Maanduister

M e t haar r o m a n s over D e v e r r y e n het W e s t l a n d v e r w i e r f K a t h a r i n e Kerr w e r e l d w i j d een m i l j o e n e n p u b l i e k - een w e l v e r d i e n d s u c c e s . De v e r h a l e n z i j n o n v e r g e t e l i j k m o o i , vol m o e d i g e a v o n t u r e n , t i j d l o z e l i e f d e , b e n a u w e n d e strijd e n z u i v e r e m a g i e . Via h a a r h o o f d p e r s o n e n - o n d e r w i e de i n n e m e n d e Jill, de magiër Nevyn en de woesteling Rhodry Maelwaedd - b r e n g t Kerr een w e r e l d tot leven w a a r l i e f d e , eer en a v o n t u u r de g r e n z e n v a n tijd en ruimte overschrijden.

QeVerry TWEEDE

BOEK

Maanduister

-

D e M a a n g o d i n h e e f t t w e e g e z i c h t e n , z o leert d e g e s c h i e d e n i s v a n D e v e r r y , het ene v a n l i e f d e e n een v o o r s p o e d i g e o o g s t , en het a n d e r e van de t i r a n n i e k e , m a c h t s b e l u s t e h e e r s e r e s . En, z o w o r d t g e f l u i s t e r d , er is n o g een d e r d e g e z i c h t , een u i t z o n d e r l i j k w r e e d , dat g e n o e g e n s c h e p t in o o r l o g en v e r w o e s t i n g . D i t d e r d e g e z i c h t , dat v a n d e m e e d o g e n l o o s w r e d e M a a n g o d i n , m a n i f e s t e e r t z i c h n a d r u k k e l i j k als zij d e j o n g e G w e n i v e r o p e i s t met d e b e l o f t e van h a a r een l e g e n d e te z u l l e n m a k e n , v o o r o p g e s t e l d dat zij de M a a n g o d i n e e u w i g t r o u w zal b l i j v e n . 'Fantasy

op

zijn

ISHN

best/-

ElfFantasy

'>7K.'MI-.MS-lh

4

Luitin gh

:> I

fantasy

Magazine

KATHARINE

KATHARINE KERR

e

KERR R

(T>



TWEEDE

BOEK

Maanduister

TWEEDE

BOEK

Maanduister

Luitingh fantasy

Vijfde © All ©

druk

1987 rights 1996,

Uitgeverij Alle

Katharine

1008

Nederlandse

Luitingh

rechten

-

vertaling

Sijthoff B.V.,

Amsterdam

voorbehouden

Oorspronkelijke Vertaling:

Kerr

reserved

Ytje

titel:

Darkspell

Holwerda

Omslagontwerp: Omslagillustratie:

Mariska

Kaarten:

Eleanor

Kostyk

ISBN

978

90

1675

NUR

3 34

Z45

Cock

Geoff Taylor

www.bockenwereld.com

9

8c

www.dromen-demonen.nl

Voor

mijn

gesneuveld kwaad

vader,

toen dan

bij

Sgt. vocht

alles

John om

wat

Carl Europa

een

Brahtin te

(1918-1944),

bevrijden

romanschrijver

kan

van

die een

verzinnen.

is erger

DANKBETUIGINGEN

D u i z e n d m a a l dank aan al mijn v r i e n d e n en f a m i l i e l e d e n , te t a l r i j k om op te n o e m e n , die m i j n a a n v a l l e n van v e r s t r o o i d h e i d , m i j n p e r i o d e n van v e r w o e d schrijven en m i j n bezetenheid voor deze f a n t a s i e w e r e l d v o o r lief m o e s t e n n e m e n . M i j n dank gaat echter in de eerste plaats uit naar m i j n man, H o w a r d Kerr, die tenslotte met mij moet samenleven w a n n e e r ik schrijf.

AANWIJZINGEN

VOOR

DE

UITSPRAAK

De taal die in D e v e r r y w o r d t g e s p r o k e n is een P - K e l t i s c h e taal. s c h o o n n a u w v e r w a n t aan het W e l s h ,

het B r e t o n s e n het C o r n i s h ,

het beslist niet i d e n t i e k aan elk v a n deze om nooit

als z o d a n i g w o r d e n

sen: edel e n g e w o o n . ne

is

levende t a l e n en mag d a a r -

beschouwd.

w o r d e n door Deverriaanse

KLINKERS

Of-

s c h r i j v e r s v e r d e e l d in t w e e klas-

Edele k l i n k e r s h e b b e n t w e e u i t s p r a k e n ; g e w o -

m a a r één.

A z o a l s in elan als h i j

lang is; een k o r t e r e versie v a n d e z e l f d e k l a n k

z o a l s in hak, als h i j k o r t is. 0

z o a l s in boon bij

een lange, z o a l s in pot bij

W s o m s m e t een lange,

Y als in de / v a n machine bij te

een k o r t e k l a n k .

s o m s m e t een k o r t e o e - k l a n k . een lange, ais de e in boter bij

een k o r -

klank.

E zoals

in pen.

1 zoals

pin.

U zoals

dun.

in

K l i n k e r s z i j n d o o r g a a n s lang i n b e k l e m t o o n d e niet b e k l e m t o o n d e .

Als dat de l a a t s t e letter v a n een w o o r d is, is hij tergreep

b e k l e m t o o n d is

TWEEKLANKEN

hebben

AE als de

ee in meent.

Al

beige.

als

AU als

in

de au

in

lettergrepen; kort in

Y is de v o o r n a a m s t e u i t z o n d e r i n g op deze regel.

nauw.

a l t i j d lang, of de let-

of niet.

g e w o o n l i j k een v a s t e

uitspraak.

EO als een c o m b i n a t i e v a n eh en o. E W z o a l s in het W e l s h , IE

een c o m b i n a t i e v a n eh en oe

in pier.

als

OE als de oy in

boy.

UI als de oei in boei. OI is n o o i t een t w e e k l a n k ,

NB.

m a a r b e s t a a t uit t w e e a p a r t e

klan-

ken, z o a l s in de n a a m B e n o i c ( B E H N - o - i k ) . z i j n g r o t e n d e e l s h e t z e l f d e ais

MEDEKLINKERS

volgende

in het Engels,

met de

uitzonderingen:

C is altijd hard z o a l s in kat. G is a l t i j d hard z o a l s in goal. DD is de E n g e l s e f f c - k l a n k , a l t i j d s t e m h e b b e n d , z o a l s in het Engelse mother. N . B . : R

dd en th w o r d e n altijd als enkele

letters b e s c h o u w d .

w o r d t zwaar gerold.

RH is een s t e m l o z e R, zo o n g e v e e r u i t g e s p r o k e n alsof hij ry zelf hr w e r d g e s p e l d . w o r d t in Eldidd DW,

in D e v e r -

H e t o n d e r s c h e i d is n a u w e l i j k s m e r k b a a r ,

en

steeds v a k e r v e r w a a r l o o s d .

GW en T W z i j n m e e s t e n t i j d s a f z o n d e r l i j k e k l a n k e n , z o a l s d o o r -

g a a n s in twit,

m a a r er z i j n u i t z o n d e r i n g e n .

Y is n o o i t een m e d e k l i n k e r . I v o o r een z e l f s t a n d i g

n a a m w o o r d aan het b e g i n v a n een w o o r d

d i e n s t als m e d e k l i n k e r , uitgesproken DUBBELE

als

het

z o a l s in het m e e r v o u d e i n d e -ion, yawn.

Engelse

MEDEKLINKERS

doet

dat w o r d t

worden,

in t e g e n s t e l l i n g t o t in het Engels,

beide d u i d e l i j k u i t g e s p r o k e n .

B e d e n k e c h t e r dat D D e n R R als enke-

le letters w o r d e n b e s c h o u w d ,

e v e n a l s de t w e e ' m ' s ' in de n a a m v a n

de HET

god

Wmm.

ACCENT

ligt d o o r g a a n s

op de

voorlaatste

lettergreep,

m a a r sa-

m e n g e s t e l d e w o o r d e n e n p l a a t s n a m e n v o r m e n v a a k een u i t z o n d e r i n g op deze regel. Ik h e b over het geheel g e n o m e n z o w e l E l f e n - als B a r d e k s e n a m e n bew e r k t v o l g e n s het b o v e n s t a a n d e

s p e l l i n g s s y s t e e m dat v o o r a l zeer goed

op het B a r d e k i a a n s toe te p a s s e n is.

Wat de E l f e n t a a l b e t r e f t zou het

in een b o e k als dit niet alleen v e r w a r r e n d w e r k e n m a a r ook re wet e n s c h a p p e l i j k zijn om

de volledige w e r k w i j z e te hanteren w a a r m e e

g e l e e r d e n deze u i t e r s t v e r f i j n d e en g e n u a n c e e r d e taal p r o b e r e n te verklaren.

V o o r het g e m i d d e l d e

menselijke

die t u s s e n d e diverse A - k l a n k e n v e r l o r e n .

oor g a a n v e r s c h i l l e n

zoals

W a a r o m z o u d e n w e pro-

beren die in druk z i c h t b a a r te m a k e n ? De lezer moet echter wel bed e n k e n dat de k l e m t o o n bij w o o r d e n in de E l f e n t a a l heel a n d e r s ligt dan bij D e v e r r i a a n s e en Bardekse w o o r d e n . A a n g e z i e n in de Elfentaal de w o o r d e n veelal aan elkaar w o r d e n geregen, w o r d t in de diverse o n d e r d e l e n van een naam de n a d r u k soms eerder op hun betekenis gelegd dan op hun plaats in het p a t r o o n van de l e t t e r g r e p e n . C a n b a r a m e l i m b i j v o o r b e e l d , dat is samengesteld uit de e e n h e d e n v o o r ruig + n a a m a a n d u i d i n g + rivier, w o r d t u i t g e s p r o k e n als C A H N BAHR-ah-MEH-lim.

13

PROLOOG WINTER, Elk licht v e r o o r z a a k t een s c h a d u w .

1062 De

d w e o m e r d o e t dat ook.

S o m m i g e n staan g r a a g in het licht; a n d e r e n in de d u i s t e r n i s .

Wees

u er a l t i j d v a n b e w u s t dat ge de p l a a t s w a a r ge staat zelf k u n t k i e z e n , en laat u niet o n g e m e r k t b e s l u i p e n d o o r de Het

Geheime

Boek

van

Cadwallon

de

schaduw...

Druïde

Z

e k w a m e n b i j e e n diep in de B i n n e n w e r e l d e n , op een plaats die alleen b e r e i k b a a r was voor hen die de essentie van de d w e o m e r b e h e e r s t e n . H u n s t o f f e l i j k e lichamen lagen in diverse steden van het k o n i n k r i j k D e v e r r y in t r a n c e , z o d a t hun geesten vrij w a r e n om een n i e u w e g e d a a n t e aan te n e m e n en de verre reis te m a k e n naar het o e r o u d e e i k e n b o s dat zich uitstrekte o n d e r een o m f l o e r s t e , a a n g e n a m e zon. G e d u r e n d e wel duizend j a a r hadden zoveel d w e o m e r m e e s t e r s dat bos in hun v e r b e e l d i n g gezien, het zich met hun g e o e f e n d e geest v o o r g e s t e l d en het onder elkaar tot in de kleinste b i j z o n d e r h e d e n b e s p r o k e n , dat het beeld i n m i d d e l s op het astrale niveau een eigen leven w a s gaan leiden. Her was er altijd als degenen die wisten hoe ze het m o e s t e n b e r e i k e n e r n a a r t o e k w a men D e g e n e n die er s a m e n k w a m e n h a d d e n een e e n v o u d i g e g e d a a n t e v o o r hun geest g e k o z e n . H u n gezicht leek op hun f y s i e k e gezicht, m a a r hun lichaam w a s slank, w o n d e r l i j k smal, en gehuld in een gestileerde versie van hun g e w o n e kleren; de m a n n e n in witte brigga en h e m d e n , de v r o u w e n in witte, e n k e l l a n g e j u r k e n . De kleur wit had geen b i j z o n d e r e b e t e k e n i s ; het in stand h o u d e n ervan vroeg minder energie dan felle k l e u r e n . De een na de ander v e r s c h e e n in het bos, tot op het laatst het voltallige g e z e l s c h a p van t w e e ë n d e r t i g aanwezig was, z w e v e n d boven het o n s t o f f e l i j k e gras, w a c h t e n d tot de man die deze v e r g a d e r i n g b i j e e n had g e r o e p e n , het w o o r d zou nemen. 17

Hij was lang, al heel oud en had een dikke bos wit haar en doord r i n g e n d e ogen. O f s c h o o n hij de titel M e e s t e r van de Ether had, stond hij liever bekend als N e v y n , een naam die een s c h i m p s c h e u t bevatte, o m d a t hij ' n i e m a n d ' b e t e k e n d e . N a a s t hem stond een kleine, tengere man met grijs haar en met d o n k e r e ogen die het o p v a l l e n d s t e onderdeel van zijn gezicht w a r e n . Hij heette A d e r y n en had eigenlijk niet het recht om naar het bos te k o m e n , o m d a t zijn Wyrd niet bij zijn eigen m e n s e n r a s lag, maar bij het e l f e n r a s , de Elcyion Lacar, die ten westen van Deverry w o o n d e n . Hij kon echter een getuigenverklaring afleggen over de v r e e m d e g e b e u r t e n i s s e n die ze hier met elkaar k w a m e n b e s p r e k e n . ' Z i j n we er allemaal?' vroeg N e v y n tenslotte. 'Welnu, jullie h e b b e n allemaal wel iets g e h o o r d over wat er van de z o m e r is gebeurd.' De a a n w e z i g e n k n i k t e n bevestigend, w a a r b i j hun s c h i j n g e d a a n t e n de b e w e g i n g e n m a a k t e n die hun lichamen z o u d e n h e b b e n g e m a a k t . Het bericht dat in een uithoek van de provincie Eldidd een e d e l m a n gen a a m d C o r b y n in o p s t a n d was g e k o m e n tegen zijn opperheer, tieryn Lovyan van Dun G w e r b y n , was alom v e r n o m e n . N o r m a l i t e r zou de d w e o m e r zich daar niets van h e b b e n a a n g e t r o k k e n ; o p s t a n d e n en bloedvergieten w a r e n in Deverry aan de orde van de dag, en o p p e r heren h a d d e n legers om dat soort dingen het h o o f d te bieden. M a a r C o r b y n was betoverd geweest door een k r a n k z i n n i g g e w o r d e n dweo m e r m a n , L o d d l a e n g e n a a m d , een halve elf, die A d e r y n s leerling was. L o d d l a e n was nu dood en de opstand n e e r g e s l a g e n , m a a r de kwestie was bij lange na niet opgelost. ' Z o d r a ik me bij A d e r y n had a a n g e s l o t e n om L o d d l a e n te v e r s l a a n , ' v e r v o l g d e N e v y n , ' b e g r e e p ik dat iemand hem had betoverd en hem g e b r u i k t e om kwaad te stichten. Die iemand moest een meester van de duistere d w e o m e r zijn. Z o d r a hij b e s e f t e dat hij mij t e g e n o v e r zich v o n d , is hij gevlucht. Voor zover ik weet is hij scheep gegaan naar Bardek.' O n d e r de a a n w e z i g e n o n t s t o n d een lichte beroering. Caer, een lange, magere man, wiens lichtbruine ogen op het ogenblik groen waren, z w e e f d e naar v o r e n om iets te zeggen. 'Wat had die duistere meester zich precies ten doel gesteld? H e b je dat k u n n e n o n t d e k k e n ? ' 'Slechts heel vaag. Tieryn Lovyan h e e f t een zoon g e n a a m d Rhodry. Ik heb j a r e n geleden een teken gekregen dat zijn Wyrd v o o r Eldidd van d o o r s l a g g e v e n d e betekenis is, en d a a r o m heb ik over hem gew a a k t . Het schijnt dat deze v e r v l o e k t e oorlog uitsluitend bedoeld was om hem te doden. Hij v o e r d e zijn m o e d e r s leger aan als c a d v r i d o c , zie je.' T8

'De duistere meesters h e b b e n dus k e n n e l i j k o n t d e k t hoe b e l a n g r i j k die j o n g e m a n is,' zei een v r o u w g e n a a m d Nesta. 'Weet je ook wat z i j n W y r d is?' ' A b s o l u u t niet, en dat is een deel van het p r o b l e e m . Onze v i j a n d e n weten daar o n g e t w i j f e l d meer van dan ik. Zij zijn d e g e n e n die zich altijd zorgen m a k e n over de t o e k o m s t . M e n s e n zoals wij v e r t r o u w e n op het Licht.' Ze k n i k t e n bevestigend. De G r o t e n die achter de d w e o m e r staan, de H e r e n van Wyrd en de Heren van het Licht, c o m m u n i c e r e n nooit r e c h t s t r e e k s en d u i d e l i j k met hun d i e n a r e n , om de e e n v o u d i g e reden dat die o n s t o f f e l i j k e geesten zich o p h o u d e n op een niveau dat onv o o r s t e l b a a r ver van de f y s i e k e wereld v e r w i j d e r d is. Ze k u n n e n onm o g e l i j k zo ver o m l a a g reiken dat ze meer dan vage a a n w i j z i n g e n , gevoelens, d r o o m b e e l d e n e n w a a r s c h u w i n g e n k u n n e n z e n d e n naar het brein van hen die opgeleid zijn om die vluchtige b o o d s c h a p p e n te o n t v a n g e n . Voor hen die in het Licht w a n d e l e n zijn d e r g e l i j k e aanw i j z i n g e n v o l d o e n d e , maar de duistere d w e o m e r peutert aan de toek o m s t als aan een w o n d k o r s t . 'Ik h o o p dat je de j o n g e m a n goed b e w a a k t , ' zei Caer. g e t w i j f e l d o p n i e u w p r o b e r e n hem te d o d e n . '

'Ze zullen on-

' T j a , dat is j u i s t zo r a a d s e l a c h t i g . ' N e v y n bracht langzaam zijn ged a c h t e n onder w o o r d e n . 'Ik heb vele uren in meditatie d o o r g e b r a c h t , maar ik heb geen w a a r s c h u w i n g e n o n t v a n g e n dat hij nog steeds in gevaar is. En dat is dubbel v r e e m d o m d a t hij na het einde van de oorlog door zijn o u d e r e broer is v e r b a n n e n . ' 'Wat?' zei N e s t a . 'Wie is die oudere broer? Ik ben niet zo goed op de hoogte van de politieke situatie in Eldidd.' 'Neem me niet k w a l i j k . Dit is allemaal zo b e l a n g r i j k v o o r mij, dat ik vergeet dat a n d e r e n er niet zo in geïnteresseerd zijn. R h o d r y ' s m o e d e r is L o v y a n , die p e r s o o n l i j k het bewind v o e r t over het tier y n r h y n van Dun G w e r b y n dat haar door haar f a m i l i e b a n d met de CIw Coc clan is t o e g e v a l l e n . Z i j n v a d e r was Tingyr, een M a e l w a e d d van A b e r w y n , en R h o d r y ' s o u d e r e broer, Rhys, is nu g w e r b r e t van Aberwyn.' Ze k n i k t e n allemaal, alsof ze wilden zeggen dat ze aan die i n f o r m a tie wel genoeg h a d d e n . Kennis van het i n g e w i k k e l d e web van bloedlijnen en g r o n d b e z i t van de adel v e r g d e de lange studie van een bard of een priester. 'Welnu, Rhys en R h o d r y haten elkaar al j a r e n . Dat h e e f t niets te maken met d w e o m e r of W y r d ; het is g e w o o n een van die o n v e r k w i k kelijke dingen die tussen b l o e d v e r w a n t e n p l a a t s v i n d e n . En in Aberwyn h e e f t R h y s op een avond zijn broer zo diep beledigd dat R h o d r y 19

zijn z w a a r d tegen hem wilde t r e k k e n - en vergeet niet dat Rhys een g w e r b r e t is.' ' R h o d r y mag van geluk spreken dat zijn broer hem niet h e e f t laten o p h a n g e n , ' zei Caer. ' I n d e r d a a d . Rhys zag een k a n s om zich van zijn gehate b l o e d v e r w a n t te o n t d o e n , en hij h e e f t die kans gegrepen. Nu z w e r f t R h o d r y als zilv e r d o l k door het land.' 'Is het heus?' viel N e s t a in. soldaat hebt laten gaan.'

'Het v e r w o n d e r t me dat je hem als h u u r -

'Ik had er niets in te zeggen, dat v e r z e k e r ik je, a n d e r s zou ik het niet h e b b e n toegelaten. M a a r R h o d r y is slechts de minste van onze problemen. N e s t a hier h e e f t het spoor van de duistere meester gevolgd toen hij door C e r r m o r k w a m , en zij noch ik noch een van onze elem e n t a i r e geesten h e e f t de man h e r k e n d . Terwijl we toch d a c h t e n dat we bekend w a r e n met elke d w a a s die die onzalige k u n s t b e o e f e n t . Ach, we zijn allemaal te z e l f v o l d a a n geweest.' 'En hij kon z o n d e r moeite o n t k o m e n , ' v u l d e N e s t a aan. 'Het leek wel of hij langs de hele weg schuilplaatsen klaar had. Hij moet dit alles heel lang h e b b e n v o o r b e r e i d , pal onder onze neus.' Een aantal van de m a n n e n m o m p e l d e b i n n e n s m o n d s nogal grove verw e n s i n g e n . A d e r y n k w a m naar voren en nam het w o o r d . 'Wat mij v e r o n t r u s t is het feit dat hij L o d d l a e n zo m a k k e l i j k kon betoveren. L o d d l a e n had meer de geest van een elf dan van een mens. B e g r i j p e n jullie wat dat b e t e k e n t ? Onze v i j a n d moet goed op de hoogte zijn van e l f e n z e d e n , m a a r ik weet a b s o l u u t zeker dat er nooit een duistere d w e o m e r m a n door het e l f e n l a n d is g e t r o k k e n . ' 'Het is i n d e r d a a d slecht nieuws,' zei Caer. 'De harde w a a r h e i d is dus dat we niet w a a k z a a m genoeg zijn geweest. Dat m o e t v e r a n d e r e n . ' 'Precies,' zei N e v y n . 'We k u n n e n de b i j z o n d e r h e d e n later wel met elkaar u i t w e r k e n , m a a r er is nog één ding dat ik de Raad van Tweeëndertig zou willen v o o r l e g g e n . T i j d e n s die oorlog h e b b e n h o n d e r d e n m a n n e n de d w e o m e r o p e n l i j k zien b e d r i j v e n . ' Een ogenblik heerste er een g e s c h o k t z w i j g e n ; toen p r a a t los, zoals een z o m e r s onweer, w a a r b i j de hemel en de w o l k e n zich s a m e n p a k k e n , terwijl de vogels ken, en het opeens, na een k n e t t e r e n d e d o n d e r s l a g , nen. N e v y n w e n d d e zich tot A d e r y n .

barstte het geloodgrijs wordt hun gezang stabegint te rege-

'Het w o r d t tijd dat je ons verlaat. Ik neem nog wel c o n t a c t met je op via het vuur.' 'Goed. Jullie h e b b e n i n d e r d a a d heel wat te bespreken.' A d e r y n s s c h i j n g e d a a n t e was op slag uit het bos v e r d w e n e n . gadering k w a m l a n g z a a m tot rust. 20

De ver-

'Welaan, dit is een ernstige kwestie,' zei Caer tenslotte. ' N a t u u r l i j k zal n i e m a n d buiten Eldidd hen geloven. Het verhaal zal m e t t e r t i j d wel uitsterven.' 'Als n i e m a n d het t e n m i n s t e weer laat herleven met meer d w e o m e r . ' 'Alle g o d e n ! Denk je dat de duisterlingen d o e l b e w u s t h e b b e n geprobeerd ons in de o p e n b a a r h e i d te brengen?' 'Dat is m o g e l i j k , n i e t w a a r ? ' De a a n w e z i g e n w e r d e n onrustig, en terecht. Lang geleden, in de Begintijd, toen het volk van Bel pas uit zijn o o r s p r o n k e l i j k e v a d e r l a n d aan de o v e r z i j d e van de o o s t e l i j k e zeeën naar Deverry was g e k o m e n , h a d d e n de priesters van dc eiken bossen, de d r w i d d i o n , o p e n l i j k de d w e o m e r bedreven. De m e n s e n vreesden hen, vleiden hen en k r o p e n voor hen tot de o n v e r m i j d e l i j k e c o r r u p t i e o p t r a d . De priesters werden rijk en v e r w i e r v e n grote l a n d g o e d e r e n ; ze o n t w i e r p e n wetten die hen b e v o o r d e e l d e n en g e d r o e g e n zich als m a c h t h e b b e r s . L a n g z a a m , helemaal v a n z e l f , verliet de d w e o m e r hen, tot hun rituelen lege vert o n i n g e n w e r d e n en hun v e r k o n d i g i n g e n banaal gezwets. De verleidingen van aardse m a c h t zijn zo groot dat de p r i e s t e r s t a n d v e r g a t dat ze ooit de ware d w e o m e r had bezeten. En in N e v y n s tijd deed men de v e r h a l e n van w o n d e r e n v e r r i c h t e n d e priesters af als f a n t a s i e , goed v o o r een bardenlied en anders niets. Maar de d w e o m e r bleef bestaan en werd in het geheim van meester op leerling doorgegeven. De b e o e f e n a r e n van de d w e o m e r z w o e r e n plechtig o n o p v a l l e n d te zullen leven en b e o e f e n d e n hun vak in het verborgene, om niet ook door vleierij en r i j k d o m te w o r d e n aangetast. Caer was de o p p e r s t a l m e e s t e r van g w e r b r e t L u g h c a r n ; N e s t a was de w e d u w e van een s p e c e r i j e n k o o p m a n uit Cerrmor. N e v y n zelf leidde een wel zeer sober bestaan o m d a t hij een k r u i d e n m a n was die met een muildier door het land trok en de k w a l e n genas van mensen die te arm waren om een c h i r u r g i j n of een a p o t h e k e r te k u n n e n betalen. Als er een einde zou k o m e n aan die lange j a r e n van g e h e i m h o u d i n g , zouden de d w e o m e r m e e s t e r s h o o g s t w a a r s c h i j n l i j k b e z w i j k e n voor dezelfde verleidingen die de priesters van het goede pad h a d d e n gelokt. 'En dan is er nog iets,' zei Caer. 'De meeste mensen van het k o n i n k rijk z o u d e n ons v o o r heksen u i t m a k e n . Stel dat ze ons z o u d e n gaan vervolgen?' N e s t a huiverde. Als oudere v r o u w was zij dergelijke a a n t i j g i n g e n .

bijzonder kwetsbaar voor

'Dat zou best k u n n e n , ' zei N e v y n . 'Dus m o e t e n we... ' Hij brak zijn zin af, g e t r o f f e n door een gedachte die zo i n d r i n g e n d was dat die, wist hij, buiten hemzelf was o n t s t a a n , en toen hij weer sprak had zijn geestenstem een p r o f e t i s c h e klank. 'Het is nu zover dat de d w e o m e r

in de o p e n b a a r h e i d moet k o m e n , in het begin nog t e r u g h o u d e n d , m a a r de tijd zal k o m e n dat we allemaal openlijk te werk gaan.' De a a n w e z i g e n h o o r d e n de klank en w i s t e n dat de H e r e n van het Licht door hun dienaar h a d d e n g e s p r o k e n . ' V e r d r a a i d nog aan toe!' dit nog zou beleven.'

fluisterde Caen 'Ik had nooit g e d a c h t dat ik

Dat waren ze allemaal met hem eens, v o o r a l N e v y n . 'Dit v r a a g t om vele uren m e d i t a t i e , ' m e r k t e hij op. 'Ik beloof jullie dat ik die ook zal b i j d r a g e n . We m o e t e n v o o r z i c h t i g te werk gaan, zo v o o r z i c h t i g als een kat in een b a d h u i s . ' Ze b e s p r a k e n de p r o f e t i e nog een t i j d l a n g en k w a m e n tenslotte overeen dat N e v y n dit v r e e m d e idee zou u i t w e r k e n , terwijl de a n d e r e n z o u d e n leven zoals ze altijd h a d d e n gedaan. De raad brak op, de s c h i j n g e d a a n t e n d o o f d e n als uitgeblazen k a a r s e n , maar Caer en N e v y n bleven in de vredige stilte van het astrale bos achter. Om hen heen bogen de b o m e n als in de wind toen het astrale getij begon te wisselen, een zacht bewegen dat ze in hun geest v o e l d e n . 'Het is een v r e e m d idee dat we v a n d a a g h e b b e n g e h o o r d , Meester van de A a r d e , ' m e r k t e N e v y n op. ' M a a r ik ben vast van plan om het uit te w e r k e n , hoe lang ik er ook over zal doen.' 'O, daar m a a k ik me geen zorgen over. Je bent altijd al zo koppig geweest als een v a r k e n op m a r k t d a g . ' Ze wisselden een glimlach van o p r e c h t e g e n e g e n h e i d . Ooit, wel zo'n v i e r h o n d e r d j a a r geleden, was Caer de leermeester geweest van N e v y n toen die zich m o e i z a a m in de d w e o m e r begon te b e k w a m e n . H o e w e l Rhegor, zoals hij toen heette, het g e w o n e p a t r o o n van d w e o m e r m e n s e n had gevolgd en i n m i d d e l s vele malen was gestorven en herboren, had N e v y n zelf m a a r één enkel leven geleefd, g e s c h r a a g d door de elementaire k r a c h t e n die hij beheerste. En o f s c h o o n heel wat mensen zo'n lang leven z o u d e n begeren, was het een hard Wyrd dat hij te dragen had gekregen, o m d a t hij in zijn leertijd een ernstige f o u t had begaan die de dood van drie onschuldige m e n s e n tot gevolg had gehad, en o v e r h a a s t een g e l o f t e had a f g e l e g d dat hij niet zou rusten v o o r hij zijn f o u t had g o e d g e m a a k t . 'Vertel me eens,' zei Caer. nakomen?'

'Denk je dat je b i n n e n k o r t je g e l o f t e kunt

'Ik weet het niet, w e r k e l i j k niet. Ik heb al zo v a a k g e d a c h t dat dat m o m e n t naderde, en dan ontglipte alles me toch weer. M a a r dit kan ik je wel vertellen: G e r r a e n t en ik h e b b e n elkaar leren a a n v a a r d e n . Een deel van de keten is v o o r g o e d v e r b r o k e n . ' 'Alle goden zij dank. Ik heb toen g e p r o b e e r d je te beletten die gelofte... ' 22

'Ik weet het, ik weet het, en je hebt v o l k o m e n gelijk: ik ben altijd te koppig geweest v o o r m i j n eigen v e r v l o e k t e bestwil. Ach goden, die arme B r a n g w e n ! Je weet dat ik haar in g e d a c h t e n nog altijd zo noem, ook al h e e f t ze die naam m a a r e r b a r m e l i j k weinig j a r e n gedragen. Ik ben zo vreselijk t e k o r t g e s c h o t e n j e g e n s haar, en ook j e g e n s Blaen, m a a r toen ik z w o e r dat ik het goed zou m a k e n , had ik nooit gedacht dat het v i e r h o n d e r d a f s c h u w e l i j k e j a r e n zou duren!' ' K o m , daar moet je niet alleen jezelf de schuld van geven. Er zijn nu vele levens overheen gegaan, en ieder h e e f t m e e g e w e r k t aan het verstrengelen van zijn eigen Wyrd. En ik v e r o n d e r s t e l dat ze het in dit leven allemaal nog erger m a k e n . ' 'Inderdaad. Rhodry.'

B r a n g w e n - Jill,

bedoel

ik - z w e r f t door het land met

'Die, neem ik aan, d e z e l f d e ziel is die heel v r o e g e r heer Blaen van de Boar heette.' 'Precies. Was ik vergeren je dat te vertellen? N e e m me niet k w a l i j k , maar, ach goden, ik haal alles door elkaar nu de j a r e n zich m a a r aaneen blijven rijgen. Ik b e g r i j p w e r k e l i j k niet hoe de elfen hun geheugen zo helder k u n n e n h o u d e n . ' ' H u n hersens zijn d a a r o p ingesteld. O n z e m e n s e n h e r s e n s niet.' 'Soms v r a a g ik me af hoe lang ik het nog zal v o l h o u d e n . ' Caers s c h i j n g e d a a n t e keek hem d o o r d r i n g e n d aan met een bezorgdheid w a a r zijn s c h e r p z i n n i g h e i d niets aan a f d e e d . N e v y n w e n d d e zijn blik o m h o o g naar de o e r o u d e b o m e n die zacht w i e g d e n in een wereld die geen verval of v e r a n d e r i n g kent. Hij was soms zo moe dat hij wel wilde dat hij zich in een boom kon v e r a n d e r e n , zoals de tov e n a a r s in de oude legenden, die dan eindelijk rust v o n d e n door op te gaan in de eiken die ze a a n b a d e n . ' H o o r eens,' zei Caer, m a a r te zeggen.'

