych podskoków pojazdu, wypełzło mu na dło´n pienistym wianuszkiem. — Wszystkie garbusy pija˛ — odparł z madr ˛ a˛ mina˛ Franklin. Splunał ˛ przez okno, ale okazało si˛e, z˙ e było zamkni˛ete, wi˛ec musiał natychmiast wytrze´c szyb˛e r˛ekawem. — Chod´z, poszukamy go. Cofnał ˛ samochód szerokim, niepewnym lukiem i zatrzymał przy naj´swie˙zszej stercie odpadków przywiezionych z miasteczka. Kiedy wyłaczył ˛ silnik, otoczyła ich nieprawdopodobna cisza, zakłócana jedynie przera´zliwym wrzaskiem zaniepokojonych mew. — Kurwa, ale tu cicho — mruknał ˛ Virgil. Wysiedli z szoferki i przeszli na tył pojazdu. Franklin szarpnał ˛ za zaczepy, pozwalajac, ˛ z˙ eby tylna klapa opadła z łoskotem, uderzajac ˛ w zardzewiały zderzak. W niebo wzbiła si˛e kolejna gromada mew. Bez słowa wle´zli na skrzyni˛e i zacz˛eli z niej zrzuca´c Rupiecie. Zielone plastikowe torby spadały z hukiem na ziemi˛e, p˛ekajac ˛ i rozsypujac ˛ zawarto´sc´ . Dla z˙ adnego z nich ta praca nie była pierwszyzna.˛ Obaj stanowili cz˛es´c´ miasteczka, której tury´sci nie dostrzegali ani nie mieli ochoty dostrzec, po pierwsze dlatego, i˙z samo miasto starało si˛e ich ignorowa´c, a po drugie, poniewa˙z w ogóle nie rzucali si˛e w oczy. Kiedy kto´s mijał po drodze stara˛ pólci˛ez˙ arówk˛e Franklina, zapominał o niej natychmiast, gdy tylko znikn˛eła we wstecznym lusterku. Kiedy komu´s zdarzyło si˛e znale´zc´ w pobli˙zu ich obskurnego domu, z którego komina w listopadowe niebo wzbijała si˛e cienka stru˙zka dymu, po prostu go nie dostrzegał. Kiedy kto´s mijał w drzwiach sklepu Virgila, wychodzacego ˛ z butelka˛ wódki schowana˛ do brazowej ˛ torby, mówił mu cze´sc´ , a za dziesi˛ec´ sekund nie bardzo potrafił sobie przypomnie´c, kogo wła´sciwie pozdrowił; twarz była jakby znana, lecz nazwisko za z˙ adne skarby nie chciało przyj´sc´ na my´sl. Franklin miał brata, którym był Derek Boddin (ojciec niedawno zdetronizowanego króla szkoły przy Stanicy Street), ale Derek ju˙z niemal zapomniał, z˙ e Franklin w ogóle z˙ yje i z˙ e w dodatku miesz212
ka w tym samym mie´scie. Przeszedł ju˙z etap czarnej owcy i osiagn ˛ ał ˛ co´s wi˛ecej: całkowita˛ szaro´sc´ . Kiedy samochód był ju˙z pusty, Franklin cisnał ˛ z rozmachem ostatnia˛ puszk˛e i podciagn ˛ ał ˛ swoje zielone robocze spodnie. — Chod´z, poszukamy Duda — powiedział. Zeskoczyli na ziemi˛e. Virgil potknał ˛ si˛e o swoje rozwiazane ˛ sznurowadło i usiadł z rozmachem. — Cholera, co za dziadostwo! — mruknał ˛ niewyra´znie. Znalazłszy si˛e przy budzie pokrytej papa˛ stwierdzili, z˙ e drzwi sa˛ zamkni˛ete. — Dud! — ryknał ˛ Franklin. — Hej, Dud Rogers! Załomotał do drzwi, tak z˙ e cała, sklecona byle jak konstrukcja zatrz˛esła si˛e, a prymitywny zamek odskoczył i drzwi stan˛eły otworem. Wn˛etrze szopy było puste, ale unosił si˛e w nim omdlewajaco ˛ słodki zapach, który sprawił, z˙ e obaj skrzywili si˛e z odraza,˛ cho´c podczas swej kariery zda˙ ˛zyli ju˙z zapozna´c si˛e chyba z ka˙zda,˛ mniej lub bardziej przykra˛ wonia.˛ Ten szczególny zapach przywiódł Franklinowi na my´sl zepsute, pokryte ko˙zuchem ple´sni marynaty. — Niech go szlag trafi — wymamrotał Virgil. — Gorzej ni˙z gangrena. Samo pomieszczenie było utrzymane w nienagannym porzadku. ˛ Na haczyku nad łó˙zkiem zasłanym po wojskowemu wisiała zapasowa koszula Duda, a puszka z czerwona˛ farba˛ stała na gazecie za drzwiami. — Zaraz si˛e wyrzygam — oznajmił Virgil z pozieleniała˛ twarza.˛ Franklin, który czuł si˛e mniej wi˛ecej tak samo, wyszedł za nim i zatrzasnał ˛ drzwi. Wspólnie przeszukali wysypisko, przekonujac ˛ si˛e, z˙ e jest równie puste i pozbawione z˙ ycia jak góry na Ksi˛ez˙ ycu. — Nie ma go tu — stwierdził Franklin. — Pewnie polazł do lasu i le˙zy pod jakim´s drzewem. — Frank. . . — Czego? — Drzwi były zamkni˛ete od s´rodka. Skoro go nie ma w budzie, to jak z niej wyszedł? Zdumiony Franklin odwrócił si˛e i spojrzał na budyneczek pokryty papa.˛ Chciał ju˙z powiedzie´c, z˙ e przez okno, ale głos uwiazł ˛ mu w gardle. Okno zast˛epowała szczelina wyci˛eta w s´cianie, przesłoni˛eta kawałkiem przezroczystej folii. Dud ze swoim garbem nigdy nie zdołałby si˛e przez nia˛ przecisna´ ˛c. — Niewa˙zne — wychrypiał wreszcie. — Jak si˛e nie chce z nami napi´c, to jego strata. Zwijamy si˛e stad. ˛ Idac ˛ do samochodu Franklin poczuł, jak przez ochronna˛ błon˛e alkoholowego zamroczenia zaczyna si˛e saczy´ ˛ c co´s, czego pó´zniej nie mógł i nie chciał sobie przypomnie´c: ohydne, o´slizgłe przeczucie, z˙ e wydarzyło si˛e co´s niewyobra˙zalnie
213
złego. Zupełnie, jakby wysypisko nagle o˙zyło i wokół rozlegał si˛e odgłos jednostajnych, przera˙zajacych ˛ uderze´n jego serca. Opanowała go niepohamowana z˙ adza ˛ ucieczki. — Nie ma szczurów — powiedział niespodziewanie Virgil. Istotnie, nie było; tylko mewy. Franklin próbował sobie przypomnie´c sytuacj˛e, kiedy przyjechał na wysypisko i nie zobaczył ani jednego szczura, lecz nie mógł. To tak˙ze bardzo mu si˛e nie podobało. — Pewnie wyło˙zył trutk˛e, no nie. Frank? — Spieprzajmy stad, ˛ i to szybko — powiedział Franklin.
7 Po kolacji Benowi pozwolono pój´sc´ na gór˛e i odwiedzi´c Matta. Wizyta nie trwała długo, bo Matt spał. Znad jego łó˙zka zniknał ˛ ju˙z jednak namiot tlenowy, a według słów siostry oddziałowej jutro pacjent powinien czu´c si˛e znacznie lepiej i by´c zdolny do przyj˛ecia krótkich odwiedzin. Ben odniósł wra˙zenie, i˙z twarz Matta jest pokryta g˛es´ciejsza˛ ni˙z dotychczas siecia˛ zmarszczek i po raz pierwszy wyglada ˛ jak twarz starego człowieka. Lez˙ ac ˛ bez ruchu w szpitalnej koszuli wydawał si˛e delikatny i bezbronny. Je˙zeli to wszystko prawda, pomy´slał Ben, to ci ludzie nie b˛eda˛ w stanie ci nic pomóc. Jez˙ eli to wszystko prawda, to znaczy, z˙ e znale´zli´smy si˛e w samym sercu twierdzy niedowiarków, gdzie z koszmarami walczy si˛e za pomoca˛ lizolu, skalpeli i chemoterapii, nie za´s osinowych kołków, Biblii i tymianku. Oni wszyscy wierza˛ tylko w sposoby podtrzymywania z˙ ycia, strzykawki i kroplówki. Nawet je˙zeli w kolumnie prawdy znajduje si˛e dziura, to jej nie widza˛ i nie chca˛ jej dostrzec. Podszedł do łó˙zka i delikatnie przekr˛ecił głow˛e Matta; na szyi nie było z˙ adnych, nawet najmniejszych s´ladów. Zawahał si˛e przez chwil˛e, po czym otworzył szaf˛e. Wisiało tam ubranie pacjenta, a tak˙ze du˙zy krzy˙z, który Matt miał na szyi, kiedy przyjechała do niego Susan. Misternie spleciony ła´ncuszek błyszczał delikatnie w przy´cmionym s´wietle. Ben wział ˛ krzy˙z, zaniósł go do łó˙zka i zało˙zył ła´ncuszek na szyj˛e Matta. — Co pan tu robi? Do pokoju weszła piel˛egniarka z dzbankiem wody i basenem nakrytym białym r˛ecznikiem, — Zakładam mu na szyj˛e krzy˙z. — To on jest katolikiem? — Teraz ju˙z tak — odparł powa˙znie Ben.
8 214
Zapadła ju˙z noc, kiedy rozległo si˛e ciche pukanie do tylnych drzwi domu Sawyerów stojacego ˛ przy Deep Cut Road. Bonnie Sawyer u´smiechajac ˛ si˛e lekko, poszła otworzy´c. Miała na sobie przezroczysty peniuar, buty na wysokim obcasie i nic ponadto. Kiedy stan˛eła w otwartych drzwiach, Corey Bryant wybałuszył oczy i rozdziawił usta. — Bo. . . Bo. . . Bonnie. . . ? — wydukał z trudem. — O co chodzi, Corey? — zapytała przyjmujac ˛ poz˛e, w której, jak doskonale wiedziała, jej piersi i nogi prezentowały si˛e najlepiej, jak tylko mo˙zna było sobie wyobrazi´c. — Bo˙ze, Bonnie! A gdyby to był. . . — Monter z firmy telefonicznej? — zachichotała, po czym uj˛eła jego r˛ek˛e i poło˙zyła ja˛ sobie na piersi. — Chcesz sprawdzi´c stan licznika? Przyciagn˛ ˛ eła go do siebie, a on wydał jaki´s trudny do okre´slenia odgłos niczym tonacy, ˛ który czuje, z˙ e wir pociaga ˛ go nieodwracalnie na dno, a jednoczes´nie wie, z˙ e zamiast zbawczego kawałka drewna mo˙ze si˛e chwyci´c jedynie kobiecej piersi. Jego dłonie natychmiast osun˛eły si˛e na jej po´sladki. — No, no! — roze´smiała si˛e, ocierajac ˛ si˛e o niego całym ciałem. — Czy mógłby pan zajrze´c do mojej słuchawki, panie monterze? Czekam na wa˙zna˛ rozmow˛e, ale. . . Wział ˛ ja˛ na r˛ece i kopni˛eciem zamknał ˛ za soba˛ drzwi. Nie musiała mu mówi´c, któr˛edy do sypialni. Doskonale znał drog˛e. — Jeste´s pewna, z˙ e nie wróci do domu? — zapytał. Jej oczy błyszczały w ciemno´sci. — O kim pan mówi, panie monterze? Chyba nie o moim kochanym m˛ez˙ usiu, bo on jest a˙z w Burlington, w Vermont. . . Poło˙zył ja˛ w poprzek na łó˙zku. — Zapal s´wiatło — powiedziała zmienionym, powolnym głosem. — Chc˛e widzie´c, co robisz. Właczył ˛ nocna˛ lampk˛e i spojrzał na Bonnie; peniuar zsunał ˛ si˛e z jednego ramienia, a ciepłe, błyszczace ˛ oczy spogladały ˛ na niego spod półprzymkni˛etych powiek. — Zdejmij to — wskazał na przezroczysta˛ koszulk˛e. — Sam to zrób — odpowiedziała. — Chyba wie pan, jak to si˛e robi, panie monterze. Pochylił si˛e nad łó˙zkiem. Przy niej zawsze czuł si˛e jak onie´smielony dzieciak i trz˛esły mu si˛e r˛ece, jakby z jej ciała emanował jaki´s silny, tajemniczy prad. ˛ Ani na chwil˛e nie mógł przesta´c o niej my´sle´c. Tkwiła w jego umy´sle niczym bolesna ranka na wewn˛etrznej powierzchni policzka, która˛ mimo to ciagle ˛ dotyka si˛e j˛ezykiem. Widywał ja˛ nawet w snach, złotoskóra˛ i podniecajac ˛ a,˛ a jej pomysłowo´sc´ nie znała z˙ adnych granic.
215
— Nie, na kolana — za˙zadała. ˛ — Ukl˛eknij przede mna.˛ Zrobił to niezgrabnie i poczołgał si˛e w jej kierunku, si˛egajac ˛ dło´nmi delikatnych tasiemek. Oparła tkwiace ˛ w pantoflach stopy na jego ramionach, a on pochylił głow˛e, by pocałowa´c gładka˛ skór˛e na wewn˛etrznej powierzchni uda. — Dobrze, Corey, dobrze. . . Teraz wy˙zej. . . Jeszcze wy˙zej. . . — Nawet nie´zle wam idzie. Bonnie Sawyer wrzasn˛eła przera´zliwie. Corey poderwał głow˛e, mrugajac ˛ z niedowierzaniem powiekami. W drzwiach sypialni, oparty niedbale o futryn˛e, stał Reggie Sawyer. W dłoniach trzymał dubeltówk˛e; lufy były skierowane ku podłodze. Corey poczuł nagle ciepło na nogach i u´swiadomił sobie, z˙ e bezwiednie oddał mocz. — A wi˛ec to prawda. . . — powiedział z czym´s w rodzaju podziwu w głosie Reggie. U´smiechajac ˛ si˛e lekko, wszedł do pokoju. — No prosz˛e. . . Jestem winien Sylvestrowi butelk˛e piwa. Niech to szlag. Pierwsza odzyskała głos Bonnie. — Reggie, posłuchaj! To wcale nie jest tak, jak my´slisz! On si˛e tu wdarł jak szaleniec, mówi˛e ci, jak wariat i. . . — Zamknij si˛e, cipo. — Nadal u´smiechał si˛e łagodnie. Był bardzo du˙zy. Miał na sobie t˛e sama˛ szara˛ koszul˛e co dwie godziny temu, kiedy całowała go na po˙zegnanie. — Słuchaj — j˛eknał ˛ Corey. Miał wra˙zenie, z˙ e za chwil˛e utonie we własnej s´linie. — Prosz˛e, nie zabijaj mnie! Nie zabijaj, nawet je´sli na to zasłu˙zyłem. Przecie˙z nie chcesz i´sc´ do paki, prawda? Nie za to. Mo˙zesz mnie stłuc, nale˙zy mi si˛e, ale błagam, nie. . . — Wstawaj z kolan — powiedział Reggie Sawyer, nie przestajac ˛ si˛e u´smiecha´c. — Masz rozpi˛ety rozporek. — Panie Sawyer. . . — Och, mów mi Reggie. Przecie˙z jeste´smy jak najlepsi kumple. R˙znałem ˛ ja˛ zawsze zaraz po tobie, no nie? — Reggie, to naprawd˛e nie tak! On chciał mnie zgwałci´c i wtedy. . . Reggie przeniósł na nia˛ łagodne spojrzenie swoich oczu. — Je˙zeli si˛e zaraz nie zamkniesz, to wsadz˛e ci t˛e luf˛e i wykr˛ec˛e taki numer, jakiego jeszcze w z˙ yciu nie miała´s. Bonnie zacz˛eła cichutko j˛ecze´c, a jej twarz przybrała barw˛e naturalnego jogurtu. — Panie Sawyer. . . Reggie. . . — Nazywasz si˛e Bryant, prawda? Twoim ojcem jest, zdaje si˛e, Pete Bryant? Corey z zapałem skinał ˛ głowa.˛ — Tak, to prawda. Posłuchaj. . .
216
— Kiedy je´zdziłem u Jima Webbera, sprzedawałem mu przepracowany olej przekładniowy — powiedział Reggie, u´smiechajac ˛ si˛e do swoich wspomnie´n. — To było cztery albo pi˛ec´ lat przed tym, jak spotkałem t˛e suk˛e. Twój ojciec wie, z˙ e tu jeste´s? — Ale˙z skad, ˛ to by go załamało. Prosz˛e pana, mo˙ze mnie pan stłuc, ma pan do tego prawo, ale je´sli mnie pan zabije, to zabije pan te˙z mojego ojca i b˛edzie pan miał na sumieniu dwa. . . — Tak, na pewno o tym nie wie. Chod´z na momencik do pokoju, musimy o czym´s pomówi´c. No, chod´zz˙ e. — U´smiechnał ˛ si˛e łagodnie do Coreya, z˙ eby udowodni´c mu, z˙ e nie ma wobec niego z˙ adnych złych zamiarów, po czym przeniósł wzrok na Bonnie, która wpatrywała si˛e w niego wybałuszonymi oczami. — Ty masz tu zosta´c i siedzie´c cicho, zdziro, bo jak nie, to ju˙z nigdy nie obejrzysz ostatniego odcinka Milczacej ˛ burzy. Chod´z, Bryant. — Ponaglił go ruchem dubeltówki. Corey zataczajac ˛ si˛e wszedł pierwszy do salonu. Wydawało mu si˛e, z˙ e nogi ma zrobione z mi˛ekkiej gumy i czuł niesamowite sw˛edzenie mi˛edzy łopatkami. Tam wła´snie strzeli, pomy´slał, dokładnie mi˛edzy łopatki. Ciekawe, czy zda˙ ˛ze˛ jeszcze zobaczy´c swoje bebechy na s´cianie. — Odwró´c si˛e — polecił Reggie. Corey zrobił, co mu kazano. Zaczał ˛ histerycznie szlocha´c. Nie chciał, ale szlochał. Przypuszczał, z˙ e to nie ma wi˛ekszego znaczenia. Wcze´sniej i tak ju˙z si˛e zmoczył. Dubeltówka nie opierała si˛e ju˙z od niechcenia na przedramieniu Reggie’ego; dwie lufy wpatrywały si˛e czarnymi, bezdennymi dziurami prosto w twarz Coreya. — Czy wiesz, co zrobiłe´s? — zapytał Reggie, tym razem ju˙z bez s´ladu u´smiechu na twarzy. Corey nie odpowiedział. Było to bardzo głupie pytanie. — Spałe´s z z˙ ona˛ innego faceta, Corey. Tak si˛e nazywasz? Corey skinał ˛ głowa,˛ czujac, ˛ jak po policzkach s´ciekaja˛ mu jedna za druga˛ łzy. — Czy wiesz, co spotyka takich jak ty, je´sli dadza˛ si˛e przyłapa´c? Corey ponownie skinał ˛ głowa.˛ — Złap za luf˛e, chłopcze. Tylko ostro˙znie! Nacisnałem ˛ ju˙z cz˛es´ciowo spust, wi˛ec niech ci si˛e zdaje, z˙ e. . . z˙ e trzymasz cycek mojej z˙ ony. Corey wyciagn ˛ ał ˛ dr˙zac ˛ a˛ dło´n i poło˙zył ja˛ na lufie dubeltówki. Metal był chłodny, niemal zimny. Z jego gardła wydobył si˛e rozpaczliwy j˛ek. Wkrótce wszystko si˛e sko´nczy. — Włó˙z ja˛ sobie do ust. O tak, bardzo dobrze. Co, nie mie´sci ci si˛e? Wsu´n ja˛ gł˛ebiej. Chyba wiesz, jak to si˛e robi? Corey rozdziawił szcz˛eki najszerzej, jak mógł. Lufa si˛egała mu niemal do gardła, wywołujac ˛ niebezpieczne skurcze z˙ oładka. ˛ Na j˛ezyku czuł ohydny oleisty smak. 217
— Zamknij oczy. Corey wybałuszył je z przera˙zeniem. Na twarzy Reggie’ego znowu pojawił si˛e łagodny u´smiech. — Powiedziałem, z˙ eby´s zamknał ˛ te swoje bł˛ekitne ocz˛eta. Corey zamknał ˛ je. Nie wytrzymał jego zwieracz odbytnicy, ale chłopak prawie tego nie poczuł. Reggie nacisnał ˛ oba spusty. Rozległy si˛e dwa nast˛epujace ˛ jedno po drugim trza´sni˛ecia, kiedy iglice uderzyły w puste komory, a w chwil˛e pó´zniej dono´sny łoskot; Corey osunał ˛ si˛e bez przytomno´sci na podłog˛e. Reggie przez moment spogladał ˛ na niego z u´smiechem, po czym ujał ˛ bro´n za luf˛e i z uniesiona˛ w gór˛e kolba˛ ruszył do sypialni. — Ju˙z id˛e, kochanie. Bonnie Sawyer zacz˛eła przera´zliwie krzycze´c.
9 Zataczajac ˛ si˛e i potykajac ˛ Corey Bryant szedł w kierunku swojej słu˙zbowej furgonetki. Miał szkliste, nabiegłe krwia˛ oczy, pot˛ez˙ nego guza na potylicy, a przede wszystkim potwornie od niego s´mierdziało. Starał si˛e skoncentrowa´c wyłacznie ˛ na odgłosie, jaki wydawały jego buty szurajace ˛ po drobnym z˙ wirze i nie my´sle´c o niczym innym, a ju˙z szczególnie o nagłej i całkowitej katastrofie, jaka go spotkała. Było pi˛etna´scie po ósmej. Reggie Sawyer wcia˙ ˛z jeszcze si˛e u´smiechał, wyrzucajac ˛ go z domu przez tylne drzwi. Z sypialni dochodził rozpaczliwy płacz Bonnie. — Teraz wsiadziesz ˛ grzecznie do samochodu i pojedziesz prosto do miasta. Za pi˛etna´scie dziesiata ˛ przyje˙zd˙za autobus z Lewiston do Bostonu. Masz w nim by´c, bo je´sli jeszcze kiedy´s ci˛e tutaj spotkam, to po prostu ci˛e zabij˛e. Z Bostonu mo˙zesz jecha´c, dokadkolwiek ˛ chcesz. O nia˛ si˛e nie martw, nic jej nie b˛edzie. Co prawda przez kilka tygodni b˛edzie musiała nosi´c spodnie i bluzki z długim r˛ekawem, ale twarz ma w porzadku. ˛ Pami˛etaj, najpierw masz stad ˛ wyjecha´c, a dopiero potem mo˙zesz si˛e umy´c i znowu zacza´ ˛c my´sle´c o sobie jako o m˛ez˙ czy´znie. A teraz szedł przed siebie droga,˛ wiedzac, ˛ z˙ e musi zrobi´c to, co kazał mu Reggie Sawyer. Z Bostonu pojedzie gdzie´s. . . gdzie´s na południe. Ma odło˙zone w banku ponad tysiac ˛ dolarów. Matka zawsze chwaliła go za to, z˙ e jest taki oszcz˛edny. Ka˙ze sobie przesła´c pieniadze ˛ i b˛edzie za nie z˙ ył, dopóki nie znajdzie pracy i nie spróbuje zapomnie´c tej nocy — smaku naoliwionej lufy i smrodu własnego gówna w spodniach. — Dobry wieczór, panie Bryant. Corey wydal przera˙zony skrzek i wyt˛ez˙ ył wzrok, usiłujac ˛ cokolwiek dostrzec w ciemno´sci. Wiatr kołysał gał˛eziami drzew, zaludniajac ˛ drog˛e cieniami skacza˛ 218
cymi we wszystkie strony. W pewnej chwili spostrzegł, z˙ e jeden z nich jest ciemniejszy od pozostałych i stoi przy kamiennym murku, oddzielajacym ˛ drog˛e od pastwiska Carla Smitha. Cie´n przypominał kształtem człowieka, lecz było w nim co´s. . . co´s. . . — Kim pan jest? — Przyjacielem, który wiele widzi. Posta´c poruszyła si˛e i wyszła na drog˛e. Corey ujrzał przed soba˛ m˛ez˙ czyzn˛e w s´rednim wieku z czarnym wasem ˛ i ciemnymi, błyszczacymi ˛ oczami. ´ — Zle pana potraktowano, panie Bryant. — Skad ˛ pan o tym wie? — Wiem bardzo du˙zo. Na tym polega moje powołanie. Zapali pan? — Ch˛etnie. Z wdzi˛eczno´scia˛ przyjał ˛ zaofiarowanego papierosa i wło˙zył go do ust. M˛ez˙ czyzna zapalił zapałk˛e i w blasku jej płomyka Corey dostrzegł, z˙ e nieznajomy ma wystajace, ˛ słowia´nskie ko´sci policzkowe, wysokie, blade czoło i zaczesane do tyłu czarne włosy. W chwil˛e potem zapałka zgasła, Corey za´s zaciagn ˛ ał ˛ si˛e gryza˛ cym dymem. Papieros był chyba włoski, ale lepszy taki ni˙z z˙ aden. Od razu troch˛e si˛e uspokoił. — Kim pan jest? — powtórzył pytanie. Nieznajomy wybuchnał ˛ dono´snym, d´zwi˛ecznym s´miechem, który uleciał w noc wraz z podmuchem wiatru tak samo jak dym z papierosa. — Nazwiska! Och, to wasze ameryka´nskie zamiłowanie do nazwisk! Prosz˛e kupi´c ode mnie samochód, bo jestem Bill Smith! Prosz˛e wzia´ ˛c to, prosz˛e spróbowa´c tamtego! Nazywam si˛e Barlow, je´sli koniecznie chce pan wiedzie´c. Ponownie si˛e roze´smiał, a Corey z niedowierzaniem u´swiadomił sobie, z˙ e sam tak˙ze si˛e u´smiechnał. ˛ W porównaniu z zara´zliwym humorem, błyszczacym ˛ w tych ciemnych oczach, wszystkie jego kłopoty i zmartwienia wydały mu si˛e nagle odległe i mało istotne. — Pan jest cudzoziemcem, prawda? — Pochodz˛e z wielu ró˙znych miejsc, lecz odniosłem wra˙zenie, z˙ e w tym kraju, a nawet w tej miejscowo´sci a˙z roi si˛e od cudzoziemców. Rozumie mnie pan? H˛e? — Nastapił ˛ kolejny wybuch s´miechu i tym razem Corey w pełni si˛e do niego przyłaczył. ˛ — Tak, cudzoziemcy. . . — podjał ˛ Barlow. — Wspaniali, pełnokrwis´ci, tryskajacy ˛ z˙ yciem i energia.˛ Czy pan zdaje sobie spraw˛e z tego, jak wspaniali ludzie z˙ yja˛ w pa´nskim kraju i tym miasteczku? Corey zachichotał z zakłopotaniem, ale nie odwrócił spojrzenia od twarzy m˛ez˙ czyzny. Nie mógłby tego zrobi´c, nawet gdyby chciał. — Nigdy nie zaznali prawdziwego głodu ani niedostatku. Ostatni raz co´s takiego zdarzyło im si˛e dwa pokolenia temu, ale i tak było to zaledwie odległe echo tego, co prze˙zywali inni. Wydaje im si˛e, z˙ e wiedza,˛ co to smutek, lecz jest to smutek dziecka, któremu podczas przyj˛ecia urodzinowego spadła na ziemi˛e porcja 219
lodów. Nie ma w nich. . . jak to si˛e mówi. . . ? Łagodno´sci. Z ogromnym zapałem przelewaja˛ ciagle ˛ swoja˛ krew. Czy pan zgadza si˛e ze mna? ˛ — Tak — powiedział Corey. Patrzac ˛ w oczy obcego m˛ez˙ czyzny widział wiele wspaniałych, cudownych rzeczy. — Ten kraj jest pełen zadziwiajacych ˛ paradoksów. Gdzie indziej kto´s, kto codziennie jada do syta, staje si˛e coraz bardziej otyły, senny i leniwy, natomiast tutaj wydaje si˛e, z˙ e im wi˛ecej kto´s ma, tym bardziej jest agresywny. Rozumie pan? Na przykład pan Sawyer: ma tak wiele, a mimo to nie chce podzieli´c si˛e z panem okruszkami ze swego stołu. Dokładnie tak samo jak dziecko, które odpycha od stołu swoich rówie´sników, cho´c samo nie jest ju˙z w stanie przełkna´ ˛c cho´cby k˛esa. — Rzeczywi´scie — potwierdził Corey. Oczy Barlowa były takie wielkie, takie madre. ˛ . . To wszystko kwestia odpowiedniej. . . — To wszystko kwestia odpowiedniej perspektywy, czy˙z nie tak? — Wła´snie! — wykrzyknał ˛ Corey. Nieznajomy znalazł to jedyne, wła´sciwe słowo. Nie zauwa˙zył, z˙ e papieros wysunał ˛ mu si˛e z palców i spadł na ziemi˛e. — Mogłem omina´ ˛c wasze miasteczko — powiedział m˛ez˙ czyzna z melancholia˛ w głosie — i pojecha´c do jednej z ogromnych metropolii. Ba! — o˙zywił si˛e raptownie. — Ale co ja wiem o wielkich miastach? Na pewno od razu wpadłbym pod co´s, przechodzac ˛ przez ulic˛e, albo udusiłbym si˛e s´mierdzacym ˛ powietrzem. Musiałbym styka´c si˛e z obrzydliwymi, głupimi dyletantami, których troski i kłopoty nic dla mnie nie znacza.˛ W jaki sposób kto´s tak silnie zwiazany ˛ z natura˛ jak ja miałby poradzi´c sobie z powierzchownym wyrafinowaniem wielkiego miasta? Nie, nie i jeszcze raz nie! Pluj˛e na wasze miasta! — Och, tak! — wyszeptał Corey. — Postanowiłem wi˛ec przyjecha´c tutaj, do miejscowo´sci, o której opowiadał mi pewien wspaniały człowiek. Mieszkał tu kiedy´s, ale teraz, niestety, ju˙z nie z˙ yje. Ludzie sa˛ tutaj wcia˙ ˛z jeszcze pełnokrwi´sci, przepełnieni agresja˛ i mrocznymi my´slami niezb˛ednymi do. . . Nie ma na to angielskich słów, ale ufam, z˙ e wie pan, do czego zmierzam? — Tak — szepnał ˛ Corey. — Tutaj ludzie nie odgrodzili si˛e skorupa˛ z betonu i z˙ elaza od energii z˙ yciowej płynacej ˛ z matki ziemi. Ich dłonie wcia˙ ˛z jeszcze zanurzaja˛ si˛e w bie˙zacej ˛ wodzie z˙ ycia. Wyrwali je z ziemi, ciepłe i pulsujace! ˛ Prosz˛e mi powiedzie´c, czy to nieprawda? — Tak! Barlow roze´smiał si˛e cicho i poło˙zył łagodnie Coreyowi dło´n na ramieniu. — Jeste´s dobrym, silnym chłopcem. Chyba nie chcesz opuszcza´c tego wspaniałego miasteczka? — Nie. . . — wyszeptał Corey, czujac, ˛ jak niespodziewanie ogarnia go fala strachu i watpliwo´ ˛ sci. Ale to nie mogło mie´c z˙ adnego znaczenia. Ten człowiek na pewno nie pozwoli, z˙ eby stało mu si˛e co´s złego. 220
— A wi˛ec nie b˛edziesz musiał. Ju˙z nigdy. Corey stał jak wmurowany, dr˙zac ˛ spazmatycznie na całym ciele, kiedy głowa Barlowa zbli˙zyła si˛e do jego szyi. — B˛edziesz mógł zem´sci´c si˛e na tych, którzy syca˛ si˛e tym, czego brakuje innym. Corey Bryant zanurzył si˛e w wielkiej rzece zapomnienia. Nazywała si˛e Czas, a jej wody były krwistoczerwone.
10 Dochodziła ju˙z dziewiata ˛ i na ekranie szpitalnego telewizora rozgrywała si˛e akcja sobotniego filmu, kiedy rozległ si˛e dzwonek stojacego ˛ przy łó˙zku telefonu. Była to Susan i wszystko wskazywało na to, z˙ e jedynie z najwy˙zszym trudem panuje nad swoim głosem. — Ben, Floyd Tibbits nie z˙ yje. Umarł w celi poprzedniej nocy. Doktor Cody mówi, z˙ e to ostra anemia, ale ja przecie˙z znałam Floyda! Miał zawsze wysokie ci´snienie! Wła´snie dlatego nie wzi˛eli go do wojska. — Poczekaj, nie tak szybko. — Ben usiadł na łó˙zku. — To jeszcze nie wszystko. McDougallowie, mieszkaja˛ na Zakr˛ecie. Umarło im dziesi˛eciomiesi˛eczne dziecko. Musieli wsadzi´c matk˛e w kaftan bezpiecze´nstwa. — Znasz przyczyn˛e zgonu? — Mama mówiła, z˙ e poszła do nich pani Evans, kiedy usłyszała krzyk Sandy McDougall i natychmiast wezwała doktora Plowmana. Doktor nic nie powiedział, ale pani Evans powiedziała mamie, z˙ e dziecko wygladało ˛ bardzo dobrze, tyle tylko, z˙ e nie z˙ yło. — A ja i Matt akurat jeste´smy poza miasteczkiem, unieruchomieni w szpitalu — powiedział Ben bardziej do siebie ni˙z do Susan. — Zupełnie, jakby kto´s to zaplanował. — Mam co´s jeszcze. — Co? — Zniknał ˛ Carl Foreman, a wraz z nim ciało Mike’a Ryersona. — W takim razie wszystko jasne. — Ben z pewnym zdziwieniem usłyszał swój spokojny głos. — Tak, nie ma z˙ adnych watpliwo´ ˛ sci. Jutro musz˛e stad ˛ wyj´sc´ . — Wypuszcza˛ ci˛e? — Nie mam najmniejszego zamiaru ich o to pyta´c — odparł odruchowo, jego my´sli bowiem były ju˙z zaprzatni˛ ˛ ete innym problemem. — Masz mo˙ze krucyfiks? — Ja? — zapytała ze zdumieniem Susan. — Skad˙ ˛ ze znowu! — Wcale nie z˙ artuj˛e, Susan. Nigdy w z˙ yciu nie byłem bardziej powa˙zny. Czy mogłaby´s go gdzie´s zdoby´c? Natychmiast. 221
— No, mo˙ze u Marie Boddin. Musiałabym pój´sc´ . . . — Nigdzie nie pójdziesz. Zosta´n w domu. Zrób sama jaki´s krzy˙z, nawet gdyby´s miała po prostu zwiaza´ ˛ c dwa patyki. Połó˙z go przy łó˙zku. — Ben, ja nadal nie mog˛e w to uwierzy´c. Mo˙ze to jaki´s wariat, któremu wydaje si˛e, z˙ e jest wampirem, ale. . . — Wierz, w co chcesz, ale koniecznie zrób krzy˙z. — A mo˙ze. . . — Zrobisz to? Cho´cby tylko po to, z˙ eby mnie uspokoi´c? — Dobrze — powiedziała z ociaganiem. ˛ — Mo˙zesz by´c jutro o dziewiatej ˛ w szpitalu? — Tak. — To dobrze. Pójdziemy razem na gór˛e i opowiemy p wszystkim Mattowi, a potem porozmawiamy z doktorem Codym. — Na pewno pomy´sli, z˙ e zwariowałe´s. — Mo˙ze i tak jest naprawd˛e, ale chyba sama przyznasz, z˙ e w nocy to troch˛e inaczej wyglada? ˛ — Tak — przyznała natychmiast. — Mój Bo˙ze, to prawda. Niespodziewanie przyszła mu na my´sl Miranda i wypadek: motocykl wpadajacy ˛ w nie kontrolowany po´slizg, jej przera´zliwy krzyk, ogarniajace ˛ go przera˙zenie i rosnacy ˛ z ogromna˛ szybko´scia˛ bok ci˛ez˙ arówki. . . — Susan. . . — Słucham? — Uwa˙zaj na siebie. Bardzo ci˛e prosz˛e. Odło˙zywszy słuchawk˛e wpatrzył si˛e niewidzacym ˛ spojrzeniem w ekran telewizora. Czuł si˛e nagi i bezbronny. Nie miał krzy˙za. Jego wzrok pow˛edrował w stron˛e okna, za którym wida´c było tylko ciemno´sc´ . Zaczał ˛ go ogarnia´c stary strach, dobrze znany z dzieci´nstwa, wi˛ec szybko przeniósł spojrzenie na ekran. Mimo to z ka˙zda˛ chwila˛ bał si˛e coraz bardziej.
11 Okr˛egowa kostnica w Portland to zimny, aseptyczny pokój wyło˙zony zielonymi płytkami. Podłoga i s´ciany maja˛ odcie´n ciemniejszy, sufit za´s odrobin˛e ja´sniejszy. W s´cianach znajduja˛ si˛e rz˛edy masywnych metalowych drzwiczek, przypominajacych ˛ nieco dworcowe schowki na baga˙z. Wn˛etrze o´swietlone jest oboj˛etnym, chłodnym blaskiem jarzeniówek; jego wystrój trudno by było uzna´c za szczególnie gustowny, ale jak do tej pory nikt spo´sród klientów nie zgłaszał z˙ adnych zastrze˙ze´n. Była sobota, za kwadrans dziesiata, ˛ kiedy dwaj pracownicy pełniacy ˛ akurat dy˙zur wtoczyli wózek z nakrytym prze´scieradłem ciałem młodego homoseksualisty, którego zastrzelono w s´ródmiejskim barze. Był to pierwszy nieboszczyk tej 222
nocy; ofiary wypadków drogowych przywo˙zono zwykle mi˛edzy pierwsza˛ a druga˛ nad ranem. Buddy Bascomp opowiadał wła´snie dowcip o Francuzach, w którym istotna˛ rol˛e odgrywał dezodorant przeznaczony do stosowania w okolicy narzadów ˛ płciowych, kiedy przypadkiem zerknał ˛ na rzad ˛ drzwiczek oznaczony literami M-Z i umilkł w pół słowa; dwie szafki były otwarte na o´scie˙z. Wraz ze swoim kolega,˛ Bobem Greenbergiem, zostawili s´wie˙zego nieboszczyka i szybko podeszli do drzwiczek. Na pierwszych wisiała kartka z napisem: TIBBITS, FLOYD MARTIN Płe´c: M Przywieziony: 4.10.75 Sekcja wyznaczona na: 5.10.75 Wystawca aktu zgonu: dr J. M. Cody Buddy pociagn ˛ ał ˛ za uchwyt i wyciagn ˛ ał ˛ nosze przesuwajace ˛ si˛e bezszelestnie na dobrze naoliwionych rolkach. Były puste. — Hej! — wrzasnał ˛ Greenberg. — Tu nic nie ma! Ciekawe, kurwa, kogo si˛e trzymaja˛ takie dowcipy! — Cały czas siedziałem przy biurku — powiedział Buddy. — Mog˛e przysiac, ˛ z˙ e nie ruszałem si˛e z miejsca. To musiało si˛e sta´c na dy˙zurze Carty’ego. Jakie jest to drugie nazwisko? — McDougall, Randall Fratus. Co znaczy małe „d”? — Dziecko — odparł głucho Buddy. — Jezu, zdaje si˛e, z˙ e b˛edziemy mieli niezłe kłopoty.
12 Co´s go obudziło. Le˙zał bez ruchu w ciemno´sci wypełnionej tykaniem zegarka, patrzac ˛ w sufit. Odgłos. Jaki´s odgłos. Ale przecie˙z w domu panowała zupełna cisza. Znowu. Drapanie. Mark Petrie odwrócił si˛e na bok i spojrzał w okno. Z drugiej strony, przez warstw˛e szkła, wpatrywał si˛e w niego Danny Glick. Miał trupio blada˛ skór˛e i czerwone, błyszczace ˛ oczy. Usta i broda były wymazane jaka´ ˛s ciemna˛ substancja; ˛ kiedy spostrzegł, z˙ e Mark go widzi, u´smiechnał ˛ si˛e, odsłaniajac ˛ nieprawdopodobnie długie i ostre z˛eby. — Wpu´sc´ mnie — wyszeptał jaki´s głos. Mark nie był pewien, czy dobiegł zza okna, czy rozległ si˛e jedynie w jego umy´sle. 223
Dopiero teraz u´swiadomił sobie, z˙ e si˛e boi. Jego ciało wiedziało o tym wczes´niej ni˙z mózg. Nigdy w z˙ yciu tak si˛e nie bał, nawet wtedy, kiedy wypłynał ˛ w morze podczas odpływu i był pewien, z˙ e utonie. Jego umysł, wcia˙ ˛z jeszcze pod wieloma wzgl˛edami pozostajacy ˛ umysłem dziecka, w ciagu ˛ kilku sekund dokonał trafnej oceny sytuacji: tym razem stawka˛ było co´s wi˛ecej ni˙z tylko z˙ ycie. — Wpu´sc´ mnie, Mark. Chc˛e si˛e z toba˛ bawi´c. Potworna istota zagladaj ˛ aca ˛ przez okno nie miała na czym sta´c ani czego si˛e trzyma´c. Pokój Marka znajdował si˛e na pi˛etrze, a za oknem nie było parapetu. Mimo to wisiała w powietrzu albo te˙z przylgn˛eła do zewn˛etrznej s´ciany niczym jaki´s monstrualny robak. — Mark. . . Wreszcie do ciebie przyszedłem. . . Prosz˛e. . . Oczywi´scie. Wcze´sniej zawsze trzeba zaprosi´c je do domu. Wiedział o tym z pism o potworach, z tych samych, co do których matka miała takie watpliwo´ ˛ sci, czy przypadkiem nie wpłyna˛ niekorzystnie na umysłowy rozwój jej syna. Wstał z łó˙zka i omal nie upadł na podłog˛e. Dopiero wtedy zdał sobie spraw˛e, z˙ e słowo „strach” zupełnie nie oddawało tego, co czuł. Nie było to tak˙ze przera˙zenie. Biała twarz za oknem usiłowała si˛e u´smiechna´ ˛c, lecz zbyt długo przebywała w ciemno´sci, z˙ eby pami˛eta´c, jak to si˛e robi. Udało si˛e jej uzyska´c jedynie kurczowy grymas — krwawa,˛ tragiczna˛ mask˛e. Jednak oczy nie były wcale takie złe. Kiedy si˛e w nie patrzyło, mo˙zna było zapomnie´c o strachu i nagle stawało si˛e zupełnie jasne, z˙ e trzeba otworzy´c okno i powiedzie´c: „Wejd´z, Danny”, a potem strach w ogóle przestanie istnie´c, bo b˛edzie si˛e razem z Dannym i wszystkimi, a przede wszystkim z n i m. Nie! Wła´snie w ten sposób chca˛ si˛e do ciebie dobra´c! Odwrócił oczy, okupujac ˛ to ogromnym wysiłkiem woli. — Wpu´sc´ mnie, Mark! Rozkazuj˛e ci! O n ci rozkazuje! Mark ruszył w kierunku okna. Nie mógł na to nic poradzi´c. Nie istniał z˙ aden sposób, z˙ eby oprze´c si˛e temu głosowi. Kiedy zbli˙zył si˛e do szyby, przyci´sni˛eta do niej od drugiej strony twarz zacz˛eła dr˙ze´c i krzywi´c si˛e z niecierpliwo´sci. Paznokcie czarne od ziemi ponownie zadrapały o framug˛e. Pomy´sl o czym´s. Pr˛edko! — Wlazł kotek na płotek i mruga — wyszeptał ochrypłym głosem. — Ładna to piosenka, niedługa. Niedługa, niekrótka, lecz w sam raz. . . Danny Glick zasyczał z w´sciekło´scia.˛ — Mark! Otwórz okno! — Do biedronki przyszedł z˙ uk. . . — Otwórz okno! To j e g o rozkaz! — . . . biedroneczka widzi z˙ uka. . . Słabł z ka˙zda˛ chwila.˛ Syczacy ˛ głos przebijał si˛e przez ka˙zda˛ barykad˛e, a rozkaz był kategoryczny. Wzrok Marka spoczał ˛ na stole zastawionym potworami, teraz sprawiajacymi ˛ tak niewinne wra˙zenie. . . Jego oczy rozszerzyły si˛e, gdy ich spojrzenie padło na fragment ekspozycji.
224
Plastikowe monstrum w˛edrowało przez plastikowy cmentarz, a jeden z nagrobków miał kształt krzy˙za. Nie my´slac, ˛ co robi (pomy´slałby ka˙zdy dorosły, na przykład ojciec, i to by go zdradziło), złamał krzy˙z, zacisnał ˛ go w dłoni i powiedział gło´sno: — W takim razie wejd´z. Twarz wykrzywiła si˛e w triumfalnym u´smiechu hieny. Okno otworzyło si˛e, a Danny wszedł do pokoju i zrobił dwa kroki naprzód. Nie sposób opisa´c woni oddechu, jaki wydobywał si˛e z jego ust; był to odór rozkopanych grobów. Białe dłonie, zimne niczym ryby, opadły na ramiona Marka, głowa przechyliła si˛e, a górna warga uniosła, odsłaniajac ˛ l´sniace ˛ kły. Mark zamachnał ˛ si˛e plastikowym krzy˙zem rozpaczliwie s´ciskanym w dłoni i przycisnał ˛ go do policzka Danny’ego. Wrzask był przera´zliwy, niesamowity. . . i zupełnie bezgło´sny. Rozległ si˛e jedynie w zakamarkach umysłu i duszy Marka. Triumfalny u´smiech wykrzywiaja˛ cy usta Danny’ego zamienił si˛e w grymas cierpienia. Z miejsca, w którym krzy˙z zetknał ˛ si˛e z białym ciałem, buchnał ˛ s´mierdzacy ˛ dym, a w chwil˛e potem makabryczna istota rzuciła si˛e do okna, cz˛es´ciowo przez nie wypadła, a cz˛es´ciowo wyskoczyła i znikn˛eła w ciemno´sci. Przez ułamek sekundy krzy˙z emanował jaskrawym s´wiatłem, jakby rozgorzał w nim jaki´s wewn˛etrzny płomie´n. Wkrótce blask przygasł, pozostawiajac ˛ po sobie po´swiat˛e rozproszona˛ w powietrzu. Z przewodu wentylacyjnego dobiegło charakterystyczne pstrykni˛ecie wyłacz˛ nika nocnej lampki, a nast˛epnie głos ojca: — Co to było, do diabła?
13 W dwie minuty pó´zniej, kiedy ju˙z zda˙ ˛zył doprowadzi´c wszystko do porzadku, ˛ otworzyły si˛e drzwi jego pokoju. — Synu? — zapytał cicho Henry Petrie. — Nie s´pisz? — Chyba nie — odparł sennym głosem Mark. ´ — Sniło ci si˛e co´s niedobrego? — Nie pami˛etam. Mo˙ze. . . — Krzyczałe´s przez sen. — Przepraszam. — Nie ma za co. — Ojciec zawahał si˛e, a potem si˛egnał ˛ pami˛ecia˛ do wspomnie´n z czasów, kiedy jego syn był znacznie mniejszy i sprawiał w nocy wi˛ecej kłopotu, ale za to było zawsze wiadomo, o co mu chodzi. — Mo˙ze chcesz napi´c si˛e wody? — Nie. Dzi˛ekuj˛e, tato. 225
Henry Petrie rozejrzał si˛e po pokoju, nadal nie mogac ˛ zrozumie´c, dlaczego obudził si˛e z uczuciem parali˙zujacego ˛ strachu, które zreszta˛ jeszcze do ko´nca nie ustapiło. ˛ Co´s szeptało mu w duszy, z˙ e o mało nie doszło do jakiego´s strasznego nieszcz˛es´cia. Jednak wygladało ˛ na to, z˙ e wszystko jest w porzadku: ˛ okno zamkni˛ete, meble na swoich miejscach. — Mark, czy co´s si˛e stało? — Nie, tato. — No to. . . dobranoc. — Dobranoc. Drzwi zamkn˛eły si˛e bezszelestnie, a po chwili na schodach rozległy si˛e cichnace ˛ kroki ojca. Mark odetchnał ˛ gł˛eboko; gdyby na jego miejscu znajdował si˛e kto´s dorosły lub nieco młodsze dziecko, z pewno´scia˛ nastapiłby ˛ teraz atak histerii, on jednak nie opierał si˛e zalewajacej ˛ go fali paniki, która wkrótce odpłyn˛eła, pozostawiajac ˛ po sobie osad odurzajacej ˛ senno´sci. Zanim ponownie zasnał, ˛ nawiedziła go, nie po raz pierwszy zreszta,˛ refleksja na temat pewnej szczególnej cechy, charakteryzujacej ˛ dorosłych: niemal wszyscy biora˛ s´rodki uspokajajace, ˛ łykaja˛ pigułki lub pija˛ alkohol, z˙ eby przy´spieszy´c nadej´scie snu, dr˛eczace ˛ za´s ich koszmary sa˛ swojskie i niewinne — praca, pieniadze, ˛ co pomy´sli nauczycielka, je´sli nie kupi˛e Jennie nowej sukienki, czy moja z˙ ona jeszcze mnie kocha, kim naprawd˛e sa˛ moi przyjaciele. Nie maja˛ najmniejszego poj˛ecia o tym, co prze˙zywa dziecko pozostawione samo w ciemnym pokoju, b˛edace ˛ w sytuacji o tyle gorszej, z˙ e nie mo˙ze si˛e ono odwoła´c do pomocy psychoanalityka lub lekarza; musi samo stawi´c czoło okropnej istocie, która co wieczór w´slizguje si˛e pod dywan i najró˙zniejszym strachom, czajacym ˛ si˛e tu˙z poza polem widzenia. Ka˙zdej nocy zmaga si˛e z tymi koszmarami w samotnej walce, której kres kładzie dopiero paralityczne skostnienie wyobra´zni, zwane tak˙ze dorosłos´cia.˛ Takie wła´snie my´sli, cho´c oczywi´scie w krótszej, mniej dosłownej formie, przemkn˛eły mu przez głow˛e. Poprzedniego wieczoru Matt Burke przypłacił atakiem serca spotkanie z tymi samymi mrocznymi siłami; dzisiaj Mark Petrie w dziesi˛ec´ minut pó´zniej mocno spał, s´ciskajac ˛ w dłoni plastikowy krzy˙z. Na tym wła´snie polega ró˙znica mi˛edzy m˛ez˙ czyznami a chłopcami.
ROZDZIAŁ JEDENASTY Ben (IV)
1 Był słoneczny niedzielny poranek, dziesi˛ec´ po dziewiatej ˛ i Ben zaczynał ju˙z powa˙znie niepokoi´c si˛e o Susan, kiedy zadzwonił telefon stojacy ˛ przy łó˙zku. Gwałtownym ruchem chwycił słuchawk˛e. — Gdzie jeste´s, Susan? — Uspokój si˛e. Na górze, z Mattem, który ch˛etnie zobaczyłby si˛e z toba˛ jak najszybciej. — Dlaczego nie. . . — Zajrzałam do ciebie wcze´sniej, ale spałe´s jak owieczka. — Co wieczór szpikuja˛ nas tu s´rodkami odurzajacymi ˛ i w nocy kradna˛ ró˙zne organy dla nieuleczalnie chorych milionerów. Jak si˛e czuje Matt? — Przyjd´z tu, to sam zobaczysz. Nie zda˙ ˛zyła jeszcze nawet odło˙zy´c słuchawki, kiedy Ben był ju˙z przy drzwiach, naciagaj ˛ ac ˛ po drodze szlafrok.
2 Matt wygladał ˛ znacznie lepiej, a nawet młodziej. Kiedy Ben wszedł do pokoju, nauczyciel uniósł dło´n w powitalnym ge´scie. Susan, ubrana w jasnoniebieska˛ sukienk˛e, siedziała przy łó˙zku. Ben podsunał ˛ sobie jedno z wr˛ecz nieprawdopodobnie niewygodnych szpitalnych krzeseł. — Jak si˛e czujesz? — Du˙zo lepiej, cho´c nadal jestem słaby jak szczeniak. Wieczorem odłaczyli ˛ mnie wreszcie od kroplówki, a na s´niadanie dali mi sadzone jajko. Prawie jak w domu. Ben pocałował delikatnie dziewczyn˛e; dostrzegł na jej twarzy olbrzymie napi˛ecie, jakby emocje kł˛ebiace ˛ si˛e w jej duszy miały lada chwila rozerwa´c cienka,˛ zewn˛etrzna˛ warstw˛e spokoju i wytrysna´ ˛c na powierzchni˛e. — Wydarzyło si˛e co´s nowego? 227
— Nie wiem, bo wyszłam z domu o siódmej, a w niedziele miasteczko budzi si˛e troch˛e pó´zniej ni˙z zwykle. Ben przeniósł spojrzenie na Matta. — Czujesz si˛e na siłach, z˙ eby o tym rozmawia´c? — Chyba tak — odparł starszy m˛ez˙ czyzna i lekko poprawił si˛e na posłaniu. Złoty krzy˙z, który Ben powiesił mu na szyi, l´snił w promieniach porannego sło´nca. — Aha, przy okazji: dzi˛ekuj˛e za to. Przynosi mi spora˛ ulg˛e, cho´c kupiłem go w piatek ˛ wieczorem na stoisku z przecenionymi towarami u Woolwortha. — Co mówia˛ o twoim stanie? — Wczoraj po południu ten młody człowiek nazwiskiem Cody u˙zył okre´slenia „ustabilizowany”. Elektrokardiogram wykazał, z˙ e był to tylko lekki atak serca. — Chrzakn ˛ ał ˛ znaczaco. ˛ — Mam nadziej˛e, z˙ e tak jest w istocie, bo nie dalej ni˙z tydzie´n temu przeszedłem dokładne badania. Chyba zdarłbym z niego skór˛e, gdyby si˛e okazało, z˙ e znowu si˛e pomylił. — Spojrzał powa˙znie na Bena. — Powiedział mi, z˙ e tego rodzaju historie zdarzaja˛ si˛e najcz˛es´ciej w wyniku jakiego´s powa˙znego wstrzasu. ˛ Na wszelki wypadek trzymałem g˛eb˛e na kłódk˛e. Mam nadziej˛e, z˙ e słusznie zrobiłem? — Jak najbardziej, ale pojawiły si˛e nowe elementy. Mamy zamiar z Susan pój´sc´ dzisiaj do Cody’ego i o wszystkim mu opowiedzie´c. Je˙zeli zaraz potem nie skieruje nas do czubków, przy´slemy go do ciebie. — Usłyszy ode mnie par˛e interesujacych ˛ rzeczy. — Matt skinał ˛ ponuro głowa.˛ — Ten cholerny smarkacz zabronił mi pali´c fajk˛e. — Czy Susan ju˙z ci opowiedziała, co działo si˛e w Salem od piatku ˛ wieczorem? — Nie. Chciała zaczeka´c, a˙z b˛edziemy wszyscy razem. — Zanim do tego przejdziemy, czy mógłby´s mi zda´c dokładna˛ relacj˛e z tego, co wła´sciwie wydarzyło si˛e w twoim domu? Twarz Matta natychmiast spowa˙zniała i na ułamek sekundy pojawił si˛e na niej wyraz cierpienia. Ben odniósł wra˙zenie, z˙ e oto znowu ma przed soba˛ tego samego starego człowieka, którego widział poprzedniego dnia pogra˙ ˛zonego we s´nie. — Je˙zeli nie jeste´s w stanie. . . — Oczywi´scie z˙ e jestem. Musz˛e by´c, je´sli cho´c połowa z tego, co podejrzewam, ma si˛e okaza´c prawda.˛ — U´smiechnał ˛ si˛e z gorycza.˛ — Zawsze lubiłem o sobie my´sle´c jako o kim´s majacym ˛ szerokie horyzonty i nie dajacym ˛ si˛e łatwo zaszokowa´c, ale nie wiedziałem wtedy, jak mocno umysł potrafi przeciwstawia´c si˛e temu, czego nie lubi lub czego si˛e boi. Zupełnie jak magiczne tabliczki, którymi bawili´smy si˛e jako chłopcy: je´sli nie podobała ci si˛e ta, która˛ wyciagn ˛ ałe´ ˛ s, wystarczyło odło˙zy´c ja˛ na bok i kłopot znikał. — Ale jej odcisk pozostawał na zawsze w pami˛eci — zauwa˙zyła Susan. — Tak — u´smiechnał ˛ si˛e do niej. — To bardzo ładna metafora. Szkoda, z˙ e Freud nie mo˙ze tego usłysze´c. Zdaje si˛e jednak, z˙ e troch˛e odbiegli´smy od tematu. — Spojrzał na Bena. — Susan ju˙z ci o tym opowiadała? 228
— Tak, ale. . . — Oczywi´scie. Chciałem si˛e tylko upewni´c, czy mog˛e sobie darowa´c przydługie wst˛epy. Zdał relacj˛e głosem bezbarwnym, niemal monotonnym, przerywajac ˛ tylko raz, kiedy do pokoju bezszelestnie weszła piel˛egniarka i zapytała go, czy nie ma ochoty na szklank˛e napoju chłodzacego. ˛ Odparł, z˙ e z najwi˛eksza˛ przyjemno´scia,˛ a nast˛epnie doko´nczył opowie´sc´ , pociagaj ˛ ac ˛ co jaki´s czas przez słomk˛e. Ben zauwaz˙ ył, z˙ e w chwili, gdy Matt opowiadał o tym, jak Mike Ryerson zniknał ˛ wypadajac ˛ przez okno, kostki lodu w szklance cichutko zagrzechotały. Jednak jego głos był nadal spokojny, a pod koniec historii nawet nieco si˛e o˙zywił, upodabniajac ˛ do tego, jakim Matt najprawdopodobniej prowadził lekcje. Ben nie po raz pierwszy u´swiadomił sobie, z˙ e stary nauczyciel jest wspaniałym człowiekiem. Zapadło krótkie milczenie, które przerwał ponownie Matt. — Tak to wła´snie wszystko wygladało ˛ — powiedział. — Co my´slicie o tej opowie´sci wy, co´scie nie widzieli na własne oczy z˙ adnego ze zdarze´n, o których była w niej mowa? — Wczoraj sporo na ten temat rozmawiali´smy — odparła Susan. — Niech Ben panu powie. Z poczatku ˛ troch˛e nie´smiało Ben zaczał ˛ po kolei przedstawia´c wszystkie mo˙zliwe racjonalne wyja´snienia, nast˛epnie bezlito´snie je obalajac. ˛ Kiedy wspomniał o zamontowanych z zewnatrz ˛ okiennicach, mi˛ekkiej ziemi pod oknem i braku jakichkolwiek s´ladów drabiny, Matt wyra´znie si˛e o˙zywił. — Brawo! — zawołał. — Dobra detektywistyczna robota. A pani, panno Norton? — zwrócił si˛e do Susan. — Zawsze pisywała pani wypracowania logiczne, doskonale skonstruowane. Co pani my´sli na ten temat? Susan opu´sciła wzrok na dłonie, mi˛etoszace ˛ skraj sukienki bez udziału jej woli, po czym podniosła oczy na swego byłego nauczyciela. — Wczoraj Ben wygłosił cały wykład na temat lingwistycznych znacze´n wyra˙zenia „nie mog˛e”, wi˛ec nie b˛ed˛e go u˙zywała, ale przyznam si˛e, z˙ e bardzo trudno mi sobie wyobrazi´c stado wampirów grasujace ˛ po naszym miasteczku. — Gdyby dało si˛e to zorganizowa´c bez obudzenia czyjej´s ciekawo´sci, ch˛etnie poddałbym si˛e badaniu na wykrywaczu kłamstw — powiedział spokojnie Matt. Susan oblała si˛e rumie´ncem. — Ale˙z nie, prosz˛e mnie z´ le nie zrozumie´c! Jestem pewna, z˙ e w Salem dzieje si˛e co´s. . . co´s okropnego, ale. . . Delikatnie ujał ˛ jej dło´n. — Doskonale ci˛e rozumiem, Susan. Czy jednak mogłaby´s co´s dla mnie zrobi´c? — Je´sli tylko b˛ed˛e w stanie. — Otó˙z proponuj˛e, z˙ eby´smy post˛epowali tak, jakby to była prawda. Przyjmijmy to jako pewnik a˙z do chwili, kiedy uda nam si˛e ponad wszelka˛ watpliwo´ ˛ sc´
229
udowodni´c, z˙ e jest inaczej. Trudno o bardziej naukowa˛ metod˛e, nieprawda˙z? Zda˛ z˙ yli´smy ju˙z wcze´sniej omówi´c z Benem sposoby, na jakie powinni´smy przetestowa´c to zało˙zenie. Mo˙zesz mi wierzy´c, z˙ e nikomu bardziej ode mnie nie zale˙zy na tym, z˙ eby okazało si˛e nieprawdziwe. — Ale nie ma pan na to zbyt wielkich nadziei? — Nie — przyznał cicho. — Długo nad tym my´slałem, lecz teraz wiem ju˙z na pewno: wierz˛e, z˙ e wszystko wydarzyło si˛e naprawd˛e. — B˛edzie lepiej, je´sli sprawy wiary i niewiary odło˙zymy na pó´zniej — wtracił ˛ si˛e Ben. — Na razie nie maja˛ z˙ adnego znaczenia. — Słusznie — Matt skinał ˛ głowa.˛ — Jaki proponujesz tryb post˛epowania? — Uwa˙zam, z˙ e powiniene´s zosta´c koordynatorem bada´n. Masz do tego predyspozycje dzi˛eki swojej wiedzy, a poza˛ tym i tak b˛edziesz unieruchomiony przez jaki´s czas. Oczy Matta zabłysły po raz drugi od chwili, kiedy poinformował ich o zakazie palenia wydanym mu przez Cody’ego. — Zaraz zadzwoni˛e do Loretty Starcher, z˙ eby przywiozła mi na wózku wszystkie potrzebne ksia˙ ˛zki. — Dzisiaj jest niedziela — przypomniała mu Susan. — Biblioteka jest zamkni˛eta. — Otworzy ja˛ dla mnie — uspokoił ja˛ Matt. — Znajd˛e jaki´s powód. — We´z wszystko, co w jakikolwiek sposób dotyczy tematu. Psychologia, patologia, ba´snie, legendy. Absolutnie wszystko, rozumiesz? — B˛ed˛e robił notatki! — oznajmił z nowa˛ energia˛ Matt. — Bo˙ze, po raz pierwszy od momentu, kiedy si˛e tu znalazłem, znowu czuj˛e si˛e jak człowiek! A czym wy si˛e zajmiecie? — Przede wszystkim Codym — odparł Ben. — Widział ciała Ryersona i Tibbitsa. Mo˙ze uda nam si˛e go przekona´c, z˙ eby nakazał ekshumacj˛e Danny’ego Glicka. — My´sli pan, z˙ e on mógłby to zrobi´c? — zapytała Susan Matta. Nim odpowiedział, pociagn ˛ ał ˛ przez słomk˛e łyk napoju. — Jimmy Cody, którego pami˛etam ze szkoły, nie wahałby si˛e nawet minuty. Był chłopcem ciekawskim, dysponujacym ˛ nieograniczona˛ wyobra´znia,˛ o niebywałej odporno´sci na hipokryzj˛e. Nie mam poj˛ecia, co z tego zostało po sze´sciu latach studiów. — Wydaje mi si˛e, z˙ e niepotrzebnie kr˛ecimy si˛e w kółko — powiedziała Susan. — Po co mamy i´sc´ do doktora Cody’ego i ryzykowa´c o´smieszenie? Dlaczego po prostu nie pojedziemy z Benem do Domu Marstenów i na miejscu wszystkiego nie wyja´snimy? Zdaje si˛e, z˙ e jeszcze niedawno mieli´scie wła´snie taki zamiar. — Zaraz ci wyja´sni˛e dlaczego — odparł Ben. — Otó˙z dlatego, i˙z postanowili´smy przyja´ ˛c zało˙zenie, z˙ e to wszystko prawda. Tak ci pilno wło˙zy´c głow˛e do paszczy lwa? 230
— Wydawało mi si˛e, z˙ e wampiry s´pia˛ w dzie´n — zauwa˙zyła dziewczyna. — Wi˛ec Straker na pewno nie jest wampirem, chyba z˙ e stare legendy całkowicie si˛e myla.˛ Wielokrotnie widywano go w ciagu ˛ dnia. W najlepszym razie potraktowałby nas jak nieproszonych go´sci na swoim terenie i wyrzuciłby, w najgorszym zamknał ˛ i przetrzymał do nadej´scia nocy w charakterze przekaski ˛ dla swego pana. — Barlow? Ben wzruszył ramionami. — Czemu nie? Ta historyjka o wyje´zdzie w interesach do Nowego Jorku nie wydaje mi si˛e zbyt wiarygodna. Na twarzy Susan nadal malowały si˛e watpliwo´ ˛ sci, ale dziewczyna ju˙z nie protestowała. — Co zrobicie, je´sli Cody was wy´smieje? — zapytał Matt. — Oczywi´scie zakładajac, ˛ z˙ e nie wpakuje was od razu w kaftany bezpiecze´nstwa? — Pójdziemy o zachodzie sło´nca na cmentarz, z˙ eby obserwowa´c grób Danny’ego Glicka. Je´sli chcesz, mo˙zesz to nazwa´c próbami polowymi. Matt usiadł na łó˙zku. — Obiecaj mi, z˙ e b˛edziecie ostro˙zni! Obiecaj, Ben! — B˛edziemy — powiedziała uspokajajacym ˛ tonem Susan. — Obwiesimy si˛e krzy˙zami jak choinki. — Nie z˙ artuj sobie — mruknał ˛ Matt, osuwajac ˛ si˛e z powrotem na poduszk˛e. — Gdyby´s widziała to, co ja. . . — Odwrócił głow˛e w kierunku okna, za którym wida´c było z˙ ółte li´scie drzewa i pogodne jesienne niebo. — Nawet je´sli ona z˙ artuje, to ja na pewno nie — powiedział Ben. — Mo˙zesz by´c pewien, z˙ e nie zapomnimy o z˙ adnym s´rodku ostro˙zno´sci. — Pójd´zcie do ojca Callahana — zaproponował Matt. — Popro´scie, z˙ eby dał wam troch˛e s´wi˛econej wody. . . i hosti˛e, je´sli to mo˙zliwe. — Jaki to człowiek? — zapytał Ben. Matt wzruszył ramionami. — Troch˛e dziwny. Niewykluczone, z˙ e pijak, ale je´sli tak jest w istocie, to z tych wykształconych i łagodnych. Chyba troch˛e go irytuje wszechmocna władza papie˙za. — Jest pan pewien, z˙ e ojciec Callanan to. . . z˙ e on pije? — spytała Susan z oczami rozszerzonymi ze zdziwienia. — Nie, pewien nie jestem — odparł Matt — ale jeden z moich byłych uczniów, Brad Campion, pracuje w sklepie z alkoholem w Varmouth i twierdzi, z˙ e ojciec Callahan nale˙zy do stałych klientów. „Jim Beam”. Ma dobry gust. — Mo˙zna z nim porozmawia´c? — Nie wiem. Wydaje mi si˛e, z˙ e b˛edziesz musiał spróbowa´c. — Wi˛ec w gruncie rzeczy wła´sciwie go nie znasz? — Raczej nie. Obiło mi si˛e tylko o uszy, z˙ e pisze histori˛e Ko´scioła katolickiego w Nowej Anglii i zdaje si˛e, z˙ e sporo wie o poetach naszego tak zwanego 231
złotego okresu, czyli o Longfellowie, Russellu i Holmesie. W ubiegłym roku zaprosiłem go na lekcj˛e, z˙ eby o nich opowiedział. Spodobał si˛e uczniom, bo jest bystry i odrobin˛e zgry´zliwy. — W takim razie zobacz˛e si˛e z nim i zdam si˛e na wyczucie — zadecydował Ben. Do pokoju zajrzała piel˛egniarka, a w chwil˛e potem drzwi otworzyły si˛e szerzej i wmaszerował Jimmy Cody ze stetoskopem na szyi. — Co, m˛eczycie mi pacjenta? — zagadnał ˛ przyja´znie. — Nawet w połowie nie tak bardzo jak ty — odparł Matt. — Chc˛e moja˛ fajk˛e. — Nie ma mowy — odparł Cody, spogladaj ˛ ac ˛ na wiszac ˛ a˛ w nogach łó˙zka kart˛e. — Cholerny konował — mruknał ˛ Matt. Cody odwiesił kart˛e na miejsce i cz˛es´ciowo zaciagn ˛ ał ˛ zielona˛ zasłon˛e, wiszac ˛ a˛ nad łó˙zkiem na pr˛ecie wygi˛etym w kształcie litery C. — Obawiam si˛e, z˙ e b˛ed˛e musiał pa´nstwa na chwil˛e przeprosi´c. Jak pa´nska głowa, panie Mears? — Wyglada ˛ na to, z˙ e nic z niej nie wycieka. — Słyszał pan ju˙z o Floydzie Tibbitsie? — Tak, Susan mi powiedziała. Gdyby miał pan chwil˛e czasu po obchodzie, chciałbym z panem o tym porozmawia´c. — Je´sli pan sobie z˙ yczy, mog˛e po prostu przyj´sc´ do pana. Powiedzmy, około jedenastej. — Znakomicie. — W takim razie, je´sli nie macie nic przeciwko temu. . . ˙ — Zegnajcie, przyjaciele — powiedział Matt. — Zapami˛etajcie hasło, z˙ ebys´my mogli si˛e pó´zniej znowu spotka´c. Zielona zasłona oddzieliła Susan i Bena od łó˙zka. Po chwili dobiegły zza niej słowa Cody’ego: — Nast˛epnym razem, jak b˛ed˛e miał pana na stole, wytn˛e panu j˛ezyk i co najmniej połow˛e płata czołowego. U´smiechn˛eli si˛e do siebie tak, jak u´smiechaja˛ si˛e młodzi ludzie, kiedy s´wieci sło´nce, a oni nie maja˛ z˙ adnych powa˙znych trosk, lecz u´smiechy niemal natychmiast znikn˛eły, a im jednocze´snie przemkn˛eła niepokojaca ˛ my´sl, czy przypadkiem obydwoje nie zwariowali.
3 Dwadzie´scia po jedenastej Jimmy Cody wszedł do pokoju Bena. — Chciałem pana zapyta´c o. . . — zaczał ˛ Ben.
232
— Najpierw głowa, potem rozmowa — przerwał mu lekarz. Delikatnie rozgarnał ˛ mu włosy, jakby czego´s szukał. — To b˛edzie bolało — ostrzegł i jednym gwałtownym szarpni˛eciem oderwał plaster. Ben a˙z podskoczył. — Ładny guz — zauwa˙zył uprzejmie Cody, po czym zało˙zył nieco mniejszy opatrunek. Za´swiecił Benowi mała˛ latarka˛ w oczy, a nast˛epnie stuknał ˛ go w kolano gumowym młotkiem. Ben zastanawiał si˛e ponuro, czy to ten sam młotek, którym Cody sprawdzał odruchy martwego Mike’a Ryersona. — Wyglada ˛ na to, z˙ e wszystko w porzadku ˛ — o´swiadczył lekarz, chowajac ˛ przyrzady ˛ do kieszeni fartucha. — Jak brzmi panie´nskie nazwisko pana matki? — Ashford — odparł Ben. Zadawano mu ju˙z podobne pytania, kiedy po raz pierwszy odzyskał przytomno´sc´ . — Wychowawczyni w pierwszej klasie? — Pani Perkins. Farbowała sobie włosy. — Drugie imi˛e ojca? — Merton. — Jakie´s zawroty głowy albo nudno´sci? — Nie. — Złudzenia zapachowe albo kolorystyczne? — Nie, nie i jeszcze raz nie. Nic mi nie jest. — Pozwoli pan, z˙ e ja to oceni˛e — odparł szorstko Cody. — Podwójne widzenie? — Nie, od czasu, kiedy na jakim´s przyj˛eciu wypiłem bez niczyjej pomocy galon whisky. — W porzadku ˛ — zdecydował Cody. — Informuj˛e pana, z˙ e dzi˛eki cudom współczesnej medycyny, a tak˙ze własnej twardej głowie, jest pan wła´sciwie zdrów. A teraz, o czym chciał pan ze mna˛ porozmawia´c? Zdaje si˛e, z˙ e o Tibbitsie i tym małym McDougallu. Mog˛e panu tylko powtórzy´c to, co ju˙z powiedziałem Parkinsowi Gillespie. Po pierwsze, ciesz˛e si˛e, z˙ e to nie trafiło do prasy, bo w takim małym miasteczku wystarczy w zupełno´sci jeden skandal na sto lat. Po drugie, nie mam najmniejszego poj˛ecia, kto mógłby zdoby´c si˛e na takie szale´nstwo. Z pewno´scia˛ nie był to nikt z okolicy. Owszem, mamy tu troch˛e najró˙zniejszych szajbusów, ale. . . — Przerwał, widzac ˛ malujace ˛ si˛e na ich twarzach zdumienie. — Co, o niczym nie wiecie? — To znaczy o czym? — zapytał Ben. — To jakby co´s z powie´sci Mary Shelley. Ostatniej nocy kto´s wykradł dwa ciała z kostnicy w Portland. — Jezus, Maria. . . - wyszeptała zmartwiałymi wargami Susan. — O co chodzi? — zainteresował si˛e Cody. — Wiecie co´s na ten temat? — Zaczynam podejrzewa´c, z˙ e chyba tak — odparł Ben.