'als je

ooit m i j n hulp nodig hebt,

hoef je het

' D a n k je. D a a r zal ik je misschien nog eens aan h o u d e n . ' 'Goed. Wat ik zeggen wilde, is er nog een kansje dat je v o o r het invallen van de winter L u g h c a r n a a n d o e t ? Het is altijd prettig oude v r i e n d e n in levenden lijve te o n t m o e t e n . ' 'Dat is zo, m a a r m i s s c h i e n v o l g e n d v o o r j a a r . Ik moet v o o r l o p i g in Eldidd blijven.' 'Nog meer duistere z a k e n op til?' 'Dat niet. Ik ben op een b r u i l o f t g e n o d i g d . ' De provincie Eldidd was in die tijd een van de d u n n e r bevolkte gedeelten van Deverry, en in zijn westelijke gebieden w a r e n m a a r weinig steden. De g r o o t s t e was Dun G w e r b y n , die binnen zijn hoge ste2-3

nen m u r e n plaats bood aan zo'n v i j f h o n d e r d ronde huizen met rieten daken, een paar h e r b e r g e n en drie tempels. Op een heuvel in het centrum van de stad stond de dun, het f o r t , van de tieryn. Een tweede reeks m u r e n o m r i n g d e de stallen, de kazerne v o o r de h o n d e r d man sterke k r i j g s b e n d e van de tieryn, een v e r z a m e l i n g h u t t e n en voorr a a d s c h u r e n , en het b r o c h c o m p l e x zelf, een vier v e r d i e p i n g e n hoge ronde stenen t o r e n met twee lagere t o r e n s eraan vast g e b o u w d . Op die b i j z o n d e r e dag liepen op het b i n n e n p l e i n van de broch de bed i e n d e n af en aan; ze b r a c h t e n levensmiddelen naar het k o o k h u i s of hout naar de h a a r d e n in de zaal en ze rolden grote vaten bier van de schuren naar de broch. Bij de met ijzer beslagen t o e g a n g s p o o r t verw e l k o m d e n andere b e d i e n d e n buigend de b r u i l o f t s g a s t e n . Cullyn van C e r r m o r , h o o f d m a n van de k r i j g s b e n d e van de tieryn, had zijn m a n nen op het b i n n e n p l e i n opgesteld en nam ze g o e d k e u r e n d op. Ze waren v o o r de v e r a n d e r i n g allemaal g e w a s s e n , g e s c h o r e n en t o o n b a a r . 'Dik v o o r mekaar, m a n n e n , ' zei Cullyn. 'Jullie zien er niet slecht uit v o o r zo'n stel tuig van de richel. En denk erom, alle edelen en hun d a m e s van het t i e r y n r h y n zullen hier v a n d a a g a a n w e z i g zijn. Ik wil niet dat een van jullie s t r a a l b e z o p e n raakt, en ik wil ook geen vechtp a r t i j e n . Bedenk dat dit een b r u i l o f t is. Het moet een mooie dag worden, dat k o m t de v r o u w e toe na alles wat ze h e e f t d o o r g e m a a k t . ' Ze k n i k t e n ernstig. Als een van hen zich niet aan zijn orders zou houden, zou hem dat b e r o u w e n - dat wisten ze. Cullyn leidde hen naar de grote zaal, een enorm rond vertrek dat de hele begane grond van de broch besloeg. V a n d a a g lagen er pas gev l o c h t e n biezen op de vloer; de w a n d t a p i j t e n w a r e n g e k l o p t en weer o p g e h a n g e n . En er w a r e n extra t a f e l s neergezet. Er was niet alleen een groot aantal adellijke gasten, maar elke edele had ook nog vijf man van zijn k r i j g s b e n d e m e e g e b r a c h t als ere-escorte. B e d i e n d e n b a a n d e n zich met k r o e z e n bier en m a n d e n brood z i j w a a r t s en v o o r zichtig d r i n g e n d een weg door de d r u k t e ; het gezang van de bard w a s b i j n a niet te horen; de ruiters d o b b e l d e n om kopergeld en m a a k t e n g r a p p e n ; bij de e r e h a a r d k w e t t e r d e n de e d e l v r o u w e n als vogels terwijl hun e c h t g e n o t e n zaten te drinken. Cullyn bezorgde zijn m a n n e n een plaats, h e r h a a l d e zijn bevel om niet te vechten en b a a n d e zich toen een weg naar de eretafel waar hij naast de tieryn n e e r k n i e l d e . Tieryn L o v y a n was een vreemd verschijnsel in Deverry: een v r o u w die geheel z e l f s t a n d i g een groot gebied b e s t u u r d e . O o r s p r o n k e l i j k had haar enige broer de dun bezeten, maar toen hij z o n d e r e r f g e n a a m was gestorven, had zij alles g e ë r f d , dank zij een kronkel in de wet die ten doel had om grote bezittingen in een clan te h o u d e n , ook al m o e s t een v r o u w ze dan besturen. Ze was nu a c h t e n v e e r t i g , maar 2-4

nog steeds een k n a p p e v r o u w , met grijzend r a v e z w a r t haar, grote d i e p b l a u w e ogen en de k a a r s r e c h t e h o u d i n g van i e m a n d die gewend is te heersen. Ze droeg die dag een j u r k van rode Bardekse zijde, onder een tunica met de r o o d - w i t - b r u i n e ruit van de Clw Coc clan. 'De k r i j g s b e n d e is present, v r o u w e , ' zei Cullyn. ' U i t s t e k e n d , h o o f d m a n . H e b j e N e v y n a l gezien?' 'Nog niet, v r o u w e . ' 'Het zou net iets v o o r hem zijn om weg te blijven. Hij h e e f t een vreselijke hekel aan d r u k t e en veel mensen, m a a r als je hem ziet, zeg hem dan dat hij bij mij moet k o m e n zitten.' Cullyn stond op, boog en ging naar zijn mensen terug. Van zijn plaats kon hij de eretafel zien, en terwijl hij zijn bier d r o n k keek hij aandachtig naar de bruid, v r o u w e Donilla, een mooie v r o u w met lang, k a s t a n j e b r u i n haar dat v o o r deze gelegenheid als bij een j o n g meisje van achteren met een speld b i j e e n g e h o u d e n werd. Cullyn had met haar te doen. H a a r eerste man, g w e r b r e t Rhys van A b e r w y n , had haar k o r t g e l e d e n v e r s t o t e n o m d a t ze o n v r u c h t b a a r was. Als L o v y a n geen man voor haar had g e v o n d e n , had ze in schande naar de dun van haar broer m o e t e n t e r u g k e r e n . H a a r n i e u w e e c h t g e n o o t , heer G a r e d d , was een goed uitziende man, een paar j a a r o u d e r dan zij, met wat grijs in zijn b l o n d e haar en zijn dikke snor. Te oordelen naar wat de m a n n e n van zijn k r i j g s b e n d e zeiden, was hij een rechtschapen man, zacht en v r i e n d e l i j k in v r e d e s t i j d en keihard in de strijd. Hij was tevens w e d u w n a a r met een hele stoet kinderen en dus maar al te blij een mooie, j o n g e v r o u w te k u n n e n k r i j g e n , o n v r u c h t b a a r of niet. ' G a r e d d is zo te zien stapelgek op haar, n i e t w a a r ? ' m e r k t e N e v y n op. Cullyn draaide zich met een zachte kreet om en zag de oude man die hem breed toelachte. W a n t ook al was N e v y n s gezicht zo gerimpeld als een oude leren zak, hij had de energie en het u i t h o u d i n g s v e r m o gen van een j o n g e kerel en hij stond daar k a a r s r e c h t , met zijn handen in zijn zij. 'Ik wilde je niet laten schrikken,' zei hij met een plagend lachje. 'Nee maar, ik heb je helemaal niet b i n n e n zien k o m e n ! ' 'Je keek m i j n kant niet uit, heel g e w o o n . Ik heb me echt niet onz i c h t b a a r g e m a a k t , al moet ik t o e g e v e n dat ik je even te p a k k e n wilde nemen.' ' N o u , dat is je dan gelukt. Zeg, de tieryn wil dat je bij haar komt zitten.' 'Aan de eretafel? Wat s t o m v e r v e l e n d . M a a r goed dat ik een schoon hemd heb a a n g e t r o k k e n . ' Cullyn lachte. N e v y n kleedde zich g e w o o n l i j k als een boer in sjofele

bruine kleren, m a a r v a n d a a g had hij z o w a a r een wit hemd aan met L o v y a n s rode l e e u w e n b l a z o e n op de s c h o u d e r s t u k k e n en een gelapte m a a r nog nette grijze brigga. 'Voor je gaat,' zei Cullyn. 'Ben je nog... eh, iets over m i j n Jill aan de weet g e k o m e n ? ' 'Je bedoelt of ik haar kort geleden nog heb gescryed. Kom m a a r mee.' Ze gingen naar de t w e e d e haard, w a a r een heel v a r k e n aan een spit hing te r o o s t e r e n . N e v y n staarde een ogenblik strak in de v l a m m e n . 'Ik zie Jill en R h o d r y en ze m a k e n een o p g e w e k t e i n d r u k , ' zei hij tenslotte. 'Ze lopen op een mooie zonnige dag door een stad en gaan naar een of andere winkel. W a c h t eens! Ik ken die winkel. Die is van O t h o de Z i l v e r s m i d in Dun M a n a n n a n , m a a r hij schijnt er op het ogenblik niet te zijn.' 'Je kunt zeker niet zeggen of ze z w a n g e r is.' 'Als dat zo is, dan is het niet te zien. Ik b e g r i j p je b e z o r g d h e i d . ' ' N o u ja, het zal er vroeg of laat toch van k o m e n . Ik h o o p alleen dat ze zo verstandig zal zijn om naar huis te k o m e n als het zover is.' 'Aan v e r s t a n d h e e f t het haar nooit o n t b r o k e n . ' O f s c h o o n Cullyn dat b e a a m d e , voelde hij een k n a g e n d e o n g e r u s t heid. Jill was tenslotte zijn enig kind. 'Laten we m a a r hopen dat ze genoeg geld h e b b e n om de winter d o o r te k o m e n , ' m e r k t e de h o o f d m a n op. 'Ach, we h e b b e n hun met ons beiden genoeg t o e g e s t o p t , als R h o d r y het t e n m i n s t e niet allemaal o p d r i n k t . ' 'O, daar zal Jill hem geen kans v o o r geven. M i j n m e i d j e zit op de centen als een ouwe boerin.' Hij glimlachte vluchtig. 'En ze kent in elk geval het leven langs de weg v e r v l o e k t goed.' O m d a t het m a t r a s krioelde van de b e d w a n t s e n , zat R h o d r y op de vloer van het kleine h e r b e r g k a m e r t j e en keek naar Jill die f r o n s e n d van i n s p a n n i n g een scheur in zijn enige hemd herstelde. Ze was gekleed in een vuile blauwe brigga en een m a n n e n o v e r h e m d z o n d e r enige garnering. H a a r g o u d b l o n d e haar was, ook net als bij een j o n g e n , k o r t g e k n i p t , m a a r ze was zo mooi met haar blauwe ogen en haar f i j n b e s n e d e n gezicht en zachte m o n d , dat hij het heerlijk vond om alleen maar naar haar te k i j k e n . 'O, bij de harige k o n t van de heer der hel!' brieste ze na een p o o s j e . 'Zo moet het m a a r goed zijn. Ik heb een hekel aan naaien.' 'Ik breng je mijn nederige dank o m d a t je je ertoe v e r l a a g t om m i j n kleren te verstellen.' Met een nieuwe s n a u w gooide ze het hemd in zijn gezicht. Hij klopte het hemd uit, dat ooit wit was geweest m a a r nu vol v l e k k e n van 26

zweet en roest van zijn m a l i ë n k o l d e r zat. Op de s c h o u d e r s t u k k e n zat het blazoen van de rode leeuw, het enige dat hem restte van zijn oude leven toen hij nog e r f g e n a a m van het t i e r y n r h y n van D u n Gwerbyn was. Hij trok het hemd aan en gespte zijn z w a a r d g o r d e l eroverheen. Aan de l i n k e r k a n t hing zijn z w a a r d , een mooie kling van het beste staal met een h a n d b e s c h e r m e r in de v o r m van een d r a a k , en aan de r e c h t e r k a n t de zilveren dolk die hem k e n m e r k t e als een onteerd m a n . Het was het k e n t e k e n van een v e r b o n d van h u u r l i n g e n die alleen of in g r o e p j e s door het land t r o k k e n en uitsluitend voor geld v o c h t e n , niet voor t r o u w of eer. In zijn geval b r a n d m e r k t e die dolk hem als een nog v r e e m d e r e figuur, en d a a r o m waren ze naar Dun Manannan gekomen. 'Zou de zilversmid er nu zijn?' vroeg hij. 'Vast en zeker. O t h o laat zijn winkel nooit lang alleen.' Ze gingen naar buiten en liepen door de niet o m m u u r d e stad, een r o m m e l i g e v e r z a m e l i n g van r o n d e , met riet gedekte huizen en winkels langs een rivier. Op de oever lagen v i s s e r s b o t e n , oude, a r m o e d i ge scheepjes, en zo te zien n a u w e l i j k s z e e w a a r d i g . 'Ik snap niet dat deze m e n s e n op zee hun kost k u n n e n v e r d i e n e n , ' merkte R h o d r y op. 'Sst.' Jill keek om zich heen om zich ervan te v e r g e w i s s e n dat er niemand in de buurt was, maar ze dempte haar stem toch tot een gelluister. 'Ze hebben een reden om die boten er zo a f t a n d s te laten uitzien. Ze brengen onder de makreel allerlei soorten lading binnen.' 'Alle g o d e n ! Bedoel je dat we in een s m o k k e l a a r s n e s t logeren?' 'Niet zo hard p r a t e n ! Ja, dat bedoel ik.' O t h o ' s winkel lag aan de b u i t e n k a n t van de stad, aan een z a n d p a d langs een veld met kool. R h o d r y was blij te zien dat het h a n g s l o t niet meer op de deur zat. Toen Jill hem o p e n d e t i n k e l d e n er zilveren belletjes boven hun h o o f d . 'Wie is daar?' b u l d e r d e een z w a r e stem. 'Jill, de d o c h t e r van Cullyn van C e r r m o r , met nog een zilverdolk.' Rhodry ging achter haar een lege k a m e r binnen, een kleine wig van het ronde huis, a f g e s c h e i d e n door vuile schermen van gevlochten wilgetenen. In een van die schermen deed een smerige groene deken dienst als deur, w a n t O t h o schoof hem opzij en k w a m te v o o r s c h i j n . Hoewel hij m a a r een meter v i j f t i g lang was, was hij goed g e p r o p o r tioneerd en b o v e n d i e n gespierd, met armen als een m i n i a t u u r s m i d . Hij had een volle grijze, keurig g e k n i p t e baard en pientere d o n k e r e ogen. 'Nee maar, daar h e b b e n we Jill,' zei hij. 27

'Ik ben blij je weer eens te

zien. W a a r is je va en wie is deze knul?' 'Va is in Eldidd. Die is t e g e n w o o r d i g h o o f d m a n van de k r i j g s b e n d e van een tieryn.' 'Is het heus?' O t h o glimlachte v e r g e n o e g d . 'Ik heb altijd g e v o n d e n dat hij een te goeie kerel was om de zilveren dolk te dragen. En j i j ? Ben j i j e r v a n d o o r gegaan met deze mooie j o n g e n ? ' 'Zeg 'es even!' g r a u w d e Rhodry. 'Cullyn h e e f t haar t o e s t e m m i n g gegeven om met me mee te gaan.' O t h o liet een ongelovig gesnuif horen. 'Het is waar,' k w a m Jill t u s s e n b e i d e . dolk beëdigd.'

'Va h e e f t hem zelfs als zilver-

'Heus?' De smid keek nog steeds ongelovig, m a a r hij liet de kwestie rusten. 'En wat brengt j o u hier, j o n g e n ? Kom je o o r l o g s b u i t v e r k o pen?' 'Nee. Ik kom v o o r m i j n zilveren dolk.' 'Wat heb je g e d a a n , hem gekrast of zo? Ik snap niet dat iemand dat metaal kan b e s c h a d i g e n . ' 'Hij wil de d w e o m e r eraf laten halen,' zei Jill. O t h o ? De betovering van die dolk v e r b r e k e n ? ' De smid keek haar s t o m v e r b a a s d aan. 'Ik weet d r o m m e l s goed dat hij laat hem die dolk eens zien.'

'Kun j i j

dat doen,

betoverd is,' vervolgde ze.

'Rhoddo,

R h o d r y haalde de dolk met tegenzin uit zijn versleten schede. Het was een p r a c h t i g e dolk, de kling glansde zilverig m a a r was h a r d e r dan staal, van een legering die m a a r een paar smeden wisten te verv a a r d i g e n . In die kling was het e m b l e e m van een a a n v a l l e n d e valk gegraveerd (Cullyns oude e m b l e e m , o m d a t de dolk v r o e g e r van hem was geweest) maar in R h o d r y ' s hand was het embleem b i j n a onz i c h t b a a r in een gloed en een schittering van d w e o m e r l i c h t dat als water van de kling d r o o p . ' E l f e n b l o e d in je aderen, ook.'

hè?'

snauwde

Otho.

'En niet zo'n b e e t j e

'Ja, wel iets,' gaf R h o d r y onwillig toe. 'Ik kom uit het w e s t e n , zie je, en dat oude s p r e e k w o o r d over e l f e n b l o e d in Eldiddse aderen is m a a r al te waar.' Toen Otho de dolk pakte, v e r f l a u w d e het licht tot een zachte glans. 'Ik laat je niet in m i j n w e r k p l a a t s , ' v e r k l a a r d e hij. 'Jullie zijn allemaal dieven. Dat k u n n e n jullie ook niet helpen, denk ik; dat k o m t zeker door jullie o p v o e d i n g . ' 'Bij alle goden in het h i e r n a m a a l s , ik ben geen dief! Ik ben g e b o r e n en getogen in M a e l w a e d d , en het is v e r d o r i e niet m i j n schuld dat er ergens wild bloed in de k w a r t i e r e n van m i j n clan zit.' 28

'Hah! En toch laat ik je niet in m i j n w e r k p l a a t s . ' Hij w e n d d e zich af en sprak d e m o n s t r a t i e f alleen tegen Jill. 'Wat j i j daar v r a a g t is niet m a k k e l i j k , m e i d j e . Ik heb de echte d w e o m e r niet. Ik kan alleen deze t o v e r k u n s t doen, en ik b e g r i j p niet eens wat ik doe. Het is g e w o o n iets dat we van vader op zoon d o o r g e v e n , degenen van ons die het k u n n e n , wel te v e r s t a a n . ' ' D a a r was ik al bang voor,' er iets aan doen. Hij kan die kens w a n n e e r hij hem trekt O t h o dacht na, k a u w e n d op

zei ze met een zucht. ' M a a r we m o e t e n dolk niet aan tafel g e b r u i k e n als die teldweomer wordt.' zijn onderlip.

'Tja, als dit een g e w o n e dolk was, zou ik je een nieuwe v e r k o p e n z o n d e r de betovering, maar o m d a t hij van Cullyn is geweest, zal ik p r o b e r e n de d w e o m e r te v e r b r e k e n . Misschien gaat de t o v e r k r a c h t eraf als ik de b e w e r k i n g in o m g e k e e r d e v o l g o r d e uitvoer. M a a r het gaat je veel geld kosten. Het is niet o n g e v a a r l i j k om je met dat soort dingen in te laten.' Na een paar m i n u t e n van stevig loven en bieden o v e r h a n d i g d e Jill hem vijf z i l v e r s t u k k e n , ongeveer de h e l f t van O t h o ' s v r a a g p r i j s . 'Kom tegen z o n s o n d e r g a n g maar terug,' zei de smid. 'Dan zullen we zien of het me gelukt is.' Rhodry was die hele m i d d a g bezig om een werkgever te vinden. Zo vlak v o o r de winter werd er geen oorlog meer gevoerd, m a a r hij vond een k o o p m a n die een lading g o e d e r e n naar C e r r m o r moest brengen. O n d a n k s hun eerverlies w a r e n z i l v e r d o l k e n erg in trek als begeleiders van h a n d e l s k a r a v a n e n , o m d a t ze door de r e p u t a t i e van het verbond w a a r t o e ze b e h o o r d e n eerlijker bleven dan de meeste anderen. Men kon niet z o m a a r zilverdolk w o r d e n . Een k r i j g e r die zo in de p r o b l e m e n zat dat hij de dolk wilde a a n n e m e n , moest eerst een andere zilverdolk v i n d e n , een tijd met hem o p t r e k k e n en zichzelf bewijzen, v o o r hij in kennis werd g e b r a c h t met een van de weinige smeden die het v e r b o n d dienden. Pas dan kon hij echt 'de lange weg o p g a a n ' , zoals de zilverdolken hun manier van leven n o e m d e n . En als Otho de betovering kon v e r b r e k e n , zou R h o d r y zijn dolk niet langer in de schede hoeven te h o u d e n uit angst zijn e i g e n a a r d i g e b l o e d l i j n te o n t h u l l e n . Hij gunde Jill haast geen tijd om te eten en sleepte haar kort v o o r z o n s o n d e r g a n g mee naar de winkel van de zilversmid. O t h o ' s baard was een heel stuk korter en hij had helemaal geen w e n k b r a u w e n meer. Ik had wijzer moeten zijn en zo'n vervloekte elf geen dienst bewijzen.' ' O t h o , ik bied je m i j n nederige v e r o n t s c h u l d i g i n g e n aan.' Jill greep zijn hand en drukte die. 'En ik ben vreselijk blij dat je je niet erg hebt verbrand.' 2 9

'Ben j i j

blij? Hah! N o u , kom hier, j o n g e n . '

Toen R h o d r y de dolk a a n n a m , bleef het l e m m e t g e w o o n metaal, zonder enige gloed. Hij stak hem g l i m l a c h e n d in de schede. ' D a n k je wel, beste smid, d u i z e n d m a a l dank. Ik zou willen dat ik je beter kon b e l o n e n v o o r het gevaar dat je hebt gelopen.' 'Ik ook. M a a r zo gaat het altijd met jullie soort: een h o o p m o o i e w o o r d e n en geen poen.' 'Toe nou, O t h o , ' zei Jill. niet.' 'Hah!

'Zoveel e l f e n b l o e d h e e f t hij

nou ook weer

Dat is m i j n enige c o m m e n t a a r , kleine Jill. Hah!'

De hele dag k w a m e n de Volkers op de a l a r d a n aan. Ze k w a m e n met hun t r o e p e n p a a r d e n en k u d d e n schapen in g r o e p j e s naar een weiland zo ver van Eldidd, dat m a a r één m e n s het ooit had gezien. N a dat ze hun dieren h a d d e n geweid zetten ze hun leren t e n t e n op die in heldere kleuren w a r e n beschilderd met a f b e e l d i n g e n van dieren en b l o e m e n . K i n d e r e n en h o n d e n r e n d e n door het k a m p ; overal gloeiden k o o k v u r e n op; de geur van een f e e s t m a a l vervulde de lucht. Tegen z o n s o n d e r g a n g stonden er meer dan h o n d e r d tenten. Toen het laatste v u u r a a n g e s t o k e n was, begon een v r o u w te zingen, de lange droevige geschiedenis van D o n a b e l en zijn v e r d w e n e n geliefde, Adario. Een h a r p s p e l e r viel in, toen een t r o m m e l a a r en tenslotte k w a m er iemand bij met een conaber, drie aan elkaar bevestigde r i e t f l u i t e n die een z o e m e n d geluid v o o r t b r a c h t e n . D e v a b e r i e l S ü v e r h a n d , die in dit gedeelte van het e l f e n l a n d als de beste bard werd b e s c h o u w d , dacht erover om zijn h a r p uit te p a k k e n en mee te spelen, m a a r hij had te veel honger. Hij haalde een h o u t e n nap en een lepel uit zijn tent en liep het f e e s t t e r r e i n over. Elke r u i t e r g r o e p , of alar, om ze bij hun e l f e n n a a m te n o e m e n , had een e n o r m e hoeveelheid van één b e p a a l d gerecht g e m a a k t . Iedereen liep rond en at hier en daar wat van datgene wat hun b i j z o n d e r lekker leek, t e r w i j l de muziek, het gelach en het g e p r a a t steeds d o o r g i n g e n . Devaberiel was op zoek naar M a n a v e r r , wiens alar t r a d i t i e g e t r o u w een heel lam in een kuil r o o s t e r d e . Hij v o n d hen eindelijk aan de rand van het k a m p . Een paar j o n g e m a n n e n waren j u i s t bezig het lam op te graven, terwijl a n d e r e n bladeren a a n d r o e g e n om het op een schone o n d e r g r o n d te k u n n e n leggen. M a n a v e r r zelf k w a m toegesneld om de bard te b e g r o e t e n . Z i j n haar was b i j n a w i t b l o n d en zijn ogen met de k a t t e - p u p i l w a r e n dieppaars. Elk legde bij w i j z e van begroeting een hand op de rechters c h o u d e r van de ander. 'Het is een grote b i j e e n k o m s t , ' zei M a n a v e r r . 3°

'Ze wisten allemaal dat j i j een lam zou k o m e n r o o s t e r e n . ' M a n a v e r r gooide lachend zijn h o o f d achterover. Een kleine groene sylfide v e r s c h e e n uit het niets en zette zich op zijn schouder. Toen hij zijn hand o m h o o g stak om haar te strelen, glimlachte ze twee rijen puntige t a n d j e s bloot. ' H e b je C a l o n d e r i e l al gezien?' vroeg M a n a v e r r . 'De legerleider? Nee. H o e z o ? ' 'Hij v r a a g t elke bard hier naar een o n d u i d e l i j k punt in de a f s t a m ming van i e m a n d . Hij zal vroeg of laat ook nog wel bij j o u k o m e n . ' De sylfide trok o p e e n s aan zijn haar en was v e r d w e n e n voor hij haar een tik kon geven. De a l a r d a n was vol wezens van het N a t u u r v o l k , die o p g e w o n d e n r o n d d a r t e l d e n als k i n d e r e n . W a t e r g e e s t e n , aardm a n n e t j e s , sylfen, s a l a m a n d e r s , de geesten van de e l e m e n t e n , die af en toe een t a s t b a r e g e d a a n t e a a n n a m e n , ook al lag hun thuis ergens anders in het veelgelaagde u n i v e r s u m . Devaberiel wist niet precies w a a r ; alleen d w e o m e r m e n s e n wisten dat soort dingen. Met een laatste k r a c h t s i n s p a n n i n g tilden de m a n n e n het lam, dat in een ruwe, geschroeide doek was g e w i k k e l d , uit de kuil en lieten het op de b l a d e r e n p l o f f e n . De geur van g e r o o s t e r d vlees, scherp gekruid en k l a a r g e m a a k t met f r u i t was zo u i t n o d i g e n d , dat Devaberiel zonder het te weten d i c h t e r b i j k w a m , maar hij moest toch op zijn beurt w a c h t e n . C a l o n d e r i e l , de legerleider, k w a m a a n g e l o p e n en riep hem. Hij leek sprekend op zijn neef M a n d a v e r r . 'Wat is die g e h e i m z i n n i g e v r a a g ? ' vroeg de bard hem. ' ' G e w o o n iets w a a r ik n i e u w s g i e r i g n a a r ben,' zei C a l o n d e r i e l . 'Je weet toch dat ik met A d e r y n mee ben gegaan toen hij achter L o d d l a e n aanzat, n i e t w a a r ? ' ' D a a r heb ik iets van g e h o o r d , ja.' 'Goed dan. Ik heb toen een m e n s e l i j k e l e g e r a a n v o e r d e r leren k e n n e n , een zekere R h o d r y M a e l w a e d d , een knul van twintig. Vreemd genoeg h e e f t hij een stevige d r u p p e l van ons bloed in zijn a d e r e n . Ik vroeg me af of jij soms wist hoe dat in zijn clan was g e k o m e n . ' Een v r o u w van de Volkers is met een Pertyc M a e l w a e d d g e t r o u w d in... o, w a n n e e r was dat... t j a , zo'n t w e e h o n d e r d j a a r geleden.' 'Zo lang? M a a r ik zag R h o d r y een stuk d w e r g e n z i l v e r o p n e m e n en dat schitterde als v u u r in zijn h a n d e n . ' 'O ja? Dat kan niet alleen door zo'n verre v e r w a n t s c h a p k o m e n . Hoe heette zijn vader?' 'Tingyr M a e l w a e d d , en zijn m o e d e r is L o v y a n van de Clw Coc.' Devaberiel werd opeens stil. W a n n e e r was dat geweest? Hij kon zich haar gezicht nog v o o r de geest halen, een mooi meisje o n d a n k s haar stompe oren en ronde ogen, en ze was erg verdrietig over iets ge3i

weest. Ja, en 'O, bij weten

M a a r w a n n e e r ? In die u i t z o n d e r l i j k droge zomer, was het niet? dat was i n d e r d a a d e e n e n t w i n t i g j a a r geleden. de Duistere Z o n zelf!' barstte Devaberiel uit. 'Ik heb nooit gedat ik Lovyan z w a n g e r heb g e m a a k t ! '

'Is dat geen goeie grap?' zei C a l o n d e r i e l met een schaterlach. 'Ik heb in elk geval de j u i s t e bard gevraagd m i j n vraag te b e a n t w o o r d e n . Jij hebt een zwak v o o r r o n d o r i g e v r o u w e n , beste vriend.' 'Zóveel zijn het er niet geweest.' Toen C a l o n d e r i e l weer begon te lachen, priem naar het h o o f d .

gooide Devaberiel hem een

'Sta daar niet te schateren als een k o b o l d ! Vertel me liever over die zoon van me. Alles wat je je kunt h e r i n n e r e n . ' N i e t veel dagen later was R h o d r y o p n i e u w het o n d e r w e r p van gesprek, deze keer in Bardek, ver over de Z u i d e l i j k e Zee. In een bov e n k a m e r van een a f g e l e g e n villa, diep in het heuvelland van het grootste eiland, zaten twee m a n n e n op een paarse divan en keken naar een derde die aan een tafel zat die bezaaid was met boeken en p e r k a m e n t r o l l e n . Hij was m o n s t e r l i j k dik, uitgezakt en gerimpeld als een versleten leren bal, met alleen nog een paar slierten wit haar op de d o n k e r e huid van zijn schedel. Als hij opkeek z a k t e n zijn oogleden half over zijn bruine ogen. Hij had zich zo lang en zo grondig in het b e o e f e n e n van de duistere d w e o m e r verdiept, dat hij geen naam meer had. Hij was g e w o o n de Oude. De andere twee m a n n e n k w a m e n allebei uit Deverry. Alastyr, die eruitzag als v i j f t i g m a a r in w e r k e l i j k h e i d b i j n a zeventig was, was klein en stevig, hij had een v i e r k a n t gezicht en grijs haar. Op het eerste gezicht leek hij een typisch C e r r m o r s e k o o p m a n , met zijn geruite brigga en zijn mooi g e b o r d u u r d hemd. Hij deed ook i n d e r d a a d zijn best om die rol te spelen. De andere, Sarcyn, was nog maar net dertig. Hij zou, met zijn dik blond haar, zijn b l a u w e ogen en regelmatige t r e k k e n , een k n a p p e man m o e t e n zijn, m a a r iets in de m a n i e r w a a r op hij glimlachte, iets in de broeierige blik in zijn ogen m a a k t e dat de meeste m e n s e n een a f k e e r van hem h a d d e n . Geen van beiden zei iets tot de O u d e opkeek en zijn h o o f d a c h t e r o v e r hield, z o d a t hij hen kon zien. ik heb alle b e l a n g r i j k e b e r e k e n i n g e n n a g e g a a n . ' Z i j n stem klonk als het langs elkaar w r i j v e n van twee dode t a k k e n . 'Er is hier iets in het v e r b o r g e n e aan het werk dat ik niet b e g r i j p , een geheim, een k r a c h t van het n o o d l o t misschien, dat onze p l a n n e n h e e f t d o o r k r u i s t . ' 'Zou het g e w o o n de Meester van de Ether k u n n e n zijn?' vroeg Alastyr. L o d d l a e n s oorlog verliep p r a c h t i g , tot hij t u s s e n b e i d e k w a m . ' 32

De O u d e schudde o n t k e n n e n d zijn h o o f d en nam een vel p e r k a m e n t °p. 'Dit is de h o r o s c o o p van Tingyr, R h o d r y ' s vader. M i j n vak is zeer ing e w i k k e l d , kleine Alastyr. Een enkele h o r o s c o o p o n t h u l t maar weinig g e h e i m e n . ' 'Ach zo, dat wist ik niet.' ' N a t u u r l i j k niet, want slechts weinigen kennen de sterren zoals ik ze ken. De meeste s t o m m e l i n g e n d e n k e n dat w a n n e e r een man sterft, z i j n h o r o s c o o p niet b r u i k b a a r meer is, maar astrologie is de k u n s t van het steeds weer een begin b e s t u d e r e n . Alles waar iemand in zijn leven mee begint - een zoon b i j v o o r b e e l d - w o r d t beïnvloed door z i j n sterren, zelfs na zijn dood. Welnu, toen ik deze h o r o s c o o p op één lijn bracht met b e p a a l d e passages van h e m e l l i c h a m e n , leek het d u i d e l i j k dat Tingyr deze z o m e r door bedrog van iemand een z o o n zou verliezen. Uit de h o r o s c o o p van de andere broer bleek dat hij niet in gevaar was, dus R h o d r y moest k e n n e l i j k de zoon zijn die ten dode o p g e s c h r e v e n was.' ' N o u ja, het j a a r is nog niet om. m o o r d e n a a r s op hem a f s t u r e n . '

We k u n n e n m a k k e l i j k genoeg huur-

'Ja, dat is m a k k e l i j k en v o l k o m e n n u t t e l o o s . De v o o r t e k e n e n t o n e n d u i d e l i j k aan dat hij in de strijd zal sneuvelen. Ben je dan alles vergeten wat ik je verteld heb?' ' M i j n nederige v e r o n t s c h u l d i g i n g e n . ' ' B o v e n d i e n eindigt het D e v e r r i a a n s e j a a r op Samaen. We h e b b e n niet eens een m a a n d meer. N e e , het is zoals ik zeg. Er is hier iets in het v e r b o r g e n e aan het w e r k . ' Hij liet zijn blik op de v o l g e l a d e n tafel rusten. 'En toch leek ik alle i n f o r m a t i e te h e b b e n die ik nodig had. Dit kan een slecht v o o r t e k e n zijn - v o o r ons allemaal. N e e , Alastyr, we sturen geen h u u r m o o r d e n a a r s op hem af, geen o v e r h a a s t e stappen voor ik dit raadsel heb o n t r a f e l d . ' ' Z o a l s u wilt, n a t u u r l i j k . ' ' N a t u u r l i j k . ' De O u d e nam een benen strooid op een ander p e r k a m e n t . 'Deze voor een raadsel. Een groot raadsel. De een v r o u w die kon vechten als een man. haar h e b b e n , haar g e b o o r t e d a t u m indien ren kan b e r e k e n e n . '

s c h r i j f s t i f t op en tikte vervrouw, die Jill stelt me ook v o o r t e k e n e n spraken niet van Ik moet meer gegevens over m o g e l i j k , z o d a t ik haar ster-

'Ik zal m i j n uiterste best doen om dit v o o r u te weten te k o m e n als ik terugga.' Met een g o e d k e u r e n d e h o o f d k n i k die zijn kinnen deed trillen, ging de Oude verzitten. 'Laat je

leerling m i j n eten halen.' 33

Alastyr m a a k t e een gebaar tegen Sarcyn, die g e h o o r z a a m o p s t o n d en de k a m e r verliet. De O u d e keek een ogenblik peinzend naar de gesloten deur. 'Die haat j o u , ' zei hij tenslotte. 'O ja? D a a r was ik me niet van bewust.' 'Hij zal o n g e t w i j f e l d zijn uiterste best doen om het te v e r b e r g e n . Het is n a t u u r l i j k wel goed dat een leerling zich tegen zijn meester a f z e t . Een echte man leert i m m e r s het best als hij v o o r zijn kennis moet v e c h t e n . M a a r haat? Dat is erg g e v a a r l i j k . ' Alastyr vroeg zich af of de Oude een v o o r t e k e n had gezien dat erop wees dat Sarcyn een bedreiging v o r m d e . De meester zou hem dat nooit vertellen, tenzij hij er dik voor betaalde. De Oude was de grootste levende deskundige op een bepaald gebied van de duistere dweomer, dat van het loswrikken van v o o r t e k e n e n van gebeurtenissen aan een universum dat die niet wilde onthullen. Z i j n p e r s o o n l i j k e v e r d r a a i i n g van de astrologie was maar een onderdeel van die kunst, w a a r t o e ook meditatie en een gevaarlijk soort astraal scryen b e h o o r d e n . Aangezien hij op zijn manier zowel strikt eerlijk als w a a r d e v o l was, dwong hij een respect en t r o u w af die zeer zeldzaam waren onder duistere dweom e r m e e s t e r s en was hij, in beperkte zin, de beste leider die hun 'broederschap' ooit kon hebben. O m d a t zijn leeftijd en omvang hem aan zijn villa kluisterden, had Alastyr een o v e r e e n k o m s t met hem gesloten. In ruil voor hulp van de meester bij zijn eigen plannen, deed hij voor de Oude het gedeelte van diens werk w a a r v o o r gereisd moest w o r d e n . Sarcyn k w a m na een paar m i n u t e n terug met een kom op een dienblad dat hij v o o r de O u d e neerzette voor hij weer naast Alastyr ging zitten. De kom bevatte r a u w vlees van een pas geslacht dier, v e r m e n g d met nog warm bloed, een n o o d z a k e l i j k voedsel voor b e j a a r d e meesters van de duistere k u n s t e n . De O u d e schepte er een vingervol uit en likte het op. 'En nu wat j o u w eigen werk b e t r e f t , ' zei hij. 'De tijd is b i j n a r i j p om te v e r k r i j g e n wat je zoekt, m a a r je moet erg v o o r z i c h t i g zijn. Ik weet dat je vele v o o r z o r g e n hebt g e n o m e n , maar b e d e n k eens hoe n a u w gezet we te werk zijn gegaan om R h o d r y uit de weg te r u i m e n . En je weet m a a r al te goed hoe dat is a f g e l o p e n . ' 'Ik v e r z e k e r u dat ik v o o r t d u r e n d op m i j n hoede zal zijn.' ' M o o i zo. De k o m e n d e zomer ligt een b e p a a l d e g r o e p e r i n g van de p l a n e t e n o n g u n s t i g in de h o r o s c o o p van de Eerste K o n i n g van Deverry. Die groepering w o r d t op haar b e u r t beïnvloed door subtiele f a c t o r e n die j o u w begrip te boven gaan. Al die v o o r t e k e n e n bij elkaar w i j z e n erop dat de koning een m a c h t i g e b e s c h e r m g e e s t kan verliezen als iemand d a a r o p a a n s t u u r t . ' 34

'Prachtig! Het j u w e e l dat ik zoek is zo'n b e s c h e r m g e e s t . ' De O u d e zweeg even om zijn vinger in de kom te d o p e n en af te likken. 'Dit is allemaal hoogst interessant, kleine Alastyr. Tot nu toe ben jij j o u w deel van de o v e r e e n k o m s t n a g e k o m e n , misschien nog wel beter dan je b e s e f t . Zoveel v r e e m d e dingen.' Z i j n stem k l o n k b i j n a dromerig. 'Heel, heel interessant. We zullen zien of er, als je weer naar Deverry gaat, nog meer v r e e m d e dingen op je pad k o m e n . Begrijp je wat ik bedoel? Je moet o n a f g e b r o k e n op je hoede zijn.' Alastyr voelde een ijzige greep in zijn binnenste. Hij werd g e w a a r schuwd, zij het uiterst omzichtig, dat de Oude niet langer op zijn eigen v o o r s p e l l i n g e n kon v e r t r o u w e n . Devaberiel Silverhand zat op zijn knieën in zijn rode leren tent en d o o r z o c h t m e t h o d i s c h een met r a n k e n en rozen g e b o r d u u r d e w a n d zak. O m d a t het een vrij grote zak was, d u u r d e het een tijd v o o r hij vond wat hij zocht. Hij r o m m e l d e geërgerd in oude t r o f e e ë n van zangw e d s t r i j d e n , het broddelige eerste b o r d u u r w e r k j e van zijn dochter, twee niet bij elkaar passende zilveren gespen, een fles B a r d e k s reukwater en een h o u t e n p a a r d j e , ooit gekregen van een geliefde wier naam hij was vergeten. H e l e m a a l o n d e r i n vond hij het leren z a k j e , zo oud dat het begon te barsten. Hij m a a k t e het open en schudde de ring in zijn hand. O f s c h o o n die was g e m a a k t van dwergenzilver, en dus nog even mooi glansde als op de dag toen hij hem had o p g e b o r g e n , lag er geen d w e o m e r op, alt h a n s geen d w e o m e r die een wijze of een d w e o m e r m a n had k u n n e n o n t r a f e l e n . Het was een zilveren band, ongeveer a n d e r h a l v e centimeter breed, aan de b u i t e n k a n t gegraveerd met rozen en aan de binn e n k a n t met een paar w o o r d e n in e l f e n k a r a k t e r s , m a a r in een onbekende taal. In de t w e e h o n d e r d j a a r dat hij de ring bezat, had hij nooit een wijze k u n n e n v i n d e n die kon lezen wat erin stond. De m a n i e r w a a r o p hij eraan g e k o m e n was, was al even w o n d e r l i j k . Hij was toen nog een j o n g e man geweest, net klaar met zijn b a r d e n opleiding, en hij reed mee met de alar van een v r o u w op wie hij verliefd was. Op een m i d d a g k w a m er een ruiter op een mooie goudkleurige hengst a a n r i j d e n . Toen Devaberiel en een paar andere m a n n e n naar hem toe gingen om hem te b e g r o e t e n , keken ze vreemd op. O f s c h o o n hij van een a f s t a n d g e w o o n een man van de Volkers leek, met het d o n k e r e haar en de gitzwarte ogen van iemand uit de verre w e s t h o e k , was het van dichtbij moeilijk te zeggen hoe hij er precies uitzag. Het leek net of zijn t r e k k e n v o o r t d u r e n d , zij het nauwelijks m e r k b a a r , v e r a n d e r d e n , of zijn m o n d nu eens breder was en 35

dan weer smaller, of hij nu eens kleiner werd en dan weer langer. Hij steeg af en nam het o n t v a n g s t c o m i t é op. 'Ik wil Devaberiel de bard spreken,' v e r k l a a r d e hij. 'Hier ben ik.' 'Mooi zo. Ik heb een geschenk voor een van je zonen, j o n g e bard, v o o r de zonen die je nog zult k r i j g e n . Telkens w a n n e e r er een geboren is moet je iemand r a a d p l e g e n die de d w e o m e r kent. Die zal je k u n n e n vertellen welke z o o n het geschenk krijgt.' Toen hij Devaberiel het z a k j e met de ring o v e r h a n d i g d e , leken zijn ogen eerder b l a u w dan zwart. ' D a n k u, goede heer, maar wie bent u?' De v r e e m d e l i n g glimlachte alleen maar, toen steeg hij weer op en reed z o n d e r iets te zeggen weg. In de t u s s e n l i g g e n d e j a r e n w a s Devaberiel niets meer over de ring en z i j n mysterieuze gever aan de weet g e k o m e n , noch van een wijze noch van een d w e o m e r m e e s t e r . Na de g e b o o r t e van elk van zijn twee z o o n s had hij g e h o o r z a a m een d w e o m e r m a n g e r a a d p l e e g d , maar beide keren h a d d e n de v o o r t e k e n s hem v e r b o d e n de ring door te geven. Nu had hij echter een derde z o o n gekregen. Met de ring in zijn hand liep hij naar de deur van z i j n tent en keek naar buiten. Er viel een koude, g r a u w e m o t r e g e n en er stond een gure wind. Het zou een ona a n g e n a m e reis w o r d e n , maar hij was v a s t b e s l o t e n de d w e o m e r m a n te v i n d e n die zich het meest met de ring v e r w a n t zou voelen. Z i j n n i e u w s g i e r i g h e i d zou hem geen rust laten v o o r hij wist of hij toebeh o o r d e aan de j o n g e R h o d r y ap D e v a b e r i e l , die nog steeds dacht dat hij een M a e l w a e d d was. V o o r t g e j a a g d door een bitter k o u d e wind striemde de regen hard op de g r a u w e straten van Cerrmor. Jill en R h o d r y k o n d e n weinig a n d e r s doen dan zich s c h u i l h o u d e n in hun herberg bij de n o o r d e r p o o r t . Omdat ze genoeg geld h a d d e n om de hele winter van o n d e r d a k en eten v e r z e k e r d te zijn, voelde Jill zich zo rijk en gelukkig als een edelvrouw, m a a r R h o d r y v e r z o n k in de sombere stemming die alleen omschreven kan w o r d e n met het o n v e r t a a l b a r e w o o r d h i r a e d d , een s c h r i j n e n d v e r l a n g e n naar iets o n b e r e i k b a a r s . Hij kon uren in de g e l a g k a m e r in een kroes bier zitten staren en t o b b e n over zijn eerverlies. Wat Jill ook zei of deed, niets kon hem uit die stemming halen. U i t e i n d e l i j k liet ze hem dan maar met rust, ook al deed het haar verdriet. G e l u k k i g kon ze hem 's nachts, als ze alleen in hun k a m e r w a r e n , met kussen en l i e f k o z i n g e n o p m o n t e r e n . Na het v r i j e n was hij wel weer een p o o s j e gelukkig en p r a a t t e met haar, terwijl ze in eikaars a r m e n lagen. Als hij in slaap w a s gevallen, bleef zij nog een t i j d j e 36

w a k k e r en nam hem a a n d a c h t i g op, alsof hij een raadsel was waar ze een oplossing v o o r moest v i n d e n . R h o d r y was een lange man, z w a a r gespierd, maar recht van lijf en leden, met lange, gevoelige h a n d e n die op zijn e l f e n b l o e d d u i d d e n . Hij had het r a v e z w a r t e haar en de d i e p b l a u w e ogen die zo k e n m e r k e n d waren voor Eldiddse mannen, maar zijn k n a p p e uiterlijk was u i t z o n d e r l i j k . Z i j n t r e k k e n waren zo regelmatig, dat ze m e i s j e s a c h t i g z o u d e n zijn geweest als hij niet diverse kleine littekens en s c h r a m m e n in zijn gezicht had gehad. Sinds ze een paar m a n n e n van de Elcyion Lacar had leren k e n n e n , wist Jill dat die net zo k n a p waren. Ze vroeg zich vaak af hoe dat v l e u g j e e l f e n b l o e d in zijn clan k w a m dat, zo had N e v y n haar uitgelegd, toevallig in hem aan de dag trad, als een soort terugslag. Logisch gezien leek dat erg o n w a a r s c h i j n l i j k . Op zekere nacht b r a c h t haar eindeloos gepieker haar het a n t w o o r d op de vraag. Af en toe had Jill v o o r s p e l l e n d e d r o m e n , die eigenlijk d w e o m e r v i s i o e n e n waren die buiten haar wil om v e r s c h e n e n . Ze kwamen g e w o o n l i j k , evenals deze, w a n n e e r ze een t i j d l a n g over een probleem had n a g e d a c h t . Op een nacht, toen de regen tegen de luiken sloeg en de wind om de herberg gierde, viel ze in R h o d r y ' s armen in slaap en d r o o m d e van de Elcyion Lacar. Het leek net of ze boven de westelijke w e i l a n d e n vloog op een dag dat de zon af en toe door de w o l k e n brak om meteen weer te v e r d w i j n e n . Ver beneden haar, in een groene zee van gras, stond een groep e l f e n t e n t e n , fleurig als veelkleurige j u w e l e n . O p e e n s stond ze tussen die t e n t e n op de grond. Een lange, in een rode mantel gehulde man liep langs haar heen en ging een p a a r s met b l a u w e tent binnen. In een opwelling ging ze hem a c h t e r n a . De tent was weelderig ingericht met s t o f f e n g o r d i j n e n en g e b o r d u u r d e w a n d zakken, en Bardekse t a p i j t e n als v l o e r b e d e k k i n g . Op een stapel leren kussens zat een e l f e n v r o u w . H a a r l i c h t b l o n d e haar hing in twee lange vlechten achter haar oren, die lang en f i j n gepunt w a r e n als schelpen. Haar b e z o e k e r drukte zijn h a n d p a l m e n tegen elkaar en boog voor haar, toen ontdeed hij zich van z i j n mantel en ging t e g e n o v e r haar op een t a p i j t zitten. Z i j n haar was zo licht als m a n e s t r a l e n en zijn d i e p b l a u w e ogen h a d d e n , zoals alle e l f e n o g e n , verticale pupillen als van een kat. Jill vond hem op zijn e i g e n a a r d i g e manier, net zo knap als haar R h o d r y en hij k w a m haar ook m e r k w a a r d i g bekend voor. 'Ja, Devaberiel,' zei de vrouw, en o f s c h o o n ze e l f e n t a a l sprak, kon Jill haar v e r s t a a n . 'Ik heb m i j n stenen bestudeerd en ik heb een antw o o r d v o o r je.' ' D a n k je wel, V a l a n d a r i o . ' Hij

boog zich wat v o o r o v e r . 37

Pas toen zag Jill dat er een doek tussen hen in lag, w a a r o p geometrische p a t r o n e n g e b o r d u u r d w a r e n . Op diverse p u n t e n van het netwerk van d r i e h o e k e n en v i e r k a n t e n lagen b o l v o r m i g e edelstenen: rob i j n e n , gele berillen, s a f f i e r e n , s m a r a g d e n en a m e t h i s t e n . In het m i d d e n van de doek lag een e e n v o u d i g e zilveren ring. V a l a n d a r i o begon de stenen langs diverse lijnen te schuiven tot er tenslotte van iedere kleur een in het midden lag en ze een v i j f h o e k om de ring v o r m den. 'De l o t s b e s t e m m i n g van je zoon is omsloten door deze ring,' zei ze. ' M a a r ik weet niet wat die l o t s b e s t e m m i n g zal zijn, alleen dat hij ergens in het n o o r d e n ligt en vrij vaag is. Dat alles zal te z i j n e r tijd ongetwijfeld worden onthuld.' ' Z o a l s de goden willen. Ik dank je hier ten zeerste voor. Ik zal zorgen dat R h o d r y de ring krijgt. Misschien dat ik zelf naar Dun G w e r byn rijd om die zoon van me eens te zien.' 'Het zou niet v e r s t a n d i g zijn hem de w a a r h e i d te vertellen.' ' N a t u u r l i j k niet. Ik wil me ook niet met de politieke opvolging in Eldidd b e m o e i e n . Ik wil hem g e w o o n eens zien. Je kijkt tenslotte wel even v r e e m d op als je hoort dat je een v o l w a s s e n zoon hebt van wiens bestaan je niets a f w i s t . M a a r ja, Lovyan kon me moeilijk bericht sturen, n a t u u r l i j k , o m d a t ze toen nog g e t r o u w d was met die m a c h t i g e krijgsheer.' 'Dat ben ik met je eens.' V a l a n d a r i o keek plotseling op, recht in Jills gezicht. 'Zeg eens even! Wie ben j i j , dat je me in de geest komt bespioneren?' Toen Jill p r o b e e r d e te a n t w o o r d e n , m e r k t e ze dat ze niet kon spreken. V a l a n d a r i o stak geërgerd een hand o m h o o g en m a a k t e een teken in de lucht. Op h e t z e l f d e m o m e n t m e r k t e Jill dat ze w a k k e r was en r e c h t o p in bed zat, terwijl R h o d r y naast haar lag te snurken. Het was koud in de kamer, dus ging ze liggen en k r o o p haastig onder de dekens. Dat was een ware d r o o m , dacht ze, o bij de Godin van de M a a n , m i j n geliefde is een halve elf! Ze lag nog lang over de droom na te denken. Devaberiel k w a m haar n a t u u r l i j k bekend v o o r o m d a t hij R h o d r y ' s vader was. Ze was oprecht geschokt door de o n t d e k k i n g dat v r o u w e Lovyan, die ze zo bew o n d e r d e , haar m a n h o o r n t j e s had opgezet, maar ja, Devaberiel was een b i j z o n d e r k n a p p e man. Heel even o v e r w o o g ze R h o d r y de d r o o m te vertellen, maar V a l a n d a r i o ' s w a a r s c h u w i n g weerhield haar. Bov e n d i e n zou de w e t e n s c h a p dat hij geen echte M a e l w a e d d was, maar een b a s t a a r d , R h o d r y ' s hiraedd alleen maar erger m a k e n . Ze wist zich nu al n a u w e l i j k s raad met zijn buien. En dan was daar de zilveren ring. 38

N o g een b e w i j s van wat N e v y n

haar had verteld: dat R h o d r y ' s Wyrd diep en v e r b o r g e n was. Ze besloot dat ze de oude man, als ze hem ooit nog eens zou zien, van de v o o r t e k e n e n zou vertellen. Terwijl ze weer indoezelde vroeg ze zich af of haar pad het zijne nog wel eens zou kruisen. O n d a n k s het feit dat zijn d w e o m e r haar angst a a n j o e g , was ze erg op N e v y n gesteld, maar het k o n i n k r i j k was erg groot, en wie wist waar de oude man heen zou t r e k k e n . Toen ze de v o l g e n d e m o r g e n met R h o d r y in de g e l a g k a m e r zat, drong de betekenis van de d r o o m pas goed tot haar door. Weer was de dweomer haar geest b i n n e n g e d r o n g e n en had haar o n v e r h o e d s overmeesterd. Een ogenblik k r o m p ze ineen, zoals de haas, w a n n e e r hij de h o n d e n hoort b l a f f e n , in het k r e u p e l h o u t verstart. 'Is er iets, m i j n lief?' vroeg R h o d r y . 'Nee, nee. Ik dacht even aan... o, L o d d l a e n s oorlog vorige zomer.' 'Ja dat was heel v r e e m d . ' Hij liet zijn stem dalen tot een gefluister. 'Al die v e r v l o e k t e d w e o m e r ! Ik h o o p bij alle goden dat de d w e o m e r ons verder bespaard zal blijven.' Hoewel ze i n s t e m m e n d knikte, wist Jill dat hij het o n m o g e l i j k e hoopte. Terwijl hij p r a a t t e , verscheen haar kleine grijze dwerg op de tafel en ging naast R h o d r y ' s b i e r k r o e s zitten. Jill had haar hele leven het N a t u u r v o l k k u n n e n zien, en dit b r o o d m a g e r e v e n t j e met zijn grote neus was een goede vriend van haar. Ach, m i j n arme R h o d d o , dacht ze, de d w e o m e r is overal om je heen! Ze was zowel k w a a d als angstig, ze zou willen dat haar b i j z o n d e r e gave haar zou verlaten en vreesde dat dat nooit zou g e b e u r e n . Toch had N e v y n haar vorige z o m e r eens verteld dat haar gave, als ze die niet gebruikte, zou w e g k w i j n e n en uiteindelijk v e r d w i j n e n . Hoewel ze h o o p t e dat de oude man gelijk had - en hij wist tenslotte veel meer over die dingen dan zij - b e t w i j f e l d e ze het, vooral als ze b e d a c h t dat hoe de d w e o m e r haar die z o m e r in R h o d r y ' s oorlog en R h o d r y ' s leven had gesleurd. Ze was een totaal o n b e k e n d pers o o n t j e geweest, de onechte d o c h t e r van een zilverdolk, tot haar vader de s c h i j n b a a r heel g e w o n e o p d r a c h t had a a n g e n o m e n om een h a n d e l s k a r a v a a n naar de westelijke grens van Eldidd te begeleiden. Maar vanaf het m o m e n t dat de k o o p m a n Cullyn die baan had aangeboden, had ze geweten dat er iets o n g e w o o n s zou gebeuren, had ze met een o n v e r k l a a r b a r e zekerheid v o o r v o e l d dat haar leven op een k r u i s p u n t was g e k o m e n . En ze had gelijk gehad! De k a r a v a a n was eerst naar het westen gegaan, naar het land van de Elcyion Lacar, de elfen, een volk dat z o g e n a a m d alleen in s p r o o k j e s en m y t h e n b e s t o n d . D a a r n a waren ze, met een paar elfen in hun gezelschap, naar Eldidd t e r u g g e k e e r d en m i d d e n i n een d w e o m e r o o r l o g t e r e c h t g e k o m e n . 39

Zo had zij net op tijd R h o d r y ' s leven k u n n e n redden door een man te d o d e n die, v o l g e n s de d w e o m e r , o n o v e r w i n n e l i j k was - heer Corbyn zal nooit door de hand van een man sterven, had een p r o f e t i e geluid. Z o a l s alle d w e o m e r - r a a d s e l s had ook deze twee scherpe kanten, en de hand van een meisje had hem wel g e d o o d . Terwijl ze erover n a d a c h t leek het allemaal te uitgekiend, te keurig geregeld, alsof de goden i e m a n d s Wyrd v o r m d e n zoals een Bardekse a m b a c h t s m a n een p u z z e l d o o s m a a k t met allemaal precies in elkaar p a s s e n d e s t u k j e s die u i t e i n d e l i j k geen enkele betekenis b l i j k e n te hebben. Ze dacht ook weer aan de elfen, die geen m e n s e n in de ware zin van het w o o r d waren, en aan R h o d r y zelf, die maar v o o r de h e l f t een mens was. En toen zag ze in dat R h o d r y zelf ook zijn v i j a n d had k u n n e n v e r s l a a n , als hij m a a r had g e l o o f d dat hij het kon, en dat haar k o m s t , al k w a m die zeer gelegen, e v e n m i n v o o r b e s c h i k t h o e f d e te zijn als een sneeuwstorm in de winter aan een daad van d w e o m e r t o e g e s c h r e v e n kon worden. Toch had d w e o m e r hen s a m e n g e b r a c h t ; daar was ze zeker van, zo niet om zijn leven te r e d d e n , dan toch om een of andere duistere reden. O f s c h o o n ze h u i v e r d e bij de gedachte, m e r k t e ze ook dat ze zich a f v r o e g w a a r o m de d w e o m e r haar zoveel angst a a n j o e g , w a a r o m ze er zo zeker van w a s dat het v o l g e n van de d w e o m e r tot haar dood zou leiden. O p e e n s b e g r e e p ze het; ze w a s bang dat, als ze zich ooit met d w e o m e r zou inlaten, dat niet alleen haar dood tot gevolg zou h e b b e n , m a a r ook die van Rhodry. En ook al hield ze zichzelf v o o r dat het een onzinnige g e d a c h t e was, toch d u u r d e het lang v o o r ze die irrationele angst van zich af kon zetten.

40

DEVERRY,

773

Alle m e n s e n h e b b e n d e t w e e g l i m l a c h e n d e g e z i c h t e n v a n d e gezien, Z i j

die g o e d e o o g s t e n s c h e n k t en Z i j

der m e n s e n b r e n g t . de

M o e d e r die

S o m m i g e n h e b b e n H a a r streng g e z i c h t gezien,

soms h a a r d w a l e n d e k i n d e r e n m o e t k a s t i j d e n .

h o e v e l e n h e b b e n het v i e r d e

gezicht v a n d e

G o d i n gezien,

Verhandelingen

van

de

Priesteres

Camylla

Maar

dat z e l f s

voor de meeste v r o u w e n op aarde v e r b o r g e n b l i j f t ? De

Godin

die l i e f d e in de h a r t e n

I De

ruiter was stervende. Hij gleed van zijn p a a r d op de keien, deed een w a n k e l e stap en viel op zijn knieën. G w e n i v e r wierp zich naar v o r e n en greep hem bij de s c h o u d e r s v o o r hij op zijn gezicht viel. Warm bloed sijpelde d o o r z i j n h e m d op haar h a n d e n toen Claedd haar met o m f l o e r s t e blik a a n k e e k . 'Verloren, v r o u w e . Uw broer is dood.' Bloed welde in zijn m o n d en dood. Toen ze hem neerlegde h o o f d één keer a c h t e r o v e r en het zweet. Ze k w a m overeind kwam aanrennen.

spatte uiteen in het gerochel van de gooide zijn kreupel gereden paard het bleef toen trillend staan, d r u i p e n d van op het m o m e n t dat er een s t a l j o n g e n

'Doe wat je kunt v o o r dat p a a r d , ' zei ze. 'En zeg dan tegen de bedienden dat ze hun bullen m o e t e n p a k k e n en e r v a n d o o r gaan. Jullie moeten hier weg, anders overleef je de n a c h t niet.' Haar h a n d e n aan haar j u r k a f v e g e n d rende G w e n i v e r over het binnenplein naar de hoge broch van de W o l f - c l a n , die die nacht zou afb r a n d e n z o n d e r dat ze er iets tegen kon doen. In de grote zaal zaten haar moeder, D o l y a n , haar j o n g e r e zusje, M a c l a en hun b e j a a r d e d i e n s t b o d e , M a b , i n e e n g e d o k e n bij de haard. 'De m a n n e n van de Boar m o e t e n de k r i j g s b e n d e o n d e r w e g h e b b e n overvallen,' zei Gweniver. 'Avoic is dood, en de strijd is a f g e l o p e n . ' Dolyan gooide haar h o o f d a c h t e r o v e r en j a m m e r d e een w e e k l a c h t 43

voor haar man en drie z o o n s . de zich aan M a b vast.