233
4 Kiedy sko´nczyli swoja˛ opowie´sc´ , było dokładnie dziesi˛ec´ po dwunastej. Obiad przyniesiony przez piel˛egniark˛e stał nie tkni˛ety przy łó˙zku Bena. W pokoju panowało milczenie, zakłócane jedynie brz˛ekiem sztu´cców i naczy´n dochodzacym ˛ przez uchylone drzwi. — Wampiry — odezwał si˛e wreszcie Jimmy Cody. — I do tego nie kto inny, jak wła´snie Matt Burke. Musz˛e przyzna´c, z˙ e niełatwo zby´c to jednym u´smiechem. Ben i Susan milczeli. — Chcecie, z˙ ebym zarzadził ˛ ekshumacj˛e Danny’ego Glicka — powtórzył z zastanowieniem. Wydobył z lekarskiej torby niewielka˛ buteleczk˛e i rzucił Benowi, który złapał ja˛ bez wi˛ekszego trudu. — Aspiryna — wyja´snił. — Brał pan ja˛ kiedy´s? — I to nieraz. — Mój ojciec zawsze powtarzał, z˙ e to najlepszy współpracownik ka˙zdego dobrego lekarza. Wie pan, na jakiej zasadzie działa? — Nie — przyznał Ben, obracajac ˛ fiolk˛e w dłoniach. Nie znał Cody’ego wystarczajaco ˛ dobrze, z˙ eby wiedzie´c, czego si˛e po nim spodziewa´c, ale był pewien, z˙ e niewielu pacjentów widziało go a˙z tak zamy´slonego. Starał si˛e nie zrobi´c nic, co mogłoby wytraci´ ˛ c młodego lekarza z tego nastroju. — Ani ja. Ani nikt inny. Wiemy tylko, z˙ e pomaga przy bólach głowy, reumatyzmie i artretyzmie. Nawiasem mówiac, ˛ nie wiemy tak˙ze, skad ˛ wła´sciwie biora˛ si˛e te dolegliwo´sci. Dlaczego boli głowa? Przecie˙z w mózgu nie ma z˙ adnych nerwów czuciowych. Skład chemiczny aspiryny jest bardzo zbli˙zony do LSD, ale dlaczego jeden z tych specyfików usuwa ból głowy, a drugi zapełnia ja˛ kwiatami? Nie wiemy mi˛edzy innymi dlatego, z˙ e w gruncie rzeczy nie mamy najmniejszego poj˛ecia, czym jest mózg. Nawet najlepiej wykształcony lekarz na s´wiecie w rzeczywisto´sci stoi na male´nkiej wysepce po´srodku oceanu ignorancji. Klekoczemy magicznymi kołatkami, zarzynamy kurczaki na rozstajach dróg i odczytujemy przesłanie zawarte w ich wn˛etrzno´sciach. Zadziwiajace, ˛ jak długo ju˙z to nam si˛e udaje. Biała magia. Gdyby usłyszeli mnie moi profesorowie, z pewno´scia˛ powyrywaliby sobie resztki włosów, tak jak ju˙z to próbowali robi´c, kiedy oznajmiłem im, z˙ e postanowiłem podja´ ˛c prac˛e w zapadłym zakatku ˛ stanu Maine. — U´smiechnał ˛ si˛e. — Gdyby dowiedzieli si˛e, z˙ e mam zamiar zarzadzi´ ˛ c t˛e ekshumacj˛e, prawdopodobnie zacz˛eliby tarza´c si˛e po ziemi w konwulsjach. — Wi˛ec zrobi pan to? — zapytała z zaskoczeniem Susan. — A co to mo˙ze zaszkodzi´c? Je´sli nie z˙ yje, to nie z˙ yje i ju˙z, a je´sli nie, to b˛ed˛e miał z czym pojecha´c na przyszłoroczny zjazd Stowarzyszenia Lekarzy Ameryka´nskich. Koronerowi powiem, z˙ e chc˛e znale´zc´ dowody s´wiadczace ˛ o przebytym zapaleniu mózgu. To jedyne w miar˛e sensowne uzasadnienie, jakie przychodzi mi na my´sl. 234
— A czy tak nie mogło by´c w istocie? — zapytała z nadzieja.˛ — Diabelnie mało prawdopodobne. — Kiedy mógłby pan to zorganizowa´c? — Najwcze´sniej jutro, a je´sli b˛eda˛ jakie´s kłopoty, to we wtorek lub s´rod˛e. — Jak on b˛edzie wygladał? ˛ To znaczy. . . — Wiem, co ma pan na my´sli. Ciało chyba nie było zabalsamowane, prawda? — Nie. — A od zgonu minał ˛ tydzie´n? — Tak. — Có˙z, kiedy trumna zostanie otwarta, wydob˛edzie si˛e z niej spora ilo´sc´ gazów, a wraz z nimi niezbyt przyjemny zapach. Ciało b˛edzie wzd˛ete, a włosy i paznokcie znacznie dłu˙zsze ni˙z przed pogrzebem. Gałki oczne powinny ju˙z niemal na pewno si˛e zapa´sc´ . Susan usiłowała zachowa´c oboj˛etny wyraz twarzy, ale nie bardzo jej si˛e to udawało. Ben nagle odczuł ogromna˛ ulg˛e, z˙ e nie zjadł obiadu. — W wygladzie ˛ zwłok nie powinny zaj´sc´ z˙ adne daleko idace ˛ zmiany — kontynuował Cody tonem wykładowcy — lecz odpowiednia ilo´sc´ wilgoci mogła spowodowa´c pojawienie si˛e na policzkach i dłoniach zielonkawej substancji podobnej do mchu zwanej. . . — Przerwał. — Przepraszam. Zdaje si˛e, z˙ e macie ju˙z dosy´c. — To nie najgorsze, co mo˙zna zobaczy´c — powiedział Ben, starajac ˛ si˛e, z˙ eby jego głos brzmiał mo˙zliwie oboj˛etnie. — Co pan zrobi, je´sli nie dostrze˙ze pan z˙ adnych z tych objawów, a ciało b˛edzie równie s´wie˙ze jak w dniu pogrzebu? Co wtedy, przebije mu pan serce kołkiem? — Nie przypuszczam — odparł Cody. — Przede wszystkim dlatego, z˙ e b˛edzie przy tym na pewno obecny koroner albo jego zast˛epca. Nie wydaje mi si˛e, z˙ eby uznali za całkowicie naturalne, z˙ e wyjmuj˛e z torby osinowy kołek i wbijam go w zwłoki dziecka. — W takim razie, co by pan zrobił? — Przede wszystkim, mimo całego szacunku, jaki z˙ ywi˛e do Matta Burke’a, nie sadz˛ ˛ e, z˙ eby co´s takiego si˛e stało. Gdyby jednak, to ciało zostałoby zabrane w celu przeprowadzenia szczegółowych bada´n. Postarałbym si˛e, z˙ eby przecia˛ gn˛eły si˛e do zachodu sło´nca, a potem obserwowałbym rozwój wypadków. — A gdyby wtedy o˙zył? — Podobnie jak pan, nie potrafi˛e sobie tego wyobrazi´c. — Je˙zeli o mnie chodzi, to sprawia mi to coraz mniej kłopotów — zauwa˙zył ponuro Ben. — Czy mógłbym by´c przy tym obecny, gdyby si˛e jednak zdarzyło? — Co´s by´smy wykombinowali. — W porzadku. ˛ — Ben wstał z łó˙zka i podszedł do szafy, w której wisiało jego ubranie. — Teraz nie pozostaje mi. . . Susan parskn˛eła s´miechem, a Ben odwrócił si˛e ze zdziwieniem. 235
— Co si˛e stało? — Szpitalne koszule sa˛ z tyłu rozci˛ete na całej długo´sci, panie Mears, a tasiemki, którymi si˛e je zwiazuje, ˛ cz˛esto zawodza˛ — wyja´snił mu z u´smiechem Cody. — A niech to! — Ben odruchowo si˛egnał ˛ r˛ekami za plecy. — Rzeczywi´scie. Aha, przy okazji: na imi˛e mam Ben. — W tym momencie mnie i Susan nie pozostaje nic innego, jak dyskretnie si˛e oddali´c — powiedział Cody, unoszac ˛ si˛e z miejsca. — Kiedy ju˙z doprowadzisz si˛e do porzadku, ˛ przyjd´z do nas do kawiarni. Po południu czeka nas jeszcze troch˛e pracy. — Nas? — Tak. Trzeba powiedzie´c Glickom o podejrzeniach zwiazanych ˛ z zapaleniem mózgu. Je´sli chcesz, mo˙zesz by´c moim kolega˛ po fachu. Nic nie mów, tylko skub si˛e po brodzie i staraj si˛e madrze ˛ wyglada´ ˛ c. — Chyba nie b˛eda˛ tym zachwyceni, prawda? — A ty by´s był? — Nie — przyznał Ben. — Czy oni musza˛ wyrazi´c zgod˛e na ekshumacj˛e? — zapytała Susan. — Teoretycznie — nie, praktycznie — raczej tak. Do tej pory stykałem si˛e z tym zagadnieniem jedynie podczas zaj˛ec´ z prawa lekarskiego, ale wydaje mi si˛e, z˙ e je´sli Glickowie si˛e upra,˛ by´c mo˙ze b˛edziemy nawet musieli zwróci´c si˛e do s˛edziego. Cała sprawa przeciagnie ˛ si˛e wtedy do miesiaca, ˛ a wówczas moja teoria o zapaleniu mózgu przestanie mie´c jakiekolwiek znaczenie. — Umilkł na chwil˛e, przypatrujac ˛ si˛e im z powaga.˛ — Wła´snie to mnie w tym wszystkim najbardziej niepokoi: jedynym ciałem, jakie mamy szans˛e dosta´c w r˛ece, sa˛ zwłoki Danny’ego Glicka. Wszystkie inne rozpłyn˛eły si˛e w powietrzu.
5 Ben i Jimmy dotarli do domu Glicków około pierwszej trzydzie´sci. Na podje´zdzie stał samochód Tony’ego Glicka, ale w domu panowała zupełna cisza. Kiedy nikt nie odpowiedział na trzecie z kolei pukanie, przeszli na druga˛ stron˛e ulicy. Stał tam niewielki, zaniedbany dom majacy ˛ z zało˙zenia przypomina´c swoim kształtem wiejska˛ posiadło´sc´ ; smutna pozostało´sc´ prefabrykowanego budownictwa lat pi˛ec´ dziesiatych, ˛ podparta z jednej strony zardzewiałym rusztowaniem. Na skrzynce na listy widniało nazwisko Dickens. Przy prowadzacej ˛ do drzwi s´cie˙zce stał ró˙zowy sztuczny flaming, a na ganku powitał ich energicznym machaniem ogona mały cocker-spaniel. Drzwi otworzyła Pauline Dickens, współwła´scicielka i kelnerka w Excellent Cafe. Miała na sobie swój roboczy strój. 236
— Jak si˛e masz, Pauline — powitał ja˛ Jimmy. — Nie wiesz, gdzie podziali si˛e Glickowie? — Chcesz powiedzie´c, z˙ e o niczym nie wiesz? — To znaczy o czym? — Pani Glick umarła dzi´s rano, a jej m˛ez˙ a zawie´zli do szpitala. Jest w szoku. Ben spojrzał na Cody’ego; Jimmy sprawiał wra˙zenie człowieka, który wła´snie otrzymał mocne kopni˛ecie w z˙ oładek. ˛ — Dokad ˛ zabrano ciało? — zapytał po´spiesznie Ben. Pauline przesun˛eła dło´nmi po biodrach, wygładzajac ˛ nie istniejace ˛ fałdy. — Jaka´ ˛s godzin˛e temu rozmawiałam przez telefon z Mabel Werts i ona powiedziała, z˙ e usłyszała od Parkinsa Gillespie, jakoby on sam miał zawie´zc´ ciało pani Glick prosto do z˙ ydowskiego domu pogrzebowego w Cumberland, bo w dalszym ciagu ˛ nikt nie wie, gdzie si˛e podział Carl Foreman. — Dzi˛ekujemy -wykrztusił wreszcie z trudem Cody. — To naprawd˛e okropne — powiedziała Pauline, spogladaj ˛ ac ˛ na pusty dom po drugiej stronie ulicy. Samochód Tony’ego Glicka stał przed gara˙zem niczym wielki zakurzony pies, którego przywiazano ˛ ła´ncuchem do budy, a potem zupełnie o nim zapomniano. — Gdybym była przesadna, ˛ na pewno zacz˛ełabym si˛e ba´c. — Czego? — zapytał Jimmy. — Och. . . Takich ró˙znych rzeczy — odparła u´smiechajac ˛ si˛e lekko i dotykajac ˛ palcami wiszacego ˛ na jej szyi złotego ła´ncuszka z medalikiem przedstawiajacym ˛ s´wi˛etego Krzysztofa.
6 Siedzieli w samochodzie przygladaj ˛ ac ˛ si˛e bez słowa, jak Pauline wychodzi z domu i odje˙zd˙za do pracy. — I co teraz? — zapytał wreszcie Ben. — Wszystko si˛e pochrzaniło — odparł Jimmy. — Wła´scicielem tego domu pogrzebowego jest niejaki Maury Green. Wydaje mi si˛e, z˙ e powinni´smy pojecha´c do Cumberland. Dziewi˛ec´ lat temu jego chłopak o mało nie utonał ˛ w jeziorze Sebago. Akurat przypadkiem byłem tam z jaka´ ˛s dziewczyna˛ i zrobiłem mu sztuczne oddychanie, dzi˛eki czemu z˙ yje. Mo˙ze to odpowiednia pora, z˙ eby wykorzysta´c dług wdzi˛eczno´sci? — A co nam to da? Na pewno koroner zabrał ju˙z ciało na autopsj˛e, czy jak wy to nazywacie. — Watpi˛ ˛ e. Nie zapominaj, z˙ e mamy niedziel˛e, a w ka˙zda˛ niedziel˛e lekarz sadowy ˛ ugania si˛e po lesie z młotkiem w dłoni. Jest zapalonym geologiem amatorem. Pami˛etasz Norberta? Ben skinał ˛ głowa.˛ 237
— Powinien siedzie´c przy telefonie, ale najprawdopodobniej odło˙zył słuchawk˛e, z˙ eby spokojnie oglada´ ˛ c mecz w telewizji. Je˙zeli zaraz pojedziemy do domu pogrzebowego Maury’ego Greena, to istnieje du˙ze prawdopodobie´nstwo, z˙ e zastaniemy tam ciało w nie naruszonym stanie. — W porzadku ˛ — powiedział Ben. — Ruszajmy. Przypomniał sobie, z˙ e miał zadzwoni´c do ojca Callahana, lecz wszystko wskazywało na to, z˙ e na t˛e rozmow˛e b˛edzie jeszcze musiał troch˛e poczeka´c. Wydarzenia nast˛epowały z coraz wi˛eksza˛ szybko´scia.˛ Zbyt du˙za˛ jak na jego gust. Coraz trudniej przychodziło odró˙zni´c fantazj˛e od rzeczywisto´sci.
7 Pogra˙ ˛zeni w my´slach jechali w milczeniu a˙z do chwili, kiedy samochód dotarł do wjazdu na autostrad˛e. Ben roztrzasał ˛ to wszystko, co usłyszał od Cody’ego w szpitalu. Carl Foreman zniknał. ˛ Ciała Floyda Tibbitsa i dziecka McDougallów znikn˛eły sprzed nosów dwóch pracowników kostnicy. To samo stało si˛e z Mike’em Ryersonem i Bóg wie, z kim jeszcze. Ilu ludzi w Salem mogło znikna´ ˛c bez s´ladu, nie budzac ˛ niczyjego zainteresowania przez tydzie´n, dwa, a nawet miesiac? ˛ Dwustu? Trzystu? Poczuł, jak poca˛ mu si˛e dłonie. — To wszystko zaczyna powoli przypomina´c jaki´s makabryczny sen — odezwał si˛e Jimmy. — Z naukowego punktu widzenia najbardziej przera˙zajaca ˛ jest wzgl˛edna łatwo´sc´ , z jaka˛ mo˙zna zało˙zy´c koloni˛e wampirów. Na poczatek ˛ wystarczy nawet jeden osobnik. Salem stanowi sypialni˛e dla Portland, Lewiston i Gates Falls. Nie ma tu zakładów przemysłowych, w których mo˙zna by zaobserwowa´c wzrost absencji, do szkół za´s przyje˙zd˙zaja˛ dzieci z kilku miejscowo´sci. W niedziele sporo ludzi je´zdzi do ko´scioła w Cumberland, a jeszcze wi˛ecej w ogóle nie chodzi do z˙ adnego. Z powodu telewizji sasiedzi ˛ coraz rzadziej spotykaja˛ si˛e na przyjacielskich pogaw˛edkach, je´sli nie liczy´c staruszków przesiadujacych ˛ w sklepie Milta. Jednym słowem, wszystko mo˙ze si˛e dzia´c za kulisami, a mimo to nikt nie zauwa˙zy niczego niepokojacego. ˛ — Otó˙z to — Ben skinał ˛ głowa.˛ — Danny Glick zara˙za Mike’a, Mike zara˙za. . . Bo ja wiem? Na przykład Floyda, dziecko McDougallów zara˙za matk˛e i ojca. . . Wła´snie, co z nimi? Kto´s to sprawdzał? — Niestety, nie sa˛ moimi pacjentami. Przypuszczam, z˙ e to doktor Plowman zadzwonił do nich dzi´s rano z informacja,˛ z˙ e zagin˛eło ciało ich synka, ale nie mam poj˛ecia, czy to na pewno zrobił ani czy pofatygował si˛e do nich osobi´scie. — Trzeba ich koniecznie sprawdzi´c. — Ben ju˙z wiedział, jak czuje si˛e zwierz˛e, wokół którego zaciska si˛e pier´scie´n nagonki. — Widzisz, jak łatwo przeoczy´c co´s naprawd˛e wa˙znego? Kto´s spoza miasteczka mógłby przejecha´c przez sam jego s´rodek i nie zauwa˙zy´c niczego niepokojacego. ˛ Ot, jeszcze jedna dziura zabita 238
dechami, w której o dziewiatej ˛ wieczorem zwijaja˛ z ulic chodniki. Kto jednak wie, co si˛e dzieje w domach, za zasłoni˛etymi oknami? Mo˙ze ludzie le˙za˛ w łó˙zkach, szafach albo piwnicach i czekaja˛ na zachód sło´nca? A nazajutrz wyjdzie ich na ulic˛e jeszcze mniej ni˙z wczoraj, i tak ka˙zdego nast˛epnego dnia. . . Odchrzakn ˛ ał, ˛ usiłujac ˛ pozby´c si˛e suchego, dławiacego ˛ kł˛ebka, który utkwił mu w gardle. — Uspokój si˛e — poradził mu Jimmy. — Nie masz na to z˙ adnych dowodów. — Dowodów sa˛ całe stosy — zareplikował Ben — brakuje tylko mo˙zliwego do zaakceptowania punktu odniesienia. Gdyby chodziło o tyfus albo nowa˛ odmian˛e grypy, całe miasteczko ju˙z dawno zostałoby obj˛ete kwarantanna.˛ — Watpi˛ ˛ e. Nie zapominaj, z˙ e jak do tej pory tylko jedna osoba co´s rzeczywis´cie widziała. — Ale za to na pewno godna zaufania. — Gdyby to si˛e rozeszło, ludzie chyba ukrzy˙zowaliby go — zauwa˙zył Jimmy. — Jacy ludzie? Na pewno nie Pauline Dickens. Ona lada chwila zacznie rysowa´c na drzwiach po´swi˛econa˛ kreda˛ magiczne znaki. — W epoce Watergate i kryzysu naftowego tacy jak ona nale˙za˛ do wyjatków ˛ — odparł Jimmy. Pozostała cz˛es´c´ podró˙zy upłyn˛eła w milczeniu. Dom pogrzebowy Greena znajdował si˛e na północnym skraju Cumberland. Mi˛edzy wysokim ogrodzeniem a tylnymi drzwiami kaplicy nie noszacej ˛ symboli z˙ adnego wyznania stały dwa czarne karawany. Jimmy wyłaczył ˛ silnik i spojrzał na Bena. — Gotów? — Chyba tak. Wysiedli z samochodu.
8 Bunt narastał w niej niemal od rana, osiagaj ˛ ac ˛ punkt kulminacyjny około drugiej po południu. Zabrali si˛e za to zupełnie bez sensu i od złej strony, usiłujac ˛ najpierw udowodni´c co´s, co (przepraszam, panie Burke) było pewnie i tak tylko stekiem bzdur. Postanowiła, z˙ e jeszcze tego samego dnia pojedzie do Domu Marstenów. Poszła na gór˛e po szkicownik. Matka piekła ciasteczka w kuchni, a ojciec ogladał ˛ w telewizji mecz Packersów z Patriotami. — Wychodzisz? — zapytała pani Norton. — Tak. Chc˛e si˛e troch˛e przejecha´c. — Obiad jest o szóstej. Postaraj si˛e wróci´c na czas. — B˛ed˛e najpó´zniej o piatej. ˛ Wsiadła do samochodu stanowiacego ˛ przedmiot jej ogromnej dumy.
239
Nie dlatego, z˙ e był to jej pierwszy wóz, lecz poniewa˙z zapłaciła za niego (prawie zapłaciła; zostało jeszcze sze´sc´ rat) z własnych, zarobionych przez siebie pieni˛edzy. Był to obecnie ju˙z prawie dwuletni chevrolet Vega. Wycofała go ostro˙znie z gara˙zu i pomachała r˛eka˛ matce, która przygladała ˛ si˛e jej przez okno. Dzielaca ˛ je szczelina nie zasklepiła si˛e, piekac ˛ jak nie zaleczona rana. Wszystkie dotychczasowe kłótnie, cho´cby bardzo ostre, z biegiem czasu nikn˛eły za mgła˛ zapomnienia. ˙ Zycie toczyło si˛e dalej, leczac ˛ wszelkie skaleczenia, a˙z do chwili, gdy w wyniku nast˛epnej sprzeczki s´wie˙ze jeszcze blizny p˛ekały, powodujac ˛ zwielokrotniony ból. Jednak tym razem nie była to kłótnia ani sprzeczka, lecz prawdziwa wojna, rany za´s okazały si˛e zbyt gł˛ebokie, z˙ eby my´sle´c o ich zaleczeniu. pozostawała jedynie amputacja. Susan spakowała ju˙z wi˛ekszo´sc´ swoich rzeczy i nie czuła z tego powodu z˙ adnych wyrzutów sumienia. I tak zbyt długo z tym czekała. W miar˛e jak jadac ˛ Brock Street oddalała si˛e od domu, czuła coraz wyra´zniej ogarniajace ˛ ja˛ przyjemne uczucie posiadania konkretnego, jasno sprecyzowanego celu, do´swiadczajac ˛ jednocze´snie wra˙zenia kłócacego ˛ si˛e z nim i umykajacego ˛ ´ jednoznacznej definicji, z˙ e cały czas stapa ˛ po cienkim lodzie absurdu. Swiadomo´sc´ , z˙ e wreszcie mo˙ze podja´ ˛c jakie´s konkretne działanie, sprawiała jej ogromna˛ przyjemno´sc´ . Była prostolinijna˛ dziewczyna˛ i wydarzenia ostatnich dni wprowadziły w jej umy´sle spore zamieszanie, pozostawiajac ˛ ja˛ na s´rodku rozkołysanego, nieznanego morza. Teraz nareszcie nadszedł czas, z˙ eby wzia´ ˛c si˛e ostro do wioseł! Tu˙z za granica˛ miasteczka zatrzymała samochód na mi˛ekkim poboczu, wysiadła i weszła na pastwisko Carla Smitha, gdzie le˙zała pot˛ez˙ na bela przeciw´snie˙znego płotu czekajacego ˛ na nadej´scie zimy. Wra˙zenie absurdu nasiliło si˛e jeszcze bardziej, kiedy nachyliła si˛e i szarpiac ˛ w lewo i prawo ułamała ostro zako´nczona˛ ko´ncówk˛e jednego z palików długo´sci około trzech stóp. Zaniosła kołek do samochodu i rzuciła na tylne siedzenie, wiedzac ˛ w gł˛ebi duszy, do czego mo˙ze jej by´c potrzebny (ogladała ˛ wystarczajaco ˛ du˙zo horrorów, w których przebijano serca wampirów), lecz nie dopuszczajac ˛ do siebie refleksji, czy byłaby w stanie to zrobi´c, gdyby wymagały tego okoliczno´sci. Jadac ˛ dalej min˛eła mały sklepik, otwarty tak˙ze w niedziele, w którym ojciec zawsze kupował s´wiateczne ˛ wydanie Timesa, a ona jako dziecko ogladała ˛ z wielkim zainteresowaniem wystawiona˛ w szklanej gablocie plastikowa˛ bi˙zuteri˛e. Tym razem to ona kupiła gazet˛e, a tak˙ze mały krzy˙z błyszczacy ˛ złotem. Otyły sprzedawca, nie odrywajac ˛ ani na chwil˛e wzroku od ekranu telewizora, przyjał ˛ od niej nale˙zno´sc´ w wysoko´sci czterech dolarów i pi˛ec´ dziesi˛eciu centów. Skr˛eciła na północ, w County Road pokryta˛ nowa˛ warstwa˛ asfaltu. W to pogodne popołudnie wszystko wydawało si˛e s´wie˙ze i cudowne, a z˙ ycie nabierało dodatkowej warto´sci. Zza sunacej ˛ dostojnie po niebie chmury wychyliło si˛e sło´nce, zasypujac ˛ ziemi˛e skrawkami s´wiatła i cienia, migoczacymi ˛ w rytmie kołyszacych ˛ si˛e drzew rosnacych ˛ po obu stronach drogi. W taki dzie´n nie sposób nie wierzy´c w to, z˙ e ju˙z 240
zawsze wszystko b˛edzie si˛e dobrze ko´nczy´c, pomy´slała Susan. Po jakich´s pi˛eciu milach skr˛eciła w nie utwardzona˛ Brooks Road, wijac ˛ a˛ si˛e przez pagórkowaty teren na północny zachód od miasteczka. Nie było tu z˙ adnych domów ani przyczep, wi˛ekszo´sc´ ziemi za´s nale˙zała do pewnej firmy papierniczej wsławionej skierowana˛ do klientów pro´sba,˛ by ci zechcieli nie poddawa´c produkowanego przez nia˛ papieru toaletowego zbyt wielkim obcia˙ ˛zeniom. Na poboczu drogi co sto stóp widniały tablice zabraniajace ˛ wst˛epu i polowania. Kiedy Susan mijała rozwidlenie, na którym skr˛ecało si˛e do wysypiska, poczuła niewyra´zne ukłucie niepokoju. Na tym pogra˙ ˛zonym zawsze w cieniu odcinku drogi wszystkie szalone my´sli stawały si˛e znacznie bardziej prawdopodobne. Nie po raz pierwszy przemkn˛eło jej przez głow˛e pytanie, dlaczego jakikolwiek normalny człowiek miałby kupi´c na wpół zrujnowany dom, okryty ponura˛ sława,˛ a nast˛epnie mieszka´c w nim przy zamkni˛etych szczelnie przez cały dzie´n okiennicach. Droga prowadziła stromo w dół, by nast˛epnie wspia´ ˛c si˛e na zachodnie zbocze Wzgórza Marstenów. Poprzez zasłon˛e z drzew mo˙zna było dostrzec zarys domu wznoszacego ˛ si˛e na szczycie. Zatrzymała samochód na dnie parowu, u wylotu od dawna nie u˙zywanej drogi, słu˙zacej ˛ do zwózki drewna, wyłaczyła ˛ silnik i wysiadła. Po krótkim wahaniu wzi˛eła z tylnego siedzenia kołek i powiesiła sobie na szyi krzy˙z zakupiony kilkana´scie minut wcze´sniej. Czuła si˛e potwornie głupio, lecz jeszcze gorzej byłoby wtedy, gdyby kto´s znajomy ujrzał ja˛ maszerujac ˛ a˛ dziarsko z krzy˙zem na szyi i trzy stopowej długo´sci kołkiem w dłoni. Cze´sc´ , Suze. Dokad ˛ idziesz? Och, tylko do Domu Marstenów, z˙ eby zabi´c wampira. Musz˛e si˛e s´pieszy´c, bo o szóstej mam obiad. Postanowiła pój´sc´ na skróty, przez las. Ostro˙znie przedostała si˛e na druga˛ stron˛e rozpadajacego ˛ si˛e kamiennego ogrodzenia, błogosławiac ˛ w duchu impuls, który kazał jej zało˙zy´c spodnie, zdecydowanie najlepszy strój dla pogromców wampirów. Jeszcze zanim na dobre zagł˛ebiła si˛e w las, kilka razy potkn˛eła si˛e o zdradliwe wykroty. W gł˛ebokim cieniu sosen było o kilka stopni chłodniej ni˙z na drodze, a tak˙ze zdecydowanie ciemniej. Ziemi˛e pokrywał gruby dywan uschni˛etych igieł, wysoko w gał˛eziach szumiał wiatr, a w pewnej chwili gdzie´s niedaleko rozległ si˛e raptowny szurgot, spowodowany gwałtowna˛ ucieczka˛ jakiego´s niewielkiego zwierz˛ecia. Susan u´swiadomiła sobie, z˙ e gdyby skr˛eciła w lewo i przeszła nie wi˛ecej ni˙z pół mili, znalazłaby si˛e przy kamiennym murze otaczajacym ˛ cmentarz na Wzgórzu Spokoju. Powoli pi˛eła si˛e w gór˛e, starajac ˛ si˛e porusza´c jak najciszej. W miar˛e zbli˙zania si˛e do szczytu wzniesienia, przez rzednac ˛ a˛ kurtyn˛e gał˛ezi dostrzegała coraz wi˛ecej szczegółów górujacego ˛ nad miasteczkiem budynku, czujac ˛ jednocze´snie rosnacy ˛ strach. Nie wiedziała, jaka jest jego przyczyna, i pod tym wzgl˛edem był 241
to strach bardzo podobny do tego, jaki czuła w domu Matta Burke’a. Była niemal w stu procentach pewna, z˙ e nikt jej nie słyszy; na jasnym niebie s´wieciło sło´nce, niemniej jednak jej barki uginały si˛e pod coraz wyra´zniejszym ci˛ez˙ arem pozbawionego wszelkich realnych powodów niepokoju. Miała wra˙zenie, z˙ e uczucie to wdziera si˛e do jej s´wiadomo´sci z jakiego´s najgł˛ebszego zakamarka mózgu, zwykle u´spionego i równie nieistotnego jak wyrostek robaczkowy. Znikn˛eła bezpowrotnie cała rado´sc´ pogodnego dnia, a wraz z nia˛ złudzenie uczestniczenia w jakiej´s niewinnej zabawie i przekonanie o posiadaniu konkretnego celu działania. Przed oczami zacz˛eły pojawia´c si˛e jej zapami˛etane sceny z horrorów, w których główna bohaterka wspina si˛e na pi˛etro po skrzypiacych ˛ schodach, z˙ eby sprawdzi´c, co tak bardzo przestraszyło stara˛ pania˛ Cobham, albo schodzi do pogra˙ ˛zonej w ciemno´sci piwnicy o kamiennych, wilgotnych s´cianach, a ona, spogladaj ˛ ac ˛ na ekran z dło´nmi zaci´sni˛etymi na ramieniu towarzyszacego ˛ jej chłopaka, my´sli: Co za idiotka! Ja bym nigdy nie zrobiła czego´s takiego! Oto jednak ze zdumieniem musiała stwierdzi´c, z˙ e jednak to robi, przekonujac ˛ si˛e jednocze´snie, jaki wyra´zny podział przebiega mi˛edzy ludzkim mózgiem a s´ródmózgowiem; mózg pcha do działania, cho´c jego sterujaca ˛ instynktem cz˛es´c´ , tak bardzo podobna kształtem i budowa˛ do mózgu aligatora, wysyła nieustajace ˛ ostrze˙zenia. Potrafi zmusza´c do działania tak długo, a˙z wreszcie drzwi na poddaszu otwieraja˛ si˛e, odsłaniajac ˛ kryjace ˛ si˛e za nimi potworno´sci, albo wzrok pada na skryty w najgł˛ebszym cieniu kat ˛ piwnicy, gdzie. . . P r z e s t a n´ ! Ogromnym wysiłkiem woli nakazała sobie przesta´c o tym my´sle´c i przekonała si˛e, z˙ e jest cała zlana potem. A wszystko to na widok zwykłego starego domu o pozamykanych okiennicach. Najwy˙zsza pora, z˙ eby´s wreszcie zmadrza˛ ła. Idziesz tam po to, z˙ eby si˛e troch˛e rozejrze´c, to wszystko. Gdyby´s stan˛eła na schodkach, w dole zobaczyłaby´s dach swojego domu. Na lito´sc´ boska,˛ co ci si˛e mo˙ze sta´c, kiedy masz w zasi˛egu wzroku swój własny dom? Mimo to schyliła si˛e i s´cisn˛eła mocniej w dłoni drewniany kołek, a kiedy zasłona z drzew jeszcze bardziej si˛e przerzedziła, zacz˛eła pełzna´ ˛c na czworakach. Trzy lub cztery minuty pó´zniej dotarła do ko´nca lasu, po którym mogła si˛e porusza´c nie zauwa˙zona. Ze swojej kryjówki za k˛epa˛ jałowców widziała zachodnia˛ fasad˛e budynku i k˛ep˛e ogołoconego z li´sci kapryfolium. Trawa była z˙ ółta, lecz nadal si˛egała do kolan. Nikt nie zadał sobie trudu, z˙ eby ja˛ skosi´c. Kiedy cisz˛e rozdarł nagle warkot silnika, serce podskoczyło jej niemal do gardła. Zdołała jako´s nad soba˛ zapanowa´c, wbijajac ˛ palce w ziemi˛e i przygryzajac ˛ dolna˛ warg˛e. W chwil˛e potem zza domu wyjechał tyłem stary czarny samochód, przystanał ˛ na krótko przed gankiem, a nast˛epnie ruszył droga˛ prowadzac ˛ a˛ w kierunku miasteczka. Zanim zniknał ˛ jej z oczu, zda˙ ˛zyła wyra´znie zobaczy´c siedza˛ cego za kierownica˛ m˛ez˙ czyzn˛e: wielka, łysa głowa, gł˛eboko osadzone oczy, a poni˙zej klapy i kołnierz ciemnego garnituru. Straker. Prawdopodobnie jechał po za242
kupy do sklepu Crossena. Przeniósłszy spojrzenie na budynek dostrzegła, z˙ e w wi˛ekszo´sci okiennic znajduja˛ si˛e spore szpary po wyłamanych lub zbutwiałych deszczułkach. W porzadku: ˛ podkradnie si˛e tam i zajrzy do s´rodka. Zapewne nie zobaczy nic oprócz wn˛etrza remontowanego domu — puszki z farbami, rolki tapet, drabiny i wiadra. Wszystko równie romantyczne i niesamowite jak mecz w telewizji. Mimo to strach nie ust˛epował. Nagle, w ułamku sekundy, zalał ja˛ wzburzona˛ fala,˛ wypełniajac ˛ usta smakiem roztopionej miedzi. Wiedziała, z˙ e kto´s jest za nia,˛ jeszcze zanim poczuła na ramieniu dotkni˛ecie r˛eki.
9 Z ka˙zda˛ chwila˛ robiło si˛e coraz ciemniej. Ben wstał ze składanego, drewnianego krzesła, podszedł do okna wychodzacego ˛ na trawnik rozciagaj ˛ acy ˛ si˛e za domem pogrzebowym i wyjrzał przez nie, lecz nie dostrzegł niczego szczególnego. Była za pi˛etna´scie siódma i wieczorne cienie stawały si˛e coraz dłu˙zsze. Mimo pó´znej pory roku trawa nadal pyszniła si˛e soczysta˛ zielenia; ˛ Ben przypuszczał, z˙ e zapobiegliwy przedsi˛ebiorca uczyni wszystko, z˙ eby pozostała taka a˙z do nadejs´cia pierwszych s´niegów, stanowiac ˛ u schyłku roku symbol wiecznie odradzaja˛ cego si˛e z˙ ycia. Ta my´sl wydała mu si˛e bardzo przygn˛ebiajaca, ˛ wi˛ec odwrócił si˛e od okna. — Szkoda, z˙ e nie wziałem ˛ papierosów — powiedział. — To trucizna — odparł Jimmy nie odrywajac ˛ wzroku od ekranu małego Sony. — Szczerze mówiac, ˛ ja te˙z tego z˙ ałuj˛e. Rzuciłem palenie, kiedy dziesi˛ec´ lat temu pojawiło si˛e na pudełkach to ostrze˙zenie ministra zdrowia, bo jako lekarzowi nie wypadało mi postapi´ ˛ c inaczej, ale kiedy id˛e na nocny dy˙zur, zawsze mam paczk˛e w kieszeni. — Przecie˙z powiedziałe´s, z˙ e nie palisz? — Nosz˛e je przy sobie z tego samego powodu, dla którego niektórzy alkoholicy zawsze trzymaja˛ na półce w kuchni pełna˛ butelk˛e whisky: z˙ eby c´ wiczy´c sił˛e woli. Ben spojrzał na s´cienny zegar: 18.47. Według sobotnio-niedzielnego wydania gazety zachód sło´nca miał nastapi´ ˛ c o 19.02. Jimmy doskonale sobie ze wszystkim poradził. Maury Green otworzył im drzwi w nie zapi˛etej czarnej kamizelce i s´nie˙znobiałej koszuli o rozpi˛etym kołnierzyku. Był raczej niskiego wzrostu, a malujacy ˛ si˛e na jego twarzy wyraz uprzejmego zainteresowania ustapił ˛ niemal natychmiast miejsca szerokiemu u´smiechowi. — Szalom, Jimmy! — wykrzyknał. ˛ — Jak to dobrze znowu ci˛e widzie´c! Co porabiałe´s przez tyle czasu? 243
— Starałem si˛e wymy´sli´c lekarstwo na katar — odparł Cody wyciagaj ˛ ac ˛ dło´n, która˛ Green natychmiast zamknał ˛ w z˙ elaznym u´scisku. — Chciałem ci przedstawi´c mego przyjaciela, Bena Mearsa. Maury ujał ˛ oburacz ˛ dło´n Bena. — Szalom, szalom. Przyjaciel Jimmy’ego jest tak˙ze. . . i tak dalej, i tak dalej. Wchod´zcie, prosz˛e. Zadzwoni˛e zaraz do Racheli i. . . — Nie trzeba — przerwał mu Jimmy. — Przyjechali´smy prosi´c ci˛e o przysług˛e. O du˙za˛ przysług˛e, z˙ eby od razu unikna´ ˛c wszelkich watpliwo´ ˛ sci. Green spowa˙zniał i utkwił spojrzenie skrytych za szkłami okularów oczu w twarzy Cody’ego. — Prosz˛e, prosz˛e: o powa˙zna˛ przysług˛e — powtórzył lekko sarkastycznym tonem. — A có˙z dla mnie takiego zrobiłe´s, nie liczac ˛ tego, z˙ e mój syn z˙ yje i wła´snie sko´nczył szkoł˛e z trzecia˛ lokata˛ w klasie? Co tylko chcesz, Jimmy. Jimmy zarumienił si˛e po uszy. — Na moim miejscu ka˙zdy postapiłby ˛ tak samo, Maury. — Nie mam zamiaru si˛e z toba˛ kłóci´c. Mów, o co chodzi. Sprawiacie wra˙zenie mocno zaniepokojonych. Mieli´scie jaki´s wypadek? — Nie, nic w tym rodzaju. Zaprowadził ich do małej kuchni usytuowanej na zapleczu kaplicy i zaparzył kaw˛e w starym, poobijanym dzbanku. — Czy Norbert przyjechał ju˙z po ciało pani Glick? — zapytał Jimmy. — Chyba z˙ artujesz — wzruszył ramionami Maury, stawiajac ˛ na stole cukier i s´mietank˛e. — Zjawi si˛e pewnie o jedenastej w nocy i b˛edzie strasznie zdziwiony, z˙ e mnie tu nie ma. — Westchnał ˛ z gł˛ebi piersi. — Biedna kobieta. Taka tragedia w rodzinie. W dodatku wyglada ˛ tak, Jakby tylko spała. Była twoja˛ pacjentka? ˛ — Nie — pokr˛ecił głowa˛ Jimmy — ale Ben i ja. . . Chcieliby´smy przy niej troch˛e posiedzie´c. Tutaj, dzi´s wieczorem, Green si˛egał wła´snie po dzbanek, lecz zamarł w pól ruchu. — Posiedzie´c? Chciałe´s powiedzie´c — zbada´c? — Nie, tylko posiedzie´c — powtórzył spokojnie Jimmy. ˙ — Zartujesz sobie ze mnie? — Spojrzał na nich uwa˙znie. — Nie, chyba nie. Do czego ci to potrzebne? — Przykro mi, ale nie mog˛e ci powiedzie´c, Maury. — Aha. — Nalał kaw˛e, usiadł z nimi przy stole i napił si˛e ze swojej fili˙zanki. — Niezbyt mocna. Bardzo smaczna. Była na co´s chora? Co´s zara´zliwego? Ben i Jimmy wymienili szybkie spojrzenia. — Co´s w tym rodzaju, ale niezupełnie — odparł wreszcie Jimmy. — I pewnie chciałby´s, z˙ ebym nikomu nic o tym nie gadał? — Wła´snie. — A je´sli akurat zjawi si˛e Norbert?
244
— Dam sobie z nim rad˛e. Powiem mu, z˙ e Reardon kazał mi sprawdzi´c, czy nie ma jakich´s s´ladów s´wiadczacych ˛ o przebytym zapaleniu mózgu. Green skinał ˛ głowa.˛ — Norbert nawet nie wie, jak sprawdza si˛e godzin˛e na zegarku, chyba z˙ e kto´s mu podpowie. — Wi˛ec jak b˛edzie, Maury? Zgadzasz si˛e? — Jasne, jasne. Wydawało mi si˛e, z˙ e mówiłe´s o jakiej´s powa˙znej przysłudze. — Ta jest powa˙zniejsza, ni˙z my´slisz. — Jak sko´ncz˛e t˛e kaw˛e, pojad˛e do domu zobaczy´c, jakie to okropie´nstwo przygotowała Rachela na niedzielny obiad. Tu macie klucze. Nie zapomnijcie zamkna´ ˛c drzwi, kiedy b˛edziecie wychodzi´c. Jimmy schował klucze do kieszeni. — Oczywi´scie. Wielkie dzi˛eki, Maury. — Nie ma o czym gada´c. To znaczy, w zamian za to t y mo˙zesz mi wy´swiadczy´c pewna˛ przysług˛e. — Jaka? ˛ — Zapisz wszystko, co powie pani Glick, z˙ eby mo˙zna było da´c to pó´zniej do prasy. Zarechotał z rozbawieniem, ale s´miech zamarł mu na ustach, kiedy zobaczył wyraz ich twarzy.
10 Za pi˛ec´ siódma. Ben poczuł, jak z wolna ogarnia go coraz wi˛eksze, napi˛ecie. — Przesta´n si˛e tak w´slepia´c w ten zegar — odezwał si˛e Jimmy. — Na pewno nie zacznie i´sc´ szybciej. Ben poruszył si˛e niepewnie. — Osobi´scie watpi˛ ˛ e, czy wampiry, o ile w ogóle istnieja,˛ budza˛ si˛e równo z zachodem sło´nca — dodał Jimmy. — Wtedy nigdy jeszcze nie jest zupełnie ciemno. Mimo to wstał i wyłaczył ˛ telewizor. Cisza opadła na pokój niczym gruby koc. Ciało Marjorie Glick spoczywało na trzycz˛es´ciowym stole z nierdzewnej stali, który mo˙zna było podnosi´c, opuszcza´c lub obraca´c pod dowolnym katem. ˛ Był bardzo podobny do stołów znajdujacych ˛ si˛e w szpitalnych salach porodowych. Natychmiast, kiedy tu weszli, Jimmy zsunał ˛ prze´scieradło i przeprowadził krótkie badanie. Pani Glick miała na sobie pikowana,˛ ciemnowi´sniowa˛ podomk˛e i zrobione na drutach kapcie, a na lewej łydce przyklejony kawałek plastra opatrunkowego, najprawdopodobniej skrywajacy ˛ jakie´s skaleczenie. Ben odwrócił wzrok, ale jaka´s przemo˙zna siła kazała mu ponownie spojrze´c na zwłoki. — I co my´slisz? — zapytał Jimmy’ego. 245
— Najbli˙zsze trzy godziny wszystko nam wyja´snia,˛ wi˛ec na razie nie mam najmniejszego zamiaru si˛e deklarowa´c, ale musz˛e stwierdzi´c, z˙ e jej stan zadziwiajaco ˛ przypomina ten, w jakim był Ryerson — z˙ adnego sinienia i ani s´ladu jakiegokolwiek st˛ez˙ enia po´smiertnego. — Po czym nakrył ciało prze´scieradłem i nie odezwał si˛e ju˙z ani słowem. 19.02. — Gdzie masz swój krzy˙z? — zapytał nagle Jimmy. Ben drgnał ˛ nerwowo. — Krzy˙z? Jezus, Maria, nie wziałem ˛ go! — Wida´c, z˙ e nigdy nie byłe´s harcerzem — powiedział Jimmy, otwierajac ˛ swoja˛ lekarska˛ torb˛e. — Ja zawsze jestem na wszystko przygotowany. Wyjał ˛ dwa drewienka do bada´n laryngologicznych, zdarł z nich ochronny celofan, zło˙zył je na krzy˙z i owinał ˛ plastrem. — Pobłogosław go — powiedział, podajac ˛ krzy˙z Benowi. — Co? Nie potrafi˛e. . . Nie wiem, jak to si˛e robi. — Wi˛ec co´s wymy´sl — odparł Jimmy z powa˙zna,˛ skupiona˛ twarza.˛ — Jeste´s pisarzem, wi˛ec mo˙zesz tak˙ze zosta´c na chwil˛e ksi˛edzem. Po´spiesz si˛e, na lito´sc´ boska.˛ Nie czujesz, z˙ e zaraz co´s si˛e stanie? Ben czuł. Co´s zbierało si˛e w fioletowym mroku, co´s niewidzialnego, ale ci˛ez˙ kiego i naładowanego olbrzymia˛ energia.˛ Poczuł, z˙ e ma zupełnie sucho w gardle i musiał zwil˙zy´c j˛ezykiem usta, zanim zdołał cokolwiek powiedzie´c. ´ etego — zaczał, — W imi˛e Ojca, Syna i Ducha Swi˛ ˛ a potem, tkni˛ety nagła˛ my´sla,˛ dodał: - I w imi˛e Przenaj´swi˛etszej Marii Panny. Panie, pobłogosław ten krzy˙z i. . . i. . . Nagle popłyn˛eły z jego ust słowa spokojne, pewne i wła´sciwe. — Pan jest moim pasterzem, nie brak mi niczego. Pozwala mi le˙ze´c na zielonych pastwiskach. Prowadzi mnie nad wody, gdzie mog˛e odpocza´ ˛c; orze´zwia moja˛ dusz˛e. . . Do jego głosu dołaczył ˛ s´piewny głos Jimmy’ego: — Wiedzie mnie po wła´sciwych s´cie˙zkach przez wzglad ˛ na swoje imi˛e. Chocia˙zbym wszedł w mroczna˛ dolin˛e s´mierci, zła si˛e nie ul˛ekn˛e. . . Ben ze zdumieniem stwierdził, z˙ e prawie nie mo˙ze oddycha´c, z˙ e całe jego ciało pokryło si˛e g˛esia˛ skórka,˛ a krótkie włosy na karku zacz˛eły go potwornie sw˛edzie´c, jakby zamieniły si˛e w drobne, dokuczliwe haczyki. — Twój kij i Twoja laska sa˛ tym, co mnie pociesza. Stół dla mnie zastawiasz wobec mych przeciwników; namaszczasz mi głow˛e olejkiem; mój kielich jest przeobfity. Tak, dobro´c i łaska pójda˛ w s´lad za. . . Prze´scieradło okrywajace ˛ ciało Marjorie Glick nagle wyra´znie zadr˙zało, a w chwil˛e potem wysun˛eła si˛e spod niego r˛eka i zacz˛eła maca´c niepewnie w powietrzu, kurczowo zaciskajac ˛ i rozprostowujac ˛ palce. — Bo˙ze, czy ja naprawd˛e to widz˛e? — wyszeptał Jimmy. Pobladł tak bardzo, z˙ e pokrywajace ˛ jego twarz piegi stały si˛e nagle równie wyra´zne, jak muszki 246
rozbry´zni˛ete na przedniej szybie samochodu. — . . . mna˛ przez wszystkie dni mego z˙ ycia — doko´nczył Ben. — Jimmy, spójrz na krzy˙z. Krzy˙z emanował wyra´znym, intensywnym blaskiem. W ciszy rozległ si˛e powolny, zachrypni˛ety głos, równie ostry jak fragmenty rozbitej porcelany. — Danny? Ben poczuł, jak j˛ezyk przywiera mu do podniebienia. Ciało nakryte prze´scieradłem usiadło. W pomieszczeniu nagle zaroiło si˛e od ruchomych, zagadkowych cieni. — Danny? Gdzie jeste´s, kochanie? Prze´scieradło zsun˛eło si˛e z głowy. W półmroku twarz Marjorie Glick przypominała promieniujace ˛ bladym, ksi˛ez˙ ycowym s´wiatłem koło naznaczone czarnymi dziurami oczu. Dostrzegła ich niemal natychmiast i jej usta wykrzywiły si˛e w ohydnym, drapie˙znym grymasie. Niknacy ˛ odblask dnia padł na długie, ostre z˛eby. Zsun˛eła nogi poza kraw˛ed´z stołu; jeden z kapci spadł na podłog˛e, ale nie zwróciła na to uwagi. — Sied´z tam! — rozkazał jej Jimmy. — Nie ruszaj si˛e! W odpowiedzi wydała ponury j˛ek, podobny do skamlenia psa, opu´sciła stopy na podłog˛e, wstała i chwiejnym krokiem ruszyła w ich kierunku. Ben z najwy˙zszym trudem oderwał spojrzenie od jej gł˛eboko zapadni˛etych oczu. Przypominały czarne, zakrwawione galaktyki. Odczuwało si˛e potrzeb˛e, z˙ eby w nie skoczy´c i utona´ ˛c. — Nie patrz jej w twarz! — ostrzegł Jimmy’ego. Odruchowo cofali si˛e przed nia,˛ pozwalajac ˛ si˛e spycha´c w kierunku waskiego ˛ korytarza, prowadzacego ˛ do schodów. — Spróbuj krzy˙za, Ben. Omal nie zapomniał, z˙ e go ma. Teraz wyciagn ˛ ał ˛ go przed siebie, a krzy˙z rozbłysnał ˛ blaskiem jeszcze bardziej intensywnym ni˙z do tej pory, zmuszajac ˛ ich do zmru˙zenia oczu. Pani Glick zasyczała gło´sno i raptownie zasłoniła dło´nmi twarz, której rysy wydawały si˛e dr˙ze´c i wi´c niczym gniazdo w˛ez˙ y. Stan˛eła, a po chwili zatoczyła si˛e krok w tył. — Mamy ja! ˛ — ryknał ˛ Jimmy. Ben ruszył naprzód, s´ciskajac ˛ w wyprostowanej r˛ece s´wiecacy ˛ krzy˙z. Marjorie Glick usiłowała dosi˛egna´ ˛c go zakrzywiona˛ szponiasto dłonia,˛ lecz Ben uchylił si˛e i gwałtownie zbli˙zył go do jej twarzy; z gardła kobiety wydobył si˛e przera´zliwy skowyt. Dla Bena wszystkie nast˛epne wydarzenia miały jednolita,˛ szkarłatna˛ barw˛e koszmaru. Cho´c czekały go jeszcze bardziej przera˙zajace ˛ prze˙zycia, to w ciagu ˛ kilku najbli˙zszych nocy w swoich snach widział wyłacznie ˛ Marjorie Glick cofajac ˛ a˛ si˛e z wyszczerzonymi z˛ebami w kierunku metalowego stołu, koło którego le˙zało zmi˛ete prze´scieradło i porzucony kape´c. 247
Cofała si˛e niech˛etnie, spogladaj ˛ ac ˛ to na znienawidzony krzy˙z, to na odkryta˛ szyj˛e Bena. Wydawane przez nia˛ syczace ˛ i charczace ˛ d´zwi˛eki nie miały w sobie nic ludzkiego, a jej powolny odwrót upodabniał ja˛ do czego´s w rodzaju ogromnego, niezdarnego owada. Gdyby nie ten krzy˙z, pomy´slał Ben, rzuciłaby si˛e na mnie, rozdarła mi gardło i chłeptałaby chciwie moja˛ krew niczym człowiek, który przebył bez picia cała˛ pustyni˛e. Kapałaby ˛ si˛e w niej. Jimmy usiłował zaj´sc´ ja˛ z boku, lecz ona nie zwracała na niego uwagi. Jej oczy były utkwione wyłacznie ˛ w Benie, czarne, wypełnione nienawi´scia.˛ . . i strachem. Jimmy okra˙ ˛zył stół i w chwili, gdy odwróciła si˛e do niego plecami, rzucił si˛e na nia˛ od tyłu, chwytajac ˛ ja˛ kurczowo za szyj˛e. Kobieta zaskrzeczała przera´zliwie i szarpn˛eła si˛e z ogromna˛ siła.˛ Ben zda˙ ˛zył dostrzec, jak paznokcie Jimmy’ego wbijaja˛ si˛e w jej skór˛e, a nast˛epnie odrywaja˛ kawał ciała; rana była sucha niczym pozbawione warg usta. W nast˛epnym ułamku sekundy Marjorie Glick strzasn˛ ˛ eła z siebie napastnika, odrzucajac ˛ go w przeciwny koniec pokoju. Jimmy wyladował ˛ z łoskotem na podłodze, stracaj ˛ ac ˛ ze stojaka przeno´sny telewizor Maury’ego Greena. W mgnieniu oka znalazła si˛e przy nim, poruszajac ˛ si˛e z oszałamiajac ˛ a˛ pr˛edko´scia˛ zda˙ ˛zajacego ˛ ku zdobyczy pajaka. ˛ Oczy Bena zarejestrowały nast˛epujace ˛ błyskawicznie jeden po drugim obrazy: skok, dłonie rozrywaj ˛ ace ˛ kołnierzyk koszuli, przechylona˛ głow˛e, szeroko otwarte usta z błyszczacymi ˛ z˛ebami, gwałtowne ukaszenie. ˛ W pomieszczeniu rozległ si˛e okropny krzyk człowieka, który wie, z˙ e ju˙z za pó´zno na wszelki ratunek. Ben rzucił si˛e na nia,˛ potykajac ˛ o rozwleczone po podłodze szczatki ˛ telewizora. Słyszał jej chrapliwy oddech, a przede wszystkim obrzydliwy, wstr˛etny odgłos ssacych ˛ łapczywie warg. Chwycił ja˛ za kołnierz podomki i szarpnał ˛ w gór˛e, zapominajac ˛ na moment ´ o krzy˙zu. Głowa kobiety odwróciła si˛e z zastraszajac ˛ a˛ szybko´scia.˛ Zrenice jej oczu były szerokie i błyszczace, ˛ a wargi i usta umazane krwia,˛ niemal zupełnie czarna˛ w panujacym ˛ w pomieszczeniu półmroku. Oddech, który poczuł na swojej twarzy, cuchnał ˛ rozkopanymi grobami. Jakby na zwolnionym filmie dostrzegł j˛ezyk, przesuwajacy ˛ si˛e po sterczacych ˛ l´sniacych ˛ z˛ebach. W chwili, gdy z potworna˛ siła˛ pociagn˛ ˛ eła go w swoja˛ stron˛e, rozpaczliwym gestem wyciagn ˛ ał ˛ przed siebie krzy˙z. Dwa sklejone plastrem drewienka zetkn˛eły si˛e z jej ciałem tu˙z pod broda,˛ lecz Ben czuł, z˙ e jego r˛eka przesuwa si˛e coraz wy˙zej, nie natrafiajac ˛ na z˙ aden opór. Na moment o´slepł, pora˙zony jakim´s czarnym blaskiem, którego z´ ródła nie potrafił zlokalizowa´c, a w jego nozdrza uderzył goracy ˛ smród przypiekanego ciała. Tym razem jej wrzask był pełen nieopisanego przera˙zenia. Ben bardziej wyczuł, ni˙z zobaczył, z˙ e kobieta rzuciła si˛e do tyłu, potkn˛eła o rozbity telewizor i run˛eła na podłog˛e, próbujac ˛ wyciagni˛ ˛ eta˛ r˛eka˛ 248
złagodzi´c impet upadku. Niemal natychmiast z jaka´ ˛s wilcza˛ zwinno´scia˛ znalazła si˛e znowu na nogach, wpatrujac ˛ si˛e w niego oczami wypełnionymi bólem, ale i szale´nczym głodem. Skóra na jej dolnej szcz˛ece była czarna i unosił si˛e z niej cuchnacy ˛ dym. — Chod´z tu, suko! — wydyszał z trudem. — No, chod´z! Zasłaniajac ˛ si˛e trzymanym w wyprostowanej r˛ece krzy˙zem, zmusił ja˛ do cofni˛ecia si˛e w przeciwległy kat ˛ pomieszczenia. Miał zamiar unieruchomi´c ja˛ tam i przycisna´ ˛c jej krzy˙z do czoła. Kiedy ju˙z wydawało mu si˛e, z˙ e lada chwila b˛edzie mógł tego dokona´c, z jej gardła wydobył si˛e przera´zliwy, skrzypiacy ˛ chichot, przypominajacy ˛ odgłos, jaki mo˙zna uzyska´c skrobiac ˛ ostrym widelcem po porcelanowym talerzu. Nawet teraz si˛e s´miej˛e! Nawet teraz jestem silniejsza od ciebie! Jej ciało nagle stało si˛e zupełnie przezroczyste. Jeszcze przez sekund˛e miał wra˙zenie, z˙ e widzi ja˛ ciagle ˛ przed soba,˛ s´miejac ˛ a˛ mu si˛e szyderczo w twarz, a potem rozproszony blask ulicznej latarni padał ju˙z tylko na pusta˛ s´cian˛e, jego system nerwowy za´s napi˛ety do granic wytrzymało´sci przesłał mu niejasna,˛ mało wyra´zna˛ informacj˛e, z której wynikało, z˙ e ohydna posta´c wtopiła si˛e w mikroskopijne szczeliny w murze niczym rzadki dym, rozchodzacy ˛ si˛e błyskawicznie w powietrzu. Marjorie Glick znikn˛eła. Jimmy nadal krzyczał.
11 Ben właczył ˛ jarzeniówki zainstalowane pod sufitem i ruszył w jego stron˛e, lecz Jimmy ju˙z podniósł si˛e z podłogi, przyciskajac ˛ palce do szyi. Po dłoniach ciekły mu szkarłatne stru˙zki krwi. — Ugryzła mnie! — zawodził. — Bo˙ze, ona mnie ugryzła! Ben podszedł do niego, chcac ˛ go obja´ ˛c, ale Jimmy odepchnał ˛ go, toczac ˛ dokoła przera˙zonym spojrzeniem. — Nie dotykaj mnie! Jestem nieczysty. — Jimmy. . . — Daj mi moja˛ torb˛e. Bo˙ze, Ben, ja to czuj˛e! Czuj˛e, z˙ e to we mnie jest! Jezu Chryste, daj mi pr˛edzej torb˛e! Le˙zała w kacie ˛ pokoju. Ben podniósł ja˛ z podłogi, a Jimmy wyrwał z r˛eki i poło˙zył na pustym teraz stole. Jego pokryta potem twarz miała sinoblady, trupi kolor. Z rany na szyi wydobywał si˛e pulsujacy ˛ strumyk krwi. Usiadł na stole obok torby, otworzył ja˛ i oddychajac ˛ gło´sno przez na pół otwarte usta, zaczał ˛ w niej goraczkowo ˛ grzeba´c. — Ugryzła mnie. . . — wymamrotał pod nosem. — Te usta. . . Bo˙ze, te ohydne usta. . . 249
Wreszcie udało mu si˛e wydoby´c buteleczk˛e ze s´rodkiem dezynfekujacym. ˛ Jednym ruchem zerwał z niej zakr˛etk˛e, a nast˛epnie przechylił głow˛e i wylał na szyj˛e niemal cała˛ zawarto´sc´ naczynia. Wymieszana z bezbarwnym płynem krew pociekła na jego ubranie, stół i podłog˛e. Jimmy zacisnał ˛ powieki i krzyknał ˛ z bólu, ale dło´n, w której s´ciskał buteleczk˛e, nawet nie zadr˙zała. — Jimmy, co mog˛e. . . — Za chwil˛e — wy st˛ekał. — Poczekaj troch˛e. Zdaje si˛e, z˙ e ju˙z lepiej. Poczekaj. . . . Rzucił butelk˛e, która roztrzaskała si˛e na podłodze. Rana była teraz zupełnie czysta i Ben dostrzegł, z˙ e składaja˛ si˛e na nia˛ dwa ukłucia, umiejscowione w pobli˙zu z˙ yły szyjnej; jedno z nich było paskudnie rozszarpane. Jimmy wyjał ˛ z torby strzykawk˛e i jaka´ ˛s ampułk˛e. Zdarł z igły ochronna˛ warstw˛e plastiku i wbił ja˛ w gumowa˛ membran˛e. R˛ece tak mu si˛e trz˛esły, z˙ e udało mu si˛e to zrobi´c dopiero za drugim razem. Kiedy strzykawka była pełna, podał ja˛ Benowi. — Przeciwt˛ez˙ cowy — powiedział. — Tutaj. — Wyciagn ˛ ał ˛ r˛ek˛e, wskazujac ˛ ruchem głowy na pach˛e. — Jimmy, to ci˛e zwali z nóg. . . — Nie bój si˛e. Zrób to, pr˛edko. Ben wział ˛ strzykawk˛e i spojrzał mu pytajaco ˛ w oczy. Jimmy skinał ˛ głowa,˛ wi˛ec zacisnał ˛ z˛eby i wbił igł˛e. Ciało Jimmy’ego wypr˛ez˙ yło si˛e niczym stalowa spr˛ez˙ yna. Przez chwil˛e przypominał pełna˛ ekspresji rze´zb˛e, z wyra´znie zaznaczonymi wszystkimi pasemkami mi˛es´ni, a potem stopniowo zaczał ˛ si˛e odpr˛ez˙ a´c. Ben dostrzegł, z˙ e na jego twarzy oprócz grubych kropli potu pojawiły si˛e tak˙ze łzy. — Dotknij mnie krzy˙zem — wyszeptał. — Je˙zeli nadal jestem nieczysty, to. . . to co´s si˛e stanie. — Jeste´s pewien? — Tak. Kiedy ja˛ ze mnie zgoniłe´s, chciałem wsta´c i ci pomóc, ale spojrzałem na krzy˙z. . . i o mało nie zwymiotowałem. Tak było, Bóg mi s´wiadkiem. ˙ Ben przyło˙zył mu krzy˙z do policzka. Zadnej reakcji. Tajemniczy blask zniknał, ˛ jakby go nigdy nie było. — W porzadku ˛ — westchnał ˛ Jimmy. — To chyba wszystko, co mo˙zemy zrobi´c. — Poszperał jeszcze raz w torbie, wydobył dwie pastylki i wsadził je do ust. ´ — Srodek znieczulajacy ˛ — wyja´snił. — Wspaniały wynalazek. Dzi˛eki Bogu, z˙ e poszedłem do klozetu, zanim. . . zanim to si˛e zdarzyło. Chyba si˛e zlałem, ale nie było tego wi˛ecej ni˙z sze´sc´ kropli. Mógłby´s zabanda˙zowa´c mi szyj˛e? — Chyba tak. Jimmy wr˛eczył mu gaz˛e, plaster i chirurgiczne no˙zyczki. Kiedy Ben nachylił si˛e nad rana,˛ dostrzegł, z˙ e jej brzegi maja˛ brzydki, krwistosiny kolor. Jimmy drgnał, ˛ kiedy opatrunek dotknał ˛ poszarpanej tkanki. 250
— Z poczatku ˛ my´slałem, z˙ e zwariuj˛e — powiedział. — Dotkni˛ecie jej warg. . . Ukaszenie. ˛ . . A potem, kiedy zacz˛eła ssa´c, było mi dobrze, rozumiesz? To wła´snie jest najgorsze. Nie uwierzysz, ale miałem autentyczny wzwód. Gdyby´s jej nie odciagn ˛ ał, ˛ pewnie pozwoliłbym. . . pozwoliłbym, z˙ eby. . . — To ju˙z niewa˙zne, Jimmy. — Jest jeszcze jedna rzecz, która˛ musz˛e zrobi´c, cho´c mi si˛e to wcale nie podoba. — To znaczy? — Mo˙zesz na mnie spojrze´c? Ben wła´snie uporał si˛e z opatrunkiem i cofnał ˛ o pół kroku. — O co. . . Jimmy trzasnał ˛ go zaci´sni˛eta˛ pi˛es´cia˛ w szcz˛ek˛e. Ben zatoczył si˛e wstecz i usiadł z rozmachem na podłodze. Kiedy sprzed jego oczu znikn˛eły wirujace, ˛ kolorowe koła, spostrzegł, z˙ e Jimmy schodzi ostro˙znie ze stołu i rusza w jego kierunku. To wła´snie nazywa si˛e niespodziewanym zako´nczeniem, pomy´slał rozpaczliwie, macajac ˛ na o´slep wokół siebie w poszukiwaniu krzy˙za. Ty durniu, ty cholerny, naiwny durniu. . . — Nic ci si˛e nie stało? — zapytał Jimmy. — Przepraszam, ale jest znacznie łatwiej, je´sli zrobi si˛e to znienacka. — Do diabła, co ty. . . Jimmy usiadł obok niego na podłodze. — Oto historia, jaka˛ b˛edziemy wszystkim opowiada´c — powiedział. — Nie nale˙zy do najbardziej wymy´slnych, ale jestem pewien, z˙ e Maury Green ja˛ potwierdzi. Dzi˛eki niej b˛ed˛e mógł w dalszym ciagu ˛ wykonywa´c swój zawód i nie trafimy do ciupy ani do czubków. Najwa˙zniejsze jest to, z˙ eby´smy zostali na wolno´sci i mogli walczy´c z. . . tymi istotami. Rozumiesz, do czego zmierzam? — Chyba tak — odparł Ben, dotykajac ˛ delikatnie szcz˛eki. Po lewej stronie czuł wyra´zne zgrubienie, powi˛ekszajace ˛ si˛e z ka˙zda˛ chwila.˛ — Kiedy byłem zaj˛ety badaniem pani Glick, kto´s wtargnał ˛ do s´rodka, znokautował ci˛e, a nast˛epnie wykorzystał mnie w roli worka treningowego — mówił dalej Jimmy. — Kiedy wzi˛eli´smy si˛e za bary, ugryzł mnie, z˙ eby si˛e uwolni´c. To wszystko, co pami˛etamy. Wszystko, rozumiesz? Ben skinał ˛ głowa.˛ — Facet miał na sobie ciemny, nieprzemakalny płaszcz, mo˙ze granatowy, a mo˙ze zielony i szara˛ albo zielona˛ czapk˛e. Nic wi˛ecej nie zda˙ ˛zyłe´s zauwa˙zy´c, jasne? — Czy nie my´slałe´s nigdy o tym, z˙ eby powiesi´c dyplom na s´cianie i wzia´ ˛c si˛e za pisanie ksia˙ ˛zek? — Moja wyobra´znia działa wyłacznie ˛ wtedy, kiedy trz˛esa˛ mi si˛e portki — odparł z u´smiechem Jimmy. — Zapami˛etałe´s, co masz mówi´c?
251
— Tak. Moim zdaniem ta historyjka wcale nie jest taka zła. To przecie˙z nie pierwsze ciało, które ostatnio znikn˛eło w tajemniczych okoliczno´sciach. — Mam nadziej˛e, z˙ e oni te˙z tak pomy´sla,˛ ale szeryf okr˛egowy ma wi˛ecej oleju w głowie, ni˙z Parkins Gillespie kiedykolwiek widział na półce w sklepie. Musimy by´c bardzo ostro˙zni. Postaraj si˛e nie przekoloryzowa´c. — My´slisz, z˙ e kto´s mo˙ze dopatrzy´c si˛e jakiego´s zwiazku? ˛ Jimmy potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ — Nie ma na to najmniejszej szansy. B˛edziemy musieli sami sobie radzi´c. I nie zapominaj, z˙ e od tej chwili jeste´smy przest˛epcami. Zaraz potem zadzwonił do Maury’ego Greena, a nast˛epnie do szeryfa okr˛egowego Homera McCaslina.
12 Ben wrócił do pensjonatu mniej wi˛ecej pi˛etna´scie minut po północy i zaparzył sobie kaw˛e w opustoszałej kuchni, a nast˛epnie popijajac ˛ ja˛ wolno przypominał sobie z najdrobniejszymi szczegółami wszystkie wydarzenia minionego wieczoru, jak człowiek, który o mało nie runał ˛ w przepa´sc´ z wysokiego urwiska. Szeryf okr˛egowy okazał si˛e wysokim, łysiejacym ˛ m˛ez˙ czyzna,˛ który ani na chwil˛e nie przestawał z˙ u´c tytoniu. Poruszał si˛e powoli, lecz jego oczy sprawiały wra˙zenie niezmiernie spostrzegawczych. Z tylnej kieszeni spodni wyciagn ˛ ał ˛ olbrzymich rozmiarów notes, umocowany do długiego ła´ncuszka, a spod zielonej, wełnianej kamizelki staromodne wieczne pióro. Podczas kiedy przesłuchiwał Bena i Jimmy’ego, jego dwaj zast˛epcy zajmowali si˛e poszukiwaniem odcisków palców i robieniem zdj˛ec´ . Maury Green stał skromnie z boku, od czasu do czasu rzucajac ˛ na Jimmy’ego zdumione spojrzenia. Co sprowadziło ich do domu pogrzebowego Greena? Jimmy wział ˛ to pytanie na siebie, wygłaszajac ˛ krótki odczyt na temat zapalenia mózgu. Czy doktor Reardon wie o tym? Nie, raczej nie. Wydawało im si˛e, z˙ e lepiej zbada´c to najpierw po cichu, zanim zdecyduja˛ si˛e podzieli´c z kim´s swymi podejrzeniami. Doktor Reardon był znany ze swego, powiedzmy, niezdecydowania. Co z tym zapaleniem? Miała je czy nie? Prawie na pewno nie. Jimmy sko´nczył badanie w chwili, kiedy wtargnał ˛ ten człowiek w płaszczu przeciwdeszczowym. Co prawda, nie mo˙ze jednoznacznie stwierdzi´c, na co umarła ta kobieta, ale z cała˛ pewno´scia˛ nie na zapalenie mózgu. Czy moga˛ opisa´c faceta? Powtórzyli szeryfowi to, co wcze´sniej ustalili. Ben z własnej inicjatywy dodał jeszcze par˛e brazowych ˛ butów na grubej podeszwie, z˙ eby ich relacje nie brzmiały tak, jakby były odczytywane z jednej kartki. 252
McCaslin zadał jeszcze kilka pyta´n i Ben zaczał ˛ ju˙z przypuszcza´c, z˙ e wywina˛ si˛e z tego bez szwanku, kiedy szeryf niespodziewanie zwrócił si˛e ponownie do niego. — A co pan tu robi, panie Mears? Przecie˙z nie jest pan lekarzem, prawda? Bystre oczy spogladały ˛ na niego dobrodusznie. Jimmy otworzył ju˙z usta, z˙ eby co´s powiedzie´c, ale McCaslin powstrzymał go ruchem dłoni. Je˙zeli szeryf oczekiwał, z˙ e to zadane znienacka pytanie zmusi Bena do okazania niepokoju lub zmieszania, to spotkał go srogi zawód. Ben miał zbyt s´wie˙zo w pami˛eci niedawne prze˙zycia, z˙ eby zareagowa´c w jaki´s wyra´zny sposób. W kontek´scie tego, co przeszedł kilkadziesiat ˛ minut wcze´sniej, mo˙zliwo´sc´ przychwycenia na kłamstwie nie zrobiła na nim niemal z˙ adnego wra˙zenia. — Owszem, nie jestem lekarzem, tylko pisarzem. Pisz˛e ksia˙ ˛zki. Jedna˛ z głównych postaci w tej, nad która˛ obecnie pracuj˛e, jest syn wła´sciciela domu pogrzebowego. Skorzystałem z okazji i przyjechałem z Jimmym, z˙ eby pozna´c troch˛e realiów. Nie pytałem go, co chce tutaj robi´c, bo sam mi powiedział, z˙ e wolałby o tym nie mówi´c. — Potarł szcz˛ek˛e, na której zda˙ ˛zył ju˙z wykwitna´ ˛c okazały siniak. — Szczerze mówiac, ˛ nie spodziewałem si˛e niczego w tym rodzaju. McCaslin nie wydawał si˛e ani zadowolony, ani rozczarowany. — Ja my´sl˛e. To zdaje si˛e pan napisał Córk˛e Conwaya? — Owszem. — Moja z˙ ona czytała fragment w jakim´s kobiecym pi´smie, zdaje si˛e, z˙ e w Cosmopolitan. Ryczała ze s´miechu. Ja te˙z to przeczytałem, ale nie widziałem nic s´miesznego w na´cpanej nastolatce. — Mnie równie˙z wcale to nie s´mieszyło — powiedział Ben, patrzac ˛ szeryfowi prosto w oczy. — Ta nowa ksia˙ ˛zka, która˛ pan pisze, ma by´c o Salem? — Tak. — Mo˙ze powinien pan najpierw da´c ja˛ do przeczytania Greenowi — zasugerował McCaslin. — Powie panu, jak wyszły fragmenty z synem wła´sciciela domu pogrzebowego. — Jeszcze ich nie zaczałem ˛ — odparł Ben. — Zawsze najpierw zbieram materiały. To bardzo pomaga w pracy. McCaslin potrzasn ˛ ał ˛ z zastanowieniem głowa.˛ — Wiecie, ta wasza historyjka przypomina mi jaka´ ˛s marna˛ ksia˙ ˛zczyn˛e o Fu Manchu. Tajemniczy facet włazi przez zamkni˛ete drzwi, rozkłada na podłodze dwóch silnych m˛ez˙ czyzn i ucieka z ciałem jakiej´s biednej kobiety, która zmarła nie bardzo wiadomo na co. — Posłuchaj, Homer. . . — zaczał ˛ Jimmy. — Nie mów do mnie Homer — przerwał mu McCaslin. — Nie podoba mi si˛e to imi˛e, podobnie jak cała ta historia. Zapalenie mózgu jest zara´zliwe, zgadza si˛e? — Tak — przyznał ze znu˙zeniem w głosie Jimmy. — A mimo to przywiozłe´s ze soba˛ tego pisarza? Wiedzac, ˛ z˙ e mo˙ze to złapa´c? 253
Jimmy wzruszył ramionami, usiłujac ˛ sprawi´c wra˙zenie lekko zirytowanego. — Ja nie kwestionuj˛e pa´nskich zawodowych umiej˛etno´sci, szeryfie, wi˛ec pan musi zaufa´c moim. Wirusy powodujace ˛ zapalenie mózgu rozprzestrzeniaja˛ si˛e jedynie za po´srednictwem układu krwiono´snego, tote˙z miałem prawo przypuszcza´c, z˙ e wizyta tutaj nie wia˙ ˛ze si˛e z z˙ adnym ryzykiem. Szczerze mówiac ˛ wolałbym, z˙ eby zaczał ˛ pan szuka´c tego, kto zabrał ciało pani Glick, nawet gdyby miało si˛e okaza´c, z˙ e to rzeczywi´scie Fu Manchu. Chyba z˙ e rozmowa z nami sprawia panu po prostu tak du˙za˛ przyjemno´sc´ . . . Poka´zny brzuch szeryfa uniósł si˛e w gł˛ebokim westchnieniu; McCaslin zamknał ˛ notes i wepchnał ˛ go z powrotem do tylnej kieszeni. — Nie bój si˛e, Jimmy, roze´slemy informacj˛e. Watpi˛ ˛ e, czy to cokolwiek da, chyba z˙ e ptaszek znowu wyleci z lasu, a ja w to nie wierz˛e, bo moim zdaniem nikogo takiego po prostu nie było. Jimmy spojrzał na niego z uniesionymi pytajaco ˛ brwiami. — Obydwaj kłamiecie — wyja´snił cierpliwie szeryf. — Ja to wiem, wiedza˛ moi zast˛epcy, wie o tym nawet poczciwy Maury. Nie mam poj˛ecia, czy kłamiecie od poczatku ˛ do ko´nca, czy tylko troch˛e, ale zdaj˛e sobie doskonale spraw˛e z tego, z˙ e dopóki który´s z was si˛e nie wygada, nie b˛ed˛e wam mógł niczego udowodni´c. Mógłbym wsadzi´c was do paki, ale niestety macie prawo wezwa´c prawnika, a nawet najmarniejszy adwokacina wyciagn ˛ ałby ˛ was w ciagu ˛ pi˛eciu minut, bo nie mam na was nic oprócz mojego prywatnego Podejrzenia O Jaka´ ˛s Cholerna˛ Machloj˛e. W dodatku przypuszczam, z˙ e wasi prawnicy nie sa˛ marnymi adwokacinami, zgadza si˛e? — Zgadza — potwierdził Jimmy. — Mimo to i tak bym was wsadził, cho´cby po to, z˙ eby zrobi´c wam na zło´sc´ , gdyby nie przeczucie, z˙ e cho´c ł˙zecie, a˙z si˛e kurzy, to nie zrobili´scie nic złego. — Kopnał ˛ ze zło´scia˛ pedał stojacego ˛ przy metalowym stole kubła na s´mieci. Blaszana pokrywa odskoczyła z trzaskiem, a szeryf splunał ˛ do s´rodka brazow ˛ a˛ od tytoniu s´lina.˛ Maury Green podskoczył nerwowo. — Czy kto´s z was chciałby zmieni´c swoje zeznania? — zapytał bez s´ladu prowincjonalnego akcentu. — To powa˙zna sprawa. W ostatnim czasie w Salem mieli´smy cztery zgony i wszystkie cztery ciała znikn˛eły bez s´ladu. Chc˛e wiedzie´c, co si˛e wła´sciwie dzieje. — Powiedzieli´smy wszystko, co wiemy — o´swiadczył spokojnie, lecz stanowczo Jimmy i spojrzał na McCaslina. — Nie mo˙zemy doda´c nic wi˛ecej. Szeryf przez chwil˛e przygladał ˛ im si˛e spod zmru˙zonych powiek. — Obydwaj robicie ze strachu w portki — o´swiadczył wreszcie. — Wyglada˛ cie dokładnie tak samo jak chłopcy w Korei, kiedy wracali z linii frontu. Zast˛epcy przerwali swoja˛ prac˛e i spogladali ˛ na nich w milczeniu. Ani Ben, ani Jimmy nie odezwali si˛e ani słowem. McCaslin westchnał ˛ po raz kolejny.
254
— Dobra, zabierajcie si˛e stad. ˛ Jutro o dziesiatej ˛ rano macie by´c w moim biurze, z˙ eby podpisa´c zeznania. Je´sli si˛e nie stawicie, wy´sl˛e po was radiowóz. — Nie b˛edzie pan musiał — odparł Ben. McCaslin obrzucił go ponurym spojrzeniem i potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ — Powinien pan pisa´c inne ksia˙ ˛zki, panie Mears. Takie, jak te z Travisem McGee. Tam naprawd˛e jest co poczyta´c.
13 Ben wstał, opłukał pod kranem fili˙zank˛e i zatrzymał si˛e przy oknie, spogla˛ dajac ˛ w ciemno´sc´ roztaczajac ˛ a˛ si˛e za szyba.˛ Kto dzisiaj czaił si˛e w nieprzeniknionym mroku? Marjorie Glick, która wreszcie odnalazła swojego syna? Mike Ryerson? Floyd Tibbits? Carl Foreman? Odwrócił si˛e i poszedł na gór˛e. Kładac ˛ si˛e spa´c zostawił na stole właczon ˛ a˛ lamp˛e, a w zasi˛egu r˛eki sklejony plastrem krzy˙z, dzi˛eki któremu pokonał pania˛ Glick. W ostatniej chwili przed za´sni˛eciem przemkn˛eła mu niewyra´zna my´sl, czy Susan jest bezpieczna i czy aby nic jej nie grozi.