Macla barstte in snikken uit en klem-

'O, h o u d e n jullie je mond toch!' s n a u w d e Gweniver. 'De k r i j g s b e n de van de Boar is o n g e t w i j f e l d al op weg hierheen om ons gevangen te nemen. Willen jullie als o o r l o g s b u i t eindigen?' ' G w e n ! ' j a m m e r d e Macla. 'Hoe kun je zo i j s k o u d zijn?' 'Beter i j s k o u d dan v e r k r a c h t . En schieten jullie nu op. Pak alles in wat je op één paard kunt m e e n e m e n . We r i j d e n naar de Tempel van de M a a n . Als we die levend bereiken zullen de priesteressen ons een t o e v l u c h t bieden. H o o r je me, ma, of wil je M a c c y en mij door de hele k r i j g s b e n d e zien v e r k r a c h t e n ? ' H a a r m o e d w i l l i g e g r o f h e i d bracht D o l y a n tot z w i j g e n . ' M o o i zo,' zei Gweniver. 'En nu opschieten jullie.' Ze v o l g d e de a n d e r e n die h i j g e n d de t r a p b e k l o m m e n , m a a r in plaats van naar haar eigen k a m e r ging ze naar die van haar broer. Uit de g e b e e l d h o u w d e kist naast zijn bed nam ze een oude brigga en een hemd van hem. Terwijl ze die kleren a a n t r o k moest ze even huilen ze had veel van de pas v e e r t i e n j a r i g e Avoic g e h o u d e n - m a a r ze had geen tijd om te t r e u r e n . Ze g o r d d e zijn op een na beste z w a a r d om en een oude dolk. Ze was beslist geen g e o e f e n d e krijger, m a a r haar broers h a d d e n haar wel geleerd met een z w a a r d om te gaan, g e w o o n o m d a t men in die dagen nooit wist w a n n e e r een v r o u w het zou moeten h a n t e r e n om zichzelf te v e r d e d i g e n . Tenslotte m a a k t e ze haar lange blonde haar los en sneed het met de dolk kort af. Bij nacht zou ze in zoverre op een man lijken dat een e e n z a m e struikrover zich wel eens zou b e d e n k e n v o o r hij haar en haar reisgenoten zou aanvallen. O m d a t ze b i j n a v i j f t i g k i l o m e t e r m o e s t e n r i j d e n om een veilige p l a a t s te bereiken, d w o n g G w e n i v e r de andere v r o u w e n met bedreigingen tot hard d o o r r i j d e n , steeds in draf en soms even in galop. Af en toe d r a a i d e ze zich in haar zadel om en t u u r d e de weg af naar een stofwolk die zou b e t e k e n e n dat de dood hen op de hielen zat. Kort na z o n s o n d e r g a n g k w a m de volle m a a n op en verlichtte hun pad met haar heilige schijn. Tegen die tijd zat haar m o e d e r van u i t p u t t i n g te w a n k e l e n in het zadel. G w e n i v e r zag een elzenbosje aan de kant van de weg en leidde de a n d e r e n erheen v o o r een korte r u s t p a u z e . Dolyan en M a b m o e s t e n uit het zadel w o r d e n g e h o l p e n . G w e n i v e r liep naar de weg terug om de w a c h t te h o u d e n . Ver weg aan de h o r i z o n , in de richting van w a a r u i t ze g e k o m e n waren, verscheen een g o u d k l e u r i g schijnsel als het o p k o m e n van een kleine maan. Dat was w a a r s c h i j n l i j k de dun die in brand stond. Ze trok haar z w a a r d en o m k l e m d e het gevest terwijl ze g e d a c h t e l o o s naar de gloed staarde. O p e e n s h o o r d e ze h o e f g e t r a p p e l en zag een ruiter de

44

weg a f k o m e n . Achter haar in het bos h i n n i k t e n de p a a r d e n een begroeting, als o n b e w u s t e v e r r a d e r s . ' O p s t i j g e n ! ' gilde ze. ' M a a k je klaar om weg te r i j d e n . ' De ruiter hield stil, steeg af en trok zijn z w a a r d . Toen hij op haar af k w a m , zag ze zijn b r o n z e n mantelspeld schitteren in het m a a n l i c h t : een B o a r s m a n . 'Zo, wie mag j i j wel zijn, j o n g e n ? ' vroeg hij. G w e n i v e r hurkte neer in v e c h t h o u d i n g . 'Een page van de W o l f , naar je z w i j g e n te o o r d e l e n . En wat b e w a a k jij zo t r o u w ? Ik vind het akelig om een j o c h i e als j o u te moeten doden, maar orders zijn orders, dus kom op, lever de d a m e s m a a r aan me uit.' In o p p e r s t e r a d e l o o s h e i d deed G w e n i v e r een uitval en sloeg toe. De ruiter, die dat niet had v e r w a c h t , gleed uit en z w a a i d e wild met zijn z w a a r d . Ze viel o p n i e u w aan, b r a c h t hem eerst een harde h o u w aan de r e c h t e r k a n t van zijn hals toe en toen aan de l i n k e r k a n t , zoals haar o u d e r e broer Benoic haar had geleerd. De B o a r s m a n zakte met een kreet van ongeloof door zijn knieën en stierf aan haar voeten. Gweniver moest b i j n a overgeven. In het m a a n l i c h t was de kling van haar z w a a r d d o n k e r en nat van het bloed, niet glanzend schoon, zoals bij de o e f e n g e v e c h t e n . H a a r m o e d e r s gil van a f g r i j z e n b r a c h t haar weer bij haar positieven. Ze rende naar het paard van de B o a r s m a n , dat er juist v a n d o o r wilde gaan, greep het bij de teugel en leidde het naar het bosje terug. 'Dat het ooit zover moest k o m e n ! ' snikte M a b . 'Dat een meisje dat ik heb g r o o t g e b r a c h t iemand langs de weg moet a f s l a c h t e n ! O heilige goden, w a n n e e r zullen jullie ooit e r b a r m e n h e b b e n met dit koninkrijk?' ' W a n n e e r het hun u i t k o m t en geen m i n u u t eerder,' zei Gweniver. 'En nu o p s t i j g e n ! We m o e t e n m a k e n dat we hier w e g k o m e n . ' Diep in de nacht bereikten ze de Tempel van de M a a n , die b o v e n o p een heuvel stond met een stevige stenen m u u r om zijn gebied. Gwenivers vader had, met enkele v r i e n d e n en vazallen, het geld geschonken om die m u u r te b o u w e n , v r i j g e v i g h e i d met een v o o r u i t z i e n d e blik, die nu zijn v r o u w en d o c h t e r s het leven redde. M o c h t de een of andere b r o o d d r o n k e n k r i j g e r ooit zo gek zijn om het geis te doorbreken en de t o o r n van de Godin te riskeren door t o e g a n g te eisen, dan zou de m u u r hem buiten h o u d e n tot hij weer tot bezinning k w a m . Bij de p o o r t g e k o m e n riep en gilde G w e n i v e r net zo lang tot een angstige stem t e r u g r i e p dat haar eigenares o n d e r w e g was. Een in een sjaal gehulde priesteres deed de poort op een kier open, maar opende hem verder toen ze Dolyan zag. 45

'O v r o u w e , h e e f t het ongeluk uw clan g e t r o f f e n ? ' 'Ja. Wilt u ons o n d e r d a k v e r s c h a f f e n ? ' 'Met genoegen, m a a r ik weet niet hoe het moet met die j o n g e n die u bij u hebt.' 'Dat is G w e n m a a r in de kleren van haar broer,' k w a m G w e n i v e r tussenbeide. 'Het leek me het beste om net te doen of we een man bij ons h a d d e n . ' 'Dan is het goed,' zei de priesteres met een nerveus lachje. ' K o m e n jullie dan m a a r g a u w binnen.' Het e n o r m e , in m a a n l i c h t en s c h a d u w e n gehulde t e m p e l c o m p l e x stond vol g e b o u w e n , sommige van steen, andere haastig samengef l a n s t uit hout. Priesteressen met m a n t e l s over hun n a c h t g o e d verd r o n g e n zich om de v l u c h t e l i n g e n en hielpen de oudere v r o u w e n onder het fluisteren van geruststellende w o o r d e n uit het zadel. S o m m i g e n b r a c h t e n de p a a r d e n naar de stallen; a n d e r e n b r a c h t e n G w e n i v e r en haar gezelschap naar het lange h o u t e n gastenhuis. Wat v r o e g e r een stijlvolle behuizing v o o r b e z o e k e n d e e d e l v r o u w e n was geweest, stond nu stampvol bedden en kisten o m d a t er v r o u w e n van allerlei rang en stand o n d e r d a k h a d d e n g e v o n d e n . De bloedvete die de W o l f - c l a n had t e r u g g e b r a c h t tot drie v r o u w e n , was slechts één d r a a d j e in een a f s c h u w e l i j k t a p i j t van b u r g e r o o r l o g . Bij het licht van een k a a r s l a n t a a r n v o n d e n de priesteressen in een hoek een paar lege b e d d e n voor de n i e u w k o m e r s . G w e n i v e r ging tem i d d e n van het gefluister en de d r u k t e op het d i c h t s t b i j z i j n d e bed liggen en viel met laarzen, z w a a r d g o r d e l en al in slaap. Ze werd w a k k e r in een stille, lege slaapzaal die b a a d d e in het licht uit de smalle r a m e n vlak bij het dak. Ze had deze tempel zo vaak bezocht dat ze even in v e r w a r r i n g was: was ze hier om voor haar roeping te bidden of om haar clan te v e r t e g e n w o o r d i g e n bij de oogstritus? Toen kwam de h e r i n n e r i n g terug, 'Avoic,' fluisterde ze. 'O, Avoic.'

scherp als een messteek.

Toch k w a m e n er geen t r a n e n , en ze m e r k t e dat ze h o n g e r had. Ze rekte haar p i j n l i j k e lichaam uit, stond op en ging door een deur aan het eind van de slaapzaal naar de eetzal, een smalle ruimte, stampvol t a f e l s voor w a n h o p i g e gasten. Een j o n g e priesteres in een wit kleed met een groene tunica gaf een h a r d e gil. 'Neem me niet k w a l i j k , G w e n , ' zei ze toen lachend, ik dacht even dat je een j o n g e n was. Ga zitten, dan haal ik pap v o o r je.' G w e n i v e r deed de z w a a r d g o r d e l af en legde hem op de tafel naast haar terwijl ze ging zitten. Ze volgde met één vinger de lijnen van Avoics op één na beste schede. Die was van g e b r a n d zilver en ingelegd met spiralen en d o o r e e n g e v l o c h t e n w o l v e n . Volgens de wet w a s 46

zij nu het h o o f d van de W o l f - c l a n , m a a r ze b e t w i j f e l d e of ze haar positie ooit kon opeisen. Om in de v r o u w e l i j k e lijn te k u n n e n erven zou ze meer h i n d e r n i s s e n uit de weg m o e t e n r u i m e n dan tieryn Burcan van de Boar. Even later k w a m A r d d a , de h o g e p r i e s t e r e s van de tempel, b i n n e n en ging naast haar zitten. Hoewel ze b i j n a zestig was, grijs haar had en een web van r i m p e l t j e s rond haar ogen, waren A r d d a ' s h o u d i n g en tred zo lenig als die van een j o n g meisje. 'Wel, G w e n , ' zei ze, 'je hebt me al j a r e n verteld dat je priesteres wilde w o r d e n . Is dat ogenblik nu a a n g e b r o k e n of niet?' 'Ik weet het niet, v r o u w e . U weet dat ik altijd t w i j f e l o m t r e n t m i j n roeping heb gehad... m a a r ja, nu zal ik misschien niet veel keus meer hebben.' 'Vergeet niet dat je het g r o n d b e z i t van de W o l f - c l a n als b r u i d s s c h a t hebt. Als dat bekend w o r d t , wil ik w e d d e n dat menige man onder je vaders b o n d g e n o t e n je hier graag zal k o m e n w e g h a l e n . ' ' M a a r lieve goden, ik heb nooit willen t r o u w e n ! ' Ardda slaakte een lichte zucht en b e r o e r d e o n b e w u s t haar rechterwang, die de b l a u w e t a t o e a g e van de w a s s e n d e m a a n droeg. Elke man die een v r o u w met dat m e r k t e k e n uit begeerte a a n r a a k t e , werd ter dood gebracht. N i e t alleen edelen, maar elke v r i j g e b o r e n man zou de schender doden, w a n t als de Godin v e r g r a m d zou raken, z o u d e n de oogsten m i s l u k k e n en zou geen enkele man nog ooit een zoon verwekken. ' Je zou m o e t e n t r o u w e n om het bezit van de Wolf te k u n n e n behouden,' merkte A r d d a op. ' H e t is niet zo dat ik de bezittingen niet wil b e h o u d e n . Ik wil m i j n clan laten v o o r t b e s t a a n , en m i j n z u s j e is er ook nog. Als ik me aan de Godin t r o u w zou w i j d e n , zou het e r f r e c h t op M a c c y o v e r g a a n . Zij h e e f t altijd veel a a n b i d d e r s gehad, ook toen ze nog maar een kleine b r u i d s s c h a t kon v e r w a c h t e n . ' ' M a a r zou zij over de clan k u n n e n heersen?' ' N a t u u r l i j k niet, m a a r als ik de juist man v o o r haar uitzoek - o, luister a l s t u b l i e f t . Hoe kan ik ooit bij de koning k o m e n om m i j n smeekschrift in te dienen? Ik wil w e d d e n dat de Boar nu al naar hier onderweg is om te z o r g e n dat we hier v o o r g o e d o p g e s l o t e n blijven.' Haar v o o r s p e l l i n g k w a m nog geen uur later uit. G w e n i v e r liep rusteloos rond over het terrein toen ze het geluid van p a a r d e n en m a n nen hun richting uit h o o r d e k o m e n . Ze rende naar de poort toe, tegelijk met enkele priesteressen die de p o o r t w a c h t e r e s toeriepen dat ze de p o o r t m o e s t sluiten. G w e n i v e r hielp juist de ijzeren staaf in de h o u d e r s te d r e u n e n toen de ruiters met h o e f g e t r a p p e l en metaalge47

kletter a r r i v e e r d e n . A r d d a stond al op de richel boven de poort. Gweniver klom bevend van w o e d e o m h o o g en v o e g d e zich bij haar. Beneden, op een eerbiedige a f s t a n d van v i j f t i e n meter, v e r d r o n g zich de zeventig man sterke k r i j g s b e n d e van de Boar. Burcan zelf stuurde zijn paard uit het g e d r a n g en reed brutaal tot vlak v o o r de poort. Hij was een man van achter in de dertig, met een brede streep grijs in zijn r a v e z w a r t e haar en z w a r e snor. Gweniver, die tegen de b o r s t w e ring leunde, haatte hem, die man die haar clan had v e r m o o r d . 'Wat wilt u?' riep A r d d a . 'Wie de Heilige M a a n met k r i j g s z u c h t i g e b e d o e l i n g e n nadert, beledigt de Godin.' 'Neem me niet k w a l i j k , heilige v r o u w e , ' riep hij met zijn z w a r e , schorre stem terug. 'Ik heb alleen heel hard gereden. Ik zie dat v r o u w e G w e n i v e r bij u in veiligheid is.' 'En ze zal in veiligheid b l i j v e n , tenzij u wilt dat de vloek van de Godin uw l a n d e r i j e n o n v r u c h t b a a r m a a k t . ' 'Ziet u mij nu w e r k e l i j k aan v o o r iemand die de tempel zou ontheiligen? Nee, ik kom de v r o u w e een v r e d e s a a n b o d doen.' Hij draaide zich in het zadel om en keek G w e n i v e r aan. ' M e n i g e bloedvete is met een h u w e l i j k geëindigd, v r o u w e . N e e m mijn t w e e d e zoon tot echtg e n o o t en b e s t u u r het land van de Wolf in naam van de Boar.' 'Ik zou me d o o r f a m i l i e van j o u nooit met één smerige vinger laten a a n r a k e n , smeerlap!' riep G w e n i v e r zo hard ze kon. 'En dacht je nu heus dat ik me zou scharen achter die valse koning die j i j dient?' B u r c a n s brede gezicht liep rood aan van woede. 'Dan zweer ik je dit,' g r a u w d e hij. 'Als m i j n zoon je niet krijgt, zal geen enkele man je k r i j g e n , en dat geldt ook voor je zuster. En ik zal evengoed jullie land opeisen bij recht van de bloedvete als het moet.' 'U vergeet uzelf, heer!' s n a u w d e A r d d a . 'Ik verbied u nog een m i n u u t langer op t e m p e l g r o n d te blijven. Haal uw m a n n e n weg en uit geen bedreigingen meer tegen iemand die de Godin vereert!' Burcan aarzelde, toen haalde hij zijn schouders op en w e n d d e zijn p a a r d . O n d e r het s c h r e e u w e n van bevelen v e r z a m e l d e hij z i j n mannen en ging terug naar de o p e n b a r e weg aan de voet van de heuvel. G w e n i v e r balde haar vuisten zo stijf dat ze pijn deden, w a n t de krijgsbende v e r s p r e i d d e zich op de weide aan de o v e r k a n t van de weg, die technisch g e s p r o k e n buiten het g r o n d g e b i e d van de tempel lag, maar hun een p e r f e c t e positie v e r s c h a f t e om die te b e w a k e n . 'Ze k u n n e n daar niet eeuwig blijven,' zei A r d d a . 'Ze zullen e e r s t d a a g s naar Dun Deverry m o e t e n om hun v e r p l i c h t i n g e n j e g e n s hun koning na te k o m e n . ' 'Dat is waar, maar ik wil w e d d e n dat ze daar zo lang blijven als ze kunnen.' 48

Ardda leunde tegen de b o r s t w e r i n g en zuchtte. Ze zag er o p e e n s heel oud en heel moe uit. De b u r g e r o o r l o g was op deze wijze u i t g e b r o k e n . V i e r e n t w i n t i g j a a r tevoren was de Eerste Koning z o n d e r m a n n e l i j k e e r f g e n a a m gestorven, en zijn dochter, een ziekelijk j o n g meisje, was korte tijd later ook overleden. Elk van zijn drie z u s t e r s had echter z o o n s bij hun hooggeboren e c h t g e n o t e n , g w e r b r e t C e r r m o r , g w e r b r e t C a n t r a e en de erfprins van het k o n i n k r i j k Eldidd. Bij wet zou de troon m o e t e n overgaan op de zoon van de oudste zuster, die g e t r o u w d was met C a n t r a e , maar de g w e r b r e t stond o n d e r z w a r e v e r d e n k i n g zowel de koning als de prinses te h e b b e n v e r g i f t i g d om de troon voor zijn zoon te kunnen opeisen. G w e r b r e t C e r r m o r buitte die v e r d e n k i n g uit om de t r o o n voor zijn zoon op te eisen, en de prins van Eldidd eiste hem op v o o r zijn zoon v a n w e g e diens dubbel v o r s t e l i j k e bloed. O m d a t G w e n i v e r s vader nooit een v r e e m d e l i n g uit Eldidd zou h e b b e n gesteund, stond de keus v o o r de W o l f - c l a n vast toen de lang gehate Boars de eis van C a n t r a e steunden. Jaar na j a a r w o e d d e de strijd rond de eigenlijke inzet d a a r v a n , de stad Dun Deverry, die nu eens door de ene partij werd i n g e n o m e n om een paar j a a r later voor de andere te vallen. G w e n i v e r b e t w i j f e l de of er nog veel van de Heilige Stad over was, m a a r de inname ervan was van d o o r s l a g g e v e n d belang voor het v e r w e r v e n van het kon i n g s c h a p . De stad was de hele winter in h a n d e n van C a n t r a e geweest, m a a r nu was het lente. Overal in het v e r s c h e u r d e k o n i n k rijk riepen de t r o o n p r e t e n d e n t e n hun vazallen bijeen en bliezen ze hun b o n d g e n o o t s c h a p p e n nieuw leven in. G w e n i v e r was er zeker van dat de b o n d g e n o t e n van haar clan inmiddels in C e r r m o r z o u d e n zijn. Dus, Maccy,' zei ze, 'wij zullen hier misschien de hele z o m e r moeten blijven, maar uiteindelijk zal iemand zijn k r i j g s b e n d e sturen om ons te b e v r i j d e n . ' Macla knikte triest. Ze zaten de bedden wortelen en kool. doen een k n a p meisje, m a a r over g e k a m d in een slordige zwollen van het huilen.

op een b a n k j e in de t e m p e l t u i n , tussen De z e s t i e n j a r i g e Macla was in g e w o n e die dag was haar b l o n d e haar achterdot, en haar ogen waren rood en ge-

Ik hoop maar dat je gelijk hebt,' zei Macla tenslotte. ' M a a r stel dat niemand ons land de moeite w a a r d vindt? Z e l f s als ze met j o u t r o u w den, z o u d e n ze nog tegen die akelige Boar moeten vechten. En j i j kunt me nu ook geen b r u i d s s c h a t meer geven, dus ik zal w a a r s c h i j n l i j k de rest van mijn leven in deze a f s c h u w e l i j k e tempel zitten kniezen.' 'Praat toch geen onzin! Als ik de heilige g e l o f t e afleg, krijg j i j al het 49

land als b r u i d s s c h a t dat een v r o u w zich m a a r kan w e n s e n . ' 'O.' H a a r ogen kregen een h o o p v o l l e blik. dat je priesteres wilde w o r d e n . '

'Je hebt altijd al gezegd

'Precies. D u s m a a k je m a a r geen zorgen. We zullen heus wel een man v o o r j e vinden.' M a c l a glimlachte, m a a r haar k l a a g l i e d e r e n h a d d e n t w i j f e l bij haar z u s j e gezaaid. Stel dat i n d e r d a a d n i e m a n d de bezittingen van de Wolf wilde hebben, o m d a t die de bloedvete van de Wolf m e e b r a c h t e n ? O m d a t G w e n i v e r haar hele leven naar het v o o r t d u r e n d e g e p r a a t over oorlog had geluisterd, wist ze iets wat M a c c y in haar onschuld niet wist: dat het land van de Wolf strategisch zeer ongunstig gelegen was, vlak aan de grens met C a n t r a e en zo ver ten oosten van C e r r m o r dat het m o e i l i j k te v e r d e d i g e n was. En stel dat de koning in C e r r m o r besloot zijn grens te c o n s o l i d e r e n ? Ze liet Maccy in de m o e s t u i n zitten en begon aan een rusteloze w a n deling. Kon ze m a a r naar C e r r m o r gaan en de k o n i n g om haar recht v r a g e n ! Iedereen zei dat hij een gewetensvol en f a t s o e n l i j k man was, dus hij zou misschien wel naar haar willen luisteren. Als ze er m a a r kon k o m e n . Ze klom op de m u u r en keek in de verte. Burcan en zijn m a n n e n k a m p e e r d e n nu al drie dagen in het veld. 'Hoe lang denken jullie daar nog te blijven, s m e e r l a p p e n ? ' m o m p e l de ze h a l f l u i d . N i e t veel langer, bleek het. Toen ze de v o l g e n d e m o r g e n kort na zonso p g a n g naar de b o r s t w e r i n g klom, zag ze de k r i j g s b e n d e de p a a r d e n zadelen en de v o o r r a a d k a r r e n opladen. M a a r toen ze v e r t r o k k e n , lieten ze vier m a n n e n en één kar achter, b e w a k e r s met v o l d o e n d e v o o r raden om daar m a a n d e n te k u n n e n blijven. G w e n i v e r riep alle gemene s c h e l d w o o r d e n die ze ooit had g e h o o r d , tot ze h i j g d e en buiten adem was. Uiteindelijk hield ze zichzelf v o o r dat ze zoiets had kunnen v e r w a c h t e n . Ze voelde zich opeens vreselijk m o e d e l o o s . Z e l f s als Burcan al zijn m a n n e n had m e e g e n o m e n , had ze toch nooit alleen de b i j n a d r i e h o n d e r d k i l o m e t e r naar C e r r m o r k u n n e n reizen. 'Tenzij ik als priesteres reisde,' zei ze h a r d o p . Als ze e e n m a a l die b l a u w e t a t o e a g e op haar wang had, zou ze ons c h e n d b a a r zijn en even veilig reizen als een r o n d t r e k k e n d leger. Ze zou g e s c h r a a g d door haar heilige g e l o f t e naar de koning k u n n e n gaan en om het v o o r t b e s t a a n van haar clan smeken, ze zou een man v o o r M a c c y k u n n e n zoeken en de naam van de Wolf v o o r uitsterven beh o e d e n . D a a r n a kon ze hierheen t e r u g k e r e n en aan haar leven in de tempel beginnen. Ze draaide zich om en keek tegen de b o r s t w e r i n g geleund naar het t e m p e l c o m p l e x . De n e o f i e t e n en de priesteressen van lage rang w e r k t e n in de tuin of b r a c h t e n b r a n d h o u t naar de keu50

kens. Een paar k u i e r d e n m e d i t e r e n d in de buurt van de tempel zelf. Toch was het o n d a n k s alle activiteit stil in de w a r m e v o o r j a a r s z o n . N i e m a n d sprak tenzij het echt nodig was, en dan nog met zachte stem. G w e n i v e r voelde even hoe haar adem stokte door het beklemmende v o o r u i t z i c h t van haar t o e k o m s t hier. Toen werd ze opeens gegrepen door een blinde, redeloze woede. Ze zat in de val, als een wolf in een kooi, die aan de tralies k n a u w t en klauwt. H a a r haat tegen Burcan welde op als een niet te stuiten drang en vloeide over naar de k o n i n g in Cerrmor. Ze zat tussen die beiden gevangen, ze moest de ene smeken om dat wat haar r e c h t e n s toekwam en de andere om w r a a k v o o r haar te nemen. Trillend als een w a a n z i n n i g e wierp ze haar h o o f d van links naar rechts alsof ze tegen het hele u n i v e r s u m nee wilde roepen. Ze werd gegrepen door een gevoel dat buiten haar begrip lag, o m d a t de w o r t e l s ervan ver in het verleden lagen, in een ander leven in feite, w a a r i n ze ook buiten haar schuld russen twee m a n n e n klem had gezeten. De h e r i n n e r i n g was n a t u u r l i j k o n g r i j p b a a r , m a a r de essentie van het gevoel bleef, scherp en hard als een glassplinter in haar keel. l a n g z a a m bracht ze zichzelf weer tot kalmte. Toegeven aan woedeaanvallen zou haar niet baten. ' Je moet n a d e n k e n , ' beval ze zichzelf. 'En de G o d i n bidden om hulp.' 'Het grootste deel is v e r t r o k k e n , ' zei D a g w y n . man a c h t e r g e l a t e n . '

' M a a r ze h e b b e n vier

' S m e e r l a p p e n ! ' g r a u w d e Ricyn. 'Onze v r o u w e b e h a n d e l e n of ze een duur paard is of zo, dat iedereen als o o r l o g s b u i t kan m e e n e m e n . ' C a m l w n knikte grimmig. Z i j drieën w a r e n de enige o v e r l e v e n d e n van de k r i j g s b e n d e van de Wolf en ze k a m p e e r d e n al dagen in de beboste heuvels achter de Tempel van de M a a n , waar ze k o n d e n w a k e n over de v r o u w die ze b e s c h o u w d e n als het c l a n h o o f d aan wie ze t r o u w h a d d e n g e z w o r e n . Het drietal had de W o l f - c l a n van j o n g s a f gediend en ze waren bereid om hem te blijven dienen. ' H o u d e n ze scherp de w a c h t ? ' vroeg Ricyn. te vechten?'

' G e w a p e n d en klaar om

'Ben je gek?' D a g w y n gunde zich tijd v o o r een v e r b e t e n g l i m l a c h j e . ' Toen ik hen bespiedde zaten ze, zo v r o l i j k als het maar kan, met opg e s t r o o p t e h e m d s m o u w e n in het gras te d o b b e l e n . ' 'Is het heus? N o u , laten we dan h o p e n dat de goden hen lekker lang laten d o b b e l e n . ' De vrije m a n n e n die het land van de tempel b e w e r k t e n , w a r e n buit e n g e w o o n loyaal j e g e n s de h o g e p r i e s t e r e s , gedeeltelijk o m d a t die veel 5i

m i n d e r van hun oogsten als belasting hief dan een edelman zou hebben g e d a a n , maar v o o r n a m e l i j k o m d a t ze het als een eer v o o r hun f a m i l i e en henzelf b e s c h o u w d e n om de Godin te dienen. A r d d a was er zeker van, dat zei ze t e n m i n s t e tegen Gweniver, dat een van die m a n n e n de lange reis naar Dun Deverry wel v o o r haar zou willen m a k e n om een b o o d s c h a p over te brengen. 'Hier moet een eind aan k o m e n ! Ik kan die m a n n e n niet w e g s t u r e n van land dat niet van mij is, maar ik vertik het om ze daar de hele z o m e r te laten zitten. Je bent geen m i s d a d i g s t e r die hier een t o e v l u c h t h e e f t gezocht, maar we weten allemaal dat ze je z o u d e n v e r m o o r d e n als ze de kans kregen. We zullen eens zien of die koning die B u r c a n s o p p e r h e e r is, kan zorgen dat hij zijn m a n n e n t e r u g r o e p t . ' ' D e n k t u dat de koning naar uw petitie zal luisteren?' vroeg G w e n i ver. ik wil w e d d e n dat hij ons land aan een van zijn vazallen wil geven.' 'Hij zal wel moeten luisteren! Ik vraag de h o g e p r i e s t e r e s van de tempel in Dun Deverry om p e r s o o n l i j k te b e m i d d e l e n . ' G w e n i v e r hield de t e l g a n g e r bij de teugel terwijl A r d d a opsteeg, drapeerde haar lange g e w a d e n over het d a m e s z a d e l en liep naast haar p a a r d mee naar de p o o r t . O m d a t de vier B o a r s m a n n e n b l i j k b a a r niet van plan waren p o g i n g e n te o n d e r n e m e n het t e m p e l c o m p l e x te betreden, stond de p o o r t open. G w e n i v e r en Lypilla, de p o o r t w a c h t e res van die dag, keken A r d d a na toen ze wegreed, k a a r s r e c h t en ong e n a a k b a a r in het zadel gezeten. Toen ze bij de weg k w a m , k r a b b e l d e n de B o a r s m a n n e n overeind en bogen diep en eerbiedig v o o r haar. ' S c h u r k e n , ' m o m p e l d e Gweniver. 'Ze h o u d e n zich strikt aan de letter van de wet terwijl ze de strekking ervan geweld a a n d o e n . ' 'Zeg dat wel. Ik denk dat ze misschien zelfs in staat zijn om j o u te vermoorden.' 'Ze z o u d e n me eerder naar Burcan brengen v o o r een g e d w o n g e n huwelijk. M a a r dan zou ik liever sterven!' Ze wisselden een bezorgde blik. G w e n i v e r kende Lypilla, die begin veertig was, al haar hele leven, net zoals ze A r d d a altijd had gekend. Ze stonden haar even na als t a n t e s of oudere zusters, toch t w i j f e l d e ze diep in haar hart of ze het zou u i t h o u d e n als ze hun streng geregeld leven moest delen. Op de weg reed A r d d a om de voet van de heuvel in n o o r d e l i j k e richting en v e r d w e e n uit het gezicht. De Boa r s m a n n n e n gingen weer zitten en hervatten hun dobbelspel. Gweniver moest weer aan de man denken die ze o n d e r w e g had gedood en wilde wel dat ze die vier h e t z e l f d e Wyrd kon laten o n d e r g a a n . O f s c h o o n ze terug had k u n n e n gaan om zich nuttig te m a k e n in de

keuken, bleef G w e n i v e r nog een t i j d j e bij de p o o n staan; ze praatte wat met Lypilla en keek naar de v r i j h e i d van heuvels en velden die haar werd ontzegd. Plotseling h o o r d e ze in de verte h o e f s l a g e n die in snelle draf uit het zuiden n a d e r d e n . 'Ik denk dat Burcan zijn m a n n e n b o o d s c h a p p e r s of zo stuurt,' te Lypilla op.

merk-

Dat schenen de B o a r s m a n n e n in het veld ook te denken, want ze stonden op, rekten zich loom uit en w e n d d e n zich naar het geluid. Opeens s t o r m d e n er uit een bosje drie ruiters in volle w a p e n r u s t i n g en met g e t r o k k e n z w a a r d . De B o a r s m a n n e n stonden even als v e r s t e e n d , toen t r o k k e n ze s c h r e e u w e n d en v l o e k e n d hun z w a a r d : de ruiters deden een gerichte aanval op hen. G w e n i v e r h o o r d e Lypilla gillen toen een B o a r s m a n met zijn h o o f d half van zijn s c h o u d e r s gehakt neerstortte. Een paard steigerde en z w e n k t e schuin weg, w a a r d o o r Gweniver het schild van de ruiter van voren kon zien. 'Wolven!' Z o n d e r erbij na te denken rende ze met het z w a a r d in de hand de heuvel af, terwijl Lypilla gilde en haar smeekte terug te k o m e n . De tweede B o a r s m a n viel t e r w i j l ze rende, de derde werd door twee ruiters ingesloten, de vierde nam de benen en rende de heuvel op, alsof hij in zijn d o o d s a n g s t p r o b e e r d e het heiligdom van de tempel te bereiken dat hij puur door zijn a a n w e z i g h e i d al ontheiligde. Toen hij G w e n i v e r recht op zich af zag k o m e n , aarzelde hij en sprong toen opzij, alsof hij om haar heen wilde rennen. Met een holle schaterlach, die vanzelf uit haar mond k w a m , viel ze aan, haalde uit en hieuw hem op zijn r e c h t e r s c h o u d e r v o o r hij de aanval kon a f w e r e n . Terwijl het z w a a r d uit zijn willoze vingers gleed, lachte ze nog eens en stak hem in de hals. H a a r lach zwol aan tot het krijsen van een onheilsgeest toen het helrode bloed er u i t s t r o o m d e en hij viel. ' V r o u w e ! ' Ricyns stem d o o r s n e e d haar lach. 'O, bij de heer der hel!' De lach v e r s t o m d e , en ze stond koud en misselijk naar het lijk aan haar voeten te staren. Ze w a s er zich vaag van b e w u s t dat Ricyn afsteeg en naar haar toe rende. 'Vrouwe! V r o u w e Gweniver! Weet u wie ik ben?' 'Wat?' Ze keek bevreemd op. ' N a t u u r l i j k , Ricco. H e b ik je niet m i j n halve leven gekend?' 'Ja, v r o u w e , maar dat b e t e k e n t geen bliksem meer als iemand bevangen is door r a z e r n i j , zoals u d a a r n e t . ' Het was of hij ijskoud water in haar gezicht had gegooid. Ze bleef hem een ogenblik w e z e n l o o s a a n k i j k e n , terwijl hij haar met v e r b i j s terde b e z o r g d h e i d o p n a m . Ricyn, even oud als zij, net negentien en een blonde j o n g e m a n met een breed, o p g e w e k t gezicht was v o l g e n s 53

haar broers een van de meest b e t r o u w b a r e m a n n e n van de krijgsbende, zo niet van het k o n i n k r i j k . Het was v r e e m d dat hij haar nu a a n k e e k of ze g e v a a r l i j k was. 'Ja, zo was het, v r o u w e , ' zei hij, 'Alle goden, m i j n bloed stolde toen ik u zo h o o r d e lachen.' 'Het m i j n e stolde nog harder, geloof ik. de G o d i n zelf, dat was ik i n d e r d a a d . '

Bevangen door r a z e r n i j .