ROZDZIAŁ DWUNASTY Mark
1 Kiedy usłyszał trzask łamanych gałazek ˛ dobiegajacy ˛ ze sporej odległo´sci, schował si˛e za pniem pot˛ez˙ nego s´wierku i czekał na tego, kto si˛e pojawi. Oni nie byli w stanie porusza´c si˛e za dnia, co nie znaczyło, z˙ e nie mogli mie´c na swoich usługach zwykłych ludzi. Jednym ze sposobów na ich zdobycie były pieniadze, ˛ lecz Mark wiedział, z˙ e nie był to sposób jedyny. Widział przecie˙z w miasteczku tego Strakera; jego oczy przypominały s´lepia ropuchy wygrzewajacej ˛ si˛e na kamieniu. Sprawiał wra˙zenie kogo´s, kto mo˙ze złama´c dziecku r˛ek˛e, nie przestajac ˛ si˛e przy tym ani na chwil˛e u´smiecha´c. Dotknał ˛ r˛ekoje´sci spoczywajacego ˛ w jego kieszeni ci˛ez˙ kiego pistoletu ojca. Przeciwko n i m kule nie stanowiły z˙ adnej broni — chyba z˙ eby były ze srebra — ale ju˙z taki Straker z pewno´scia˛ nic by nie poradził na starannie wymierzony strzał mi˛edzy oczy. Jego wzrok spoczał ˛ na opartym o pie´n drzewa długim pakunku, zawini˛etym w stary r˛ecznik. Za domem le˙zała sterta z˙ ółtych przeznaczonych do kominka palików, które wraz z ojcem ci˛eli w lipcu i sierpniu mechaniczna˛ piła˛ po˙zyczona˛ od McCullocha. Mark znał długo´sc´ ka˙zdego palika: trzy stopy, z dokładno´scia˛ do jednego cala. Ojciec wiedział, jakie wymiary sa˛ najbardziej odpowiednie, podobnie jak o tym, z˙ e po jesieni nadejdzie zima i z˙ e z˙ ółty, czysty popiół w kominku b˛edzie dłu˙zej promieniował wesołym ciepłem. Jego syn natomiast znał jeszcze inne przeznaczenie takich palików. Rano, kiedy rodzice poszli na niedzielna˛ przechadzk˛e, wział ˛ jeden z nich i naostrzył go swoja˛ harcerska˛ siekierka.˛ Koniec był mo˙ze niezbyt dokładnie wygładzony, ale powinien spełni´c swoja˛ rol˛e. W pewnej chwili u podnó˙za wzgórza dostrzegł migni˛ecie kolorowego materiału i przywarł do szorstkiej kory, zerkajac ˛ ostro˙znie zza pnia jednym okiem. Niebawem ujrzał posta´c wspinajac ˛ a˛ si˛e po zboczu; była to dziewczyna. Poczuł nagły przypływ ulgi zmieszanej z odrobina˛ rozczarowania: a wi˛ec nie jeden z popleczników diabła, tylko córka pani Norton. 256
Przyjrzawszy si˛e jej uwa˙zniej, a˙z wstrzymał oddech ze zdumienia: ona te˙z niosła zaostrzony kołek! Kiedy zbli˙zyła si˛e jeszcze bardziej, o mało nie wybuchnał ˛ gorzkim s´miechem. Był to fragment przeciw´snie˙znego płotu. Po dwóch mocnych uderzeniach młotkiem zostałyby z niego tylko drzazgi. Wszystko wskazywało na to, z˙ e minie jego drzewo po prawej stronie. W miar˛e jak podchodziła bli˙zej, przesuwał si˛e wokół pnia uwa˙zajac, ˛ z˙ eby nie nadepna´ ˛c na jaka´ ˛s zdradliwa˛ sucha˛ gałazk˛ ˛ e. Wreszcie udało mu si˛e osiagn ˛ a´ ˛c to, co zamierzał: znalazł si˛e za jej plecami, obserwujac, ˛ jak powoli zbli˙za si˛e do skraju lasu. Z uznaniem stwierdził, z˙ e dziewczyna porusza si˛e bardzo ostro˙znie. To dobrze. ´ Swiadczyło to o tym, z˙ e pomimo tego s´miesznego kołka z płotu zdaje sobie w jakim´s stopniu spraw˛e z tego, co jej grozi. Mogła jednak wpakowa´c si˛e w powa˙zna˛ kabał˛e, bo Straker był w domu. Mark czatował w´sród drzew od wpół do pierwszej i widział, jak łysy m˛ez˙ czyzna wyszedł na zaro´sni˛ety trawa˛ podjazd, popatrzył na drog˛e, a nast˛epnie wszedł z powrotem do budynku. Chłopiec usiłował włas´nie obmy´sli´c jaki´s sensowny plan działania, kiedy pojawiła si˛e ta dziewczyna, wprowadzajac ˛ do sytuacji nowy, nieoczekiwany element. Mo˙ze jednak nic jej si˛e nie stanie. Przycupn˛eła za k˛epa˛ krzewów i przygladała ˛ si˛e budynkowi. Mózg Marka pracował na najwy˙zszych obrotach. Najwyra´zniej o wszystkim wiedziała. Niewa˙zne skad, ˛ ale na pewno wiedziała, bo w przeciwnym razie nie taszczyłaby ze soba˛ tego z˙ ałosnego kijka. Chyba powinien ostrzec ja,˛ z˙ e Straker kr˛eci si˛e po okolicy. Na pewno nie wzi˛eła z˙ adnej broni. Zastanawiał si˛e wła´snie, jak zasygnalizowa´c jej swoja˛ obecno´sc´ , nie wywołujac ˛ dzikiego wrzasku przera˙zenia, kiedy zza budynku dobiegł warkot uruchamianego silnika. Dziewczyna drgn˛eła wyra´znie i Mark przestraszył si˛e, z˙ e rzuci si˛e za chwil˛e do ucieczki, łamiac ˛ gał˛ezie i powiadamiajac ˛ o swojej obecno´sci wszystkich w promieniu co najmniej stu mil, ale zaraz potem skuliła si˛e jeszcze bardziej, wbijajac ˛ w ziemi˛e palce z taka˛ siła,˛ jakby si˛e bała, z˙ e ta za chwil˛e mo˙ze si˛e spod niej wymkna´ ˛c. Głupia, ale odwa˙zna, pomy´slał z uznaniem. Samochód Strakera wyjechał tyłem zza domu — ze swojej kryjówki dziewczyna miała na pewno znacznie lepszy widok, bo on mógł tylko dostrzec czarny dach packarda — przystanał ˛ na moment, po czym ruszył droga˛ w kierunku miasteczka. Mark zdecydował, z˙ e musza˛ połaczy´ ˛ c siły. Wszystko było lepsze od perspektywy samotnej w˛edrówki po wn˛etrzu ponurego budynku. Znał ju˙z przedsmak panujacej ˛ w nim zatrutej atmosfery. Wyczuł ja˛ w odległo´sci pół mili, a im bardziej si˛e zbli˙zał, tym bardziej dawała mu si˛e we znaki. Pobiegł szybko po grubym dywanie z igieł i poło˙zył dziewczynie dło´n na ramieniu. Wyczuł, jak napr˛ez˙ aja˛ si˛e jej mi˛es´nie i wiedział, z˙ e lada chwila zacznie krzycze´c, wi˛ec powiedział szybko: — Nie wrzeszcz, to tylko ja. Zamiast krzyku z jej płuc wyrwał si˛e strumie´n wstrzymanego powietrza. Od257
wróciła do niego swoja˛ pobladła˛ twarz. — T-t-to znaczy k-kto? Usiadł koło niej na ziemi. — Nazywam si˛e Mark Petrie. Znam ci˛e. Ty jeste´s Sue Norton. Mój tata zna twojego tat˛e. — Petrie. . . ? Henry Petrie? — Zgadza si˛e, to mój ojciec. — Co tu robisz? — Jej oczy w˛edrowały po nim z niedowierzaniem, jakby jeszcze nie dotarło do niej, z˙ e to wszystko dzieje si˛e naprawd˛e. — To samo co ty. Tyle tylko, z˙ e ten twój kijek do niczego si˛e nie nadaje. Jest. . . — zawahał si˛e przez chwil˛e, wyławiajac ˛ z pami˛eci słowo, które znał z lektur i ze słyszenia, ale sam nigdy go nie u˙zywał — . . . zbyt filigranowy. Spojrzała na s´ciskany w dłoni kawałek przeciw´snie˙znego płotu i zarumieniła si˛e po uszy. — Ach, to. . . Znalazłam go w lesie i pomy´slałam, z˙ e kto´s mo˙ze si˛e przewróci´c i zrobi´c sobie jaka´ ˛s krzywd˛e, wi˛ec. . . Przerwał niecierpliwie te tak typowe dla dorosłych, bezsensowne usprawiedliwienia. — Przyszła´s tu po to, z˙ eby zabi´c wampira, zgadza si˛e? — Skad ˛ przyszedł ci do głowy taki pomysł? Dlaczego akurat wampira? — Bo wła´snie wampir próbował si˛e do mnie dobra´c dzisiaj w nocy — odparł powa˙znym tonem. — Prawie mu si˛e udało. — To absurd. Taki du˙zy chłopak nie powinien. . . — To był Danny Glick. Umilkła i zamrugała raptownie powiekami, jakby stuknał ˛ ja˛ dla zabawy w szcz˛ek˛e. Zacisn˛eła mocno dło´n na jego r˛ece. Spojrzeli sobie prosto w oczy. — Mówisz serio, Mark? — Tak. — Opowiedział jej w skrócie, co mu si˛e przydarzyło. — I przyszedłe´s tutaj zupełnie sam? — zapytała, kiedy sko´nczył. — Uwierzyłe´s, z˙ e to prawda, a mimo to przyszedłe´s? — Jak to, uwierzyłem? — Spojrzał na nia˛ z nie udawanym zdziwieniem. — W co niby miałem uwierzy´c? Przecie˙z widziałem, no nie? Na te słowa nie znalazła z˙ adnej odpowiedzi. Nagle poczuła ogromne wyrzuty sumienia z powodu watpliwo´ ˛ sci (to i tak było zbyt łagodne okre´slenie), z jakimi odniosła si˛e do relacji Matta. — A ty skad ˛ si˛e tutaj wzi˛eła´s? Zawahała si˛e przez chwil˛e. — Kilka osób z miasteczka podejrzewa, z˙ e w tym domu mieszka kto´s, kogo jeszcze nikt nie widział, i z˙ e ten kto´s mo˙ze by´c. . . — Słowo uwi˛ezło jej w gardle, ale Mark skinał ˛ głowa˛ na znak, z˙ e rozumie. Cho´c poznała go zaledwie kilka minut
258
temu, wydał si˛e jej nadzwyczajnym chłopcem. — Wi˛ec postanowiłam tu przyj´sc´ , z˙ eby to sprawdzi´c — zako´nczyła raptownie. Wskazał ruchem głowy na jej kołek. — Przyniosła´s to, z˙ eby mu wbi´c w serce? — Nie wiem, czy dałabym rad˛e. — Ja bym dał — stwierdził chłodno. — A ju˙z na pewno po tym, co widziałem w nocy. Danny unosił si˛e za oknem niczym ogromna mucha, a jego z˛eby. . . — Potrzasn ˛ ał ˛ głowa,˛ uwalniajac ˛ si˛e od wspomnie´n o koszmarze w taki sam sposób, w jaki businessman uwalnia si˛e od my´sli o zbankrutowanym kliencie. — Czy twoi rodzice wiedza,˛ z˙ e tu jeste´s? — zapytała Susan, znajac ˛ z góry odpowied´z. — Nie — odparł po prostu. — Niedziela to dzie´n, kiedy zajmuja˛ si˛e natura.˛ Rano chodza˛ na spacer słucha´c s´piewu ptaków, a po południu te˙z robia˛ co´s w tym rodzaju. Czasem si˛e z nimi zabieram, a czasem nie. Dzisiaj mieli pojecha´c nad ocean, — Niezwykły z ciebie chłopak — zauwa˙zyła. — Wcale nie — zaprzeczył, nie dajac ˛ po sobie pozna´c, czy komplement sprawił mu przyjemno´sc´ . — Ale jego pozb˛ed˛e si˛e za wszelka˛ cen˛e. — Spojrzał na wznoszacy ˛ si˛e przed nimi budynek. — Jeste´s pewien. . . — Jestem. Ty zreszta˛ te˙z. Nie czujesz tego zła? Nie boisz si˛e, kiedy na niego patrzysz? — Masz racj˛e — przyznała. Logika Marka była logika˛ nie´swiadomych impulsów nerwowych i w przeciwie´nstwie do tej, jaka˛ posługiwali si˛e Ben i Matt, nie sposób było si˛e jej oprze´c. — Jak to zrobimy? — zapytała, bezwiednie przekazujac ˛ mu kierownictwo przedsi˛ewzi˛ecia. — Po prostu wejdziemy tam, znajdziemy go, wbijemy mu kołek — mój kołek — w serce i wyjdziemy. Przypuszczam, z˙ e powinien by´c gdzie´s w piwnicy. One lubia˛ ciemno´sc´ . Masz latark˛e? — Nie. — Do licha, ja te˙z nie. — Zaszurał niezdecydowanie nogami w g˛estym dywanie uschni˛etych igieł. — Pewnie nie wzi˛eła´s te˙z krzy˙za? — Wzi˛ełam — odparła Susan, wyciagaj ˛ ac ˛ zza bluzki tani ła´ncuszek. Mark skinał ˛ głowa˛ i pokazał jej własny. — Mam nadziej˛e, z˙ e zdołam odło˙zy´c go na miejsce, zanim staruszkowie wróca˛ do domu — mruknał ˛ niewesoło. — Podw˛edziłem go ze szkatułki matki. Nie´zle by mi si˛e dostało, gdyby to zauwa˙zyła. Rozejrzał si˛e dookoła. Podczas ich rozmowy cienie wyra´znie si˛e wydłu˙zyły, lecz mimo to obydwoje najch˛etniej siedzieliby tak bez ko´nca.
259
— Kiedy go znajdziemy, nie patrz mu w oczy — powiedział Mark. — Przed zapadni˛eciem zmroku nie da rady wyj´sc´ ze swojej trumny, ale mo˙ze ci˛e zahipnotyzowa´c. Znasz na pami˛ec´ jaka´ ˛s modlitw˛e albo co´s w tym rodzaju? Przedarli si˛e przez krzaki i wyszli na zaniedbany trawnik otaczajacy ˛ Dom Marstenow. — „Ojcze nasz”. . . ´ — Swietnie, ta b˛edzie najlepsza. Ja te˙z ja˛ znam. B˛edziemy ja˛ odmawia´c, kiedy zaczn˛e wbija´c kołek. Dostrzegłszy wyraz odrazy i niepewno´sci malujacy ˛ si˛e na jej twarzy, wział ˛ ja˛ za r˛ek˛e i mocno s´cisnał. ˛ Sposób, w jaki potrafił nad soba˛ zapanowa´c, nie mie´scił si˛e jej po prostu w głowie. — Posłuchaj: musimy to zrobi´c. Zało˙ze˛ si˛e, z˙ e po ostatniej nocy ma ju˙z co najmniej połow˛e miasteczka. Je´sli b˛edziemy czeka´c, załatwi je całe. Teraz to pójdzie naprawd˛e błyskawicznie. — Dlaczego akurat po ostatniej nocy? — Miałem sen. — Głos Marka był spokojny, ale jego oczy przypominały kolorem zachmurzone niebo. — Widziałem, jak całe ich stada włóczyły si˛e od domu do domu i błagały, z˙ eby je wpu´sci´c do s´rodka. Niektórzy ludzie przeczuwali, co ich czeka, ale mimo to je wpuszczali, bo łatwiej im było to zrobi´c, ni˙z uwierzy´c w istnienie czego´s tak potwornego. — To tylko sen — powiedziała niepewnie Susan. — Jestem pewien, z˙ e dzisiaj mnóstwo ludzi le˙zy w łó˙zkach za szczelnie zasłoni˛etymi oknami i zastanawia si˛e, czy przypadkiem nie złapali grypy albo czego´s w tym rodzaju. Sa˛ osłabieni, maja˛ zawroty głowy, a na sama˛ my´sl o jedzeniu chce im si˛e rzyga´c. — Skad ˛ tyle o tym wiesz? — Czytam pisma grozy i ogladam ˛ wszystkie filmy, jakie si˛e da — odparł. — Zwykle mówi˛e mamie, z˙ e id˛e na jaka´ ˛s kreskówk˛e Disneya. Nie mo˙zna wierzy´c we wszystko, co pokazuja,˛ bo czasem chodzi im tylko o to, z˙ eby było wi˛ecej krwi. Dotarli do s´ciany budynku. Niezła z nas kompania, pomy´slała Susan. Stary nauczyciel, na pół zbzikowany z powodu nadmiaru przeczytanych ksia˙ ˛zek, pisarz, prze´sladowany zapami˛etanymi z dzieci´nstwa koszmarami, i mały chłopak, dokształcajacy ˛ si˛e z wampirologii za pomoca˛ filmów i tanich czasopism. A ja? Czy ja te˙z w to wierz˛e? Czy paranoidalne fantazje sa˛ zara´zliwe? Wierzyła. Mark miał racj˛e: w bezpo´sredniej blisko´sci Domu Marstenow nie sposób było zdoby´c si˛e na jakakolwiek ˛ kpin˛e. Nad wszystkimi my´slami, a nawet nad najniewinniejsza˛ rozmowa˛ unosił si˛e ponury cie´n, a jaki´s głos, który wcale nie był głosem, krzyczał przera´zliwie: Niebezpiecze´nstwo! Niebezpiecze´nstwo! Susan czuła raptowne uderzenia serca i pot spływajacy ˛ jej stru˙zkami po ciele, lecz mimo to jej skóra była chłodna dzi˛eki działaniu adrenaliny, rozszerzajacej ˛ w chwili stresu 260
naczynia włoskowate i zatrzymujacej ˛ krew w gł˛ebszych warstwach organizmu. Jeszcze nigdy nie miała tak wyostrzonego wzroku, rejestrujacego ˛ wszystkie zadrapania i odpryski farby na drewnianej s´cianie budynku. A wszystko to działo si˛e bez z˙ adnego widocznego powodu: nikt nie celował do niej z pistoletu, nie s´cigało jej stado krwio˙zerczych psów, nie czuła zapachu dymu. Z bardzo długiego snu obudził si˛e stra˙znik znacznie bardziej czujny ni˙z jej pi˛ec´ zmysłów. Nie nalez˙ ało ignorowa´c ostrze˙zenia. Zajrzała do wn˛etrza przez szpar˛e w okiennicy. — Nic jeszcze nie zrobili — powiedziała niemal z gniewem. — Wcia˙ ˛z ten sam bałagan. — Podsad´z mnie. Splotła mocno dłonie, a on stanał ˛ na nich i przycisnał ˛ twarz do starej, rozpadajacej ˛ si˛e okiennicy. Przez brudna˛ szyb˛e dostrzegł obszerny, zaniedbany pokój, którego podłog˛e pokrywała gruba warstwa kurzu (wida´c na niej było wiele s´ladów stóp). Ze s´cian odłaziła tapeta, na s´rodku stały trzy drewniane krzesła i porysowany stół, a w katach ˛ pod sufitem wisiały paj˛eczyny. Zanim zdołała zaprotestowa´c, Mark zamachnał ˛ si˛e i uderzył t˛epym ko´ncem swojego kołka w przerdzewiała˛ zasuwk˛e, która natychmiast oderwała si˛e i spadła na ziemi˛e, okiennice za´s zaskrzypiały przera´zliwie i uchyliły si˛e o cal lub dwa. — Chyba nie powiniene´s. . . — A według ciebie co mamy zrobi´c? Zadzwoni´c do drzwi? Otworzył do ko´nca prawa˛ okiennic˛e i stuknał ˛ w mniejsza,˛ dolna˛ szyb˛e. Pokryte zaciekami i omszałym nalotem szkło rozprysło si˛e z brz˛ekiem na kawałki. Susan po raz drugi tego popołudnia poczuła w ustach ohydny smak goracej, ˛ roztopionej miedzi. — Mo˙zemy jeszcze uciec — wyszeptała bardziej do siebie ni˙z do niego. W spojrzeniu, jakim ja˛ obrzucił, nie było pogardy, tylko zrozumienie i strach niemal równie wielki jak jej. — Id´z, je´sli musisz — powiedział. — Nie, nie musz˛e. — Spróbowała przełkna´ ˛c suchy kł˛ebek, który utkwił jej w gardle, ale bez powodzenia. — Po´spiesz si˛e, ci˛ez˙ ki jeste´s. Oczy´scił ram˛e ze sterczacych ˛ odłamków szkła, przeło˙zył kołek do drugiej r˛eki, si˛egnał ˛ do s´rodka i przekr˛ecił mosi˛ez˙ na˛ klamk˛e. Okno j˛ekn˛eło cicho, gdy naparł na oba jego skrzydła, a potem stan˛eło otworem. Mark zeskoczył na ziemi˛e. Przez chwil˛e obydwoje wpatrywali si˛e bez słowa w otwarte okno. Wreszcie Susan zrobiła krok naprzód, uniosła r˛ece do góry i chwyciła dło´nmi za wyszczerbiony parapet. Strach wypełniał jej brzuch niczym jaki´s potworny płód. Dopiero teraz zrozumiała, co czuł Matt Burke, kiedy szedł na spotkanie z tym, co czekało na niego w pokoju go´scinnym. Zawsze do tej pory mniej lub bardziej s´wiadomie przedstawiała sobie strach ˙ w formie prostego równania: strach = nieznane. Zeby je rozwiaza´ ˛ c, wystarczy261
ło posłu˙zy´c si˛e najprostszymi, zapami˛etanymi ze szkoły metodami. Nieznane = skrzypiaca ˛ podłoga (albo co´s w tym rodzaju); skrzypiaca ˛ podłoga = nic, czego nale˙załoby si˛e ba´c. We współczesnym s´wiecie zasada rozwiazywania ˛ równa´n pozwalała upora´c si˛e z najbardziej dokuczliwymi l˛ekami. Oczywi´scie, niektóre z nich były w pełni uzasadnione (nie prowad´z samochodu, je´sli jeste´s tak pijana, z˙ e nie widzisz kierownicy; nie wyciagaj ˛ przyjaznej r˛eki do ujadajacych ˛ psów; nie umawiaj si˛e z nieznajomymi chłopcami), ale a˙z do tej chwili nie wierzyła, z˙ e strach mo˙ze przerasta´c wszelka˛ zdolno´sc´ rozumienia, by´c wszechogarniajacy ˛ i parali˙zujacy. ˛ To równanie nie miało rozwiazania. ˛ Samo zmuszenie si˛e do wykonania kroku naprzód wymagało nieprawdopodobnego heroizmu. Podskoczyła, podciagaj ˛ ac ˛ si˛e jednocze´snie na r˛ekach, przeło˙zyła nog˛e przez parapet, usiadła na nim, zeskoczyła na podłog˛e i rozejrzała si˛e dookoła. Prawie natychmiast poczuła ten zapach, wydobywajacy ˛ si˛e ze s´cian niemal dostrzegalnymi oparami. Usiłowała sobie wytłumaczy´c, z˙ e to tylko wo´n zmurszałego, wilgotnego tynku i odchodów gnie˙zd˙zacych ˛ si˛e w budynku stworze´n — ptaków, szczurów, mo˙ze nawet jednej lub dwóch łasic — lecz w tym zapachu było co´s wi˛ecej ni˙z tylko odór zwierzat, ˛ co´s znacznie bardziej odstr˛eczajacego, ˛ kojarzacego ˛ si˛e jej z wymiocinami, łzami i ciemno´scia.˛ — Hej! — zawołał półgłosem Mark. Nad parapetem pojawiły si˛e jego wycia˛ gni˛ete r˛ece. — Pomó˙z mi troch˛e. Wychyliła si˛e, chwyciła go pod pachy i podciagn˛ ˛ eła w gór˛e. Kiedy jego dłonie znalazły pewny uchwyt, wciagn ˛ ał ˛ si˛e zwinnie do wn˛etrza. Zeskoczył gło´sno na podłog˛e, a potem w domu znowu zapanowała cisza. Wsłuchiwali si˛e w nia,˛ zafascynowani jej doskonało´scia.˛ Nie zakłócał jej nawet delikatny, wysoki szum, stanowiacy ˛ odgłos pracujacych ˛ na jałowym biegu zako´ncze´n nerwowych. Był tylko martwy, ogromny bezd´zwi˛ek i łoskot krwi pulsujacej ˛ w uszach. Mimo to obydwoje doskonale wiedzieli, z˙ e nie sa˛ sami.
2 Pierwszy otrzasn ˛ ał ˛ si˛e Mark. ´ — Chod´zmy — wyszeptał. — Trzeba si˛e rozejrze´c. Scisn ał ˛ mocniej w dłoni zaostrzony kołek i rzucił przelotne, t˛eskne spojrzenie na otwarte szeroko okno. Razem ruszyli powoli w kierunku hallu. Zaraz za drzwiami stał mały stolik, a na jego blacie le˙zała samotna ksia˙ ˛zka. Mark wział ˛ ja˛ do r˛eki. — Znasz łacin˛e? — zapytał. — Uczyłam si˛e troch˛e w szkole. — Co to znaczy? — wskazał na grzbiet. Marszczac ˛ brwi przeczytała tytuł na głos, po czym potrzasn˛ ˛ eła głowa.˛ 262
— Nie wiem. Otworzył ksia˙ ˛zk˛e na chybił trafił i skrzywił si˛e odruchowo. Ilustracja przedstawiała nagiego m˛ez˙ czyzn˛e trzymajacego ˛ w wyciagni˛ ˛ etych r˛ekach ciało dziecka rozprute od gardła do krocza. Odło˙zył ksia˙ ˛zk˛e, zadowolony, z˙ e mo˙ze si˛e jej tak łatwo pozby´c (w dotyku szorstkiej okładki było co´s niepokojaco ˛ znajomego) i obydwoje skierowali si˛e w stron˛e kuchni. W tej cz˛es´ci hallu panował ju˙z niemal półmrok, bo sło´nce s´wieciło z innej strony budynku. — Czujesz to? — zapytał. — Tak. ´ — Smierdzi chyba jeszcze gorzej ni˙z w pokoju. — Chyba tak. Przypomniał sobie, jak kiedy´s, jeszcze w poprzednim domu, zepsuły si˛e w spiz˙ arni dwa kosze pomidorów. Ten zapach był wła´snie podobny do woni wilgotnej papkowatej zgnilizny. — Bo˙ze, ale˙z si˛e boj˛e! — szepn˛eła Susan. Wyciagn ˛ ał ˛ do niej r˛ek˛e, która˛ skwapliwie chwyciła i mocno s´cisn˛eła. Linoleum le˙zace ˛ na podłodze w kuchni było zmurszałe i pop˛ekane, a przed porcelanowym zlewem niemal całkowicie wytarte. Centralne miejsce zajmował du˙zy, sfatygowany stół, na którym znajdował si˛e z˙ ółty talerz, nó˙z, widelec i kawałek surowego hamburgera. Drzwi do piwnicy stały otworem. — Musimy tam zej´sc´ — powiedział Mark. — Och. . . — j˛ekn˛eła słabo. ´ Swiatło zdawało si˛e nie mie´c do´sc´ siły, z˙ eby zajrze´c w mroczna˛ czelu´sc´ , natomiast wysuwajacy ˛ si˛e z niej j˛ezyk ciemno´sci lizał chciwie podłog˛e kuchni, czekajac ˛ na nadej´scie nocy, kiedy b˛edzie mógł połkna´ ˛c ja˛ cała.˛ W tym czarnym mroku kryło si˛e co´s niewyobra˙zalnie złowieszczego. Susan stała jak sparali˙zowana, nie mogac ˛ wykrztusi´c nawet słowa. Mark podszedł do drzwi, pchnał ˛ je„ otwierajac ˛ na o´scie˙z i zatrzymał si˛e na chwil˛e, z zaci´sni˛etymi szcz˛ekami spogladaj ˛ ac ˛ w otwierajac ˛ a˛ si˛e przed nim otchła´n. — Wydaje mi si˛e. . . — zaczał, ˛ lecz w tej samej chwili Susan usłyszała za soba˛ jaki´s odgłos i odwróciła si˛e, wiedzac ˛ ju˙z, z˙ e i tak jest za pó´zno. Był to Straker. U´smiechał si˛e. Mark obejrzał si˛e, zobaczył to samo co ona i rzucił si˛e w bok, usiłujac ˛ omina´ ˛c zagradzajacego ˛ mu drog˛e m˛ez˙ czyzn˛e, ale pi˛es´c´ Strakera wykonała krótki zamach i uderzyła go w podbródek, pozbawiajac ˛ przytomno´sci.
263
3 Kiedy Mark odzyskał przytomno´sc´ , przekonał si˛e, z˙ e kto´s niesie go po schodach. Jednak z cała˛ pewno´scia˛ nie były to schody do piwnicy, nie czuł bowiem chłodu ani wilgoci. Pozwalajac ˛ w dalszym ciagu ˛ swojej głowie kołysa´c si˛e bezwładnie w takt kroków niosacego ˛ go człowieka, uchylił nieznacznie oczy; znajdowali si˛e na drewnianych schodach prowadzacych ˛ na pi˛etro. Widział wszystko bardzo wyra´znie. Sło´nce jeszcze nie zaszło, wi˛ec pozostawała jaka´s nadzieja. W chwili, gdy dotarli do podestu, trzymajace ˛ go r˛ece nagle zwolniły swój uchwyt i Mark runał ˛ z łoskotem na podłog˛e, uderzajac ˛ si˛e bole´snie w głow˛e. — Czy my´slisz, mój młody panie, z˙ e nie potrafi˛e si˛e zorientowa´c, kiedy kto´s udaje nieboszczyka? — zapytał Straker. Patrzac ˛ na niego z tej pozycji łatwo mo˙zna było odnie´sc´ wra˙zenie, z˙ e ma co najmniej dziesi˛ec´ stóp wzrostu. W g˛estniejacym ˛ mroku jego łysa głowa błyszczała z dyskretna˛ elegancja.˛ Mark dostrzegł z przera˙zeniem, z˙ e m˛ez˙ czyzna ma przewieszony przez rami˛e zwój liny. Błyskawicznym ruchem si˛egnał ˛ do kieszeni po pistolet. Straker roze´smiał si˛e dono´snie. — Pozwoliłem sobie usuna´ ˛c t˛e zabaweczk˛e, młody panie. Mali chłopcy nie powinni bawi´c si˛e bronia,˛ na której si˛e nie znaja,˛ podobnie jak nie powinni zakrada´c si˛e w towarzystwie młodych dam do domów, do których nikt ich nie zapraszał. — Co pan zrobił Susan? Straker u´smiechnał ˛ si˛e chłodno. — Zaprowadziłem ja˛ tam, gdzie sama miała zamiar pój´sc´ , czyli do piwnicy. Po zachodzie sło´nca spotka si˛e tam z człowiekiem, którego chciała pozna´c. Ty tak˙ze go poznasz, młody panie, mo˙ze jeszcze dzi´s, a mo˙ze dopiero jutro. Oczywi´scie, mo˙ze zostawi´c ci˛e dziewczynie, ale ja osobi´scie przypuszczam, z˙ e b˛edzie chciał sam si˛e toba˛ zaja´ ˛c. Ona ma przecie˙z swoich przyjaciół, w tym kilku równie w´scibskich jak ty. Mark wykonał gwałtowne kopni˛ecie obiema nogami, usiłujac ˛ trafi´c Strakera w krocze, ale ten odsunał ˛ si˛e płynnym, niemal tanecznym ruchem i w ułamek sekundy pó´zniej czubek jego buta trafił chłopca w nerk˛e. Mark zagryzł z całej siły wargi i skulił si˛e na podłodze. Straker zachichotał. — Prosz˛e na nogi, młody panie. — Nie mog˛e. . . — W takim razie b˛edziesz si˛e czołgał — stwierdził Straker z pogarda˛ w głosie. Kopnał ˛ Marka ponownie, tym razem w mi˛esie´n uda. Ból był okropny, lecz Mark tylko mocniej zacisnał ˛ z˛eby i z trudem uniósł si˛e na kolana, a potem na nogi. Szli wolno korytarzem w kierunku drzwi widocznych na samym jego ko´ncu. Szarpiacy ˛ ból w nerce przycichł nieco, zamieniajac ˛ si˛e w t˛epe pulsowanie. — Co pan chce ze mna˛ zrobi´c? 264
— Zwiaza´ ˛ c ci˛e jak kurczaka, mój młody przyjacielu. Potem, kiedy mój Pan ju˙z z toba˛ sko´nczy, zostaniesz uwolniony. — Tak jak inni? Straker tylko si˛e u´smiechnał. ˛ W chwili, kiedy Mark pchnał ˛ drzwi i wszedł do pokoju, w którym popełnił samobójstwo Hubert Marsten, w jego umy´sle zacz˛eło si˛e dzia´c co´s dziwnego. Strach bynajmniej z niego nie zniknał, ˛ ale przestał spełnia´c rol˛e zaci´sni˛etego z całej siły hamulca, blokujacego ˛ dopływ wszelkich u˙zytecznych sygnałów. My´sli przemykały z zadziwiajac ˛ a˛ szybko´scia,˛ nie w formie słów ani obrazów, ale co´s w rodzaju symbolicznego zapisu stenograficznego. Mark odniósł wra˙zenie, i˙z zamiast mózgu ma w głowie z˙ arówk˛e, do której niespodziewanie dopłynał ˛ o˙zywczy strumie´n pradu. ˛ Samo pomieszczenie wydawało si˛e najzupełniej zwyczajne. Tapety wisiały w strz˛epach, odsłaniajac ˛ biały tynk i szara˛ zapraw˛e. Na podłodze le˙zała gruba warstwa kurzu i gipsowego pyłu; wida´c w niej było pojedynczy s´lad, jakby kto´s wszedł do pokoju, rozejrzał si˛e, a nast˛epnie wyszedł. W ró˙znych miejscach pomieszczenia le˙zały lub stały stosy starych czasopism, z˙ elazne łó˙zko bez spr˛ez˙ yn i materaca oraz niewielka, metalowa płytka ze starannie wykonanym ornamentem, zamykajaca ˛ niegdy´s otwór wentylacyjny w s´cianie kominka. Okiennice były zatrza´sni˛ete, lecz przez szpary saczyło ˛ si˛e do´sc´ s´wiatła, by Mark mógł oceni´c, z˙ e do zachodu sło´nca pozostała najwy˙zej godzina. Pokój emanował atmosfera˛ wiekowego nieładu. Wej´scie do pomieszczenia, obrzucenie go spojrzeniem i przej´scie na jego s´rodek, gdzie zatrzymał si˛e na polecenie Strakera, zaj˛eło mu około pi˛eciu sekund. W tym krótkim czasie jego umysł zda˙ ˛zył przeanalizowa´c trzy najbardziej prawdopodobne warianty dalszego rozwoju sytuacji. W pierwszym z nich rzucał si˛e raptownie do zamkni˛etego okna, usiłujac ˛ przebi´c si˛e przez szyby i okiennice niczym bohater westernu, ryzykujac ˛ upadek z nie znanej wysoko´sci. Galopujaca ˛ wyobra´znia podsun˛eła mu natychmiast obraz ciała nadziewajacego ˛ si˛e na sterczace ˛ fragmenty maszyn rdzewiejacych ˛ pod s´ciana˛ budynku, a w chwil˛e potem druga˛ wersj˛e tego wariantu, kiedy to okiennice okazuja˛ si˛e bardziej solidne, ni˙z nale˙zało si˛e spodziewa´c, i Straker odciaga ˛ go, krwawia˛ cego obficie z licznych ran, od roztrzaskanej szyby. W drugim Straker wiazał ˛ go i odchodził, a on le˙zał na podłodze obserwujac ˛ gasnace ˛ s´wiatło i szarpiac ˛ si˛e coraz bardziej gwałtownie, co nie znaczy, z˙ e efektywnie, a potem na schodach rozlegały si˛e kroki kogo´s milion razy bardziej gro´znego od Strakera. W wariancie trzecim u˙zył podst˛epu, o którym przeczytał niedawno w ksia˙ ˛zce o Houdinim. Houdini był słynnym magikiem, potrafiacym ˛ w cudowny sposób wydosta´c si˛e z ka˙zdej, celi, zamkni˛etych z zewnatrz ˛ skrzy´n, bankowych skarbców, wydra˙ ˛zonych pni drzew wrzuconych w rwacy ˛ nurt rzeki, a tak˙ze uwolni´c 265
z ka˙zdych wi˛ezów. W ksia˙ ˛zce było napisane, z˙ e podczas pokazów, kiedy jeden z widzów zakładał na niego p˛eta, Houdini wstrzymywał oddech i napinał mi˛es´nie ramion oraz karku. Po rozlu´znieniu mi˛es´ni zawsze okazywało si˛e, z˙ e wi˛ezy nie sa˛ tak ciasne, jak wydawało si˛e temu, kto je zakładał. Zasada polegała na tym, z˙ eby nast˛epnie całkowicie si˛e odpr˛ez˙ y´c i powoli, konsekwentnie torowa´c sobie drog˛e do wolno´sci, nie pozwalajac ˛ ani na moment ogarna´ ˛c si˛e panice. Z upływem czasu ciało pokrywało si˛e potem, który działał jak znakomity smar. Czytajac ˛ ksia˙ ˛zk˛e mo˙zna było odnie´sc´ wra˙zenie, z˙ e to najprostsza rzecz pod sło´ncem. — Odwró´c si˛e — polecił Straker. — B˛ed˛e ci˛e wiazał, ˛ a ty masz si˛e w tym czasie nie rusza´c. Je˙zeli si˛e poruszysz, wy dłubi˛e ci prawe oko. — Mówiac ˛ to pokazał Markowi pi˛es´c´ z uniesionym w gór˛e kciukiem. — Rozumiesz? Mark skinał ˛ głowa.˛ Nabrał pełne płuca powietrza, wstrzymał oddech i napiał ˛ wszystkie mi˛es´nie. Straker zdjał ˛ z ramienia lin˛e i przerzucił ja˛ przez jedna˛ z belek. — Połó˙z si˛e. Skr˛epował Markowi r˛ece za plecami, a nast˛epnie splótł p˛etl˛e z liny, zarzucił mu na szyj˛e i zacisnał ˛ z tyłu wisielczym w˛ezłem. — B˛edziesz przywiazany ˛ do tej samej belki, na której powiesił si˛e kiedy´s przyjaciel i opiekun mego Pana. Mam nadziej˛e, z˙ e ci to pochlebia? Mark mruknał ˛ co´s niewyra´znie, a Straker zarechotał pod nosem. Przeprowadził lin˛e mi˛edzy nogami chłopca i szarpnał ˛ mocno. Mark j˛eknał. ˛ — Có˙z to, zabolały ci˛e klejnoty? — zapytał łysy m˛ez˙ czyzna z udawana˛ troskliwo´scia.˛ — Nie bój si˛e, nie b˛eda˛ ci ju˙z potrzebne. Czeka ci˛e długie, ascetyczne z˙ ycie, mój chłopcze. Bardzo długie. Owinał ˛ lin˛e wokół ud Marka, zacisnał ˛ w˛ezeł, oplótł ja˛ dokoła jego kolan, a nast˛epnie jeszcze raz wokół kostek. Mark my´slał ju˙z tylko o tym, z˙ eby wreszcie zaczerpna´ ˛c powietrza. — Dr˙zysz, mój młody panie! — zauwa˙zył kpiacym ˛ tonem Straker. — Twoje mi˛es´nie sa˛ napi˛ete, a ciało blade, ale zapewniam ci˛e, z˙ e b˛edzie jeszcze bledsze! Nie masz potrzeby si˛e tak bardzo ba´c. Mój Pan ma lito´sciwe serce. Jest bardzo kochany, nawet tu, w tym miasteczku. To tylko małe ukłucie, jakby igła,˛ a potem nieopisana słodycz. Pó´zniej b˛edziesz wolny. Na pewno odwiedzisz swoich rodziców, prawda? Zjawisz si˛e u nich, kiedy ju˙z b˛eda˛ spa´c. Podniósł si˛e i obrzucił chłopca dobrotliwym spojrzeniem. — Tymczasem si˛e po˙zegnamy, młody panie. Musz˛e zatroszczy´c si˛e o wygody twej uroczej towarzyszki. Kiedy znowu si˛e zobaczymy, na pewno mnie polubisz. Wyszedł, zatrzaskujac ˛ za soba˛ drzwi. W dawno nie oliwionym zamku zazgrzytał przekr˛ecany klucz. Kiedy na schodach rozległy si˛e cichnace ˛ kroki, Mark z dono´snym westchnieniem ulgi wypu´scił rozrywajace ˛ mu płuca powietrze i rozlu´znił mi˛es´nie. Ucisk wi˛ezów odrobin˛e zel˙zał. 266
Le˙zał bez ruchu, zbierajac ˛ siły. Jego umysł w dalszym ciagu ˛ pracował z ta˛ sama˛ nienaturalna,˛ oszałamiajac ˛ a˛ szybko´scia.˛ Spojrzał w bok na z˙ elazna˛ ram˛e łó˙zka, tu˙z nad powybrzuszana,˛ nierówna˛ podłoga.˛ Ze s´ciany, przy której stało, zwisały strz˛epy tapety niczym płaty skóry liniejacego ˛ w˛ez˙ a. Utkwił wzrok w jakim´s punkcie na s´cianie, usiłujac ˛ o niczym nie my´sle´c. W ksia˙ ˛zce było napisane, z˙ e najwa˙zniejsza jest koncentracja. Nale˙zy za wszelka˛ cen˛e oczy´sci´c umysł ze strachu, podniecenia i paniki. Ciało ma by´c zupełnie odpr˛ez˙ one, ka˙zdy ruch za´s musi by´c najpierw dokładnie przeanalizowany. Minuty mijały, a on nadal wpatrywał si˛e w s´cian˛e. Jej powierzchnia była biała i nierówna niczym ekran w starym kinie pod odkrytym niebem. W chwili, kiedy udało mu si˛e rozlu´zni´c ka˙zde, nawet najdrobniejsze pasemko mi˛es´ni, dostrzegł na niej samego siebie — niedu˙zego chłopca w granatowej koszulce i d˙zinsach. Chłopiec le˙zał na boku ze zwiazanymi ˛ z tyłu r˛ekoma i dło´nmi dotykajacymi ˛ kr˛egosłupa tu˙z nad po´sladkami. Gdyby zaczał ˛ si˛e szarpa´c, zało˙zona na jego szyj˛e p˛etla zacisn˛ełaby si˛e, odcinajac ˛ dopływ krwi do mózgu. Wcia˙ ˛z patrzył na s´cian˛e. Widoczna na niej posta´c poruszyła si˛e ostro˙znie, cho´c on sam nadal le˙zał bez najmniejszego ruchu. Łapczywie po˙zerał wzrokiem male´nka˛ sylwetk˛e. Udało mu si˛e osiagn ˛ a´ ˛c stopie´n koncentracji fakirów i joginów, potrafiacych ˛ całymi dniami wpatrywa´c si˛e w swoje stopy albo czubek nosa, lub stan, do jakiego doprowadzały si˛e pewne media, bez udziału s´wiadomo´sci przesuwajace ˛ meble albo wysuwajace ˛ z ró˙znych cz˛es´ci ciała macki ektoplazmy. W g˛estniejacym ˛ z ka˙zda˛ chwila˛ mroku nie my´slał o Strakerze, nie widział brudnej podłogi, z˙ elaznej ramy łó˙zka ani nawet samej s´ciany. Widział tylko małego chłopca wykonujacego ˛ ledwie dostrzegalny taniec, na który składały si˛e ostro˙zne, starannie kontrolowane skurcze mi˛es´ni. A potem sam zaczał ˛ porusza´c dło´nmi, zakre´slajac ˛ nimi maksymalnie szerokie półkola. Działały jedynie mi˛es´nie obu przedramion. Nie s´pieszył si˛e. Patrzył w s´cian˛e. Kiedy skóra pokryła si˛e potem, dłonie zacz˛eły porusza´c si˛e swobodniej. Półkola zamieniły si˛e w niemal pełne obroty. Stykały si˛e ju˙z nie tylko kciuki, ale tak˙ze wierzchy dłoni. Zaci´sni˛eta na nich p˛etla znowu odrobin˛e si˛e rozlu´zniła. Zamarł w bezruchu. Po pewnym czasie zaczał ˛ trze´c kciukami o wewn˛etrzne powierzchnie dłoni i rytmicznie zaciska´c palce. Jego pozbawiona wszelkiego wyrazu twarz przypominała plastikowe oblicze sklepowego manekina. Min˛eło pi˛ec´ minut. Pot s´ciekał mu po dłoniach grubymi kroplami. Dzi˛eki niezwykłej koncentracji udało mu si˛e uzyska´c cz˛es´ciowa˛ kontrol˛e nad współczulnym układem nerwowym, a tym samym, zupełnie bezwiednie, mógł w pewnym stopniu sterowa´c nie´swiadomymi czynno´sciami swojego organizmu. Pocił si˛e znacznie bardziej, ni˙z mogło to wynika´c z intensywno´sci i zakresu jego ostro˙znych 267
ruchów. Dłonie stały si˛e niemal oleiste s´liskie, a kapiace ˛ z czoła krople potu znaczyły ciemnymi plamami biała˛ warstw˛e kurzu zalegajacego ˛ podłog˛e. Potem uruchomił bicepsy i mi˛es´nie grzbietu, przesuwajac ˛ ramiona w gór˛e i w dół niczym tłoki w jakich´s pot˛ez˙ nych cylindrach. Co prawda, p˛etla na szyi zacisn˛eła si˛e nieznacznie, ale jednocze´snie poczuł, z˙ e lina opasujaca ˛ prawa˛ dło´n zacz˛eła si˛e wyra´znie ze´slizgiwa´c. Ogarn˛eła go nagła fala podniecenia, wi˛ec natychmiast znieruchomiał, czekajac, ˛ a˙z odpłynie. Kiedy to nastapiło, ˛ bezzwłocznie wznowił ruchy. Góra — dół, góra — dół, góra — dół. Za ka˙zdym razem zyskiwał jaka´ ˛s jedna˛ ósma˛ cala, a potem, zupełnie niespodziewanie, prawa dło´n była ju˙z wolna. Przez jaki´s czas poruszał nia˛ ostro˙znie, a kiedy odzyskała sprawno´sc´ , wsunał ˛ palce pod lin˛e owini˛eta˛ wokół lewej dłoni i rozlu´znił ja.˛ Obie r˛ece były wolne. Wyciagn ˛ awszy ˛ je przed siebie, przymknał ˛ na moment oczy. Teraz dowcip polegał na tym, by nie uwierzy´c zbyt wcze´snie, z˙ e ju˙z si˛e udało, W dalszym ciagu ˛ nale˙zało działa´c z wielka˛ precyzja.˛ Podparł si˛e lewa˛ r˛eka,˛ pozwalajac ˛ prawej w˛edrowa´c po zawiło´sciach w˛ezła zaci´sni˛etego na karku. Zrozumiał, z˙ e chcac ˛ si˛e uwolni´c, b˛edzie musiał niemal si˛e udusi´c, wzmagajac ˛ jednocze´snie nacisk na przyci´sni˛ete lina˛ jadra, ˛ które i tak dawały cały czas zna´c o sobie t˛epym, pulsujacym ˛ bólem. Odetchnawszy ˛ gł˛eboko zabrał si˛e do rozsupływania w˛ezła. Lina napinała si˛e coraz bardziej, wrzynajac ˛ si˛e gł˛eboko w jego szyj˛e i krocze. Miał wra˙zenie, z˙ e kto´s wbija mu w gardło niezliczone, drobne igiełki. W˛ezeł opierał si˛e przez niesko´nczenie długie chwile. Markowi zacz˛eły ju˙z ta´nczy´c przed oczami czarne kwiaty, wykwitłe nie wiadomo skad ˛ i kiedy, ale nie przy´spieszył ruchów. Ciagn ˛ ał ˛ ostro˙znie, niezbyt mocno, a˙z w pewnym momencie lina napr˛ez˙ yła si˛e jeszcze bardziej, by zaraz potem zwisna´ ˛c bezwładnie. Konwulsyjnym szarpni˛eciem s´ciagn ˛ ał ˛ p˛etl˛e z szyi. Siedział z opuszczona˛ głowa,˛ chwytajac ˛ łapczywie powietrze i przyciskajac ˛ dłonie do obolałego krocza. T˛epy, pulsujacy ˛ ból sprawiał, z˙ e zbierało mu si˛e na wymioty. Kiedy po jakim´s czasie odrobin˛e przycichł, Mark uniósł głow˛e i spojrzał ´ w okno. Swiatło sacz ˛ ace ˛ si˛e przez szczeliny miało barw˛e ciemnej ochry; sło´nce musiało ju˙z prawie skry´c si˛e za horyzontem, a on miał jeszcze do pokonania drzwi zamkni˛ete na klucz. ´ agn Sci ˛ awszy ˛ lin˛e z belki zajał ˛ si˛e oswobadzaniem swoich nóg. Kr˛epujace ˛ je wi˛ezy były zaci´sni˛ete z ogromna˛ siła,˛ z jego za´s niedawnej koncentracji pozostały jedynie z˙ ałosne szczatki. ˛ Mimo to udało mu si˛e uwolni´c uda, kolana, a wreszcie, po niesko´nczenie długiej walce, tak˙ze kostki. Podniósł si˛e z trudem na nogi i natychmiast zatoczył, o mało nie upadajac, ˛ wi˛ec zaczał ˛ rozciera´c zdr˛etwiałe ko´nczyny. Do jego uszu dobiegł jaki´s odgłos: kroki. 268
Ogarni˛ety panika˛ rozejrzał si˛e dookoła, a potem doskoczył do okna, usiłujac ˛ je otworzy´c. Było zabite gwo´zdziami. Kroki zacz˛eły wspina´c si˛e po schodach. Otarł usta dłonia,˛ obrzucajac ˛ pomieszczenie przera˙zonym spojrzeniem. Dwa ˙ stosy czasopism. Metalowa płytka. Zelazna rama łó˙zka. Podbiegł do niej i szarpnał ˛ rozpaczliwie. W tym momencie jacy´s nieznani bogowie, widzac, ˛ jak bardzo ju˙z sam sobie pomógł, postanowili doło˙zy´c i swoja˛ mała˛ cegiełk˛e. W chwili, gdy kroki dotarły do podestu i ruszyły w kierunku drzwi, Mark sko´nczył odkr˛eca´c s´rub˛e mocujac ˛ a˛ do ramy solidna˛ z˙ elazna˛ nog˛e.
4 Kiedy drzwi si˛e otworzyły, Mark stał za nimi niczym Indianin z tomahawkiem wystruganym z kawałka drewna, s´ciskajac ˛ w obu dłoniach uniesiona˛ nad głowa˛ z˙ elazna˛ nog˛e. — Młody panie, przyszedłem po. . . Straker umilkł, dostrzegłszy rozwiazan ˛ a˛ lin˛e le˙zac ˛ a˛ na podłodze, i co najmniej przez sekund˛e stał bez najmniejszego ruchu, sparali˙zowany zaskoczeniem. Mark odniósł wra˙zenie, z˙ e bierze udział w odtwarzanej w du˙zym zwolnieniu akcji. Wydawało mu si˛e, z˙ e ma kilka minut na to, by wycelowa´c starannie w łysa˛ czaszk˛e wysuni˛eta˛ nieznacznie poza kraw˛ed´z drzwi. Zadał cios oburacz, ˛ ale nie najmocniej, jak mógł, rezygnujac ˛ z cz˛es´ci siły na ˙ rzecz wi˛ekszej dokładno´sci. Zelazna noga trafiła Strakera tu˙z nad skronia,˛ dokładnie w chwili, gdy zaczał ˛ odwraca´c głow˛e, z˙ eby zajrze´c za drzwi. Oczy otwarte szeroko ze zdumienia zacisn˛eły si˛e w paroksyzmie bólu, a z rany na czaszce trysnał ˛ zadziwiajaco ˛ obfity strumie´n krwi. Straker zachwiał si˛e i zatoczył w głab ˛ pokoju. Przera˙zajacy ˛ grymas wykrzywił jego twarz. Wyciagn ˛ ał ˛ przed siebie r˛ece i w tym momencie Mark uderzył po raz drugi. Masywna noga spadła na łysa˛ czaszk˛e tu˙z nad wypukło´scia˛ czoła. Straker osunał ˛ si˛e bezwładnie na podłog˛e. Mark zbli˙zył si˛e do ciała, wpatrujac ˛ si˛e w nie wybałuszonymi oczami. Grubszy koniec nogi, która˛ nadal s´ciskał w dłoniach, był wymazany krwia.˛ Patrzac ˛ na nia˛ czuł, z˙ e zbiera mu si˛e na wymioty, ale spogladaj ˛ ac ˛ na Strakera nie czuł dokładnie nic. Zabiłem go, pomy´slał. A zaraz potem: to dobrze. To dobrze. Dło´n Strakera zacisn˛eła si˛e na jego kostce. Mark rozpaczliwie wciagn ˛ ał ˛ powietrze, usiłujac ˛ wyszarpna´ ˛c nog˛e, ale dło´n trzymała niczym stalowa pułapka, Straker za´s wpatrywał si˛e w niego błyszcza˛ cymi oczami s´wiecacymi ˛ w okrywajacej ˛ jego twarz szkarłatnej, krwawej masce. 269
Poruszył ustami, lecz nie wydobył si˛e z nich z˙ aden d´zwi˛ek. Mark szarpnał ˛ jeszcze raz, bez rezultatu, wi˛ec j˛eczac ˛ przera´zliwie zaczał ˛ okłada´c z˙ elazna˛ maczuga˛ ciagn ˛ ac ˛ a˛ go z coraz wi˛eksza˛ siła˛ r˛ek˛e. Raz, drugi, trzeci, czwarty. Rozległ si˛e okropny odgłos łamanych palców, u´scisk zel˙zał i Mark wyszarpnał ˛ si˛e wreszcie, zataczajac ˛ z rozp˛edu a˙z na korytarz. Głowa Strakera opadła bezwładnie na podłog˛e, ale jego zmasakrowana dło´n nadal zaciskała si˛e i otwierała niczym łapa psa, któremu s´ni si˛e pogo´n za kotem. Noga łó˙zka wysun˛eła si˛e ze zmartwiałych palców Marka; dr˙zac ˛ na całym ciele cofał si˛e w kierunku schodów, a potem ogarni˛ety panika˛ odwrócił si˛e i zbiegł po nich przeskakujac ˛ po dwa i trzy stopnie, czepiajac ˛ si˛e kurczowo dłonia˛ rozeschni˛etej por˛eczy. W hallu na parterze panowała przera˙zajaca ˛ ciemno´sc´ . W´slizgnał ˛ si˛e do kuchni, rzucajac ˛ obłakane, ˛ ukradkowe spojrzenia na szeroko otwarte drzwi do piwnicy. Sło´nce kryło si˛e wła´snie za horyzontem, rozpalajac ˛ zachodni nieboskłon feeria˛ fioletu, z˙ ółci i czerwieni. W oddalonym o szesna´scie mil domu pogrzebowym Maury’ego Greena Ben Mears wpatrywał si˛e we wskazówki zegara, które zawahały si˛e mi˛edzy 19.01 a 19.02. Mark nie miał o tym poj˛ecia, ale zdawał sobie doskonale spraw˛e, z˙ e nadszedł ju˙z czas wampirów. Zosta´c dłu˙zej oznaczało podja´ ˛c ryzyko najgro´zniejszej z mo˙zliwych konfrontacji; zej´sc´ do piwnicy, z˙ eby ratowa´c Susan, równało si˛e dołacze˛ ˙ niu do szeregów Wiecznie Zywych. Mimo to podszedł do drzwi piwnicy i nawet zszedł w dół trzy stopnie, kiedy strach s´cisnał ˛ go niemal fizycznymi p˛etami, nie pozwalajac ˛ uczyni´c ani kroku wi˛ecej. Szlochał i dr˙zał spazmatycznie niczym w ataku malarii. — Susan! — krzyknał. ˛ — Uciekaj! — To ty, Mark? — rozległ si˛e jej niepewny, oszołomiony głos. — Nic nie widz˛e, tu jest zupełnie ciemno. . . Dał si˛e słysze´c nagły, głuchy łoskot, przypominajacy ˛ nieco przytłumiony strzał z broni palnej, a zaraz potem ohydny, bezduszny chichot. Susan krzykn˛eła przera´zliwie. . . lecz niemal natychmiast jej krzyk zamienił si˛e w przeciagły ˛ j˛ek, by wreszcie ustapi´ ˛ c miejsca kompletnej ciszy. Mimo to Mark został na swoim miejscu, cho´c mi˛ekkie jak z wosku nogi w ka˙zdej chwili mogły si˛e pod nim ugia´ ˛c. Z piwnicy dobiegł przyjazny głos, zadziwiajaco ˛ podobny do głosu jego ojca. — Chod´z tu, mój chłopcze. Budzisz we mnie podziw. Pot˛ega tego głosu była tak wielka, z˙ e natychmiast znikn˛eły p˛eta kr˛epujacego ˛ go strachu, a wosk w nogach zamienił si˛e w ołów. W ostatniej chwili zorientował si˛e, z˙ e o mało nie zszedł stopie´n ni˙zej. — Chod´z, chłopcze — powtórzył głos, tym razem znacznie wyra´zniejszy i bli˙zszy. Pod wierzchnia˛ warstwa˛ ciepła i troskliwo´sci kryła si˛e niewzruszona stal kategorycznego rozkazu. — Wiem, jak si˛e nazywasz! — krzyknał ˛ w ciemno´sc´ Mark. — Barlow! 270
I rzucił si˛e do ucieczki. Kiedy znalazł si˛e w hallu, przera˙zenie wróciło z cała˛ swoja˛ moca; ˛ gdyby drzwi nie były otwarte, z pewno´scia˛ przebiłby si˛e po prostu przez nie, zostawiajac ˛ wyszarpany zarys swojej sylwetki. Pop˛edził przed siebie podjazdem zaro´sni˛etym trawa˛ (tak samo, jak wiele lat temu mały Benjamin Mears), a nast˛epnie s´rodkiem Brooks Road w kierunku miasteczka i watpliwego ˛ schronienia. Czy jednak król wampirów nie poda˙ ˛zy w jego s´lady? Skr˛ecił raptownie w las i pognał na o´slep mi˛edzy drzewami. Przebiegł z donos´nym pluskiem przez strumie´n, zaplatał ˛ si˛e na chwil˛e w k˛ep˛e łopianu rosnac ˛ a˛ na drugim brzegu, a wreszcie wpadł na swoje podwórko. W´slizgnał ˛ si˛e do domu przez tylne drzwi i zajrzał ostro˙znie przez zwie´nczone łukiem przej´scie do salonu, gdzie matka z niepokojem wypisanym wielkimi literami na twarzy rozmawiała z kim´s przez telefon. W pewnej chwili uniosła przypadkiem wzrok; ulga, jaka˛ odczuła na jego widok, była równie widoczna, jak przed chwila˛ troska. — Wła´snie przyszedł. . . Nie czekajac ˛ na odpowied´z odło˙zyła słuchawk˛e i podeszła do niego. Zauwa˙zył z wi˛eksza˛ przykro´scia,˛ ni˙z kiedykolwiek mógłby da´c temu wyraz, z˙ e płakała. — Och, Mark. . . Gdzie byłe´s? — Co, wrócił? — zawołał z pokoju ojciec. Cho´c Mark nie widział jego twarzy, był pewien, z˙ e jest czerwona z gniewu. — Powiedz, gdzie byłe´s?! — powtórzyła matka, potrzasaj ˛ ac ˛ nim z całej siły. — Na dworze — odpowiedział słabym głosem. — Przewróciłem si˛e, kiedy biegłem do domu. Tylko tyle mógł im powiedzie´c. Najbardziej charakterystyczna˛ cecha˛ dzieci´nstwa nie jest łatwo´sc´ , z jaka˛ marzenia mieszaja˛ si˛e z jawa,˛ lecz całkowite wyobcowanie. Nie istnieja˛ słowa, które mogłyby opisa´c mroczne l˛eki i prze˙zycia dziecka. Madre ˛ dziecko zdaje sobie z tego spraw˛e i zgadza si˛e na zwiazane ˛ z tym konsekwencje. W momencie, kiedy zaczyna sporzadza´ ˛ c dokładny bilans zysków i strat, przestaje by´c dzieckiem. — Zapomniałem, z˙ e jest pó´zno — dodał. — Wła´snie chciałem. . . Przerwał, widzac ˛ zbli˙zajacego ˛ si˛e ojca.
5 W ciemno´sci, tu˙z przed poniedziałkowym s´witem. Skrobanie do okna. Obudził si˛e i oprzytomniał w mgnieniu oka, bez po´sredniego etapu odzyskiwania pełni s´wiadomo´sci. Okropie´nstwa snu i jawy zadziwiajaco ˛ si˛e do siebie upodobniły. 271
Biała twarz po drugiej stronie szyby była twarza˛ Susan. — Wpu´sc´ mnie, Mark. . . Wstał z łó˙zka. Bosymi stopami czuł zimno podłogi. Jego ciałem wstrzasn ˛ ał ˛ dreszcz. — Odejd´z — powiedział spokojnie. Zwrócił uwag˛e, z˙ e dziewczyna ma na sobie t˛e sama˛ bluzk˛e i spodnie. Ciekawe, czy jej rodzice tak˙ze si˛e niepokoja,˛ pomy´slał. — To wcale nie jest takie straszne — wyszeptała, wpatrujac ˛ si˛e w niego pozbawionymi blasku oczami i u´smiechn˛eła si˛e, odsłaniajac ˛ l´sniace, ˛ ostre z˛eby. — Było bardzo przyjemnie. Wpu´sc´ mnie to ci poka˙ze˛ . Pocałuj˛e ci˛e, Mark. Pocałuj˛e ci˛e tak, jak nigdy nie całowała ci˛e twoja matka. — Odejd´z — powtórzył. — Które´s z nas pr˛edzej czy pó´zniej ci˛e dosi˛egnie — powiedziała. — Jest nas teraz bardzo du˙zo. Pozwól, z˙ ebym to była ja. Jestem. . . Jestem głodna. — Usiłowała znowu si˛e u´smiechna´ ˛c, lecz tym razem jej twarz wykrzywiła si˛e tylko w ohydnym grymasie, od którego zrobiło mu si˛e jeszcze zimniej ni˙z do tej pory. Uniósł krzy˙z i przycisnał ˛ go do szyby. Sykn˛eła przera´zliwie i odepchn˛eła si˛e od okna. Przez chwil˛e wisiała nieruchomo w powietrzu, podczas gdy jej ciało robiło si˛e coraz bardziej przezroczyste, a potem znikn˛eła, lecz Mark zda˙ ˛zył jeszcze dostrzec na jej twarzy (a mo˙ze tylko mu si˛e zdawało?) wyraz przepełnionej bólem rozpaczy. Ponownie zapadła cisza. Jest nas teraz bardzo du˙zo. Pomy´slał o rodzicach s´piacych ˛ pi˛etro ni˙zej, nie zdajacych ˛ sobie sprawy z niebezpiecze´nstwa, i poczuł, jak strach wypełnia mu wn˛etrzno´sci roztopionym ołowiem. Zanim weszli do Domu Marstenów, powiedziała mu, z˙ e sa˛ jeszcze inni, którzy wiedza˛ lub podejrzewaja.˛ Kto? Z pewno´scia˛ ten pisarz, z którym si˛e spotykała. Ben Mears. Mieszka w pensjonacie Evy Miller. Pisarze du˙zo wiedza.˛ Tak, to na pewno on. Musi si˛e z nim zobaczy´c, zanim ona tego nie zrobi. Zatrzymał si˛e raptownie w połowie drogi do łó˙zka. O ile ju˙z jej si˛e to nie udało.
ROZDZIAŁ TRZYNASTY Ojciec Callahan
1 W ten sam niedzielny wieczór, dokładnie za kwadrans siódma, ojciec Callahan wszedł z wahaniem do szpitalnego pokoju Matta. Stolik i kołdra były zasłane ksia˙ ˛zkami, z których cz˛es´c´ pokrywała gruba warstwa kurzu. Matt zadzwonił do mieszkania Loretty Starcher i nie tylko nakłonił ja˛ do tego, z˙ eby otworzyła w niedziel˛e bibliotek˛e, lecz równie˙z udało mu si˛e ja˛ przekona´c, by dostarczyła mu osobi´scie wszystkie zamówione ksia˙ ˛zki. Zjawiła si˛e na czele procesji, składajacej ˛ si˛e z trzech posługaczy uginajacych ˛ si˛e pod ci˛ez˙ arem opasłych tomów, odeszła za´s nieco rozdra˙zniona, Matt bowiem odmówił wyja´snie´n na temat przyczyn, jakie skłoniły go do zło˙zenia tak niezwykłego zamówienia. Ojciec Callahan obrzucił nauczyciela uwa˙znym spojrzeniem. Chory sprawiał wra˙zenie do´sc´ steranego człowieka, ale nie do tego stopnia i nie w tak przygn˛ebiony, ot˛epiały sposób, jak wi˛ekszo´sc´ parafian, których duszpasterz odwiedzał w podobnych okoliczno´sciach. Callahan przekonał si˛e, z˙ e najcz˛estsza˛ reakcja˛ na wiadomo´sc´ o raku, udarze, zawale serca lub awarii jakiego´s wa˙znego organu jest poczucie doznanej krzywdy i zdrady. Pacjent z reguły nie mo˙ze si˛e posia´ ˛sc´ ze zdumienia, z˙ e tak bliski (i lojalny przynajmniej do tej pory) przyjaciel jak jego własne ciało mógł okaza´c si˛e bydlakiem, który uchyla si˛e od wykonywania swoich obowiazków. ˛ Zaraz potem pojawiała si˛e refleksja, i˙z podobnie niesolidny przyjaciel w ogóle nie zasługuje na to miano, ostateczny za´s wniosek sprowadzał si˛e do konkluzji, z˙ e w gruncie rzeczy i tak nie ma to najmniejszego znaczenia. Wobec własnego ciała nie sposób zachowywa´c wyniosłego milczenia, przesła´c mu listu utrzymanego w ostrym tonie ani uda´c, z˙ e nikogo nie ma w domu. Ostatnia˛ my´sla,˛ jaka nawiedzała przykutych do szpitalnego łó˙zka ludzi, było mro˙zace ˛ krew w z˙ yłach podejrzenie, i˙z ciało w rzeczywisto´sci nigdy nie było przyjacielem, lecz wrogiem zdecydowanym za wszelka˛ cen˛e zniszczy´c nadrz˛edna˛ sił˛e, która je stworzyła, wykorzystała, a nast˛epnie porzuciła, gdy tylko wdarły si˛e w nie wirusy rozumu. Kiedy´s, w przypływie pijackiego uniesienia, Callahan zaczał ˛ nawet pisa´c na ten temat monografi˛e dla Tygodnika Katolickiego, zamieszczajac ˛ na stronie tytułowej rysunek przedstawiajacy ˛ mózg balansujacy ˛ na kraw˛edzi dachu wie˙zowca. 273
Budynek (z wyra´zna˛ tabliczka˛ „Ciało”) stał w płomieniach (podpisanych słowem „Rak”, cho´c mogłoby to by´c cokolwiek innego), cały za´s rysunek nosił tytuł Zbyt wysoko, by skoczy´c. Jednak ju˙z nast˛epnego dnia w ostrym ataku trze´zwo´sci podarł zarówno dopiero zacz˛eta˛ monografi˛e, jak i sam rysunek; w katolickiej doktrynie nie było miejsca ani dla jednego, ani dla drugiego, chyba z˙ eby dorysowa´c jeszcze helikopter z napisem „Jezus” i dyndajac ˛ a˛ drabinka˛ sznurowa.˛ Mimo to czuł, z˙ e jego przemy´slenia były słuszne i z˙ e rezultatem takiej „łó˙zkowej” logiki niemal zawsze jest ostra depresja. W´sród objawów nale˙zało wymieni´c zamglone spojrzenie, powolne reakcje, gł˛ebokie westchnienia, a czasem tak˙ze łzy pojawiajace ˛ si˛e na widok ksi˛edza, tego czarnego kruka, którego rola nie nasuwała najmniejszych watpliwo´ ˛ sci ka˙zdemu, kto od jakiego´s czasu roztrzasał ˛ problem własnej, i nie tylko, s´miertelno´sci. Matt Burke nie wykazywał z˙ adnych objawów tego typu. Wyciagn ˛ ał ˛ r˛ek˛e i z zadziwiajac ˛ a˛ siła˛ u´scisnał ˛ Callahanowi dło´n. — Ciesz˛e si˛e, z˙ e ksiadz ˛ przyszedł. — Ja tak˙ze, mój synu. Dobrzy nauczyciele, niczym madre ˛ z˙ ony, to rzadki i nadzwyczaj cenny skarb. — Nawet tacy zatwardziali agnostycy jak ja? — Szczególnie tacy — odparł Callahan z nie ukrywana˛ satysfakcja.˛ — By´c mo˙ze uda mi si˛e przyłapa´c pana z opuszczona˛ garda.˛ Mówiono mi, z˙ e w okopach podczas wojny liczba ateistów maleje w zastraszajacym ˛ tempie, a na oddziałach intensywnej terapii trzeba ich szuka´c ze s´wieca˛ w r˛eku. — Ale mnie maja˛ niedługo przenie´sc´ . — Niewa˙zne — machnał ˛ r˛eka˛ Callahan. — Zobaczy pan, z˙ e ju˙z niebawem b˛edzie pan klepał zdrowa´ski i ojczenaszki. — Niewykluczone, z˙ e nawet wcze´sniej, ni˙z ksiadz ˛ my´sli — odparł z powaga˛ Matt. Ojciec Callahan przysunał ˛ sobie krzesło i usiadł przy łó˙zku, tracaj ˛ ac ˛ je przy tym niechcacy ˛ kolanem. Nieporzadnie ˛ uło˙zony stos ksia˙ ˛zek zachwiał si˛e i runałby ˛ na podłog˛e, gdyby go w por˛e nie złapał. Odkładajac ˛ ksia˙ ˛zki na łó˙zko czytał na głos ich tytuły. — Dracula, Go´sc´ Draculi, W poszukiwaniu Draculi, Złota gała´ ˛z, Historia naturalna wampirów. Jak to, naturalna? W˛egierskie ba´snie ludowe, Potwory z ciemno´sci, Potwory w codziennym z˙ yciu, Peter Kurtin, potwór z Dusseldorfu. A to. . . — Zdmuchnał ˛ z okładki gruba˛ warstw˛e kurzu, odsłaniajac ˛ rysunek przedstawiajacy ˛ koszmarna˛ posta´c nachylajac ˛ a˛ si˛e gro´znie nad s´piac ˛ a˛ pi˛ekno´scia.˛ — Wampir Varney albo krwawa uczta. Dobry Bo˙ze, czy to lektury obowiazkowe ˛ dla wszystkich pacjentów po ataku serca? Matt u´smiechnał ˛ si˛e. — Stary, dobry Varney. Dawno temu, jeszcze na uniwersytecie, wziałem ˛ go sobie jako lektur˛e dowolna˛ z literatury romantycznej. Profesor, dla którego wszel274
ka fantastyczno´sc´ zaczynała si˛e na Beowulfie, a ko´nczyła na The Screwtape Letters, był nieco zszokowany. Dostałem troj˛e z plusem i pisemne polecenie podniesienia moich zainteresowa´n na nieco wy˙zszy poziom. — Ale ju˙z przypadek Petera Kurtina jest dosy´c interesujacy ˛ — zauwa˙zył Callahan. — Mo˙ze niezbyt miły, ale na pewno interesujacy. ˛ — Zna ksiadz ˛ t˛e histori˛e? — W ka˙zdym razie wi˛eksza˛ jej cz˛es´c´ . Jako kleryk bardzo interesowałem si˛e takimi opowie´sciami. Przed znacznie sceptyczniej nastawionymi przeło˙zonymi usprawiedliwiałem si˛e mówiac, ˛ z˙ e po to, by zosta´c dobrym ksi˛edzem, powinienem pozna´c nie tylko wy˙zyny, na jakie wspi˛eła si˛e ludzka dusza, ale tak˙ze jej upadki. Wszystko to było tylko mydleniem oczu, rzecz jasna. Po prostu pociagał ˛ mnie dreszczyk emocji. Z tego, co pami˛etam, Kurtin jeszcze jako chłopiec utopił w rzece swoich dwóch kolegów. Podpłynał ˛ do nich łódka,˛ kiedy si˛e kapali, ˛ i tak długo wpychał ich pod wod˛e, a˙z wreszcie zupełnie opadli z sił. — Zgadza si˛e — skinał ˛ głowa˛ Matt. — Nieco pó´zniej dwukrotnie usiłował zamordowa´c rodziców dziewczyny, która nie zgodziła si˛e z nim spotyka´c, a nast˛epnie spalił ich dom. Ale, je´sli mam by´c szczery, bardziej interesuja˛ mnie inne aspekty jego hm. . . działalno´sci. — Domy´sliłem si˛e tego z doboru pa´nskich lektur. — Callahan wział ˛ do r˛eki pismo, na którego okładce kobieta w bardzo obcisłym stroju wysysała krew młodego m˛ez˙ czyzny. Wyraz jego twarzy stanowił zdumiona˛ mieszanin˛e najwy˙zszego przera˙zenia i nieopisanej rozkoszy. Pismo było zatytułowane Vampirella i zapewne takie wła´snie imi˛e nosiła kobieta. Callahan odło˙zył je na kołdr˛e, jeszcze bardziej zaintrygowany ni˙z do tej pory. — Kurtin zamordował ponad dziesi˛ec´ kobiet — powiedział — a kilkana´scie innych zmasakrował młotkiem. Je˙zeli akurat miały okres, pił ich krew. Matt ponownie skinał ˛ głowa.˛ — Napastował tak˙ze zwierz˛eta, cho´c o tym ju˙z si˛e tak powszechnie nie wie. W szczytowym okresie swojej obsesji uciał ˛ głowy dwóm łab˛edziom i wyssał krew tryskajac ˛ a˛ z kikutów. — Czy to wszystko ma jaki´s zwiazek ˛ z powodem, dla którego chciał si˛e pan ze mna˛ widzie´c? — zapytał Callahan. — Pani Curless przekazała mi, z˙ e wspominał pan o jakiej´s bardzo wa˙znej sprawie. — Owszem, ma ksiadz ˛ racj˛e. — W takim razie, có˙z to za sprawa? Je´sli chodziło panu o to, z˙ eby mnie zaintrygowa´c, to ju˙z si˛e panu udało. Matt utkwił w nim powa˙zne spojrzenie. — Mój dobry przyjaciel, Ben Mears, miał si˛e dzi´s skontaktowa´c z ksi˛edzem. Gospodyni powiedziała mi, z˙ e tego nie zrobił. — Rzeczywi´scie. Od drugiej po południu z nikim si˛e nie widziałem.
275
— Nie mogłem go nigdzie znale´zc´ . Opu´scił szpital w towarzystwie mojego lekarza, doktora Jamesa Cody’ego. On równie˙z zniknał ˛ bez s´ladu, podobnie jak młoda przyjaciółka Bena, Susan Norton. Wyszła z domu wczesnym popołudniem, obiecujac ˛ rodzicom, z˙ e wróci około piatej. ˛ Zaczynaja˛ si˛e ju˙z powoli niepokoi´c. Callahan wyprostował si˛e na krze´sle. Znał troch˛e Billa Nortona, który kiedy´s przyszedł do niego z pro´sba˛ o rad˛e w sprawie dotyczacej ˛ alkoholowych problemów jednego z jego współpracowników. — Podejrzewa pan co´s? — Pozwoli ksiadz, ˛ z˙ e zadam mu pytanie? — odparł Matt. — Prosz˛e potraktowa´c je bardzo powa˙znie i dobrze si˛e zastanowi´c przed udzieleniem odpowiedzi. Czy ostatnio w naszym miasteczku nie zauwa˙zył ksiadz ˛ czego´s dziwnego? Ju˙z na samym poczatku ˛ Callahan odniósł wra˙zenie, z˙ e stary nauczyciel posuwa si˛e naprzód krok po kroku, starajac ˛ si˛e go za wszelka˛ cen˛e nie spłoszy´c. Teraz wra˙zenie to w pełni si˛e potwierdziło, dobór za´s zalegajacych ˛ w pokoju ksia˙ ˛zek sugerował, co mógł mie´c na my´sli le˙zacy ˛ w łó˙zku człowiek. — Wampiry w Salem? — zapytał. Według jego teorii istniała mo˙zliwo´sc´ unikni˛ecia ataku ostrej depresji, nast˛epujacego ˛ zwykle po jakiej´s powa˙znej chorobie, pod warunkiem, z˙ e dotkni˛ety nia˛ pacjent miał w z˙ yciu jaka´ ˛s pasj˛e. Do tej grupy ludzi nale˙zeli mi˛edzy innymi malarze, pisarze, muzycy czy na przykład cie´sle, my´slacy ˛ bezustannie o rozpocz˛etej budowie domu. Pasja ta mogła mie´c tak˙ze zwiazek ˛ z niewinna˛ (cho´c wcale niekoniecznie) psychoza,˛ której rozwój miał swój poczatek ˛ jeszcze przed pojawieniem si˛e choroby. Callahan rozmawiał kiedy´s ze starszym człowiekiem nazwiskiem Horris, który le˙zał w szpitalu stanowym z zaawansowanym rakiem jelita grubego. Pomimo bez watpienia ˛ potwornego bólu rozprawiał on z o˙zywieniem o istotach z Urana, pojawiajacych ˛ si˛e jakoby masowo na Ziemi. — Jeszcze dzisiaj facet, który nalewa benzyn˛e na stacji u Sonny’ego, to Joe Blow z Falmouth — mówił ten z˙ ywy, le˙zacy ˛ w łó˙zku szkielet — a ju˙z jutro to stwór z Urana, który tylko wyglada ˛ jak on. Mówi jak Joe i ma nawet jego wspomnienia, a to dlatego, z˙ e oni od˙zywiaja˛ si˛e naszymi falami alfa! Według Horrisa on sam nie cierpiał na raka, lecz na chorob˛e spowodowana˛ komplikacjami po postrzale z lasera. Istoty z Urana, zaniepokojone wiedza,˛ jaka˛ posiadł na ich temat, postanowiły go zlikwidowa´c. Horris w pełni je rozumiał i postanowił zgina´ ˛c, stawiajac ˛ zaci˛ety opór. Callahan nie sprzeciwił mu si˛e ani słowem, pozostawiajac ˛ to z˙ yczliwym, acz ci˛ez˙ ko my´slacym ˛ krewnym i znajomym. Jego zdaniem dobra psychoza, podobnie jak solidny łyk whisky, mogła mie´c wyłacznie ˛ dobroczynne działanie. Teraz wi˛ec tylko skrzy˙zował ramiona i czekał, co b˛edzie dalej. — Trudno mi tak po prostu o tym mówi´c — westchnał ˛ Matt — szczególnie je´sli ksiadz ˛ uwa˙za, z˙ e cierpi˛e na demencj˛e. 276
Callahan z najwy˙zszym trudem zdołał zachowa´c twarz pokerzysty, cho´c jedynym uczuciem, jakie mogłoby si˛e ewentualnie na niej odbi´c, był podziw dla przenikliwo´sci starego nauczyciela. — Wr˛ecz przeciwnie, odniosłem wra˙zenie, z˙ e mo˙zna panu tylko pozazdro´sci´c bystro´sci umysłu. Matt westchnał ˛ ponownie. — Niestety, jak ksiadz ˛ dobrze wie, bystro´sc´ wcale nie wyklucza szale´nstwa. — Poprawił si˛e w łó˙zku, przesuwajac ˛ nieco le˙zace ˛ wokół niego ksia˙ ˛zki. — Je˙zeli Bóg istnieje, to chyba postanowił wreszcie ukara´c mnie za te wszystkie lata bezgranicznego zaufania do naukowego s´wiatopogladu, ˛ kiedy nie uczyniłem nawet kroku naprzód nie majac ˛ uprzednio pewno´sci, z˙ e stapam ˛ po solidnym, w pełni realnym gruncie. Teraz po raz drugi tego samego dnia jestem zmuszony wygłosi´c twierdzenie, na którego poparcie nie mam nawet najmniejszego dowodu. W obronie mej normalno´sci mog˛e powiedzie´c tylko tyle, z˙ e prawdziwo´sc´ tego twierdzenia mo˙zna zweryfikowa´c bez najmniejszego kłopotu i mam nadziej˛e, z˙ e ksiadz ˛ potraktuje mnie przynajmniej na tyle powa˙znie, z˙ eby taka˛ weryfikacj˛e przeprowadzi´c, zanim nie b˛edzie za pó´zno. — Zachichotał niespodziewanie. — „Zanim nie b˛edzie za pó´zno”. . . Brzmi prawie jak cytat z sensacyjnych pi´smideł z lat trzydziestych, prawda? ˙ — Zycie jest pełne melodramatów — zauwa˙zył Callahan my´slac ˛ jednoczes´nie, z˙ e je´sli tak miałoby by´c w istocie, to on ju˙z od dłu˙zszego czasu z˙ adnego nie widział. — W takim razie pozwol˛e sobie powtórzy´c pytanie, czy ostatnio, nawet w cia˛ gu tego weekendu, nie zwrócił ksiadz ˛ uwagi na co´s dziwnego. — W zwiazku ˛ z wampirami? — W zwiazku ˛ z czymkolwiek. Callahan zastanowił si˛e przez chwil˛e. — Zamkni˛eto wysypisko — powiedział wreszcie — ale kto´s wyłamał bram˛e, wi˛ec tam wjechałem. — U´smiechnał ˛ si˛e lekko. — Musz˛e przyzna´c, z˙ e nawet spodobał mi si˛e pomysł, z˙ eby samemu wywozi´c swoje s´mieci. Jest to co´s tak praktycznego i skromnego zarazem, z˙ e w pełni realizuje moje elitarne fantazje na temat biednego, lecz szcz˛es´liwego proletariatu. Nie mogłem nigdzie znale´zc´ Duda Rogersa. — Co´s jeszcze? — Hmm. . . Na porannej mszy nie było nikogo z Crockettów, a pani Crockett nie zdarzyło si˛e ju˙z to od kilku lat. — Mo˙ze jeszcze co´s? — No, oczywi´scie biedna pani Glick. . . Matt uniósł si˛e na łokciu. — Pani Glick? Co jej si˛e stało? — Umarła. 277
— Na co? — Pauline Dickens twierdzi, z˙ e to był atak serca — odparł niezbyt pewnie Callahan. — Czy ostatnio kto´s jeszcze umarł w miasteczku? — W normalnych warunkach byłoby to bardzo głupie pytanie, bo w tak niewielkich zbiorowo´sciach zgony zdarzaja˛ si˛e raczej rzadko pomimo wysokiej przeci˛etnej wieku mieszka´nców. — Nie — powiedział z zastanowieniem Callahan — ale trzeba przyzna´c, z˙ e od jakiego´s czasu s´miertelno´sc´ wyra´znie wzrosła. Mike Ryerson, Floyd Tibbits, dziecko McDougallów. . . Matt ze znu˙zeniem pokiwał głowa.˛ — To istotnie zastanawiajace. ˛ Tak. . . Obawiam si˛e jednak, i˙z ju˙z niedługo sprawy przybiora˛ taki obrót, z˙ e o wi˛ekszo´sci z nich nikt nie b˛edzie wiedział. Jeszcze kilka nocy i. . . — Dlaczego nie przejdzie pan wprost do sedna sprawy? — zapytał Callahan. — W porzadku. ˛ Sam chyba ksiadz ˛ przyzna, z˙ e w ostatnim czasie sporo si˛e tutaj działo, prawda? Opowiedział o wszystkim od poczatku ˛ do ko´nca, cytujac ˛ relacje Bena, Susan i Jimmy’ego i niczego nie ukrywajac. ˛ Kiedy umilkł, Ben i Jimmy mieli ju˙z za soba˛ mro˙zace ˛ krew w z˙ yłach prze˙zycia, natomiast dla Susan dopiero si˛e one zaczynały.
2 — I co, jestem wariatem? — zapytał. — W ka˙zdym razie jest pan pewien, z˙ e zostanie za takiego uznany — odparł Callahan — cho´c wszystko wskazuje na to, z˙ e udało si˛e panu przekona´c zarówno pana Mearsa, jak i doktora. Nie, nie wydaje mi si˛e, z˙ eby był pan wariatem. Poza tym, je´sli wolno mi u˙zy´c takiej przeno´sni, zjawiska nadprzyrodzone stanowia˛ dla mnie chleb powszedni. — Ale. . . — Pozwoli pan, z˙ e opowiem mu pewna˛ histori˛e. Nie mog˛e da´c głowy za to, z˙ e jest prawdziwa, lecz zapewniam pana, z˙ e ja w nia˛ wierz˛e. Jej bohaterem jest mój dobry przyjaciel, ojciec Raymond Bissonette, który od kilku lat jest proboszczem w Kornwalii, na tak zwanym Cynowym Wybrze˙zu. Słyszał pan o tym miejscu? — Czytałem. — Jakie´s pi˛ec´ lat temu otrzymałem od niego list, w którym napisał, z˙ e został wezwany do le˙zacego ˛ na uboczu zakatka ˛ parafii w celu odprawienia uroczysto´sci pogrzebowych „zgasłej przedwcze´snie” dziewczyny. Jej trumna była wypełniona kwiatami dzikiej ró˙zy, co troch˛e go zdziwiło, ale prosz˛e sobie wyobrazi´c jego zdumienie, gdy przekonał si˛e, z˙ e usta dziewczyny otwarto za pomoca˛ kija i nasypano do nich czosnku oraz dzikiego tymianku. 278
— Ale˙z to sa.˛ . . ˙ — Tradycyjne s´rodki zabezpieczajace ˛ przed powrotem Wiecznie Zywych, zgadza si˛e. Kiedy Ray zapytał o powód, dla którego to uczyniono, ojciec dziewczyny wyja´snił mu ze spokojem, z˙ e została zabita przez incubusa. Wie pan, co to jest? — Wampir seksualny. — Dziewczyna była kiedy´s zar˛eczona z młodym człowiekiem nazwiskiem Bannock, który od urodzenia nosił na szyi czerwone znami˛e. Na dwa tygodnie przed ustalona˛ data˛ s´lubu, wracajac ˛ do domu z pracy został potracony ˛ przez samochód i zginał ˛ na miejscu. W dwa lata pó´zniej młoda kobieta zar˛eczyła si˛e z innym m˛ez˙ czyzna,˛ ale zerwała zar˛eczyny jeszcze przed drugimi zapowiedziami, twierdzac, ˛ jakoby John Bannock przychodził do niej w nocy i czynił wyrzuty, z˙ e nie dochowała mu wierno´sci. Jej obecnego narzeczonego znacznie bardziej niepokoiła mo˙zliwo´sc´ , z˙ e dziewczyna zapadła na jaka´ ˛s chorob˛e umysłowa,˛ ni˙z zagro˙zenie wynikajace ˛ z ewentualnych odwiedzin zza grobu. Tak czy inaczej, nieszcz˛es´liwe dziewcz˛e zgasło w kwiecie wieku i otrzymało chrze´scija´nski pochówek. Powodem, który skłonił Raya do napisania listu, było wydarzenie, jakie miało miejsce w dwa miesiace ˛ po pogrzebie. Podczas porannego spaceru Ray spotkał młodego m˛ez˙ czyzn˛e z wyra´znym, czerwonym znamieniem na szyi, stojacego ˛ przy grobie dziewczyny. To jednak jeszcze nie koniec historii. Jedna˛ z ulubionych rozrywek mego przyjaciela jest robienie tanim aparatem Polaroid zdj˛ec´ krajobrazu Kornwalii. Mam kilka z nich w swoim albumie i musz˛e przyzna´c, z˙ e sa˛ bardzo dobre. Otó˙z tego ranka akurat wział ˛ ze soba˛ aparat i zrobił kilka zdj˛ec´ młodemu człowiekowi. Kiedy pokazał je w wiosce, reakcja ludzi była zdumiewajaca: ˛ pewna starsza pani zemdlała, a matka zmarłej dziewczyny ukl˛ekła na s´rodku ulicy i zacz˛eła si˛e modli´c. Gdy nast˛epnego dnia Ray wstał z łó˙zka i spojrzał na zdj˛ecia, okazało si˛e, z˙ e posta´c młodego m˛ez˙ czyzny zupełnie znikn˛eła i z˙ e fotografie przedstawiaja˛ tylko kilka widoczków przyko´scielnego cmentarza. — I ksiadz ˛ w to wierzy? — zapytał Matt. — Och, tak. Podobnie jak chyba ka˙zdy, kto znalazłby si˛e na moim miejscu. Przeci˛etny człowiek wierzy w siły nadprzyrodzone znacznie gł˛ebiej, ni˙z wyobraz˙ aja˛ to sobie najró˙zniejsi pisarze. Niemal wszyscy spo´sród tych którzy zajmuja˛ si˛e szczególnie tym problemem, odnosza˛ si˛e do wampirów, wilkołaków, strzyg i całej reszty mena˙zerii z wi˛ekszym sceptycyzmem ni˙z tak zwany przeci˛etny obywatel. Lovecraft był ateista,˛ Edgar Altan Poe kim´s w rodzaju niedopieczonego transcendentalisty, religijno´sc´ Hawthorne’a za´s wynikała raczej z przyzwyczajenia ni˙z z autentycznej potrzeby. — Ksiadz ˛ zdumiewajaco ˛ du˙zo wie na ten temat — zauwa˙zył Matt. Callahan wzruszył ramionami. — Jako chłopiec bardzo interesowałem si˛e okultyzmem i wszystkimi zwia˛ 279
zanymi z nim sprawami, a moje pó´zniejsze powołanie kapła´nskie nie tylko tego zainteresowania nie zmniejszyło, lecz chyba nawet rozbudziło jeszcze bardziej. — Westchnał ˛ z gł˛ebi piersi. — Jednak ostatnio zaczałem ˛ zadawa´c sobie powa˙zniejsze pytania na temat istoty zła obecnego w naszym s´wiecie i musz˛e stwierdzi´c, z˙ e natychmiast ulotniła si˛e gdzie´s połowa przyjemno´sci — zako´nczył z kwa´snym u´smiechem. — W takim razie. . . Czy zgodzi si˛e ksiadz ˛ przeprowadzi´c dla mnie pewne badania? I czy miałby ksiadz ˛ co´s przeciwko wzi˛eciu ze soba˛ odrobiny s´wi˛econej wody i kawałka hostii? — W tym momencie wkracza pan na bardzo niepewny teologicznie grunt — powiedział z autentyczna˛ powaga˛ Callahan. — Dlaczego? — Nie mog˛e panu odmówi´c, a w ka˙zdym razie na pewno jeszcze nie w tej chwili. Przypuszczam nawet, z˙ e gdybym był troch˛e młodszy, zgodziłbym si˛e bez najmniejszego wahania. — U´smiechnał ˛ si˛e gorzko. — Młodzi ksi˛ez˙ a traktuja˛ zewn˛etrzne atrybuty Ko´scioła jako co´s raczej symbolicznego ni˙z praktycznego, przypominajacego ˛ szama´nski pióropusz i magiczna˛ lask˛e. Otó˙z ów młody ksiadz, ˛ którym nie jestem, mógłby łatwo uzna´c, z˙ e troch˛e pan zbzikował, ale je˙zeli pomoz˙ e panu par˛e kropel s´wi˛econej wody i kawałek hostii, to w porzadku. ˛ Ja tego nie zrobi˛e. Gdybym zabrał si˛e za to, o co pan prosi, w tweedowym sweterku i z Podr˛ecznikiem egzorcysty amatora pod pacha,˛ byłaby to sprawa wyłacznie ˛ mi˛edzy mna˛ a panem. Je˙zeli jednak bior˛e ze soba˛ hosti˛e, wtedy wyst˛epuj˛e jako urz˛ednik Ko´scioła katolickiego, zdecydowany wykorzysta´c wszelkie duchowe obrz˛edy, których znajomo´sc´ wynika ze spełnianej przeze mnie funkcji. Mówiac ˛ krótko, jestem wówczas reprezentantem Chrystusa. — Wpatrywał si˛e z powaga˛ w twarz Matta. — Mo˙ze to zabrzmi głupio w ustach troch˛e cynicznego, zm˛eczonego z˙ yciem ksi˛edza, który w dodatku całkiem niedawno przechodził co´s w rodzaju kryzysu wiary i warto´sci, ale ja nadal zbyt mocno wierz˛e w tajemnicza,˛ mistyczna˛ i s´wi˛eta˛ moc stojacego ˛ za mna˛ Ko´scioła, z˙ eby nie z˙ ywi´c powa˙znych obaw przed zbyt pochopnym zaakceptowaniem pa´nskiej propozycji. Ko´sciół jest czym´s wi˛ecej ni˙z zlepkiem idei, jak uwa˙za młodsze pokolenie. To tak˙ze wi˛ecej ni˙z duchowe harcerstwo. Ko´sciół to Moc, której człowiek nie powinien nadu˙zywa´c. — Zmarszczył brwi. — Czy pan mnie rozumie? Od tego bardzo wiele zale˙zy. — Rozumiem. — Musi pan sobie zdawa´c spraw˛e z tego, z˙ e obowiazuj ˛ aca ˛ w Ko´sciele katolickim koncepcja Zła przeszła w tym stuleciu radykalna˛ metamorfoz˛e. Czy domy´sla si˛e pan, czym zostało to spowodowane? — Przypuszczam, z˙ e pracami Freuda. — Wy´smienicie. Na poczatku ˛ dwudziestego wieku Ko´sciół katolicki zyskał zupełnie nowego przeciwnika: zło przez małe „z”. Diabeł przestał by´c potworem z czerwonymi rogami, spiczastym ogonem i kopytami czy te˙z w˛ez˙ em pełznacym ˛ 280
przez ogród, cho´c musz˛e przyzna´c, z˙ e ka˙zdy z tych obrazów ma znakomite oddziaływanie psychologiczne. Diabeł, w my´sl ewangelii według Freuda, był olbrzymim, zło˙zonym id, czyli nasza˛ pod´swiadomo´scia.˛ — Jest to z pewno´scia˛ bardziej wyrafinowana koncepcja ni˙z krwistoczerwone zmory lub demony o tak wyczulonym powonieniu, z˙ e mo˙ze je przepłoszy´c lada pierdni˛ecie cierpiacego ˛ akurat na zaparcie ksi˛edza — zauwa˙zył Matt. — Owszem, wyrafinowana, ale zarazem bezosobowa, niemiłosierna i niedotykalna. Freudowskiego diabła nie sposób si˛e po prostu pozby´c, podobnie jak nie sposób odcia´ ˛c sobie nogi lub r˛eki, nie tracac ˛ przy tym ani kropli krwi. Ko´sciół katolicki był zmuszony dokona´c całkowitej rewizji swojego stosunku do zła, gdy˙z bombardowania Kambod˙zy, wojna w Irlandii i na Bliskim Wschodzie, zabójstwa, zamieszki i miliony innych podobnych wydarze´n zasypuja˛ codziennie s´wiat niczym plaga komarów. Znajduje si˛e obecnie w trakcie zrzucania swego dawnego, szama´nskiego stroju i przywdziewania nowego, w którym mo˙ze aktywnie działa´c w społecze´nstwie. Mo˙zna powiedzie´c, z˙ e Ko´sciół dopiero teraz staje mocno obiema nogami we współczesnym s´wiecie. — W którym nie ma wied´zm, demonów i wampirów, a tylko maltretowanie dzieci, kazirodztwo i zanieczyszczanie s´rodowiska — doko´nczył Matt. — Otó˙z to. — A ksi˛edzu zapewne bardzo si˛e to nie podoba, prawda? — Tak — przyznał cicho Callahan. — Uwa˙zam, z˙ e to ohydne. Zupełnie, jakby Ko´sciół chciał wszystkim powiedzie´c, z˙ e Bóg nie jest martwy, tylko troch˛e nienormalny. My´sl˛e, z˙ e w takim razie ju˙z pan wie, jak brzmi moja odpowied´z. Co mam zrobi´c? Matt wyja´snił mu. — Chyba zdaje pan sobie spraw˛e, z˙ e stoi to w ra˙zacej ˛ sprzeczno´sci do wszystkiego, co panu przed chwila˛ powiedziałem? — zapytał Callahan. — Wr˛ecz przeciwnie. Wydaje mi si˛e, z˙ e to pozwoli ksi˛edzu wystawi´c Ko´sciół — j e g o Ko´sciół — na prób˛e. — Zgadzam si˛e, ale pod jednym warunkiem. — Jakim? ˙ przed podj˛eciem tej wyprawy wszyscy pójdziemy najpierw do sklepu — Ze Strakera i pan Mears, jako nasz rzecznik, powie mu o naszych podejrzeniach. Dzi˛eki temu b˛edziemy mieli okazj˛e obserwowa´c jego reakcj˛e. Matt zmarszczył brwi. — W ten sposób ostrze˙zemy go. Callahan potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ — Przypuszczam, z˙ e nie b˛edzie to miało wi˛ekszego znaczenia, je´sli natychmiast przystapimy ˛ do działania. — W porzadku ˛ — powiedział Matt. — Zgadzam si˛e, pod warunkiem jednak, z˙ e zyskamy akceptacj˛e Bena i Jimmy’ego. 281
— Dobrze. — Z piersi Callahana wyrwało si˛e gł˛ebokie westchnienie. — Ufam, i˙z nie sprawi˛e panu wielkiej przykro´sci mówiac, ˛ z˙ e mam nadziej˛e, i˙z cała ta sprawa stanowi wyłacznie ˛ wytwór pa´nskiej wyobra´zni? I z˙ e niczego nie pragn˛e tak bardzo, jak ujrze´c Strakera s´miejacego ˛ si˛e do rozpuku z naszych podejrze´n? — Skad˙ ˛ ze znowu. — Naprawd˛e mam taka˛ nadziej˛e. Zgodziłem si˛e na wi˛ecej, ni˙z pan przypuszcza, i bardzo si˛e tego boj˛e. — Ja równie˙z — powiedział łagodnie Matt.
3 Jednak wracajac ˛ do ko´scioła, nie czuł wcale strachu, tylko radosne uniesienie. Po raz pierwszy od wielu lat był całkowicie trze´zwy i nie miał najmniejszej ochoty na drinka. Znalazłszy si˛e na plebanii podniósł słuchawk˛e i wykr˛ecił numer pensjonatu Evy Miller. — Halo? Pani Miller? Czy mógłbym mówi´c z Benem Mearsem? Nie ma go? W takim razie zadzwoni˛e jutro. Do widzenia. Odło˙zył słuchawk˛e i podszedł do okna. Czy Ben Mears popijał teraz piwo w jakim´s przydro˙znym barze, czy te˙z wszystko, co mówił stary nauczyciel, było prawda? ˛ Je´sli tak. . . Je´sli tak. . . Nie mógł usiedzie´c w domu. Wyszedł tylnymi drzwiami i wdychajac ˛ chłodne pa´zdziernikowe powietrze wpatrzył si˛e w g˛estniejac ˛ a˛ ciemno´sc´ . A mo˙ze to wcale nie Freud? Mo˙ze miało to jaki´s zwiazek ˛ z wynalezieniem elektrycznego s´wiatła, które zlikwidowało mroczne, cieniste zakatki ˛ w duszach ludzi w znacznie bardziej efektywny sposób ni˙z drewniane kołki wbijane w serca wampirów? Zło z˙ yło nadal, ale teraz towarzyszył mu niemal zawsze blask fluorescencyjnych lamp na parkingu lub milionów stuwatowych z˙ arówek wiszacych ˛ pod ´ sufitem. W tym rzeczowym, chłodnym swietle generałowie planowali strategiczne ataki jadrowe ˛ i nikt nie mógł nad tym zapanowa´c, podobnie jak nad p˛edzacymi ˛ w dół zbocza bez z˙ adnych hamulców sankami. Ja tylko wykonywałem rozkazy. Tak, to prawda. Wszyscy jeste´smy z˙ ołnierzami, post˛epujacymi ˛ zgodnie z otrzymanymi instrukcjami. Ale skad ˛ one pochodziły? Zaprowad´z mnie do swojego dowódcy. Gdzie jest jego biuro? Ja tylko wykonywałem rozkazy. Zostałem wybrany przez ludzi. A kto i c h wybrał? Co´s zatrzepotało nad jego głowa˛ i Callahan spojrzał nerwowo w gór˛e, wyrwany ze swoich pogmatwanych rozmy´sla´n. Ptak? Nietoperz? Niewa˙zne, odleciał. Nasłuchiwał, chcac ˛ wychwyci´c jakie´s odgłosy miasteczka, lecz do jego uszu docierało tylko j˛eczenie telefonicznych drutów. 282
Tej nocy, gdy kudzu wypełznie na twoje pole, b˛edziesz spał jak zabity. Kto to napisał? Dickey? ˙ ˙ Zadnych d´zwi˛eków. Zadnego s´wiatła, oprócz blasku latarni stojacej ˛ przed kos´ciołem, pod która˛ nigdy nie pojawił si˛e Fred Astaire, i z˙ ółtych migajacych ˛ lamp na skrzy˙zowaniu Brock Street i Jointer Avenue. Nie zapłakało nawet jedno dziecko. Tej nocy, gdy kudzu wypełznie na twoje pole, b˛edziesz. . . Uniesienie znikn˛eło bez s´ladu i Callahan poczuł bezlitosne, zapierajace ˛ dech w piersi uderzenie przera˙zenia. Nie miało ono z˙ adnego zwiazku ˛ z jego z˙ yciem, honorem czy obawa˛ przed ujawnieniem nałogu. Był to strach, jakiego nie dos´wiadczył jeszcze nigdy w z˙ yciu, nawet podczas trudnych lat dorastania. Bał si˛e o swoja˛ nie´smiertelna˛ dusz˛e.
´ TRZECIA CZE˛S´ C Wymarłe miasto
I doszedł mnie głos z bezdennej otchłani: Chod´z do nas, dziecino, i s´pij razem z nami. Stara piosenka rockandrollowa
Przez skrzacych ˛ łuna˛ okien dwoje Widzi dzi´s pielgrzym z obcych stron, Jak fantastycznie duchów roje Plasaj ˛ a˛ pod zgrzytliwy ton, Podczas gdy w bramie dzika˛ zgraja,˛ Miast wdzi˛ecznych Ech, Tłocza˛ si˛e widma, które znaja˛ Nie u´smiech — lecz tylko s´miech. Edgar Allan Poe: Nawiedzony gród według Stanisława Wyrzykowskiego
Powiadam wam, to miasto jest zupełnie puste. Bob Dylan
ROZDZIAŁ CZTERNASTY Miasteczko (IV)
1 Z Almanachu farmera: Zachód sło´nca w niedziel˛e, 5 pa´zdziernika 1975 r. o 19.02, wschód sło´nca w poniedziałek, 6 pa´zdziernika o 6.49. Długo´sc´ nocy w Jerusalem, trzyna´scie dni po jesiennym przesileniu, wynosiła jedena´scie godzin i czterdzie´sci siedem minut. Ksi˛ez˙ yc w nowiu. Przysłowie na poniedziałek brzmiało nast˛epujaco: ˛ „Gdy sło´nce wschodzi, ko´ncza˛ si˛e nocne z˙ niwa”. Z biuletynu stacji meteorologicznej w Portland: Najwy˙zsza˛ temperatur˛e tej nocy zarejestrowano o 19.05 (62 stopnie Fahrenheita), najni˙zsza˛ o 4.06 (47 stopni). Zachmurzenie umiarkowane, bez opadów. Wiatr z północnego zachodu o pr˛edko´sci od pi˛eciu do dziesi˛eciu mil na godzin˛e. Z ksia˙ ˛zki zgłosze´n policji okr˛egu Cumberland: Nic.
2 Rankiem 6 pa´zdziernika nikt nie ogłosił, z˙ e miasteczko Salem jest martwe, bo nikt o tym nie wiedział. Podobnie jak s´wie˙ze zwłoki zachowywało jeszcze wszelkie pozory z˙ ycia. Ruthie Crockett, która, blada i dr˛eczona nudno´sciami, sp˛edziła cały weekend w łó˙zku, rano w poniedziałek znikn˛eła bez s´ladu, lecz nikt nie zwrócił na to uwagi. Jej matka le˙zała na posadzce w piwnicy za półkami z domowymi przetworami, nakryta zwojem malarskiego płótna, Larry Crockett za´s, obudziwszy si˛e tego dnia wyjatkowo ˛ pó´zno, pomy´slał, z˙ e jego córka po prostu wyszła ju˙z do szkoły. Postanowił, i˙z nie pójdzie do biura. Czuł si˛e słaby, wymi˛ety i miał zawroty głowy. ´ Pewnie grypa albo co´s w tym rodzaju. Swiatło raziło bole´snie oczy. Wstał z łó˙zka i zaciagn ˛ ał ˛ zasłony, o mało nie krzyknawszy ˛ z bólu, gdy promienie sło´nca padły bezpo´srednio na jego odsłoni˛ete rami˛e. Którego´s dnia, jak si˛e ju˙z lepiej poczuje, po prostu wymieni to okno. Musiało by´c co´s nie w porzadku ˛ z szybami, a gdyby 286
doszło do po˙zaru, to te smutne fiuty z firmy ubezpieczeniowej powiedziałyby, z˙ e to był samozapłon i nie wypłaciłyby ani centa. Tak, zrobi to, kiedy minie ta choroba. Pomy´slał, czy nie byłoby dobrze napi´c si˛e fili˙zanki kawy, lecz natychmiast chwyciły go nudno´sci. Przez chwil˛e zastanowił si˛e przelotnie, gdzie te˙z mo˙ze by´c jego z˙ ona, lecz niemal natychmiast przestał tym sobie zaprzata´ ˛ c głow˛e. Wrócił do łó˙zka, podrapał si˛e ostro˙znie po dziwnym zaci˛eciu tu˙z pod szcz˛eka,˛ naciagn ˛ ał ˛ prze´scieradło a˙z na blady policzek i natychmiast zasnał. ˛ Tymczasem jego córka spała wraz z Dudem Rogersem w emaliowanej ciemno´sci panujacej ˛ we wn˛etrzu ogromnej zamra˙zarki wywiezionej na wysypisko — pogra˙ ˛zona w mrocznym s´wiecie swej nowej egzystencji przyj˛eła z zadowoleniem jego zaloty w´sród pnacych ˛ si˛e ku niebu stert s´mieci. Znikn˛eła tak˙ze prowadzaca ˛ miejska˛ bibliotek˛e Loretta Starcher, ale w jej staropanie´nskim z˙ yciu nie było nikogo, kto mógłby to zauwa˙zy´c. Obecnie znajdowała si˛e na drugim zakurzonym i zaniedbanym pi˛etrze swej biblioteki. Było ono zawsze zamkni˛ete (jedyny klucz do drzwi nosiła osobi´scie na szyi), chyba z˙ e znalazł si˛e klient, który potrafił ja˛ przekona´c, i˙z dysponuje wystarczajac ˛ a˛ inteligencja,˛ a przede wszystkim siła˛ moralna,˛ z˙ eby otrzyma´c specjalne zezwolenie. Teraz spoczywała tam ona sama, niczym pierwsze wydanie zupełnie nowego rodzaju ksia˙ ˛zki, równie l´sniaca ˛ i czysta jak wtedy, gdy dopiero co wyszła spod prasy drukarskiej. Spowijajaca ˛ ja˛ folia, je´sli mo˙zna u˙zy´c takiej przeno´sni, nigdy nie została rozerwana. Równie˙z znikni˛ecie Virgila Rathbuna nie zwróciło niczyjej uwagi. Franklin Boddin obudził si˛e o dziewiatej, ˛ zobaczył, z˙ e wyro Virgila jest puste, ale nic specjalnego na ten temat nie pomy´slał i spróbował wsta´c z łó˙zka, z˙ eby poszuka´c jakiego´s piwa, lecz natychmiast z powrotem opadł na posłanie, czujac ˛ wat˛e w nogach i potworny m˛etlik w głowie. Bo˙ze, zda˙ ˛zył jeszcze pomy´sle´c przed za´sni˛eciem, co my´smy wczoraj pili? Benzyn˛e? A pod podłoga˛ ich chałupy w chłodzie dwudziestoletnich li´sci i w´sród nieprzeliczonego mnóstwa zardzewiałych puszek po piwie, wepchni˛etych tam przez dziury w deskach, le˙zał Virgil, czekajac ˛ nadej´scia nocy. Przez ciemne, oblepiajace ˛ jego mózg błoto przebijały si˛e wizje płynu bardziej ognistego od najwspanialszej whisky i lepiej kojacego ˛ pragnienie od najlepszego wina. Eva Miller zauwa˙zyła rano brak Weasela Craiga, lecz nie miała czasu specjalnie si˛e nad tym zastanawia´c, kierujac ˛ ruchem w kuchni, do której wpadali coraz to nowi mieszka´ncy jej pensjonatu, z˙ eby połkna´ ˛c po´spiesznie s´niadanie i pop˛edzi´c na spotkanie kolejnego roboczego tygodnia. potem była zaj˛eta doprowadzaniem pomieszczenia do porzadku ˛ i zmywaniem talerzy po tym okropnym Groverze Verrillu i wcale nie lepszym Mickeyu Sylvestrze, ignorujacym ˛ uporczywie wiszacy ˛ nad zlewem ju˙z od niepami˛etnych czasów napis: „Zmywamy po sobie naczynia”. Kiedy jednak do domu powróciła na dobre cisza, a poranne zamieszanie usta˛ 287
piło miejsca zwykłej, codziennej rutynie, zwróciła uwag˛e na jego nieobecno´sc´ . W poniedziałki z Railroad Street wywo˙zono s´mieci i Weasel zawsze wynosił na ulic˛e wielkie torby z zielonego plastiku, skad ˛ Royal Snów zabierał je swoja˛ stara,˛ rozklekotana˛ ci˛ez˙ arówka.˛ Dzi´s jednak torby w dalszym ciagu ˛ stały przy kuchennych schodach. Weszła na pi˛etro i zapukała delikatnie do drzwi jego pokoju. — Ed? ˙ Zadnej odpowiedzi. Ka˙zdego innego dnia uznałaby, z˙ e pewnie znowu odsypia jakie´s pija´nstwo i sama wyniosłaby s´mieci, zaciskajac ˛ usta w odrobin˛e w˛ez˙ sza˛ kresk˛e ni˙z zwykle, lecz tym razem poczuła ukłucie dziwnego niepokoju, wi˛ec nacisn˛eła klamk˛e i wsun˛eła głow˛e do s´rodka. — Ed? — powtórzyła niezbyt gło´sno. Pokój był pusty. Wiszace ˛ w otwartym na o´scie˙z oknie zasłony kołysały si˛e w lekkich podmuchach wiatru. Po´sciel na łó˙zku była rozgrzebana, wi˛ec zasłała je odruchowo, pozwalajac ˛ r˛ekom wykonywa´c bez kontroli umysłu dobrze znane im czynno´sci. Przechodzac ˛ na druga˛ stron˛e posłania, nastapiła ˛ na co´s ze chrz˛estem; spojrzawszy w dół zobaczyła na podłodze roztrzaskane lusterko Weasela. Podniosła je i przygladała ˛ mu si˛e przez chwil˛e ze zmarszczonymi brwiami. Nale˙zało do jego matki, a kiedy´s, cho´c było to ju˙z wtedy, gdy pił zdecydowanie ponad miar˛e, odrzucił nawet ofert˛e pewnego antykwariusza, który chciał mu za nie da´c dziesi˛ec´ dolarów. Wzi˛eła s´cierk˛e do kurzu i powolnymi, starannymi ruchami zacz˛eła wyciera´c szkło pokryte siatka˛ p˛ekni˛ec´ . Wiedziała, z˙ e poprzedniego wieczoru Weasel wrócił zupełnie trze´zwy, po dwudziestej pierwszej za´s nie miał ju˙z gdzie kupi´c alkoholu, chyba z˙ e zabrałby si˛e okazja˛ do Della lub Cumberland. Wyrzuciła ostre fragmenty do kosza, widzac ˛ przez ułamek sekundy swoje powtarzane wiele razy odbicie, po czym tkni˛eta nagła˛ my´sla˛ zajrzała do kubła, ale nie dostrzegła tam z˙ adnej butelki. Zreszta,˛ Ed nie nale˙zał do samotnych pijaków. Có˙z, na pewno wkrótce si˛e zjawi. Mimo to niepokój pozostał. Cho´c nie chciała tego przyzna´c nawet sama przed soba,˛ zdawała sobie doskonale spraw˛e, z˙ e uczucia, jakie z˙ ywi dla Weasela, nie ograniczaja˛ si˛e jedynie do przyja´zni. — Prosz˛e pani. . . Drgn˛eła, wyrwana nagle z zamy´slenia i spojrzała na stojacego ˛ w kuchni obcego. Był to mały chłopiec, ubrany w schludne spodnie i czysta˛ niebieska˛ koszulk˛e. Ma min˛e, jakby przed chwila˛ spadł z roweru, pomy´slała. Gdzie´s ju˙z widziała jego twarz, lecz nie potrafiła sobie przypomnie´c nazwiska. Pewnie z której´s z tych nowych rodzin mieszkajacych ˛ przy Jointer Avenue. — Czy tutaj mieszka pan Ben Mears? Eva chciała ju˙z zapyta´c, dlaczego nie jest w szkole, ale zrezygnowała. Chłopiec miał bardzo powa˙zna,˛ nawet ponura˛ min˛e i mocno podkra˙ ˛zone oczy. 288
— Tak, ale jeszcze s´pi. — Mog˛e zaczeka´c? Homer McCaslin przyjechał na Brock Street, do domu Nortonów bezpo´srednio z domu pogrzebowego Greena. Była dokładnie jedenasta wieczorem. Pani Norton zalewała si˛e łzami, a Bill Norton, cho´c na pozór zachowywał zupełny spokój, palił jednego papierosa za drugim i co chwila ocierał dłonia˛ zatroskana˛ twarz. McCaslin zgodził si˛e poda´c wszystkim załogom radiowozów rysopis dziewczyny. Oczywi´scie, zadzwoni natychmiast, jak tylko czego´s si˛e dowie. Tak, sprawdzi wszystkie szpitale w okolicy, bo zawsze tak si˛e robi w tego rodzaju przypadkach (to samo dotyczyło kostnic). W duchu był przekonany, z˙ e pannica po prostu postanowiła odpocza´ ˛c od domowej atmosfery. Matka przyznała, z˙ e ostatnio si˛e posprzeczały i córka zapowiedziała, z˙ e si˛e wyprowadzi. Mimo to osobi´scie przejechał kilkoma bocznymi drogami, cały czas wsłuchujac ˛ si˛e w dobiegajace ˛ z gło´snika trzaski i szumy. Kilka minut po północy, gdy wracał ju˙z Brooks Road w kierunku miasteczka, s´wiatło reflektora skierowanego na pobocze wyłowiło z ciemno´sci zaparkowany mi˛edzy drzewami samochód. Zatrzymał radiowóz, cofnał ˛ i wysiadł. Samochód stał na od dawna nie u˙zywanej drodze słu˙zacej ˛ do zwózki drewna. Jasnobrazowy, ˛ dwuletni chevrolet Vega. McCaslin wydobył z kieszeni przymocowany ła´ncuchem notatnik i s´wiecac ˛ sobie latarka˛ znalazł miejsce, w którym zapisał numer rejestracyjny samochodu córki podany przez pania˛ Norton. Ten sam. Wóz nale˙zał do dziewczyny, co czyniło sytuacj˛e znacznie powa˙zniejsza.˛ Poło˙zył dło´n na masce: zimna. Silnik nie pracował ju˙z od dłu˙zszego czasu. — Szeryfie? Lekki, beztroski głos, przypominajacy ˛ d´zwi˛ek małych dzwoneczków. Dlaczego jego dło´n natychmiast si˛egn˛eła do r˛ekoje´sci rewolweru? Odwróciwszy si˛e ujrzał prze´sliczna˛ Susan Norton, idac ˛ a˛ w jego kierunku pod r˛ek˛e z nieznajomym młodym m˛ez˙ czyzna˛ o ciemnych, staromodnie zaczesanych do tyłu włosach. Kiedy McCaslin za´swiecił mu w twarz, odniósł niesamowite wra˙zenie, z˙ e snop s´wiatła przechodzi przez nia˛ na wylot, nie zatrzymujac ˛ si˛e na jej rysach. Obydwoje, chocia˙z szli, nie zostawiali za soba˛ w mi˛ekkiej ziemi najmniejszych s´ladów. Ogarnał ˛ go strach, poczuł ostrzegawcze napi˛ecie mi˛es´ni. . . a potem wszystko min˛eło. Wyłaczył ˛ latark˛e i czekał bezradnie na dalszy rozwój wypadków. — Szeryfie. . . — wyszeptała pieszczotliwie. — Jak to dobrze, z˙ e pan przyszedł — dodał nieznajomy. A potem byli ju˙z przy nim. Teraz jego policyjny samochód stał w nie u˙zywanym od lat odgał˛ezieniu Deep Cut Road, przykryty starannie gał˛eziami, pod którymi nie sposób było dostrzec nawet najmniejszego błysku chromowanej stali. Skulony McCaslin spał w baga˙zniku. Głos wzywajacy ˛ go w regularnych odst˛epach czasu przez radio pozostawał 289
bez odpowiedzi. Tego samego ranka, tylko nieco pó´zniej, Susan zło˙zyła krótka˛ wizyt˛e matce, lecz nie uczyniła jej wielkiej krzywdy; niczym pijawka, która po˙zywiła si˛e obficie na poruszajacym ˛ si˛e oci˛ez˙ ale pływaku, czuła si˛e wypełniona i usatysfakcjonowana. Mimo to przyszła, bo przecie˙z została tu zaproszona. Wieczorem pojawi si˛e kolejny my´sliwy. . . Wielu nowych my´sliwych. W poniedziałek rano Charles Griffen, z twarza˛ wykrzywiona˛ sardonicznym u´smiechem, obudził swoja˛ z˙ on˛e kilka minut po piatej. ˛ Z zewnatrz ˛ dochodziło bolesne porykiwanie nie wydojonych krów. Potrzebował dokładnie czterech słów, z˙ eby podsumowa´c to, co dokonało si˛e w nocy: — Ci cholerni gówniarze pouciekali. Nie była to jednak prawda. Danny Glick dopadł Jacka Griffena, Jack za´s poszedł pó´zniej do pokoju swego brata Hala i wyzwolił go ju˙z na zawsze od l˛eków zwiazanych ˛ ze szkoła,˛ ksia˙ ˛zkami i nieust˛epliwym ojcem. Teraz obydwaj spali w stercie siana, a w mrocznych czelu´sciach ich nozdrzy igrały złociste pyłki. Od czasu do czasu po twarzy którego´s z nich przemkn˛eła mysz s´pieszaca ˛ w sobie tylko wiadomym kierunku. Teraz, gdy ziemi˛e zalały potoki s´wiatła, wszystkie złe istoty udały si˛e na spoczynek. Zaczynał si˛e pi˛ekny, pogodny jesienny dzie´n. Miasteczko, nie wiedzac, ˛ z˙ e wła´sciwie jest ju˙z martwe, budziło si˛e powoli ze snu, nie pami˛etajac ˛ nic z tego, co działo si˛e w nocy. Według Almanachu farmera w poniedziałek sło´nce miało zaj´sc´ punktualnie o 19.00. ´ eto Zmarłych, a wraz z nim Dni stawały si˛e coraz krótsze. Zbli˙zało si˛e Swi˛ zima.
3 — Kto´s na pana czeka na werandzie — powiedziała Eva Miller, kiedy za pi˛etna´scie dziewiata ˛ Ben pojawił si˛e w kuchni. Skinawszy ˛ głowa˛ wyszedł w kapciach przez tylne drzwi, spodziewajac ˛ si˛e ujrze´c Susan lub szeryfa McCaslina, ale jego go´sc´ okazał si˛e małym, szczupłym chłopcem siedzacym ˛ na drewnianym stopniu i spogladaj ˛ acym ˛ na miasteczko, które powoli rozpoczynało swa˛ zwykła˛ poniedziałkowa˛ aktywno´sc´ . — Witam — powiedział Ben i chłopiec odwrócił si˛e raptownie. Przygladali ˛ si˛e sobie przez niezbyt długa˛ chwil˛e, lecz Ben odniósł wra˙zenie, i˙z trwa to niemal bez ko´nca i przez moment wydawało mu si˛e, z˙ e wszystko dokoła staje si˛e jakie´s nierzeczywiste, nie tylko dlatego, z˙ e chłopiec pod wzgl˛edem fizycznym przypominał jego samego z dzieci´nstwa. Poczuł, jakby kto´s nagle wło˙zył na jego ramiona ogromny ci˛ez˙ ar i nabrał niezwykłej pewno´sci, z˙ e do tego spotkania doprowadziło co´s wi˛ecej ni˙z zwykły przypadek. Było w tym co´s z uczucia, jakiego do´swiadczył 290
spotkawszy Susan w parku, a jakie nasilało si˛e pó´zniej z ka˙zda˛ chwila,˛ bo z pozoru niewinna i z˙ artobliwa rozmowa niosła w sobie zala˙ ˛zki przyszłych wydarze´n. Niewykluczone, z˙ e chłopiec tak˙ze odczuł co´s podobnego; jego oczy rozszerzyły si˛e lekko, a dło´n zacisn˛eła kurczowo na balustradzie. — Pan jest Ben Mears — stwierdził po prostu. — Zgadza si˛e. Obawiam si˛e, z˙ e w tej chwili masz nade mna˛ przewag˛e. — Nazywam si˛e Mark Petrie — powiedział chłopiec. — Mam dla pana złe wiadomo´sci. Wierz˛e ci, pomy´slał Ben, starajac ˛ si˛e odpowiednio na nie przygotowa´c, lecz gdy je usłyszał, doznał niemal szoku. — Susan Norton jest teraz jedna˛ z nich — powiedział Mark. — Barlow dopadł ja˛ w swoim domu, a ja zabiłem Strakera. To znaczy, wydaje mi si˛e, z˙ e zabiłem. Ben usiłował co´s wykrztusi´c, ale nie mógł. Na gardle zacisn˛eła mu si˛e z˙ elazna obr˛ecz. Chłopiec skinał ˛ ze zrozumieniem głowa.˛ — Mo˙ze pojechaliby´smy gdzie´s pa´nskim wozem, z˙ eby spokojnie porozmawia´c. Nie chc˛e, z˙ eby mnie kto´s tu zauwa˙zył. Jestem na wagarach, a ostatnio zadarłem troch˛e z rodzicami. Ben odpowiedział co´s, ale sam nie wiedział co. Po wypadku, w którym zgin˛eła Miranda, znalazł si˛e na chodniku, zupełnie zdrów, je´sli nie liczy´c purpurowej szramy na grzbiecie lewej r˛eki. Kierowca ci˛ez˙ arówki wysiadł z kabiny i podszedł do niego, rzucajac ˛ podwójny cie´n w blasku ulicznej lampy i reflektorów samochodu. Był pot˛ez˙ nie zbudowanym, łysiejacym ˛ m˛ez˙ czyzna˛ z długopisem wetkni˛etym w kieszonk˛e białej koszuli. Na skuwce widniał napis wykonany złotymi literami „Frank’s Mobil Sta”; reszta była schowana za materiałem, lecz Ben domy´slił si˛e bez trudu, z˙ e brakujacymi ˛ literami były „tion”, to bardzo proste, drogi Watsonie, mo˙zesz mi wierzy´c. Kierowca powiedział co´s łagodnie, a potem ujał ˛ go za rami˛e, z˙ eby pomóc mu wsta´c z chodnika i odprowadzi´c na bok, ale Ben dostrzegł tu˙z przy ogromnym kole ci˛ez˙ arówki but Mirandy, odtracił ˛ r˛ek˛e i ruszył w tamta˛ stron˛e, kierowca za´s powiedział: „Na twoim miejscu, kole´s, nie robiłbym tego”. Wtedy Ben popatrzył na niego t˛epo, nawet nie dra´sni˛ety, je´sli nie liczy´c purpurowej szramy na grzbiecie lewej r˛eki, pragnac ˛ mu wyja´sni´c, z˙ e jeszcze pi˛ec´ minut temu nic takiego si˛e nie zdarzyło, z˙ e w jakim´s równoległym s´wiecie on i Miranda skr˛ecili w lewo przecznic˛e wcze´sniej i pojechali w kierunku zupełnie innej przyszło´sci. Zaczał ˛ zbiera´c si˛e tłum, na który składali si˛e przede wszystkim ludzie wychodzacy ˛ ze sklepu z alkoholem i niewielkiego baru mlecznego. Ben odczuwał dokładnie to samo co teraz: nadzwyczaj zło˙zone, wzajemne oddziaływanie dozna´n fizycznych i psychicznych stanowiacych ˛ poczatek ˛ pogodzenia si˛e ˙ adek z losem. Zoł ˛ zdaje si˛e spada´c w przepa´sc´ ; dr˛etwieja˛ wargi; w ustach zbiera si˛e rzadka piana; w uszach rozlega dokuczliwe dzwonienie; moszna kurczy si˛e niczym woreczek z wysuszonej skóry; umysł stara si˛e odwróci´c od tego, co si˛e 291
zdarzyło, tak jak człowiek chroniacy ˛ twarz przed o´slepiajacym ˛ s´wiatłem. Po raz wtóry odtracił ˛ z˙ yczliwe dłonie kierowcy i podszedł do buta. Podniósł go. Obejrzał dokładnie. Wsadził do s´rodka palce — poczuł wyra´zne ciepło jej stopy. Trzymajac ˛ but w dłoni postapił ˛ jeszcze dwa kroki naprzód i pod przednimi kołami ujrzał jej nogi w z˙ ółtych wranglerach, które z takim wdzi˛ekiem wciagn˛ ˛ eła niedawno w mieszkaniu. Nie sposób było uwierzy´c, z˙ eby dziewczyna, która je zakładała, teraz nie z˙ yła, ale zrozumienie ju˙z czaiło si˛e w jego z˙ oładku, ˛ ustach i jadrach. ˛ J˛eknał ˛ gło´sno i wła´snie w tej chwili reporter zrobił zdj˛ecie, które nast˛epnie ukazało si˛e w gazecie prenumerowanej przez Mabel Werts. Nogi w jasnych spodniach, jedna w bucie, druga bez. Ludzie wpatrujacy ˛ si˛e w bosa˛ stop˛e tak, jakby nigdy w z˙ yciu czego´s takiego nie widzieli. Zrobił jeszcze dwa kroki, nachylił si˛e i. . . — Chyba b˛ed˛e wymiotował — powiedział. — W porzadku. ˛ Ben zgiał ˛ si˛e wpół, trzymajac ˛ kurczowo klamki swego citroena. Zamknał ˛ oczy, dajac ˛ si˛e ogarna´ ˛c ciemno´sci, w której pojawiła si˛e u´smiechni˛eta twarz Susan, wpatrujacej ˛ si˛e w niego swymi prze´slicznymi oczami. Otworzył raptownie swoje, bo przyszło mu nagle na my´sl, z˙ e chłopak mo˙ze kłama´c albo by´c jakim´s psychopata,˛ lecz nie przyniosło mu to z˙ adnej ulgi. Dzieciak nie wygladał ˛ na nikogo takiego. Obejrzał si˛e i spojrzał chłopcu prosto w twarz — dostrzegł w niej tylko gł˛eboka˛ trosk˛e. — Chod´zmy — powiedział. Ruszył natychmiast, gdy tylko Mark wsiadł do samochodu. Eva Miller spogladała ˛ na nich ze zmarszczonymi brwiami przez kuchenne okno. Działo si˛e co´s niedobrego. Czuła to, podobnie jak tego okropnego dnia, kiedy zginał ˛ jej ma˙ ˛z. Podeszła do telefonu i wykr˛eciła numer Loretty Starcher. Czekała bardzo długo, lecz nikt nie podniósł słuchawki. Dokad ˛ mogła pój´sc´ ? Na pewno nie do biblioteki, bo ta była w poniedziałki zamkni˛eta. Usiadła, wpatrujac ˛ si˛e z zaduma˛ w aparat. Wyczuwała unoszac ˛ a˛ si˛e w powietrzu zapowied´z czego´s strasznego, by´c mo˙ze równie strasznego, jak wielki po˙zar w roku 1951. Wreszcie ponownie zdj˛eła słuchawk˛e z widełek i zadzwoniła do Mabel Werts, która a˙z kipiała od naj´swie˙zszych wiadomo´sci, nie mogac ˛ doczeka´c si˛e nast˛ep˙ nych. Zadna z nich ju˙z od lat nie pami˛etała takiego weekendu.
4 Ben jechał przed siebie bez z˙ adnego celu, słuchajac ˛ relacji Marka. Chłopiec rozpoczał ˛ ja˛ od chwili, gdy przy oknie jego pokoju zjawił si˛e Danny Glick, a zako´nczył na odwiedzinach, jakie miał tej nocy. — Jeste´s pewien, z˙ e to była Susan? 292
Mark skinał ˛ głowa.˛ Ben zawrócił raptownie i pop˛edził z powrotem Jointer Avenue. — Dokad ˛ pan jedzie? Czy do. . . — Nie, nie tam. Jeszcze nie teraz.
5 — To tutaj. Prosz˛e si˛e zatrzyma´c. Ben zahamował, wyłaczył ˛ silnik i obaj wysiedli z samochodu. Znajdowali si˛e na Brooks Road u podnó˙za Wzgórza Marstenów, tu˙z przy le´snej drodze, na której Homer McCaslin znalazł chevroleta Susan. Promienie sło´nca padły na l´sniac ˛ a˛ karoseri˛e. Nie odzywajac ˛ si˛e ani słowem, ruszyli przed siebie zaro´sni˛eta˛ droga.˛ Mi˛edzy gł˛ebokimi koleinami rosła wysoka trawa. Gdzie´s w górze za´swiergotał ptak. Niebawem natrafili na samochód. Ben przystanał ˛ z wahaniem, ponownie czujac ˛ wzbierajace ˛ mu w z˙ oładku ˛ nudno´sci. R˛ece miał pokryte lodowato zimnym potem. — Id´z zobaczy´c — wykrztusił. Mark zajrzał przez szyb˛e od strony kierowcy. Kluczyki sa˛ w stacyjce — oznajmił. Kiedy Ben ruszył w kierunku samochodu, nadepnał ˛ na le˙zacy ˛ na ziemi twardy przedmiot. Spojrzawszy pod nogi dostrzegł rewolwer kalibru 38, bardzo podobny do tych, jakich u˙zywała policja. Schylił si˛e i wział ˛ go do r˛eki. — Czyj to? — zapytał Mark, zbli˙zajac ˛ si˛e do niego z kluczykami w dłoni. — Nie wiem. — Upewnił si˛e, czy bro´n jest zabezpieczona, po czym wsadził ja˛ do kieszeni, a nast˛epnie wział ˛ od chłopca kluczyki i wraz z nim podszedł do chevroleta, czujac ˛ si˛e tak, jakby to wszystko robił we s´nie. R˛ece dr˙zały mu tak bardzo, z˙ e dopiero za drugim razem udało mu si˛e wetkna´ ˛c kluczyk do zamka baga˙znika i przekr˛eci´c. Podniósł klap˛e, starajac ˛ si˛e przez chwil˛e o niczym nie my´sle´c. Zajrzeli razem do s´rodka. Baga˙znik był pusty, je´sli nie liczy´c zapasowego koła i lewarka. Ben dopiero teraz poczuł, z˙ e wstrzymał oddech i wypu´scił powietrze z gło´snym westchnieniem. — Co teraz? — zapytał Mark. Ben odpowiedział dopiero wtedy, gdy nabrał pewno´sci, z˙ e jego głos b˛edzie brzmiał w miar˛e normalnie. — Pojedziemy do mojego przyjaciela Matta Burke, który chwilowo jest w szpitalu. On czytał sporo na temat wampirów. — Uczy w szkole s´redniej, prawda? Czy wie o wszystkim? — Owszem, podobnie jak jego lekarz. 293
— Doktor Cody? — Tak jest. Rozmawiajac ˛ ani na chwil˛e nie spuszczali wzroku z samochodu, jakby stanowił on jedyna˛ pamiatk˛ ˛ e po dawno wymarłym plemieniu, która˛ niespodziewanie udało im si˛e odkry´c w lesie w pobli˙zu miasteczka. Otwarty baga˙znik ział czernia˛ niczym rozdziawione do krzyku usta; Ben zamknał ˛ go, a głuche trza´sniecie odbiło si˛e echem w jego sercu. — Kiedy z nim porozmawiamy, pojedziemy do Domu Marstenów i rozprawimy si˛e z tym sukinsynem. Mark nie poruszył si˛e. — To nie b˛edzie takie łatwe, jak pan my´sli. Ona te˙z tam b˛edzie. Jest tam ju˙z teraz. — Po˙załuje, z˙ e w ogóle si˛e tu zjawił — wyszeptał Ben. — Chod´zmy.
6 Kiedy wpół do dziesiatej ˛ weszli do pokoju Matta, zastali tam Jima Cody’ego. Lekarz obrzucił Bena powa˙znym spojrzeniem, a nast˛epnie zerknał ˛ ze zdziwieniem na chłopca. — Mam dla ciebie niedobre wiadomo´sci, Ben. Susan Norton znikn˛eła. — Jest teraz wampirem — powiedział głucho Mears. Matt poruszył si˛e gwałtownie w łó˙zku. — Jeste´s pewien? — zapytał ostro Jimmy. Ben wskazał ruchem głowy na chłopca i przedstawił go m˛ez˙ czyznom. — W sobot˛e wieczorem Mark prze˙zył odwiedziny Danny’ego Glicka. Reszt˛e sam wam opowie. Mark powtórzył relacj˛e, która˛ wcze´sniej przedstawił Benowi. Kiedy sko´nczył, pierwszy odezwał si˛e Matt: — Ben, nawet nie potrafi˛e wyrazi´c, jak bardzo mi przykro. — Chcesz, z˙ ebym ci dał co´s na uspokojenie? — zapytał Jimmy. — Dzi˛ekuj˛e. Wiem, jakiego lekarstwa mi trzeba. Musz˛e rozprawi´c si˛e z Barlowem. Jeszcze teraz, przed zmierzchem. — W porzadku ˛ — Cody skinał ˛ głowa.˛ — Odwołałem wszystkie wizyty. Zadzwoniłem te˙z do biura szeryfa, ale McCaslin zniknał ˛ bez s´ladu. — To wiele wyja´snia -: powiedział Ben, kładac ˛ na stoliku rewolwer. W sterylnym, szpitalnym pokoju wydawał si˛e dziwnie nie na miejscu. — Gdzie go znalazłe´s? — zapytał Jimmy, biorac ˛ bro´n do r˛eki. — Przy samochodzie Susan. — W takim razie mo˙zemy w przybli˙zeniu odtworzy´c, co si˛e stało. Kiedy McCaslin zostawił nas w domu pogrzebowym, pojechał prosto do domu Nortonów, gdzie zapisał sobie mark˛e, model i numer rejestracyjny jej samochodu. 294
W drodze powrotnej postanowił na wszelki wypadek przejecha´c bocznymi drogami i. . . W pokoju zapadła cisza. Nikt nie miał ochoty przerwa´c jej jako pierwszy. — Zakład Foremana jest ciagle ˛ zamkni˛ety — podjał ˛ wreszcie Jimmy. — A staruszkowie, którzy przesiaduja˛ u Crossena, narzekaja˛ na Duda Rogersa. Nikt nie widział go prawie od tygodnia i wysypisko jest ciagle ˛ zamkni˛ete. Popatrzyli na siebie ponuro. — Wczoraj wieczorem rozmawiałem z ojcem Callahanem — oznajmił Matt. — Zgodził si˛e do nas przyłaczy´ ˛ c pod warunkiem, z˙ e wy dwaj, i Mark, oczywi´scie, zajrzycie najpierw do sklepu i pogadacie ze Strakerem. — Nie wydaje mi si˛e, z˙ eby on mógł dzisiaj z kimkolwiek rozmawia´c — stwierdził spokojnie Mark. — Czego si˛e dowiedziałe´s? — zapytał Jimmy Matta. — Mo˙ze nam si˛e co´s przyda´c? — Có˙z, chyba udało mi si˛e zło˙zy´c kilka fragmentów łamigłówki. Straker jest na pewno człowiekiem. Pełni rol˛e osobistego stra˙znika i opiekuna. Musiał zjawi´c si˛e w miasteczku na długo przed Barlowem, z˙ eby przeprowadzi´c odpowiednie przygotowania i zło˙zy´c Czarnemu Ojcu wymagane ofiary. Musicie wiedzie´c, z˙ e nawet Barlow ma swego pana. — Obrzucił ich powa˙znym spojrzeniem. — Przypuszczam, z˙ e nikt nigdy nie znajdzie s´ladu Ralphie’ego Glicka. Był dla Barlowa czym´s w rodzaju biletu wst˛epu. — Sukinsyn — wycedził Jimmy. — A Danny Glick? — zapytał Ben. — Dostał go Straker jako nagrod˛e od swojego Mistrza. Pierwsza krew dla wiernego sługi. Pó´zniej Barlow zaczał ˛ ju˙z zajmowa´c si˛e wszystkim osobi´scie. Przed jego pojawieniem si˛e Straker zrobił dla niego jeszcze jedna˛ rzecz. Który z was zgadnie, jaka? ˛ Przez chwil˛e panowała cisza, a potem wyra´znie i spokojnie odezwał si˛e Mark: — Pies, którego znaleziono na bramie cmentarza. — Co takiego? — zdumiał si˛e Jimmy. — A na co mu to było? — Białe oczy — powiedział tajemniczo chłopiec i spojrzał pytajaco ˛ na Matta, który z pewnym zaskoczeniem skinał ˛ głowa.˛ ´ — Sl˛eczałem cała˛ noc nad ksia˙ ˛zkami nie wiedzac, ˛ z˙ e mamy w naszym gronie prawdziwego specjalist˛e. — Na policzkach chłopca pojawił si˛e rumieniec. — Mark ma racj˛e. Według ludowej tradycji jednym ze sposobów na odstraszenie wampira jest namalowanie białych „anielskich oczu” nad prawdziwymi oczami czarnego psa. Doc był cały czarny, je´sli nie liczy´c dwóch białych plamek nad s´lepiami, które Win nazywał reflektorami. W nocy pies biegał bez uwi˛ezi, a kiedy Straker go zauwa˙zył, zabił i powiesił na bramie cmentarza. — A co z tym Barlowem? — zapytał Jimmy. — W jaki sposób dostał si˛e do miasteczka? 295
Matt wzruszył ramionami. — Nie mam poj˛ecia. Wydaje mi si˛e, i˙z musimy przyja´ ˛c, tak jak chca˛ tego wszystkie legendy, z˙ e jest bardzo stary. Niewykluczone, z˙ e zmieniał imi˛e dziesi˛ec´ , a mo˙ze nawet tysiac ˛ razy. Mógł mieszka´c w dowolnym kraju na Ziemi, cho´c podejrzewam, z˙ e pochodzi z Rumunii lub W˛egier. W ka˙zdym razie sposób, w jaki dostał si˛e do Salem, nie ma z˙ adnego znaczenia, cho´c wcale nie byłbym zdziwiony, gdyby okazało si˛e, z˙ e maczał w tym palce Larry Crockett. Barlow jest tutaj i tylko to si˛e liczy. A teraz słuchajcie, co musicie zrobi´c: przede wszystkim we´zcie ze soba˛ kołek i rewolwer szeryfa McCaslina, na wypadek, gdyby Straker jednak z˙ ył. Kołek musi przej´sc´ dokładnie przez serce, bo inaczej wszystko na nic. Jimmy tego dopilnuje. Kiedy ju˙z go zad´zgacie, odetniecie mu głow˛e, wepchniecie w usta czosnek i połoz˙ ycie ja˛ w trumnie twarza˛ do dołu. W wi˛ekszo´sci ksia˙ ˛zek i filmów martwy wampir natychmiast rozpada si˛e w proch, ale nie jest powiedziane, z˙ e tak b˛edzie w rzeczywisto´sci. Je´sli nie, trzeba b˛edzie wrzuci´c trumn˛e do bie˙zacej ˛ wody. Osobi´scie proponowałbym Royal River. Macie jakie´s pytania? Nie mieli. — Dobrze. Ka˙zdy z was musi przy sobie mie´c s´wi˛econa˛ wod˛e i kawałek hostii, a przed wyruszeniem powinni´scie wyspowiada´c si˛e u ojca Callahana. — Zdaje si˛e, z˙ e nikt z nas nie jest katolikiem — zauwa˙zył Ben. — Ja jestem — odezwał si˛e Jimmy. — Tyle tylko, z˙ e nie praktykujacym. ˛ — Mimo to pójdziecie do spowiedzi. Wyruszycie czy´sci, obmyci w krwi Chrystusa. — W porzadku ˛ — skinał ˛ głowa˛ Ben. — Powiedz mi, czy spałe´s z Susan? Wybacz, z˙ e o to pytam, ale. . . — Tak — powiedział po prostu. — W takim razie to ty musisz wbi´c kołek, najpierw w serce Barlowa, a potem w jej. Tylko ty spo´sród nas jeste´s w to zaanga˙zowany osobi´scie. Odegrasz rol˛e m˛ez˙ a. Nie wolno ci si˛e zawaha´c. Pami˛etaj, z˙ e to oznacza dla niej wyzwolenie. — W porzadku ˛ — ponownie skinał ˛ głowa.˛ — A przede wszystkim pami˛etajcie o tym, z˙ eby nie patrze´c mu w oczy. Jes´li to uczynicie, obezwładni was i zwróci jednego przeciw drugiemu. Chyba nie zapomnieli´scie, co było z Floydem Tibbitsem? Z tego powodu posiadanie broni b˛edzie si˛e wiazało ˛ z pewnym niebezpiecze´nstwem. Jimmy, je´sli to ty b˛edziesz niósł rewolwer, zosta´n troch˛e z tyłu, a kiedy zajmiesz si˛e badaniem Barlowa lub Susan, oddaj go Markowi albo Benowi. — Dobrze. — Pami˛etajcie, z˙ eby kupi´c czosnek. I ró˙ze, je´sli to mo˙zliwe. Jimmy, czy ta mała kwiaciarnia w Cumberland jeszcze działa? — „The Northern Belle”? Chyba tak.
296
— W takim razie po jednej białej ró˙zy dla ka˙zdego. Wepnijcie je we włosy albo powie´scie na szyi, wszystko jedno. Powtarzam raz jeszcze: nie patrzcie mu w oczy! Mógłbym wam jeszcze powiedzie´c sto innych rzeczy, ale nie chc˛e was zatrzymywa´c. Jest ju˙z dziesiata, ˛ a ojciec Callanan mo˙ze prze˙zywa´c chwile zwat˛ pienia. B˛ed˛e wam towarzyszył my´sla˛ i modlitwa.˛ Takiemu staremu agnostykowi jak ja pacierz nie przechodzi łatwo przez gardło, ale mam wra˙zenie, z˙ e ostatnio bardzo si˛e zmieniłem. Czy to Carlyle powiedział, z˙ e kiedy człowiek wyrzuca Boga ze swego serca, wtedy na jego miejscu natychmiast pojawia si˛e Szatan? Kiedy nikt na to nie odpowiedział, Matt westchnał ˛ z gł˛ebi piersi. — Jimmy, chciałbym obejrze´c twoja˛ szyj˛e. Cody zbli˙zył si˛e do łó˙zka i uniósł brod˛e. Rana składajaca ˛ si˛e z dwóch wyra´znych ukłu´c goiła si˛e bez z˙ adnych komplikacji. — Czujesz ból albo sw˛edzenie? — Nie. — W takim razie miałe´s du˙zo szcz˛es´cia. — Co´s mi si˛e wydaje, z˙ e wi˛ecej, ni˙z mogłem przypuszcza´c. Na twarzy Matta pojawiło si˛e nagle ogromne zm˛eczenie. — Je´sli mo˙zna, ch˛etnie skorzystałbym z tabletki, która˛ zaproponowałe´s Benowi. — Powiem piel˛egniarce. — Prze´spi˛e si˛e, kiedy wy zajmiecie si˛e swoim zadaniem — powiedział Matt. — Potem zostanie nam jeszcze jedna sprawa. . . Ale na razie wystarczy. — Spojrzał na Marka. — Dokonałe´s wczoraj nie lada wyczynu, chłopcze. To, co zrobiłe´s, było głupie i nierozwa˙zne, ale godne podziwu. — Susan za to zapłaciła — powiedział Mark, zaciskajac ˛ z całej siły dłonie. — Tak, a ciebie mo˙ze to dopiero czeka´c. Ciebie albo nawet was wszystkich. Nie lekcewa˙zcie go! A teraz wybaczcie mi, lecz jestem ogromnie zm˛eczony. Czytałem prawie cała˛ noc. Dajcie mi zna´c, gdy tylko sko´nczycie. Kiedy wyszli na korytarz, Ben spojrzał na Jimmy’ego i zapytał: — Czy on ci kogo´s nie przypominał? — Owszem — odparł Jimmy. — Van Helsinga.
7 Kwadrans po dziesiatej ˛ Eva Miller zeszła do piwnicy po dwa słoiki zawekowanej kukurydzy dla pani Norton, która, według słów Mabel Werts, nadal le˙zała w łó˙zku. Eva sp˛edzała zawsze niemal cały wrzesie´n w zaparowanej kuchni, pasteryzujac ˛ wypełnione warzywami słoiki i zalewajac ˛ parafina˛ domowe galaretki. Na półkach w piwnicy stało ponad dwie´scie słoików — robienie zapasów na zim˛e
297
stanowiło dla Evy jedna˛ z najwi˛ekszych przyjemno´sci. Pó´zniej, na poczatku ˛ zimy, na półkach pojawi si˛e jeszcze legumina. W chwili, gdy otworzyła drzwi, w jej nozdrza uderzył wstr˛etny zapach. — A niech to licho! — mrukn˛eła pod nosem i zacz˛eła schodzi´c ostro˙znie na dół, jakby zanurzała si˛e w basenie z zatruta˛ woda.˛ Jej ma˙ ˛z osobi´scie wykopał piwnic˛e, wykładajac ˛ s´ciany gruba˛ warstwa˛ ciosanego kamienia, aby zachowa´c niska˛ temperatur˛e. Zdarzało si˛e nieraz, z˙ e przez jedno z waskich, ˛ wentylacyjnych okienek właził do s´rodka pi˙zmoszczur lub kuna i zdychał, nie mogac ˛ wydosta´c si˛e na zewnatrz. ˛ Podobnie było zapewne i tym razem, cho´c nie mogła sobie przypomnie´c, z˙ eby kiedykolwiek odór był a˙z tak silny. Przeszła powoli wzdłu˙z s´cian, mru˙zac ˛ oczy, by dostrzec cokolwiek w watłym ˛ blasku pi˛ec´ dziesi˛eciowatowych z˙ arówek. Trzeba tu wkr˛eci´c siedemdziesiatki ˛ piat˛ ki, pomy´slała. Zdjawszy ˛ z półki dwa słoiki kukurydzy z etykietkami sporzadzony˛ mi jej starannym pismem (w ka˙zdym na samym wierzchu le˙zał kawałek czerwonej papryki) kontynuowała inspekcj˛e, nie omijajac ˛ nawet waskiej ˛ przestrzeni mi˛edzy jedna˛ ze s´cian a du˙zym wieloprzewodowym piecem. Nic. Dotarła ponownie do schodów i oparłszy dłonie na biodrach rozejrzała si˛e dokoła ze zmarszczonymi brwiami. W piwnicy panował znacznie wi˛ekszy porzadek, ˛ odkad ˛ dwa lata temu s´ciagn˛ ˛ eła dwóch chłopaków Larry’ego Crocketta i kazała im postawi´c za domem schowek na narz˛edzia. Piec ze swoimi rurami rozchodzacy˛ mi si˛e niemal we wszystkich kierunkach przypominał impresjonistyczna˛ rze´zb˛e bogini Kali. Obok stały dodatkowe okna, które zało˙zy, gdy tylko nadejda˛ pierwsze, pa´zdziernikowe chłody, bo ogrzewanie kosztuje teraz mas˛e pieni˛edzy, oraz nakryty folia˛ stół bilardowy Ralpha. Odkurzała go starannie raz do roku, cho´c od chwili s´mierci m˛ez˙ a w 1959 nikt go nie u˙zywał. I to wła´sciwie wszystko. Jeszcze tylko pudło z ksia˙ ˛zkami, które zbierała z my´sla˛ o szpitalu w Cumberland, szufla do s´niegu z ułamana˛ raczk ˛ a,˛ skrzynka z jakimi´s narz˛edziami Ralpha i waliza wypełniona starymi zasłonami, teraz pewnie ju˙z porzadnie ˛ zawilgoconymi. Wstr˛etny zapach ani troch˛e nie osłabł. Jej wzrok spoczał ˛ na małych drzwiczkach prowadzacych ˛ do komórki, w której trzymała ziemniaki i warzywa. Dzisiaj nie miała zamiaru tam wchodzi´c, a poza tym s´ciany niewielkiego pomieszczenia były wykonane z betonowych płyt, wi˛ec nie mogło by´c nawet mowy o tym, z˙ eby dostało si˛e tam jakie´s zwierz˛e. Mimo to. . . — Ed? — zapytała nagle, zupełnie bez powodu. Drgn˛eła, przestraszona brzmieniem swojego głosu. Pojedyncze słowo zgin˛eło bez echa w pogra˙ ˛zonej w półmroku piwnicy. Dlaczego to powiedziała? Co, na lito´sc´ boska,˛ mógłby tutaj robi´c Ed Craig? Pi´c? Szczerze mówiac, ˛ nie potrafiła sobie wyobrazi´c bardziej ponurego i mniej nadajacego ˛ si˛e do tego celu miejsca ni˙z jej piwnica. Ju˙z raczej zaszyłby si˛e w lesie z tym swoim kole˙zka,˛ Virge’em Rathbunem. 298
Pomimo to stała jeszcze przez chwil˛e, taksujac ˛ wn˛etrze uwa˙znym spojrzeniem. Smród był potworny, po prostu potworny. Miała nadziej˛e, z˙ e obejdzie si˛e bez dezynsekcji. Zerknawszy ˛ po raz ostatni na drzwiczki do komórki, zacz˛eła wspina´c si˛e po schodach.
8 Ojciec Callahan wysłuchał ich uwa˙znie. Kiedy sko´nczyli swoja˛ relacj˛e, wskazówki zegara pokazywały kilka minut po wpół do dwunastej. Siedzieli w chłodnym, przestronnym salonie plebani!, a sło´nce wpadało przez szerokie, frontowe okna, kładac ˛ si˛e na podłodze grubymi krechami. Obserwujac ˛ ta´nczace ˛ w złotych promieniach pyłki Callahan przypomniał sobie widziany gdzie´s z˙ art rysunkowy: sprzataczka ˛ spoglada ˛ z zaskoczeniem na podłog˛e, z której starła fragment swego cienia. On sam czuł si˛e teraz bardzo podobnie. Po raz drugi w ciagu ˛ dwudziestu czterech godzin zetknał ˛ si˛e z czym´s absolutnie nieprawdopodobnym, tyle z˙ e teraz to co´s znalazło potwierdzenie w słowach znanego pisarza, chłopca sprawiajacego ˛ bardzo korzystne wra˙zenie i powszechnie szanowanego lekarza. Mimo to nieprawdopodobne pozostawało nadal nieprawdopodobnym. Nie mo˙zna zetrze´c swojego cienia. Ale teraz coraz wi˛ecej przemawiało za tym, z˙ e co´s takiego jednak si˛e stało. — Znacznie łatwiej byłoby mi w to uwierzy´c, gdyby´scie postarali si˛e o awari˛e elektryczno´sci i burz˛e gradowa˛ — powiedział. — To prawda — odparł powa˙znie Jimmy, unoszac ˛ bezwiednie dło´n do szyi. — Zapewniam ksi˛edza. Callahan wstał z fotela i wyjał ˛ z czarnej torby Cody’ego dwa zaostrzone kije baseballowe. — Prosz˛e si˛e uspokoi´c, pani Smith — powiedział, obracajac ˛ jeden z nich w dłoniach. — To nie b˛edzie bolało. Nikt si˛e nie roze´smiał. Odło˙zył kije na miejsce, podszedł do okna i wyjrzał na Jointer Avenue. — Jeste´scie wszyscy bardzo przekonujacy ˛ — przyznał. — A ja musz˛e chyba doda´c jeszcze jeden szczegół, o którym nie wiecie. — Odwrócił si˛e do nich. — W oknie sklepu Barlowa i Strakera pojawiła si˛e tabliczka z napisem „Nieczynne do odwołania”. Poszedłem tam o dziewiatej ˛ rano, z˙ eby porozmawia´c z tajemniczym panem Strakerem o podejrzeniach naszego wspólnego znajomego, pana Burke‘a. Sklep jest zamkni˛ety na cztery spusty. — Musi ojciec przyzna´c, z˙ e to potwierdza słowa Marka — zauwa˙zył Ben. — By´c mo˙ze. A je´sli to tylko przypadek? Pytam was jeszcze raz: Czy jeste´scie pewni, z˙ e musicie do tego miesza´c Ko´sciół katolicki? 299
— Tak — odparł Ben — ale damy sobie rad˛e i bez niego, je´sli b˛edziemy musieli. Je˙zeli oka˙ze si˛e, z˙ e nie ma innego sposobu, to pójd˛e tam nawet sam. — Nie trzeba — powiedział ojciec Callahan. — Prosz˛e ze mna˛ do ko´scioła, panowie. Wysłucham waszej spowiedzi.