Bij

De d o n k e r h a r i g e , slanke, altijd lachende D a g w y n leidde zijn paard naar haar toe en boog v o o r haar. ' J a m m e r dat ze maar vier m a n n e n h a d d e n a c h t e r g e l a t e n , m e r k t e hij op. 'U had e i g e n h a n d i g twee a a n g e k u n d . ' ' M i s s c h i e n wel drie,' zei Ricyn. 'Waar is Cam?' ' H e l p t zijn paard uit zijn lijden. Een van die een z w a a r d in de goede richting z w a a i e n . '

vrouwe,'

schurken kon z o w a a r

' N o u j a , wij h e b b e n nu hun p a a r d e n en al hun v o o r r a d e n op de k o o p toe.' Ricyn keek naar Gweniver. 'We hebben al die tijd in het bos gew a c h t tot we k o n d e n t o e s l a a n . Volgens ons kon de Boar hier niet de hele vervloekte z o m e r blijven zitten. Overigens, de dun is met de grond gelijk g e m a a k t . ' 'Ik had niet anders v e r w a c h t .

En B l a e d d b y r ? '

'Dat staat er nog. De m e n s e n daar h e b b e n ons eten gegeven.' Ricyn w e n d d e zijn blik af, zijn gezicht betrok. 'De Boar h e e f t de k r i j g s b e n d e op de weg overvallen, ziet u. Het was bij het o c h t e n d k r i e k e n en we w a r e n nog m a a r half gekleed toen dat tuig over de heuvel stormde, z o n d e r zelfs maar een s t r i j d k r e e t of het geluid van een h o o r n . Ze hadden twee keer zoveel mensen als wij, dus heer Avoic riep dat we v o o r ons leven moesten rennen, m a a r dat deden we al, en hard ook. Vergeef me, v r o u w e . Ik had daar met hem m o e t e n sneuvelen, m a a r ik dacht aan u, nou ja, aan u en de andere v r o u w e n bedoel ik, dus het leek me beter om op het b i n n e n p l e i n te sneuvelen terwijl ik u verdedigde.' 'Dat v o n d e n wij ook,' viel D a g w y n in. ' M a a r we k w a m e n te laat. We m o e s t e n d r o m m e l s v o o r z i c h t i g zijn, o m d a t de wegen w e m e l d e n van de Boars, en toen we de dun bereikten, stond die al in brand. En we w a r e n alle drie h a l f g e k van verdriet o m d a t we d a c h t e n dat u verm o o r d was, m a a r Ricco hier zei dat u wel naar de tempel kon zijn gegaan.' 'Dus zijn wij hierheen g e k o m e n , ' nam Ricyn het relaas over. 'En toen we die v e r v l o e k t e Boars voor de p o o r t zagen k a m p e r e n , wisten we dat u hier binnen m o e s t zijn.' 'En dat waren we ook,' zei Gweniver. 'Dat is dan prima gegaan. Jullie h e b b e n hier nu die p a a r d e n en een kar met m o n d v o o r r a a d . En 54

hierachter staan een paar hutten voor de e c h t g e n o t e n van v r o u w e n die m a a r enkele dagen blijven. D a a r k u n n e n jullie je intrek nemen, terwijl ik besluit wat we v e r d e r gaan doen.' D a g w y n haastte zich weg om de o p d r a c h t uit te v o e r e n , maar Ricyn bleef achter en wreef over zijn vuile gezicht met de rug van een nog vuilere hand. 'We m o e s t e n die Boars m a a r gaan begraven, v r o u w e . niet aan de g e w i j d e v r o u w e n overlaten.'

Dat mogen we

'Dat is waar. Eh... ik ben b e n i e u w d wat de h o g e p r i e s t e r e s hiervan zal zeggen. M a a r goed, dat is m i j n p r o b l e e m , niet het j o u w e . B e d a n k t dat jullie me h e b b e n gered.' Bij die w o o r d e n glimlachte hij, alleen een n a u w e l i j k s m e r k b a a r trekken van zijn m o n d , toen ging hij snel achter de a n d e r e n aan. O f s c h o o n A r d d a het niet prettig vond dat er vier m a n n e n v o o r haar p o o r t w a r e n g e d o o d , a a n v a a r d d e ze het gelaten en m e r k t e zelfs op dat de Godin de g o d d e l o o s h e i d van de Boar in deze kwestie misschien had willen s t r a f f e n . ' O n g e t w i j f e l d , ' zei Gweniver. 'Want Zij was het die die ene man h e e f t g e d o o d . Ik was niets dan een z w a a r d in H a a r h a n d . ' Ardda keek haar d o o r d r i n g e n d aan. Ze zaten in haar s t u d e e r k a m e r , een kale stenen k a m e r met langs de ene wand een plank met zestig heilige boeken en langs de andere een tafel met t e m p e l v e r s l a g e n . Z e l f s nu, nu haar besluit haar steeds h e l d e r d e r voor ogen k w a m te staan, overlegde G w e n i v e r nog bij zichzelf. Het was ooit haar grootste w e n s geweest hier zelf nog eens h o g e p r i e s t e r e s te w o r d e n en deze studeerk a m e r de hare te m o g e n n o e m e n . 'De hele m i d d a g heb ik tot haar gebeden,' v e r v o l g d e Gweniver. ik ga u verlaten, v r o u w e . Ik leg mijn g e l o f t e af j e g e n s de M a a n en ik geef de clan door aan M a c l a . Dan ga ik met m i j n m a n n e n naar Cerrmor om de koning de petitie van de Wolf te o v e r h a n d i g e n . Als ik eenmaal de t a t o e a g e draag, zal de Boar geen reden meer h e b b e n om me k w a a d te doen.' 'Dat is waar, m a a r het b l i j f t g e v a a r l i j k . Ik vind het een nare gedachte dat je die lange reis o n d e r n e e m t met m a a r drie ruiters als escorte. Wie weet wat m a n n e n i e m a n d , ook al is het een priesteres, tegenwoordig k u n n e n a a n d o e n ? ' 'Niet maar drie, v r o u w e . Ik ben de vierde.' Ardda zweeg, i n e e n g e d o k e n in haar stoel liet ze G w e n i v e r s w o o r d e n tot zich d o o r d r i n g e n . 'Weet u niet meer dat u me eens hebt verteld over het vierde gezicht van de G o d i n ? ' v e r v o l g d e Gweniver. 'Over haar duistere zijde, wan55

neer de m a a n b l o e d r o o d en z w a r t w o r d t , eigen k i n d e r e n opeet?' ' G w e n , dat niet.'

over de m o e d e r die haar

'Dat wel.' Ze stond met een o n g e d u l d i g e h o o f d b e w e g i n g op en begon de k a m e r op en neer te lopen. 'Ik wil met m i j n m a n n e n aan de oorlog d e e l n e m e n . Het is al te lang geleden dat een aan de M a a n gew i j d e k r i j g e r in Deverry h e e f t g e v o c h t e n . ' 'Je zult sneuvelen.' A r d d a stond ook op. 'Ik zal het niet t o e s t a a n . ' 'Is het aan een van ons om het wel of niet toe te staan als de G o d i n me roept? Ik heb v a n d a a g H a a r h a n d e n op me gevoeld.' Terwijl hun blikken elkaar o n t m o e t t e n , en elkaar v a s t h i e l d e n in een m a c h t s s t r i j d , b e s e f t e G w e n i v e r dat ze niet langer een kind was, maar een vrouw, toen A r d d a het eerst haar blik a f w e n d d e . 'Er zijn m a n i e r e n om dat soort r o e p i n g e n te b e p r o e v e n , ' zei A r d d a tenslotte. 'Kom v a n a v o n d naar de tempel. Als de Godin je een visioen zendt is het niet aan mij om nee te zeggen. M a a r als ze dat niet doet... ' 'Zal ik me laten leiden door uw wijsheid in deze kwestie.' 'Goed dan. En als ze je wel een visioen zendt maar niet het visioen dat jij dacht te willen h e b b e n ? ' 'Dan zal ik toch mijn g e l o f t e aan H a a r a f l e g g e n . De tijd is rijp, v r o u we. Ik wil de geheime naam van de Godin horen en m i j n g e l o f t e afleggen.' Ter v o o r b e r e i d i n g op de plechtigheid vastte G w e n i v e r die a v o n d . Terwijl de t e m p e l b e w o o n s t e r s aan het a v o n d m a a l zaten, haalde zij water uit de put, w a r m d e het en nam een bad bij de k e u k e n h a a r d . Toen zij zich d a a r n a a a n k l e e d d e , keek ze even naar Avoics h e m d , dat ze het j a a r tevoren v o o r hem had g e m a a k t . Op elk s c h o u d e r s t u k was met rood garen de a a n s t o r m e n d e wolf van de clan g e b o r d u u r d , omgeven door een i n e e n g e s t r e n g e l d e sierrand. Het motief was zo kunstig v e r w e r k t , dat het net een keten van k n o p e n leek, samengesteld uit een groot aantal lijnen, terwijl het in w e r k e l i j k h e i d maar één lijn was en de ene k n o o p o n v e r m i j d e l i j k tot de v o l g e n d e leidde. M i j n Wyrd is net zo'n verstrengeld geheel, dacht ze. En met die gedachte k w a m een ijzig gevoel, alsof ze meer had gezegd dan ze kon v e r a n t w o o r d e n . T e r w i j l ze zich verder a a n k l e e d d e , werd ze bang. N i e t o m d a t ze misschien in de strijd zou sneuvelen; ze wist dat ze gedood zou w o r d e n , misschien al gauw, misschien pas over vele j a r e n . De Duistere Godin placht haar priesteressen op te r o e p e n het laatste o f f e r te brengen w a n n e e r Zij de tijd d a a r t o e g e k o m e n achtte. Toen G w e n i v e r de z w a a r d g o r d e l o p n a m , aarzelde ze, even in de 56

verleiding k o m e n d om hem neer te gooien; toen g o r d d e ze hem met een o n g e d u l d i g e h o o f d b e w e g i n g om. I)c r o n d e h o u t e n tempel stond in het m i d d e n van het c o m p l e x . A a n beide z i j d e n van de deur v e r h i e v e n zich als v l a m m e n twee kronkelige cipressen, die h e l e m a a l uit Bardek k w a m e n en dank zij veel zorg en liefde vele k o u d e winters h a d d e n o v e r l e e f d . Toen G w e n i v e r ert u s s e n d o o r liep voelde ze een golf van k r a c h t , alsof ze door een poort een andere wereld binnenging. Ze klopte negen keer op de eikehouten deur en wachtte tot er ten a n t w o o r d binnen negen g e d e m p t e tikken k l o n k e n . Toen deed ze de deur open en betrad het v o o r v e r t r e k , f l a u w verlicht door een enkele kaars. Een in het z w a r t gehulde priesteres w a c h t t e haar op. 'Draag die kleren in de tempel. N e e m ook je z w a a r d mee. De hogepriesteres h e e f t het zo bevolen.' In het b i n n e n s t e heiligdom glansden de g e b o e n d e h o u t e n w a n d e n in het licht van negen o l i e l a m p e n , en de vloer was belegd met verse biezen. Voor de achterste m u u r stond het altaar, een ruwe z w e r f k e i waarvan alleen de b o v e n z i j d e tot een g l a n z e n d e tafel g e p o l i j s t was. D a a r achter hing een e n o r m e ronde spiegel, het enige beeld van H a a r dat de Godin in H a a r t e m p e l s wil hebben. Links van de spiegel stond Ardda, in het z w a r t gekleed. 'Neem het z w a a r d uit de schede en leg het v o o r het altaar.' G w e n i v e r boog eerbiedig voor de spiegel en deed toen wat de hogepriesteres had bevolen. D o o r een z i j d e u r k w a m e n drie priesteressen binnen en gingen z w i j g e n d aan de r e c h t e r k a n t staan. Zij z o u d e n getuigen zijn van haar g e l o f t e . 'Wij zijn hier verenigd om een v r o u w die de Godin van de M a a n wil dienen, te o n d e r r i c h t e n en te o n t v a n g e n , ' v e r v o l g d e A r d d a . 'Gweniver van de Wolf is ons allen b e k e n d . Z i j n er b e z w a r e n tegen haar kandidatuur?' 'Nee,' zeiden de drie in koor. is door Onze V r o u w e . '

'Wij

k e n n e n haar als een die gezegend

'Dan is het goed.' De h o g e p r i e s t e r e s w e n d d e zich tot Gweniver. ' Z w e e r je de Godin al je dagen en n a c h t e n te zullen dienen?' 'Dat zweer ik, v r o u w e . ' ' Z w e e r je nooit g e m e e n s c h a p met een man te zullen h e b b e n ? ' 'Dat zweer ik, v r o u w e . ' ' Z w e e r je nooit het geheim van de heilige naam te zullen v e r r a d e n ? ' 'Dat zweer ik, v r o u w e . ' Ardda hief haar h a n d e n en klapte ze drie keer tegen elkaar, toen nog eens drie keer en tenslotte n o g m a a l s drie keer, het heilige getal zorgvuldig a f m e t e n d . G w e n i v e r voelde een plechtige en toch zalige rust, 57

een zoetheid die als m e d e door haar lichaam vloeide. Het besluit was eindelijk g e n o m e n , en haar g e l o f t e w a s a f g e l e g d . 'Van alle g o d i n n e n , ' v e r v o l g d e A r d d a , 'is alleen Onze Vrouwe niet met name bekend bij het g e w o n e volk. Men spreekt over E p o n a , men spreekt over Sirona, men spreekt over A r a n r h o d d a , m a a r Onze Vrouwe is g e w o o n de Godin van de M a a n . ' Ze w e n d d e zich tot de drie getuigen. 'En w a a r o m zou dat zijn?' 'De naam is een geheim.' 'Hij is een mysterie.' 'Hij is een raadsel.' 'En toch,' zei A r d d a na de a n t w o o r d e n , lossen raadsel. 'Epona.' 'Sirona.'

'is het een gekkelijk op te

'Wat is de naam van de G o d i n ? '

'Aranrhodda.' 'En,' zeiden ze in koor, 'al het andere.' 'Dat is naar w a a r h e i d g e s p r o k e n . ' A r d d a w e n d d e zich tot Gweniver. 'Hier is dus het a n t w o o r d op het raadsel. Alle g o d i n n e n zijn één godin. Zij h e e f t alle n a m e n en geen n a a m , w a n t Zij is Eén.' G w e n i v e r begon te beven van een intense v r e u g d e . 'Wat m a n n e n en v r o u w e n elkaar ook vertellen, Zij is Eén,' vervolgde A r d d a . 'Er is m a a r één orde van p r i e s t e r e s s e n die H a a r dient. Z i j is als het reine licht van de zon w a n n e e r dat langs een van regen vervulde hemel schijnt en in een r e g e n b o o g v e r a n d e r t , vele kleuren m a a r allemaal Eén aan de bron.' 'Dat heb ik al lang g e d a c h t , ' f l u i s t e r d e Gweniver. 'Nu weet ik het.' Weer klapte de h o g e p r i e s t e r e s negen keer in haar h a n d e n , toen w e n d de ze zich tot de getuigen. 'De vraag is hoe Gweniver, niet langer v r o u w e m a a r nu priesteres, de Godin zal dienen. Laat haar in gebed aan het altaar knielen.' G w e n i v e r knielde v o o r het z w a a r d . In de spiegel zag ze zichzelf, een schimmige g e d a a n t e in het f l a k k e r e n d e licht, m a a r ze h e r k e n d e nauw e l i j k s haar gezicht met het k o r t g e k n i p t e haar, de v e r b e t e n trek om de m o n d , de ogen f o n k e l e n d van w r a a k l u s t . Help me, V r o u w e van het H e m e l r i j k , bad ze, ik wil bloed en w r a a k , geen t r a n e n en rouw. 'Kijk in de spiegel,' f l u i s t e r d e A r d d a . 'Vraag H a a r tot je te k o m e n . ' G w e n i v e r legde haar h a n d e n b r e e d u i t op het altaar en keek. Aanv a n k e l i j k zag ze alleen haar gezicht en de t e m p e l erachter. Toen begon A r d d a een hoog klaaglied te zingen in de oude taal. Het leek net of de o l i e l a m p e n f l a k k e r d e n op de m a a t van de uit lange en korte t o n e n b e s t a a n d e c a d a n s w a a r i n het lied rees en daalde en als een k o u d e n o o r d e n w i n d door de tempel g o l f d e . In de spiegel v e r a n d e r 58

de het licht, het v e r f l a u w d e , werd duisternis, een trillende d u i s t e r n i s zo koud als een sterrenloze hemel. Het lied k l a a g d e v o o r t met oeroude w o o r d e n . G w e n i v e r voelde de haren in haar nek p r i k k e n toen in de s p i e g e l - d u i s t e r n i s de sterren v e r s c h e n e n , het rad en de wenteling van de eindeloze hemel. En ertussen v o r m d e zich het beeld van De A n d e r e . Ze t o r e n d e boven de sterren uit, en haar gezicht was wreed en bloeddorstig toen ze haar h o o f d schudde en haar lang z w a r t haar over de hemel uitspreidde. G w e n i v e r voelde haar adem stokken toen de donkere ogen haar a a n k e k e n . Dit was de Godin van het M a a n d u i s t e r , Wier eigen hart met z w a a r d e n is d o o r b o o r d en Die h e t z e l f d e v r a a g t van d e g e n e n die H a a r willen dienen. 'Vrouwe,' fluisterde Gweniver. ' A a n v a a r d mij als o f f e r a n d e , ik zal U altijd dienen.' De ogen n a m e n haar een t i j d l a n g op, d o o r d r i n g e n d , glanzend, ijskoud. G w e n i v e r voelde de a a n w e z i g h e i d overal om zich heen, alsof de Godin zowel naast en achter haar stond als voor haar. ' N e e m mij,' zei ze. 'Ik zal niets dan een z w a a r d in Uw hand zijn.' Op het altaar gloeide haar z w a a r d op in een b l o e d k l e u r i g licht dat zijn schijnsel o m h o o g w i e r p en de spiegel rood kleurde. Het gezang hield op. A r d d a had het teken gezien. ' Z w e e r haar.' De stem van de priesteres b e e f d e . zult leven... ' haar stem brak, 'en sterven.' 'Dat zweer ik, uit het diepst van m i j n hart.'

'Dat je in haar dienst

In de spiegel straalden de ogen van de Godin van vreugde. Het licht op het z w a a r d laaide op als vuur, toen v e r f l a u w d e het. T e g e l i j k e r t i j d d o o f d e het licht in de spiegel, even w a r e n daar de w e n t e l e n d e sterren, toen alleen nog diepe duisternis. 'Het is gebeurd!' A r d d a klapte in haar h a n d e n , wat d r e u n e n d in de tempel w e e r g a l m d e .

De spiegel w e e r k a a t s t e G w e n i v e r s bleke, bezwete gezicht. 'Ze is tot je g e k o m e n , ' zei de h o g e p r i e s t e r e s . 'Ze h e e f t je de zegen gegeven die velen een vloek z o u d e n n o e m e n . Je hebt gekozen en je hebt gezworen. . Dien H a a r goed, of de dood zal de minste v a n j

'Ik zal H a a r nooit v e r r a d e n . Hoe zou ik dat k u n n e n , nu ik in de ogen van de N a c h t heb geblikt?' Ardda klapte negen keer in haar h a n d e n , a f g e m e t e n in drie maal drie. G w e n i v e r k w a m , nog steeds bevend, overeind en nam haar z w a a r d weer op. 'Ik had nooit gedacht dat Ze je zou a a n v a a r d e n . ' A r d d a was b i j n a in tranen. ' M a a r nu kan ik alleen nog m a a r v o o r je bidden.' 59

'Die gebeden zullen me k r a c h t geven, hoe ver ik ook weg ben.' Er k w a m e n nog twee priesteressen de tempel binnen. De ene droeg een kom met b l a u w poeder, de andere twee d u n n e zilveren n a a l d e n . Toen ze het z w a a r d in G w e n i v e r s hand zagen, wisselden ze een ges c h r o k k e n blik. 'Geef haar het teken op haar l i n k e r w a n g , ' zei A r d d a . ze V r o u w e van de Duisternis.'

'Zij

dient on-

D a n k zij de v o o r r a d e n die ze op de B o a r s m a n n e n h a d d e n buitgem a a k t , kregen Ricyn en de a n d e r e n v o o r het eerst sinds dagen weer eens een lekker warm o n t b i j t , g e r s t e p a p en g e b a k k e n spek. Ze aten l a n g z a a m , genietend van elke hap en nog meer van de t i j d e l i j k e veiligheid. Ze w a r e n net klaar toen Ricyn iemand met een paard naar de hut h o o r d e k o m e n . Hij vloog overeind en naar buiten, met get r o k k e n z w a a r d voor het geval de Boar een spion had g e s t u u r d , maar het was Gweniver, in de kleren van haar broer en met een groot grijs s t r i j d r o s aan de teugel. H a a r l i n k e r w a n g zag er in de m o r g e n z o n verbrand uit, hij was rood en gezwollen en in het m i d d e n van de verkleuring stond de b l a u w e m a a n s i k k e l . Ze s t a a r d e n haar alle drie sprakeloos aan, terwijl ze hen kalm t o e l a c h t e . ' V r o u w e ? ' zei D a g w y n tenslotte. ' B l i j f t u toch in de tempel?' 'Nee. We p a k k e n onze spullen en gaan v a n d a a g nog op weg naar C e r r m o r . Laad zoveel m o n d v o o r r a a d op als de b u i t g e m a a k t e paarden k u n n e n dragen.' Het drietal knikte in o n v o o r w a a r d e l i j k e g e h o o r z a a m h e i d . Ricyn kon zijn ogen niet van haar gezicht a f h o u d e n . O f s c h o o n n i e m a n d Gweniver ooit mooi zou h e b b e n g e n o e m d ( d a a r v o o r w a s haar gezicht te breed en haar kaak te w i l s k r a c h t i g ) , was ze wel a a n t r e k k e l i j k , lang en slank, met in haar b e w e g i n g e n de gratie van een wild dier. Hij was al j a r e n h o p e l o o s v e r l i e f d op haar en had elke winter aan de ene kant van de zaal van haar broer zitten k i j k e n naar haar, die o n b e r e i k b a a r aan de andere kant zat. Het feit dat ze de g e l o f t e had a f g e l e g d , bezorgde hem een grimmig soort v o l d o e n i n g . Nu zou geen andere man haar ooit k r i j g e n . 'Is er iets?' vroeg ze hem. 'Nee, v r o u w e . M a a r als ik zo vrij mag zijn het te vragen, ik v e r w o n d e r me alleen over die t a t o e a g e . W a a r o m zit die aan de l i n k e r k a n t van uw gezicht?' 'Dat mag je best weten. Die tekent me als een aan de M a a n gewijde krijger.' Als ze glimlachte leek ze een andere v r o u w te w o r d e n , koud, met een h a r d e blik, o n v e r z e t t e l i j k . 'En jullie d a c h t e n dat zoiets alleen in bardenliederen v o o r k w a m , nietwaar?' 60

Ricyn was zo p e r p l e x alsof ze hem een klap had gegeven. hapte naar adem van v e r b a z i n g .

Dagwyn

' V r o u w e Macla is nu het h o o f d van de W o l f - c l a n , ' v e r v o l g d e ze. 'Zij h e e f t me tot h o o f d m a n van de k r i j g s b e n d e b e n o e m d tot ze t r o u w t en haar man zijn eigen ruiters m e e b r e n g t . Als wij dan nog in leven zijn, k r i j g e n jullie de keus: haar nieuwe e c h t g e n o o t t r o u w z w e r e n of mij volgen. M a a r v o o r l o p i g gaan we naar C e r r m o r om aan de z o m e r g e vechten deel te nemen. De Wolf h e e f t g e z w o r e n m a n n e n mee te brengen, en de Wolf breekt nooit zijn w o o r d . ' 'Dat is goed, v r o u w e , ' zei Ricyn. 'Als k r i j g s b e n d e stellen we misschien niet veel voor, maar als iemand één k w a a d woord van onze h o o f d man zegt, snijd ik de s c h o f t de keel af.' Toen ze v e r t r o k k e n deden ze dat heel b e h o e d z a a m , voor het geval er B o a r s m a n n e n op de loer z o u d e n liggen. D a g w y n en C a m l w n reden om beurten v o o r u i t en ze v o l g d e n de a c h t e r p a d e n door de heuvels. O f s c h o o n C e r r m o r ruim tien dagreizen ver was, k o n d e n ze dichterbij al een veilig o n d e r d a k v i n d e n in de duns van de vroegere bondg e n o t e n van de Wolf in het zuiden en oosten. Twee dagen lang trokken ze om het g r o n d g e b i e d van de Wolf heen. Ze d u r f d e n niet over hun eigen land te rijden, o m d a t er Boars z o u d e n k u n n e n patrouilleren. Op de m o r g e n van de derde dag staken ze op een weinig gebruikte d o o r w a a d b a r e plaats de rivier de N e r r over en t r o k k e n meer in o o s t e l i j k e dan in z u i d e l i j k e richting, met als doel het land van de Stag-clan. Die avond sloegen ze hun k a m p op aan de rand van een bos dat het g e z a m e n l i j k j a c h t g e b i e d van de W o l f - en de Stag-clan was geweest. Bij het zien van de b e k e n d e b o m e n schoten G w e n i v e r s ogen vol t r a n e n , o m d a t ze zich h e r i n n e r d e hoe graag haar broers hier hadden g e j a a g d . Terwijl de m a n n e n de p a a r d e n v a s t b o n d e n en het k a m p o p z e t t e n , liep G w e n i v e r r u s t e l o o s rond. Ze begon nu toch z w a a r aan zichzelf te t w i j f e l e n . Z e g g e n dat ze ten strijde trok was allemaal goed en wel, m a a r naar haar piepkleine k r i j g s b e n d e kijken en b e s e f f e n dat hun leven van haar a a n v o e r d e r s k w a l i t e i t e n a f h i n g , was punt twee. O n d e r het v o o r w e n d s e l hout te willen s p r o k k e l e n v o o r het k a m p v u u r , ging ze het bos in en d w a a l d e tussen de b o m e n tot ze bij een b e e k j e k w a m dat tussen met v a r e n s begroeide oevers kalm over grote stenen kabbelde. De oude eiken om haar heen w i e r p e n s c h a d u w e n die er sinds het begin der t i j d e n leken te liggen. ' G o d i n , ' fluisterde ze. ' H e b ik de j u i s t e weg gekozen?' In het glinsterende w a t e r o p p e r v l a k zag ze geen visioen. Ze trok haar zwaard en keek naar de kling die op het altaar van de Godin had ge61

f o n k e l d van een vurig licht. Nu had ze het idee dat ze de geesten van de d o d e n r o n d o m zich voelde, Avoic, M a r o i c , Benoic en als laatste haar vader, C a d r y c , al die grote, w i l s k r a c h t i g e m a n n e n wier levens het hare h a d d e n beheerst, wier trots de hare had gewekt. 'Ik zal jullie niet o n g e w r o k e n laten.' Ze h o o r d e hen z u c h t e n over de bitterheid van hun W y r d , of misschien was het de wind in de b o m e n , w a n t ze v e r d w e n e n even geruisloos en snel als ze w a r e n g e k o m e n . Toch wist ze dat de Godin haar een teken had gegeven, net als toen Ze het z w a a r d had gezegend. ' W r a a k ! Ik zal w r a a k n e m e n omwille van de G o d i n , ik zal ons allemaal w r e k e n . ' Met het z w a a r d nog in de hand wilde G w e n i v e r t e r u g g a a n naar haar m a n n e n , m a a r ze h o o r d e een t w i j g k n a p p e n en v o e t s t a p p e n achter zich. Ze d r a a i d e zich met een ruk om en hief het z w a a r d . 'Kom te v o o r s c h i j n ! ' riep ze k o r t a f . 'Wie d u r f t een g e w i j d e priesteres van het M a a n d u i s t e r te storen?' Twee m a n n e n , gekleed in vuile, g e s c h e u r d e kleren, met s t o p p e l b a a r den en haar dat plakte van het vuil, k w a m e n met g e t r o k k e n z w a a r d uit het k r e u p e l h o u t . Toen ze haar met half s a m e n g e k n e p e n ogen opn a m e n , voelde G w e n i v e r dat de Godin achter haar k w a m staan, een t a s t b a r e a a n w e z i g h e i d , die haar n e k h a r e n overeind deed k o m e n . Ze bekeek de m a n n e n met een koele glimlach die uit zichzelf op haar gezicht leek te v e r s c h i j n e n . ' N o u , geef a n t w o o r d , ' zei Gweniver. lie hier?'