9 Ben, z głowa˛ p˛ekajac ˛ a˛ od kołaczacych ˛ si˛e rozpaczliwie my´sli, uklakł ˛ niezgrabnie w konfesjonale wypełnionym wonia˛ mrocznej st˛echlizny. Przed oczami przesuwały mu si˛e jeden za drugim surrealistyczne obrazy — Susan w parku; pani Glick cofajaca ˛ si˛e przed sporzadzonym ˛ napr˛edce krzy˙zem, z ustami szeroko otwartymi niczym czarna, ziejaca ˛ rana; ubrany jak strach na wróble Floyd Tibbits wyskakujacy ˛ z jego samochodu; Mark Petrie zagladaj ˛ acy ˛ przez boczna˛ szyb˛e do wn˛etrza chevroleta Susan. Po raz pierwszy i zarazem ostatni za´switała mu nadzieja, z˙ e wszystko to było jedynie koszmarnym snem, i jego zn˛ekany umysł uczepił si˛e jej rozpaczliwie. Jego spojrzenie padło na jaki´s przedmiot w kacie ˛ konfesjonału. Ze zdziwieniem podniósł z podłogi napocz˛ete pudełeczko mi˛etowych dra˙zetek, które zapewne wypadło z kieszeni jakiego´s chłopca. Dotkni˛ecie zupełnie jednoznacznej rzeczywisto´sci. Koszmar rozgrywał si˛e naprawd˛e. Usłyszał skrzypienie otwierajacych ˛ si˛e, a pó´zniej zamykajacych ˛ drzwiczek. Podniósł wzrok, lecz nic nie zobaczył, za drewniana˛ kratka˛ wisiała bowiem gruba zasłona. — Co powinienem zrobi´c? — zapytał kratk˛e. — Powiedz: „Przebacz mi, Ojcze, bo zgrzeszyłem”. — Przebacz mi, Ojcze, bo zgrzeszyłem — powtórzył Ben, dziwiac ˛ si˛e, jak niezwykle brzmi jego głos w niewielkiej, zamkni˛etej przestrzeni. — A teraz wyznaj mi swoje grzechy. — Wszystkie? — zapytał ze zdziwieniem. — Postaraj si˛e dokona´c reprezentatywnego wyboru — odparł sucho Callahan. — Zdaje si˛e, z˙ e mamy jeszcze co´s do zrobienia przed zachodem sło´nca. Ben zaczał ˛ mówi´c, usiłujac ˛ mie´c cały czas przed oczami Dziesi˛ec´ Przykaza´n i posługiwa´c si˛e nimi jak czym´s w rodzaju sita. W miar˛e, jak brnał ˛ coraz dalej, wcale nie było mu łatwiej. Zamiast katharsis doznawał nasilajacego ˛ si˛e z ka˙zda˛ chwila˛ uczucia zakłopotania, wynikajacego ˛ z obna˙zania przed obcym człowiekiem najbardziej wstydliwych tajemnic swego z˙ ycia. Mimo to rozumiał, z˙ e rytuał ten mo˙ze sta´c si˛e czym´s nieodparcie fascynujacym, ˛ niczym płyn do mycia okien dla nałogowego alkoholika lub dziurka od klucza w drzwiach dziewcz˛ecej łazienki dla dorastajacego ˛ chłopca. W tym akcie psychicznego wymiotowania kryło si˛e co´s s´redniowiecznego i niesamowitego. Przyszła mu na my´sl scena z Bergmanowskiej 300
Siódmej piecz˛eci, w której tłum odzianych w łachmany pokutników, chłostaja˛ cych si˛e po grzbietach cierniowymi gał˛eziami, idzie przez miasto dotkni˛ete plaga˛ czarnej s´mierci. Ohyda takiego obna˙zania si˛e (jednak na przekór sobie zmusił si˛e do tego, z˙ eby nie kłama´c, cho´c gdyby chciał, mógłby to uczyni´c bez wi˛ekszego problemu) uczyniła zadanie czekajace ˛ go jeszcze tego samego dnia niemal namacalnie realnym; prawie widział słowo WAMPIR, wypisane na czarnej tablicy swojego umysłu, nie wielkimi wołami, u˙zywanymi na filmowych plakatach, lecz niedu˙zymi literkami, zajmujacymi ˛ niewiele miejsca. Czuł si˛e zupełnie bezsilny, chwycony w szpony obcego sobie rytuału, przeniesionego jakby z innej epoki. Konfesjonał mógł stanowi´c bezpo´sredni łacznik ˛ z czasami, kiedy wilkołaki, strzygi i upiory stanowiły powszedni składnik panujacej ˛ wsz˛edzie dokoła ciemno´sci, która˛ rozpraszał jedynie waski ˛ promie´n s´wiatła rzucany przez Ko´sciół. Po raz pierwszy w z˙ yciu poczuł niesamowity, powolny puls stuleci i ujrzał swoje istnienie jako ledwie dostrzegalna˛ iskierk˛e migoczac ˛ a˛ w otchłani, której widok, gdyby ja˛ dostrzec w całej okazało´sci, doprowadziłby do szale´nstwa ka˙zdego człowieka. Matt nie powiedział im o tym, z˙ e w koncepcji ojca Callahana Ko´sciół pełnił rol˛e Mocy, lecz Ben doskonale to w tej chwili rozumiał. Czuł ja˛ w tym zat˛echłym, małym pudełeczku, napierajac ˛ a˛ zewszad, ˛ pozostawiajac ˛ a˛ go nagim i godnym po˙załowania. Odbierał to tak, jak nie potrafiłby z˙ aden katolik, obcujacy ˛ ze spowiedzia˛ niemal od wczesnego dzieci´nstwa. Kiedy wreszcie wyszedł, wciagn ˛ ał ˛ z ulga˛ w płuca chłodne powietrze wpadajace ˛ przez szeroko otwarte drzwi s´wiatyni. ˛ Dotknawszy ˛ dłonia˛ karku poczuł, z˙ e zebrały si˛e tam grube krople potu. — Jeszcze nie sko´nczyli´smy — rozległ si˛e głos Callahana. Ben wszedł bez słowa z powrotem, ale ju˙z nie ukl˛eknał. ˛ Jako pokut˛e otrzymał dziesi˛ec´ „Ojcze nasz” i dziesi˛ec´ „Zdrowa´s Mario”. — Nie znam tej modlitwy — powiedział. — Dostaniesz karteczk˛e z tekstem — odparł głos z drugiej strony zasłony. — B˛edziesz mógł si˛e modli´c w drodze do Cumberland. Ben zawahał si˛e przez chwil˛e. — Wie ksiadz, ˛ Matt miał racj˛e mówiac, ˛ z˙ e to b˛edzie trudniejsze, ni˙z nam si˛e wydawało. — Naprawd˛e? Ben nie mógł si˛e zdecydowa´c, czy w głosie Callahana była tylko uprzejmo´sc´ , czy tak˙ze niedowierzanie. Opu´scił wzrok na swoje dłonie i zobaczył, z˙ e w dalszym ciagu ˛ s´ciska pudełko mi˛etowych dra˙zetek, które zda˙ ˛zyło si˛e ju˙z zamieni´c w bezkształtna,˛ przepocona˛ miazg˛e.
301
10 Zbli˙zała si˛e pierwsza, kiedy wszyscy wsiedli do du˙zego buicka Jimmy’ego i ruszyli w drog˛e. Nikt nie odezwał si˛e ani słowem. Ojciec Callahan miał na sobie sutann˛e, kom˙ze˛ i biała˛ stul˛e obr˛ebiona˛ fioletem. Dał ka˙zdemu mała˛ fiolk˛e ze s´wi˛econa˛ woda˛ i pobłogosławił ich znakiem krzy˙za. W dłoniach trzymał niewielkie, srebrne cyborium z kilkoma komunikantami. W Cumberland zatrzymali si˛e najpierw przed biurem Cody’ego. Jimmy zostawił silnik pracujacy ˛ na wolnych obrotach i wszedł do s´rodka; kiedy si˛e ponownie zjawił, miał na sobie lu´zny, sportowy płaszcz obcia˙ ˛zony rewolwerem szeryfa McCaslina, a w prawej r˛ece du˙zy młotek. Ben przez chwil˛e nie mógł oderwa´c wzroku od narz˛edzia, katem ˛ oka widzac, ˛ z˙ e podobnie zachowuja˛ si˛e Mark i ojciec Callahan. Młotek był wykonany z bł˛ekitnej stali i miał trzonek wyposa˙zony w gumowy, perforowany uchwyt. — Okropny, prawda? — zauwa˙zył Jimmy. Ben wyobraził sobie, jak za pomoca˛ tego młotka wbija drewniany kołek mi˛edzy piersi Susan, i poczuł, jak z˙ oładek ˛ wywraca mu si˛e powoli na druga˛ stron˛e, niczym wykonujacy ˛ ewolucj˛e samolot. — Tak — wykrztusił, zwil˙zywszy j˛ezykiem wargi. — Rzeczywi´scie okropny. Nast˛epnie podjechali do supermarketu, gdzie Ben i Jimmy wykupili cały dost˛epny zapas czosnku, czyli dwana´scie pudełek wypełnionych po brzegi białymi główkami. — Ciesz˛e si˛e, z˙ e nie umówiłam si˛e na dzisiaj z z˙ adnym z was — powiedziała kasjerka, unoszac ˛ wysoko brwi. – Ciekawe, skad ˛ si˛e bierze takie działanie czosnku? — mruknał ˛ z zastanowieniem Ben, kiedy szli do samochodu. — Czy to werset z Biblii, a mo˙ze jakie´s staro˙zytne przekle´nstwo. . . — Podejrzewam, z˙ e chodzi o zwyczajna˛ alergi˛e — odparł Jimmy. — Alergi˛e? Callahan usłyszał ostatnie słowa i kazał sobie powtórzy´c, o czym rozmawiali. — Zgadzam si˛e z doktorem Codym — powiedział. — To istotnie mo˙ze by´c alergia. . . zakładajac, ˛ z˙ e czosnek rzeczywi´scie odstrasza wampiry. Pami˛etajcie, z˙ e do tej pory nikt tego jednoznacznie nie dowiódł. — To s´miesznie brzmi jak na ksi˛edza — zauwa˙zył Mark. — Dlaczego? Skoro ju˙z mam uwierzy´c w istnienie wampirów (a wszystko wskazuje na to, z˙ e musz˛e, przynajmniej na jaki´s czas), to czemu miałbym uwaz˙ a´c je za istoty z˙ yjace ˛ w oderwaniu od wszystkich naturalnych praw? Co prawda, tradycyjne przekazy podaja,˛ z˙ e nie mo˙zna dostrzec ich w lustrze, z˙ e potrafia˛ przemienia´c si˛e w nietoperze, ptaki i wilki (sa˛ to tak zwane psychopompy) oraz przeciska´c si˛e przez szczeliny niedostrzegalne gołym okiem, ale z drugiej strony
302
wiemy przecie˙z, z˙ e widza,˛ słysza˛ i mówia,˛ czemu wi˛ec miałyby by´c pozbawione zmysłu smaku? Przypuszczam, z˙ e znaja˛ tak˙ze uczucia niewygody i bólu. . . — A miło´sc´ ? — zapytał Ben, wpatrujac ˛ si˛e przed siebie nieruchomym spojrzeniem. — Nie — pokr˛ecił głowa˛ Jimmy. — Nie sadz˛ ˛ e, z˙ eby wiedziały, co to miło´sc´ . Zatrzymał samochód na niewielkim parkingu przy budynku kwiaciarni, za którym mo˙zna było dostrzec dach sporej szklarni. W chwili gdy otworzyli drzwi, zad´zwi˛eczał dzwonek, a nozdrza ich uderzył skoncentrowany aromat wielu gatunków kwiatów. Ci˛ez˙ ki, słodkawy zapach przywiódł Benowi na my´sl ceremoni˛e pogrzebowa.˛ — Witam panów — powiedział wysoki m˛ez˙ czyzna w ogrodniczym kombinezonie, trzymajac ˛ w dłoni doniczk˛e wypełniona˛ ziemia.˛ Ben ledwie zda˙ ˛zył wyja´sni´c, czego potrzebuja,˛ kiedy m˛ez˙ czyzna˛ potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ — Przykro mi, ale troch˛e si˛e spó´znili´scie — powiedział, nie pozwalajac ˛ mu doko´nczy´c. — W ubiegły piatek ˛ przyjechał jaki´s człowiek i wykupił wszystkie ró˙ze, jakie miałem na składzie — czerwone, białe i z˙ ółte. Nast˛epna dostawa b˛edzie dopiero w s´rod˛e, wi˛ec gdyby chcieli panowie zamówi´c. . . — Jak wygladał ˛ ten człowiek? — Niezwykle — odparł wła´sciciel kwiaciarni, odstawiajac ˛ doniczk˛e. — Wysoki, kompletnie łysy, o przenikliwym spojrzeniu. Sadz ˛ ac ˛ po zapachu palił jakie´s zagraniczne papierosy. Obracał trzy razy, z˙ eby zabra´c wszystkie kwiaty. Załadował je do bardzo starego samochodu, zdaje si˛e, z˙ e był to dodge. . . — Packard — poprawił go Ben. — Czarny packard. — Widz˛e, z˙ e pan go zna. — W pewnym sensie. — Zapłacił gotówka.˛ To dziwne, je´sli we´zmie si˛e pod uwag˛e sum˛e. Gdyby pan si˛e z nim skontaktował, mo˙ze odstapiłby ˛ panu kilka. — Mo˙ze. — Jest jeszcze jedna kwiaciarnia w Falmouth. . . — odezwał si˛e Callahan z powatpiewaniem ˛ w głosie, gdy znale´zli si˛e z powrotem w samochodzie. — Nie! — przerwał mu ostro Ben. — Nie! — Pozostali spojrzeli na niego z przestrachem, słyszac ˛ wyra´zna˛ nut˛e histerii. — A je˙zeli pojedziemy tam i oka˙ze si˛e, z˙ e Straker był ju˙z wcze´sniej, to co? Gdzie spróbujemy w nast˛epnej kolejno´sci? W Portland? Kittery? A mo˙ze w Bostonie? Nie rozumiecie, co si˛e dzieje? On przewidział ka˙zdy nasz ruch! Po prostu wodzi nas za nos! — Zastanów si˛e, Ben — próbował go uspokoi´c Jimmy. — Czy nie powinnis´my chocia˙z. . . — Nie pami˛etasz, co opowiedział Matt? „Nie wolno wam uwierzy´c, z˙ e nic wam nie grozi tylko dlatego, z˙ e on nie mo˙ze działa´c w dzie´n”. Spójrz na zegarek, Jimmy. 303
— Pi˛etna´scie po drugiej — stwierdził ze zdumieniem Jimmy i obrzucił ich niedowierzajacym ˛ spojrzeniem, jakby watpił ˛ w dokładno´sc´ swojego zegarka. Jednak była to prawda; z ka˙zda˛ chwila˛ cienie robiły si˛e coraz dłu˙zsze. — Spodziewał si˛e nas — powiedział Ben. — Wyprzedzał nie o krok, ale co najmniej o cztery kroki. Jak mogli´smy przypuszcza´c, z˙ e o n nic o nas nie b˛e˙ nie we´zmie pod uwag˛e mo˙zliwo´sci zdemaskowania? Musimy dzie wiedział? Ze natychmiast rusza´c, bo je˙zeli nie, to sp˛edzimy reszt˛e dnia dyskutujac ˛ o tym, ile diabłów pomie´sci si˛e na łebku szpilki. — On ma racj˛e — odezwał si˛e niemal szeptem Callahan. — Chyba rzeczywis´cie lepiej przesta´nmy gada´c i bierzmy si˛e do roboty. — W takim razie, jazda! — wykrzyknał ˛ Mark. Jimmy ruszył z piskiem opon. Wła´sciciel kwiaciarni stał jeszcze dłu˙zsza˛ chwil˛e, spogladaj ˛ ac ˛ w s´lad za samochodem z nalepka˛ „lekarz” na szybie, w którym siedzieli mały chłopiec i trzej m˛ez˙ czy´zni, w tym ksiadz, ˛ wrzeszczac ˛ do siebie o jakich´s nieprawdopodobnych wariactwach.
11 Cody podjechał do Domu Marstenów nie od miasteczka, lecz od strony Brooks Road. On rzeczywi´scie góruje nad Salem, pomy´slał Callahan, spogladaj ˛ ac ˛ w gór˛e na budynek. Dziwne, z˙ e nigdy wcze´sniej nie zwróciłem na to uwagi. To znakomite miejsce, wysoko na wzgórzu, nad skrzy˙zowaniem Jointer Avenue i Brock Street. Znakomite miejsce i niemal pełna panorama miasteczka. Dom był du˙zy i zaniedbany, a z okiennicami zatrza´sni˛etymi na głucho przypominał ogromny, wyci˛ety z jednej bryły sarkofag, symbol ostatecznej zagłady. Popełniono w nim samobójstwo i morderstwo, co oznaczało, z˙ e stał teraz na przekl˛etej ziemi. Callahan otwierał ju˙z usta, z˙ eby powiedzie´c to na głos, ale w ostatniej chwili zrezygnował. Cody skr˛ecił w Brooks Road i na chwil˛e budynek zniknał ˛ za drzewami. Niebawem jednak ich zasłona wyra´znie si˛e przerzedziła, a zaraz potem samochód wjechał na zaro´sni˛ety podjazd. Czarny packard stał przed gara˙zem. Jimmy wyła˛ czył silnik i wyciagn ˛ ał ˛ rewolwer McCaslina. Callahan niemal natychmiast poczuł, jak przytłacza go atmosfera panujaca ˛ w tym miejscu. Wyjał ˛ z kieszeni krzy˙z nale˙zacy ˛ jeszcze do jego matki i powiesił na szyi, obok własnego. W pozbawionych li´sci gał˛eziach drzew nie s´piewał z˙ aden ptak. Długa, zmierzwiona trawa wydawała si˛e znacznie bardziej sucha, ni˙z wynikałoby to z pory roku, szara ziemia za´s sprawiała wra˙zenie ubogiej i wyjałowionej. Na ganek prowadziły zniszczone, spaczone schody, a na jednym z drewnianych słupów podtrzymujacych ˛ daszek wida´c było wyra´znie miejsce, z którego 304
niedawno zdj˛eto tablic˛e zakazujac ˛ a˛ wst˛epu. We frontowych drzwiach pod stara,˛ zardzewiała˛ klamka˛ l´snił nowy zamek. — Mo˙ze spróbujemy przez okno, jak Mark. . . — zaczał ˛ niepewnie Jimmy. — Nie — odparł Ben. — Wejdziemy przez drzwi. Wyłamiemy je, je´sli b˛edzie trzeba. — Nie sadz˛ ˛ e, z˙ eby to było konieczne — powiedział Callahan głosem, który nawet jemu samemu wydał si˛e obcy i niezwykły. Kiedy wysiedli z samochodu, nie zastanawiajac ˛ si˛e stanał ˛ na czele małej grupki i poprowadził ja˛ naprzód z zapałem, o którym sadził, ˛ z˙ e ju˙z nigdy nie b˛edzie mu dane go odczuwa´c. Dom wydawał si˛e nachyla´c nad nimi, wydychajac ˛ zło przez ka˙zde, nawet najmniejsze p˛ekni˛ecie w łuszczacej ˛ si˛e warstwie farby. Mimo to Callahan nie zawahał si˛e ani przez moment. Minał ˛ czas rozwa˙za´n, nadszedł czas działania. Ostatnie kilka kroków pokonał jakby gnany niemo˙zliwa˛ do przezwyci˛ez˙ enia siła.˛ — W imi˛e Boga Wszechmogacego! ˛ — zawołał dono´snym, ochrypłym głosem, na którego d´zwi˛ek pozostała trójka skupiła si˛e cia´sniej wokół niego. — Rozkazuj˛e, aby złe moce opu´sciły ten dom! Odejd´z, siło nieczysta! — I wła´sciwie nie zdajac ˛ sobie sprawy z tego, co robi, uderzył w drzwi krzy˙zem s´ciskanym w dłoni. Błysn˛eło jaskrawe s´wiatło, powietrze zapachniało ozonem (pó´zniej wszyscy zgodzili si˛e, z˙ e było tak w istocie) i rozległ si˛e przera´zliwy trzask, kojarzacy ˛ si˛e ˙ z krzykiem starych desek. Zarówka wiszaca ˛ nad wej´sciem na wykrzywionym pałaku ˛ nagle eksplodowała, a znajdujace ˛ si˛e po lewej stronie du˙ze okno rozpadło w drobny mak, zasypujac ˛ trawnik szklanymi odłamkami. Jimmy krzyknał ˛ głos´no; zamek zgnieciony jakby pod prasa˛ le˙zał u ich stóp na podłodze ganku. Mark nachylił si˛e, z˙ eby go podnie´sc´ , lecz odskoczył raptownie z bolesnym sykni˛eciem. — Goracy ˛ — stwierdził, dmuchajac ˛ na palce. Callahan odsunał ˛ si˛e od drzwi, dr˙zac ˛ na całym ciele i spojrzał na trzymany w dłoni krzy˙z. — Jest to bez watpienia ˛ najbardziej zdumiewajaca ˛ rzecz, jaka przydarzyła mi si˛e w z˙ yciu — stwierdził. Uniósł wzrok w gór˛e, jakby spodziewajac ˛ si˛e dojrze´c tam oblicze Boga, lecz ujrzał jedynie przesuwajace ˛ si˛e oboj˛etnie chmury. Ben pchnał ˛ drzwi, które otworzyły si˛e bez z˙ adnego problemu, ale zaczekał, a˙z ojciec Callahan wejdzie pierwszy do s´rodka. Kiedy wszyscy znale´zli si˛e w hallu, ksiadz ˛ spojrzał pytajaco ˛ na Marka. — W piwnicy — powiedział chłopiec. — Schody sa˛ w kuchni. Straker le˙zy na górze, ale. . . — zastanawiał si˛e przez chwil˛e ze zmarszczonymi brwiami. — Co´s jest inaczej, ni˙z było. Nie wiem co, ale jestem tego pewien. Najpierw skierowali si˛e na pi˛etro. Cho´c tym razem Ben nie szedł sam, zbli˙zajac ˛ si˛e do drzwi na ko´ncu krótkiego korytarza poczuł, jak włosy je˙za˛ mu si˛e pod wpływem starego, dobrze znanego strachu. Oto teraz, niemal dokładnie w miesiac ˛ po powrocie do miasteczka, b˛edzie miał okazj˛e po raz drugi w z˙ yciu zajrze´c do tego pokoju. Kiedy Callahan otworzył drzwi, spojrzał od razu w gór˛e. . . i krzyknał ˛ 305
przera´zliwie, zanim zdołał nad soba˛ zapanowa´c. Jednak tym razem na linie zwieszajacej ˛ si˛e z belki nie wisiał Hubert Marsten ani jego duch. Był to Straker, z rozci˛etym szeroko gardłem, powieszony głowa˛ do dołu niczym s´winia w rze´zni. Wpatrywał si˛e w nich niewidzacym, ˛ szklanym spojrzeniem wytrzeszczonych oczu. W jego ciele nie pozostała ani kropla krwi.
12 — Dobry Bo˙ze — wyszeptał ojciec Callahan. — Dobry Bo˙ze. . . Powoli weszli do s´rodka: Callahan i Cody nieco z przodu, Ben i Mark za nimi, przytuleni ciasno do siebie. Kto´s najpierw zwiazał ˛ stopy Strakera, a nast˛epnie podciagn ˛ ał ˛ go w gór˛e. Benowi przemkn˛eła niewyra´zna my´sl, z˙ e ten kto´s musiał dysponowa´c wr˛ecz niesamowita˛ siła; ˛ dłonie m˛ez˙ czyzny wisiały bezwładnie kilka centymetrów nad podłoga.˛ Jimmy dotknał ˛ czoła, a nast˛epnie r˛eki Strakera. — Nie z˙ yje od co najmniej osiemnastu godzin — stwierdził i otrzasn ˛ ał ˛ si˛e jak po wyj´sciu z zimnej wody. — Bo˙ze, ale˙z to okropne! Nie rozumiem, kto i po co. . . — To zrobił Barlow — powiedział Mark, wpatrujac ˛ si˛e w ciało nieruchomymi oczami. — Straker nie spisał si˛e zbyt dobrze — uzupełnił Jimmy. — Obawiam si˛e, z˙ e nie zasłu˙zył sobie na wieczne z˙ ycie. Ale dlaczego w taki sposób, głowa˛ do dołu? — Robili to ju˙z za Aleksandra Macedo´nskiego — odezwał si˛e Callahan. — Wieszali ciało wroga lub zdrajcy głowa˛ na dół, z˙ eby spogladał ˛ w stron˛e piekła, a nie nieba. W ten sposób ukrzy˙zowano s´wi˛etego Pawła, łamiac ˛ mu najpierw nogi. — Ciagłe ˛ nas zwodzi — wychrypiał Ben. — Zna tysiace ˛ sposobów. Chod´zmy. Ruszyli za nim korytarzem, w dół po schodach, do kuchni. Kiedy si˛e tam znale´zli, na czoło ponownie wysunał ˛ si˛e ojciec Callahan. Przez chwil˛e spogladali ˛ na siebie w milczeniu, a potem wzrok Bena spoczał ˛ na drzwiach do piwnicy, po´ dobnie jak dwadzie´scia pi˛ec lat wcze´sniej na innych drzwiach, pi˛etro wy˙zej, za którymi czekała odpowied´z na nie sformułowane pytanie.
13 Kiedy ksiadz ˛ otworzył drzwi, Mark poczuł ten sam, zgniły odór, lecz jego uwagi nie umkn˛eła pewna ró˙znica: zapach był nieco słabszy i nie wywoływał takiego dreszczu przera˙zenia. 306
Callahan zaczał ˛ schodzi´c pierwszy. Mark musiał zebra´c w sobie wszystkie siły, z˙ eby zagł˛ebi´c si˛e w s´lad za nim w wypełniona˛ s´miercia˛ ciemno´sc´ . Jimmy właczył ˛ latark˛e wydobyta˛ z torby; waski ˛ strumie´n s´wiatła omiótł podłog˛e, przebiegł po s´cianie, zatrzymał si˛e na podłu˙znej skrzyni, a potem padł na stół. — Patrzcie — wyszeptał Cody. Le˙zała tam czysta, s´wie˙za koperta. — To jaki´s podst˛ep — powiedział Callahan.- Lepiej jej nie dotyka´c. — Nie — odezwał si˛e gło´sno Mark, do´swiadczajac ˛ jednocze´snie uczucia ulgi i rozczarowania. — Jego tutaj nie ma. Uciekł. Zostawił nam list, na pewno pełen obrzydliwych rzeczy. Ben podszedł do stołu, wział ˛ kopert˛e, obrócił ja˛ dwukrotnie w dłoni — w blasku latarki wida´c było wyra´znie, jak dr˙za˛ mu palce — i wreszcie rozerwał ja˛ jednym ruchem. W s´rodku znajdowała si˛e pojedyncza kartka papieru. Stłoczyli si˛e wokół niej, a gdy Jimmy skierował na nia˛ s´wiatło latarki, okazało si˛e, z˙ e jest pokryta eleganckim, drobnym pismem. Czytali ja˛ razem, Mark nieco wolniej od pozostałych.
4 pa´zdziernika Moi szanowni, młodzi Przyjaciele! Jak to miło z Waszej strony, z˙ e zechcieli´scie do mnie zajrze´c! Nigdy nie mam nic przeciwko towarzystwu; w moim długim, cz˛estokro´c samotnym z˙ yciu stanowiło ono zawsze bardzo miłe urozmaicenie. Gdyby´scie zjawili si˛e wieczorem, miałbym przyjemno´sc´ powita´c Was osobi´scie, poniewa˙z jednak podejrzewałem, z˙ e przyb˛edziecie za dnia, uznałem za Stosowne oddali´c si˛e na jaki´s czas. Pozostawiłem Wam mały dowód mych przyjaznych uczu´c: kto´s bardzo bliski i drogi dla jednego z Was znajduje si˛e teraz w miejscu, w którym i ja sp˛edzałem moje dni a˙z do chwili, gdy uznałem, z˙ e inne lokum mo˙ze si˛e dla mnie okaza´c znacznie bardziej korzystne. Ona jest cudowna, Panie Mears, nadzwyczaj s m a k o w i t a, je´sli wolno mi b˛edzie u˙zy´c tego wyra˙zenia. Ju˙z jej nie potrzebuj˛e, wi˛ec zostawiłem ja˛ wam, by´scie mogli (jak to si˛e u Was mówi?), aha, „rozgrza´c si˛e” przed główna˛ czekajac ˛ a˛ nas atrakcja˛ albo, je´sli wolicie, rozbudzi´c Wasze apetyty. Przekonajmy si˛e, w jaki sposób poradzicie sobie z przystawka,˛ majac ˛ my´sli zaprzatni˛ ˛ ete ju˙z najwa˙zniejszym daniem. Szanowny Paniczu Petrie, pozbawiłe´s mnie najwierniejszego i najpot˛ez˙ niejszego sługi, jakiego kiedykolwiek posiadałem, zmuszajac ˛ mnie po´srednio do tego, bym wział ˛ udział w jego unicestwieniu. W tym 307
przypadku wpadłem w pułapk˛e swego własnego apetytu. Nie watpi˛ ˛ e, z˙ e osiagn ˛ ałe´ ˛ s to podst˛epem, lecz mimo to z góry ciesz˛e si˛e na spotkanie z Toba.˛ Najpierw jednak, jak mi si˛e wydaje, zajm˛e si˛e Twymi rodzicami. Jeszcze dzi´s wieczór. . . a mo˙ze jutro. . . albo pojutrze. Potem przyjdzie kolej na Ciebie. Gwarantuj˛e Ci, z˙ e dołaczysz ˛ do mego chłopi˛ecego chóru jako mały kastrat. Ojcze Callahan, a wi˛ec jednak przekonali Ci˛e, z˙ eby´s tu przyszedł? Spodziewałem si˛e tego. Od chwili, gdy zjawiłem si˛e w tym miasteczku, przygladałem ˛ Ci si˛e dosy´c uwa˙znie niczym do´swiadczony szachista, który bada ustawienie figur przeciwnika. Wbrew temu, co my´slisz. Ko´sciół katolicki nie jest wcale moim najstarszym przeciwnikiem! Ja byłem ju˙z stary, kiedy on dopiero si˛e rodził, a jego członkowie kryli si˛e w katakumbach Rzymu, malujac ˛ sobie na piersi znak ryby. Byłem ju˙z pot˛ez˙ ny, kiedy ta zbieranina czcicieli chleba i wina nie dysponowała jeszcze niemal z˙ adna˛ siła.˛ Mój kult liczył sobie wiele wieków, podczas gdy zwyczaje Twego Ko´scioła dopiero si˛e rodziły. Mimo to jestem daleki od tego, z˙ eby Ci˛e nie docenia´c. Czerpi˛e swa˛ madro´ ˛ sc´ zarówno ze Zła, jak i Dobra. Nie jestem zadufany w swoje siły. Pomimo to pokonam Ci˛e jednak. Jak, pytasz? Czy˙z Callahan nie nosi na sobie munduru Białych? Czy˙z Callahan nie porusza si˛e zarówno w dzie´n, jak i w nocy? Czy˙z nie istnieja˛ zakl˛ecia i czary, poga´nskie i chrze´scija´nskie, o których poinformował go jego dobry przyjaciel Matthew Burke? Po trzykro´c tak, ale nie zapominaj, z˙ e ja jestem starszy od Ciebie i przepot˛ez˙ ny. Nie jestem w˛ez˙ em, lecz ojcem wszystkich w˛ez˙ y. Twierdzisz, z˙ e to nie wystarczy? Masz racj˛e. Ostatecznie bowiem, „Ojcze” Callahan, to Ty pogra˙ ˛zysz samego siebie. Twoja wiara w Dobro jest mi˛ekka i słaba, a to, co mówisz o miło´sci, nie opiera si˛e na rzeczywistej wiedzy. Dopiero gdy nauczasz o zawarto´sci butelki, wkraczasz na dobrze sobie znany grunt. Moi szanowni Przyjaciele — Panie Mears, Panie Cody, Paniczu Petrie, Ojcze Callahan — rozgo´sc´ cie si˛e tak, jak tylko macie na to ochot˛e. Szczególnie polecam doskonale wino, zakupione specjalnie dla mnie przez nieszcz˛es´liwie zmarłego, poprzedniego wła´sciciela tego domu, którego nigdy nie było mi dane osobi´scie pozna´c. Raczcie si˛e tym trunkiem, o ile b˛edziecie mieli na to ochot˛e, uporawszy si˛e z czekajacym ˛ Was zadaniem. Obiecuj˛e, z˙ e spotkamy si˛e jeszcze osobis´cie, a wtedy sam b˛ed˛e mógł przekaza´c ka˙zdemu z Was wyrazy mojej najszczerszej przyja´zni. Tymczasem adieu. BARLOW 308
Ben wypu´scił list z dr˙zacej ˛ dłoni i spojrzał na pozostałych. Mark stał z zaci´sni˛etymi pi˛es´ciami i wyrazem twarzy kogo´s, kto ugryzł zgniły owoc, Jimmy wygladał ˛ jak mały, przestraszony chłopiec, a ojciec Callahan wpatrywał si˛e przed siebie błyszczacymi ˛ oczami, z ustami przypominajacymi ˛ wask ˛ a,˛ biała˛ kresk˛e. Niemal jednocze´snie wszyscy trzej spojrzeli mu prosto w twarz. — Chod´zmy — powiedział. Razem przeszli do drugiej cz˛es´ci piwnicy.
14 Kiedy Nolly Gardener zatrzymał przy kraw˛ez˙ niku radiowóz i wysiadł z niego, jednocze´snie podciagaj ˛ ac ˛ spodnie i drapiac ˛ si˛e po siedzeniu, Parkins Gillespie stał na schodach wzniesionego z cegieł budynku Rady Miejskiej z przyło˙zona˛ do oczu lornetka.˛ — Co jest, Park? — zapytał Nolly, wchodzac ˛ na schody. Parkins bez słowa podał mu lornetk˛e i wskazał kciukiem Dom Marstenów. Nolly uniósł szkła do oczu. Najpierw zobaczył starego packarda, a potem zaparkowanego przed nim nowego buicka. Powi˛ekszenie nie było wystarczajace, ˛ z˙ eby odczyta´c numer rejestracyjny. — To chyba wóz doktora Cody’ego, nie? — zapytał, opuszczajac ˛ lornetk˛e. — Zdaje si˛e, z˙ e tak. — Parkins wetknał ˛ sobie w usta pallmalla i potarł zapałk˛e o s´cian˛e budynku. — Nigdy nie widziałem tam z˙ adnego innego samochodu oprócz tego packarda. — Ja te˙z nie — odparł z zamy´sleniem Parkins. — My´slisz, z˙ e powinni´smy tam pojecha´c i rzuci´c okiem? — zapytał Nolly z niezwykłym dla niego brakiem entuzjazmu. — Nie — powiedział Gillespie. — Wydaje mi si˛e, z˙ e nie powinni´smy si˛e w to wtraca´ ˛ c. Wyjawszy ˛ z kieszeni kamizelki zegarek, otworzył srebrna˛ kopert˛e ruchem zawiadowcy sprawdzajacego ˛ punktualno´sc´ przyjazdu ekspresu. 15.41. Porównał godzin˛e ze wskazaniem zegara na wie˙zy, zatrzasnał ˛ kopert˛e i schował czasomierz do kieszeni. — Co wyszło z Tibbitsem i małym McDougallem? — zapytał Nolly, — Nie wiem. — Aha — odparł lekko zdziwiony zast˛epca szeryfa. Parkins był znany ze swojej małomówno´sci, ale teraz bił własne rekordy. Ponownie spojrzał przez lornetk˛e; z˙ adnych zmian. 309
— Spokojnie dzisiaj — podjał ˛ Nolly kolejna˛ prób˛e. — Tak — mruknał ˛ Parkins, obrzucajac ˛ spojrzeniem swych wyblakłych, niebieskich oczu Jointer Avenue i zaczynajacy ˛ si˛e tu˙z za nia˛ park. Zarówno ulica, jak i park były niemal zupełnie puste. Brakowało nawet matek z dzie´cmi i spacerowiczów przechadzajacych ˛ si˛e wokół Pomnika Ofiar Wojny. — Ostatnio w miasteczku dzieja˛ si˛e dziwne rzeczy — brnał ˛ dalej, nie zra˙zony Nolly. — Rzeczywi´scie — przyznał pogra˙ ˛zony w gł˛ebokich rozwa˙zaniach Parkins. Zdesperowany Gardener postanowił poruszy´c jedyny temat, który zawsze wywoływał zainteresowanie szefa: pogod˛e. — Chmurzy si˛e — zauwa˙zył. — Wieczorem mo˙ze pada´c. Gillespie spojrzał w niebo. W górze sun˛eło gnane wiatrem stado baranków, a z południowego zachodu nadciagał ˛ jednolity wał ciemnych chmur. — Masz racj˛e — powiedział i wypluł niedopałek papierosa. — Park, dobrze si˛e czujesz? Parkins Gillespie zastanowił si˛e gł˛eboko. — Nie — odparł wreszcie. — Co si˛e z toba˛ dzieje, do diabła? — Wydaje mi si˛e, z˙ e po prostu cholernie si˛e boj˛e. — Czego? — zapytał ze zdumieniem Nolly. — Nie wiem — powiedział Parkins, odbierajac ˛ mu lornetk˛e. Zaczał ˛ ponownie przypatrywa´c si˛e Domowi Marstenów, podczas gdy jego zast˛epca stał jak trafiony gromem, daremnie usiłujac ˛ odzyska´c mow˛e.
15 Bezpo´srednio za stołem, na który Ben rzucił list od Barlowa, piwnica zakr˛ecała, tworzac ˛ jakby du˙za˛ liter˛e L. Znale´zli si˛e w tej jej cz˛es´ci, która słu˙zyła do przechowywania wina. Hubert Marsten musiał istotnie by´c nie lada koneserem, pomy´slał Ben. Wsz˛edzie dokoła stały du˙ze i małe gasiory, ˛ pokryte gruba˛ warstwa˛ kurzu i paj˛eczyn, a cała przeciwna s´ciana zastawiona była specjalnym regałem z uko´snymi otworami; z niektórych wcia˙ ˛z jeszcze sterczały szyjki butelek, a w tych, które eksplodowały, rozlewajac ˛ po brudnej podłodze płyn przeznaczony dla czyjego´s wybrednego podniebienia, gnie´zdziły si˛e teraz pajaki. ˛ Zawarto´sc´ innych zamieniła si˛e z pewno´scia˛ w ocet, o czym s´wiadczył ostry zapach, zmieszany z wonia˛ powolnego rozkładu. — Nie — powiedział rzeczowo Ben, jakby mówił o jakiej´s zwyczajnej rzeczy. — Nie mog˛e. — Musisz — odparł ojciec Callahan. — Nie twierdz˛e, z˙ e to b˛edzie łatwe albo z˙ e po tym poczujesz si˛e lepiej, ale po prostu musisz, i ju˙z. 310
— Kiedy nie mog˛e! — krzyknał ˛ Ben, a jego słowa odbiły si˛e echem od s´cian piwnicy. Po´srodku, na czym´s w rodzaju niskiego podium le˙zała nieruchomo Susan Norton, o´swietlona blaskiem latarki Jimmy’ego. Jej ciało od ramion a˙z po stopy okrywało zwykłe, białe płótno; zbli˙zyli si˛e do niej, nie mogac ˛ ze zdumienia wykrztusi´c ani słowa. Za z˙ ycia była ładna˛ dziewczyna,˛ która kiedy´s, przypadkiem, rozmin˛eła si˛e o włos z oszałamiajac ˛ a˛ uroda.˛ To, z˙ e nie mo˙zna było nazwa´c jej absolutna˛ pi˛ekno´scia,˛ wynikało nie tyle z jakich´s uszczerbków w jej wygladzie, ˛ co raczej z nudy i bezbarwno´sci z˙ ycia, jakie prowadziła. Dopiero teraz osiagn˛ ˛ eła to, czego nie udało si˛e jej uzyska´c wcze´sniej. ´ Smier´ c nie wycisn˛eła na niej z˙ adnego pi˛etna. Na twarzy kwitły zdrowe rumie´nce, a usta, cho´c nie tkni˛ete szminka,˛ miały intensywna,˛ czerwona˛ barw˛e. Czoło było nieskazitelnie białe, cera kremowa, g˛este rz˛esy za´s rzucały na policzki długie cienie. Jedna r˛eka, lekko zgi˛eta w łokciu, le˙zała wzdłu˙z boku, a druga spoczywała na talii. Jednak ogólne wra˙zenie, jakie sprawiała, nie kojarzyło si˛e z anielska˛ niewinno´scia,˛ lecz z zimna,˛ oboj˛etna˛ doskonało´scia.˛ W wyrazie jej twarzy było co´s, co przywodziło Jimmy’emu na my´sl młode Wietnamki, niektóre zaledwie trzynastoletnie, przykl˛ekajace ˛ na jaki´s czas przed z˙ ołnierzami w ciemnych alejkach za barami nie po raz pierwszy ani nawet nie setny. Tamte dziewczynki zepsuło nie zło, tylko zbyt szybko zdobyta wiedza o s´wiecie. Zmiana, która zaszła w twarzy Susan, zdawała si˛e s´wiadczy´c o czym´s innym, ale na razie nie potrafił powiedzie´c, o czym. Callahan wysunał ˛ si˛e krok naprzód i dotknał ˛ palcami wypukło´sci jej piersi. — Tutaj — powiedział. — W serce. — Nie — powtórzył Ben. — Nie mog˛e. — Bad´ ˛ z jej kochankiem — przemówił do niego łagodnie ksiadz. ˛ — Bad´ ˛ z jej m˛ez˙ em. Nie skrzywdzisz jej, Ben, tylko ja˛ wyzwolisz. To b˛edzie bolało tylko ciebie. Ben wpatrywał si˛e w niego t˛epym spojrzeniem. Mark wydobył z torby Jimmy’ego jeden z kołków i wr˛eczył mu go bez słowa. Kiedy Ben wyciagn ˛ ał ˛ r˛ek˛e, odniósł wra˙zenie, z˙ e ta ma kilka mil długo´sci. Je˙zeli nie b˛ed˛e my´slał o tym, co robi˛e, to mo˙ze. . . Ale to mu si˛e nie uda. Niespodziewanie przyszedł mu na my´sl fragment Draculi, tego zabawnego utworu literackiego, który teraz zupełnie przestał go bawi´c. Były to słowa, jakie van Helsing wypowiedział do Arthura Holmwooda, kiedy ten stanał ˛ przed takim samym, okropnym zadaniem: „Zanim dotrzemy do spokojnych, słodkich wód, czeka nas przeprawa przez gorzkie i wzburzone”. Czy kiedykolwiek dane im jeszcze b˛edzie zazna´c jakiej´s słodyczy? — Zabierzcie to! — j˛eknał. ˛ — Dajcie mi spokój! ˙Zadnej odpowiedzi. 311
Poczuł, z˙ e jego czoło, policzki i ramiona pokrywaja˛ si˛e zimnym potem. Kawałek drewna, który jeszcze cztery godziny temu był zwykłym kijem do baseballu, teraz wydawał si˛e wa˙zy´c niesamowicie du˙zo, jakby skoncentrowała si˛e na nim jaka´s niewidzialna, tytaniczna siła. Uniósł zaostrzony kołek i przyło˙zył go do jej lewej piersi, tu˙z nad ostatnim, zapi˛etym guzikiem bluzki. Drewniany grot pozostawił małe zagł˛ebienie w skórze; kaciki ˛ ust zacz˛eły mu dr˙ze´c w niemo˙zliwym do opanowania grymasie. — Ona z˙ yje — wychrypiał z wysiłkiem. Była to ostatnia linia obrony. — Nie — odparł nieubłaganie Jimmy i pokazał im wskazanie ci´snieniomierza, którego r˛ekaw owinał ˛ wokół ramienia dziewczyny: 00/00. Nast˛epnie przyło˙zył do jej piersi stetoskop, pozwalajac ˛ ka˙zdemu wsłucha´c si˛e w panujac ˛ a˛ tam cisz˛e. Kto´s wsunał ˛ Benowi do drugiej dłoni jeszcze jeden przedmiot; nawet w wiele lat pó´zniej nie mógł sobie przypomnie´c, kto to zrobił. Młotek. Młotek z zestawu dla majsterkowiczów z gumowym, perforowanym uchwytem. Metal błyszczał złowró˙zbnie w s´wietle latarki. — Zrób to szybko i wyjd´z na zewnatrz ˛ — powiedział Callahan. — My zajmiemy si˛e reszta.˛ „Zanim dotrzemy do spokojnych, słodkich wód, czeka nas przeprawa przez gorzkie i wzburzone”. — Bo˙ze, wybacz mi — szepnał. ˛ Uniósł młotek i uderzył nim z całej siły. Narz˛edzie trafiło w kołek troch˛e z boku; wspomnienie potwornej wibracji, jaka przeszła przez naostrzony kij, miało mu towarzyszy´c ju˙z do ko´nca z˙ ycia. Susan otworzyła raptownie swoje niebieskie oczy, a z miejsca, w którym zagł˛ebiło si˛e drewniane ostrze, buchnał ˛ zdumiewajaco ˛ silny strumie´n krwi, zapryskujac ˛ mu dłonie, koszul˛e i policzki. Po piwnicy momentalnie rozszedł si˛e jej goracy, ˛ miedziany zapach. Dziewczyna wiła si˛e i szarpała, młócac ˛ w´sciekle powietrze r˛ekami i wybijajac ˛ szale´nczy rytm drgajacymi ˛ konwulsyjnie pi˛etami. Kiedy w potwornym grymasie rozwarła szeroko usta, ukazały si˛e niesamowite, zwierz˛ece kły, z jej gardła za´s zacz˛eły si˛e wydobywa´c nieludzkie ryki. Strumyki krwi pojawiły si˛e tak˙ze w kaci˛ kach ust. Młotek podnosił si˛e i opadał. . . Podnosił i opadał. . . Mózg Bena wypełniło krakanie ogromnych, czarnych kruków, za którymi nadciagn ˛ ał ˛ rozkołysany korowód wstr˛etnych, niemo˙zliwych do zapami˛etania obrazów. Jego dłonie, kołek, uderzajacy ˛ regularnie młotek — wszystko było skapane ˛ we krwi. Latarka trzymana przez Jimmy’ego w dr˙zacej ˛ dłoni zamieniła si˛e w stroboskop, o´swietlajac ˛ krótkimi błyskami oszalała,˛ wykrzywiona˛ twarz Susan. Jej długie z˛eby wbijały si˛e raz za razem w wargi, szarpiac ˛ je na strz˛epy, a krew tryskała na s´nie˙znobiałe płótno, które Jimmy tak delikatnie zsunał ˛ z ramion dziewczyny, tworzac ˛ tam wzory podobne do chi´nskich ideogramów. 312
Potem, zupełnie nagle, wijace ˛ si˛e ciało wygi˛eło si˛e w łuk, usta za´s rozwarły si˛e tak szeroko, z˙ e szcz˛eki powinny natychmiast wyskoczy´c z zawiasów. Z rany na piersi trysn˛eła ciemniejsza ni˙z do tej pory krew, niemal czarna w niepewnym, przy´cmionym s´wietle — kołek dotarł do serca. Wrzask wydobywajacy ˛ si˛e z tych ziejacych ˛ mrokiem ust brał swój poczatek ˛ w najdawniejszych, przechowywanych w komórkach wspomnieniach o poczatku ˛ gatunku, a nawet jeszcze gł˛ebiej, w najodleglejszych zakamarkach ludzkiej duszy. W nast˛epnej chwili z ust i nosa pociekła obficie krew, a tak˙ze co´s jeszcze; w przy´cmionym s´wietle był to jedynie ledwie dostrzegalny cie´n, sugestia czego´s zniszczonego i oszukanego. Niemal natychmiast wtopiło si˛e w ciemno´sc´ i znikn˛eło. Susan opadła bezwładnie na drewniany podest. Spomi˛edzy zmasakrowanych warg wyrwało si˛e co´s w rodzaju słabego westchnienia i Benowi przez chwil˛e wydawało si˛e, z˙ e widzi znowu taka˛ Susan, jaka˛ spotkał w parku, pogra˙ ˛zona˛ w lekturze jego ksia˙ ˛zki. Było ju˙z po wszystkim. Wypu´sciwszy z dłoni młotek, cofnał ˛ si˛e o krok z wyciagni˛ ˛ etymi przed siebie w rozpaczliwym ge´scie r˛ekami, niczym dyrygent, który stracił panowanie nad zbuntowana˛ orkiestra.˛ Callahan poło˙zył mu dło´n na ramieniu. — Ben. . . Odwrócił si˛e i uciekł. Potknał ˛ si˛e na schodach, przewrócił, lecz podpierajac ˛ si˛e r˛ekami uparcie da˛ z˙ ył do s´wiatła. Koszmar dziecka i koszmar dorosłego m˛ez˙ czyzny połaczyły ˛ si˛e w jeden. Gdyby teraz si˛e obejrzał, ujrzałby tu˙z za soba˛ Hubie’ego Marstena (albo Strakera), z u´smiechem na opuchni˛etej, zielonkawej twarzy i długimi kłami wysuwajacymi ˛ si˛e spod warg. Krzyknał ˛ słabo i rozpaczliwie. — Pozwólcie mu wyj´sc´ — usłyszał za soba˛ głos Callahana. Wypadł z kuchni tylnymi drzwiami, potknał ˛ si˛e ponownie i rozciagn ˛ ał ˛ jak długi na ziemi, ale d´zwignał ˛ si˛e natychmiast na kolana, a potem na nogi i obejrzał za siebie. Nic. Dom, pozbawiony resztek gnie˙zd˙zacego ˛ si˛e w nim zła, po prostu stał bez z˙ adnego celu. Był ponownie zwykłym, starym domem. Ben odchylił do tyłu głow˛e i w ciszy panujacej ˛ na zaro´sni˛etym chwastami podwórzu łapał powietrze gł˛ebokimi, gwałtownymi haustami.
16 Jesienia˛ w Salem noc zapada w nast˛epujacy ˛ sposób: najpierw sło´nce przestaje promieniowa´c ciepłem; powietrze staje si˛e chłodniejsze, przypominajac ˛ o tym, z˙ e 313
ju˙z wkrótce nadejdzie długa, mro´zna zima. Na niebie pojawiaja˛ si˛e rzadkie obłoki, a cienie wydłu˙zaja˛ si˛e, tracac ˛ wyra´znie na g˛esto´sci, bo nie ma li´sci na drzewach ani opasłych chmur na niebie, które mogłyby nada´c im solidniejsza˛ konsystencj˛e. Sa˛ to ponure, wstr˛etne cienie, wgryzajace ˛ si˛e w ziemi˛e niczym z˛eby. Kiedy sło´nce zni˙za si˛e ku horyzontowi, jego dobrotliwa, z˙ ółta barwa pogł˛ebia si˛e i rozpala, a˙z wreszcie zamienia si˛e we w´sciekle pomara´nczowe płomienie. Nad linia˛ widnokr˛egu pojawia si˛e wówczas czerwono-pomara´nczowo-fioletowa zasłona chmur, która czasem rozsuwa si˛e, przepuszczajac ˛ niewinne, z˙ ółte promienie, stanowiace ˛ nostalgiczne wspomnienie minionego lata. Jest szósta wieczór, pora kolacji. (W Salem obiad jada si˛e w południe). Mabel Werts, obcia˙ ˛zona tak bardzo w tym wieku szkodliwymi fałdami tłuszczu, zasiada do pieczonej piersi kurcz˛ecia i fili˙zanki herbaty Liptona, starajac ˛ si˛e ani na chwil˛e nie oddali´c zbytnio od telefonu. M˛ez˙ czy´zni mieszkajacy ˛ w pensjonacie Evy szykuja,˛ co który z nich ma: gotowe, mro˙zone porcje, mi˛eso z puszek, ciasta kupowane w sklepie, tak bardzo niepodobne do tych, które przed laty w ka˙zda˛ sobot˛e piekły ich matki, lub podgrzane hamburgery od McDonalda w Falmouth. Eva siedzi przy stole w salonie, grajac ˛ z Groverem Verrillem w remibryd˙za i fukajac ˛ co chwila na pozostałych, z˙ eby nie zapomnieli pozmywa´c po sobie naczy´n i w ogóle ˙ przestali si˛e tak bez przerwy kr˛eci´c. Zaden z nich nigdy nie widział jej w takim nastroju, ale wszyscy wiedza,˛ co jest tego przyczyna; ˛ wszyscy, z wyjatkiem ˛ jej samej. Pa´nstwo Petrie jedza˛ w kuchni kanapki, usiłujac ˛ odgadna´ ˛c, co kryło si˛e za tajemniczym telefonem od miejscowego katolickiego ksi˛edza, ojca Callahana. „Wasz syn jest ze mna.˛ Czuje si˛e dobrze. Wkrótce odstawi˛e go do domu. Do widzenia”. Zastanawiali si˛e, czy nie zawiadomi´c Parkinsa Gillespie, lecz postanowili jeszcze troch˛e zaczeka´c. W swym ró˙zniacym ˛ si˛e zawsze od rówie´sników synu wyczuli ostatnio pewna˛ zmian˛e, a w dodatku, cho´c sobie tego nie u´swiadamiali, pami˛etali cały czas o losie, jaki spotkał braci Glick. Milt Crossen je na zapleczu swego sklepu chleb z mlekiem. Apetyt przestał mu dopisywa´c w chwili, gdy w 1968 roku zmarła jego z˙ ona. Delbert Markey, wła´sciciel zajazdu noszacego ˛ jego imi˛e, pochłania metodycznie pi˛ec´ hamburgerów przyrzadzonych ˛ własnor˛ecznie z musztarda˛ i sterta˛ s´wie˙zej cebuli, a nast˛epnie przez cały wieczór b˛edzie z˙ alił si˛e przed ka˙zdym, kto zechce go wysłucha´c, na potworna˛ nadkwasot˛e z˙ oładka. ˛ Gospodyni Callahana, Rhoda Curless, nic nie je. Martwi si˛e o ksi˛edza, który zniknał ˛ nie bardzo wiadomo gdzie. Harriet Durham wraz z rodzina˛ je kotlety schabowe, a Carl Smith, wdowiec od roku 1957, jednego gotowanego ziemniaka, popijajac ˛ go butelka˛ Moxie. Boddinowie maja˛ sma˙zona˛ szynk˛e z brukselka.˛ Eeech, j˛eczy rozpaczliwie Richie Boddin, ˙ krzywiac ˛ si˛e na brukselk˛e. Zryj albo dostaniesz w dup˛e, mówi ojciec. Sam te˙z jej nie znosi. Reggie i Bonnie Sawyer jedza˛ z˙ eberka z pieczonymi ziemniakami, na deser 314
za´s czeka ich budy´n czekoladowy z sokiem malinowym — ulubione potrawy Reggie’ego. Bonnie, której siniaki dopiero co zacz˛eły blednac, ˛ podaje w milczeniu, z opuszczonymi oczami, Reggie za´s wchłania wszystko z powolna,˛ flegmatyczna˛ konsekwencja,˛ wspomagajac ˛ trawienie trzema puszkami piwa. Bonnie je na stojaco. ˛ Jest jeszcze zbyt obolała, z˛eby usia´ ˛sc´ przy stole. Nie ma apetytu, ale je, z˙ eby nie rozzło´sci´c m˛ez˙ a. Tamtej nocy, kiedy stłukł ja˛ na kwa´sne jabłko, wyrzucił do klozetu wszystkie pastylki i zgwałcił ja˛ brutalnie. Od tamtej pory gwałci ja˛ co wieczór. Za pi˛etna´scie siódma wi˛ekszo´sc´ posiłków została ju˙z zjedzona, papierosy i fajki wypalone, stoły posprzatane. ˛ Odbywa si˛e zmywanie naczy´n i ustawianie ich w suszarkach. Dzieci zasiadaja˛ przed telewizorami, gdzie sp˛edza˛ czas a˙z do chwili, gdy pójda˛ do łó˙zek. Roy McDougall, spaliwszy na patelni kolejny stek, klnie na głos, ciska wszystko do zlewu, chwyta kurtk˛e i jedzie do Della, zostawiajac ˛ z˙ on˛e s´piac ˛ a˛ w sypialni. Dzieciak nie z˙ yje, baba chla, kolacj˛e diabli wzi˛eli. Pora si˛e upi´c albo wzia´ ˛c przyczep˛e na hak i spieprza´c z tego dziadowskiego miasteczka. W niewielkim mieszkaniu przy Taggart Street, ko´nczacej ˛ si˛e s´lepym zaułkiem tu˙z za budynkiem Rady Miejskiej, Joe Crane do´swiadcza na sobie braku łaskawos´ci bogów. Spałaszowawszy talerz płatków owsianych, zasiada wła´snie w fotelu przed telewizorem, kiedy nagle czuje potworny ból, parali˙zujacy ˛ mu lewa˛ cz˛es´c´ tułowia wraz z ramieniem. Co jest, pompka?, przemyka mu przez my´sl. Ma racj˛e. Udaje mu si˛e wsta´c z fotela i przeby´c połow˛e drogi do telefonu, zanim ból ponawia uderzenie, tym razem z siła˛ parowego młota. Mały telewizor papla bez chwili przerwy i mina˛ a˙z dwadzie´scia cztery godziny, zanim kto´s natrafi na ciało Joego. Jego s´mier´c, która nastapiła ˛ o 18.51, jest jedynym zgonem spowodowanym przyczynami naturalnymi spo´sród wszystkich, jakie tego dnia maja˛ miejsce w Jerusalem. O 19.00 feeria barw nad horyzontem przygasa do rozmiarów waskiej, ˛ pomara´nczowej kreski, jakby jaka´s ogromna klapa zatrzasn˛eła si˛e nad roz˙zarzonym paleniskiem. We wschodniej cz˛es´ci nieba zaczynaja˛ pojawia´c si˛e pierwsze gwiazdy, płonac ˛ stałym blaskiem niczym jaskrawe diamenty. O tej porze roku nie ma w ich po´swiacie ani lito´sci, ani ukojenia dla zakochanych. Sa˛ całkowicie oboj˛etne. Dla małych dzieci nadchodzi pora pój´scia do łó˙zka. Rodzice pakuja˛ je pod kołdry słuchajac ˛ z pobła˙zliwym u´smiechem na ustach pró´sb o jeszcze minutk˛e, o jedna,˛ male´nka˛ minutk˛e i wyrozumiale otwieraja˛ drzwi szafy, aby pokaza´c im, z˙ e nie czai si˛e tam nic gro´znego. Jednocze´snie wsz˛edzie wokół budza˛ si˛e do z˙ ycia okropno´sci nocy. Nadchodzi czas wampirów.
315
17 Kiedy Jimmy i Ben weszli do pokoju, Matt był pogra˙ ˛zony w drzemce, ale obudził si˛e niemal natychmiast, zaciskajac ˛ palce na trzymanym w prawej dłoni krzy˙zu. Obrzucił spojrzeniem Jimmy’ego, przeniósł je na twarz Bena. . . i tam pozostawił. — Co si˛e stało? Jimmy zrelacjonował mu pokrótce. Ben milczał jak zakl˛ety. — A co z jej ciałem? — Callahan i ja uło˙zyli´smy je twarza˛ do dołu w wielkiej skrzyni, chyba tej samej, w której przybył do miasteczka Barlow. Godzin˛e temu wrzucili´smy ja˛ do Royal River, wypełniwszy uprzednio kamieniami. Pojechali´smy tam samochodem Strakera; je´sli kto´s nawet nas zauwa˙zył, to podejrzenie padnie na niego. — Dobrze si˛e spisali´scie. Gdzie sa˛ Callahan i chłopiec? — Pojechali do domu Marka. Jego rodzice musza˛ si˛e o wszystkim dowiedzie´c. Barlow groził im osobi´scie. — My´slisz, z˙ e w to uwierza? ˛ — Je´sli nie, Mark postara si˛e przekona´c swego ojca, z˙ eby do ciebie zadzwonił. Matt skinał ˛ głowa.˛ Sprawiał wra˙zenie bardzo zm˛eczonego. -Chod´z tu, Ben — powiedział. — Usiad´ ˛ z przy mnie na łó˙zku. Ben podszedł z nieobecnym, oszołomionym wyrazem twarzy. Zajawszy ˛ wskazane miejsce poło˙zył dłonie na kolanach; jego oczy przypominały dwie wypalone papierosem dziury. — Wiem, z˙ e na razie nie mo˙zna ci˛e pocieszy´c — powiedział Matt, biorac ˛ w swoje dłonie jego r˛ek˛e. — Pociech˛e przyniesie ci czas. Ona dopiero teraz zaznała spokoju. — Zrobił z nas głupców — odezwał si˛e głucho Ben. — Okpił nas wszystkich i ka˙zdego z osobna. Jimmy, poka˙z mu list. Jimmy podał Mattowi kopert˛e. Stary nauczyciel wyjał ˛ z niej kartk˛e, rozło˙zył i przeczytał uwa˙znie tekst, poruszajac ˛ lekko wargami. — Tak, to on — stwierdził, chowajac ˛ list do koperty. — Jego ego jest wi˛eksze, ni˙z sobie wyobra˙załem. A˙z si˛e cały trz˛es˛e. — Zostawił ja˛ dla z˙ artu — powiedział ponuro Ben — a sam dawno uciekł. Walka z nim przypomina walk˛e z wiatrakami. Traktuje nas jak małe z˙ uczki, uwijajace ˛ si˛e pilnie ku jego uciesze. Jimmy otworzył usta, chcac ˛ co´s wtraci´ ˛ c, ale Matt potrzasn ˛ ał ˛ delikatnie głowa.˛ — Mylisz si˛e — odparł. — Gdyby mógł zabra´c ze soba˛ Susan, na pewno by to zrobił. Nie zostawiałby dla z˙ artu tych, którzy do niego nale˙za,˛ bo nie jest ich przecie˙z wcale tak wielu. Zastanów si˛e przez chwil˛e, Ben, i przeanalizuj, co mu zrobili´scie. Przede wszystkim zabili´scie jego wiernego sług˛e, Strakera, a z jego 316
własnych słów wynika, z˙ e zmusili´scie go, by powodowany swym nienasyconym apetytem sam przyło˙zył do tego r˛ek˛e. Wyobra´z sobie, co musiał czu´c, gdy obudziwszy si˛e ze snu stwierdził, czego dokonał mały, nie uzbrojony chłopiec! Z trudem usiadł nieco wy˙zej na łó˙zku. Ben wpatrywał si˛e w niego spojrzeniem, w którym po raz pierwszy od chwili, gdy pozostali uczestnicy wyprawy opu´scili Dom Marstenów i znale´zli go na podwórzu, pojawiła si˛e iskierka zainteresowania. — Uwa˙zasz, z˙ e to nie jest zwyci˛estwo? — ciagn ˛ ał ˛ dalej Matt. — Przecie˙z wygnali´scie go z jego własnego domu! Jimmy powiedział mi, z˙ e ojciec Callahan skropił piwnic˛e s´wi˛econa˛ woda˛ i zapiecz˛etował drzwi hostia,˛ wi˛ec je´sli Barlow tam wejdzie, natychmiast umrze. . . i dobrze o tym wie. — Jakie to ma znaczenie, skoro uciekł? — zapytał markotnie Ben. — Uciekł — powtórzył spokojnie Matt. — Jak my´slisz, gdzie sp˛edził dzisiejszy dzie´n? W baga˙zniku jakiego´s samochodu? W piwnicy domu jednej ze swych ofiar? A mo˙ze w zgliszczach starego ko´scioła metodystów na moczarach, który spłonał ˛ w 1951 roku? Gdziekolwiek to byłej, czy przypuszczasz, z˙ e mu si˛e tam podobało i z˙ e czuł si˛e bezpieczny? Ben nic nie odpowiedział. — Jutro zaczniecie polowanie. — Matt s´cisnał ˛ mocniej jego dło´n. — Nie tylko na Barlowa, ale i na wszystkie drobniejsze ryby. Zapewniam ci˛e, z˙ e po dzisiejszej nocy b˛edzie ich bardzo du˙zo. Ich głód nigdy nie jest do ko´nca zaspokojony. Jedza˛ tak długo, a˙z nie moga˛ si˛e porusza´c. Noce nale˙za˛ do niego, lecz w dzie´n b˛edziecie go tropi´c bez chwili przerwy, a˙z wreszcie wystraszy si˛e i ucieknie albo wycia˛ gniecie go z jego kryjówki, wrzeszczacego ˛ z przera˙zenia! Ben uniósł głow˛e, a na jego twarzy pojawił si˛e wyraz upiornego uniesienia. — Tak b˛edzie — wyszeptał ochryple. — Tak b˛edzie, ale nie jutro, tylko jeszcze dzi´s. . . Matt chwycił go za rami˛e i potrzasn ˛ ał ˛ z zadziwiajac ˛ a˛ siła.˛ — Nie teraz. Dzisiejsza˛ noc sp˛edzimy wszyscy razem: ty, ja, Jimmy, ojciec Callahan, Mark i jego rodzice. On wie o wszystkim i boi si˛e. . . Tylko szaleniec odwa˙zyłby si˛e stana´ ˛c noca˛ twarza˛ w twarz z Barlowem, a z˙ aden z nas nie jest szalony. — Przymknawszy ˛ oczy milczał przez chwil˛e, a potem dodał łagodnie: — Wydaje mi si˛e, z˙ e zaczynam go poznawa´c. Le˙ze˛ w tym szpitalnym łó˙zku i usiłuj˛e ˙ go przechytrzy´c, starajac ˛ si˛e postawi´c w jego sytuacji. Zyje ju˙z wiele wieków i jest bardzo inteligentny, lecz cechuje go tak˙ze ogromny egocentryzm, czego dowód stanowi ten list. Nic w tym dziwnego — jego ego rosło niczym perła, warstwa za warstwa,˛ a˙z wreszcie osiagn˛ ˛ eło niespotykane rozmiary. Jest przepełniony duma,˛ z˙ adza ˛ za´s zemsty, która go bez watpienia ˛ rozsadza, mo˙ze i powinna budzi´c l˛ek, lecz nie jest wykluczone, i˙z uda si˛e ja˛ jako´s wykorzysta´c przeciw niemu. Otworzył oczy i popatrzył powa˙znie na obu m˛ez˙ czyzn, a nast˛epnie uniósł trzymany w dłoni krzy˙z. 317
— Jego to zatrzyma, ale mo˙ze nie zatrzyma´c kogo´s, kim si˛e posłu˙zy, tak jak kiedy´s uczynił to z Floydem Tibbitsem. Mam wra˙zenie, z˙ e tej nocy podejmie prób˛e wyeliminowania wszystkich lub przynajmniej cz˛es´ci z nas. — Spojrzał na Jimmy’ego. — Wydaje mi si˛e, z˙ e pomysł posłania Marka i Callahana do domu chłopca nie nale˙zał do najlepszych. Powinni´smy byli s´ciagn ˛ a´ ˛c ich tutaj, o niczym nie mówiac, ˛ a teraz jeste´smy rozdzieleni. Szczególnie niepokoj˛e si˛e o Marka. Jimmy, zadzwo´n do nich. Zaraz. — W porzadku. ˛ — Lekarz uniósł si˛e z miejsca. Matt przeniósł spojrzenie na Bena. — Zostaniesz z nami? B˛edziemy razem walczy´c? — Tak — odparł Ben chrapliwym głosem. — Tak. Jimmy wyszedł z pokoju, poszedł do pokoju piel˛egniarek i odszukał w ksia˙ ˛zce telefonicznej numer rodziców Marka. W chwil˛e pó´zniej, stojac ˛ z przyci´sni˛eta˛ do ucha słuchawka,˛ poczuł, jak włosy je˙za˛ mu si˛e na głowie z przera˙zenia; zamiast normalnego sygnału rozlegało si˛e nieprzyjemne piszczenie s´wiadczace ˛ o uszkodzeniu linii. — Dopadł ich — wyszeptał. Siostra oddziałowa podniosła wzrok na jego twarz i zmartwiała, widzac ˛ malujacy ˛ si˛e na niej wyraz.
18 Henry Petrie był wykształconym człowiekiem. Sko´nczył Northeastern, a nast˛epnie uzyskał magisterium i doktorat w Massachusetts Institute of Technology. Zrezygnował z zupełnie zadowalajacej ˛ posady nauczyciela akademickiego i zwia˛ zał si˛e z wielka˛ firma˛ ubezpieczeniowa˛ Prudential troch˛e z ciekawo´sci, a troch˛e w nadziei na lepsze dochody. Miał ochot˛e sprawdzi´c, czy jego pomysły z dziedziny ekonomii sprawdzaja˛ si˛e w praktyce równie dobrze, jak w teorii. Sprawdzały. W przyszłym roku miał nadziej˛e zda´c egzaminy rzadowe, ˛ a w lata osiemdziesiate ˛ wkroczy´c ju˙z jako urz˛ednik na wysokim, pa´nstwowym stanowisku. Mark z pewno´scia˛ nie odziedziczył swej nieskr˛epowanej niczym fantazji po ojcu; logika, jaka˛ kierował si˛e w z˙ yciu Henry Petrie, była niezłomna, a s´wiat uporzadko˛ wany do granic mo˙zliwo´sci. Nale˙zał do Partii Demokratycznej, lecz w roku 1972 głosował na Nixona — nie dlatego, i˙z wierzył w jego uczciwo´sc´ (wielokrotnie powtarzał z˙ onie, z˙ e uwa˙za Richarda Nixona za prymitywnego kr˛etacza o poziomie umysłowym zbli˙zonym do windziarza u Woolwortha), lecz dlatego, z˙ e alternatyw˛e stanowił postrzelony były pilot, który w krótkim czasie doprowadziłby do ruiny ekonomicznej kraju. Kontrkulturze ko´nca lat sze´sc´ dziesiatych ˛ przygladał ˛ si˛e z chłodna˛ tolerancja˛ zrodzona˛ z przekonania, i˙z i tak w krótkim czasie legnie ona w gruzach, nie majac ˛ z˙ adnego systemu monetarnego, na którym mogłaby si˛e 318
oprze´c. Miło´sc´ , jaka˛ z˙ ywił do z˙ ony i syna, nie była mo˙ze szale´ncza — nikt nie napisałby nami˛etnego poematu o człowieku, który własnor˛ecznie ceruje skarpetki — ale za to mocna i trwała. On sam przypominał prosta˛ strzał˛e, wierzac ˛ przede wszystkim w siebie oraz naturalne prawa fizyki, matematyki, ekonomii, a tak˙ze (w nieco mniejszym stopniu) socjologii. Wysłuchał opowie´sci swego syna i proboszcza, popijajac ˛ kaw˛e oraz zadajac ˛ pomocnicze pytania w chwilach, gdy ni´c narracji stawała si˛e niebezpiecznie wa˛ tła lub poplatana. ˛ W miar˛e, jak rosło podniecenie z˙ ony i nasilał si˛e stopie´n nieprawdopodobie´nstwa historii, jego spokój stawał si˛e coraz bardziej niewzruszony. Kiedy za pi˛ec´ siódma padły ostatnie słowa, ogłosił flegmatycznym tonem swój werdykt: — To niemo˙zliwe. — Mówiłem ksi˛edzu, z˙ e tak b˛edzie — powiedział Mark z gł˛ebokim westchnieniem. Rzeczywi´scie, przewidział to, gdy jechali z plebanii starym samochodem Callahana. — Henry, czy nie sadzisz, ˛ z˙ e powinni´smy. . . — Chwileczk˛e. To słowo, a tak˙ze uniesiona od niechcenia dło´n zawsze ja˛ uciszały. June Petrie wyprostowała si˛e i obj˛eła mocno Marka, odsuwajac ˛ go troch˛e od ksi˛edza. Chłopiec nie przeciwstawiał si˛e. — Spróbujmy wyja´sni´c sobie to złudzenie, czy cokolwiek to jest, jak dwaj rozsadni ˛ ludzie — zaproponował uprzejmie Henry ojcu Callahanowi. — To mo˙ze si˛e okaza´c niemo˙zliwe — odparł równie uprzejmie Callahan. — Ale oczywi´scie, mo˙zemy spróbowa´c. Zjawili´smy si˛e tutaj, panie Petrie, poniewa˙z Barlow wyra´znie groził panu i pa´nskiej z˙ onie. — Czy rzeczywi´scie wbili´scie dzi´s po południu kołek w ciało dziewczyny? — Zrobił to pan Mears. — Czy zwłoki jeszcze tam sa? ˛ — Zostały wrzucone do rzeki. — Je´sli to prawda, to znaczy, z˙ e wplatał ˛ ksiadz ˛ mojego syna w powa˙zne przest˛epstwo. Mam nadziej˛e, z˙ e zdaje sobie ksiadz ˛ z tego spraw˛e. — Owszem. To było konieczne, panie Petrie. Gdyby zechciał pan po prostu zatelefonowa´c do szpitala. . . — Och, jestem pewien, z˙ e wasi s´wiadkowie wszystko potwierdza˛ — powiedział Petrie z doprowadzajacym ˛ do szału półu´smiechem na ustach. — W całym tym obł˛edzie to wła´snie jest najbardziej fascynujace. ˛ Czy mog˛e zobaczy´c list, który otrzymali´scie od Barlowa? Callahan zaklał ˛ w duchu. — Ma go doktor Cody. Powinni´smy wszyscy pojecha´c do szpitala — dodał, tkni˛ety nagła˛ my´sla.˛ — Gdyby wysłuchał pan. . . Ojciec Marka pokr˛ecił głowa.˛ 319
— Najpierw chciałbym porozmawia´c jeszcze chwil˛e z ksi˛edzem. Zaznaczyłem ju˙z, z˙ e wierz˛e w wiarygodno´sc´ wszystkich s´wiadków. Doktor Cody jest lekarzem naszej rodziny i wszyscy bardzo go lubimy. Jestem tak˙ze przekonany, z˙ e Matthew Burke jest człowiekiem godnym najwi˛ekszego szacunku. . . w ka˙zdym razie jako nauczyciel. -A mimo to. . . -podsunał ˛ Callahan. — Pozwoli ksiadz, ˛ z˙ e powiem szczerze, co my´sl˛e. Czy uwierzyłby ksiadz ˛ relacji dziesi˛eciu powa˙znych ludzi twierdzacych, ˛ z˙ e widzieli w parku miejskim gigantycznego z˙ uka, gwi˙zd˙zacego ˛ Yankee Doodle i wymachujacego ˛ flaga˛ Konfederatów? — Gdybym był pewien, i˙z sa˛ to istotnie powa˙zni ludzie i z˙ e na pewno nie z˙ artuja,˛ byłbym gotów uwierzy´c ich słowom. — Na tym wła´snie polega ró˙znica mi˛edzy nami — o´swiadczył Henry Petrie z wcia˙ ˛z tym samym u´smiechem. — Pa´nski umysł jest zamkni˛ety w nieprzepuszczalnej skorupie — powiedział Callahan. — Nie wydaje mi si˛e. Po prostu jest ju˙z ukształtowany. — To sprowadza si˛e do tego samego. Prosz˛e mi powiedzie´c: czy firmie, w której pan pracuje, zale˙zy na tym, aby kierujacy ˛ nia˛ ludzie podejmowali decyzje wyłacznie ˛ na podstawie swoich wewn˛etrznych przekona´n, a nie obiektywnych faktów? To nie jest logika, panie Petrie, tylko hipokryzja. Z twarzy gospodarza zniknał ˛ u´smiech. — Przyznaj˛e, i˙z wasza opowie´sc´ jest bardzo poruszajaca. ˛ Udało si˛e ksi˛edzu wciagn ˛ a´ ˛c mego syna w co´s obłakanego, ˛ a prawdopodobnie tak˙ze niebezpiecznego. B˛edzie ksiadz ˛ miał du˙zo szcz˛es´cia, je´sli nie stanie za to przed sadem. ˛ Zgoda, zadzwoni˛e do waszych przyjaciół i porozmawiam z nimi, a potem wszyscy tam pojedziemy, z˙ eby omówi´c cała˛ rzecz dokładniej. — Jak to miło z pa´nskiej strony, z˙ e zechciał pan na chwil˛e zrezygnowa´c ze swoich zasad — odparł sucho Callahan. Henry Petrie przeszedł do salonu i podniósł słuchawk˛e telefonu, lecz zamiast znajomego sygnału usłyszał jedynie głucha˛ cisz˛e. Linia była uszkodzona. Zmarszczywszy brwi nacisnał ˛ kilkakrotnie na widełki; bez rezultatu. Odło˙zył słuchawk˛e i wrócił do kuchni. — Zdaje si˛e, z˙ e telefon nie działa — oznajmił. Dostrzegł szybkie, nerwowe spojrzenie, jakie wymienił Callahan z jego synem. Bardzo go to zirytowało. — Mog˛e was zapewni´c — powiedział odrobin˛e ostrzejszym tonem, ni˙z zamierzał — z˙ e nie trzeba wampirów, by uszkodzi´c lini˛e telefoniczna.˛ W tej samej chwili zgasły s´wiatła.
320
19 Jimmy wrócił biegiem do pokoju Matta. — Telefon w domu Marka nie działa. My´sl˛e, z˙ e o n ju˙z tam jest. Na Boga, zachowali´smy si˛e jak głupcy. . . ! Ben zerwał si˛e z łó˙zka, a twarz Matta pokryła nagle sie´c gł˛ebokich zmarszczek. — Widzicie, jak on działa? — wyszeptał. — Gdyby´smy mieli jeszcze cho´c godzin˛e s´wiatła. . . Ale nie mamy. To ju˙z si˛e stało. — Musimy tam natychmiast jecha´c — powiedział Jimmy. — Nie! Nie wolno wam! Przez wzglad ˛ na z˙ ycia wasze i moje, nie wolno! — Ale oni. . . — Im ju˙z nic nie mo˙zemy pomóc. Zanim dojedziecie, to co ma si˛e sta´c, ju˙z dawno si˛e stanie. Dwaj m˛ez˙ czy´zni stali niezdecydowani przy drzwiach. Matt zebrał w sobie wszystkie siły i przemówił do nich spokojnie, lecz dobitnie: — On jest nadzwyczaj dumny i ma bardzo rozbudowane ego. Sa˛ to cechy, które mo˙zemy wykorzysta´c, ale nie wolno nam tak˙ze zapomina´c o jego ogromnej inteligencji. W li´scie, który mi pokazali´scie, wspomina o szachach. Nie watpi˛ ˛ e, i˙z jest wy´smienitym graczem. Nie rozumiecie, z˙ e mógłby dokona´c swego dzieła, nie przerywajac ˛ połaczenia ˛ telefonicznego? Zrobił to, aby mie´c pewno´sc´ , z˙ e zwiazał ˛ jedna˛ z figur białych! Zna si˛e znakomicie na strategii i wie, z˙ e przeciwnika jest znacznie łatwiej pokona´c wtedy, gdy jego siły ulegna˛ rozproszeniu, a on sam nie dysponuje dokładnym przegladem ˛ sytuacji. Umo˙zliwili´scie mu wykonanie pierwszego ruchu, rozdzielajac ˛ si˛e na dwie grupy, a je´sli teraz pojedziecie do Petrie’ego, dokonacie dalszego podziału. Samotny, przykuty do łó˙zka stanowiłbym łatwa˛ zdobycz pomimo wszystkich krucyfiksów, ksia˙ ˛zek i zakl˛ec´ . Wystarczy, z˙ eby przysłał tu kogo´s z no˙zem albo pistoletem. Wtedy pozostaliby´scie tylko wy dwaj, p˛edzacy ˛ przez noc ku zagładzie. Kiedy rozprawi si˛e z wami, całe miasteczko nale˙zy do niego. Rozumiecie? — Tak — przyznał z ociaganiem ˛ Ben. Matt opadł z powrotem na poduszk˛e. — Mo˙zesz mi wierzy´c, z˙ e nie mówi˛e tego ze wzgl˛edu na siebie ani nawet ze wzgl˛edu na was. Chodzi mi o to miasto. Niezale˙znie od wszystkiego kto´s musi pozosta´c, z˙ eby powstrzyma´c go jutro po wschodzie sło´nca. — Masz racj˛e. Nie dostanie mnie, dopóki nie pomszcz˛e Susan. W pokoju zapadła cisza. Dopiero po dłu˙zszej chwili przerwał ja˛ Jimmy. — Mo˙ze uda im si˛e jako´s uciec — powiedział z namysłem. — Mam wra˙zenie, z˙ e on nie docenia Callahana, a jestem całkowicie pewien, z˙ e popełnił ten bład ˛ w stosunku do chłopca. Mark to twardy zawodnik.
321
— Miejmy nadziej˛e — odparł Matt i przymknał ˛ oczy. Zacz˛eło si˛e długie oczekiwanie.
20 Ojciec Donald Callahan stał przy s´cianie obszernej kuchni pa´nstwa Petrie, trzymajac ˛ wysoko nad głowa˛ krzy˙z swojej matki promieniujacy ˛ wyra´zna,˛ niesamowita˛ po´swiata.˛ Po przeciwnej stronie pomieszczenia Barlow s´ciskał jednym ramieniem szyj˛e Marka, drugim wykr˛ecajac ˛ mu do tyłu obie r˛ece. Po´srodku, w´sród szczatków ˛ rozbitego okna, le˙zeli bez ruchu Henry i June Petrie. Callahan był zupełnie oszołomiony. Wszystko wydarzyło si˛e tale szybko, z˙ e nie zda˙ ˛zył jeszcze w pełni tego sobie u´swiadomi´c. W jednej chwili prowadził w rzeczowym blasku elektrycznego s´wiatła spokojna,˛ cho´c nie układajac ˛ a˛ si˛e po jego my´sli rozmow˛e z ojcem Marka, by w nast˛epnej znale´zc´ si˛e w samym centrum szale´nstwa, w którego istnienie tamten tak stanowczo nie chciał uwierzy´c. Usiłował teraz po´spiesznie zrekonstruowa´c przebieg wydarze´n. Petrie wrócił z pokoju i o´swiadczył, z˙ e telefon nie działa; zaraz potem zgasły s´wiatła; June Petrie krzykn˛eła przera´zliwie; kto´s przewrócił krzesło. Przez kilka chwil błakali ˛ si˛e po omacku w ciemno´sci, nawołujac ˛ nawzajem, a potem okno nad zlewozmywakiem rozsypało si˛e w drobny mak, zasypujac ˛ ostrymi odłamkami szalki i podłog˛e wyło˙zona˛ linoleum. Wszystko to nastapiło ˛ w ciagu ˛ nie wi˛ecej ni˙z trzydziestu sekund. Nast˛epnie do kuchni wsunał ˛ si˛e ogromny cie´n i Callahan dopiero wtedy zdołał wyrwa´c si˛e spod mocy parali˙zujacego ˛ jego ruchy zakl˛ecia. Wiszacy ˛ na szyi krzy˙z, na którym zacisnał ˛ kurczowo palce, natychmiast rozjarzył si˛e niesamowita˛ po´swiata.˛ W jej blasku ujrzał Marka, usiłujacego ˛ przeciagn ˛ a´ ˛c do pokoju bezwładne ciało matki oraz jego ojca, przypatrujacego ˛ si˛e z rozwartymi ze zdumienia ustami rozwojowi wydarze´n uragaj ˛ acych ˛ wszelkiej logice. Za nimi, znacznie wy˙zej, unosiła si˛e blada, wykrzywiona u´smiechem twarz jakby z obrazów Frazetty; miała długie, ostre kły i płonace ˛ czerwienia˛ oczy, kojarzace ˛ si˛e z wrotami do piekieł. R˛ece Barlowa wysun˛eły si˛e błyskawicznie do przodu (Callahan zda˙ ˛zył jednak zwróci´c uwag˛e na szczupłe, nadzwyczaj długie palce), chwyciły głowy Henry’ego i June Petrie i z ogromna˛ siła˛ uderzyły jedna˛ o druga.˛ Rozległ si˛e dono´sny, mro˙zacy ˛ krew w z˙ yłach trzask. Barlow spełnił pierwsza˛ ze swych pogró˙zek. Mark krzyknał ˛ przera´zliwie i bez zastanowienia rzucił si˛e na przeciwnika. — Ach, wi˛ec tu jeste´s! -zawołał Barlow gł˛ebokim, dono´snym głosem, chwytajac ˛ bez najmniejszego trudu szarpiacego ˛ si˛e w´sciekle chłopca. Callahan ruszył naprzód, s´ciskajac ˛ w uniesionej dłoni rozjarzony nadnaturalnym s´wiatłem krzy˙z. 322
Triumfalny u´smiech Barlowa natychmiast ustapił ˛ miejsca rozpaczliwemu grymasowi przera˙zenia. Cofnał ˛ si˛e raptownie w kierunku wybitego okna, zasłaniajac ˛ chłopcem jak tarcza.˛ Pod ich stopami zatrzeszczało potłuczone szkło. — W imi˛e Boga Ojca. . . — zaczał ˛ Callahan. Na d´zwi˛ek boskiego imienia Barlow zawył przeciagle, ˛ jak po smagni˛eciu biczem, odsłaniajac ˛ a˙z po dziasła ˛ swe długie, błyszczace ˛ kły. Wida´c było wyra´znie, z˙ e wszystkie mi˛es´nie karku ma napi˛ete jak postronki. — Nie zbli˙zaj si˛e! — prychnał. ˛ — Nie zbli˙zaj si˛e, szamanie, bo rozetn˛e chłopcu t˛etnice! Na potwierdzenie swych słów schylił błyskawicznie głow˛e niczym atakujacy ˛ grzechotnik; ostre z˛eby min˛eły szyj˛e Marka nie wi˛ecej ni˙z o c´ wier´c cala. Callahan zatrzymał si˛e. — Do tyłu! — rozkazał Barlow, ponownie z u´smiechem. — Ka˙zdy z nas powinien zosta´c po swojej stronie szachownicy, nie uwa˙zasz? Callahan wycofywał si˛e powoli, trzymajac ˛ cały czas krzy˙z wyciagni˛ ˛ ety przed soba˛ na poziomie oczu. Krucyfiks płonał ˛ bł˛ekitnym ogniem, a cz˛es´c´ zamkni˛etej w nim mocy zdawała si˛e emanowa´c na dłonie i ramiona, wprawiajac ˛ w dr˙zenie napi˛ete do granic mo˙zliwo´sci mi˛es´nie. Stali naprzeciw siebie po dwóch stronach kuchni. — Nareszcie razem! — powiedział Barlow z u´smiechem. Jego inteligentna twarz o wyrazistych rysach była nawet na swój sposób przystojna, cho´c w pełgajacym ˛ blasku nabierała chwilami cech niemal kobiecych. Callahan zastanawiał si˛e, gdzie mógł ju˙z ja˛ widzie´c; wreszcie przypomniał sobie, do´swiadczajac ˛ jednocze´snie paroksyzmu strachu, jakiego nie zaznał jeszcze nigdy w z˙ yciu. Była to twarz pana Flipa, jego osobistego straszydła, które w dzie´n spało w szafie, a wychodziło noca,˛ kiedy matka zamkn˛eła drzwi sypialni. Nie wolno mu było u˙zywa´c nocnej lampki, rodzice bowiem postanowili jednomy´slnie, z˙ e musi pokona´c dziecinne strachy, a nie ulega´c im, wi˛ec co wieczór, nim na schodach ucichły kroki matki, drzwi szafy uchylały si˛e odrobin˛e, on za´s wyczuwał (a mo˙ze naprawd˛e widział?) kryjac ˛ a˛ si˛e w mroku twarz i płonace ˛ oczy pana Flipa. Teraz wreszcie potwór wyszedł z szafy i wpatrywał si˛e w niego nad ramieniem Marka, krzywiac ˛ w szkaradnym u´smiechu czerwone, zmysłowe usta. — Co teraz? — zapytał Callahan zupełnie nie swoim głosem. Patrzył na długie, delikatne palce Barlowa, spoczywajace ˛ na szyi chłopca. Mógł na nich dostrzec niewielkie, bł˛ekitne plamki. — To zale˙zy. Co mi dasz za tego chłoptasia? — Nagłym ruchem szarpnał ˛ wykr˛econe do tyłu r˛ece Marka, najwyra´zniej majac ˛ ochot˛e zaakcentowa´c swe słowa jego krzykiem, lecz chłopiec srodze go zawiódł; wypu´scił przez zaci´sni˛ete z˛eby wstrzymywane w płucach powietrze, ale nie wydał z siebie z˙ adnego d´zwi˛eku. — B˛edziesz jeszcze wrzeszczał! — syknał ˛ Barlow, wykrzywiajac ˛ usta w grymasie zwierz˛ecej nienawi´sci. — B˛edziesz wrzeszczał, a˙z wyplujesz sobie płuca. 323
— Przesta´n! — krzyknał ˛ Callahan. — A niby czemu? — Nienawi´sc´ znikła, ust˛epujac ˛ miejsca czarujacemu ˛ u´smiechowi. — Czy mam go teraz wypu´sci´c, oszcz˛edzajac ˛ na nast˛epna˛ noc? — Tak! — W takim razie b˛edziesz musiał odło˙zy´c ten krzy˙z i zmierzy´c si˛e ze mna˛ na równych zasadach — wycedził Barlow. — Białe przeciw czarnym, twoja wiara przeciwko mojej. — Dobrze — odparł nieco mniej pewnie Callahan. — Wi˛ec zrób to! Pełne usta rozchyliły si˛e w wyrazie oczekiwania. Wysokie, białe czoło błyszczało w roz´swietlajacym ˛ pomieszczenie blasku. — Mam ci uwierzy´c, z˙ e go wypu´scisz? Ju˙z pr˛edzej wsadziłbym sobie grzechotnika za koszul˛e, wierzac, ˛ z˙ e mnie nie ukasi! ˛ — Ale ja ci ufam. Patrz! Uwolnił Marka i odsunał ˛ si˛e o krok, unoszac ˛ w gór˛e puste r˛ece. Chłopiec stał przez chwil˛e bez ruchu, jakby nie wierzac ˛ w to, co si˛e stało, a potem podbiegł do swoich rodziców. — Uciekaj, Mark! — krzyknał ˛ Callahan. — Uciekaj! Mark spojrzał na niego szeroko otwartymi oczami. — Chyba nie z˙ yja.˛ . . — Uciekaj!!! Chłopiec wyprostował si˛e powoli i obejrzał na Barlowa. — Ju˙z niedługo, mały braciszku — odezwał si˛e ten kojacym ˛ tonem. — Ju˙z niedługo ty i ja. . . Mark splunał ˛ mu w twarz. Barlow wstrzymał oddech, a na jego twarzy pojawił si˛e grymas w´sciekło´sci, przy którym poprzedni wygladał ˛ na to, czym był w istocie: przedstawieniem obliczonym na tani efekt. Przez chwil˛e czerwone oczy wypełniło szale´nstwo wi˛eksze, ni˙z u jakiegokolwiek mordercy. — Cofnij si˛e! — wrzasnał ˛ Callahan, wysuwajac ˛ raptownie do przodu swój krzy˙z. Barlow zaskrzeczał przera´zliwie i zasłonił twarz dło´nmi przed blaskiem jeszcze bardziej intensywnym, ni˙z do tej pory. Gdyby Callahan znalazł w sobie do´sc´ odwagi, z˙ eby pój´sc´ dalej, mógłby go w tym momencie pokona´c. — Zabij˛e ci˛e — powiedział Mark i wybiegł z kuchni. Barlow wydał si˛e nagle wy˙zszy; czarne, zaczesane do tyłu włosy zmierzwiły mu si˛e. Miał na sobie czarny garnitur i nienagannie zawiazany ˛ krawat w kolorze ciemnego wina — Callahan odniósł wra˙zenie, z˙ e stanowi nieodłaczn ˛ a˛ cz˛es´c´ otaczajacej ˛ go ciemno´sci. Gł˛eboko osadzone oczy płon˛eły niczym roz˙zarzone w˛egle. — Teraz kolej na ciebie, szamanie. — Jestem ksi˛edzem! — parsknał ˛ Callahan. 324
Barlow ukłonił si˛e szyderczo. — Ksi˛ez˙ e. . . — powiedział, a słowo to zabrzmiało w jego ustach jak rechot z˙ aby. Callahan nie mógł podja´ ˛c decyzji. Dlaczego miałby odkłada´c krzy˙z? Najlepiej byłoby zwie´sc´ go dzisiaj, umówi´c si˛e na ostateczne spotkanie nast˛epnej nocy, a jutro. . . Jednak jaka´s gł˛ebiej ukryta cz˛es´c´ jego umysłu wysyłała nieustanne ostrzez˙ enia. Odrzucenie wyzwania wampira mogło pociagn ˛ a´ ˛c za soba˛ konsekwencje znacznie powa˙zniejsze od tych, jakie potrafił sobie wyobrazi´c. Je˙zeli nie odwa˙zy ˙ co? Mój Bo˙ze, gdyby to si˛e na odło˙zenie krzy˙za, przyzna w ten sposób, z˙ e. . . Ze wszystko nie działo si˛e tak nagle, gdyby był czas na zastanowienie, przemy´slenie. . . Blask krzy˙za zaczał ˛ wyra´znie przygasa´c. Wpatrywał si˛e w niego rozszerzonymi z przera˙zenia oczami, czujac ˛ w z˙ oładku ˛ rozpalony kł˛ebek strachu. Kiedy przeniósł spojrzenie na Barlowa, zobaczył, z˙ e ten zbli˙za si˛e do niego powolnym, krokiem z szerokim, niemal lubie˙znym u´smiechem na ustach. — Nie podchod´z! — wychrypiał, cofajac ˛ si˛e o krok. -Rozkazuj˛e ci w imi˛e Boga Wszechmogacego! ˛ Barlow roze´smiał mu si˛e prosto w twarz. Intensywny jeszcze niedawno blask zamienił si˛e w ledwo dostrzegalne z˙ arzenie. Na oblicze wampira ponownie wypełzły ruchome cienie, malujac ˛ je w tajemnicze, barbarzy´nskie wzory. Callahan cofnał ˛ si˛e jeszcze o krok i oparł po´sladkami o ustawiony przy s´cianie stół. — Nie masz ju˙z dokad ˛ i´sc´ — zauwa˙zył Barlow współczujacym ˛ tonem. W jego oczach migotały ogniki szata´nskiej wesoło´sci. — Przykro widzie´c, jak rozpada si˛e w proch czyja´s wiara. No, có˙z. . . Krzy˙z zadr˙zał w dłoni Callahana i zgasł zupełnie, zamieniajac ˛ si˛e ponownie w kawałek plastiku, kupiony przez jego matk˛e za wygórowana˛ cen˛e w jakim´s sklepie z pamiatkami ˛ w Dublinie. Emanujaca ˛ z niego moc, której nie oparłyby si˛e najgrubsze mury i kamienie, znikn˛eła bez s´ladu. Mi˛es´nie zapami˛etały jej niezwykłe dr˙zenie, lecz nie potrafiły go odtworzy´c. W ciemno´sci Barlow wyciagn ˛ ał ˛ r˛ek˛e i wyszarpnał ˛ mu krzy˙z z dłoni. Callahan wydał słaby okrzyk — ten sam, który wibrował w duszy, lecz nigdy w gardle, pewnego dziecka pozostawianego sam na sam z panem Flipem, wpatrujacym ˛ si˛e w nie z gł˛ebi szafy przez szpar˛e mi˛edzy nie domkni˛etymi drzwiami snu. Kolejny odgłos, jaki rozległ si˛e w pogra˙ ˛zonej w mroku kuchni, był jeszcze bardziej potworny: suchy trzask łamanego krzy˙za i słabe stukni˛ecie, z jakim upadł na podłog˛e. — Bad´ ˛ z przekl˛ety! — załkał rozpaczliwie. 325
— Ju˙z za pó´zno na melodramat — rozległ si˛e w ciemno´sci przepełniony czym´s bardzo podobnym do współczucia głos Barlowa. — Zreszta,˛ nie ma takiej potrzeby. Zdaje si˛e, z˙ e zapomniałe´s o doktrynie swego Ko´scioła, czy˙z nie tak? Krzy˙z. . . chleb i wino. . . konfesjonał. . . to tylko symbole. Gdy zabraknie wiary, krzy˙z zamienia si˛e w zwykły kawałek drewna, chleb w upieczona˛ mak˛ ˛ e, a wino w kwa´sny sok z winogron. Gdyby´s zdecydował si˛e w por˛e odło˙zy´c krzy˙z, miałby´s szans˛e mnie pokona´c. Szczerze mówiac, ˛ liczyłem na to, bo ju˙z dawno nie spotkałem godnego siebie przeciwnika. Ten chłopiec jest wart dziesi˛eciu takich fałszywych kapłanów. Niespodziewanie ramiona Callahana znalazły si˛e w u´scisku niewiarygodnie silnych dłoni. — My´sl˛e, z˙ e teraz z ulga˛ powitałby´s zapomnienie, jakie niesie s´mier´c. Dla tych, którzy mi słu˙za,˛ nie istnieja˛ wspomnienia, tylko pragnienie słu˙zenia swemu Panu. Mógłbym ci˛e wykorzysta´c, posyłajac ˛ z powrotem mi˛edzy twoich przyjaciół, lecz czy istnieje taka potrzeba? Bez ciebie i tak niewiele znacza,˛ a poza tym chłopiec powie im o tym, co si˛e tutaj stało. Istnieje kara, która b˛edzie dla ciebie tysiackrotnie ˛ ci˛ez˙ sza do zniesienia, fałszywy kapłanie. Callahanowi przemkn˛eły przez my´sl słowa Matta: „Sa˛ rzeczy gorsze od s´mierci”. Próbował si˛e wyrwa´c, lecz dłonie trzymały go w u´scisku niemo˙zliwym do rozerwania. Jedna z nich odsun˛eła si˛e na chwil˛e; rozległ si˛e szelest przesuwajacego ˛ si˛e po ciele materiału. — Przyjd´z do mnie, fałszywy kapłanie. Poznaj prawdziwa˛ religi˛e. Przyjmij moja˛ komuni˛e. Callahana ogarn˛eła lodowata fala zrozumienia. — Nie! Nie. . . Ale u´scisk był bezlitosny. Jego głowa przesuwała si˛e coraz bardziej do przodu, a˙z wreszcie usta dotkn˛eły chłodnej, cuchnacej ˛ skóry na gardle wampira, tu˙z nad pulsujac ˛ a˛ wyra´znie t˛etnica.˛ W nast˛epnej chwili poczuł, jak w twarz tryska mu strumyk goracej ˛ krwi. Wstrzymał oddech, po raz ostatni próbujac ˛ si˛e wyrwa´c, ale rozpaczliwe kr˛ecenie głowa˛ dało tylko tyle, z˙ e rozmazał sobie krew na twarzy niczym india´nskie, wojenne barwy. A potem przełknał ˛ pierwszy haust.
21 Ann Norton wysiadła z samochodu, pozostawiajac ˛ kluczyki w stacyjce i ruszyła przez szpitalny parking w kierunku jasno o´swietlonego wej´scia. W górze gwiazdy skryły si˛e za gruba˛ warstwa˛ chmur; wkrótce miało zacza´ ˛c pada´c. Ona jednak nie uniosła głowy, tylko szła sztywno przed siebie ze wzrokiem utkwionym w jakim´s odległym punkcie. 326
Bardzo ró˙zniła si˛e od kobiety, która˛ Ben Mears poznał podczas kolacji, na jaka˛ Susan zaprosiła go do swego domu. Tamta była s´redniego wzrostu, ubrana w zielona,˛ wełniana˛ sukni˛e, mo˙ze niespecjalnie kosztowna,˛ ale na pewno w bardzo dobrym gatunku. Nie była pi˛ekna˛ kobieta,˛ lecz dzi˛eki swemu bardzo zadbanemu wygladowi ˛ i starannej fryzurze stanowiła po prostu przyjemny widok. Teraz miała na bosych stopach rozczłapane kapcie, na nogach wyra´znie wida´c było du˙ze z˙ ylaki (które straciły nieco na intensywno´sci, bo ci´snienie krwi uległo wyra´znemu zmniejszeniu). Na nocna˛ koszul˛e narzuciła z˙ ółta,˛ złachmaniona˛ podomk˛e, wzmagajacy ˛ si˛e z ka˙zda˛ chwila˛ wiatr rozwiewał jej włosy pozlepiane w grube straki, ˛ a na wyjatkowo ˛ bladej twarzy zwracały na siebie uwag˛e podkra˛ z˙ one oczy. Ostrzegała Susan, ostrzegała ja˛ przed Mearsem i jego przyjaciółmi, ostrzegała ja˛ przed człowiekiem, który ja˛ zabił. Tym, kto go do tego namówił, był Matt Burke. Działali w zmowie. Wiedziała o tym, bo o n jej to powiedział. Przez cały dzie´n była chora, s´piaca ˛ i nie mogła wsta´c z łó˙zka. Kiedy wreszcie po południu udało si˛e jej zapa´sc´ w płytka˛ drzemk˛e, a ma˙ ˛z zszedł na dół, z˙ eby odpowiada´c szeryfowi na jakie´s głupie pytania w zwiazku ˛ z zagini˛eciem kilku osób, o n odwiedził ja˛ we s´nie. Miał twarz przystojna,˛ arogancka˛ i zarazem miła,˛ orli nos, zaczesane do tyłu włosy i pełne, fascynujace ˛ usta odsłaniajace ˛ błyszczace ˛ z˛eby, gdy si˛e u´smiechał. . . A jego oczy. . . Były czerwone i hipnotyzujace. ˛ Kiedy spojrzał na ciebie, nie mogła´s po prostu odwróci´c wzroku, a przede wszystkim nie chciała´s tego robi´c. Powiedział jej wszystko, a tak˙ze to, co ona musi zrobi´c, z˙ eby połaczy´ ˛ c si˛e znowu ze swoja˛ córka˛ i wieloma innymi, a tak˙ze z n i m. . . W rzeczywisto´sci chodziło jej wyłacznie ˛ o niego, z˙ eby zechciał da´c jej to, czego pragn˛eła i po˙zadała ˛ — swoje dotkni˛ecie; ich wzajemne połaczenie. ˛ W kieszeni podomki spoczywał rewolwer jej m˛ez˙ a. Weszła do głównego hallu i spojrzała w kierunku recepcji, gotowa rozprawi´c si˛e z ka˙zdym, kto by chciał ja˛ zatrzyma´c. Nie, wcale nie za pomoca˛ rewolweru; tego u˙zyje dopiero w chwili, gdy znajdzie si˛e w pokoju Burke’a. O n tak jej powiedział. Gdyby nie wykonała tego zadania, nie przyjdzie ju˙z wi˛ecej do niej, by w ciemno´sci składa´c na jej ustach płonace ˛ pocałunki. Za biurkiem siedziała młoda dziewczyna w białym czepku na głowie, zaj˛eta rozwiazywaniem ˛ krzy˙zówki w s´wietle lampki stojacej ˛ po jej lewej stronie. W gł˛ebi korytarza pojawił si˛e jaki´s posługacz, lecz skr˛ecił w przeciwnym kierunku i odszedł, odwrócony do niej plecami. Kiedy piel˛egniarka usłyszała kroki Ann, uniosła głow˛e i spojrzała na nia˛ ze słu˙zbowym u´smiechem na ustach, lecz u´smiech natychmiast zniknał, ˛ gdy ujrzała blada,˛ ubrana˛ w nocny strój kobiet˛e o nieprawdopodobnie podkra˙ ˛zonych oczach. Same oczy, czarne i puste, zdawały si˛e błyszcze´c jakim´s niesamowitym s´wiatłem. Pewnie jaka´s pacjentka, która wyszła na nocna˛ przechadzk˛e. — Prosz˛e pani. . . 327
Ann Norton, niczym jaki´s upiorny kowboj z krainy cieni, wyciagn˛ ˛ eła z kieszeni rewolwer i wycelowała go w głow˛e piel˛egniarki. — Odwró´c si˛e — powiedziała. Siedzaca ˛ za biurkiem kobieta otworzyła szeroko usta i wciagn˛ ˛ eła konwulsyjnie powietrze. — Nie krzycz. Zabij˛e ci˛e, je´sli to zrobisz. Piel˛egniarka zbladła jak s´ciana. — Odwró´c si˛e. Kobieta wstała z krzesła i odwróciła si˛e powoli. Ann Norton zamachn˛eła si˛e trzymanym w dłoni pistoletem, majac ˛ zamiar uderzy´c z całej siły w kark piel˛egniarki, lecz dokładnie w tym momencie kto´s podciał ˛ ja,˛ przewracajac ˛ na podłog˛e.
22 Rewolwer upadł z łoskotem na posadzk˛e. Ann nie krzykn˛eła, lecz wydajac ˛ w´sciekłe, syczace ˛ odgłosy popełzła w jego kierunku; to samo uczynił zdumiony i przestraszony m˛ez˙ czyzna, który przewrócił ja˛ na podłog˛e, lecz widzac, ˛ z˙ e nie ma szans na złapanie rewolweru przed nia,˛ kopnał ˛ bro´n jeszcze dalej. — Na pomoc! — krzyknał. ˛ — Na pomoc! Ann Norton obejrzała si˛e na niego przez rami˛e i sykn˛eła przera´zliwie, a potem, z twarza˛ wykrzywiona˛ grymasem nienawi´sci, rzuciła w kierunku rewolweru. Nadbiegł posługacz, którego widziała przed chwila˛ na ko´ncu korytarza, i podniósł bro´n. — Bo˙ze, on jest nabity! — wykrzyknał. ˛ Zaatakowała, celujac ˛ zakrzywionymi jak szpony palcami w twarz i pozostawiajac ˛ na czole i policzkach m˛ez˙ czyzny krwawe bruzdy. Posługacz trzymał rewolwer poza jej zasi˛egiem, lecz ona uparcie da˙ ˛zyła do celu. Pierwszy m˛ez˙ czyzna doskoczył od tyłu i chwycił ja˛ za ramiona (pó´zniej zeznawał, i˙z było to tak, jakby złapał w obj˛ecia worek pełen w˛ez˙ y). Ciało okryte z˙ ółta˛ podomka˛ było gorace ˛ i odra˙zajace, ˛ ka˙zdy mi˛esie´n napr˛ez˙ ony i drgajacy. ˛ Usiłowała si˛e wyrwa´c, gdy posługacz zamachnał ˛ si˛e i uderzył ja˛ w szcz˛ek˛e. Błysn˛eła białkami oczu i osun˛eła si˛e bezwładnie. Dwaj m˛ez˙ czy´zni popatrzyli w milczeniu na siebie. Dopiero teraz pełniaca ˛ dy˙zur piel˛egniarka zacz˛eła przera´zliwie krzycze´c, przyciskajac ˛ do ust zło˙zone dłonie, co upodabniało jej wrzaski do odgłosów buczka przeciwmgielnego. — Co wy tu macie za szpital, do cholery? — wykrztusił wreszcie przestraszony m˛ez˙ czyzna. 328
— Diabli wiedza˛ — odparł posługacz. — A co si˛e wła´sciwie stało? — Przyszedłem w odwiedziny do siostry. Urodziła dziecko. W pewnej chwili podchodzi do mnie ten dzieciak i mówi, z˙ e widział, jak przed chwila˛ weszła tu kobieta z rewolwerem w r˛eku. — Jaki dzieciak? Człowiek, który przyszedł w odwiedziny do siostry, rozejrzał si˛e dookoła. Hall zapełniał si˛e lud´zmi, lecz z˙ adnego z nich nie mo˙zna było okre´sli´c mianem „dzieciaka”. — Nie widz˛e go, ale przed chwila˛ był tutaj. Ten rewolwer jest naładowany? — Jasne, z˙ e tak. — Co to za szpital, do cholery? — zapytał ponownie m˛ez˙ czyzna.
23 Zobaczyli dwie piel˛egniarki biegnace ˛ w kierunku windy i usłyszeli jaki´s dobiegajacy ˛ z dołu krzyk. Ben spojrzał na Jimmy’ego, a ten ledwie dostrzegalnie wzruszył ramionami. Matt drzemał z otwartymi ustami. Ben zamknał ˛ drzwi i zgasił s´wiatło. Jimmy skulił si˛e w nogach łó˙zka, a kiedy na korytarzu rozległy si˛e kroki, które zawahały si˛e wyra´znie przy drzwiach pokoju, Ben przycisnał ˛ si˛e do s´ciany. Po chwili drzwi uchyliły si˛e ostro˙znie i do s´rodka zajrzała czyja´s głowa; Ben chwycił ja˛ jedna˛ r˛eka˛ w półnelsona, druga˛ za´s przycisnał ˛ intruzowi do twarzy s´ciskany w dłoni krzy˙z. — Niech pan mnie pu´sci! Mała dło´n uderzyła bezsilnie w jego pier´s. W chwil˛e pó´zniej zapłon˛eło s´wiatło i Matt, który usiadł na łó˙zku mrugajac ˛ niepewnie powiekami, ujrzał Marka Petrie’ego próbujacego ˛ na pró˙zno wyrwa´c si˛e z u´scisku Bena. Jimmy zerwał si˛e ze swego miejsca i podbiegł do drzwi. Wydawało si˛e, z˙ e chce obja´ ˛c chłopca, lecz w ostatniej chwili zawahał si˛e. — Podnie´s brod˛e. Mark zrobił to, pokazujac ˛ wszystkim nie naruszona˛ szyj˛e. Jimmy odpr˛ez˙ ył si˛e. — Chłopcze, w z˙ yciu nie ucieszyłem si˛e tak bardzo na czyj´s widok. Gdzie jest ojciec Callahan? — Nie wiem — odparł głucho Mark. — Barlow złapał mnie i zabił moich rodziców. Rozbił im głowy. Obydwoje nie z˙ yja.˛ Potem powiedział ksi˛edzu, z˙ e pu´sci mnie, je´sli on odło˙zy swój krzy˙z. Ojciec Callahan obiecał, z˙ e to zrobi. Uciekłem, ale zanim uciekłem, naplułem mu w twarz. Zabij˛e go. Zachwiał si˛e, jakby za chwil˛e miał upa´sc´ . Całe czoło i policzki miał w zadrapaniach, biegł bowiem co sił przez las ta˛ sama˛ droga,˛ która˛ nie tak dawno szli po raz ostatni Danny i Ralphie Glick. Przechodzac ˛ przez Taggart Stream zamoczył
329
spodnie do kolan. Kto´s go podwiózł, ale nie pami˛etał kto. Wiedział tylko tyle, z˙ e w samochodzie grało radio. Ben nie wiedział, co ma powiedzie´c. — Biedny chłopiec — wyszeptał Matt. — Biedny, dzielny chłopiec. Z twarzy Marka zacz˛eło znika´c spowodowane szokiem ot˛epienie. Zamknał ˛ oczy, a jego usta wykrzywiły si˛e w grymasie rozpaczy. — M-m-moja mama. . . Zatoczył si˛e bezwładnie i wpadł w ramiona Bena, który przycisnał ˛ go mocno do piersi czujac, ˛ jak płynace ˛ obfitym strumieniem łzy wsiakaj ˛ a˛ w jego koszul˛e.
24 Ojciec Donald Callahan nie miał poj˛ecia, jak długo błakał ˛ si˛e w ciemno´sci. Zataczajac ˛ si˛e szedł Jointer Avenue w kierunku centrum miasteczka, minawszy ˛ swój stojacy ˛ na podje´zdzie samochód, w˛edrujac ˛ na przemian to chodnikiem, to znowu s´rodkiem jezdni. W pewnej chwili, wje˙zd˙zajac ˛ lewymi kołami na kraw˛ez˙ nik, minał ˛ go o włos przera´zliwie trabi ˛ acy ˛ samochód. Kiedy wreszcie znalazł si˛e w pobli˙zu z˙ ółtych, migajacych ˛ s´wiateł, zacz˛eło pada´c. Na ulicy nie spotkał nikogo, kto mógłby by´c s´wiadkiem jego chwiejnej w˛edrówki. Salem zupełnie opustoszało na noc, chyba jeszcze bardziej ni˙z zwykle. Tylko u Spencera siedziała przy kasie panna Coogan, pogra˙ ˛zona w lekturze jakiego´s czasopisma z historiami miłosnymi. Na zewnatrz, ˛ pod o´swietlonym szyldem przedstawiajacym ˛ wyciagni˛ ˛ etego w skoku, niebieskiego psa, migotał czerwony neon z napisem AUTOBUS. Ludzie bali si˛e i trudno było im si˛e dziwi´c. Jaka´s czastka ˛ ich duszy wyczuła zbli˙zajace ˛ si˛e niebezpiecze´nstwo, w zwiazku ˛ z czym tej nocy wszystkie drzwi w Salem były zamkni˛ete tak, jak nigdy do tej pory. Callahan był zupełnie sam na ulicy, ale on nie miał ju˙z czego si˛e ba´c. Roze´smiał si˛e, nagle bowiem wydało mu si˛e to bardzo zabawne, lecz d´zwi˛ek, jaki ˙ wydobył si˛e z jego gardła, przypominał histeryczny szloch. Zaden wampir nie s´mie go nawet dotkna´ ˛c. Innych, owszem, ale nie jego. Został naznaczony przez Pana i b˛edzie chodził wolno, a˙z Pan zechce go ponownie wezwa´c do siebie. Zamajaczyła przed nim wie˙za ko´scioła s´w. Andrzeja. Zawahał si˛e, a nast˛epnie ruszył prowadzacym ˛ do s´wiatyni ˛ chodnikiem. B˛edzie si˛e modlił, nawet cała˛ noc, je´sli to oka˙ze si˛e konieczne. Nie do tego nowego Boga, Boga gett, społecznego sumienia i darmowych obiadów, lecz do starego Boga, który ogłosił swa˛ wol˛e ustami Moj˙zesza i wskrzesił z martwych swego syna. Daj mi jeszcze jedna˛ szans˛e. Bo˙ze. Pokuta˛ mo˙ze by´c całe moje z˙ ycie, ale błagam Ci˛e, daj mi jeszcze jedna˛ szans˛e. . . Wspiał ˛ si˛e po szerokich schodach, w poszarpanej, zabłoconej sutannie i z twarza˛ pokryta˛ zaschni˛eta˛ krwia˛ Barlowa. 330
Dotarłszy do szczytu przystanał ˛ na chwil˛e, a potem si˛egnał ˛ do klamki. W tym samym ułamku sekundy, kiedy jej dotknał, ˛ z metalu trysnał ˛ bł˛ekitny płomie´n, odrzucajac ˛ go wstecz. Potworny ból wypełnił jego głow˛e, pier´s i z˙ oładek ˛ i Callahan stoczył si˛e bezwładnie po schodach, na które przed chwila˛ z takim trudem si˛e wdrapał. Le˙zał w strumieniach deszczu na chodniku czujac, ˛ jak dło´n płonie mu z˙ ywym ogniem. Zbli˙zył ja˛ do oczu; była strasznie poparzona. — Nieczysty. . . — wymamrotał. — Jestem nieczysty. . . D´zwignawszy ˛ si˛e na nogi objał ˛ si˛e z całej siły ramionami i dr˙zac ˛ na całym ciele stal w strugach deszczu, a niedost˛epny dla niego ko´sciół wznosił si˛e wysoko nad jego głowa.˛
25 Mark Petrie usiadł na łó˙zku Matta dokładnie w tym samym miejscu, które zajmował Ben, gdy zjawił si˛e w szpitalu wraz z Jimmym. Oczy, cho´c zaczerwienione i opuchni˛ete, były suche, a chłopiec najwyra´zniej zdołał ju˙z wzia´ ˛c si˛e w gar´sc´ . — Chyba zdajesz sobie spraw˛e z tego, z˙ e Jerusalem znalazło si˛e w rozpaczliwej sytuacji? — zapytał Matt. Mark skinał ˛ głowa.˛ ˙ — Nawet w tej chwili Wiecznie Zywi pladruj ˛ a˛ je bez z˙ adnych przeszkód, dopadajac ˛ coraz to nowych ludzi. Tej nocy jeszcze nie uda im si˛e dotrze´c do wszystkich, ale jutro czeka was okropne zadanie. — Matt, powiniene´s si˛e troch˛e przespa´c- powiedział Jimmy. — Nie bój si˛e, b˛edziemy tutaj. Nie wygladasz ˛ zbyt dobrze. Cały czas jeste´s w okropnym stresie i. . . — Miasto przestaje istnie´c, a ty chcesz, z˙ ebym smacznie spał? — Oczy błyszczały niestrudzenie w jego zawzi˛etej twarzy. — Je˙zeli chcesz nam pomóc w decydujacych ˛ momentach, musisz nabra´c nieco sił — nie ust˛epował Jimmy. — Mówi˛e ci to jako twój lekarz. — W porzadku, ˛ jeszcze tylko chwilk˛e. Jutro wszyscy trzej musicie wróci´c do domu Marka. Przygotujecie kołki, bardzo du˙zo kołków. Powoli docierało do nich znaczenie tego, co mówił. — Ile? — zapytał cicho Ben. — Wydaje mi si˛e, z˙ e co najmniej trzysta, ale na waszym miejscu przygotowałbym nawet pi˛ec´ set. — To niemo˙zliwe — zaprotestował zduszonym głosem Jimmy. — Nie mo˙ze ich by´c a˙z tak du˙zo! ˙ — Wiecznie Zywi maja˛ ogromne pragnienie — odparł Matt. — Lepiej by´c przygotowanym na najgorsze. Wyruszycie razem. Nie wolno wam si˛e rozdziela´c,
331
nawet za dnia. Zaczniecie od jednego kra´nca miasteczka i b˛edziecie stopniowo przesuwa´c si˛e w kierunku drugiego. — Nigdy nie uda nam si˛e znale´zc´ ich wszystkich — zaoponował Ben. — Nawet, je´sli zaczniemy o s´wicie, a sko´nczymy równo z zachodem sło´nca! — Musicie zrobi´c wszystko, co tylko mo˙zliwe. Ludzie powinni wam zacza´ ˛c wierzy´c. Mo˙ze nawet pomoga,˛ kiedy udowodnicie im, z˙ e mówicie prawd˛e. A wtedy, kiedy nadejdzie zmrok, on b˛edzie musiał zaczyna´c prawie wszystko od poczat˛ ku. — Westchnał ˛ ci˛ez˙ ko. — Musimy chyba pogodzi´c si˛e z my´sla,˛ z˙ e stracili´smy ojca Callahana. To niedobrze. Mimo to musicie działa´c dalej, ale bad´ ˛ zcie ostro˙zni i przygotowani na to, z˙ e nie obejdzie si˛e bez kłamstw. Je´sli was zamkna,˛ wszystko pójdzie na nic. A je˙zeli jeszcze o tym nie pomy´sleli´scie, to pomy´slcie teraz: istnieje całkiem prawdopodobna mo˙zliwo´sc´ , z˙ e niektórzy spo´sród nas, a mo˙ze nawet wszyscy, przejda˛ przez to tylko po to, by pó´zniej stana´ ˛c przed sadem ˛ pod zarzutem wielokrotnego morderstwa. Popatrzył kolejno ka˙zdemu z nich w twarz. To, co zobaczył, chyba go w pełni usatysfakcjonowało, bo nast˛epnie skoncentrował uwag˛e wyłacznie ˛ na Marku. — Z pewno´scia˛ wiesz, jakie jest najwa˙zniejsze zadanie? — Tak. Barlow musi zgina´ ˛c. Matt u´smiechnał ˛ si˛e melancholijnie. — Obawiam si˛e, z˙ e najpierw trzeba go znale´zc´ . — Spojrzał uwa˙znie na chłopca. — Czy zauwa˙zyłe´s, usłyszałe´s lub poczułe´s dzisiaj co´s, co pomogłoby nam zlokalizowa´c jego kryjówk˛e? Pomy´sl dobrze, nim odpowiesz. Wiesz najlepiej z nas wszystkich, jakie to wa˙zne. Mark zastanowił si˛e. Ben jeszcze nigdy w z˙ yciu nie widział, z˙ eby kto´s tak dosłownie i całkowicie zastosował si˛e do polecenia. Chłopiec oparł brod˛e na dłoni i przymknał ˛ oczy, bez watpienia ˛ analizujac ˛ po kolei wszystkie wydarzenia upiornego wieczoru. Wreszcie otworzył oczy, spojrzał ze smutkiem na trzech m˛ez˙ czyzn i wzruszył ramionami. — Nic. Twarz Matta wyra´znie si˛e wydłu˙zyła, ale mimo to jeszcze nie rezygnował. — Mo˙ze jaki´s li´sc´ , który przykleił si˛e do jego ubrania? Szczególny rodzaj błota na butach? Nitka albo kawałek materiału? — Rozpaczliwie uderzył pi˛es´cia˛ w łó˙zko. — Bo˙ze, cokolwiek! Mark nagle wyprostował si˛e i spojrzał na niego rozszerzonymi oczami. — Co? — Matt chwycił go za łokie´c. — Mów, co sobie przypomniałe´s? — Niebieska kreda — powiedział Mark. — Jedna˛ r˛eka˛ chwycił mnie za szyj˛e, o tak, i mogłem widzie´c jego dło´n. Miał długie, białe palce, a na dwóch z nich były wyra´zne s´lady niebieskiej kredy. — Niebieska kreda. . . — powtórzył z namysłem Matt. — Szkoła — odezwał si˛e Ben. 332
— Ale nie ogólniak — odparł Matt. — Wszystkie przybory zamawiamy u Dennisona w Portland. Kred˛e przysyłaja˛ nam tylko biała˛ i z˙ ółta.˛ Wiem, bo przez ostatnie kilkana´scie lat mam ja˛ ciagle ˛ pod paznokciami. — A lekcje rysunku? — nie rezygnował Ben. — U˙zywaja˛ tam tuszu, nie kredy. Mark, jeste´s pewien, z˙ e to była kreda? Chłopiec skinał ˛ głowa.˛ — Przypuszczam, z˙ e niektórzy nauczyciele matematyki i fizyki u˙zywaja˛ kolorowej kredy, ale nie potrafi˛e sobie wyobrazi´c, gdzie mo˙zna by si˛e schowa´c w tej budzie. Zreszta,˛ sam ja˛ widziałe´s, Ben — jedno pi˛etro, prawie same szyby. Codziennie kr˛eci si˛e tam masa ludzi, nie wyłaczaj ˛ ac ˛ kotłowni. — Na zapleczu sceny? Matt wzruszył ramionami. — Tak, tam jest nawet do´sc´ ciemno, ale je´sli w moim zast˛epstwie przygotowaniami do przedstawienia zaj˛eła si˛e pani Rodin — uczniowie mówia˛ na nia˛ „pani Rodan”, bo tak nazywał si˛e potwór w jakim´s japo´nskim filmie science fiction — to tam równie˙z roiłoby si˛e od ludzi. Nie, to dla niego zbyt du˙ze ryzyko. — W takim razie pozostaja˛ szkoły podstawowe — odezwał si˛e Jimmy. — Z pewno´scia˛ w młodszych klasach ucza˛ rysunków i zało˙ze˛ si˛e o sto dolarów, z˙ e u˙zywaja˛ do tego kolorowej kredy. — Ta przy Stanley Street została zbudowana jednocze´snie z nasza˛ — odparł Matt. — Wyglada ˛ prawie tak samo — przestronna, jednopi˛etrowa, bardzo przeszklona. Nie sadz˛ ˛ e, z˙ eby interesowały go takie budynki. Z pewno´scia˛ woli te stare, ciemne, jak na przykład. . . — Szkoła przy Brock Street — doko´nczył Mark. — Tak. — Matt spojrzał na Bena. — To drewniana budowla, dwa pi˛etra plus piwnica, wzniesiona mniej wi˛ecej w tym samym czasie, co Dom Marstenów. Ostatnio w miasteczku mówiło si˛e sporo, z˙ e jest w ka˙zdej chwili zagro˙zona poz˙ arem i mi˛edzy innymi dlatego znalazły si˛e pieniadze ˛ na budow˛e dwóch nowych. Dwa czy trzy lata temu w New Hampshire spłonał ˛ podobny budynek. . . — Pami˛etam — mruknał ˛ Jimmy. — W Cobbs Ferry, zgadza si˛e? — Tak. Zgin˛eło wtedy troje dzieci. — Czy szkoła przy Brock Street jest jeszcze u˙zywana? — zapytał Ben. — Tylko parter. Maja˛ ja˛ całkowicie zamkna´ ˛c za dwa lata, kiedy oddadza˛ do u˙zytku drugie skrzydło tej przy Stanley Street. — My´slisz, z˙ e Barlow mógł si˛e tam ukry´c? — Chyba tak — odparł Matt, jednak bez wi˛ekszego przekonania. — Miałby do dyspozycji dwa pi˛etra z zupełnie pustymi salami. Okna zostały zabite deskami, bo dzieciaki rzucały kamieniami w szyby. — W takim razie, to musi by´c tam — stwierdził stanowczo Ben. — Na to wyglada ˛ — przyznał Matt, na którego twarzy dopiero teraz pojawiło si˛e ogromne zm˛eczenie. — Ale to wydaje mi si˛e zbyt proste, zbyt przejrzyste.
333
— Niebieska kreda. . . — mruknał ˛ pod nosem Jimmy, wpatrujac ˛ si˛e przed siebie niewidzacymi ˛ oczami. — Naprawd˛e, nie wiem. — Głos Matta zdradzał dr˛eczac ˛ a˛ go rozterk˛e. — Po prostu nie wiem. Jimmy otworzył swoja˛ czarna˛ torb˛e i wydobył z niej buteleczk˛e wypełniona˛ pastylkami. — Popij dwie odrobina˛ wody — polecił. — Natychmiast. — Nie mog˛e. Jest tyle spraw, które trzeba przemy´sle´c. Zbyt du˙zo. . . — Zbyt du˙zo by nas kosztowało, gdyby´smy mieli ci˛e utraci´c — powiedział stanowczo Ben. — Je´sli ojciec Callahan rzeczywi´scie przepadł, to ty jeste´s teraz dla nas najwa˙zniejszy. Zrób, co ci mówi. Mark przyniósł z łazienki szklank˛e wody i Matt niech˛etnie ustapił. ˛ Było pi˛etna´scie po dziesiatej. ˛ W pokoju zapadła cisza. Benowi przemkn˛eła my´sl, z˙ e Matt sprawia wra˙zenie zastraszajaco ˛ wycie´nczonego. Jego siwe włosy wydawały si˛e rzadsze ni˙z zwykle, a w ciagu ˛ tych kilku dni długie, pełne stresów z˙ ycie wyryło na jego twarzy wyra´zne s´lady. W pewnym sensie wydawało si˛e słuszne, z˙ e gdy wreszcie pojawiło si˛e prawdziwe niebezpiecze´nstwo, to przybrało taka˛ wła´snie, mroczno-fantastyczna˛ posta´c. Matt przez całe swoje dotychczasowe z˙ ycie miał do czynienia ze złem wyst˛epujacym ˛ w symbolicznej formie nocnej lampki stojacej ˛ na biurku, które wyłaniało si˛e z kart ksia˙ ˛zek przy blasku, by znikna´ ˛c bez s´ladu o s´wicie. — Boj˛e si˛e o niego — powiedział cicho Jimmy. — Wydawało mi si˛e, z˙ e to nie był gro´zny atak — odparł Ben. — To nawet nie był atak, tylko drobny zator. Ale z nast˛epnym nie pójdzie ju˙z tak łatwo. Je´sli ten koszmar szybko si˛e nie sko´nczy, on tego nie prze˙zyje. — Delikatnie dotknał ˛ dłoni starego nauczyciela, z˙ eby zbada´c mu puls. — Dla nas to byłaby prawdziwa tragedia. Siedzieli wokół łó˙zka, czuwajac ˛ na zmian˛e według ustalonego harmonogramu. Matt przespał spokojnie cała˛ noc, a Barlow si˛e nie pojawił. Był zaj˛ety gdzie indziej.
26 Panna Coogan czytała wła´snie histori˛e zatytułowana˛ Jak usiłowałam udusi´c ˙ swoje dziecko w pi´smie Zyciowe zdarzenia, kiedy otworzyły si˛e drzwi i wszedł pierwszy klient tego wieczoru. Nie pami˛etała, z˙ eby kiedykolwiek był taki mały ruch. Nie przyszła nawet Ruthie Crockett ze swoimi kole˙zankami, z˙ eby napi´c si˛e po szklance lemoniady, a Loretta Starcher nie odebrała swojego New York Timesa. Gazeta zwini˛eta w ciasny
334
rulon le˙zała cały czas pod lada.˛ Loretta była jedyna˛ osoba˛ w miasteczku, która regularnie prenumerowała „Timesa” (wymawiała tytuł wła´snie w ten sposób, w cudzysłowie). Po dokładnym przestudiowaniu ka˙zdego numeru wykładała go nast˛epnego dnia w czytelni. Po kolacji nie pojawił si˛e tak˙ze pan Labree, cho´c akurat w tym mogło nie kry´c si˛e nic niezwykłego. Pan Labree był wdowcem mieszkajacym ˛ w du˙zym domu na Szkolnym Wzgórzu niedaleko Griffenów i panna Coogan doskonale wiedziała, z˙ e nigdy nie jadał kolacji w domu, tylko jechał do Della, gdzie zamawiał hamburgera i piwo. Zapowiedział jej kiedy´s, z˙ e gdyby nie wrócił do jedenastej (a według jej zegarka pozostało jeszcze pi˛etna´scie minut), to ma wyja´ ˛c klucz z kasy i sama zamkna´ ˛c interes. Zdarzało si˛e tak ju˙z nieraz, ale pann˛e Coogan zawsze niepokoiła my´sl, co by si˛e wydarzyło, gdyby pó´zno wieczorem zjawił si˛e kto´s pilnie potrzebujacy ˛ jakiego´s lekarstwa. Czasem brakowało jej ruchu, jaki zaczynał si˛e zwykle mniej wi˛ecej o tej porze, gdy ko´nczył si˛e seans w kinie po drugiej stronie ulicy, teraz ju˙z nieczynnym i niemal całkowicie zdemolowanym. Ludzie kupowali lemoniad˛e, lody i cukierki, ˙ a pary nastolatków trzymały si˛e za r˛ece, umawiajac ˛ na nast˛epne spotkanie. Zyło si˛e wtedy mo˙ze troch˛e ci˛ez˙ ej, ale za to na pewno pełniej. Dziewczynki były zupełnie inne ni˙z Ruthie Crockett i jej kole˙zanki — rozwrzeszczane, machajace ˛ cyckami i powbijane w d˙zinsy tak ciasne, z˙ e wida´c dokładnie zarys majtek, jez˙ eli akurat maja˛ je na sobie. Nostalgia przy´cmiła nieco wyrazisto´sc´ wspomnie´n o klientach sprzed lat, którzy, cho´c ju˙z zda˙ ˛zyła o tym zapomnie´c, irytowali ja˛ dokładnie tak samo, jak dzisiejsza młodzie˙z. Kiedy otworzyły si˛e drzwi, uniosła z nadzieja˛ głow˛e, jakby spodziewała si˛e ujrze´c jednego z maturzystów z roku 1964 trzymajacego ˛ za r˛ek˛e dziewczyn˛e, z która˛ przyszedł na szklank˛e czekolady ze s´mietana˛ i orzechami. Zamiast nich zobaczyła jednak dorosłego m˛ez˙ czyzn˛e o znajomej twarzy. Przez chwil˛e nie mogła skojarzy´c jej z nazwiskiem, ale gdy podszedł do lady, trzymajac ˛ w dłoni niewielka˛ walizeczk˛e, sposób, w jaki si˛e poruszał, i charakterystyczne nachylenie głowy pomogły jej pami˛eci. — Ojciec Callahan! — powiedziała, nie potrafiac ˛ ukry´c zdumienia, bo jeszcze nigdy nie widziała go bez sutanny, a przynajmniej koloratki. Tym razem miał na sobie zwyczajne, czarne spodnie i ciemna˛ koszul˛e z rozpi˛etym kołnierzykiem. Nagle poczuła dziwny strach. Ubranie było czyste, włosy miał starannie uczesane, ale w jego twarzy było co´s. . . co´s. . . Przypomniała sobie dzie´n sprzed dwudziestu lat, kiedy wróciła ze szpitala, w którym zmarła na niespodziewany udar mózgu jej matka. Brat, gdy podzieliła si˛e z nim tragiczna˛ wiadomo´scia,˛ wygladał ˛ dokładnie tak samo, jak teraz ojciec Callahan: twarz miała zaci˛ety, ostry wyraz, a oczy, puste i nieprzytomne, przypominały wypalone dziury. Zaczerwieniona skóra dokoła ust sprawiała takie wra˙zenie, jakby zbyt dokładnie ja˛ golił lub tarł bardzo długo r˛ecznikiem, usiłujac ˛ zetrze´c 335
brud albo jaka´ ˛s plam˛e. — Chc˛e kupi´c bilet na autobus — powiedział. — Wi˛ec to tak, pomy´slała. Biedaczysko, widocznie przed chwila˛ odebrał telefon z wiadomo´scia˛ o s´mierci kogo´s bliskiego. — Oczywi´scie — odparła. — A dokad? ˛ — Na pierwszy autobus. — Ale dokad? ˛ — Wszystko jedno — powiedział, rozbijajac ˛ w proch jej przypuszczenia. — Chwileczk˛e. . . Musz˛e zobaczy´c. . . — Odszukała rozkład jazdy i spojrzała na niego, całkowicie zbita z tropu. — Dziesi˛ec´ po jedenastej jest autobus do Portland, Bostonu i Nowego. . . — Mo˙ze by´c — przerwał jej. — Ile płac˛e? — A gdzie. . . To znaczy, dokad. ˛ .. — Do ko´nca — powiedział głucho i niespodziewanie u´smiechnał ˛ si˛e. Jeszcze nigdy w z˙ yciu nie widziała na ludzkiej twarzy równie przera˙zajacego ˛ u´smiechu. Bezwiednie cofn˛eła si˛e o krok. Je´sli mnie dotknie, zaczn˛e krzycze´c, pomy´slała. B˛ed˛e wrzeszcze´c co sił w płucach. — W t-t-takim razie t-to b˛edzie do Nowego Jorku — wyjakała. ˛ — Dwadzies´cia dziewi˛ec´ dolarów i siedemdziesiat ˛ pi˛ec´ centów. Callahan z pewnym trudem wyciagn ˛ ał ˛ z tylnej kieszeni portfel, bowiem, jak zauwa˙zyła dopiero teraz, jedna˛ r˛ek˛e miał zabanda˙zowana.˛ Poło˙zył na ladzie dwudziestk˛e i dwie jedynki, a kiedy ona rozsypała stos blankietów, si˛egajac ˛ po włas´ciwy, dodał jeszcze piatk˛ ˛ e i troch˛e drobnych. Wypisywała bilet najszybciej, jak tylko mogła, ale to i tak było du˙zo za wolno. Czuła na sobie jego martwe spojrzenie. Przybiwszy stempel odsun˛eła blankiet na druga˛ stron˛e lady, z˙ eby unikna´ ˛c dotkni˛ecia jego dłoni. — B-b-b˛edzie ksiadz ˛ musiał poczeka´c na zewnatrz ˛ — wymamrotała. — Za pi˛ec´ minut zamykam. Zgarn˛eła pieniadze ˛ do kasy, nie usiłujac ˛ nawet ich przeliczy´c. — Nie szkodzi — powiedział, wkładajac ˛ bilet do kieszonki na piersi. — I Bóg naznaczył Kaina swoim pi˛etnem, aby nie zabił go nikt z tych, którzy go spotkaja˛ — dodał, nie patrzac ˛ na nia.˛ — I Kain odszedł sprzed oblicza Boga i zamieszkał jako uciekinier na ziemi, po wschodniej stronie Edenu. Tak mówi Pismo, panno Coogan. — Naprawd˛e? — zapytała zduszonym głosem. — Przepraszam, ale chyba ju˙z musi ksiadz ˛ wyj´sc´ . Pan Labree. . . on mo˙ze wróci´c lada chwila, a nie lubi. . . nie lubi, kiedy. . . — Oczywi´scie — powiedział i odwrócił si˛e, z˙ eby odej´sc´ , ale przy drzwiach zatrzymał si˛e i spojrzał na nia˛ swymi pustymi oczami. — Zdaje si˛e, z˙ e pani mieszka w Falmouth, prawda? — Tak. . . 336
— Ma pani samochód? — Tak, oczywi´scie. Ksiadz ˛ naprawd˛e musi ju˙z wyj´sc´ . . . — Wi˛ec prosz˛e dzisiaj jecha´c szybko do domu, panno Coogan. Niech pani zamknie od s´rodka drzwi samochodu i nie zatrzymuje si˛e nawet wtedy, gdyby zobaczyła pani kogo´s znajomego. — Nigdy nie zabieram autostopowiczów — odparła z godno´scia.˛ — A kiedy ju˙z pani dotrze do domu, prosz˛e trzyma´c si˛e z daleka od Salem. Tutaj wydarzyło si˛e wiele złego. — Nie wiem, o czym ksiadz ˛ mówi, ale i tak musi ksiadz ˛ poczeka´c na zewnatrz ˛ — powiedziała czujac, ˛ z˙ e jeszcze chwila, a zemdleje. — Dobrze. Wyszedł ze sklepu. W tej samej chwili u´swiadomiła sobie, jak gł˛eboka cisza panuje w całym pomieszczeniu. Czy˙zby naprawd˛e przez cały wieczór nie przyszedł tu nikt oprócz ojca Callahana? Tak. Zupełnie nikt. Tutaj wydarzyło si˛e wiele złego. Po´spiesznie zacz˛eła gasi´c s´wiatła.
27 Miasteczko spowijała gł˛eboka ciemno´sc´ . Dziesi˛ec´ minut przed północa˛ Charlie’ego Rhodesa obudziło dono´sne trabie˛ nie. Usiadł raptownie w łó˙zku, przytomniejac ˛ w mgnieniu oka. Autobus! A zaraz potem: Cholerne bachory! Gówniarze próbowali ju˙z kilka razy. Znał ich, te małe, podst˛epne padalce. Kiedy´s wypu´scili powietrze z opon; nie przyłapał nikogo na goracym ˛ uczynku, ale wiedział doskonale, kto to zrobił. Poszedł wtedy do tego wymoczkowatego dyrektora i powiedział, z˙ e to Mike Philbrook i Audie James. Nie musiał ich widzie´c, z˙ eby wiedzie´c, z˙ e to oni. Jest pan pewien, Rhodes? Chyba panu mówi˛e, no nie? Ta galaretowata zgnilizna nie mogła zrobi´c nic innego, jak zawiesi´c ich w prawach ucznia. W tydzie´n pó´zniej wezwano go do gabinetu. Rhodes, dzisiaj zawiesili´smy w prawach ucznia Andy’ego Garveya. Tak? Wcale si˛e nie dziwi˛e. Co zbroił? Bob Thomas przyłapał go, kiedy spuszczał powietrze z kół autobusu. Dyrektor zmierzył go długim, uwa˙znym spojrzeniem. A nawet je´sli to był Garvey, a nie Philbrook i James, to co z tego? Zawsze trzymali si˛e razem i co´s tam bez przerwy knuli, wi˛ec ka˙zdy z nich jednakowo zasługiwał sobie na to, z˙ eby s´cisna´ ˛c mu jadra ˛ w imadle. 337
A teraz z zewnatrz ˛ dobiegało w´sciekłe trabienie ˛ klaksonu, zabójcze dla akumulatora i nerwów Charlie’ego. TUUT, TUUUUT, TUUUUUULUUUUUUT. . . — Czekajcie, sukinsyny! — wyszeptał, wy´slizgujac ˛ si˛e z łó˙zka. Nie zapalajac ˛ ´ s´wiatła wciagn ˛ ał ˛ spodnie. Swiatło wystraszyłoby tych małych skurwieli, a jemu zale˙zało na tym, z˙ eby tego unikna´ ˛c. Kiedy indziej kto´s podło˙zył na siedzenie kierowcy krowi placek, ale i tym razem doskonale wiedział, czyja to była sprawka. Mo˙zna to odczyta´c w ich oczach. Nauczył si˛e tego słu˙zac ˛ na wojnie w z˙ andarmerii. Rozwiazał ˛ spraw˛e krowiego placka na swój sposób: przez trzy dni wyrzucał gówniarza z autobusu w odległo´sci czterech mil od domu. Łobuz przyszedł w ko´ncu do niego zalewajac ˛ si˛e łzami. Ja nic nie zrobiłem, panie Rhodes. Dlaczego ka˙ze mi pan wysiada´c? Według ciebie krowi placek na siedzeniu to nic? Przysi˛egam na Boga, z˙ e to nie ja! Jedno trzeba było im przyzna´c: nawet własnej matce potrafiliby nałga´c bez zmru˙zenia oka, co z cała˛ pewno´scia˛ robili. Po kolejnych dwóch dniach gówniarz wreszcie si˛e przyznał, ale Charlie wysłał go na spacer jeszcze raz, z˙ eby dostał dobra˛ nauczk˛e. Dopiero wtedy jeden z mechaników poradził mu, z˙ eby dał ju˙z sobie spokój. TUUUUUUUUUUUUUT. . . Błyskawicznie wciagn ˛ ał ˛ na grzbiet koszul˛e i złapał stojac ˛ a˛ w kacie ˛ stara˛ rakiet˛e tenisowa.˛ Jezu, ale˙z złoi dzisiaj komu´s dup˛e! Wyszedłszy przez tylne drzwi podkradł si˛e na mały, usytuowany z tyłu domu parking, na którym trzymał swój z˙ ółty autobus. Czuł si˛e spi˛ety, lecz jednocze´snie pewny siebie, zupełnie jak podczas wojny. Przystanał ˛ za krzewem oleandra i spojrzał na autobus. Tak, widział ich: gromada cieni za czarnymi, dziwnie przezroczystymi szybami. Nagle poczuł, jak wzbiera w nim krwawa w´sciekło´sc´ , a jego dło´n zacisn˛eła si˛e na uchwycie rakiety z taka˛ siła,˛ z˙ e a˙z zacz˛eła dr˙ze´c. Wybili sze´sc´ . . . nie! Siedem. . . osiem. . . Osiem okien w j ego autobusie! Zakradł si˛e od tyłu, a nast˛epnie wzdłu˙z z˙ ółtego boku do drzwi dla pasa˙zerów. Były otwarte. Przystanał ˛ na chwil˛e, a potem jednym susem wskoczył do s´rodka. — Dobra, szczeniaki! Nie rusza´c si˛e z miejsc! Ty, odpieprz si˛e od tego klaksonu, bo. . . Chłopak siedzacy ˛ przy kierownicy odwrócił głow˛e w jego kierunku i u´smiechnał ˛ si˛e szeroko. Charlie poczuł, z˙ e zbiera mu si˛e na mdło´sci. Był to Richie Boddin, biały jak s´ciana, z wyjatkiem ˛ czarnych, roz˙zarzonych oczu i soczy´scie czerwonych ust. A jego z˛eby. . . Charlie Rhodes obrzucił spojrzeniem wn˛etrze autobusu. 338
Czy to Mike Philbrook? A to Audie James? Bo˙ze, chłopcy Griffena, Hal i Jack, siedzacy ˛ na samym ko´ncu ze z´ d´zbłami siana we włosach! Ale przecie˙z oni nie je˙zd˙za˛ moim autobusem! Mary Kate Greigson i Brent Tenney, przytulone do siebie. Jedna w nocnej koszuli, druga w d˙zinsach i flanelowej koszuli, zało˙zonej nie do´sc´ , z˙ e tył na przód, to jeszcze na lewa˛ stron˛e, jakby dziewczyna nagle zapomniała, jak nale˙zy si˛e ubiera´c. I Danny Glick. Bo˙ze, przecie˙z. . . przecie˙z on nie z˙ yje od dwóch tygodni! — Słuchajcie — wykrztusił Charlie, pokonujac ˛ opór zmartwiałych warg. — Słuchajcie, szczeniaki. . . Rakieta wy´slizgn˛eła mu si˛e z dłoni. Rozległo si˛e soczyste sapni˛ecie, gdy Richie Boddin, z twarza˛ wcia˙ ˛z wykrzywiona˛ potwornym u´smiechem, pociagn ˛ ał ˛ za lewarek zamykajacy ˛ pneumatyczne drzwi. Pasa˙zerowie autobusu, wszyscy, ilu ich było, zacz˛eli podnosi´c si˛e z miejsc. — Nie — wyszeptał Charlie, próbujac ˛ si˛e u´smiechna´ ˛c. — Słuchajcie, to jaka´s pomyłka. . . To ja, Charlie Rhodes! Wy. . . Wy. . . Potrzasn ˛ ał ˛ głowa,˛ wyciagaj ˛ ac ˛ w ich stron˛e dłonie, jakby chciał pokaza´c, z˙ e nale˙za˛ naprawd˛e do niego, Charlie’ego Rhodesa. Cofał si˛e krok za krokiem, a˙z wreszcie oparł si˛e plecami o szeroka,˛ przednia˛ szyb˛e. — Nie. . . — wychrypiał. Zbli˙zali si˛e, szeroko u´smiechni˛eci. — Błagam, nie. . . Zniknał ˛ pod kł˛ebowiskiem ciał.
28 Ann Norton zmarła podczas krótkiej podró˙zy winda˛ z parteru szpitala na pierwsze pi˛etro. Jej ciałem wstrzasn ˛ ał ˛ krótki dreszcz, a z kacika ˛ ust pociekła stru˙zka krwi. — W porzadku ˛ — mruknał ˛ jeden z posługaczy. — Mo˙zesz wyłaczy´ ˛ c syren˛e.
29 Eva Miller miała sen. Był to dziwny sen, graniczacy ˛ z koszmarem. Wielki po˙zar z roku 1951 szalał pod bezlitosnym niebem, bł˛ekitnym nad horyzontem, a niemal zupełnie białym i goracym ˛ nad głowa.˛ Sło´nce błyszczało na dnie tej ogromnej, odwróconej misy niczym miedziana, l´sniaca ˛ moneta. Wsz˛edzie unosił si˛e gryzacy ˛ zapach dymu. W miasteczku zaprzestano wszelkiej działalno´sci; ludzie stali na ulicach, spogladaj ˛ ac ˛ na południowy wschód, w kierunku moczarów i na północny zachód, w kierunku lasu. Dym czu´c było w powietrzu ju˙z od samego rana, lecz teraz, o pierwszej po południu, za pastwiskiem Griffena wida´c było wyra´znie jaskrawe, 339
wijace ˛ si˛e płomienie. Ten sam wiatr, który umo˙zliwił po˙zarowi pokonanie przeciwognia, teraz zasypywał Salem białym popiołem, przypominajacym ˛ padajacy ˛ nie wiadomo czemu w s´rodku lata s´nieg. Ralph jeszcze z˙ ył, ale był w tartaku, walczac ˛ o jego uratowanie. We s´nie jednak wszystko si˛e pomieszało, bo znalazło si˛e w nim miejsce tak˙ze dla Eda, cho´c w rzeczywisto´sci poznała go dopiero jesienia˛ w roku 1954. Zupełnie naga obserwowała po˙zar z okna sypialni na pi˛etrze. W chwili, gdy od tyłu dotkn˛eły jej bioder szorstkie, brazowe ˛ dłonie, wiedziała, z˙ e to Ed, cho´c nie mogła dostrzec nawet s´ladu jego odbicia w szybie. Nie teraz, Ed, próbowała powiedzie´c. Jeszcze za wcze´snie. Prawie o dziewi˛ec´ lat. Jednak jego dłonie były uparte. Przeniosły si˛e na jej brzuch, jedna z nich zacz˛eła delikatnie gładzi´c okolice p˛epka, a potem obie pow˛edrowały w gór˛e i chwyciły mocno jej piersi. Chciała mu powiedzie´c, z˙ e stoja˛ w oknie i z˙ e w ka˙zdej chwili mo˙ze ich zobaczy´c kto´s ze zgromadzonych na ulicy, lecz słowa nie chciały przej´sc´ jej przez gardło, a w nast˛epnej chwili poczuła jego usta na ramieniu, karku, wreszcie szyi. Gryzł ja,˛ wysysajac ˛ z niej krew, a ona po raz ostatni spróbowała zdoby´c si˛e na protest. Nie rób tego, Ralph mo˙ze zobaczy´c. . . Tym razem jednak równie˙z jej si˛e nie udało, a potem przestała o tym w ogóle my´sle´c. Nie obchodziło jej, kto ich zobaczy, nagich i złaczonych ˛ w u´scisku. Czujac ˛ wcia˙ ˛z na szyi jego usta i z˛eby wpatrywała si˛e zamglonym spojrzeniem w ogie´n. Unosił si˛e z niego g˛esty, czarny jak noc dym, który wzbijał si˛e ku metalicznemu niebu, zamieniajac ˛ dzie´n w noc. Mimo to płomienie były doskonale widoczne, pulsujac ˛ szkarłatem i czerwienia˛ niczym zbuntowane kwiaty w sercu mrocznej d˙zungli. A potem rzeczywi´scie zapadła noc i miasteczko znikn˛eło jej sprzed oczu, lecz ogie´n dalej szalał w ciemno´sci, przyjmujac ˛ coraz to nowe, fantastyczne kształty, a˙z wreszcie zamienił si˛e w obrysowana˛ krwawym konturem twarz o orlim nosie, gł˛eboko osadzonych, rozpalonych oczach, pełnych, zmysłowych ustach cz˛es´ciowo zasłoni˛etych obfitymi wasami ˛ i zaczesanych do tyłu włosach. — Szafa na strychu — usłyszała dobiegajacy ˛ z jakiego´s wielkiego oddalenia glos, lecz nie miała najmniejszych watpliwo´ ˛ sci, z˙ e nale˙zał do niego. — Powinna by´c w sam raz. A potem przygotujemy schody. . . Lepiej zawczasu o wszystkim pomy´sle´c. Głos ucichł. Płomienie przygasły. Pozostała tylko ciemno´sc´ i ona, pogra˙ ˛zona w niej całkowicie, s´niaca ˛ lub dopiero zaczynajaca ˛ s´ni´c. Przemkn˛eła jej niewyra´zna my´sl, z˙ e sen b˛edzie długi i słodki, cho´c z gorzkawym posmakiem i całkowicie nieuchwytny. Odezwał si˛e inny głos, głos Eda. — Wsta´n, kochanie. Musimy zrobi´c, co nam kazał. 340
— Ed? To ty, Ed? Ujrzała nad soba˛ jego twarz, nie ognista,˛ lecz przera˙zajaco ˛ blada˛ i dziwnie pusta.˛ Mimo to kochała go chyba bardziej, ni˙z kiedykolwiek. Marzyła o tym, z˙ eby ja˛ pocałował. — Chod´z, Evo. — Czy to sen, Ed? — Nie, to nie sen. Przez chwil˛e poczuła ogromny strach, lecz zaraz potem przykre uczucie znikn˛eło, a zamiast niego pojawiło si˛e zrozumienie. I głód. Rzuciwszy przelotne spojrzenie w lustro dostrzegła tylko swoja˛ pusta,˛ pogra˛ z˙ ona˛ w mroku sypialni˛e. Drzwi na strych były zamkni˛ete, a klucz znajdował si˛e w dolnej szufladzie komody, lecz to nie miało z˙ adnego znaczenia. Teraz nie b˛eda˛ potrzebowali ju˙z z˙ adnych kluczy. Prze´slizgn˛eli si˛e jak cienie przez szpar˛e mi˛edzy kraw˛edzia˛ drzwi a futryna.˛
30 O trzeciej nad ranem krew płynie w z˙ yłach wolniej, ni˙z zwykle, a sen jest wyjatkowo ˛ gł˛eboki. Dusza jest wówczas albo pogra˙ ˛zona w błogosławionej nie´swiadomo´sci, albo miota si˛e rozpaczliwie, rozgladaj ˛ ac ˛ z przera˙zeniem wokół siebie. Nie istnieja˛ z˙ adne stany po´srednie. O trzeciej nad ranem s´wiat, ta stara dziwka, nie ma na twarzy z˙ adnego makija˙zu i wida´c, z˙ e brakuje mu nosa i jednego oka. Wesoło´sc´ staje si˛e płytka i krucha, jak w zamku Poego otoczonym przez Czerwona˛ ´ Smier´ c. Nie ma grozy, bo zniszczyła ja˛ nuda, a miło´sc´ jest tylko snem. Parkins Gillespie powłóczac ˛ nogami przemierzył odległo´sc´ dzielac ˛ a˛ jego biurko od ekspresu do kawy. Wygladał ˛ jak bardzo chuda małpa, wyniszczona jaka´ ˛s ci˛ez˙ ka˛ choroba.˛ Na biurku le˙zała plansza „Samotnika”. W nocy kilka razy słyszał przera´zliwe krzyki, przeciagły, ˛ rozdzierajacy ˛ uszy d´zwi˛ek klaksonu, a tak˙ze tupot czyich´s po´spiesznych kroków. Nie wyszedł, z˙ eby zbada´c, co kryje si˛e za tymi tajemniczymi odgłosami. Na jego pooranej gł˛ebokimi bruzdami, zapadni˛etej twarzy wyryły swe pi˛etno my´sli, które nie dawały mu spokoju tej nocy. Powiesił sobie na szyi krzy˙z, medalik ze s´wi˛etym Krzysztofom i hippisowski znak pokoju; gdyby kto´s go zapytał, dlaczego to zrobił, nie potrafiłby udzieli´c jasnej odpowiedzi, ale z cała˛ pewno´scia˛ przyniosło mu to pewna˛ ulg˛e. Postanowił, z˙ e je´sli uda mu si˛e przetrwa´c t˛e noc, z samego rana pojedzie gdzie´s bardzo daleko, zostawiajac ˛ na półce swoja˛ odznak˛e szeryfa. Mabel Werts siedziała przy stole w kuchni przed fili˙zanka˛ zimnej kawy. Po raz pierwszy od sze´sc´ dziesi˛eciu lat z˙ aluzje w oknach były zaciagni˛ ˛ ete, a lornetka schowana do futerału. Po raz pierwszy od sze´sc´ dziesi˛eciu lat nie chciała niczego widzie´c ani słysze´c. Noc a˙z kipiała od ponurych plotek, z którymi nie chciała mie´c nic wspólnego. 341
Zawiadomiony telefonicznie Bill Norton znajdował si˛e w drodze do szpitala w Cumberland (wezwano go wtedy, gdy jego z˙ ona jeszcze z˙ yła). Jego twarz zamieniła si˛e w drewniana,˛ niewzruszona˛ mask˛e. Wycieraczki szurały po szybie zgarniajac ˛ deszcz, który wyra´znie przybrał na sile. Bill starał si˛e o niczym nie my´sle´c. W miasteczku było jeszcze sporo innych osób pogra˙ ˛zonych w spokojnym s´nie lub czuwajacych, ˛ lecz nie dotkni˛etych jeszcze rozprzestrzeniajacym ˛ si˛e złem. Prawie wszyscy mieszkali samotnie, nie majac ˛ w Jerusalem krewnych ani znajomych, wi˛ekszo´sc´ za´s z nich w ogóle nie zdawała sobie sprawy z tego, co si˛e dzieje. Mimo to ci, którzy nie spali, pozapalali w swych domach wszystkie s´wiatła, tak z˙ e kto´s przeje˙zd˙zajacy ˛ o tej porze przez Salem (a było kilka takich samochodów, zmierzajacych ˛ do Portland lub gdzie´s na południe), zdumiałby si˛e widzac ˛ w gł˛ebokiej czerni te porozrzucane nieregularnie wyspy jasno´sci. Mo˙ze nawet zwolniłby na chwil˛e, spodziewajac ˛ si˛e zobaczy´c jaki´s wypadek lub po˙zar, a nie ujrzawszy nic takiego przy´spieszył ponownie, przestajac ˛ natychmiast o tym mys´le´c. Najdziwniejsze było to, z˙ e nikt spo´sród tych, którzy nie spali, nie znał prawdy. Mo˙zliwe, i˙z niektórzy ja˛ podejrzewali, lecz ich podejrzenia były równie nie sprecyzowane i nie do ko´nca ukształtowane jak trzymiesi˛eczny płód. Mimo to bez wahania powyciagali ˛ z szuflad, komód i szafek wszystkie religijne symbole, jakie posiadali, wła´sciwie nie zdajac ˛ sobie sprawy z tego, co robia,˛ podobnie jak kierowca prowadzacy ˛ samochód przez długi czas w pewnej chwili zaczyna bezwiednie pogwizdywa´c. Przechodzac ˛ powoli i ostro˙znie z pokoju do pokoju, właczali ˛ wszystkie s´wiatła, starajac ˛ si˛e za wszelka˛ cen˛e nie patrze´c w okna. To przede wszystkim: nie patrze´c w okna. Spo´sród wszystkich strasznych, niewyobra˙zalnych rzeczy jedna ewentualno´sc´ przy´cmiewała groza˛ pozostałe: spojrze´c Gorgonie prosto w twarz.