'Wie zijn jullie en wat doen jul-

De d o n k e r h a r i g e , slanke kerel keek de andere met een f l a u w glimlachje aan; maar de r o o d h a r i g e schudde a f w i j z e n d zijn h o o f d en kwam

naar voren.

is er hier in de b u u r t een tempel, v r o u w e ? ' vroeg hij. 'Of leeft u als k l u i z e n a a r s t e r in dit w o u d ? ' 'Ik draag m i j n tempel in m i j n zadeltassen. Jullie hebben nooit eerder een priesteres van m i j n orde o n t m o e t en dat zal jullie w a a r s c h i j n l i j k ook nooit meer o v e r k o m e n . ' 'Ze h e e f t het m e r k t e k e n op haar gezicht, dat is waar,' viel de donk e r h a r i g e in. ' M a a r ik wil w e d d e n dat ze... ' 'Hou je m o n d , D r a u d d , ' g r a u w d e de r o o d h a r i g e . 'Er is iets v r e e m d s aan haar. Zeg eens, v r o u w e , bent u echt helemaal alleen in dit vervloekte w o u d ? ' 'Wat gaat j o u dat aan? De G o d i n ziet elke heiligschennis, die nog zo ver van de b e w o o n d e wereld bedreven.'

al w o r d t

Toen D r a u d d iets wilde zeggen, k w a m G w e n i v e r naar v o r e n en zwaai6z

de de p u n t van haar z w a a r d o m h o o g alsof ze hem tot een duel uitd a a g d e . Ze ving zijn blik en hield die vast tot hij zijn ogen neersloeg, t e r w i j l ze de Godin als een d o n k e r e schim achter zich voelde en de glimlach om haar m o n d bevroor. D r a u d d deed haastig een stap terug, met ogen groot van angst. 'Ze is gek,' fluisterde hij. 'Ik zei: hou je m o n d ! ' s n a u w d e de r o o d h a r i g e , i e m a n d kan gek z i j n of u i t v e r k o r e n , lelijke schurk! V r o u w e , vergeef ons dat we u h e b b e n g e s t o o r d . Wilt u ons de zegen van uw Godin geven?' 'Met plezier, maar je weet niet wat je vraagt.' Ze schoot in de lach, een kille opwelling van v r o l i j k h e i d die ze niet kon b e d w i n g e n . 'Kom mee, dan zullen we nog eens over die zegen n a d e n k e n . ' G w e n i v e r m a a k t e r e c h t s o m k e e r t en liep tussen de b o m e n door. Hoewel ze h o o r d e dat ze haar v o l g d e n , D r a u d d o n d e r g e f l u i s t e r d e protesten, keek ze niet om v o o r ze het k a m p bereikten. Toen Ricyn zag dat de twee m a n n e n haar volgden, k w a m hij met zijn z w a a r d in de hand a a n r e n n e n . 'Er is geen o n r a a d , ' zei Gweniver. 'Ik geloof dat ik een paar rekruten v o o r onze troep heb g e v o n d e n . ' ' D r a u d d ! A b r y n ! ' riep Ricyn uit. 'Bij alle goden, wat is er met jullie gebeurd? W a a r is de rest van de k r i j g s b e n d e ? ' Pas toen zag G w e n i v e r de n a u w e l i j k s z i c h t b a r e b l a z o e n e n op hun vuile h e m d e n : Stags. ' D o o d , ' zei A b r y n t o o n l o o s . 'En heer M a e r ook. Een v e r v l o e k t grote bende C a n t r a e - r u i t e r s h e e f t ons een paar dagen geleden overvallen. De dun is met de grond gelijk g e m a a k t en ik mag h a n g e n als ik weet wat er met de v r o u w e en de k i n d e r e n van onze heer is g e b e u r d . ' 'We wilden p r o b e r e n de Wolf te bereiken, zie je,' viel D r a u d d in. Hij zweeg even om w r a n g te glimlachen. 'Ik neem aan dat we er v e r r e k t weinig aan gehad z o u d e n h e b b e n . ' 'Niets,' zei G w e n . 'Onze dun is ook v e r w o e s t . Zeg, h e b b e n jullie honger? Wij h e b b e n eten.' Terwijl A b r y n en D r a u d d s c h e e p s b e s c h u i t en kaas v e r s l o n d e n of het een f e e s t m a a l was, deden ze tussen de h a p p e n door hun relaas. Ongeveer h o n d e r d v i j f t i g man van de valse k o n i n g h a d d e n de Stag overvallen toen die hun dun verlieten om naar C e r r m o r te gaan. Lord Maer had zijn m a n n e n bevolen zich te v e r s p r e i d e n , net als Avoic had gedaan, maar toen A b r y n en D r a u d d h a d d e n g e p r o b e e r d zich vrij te vechten, waren hun p a a r d e n g e d o o d . De m a n n e n van C a n t r a e hadden hen niet a c h t e r v o l g d ; die w a r e n r e c h t s t r e e k s op de dun a f g e g a a n en w a r e n er b i n n e n g e s t o r m d voor de poort gesloten kon w o r d e n . ' Tenminste, dat d e n k e n we,' besloot A b r y n . 'Hij was in elk geval in63

g e n o m e n toen we hem eindelijk weer bereikten.' G w e n i v e r en haar m a n n e n k n i k t e n ernstig. ' T j a , ' zei ze tenslotte. 'Zo te horen hebben ze die overval tegelijk met die op ons b e r a a m d . Ik b e g r i j p wat die armzalige kleine l a f b e k k e n van plan z i j n : de bezittingen van de Wolf isoleren, zodat die v e r w e n s t e Boars z e g e m a k k e l i j k e r k u n n e n b e h o u d e n . ' 'Het zal die s c h o f t e n nier meevallen om de bezittingen van de Stag in te n e m e n , ' zei Abryn. ' H e e r Maer h e e f t twee broers in dienst van de koning.' 'Nee, ze zullen het niet w a g e n het land van jullie clan te bezetten,' zei Gweniver. 'Dat ligt te ver naar het zuiden. M a a r door de dun te v e r w o e s t e n en jullie heer te doden, h e b b e n ze onze t r o u w s t e bondg e n o o t w e g g e n o m e n . Ze zullen nu eerst p r o b e r e n een f o r t op het gebied van de Wolf te vestigen en later aan het gebied van de Stag gaan knabbelen.' ' D a a r hebt u gelijk in.' A b r y n keek haar met o p r e c h t e b e w o n d e r i n g aan. 'De v r o u w e h e e f t v e r s t a n d van oorlog v o e r e n , dat staat vast.' 'Ik heb immers m i j n hele leven over deze oorlog horen p r a t e n . M a a r luister, wij hebben extra p a a r d e n . Als jullie willen, kun je je bij ons a a n s l u i t e n , m a a r ik w a a r s c h u w jullie, de Godin die ik dien is een godin van bloed en duisternis. Dat bedoelde ik toen ik over haar zegen sprak. Denk goed na v o o r je die a a n n e e m t . ' Ze d a c h t e n erover na, w a a r b i j ze haar o n a f g e b r o k e n a a n k e k e n , tot A b r y n voor hen beiden het w o o r d n a m . 'Wat rest ons anders, v r o u w e ? We zijn niets dan een stel eerloze m a n nen z o n d e r een heer om te dienen of een clan die ons wil o p n e m e n . ' 'Goed dan. Van nu af staan jullie onder m i j n bevel, en ik beloof jullie dat je de kans zult k r i j g e n om w r a a k te nemen.' Ze g l i m l a c h t e n d a n k b a a r . In die tijd was een k r i j g e r die een veldslag o v e r l e e f d e w a a r b i j zijn heer sneuvelde, een eerloze die nergens ond e r d a k kreeg en door iedereen werd bespot. Terwijl de k r i j g s b e n d e verder z u i d w a a r t s naar C e r r m o r trok, pikten ze nog meer m a n n e n als A b r y n en D r a u d d op; s o m m i g e n w a r e n overlevenden van de k r i j g s b e n d e van de Stag, a n d e r e n z w e g e n koppig over hun verleden, maar allen w a r e n zo ten einde raad dat ze hun v e r b a z i n g over een priesteres die een k r i j g s b e n d e a a n v o e r d e opzij zetten. Op het laatst had G w e n i v e r z e v e n e n d e r t i g man, maar drie minder dan het aantal dat Avoic had b e l o o f d mee te brengen. Het feit dat ze haar maar al te graag t r o u w z w o e r e n en haar zo g e m a k k e l i j k a c c e p t e e r d e n , v e r w o n d e r d e haar. Op de laatste avond van hun t o c h t zat ze bij het k a m p v u u r naast Ricyn, die als een oppasser v o o r haar zorgde. 64

'Vertel me eens,' zei ze tegen hem. 'Denk je dat deze m a n n e n m i j n bevelen ook nog zullen o p v o l g e n als we eenmaal in C e r r m o r zijn?' ' N a t u u r l i j k , v r o u w e . ' Hij leek v e r b a a s d dat ze hem dat vroeg. 'U hebt hen gered van het z w e r v e r s b e s t a a n en hun het recht gegeven zich weer man te voelen. B o v e n d i e n bent u een priesteres.' 'Kan hun dat iets schelen?' 'Vast en zeker. We k e n n e n i m m e r s allemaal die verhalen over aan de M a a n g e w i j d e krijgers, n i e t w a a r ? M a a r het is een dubbel w o n d e r om er echt een te zien. De meeste m a n n e n d e n k e n dat het een teken is, ziet u. Het is net d w e o m e r , en u bezit de kracht van d w e o m e r . We weten allemaal dat ons dat geluk zal brengen.' 'Geluk? Nee, dat zal het niet brengen, alleen de gunst van de M a a n in haar duistere periode. Verlang j i j w e r k e l i j k naar die gunst, Ricyn? Het is een h a r d v o c h t i g iets, een koude wind uit het h i e r n a m a a l s . ' Ricyn huiverde, alsof hij die wind al voelde. Hij staarde lange tijd in het vuur. ' H a r d v o c h t i g of niet, het is alles wat ik nog heb,' zei hij tenslotte. 'Ik zal u volgen en de G o d i n volgen, en dan zien we wel wat Zij ons beiden brengt.' C e r r m o r lag aan de m o n d i n g van de Belaver, de rivier die de rugg e g r a a t van het k o n i n k r i j k v o r m d e , w a a r de r i v i e r m o n d een brede haven uit de k r i j t r o t s e n had g e s c h u u r d . Met meer dan t a c h t i g d u i zend m e n s e n b i n n e n zijn stenen m u r e n was het de op een na grootste stad van het k o n i n k r i j k , nu Dun Deverry v e r w o e s t was. De stad strekte zich vanaf een lange rij pieren en steigers s t r o o m o p w a a r t s uit in een u i t d i j e n d e reeks g e b o g e n straten, als k r i n g e n van een steen die in een v i j v e r w o r d t g e w o r p e n . Z o l a n g zijn g w e r b r e t s zijn veiligheid w a a r b o r g d e n , z o r g d e de h a n d e l met Bardek v o o r r i j k d o m . Dun C e r r m o r stond als een vesting b i n n e n een vesting op een lage k u n s t m a t i g e heuvel in het c e n t r u m van de stad, niet ver van de rivier. Binnen een d u b b e l e rij m u r e n s t o n d e n het stenen b r o c h c o m plex, stenen b i j g e b o u w e n en k a z e r n e s , allemaal met leien d a k e n ; nergens was ook m a a r een s t u k j e h o u t dat door een b r a n d e n d e pijl kon o n t v l a m m e n . Buiten de h o o f d p o o r t stonden v e s t i n g t o r e n s , en de p o o r t e n zelf w a r e n met ijzer beslagen en w e r d e n met een lier geopend en gesloten. Toen G w e n i v e r haar k r i j g s b e n d e over het met keien bestrate binnenplein leidde, ging er een gejuich op: het is de Wolf! Alle goden, het is de Wolf! M a n n e n s t r o o m d e n uit de broch en de kazerne om naar hen te k i j k e n , en pages in de k o n i n k l i j k e kleuren rood en zilver k w a m e n a a n g e r e n d om hen te v e r w e l k o m e n . 65.

'Heer,' was!'

riep een j o n g e m a n uit.

'We h a d d e n g e h o o r d dat u gesneuveld

' M i j n broer is gesneuveld,' zei Gweniver. 'Ga tegen de koning zeggen dat v r o u w e G w e n i v e r hier is om Avoics b e l o f t e gestand te doen.' De page staarde met u i t p u i l e n d e ogen naar haar g e t a t o e e r d e gezicht en rende terug naar de broch. Ricyn kwam naast haar gereden en glimlachte breed tegen haar. 'Ze d a c h t e n dat u een geest uit het h i e r n a m a a l s was, v r o u w e . Zal ik de m a n n e n laten a f s t i j g e n ? ' 'Goed. H o o r eens, je hebt nu al zo lang als h o o f d m a n g e f u n g e e r d . Het w o r d t tijd dat ik je officieel als z o d a n i g b e n o e m . ' ' M i j n v r o u w e b e w i j s t me te veel eer.' 'Dat doet ze niet en dat weet je best. Je bent nooit bescheiden geweest, Ricyn, dus doe nu niet of je het wel bent.' Hij m a a k t e lachend een halve buiging v a n u i t het zadel en w e n d d e zijn paard weer naar de m a n n e n . G w e n i v e r stond naast haar paard en overzag nerveus het brochc o m p l e x terwijl ze op de t e r u g k o m s t van de page w a c h t t e . H a a r broers h a d d e n haar wel over de p r a c h t van C e r r m o r verteld, maar ze w a s er nooit geweest. De kolossale, zeven v e r d i e p i n g e n hoge toren was v e r b o n d e n met drie lagere h a l f b r o c h s , een d o n k e r g r i j s complex als de vuist van een reus die door d w e o m e r in steen was veranderd. E r o m h e e n stonden genoeg k a z e r n e s en stallen om h o n d e r d e n m a n n e n te huisvesten. Boven dat alles woei een rood met zilverkleurige vlag die fier v e r k o n d i g d e dat de koning er verbleef. Om zich heen k i j k e n d naar de g r o e i e n d e menigte zag ze dat alle edelen naar haar keken, m a a r niets d u r f d e n te zeggen tot de koning zijn oordeel over deze v r e e m d e kwestie had gegeven. N e t toen ze de page v e r w e n s t e o m d a t hij zo lang w e g b l e e f , gingen de met ijzer beslagen deuren open en k w a m de koning zelf naar buiten, vergezeld door een gevolg van pages en raadslieden. Glyn, G w e r b r e t C e r r m o r , of k o n i n g van heel Deverry, zoals hij het liefst werd g e n o e m d , was een j a a r of z e s e n t w i n t i g . Hij was een lange, b l o n d e man met bijna wit gebleekt haar dat naar v o r s t e l i j k gebruik verstevigd was met k a l k b r i j , z o d a t het als l e e u w e n m a n e n uit zijn breed gezicht g e k a m d kon w o r d e n . Z i j n diepliggende b l a u w e ogen h a d d e n v o o r t d u r e n d een g e k w e l d e u i t d r u k k i n g , o m d a t hij zijn v e r a n t w o o r d e l i j k h e d e n net zo ernstig opvatte als zijn rechten. Toen G w e n i v e r v o o r hem knielde, voelde ze een oprecht ontzag. Ze had haar hele leven over deze man h o r e n p r a t e n en nu stond hij v o o r h a a r ; hij zette zijn h a n d e n in zijn zij en nam haar met een peinzend g l i m l a c h j e op. 66.

'Sta op, v r o u w e Gweniver,' zei Glyn. ik h o o p dat het niet o n b e h o u wen klinkt, maar ik had nooit g e d a c h t nog eens te zullen beleven dat een v r o u w me m a n n e n kwam brengen.' G w e n i v e r m a a k t e , zo goed en zo k w a a d als dat in een brigga ging, een revérence. ' M a a r m i j n v e r e e r d e leenheer, de Wolf h e e f t nog nooit zijn eed geb r o k e n , heel deze lange oorlog niet.' 'Dat weet ik.' Hij aarzelde om z o r g v u l d i g zijn w o o r d e n te kiezen. 'Ik heb g e h o o r d dat u een zuster hebt. Later, w a n n e e r u u i t g e r u s t bent, zult u o n g e t w i j f e l d met mij over het lot van de Wolf willen spreken.' i n d e r d a a d , heer, en ik voel me vereerd dat u a a n d a c h t aan deze kwestie wilt schenken.' 'Dat spreekt v a n z e l f . Wilt u intussen als geëerde gast bij mij verblijven of moet u o n m i d d e l l i j k naar uw tempel terug?' Daar was het k e r n p u n t , en G w e n i v e r riep in stilte de Godin aan. ' M i j n heer,' zei ze. 'De allerheiligste M a a n h e e f t mij u i t v e r k o r e n H a a r als M a a n - g e w i j d e k r i j g e r te dienen. Ik kom u v e r z o e k e n mij m i j n plaats aan het h o o f d van m i j n k r i j g s b e n d e te laten b e h o u d e n , om met ii in uw leger ten strijde te mogen t r e k k e n en me onder uw bevel te mogen stellen.' 'Wat?' Hij vergat heel zijn rituele h o f f e l i j k h e i d . 'Dat kunt u niet menen. Wat zou een v r o u w in veldslagen en dergelijke k u n n e n z o e k e n ? ' 'Wat elke man zoekt, heer: eer, roem en de kans de v i j a n d e n van de koning te v e r s l a a n . ' Glyn w e i f e l d e en staarde naar de t a t o e a g e alsof hij zich de oude verhalen h e r i n n e r d e van degenen die de G o d i n van het M a a n d u i s t e r dienden, toen w e n d d e hij zich tot de k r i j g s b e n d e . ' M a n n e n , ' riep hij. ' E r k e n n e n jullie de v r o u w e als jullie h o o f d m a n ? ' De k r i j g s b e n d e riep als één man uit dat ze dat deed. In het achterste gelid riep D a g w y n v r i j m o e d i g dat G w e n i v e r d w e o m e r was. 'Dan a a n v a a r d ik het als een gunstig v o o r t e k e n dat een aan de M a a n g e w i j d e krijger aan mijn hof is g e k o m e n , ' zei Glyn. 'Het is goed, vrouwe. Ik willig uw verzoek in.' Op een h a n d g e b a a r van Glyn k w a m e n de bedienden als een z w e r m s p r i n k h a n e n opzetten. S t a l j o n g e n s schoten toe om de p a a r d e n over te nemen; ruiters van 's k o n i n g s eigen k r i j g s b e n d e h a a s t t e n zich naar Ricyn om hem en zijn m a n n e n naar de k a z e r n e te b r e n g e n ; raadslieden m a a k t e n G w e n i v e r hun o p w a c h t i n g en bogen v o o r haar; twee o n d e r k a m e r h e r e n k w a m e n naar haar toe om haar naar de grote zaal te begeleiden. De aanblik van die zaal deed haar versteld staan. Hij kon meer dan h o n d e r d t a f e l s bevatten v o o r de k r i j g s b e n d e n en had vier e n o r m e h a a r d e n . Rode en zilveren b a n i e r e n hingen tussen f r a a i e 67.

w a n d t a p i j t e n aan de m u r e n , en de vloer was niet bedekt met stro m a a r met g e k l e u r d e leien. G w e n i v e r stond met open mond te k i j k e n als het p l a t t e l a n d s m e i s j e dat ze was toen de o p p e r k a m e r h e e r , Orivaen g e n a a m d , zich naar v o r e n haastte om haar te b e g r o e t e n . 'Wees gegroet, v r o u w e , ' zei hij. 'Sta mij toe een o n d e r k o m e n v o o r u te zoeken in onze nederige broch. O m d a t u zowel e d e l v r o u w als priesteres bent, weet ik eigenlijk niet welke rang u hebt, ziet u. M i s s c h i e n d e z e l f d e als tieryn?' 'Ach, beste heer, zolang de k a m e r een bed en een haard h e e f t , is alles goed. Een priesteres van de Duistere M a a n g e e f t niet om rang.' O r i v a e n kuste haar o p r e c h t d a n k b a a r de hand, nam haar mee naar een kleine suite in een z i j t o r e n en stuurde p a g e s weg om haar uitrusting te halen. Z o d r a ze alleen was, begon ze r u s t e l o o s op en neer te lopen terwijl ze zich a f v r o e g of de k o n i n g het de moeite w a a r d zou v i n d e n de bezittingen van de Wolf te b e h o u d e n , nu de clan van de Stag zulke grote verliezen had geleden. Na een paar m i n u t e n werd er op de deur geklopt en een m o g e l i j k w a p e n in haar strijd om de clan te r e d d e n , k w a m binnen. Heer G w e t m a r was een lange, magere j o n g e m a n met een v i e r k a n t e kaak en een slordige bos d o n k e r haar. Ofschoon hij van hoge g e b o o r t e was, bezat zijn f a m i l i e haast geen land en genoot zijn f a m i l i e weinig aanzien bij de grote clans. G w e n i v e r s v e r w a n t e n h a d d e n hem echter altijd als een gelijke b e h a n d e l d . Hij greep haar beide h a n d e n en drukte die stevig. ' G w e n , bij alle goden, wat ben ik blij je te zien. Toen het bericht van Avoics dood b i n n e n k w a m , heb ik me ziek van angst a f g e v r a a g d of j o u en je zusje iets was o v e r k o m e n . Ik was het liefst o n m i d d e l l i j k naar het n o o r d e n gereden, m a a r dat vond onze leenheer niet goed.' 'Hij wilde j o u en je m a n n e n n a t u u r l i j k niet ook nog verliezen. Maccy zit veilig in de t e m p e l , en m o e d e r ook.' G w e t m a r liet zich breed g l i m l a c h e n d in een stoel z a k k e n . G w e n i v e r ging in de v e n s t e r b a n k zitten en keek hem peinzend aan. 'Vertel eens,' zei hij. 'Wil je je heus bij ons a a n s l u i t e n ? ' 'Ja. Ik wil een kans op w r a a k , al w o r d t het m i j n d o o d . ' 'Dat b e g r i j p ik. Ik bid alle goden dat ik Avoics m o o r d e n a a r zal mogen neerslaan. H o o r eens, als we in het n a j a a r nog leven, zal ik m i j n m a n n e n bij de j o u w e voegen en je met deze vete helpen.' ' D a n k je. Ik h o o p t e al dat je zoiets zou zeggen, o m d a t ik over de bezittingen van de Wolf heb n a g e d a c h t . Die z i j n nu van Maccy, a l t h a n s dat zullen ze zijn, als de koning m i j n verzoek inwilligt om ze in de v r o u w e l i j k e lijn te vererven. M a a r ik ben nog steeds haar oudere zus en b o v e n d i e n priesteres en ze zal v e r d r a a i d nog toe de man t r o u w e n die ik voor haar uitkies.' 68.

'En je zult o n g e t w i j f e l d een goede kiezen.' G w e t m a r w e n d d e zijn blik af, o p e e n s z w a a r m o e d i g . 'Dat v e r d i e n t M a c c y ten volle.' 'Luister, uilskuiken. Ik heb het over j o u . Ik weet dat Maccy altijd koel en nesterig tegen je h e e f t g e d a a n , m a a r ze zou nu d e s n o o d s met de heer der hel t r o u w e n om uit die tempel te k o m e n . En ik ben niet van plan om de een of andere op land azende e d e l m a n hier te verrellen waar ze is, v o o r j i j een kans hebt gehad haar een b o o d s c h a p te sturen.' 'Gwen! Ik hou toevallig echt van je zusje, niet alleen van haar bezittingen!' 'Dat weet ik. W a a r o m denk je anders dat ik je dit voorstel doe?' Hij gooide zijn h o o f d a c h t e r o v e r en lachte, zo helder als de zon die d o o r de o n w e e r s w o l k e n breekt. 'Ik had nooit gedacht dat ik nog eens de k a n s zou k r i j g e n met haar te t r o u w e n , ' zei hij tenslotte. 'De naam en de vete van de Wolf overnemen lijkt me daar een v e r d r a a i d lage p r i j s voor.' G w e t m a r begeleidde haar naar de grote zaal. Langs de ene kant w a s een v e r h o g i n g , w a a r o p de koning en de edelen hun m a a l t i j d e n geb r u i k t e n . Glyn was nergens te zien, m a a r er zat wel een aantal edelen te d r i n k e n en naar de bard te luisteren. G w e n i v e r en G w e t m a r gingen bij heer M a e m y c zitten, een o u d e r e e d e l m a n die G w e n i v e r s vader goed had gekend. Hij streek langs zijn grijze snor en keek haar treurig aan, m a a r tot haar o p l u c h t i n g zei hij geen w o o r d over de weg die ze had gekozen. Nu de koning haar keuze had g o e d g e k e u r d , d u r f de n i e m a n d die meer in t w i j f e l te t r e k k e n . Het Die ten sen om

gesprek ging o n v e r m i j d e l i j k over de n a d e r e n d e z o m e r g e v e c h t e n . z o u d e n pas l a n g z a a m op gang k o m e n . Na de bloedige veldtochvan de laatste paar j a a r had C e r r m o r g e w o o n niet genoeg menom Dun Deverry te belegeren, en had C a n t r a e er evenmin genoeg een echte aanval op C e r r m o r te doen.

'Het zal wel bij een heleboel s c h e r m u t s e l i n g e n blijven, als je het mij vraagt,' v o o r s p e l d e M a e m y c . 'En misschien één flinke aanval in het n o o r d e n om de clans van de Wolf en de Stag te w r e k e n . ' 'Een paar snelle a a n v a l l e n en niet veel meer,' b e a a m d e G w e t m a r . ' M a a r Eldidd kan ons aan de westelijke grens ook nog aardig d w a r s zitten.' 'Dat is waar.' Hij keek G w e n i v e r aan. 'Die is steeds b r u t a l e r geworden en tot diep in het land d o o r g e d r o n g e n om zowel ons als C a n t r a e te laten bloeden. Ik wil w e d d e n dat hij het grootste deel van zijn leger a c h t e r h o u d t tot we geen van beiden meer t e g e n s t a n d k u n n e n bieden.' 'Juist, ja.

Dat klinkt i n d e r d a a d a a n n e m e l i j k . ' 69.

Aan de andere k a n t van het p o d i u m o n t s t o n d enige drukte bij de kleine deur die naar de p r i v é - t r a p van de koning leidde. Twee pages knielden eerbiedig neer t e r w i j l een derde de deur wijd o p e n z w a a i d e . Gweniver, die de koning v e r w a c h t t e , wilde o p s t a a n , m a a r er verscheen een andere man, die even bleef staan en het gezelschap o p n a m . Hij was met z i j n b l o n d e haar en b l a u w e ogen het evenbeeld van Glyn, m a a r hij was slank, terwijl de koning gezet was. Hij sloeg zijn lange z w a a r d v e c h t e r s a r m e n over elkaar en bezag de edelen met verachtelijk s a m e n g e k n e p e n ogen. 'Wie is dat?' fluisterde Gweniver. ning dood was.'

'Ik dacht dar de broer van de ko-

' Z i j n echte broer wel,' zei G w e t m a r . 'Dat is D a n n y n , een van de bast a a r d e n van de oude g w e r b r e t , de enige j o n g e n van het stel. M a a r de koning is erg op hem gesteld en h e e f t hem tot h o o f d m a n van zijn lijfw a c h t b e n o e m d . Als je hem hebt zien v e c h t e n , kun je hem zijn afk o m s t niet m i s g u n n e n . Hij h a n t e e r t een z w a a r d als een god, niet als een man.' D a n n y n k w a m met zijn d u i m e n achter zijn z w a a r d g o r d e l n a d e r b i j , gaf G w e t m a r een v r i e n d e l i j k , zij het gereserveerd k n i k j e en nam toen G w e n i v e r o n d e r z o e k e n d op. Op de s c h o u d e r s t u k k e n van zijn hemd was het s c h e p e n b l a z o e n van C e r r m o r g e b o r d u u r d , m a a r zijn mouwen w a r e n van boven tot onder versierd met een p a t r o o n van stotende valken. 'Zo,' zei hij tenslotte. 'U bent de priesteres die denkt dat ze een krijger is, n i e t w a a r ? ' 'Ja, en u bent zeker een man die me het tegendeel denkt te k u n n e n vertellen.' D a n n y n ging naast haar zitten en draaide zich om, z o d a t hij tegen de tafel kon leunen. Terwijl hij sprak keek hij naar de zaal in plaats van naar haar. 'Hoe k o m t u op het idee dat u een z w a a r d kunt h a n t e r e n ? ' vroeg hij. 'Vraag het m i j n m a n n e n . Ik poch nooit op mezelf.' 'Ik heb al met Ricyn g e s p r o k e n . Hij had het lef me te vertellen dat u in r a z e r n i j ontsteekt.' 'Dat doe ik i n d e r d a a d . Gaat u me nu een l e u g e n a a r s t e r n o e m e n ? ' 'Het is niet aan mij u wat ook te n o e m e n . De k o n i n g h e e f t me bevolen u en uw m a n n e n in zijn garde op te n e m e n , en ik doe wat hij zegt.' 'Ik ook.' 'Van nu af doe je wat ik zeg, begrepen, m e i d j e ? ' Met een snelle p o l s b e w e g i n g smeet G w e n i v e r de inhoud van haar kroes recht in zijn gezicht. Terwijl de edelen aan de tafel geschrok-

7 °

ken v l o e k t e n , k w a m ze overeind en keek D a n n y n aan, die m i n z a a m naar haar opkeek, z o n d e r iets te doen aan het bier dat langs zijn gezicht s t r o o m d e . ' H o o r eens,' zei ze. 'Jij bent een h o e r e n j o n g , dat valt niet te nen, maar ik ben de d o c h t e r van een Wolf. Als je met alle m i j n v a a r d i g h e i d op de proef wilt stellen, kom dan mee naar ' M o e t je dat horen. O p v l i e g e n d e kleine del die je bent.' Ze sloeg hem zo hard in zijn gezicht dat hij een halve draai 'Ik laat me door n i e m a n d een del n o e m e n . '

ontkengeweld buiten.' maakte.

In de grote zaal werd het doodstil, toen alle a a n w e z i g e n , van pages tot edelen, zich o m d r a a i d e n om te k i j k e n . 'Jij vergeet tegen wie je het hebt,' v e r v o l g d e ze. ' Of ben je blind en kun je de t a t o e a g e op m i j n gezicht niet zien?' D a n n y n bracht l a n g z a a m zijn hand naar zijn gezicht en wreef over de zere plek, maar z o n d e r zijn ogen af te w e n d e n van de hare. waren k o u d , diep en a n g s t a a n j a g e n d in hun felheid.

Die

'Wil de v r o u w e m i j n v e r o n t s c h u l d i g i n g e n accepteren?' Toen hij aan haar voeten knielde, slaakte de hele zaal een zucht die klonk als het ruisen van de zee. 'Het spijt me heel erg dat ik u heb beledigd, heilige v r o u w e . Eerlijk waar, ik moet gegrepen zijn geweest door w a a n z i n . Als iemand u ooit nog een del d u r f t te n o e m e n , zal ik hem met m i j n z w a a r d ter vera n t w o o r d i n g roepen.' 'Dank u. Dan vergeef ik u.' D a n n y n stond met een g l i m l a c h j e op en bier van zijn gezicht, m a a r hij bleef haar het haar dat ze de g e l o f t e van kuisheid m a n i e r van bewegen, zijn hele h o u d i n g , haar een g e w a a r w o r d i n g van iets moois,

veegde met zijn m o u w het a a n k i j k e n . Heel even speet had a f g e l e g d . Z i j n soepele zijn h o o g h a r t i g h e i d , gaven iets dat sterk en zuiver was

als de scherpe kling van een z w a a r d in de zon. Toen h e r i n n e r d e ze zich de d o n k e r e ogen van de Godin en de spijt ging over. 'Vertel me eens,' zei hij. 'Voert u w e r k e l i j k uw k r i j g s b e n d e aan?' 'Ja. Ik zou liever sterven dan dat men van me zou zeggen dat ik m i j n m a n n e n v a n u i t de a c h t e r h o e d e a a n v o e r d e . ' 'Ik had niet anders v e r w a c h t . ' D a n n y n boog en liep toen l a n g z a a m en a r r o g a n t tussen de edelen door naar de deur. Z o d r a die achter hem gesloten was, barstte er overal in de zaal gefluister los. 'Alle goden!' G w e t m a r veegde het zweet van zijn v o o r h o o f d . 'Ik dacht w e r k e l i j k dat je laatste uur geslagen had. Jij bent de enige p e r s o o n in het k o n i n k r i j k die D a n n y n de voet d w a r s h e e f t gezet en dat vijf minuten heeft overleefd.' 7

'Ach, onzin,' zei Gweniver. 'Hij zal heus wel zo v e r s t a n d i g zijn om een aan de M a a n g e w i j d e priesteres niets te doen.' ' H u h ! ' snoof M a e m y c . ' D a n n y n m a a k t iemand eerst af en d e n k t dan pas na.' Een paar m i n u t e n later kwam er een page naar G w e n i v e r met de mededeling dat de koning haar onder vier ogen wilde spreken. Z i c h bewust van de e n o r m e eer die haar te beurt viel, volgde ze hem naar de t w e e d e verdieping van de h o o f d b r o c h . Glyn b e w o o n d e daar een reeks v e r t r e k k e n g e m e u b e l d met g e b e e l d h o u w d e t a f e l s en stoelen, beh a n g e n met w a n d t a p i j t e n en belegd met prachtige Bardekse vloerkleden. De koning stond bij een haard van lichte z a n d s t e e n met geb e e l d h o u w d e schepen en r a n d v e r s i e r i n g e n . Toen ze v o o r hem knielde, v e r z o c h t hij haar op te staan. ik dacht aan al uw v e r w a n t e n die in m i j n dienst o m g e k o m e n zijn,' zei Glyn. 'Die kwestie van de Wolf drukt z w a a r op me, heilige v r o u we. Wilt u me v e r z o e k e n de bezittingen en de naam in de v r o u w e l i j ke lijn te laten v e r e r v e n ? ' 'Ja, heer. Nu ik de g e l o f t e heb a f g e l e g d , mag ik niet meer bezitten dan wat ik in een reiszak kan m e e n e m e n , maar mijn zuster zal binn e n k o r t v e r l o o f d zijn met een man die bereid is mèt onze naam ook de vete over te nemen.' 'Ach zo. N u , ik zal eerlijk zijn. Wat de kwestie van uw bezittingen b e t r e f t , zal ik misschien niet zo snel k u n n e n h a n d e l e n als ik zou willen, maar ik ben bereid toe te staan dat de naam op de z o o n s van uw zuster overgaat. Hoe graag ik de Boars ook van uw gebied zou v e r d r i j v e n , er hangt veel af van de a f l o o p van de z o m e r g e v e c h t e n . ' 'U bent b u i t e n g e w o o n goed en e d e l m o e d i g , heer. Ik b e g r i j p dat de r a m p s p o e d van m i j n clan maar een van uw vele p r o b l e m e n is.' ' H e l a a s wel, heilige v r o u w e , dat is maar al te waar. Ik wilde wel dat het anders was.' Toen ze de k o n i n k l i j k e v e r t r e k k e n verliet, k w a m G w e n i v e r D a n n y n tegen, die de v o o r b i j n a ieder gesloten deur z o n d e r a a n k o n d i g i n g of p l i c h t p l e g i n g e n o p e n d e . Hij glimlachte f l a u w t j e s tegen haar. 'Heilige v r o u w e , ' zei hij, 'ik heb veel v e r d r i e t over de dood van uw v e r w a n t e n . Ik zal m i j n best doen hen te w r e k e n . ' 'Dat is heel nobel van u, heer D a n n y n , en ik dank u dan ook zeer.' G w e n i v e r liep met snelle passen de gang uit, m a a r bij de t r a p w i e r p ze een blik a c h t e r o m en zag dat hij haar nog steeds n a k e e k , zijn hand op de deurklink. Ze huiverde plotseling van de kou en voelde het gevaar als een k l a m m e hand langs haar rug glijden. Ze moest wel aann e m e n dat de Godin haar deze w a a r s c h u w i n g zond. De v o l g e n d e m o r g e n liep G w e n i v e r met Ricyn over het b u i t e n p l e i n

72

toen ze een s j o f e l e oude man twee z w a a r bepakte m u i l d i e r e n de poort zag b i n n e n l e i d e n . H o e w e l hij een vuile bruine brigga aan had en een vaak gelapt hemd met de b l a z o e n e n van Glyn erop, was zijn h o u d i n g zo recht en zijn stap zo energiek als die van een j o n g e prins. Verscheidene pages schoten toe om hem met de m u i l d i e r e n te helpen, en ze zag dat ze de oude man met veel respect b e h a n d e l d e n . 'Wie is dat, Ricco?' 'De oude N e v y n , v r o u w e , en zo heet hij w e r k e l i j k . Hij zegt dat zijn vader hem in een vlaag van woede " n i e m a n d " h e e f t g e n o e m d . ' Ricyn zei het of hij een m e r k w a a r d i g ontzag v o o r de oude man koesterde. 'Het is een k r u i d e n m a n , ziet u. Hij zoekt wilde k r u i d e n v o o r de c h i r u r g i j n s en hij k w e e k t sommige hier ook in de dun.' De pages leidden de m u i l d i e r e n weg. Een o n d e r k a m e r h e e r die langsk w a m , bleef staan om een buiging v o o r de k r u i d e n m a n te m a k e n . 'Nou zeg,' zei Gweniver, 'die N e v y n is uiteraard een nuttig soort dienaar, m a a r w a a r o m b e h a n d e l t iedereen hem als een e d e l m a n ? ' 'Eh, t j a . ' Ricyn leek geen raad te weten met de vraag. 'De oude man h e e f t nu e e n m a a l iets dat eerbied i n b o e z e m t . ' 'O ja? Voor de dag ermee! Ik merk best dat je iets v e r b e r g t . ' 'Tja, v r o u w e , iedereen zegt dat hij d w e o m e r is, en ik geloof het zelf ook min of meer.' 'Ach, wat een onzin!' 'Dat is het niet, v r o u w e . Het is b i j v o o r b e e l d algemeen bekend dat de koning zelf naar N e v y n s tuin gaat en u r e n l a n g met hem praat.' 'En wil dat zeggen dat hij d w e o m e r is? De koning wil de s t a a t s z a k e n n a t u u r l i j k af en toe eens opzij zetten en hij vindt die oude man waarschijnlijk alleen m a a r a m u s a n t of zo.' 'Dat is m o g e l i j k . ' M a a r het was d u i d e l i j k dat hij haar uitleg g e l o o f d e .

geen w o o r d van

Op dat ogenblik k w a m N e v y n zelf naar hen toe met een v r i e n d e l i j ke groet v o o r Ricyn, die p r o m p t v o o r hem boog. Toen de oude man G w e n i v e r a a n k e e k , werden zijn ogen zo koud als de n o o r d e n w i n d en leken tot in het diepst van haar ziel door te dringen. Ze was er opeens zeker van dat ze hem kende, dat ze op de een of andere v r e e m de m a n i e r had g e w a c h t tot ze hem zou v i n d e n , dat haar hele leven erop gericht was geweest om haar hier naar die sjofele k r u i d e n m a n te brengen. Toen v e r f l a u w d e het gevoel en schonk hij haar een vriendelijke glimlach. ' G o e d e m o r g e n , v r o u w e , ' zei hij. dun verspreid.'