31 Hałas wdzierał si˛e w jego sen jak gwó´zd´z wbijany w pie´n starego d˛ebu; powoli, cal za calem. W pierwszej chwili Reggie Sawyer pomy´slał, z˙ e s´ni mu si˛e co´s zwiazanego ˛ ze stolarstwem i jego mózg, pogra˙ ˛zony w półcieniu panujacym ˛ na granicy snu i jawy podsunał ˛ mu natychmiast wspomnienie o tym, jak wspólnie z ojcem budowali nad Bryant Pond drewniana˛ chat˛e. Jednak zaraz potem za´switała mu dziwna my´sl, z˙ e to nie sen, lecz odgłosy uderze´n prawdziwego młotka. Kiedy w ułamek sekundy pó´zniej obudził si˛e, zupełnie zdezorientowany, regularny, jakby taktowany metronomem łomot uderzył w jego uszy z cała˛ siła.˛ Kto´s walił pi˛es´ciami we frontowe drzwi. Jego wzrok najpierw spoczał ˛ na Bonnie, która spała obok niego zwini˛eta w kł˛ebek pod kocem, a nast˛epnie na budzik; 4.15. 342
Wstał, wymknał ˛ si˛e po cichu z sypialni i zamknał ˛ za soba˛ drzwi. Zapaliwszy s´wiatło w hallu ruszył ju˙z do drzwi wej´sciowych, lecz nagle zatrzymał si˛e, tkni˛ety wewn˛etrznym przeczuciem i utkwił w nich zdumione, niedowierzajace ˛ spojrzenie. Dlaczego kto´s miałby si˛e dobija´c o tej porze? Gdyby wykorkował kto´s z rodziny, zawiadomiono by ich telefonicznie, a nie w taki sposób. Reggie był w 1968 roku przez siedem miesi˛ecy w Wietnamie. To był bardzo niedobry rok dla ameryka´nskich chłopców i miał okazj˛e widzie´c prawdziwa˛ walk˛e. W tamtych dniach budziłe´s si˛e tak, jakby´s zapalał lamp˛e: s´pisz, a w ułamek sekundy pó´zniej jeste´s ju˙z czujny i gotów do akcji. Pozbył si˛e tego przyzwyczajenia niemal zaraz po tym, jak wrócił do Stanów i był z tego bardzo dumny, cho´c nigdy nikomu si˛e nie chwalił. Dzi˛eki Bogu, okazał si˛e czym´s wi˛ecej, ni˙z maszyna.˛ Nacisna´ ˛c guzik A i Johnny budzi si˛e, nacisna´ ˛c guzik B i Johnny zabija kilku z˙ ółtków. Ale teraz, bez z˙ adnego ostrze˙zenia, senno´sc´ i powolno´sc´ ruchów znikn˛eły natychmiast, nie pozostawiajac ˛ najmniejszego s´ladu. Kto´s jest na zewnatrz. ˛ Pewnie ten gówniarz Bryant, nabablowany ˛ po dziurki w nosie, gotów walczy´c i zgina´ ˛c w obronie swojej damy, Nie zapalajac ˛ s´wiatła wszedł do salonu, gdzie na s´cianie nad imitacja˛ kominka wisiała dubeltówka. Złamał ja˛ i załadował, a nast˛epnie wystawił głow˛e z salonu i spojrzał na frontowe drzwi. Łomot nie ustawał, regularny, cho´c pozbawiony jakiegokolwiek rytmu. — Wej´sc´ ! — zawołał Reggie. Walenie ucichło, a po chwili klamka zacz˛eła si˛e powoli przekr˛eca´c. Kiedy zatrzask pu´scił, drzwi otworzyły si˛e i stanał ˛ w nich Corey Bryant. Reggie poczuł, jak serce kurczy mu si˛e ze strachu. Bryant miał na sobie to samo ubranie co wtedy, gdy Reggie wyrzucił go z domu, tyle tylko, z˙ e teraz było znacznie bardziej sfatygowane i brudne. Do spodni i koszuli przykleiło si˛e kilka zeschłych li´sci, a brudna smuga, biegnaca ˛ niemal przez cała˛ twarz, podkre´slała blado´sc´ skóry. — Nie podchod´z bli˙zej — powiedział Reggie, odbezpieczajac ˛ bro´n. — Tym razem jest naładowana. Jednak Corey Bryant ruszył do przodu, z utkwionym w Sawyerze spojrzeniem pustych oczu i wyrazem twarzy, który był bardziej przera˙zajacy ˛ od najwi˛ekszej nawet nienawi´sci. Co chwil˛e zwil˙zał wargi ruchliwym j˛ezykiem, z butów za´s oblepionych błotem s´ciekały brudne krople, znaczac ˛ ka˙zdy jego krok. W sposobie, w jaki si˛e poruszał, było co´s ostatecznego, co pora˙zało obserwatora swoja˛ bezwzgl˛edno´scia˛ i brakiem lito´sci. W butach chlupotała gło´sno woda. Nie istniało takie zakl˛ecie, które mogłoby go powstrzyma´c. — Jeszcze dwa kroki, a rozwal˛e ci łeb — ostrzegł go Reggie ochrypłym, suchym głosem. Chłopak najwyra´zniej zwariował. Nagle z przera˙zajac ˛ a˛ jasno´scia˛ 343
Reggie zdał sobie spraw˛e, z˙ e b˛edzie musiał go zastrzeli´c. — Stój — powtórzył, tym razem starajac ˛ si˛e, z˙ eby zabrzmiało to mo˙zliwie swobodnie i od niechcenia. Corey nie stanał. ˛ Jego utkwione w twarzy Sawyera oczy przypominały s´lepia wypchanego szopa. Przez chwil˛e w hallu rozbrzmiewały tylko odgłosy jego mokrych stapni˛ ˛ ec´ . Potem rozległ si˛e przera´zliwy krzyk Bonnie. — Wracaj do sypialni — rzucił przez rami˛e Reggie i wyszedł do hallu, z˙ eby znale´zc´ si˛e mi˛edzy nimi. Bryant znajdował si˛e w odległo´sci dwóch kroków. Biała r˛eka, zadziwiajaco ˛ sztywna, wyciagn˛ ˛ eła si˛e, by złapa´c za luf˛e dubeltówki. Reggie nacisnał ˛ obydwa spusty. W niewielkiej przestrzeni huk wystrzałów zabrzmiał niczym uderzenie gromu. Strumienie ognia wystrzeliły na mgnienie oka z obu luf, a w powietrzu rozszedł si˛e smród palonego prochu. Bonnie ponownie wrzasn˛eła, jeszcze dono´sniej, ni˙z przed chwila.˛ Koszula na piersi i brzuchu Coreya przestała po prostu istnie´c, lecz na białym ciele, które wyłoniło si˛e spod jej strz˛epów, nie sposób było dostrzec z˙ adnych s´ladów. Przypatrujacy ˛ si˛e temu z wybałuszonymi oczami Reggie odniósł nawet wra˙zenie, z˙ e nie jest to wcale ciało, tylko jaka´s cz˛es´ciowo materialna substancja w rodzaju g˛estej zasłony z gazy. W nast˛epnym ułamku sekundy dubeltówka została z potworna˛ siła˛ wyrwana mu z rak, ˛ a on sam pchni˛ety na s´cian˛e. Oszołomiony, osunał ˛ si˛e po niej na podłog˛e, a Bryant minał ˛ go, kierujac ˛ si˛e w stron˛e Bonnie. Stała w drzwiach sypialni, trzymajac ˛ si˛e kurczowo futryny, lecz Reggie widział, z˙ e w jej oczach utkwionych w twarzy Coreya nie było nic poza obłakanym ˛ po˙zadaniem. ˛ Chłopak obejrzał si˛e przez rami˛e i obdarzył go szerokim u´smiechem, przypominajacym ˛ u´smiech walajacych ˛ si˛e na pustyni krowich czaszek. Bonnie wyciagn˛ ˛ eła przed siebie dr˙zace ˛ r˛ece. Przez jej twarz, niczym nast˛epujace ˛ po sobie sło´nce i cie´n, przesuwały si˛e z˙ adza ˛ i przera˙zenie. — Najdro˙zszy. . . — wyszeptała. Reggie zaczał ˛ wrzeszcze´c.
32 — To ju˙z Hartford, kolego — powiedział kierowca. Callahan spojrzał przez szerokie, panoramiczne okno na obcy krajobraz, tym dziwniejszy, z˙ e o´swietlony nierzeczywistym blaskiem wstajacego ˛ dnia. W Salem duchy ciemno´sci wracały ju˙z do swoich kryjówek. — Wiem — odparł. — Mamy dwudziestominutowy postój. Wyjdzie pan, z˙ eby zje´sc´ kanapk˛e albo co´s w tym rodzaju? Callahan wyciagn ˛ ał ˛ z tylnej kieszeni portfel, o mało go przy tym nie upuszczajac. ˛ Dziwne, ale poparzona dło´n wcale go nie bolała, tylko stała si˛e niemal 344
zupełnie bezwładna. Ból byłby lepszy, bo przynajmniej realny. W ustach czuł idiotyczny, nadpsuty smak s´mierci. I to wszystko? Tak. W zupełno´sci wystarczyło. Podał kierowcy dwudziestk˛e. — Mógłby mi pan kupi´c butelk˛e? — Według przepisów. . . — Reszta, oczywi´scie, dla pana. — Nie chc˛e mie´c zarzyganego autobusu. Za dwie godziny b˛edziemy w Nowym Jorku i tam kupi pan sobie, co b˛edzie chciał. Obawiam si˛e, z˙ e bardzo si˛e mylisz, przyjacielu, pomy´slał Callahan. Zajrzał jeszcze raz do portfela, z˙ eby sprawdzi´c jego zawarto´sc´ . Dziesiatka, ˛ dwie piatki, ˛ troch˛e drobnych. Doło˙zył jeszcze dziesiatk˛ ˛ e i podał obydwa banknoty zabandaz˙ owana˛ dłonia.˛ — Wystarczy jedna butelka. I prosz˛e zatrzyma´c reszt˛e. Kierowca przeniósł spojrzenie z trzydziestu dolarów na ciemne, zapadni˛ete oczy; przez chwil˛e miał mro˙zace ˛ krew w z˙ yłach wra˙zenie, i˙z rozmawia z z˙ ywa˛ czaszka,˛ która zda˙ ˛zyła ju˙z zupełnie zapomnie´c, co to takiego u´smiech. — Trzydzie´sci baksów za butelk˛e? Chyba pan oszalał. — Mimo to wział ˛ pieniadze ˛ i ruszył waskim ˛ przej´sciem w kierunku przodu autobusu. Zanim zniknał ˛ w drzwiach, odwrócił si˛e i spojrzał na Callahana. — Tylko bez z˙ adnego rzygania, rozumiemy si˛e? Callahan skinał ˛ głowa˛ jak mały chłopiec, przyjmujacy ˛ zasłu˙zona˛ reprymend˛e. Kierowca mierzył go jeszcze przez chwil˛e uwa˙znym spojrzeniem, po czym wysiadł. ˙ ˙ Co´s taniego, pomy´slał Callahan. Zeby spaliło j˛ezyk i s´cisn˛eło gardło. Zeby zabiło ten okropny, słodkawy smak albo przynajmniej przytłumiło go do chwili, gdy znajdzie jakie´s miejsce, w którym b˛edzie mógł zacza´ ˛c pi´c na serio. Pi´c, tylko pi´c i nic wi˛ecej. . . Bał si˛e, z˙ e lada chwila załamie si˛e i zacznie płaka´c, ale na szcz˛es´cie nie miał łez. Czuł si˛e zupełnie suchy i pusty w s´rodku. Był tylko ten. . . smak. — Niech pan si˛e po´spieszy. Odwrócił twarz do okna. Po drugiej stronie ulicy siedział na cementowych schodkach jaki´s chłopak ze skryta˛ w dłoniach twarza.˛ Callahan nie spuszczał go z oka a˙z do chwili, gdy autobus ponownie ruszył, ale chłopak nawet nie drgnał. ˛
33 Ben poczuł na ramieniu dotkni˛ecie czyjej´s r˛eki i otrzasn ˛ ał ˛ si˛e momentalnie z płytkiego snu. — Ju˙z rano — szepnał ˛ Mark tu˙z przy jego uchu.
345
Otworzył oczy, zamrugał raptownie, z˙ eby pozby´c si˛e zlepiajacego ˛ powieki ´ kleju, i spojrzał przez okno na s´wiat. Swit nadszedł pod osłona˛ jesiennego, niezbyt intensywnego deszczu. Na drzewach rosnacych ˛ wokół trawnika otaczajacego ˛ północne skrzydło szpitala pozostała ju˙z tylko nie wi˛ecej ni˙z połowa li´sci, a czarne gał˛ezie rysowały si˛e na tle szarego nieba niczym litery jakiego´s nieznanego alfabetu. Prowadzaca ˛ łagodnymi łukami na wschód szosa numer trzydzie´sci l´sniła niczym skóra foki; jaki´s samochód, jadacy ˛ z właczonymi ˛ s´wiatłami, pozostawił na niej niknace, ˛ czerwone odbicie. Ben d´zwignał ˛ si˛e na nogi i rozejrzał dookoła. Pier´s Matta unosiła si˛e w regularnym, cho´c płytkim oddechu; Jimmy tak˙ze jeszcze spał, wyciagni˛ ˛ ety na obszernym fotelu. Na widok pokrywajacej ˛ jego policzki szczeciny, zupełnie nie licujacej ˛ z godno´scia˛ lekarza, Ben przesunał ˛ dłonia˛ po swojej własnej twarzy; drapało jak diabli. — Chyba ju˙z pora rusza´c, prawda? — zapytał Mark. Ben skinał ˛ głowa,˛ starajac ˛ si˛e nie my´sle´c o tym, co czeka ich w zaczynajacym ˛ si˛e dopiero dniu. Jedyne, co mo˙ze im pomóc, to nie planowa´c niczego na dłu˙zej ni˙z dziesi˛ec´ minut do przodu. Ujrzawszy determinacj˛e malujac ˛ a˛ si˛e na twarzy chłopca poczuł co´s w rodzaju mdło´sci. Podszedł do Cody’ego i szarpnał ˛ go za rami˛e. Jimmy otrzasn ˛ ał ˛ si˛e w fotelu jak pływak wychodzacy ˛ z gł˛ebokiej wody. Kiedy otworzył oczy, przez chwil˛e malowało si˛e w nich paniczne przera˙zenie, a potem popatrzył na nich nieprzytomnym spojrzeniem. Kiedy wreszcie doszedł do siebie, natychmiast si˛e odpr˛ez˙ ył. — Och, to był tylko sen — westchnał ˛ z ulga.˛ Mark skinał ˛ ze zrozumieniem głowa.˛ — Ju˙z dzie´n! — powiedział Jimmy takim tonem, jakim notoryczny biedak mógłby zawoła´c „Pieniadze!”, ˛ po czym wstał, podszedł do łó˙zka i delikatnie zbadał Mattowi puls. — Jak on si˛e czuje? — zapytał Mark. — Chyba lepiej, ni˙z wieczorem — odparł Jimmy. — Ben, powinni´smy raczej skorzysta´c z windy dla personelu, na wypadek, gdyby wczoraj kto´s zauwa˙zył Marka. Trzeba unika´c zb˛ednego ryzyka. — Czy pan Burke mo˙ze zosta´c sam? — zaniepokoił si˛e Mark. — Wydaje mi si˛e, z˙ e tak — powiedział Ben. — Musimy zaufa´c jego przezorno´sci. Barlow byłby zachwycony, gdyby udało mu si˛e unieruchomi´c nas tutaj na cały dzie´n. Przemkn˛eli si˛e na palcach przez korytarz i zjechali winda˛ do kuchni. O tej porze, prawie pi˛etna´scie po siódmej, panował tam o˙zywiony ruch. — Cze´sc´ , doktorze — powiedział jeden z kucharzy. Poza nim nikt nie zwrócił na nich uwagi. — Dokad ˛ najpierw? — zapytał Jimmy. — Szkoła przy Brock Street? 346
— Nie — pokr˛ecił głowa˛ Ben. — Przed południem kr˛eci si˛e tam zbyt wielu ludzi. Mark, o której godzinie ko´ncza˛ zaj˛ecia młodsze klasy? — Około drugiej. — W takim razie b˛edziemy mieli jeszcze mas˛e czasu. Teraz jedziemy do domu Marka. Po kołki.
34 W miar˛e, jak zbli˙zali si˛e do Jerusalem, wn˛etrze buicka wypełniała coraz bardziej g˛esta atmosfera strachu i rozmowa zupełnie si˛e nie kleiła. Kiedy Jimmy skr˛ecił z autostrady przy o´swietlonym, zielonym drogowskazie z napisem DROGA NUMER 12 JERUSALEM, OKREG ˛ CUMBERLAND, Ben przypomniał sobie, z˙ e wła´snie t˛edy wracał z Susan po ich pierwszej randce; chciała wtedy obejrze´c jaki´s film, w którym s´cigano by si˛e samochodami. — Jest coraz gorzej — powiedział Jimmy. Jego blada, chłopi˛eca twarz zastygła w grymasie strachu i w´sciekło´sci. — Bo˙ze, prawie czu´c to w powietrzu. Rzeczywi´scie, pomy´slał Ben. Nie był to jednak zapach fizyczny, lecz raczej psychiczny. Wyczuwany pod´swiadomie odór otwartych grobów. Szosa była niemal zupełnie pusta. Po drodze min˛eli stojac ˛ a˛ na poboczu furgonetk˛e Wina Purintona. Silnik pracował na wolnych obrotach, wi˛ec Jimmy zatrzymał samochód, a Ben wysiadł, zajrzał do skrzyni ładunkowej i przekr˛ecił kluczyk tkwiacy ˛ w stacyjce. Kiedy wrócił do buicka, Jimmy spojrzał na niego pytajaco, ˛ lecz Ben potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ — Nie ma go tam; Ju˙z si˛e prawie ko´nczyło paliwo, wi˛ec musiał znikna´ ˛c kilka godzin temu. Jimmy z w´sciekło´scia˛ uderzył pi˛es´cia˛ w kolano. Kiedy jednak wjechali do miasteczka, powiedział z ulga: ˛ — Patrzcie, Crossen otwiera interes. Istotnie, Milt nakrywał przezroczysta˛ folia˛ stojak z gazetami, rozmawiajac ˛ z Lesterem Silviusem ubranym w z˙ ółty płaszcz przeciwdeszczowy. — Ale nie ma nikogo z pracowników — zauwa˙zył Ben. Milt dostrzegł ich i pomachał r˛eka; ˛ Ben odniósł wra˙zenie, i˙z jego twarz była poorana g˛es´ciejsza˛ ni˙z zwykle siecia˛ zmarszczek. Na drzwiach Domu Pogrzebowego Foremana w dalszym ciagu ˛ wisiała tabliczka z napisem „Zamkni˛ete”. Zamkni˛ety był tak˙ze sklep przemysłowy, podobnie jak apteka Spencera. Jimmy zatrzymał samochód na wysypanym z˙ wirem podje´zdzie przed budynkiem starej pralni; nad oknem widniał napis uło˙zony ze złotych liter: BARLOW I STRAKER, ATRAKCYJNE MEBLE. W drzwiach wisiała kartka z krótka˛ informacja˛ napisana˛ tym samym charakterem pisma, co list znaleziony w piwnicy Domu Marstenów: „Nieczynne do odwołania”. 347
— Po co tu si˛e zatrzymujemy? — zapytał Mark. ˙ — Zeby sprawdzi´c, czy przypadkiem nie schował si˛e tutaj — odparł Jimmy. — To tak oczywiste miejsce, z˙ e łatwo mo˙zna by je przeoczy´c. Poza tym wydaje mi si˛e, z˙ e celnicy czasem znacza˛ kreda˛ skrzynie, które ju˙z sa˛ po odprawie. Kulac ˛ si˛e w deszczu, przeszli na tył budynku, gdzie Jimmy owinał ˛ sobie r˛ek˛e płaszczem, wybił szyb˛e w drzwiach i otworzył je od s´rodka. Powietrze było ci˛ez˙ kie i st˛echłe, jakby pomieszczenie stało zamkni˛ete nie kilka dni, lecz kilkaset lat. Ben wetknał ˛ głow˛e do salonu sprzeda˙zy, lecz nie dostrzegł tam z˙ adnego miejsca nadajacego ˛ si˛e na kryjówk˛e. Niezbyt licznie porozstawiane przedmioty s´wiadczyły o tym, z˙ e Straker niespecjalnie dbał o zaopatrzenie sklepu. — Chod´z tutaj! — zawołał ochrypłym głosem Jimmy i Benowi serce podskoczyło do gardła. Jimmy i Mark stali przy podłu˙znej skrzyni, której wieko udało im si˛e ju˙z cz˛es´ciowo podwa˙zy´c za pomoca˛ lekarskiego młotka Cody’ego. Przez szpar˛e wida´c było fragment białej dłoni i ciemny r˛ekaw. Ben z furia˛ zaatakował skrzyni˛e gołymi r˛ekami, podczas gdy z drugiego ko´nca Jimmy mozolił si˛e ze swoim młotkiem. — Pokaleczysz si˛e! — ostrzegł go. — Uwa˙zaj, bo. . . Ale Ben nie słyszał. Odrywał desk˛e za deska,˛ nie zwracajac ˛ uwagi na drzazgi i gwo´zdzie. Dopadli go, dopadli tego ohydnego krwiopijc˛e! Przyło˙zy mu kołek do piersi i wbije, tak jak wbijał go ju˙z w pier´s Susan. Po oderwaniu jeszcze jednej, kruchej listwy spojrzał prosto w martwa,˛ sinoblada˛ twarz Mike’a Ryersona. Przez chwil˛e stali bez ruchu, a potem niemal jednocze´snie wypu´scili wstrzymane w płucach powietrze. — Co teraz zrobimy? — zapytał Jimmy. — Musimy szybko jecha´c do domu Marka — odparł Ben, nie kryjac ˛ rozczarowania. — Wiemy, gdzie go potem znale´zc´ , a na razie i tak nie mamy nawet jednego kołka. Przykryli skrzyni˛e połamanymi deskami. — Lepiej poka˙z mi swoje r˛ece — powiedział Jimmy. — Masz całe poharatane. — Pó´zniej. Chod´zmy ju˙z. Nikt nie powiedział tego na głos, ale wszyscy z ulga˛ znale´zli si˛e ponownie na s´wie˙zym powietrzu. Dotarli do domu Marka chyba szybciej, ni˙z którykolwiek z nich by sobie tego z˙ yczył. Obok forda Pinto, stanowiacego ˛ własno´sc´ Henry’ego Petrie, stał samochód ojca Callahana. Mark pobladł i odwrócił wzrok. — Nie mog˛e tam wej´sc´ — wymamrotał. — Przepraszam. Zaczekam w samochodzie. — Nie masz za co przeprasza´c, chłopcze. Jimmy zatrzymał wóz, wyłaczył ˛ silnik i wysiadł. Ben zawahał si˛e przez chwil˛e, a nast˛epnie poło˙zył Markowi dło´n na ramieniu. 348
— Wszystko w porzadku? ˛ — Jasne. Ale jego wyglad ˛ wcale tego nie potwierdzał. Dr˙zała mu broda, a w oczach miał zupełna˛ pustk˛e, lecz w chwili, gdy skierował ich spojrzenie na Bena, pustka wypełniła si˛e natychmiast bólem i łzami. — Przykryjcie ich, dobrze? Je˙zeli nie z˙ yja,˛ to koniecznie ich przykryjcie. — Oczywi´scie. — Chyba lepiej, z˙ e tak si˛e stało — wyszeptał Mark. — Mój tata. . . On byłby bardzo gro´znym wampirem. Kiedy´s mo˙ze nawet tak gro´znym, jak Barlow. Zawsze chciał by´c najlepszy. — Staraj si˛e o tym nie my´sle´c — poradził mu Ben, ale niemal od razu zawstydził si˛e tych wy´swiechtanych słów. Mark spojrzał na niego i u´smiechnał ˛ si˛e słabo. — Drewno le˙zy za domem — powiedział. — Pójdzie wam szybciej, je´sli skorzystacie z tokarki ojca. Stoi w piwnicy. — Dobrze — skinał ˛ głowa˛ Ben. — Trzymaj si˛e, Mark. Lecz chłopiec odwrócił ju˙z wzrok, ocierajac ˛ dłonia˛ s´ciekajace ˛ mu po policzkach łzy. Dwaj m˛ez˙ czy´zni weszli do domu.
35 — Ani s´ladu Callahana — powiedział Jimmy, kiedy przeszukali ju˙z dokładnie wszystkie pomieszczenia. — W takim razie musimy przyja´ ˛c, z˙ e wpadł w r˛ece Barlowa. Bena wiele kosztowało wypowiedzenie tego zdania. Spojrzał na złamany krzy˙z trzymany w dłoni; jeszcze wczoraj wisiał na szyi ksi˛edza. Był to jedyny s´lad s´wiadczacy ˛ o tym, z˙ e Callahan był we wn˛etrzu domu. Znale´zli krzy˙z przy ciałach rodziców Marka. Obydwoje nie z˙ yli, gdy˙z jaka´s monstrualna siła po prostu zgniotła im czaszki. Ben przypomniał sobie, do czego była zdolna pani Glick, i nagle poczuł strach. — Musimy ich przykry´c — odezwał si˛e do Jimmy’ego. — Obiecałem to Markowi.
36 U˙zyli do tego narzuty s´ciagni˛ ˛ etej z kanapy stojacej ˛ w jadalni. Ben usiłował zdystansowa´c si˛e do tego, co robia,˛ lecz okazało si˛e to niemo˙zliwe. Kiedy mieli ju˙z odej´sc´ , zauwa˙zył, z˙ e spod kolorowego materiału wystaje czyja´s dło´n (starannie wypiel˛egnowane paznokcie wskazywały na to, z˙ e nale˙zała do June Petrie) 349
i wepchnał ˛ ja˛ noga,˛ krzywiac ˛ si˛e z wysiłku, jakim musiał opłaci´c udana˛ prób˛e zapanowania nad swoim z˙ oładkiem. ˛ Kształty ciał rysujace ˛ si˛e pod przykryciem były zupełnie jednoznaczne, przypominajac ˛ mu zdj˛ecia z Wietnamu, przedstawiajace ˛ z˙ ołnierzy niosacych ˛ swych zabitych kolegów w czarnych korkach, absurdalnie podobnych do toreb na kije golfowe. Obładowani nar˛eczami starannie przyci˛etych szczap zeszli do piwnicy. Był to teren, nad którym niepodzielna˛ władz˛e sprawował Henry Petrie, nadajac ˛ mu wyra´zne pi˛etno swojej osobowo´sci. Trzy mocne z˙ arówki wisiały nad warsztatowa˛ cz˛es´cia˛ pomieszczenia, rzucajac ˛ silne s´wiatło na elektryczny hebel, mała˛ pił˛e tarczowa,˛ tokark˛e do drewna i wy˙zynark˛e. Na stole le˙zały elementy du˙zego domku dla ptaków, obok za´s sporzadzone ˛ bardzo starannie plany. Ojciec Marka wykonywał t˛e prac˛e fachowo, cho´c bez polotu, a teraz ju˙z nigdy nie miał jej doko´nczy´c. Podłoga była starannie zamieciona, a w powietrzu unosił si˛e przyjemny zapach trocin. — To nic nie da — powiedział nagle Jimmy i wypu´scił z ramion swój ładunek. Szczapy rozsypały si˛e z gło´snym stukotem po podłodze. — Mamy jeszcze stos drewna na podwórzu — dodał, a potem wybuchnał ˛ gło´snym, histerycznym s´miechem. — Jimmy. . . Nie pozwolił doj´sc´ Benowi do głosu. — Rozprawimy si˛e z wampirami za pomoca˛ sterty drewna z podwórka Henry’ego Petrie. A czemu nie mamy wykorzysta´c nóg od krzeseł albo kijów do baseballu? — Masz jaki´s lepszy pomysł? Jimmy spojrzał na niego i opanował si˛e z wyra´znym wysiłkiem. — Lepiej zajmijmy si˛e poszukiwaniem skarbów — powiedział. — Na pastwisku Griffena, czterdzie´sci kroków na wschód pod wielkim głazem. Bo˙ze, Ben, mo˙zemy przecie˙z wyjecha´c z miasta! Mo˙zemy, prawda? — Chcesz zrezygnowa´c? — Nie. Ale nie załatwimy tego dzisiaj. Minie wiele tygodni, zanim znajdziemy ich wszystkich, o ile w ogóle nam si˛e uda. Jak my´slisz, dasz rad˛e? Dasz rad˛e robi´c tysiac ˛ razy to, co zrobiłe´s Susan? B˛edziesz wyciagał ˛ ich z cuchnacych ˛ szaf i nor, z˙ eby wbi´c im w serce drewniany kołek, a oni b˛eda˛ wrzeszcze´c, wi´c si˛e i wyrywa´c ze wszystkich sił. Czy dasz rad˛e robi´c to na przykład przez miesiac ˛ i nie zwariowa´c? Ben spróbował si˛e nad tym zastanowi´c, lecz jego my´sli natrafiły na gładka,˛ szara˛ s´cian˛e. — Nie wiem — powiedział po prostu. — A co z chłopakiem? My´slisz, z˙ e o n da rad˛e? Jest bardziej ni˙z pewne, z˙ e trafi prosto do wariatkowa. Matt tymczasem umrze, mog˛e ci to zagwarantowa´c. Jak sadzisz, ˛ co zrobimy, kiedy gliny zainteresuja˛ si˛e tym, co tutaj si˛e dzieje? Co 350
im wtedy powiemy? „Przepraszam sier˙zancie, ale musz˛e dzi´s jeszcze zad´zga´c jednego wampira” To im powiemy, Ben? — Skad ˛ mam wiedzie´c, do diabła? Czy kto´s dał nam czas na to, z˙ eby´smy si˛e nad tym zastanowili? Obydwaj w tej samej chwili u´swiadomili sobie, z˙ e stoja˛ naprzeciw siebie i krzycza˛ co sił w płucach. — O, rety. . . — st˛eknał ˛ Jimmy. Ben opu´scił spojrzenie. — Przepraszam. — Nie, to moja wina. Obydwaj działamy pod ogromna˛ presja.˛ Barlow nazwałby to chyba ko´ncowa˛ rozgrywka.˛ Przeciagn ˛ ał ˛ dłonia˛ po swoich rudych włosach i rozejrzał si˛e dokoła bez specjalnego celu. W pewnej chwili jego oczy rozszerzyły si˛e, gdy spostrzegł na stole jaki´s przedmiot le˙zacy ˛ obok rozło˙zonego planu. Wział ˛ go do r˛eki; był to czarny, kopiowy ołówek. — Mo˙ze to b˛edzie najlepszy sposób. . . — mruknał ˛ z zastanowieniem. — O czym my´slisz? — Zosta´n tutaj, Ben, i zacznij przygotowywa´c kołki. Je´sli mamy to w ogóle zrobi´c, musimy zaja´ ˛c si˛e tym w jaki´s sensowny sposób. Ty b˛edziesz stanowił nasz dział produkcyjny, a ja z Markiem wezm˛e na siebie rozpoznanie terenu. Przeszukamy miasto, zaznaczajac ˛ ich kryjówki ołówkiem, jutro za´s zjawimy si˛e tam ponownie z kołkami. — A je´sli zauwa˙za˛ znaki i przeniosa˛ si˛e gdzie indziej? — Nie wydaje mi si˛e. Pani Glick nie sprawiała wra˙zenia osoby zbyt dobrze kojarzacej ˛ fakty. Podejrzewam, z˙ e oni funkcjonuja˛ bardziej dzi˛eki instynktowi ni˙z logicznemu my´sleniu. Po jakim´s czasie zapewne zmadrzej ˛ a˛ i zaczna˛ sobie wyszukiwa´c lepsze kryjówki, ale na razie nasze zadanie b˛edzie podobne do wybierania ryb z balii. — Dlaczego ja mam zosta´c? — Bo ja znam miasto, a ono zna mnie, podobnie jak znało mego ojca. Ci, którzy jeszcze z˙ yja,˛ pozamykali si˛e w domach. Je´sli ty zaczniesz dobija´c si˛e do drzwi, na pewno ci nie otworza,˛ lecz je´sli to b˛ed˛e ja, wi˛ekszo´sc´ zdob˛edzie si˛e na odwag˛e. Poza tym wiem, gdzie moga˛ by´c dobre kryjówki i dokad ˛ prowadza˛ boczne s´cie˙zki. Na tym polega moja przewaga. Wiesz, jak obsługiwa´c t˛e tokark˛e? — Tak — skinał ˛ głowa˛ Ben. Jimmy miał oczywi´scie racj˛e. Poczuł wyrzuty sumienia, w gruncie rzeczy bowiem ucieszył si˛e, z˙ e nie b˛edzie musiał zaglada´ ˛ c i m w twarze. — To dobrze. Bierz si˛e do roboty. Ju˙z min˛eło południe. Ben odwrócił si˛e, ale niemal od razu zatrzymał, tkni˛ety nagła˛ my´sla.˛ — Gdyby´s zaczekał pół godziny, dałbym ci od razu kilka kołków. — Hm. . . Wydaje mi si˛e. . . To znaczy, chyba jutro. . . — wymamrotał Jimmy, unikajac ˛ jego spojrzenia. 351
— W porzadku ˛ — odparł Ben. — W takim razie ruszajcie. Mo˙ze zajrzycie tu około trzeciej? Mogliby´smy wtedy sprawdzi´c szkoł˛e. — Dobra. Jimmy ruszył ku schodom, lecz nie wiedzac ˛ czemu odwrócił si˛e jeszcze i obrzucił spojrzeniem Bena, stół, narz˛edzia i wiszace ˛ w równych odst˛epach z˙ arówki. Co´s. . . Znikn˛eło, nim na dobre si˛e pojawiło. Ben stanał ˛ przy tokarce i uniósł wzrok. — Co´s jeszcze? — Tak. Miałem to ju˙z na ko´ncu j˛ezyka, ale mi uciekło. Ben uniósł brwi. — Kiedy popatrzyłem na ciebie, jakby jaka´s klapka otworzyła mi si˛e w mózgu, ale teraz nie mog˛e sobie przypomnie´c. — Jaka´s wa˙zna sprawa? — Nie wiem. Zaszurał niepewnie nogami. Ten widok. . . Ben nachylony nad tokarka,˛ o´swietlony mocnym blaskiem. . . Nic z tego. Z ka˙zda˛ chwila˛ przelotne wra˙zenie stawało si˛e coraz bardziej odległe. Wspiawszy ˛ si˛e na schody obejrzał si˛e raz jeszcze. Jakby ju˙z to gdzie´s widział, ale gdzie? Wyszedł przez tylne drzwi i skierował si˛e do samochodu. Deszcz zamienił si˛e w m˙zawk˛e.
37 Widok samochodu Roya McDougalla stojacego ˛ w s´rodku tygodnia przed wejs´ciem do przyczepy kazał Jimmy’emu spodziewa´c si˛e najgorszego. ´ Sciskaj ac ˛ w dłoni swa˛ czarna˛ torb˛e, wysiadł wraz z Markiem z samochodu. Przekonawszy si˛e, z˙ e dzwonek nie działa, zastukał do drzwi. Stukanie, a potem walenie nie wywołało z˙ adnej reakcji ani w przyczepie McDougallów, ani w sa˛ siedniej, odległej o nie wi˛ecej ni˙z dwadzie´scia jardów. Przed tamta˛ równie˙z stał samochód. Jimmy nacisnał ˛ klamk˛e, lecz drzwi były zamkni˛ete. — Na tylnym siedzeniu le˙zy mój młotek — powiedział do Marka. Chłopiec przyniósł go i Jimmy wybił matowa˛ szybk˛e, a nast˛epnie si˛egnał ˛ do s´rodka i otworzył zatrzask. Wewn˛etrzne drzwi stały otworem. Weszli do s´rodka. Natychmiast poczuli znajomy, ohydny zapach zgnilizny i s´mierci. Był nie tak silny, jak w piwnicy Domu Marstenów, ale równie odra˙zajacy. ˛ Wilgotny, zatruty odór. Jimmy przypomniał sobie, jak w dzieci´nstwie podczas ferii wiosennych je´zdził wraz z kolegami na rowerach po okolicy, zbierajac ˛ odsłoni˛ete przez topniejacy ˛ s´nieg butelki po piwie i ró˙znych napojach. W jednej z nich (po oran˙zadzie) znajdowała si˛e na pół zgniła, polna mysz, która weszła do s´rodka zwabiona słodkim smakiem resztek napoju i została tam ju˙z na zawsze, nie mogac ˛ wydosta´c 352
si˛e na zewnatrz. ˛ W chwili, gdy zaleciał go bijacy ˛ z butelki smród, natychmiast zzieleniał na twarzy i zwymiotował. Unoszaca ˛ si˛e w przyczepie wo´n była bardzo podobna — mdła, słodko-kwa´sna, zaple´sniała. Poczuł, z˙ e jego z˙ oładek ˛ usiłuje fikna´ ˛c koziołka. — Sa˛ gdzie´s tutaj — odezwał si˛e Mark. Rozpocz˛eli metodyczne poszukiwania: kuchnia, salon, dwie male´nkie sypialnie. Wydawało im si˛e, z˙ e w szafie w jednej z nich znale´zli to, czego szukali, lecz okazało si˛e, z˙ e to tylko sterta starych ubra´n. — Nie ma tu piwnicy? — zapytał Mark. — Nie, ale jest sporo miejsca pod podłoga.˛ Obeszli przyczep˛e z zewnatrz, ˛ natrafiajac ˛ po chwili na małe, metalowe drzwiczki umocowane w niezbyt solidnie wykonanej podmurówce. Były zamkni˛ete na stara˛ kłódk˛e. Jimmy rozwalił ja˛ kilkoma uderzeniami młotka, a kiedy otworzyli drzwiczki, smród buchnał ˛ ze zdwojona˛ siła.˛ — Sa˛ tam — powiedział Mark. Zerknawszy ˛ do s´rodka Jimmy ujrzał trzy pary stóp; jedna była w ci˛ez˙ kich, roboczych butach, druga w kapciach zrobionych na drutach, trzecia za´s, male´nka, była bosa. Oto sympatyczna scenka rodzinna, przemkn˛eła mu szalona my´sl. Nagle odniósł wra˙zenie, i˙z znalazł si˛e w jakim´s obcym, fantastycznym s´wiecie. Najgorzej b˛edzie z dzieckiem. Czy znajda˛ w sobie do´sc´ sił, z˙ eby zrobi´c t o małemu dziecku? Postawił ołówkiem znak na metalowych drzwiczkach i powiesił na miejscu rozbita˛ kłódk˛e. — Idziemy do sasiadów ˛ – powiedział. — Niech pan zaczeka — poprosił Mark. — Wyciagniemy ˛ jedno z nich na zewnatrz. ˛ — Po co? — Mo˙ze zabije ich dzienne s´wiatło i nie b˛edziemy musieli robi´c tego za pomoca˛ kołków. Jimmy poczuł nagły przypływ nadziei. — Dobrze, spróbujmy. Kogo chcesz? — Nie dziecko — odparł szybko Mark. — M˛ez˙ czyzn˛e. Niech pan złapie za jedna˛ nog˛e. — W porzadku ˛ — wychrypiał Jimmy. Gardło miał zupełnie suche, a kiedy spróbował przełkna´ ˛c s´lin˛e, okazało si˛e, z˙ e nie ma jej w ustach ani odrobiny. Mark poło˙zył si˛e na brzuchu, chwycił za but Roya McDougalla i pociagn ˛ ał ˛ z całej siły. Jimmy wczołgał si˛e za nim, walczac ˛ z ogarniajac ˛ a˛ go klaustrofobia,˛ złapał za drugi i wspólnie wyciagn˛ ˛ eli Roya na rzednac ˛ a˛ coraz bardziej m˙zawk˛e. ˙ Zaden z nich nie spodziewał si˛e tego, co nastapiło ˛ w chwil˛e potem. Natychmiast, gdy tylko dzienne s´wiatło padło na jego ciało, McDougall zaczał ˛ wi´c si˛e
353
i przewraca´c z boku na bok, niczym człowiek, którego kto´s usiłuje wyrwa´c z gł˛ebokiego snu. Ciekły po nim stru˙zki parujacego ˛ gwałtownie potu, skóra za´s wyra´znie zwiotczała i nabrała z˙ ółtej barwy. Przewracajac ˛ oczami za na wpół przymkni˛etymi powiekami kopał mokre li´scie, a jego górna warga odchyliła si˛e ku górze, odsłaniajac ˛ długie, ostre kły. Zaciskajace ˛ si˛e kurczowo dłonie zataczały bezradnie szerokie kr˛egi; kiedy jedna z nich otarła si˛e o koszul˛e Marka, ten odskoczył raptownie z okrzykiem obrzydzenia. Po pewnym czasie Roy przewrócił si˛e na brzuch i zaczał ˛ powoli pełzna´ ˛c z powrotem do kryjówki, z˙ łobiac ˛ gł˛eboka˛ bruzd˛e w mi˛ekkim podło˙zu. Raptowne pocenie, które rozpocz˛eło si˛e w chwili, gdy znalazł si˛e na s´wietle dziennym, ustało natychmiast, gdy tylko ponownie skrył si˛e w cieniu. Kiedy wreszcie dotarł na swoje miejsce, przewrócił si˛e z powrotem na wznak i znieruchomiał. — Niech pan zamknie drzwiczki — poprosił Mark zduszonym głosem. — Błagam, niech je pan zamknie. Jimmy zrobił to, mocujac ˛ zerwana˛ kłódk˛e najlepiej, jak potrafił. Widok Roya McDougalla, wijacego ˛ si˛e w mokrych, butwiejacych ˛ li´sciach niczym oszołomiony wa˙ ˛z, wrył mu si˛e gł˛eboko w pami˛ec´ . Watpił, ˛ czy uda mu si˛e kiedykolwiek pozby´c tego wspomnienia, nawet gdyby z˙ ył sto lat.
38 Przez dłu˙zsza˛ chwil˛e stali w słabnacym ˛ deszczu, spogladaj ˛ ac ˛ sobie bez słowa prosto w oczy. — Idziemy do sasiadów? ˛ — przerwał wreszcie milczenie Mark. — Tak. Z pewno´scia˛ McDougallowie zaatakowali ich jako pierwszych. Tym razem poczuli znajomy zapach ju˙z przed drzwiami przyczepy. Na tabliczce koło dzwonka widniało nazwisko Evans. Jimmy skinał ˛ głowa; ˛ David Evans. Pracował jako mechanik samochodowy w Gates Falls. Był przed kilku laty jego pacjentem. Dzwonek działał, lecz nikt nie reagował. Znale´zli pania˛ Evans w łó˙zku, a dwoje dzieci, ubranych w identyczne pi˙zamy ze scenami z „Kubusia Puchatka”, w stojacym ˛ przy s´cianie kojcu. Odszukanie Dave’a Evansa zaj˛eło im nieco wi˛ecej czasu. Ukrył si˛e w nie wyko´nczonej nadbudówce nad gara˙zem. Jimmy narysował przekre´slone kółko na drzwiach przyczepy i gara˙zu. — Na razie dobrze nam idzie — zauwa˙zył. — Mamy stuprocentowa˛ skuteczno´sc´ . — Mógłby pan zaczeka´c minutk˛e? — poprosił nie´smiało Mark. — Chciałbym umy´c r˛ece. — Oczywi´scie. Mnie te˙z to si˛e przyda. Evansowie chyba nie b˛eda˛ mieli nic przeciwko temu, je´sli skorzystamy z ich łazienki. 354
Weszli ponownie do s´rodka. Jimmy usiadł w jednym z foteli w salonie i zamknał ˛ oczy; wkrótce potem usłyszał, jak Mark odkr˛eca wod˛e w łazience. Obraz, który ukazał mu si˛e pod opuszczonymi powiekami, przedstawiał stół w domu pogrzebowym, nakryte prze´scieradłem ciało Marjorie Glick, jej dło´n, wysuwajac ˛ a˛ si˛e niespodziewanie spod przykrycia. . . Otworzył oczy. Ta przyczepa była w znacznie lepszym stanie, ni˙z poprzednia, o wiele bardziej zadbana. Nigdy nie miał okazji pozna´c pani Evans, lecz wygladało ˛ na to, z˙ e bardzo chlubiła si˛e swoim domem. W małym pomieszczeniu, łacz ˛ acym ˛ si˛e z salonem, które zapewne w oryginalnych planach przyczepy nosiło nazw˛e „komórki na bielizn˛e”, były zgromadzone zabawki martwych dzieci. Biedne dzieciaki; miał nadziej˛e, z˙ e lubiły si˛e bawi´c, kiedy jeszcze mogły korzysta´c z dobrodziejstw słonecznego s´wiatła. Znajdował si˛e tam mi˛edzy innymi trójkołowy rowerek, kilka wielkich, plastikowych ci˛ez˙ arówek, model stacji benzynowej, wspaniała koparka na kołach (na pewno bez przerwy toczyły si˛e o nia˛ zawzi˛ete kłótnie) oraz miniaturowy stół bilardowy. Przeniósł ju˙z spojrzenie gdzie indziej, gdy nagle doznał pora˙zajacego ˛ ol´snienia. Niebieska kreda. Trzy z˙ arówki umieszczone w równych odst˛epach. M˛ez˙ czy´zni przesuwajacy ˛ si˛e dookoła stołów, wcierajacy ˛ w ko´ncówki kijów kred˛e, otrzepujacy ˛ ja˛ z palców. . . — Mark! — ryknał, ˛ prostujac ˛ si˛e raptownie w fotelu. — Mark! Chłopiec przybiegł, z˙ eby dowiedzie´c si˛e, o co chodzi, nie zda˙ ˛zywszy nawet zało˙zy´c z powrotem koszuli.
39 Wpół do trzeciej odwiedził Matta jego dawny ucze´n (matura w 1964 roku, piatka ˛ z literatury, trója˛ z wypracowa´n). Natychmiast zwrócił uwag˛e na stosy ksia˙ ˛zek dobranych pod do´sc´ szczególnym katem ˛ i zapytał, czy Matt b˛edzie si˛e doktoryzował z okultyzmu. Nazywał si˛e Herbert albo Harold. Kiedy Herbert-albo-Harold wszedł do pokoju, Matt czytał ksia˙ ˛zk˛e zatytułowana˛ Tajemnicze znikni˛ecia, lecz powitał z rado´scia˛ pretekst, który pozwolił mu przerwa´c lektur˛e. Cały czas pod´swiadomie czekał na telefon, cho´c zdawał sobie doskonale spraw˛e, i˙z Ben i Mark b˛eda˛ mogli wej´sc´ na teren szkoły przy Brock Street najwcze´sniej kilka minut po trzeciej. Z˙zerał go niepokój o ojca Callahana, a w dodatku dzie´n zdawał si˛e upływa´c z zastraszajac ˛ a˛ szybko´scia,˛ wbrew powszechnemu przekonaniu, z˙ e w szpitalu czas mija wolniej, ni˙z gdziekolwiek indziej. Po raz pierwszy w z˙ yciu czuł si˛e jak naprawd˛e stary człowiek. 355
Zaczał ˛ opowiada´c Herbertowi-albo-Haroldowi histori˛e miasteczka Momson w stanie Vermont, która˛ wła´snie czytał. Wydała mu si˛e szczególnie interesujaca, ˛ bo je´sli była prawdziwa, mogła stanowi´c zapowied´z tego, co miało si˛e wydarzy´c w Salem. — W Momson znikn˛eli wszyscy mieszka´ncy — poinformował swego byłego ucznia, który słuchał go uprzejmie, lecz z niezbyt starannie maskowanym znudzeniem. — To takie małe miasteczko w północnym Vermont, do którego mo˙zna dojecha´c mi˛edzy stanowa˛ droga˛ numer 2 albo stanowa˛ 19. Według spisu z 1920 roku, liczyło sobie trzystu dwunastu mieszka´nców. W sierpniu 1923 roku pewna kobieta z Nowego Jorku zacz˛eła si˛e powa˙znie niepokoi´c, poniewa˙z ju˙z od ponad dwóch miesi˛ecy nie otrzymała od swojej siostry mieszkajacej ˛ w Momson z˙ adnej wiadomo´sci. Pojechała do niej z m˛ez˙ em i przepadła bez s´ladu. Dopiero to nadało tej sprawie znaczny rozgłos, cho´c nie mam z˙ adnych watpliwo´ ˛ sci, i˙z tubylcy wiedzieli o wszystkim znacznie wcze´sniej. Tak wi˛ec siostra i jej ma˙ ˛z znikn˛eli bez s´ladu, podobnie jak wszyscy mieszka´ncy miasteczka. Domy i zabudowania gospodarcze stały nienaruszone, a na jednym ze stołów stał s´wie˙zo podany obiad. To niezwykłe zdarzenie wywołało wówczas spora˛ sensacj˛e. Nie wydaje mi si˛e, z˙ ebym miał ochot˛e zatrzyma´c si˛e tam wtedy na noc. . . Autor ksia˙ ˛zki twierdzi, i˙z mieszka´ncy pobliskich osad opowiadali jakie´s dziwne historie o duchach, goblinach i temu podobnych. Na niektórych drzwiach znaleziono magiczne znaki i krzy˙ze, widoczne pono´c do dzisiejszego dnia. Zobacz, na tym zdj˛eciu jest „centrum” Momson — bar, sklep i stacja benzynowa. Jak sadzisz, ˛ co mogło tam si˛e wydarzy´c? Herbert-albo-Harold posłusznie spojrzał na fotografi˛e. Zwykła, mała osada, dosłownie kilka domów na krzy˙z. Niektóre miały pozapadane dachy, prawdopodobnie od ci˛ez˙ aru s´niegu. Mogła le˙ze´c w dowolnej cz˛es´ci kraju. Przeje˙zd˙zajac ˛ przez nia˛ po ósmej wieczorem, trudno było si˛e domy´sle´c, z˙ e ktokolwiek tam mieszka, bo o tej porze zwijali ju˙z wszystkie chodniki. Staruszek najwyra´zniej troch˛e zdziwaczał z wiekiem. Herbertowi-albo-Haroldowi przyszła na my´sl jego ciotka, która pod koniec z˙ ycia doszła do wniosku, z˙ e córka zamordowała jej ukochana˛ papug˛e i przemycała teraz zmielone mi˛eso ptaka w kotletach i hamburgerach. Starym ludziom przychodza˛ do głowy ró˙zne dziwne pomysły. — To bardzo interesujace ˛ — powiedział, odrywajac ˛ wzrok od ksia˙ ˛zki. — Czy jednak nie uwa˙za pan. . . Panie Burke? Panie Burke, czy co´s si˛e stało? Siostro! Siostro! Spojrzenie Matta znieruchomiało, utkwione w jakim´s punkcie na s´cianie. Jedna˛ dłonia˛ chwycił kurczowo kraw˛ed´z kołdry, podczas gdy druga˛ przycisnał ˛ mocno do piersi. Miał niesamowicie blada˛ twarz, a na s´rodku czoła wida´c było delikatne pulsowanie. Za wcze´snie, pomy´slał. Za wcze´snie. . . Ból uderzał coraz silniejszymi falami, wpychajac ˛ go w ciemna˛ otchła´n. Za356
wsze najłatwiej potkna´ ˛c si˛e na ostatnim stopniu, przemkn˛eła mu niewyra´zna my´sl, a potem runał ˛ w bezdenna˛ przepa´sc´ . Herbert-albo-Harold zerwał si˛e z krzesła i wybiegł z pokoju, przewracajac ˛ stos ksia˙ ˛zek. Korytarzem nadchodziła ju˙z szybkim krokiem piel˛egniarka. — Co´s si˛e stało panu Burke — poinformował ja˛ Herbert-albo-Harold, s´ciskajac ˛ w dłoni ksia˙ ˛zk˛e ze wskazujacym ˛ palcem na stronie ze zdj˛eciem Momson w stanie Vermont. Piel˛egniarka skin˛eła krótko głowa˛ i weszła do pokoju. Matt le˙zał z głowa˛ zwieszajac ˛ a˛ si˛e z łó˙zka i zamkni˛etymi powiekami. — Czy on. . . ? — zapytał nie´smiało Herbert-albo-Harold. Było to wszystko, co miał w tej chwili do powiedzenia. — Chyba tak — odparła piel˛egniarka, wciskajac ˛ jednocze´snie przycisk wzywajacy ˛ zespół reanimacyjny. — Musi pan wyj´sc´ . Teraz, kiedy ju˙z wszystko było wiadome, odzyskała spokój i nawet zacz˛eła z˙ ałowa´c dopiero co zacz˛etego obiadu.
40 — Przecie˙z w Salem nie ma sali bilardowej — powiedział Mark. — Najbli˙zsza jest w Gates Falls. My´sli pan, z˙ e on przeniósłby si˛e tak daleko? — Na pewno nie — odparł Jimmy. — Ale sporo ludzi ma stoły bilardowe w swoich domach. — Tak, to prawda. — Jest co´s jeszcze — dodał Jimmy. — Ju˙z prawie to mam. Oparł si˛e ponownie, zamknał ˛ oczy i zasłonił twarz dło´nmi. To „co´s” kojarzyło mu si˛e z plastikiem. Dlaczego? Plastikowe zabawki, plastikowe naczynia turystyczne, plastikowe plandeki, którymi nakrywa si˛e zima˛ łódki. . . Nagle pod zaci´sni˛etymi powiekami pojawił si˛e ostry i wyra´zny obraz stołu bilardowego nakrytego wielka,˛ plastikowa˛ płachta.˛ Była tak˙ze s´cie˙zka d´zwi˛ekowa, a na niej głos: „Chyba powinnam go sprzeda´c, zanim zaszkodzi mu wilgo´c. Ed Craig mówi, z˙ e płótno mo˙ze zacza´ ˛c ple´snie´c, ale przecie˙z ten stół nale˙zał do Ralpha, wi˛ec. . . ” Jimmy otworzył oczy. — Wiem, gdzie jest — oznajmił. — Wiem, gdzie jest Barlow. W piwnicy pensjonatu Evy Miller. Mówiac ˛ to czuł niezachwiana,˛ spokojna˛ pewno´sc´ . Markowi momentalnie zas´wieciły si˛e oczy. — Wi˛ec chod´zmy po niego! — Zaczekaj.
357
Podszedł do telefonu, odszukał w ksia˙ ˛zce numer pensjonatu Evy i wykr˛ecił go po´spiesznie. Czekał długo, słyszac ˛ miarowy sygnał. Jedena´scie. . . Dwana´scie. . . Odło˙zył słuchawk˛e, czujac, ˛ jak ogarnia go niepokój. U Evy mieszkało co najmniej dziesi˛ec´ osób, w´sród nich kilku starszych m˛ez˙ czyzn na emeryturze. Zawsze kto´s kr˛ecił si˛e po domu. Zawsze, a˙z do tej pory. Spojrzał na zegarek: pi˛etna´scie po trzeciej. Czas uciekał w zastraszajacym ˛ tempie. Podjał ˛ decyzj˛e. — Chod´zmy. — A co z Benem? — Nie mo˙zemy go zawiadomi´c, bo w twoim domu nie działa telefon. Je˙zeli pojedziemy prosto do Evy, to zostanie nam jeszcze sporo czasu, nawet gdyby okazało si˛e, z˙ e nie mam racji. Je´sli jednak znajdziemy tam Barlowa, to wrócimy po Bena i razem załatwimy tego drania. — Zaraz, tylko zało˙ze˛ koszul˛e! — zawołał Mark i pobiegł do łazienki.
41 Oblepiony mokrymi li´sc´ mi citroen Bena stał nadal na parkingu przy pensjonacie. Deszcz przestał pada´c, ale za to zerwał si˛e do´sc´ silny wiatr. Szyld z napisem PENSJONAT „U EVY” kołysał si˛e i skrzypiała o´swietlony szarym, popołudniowym blaskiem skrytego za g˛estymi chmurami sło´nca. Dom zdawał si˛e czeka´c na co´s w złowró˙zbnym milczeniu; Jimmy’emu natychmiast skojarzył si˛e z Domem Marstenów. Ciekawe, czy tutaj te˙z kto´s popełnił samobójstwo, pomy´slał. Eva na pewno mogłaby co´s na ten temat powiedzie´c, lecz nale˙zało watpi´ ˛ c, czy teraz ktokolwiek miałby odwag˛e ja˛ zapyta´c. . . — Wspaniały pomysł — powiedział niespodziewanie na głos. — Wybra´c sobie na rezydencj˛e jedyny w mie´scie pensjonat, a nast˛epnie otoczy´c si˛e swymi dzie´cmi. — Jest pan pewien, z˙ e nie powinni´smy pojecha´c po Bena? — Pó´zniej. Chod´zmy. Wysiedli z samochodu i ruszyli w kierunku werandy. Wiatr szarpał za ich ubrania i targał włosy. Wszystkie cienie wydawały si˛e nienaturalnie wyciagni˛ ˛ ete, dom za´s sprawiał wra˙zenie, jakby nachylał si˛e nad dwiema osamotnionymi sylwetkami. — Czujesz? — zapytał Jimmy. — Tak. Bardziej, ni˙z gdziekolwiek do tej pory. — Masz odwag˛e tam wej´sc´ ? — Tak — odpowiedział krótko Mark. — A pan? — Wierz˛e, z˙ e tak.
358
Wspi˛eli si˛e po drewnianych schodkach i Jimmy nacisnał ˛ klamk˛e; drzwi były otwarte. Kiedy znale´zli si˛e w zawsze nienagannie czystej kuchni, smród uderzył ich nozdrza z potworna˛ siła,˛ jakby stan˛eli nad hałda˛ gnijacych ˛ s´mieci. Jimmy doskonale pami˛etał swoja˛ rozmow˛e z Eva. Miała miejsce przed czterema laty, wkrótce po tym, kiedy rozpoczał ˛ własna˛ praktyk˛e. Eva przyszła wtedy na okresowe badanie. Przez wiele lat była pacjentka˛ jego ojca, a kiedy on zastapił ˛ go w tym samym gabinecie w Cumberland, zgłosiła si˛e do niego bez zastanowienia. Rozmawiali o Ralphie’m, nie˙zyjacym ˛ wówczas od dwunastu lat, i Eva wyznała mu, z˙ e duch zmarłego m˛ez˙ a wcia˙ ˛z jeszcze odwiedza jej dom; co jaki´s czas zdarzało si˛e jej znajdowa´c na strychu lub w wielokrotnie przegladanych ˛ szufladach biurka stare, zapodziane gdzie´s dawno temu przedmioty. Poza tym, w piwnicy był jeszcze ten stół bilardowy. Powiedziała, z˙ e chyba jednak powinna si˛e go pozby´c, bo zajmował mas˛e miejsca, które mogłaby wykorzysta´c na co´s innego, ale poniewa˙z nale˙zał do Ralpha, wcia˙ ˛z jako´s nie mogła si˛e zdoby´c na to, z˙ eby da´c ogłoszenie w gazecie lub lokalnym programie radiowym. W chwili, gdy otworzyli drzwi do piwnicy, z zaczynajacej ˛ si˛e tu˙z za nimi ciemno´sci buchnał ˛ skondensowany, niemal g˛esty odór. Jimmy si˛egnał ˛ r˛eka˛ do włacznika ˛ s´wiatła; nie działał. Barlow ju˙z si˛e o to zatroszczył. — Rozejrzyj si˛e, czy nie znajdziesz jakiej´s latarki albo s´wiecy — polecił Markowi. Chłopiec zaczał ˛ myszkowa´c po kuchni, zagladaj ˛ ac ˛ po kolei do wszystkich szuflad. Zauwa˙zył, z˙ e z wiszacej ˛ nad zlewozmywakiem suszarki znikn˛eły wszystkie no˙ze, lecz nie zwrócił na to wi˛ekszej uwagi. Jego serce uderzało w powolnym, bolesnym rytmie; zdawał sobie doskonale spraw˛e z tego, i˙z dawno ju˙z przekroczył awaryjny próg wytrzymało´sci. Nie my´slał ju˙z, a tylko reagował. Bez przerwy wydawało mu si˛e, z˙ e dostrzega katem ˛ oka jaki´s ruch, lecz kiedy odwracał si˛e w tamta˛ stron˛e, okazywało si˛e, z˙ e to tylko złudzenie. Wojenny weteran z łatwo´scia˛ rozpoznałby objawy tego, co na froncie okre´sla si˛e jako „zm˛eczenie bitewne”. Nie znalazłszy niczego w kuchni wyszedł do hallu i zaczał ˛ przeglada´ ˛ c stojac ˛ a˛ tam szafk˛e. W trzeciej szufladzie natrafił na długa,˛ czterobateryjna˛ latark˛e. — Ju˙z mam, prosz. . . — zawołał, wracajac ˛ do kuchni. Przerwał mu dono´sny łoskot, a potem odgłos głuchego uderzenia. Drzwi do piwnicy stały otworem. A z dołu dobiegał przera´zliwy krzyk.
42 Kiedy Mark wyszedł wreszcie z piwnicy, dochodziło ju˙z dwadzie´scia po czwartej. Patrzył przed siebie pustym, t˛epym wzrokiem, a cała˛ koszul˛e miał wymazana˛ krwia.˛ 359
Potem zaczał ˛ krzycze´c. Głos wydobywał si˛e gdzie´s z gł˛ebi brzucha, przeciskał przez ciasna˛ szczelin˛e gardła i wylatywał z szeroko otwartych ust. Krzyczał tak długo, a˙z poczuł, z˙ e czarna mgła zaczyna powoli ust˛epowa´c z jego mózgu, a w napi˛etych strunach głosowych pojawił si˛e ostry, przenikliwy ból. Mimo z˙ e dał w ten sposób upust szarpiacemu ˛ go przera˙zeniu, rozpaczy, w´sciekło´sci i rozczarowaniu, to jednak w s´lad za nim z pogra˙ ˛zonej w ciemno´sci piwnicy wydostała si˛e s´wiadomo´sc´ ogromnej odpowiedzialno´sci, a tak˙ze wiedza o tym, z˙ e gdzie´s tam, w dole, w dalszym ciagu ˛ czai si˛e Barlow. Poza tym zbli˙zał si˛e zmierzch. Znalazłszy si˛e na werandzie wciagał ˛ przez chwil˛e łapczywie ogromne hausty chłodnego powietrza. Wiedział, z˙ e musi jak najpr˛edzej dotrze´c do Bena, lecz jednocze´snie jego mi˛es´nie trwały w ołowianym letargu. Jaki to miało sens? Barlow i tak zwyci˛ez˙ y. Musieli chyba oszale´c, z˙ eby mu si˛e przeciwstawi´c. A teraz Jimmy zapłacił za to najwy˙zsza˛ cen˛e, tak samo jak Susan i ojciec Callahan. Jednak po pewnym czasie odzyskał zdolno´sc´ ruchu. Nie. Nie, nie, nie! Na uginajacych ˛ si˛e nogach zszedł powoli z werandy i wsiadł do buicka Jimmy’ego. Kluczyki tkwiły w stacyjce. Jed´z po Bena. Spróbuj jeszcze raz. Nie si˛egał nogami pedałów, ale mimo to przesunał ˛ siedzenie maksymalnie do przodu i przekr˛ecił kluczyk. Silnik ryknał ˛ dono´snie. Przesunał ˛ d´zwigni˛e zmiany biegów, nacisnał ˛ gaz i samochód skoczył raptownie do przodu. Przera˙zony, wdepnał ˛ natychmiast z całej siły hamulec; wielki buick znieruchomiał z piskiem opon, a on rabn ˛ ał ˛ głowa˛ w kierownic˛e. Rozległo si˛e s´widrujace ˛ w uszach trabienie. ˛ Nie potrafi˛e go prowadzi´c! Nagle jakby usłyszał spokojny, opanowany głos swego ojca: Musisz bardzo uwa˙za´c, kiedy b˛edziesz uczył si˛e je´zdzi´c, synu. Samochody stanowia˛ jedyny s´rodek komunikacji, którego wła´sciwie nie dotycza˛ prawa federalne, w zwiazku ˛ z czym wszyscy kierowcy sa˛ amatorami, a niektórzy z nich maja˛ skłonno´sci samobójcze. Dlatego musisz zachowa´c nadzwyczajna˛ ostro˙zno´sc´ . Naciskaj na pedał gazu tak, jakby le˙zało pod nim nadtłuczone jajko. Prowadzac ˛ samochód z automatyczna˛ skrzynia˛ biegów, taki jak nasz, w ogóle nie o˙zywaj lewej stopy. Potrzebna ci jest tylko prawa; przede wszystkim pami˛etaj o hamulcu, a dopiero potem o gazie. Mark zdjał ˛ nog˛e z hamulca i samochód ruszył wolno przed siebie. Kiedy przednie koła uderzyły w kraw˛ez˙ nik, ponownie zahamował. Przednia szyba pokryła si˛e wilgotna˛ mgiełka; ˛ przetarł ja˛ dłonia,˛ zamazujac ˛ sobie dokładnie pole widzenia. — Cholera — mruknał. ˛ Ruszył jeszcze raz, wykonał szeroki, niepewny skr˛et, zawadzajac ˛ po drodze o chodnik po drugiej stronie ulicy i pojechał w kierunku swego domu. Musiał cały czas wyciaga´ ˛ c szyj˛e, z˙ eby zobaczy´c cokolwiek nad kierownica.˛ Si˛egnawszy ˛ po 360
omacku prawa˛ dłonia˛ właczył ˛ radio, nastawiajac ˛ je na pełen regulator. Po policzkach jedna za druga˛ s´ciekały mu łzy.
43 Ben szedł Jointer Avenue w kierunku centrum miasteczka, gdy zza zakr˛etu wyłonił si˛e brazowy ˛ buick Jimmy’ego, poruszajacy ˛ si˛e z˙ abimi skokami i jadacy ˛ zygzakiem od kraw˛ez˙ nika do kraw˛ez˙ nika. Kiedy zaczał ˛ macha´c obiema r˛ekami, samochód zwolnił, wjechał prawym przednim kołem na chodnik i raptownie stanał. ˛ Pracujac ˛ nad ostrzeniem kołków, stracił zupełnie poczucie czasu; gdy wreszcie spojrzał na zegarek, przekonał si˛e ze zdumieniem, i˙z jest ju˙z prawie dziesi˛ec´ po czwartej. Wyłaczywszy ˛ tokark˛e wetknał ˛ kilka kołków za pasek i poszedł na gór˛e do telefonu, ale w chwili, gdy do niego dotarł; przypomniał sobie, z˙ e jest nieczynny. Czujac, ˛ jak ogarnia go coraz wi˛ekszy niepokój, wybiegł na zewnatrz ˛ i zajrzał do obu samochodów, Callahana i Petrie’ego; w z˙ adnym nie było kluczyków. Mógłby wła´sciwie przeszuka´c kieszenie ojca Marka, lecz jako´s nie potrafił si˛e na to zdoby´c. Zamiast tego ruszył szybkim krokiem w kierunku centrum miasteczka, rozgladaj ˛ ac ˛ si˛e za brazowym ˛ buickiem Jimmy’ego. Miał zamiar skr˛eci´c do szkoły przy Brock Street, gdy zza zakr˛etu wyłonił si˛e znajomy samochód. Ben podbiegł do wozu od strony kierowcy i otworzył drzwiczki. W wozie siedział Mark. . . sam. Wpatrywał si˛e t˛epo w Bena i poruszał lekko ustami, lecz nie wydobywał si˛e z nich z˙ aden głos. — Co si˛e stało? Gdzie Jimmy? — Nie z˙ yje — wykrztusił wreszcie chłopiec. — Barlow znowu nas przechytrzył. Schował si˛e w piwnicy w pensjonacie pani Miller. Jimmy te˙z tam jest. Zszedłem, z˙ eby mu pomóc, a potem sam nie mogłem wydosta´c si˛e na zewnatrz. ˛ W ko´ncu wypełzłem po desce, która˛ oparłem o próg, ale przez chwil˛e my´slałem, z˙ e b˛ed˛e musiał tam zosta´c a˙z. . . a˙z do zachodu sło´nca. — Dlaczego miałby´s tam zosta´c? O czym ty mówisz? — Jimmy domy´slił si˛e, skad ˛ ta niebieska kreda. Byli´smy wtedy w jednym z domów na Zakr˛ecie. Niebieska kreda. Stoły bilardowe. W piwnicy pani Miller stoi taki stół, który kiedy´s nale˙zał do jej m˛ez˙ a. Jimmy zadzwonił do niej, ale nikt nie odbierał, wi˛ec tam pojechali´smy. Uniósł ju˙z zupełnie sucha˛ twarz i spojrzał na Bena. — Kazał mi poszuka´c latarki, bo nie było s´wiatła, tak jak w Domu Marstenów. Zauwa˙zyłem, z˙ e na suszarce nad zlewozmywakiem nie ma ani jednego no˙za, ale niczego si˛e nie domy´sliłem. Mo˙zna powiedzie´c, z˙ e go zabiłem, bo to moja wina, to wszystko moja wina. . . Ben chwycił go za ramiona i potrzasn ˛ ał ˛ mocno. 361
— Przesta´n, Mark! Natychmiast przesta´n! Chłopiec przyło˙zył obie dłonie do ust, jakby chcac ˛ powstrzyma´c wzbierajacy ˛ potok histerycznych słów. Jego wpatrzone w Bena oczy były wielkie i nieruchome. — Znalazłem latark˛e w szafce w hallu, ale wła´snie wtedy usłyszałem hałas i krzyk. Ja. . . ja te˙z bym spadł, ale on mnie ostrzegł. Ostatnia˛ rzecza,˛ jaka˛ powiedział, było „Uwa˙zaj, Mark”. — Jak to si˛e stało? — Barlow po prostu odsunał ˛ schody — odparł Mark bezbarwnym głosem. — Odciał ˛ je poni˙zej drugiego stopnia zostawiajac ˛ fragment por˛eczy, z˙ eby na pierwszy rzut oka wygladały ˛ jak całe. W ciemno´sci Jimmy niczego nie zauwa˙zył. — A no˙ze? — zapytał Ben, usiłujac ˛ zmusi´c podchodzacy ˛ mu do gardła z˙ oła˛ dek, by wrócił na swoje miejsce. — On powbijał je w kawałki drewna, a potem ułamał raczki ˛ i poustawiał na podłodze ostrzami do góry. — O, mój bo˙ze. . . — j˛eknał ˛ bezradnie Ben. — O, Bo˙ze. . . — Poło˙zył Markowi dło´n na ramieniu. — Jeste´s pewien, z˙ e Jimmy nie z˙ yje? — Tak. On. . . No˙ze tkwia˛ w kilku miejscach. Krew. . . Ben spojrzał na zegarek. Za pi˛ec´ piata. ˛ Powróciło uczucie osaczenia i braku czasu. — Co teraz zrobimy? — zapytał Mark. — Pojedziemy do miasta. Zadzwonimy najpierw do Matta, a potem do Parkinsa Gillespie. Musimy wyko´nczy´c Barlowa przed zachodem sło´nca. Mark u´smiechnał ˛ si˛e gorzko. — Jimmy te˙z tak mówił, ale on robi z nami, co chce. Chyba powinien si˛e za to wzia´ ˛c kto´s lepszy od nas. Ben spojrzał uwa˙znie na chłopca, przygotowujac ˛ si˛e psychicznie do zrobienia czego´s obrzydliwego. — Mówisz tak, jakby´s si˛e bał — powiedział. — Bo si˛e boj˛e — odparł Mark, nie podejmujac ˛ zaczepki. — A pan nie? — Boj˛e si˛e — przyznał Ben — ale przede wszystkim jestem w´sciekły. Straciłem dziewczyn˛e, która˛ bardzo lubiłem, a chyba nawet kochałem. Obydwaj stracili´smy Jimmy’ego. Ty straciłe´s matk˛e i ojca. Le˙za˛ w waszym salonie pod narzuta˛ z kanapy. — Z najwy˙zszym trudem zmusił si˛e do najgorszego: — Chcesz wróci´c i popatrze´c? Mark odsunał ˛ si˛e od niego, odwracajac ˛ przera˙zona,˛ pełna˛ bólu twarz. — Chc˛e, z˙ eby´s był ze mna˛ — ciagn ˛ ał ˛ Ben nieco łagodniejszym tonem, gardzac ˛ soba˛ za to, co robił. Jego słowa przypominały przemow˛e trenera dru˙zyny piłkarskiej przed jakim´s wa˙znym meczem. — Nie interesuje mnie, kto ju˙z próbował go powstrzyma´c. Nie obchodzi mnie, nawet je´sli był to sam Atylla. Teraz j a si˛e tym zajm˛e. Bardzo ci˛e potrzebuj˛e. — Była to szczera, całkowicie bezradna prawda. 362
— Dobra — powiedział Mark, spogladaj ˛ ac ˛ na swoje dłonie, które zetkn˛eły si˛e i zacisn˛eły w przera˙zonej pantomimie. — W takim razie we´z si˛e w gar´sc´ — poradził mu Ben. Chłopiec utkwił w jego twarzy bezradne spojrzenie. — Wła´snie próbuj˛e — wyszeptał.
44 Stacja benzynowa Sonny’ego przy Jointer Avenue była otwarta, sam za´s Sonny James (który ozdobił najwi˛eksza˛ szyb˛e, tu˙z przy piramidzie puszek z olejem, wielkim plakatem swego wykonujacego ˛ muzyk˛e country imiennika) wyszedł, z˙ eby ich osobi´scie obsłu˙zy´c. Był niedu˙zym, przypominajacym ˛ gnoma człowieczkiem o rzadkich, ostrzy˙zonych zawsze na je˙za włosach, przez które prze´swiecała ró˙zowa skóra. — Jak si˛e pan ma, Mears? Gdzie˙ze´s pan podział swoja˛ Cytryn˛e? — Zepsuła si˛e, Sonny. Gdzie Pete? Pete Cook był wspólnikiem i pomocnikiem Sonny’ego. W przeciwie´nstwie do niego, mieszkał w miasteczku. — Nie przyszedł dzisiaj, ale kit mu w ucho. I tak nie ma ruchu. Zupełnie, jakby wszyscy w tej dziurze odwalili nagle kit˛e. Ben poczuł, jak w z˙ oładku ˛ zaczyna mu kipie´c histeryczny, ponury s´miech. W ka˙zdej chwili mógł podej´sc´ mu do gardła i trysna´ ˛c przez usta niemo˙zliwym do zahamowania strumieniem. — Prosz˛e do pełna — wykrztusił, opanowujac ˛ si˛e z najwy˙zszym trudem. — Czy mog˛e skorzysta´c z telefonu? — Jasne. Czołem, chłopcze. Co to, dzisiaj nie w szkole? — Dostałem zwolnienie — wyja´snił Mark. — Miałem krwotok z nosa. — Mój brat te˙z je ciagle ˛ miewał. To oznaka wysokiego ci´snienia krwi. Musisz na siebie uwa˙za´c, synu. — Szurajac ˛ nogami obszedł dookoła samochód Jimmy’ego i otworzył wlew paliwa. Ben wszedł do s´rodka niewielkiego budyneczku, stanał ˛ przy wiszacym ˛ na s´cianie automacie telefonicznym i wykr˛ecił numer szpitala. — To szpital w Cumberland. Z kim mam pana połaczy´ ˛ c? — Chciałbym mówi´c z panem Burke, pokój 402. Odpowiedziało mu niepewne milczenie. Ben miał ju˙z zapyta´c, czy mo˙ze Matta przeniesiono do innego pokoju, kiedy głos odezwał si˛e ponownie: — Czy mog˛e wiedzie´c, kto mówi? — Nazywam si˛e Benjamin Mears. — My´sl o s´mierci Matta zakradła si˛e nagle do jego umysłu niczym długi cie´n. Nie, to niemo˙zliwe. Nie teraz. — Czy wszystko w porzadku? ˛ 363
— Pan jest członkiem rodziny? — Bliskim przyjacielem. On chyba nie. . . — Pan Burke zmarł dzisiaj o godzinie 15.07. Gdyby zechciał pan chwil˛e zaczeka´c, sprawdziłabym, czy przyszedł ju˙z doktor Cody. Mo˙ze on mógłby. . . Głos mówił dalej, lecz Ben przestał cokolwiek słysze´c, cho´c w dalszym ciagu ˛ trzymał słuchawk˛e przyci´sni˛eta˛ do ucha. Dopiero teraz zdał sobie z przera˙zajac ˛ a˛ jasno´scia˛ spraw˛e, jak bardzo liczył na to, z˙ e Matt pomo˙ze im jako´s dotrwa´c do ko´nca tego koszmaru. A teraz Matt nie z˙ ył. Powtórny atak serca. Było to tak, jakby sam Bóg nagle odwrócił od nich Swoja˛ twarz. Tylko Mark i ja. Susan, Jimmy, ojciec Callahan, Matt. W milczeniu mocował si˛e z panika˛ szarpiac ˛ a˛ mu szponami serce. Odruchowo odwiesił słuchawk˛e, ucinajac ˛ w połowie jakie´s pytanie. Wyszedł na zewnatrz. ˛ Zegarek wskazywał dziesi˛ec´ po piatej. ˛ Niebo nad zachodnim horyzontem zaczynało si˛e wyra´znie przeja´snia´c. — Razem trzy dolary siedem centów — poinformował go radosnym tonem Sonny. — To chyba wóz doktora Cody’ego, nie? Te nalepki zawsze przypominaja˛ mi film, który kiedy´s widziałem, o takiej bandzie s´wirusów, którzy kradli wyłacznie ˛ samochody z nalepka˛ „lekarz”, bo. . . Ben wr˛eczył mu trzy jednodolarowe banknoty. — Musz˛e ju˙z jecha´c, Sonny. Przepraszam. Mam kłopoty. Twarz Sonny’ego wykrzywiła si˛e współczujaco. ˛ — Przykro mi, panie Mears. Niedobre wiadomo´sci od wydawcy? — Co´s w tym rodzaju. Usiadł za kierownica,˛ zatrzasnał ˛ drzwiczki i ruszył ostro z miejsca, zostawiajac ˛ na stacji samotna,˛ niedu˙za˛ posta´c w z˙ ółtym skafandrze. — Matt nie z˙ yje, prawda? — zapytał Mark przypatrujac ˛ mu si˛e uwa˙znie. — Tak. Atak serca. Skad ˛ wiesz? — Zobaczyłem to na pa´nskiej twarzy. Było pi˛etna´scie po piatej. ˛
45 Parkins stał na niewielkim, zadaszonym ganku budynku Rady Miejskiej, palac ˛ papierosa i spogladaj ˛ ac ˛ w kierunku zachodniego horyzontu. Kiedy podeszli do niego Ben i Mark, odwrócił si˛e z ociaganiem ˛ w ich stron˛e. Jego stara, smutna twarz przypominała szklank˛e z woda,˛ jaka˛ przynosza˛ go´sciom w najpodlejszych barach. — Jak pan si˛e miewa, szeryfie? — zapytał Ben.
364
— Zno´snie — odparł Parkins, koncentrujac ˛ uwag˛e na ostrym kawałku skórki przy paznokciu swego kciuka. — Widziałem, jak je´zdzicie po miasteczku w t˛e i z powrotem. Zdaje si˛e, z˙ e niedawno chłopak sam prowadził, co? — Tak — przyznał Mark. — O mało nie miał czołowego zderzenia. Min˛eli si˛e o włos. — Szeryfie, chcieliby´smy opowiedzie´c panu o tym, co si˛e tutaj dzieje — o´swiadczył Ben. Parkins Gillespie oparł dłonie na balustradzie otaczajacej ˛ ganek i wypluł przed siebie niedopałek papierosa. — Nie chc˛e o niczym słysze´c — odparł spokojnie, nie patrzac ˛ na nich. Obaj wytrzeszczyli ze zdumienia oczy. — Nolly nie przyszedł dzisiaj do biura — ciagn ˛ ał ˛ Parkins tym samym, flegmatycznym tonem. — Co´s mi si˛e widzi, z˙ e ju˙z nigdy nie przyjdzie. Wczoraj wieczorem zameldował przez radio, z˙ e przy Deep Cut Road znalazł samochód Homera McCaslina. Od tamtej pory ju˙z si˛e wi˛ecej nie zgłosił. — Powoli, jakby czynił to pod woda,˛ si˛egnał ˛ do kieszeni koszuli, wyciagn ˛ ał ˛ kolejnego pallmalla i s´cisnał ˛ go z namysłem w palcach. — Te cholerne papierosy kiedy´s mnie zabija˛ — o´swiadczył niespodziewanie. Ben spróbował jeszcze raz. — To człowiek, który wynajał ˛ Dom Marstenów. Nazywa si˛e Barlow. Jest teraz w piwnicy pensjonatu Evy Miller. — Naprawd˛e? — zapytał Parkins bez specjalnego zdziwienia. — Wampir, no nie? Zupełnie jak w tych komiksach, które sprzedawali dwadzie´scia lat temu. Ben nic nie odpowiedział. Czuł si˛e coraz bardziej jak człowiek pogra˙ ˛zony w niemo˙zliwym do przerwania s´nie, którego wrzucono w tryby koszmarnej, działajacej ˛ bez chwili przerwy maszyny. — Wyje˙zd˙zam stad ˛ — oznajmił Parkins. — Ju˙z wszystko załadowałem do samochodu. Na półce w biurze zostawiłem rewolwer i odznak˛e. Rezygnuj˛e z posady. Pojad˛e do siostry w Kittery. Mam nadziej˛e, z˙ e to wystarczajaco ˛ daleko. — Ty tchórzliwa kupo gówna. — Ben zdziwił si˛e nieco, słyszac ˛ swój spokojny głos. — Miasto jeszcze z˙ yje, a ty bierzesz dup˛e w troki. — Wła´snie, z˙ e nie z˙ yje — odparł Gillespie, zapalajac ˛ papierosa. — Dlatego o n tutaj przybył. Jest martwe, dokładnie tak samo jak on. Umarło co najmniej dwadzie´scia lat temu. Z całym krajem dzieje si˛e dokładnie to samo. Kilka tygodni temu pojechali´smy z Nollyrn do kina w Falmouth, na krótko przed tym, jak je zamkn˛eli. W tym jednym filmie zobaczyłem wi˛ecej krwi i gwałtu ni˙z przez dwa lata w Korei. A gówniarze z˙ arli kukurydz˛e i za´smiewali si˛e do rozpuku. — Wskazał ruchem dłoni miasteczko, o´swietlone złotymi, przedzierajacymi ˛ si˛e przez szczeliny mi˛edzy chmurami, promieniami zni˙zajacego ˛ si˛e ku zachodowi sło´nca. — Oni nie maja˛ nic przeciwko temu, z˙ eby by´c wampirami. Ale nie ja. Wieczorem przyszedłby do mnie Nolly. Wyje˙zd˙zam. 365
Ben wpatrywał si˛e w niego bezradnym wzrokiem. — Warn te˙z radz˛e, z˙ eby´scie zapakowali si˛e do wozu i zmiatali, gdzie pieprz ro´snie. Miasto da sobie rad˛e bez was. . . jeszcze przez pewien czas. A potem to i tak nie b˛edzie miało z˙ adnego znaczenia. Rzeczywi´scie, pomy´slał Ben. Dlaczego tego nie zrobimy? Mark odpowiedział za nich dwóch: — On jest zły, prosz˛e pana. On jest naprawd˛e bardzo zły. — Naprawd˛e? — odparł uprzejmie Parkins i skinał ˛ głowa,˛ wypuszczajac ˛ z ust kłab ˛ dymu. — Có˙z, niech i tak b˛edzie. — Spojrzał w kierunku budynku ogólniaka. — Co´s mi si˛e wydaje, z˙ e dzisiaj mieli nieszczególna˛ frekwencj˛e. Autobusy spó´zniały si˛e po kilkadziesiat ˛ minut, dzieciaki ledwo trzymały si˛e na nogach, nauczyciele dzwonili do domów, ale nikt nie odpowiadał. Jeden z nich przyszedł nawet do mnie, ale go uspokoiłem. Taki mały łysol, któremu wydaje si˛e, z˙ e wie, co robi. Przynajmniej nauczyciele stawili si˛e w komplecie. Prawie wszyscy mieszkaja˛ poza miastem. Moga˛ teraz uczy´c jeden drugiego. — Nie wszyscy mieszkaja˛ poza miastem — powiedział Ben, my´slac ˛ o Matcie. — Niewa˙zne. — Parkins skierował spojrzenie na kołki zatkni˛ete za pasek Bena. — Tym chcecie go załatwi´c? — Tak. — Mo˙zecie wzia´ ˛c mój rewolwer. Nolly strasznie mi go zazdro´scił. Uwielbiał nosi´c przy sobie bro´n. Biedak, w miasteczku nie było ani jednego banku, który kto´s mógłby obrabowa´c. Ale na pewno b˛edzie z niego dobry wampir, jak tylko zorientuje si˛e, na czym to polega. Mark wpatrywał si˛e w szeryfa z coraz wi˛ekszym przera˙zeniem w oczach i Ben zrozumiał, z˙ e musi natychmiast go stad ˛ zabra´c. — Chod´zmy — powiedział do Marka. — Nie przekonamy go. — Mnie te˙z tak si˛e wydaje — skinał ˛ głowa˛ Parkins, przygladaj ˛ ac ˛ si˛e uwa˙znie domom swymi wyblakłymi, okolonymi siecia˛ zmarszczek oczami. — Ale˙z spokój. Widziałem Mabel Werts, jak patrzyła przez lornetk˛e, ale chyba nie bardzo miała na co. Za to wieczorem. . . Ben i Mark wrócili do samochodu. Było prawie wpół do szóstej.
46 Za pi˛etna´scie szósta brazowy ˛ buick zatrzymał si˛e przed ko´sciołem s´w. Andrzeja. Cie´n wie˙zy si˛egał a˙z na druga˛ stron˛e ulicy, do plebanii, niczym jaka´s złowroga wró˙zba. Ben wział ˛ le˙zac ˛ a˛ z tyłu torb˛e Jimmy’ego i wyrzucił z niej wszystko na siedzenie. Znalazłszy kilka niewielkich ampułek wylał ich zawarto´sc´ przez okno, zachowujac ˛ puste buteleczki. — Co pan robi? 366
— Nabierzemy w nie s´wi˛econej wody. Chod´zmy. Wbiegli po szerokich schodach i ju˙z mieli otworzy´c drzwi, kiedy Mark zatrzymał si˛e i wyciagn ˛ ał ˛ r˛ek˛e. — Niech pan spojrzy. Klamka była czarna i lekko zdeformowana, jakby po silnym wyładowaniu elektrycznym. — Wiesz, co to mo˙ze znaczy´c? — zapytał Ben. Mark potrzasn ˛ ał ˛ głowa.˛ — Nie, ale. . . — Odepchnał ˛ od siebie nie sformułowana˛ do ko´nca my´sl. Weszli do s´rodka. Wn˛etrze ko´scioła było chłodne, szare i wypełnione charakterystyczna,˛ ci˛ez˙ ka˛ cisza,˛ wspólna˛ s´wiatyniom ˛ wszystkich wyzna´n i wiar. Po obydwu stronach przej´scia stały rz˛edy drewnianych ławek, a za nimi dwa anioły z misami wypełnionymi s´wi˛econa˛ woda.˛ Ich spokojne twarze, emanujace ˛ współczujacym ˛ zrozumieniem, były lekko pochylone, jakby wysłannicy niebios chcieli ujrze´c swoje odbicie w nieruchomej wodzie. Ben wrzucił ampułki do kieszeni. — Umyj twarz i r˛ece — polecił. Mark zerknał ˛ na niego z niepokojem. — To chyba s´wi˛eto. . . s´wi˛eto. . . ´ etokradztwo? Na pewno nie w tej sytuacji. Po´spiesz si˛e. Zanurzyli dło— Swi˛ nie w wodzie i spryskali nia˛ twarze, tak jak czyni to człowiek, który po przebudzeniu chce jak najszybciej stana´ ˛c przytomnie naprzeciw czekajacego ˛ na niego s´wiata. Kiedy Ben napełniał pierwsza˛ ampułk˛e, za ich plecami rozległ si˛e niespodziewanie ostry głos: — Co tu robicie? Odwróciwszy si˛e Ben ujrzał Rhod˛e Curless, gospodyni˛e ojca Callahana, która siedziała w jednej z ławek, przesuwajac ˛ mi˛edzy palcami paciorki ró˙za´nca. Miała potargane włosy i czarna˛ sukienk˛e, spod której wysuwała si˛e równie˙z czarna halka. — Gdzie ksiadz? ˛ Co wy tutaj robicie? — Powtórzyła głosem balansujacym ˛ na kraw˛edzi histerii. — Kim pani jest? — zapytał Ben. — Rhoda Curless. Prowadz˛e dom ojca Callahana. Gdzie on jest? Czego tu ´ chcecie? — Sciskała dłonie tak mocno, z˙ e a˙z zbielały jej palce. — Ojciec Callahan wyjechał — powiedział Ben najłagodniej, jak tylko potrafił. — Och, — Zamkn˛eła na chwil˛e oczy. — Czy s´cigał to, co opanowało miasto? — Tak. — Wiedziałam — wyszeptała. — Niepotrzebnie o to pytałam. To wspaniały człowiek. Niektórzy twierdzili, z˙ e nigdy nie uda mu si˛e dorówna´c ojcu Bergeronowi, ale on nie tylko mu dorównał, lecz nawet go przerósł! — Otworzyła szeroko
367
oczy. Z lewego wypłyn˛eła samotna łza i stoczyła si˛e po policzku. — Ju˙z chyba nie wróci, prawda? — Nie wiem — odparł Ben. — Wszyscy plotkowali o tym, z˙ e pije — ciagn˛ ˛ eła, jakby nie słyszac ˛ jego odpowiedzi. — A czy istniał kiedykolwiek jaki´s irlandzki ksiadz, ˛ który od czasu do czasu nie zajrzałby do kieliszka? To nie był z˙ aden delikatny maminsynek, tylko prawdziwy m˛ez˙ czyzna! — Jej ostry głos wzbił si˛e oskar˙zy cielsko a˙z pod wysokie sklepienie. — On był prawdziwym ksi˛edzem, a nie jakim´s s´wi˛etoszkowatym mi˛eczakiem! Ben i Mark słuchali bez specjalnego zdziwienia, nie odzywajac ˛ si˛e ani słowem. Tego dnia nie sposób było czemukolwiek si˛e dziwi´c. Nawet nie my´sleli ju˙z o sobie jako o m´scicielach albo zbawcach; przygnieceni ci˛ez˙ arem wydarze´n starali si˛e po prostu prze˙zy´c. — Czy dobrze si˛e czuł, kiedy widzieli´scie go po raz ostatni? — zapytała, wpatrujac ˛ si˛e w nich przenikliwym spojrzeniem. — Tak — odparł Mark, majac ˛ przed oczami Callahana stojacego ˛ w kuchni z uniesionym nad głowa˛ rozjarzonym krzy˙zem. — A teraz chcecie doko´nczy´c to, co on zaczał? ˛ — Tak — powtórzył Mark. — W takim razie bierzcie si˛e do roboty! — fukn˛eła. — Na co jeszcze czekacie? Zerwawszy si˛e z miejsca odeszła szybkim krokiem ku drzwiom ko´scioła, niczym samotny z˙ ałobnik wychodzacy ˛ z ceremonii pogrzebowej, która nigdy si˛e nie odbyła.
47 Dziesi˛ec´ po szóstej nareszcie znale´zli si˛e ponownie w pensjonacie Evy Miller. Sło´nce wisiało nisko nad wierzchołkami sosen, zalewajac ˛ ziemi˛e krwawa˛ po´swiata.˛ Ben zatrzymał samochód na parkingu i spojrzał w okno swego pokoju. Zasłona była odsuni˛eta, dzi˛eki czemu mógł dostrzec maszyn˛e stojac ˛ a˛ na biurku, a obok niej stos zapisanego papieru przygnieciony szklanym, kulistym przyciskiem. Wydało mu si˛e niesłychanie dziwne, z˙ e widzi to wszystko ostro i wyra´znie, jakby s´wiat znowu był normalny, bezpieczny i uporzadkowany. ˛ Przeniósł spojrzenie na usytuowana˛ z tyłu domu werand˛e. Bujane, wiklinowe fotele, na których pocałował pierwszy raz Susan, stały obok siebie w tym samym miejscu. Kuchenne drzwi były otwarte, tak jak zostawił je Mark. — Nie mog˛e. . . — wymamrotał Mark. — Po prostu nie mog˛e. Skulił si˛e na siedzeniu, spogladaj ˛ ac ˛ przed siebie wielkimi, przera˙zonymi oczami. 368
— Musimy tam wej´sc´ we dwóch — powiedział Ben, wyjmujac ˛ z kieszeni dwie ampułki ze s´wi˛econa˛ woda.˛ Chłopiec odsunał ˛ si˛e gwałtownie, jakby zawierały jaka´ ˛s z˙ rac ˛ a˛ trucizn˛e. — Chod´zmy. — Nie dysponował ju˙z z˙ adnymi argumentami. — No, chod´zmy. — Nie. — Mark. . . — Nie! — Potrzebuj˛e ci˛e, Mark. Zostali´smy ju˙z tylko my dwaj. — Chyba ju˙z dosy´c zrobiłem! — krzyknał ˛ Mark. — Nie dam rady wi˛ecej! Nie rozumie pan, z˙ e nie potrafi˛e teraz na niego spojrze´c? — Musimy to zrobi´c we dwóch. Doskonale o tym wiesz. Chłopiec wział ˛ z jego dłoni ampułki i przycisnał ˛ je do piersi. — O, Bo˙ze. . . — wyszeptał, po czym spojrzał na Bena i skinał ˛ z determinacja˛ głowa.˛ — W porzadku ˛ — powiedział. — Gdzie jest młotek? — zapytał Ben, gdy wysiedli z samochodu. — Wział ˛ go Jimmy. Weszli po drewnianych schodkach na werand˛e. Wiatr przybrał na sile, a z czerwonej tarczy sło´nca lały si˛e potoki szkarłatnych promieni. W kuchni poczuli od razu wilgotny, niemal namacalny zapach s´mierci. Drzwi do piwnicy stały otworem. — Boj˛e si˛e — wyszeptał Mark dr˙zacymi ˛ wargami. — Nie dziwi˛e ci si˛e. Gdzie jest latarka? — Na dole. Zostawiłem ja,˛ kiedy. . . — W porzadku. ˛ — Stan˛eli przy zej´sciu do piwnicy. Tak jak powiedział Mark, fragment schodów widoczny we wpadajacych ˛ przez okno promieniach sło´nca wygladał ˛ na nienaruszony. — Chod´zmy.
48 Schodz˛e po własna˛ s´mier´c, pomy´slał zupełnie spokojnie Ben. Nie czuł strachu ani z˙ alu, bo wszystkie uczucia dotyczace ˛ go osobi´scie znikn˛eły pod wpływem otaczajacej ˛ go, przytłaczajacej ˛ atmosfery niewyobra˙zalnego zła. Ze´slizgujac ˛ si˛e ostro˙znie po przystawionej przez Marka desce, pogra˙ ˛zał si˛e jednocze´snie w lodowatym, niewzruszonym spokoju. Zauwa˙zył, z˙ e jego dłonie promieniuja˛ niezwykłym blaskiem, jakby miał na nich jakie´s niewidzialne r˛ekawiczki. Nie zdziwiło go to. „To b˛edzie koniec zaszło´sci s´wiatowych. Prawdziwym cesarzem jest cesarz lodów s´mietankowych”. Kto to powiedział? Matt? Ale Matt nie z˙ yje. Podobnie 369
jak Susan. I Miranda. Wallace Stevens te˙z ju˙z umarł. Na twoim miejscu, kole´s, nie robiłbym tego. Ale on spojrzał. Wi˛ec tak si˛e wyglada, ˛ kiedy ju˙z jest po wszystkim. Jak co´s połamanego i rozbitego, co było wypełnione w s´rodku ró˙znymi kolorowymi płynami. To nie było jeszcze najgorsze. Na pewno nie tak okropne, jak jego s´mier´c. Jimmy powinien mie´c w kieszeni płaszcza rewolwer McCaslina. Ben zabierze go, a gdyby nie udało im si˛e przed zachodem sło´nca dotrze´c do Barlowa, zabije najpierw chłopca, a potem siebie. Nie było to zbyt dobre rozwiazanie, ˛ ale i tak lepsze ni˙z to, co mogłoby ich czeka´c. Stanawszy ˛ na podłodze piwnicy pomógł zej´sc´ chłopcu. Spojrzenie Marka na ułamek sekundy spocz˛eło na skulonym, nieruchomym kształcie, a potem szybko skierowało si˛e w inna˛ stron˛e. — Nie mog˛e. . . — wyszeptał. — W porzadku. ˛ Odwrócił si˛e, a Ben przykl˛eknał, ˛ odsunawszy ˛ uprzednio noga˛ sterczace ˛ gro´znie w gór˛e ostrza i delikatnie odwrócił Jimmy’ego na plecy. Na twoim miejscu, kole´s, nie robiłbym tego. — Och, Jimmy. . . Miał wra˙zenie, z˙ e przeciskajace ˛ mu si˛e przez gardło słowa drapia˛ je do krwi. Podło˙zył lewe rami˛e pod głow˛e Jimmy’ego, prawa˛ r˛eka˛ wyciagaj ˛ ac ˛ po kolei wbite gł˛eboko w ciało no˙ze. Było ich sze´sc´ . Odszukał młotek, rewolwer i latark˛e, a nast˛epnie nakrył zwłoki jakimi´s starymi zasłonami, które znalazł na pobliskiej półce. Wyprostowawszy si˛e właczył ˛ latark˛e; cho´c plastikowa obudowa p˛ekła w jednym miejscu, z˙ arówka działała bez zarzutu. Omiótł pomieszczenie strumieniem s´wiatła. Nic. Skierował go pod stół bilardowy. Te˙z nic, podobnie jak w waskiej ˛ przestrzeni za piecem. Pod s´cianami pi˛etrzyły si˛e półki z przetworami, mi˛edzy nimi za´s wisiała szafka ze starannie poukładanymi narz˛edziami. Odpiłowane schody stały wepchni˛ete w najdalszy kat, ˛ tak by nie mo˙zna ich było dostrzec z kuchni. Wygladały ˛ jak prowadzace ˛ donikad ˛ rusztowanie. — Gdzie on mo˙ze by´c? — mruknał ˛ Ben, spogladaj ˛ ac ˛ na zegarek. Dwadzie´scia trzy po szóstej. O której miał nastapi´ ˛ c zachód sło´nca? Nie pami˛etał dokładnie, lecz na pewno nie pó´zniej ni˙z o 18.55. Oznaczało to, z˙ e pozostało im zaledwie pół godziny. — Gdzie on jest? — krzyknał ˛ gło´sno. — Czuj˛e go, ale nie mog˛e znale´zc´ ! — Tam! — zawołał Mark, wskazujac ˛ przed siebie fosforyzujac ˛ a˛ dłonia.˛ — Co to? Ben skierował tam snop s´wiatła. Kredens. — Za mały — powiedział. — Poza tym, stoi przy samej s´cianie. — Spróbujmy go odsuna´ ˛c. Ben wzruszył ramionami, lecz gdy podeszli do kredensu i chwycili z dwóch stron, poczuł wzbierajace ˛ powoli podniecenie. Zapach, smród, czy jak to nazwa´c, 370
był tu wyra´znie silniejszy, ni˙z gdzie indziej. Zerknał ˛ w gór˛e, na otwarte drzwi do kuchni. Wpadajacy ˛ przez nie poblask z ka˙zda˛ chwila˛ stawał si˛e coraz ciemniejszy, tracac ˛ swój złocisty odcie´n. — Nie dam rady! — wysapał Mark. — Przewrócimy go — odparł Ben. — Zaprzyj si˛e z całej siły. Mark nachylił si˛e, opierajac ˛ ramieniem o drewniana˛ s´ciank˛e. Jego twarz s´wieciła tym samym blaskiem, co r˛ece. — Ju˙z! Pchn˛eli jednocze´snie i stary kredens runał ˛ z przera´zliwym brz˛ekiem tłukacej ˛ si˛e w jego wn˛etrzu wyprawowej porcelany Evy Miller. — Wiedziałem! — wykrzyknał ˛ triumfalnie Mark. W s´cianie piwnicy znajdowały si˛e niskie drzwi, si˛egajace ˛ do połowy piersi, zamkni˛ete na nowa˛ kłódk˛e. Po dwóch silnych uderzeniach młotkiem stało si˛e jasne, z˙ e zamkni˛ecie jest solidniejsze, ni˙z na to wyglada. ˛ — Jezus, Maria — mruknał ˛ Ben, czujac ˛ rozpacz podchodzac ˛ a˛ mu do gardła. By´c tak blisko i da´c si˛e załatwi´c pi˛eciodolarowej kłódce. . . Nie. Je´sli b˛edzie musiał, przegryzie ja˛ własnymi z˛ebami. Po´swiecił latarka˛ dookoła; sto˙zek s´wiatła padł na półk˛e z narz˛edziami. Na dwóch wystajacych ˛ gwo´zdziach wisiała nowiutka siekiera z gumowym pokrowcem naciagni˛ ˛ etym na ostrze. Doskoczył do niej dwoma susami, zerwał ze s´ciany i zdjał ˛ pokrowiec, a nast˛epnie wyciagn ˛ ał ˛ z kieszeni ampułk˛e z woda˛ s´wi˛econa.˛ Wysun˛eła mu si˛e z dr˙zacych ˛ rak ˛ i rozbiła na podłodze, wi˛ec po´spiesznie si˛egnał ˛ po nast˛epna,˛ otworzył i wylał jej zawarto´sc´ na ostrze siekiery. Metal natychmiast rozjarzył si˛e niezwykła˛ jasno´scia,˛ kiedy za´s Ben chwycił oburacz ˛ drewniane stylisko, poczuł, z˙ e jest to jedyna dobra i wła´sciwa rzecz, jaka˛ mógł w tej chwili uczyni´c. Jego mi˛es´nie wezbrały niezwykła˛ siła,˛ a kiedy zamarł na ułamek sekundy w bezruchu, trzymajac ˛ przed soba˛ rozsiewajace ˛ delikatny blask narz˛edzie, tkni˛ety nieokre´slonym impulsem przyłoz˙ ył na chwil˛e ostrze do czoła. Po raz pierwszy od wielu tygodni wyzwolił si˛e z p˛et strachu i niepewno´sci, cho´c zmagał si˛e w dalszym ciagu ˛ z przeciwnikiem niewra˙zliwym na zwykłe, nawet najbardziej mordercze ciosy. W jego z˙ yłach płyn˛eła nadludzka moc, szumiac ˛ cicho jak prad ˛ pod wysokim napi˛eciem. Ostrze rozjarzyło si˛e jeszcze bardziej. — Niech pan to zrobi! — odezwał si˛e błagalnym tonem Mark. — Szybko! Ben stanał ˛ pewnie w rozkroku, zamachnał ˛ si˛e siekiera˛ i opu´scił ja˛ migotliwym łukiem. Ostrze wbiło si˛e do połowy w drewno. Posypały si˛e drzazgi. Ben wyciagn ˛ ał ˛ siekier˛e, uniósł ja˛ ponownie i opu´scił jeszcze raz. . . i jeszcze raz. . . i jeszcze. Czuł, jak pracuja˛ mi˛es´nie ramion i pleców, poruszajac ˛ si˛e z nieomylna˛ pewno´scia˛ i odczuwał podniecenie, jakiego nie zaznał jeszcze nigdy w z˙ yciu. Po ka˙zdym uderzeniu w powietrzu robiło si˛e g˛esto od pryskajacych ˛ we 371
wszystkie strony kawałków drewna. Po piatym ˛ ciosie ostrze przeszło na druga˛ stron˛e; Ben w goraczkowym ˛ po´spiechu zaczał ˛ poszerza´c otwór. Mark wpatrywał si˛e w niego ze zdumieniem. Zimna, bł˛ekitna po´swiata spłyn˛eła po stylisku na jego ramiona, a˙z wreszcie wydawało si˛e, z˙ e cały został obj˛ety niebieskim ogniem. Głow˛e miał przekrzywiona˛ w bok, mi˛es´nie karku napi˛ete do granic mo˙zliwo´sci, jedno oko otwarte i l´sniace, ˛ drugie zamkni˛ete. Koszula p˛ekła mu na plecach, odsłaniajac ˛ mi˛es´nie pracujace ˛ niczym okr˛etowe liny. Wygladał ˛ jak człowiek op˛etany, lecz Mark zdawał sobie pod´swiadomie spraw˛e, z˙ e to op˛etanie nie ma nic wspólnego z chrze´scija´nstwem; dobro, o które walczyli, było znacznie bardziej podstawowe, słabiej zdefiniowane. Przypominało znajdowane czasem w ziemi samorodki złota, nie majac ˛ w sobie z˙ adnych cech sko´nczonej formy. Było Moca˛ poruszajac ˛ a˛ najwi˛eksze koła wszech´swiata. Drzwi komórki na warzywa nie mogły si˛e jej oprze´c. Siekiera poruszała si˛e z nieprawdopodobna˛ szybko´scia,˛ zamieniajac ˛ si˛e w t˛ecz˛e łacz ˛ ac ˛ a˛ ramiona Bena z ostatnia˛ przeszkoda,˛ jaka˛ napotkał na swej drodze. Uderzywszy po raz ostatni odrzucił siekier˛e i uniósł do oczu r˛ece; jarzyły si˛e o´slepiajacym ˛ blaskiem. Wyciagn ˛ ał ˛ je do Marka, lecz ten cofnał ˛ si˛e odruchowo o krok. — Kocham ci˛e — powiedział Ben. Podali sobie dłonie.
49 Komórka była mała i prawie pusta, je´sli nie liczy´c kilku zakurzonych butelek, jakich´s skrzy´n, wielkiego kosza wypełnionego starymi ziemniakami, puszczaja˛ cymi we wszystkie strony blade p˛edy. . . oraz ciał. Trumna Barlowa stała pod najdalsza˛ s´ciana,˛ oparta o nia˛ niczym egipski sarkofag; w s´wietle latarki wydawało si˛e, z˙ e po jej brazowych ˛ ozdobach pełzaja˛ tajemnicze ogniki. Przed trumna˛ i wokół niej le˙zały ciała ludzi, których Ben znał i z którymi mieszkał pod jednym dachem: Eva Miller, a obok niej Weasel Craig; Mabe Mullican z ostatniego pokoju na pierwszym pi˛etrze; John Snow, który utrzymywał si˛e z zasiłku i był tak pokr˛econy przez artretyzm, z˙ e rano z najwy˙zszym trudem wstawał z łó˙zka; Vinnie Upshaw; Grover Verrill. Min˛eli ich i stan˛eli nad trumna.˛ Ben spojrzał na zegarek: 18.40. — Zaciagniemy ˛ ja˛ tam, gdzie le˙zy Jimmy — powiedział. — Wa˙zy chyba z ton˛e — zauwa˙zył Mark. — Damy sobie rad˛e. Nachylił si˛e i chwycił za prawy górny róg trumny. Brazowe ˛ okucia błyszczały oboj˛etnie w s´wietle latarki. Wiekowe drewno było nieprzyjemne w dotyku, przypominajac ˛ kamie´n wygładzony upływem lat. Mimo to wystarczyło lekkie dotkni˛ecie, z˙ eby si˛e poruszyła. 372
Ben odepchnał ˛ ja˛ od s´ciany, majac ˛ wra˙zenie, i˙z pomaga mu w tym jaki´s ogromny d´zwig, i uchwycił spód podłu˙znej skrzyni. Co´s przesun˛eło si˛e z łoskotem we wn˛etrzu. — Teraz podnie´s ze swojej strony — polecił chłopcu. Mark zrobił to z nadzwyczajna˛ łatwo´scia.˛ — Chyba dałbym rad˛e nawet jednym palcem! — powiedział, jednocze´snie zdziwiony i dumny z siebie. — Mo˙zliwe. Wreszcie wszystko układa si˛e po naszej my´sli, ale musimy si˛e s´pieszy´c. Przenie´sli trumn˛e przez roztrzaskane drzwi. Wydawało si˛e, z˙ e mo˙ze utkna´ ˛c w najszerszym miejscu, ale gdy Mark nachylił si˛e i pchnał ˛ nieco mocniej, przeszła z dono´snym chrobotem. Postawili ja˛ tu˙z przy zwłokach Jimmy’ego, przykrytych starymi zasłonami Evy Miller. — Mamy go, Jimmy — wyszeptał Ben.- Mamy sukinsyna. ´ Ponownie spojrzał na zegarek: 18.45. Swiatło wpadajace ˛ przez otwarte drzwi kuchni miało barw˛e szarego popiołu. — Czy ju˙z? — zapytał Mark. Spojrzeli na siebie nad trumna.˛ — Ju˙z — powiedział Ben. Mark stanał ˛ obok niego i obaj popatrzyli na zamki i piecz˛ecie broniace ˛ dost˛epu do wn˛etrza trumny. Jednak kiedy tylko nachylili si˛e i poło˙zyli dłonie na kraw˛edzi wieka, rozległ si˛e suchy trzask, a pokrywa bez trudu dała si˛e unie´sc´ do góry. We wn˛etrzu trumny le˙zał Barlow, patrzac ˛ w gór˛e nieruchomymi oczami. Był teraz młodym człowiekiem o l´sniacych, ˛ czarnych włosach rozsypanych w czarna˛ aureol˛e na atłasowej poduszce. Miał zdrowa,˛ rumiana˛ cer˛e, jego policzki za´s były koloru czerwonego wina. Spod pełnych, lekko rozchylonych warg wysuwały si˛e długie, ostre kły, białe z z˙ ółtawymi smugami. — On. . . — zaczał ˛ Mark, lecz nie sko´nczył. Czerwone oczy Barlowa o˙zyły triumfalnym, szyderczym blaskiem i poruszyły si˛e, natrafiajac ˛ na spojrzenie chłopca. Mark znieruchomiał, wpatrujac ˛ si˛e w nie z wyrazem osłupienia na twarzy. — Nie patrz na niego! — krzyknał ˛ Ben, lecz było ju˙z za pó´zno. Odepchnał ˛ Marka, ale ten z przera´zliwym skowytem zaatakował go, zmuszajac ˛ do cofni˛ecia si˛e o kilka kroków i si˛egajac ˛ do jego kieszeni po rewolwer szeryfa McCaslina. — Mark, przesta´n! Ale chłopiec go nie słyszał. Jego twarz była pusta niczym dokładnie starta tablica, z gardła za´s wydobywało si˛e skomlenie małego, schwytanego w pułapk˛e zwierzatka. ˛ Chwycił w obie dłonie rewolwer i Ben musiał u˙zy´c wszystkich swoich sił, z˙ eby skierowa´c bro´n jak najdalej od nich obu. — Mark! — ryknał. ˛ — Na lito´sc´ boska,˛ obud´z si˛e!
373
Rewolwer wypalił z dono´snym hukiem. Pocisk przeleciał tu˙z obok jego skro´ ni. Scisnał ˛ r˛ece Marka i uderzył z całej siły kolanem. Chłopiec zatoczył si˛e do tyłu, a rewolwer upadł na podłog˛e. Mark błyskawicznie odzyskał równowag˛e i rzucił si˛e po niego, lecz Ben nie namy´slajac ˛ si˛e, zdzielił go pi˛es´cia˛ w twarz. Poczuł wyra´znie, jak wargi chłopca rozgniataja˛ si˛e na z˛ebach; Mark osunał ˛ si˛e na kolana. Ben kopnał ˛ rewolwer w kat ˛ piwnicy, a gdy chłopiec usiłował poczołga´c si˛e w tamtym kierunku, ponowił uderzenie. Mark osunał ˛ si˛e bezwładnie na podłog˛e. Poczucie siły i słuszno´sci działania znikn˛eło bez s´ladu. Był znowu tylko Benem Mearsem i bardzo, ale to bardzo si˛e bał. Wpadajacy ˛ przez otwarte drzwi prostokat ˛ s´wiatła przybrał barw˛e ciemnego fioletu. Zegarek wskazywał 18.51. Miał wra˙zenie, i˙z jaka´s potworna siła przekr˛eca mu głow˛e, zmuszajac ˛ go, z˙ eby spojrzał w oczy le˙zacego ˛ w trumnie potwora. Popatrz na mnie, mały człowieczku. Popatrz na Barlowa, dla którego stulecia były tym, czym dla ciebie chwile sp˛edzone wieczorem z ksia˙ ˛zka˛ przy kominku. Popatrz na władc˛e ciemno´sci, którego chciałe´s zabi´c tym s´miesznym patyczkiem. Spójrz na mnie, skrybo. Ja zapisywałem karty ludzkiego losu, a moim atramentem była ludzka krew. Spójrz na mnie i pogra˙ ˛z si˛e w rozpaczy! Jimmy, nie mog˛e tego zrobi´c. Ju˙z za pó´zno, a on jest dla mnie zbyt silny. . . SPÓJRZ NA MNIE! 18.53. — Mamo? — j˛eknał ˛ słabo Mark. — Mamo, gdzie jeste´s? Boli mnie głowa. . . Tu jest zupełnie ciemno. . . Dołaczy ˛ do mego chłopi˛ecego chóru. . . Ben wyszarpnał ˛ zza pasa jeden z kołków i natychmiast wypu´scił go z dłoni. Krzyknał ˛ rozpaczliwie, gdy sło´nce opu´sciło umierajace ˛ miasteczko, głaszczac ˛ na po˙zegnanie ostatnimi promieniami dach Domu Marstenów. Nagle schylił si˛e i podniósł zaostrzony palik. Ale gdzie podział si˛e młotek? Gdzie jest ten pieprzony młotek? Przy drzwiach komórki. Usiłował rozbi´c nim kłódk˛e. Pobiegł tam i podniósł go z podłogi. Mark siedział pod s´ciana˛ z paskudnie poharatanymi ustami. Dotknawszy ˛ ich dłonia˛ spojrzał ze zdumieniem na krew. — Mamo! — zawołał. — Gdzie jest moja mama? 18.55. Granica mi˛edzy dniem a noca.˛ Ben rzucił si˛e w kierunku trumny, s´ciskajac ˛ w lewej dłoni kołek, a w prawej lekarski młotek Jimmy’ego. Rozległ si˛e dono´sny, triumfalny s´miech. Barlow, z czerwonymi oczami płona˛ cymi diabelska˛ rado´scia,˛ unosił si˛e ju˙z do pozycji siedzacej. ˛ W chwili, gdy jego
374
spojrzenie napotkało wzrok Bena, ten poczuł, jak błyskawicznie opuszczaja˛ go siły. Ostatnim, konwulsyjnym wysiłkiem uniósł kołek nad głowa˛ i opu´scił go w dół, rozcinajac ˛ ze s´wistem powietrze. Zaostrzony koniec przebił koszul˛e Barlowa i utkwił w jego ciele. Z gardła Barlowa wydobył si˛e odgłos przypominajacy ˛ wycie zranionego wilka. Siła uderzenia wtłoczyła go z powrotem do trumny; wystawały z niej tylko jego szponiaste, machajace ˛ dziko r˛ece. Ben uderzył młotkiem. Odpowiedziało mu kolejne wycie, a w ułamek sekundy pó´zniej r˛eka Barlowa chwyciła jego zaci´sni˛eta˛ na kołku dło´n. Ben wskoczył do trumny, przygniatajac ˛ kolanami nogi wampira. — Pu´sc´ mnie! — ryknał ˛ Barlow. — To dla ciebie, ty sukinsynu! — wyszlochał Ben. — Dla ciebie, pijawko! Specjalnie dla ciebie! Młotek opadł po raz drugi. Z rany trysnał ˛ strumie´n lodowatej krwi, o´slepiajac ˛ go na chwil˛e. Głowa Barlowa wiła si˛e w´sciekle na atłasowej poduszce. — Pu´sc´ mnie! Nie s´miesz tego zrobi´c, nie s´miesz, rozumiesz?! Ben uderzał raz za razem. Krew buchn˛eła tak˙ze z nozdrzy Barlowa, jego ciało za´s zacz˛eło drga´c i skaka´c niczym nadziana na o´scie´n ryba. Zakrzywione palce si˛egn˛eły do twarzy Bena, wbijajac ˛ mu si˛e w policzki. — PUS´ C´ MNIE! Po jeszcze jednym ciosie młotkiem tryskajaca ˛ z rany krew zmieniła kolor na niemal zupełnie czarny, zaraz po tym za´s rozpoczał ˛ si˛e całkowity rozkład. Trwał nie dłu˙zej ni˙z dwie sekundy; zbyt krótko, by potem mo˙zna było w to uwierzy´c, a jednocze´snie do´sc´ długo, z˙ eby powraca´c bez ko´nca w nocnych koszmarach. Skóra z˙zółkła, stwardniała i złuszczyła si˛e jak farba na starych płótnach. Oczy zbielały, z˙ eby zaraz potem si˛e zapa´sc´ , włosy za´s posiwiały i wypadły niczym gar´sc´ białych piór. Ciało zacz˛eło si˛e kurczy´c, a usta rozszerza´c, a˙z wreszcie wargi zupełnie znikn˛eły, odsłaniajac ˛ owal wyszczerzonych z˛ebów. Paznokcie poczerniały i odpadły, potem w eleganckim, czarnym garniturze pozostały same ko´sci, głowa za´s zamieniła si˛e w z˙ ółta˛ czaszk˛e. Przez chwil˛e ko´sciotrup drgał jeszcze konwulsyjnie i Ben z okrzykiem przera˙zenia wyskoczył z trumny, lecz hipnotyzujaca ˛ siła ostatniej przemiany Barlowa była tak ogromna, i˙z nie sposób było oderwa´c od niej oczu. Nagle szcz˛eki rozwarły si˛e w niemym krzyku, czaszka odwracała si˛e to w jedna,˛ to druga˛ stron˛e, a pozbawione ciała palce chwytały rozpaczliwie za kraw˛ed´z trumny. Zapachy docierały i znikały w krótkich, nast˛epujacych ˛ bezpo´srednio po sobie powiewach: gazy, zgnilizna, ple´sn´ , kwa´sny pył, a potem ju˙z nic. Ko´sci palców rozsypały si˛e jak zu˙zyte ołówki, puste oczodoły powi˛ekszyły si˛e w bezcielesnym wyrazie zdumienia i przera˙zenia, to samo stało si˛e z jama˛ nosowa,˛ a˙z wreszcie czaszka rozpadła si˛e niczym waza z tysiacletniej ˛ porcelany. Dezintegracja do375
tkn˛eła całego szkieletu, i ubranie spocz˛eło na dnie trumny niczym brudny, nikomu niepotrzebny, rzucony byle gdzie łach. Mimo to jeszcze przez chwil˛e drobinki pyłu wirowały w´sciekle w powietrzu, a potem Ben poczuł co´s w rodzaju raptownego powiewu wiatru, który owionał ˛ go, wywołujac ˛ dreszcz przera˙zenia i pognał w ciemno´sc´ . W sekund˛e pó´zniej rozległ si˛e dono´sny huk, gdy jaka´s ogromna siła wypchn˛eła na zewnatrz ˛ wszystkie okna pensjonatu. — Uwa˙zaj! — rozległ si˛e krzyk Marka. — Z tyłu! Ben obejrzał si˛e i zobaczył, jak z komórki na warzywa wypełzaja˛ Eva, Weasel, Mabe, Grover i wszyscy pozostali. O tej porze s´wiat nale˙zał wyłacznie ˛ do nich. Mark nie przestawał ani na chwil˛e krzycze´c. Ben chwycił go za ramiona i potrzasn ˛ ał. ˛ — Woda s´wi˛econa! — wrzasnał ˛ prosto w jego udr˛eczona˛ twarz. — Nie moga˛ nas dotkna´ ˛c! Krzyk zamienił si˛e w rozpaczliwy szloch. — Wła´z na gór˛e! Pr˛edko! — polecił mu Ben. Musiał podsadzi´c chłopca na desk˛e i pchna´ ˛c go, zmuszajac ˛ do wspinaczki. Kiedy nabrał pewno´sci, z˙ e Mark nie ˙ spadnie, odwrócił si˛e, z˙ eby stawi´c czoło Wiecznie Zywym. Stali półkolem w odległo´sci jakich´s pi˛etnastu stóp, wpatrujac ˛ si˛e w niego z nienawi´scia.˛ — Zabiłe´s naszego Pana — odezwała si˛e Eva Miller głosem, w którym niewiele brakowało, a doszukałby si˛e autentycznej rozpaczy. — Jak mogłe´s to zrobi´c? — Wróc˛e tu — powiedział do niej. — I zajm˛e si˛e wami wszystkimi. Wspiał ˛ si˛e po pochyłej desce, która ugi˛eła si˛e pod jego ci˛ez˙ arem, ale wytrzymała. Znalazłszy si˛e w drzwiach rzucił przez rami˛e jeszcze jedno spojrzenie; milczaca ˛ gromada skupiła si˛e wokół trumny. Przypominali mu ludzi, którzy po wypadku tłoczyli si˛e nad ciałem Mirandy. Rozejrzał si˛e w poszukiwaniu Marka i dostrzegł go le˙zacego ˛ twarza˛ w dół przy drzwiach prowadzacych ˛ na werand˛e.
50 Powtarzał sobie bezustannie, z˙ e chłopiec tylko zemdlał i z˙ e nie stało mu si˛e nic złego. Mo˙zliwe, i˙z tak było w istocie, bo t˛etno miał wyra´zne i regularne. Wział ˛ go w ramiona i zaniósł do swego samochodu. Uruchomił silnik natychmiast, jak tylko usiadł za kierownica.˛ Kiedy wyje˙zd˙zał z parkingu na ulic˛e, poczuł niemal fizyczne uderzenie spó´znionej reakcji na ostatnie wydarzenia. Z najwy˙zszym trudem udało mu si˛e powstrzyma´c szukajacy ˛ uj´scia krzyk. ˙ Wiecznie Zywi wylegli na ulice. 376
Zalewany na przemian falami zimna i goraca, ˛ z głowa˛ wypełniona˛ dzikim rykiem, skr˛ecił w lewo w Jointer Avenue i zaczał ˛ oddala´c si˛e od miasteczka.
ROZDZIAŁ PIETNASTY ˛ Ben i Mark
1 Mark odzyskiwał stopniowo przytomno´sc´ , pozwalajac, ˛ z˙ eby jednostajny szum silnika przywołał go do rzeczywisto´sci pozbawionej jakichkolwiek wspomnie´n, a nawet my´sli. Jednak kiedy otworzył oczy i spojrzał przez okno, strach chwycił go natychmiast w swoje szpony. Zapadła ju˙z niemal całkowita ciemno´sc´ . Rosnace ˛ po obu stronach drogi drzewa przybrały posta´c ciemnych, rozmazanych plam, a mijajace ˛ ich samochody miały właczone ˛ s´wiatła. Z ust wydobył mu si˛e głuchy j˛ek, dło´n za´s zacisn˛eła si˛e kurczowo na krzy˙zu wiszacym ˛ na jego szyi. — Uspokój si˛e — powiedział Ben. — Jeste´smy ju˙z dwadzie´scia mil za miastem. Chłopiec si˛egnał ˛ przed nim, o mało nie powodujac ˛ niekontrolowanego skr˛etu, i zablokował od s´rodka drzwi kierowcy, a nast˛epnie to samo uczynił ze swoimi, by potem skuli´c si˛e na brze˙zku fotela. Miał nadziej˛e, z˙ e znowu pogra˙ ˛zy si˛e w cudownej nico´sci, pozbawionej okropnych, budzacych ˛ przera˙zenie wspomnie´n. Jednostajny szum silnika działał uspokajajaco. ˛ Mmmmmmmm. . . Bardzo miłe. Zamknał ˛ oczy. — Mark? Lepiej nie odpowiada´c. — Mark, nic ci nie jest? Mmmmmmmmmmmmmm. — Mark. . . Głos odpłynał ˛ gdzie´s daleko. Jak dobrze. Powróciła nico´sc´ , otulajac ˛ go swoja˛ szaro´scia.˛
2 Kiedy tylko wjechali na teren New Hampshire, Ben zatrzymał si˛e w przydro˙znym motelu, wpisujac ˛ ich do ksia˙ ˛zki meldunkowej jako Bena Cody’ego z synem.
378
Mark wszedł do pokoju, s´ciskajac ˛ krzy˙z w wyciagni˛ ˛ etej przed siebie r˛ece i rzucajac ˛ dokoła szybkie, wystraszone spojrzenia osaczonego zwierzatka. ˛ Nie wypuszczał krzy˙za z dłoni dopóty, dopóki Ben nie zamknał ˛ drzwi na klucz i nie powiesił na klamce swego własnego krucyfiksu. Ben właczył ˛ na troch˛e telewizor. Dwa afryka´nskie pa´nstwa wszcz˛eły ze soba˛ wojn˛e. Prezydent miał katar, ale raczej nie było to nic gro´znego. Jaki´s człowiek w Los Angeles oszalał i zastrzelił czternas´cie osób. Prognoza pogody przewidywała deszcz, a w północnym Maine nawet przelotne opady s´niegu.
3 Miasteczko Salem spało pogra˙ ˛zone w mrocznym s´nie, a wampiry zaludniły jego ulice niczym wypełzajace ˛ z zakamarków mózgu złowrogie wspomnienia. Niektórym z nich udało si˛e zachowa´c co´s w rodzaju prymitywnej przebiegło´sci: Lawrence Crockett zadzwonił do Royala Snowa i zaprosił go do swego biura na partyjk˛e pokera. W chwili, gdy Royal otworzył drzwi, dopadł go Lawrence wraz ze swoja˛ z˙ ona.˛ Glynis Mayberry zatelefonowała do Mabel Werts, powiedziała, z˙ e boi si˛e siedzie´c sama w domu i zapytała, czy nie mogłaby przyj´sc´ i zaczeka´c u niej, a˙z jej ma˙ ˛z wróci z Waterville. Mabel zgodziła si˛e z z˙ ałosna˛ ulga,˛ kiedy za´s w dziesi˛ec´ minut pó´zniej otworzyła drzwi, ujrzała na progu zupełnie naga˛ Glynis szczerzac ˛ a˛ w u´smiechu długie, ostre kły. Zda˙ ˛zyła nawet wrzasna´ ˛c, ale tylko jeden raz. Gdy Delbert Markey wyszedł tu˙z po ósmej ze swego s´wiecacego ˛ pustkami baru, z gł˛ebokiego cienia wyszli szeroko u´smiechni˛eci Carl Foreman oraz Homer McCaslin i o´swiadczyli, i˙z wpadli, z˙ eby si˛e troch˛e napi´c. Milta Crossena odwiedzili tu˙z przed zamkni˛eciem sklepu wszyscy jego najstarsi klienci i bywalcy, George Middler za´s zjawił si˛e z wizyta˛ u kilku spo´sród dokonujacych ˛ zawsze u niego zakupów chłopców, zwykle przygladaj ˛ acych ˛ mu si˛e spod oka albo z domy´slnym u´smieszkiem na ustach; wreszcie mógł zrealizowa´c swoje najbardziej mroczne fantazje. Tury´sci w dalszym ciagu ˛ przeje˙zd˙zali przez Jerusalem szosa˛ numer 12, dostrzegajac ˛ jedynie znak ograniczajacy ˛ pr˛edko´sc´ do trzydziestu pi˛eciu mil na godzin˛e. Znalazłszy si˛e po drugiej stronie miasteczka przy´spieszali ponownie do sze´sc´ dziesi˛eciu i tylko nieliczni po´swi˛ecali mu jedna,˛ przelotna˛ my´sl: Bo˙ze, có˙z to za cholerna dziura! Salem nie zdradzało nikomu swoich tajemnic, a Dom Marstenów spogladał ˛ na nie z góry niczym zdetronizowany król.
379
4 Ben wrócił nast˛epnego dnia o s´wicie, zostawiwszy Marka w motelu. Po drodze zatrzymał si˛e przy sklepie w Westbrook, gdzie kupił łopat˛e i oskard. Salem le˙zało spokojnie pod przykryciem z ciemnych chmur, z których jednak jeszcze nie zaczał ˛ pada´c deszcz. Po ulicach poruszało si˛e bardzo niewiele samochodów. Sklep Spencera był otwarty, ale w Excellent Cafe zielone z˙ aluzje szczelnie zasuni˛ete, z okien znikn˛eły jadłospisy, a mała,˛ czarna˛ tablic˛e, na której informowano o specjalno´sci zakładu i nadzwyczajnych obni˙zkach cen, wytarto do czysta. Widok pustych ulic sprawił, z˙ e w ko´sciach poczuł dziwny chłód, przed oczami za´s zobaczył okładk˛e jakiej´s płyty widziana˛ przed wieloma laty; znajdowało si˛e na niej wykonane z profilu na ciemnym tle zdj˛ecie pokrytej silnym makija˙zem twarzy transwestyty, a poni˙zej tytuł: „Oni przychodza˛ tylko w nocy”. Najpierw zatrzymał si˛e przed pensjonatem Evy. Wszedł na pi˛etro, otworzył drzwi swego pokoju i obrzucił go spojrzeniem: wygladał ˛ dokładnie tak, jak go zostawił. Wyciagn ˛ ał ˛ spod biurka pusty kosz na s´mieci i postawił go na s´rodku pokoju, a nast˛epnie wrzucił do niego cały maszynopis swojej ksia˙ ˛zki, zwinawszy ˛ uprzednio w sto˙zek pierwsza˛ stron˛e. Podpalił ja,˛ a gdy zaj˛eła si˛e na dobre ogniem, wło˙zył do kosza. Płomienie najpierw skosztowały ostro˙znie pokrytych maszynowym pismem kartek, by zaraz potem zabra´c si˛e ochoczo do uczty. Pierwsze poddały si˛e naro˙zniki, zwijajac ˛ si˛e, czerniejac ˛ i błyskawicznie zamieniajac ˛ w popiół. Z kosza zaczał ˛ si˛e unosi´c biały dym, wi˛ec Ben nachylił si˛e ponad biurkiem i otworzył okno. R˛eka, która˛ si˛e podparł, natrafiła na szklana˛ kul˛e, towarzyszac ˛ a˛ mu w z˙ yciu od chłopi˛ecych lat, która stanowiła trofeum z pierwszej wizyty w domu potwora. Wystarczyło nia˛ potrzasn ˛ a´ ˛c, z˙ eby zobaczy´c, jak sypia˛ si˛e płatki s´niegu. Zrobił to, trzymajac ˛ ja˛ przed oczami tak samo, jak dwadzie´scia kilka lat temu. Poprzez biała˛ zamie´c mo˙zna było dostrzec mały domek z piernika i prowadzac ˛ a˛ ´ do niego scie˙zk˛e. Piernikowe okiennice były zamkni˛ete, lecz obdarzony wyobra´znia˛ chłopiec (na przykład taki, jak Mark Petrie) mógł bez trudu wyobrazi´c sobie, z˙ e jedna z nich uchyla si˛e lekko, odpychana biała˛ dłonia,˛ a zza szyby u´smiecha si˛e blada, szczerzaca ˛ długie z˛eby twarz, zapraszajac ˛ ci˛e do tego domku stojacego ˛ tu˙z za granica˛ rzeczywistego s´wiata, gdzie czas jest tylko mało wiarygodna˛ bajka.˛ Taka twarz istotnie wpatrywała si˛e w niego z napi˛eciem, blada i wygłodniała, jedna z tych, które ju˙z nigdy nie miały ujrze´c słonecznego blasku ani bł˛ekitnego nieba. Ta twarz nale˙zała do niego. Cisnał ˛ kul˛e w kat ˛ pokoju, gdzie rozprysn˛eła si˛e na kawałki. Wyszedł po´spiesznie, z˙ eby przypadkiem nie zobaczy´c, co wydostało si˛e z rozbitego szkła. 380
5 Kiedy zszedł do piwnicy po ciało Jimmy’ego, okazało si˛e, i˙z jest to najtrudniejsza wyprawa, jaka˛ przedsi˛ewział ˛ w z˙ yciu. Trumna stała w tym samym miejscu, co poprzedniego dnia, pusta. . . cho´c niezupełnie. Le˙zał w niej drewniany kołek, a tak˙ze co´s jeszcze. Ben poczuł, z˙ e z˙ oładek ˛ podchodzi mu do gardła. Z˛eby. Z˛eby Barlowa — wszystko, co po nim zostało. Kiedy nachylił si˛e i wział ˛ je w r˛ek˛e, zatrzasn˛eły si˛e, usiłujac ˛ go ukasi´ ˛ c. Z okrzykiem odrazy rzucił je na podłog˛e; rozsypały si˛e jak gar´sc´ białych kamyków. — O, Bo˙ze — szepnał, ˛ wycierajac ˛ dło´n w koszul˛e. — Bo˙ze, spraw, z˙ eby to ju˙z był koniec.
6 Jakim´s cudem udało mu si˛e wytaszczy´c z piwnicy ciało Jimmy’ego, w dalszym ciagu ˛ spowite w stare zasłony Evy Miller. Uło˙zył je w baga˙zniku brazowego ˛ buicka, a nast˛epnie pojechał do domu Marka, wiozac ˛ na tylnym siedzeniu oprócz czarnej, lekarskiej torby oskard i łopat˛e. Reszt˛e przedpołudnia i kilka godzin popołudniowych sp˛edził na niewielkiej polance w połowie drogi mi˛edzy domem rodziny Petrie a strumieniem, kopiac ˛ gł˛eboki na cztery stopy grób. Zło˙zył w nim zwłoki Jimmy’ego i rodziców Marka, zawini˛ete w narzut˛e z kanapy. Wpół do trzeciej zaczał ˛ zasypywa´c mogił˛e. W miar˛e, jak wydłu˙zały si˛e otaczajace ˛ go cienie, pracował coraz szybciej, wiedzac, ˛ z˙ e kapiacy ˛ obficie z jego czoła pot nie bierze si˛e wyłacznie ˛ z fizycznego wysiłku. O czwartej zako´nczył prac˛e. Udeptawszy ziemi˛e najlepiej, jak mógł, wrócił do miasteczka samochodem Jimmy’ego; zaparkował wóz przed Excellent Cafe, zostawiajac ˛ kluczyki w stacyjce. Przystanał ˛ na chwil˛e, rozgladaj ˛ ac ˛ si˛e dookoła. Opuszczone domy zdawały si˛e nachyla´c nad ulica˛ z gro´znym trzeszczeniem. Deszcz, który zaczał ˛ pada´c około południa, siapił ˛ powoli, jakby z nieba kapały łzy. Niewielki park, miejsce pierwszego spotkania z Susan, był zaniedbany i pusty. Okna w budynku Rady Miejskiej zasłaniały grube kotary. Na drzwiach biura Larry’ego Crocketta w dalszym ciagu ˛ wisiała tabliczka z beztroskim napisem „Zaraz wracam”. Panowała zupełna cisza, je´sli nie liczy´c delikatnego szemrania deszczu. Ruszył przed siebie Railroad Street, zakłócajac ˛ spokój odgłosem swoich kroków. Dotarłszy do pensjonatu zatrzymał si˛e ponownie i jeszcze raz rozejrzał dookoła; z˙ adnego ruchu. Miasteczko było martwe. Wiedział to z cała˛ pewno´scia,˛ tak samo jak to, z˙ e Miranda nie z˙ yje, kiedy zobaczył jej le˙zacy ˛ na asfalcie but. Rozpłakał si˛e. 381
Płakał jeszcze, gdy mijał ustawiona˛ przy wyje´zdzie z Salem tablic˛e. Znajdował si˛e na niej napis nast˛epujacej ˛ tre´sci: „Wyje˙zd˙zasz z Jerusalem, małego, miłego miasteczka. Mamy nadziej˛e, z˙ e jeszcze do nas wrócisz”. Kiedy skr˛ecił w drog˛e dojazdowa˛ do autostrady. Dom Marstenów skrył si˛e za g˛esta˛ zasłona˛ drzew. Nacisnał ˛ gaz i ruszył na południe, do Marka, do swego z˙ ycia.
EPILOG
Po´sród tych wyludnionych miast Na cyplu otwartym na podmuchy południowego wiatru Gdzie ciagn ˛ ace ˛ si˛e przed nami pasmo wzgórz skrywa ci˛e przed mym wzrokiem Któ˙z zliczy, jak wiele razy chcieli´smy o wszystkim zapomnie´c? Kto przyjmie nasza˛ ofiar˛e zło˙zona˛ na poczatku ˛ jesieni? George Seferis
Teraz nie ma ju˙z oczu. W˛ez˙ e, które kiedy´s trzymała, Po˙zeraja˛ jej r˛ece. George Seferis
1 Fragmenty z teczki wycinków prasowych Bena Mearsa (wszystkie wycinki pochodza˛ z ukazujacego ˛ si˛e w Portland dziennika Press-Herald): 19 listopada 1975 (str. 27): JERUSALEM — Rodzina Charlesa V. Pritchetta, która zaledwie w ubiegłym miesiacu ˛ zakupiła poło˙zona˛ w miasteczku Jerusalem w okr˛egu Cumberland farm˛e, postanowiła wyprowadzi´c si˛e stamtad ˛ z uwagi na tajemnicze, rozlegajace ˛ si˛e nocami odgłosy. Wła´scicielem usytuowanej na Szkolnym Wzgórzu farmy był uprzednio Charles Griffen, do jego ojca za´s nale˙zała niegdy´s tak˙ze mała mleczarnia, wchłoni˛eta w roku 1962 przez wielkie zakłady ze Slewfoot. Niestety, nie udało nam si˛e dotrze´c do Griffena, który sprzedał swoje gospodarstwo poprzez po´srednika za, jak si˛e wyraził Charles Pritchett, „bardzo okazyjna˛ cen˛e”. Amanda Pritchett powiedziała swemu m˛ez˙ owi po raz pierwszy o „dziwnych hałasach” rozlegajacych ˛ si˛e w stodole wkrótce po tym, jak. . . 4 stycznia 1976 (str. l): JERUSALEM — W tym niewielkim miasteczku, poło˙zonym w południowej cz˛es´ci stanu Maine, wydarzył si˛e wczoraj wieczorem lub dzi´s nad ranem dziwny wypadek. Na podstawie widocznych na szosie s´ladów policja doszła do wniosku, z˙ e samochód, zanim wypadł z szosy i uderzył w słup linii wysokiego napi˛ecia, jechał z bardzo du˙za˛ pr˛edko´scia.˛ Pojazd uległ całkowitemu rozbiciu i cho´c na przednich siedzeniach i tablicy rozdzielczej pozostały wyra´zne s´lady krwi, nie znaleziono w nim z˙ adnych ludzi. Według policji, wła´scicielem samochodu był pan Gordon Philips, zamieszkały w Scarborough. Jego sasiad ˛ twierdzi, i˙z rodzina Philipsów wyjechała w odwiedziny do krewnych w Yarmouth. Nie wyklucza si˛e, z˙ e pan Philips, jego z˙ ona i dwoje dzieci wydostali si˛e w szoku z rozbitego pojazdu i odeszli w niewiadomym kierunku. Plany akcji poszukiwawczej, która.˛ . . 14 lutego 1976 (str. 4): CUMBERLAND — Dzi´s rano w biurze Szeryfa Okr˛egowego zgłoszono zagini˛ecie pani Fiony Coggins, wdowy mieszkajacej ˛ samotnie przy Smith Road w zachodnim Cumberland. Siostrzenica zaginionej, pani Gertrud˛e Hersey, poinformowała policj˛e, z˙ e jej ciotka była do´sc´ powa˙znie chora i praktycznie unieruchomiona w domu. Zast˛epcy szeryfa prowadza˛ energiczne do-
385
chodzenie, lecz twierdza,˛ i˙z jest jeszcze za wcze´snie na. . . 27 lutego 1976 (str. 6): FALMOUTH — Dzi´s nad ranem podeszły wiekiem farmer i wieloletni mieszkaniec Falmouth John Farrington został znaleziony martwy w swojej stodole przez zi˛ecia, Franka Vickery. Vickery zeznał, i˙z Farrington le˙zał twarza˛ w dół na sianie, s´ciskajac ˛ w dłoni widły. Według wst˛epnej opinii okr˛egowego lekarza sadowego, ˛ doktora Davida Rice’a, przyczyna˛ zgonu Farringtona był najprawdopodobniej gwałtowny krwotok wewn˛etrzny lub. . . 20 maja 1976 (str. 17): PORTLAND — Stra˙znicy le´sni okr˛egu Cumberland otrzymali ze Stanowego Urz˛edu Ochrony Przyrody ostrze˙zenie przed stadem zdziczałych psów, które najprawdopodobniej grasuje w rejonie Jerusalem — Cumberland — Falmouth. W ciagu ˛ ostatniego miesiaca ˛ znaleziono wiele owiec z rozszarpanymi gardłami i brzuchami; niektóre spo´sród nich zostały niemal dokładnie wypatroszone. Oto, co powiedział stra˙znik Upton Pruitt: „Jak wiecie, sytuacja w południowym Maine znacznie si˛e pogorszyła, gdy˙z. . . ” 29 maja 1976 (str. l): JERUSALEM — Powa˙zne podejrzenia wzbudziło znikni˛ecie rodziny Daniela Hollowaya, która niedawno sprowadziła si˛e do tego niewielkiego, połoz˙ onego w okr˛egu Cumberland miasteczka i zamieszkała w domu przy Taggart Stream Road. Policja została zaalarmowana przez dziadka Daniela Hollowaya, którego zaniepokoiło to, z˙ e w domu wnuka od kilku dni nikt nie odbiera telefonu. Hollowayowie wraz z dwojgiem dzieci sprowadzili si˛e na Taggart Stream Road w kwietniu i niemal od razu zacz˛eli si˛e skar˙zy´c przed rodzina˛ i znajomymi na „dziwne hałasy”, jakie podobno rozlegały si˛e po zapadni˛eciu zmroku. Na przestrzeni ostatnich miesi˛ecy Jerusalem stało si˛e miejscem wielu ta´ w wyniku których znikn˛eło bez s´ladu. . . jemniczych wydarzen, 4 czerwca 1976 (str. 2): CUMBERLAND — Pani Elaine Tremont, wdowa mieszkajaca ˛ w małym domku przy Back Stage Road w niewielkim miasteczku, le˙zacym ˛ w zachodniej cz˛es´ci okr˛egu, została dzi´s rano przywieziona do szpitala, gdzie stwierdzono atak serca. Reporter naszej gazety dowiedział si˛e od niej, z˙ e gdy ogla˛ 386
dała telewizj˛e, usłyszała w pewnej chwili skrobanie do okna, a kiedy tam spojrzała, dostrzegła za szyba˛ jaka´ ˛s twarz. „U´smiechała si˛e”, powiedziała pani Tremont. „To było co´s strasznego. Nigdy w z˙ yciu tak si˛e nie bałam, jak wła´snie wtedy, a odkad ˛ przy Taggart Stream Road, zaledwie mil˛e ode mnie, zabito t˛e rodzin˛e, bałam si˛e niemal bez przerwy”. Pani Tremont miała na my´sli rodzin˛e Daniela Hollowaya, która znikn˛eła bez s´ladu w ubiegłym tygodniu. Policja poszukuje ewentualnego zwiazku ˛ mi˛edzy tymi wydarzeniami, lecz. . .
2 M˛ez˙ czyzna i chłopiec przyjechali do Portland w połowie wrze´snia i zamieszkali na trzy tygodnie w miejscowym motelu. Byli przyzwyczajeni do wysokich temperatur, lecz po suchym klimacie Los Zapatos wysoka wilgotno´sc´ tutejszego powietrza dawała im si˛e mocno we znaki. Obydwaj cz˛esto korzystali z motelowego basenu i sp˛edzali du˙zo czasu wpatrujac ˛ si˛e w niebo. M˛ez˙ czyzna codziennie kupował Press-Heralda; tym razem egzemplarze były s´wie˙ze, bez s´ladów niszczacego ˛ działania czasu ani psiego moczu. Interesowała go niemal wyłacznie ˛ prognoza pogody i wszelkie wzmianki dotyczace ˛ miasteczka Salem. Dziewiatego ˛ dnia po ich przybyciu do Portland w Falmouth zniknał ˛ kolejny człowiek. Jego psa znaleziono martwego na podwórzu. Policja wszcz˛eła energiczne s´ledztwo. 6 pa´zdziernika m˛ez˙ czyzna wstał wcze´snie z łó˙zka i wyszedł przed motel. Wi˛ekszo´sc´ turystów odjechała ju˙z z powrotem do Nowego Jorku, New Jersey, Pensylwanii, Kalifornii, na Floryd˛e i do Ontario, pozostawiajac ˛ po sobie s´mieci, dolary, miejscowa˛ ludno´sc´ , a tak˙ze najpi˛ekniejsza˛ por˛e roku na tych terenach. Tego ranka powietrze było inne ni˙z zwykle. Zapach spalin dochodzacy ˛ z autostrady stał si˛e jakby nieco mniej intensywny, z horyzontu znikn˛eła obecna tam zawsze do tej pory delikatna mgiełka, na polach za´s nie pojawiły si˛e kłaczki mlecznobiałej mgły. Poranne niebo było zupełnie czyste, a powietrze chłodne. Wszystko wskazywało na to, i˙z tej nocy sko´nczyło si˛e pó´zne, przedłu˙zone lato. Chłopiec wyszedł na dwór i stanał ˛ obok niego. — Dzisiaj — powiedział m˛ez˙ czyzna.
3 Dochodziło ju˙z południe, kiedy znale´zli si˛e przy zje´zdzie z autostrady prowadzacym ˛ do Salem. Bena nawiedziło bolesne wspomnienie dnia, w którym dotarł do tego samego miejsca zdecydowany rozprawi´c si˛e z dr˛eczacymi ˛ go demonami, przekonany o tym, z˙ e na pewno mu si˛e to uda. Wtedy było cieplej ni˙z dzisiaj, 387
nie wiał silny, zachodni wiatr, a pó´zne lato dopiero si˛e zaczynało. Minał ˛ wówczas dwóch chłopców z w˛edkami. Dobiegajacy ˛ z radia głos oznajmił, z˙ e ogłoszono piaty, ˛ czyli niemal najwy˙zszy, stopie´n zagro˙zenia po˙zarowego. Ostatnie wi˛eksze opady deszczu zarejestrowano w południowej cz˛es´ci stanu Maine na poczatku ˛ wrze´snia. Spiker ostrzegł kierowców, z˙ eby nie wyrzucali z samochodów niedopałków papierosów, nast˛epnie za´s pu´scił piosenk˛e o facecie, który z miło´sci postanowił skoczy´c z wie˙zy ci´snie´n. Kiedy znale´zli si˛e w miejscu, gdzie droga numer 12 zamienia si˛e w Jointer Avenue, Ben dostrzegł od razu brak z˙ ółtego, sygnalizacyjnego s´wiatła, migaja˛ cego na skrzy˙zowaniu głównych ulic. Najprawdopodobniej nie było ju˙z nikomu potrzebne. Jechali powoli przez miasteczko, a Ben czuł spowijajacy ˛ go coraz cia´sniej strach, podobny do starego, znalezionego na strychu płaszcza, który wła´sciwie jest za ciasny, ale jeszcze da si˛e go jako´s wło˙zy´c. Mark siedział sztywno obok niego, s´ciskajac ˛ w dłoni przywieziona˛ a˙z z Los Zapatos buteleczk˛e ze s´wi˛econa˛ woda.˛ Był to po˙zegnalny prezent od ojca Gracona. Wraz ze strachem pojawiły si˛e okrutne wspomnienia. Zamiast szyldu SPENCER’S pojawił si˛e nowy, z napisem LAVERDIERE’S, lecz nic nie wskazywało na to, z˙ eby interes szedł lepiej, ni˙z do tej pory. Zamkni˛ete na głucho okna pokrywała gruba warstwa kurzu, znad wej´scia za´s zniknał ˛ symbol Greyhounda. W drzwiach Excellent Cafe wisiała krzywo tabliczka DO SPRZEDANIA, a wszystkie stoliki i krzesła przeniesiono chyba do jakiego´s lokalu cieszacego ˛ si˛e wi˛eksza˛ popularno´scia.˛ Nieco dalej, na budynku starej pralni w dalszym ciagu ˛ widniał napis informujacy ˛ o tym, z˙ e znajduje si˛e tam sklep Barlowa i Strakera, lecz złocenia znikn˛eły ju˙z bez s´ladu z wypukłych liter, okno wystawowe za´s było brudne i puste. Benowi przemkn˛eła my´sl, czy te˙z Mike Ryerson w dalszym ciagu ˛ le˙zy w skrzyni na zapleczu; niemal od razu poczuł zupełna˛ sucho´sc´ w gardle. Na skrzy˙zowaniu zwolnił jeszcze bardziej i spojrzał w kierunku domu Nortonów. Dokoła budynku wyrosła wysoka, z˙ ółta trawa, a w niektórych oknach ziały czarne dziury po wybitych szybach. Zatrzymał samochód przy kraw˛ez˙ niku. Pomnik Ofiar Wojny górował w dalszym ciagu ˛ nad parkiem, który zamienił si˛e w dzika˛ g˛estwin˛e trawy, drzew i krzewów. Sadzawka wła´sciwie przestała istnie´c, wypełniona bujnymi wodorostami, zielona farba odłaziła z ławek wielkimi płatami, hu´stawki za´s zardzewiały do tego stopnia, z˙ e przy najl˙zejszym poruszeniu z pewno´scia˛ zacz˛ełyby pot˛epie´nczo skrzypie´c, psujac ˛ cała˛ zabaw˛e. Przewrócona na bok zje˙zd˙zalnia le˙zała ze sterczacymi ˛ w gór˛e nogami niczym martwa antylopa, a w rogu piaskownicy wida´c było porzucona˛ przez jakie´s dziecko lalk˛e. W jej oczach z czarnych guzików zdawało si˛e l´sni´c niewysłowione prze388
ra˙zenie, jakby podczas długich, samotnych nocy patrzyła na wiele niewyobra˙zalnych okropie´nstw. Całkiem mo˙zliwe, z˙ e było tak w istocie. Ben przeniósł wzrok w gór˛e, na Dom Marstenów, gapiacy ˛ si˛e na miasteczko tym samym, złowrogim spojrzeniem pozamykanych na głucho okiennic. Teraz był zupełnie niegro´zny, ale po zachodzie sło´nca. . . Deszcz z pewno´scia˛ zda˙ ˛zył ju˙z spłuka´c s´wi˛econa˛ wod˛e, która˛ skropił go ojciec Callahan. Gdyby tylko chciały, mógł si˛e ponownie sta´c ich s´wiatyni ˛ a,˛ mroczna˛ latarnia˛ rzucajac ˛ a˛ swój ponury blask na martwe miasteczko. Czy spotykaja˛ si˛e tam, na górze? Czy w˛edruja˛ przez pogra˙ ˛zone w ciemno´sci pomieszczenia, odprawiajac ˛ rytuał ku czci Tego, który stworzył ich Stwórc˛e? Odwrócił raptownie wzrok. Mark przygladał ˛ si˛e domom stojacym ˛ przy ulicy. W wi˛ekszo´sci z nich zasłony były zaciagni˛ ˛ ete, w innych wida´c było opustoszałe pokoje. Te sprawiały znacznie bardziej wstrzasaj ˛ ace ˛ wra˙zenie, bo wydawało si˛e, z˙ e patrza˛ na intruzów bezmy´slnym wzrokiem umysłowo chorych. — Sa˛ tam teraz — wyszeptał Mark. — W tych domach. W łó˙zkach, szafach i piwnicach. Pod podłogami. Ukryci. . . — Uspokój si˛e — powiedział Ben, ruszajac ˛ z miejsca. Wyjechali z miasteczka. Ben skr˛ecił w Brooks Road i min˛eli Dom Marstenów, otoczony platanin ˛ a˛ wysokiej trawy i drobnych, z˙ ółtych kwiatów. Mark nagle wyciagn ˛ ał ˛ przed siebie r˛ek˛e i Ben spojrzał we wskazanym kierunku. W trawie widniała wydeptana do gołej ziemi s´cie˙zka, prowadzaca ˛ od drogi a˙z do frontowego wej´scia. W chwil˛e potem dom został z tyłu, a Ben poczuł przypływ ogromnej ulgi; ka˙zdy obrót kół oddalał ich od tego, co najgorsze. Wysiedli z samochodu na Burns Road, niedaleko cmentarza na Wzgórzu Spokoju. Pod ich stopami trzeszczało wysuszone poszycie. W powietrzu unosił si˛e intensywny zapach jałowca i cykanie s´wierszczy. Doszli do niewielkiej polany, z której wida´c było zawieszona˛ na gigantycznych słupach lini˛e przesyłowa˛ wysokiego napi˛ecia. — Podobno wtedy, w 1951 roku, wszystko zacz˛eło si˛e wła´snie tutaj — powiedział Ben. — Wiatr wiał prosto z zachodu. Najprawdopodobniej kto´s wyrzucił niedopałek papierosa i to wystarczyło. Ogie´n przedarł si˛e przez moczary, a potem ju˙z nikt nie mógł go zatrzyma´c. Wydobył z kieszeni paczk˛e pallmalli, spojrzał na nie z zaduma,˛ a nast˛epnie rozdarł celofan, wyjał ˛ papierosa i zapalił, po raz pierwszy od wielu miesi˛ecy. Mimo to papieros bardzo mu smakował. — Maja˛ swoje kryjówki, ale je´sli je straca,˛ wielu mo˙ze zgina´ ˛c podjał ˛ na nowo. — Wielu, lecz nie wszyscy. Rozumiesz? — Tak — odparł Mark. — Nie sa˛ zbyt inteligentni. Nast˛epnego dnia z pewno´scia˛ nie zdołaja˛ si˛e dobrze ukry´c, wi˛ec powinno wystarczy´c kilku ludzi szukajacych ˛ w najbardziej oczy389
wistych miejscach. Mo˙ze uda si˛e oczy´sci´c miasteczko przed nadej´sciem pierwszych s´niegów, a mo˙ze nie uda si˛e nigdy. Nie ma z˙ adnej gwarancji, ale bez czego´s, co je wypłoszy, nie byłoby najmniejszej szansy. — Wiem. — To b˛edzie wstr˛etne i niebezpieczne. — Wiem. — Cho´c mówia,˛ z˙ e ogie´n oczyszcza. . . — zauwa˙zył z zaduma˛ Ben. — Chyba przydałoby si˛e nam takie oczyszczenie, nie uwa˙zasz? — Tak — odparł ponownie Mark. — Musimy ju˙z i´sc´ — o´swiadczył Ben. Zaciagn ˛ ał ˛ si˛e gł˛eboko papierosem i rzucił go na stert˛e suchych gałazek ˛ i li´sci. Biała wsta˙ ˛zka dymu wzbiła si˛e w powietrze na wysoko´sc´ dwóch lub trzech stóp, a nast˛epnie została rozproszona przez wiatr. W odległo´sci około dwudziestu stóp le˙zał pie´n wielkiego, zwalonego drzewa. Jak zahipnotyzowani wpatrywali si˛e w g˛estniejac ˛ a˛ smug˛e dymu. Pojawiły si˛e pierwsze j˛ezyki ognia. Do ich uszu dobiegł odgłos strzelajacych ˛ w płomieniach gałazek. ˛ — Dzi´s w nocy nie zabija˛ ani jednej owcy i nie odwiedza˛ z˙ adnej farmy — powiedział cicho Ben. — Dzi´s w nocy b˛eda˛ ucieka´c. A jutro. . . — Ty i ja — wyszeptał Mark, zaciskajac ˛ pi˛es´ci. Na jego twarzy pojawiły si˛e z˙ ywe rumie´nce, a w oczach dzikie błyski. Wrócili do samochodu i odjechali. Na małej polance w pobli˙zu linii wysokiego napi˛ecia ogie´n rozprzestrzeniał si˛e coraz gwałtowniej, podsycany mocnym, wiejacym ˛ z zachodu wiatrem. pa´zdziernik 1972 – czerwiec 1975