'Uw roem h e e f t zich door de hele

' W e r k e l i j k ? ' G w e n i v e r was nog steeds enigszins van streek. daar ben ik eigenlijk wel blij om.' 73.

'Nou ja,

'Tja, een aan de M a a n g e w i j d e krijger is een z e l d z a a m h e i d , m a a r het is een feit dat de t i j d e n d o n k e r genoeg zijn voor de V r o u w e van het Zwaard-Doorboorde Hart.' G w e n i v e r staarde hem v e r b l u f t aan. Hoe wist een man die geheime naam? N e v y n boog plechtig voor haar. 'Wilt u mij excuseren, heilige v r o u w e ? Ik moet z o r g e n dat die pages de k r u i d e n v o o r z i c h t i g u i t p a k k e n . We zullen elkaar o n g e t w i j f e l d nog wel zien.' Toen hij wegliep, staarde G w e n i v e r hem lange tijd na. Tenslotte w e n d de ze zich tot Ricyn. 'Je hebt gelijk, h o o f d m a n , ' zei ze bits. 'Hij is d w e o m e r , vast en zeker.' Op ongeveer d a t z e l f d e ogenblik zat de koning met zijn r a a d s l i e d e n in de r a a d s z a a l , een kaal vertrek met een lange tafel en een perkam e n t e n kaart van Deverry aan de stenen muur. Aan het h o o f d van de tafel zat Glyn in een stoel met een hoge r u g l e u n i n g w a a r de traditionele geruite doek van het k o n i n g s c h a p o v e r h e e n hing. D a n n y n zat aan z i j n r e c h t e r h a n d en de r a a d s l i e d e n die op k r u k k e n zaten, leken in hun z w a r t e g e w a d e n net kraaien rond g e m o r s t graan. De koning had deze m o r g e n A m a i n , de h o g e p r i e s t e r van Bel, v e r z o c h t de v e r g a d e r i n g bij te w o n e n . Terwijl de raadslieden een voor een opstonden om gewichtig hun advies over o o r l o g s z a k e n te geven, staarde D a n n y n uit het raam en dacht aan andere dingen, o m d a t de werkelijke besluiten later door de koning en zijn b o n d g e n o t e n z o u d e n w o r d e n g e n o m e n . Toch k w a m er tegen het eind van de v e r g a d e r i n g een discussie over een kwestie die D a n n y n s a a n d a c h t deed herleven. Saddar, een oude man met witte b a k k e b a a r d e n en een b i b b e r e n d e kin, stond op en boog v o o r de koning. ' M i j n nederigste v e r o n t s c h u l d i g i n g e n , heer, o m d a t ik u een v r a a g s t e l , ' zei hij. ' M a a r ik vroeg me af w a a r o m u v r o u w e G w e n i v e r in uw k r i j g s b e n d e hebt o p g e n o m e n . ' 'Na alles wat haar clan v o o r mij h e e f t g e d a a n , ' zei Glyn, 'vond ik dat ik haar de gunst die ze me vroeg, niet m o c h t weigeren. Ik weet zeker dat D a n n y n hier zal zorgen dat haar niets o v e r k o m t , bovendien zal het oorlog v o e r e n haar gauw genoeg gaan t e g e n s t a a n . ' 'Ah.' De oude man zweeg en keek naar de andere r a a d s l i e d e n om steun. 'Wij dachten dat u haar die o n g e m a k k e n veel e e n v o u d i g e r zou k u n n e n b e s p a r e n , ziet u, door haar g e w o o n o n d e r d w a n g naar haar tempel terug te sturen en het haar m a n n e n pas later te vertellen.' D a n n y n trok zijn met j u w e l e n bezette dolk en w i e r p hem pal voor Saddar in de tafel. De man deinsde met een kreet terug toen de dolk trillend in het hout bleef steken. 74.

'Vertelt u me eens,' zei D a n n y n . 'Hoe kan een l a f a a r d als u over een krijger zoals zij o o r d e l e n ? ' Toen de koning lachte, lachten alle r a a d s l i e d e n g e d w o n g e n mee, zelfs Saddar. ' D a n n y n h e e f t een hoge dunk van haar m o e d , heren,' zei Glyn. 'Ik moet in dergelijke zaken op zijn oordeel v e r t r o u w e n . ' 'Ik zou heer D a n n y n s oordeel in dit soort zaken nooit in t w i j f e l trekken, heer. Het ging mij alleen over het f a t s o e n van het geval.' ' N o u , steek dat m a a r in je achterste,' s n a u w d e D a n n y n . ' Z w i j g ! ' greep de koning krachtig in. 'Beste raadsheer, ik v e r z e k e r u dat ik meer achting v o o r uw w i j s h e i d heb dan m i j n broer, m a a r ik heb de v r o u w e al m i j n e r e w o o r d gegeven. Bovendien heb ik zijne heiligheid hier u i t g e n o d i g d om ons de kwestie uit te leggen.' Iedereen keek naar de priester, die met een k n i k j e naar de aanwezigen o p s t o n d . Z o a l s bij alle dienaren van Bel was zijn h o o f d kaalgeschoren, hij droeg een g e d r a a i d e g o u d e n ring rond zijn hals en een eenvoudige linnen tuniek die rond het middel met een g e w o o n stuk t o u w bijeen werd g e h o u d e n . Aan die gordel hing een kleine g o u d e n sikkel. 'De koning wilde op de h o o g t e w o r d e n gesteld van de status van v r o u w e G w e n i v e r s g o d s d i e n s t , ' zei A m a i n met zijn zachte, lage stem. 'Die is alleszins erkend en gaat terug tot de Begintijd, toen, zoals de k r o n i e k e n v e r m e l d e n , v r o u w e n door de zware druk van de o m s t a n digheden g e n o o d z a a k t waren k r i j g e r te w o r d e n . De verering van de Godin van het M a a n d u i s t e r mag beslist niet v e r w a r d w o r d e n met de riten van E p o n a of A r a n r h o d d a . ' Bij het n o e m e n van de tweede naam zweeg hij om zijn vingers te kruisen in het teken tegen t o v e n a r i j . De meeste r a a d s l i e d e n deden h e t z e l f d e . 'Ik moet zeggen dat ik verrast was te v e r n e m e n dat de krijgsrite nog v o o r t l e e f t , m a a r ik v e r m o e d dat de heilige v r o u w e n van de t e m p e l s de overlevering intact hebben gehouden.' Toen A m a i n weer ging zitten, keken de m a n n e n elkaar met enig onbehagen aan. 'Dus u ziet, lige Godin 'Natuurlijk gen van de

beste Saddar,' zei Glyn, 'dat ik in deze de wil van de Heiniet mag d o o r k r u i s e n . ' niet, heer. M o g e zij me vergeven dat ik aan de bedoelinv r o u w e heb g e t w i j f e l d . '

De v e r g a d e r i n g ging met v e r z o e n e n d e k n i k j e s en buigingen naar elkaar uiteen. Toen Glyn de k a m e r uitging, bleef D a n n y n even achter om zijn dolk uit de tafel te halen. Terwijl hij hem weer in de schede stak, sloeg Saddar hem met giftige blikken gade. D a n n y n haastte zich achter de koning aan en volgde hem naar zijn p r i v é - v e r t r e k k e n . Glyn 75.

liet door een page v o o r hen elk een kroes bier halen en ging toen in een stoel bij de haard zitten. H o e w e l D a n n y n de stoel nam die zijn broer hem a a n b o o d , zou hij net zo lief als een hond aan zijn v o e t e n h e b b e n gezeten. ' H o o r eens, D a n n o , ' zei de koning. 'Dat stel b l a a s k a k e n verveelt mij net zo erg als j o u , maar ik ben op hun loyaliteit a a n g e w e z e n . Wie moet er anders dit a r m z a l i g e k o n i n k r i j k b e s t u r e n als wij op v e l d t o c h t zijn?' 'U hebt gelijk, heer, en ik bied u m i j n excuses aan.' Glyn d r o n k z u c h t e n d zijn bier en staarde in de lege h a a r d .

Hij

had

de laatste tijd wel vaker van die sombere buien; zijn broer m a a k t e zich daar ernstig o n g e r u s t over. 'Wat zit u dwars, heer?' vroeg D a n n y n . 'De dood van heer Avoic en van al zijn broers. Ach goden, ik vraag me soms af of ik wel koning mag zijn, als ik denk aan al die doden die m i j n a a n s p r a a k op het k o n i n k r i j k al h e e f t gekost.' 'Wat? Heus, alleen een ware koning kan een d e r g e l i j k e t w i j f e l koesteren. Ik wil w e d d e n dat het C a n t r a e geen bliksem kan schelen wie er v o o r zijn zaak sneuvelt.' 'Dus j i j g e l o o f t in me, D a n n o ? ' 'Ah, bij alle helle schachten, ik zou v o o r u willen sterven.' 'Weet je,' Glyn keek op, zijn ogen troebel van iets dat v e r d a c h t veel op t r a n e n leek, 'ik denk soms dat ik z o n d e r j o u gek zou w o r d e n . ' D a n n y n was te g e s c h r o k k e n om iets te zeggen. Glyn stond met een o n g e d u l d i g e h o o f d b e w e g i n g op. 'Ga weg,' zei hij k o r t a f . 'Wij willen alleen zijn.' Hoe graag hij ook zou willen blijven, toch volgde D a n n y n dit bevel o n m i d d e l l i j k op. T e r n e e r g e s l a g e n ging hij naar het b i n n e n p l e i n . Z i j n enige t r o o s t was dat Glyns sombere stemming wel zou v e r d w i j n e n als ze op v e l d t o c h t gingen, m a a r het was een schrale troost. Er zouden deze zomer w a a r s c h i j n l i j k weinig echte veldslagen zijn. Hijzelf zou v e r m o e d e l i j k de paar te v e r w a c h t e n overvallen a a n v o e r e n , terwijl de koning in zijn dun bleef zitten p i e k e r e n , o m d a t hij te belangrijk was om bij een o n b e t e k e n e n d e actie v e r w o n d i n g e n te riskeren. Z i j n d o e l l o o s w a n d e l e n v o e r d e hem tenslotte naar het k a z e r n e t e r r e i n . De k r i j g s b e n d e van de Wolf was voor de stallen hun p a a r d e n aan het v e r z o r g e n . V r o u w e G w e n i v e r zelf zat er op de disselboom van een kar naar te k i j k e n . In weerwil van haar k o r t g e k n i p t e haar en haar m a n n e n k l e r e n , zag D a n n y n haar alleen als een v r o u w , en een aant r e k k e l i j k e v r o u w b o v e n d i e n . H a a r grote, heldere ogen w a r e n het opv a l l e n d s t aan haar gezicht, ze straalden als b a k e n s die hem naar haar toe t r o k k e n . Ook de manier w a a r o p ze zich b e w o o g trok hem aan; 76.

elk g e b a a r was d o e l b e w u s t en toch soepel, alsof ze uit een v e r b o r g e n e n e r g i e b r o n putte. Toen ze hem zag gleed ze van de d i s s e l b o o m en k w a m naar hem toe. 'Heer D a n n y n , m i j n m a n n e n h e b b e n dekens en kleren nodig.' 'Dan k r i j g e n ze die v a n d a a g nog. U m a a k t nu deel uit van de kon i n k l i j k e h u i s h o u d i n g , dus alles wat u en uw m a n n e n nodig hebben h o o r t nu bij de zorg voor uw l e v e n s o n d e r h o u d . ' ' D a n k u. Onze leenheer is b i j z o n d e r e d e l m o e d i g . ' 'Dat is hij zeker. Ik heb meer reden dan wie ook om zijn edelmoedigheid te prijzen. Hoeveel b a s t a a r d z o o n s hebben ooit een titel en een f u n c t i e aan het hof gekregen?' Toen ze z i c h t b a a r schrok, glimlachte hij. Hij had er plezier in openlijk over het gevoelige o n d e r w e r p van zijn a f k o m s t te p r a t e n en de edelen ermee te c o n f r o n t e r e n , v o o r ze het tegen hem k o n d e n gebruiken. Hij w e i f e l d e even, t e r u g d e n k e n d aan A m a i n s uitleg over haar godsdienst, m a a r iets leek hem tot spreken te d w i n g e n . 'Die m a a n op uw wang, is dat een teken van een echte g e l o f t e ? ' 'Wat zou het anders zijn?' ' N o u , een list, dacht ik, om veilig te k u n n e n reizen, dat zou ik u heus niet k w a l i j k nemen. Een v r o u w die met een k r i j g s b e n d e r o n d t r e k t , kan m a a r beter o n d e r b e s c h e r m i n g van de Godin staan - of de m a n nen laten denken dat dat zo is.' 'Dat is waar, maar die h a l v e m a a n beheerst nu m i j n hele leven. Ik heb H a a r t r o u w g e z w o r e n en ik blijf H a a r trouw.' De rustige koelheid in haar stem b r a c h t hem een b o o d s c h a p . 'Ik b e g r i j p het,' zei hij haastig, ik zou het n a t u u r l i j k nooit w a g e n de visioenen van een priesteres in t w i j f e l te t r e k k e n . Ik zou u iets a n d e r s willen vragen. H e e f t uw zusje een a a n b i d d e r die u een geschikte huw e l i j k s k a n d i d a a t vindt? Dan zal ik bij de koning v o o r hem pleiten.' 'Heus? Dat is een e n o r m e gunst die u mij a a n b i e d t . ' 'Wat? W a a r o m zegt u dat?' 'Kom nou, heer, ziet u niet wat een schat u bezit in de ogen van het hof? U hebt meer invloed bij de koning dan welke man ook. Als u die niet naar w a a r d e weet te schatten, zou hij wel eens in een vloek kunnen veranderen.' D a n n y n glimlachte alleen maar, v e r w o n d e r d over de n a d r u k k e l i j k e klank in haar stem. Het v e r b a a s d e hem altijd dat v r o u w e n zo konden d o o r d r a v e n over o n b e l a n g r i j k e details. ' M a a r goed,' v e r v o l g d e ze, 'de h u w e l i j k s k a n d i d a a t die vind is heer G w e t m a r van de Alder-clan.' 'Ik heb naast hem gevochten, en hij de koning over spreken.' 77.

ik geschikt

is een goede man. Ik zal er met

'Dank

u.'

G w e n i v e r liep met een vluchtig k n i x j e weg en liet hem achter met een duister hiraedd v o o r deze v r o u w die hij

nooit kon k r i j g e n .

Heer D a n n y n k w a m zijn b e l o f t e om met de k o n i n g te spreken veel eerder na dan G w e n i v e r had v e r w a c h t . N o g d i e z e l f d e m i d d a g k w a m r a a d s h e e r Saddar naar haar k a m e r met b e l a n g r i j k nieuws. Uit eerbied v o o r zijn l e e f t i j d bood ze hem de stoel bij de h a a r d aan en schonk hem een b e k e r t j e mede in, w a a r n a ze t e g e n o v e r hem ging zitten. ' D a n k u, heilige v r o u w e , ' zei hij met zijn ijle, dorre stem. 'Ik wilde u p e r s o o n l i j k k o m e n vertellen dat het me v e r h e u g t dat de W o l f - c l a n zal voortleven.' ' D a n k u wel, goede heer.' Hij

glimlachte en nam een t e u g j e mede.

'Welnu, de koning zelf h e e f t me gevraagd met u te spreken,' zei hij, met de n a d r u k op de w o o r d e n 'de k o n i n g z e l f . 'Hij h e e f t het bel a n g r i j k e besluit g e n o m e n dat heer G w e t m a r zijn band met de Alderclan mag v e r b r e k e n en met uw zuster t r o u w e n . ' ' G e w e l d i g ! ' G w e n i v e r dronk hem toe met haar beker. 'Het enige dat ons nu te doen staat is M a c c l a o n g e d e e r d uit de tempel k r i j g e n . ' 'Ah, daar heb ik ook een b o o d s c h a p over. De koning wil dat u haar spoedig haalt. Hij zal u en G w e t m a r t w e e h o n d e r d man van zijn pers o o n l i j k e garde m e e g e v e n ter v e r s t e r k i n g van uw eigen k r i j g s b e n d e n . ' ' A l l e m a c h t i g ! Onze leenheer is b i j z o n d e r e d e l m o e d i g . ' 'Dat is hij zeker. Heer D a n n y n zal als hun h o o f d m a n m e e g a a n . ' Saddar zweeg even, alsof hij een betekenisvolle reactie v e r w a c h t t e . G w e n i v e r hield haar h o o f d scheef en nam hem peinzend op. 'Eh ja,' zei de r a a d s h e e r tenslotte. 'Mag ik v r a g e n wat de heilige v r o u we van heer D a n n y n v i n d t ? ' ' M i j n m a n n e n zeggen dat hij

een d a p p e r e k r i j g e r is, en heus, goede

heer, dat is het enige wat voor mij telt.' 'Werkelijk?' Iets in de glimlach van de oude man bracht haar de e i g e n a a r d i g e w a a r s c h u w i n g van de G o d i n in h e r i n n e r i n g , m a a r ze zei nog steeds niets. ' T j a , ' zei Saddar, 'het is niet aan mij om te t w i j f e l e n aan degenen die de heilige g e l o f t e n hebben a f g e l e g d , maar toch komt hier een kleine w a a r s c h u w i n g van iemand die door zijn o u d e r d o m soms wat openhartig w o r d t . Heer D a n n y n is een zeer onstuimig man. Ik zou hem goed in het oog h o u d e n , als ik u was.' Hij zweeg om zijn laatste slokje mede te nemen. 'Ah, het v e r h e u g t me dat u hier bent, heilige v r o u 78.

we. Uw Godin h e e f t u o n g e t w i j f e l d als een b e w i j s van haar gunst naar onze koning g e z o n d e n . ' 'Laten we hopen van niet. H a a r gunst is zo d o n k e r en hard als een bebloed z w a a r d . ' Saddars glimlach bestierf op zijn lippen. Hij stond meteen op, m a a k te een b e l e e f d e buiging en ging er haastig v a n d o o r . G w e n i v e r dacht nog een t i j d l a n g over de vreemd v e r o n t r u s t e n d e w o o r d e n van de r a a d s h e e r na. Ze zou de G o d i n om raad willen vragen, maar ze wist niet goed hoe ze dat moest doen. Eigenlijk wist ze maar heel weinig van de M a a n d u i s t e r - r i t e n , o m d a t er m a a r zo weinig van b e w a a r d was gebleven. De t e m p e l p r i e s t e r e s s e n k e n d e n diverse g e w i j d e liederen en rituelen die bij a f n e m e n d e m a a n uitgevoerd m o e s t e n w o r d e n ; er w a r e n f l a r d e n van o v e r l e v e r i n g e n uit de Begintijd over b e p a a l d e gebeden v o o r op het slagveld; dat was alles. Z o n der een tempel met altaar en spiegel wist G w e n i v e r niet hoe ze haatGodin moest b e n a d e r e n . In haar z a d e l t a s s e n zat een i n t r o d u c t i e b r i e f van A r d d a voor de h o g e p r i e s t e r e s van de tempel in C e r r m o t , maar ze d u r f d e niet goed naar die met stad en hof v e r t r o u w d e v r o u w toe te gaan met haar w o n d e r l i j k e v e r h a a l over de M a a n in H a a r Duistere Periode. Ken spiegel was evenwel o n o n t b e e r l i j k . Dus ging ze later die dag toch nog naar de stad, m a a r in plaats van naar de tempel ging ze naar de m a r k t en k o c h t daar een b r o n z e n spiegel met een verzilverd spiegelvlak, klein genoeg om in een z a d e l t a s te passen. Die avond sloot ze zich na het eten in haar k a m e r op, stak alleen een k a a r s l a n t a a r n aan en zette de spiegel tegen een kist, terwijl ze er zelf v o o r neerknielde. H a a r spiegelbeeld keek haar zilverig en v e r w r o n g e n aan. ' V r o u w e , ' f l u i s t e r d e ze. ' M i j n v r o u w e van het M a a n d u i s t e r . ' Ze haalde zich haar visioen in de tempel weer voor de geest, maar het bleef een h e r i n n e r i n g s b e e l d en k w a m niet tot leven. Ze had de a f g e l o p e n w e k e n zoveel over die h e r i n n e r i n g n a g e d a c h t , dat hij haar nog helder v o o r de geest stond, een duidelijk beeld, dat ze v a n u i t verschillende h o e k e n kon zien, w a a r b i j ze eerst naar haar z w a a r d op het altaar keek en dan naar de spiegel of naar A r d d a , die v l a k b i j stond. Als er maar een m a n i e r was om het in deze spiegel te zien, dacht ze, zou het misschien gaan bewegen. Ze p r o b e e r d e het beeld op het zilveren o p p e r v l a k te p r o j e c t e r e n , maar het bleef halsstarrig leeg. Opeens vond ze zichzelf mal en onnozel. Wat zij wilde was v e r m o e d e lijk o n m o g e l i j k , maar een koppig instinct d w o n g haar te p r o b e r e n het beeld van de Godin door haar ogen naar buiten en op het glanzende zilver te brengen. Het was ook al erg Iaat; ze g e e u w d e en vond het steeds m o e i l i j k e r 79.

haar ogen op het goede p u n t gericht te h o u d e n . En toen had ze plotseling de slag te p a k k e n , zoals w a n n e e r een kind wil leren hoepelen en het lijkt of de hoepel, hoe ze ook haar best doet, toch telkens weer omvalt tot hij opeens, z o n d e r bewuste i n s p a n n i n g , begint te rollen en ze het nooit meer v e r k e e r d doet. Eerst zag ze een vaag f l a k k e r e n in de spiegel. Toen v e r s c h e e n plotseling het beeld van de Godin, heel even slechts, m a a r het w a s er. ' G e l o o f d zij de naam van m i j n Vrouwe!' G w e n i v e r was niet langer moe. Ze bleef de halve nacht v o o r de spiegel knielen, met stijve en p i j n l i j k e knieën en rug, tot ze de Godin zo d u i d e l i j k kon zien of het beeld op het zilver geschilderd was. Eindelijk b e w o o g het visioen en de d o n k e r e ogen van de nacht keken haar weer recht aan. De Godin glimlachte en zegende haar enige vereerster in het k o n i n k r i j k Deverry. G w e n i v e r huilde, m a a r van pure, heilige v r e u g d e . O m d a t het plan zo e e n v o u d i g was, g e l o o f d e D a n n y n vast dat het succes zou h e b b e n . Terwijl hij G w e n i v e r en haar m a n n e n naar de Tempel van de M a a n begeleidde, z o u d e n de twee broers van heer M a e r van de Stag een s t r a f e x p e d i t i e a a n v o e r e n tot diep in het door Cantrae bezette gebied en, indien enigszins m o g e l i j k , tot het gebied van de Boar d o o r d r i n g e n . 'Dan zullen ze het te druk hebben om zich zorgen te m a k e n over de bezittingen van de Wolf,' m e r k t e Glyn op. 'Dat denk ik ook, heer. Ze hoeven die aanval niet langer v o o r t te zetten dan nodig is om de valse koning te dwingen heer M a e r s echtgenote vrij te laten. Tegen die tijd zijn wij al lang op de t e r u g w e g naar Cerrmor.' 'Over het geheel g e n o m e n een goed plan.' Glyn dacht even na. 'En de echte gevechten om het g r o n d b e z i t van de Wolf b e g i n n e n toch niet voor de herfst, w a n n e e r de Boar de tijd h e e f t om zijn bloedvete v o o r t te zetten.' N a d a t de koning hem had laten gaan, ging D a n n y n eerst naar de v r o u w e n v e r b l i j v e n om zijn z o o n t j e te zien. Een paar j a a r geleden had Glyn een v r o u w uit een adellijke clan v o o r hem g e v o n d e n , die bereid was z i j n o n w e t t i g h e i d over het h o o f d te zien in ruil v o o r de gunst van de koning. H o e w e l G a r a e m a aan de k r a a m v r o u w e n k o o r t s w a s gestorven, was het kind gezond geboren. C o b r y n was nu vier j a a r en k w e b b e l d e al over w a p e n s en oorlog voeren. Die m i d d a g haalde Dannyn hem uit de k o n i n k l i j k e k i n d e r k a m e r en nam hem mee naar het b i n n e n p l e i n om de p a a r d e n te zien. O m d a t de k r i j g s b e n d e n net ter u g k e e r d e n na een dag o e f e n e n in het veld, was het plein vol man80.

nen en p a a r d e n . D a n n y n tilde zijn j o n g e n op en legde hem als een zak graan tegen zijn schouder. C o b r y n was een mooi kind, met het v l a s b l o n d e haar en de d i e p b l a u w e ogen van zijn vader. Hij sloeg zijn a r m p j e s om zijn v a d e r s hals en d r u k t e zich stijf tegen hem aan. 'Ik hou van je, va.' D a n n y n w a s even te v e r b a a s d om te a n t w o o r d e n , o m d a t hij gen zijn vader altijd had gehaat.

als j o n -

'Is het heus?' zei hij tenslotte. ' N o u , daar ben ik blij om.' Terwijl ze over het b i n n e n p l e i n slenterden, C o b r y n b a b b e l e n d over elk p a a r d dat hij zag, zag D a n n y n G w e n i v e r bij de h o o f d p o o r t met een groep edelen staan praten. Toen ze e r n a a r t o e liepen, d r a a i d e Cobryn zich in zijn v a d e r s a r m e n om en wees op haar. 'Va, die man is een v r o u w . ' Toen iedereen begon te lachen, werd het v e n t j e verlegen en v e r b o r g zijn gezicht tegen D a n n y n s schouder. G w e n i v e r k w a m naar hen toe om hem van d i c h t b i j te zien. 'Wat een mooi kind,' zei ze. 'Dat is toch zeker niet van j o u ? ' 'Ja hoor. Ik ben g e t r o u w d geweest.' 'Dat v e r w o n d e r t me. trouwt.'

Ik dacht dat j i j

het soort man was dat nooit

'Dan hebt u me helemaal v e r k e e r d b e o o r d e e l d , v r o u w e . ' G w e n i v e r was o p e e n s op haar hoede als een g e s c h r o k k e n ree. Terwijl hij haar a a n k e e k en het m o m e n t zich rekte in een p i j n l i j k e stilte, v e r w e n s t e D a n n y n zichzelf om zijn halsstarrig begeren van deze v r o u w die v o o r hem o n b e r e i k b a a r was. C o b r y n redde hem tenslotte door met zijn hoge k i n d e r s t e m de stilte te breken. 'De k o n i n g is m i j n oom.' 'Dat weet ik.' G w e n i v e r richtte haar a a n d a c h t enigszins o p g e l u c h t op het kind. ' H o u d je veel van hem?' 'O ja. Hij is geweldig.' ' G e w e l d i g e r dan dit j o c h van mij op zijn l e e f t i j d kan b e s e f f e n , ' zei D a n n y n . 'Onze leenheer h e e f t m i j n z o o n o f f i c i e e l in de rij van de t r o o n o p v o l g e r s o p g e n o m e n , vlak na zijn eigen zoons. Het gebeurt niet vaak dat het j o n g van een b a s t a a r d het tot prins brengt.' 'Bij de zwarte kont van de heer der hel! N o u , kleine C o b r y n , je hebt gelijk, hoor. Hij is i n d e r d a a d geweldig.' O n d e r het a v o n d m a a l merkte D a n n y n dat hij G w e n i v e r begerig gadesloeg, ook al waren dergelijke g e d a c h t e n op zichzelf al heiligschennis. Een oud gezegde b r a c h t zijn positie helder onder w o o r d e n : een man die een aan de M a a n g e w i j d e v r o u w l i e f h e e f t , kan maar het beste k i l o m e t e r s a f s t a n d tot zijn hopeloze liefde h o u d e n . H a a r goudblonde haar glansde in het k a a r s l i c h t en ze hield een zilveren beker 8r

in haar slanke v i n g e r s die zo mooi en zo f i j n g e v o r m d w a r e n , dat hij haast niet kon geloven dat ze w e r k e l i j k een z w a a r d kon h a n t e r e n . Uit wat Ricyn hem had verteld, had hij o p g e m a a k t dat het puur geluk was geweest dat ze die m a n n e n had k u n n e n doden, en geluk pleegt i e m a n d in een veldslag te verlaten. Na het eten stond D a n n y n op en liep naar haar tafel, w a a r hij v o o r haar op de vloer h u r k t e en haar d w o n g zich naar hem over te buigen en onder vier ogen met hem te p r a t e n . ik heb u a l d o o r al iets willen vragen,' zei hij. kolder?'

' H e b t u een maliën-

'Nee. Ik heb er zelfs nog nooit een g e d r a g e n . ' 'Wat? Alle goden, dan hebt u zeker geen idee hoe z w a a r zo'n ding is, is het wel?' 'Ik zal er heus wel aan w e n n e n . M i j n Godin zal me b e s c h e r m e n zolang Ze me in leven wil h o u d e n , en Ze zal me laten neerslaan als ze wil dat ik sterf. Als dat ogenblik g e k o m e n is, m a a k t het niets uit, al draag ik de beste m a l i ë n k o l d e r van het k o n i n k r i j k . ' 'Dat zal o n g e t w i j f e l d zo zijn, w a n t als i e m a n d s Wyrd hem t r e f t , dan is er niets tegen te doen, m a a r een goede m a l i ë n k o l d e r h o u d t vaak een o n g e l u k j e tegen.' Toen ze glimlachte, o n t m o e t t e n hun ogen elkaar en op dat ogenblik voelde hij dat ze elkaar op een g e v a a r l i j k intense wijze begrepen. Hij stond haastig op. ' M a a r als het aan mij ligt, zult u deze z o m e r niet sneuvelen, heilige v r o u w e . U zult het o n g e t w i j f e l d p i j n l i j k v i n d e n om bevelen van een b a s t a a r d te g e h o o r z a m e n , maar z o d r a we uw zusje h e b b e n gehaald, gaat u met mij o e f e n e n als een d e r t i e n j a r i g e ruiter die pas bij zijn k r i j g s b e n d e is. Heel wat van die j o n g e n s bereiken een v o l w a s s e n leeftijd, n i e t w a a r ? Als u doet wat ik zeg, geldt dat ook v o o r u.' H a a r ogen f o n k e l d e n van w o e d e , en ze wilde al o p s t a a n , maar hij dook haastig a c h t e r u i t , buiten haar bereik. ' G o e d e n a c h t , v r o u w e , en m o g e n uw d r o m e n allemaal v r o m e d r o m e n zijn' Hij haastte zich weg, v o o r ze hem tot een gevecht kon uitdagen. Hij had aan haar ogen gezien dat ze dat van plan was. N e v y n wist niet precies w a n n e e r de koning was gaan v e r m o e d e n dat zijn sjofele oude d i e n a a r de d w e o m e r had. Toen hij een j a a r of zes geleden zijn diensten op Dun C e r r m o r was k o m e n a a n b i e d e n , had hij alleen met een o n d e r k a m e r h e e r g e s p r o k e n en een o n d e r k o m e n gekregen in een echt b e d i e n d e n h u t j e . Dat eerste j a a r had hij Glyn alleen van een a f s t a n d gezien, g e w o o n l i j k bij o f f i c i ë l e g e l e g e n h e d e n . De 8z

a n o n i m i t e i t beviel N e v y n goed; hij was daar alleen om een oogje op de g e b e u r t e n i s s e n te h o u d e n , niet om zich met politiek te b e m o e i e n , a l t h a n s zo zag hij het, en hij had Glyns hof alleen gekozen o m d a t hij een h a r t g r o n d i g e hekel had aan Slwmar van C a n t r a e , die niet alleen sluw en o n b e t r o u w b a a r was, m a a r ook a c h t e r d o c h t i g op het paranoïde af. Toch had Glyn, die degenen die hem d i e n d e n h o f f e l i j k b e j e g e n d e , in het tweede j a a r op een gegeven ogenblik de m a n o p g e m e r k t die zomaar was g e k o m e n en nu zulk w a a r d e v o l werk deed. D a a r o m ontbood hij N e v y n in de grote zaal v o o r een o f f i c i ë l e audiëntie, om hem te b e d a n k e n v o o r het k w e k e n van g e n e e s k r a c h t i g e k r u i d e n , die in een oorlog zo bitter hard nodig waren. De audiëntie was erg kort, en N e v y n was er samen met een aantal a n d e r e n geweest, m a a r hij m o e s t iets h e b b e n gezegd dat de belangstelling van de koning had gewekt, want niet lang d a a r n a had Glyn in eigen p e r s o o n de k r u i d e n t u i n achter de stallen bezocht en weer met N e v y n gepraat. D a a r n a werd het een soort g e w o o n t e ; telkens als de koning een ogenblik vrij had, kwam hij naar N e v y n roe en stelde allerlei v r a g e n over k r u i d e n , over de k r i n g l o o p van de seizoenen en over het k w e k e n van k r u i d e n . Hij leek dan een ogenblik bevrijd te zijn van de druk op hem en de intriges om hem heen. In het derde j a a r had N e v y n een aardige eigen k a m e r gekregen in een van de z i j b r o c h s , met als enige v e r k l a r i n g dat hij wel een rustig verblijf v e r d i e n d e . Korte tijd later kreeg hij in de grote zaal een p l a a t s aan een tafel met hoger geplaatste dienaren. De bezoeken van de koning w e r d e n langer, vooral in de winter, als hij meer vrije tijd had, en soms vroeg de leenheer zijn d i e n a a r om o p e n h a r t i g advies over de g e b e u r t e n i s s e n aan het hof. H o e w e l N e v y n zijn a n t w o o r d e n altijd heel tactvol inkleedde, schenen ze toch in goede aarde te vallen bij de koning, die af en toe liet d o o r s c h e m e r e n dat hij wist dat N e v y n meer was dan de groezelige oude man die hij leek te zijn. En nu vond de koning b l i j k b a a r dat de tijd was g e k o m e n om zelf o p e n h a r t i g te zijn. Op de m o r g e n toen de m a n n e n van de Stag met een klein leger op pad gingen om de aanval op de Boar in te zetten, was N e v y n bezig een rij s m e e r w o r t e l p l a n t j e s te wieden toen een page k w a m zeggen dat de koning hem in de r a a d s z a a l wenste te spreken. N e v y n waste haastig zijn h a n d e n in een leren emmer met water en ging achter de page de broch binnen. Glyn was alleen in de smalle r a a d s z a a l . Hij zat in een o n t s p a n n e n houding op de rand van de tafel en staarde naar de p e r k a m e n t e n kaart die in het zonlicht hing dat door het venster binnenviel. De kaart, die uit een heel kalfsvel was gesneden, was oud en versleten, 83.

het s c h r i f t was op s o m m i g e plaatsen v e r b l e e k t . Hier en daar w a r e n met rode inkt lijnen g e t r o k k e n en weer u i t g e k r a b d , de oude grenzen en f r o n t e n schenen er nog d o o r h e e n , het was echt een v e e l g e b r u i k t p e r k a m e n t . De aanblik b e z o r g d e N e v y n een w r a n g gevoel: het was zijn k o n i n k r i j k waar andere m a n n e n nu om v o c h t e n . Van alle mensen in Deverry had hij de meeste rechten op de W y v e r n - t r o o n . Dat wil zeggen, als hij iemand ervan had k u n n e n overtuigen dat prins G a l r i o n na al die j a r e n nog steeds in leven was. 'Ik heb je laten roepen om je iets te v r a g e n , ' viel Glyn met de deur in huis. 'Jij bent de enige van wie ik zeker weet dat hij erover zal z w i j g e n . Z e l f s priesters kletsen onder elkaar als oude v r o u w e n . ' ' O u d e v r o u w e n kletsen minder, heer.' ' M a a r m i j n vraag kan alleen w o r d e n b e a n t w o o r d met de kennis van een priester.'

Glyn zweeg even.

'Ik h o o p t e dat de d w e o m e r me van

advies zou k u n n e n dienen.' 'En d e n k t m i j n heer dat ik die kennis bezit?' 'Ja. H e e f t hij o n g e l i j k ? ' 'Nee.' Glyn glimlachte vluchtig m a a r t r i o m f a n t e l i j k . 'Geef me dan hier eens a n t w o o r d op,' v e r v o l g d e hij. 'Als een man of een v r o u w in een tempel een eed h e e f t a f g e l e g d , kan die dan op de een of andere m a n i e r o n g e d a a n w o r d e n g e m a a k t z o n d e r de goden te beledigen?' ' T j a , alleen in heel z e l d z a m e gevallen. Stel dat iemand iets v e r k e e r d s h e e f t g e z w o r e n met het o o g l u i k e n d g o e d v i n d e n van een c o r r u p t e priester, dan zou de superieur van die priester de eed ongeldig kunnen v e r k l a r e n . Het zou ook m o g e l i j k zijn dat degene die de eed h e e f t a f g e l e g d die h e r r o e p t door de rest van zijn of haar leven in dienst van de godheid te stellen. M a a r dat zou een zeer m o e i l i j k e zaak k u n n e n worden.' 'Dat is hier bepaald niet het geval.' ' O h o ! M i j n heer h e e f t b l i j k b a a r g e m e r k t dat zijn broer naar een verboden vrucht verlangt.' i n d e r d a a d . Er is geen d w e o m e r v o o r nodig om een hengst aan zijn teugel te zien r u k k e n , brave tovenaar.' 'Dat is waar. Ik h o o p alleen dat het behalve ons tweeën n i e m a n d is o p g e v a l l e n , heer. Er zijn heel wat m a n n e n die D a n n y n b e n i j d e n . ' Glyn b e a a m d e het z u c h t e n d met een h o o f d k n i k . 'Als een oude man zijn heer van advies mag dienen,' vervolgde hij. 'De koning zou hier met zijn broer over m o e t e n spreken. Het zou g o d d e l o o s en zondig zijn als D a n n y n G w e n i v e r ertoe zou verleiden haar g e l o f t e te v e r b r e k e n . '

84.

Glyn zuchtte weer en keek naar de k a a r t . 'Ik zou moeten zorgen dat D a n n y n weer t r o u w d e , ' zei hij. 'Ik heb eerst aan een v e r b i n t e n i s met v r o u w e Macla en de bezittingen van de W o l f - c l a n gedacht, m a a r ik wilde hem niet de hele winter zo ver van m i j n hof h e b b e n . Het is misschien maar goed dat ik zo z e l f z u c h t i g ben geweest; G w e n i v e r zal haar zuster o n g e t w i j f e l d vaak bezoeken.' ' O n g e t w i j f e l d , heer. Mag ik zo o n b e s c h e i d e n zijn om te v r a g e n w a a r om u zo op heer D a n n y n gesteld bent? B e g r i j p me goed, ik vind dat hij uw genegenheid ten volle verdient, maar de meeste m a n n e n zijn niet zo i n g e n o m e n met de b a s t a a r d e n van hun vaders. De meeste doen liever of ze niet bestaan.' 'Dat is waar. Kijk, o m d a t m i j n vader de t r o o n v o o r me h e e f t opgeëist toen ik nog m a a r een zuigeling was, ben ik opgevoed om koning te w o r d e n . Dat klonk een j o n g e n prachtig in de oren: ik zou na een glorieuze strijd de Heilige Stad i n n e m e n , ik zou de heerser zijn over alles wat ik kon overzien, ik zou het k o n i n k r i j k v r i j w a r e n v o o r oorlog. M a a r op een dag, toen ik op het b i n n e n p l e i n liep, zag ik de s t a l j o n g e n s die andere j o n g e n pesten. Hij was d e s t i j d s een j a a r of zes en ik was acht. Ze scholden hem uit voor b a s t a a r d , en toen hij een van hen een klap p r o b e e r d e te geven, sloten ze hem in en b e g o n n e n hem te slaan. Dus rende ik e r n a a r t o e en beval hun d a a r m e e op te h o u d e n . Ik voelde me b i j z o n d e r g r o o t m o e d i g , j a , echt k o n i n k l i j k , dat ik dat arme k e r e l t j e v e r d e d i g d e . ' Hij glimlachte in al te g e w e t e n s v o l le z e l f s p o t . 'Dus ik hielp het j o c h o p s t a a n en veegde zijn b l o e d n e u s af, en bij elke god in de hemel, het leek alsof ik in een spiegel keek. Het spreekt n a t u u r l i j k vanzelf dat n i e m a n d de j o n g e koning ooit had verteld dat zijn v a d e r de k e u k e n m e i s j e s pakte. N o u , ik o n t d e k t e het die m o r g e n . Dus stormde ik m i j n v a d e r s k a m e r b i n n e n als de koning die ik mezelf voelde en riep hem ter v e r a n t w o o r d i n g . Het is j a m m e r dat je zijn gezicht niet hebt k u n n e n zien.' N e v y n v e r o o r l o o f d e zich een lachje. ' M a a r hoe dan ook,' v e r v o l g d e Glyn, 'ik stond erop dat D a n n y n bij mij k w a m w o n e n , o m d a t hij m i j n broer was, hoe vader daar ook over m o c h t d e n k e n . En toen vertelde D a n n y n me bij s t u k j e s en beetj e s hoe het was geweest om als k e u k e n j o n g e n te leven, te w o r d e n bespot en g e h o o n d , d a n k b a a r te m o e t e n zijn v o o r etensresten. En zo begon ik na te d e n k e n , beste t o v e n a a r , op m i j n k i n d e r l i j k e m a n i e r na te denken over wat het b e t e k e n t om heerser te zijn. Ik heb de Grote Bel toen plechtig g e z w o r e n dat ik m i j n wil nooit boven al het andere zou stellen en aan al m i j n grillen toegeven, zoals m i j n vader deed. Alleen al d a a r o m ben ik zo op D a n n y n gesteld. Hij h e e f t me iets gegeven dat meer w a a r d is dan h o n d e r d p a a r d e n . M a a r b o v e n d i e n is 85.

hij de enige man aan dit hof die van me h o u d t om mezelf, niet vanwege de invloed en het land dat hij van me kan l o s k r i j g e n . Klinkt het onnozel dat dergelijke dingen bij mij op de eerste plaats komen? Ik denk het haast wel.' ' M i j n heer is niet onnozel. Hij is een van de v e r s t a n d i g s t e m a n n e n die ik ooit heb o n t m o e t , en opdat u dat niet als p l u i m s t r i j k e r i j opvat, wil ik eraan toevoegen dat verstand een vloek is in t i j d e n als deze.' is het heus?' De koning w e n d d e zijn blik af, zijn gezicht stond een ogenblik m o e d e l o o s . ' T j a , het zal wel. Hoe dan ook, m i j n dank v o o r je raad, beste m a n . Als m i j n w e r k z a a m h e d e n het t o e l a t e n , kom ik een dezer dagen weer eens in de tuin k i j k e n hoe alles erbij staat.' In plaats van v e r d e r te wieden ging N e v y n na zijn gesprek met de koning naar zijn kamer. Hij piekerde over de vraag of Glyn v o o r b e stemd was om als enige k o n i n g over Deverry te heersen en h o o p t e dat dat zijn Wyrd zou zijn, m a a r hij wist dat de t o e k o m s t een gesloten boek v o o r hem was. N a d a t hij de deur had vergrendeld om er zeker van te zijn dat hij niet zou w o r d e n g e s t o o r d , ging hij in het m i d d e n van de kleine k a m e r staan en v e r b e e l d d e zich dat hij een z w a a r d van blauw v u u r in zijn r e c h t e r h a n d had. Hij stuurde langzaam zijn wil naar het beeld, tot het los van zijn wil stond, ongeacht w a a r hij zijn a a n d a c h t op richtte. Pas toen g e b r u i k t e hij het om een kring van b l a u w v u u r om zich heen te t r e k k e n en stelde zich de vlammen voor tot ook zij een eigen leven gingen leiden. Hij legde het z w a a r d neer, ging in hef m i d d e n van de f l a k k e r e n d e , gloeiende cirkel zitten en riep in zijn geest het beeld op van een zesp u n t i g e ster, ook gloeiend van g o u d e n vuur, een symbool van het midd e l p u n t en het evenwicht van alle dingen en de bron van het ware k o n i n g s c h a p . Terwijl hij de K o n i n g e n van het E l e m e n t Ether opriep, staarde hij in de z e s h o e k , die in het m i d d e n werd gevormd door de i n e e n g e s t r e n g e l d e d r i e h o e k e n , en g e b r u i k t e die om beelden op te roepen, zoals m i n d e r ervaren d w e o m e r m e n s e n een steen of een spiegel gebruiken. De beelden k w a m e n versluierd, n a m e n n a u w e l i j k s vorm aan v o o r ze weer oplosten, ze k w a m e n samen en w e r d e n weer u i t e e n g e t r o k k e n als w o l k e n in een harde wind, en hij zag er niets in van Glyns Wyrd. Z e l f s in de B i n n e n w e r e l d e n w a r e n de stromen troebel, de k r a c h t e n uit hun e v e n w i c h t , het licht schemerig. Voor elk k o n i n k r i j k of volk is er een o v e r e e n k o m s t i g deel in de B i n n e n w e r e l d e n - de m e n s e n stellen zich die voor als een plaats, wat er als beeld mee door kan - die de ware bron zijn van alles wat er in het k o n i n k r i j k op het buitenste vlak gebeurt, zoals elk mens zijn geheim h e e f t en zijn o n s t e r f e l i j k e ziel, die b e p a a l t wat die m e n s zijn wil of zijn geluk n o e m t . De men86.

sen in Deverry zagen oorlogen w o e d e n tussen eerzuchtige m a n n e n ; die m a n n e n zagen zichzelf als de scheppers van hun d a d e n ; N e v y n zag de w a a r h e i d . De onbenullige s c h e r m u t s e l i n g e n van z o g e n a a m d e k o n i n g e n waren slechts s y m p t o m e n van de crisis, zoals k o o r t s slechts een s y m p t o o m is van de ziekte die op zich o n a a n g e n a a m is, m a a r niet de echte o o r z a a k van de dood. In de B i n n e n w e r e l d e n waren de duistere k r a c h t e n van de O n b e t e u g e l d e Dood l o s g e b r o k e n , ze j o e g e n alles naar een c h a o s terwijl slechts een h a n d v o l k r i j g e r s die het Licht dienden hun t e g e n s t a n d boden. H o e w e l N e v y n m a a r een nederige d i e n a a r van die G r o t e n was, moest hij zijn eigen deel van de strijd leveren in het k o n i n k r i j k . Een k o o r t s kan tenslotte best een patiënt doden als men hem maar door laat w o e d e n . Men moet die k r a c h t e n van de O n b e t e u g e l d e Dood echter vooral niet als m e n s e n b e s c h o u w e n , als een soort zondig leger geleid door wezens met een h e r k e n b a r e ziel. Integendeel, het w a r e n k r a c h t e n die op hun m a n i e r even n a t u u r l i j k waren als regen, maar niet te beteugelen, zoals een rivier die bij hoog water buiten zijn oevers treedt en hoeven en steden meesleurt. Elk k o n i n k r i j k of volk h e e f t een element van chaos in zijn ziel, z w a k h e d e n , h e b z u c h t , kleinzielige v e r w a a n d h e i d en h o o g m o e d , en men kan ze o f w e l o n t k e n n e n of eraan toegeven. Als men eraan t o e g e e f t leveren ze - o v e r d r a c h t e l i j k g e s p r o k e n - een stroom energie op die naar de b i j b e h o r e n d e duistere plaats in de Binn e n w e r e l d e n vloeit. Zo ging het ook met Deverry in die onrustige tijd. De k r a c h t e n w a r e n gezwollen en o v e r s t r o o m d e n alles, net als die rivier. N e v y n wist w e r k e l i j k niet in h o e v e r r e hij op het f y s i e k e vlak kon ing r i j p e n . Het werk van de d w e o m e r is subtiel, het is een kwestie van invloeden, beelden en trage geestelijke o n t w i k k e l i n g e n . R e c h t s t r e e k s in de wereld o p t r e d e n is voor een d w e o m e r m e e s t e r d o o r g a a n s zo v r e e m d , dat N e v y n bang was om in te g r i j p e n voor het juiste ogenblik daar was. Een v e r k e e r d e h a n d e l i n g , ook met de beste bedoelingen, zou alleen een o v e r w i n n i n g voor C h a o s en D u i s t e r n i s tot gevolg hebben. Toch vond hij het vreselijk om te m o e t e n w a c h t e n , om de d o o d , de ziekte en de a r m o e d e te zien die de o o r l o g e n over het kon i n k r i j k b r a c h t e n . Het ergste van al was de w e t e n s c h a p dat er hier en daar laaghartige meesters van de duistere d w e o m e r waren, die een k w a a d a a r d i g genoegen schepten in het lijden, en de m a c h t die vrijk w a m door het tij van de C h a o s v o o r hun eigen duistere doelen opzogen. H u n tijd zal k o m e n , hield hij zichzelf voor, want hun w a c h t het duister aan het einde van de wereld, de v e r v l o e k i n g aan het einde van de e e u w e n der eeuwen. M a a r hij,

de dienaar, kon hen niet voor hun tijd naar de duisternis 87.

sturen, zomin als hij kon zien of Glyn ooit in Dun Deverry over een vredig k o n i n k r i j k zou heersen. Met een zucht brak hij zijn meditatie af en v a a g d e de ster en de cirkel weg. Hij ging naar het r a a m , leunde naar buiten en zag hoe de k r i j g e r s zich daar beneden naar de grote zaal h a a s t t e n voor het a v o n d e t e n . Hen te zien lachen en g r a p p e n m a k e n bezorgde hem een p r i e m e n d schuldgevoel. Z i j n vroegere f o u t had de oorlog v e r o o r z a a k t , t e n m i n s t e zo zag hij het. Lang geleden, toen hij zelf een prins van het k o n i n k r i j k was geweest, had hij de keus gehad russen t r o u w e n met B r a n g w e n van de F a l c o n - c l a n en daardoor l a n g z a m e r v o r d e r e n in het leren van de d w e o m e r ( o m d a t hij dan i m m e r s voor een v r o u w en k i n d e r e n zou m o e t e n zorgen), of haar aan de kant zetten en zich helemaal aan het a m b a c h t w i j d e n . Bij zijn o n h a n d i g e poging om die keuze te omzeilen, had hij drie m e n s e n de dood i n g e j a a g d : B r a n g w e n zelf, haar broer G e r r a e n t , die haar met een incestueuze en z o n d i g e liefde had b e m i n d , en heer Blaen van de Boar, een eerbare h u w e l i j k s k a n d i d a a t , die het ongeluk had gehad in G e r r a e n t s w a a n z i n verstrikt te raken. Was hij maar met B r a n g w e n g e t r o u w d , v e r w e e t hij zichzelf, dan zouden ze n a k o m e l i n g e n h e b b e n gehad, die op hun beurt n a k o m e l i n g e n z o u d e n h e b b e n gehad om z o n d e r strijd de t r o o n te erven en de burg e r o o r l o g te v o o r k o m e n . Misschien. Hij v e r m a a n d e zichzelf dat niem a n d kon weten of het zo zou zijn gegaan. De huidige p r o b l e m e n met de Boars echter stonden r e c h t s t r e e k s in v e r b a n d met zijn fout. Sinds zij het land van de Falcon h a d d e n gekregen als v e r g o e d i n g v o o r de dood van heer Blaen, w a r e n de Boars o p g e b l a z e n geweest van trots en v e r w a a n d h e i d , tot ze g w e r b r e t C a n t r a e zover h a d d e n gekregen dat hij a a n s p r a a k m a a k t e op een t r o o n waar hij geen enkel recht op had. En nu w a r e n alle acteurs in die oude tragedie hier in C e r r m o r bijeen. Die avond keek N e v y n onder het eten de grote zaal rond en onderscheidde ze allemaal: Blaen, die met de overige W o l f - r u i t e r s zat te eten als Ricyn, hun h o o f d m a n ; G e r r a e n t , die als Glyns broer aan diens linkerhand zat; B r a n g w e n , met de b l a u w e t a t o e a g e van een aan de M a a n g e w i j d e k r i j g e r op haar wang. Ze waren allemaal nog met elkaar v e r w e v e n , m a a r G w e n i v e r s lot in dit leven b e z o r g d e hem het meeste hartzeer. N e v y n zat aan een tafel op de vloer van de zaal, met de schrijver en zijn v r o u w , de eerste k a m e r h e e r en zijn twee o n d e r k a m e r h e r e n en de meester van de w a p e n k a m e r , een w e d u w n a a r g e n a a m d Ysgerryn. Die avond merkte Ysgerryn op dat N e v y n naar G w e n i v e r keek die rustig zat te eten en zei dat D a n n y n haar eerder op de dag bij hem had g e b r a c h t om een m a l i ë n k o l d e r te passen. ' G e l u k k i g had ik er nog een b e w a a r d die heer D a n n y n paste toen hij 88.

een j a a r of veertien was,' v e r v o l g d e Ysgerryn. 'We h a d d e n t u u r l i j k uit elkaar k u n n e n halen en groter m a k e n , m a a r het mooi stuk werk dat ik hem heb b e w a a r d tot hij geschikt voor een van de j o n g e prinsen. En nu k w a m het goed van i n d e r d a a d . En wat vond heer D a n n y n ervan dat de v r o u w e de w a p e n r u s t i n g zou dragen?'

hem was zou pas.' zijn

nazo'n zijn ou-

'Vreemd genoeg was hij er erg over in z i j n schik geloof ik. Hij zei dat het een goed v o o r t e k e n was.' Dat zal best, dacht N e v y n . Die v e r v l o e k t e kerel! Z o d r a de m a a l t i j d a f g e l o p e n was, wilde N e v y n de zaal v e r l a t e n , maar hij zag dat D a n n y n bij G w e n i v e r aan tafel ging zitten. Hij treuzelde wat o n d e r a a n de v e r h o g i n g om hen af te luisteren, maar D a n n y n stelde haar alleen een o n s c h u l d i g e vraag over de m a l i ë n k o l d e r . 'O, goden,' zei ze lachend. ' M i j n s c h o u d e r s b r a n d e n als v u u r van dat zware ding. Het weegt vast wel meer dan twintig pond.' 'Dat weet ik wel zeker,' zei D a n n y n . ' M a a r blijf het dragen, houd het elke v e r w e n s t e m i n u u t dat je het kunt v e r d r a g e n aan. Ik zou niet graag een man met j o u w moed verliezen v a n w e g e een gebrek aan oefening.' Met een d r o n k e n g r i j n s boog de j o n g e heer Oldac zich over de tafel. Hij was een p a f f e r i g e , b l o n d e knul met een veel te hoge dunk van zichzelf. 'Een m a n ? ' zei hij. 'Zeg D a n n y n , wat m a n k e e r t er aan j o u w ogen?' 'Die zien de b l a u w e t a t o e a g e op haar gezicht. En v o o r ieder die onder m i j n bevel staat is ze een man, of in elk geval m a n s genoeg.' 'Dat is n a t u u r l i j k waar.' Oldac veegde met de rug van zijn hand zijn van mede d o o r d r e n k t e snor af. ' M a a r zeg nou zelf, G w e n , het valt niet te o n t k e n n e n dat j i j zo'n k n a p d e e r n t j e bent dat een man dat gauw vergeet.' Als een k o r h o e n dat uit zijn schuilplaats o p s t i j g t , zo snel vloog Dannyn op, boog zich v o o r o v e r en greep Oldac bij zijn h e m d . Terwijl er bekers o m r o l d e n en leegliepen en m a n n e n s c h r e e u w d e n , sleurde hij de s c h o p p e n d e , s c h r e e u w e n d e e d e l m a n over de t a f e l . Toen smeet hij hem met een laatste dreun aan G w e n i v e r s v o e t e n . 'Bied j e v e r o n t s c h u l d i g i n g e n aan,' g r a u w d e D a n n y n . ' N i e m a n d n o e m t een v r o u w e die z e l f s priesteres is een d e e r n t j e . ' O n d e r doodse stilte keek iedereen in de zaal toe. Oldac hapte naar adem en hees zich in een knielende h o u d i n g . 'Vooruit.' D a n n y n gaf hem een por met zijn voet. 'Ik bied u m i j n nederige v e r o n t s c h u l d i g i n g e n aan,' bracht Oldac uit. 'Ik zal u nooit meer zo n o e m e n , heilige v r o u w e . Ik smeek uw Godin me te willen vergeven.' 89.

'Je bent een s t o m m e l i n g , ' ontschuldigingen.'

zei

Gweniver.

' M a a r ik a a n v a a r d je ver-

O l d a c stond op, trok z i j n van mede d o o r w e e k t hemd glad en w e n d de zich tot D a n n y n . ' M o g e de Godin me m i j n belediging vergeven,' zei hij. ' M a a r wat j o u betreft, bastaard... ' Toen D a n n y n zijn hand op zijn z w a a r d g e v e s t legde, stond iedereen van zijn plaats op. ' D a a g t u edele me soms uit tot een t w e e g e v e c h t ? ' D a n n y n s stem was zo v r i e n d e l i j k als die van een kamenier. In het n a u w gedreven keek Oldac om zich heen, zijn m o n d b e w o o g alsof hij de keuze tussen b e s c h a d i g d e eer en een zekere dood overwoog. D a n n y n w a c h t t e g l i m l a c h e n d . Aan de eretafel stond de koning op. ' G e n o e g ! ' riep Glyn. 'Lelijke vlerken om in m i j n zaal te ruziën! D a n no kom weer hier zitten. Oldac, ik wil je straks in m i j n v e r t r e k k e n spreken.' Blozend van schaamte m a a k t e Oldac r e c h t s o m k e e r t en rende de zaal uit. D a n n y n ging met g e b o g e n h o o f d als een geslagen hond weer naast zijn broer zitten. Terwijl N e v y n wegging, v e r b a a s d e hij zich over Gerraent, zoals hij in z w a k k e o g e n b l i k k e n nog altijd aan hem dacht. Hij leek v a s t b e s l o t e n G w e n i v e r met respect te b e h a n d e l e n en niet toe te geven aan de lang b e g r a v e n h a r t s t o c h t die k e n n e l i j k weer naar de opp e r v l a k t e k w a m . Ik wens je kracht, j o n g e n , dacht N e v y n , misschien dat je je er in dit leven van kunt b e v r i j d e n . En toch gleed er met die g e d a c h t e een huivering van d w e o m e r - k o u d e langs zijn rug. Er loerde hier gevaar, een gevaar dat hij niet had v e r m o e d . Aan het h o o f d van een klein leger keerde G w e n i v e r in de Tempel de M a a n terug, tegen de avond van een v o o r j a a r s d a g toen de d e r g a a n d e zon de hoge m u r e n in een g o u d e n licht hulde. Ze liet m a n n e n aan de voet van de heuvel achter en liep met G w e t m a r de p o o r t ; die ging op een kier open zodat Lypilla's gezicht te was. 'O, j i j bent ten we dat 'Nee, dat is lijk b e l o o f d

van onhaar naar zien

het, Gwen!' riep ze uit. 'Toen we dat leger zagen, dachdie v e r w e n s t e Boars t e r u g k w a m e n of zo.' niet zo. We k o m e n M a c c y halen. Ik heb haar een h u w e en dat zal ze k r i j g e n . '

'Geweldig! Het arme kind was a l d o o r zo verdrietig. kom binnen, wat ben ik blij je te zien.'

Kom

binnen,

Toen G w e n binnen was, k w a m M a c l a a a n r e n n e n en wierp zich in de a r m e n van haar zusje. Het t e m p e l p l e i n was vol v r o u w e n die meele90.

vend glimlachten toen ze zagen 'Ik heb zo in angst gezeten, ik 'Nee hoor, hier ben ik weer. En voor je g e v o n d e n en alles k o m t b r u i l o f t aan het hof.'

dat M a c l a huilde van v r e u g d e . dacht dat je dood was,' huilde ze. beheers je nu, Maccy. Ik heb een man in orde. Je k r i j g t een g r o o t s c h e e p s e

Macla uitte een v r e u g d e k r e e t en sloeg haar h a n d e n voor haar m o n d . 'Dus pak je bullen, t e r w i j l ik met A r d d a praat,' vervolgde Gweniver. 'Heer G w e t m a r w a c h t op je.' ' G w e t m a r ? M a a r die is zo lelijk!' 'Dan h o e f j e niet bang te zijn dat hij b a s t a a r d e n v e r w e k t bij je dienstmeisjes. Luister goed, kleine d o m o o r , hij is de enige man aan het hof die je wil t r o u w e n o m d a t hij van je h o u d t , niet om je b r u i d s s c h a t , dus begin zijn goede e i g e n s c h a p p e n maar te tellen. En als hij de k a a r s uitblaast zie je zijn gezicht immers niet meer.' Macla k r e u n d e d r a m a t i s c h , m a a r ging toch op weg naar de slaapzaal. Pas toen zag G w e n i v e r haar moeder, die zich enigszins a f z i j d i g had g e h o u d e n . Dolyan stond met haar armen voor haar borst gekruist, alsof ze haar v e r d r i e t o m h e l s d e , en haar ogen stonden h a l f v o l t r a n e n . G w e n i v e r ging aarzelend naar haar toe. 'Je hebt een goed h u w e l i j k v o o r je zusje geregeld,' zei D o l y a n met bevende stem. 'Ik ben t r o t s op je.' ' D a n k je, moeder. Is alles goed met je?' 'Zo goed als m o g e l i j k is nu ik je in deze uitrusting zie. Gwen, G w e n , ik smeek je, blijf hier in de tempel.' 'Dat kan ik niet, moeder. heeft.'

Ik ben de enige eer die de clan nog over

'Eer? Heet dat t e g e n w o o r d i g eer? Je bent al net zo erg als je vader, net zo erg als je broers, die over eer p r a a t t e n tot ik dacht dat ik gek werd, echt waar. Het is niet de eer w a a r jullie zo dol op zijn, het is het m o o r d e n . ' Plotseling gooide ze haar h o o f d a c h t e r o v e r en vervolgde in een razende stortvloed van w o o r d e n : 'Het kon ze niets schelen dat ik van ze hield, dat v o n d e n ze niet half zo b e l a n g r i j k als hun v e r w e n s t e eer, het op v e l d t o c h t gaan, de clan laten d o o d b l o e d e n , en dat alles om het k o n i n k r i j k in het ongeluk te storten. G w e n , hoe kun je me dit a a n d o e n ? Hoe kun je ten strijde t r e k k e n , net als zij deden?' 'Ik moet, moeder. Jij hebt Maccy en je zult b i n n e n k o r t als adellijke w e d u w e op onze l a n d e r i j e n terug zijn.' 'Terug op wat?' Ze spuwde de w o o r d e n uit. 'Een a f g e b r a n d huis en v e r w o e s t land, en alles v a n w e g e de eer! Gwen, ga a l s j e b l i e f t niet weg!' Ze begon te huilen en snikte h a r t b r e k e n d . G w e n i v e r kon zich niet v e r r o e r e n of spreken. De andere v r o u w e n schoten toe, ze o n t f e r m d e n zich over Dolyan en b r a c h t e n haar weg, 7i

m a a r af en toe keken ze met w o e d e n d e blikken naar die h o p e l o o s o n d a n k b a r e dochter. Terwijl G w e n i v e r de p o o r t uitvluchtte, h o o r d e ze D o l y a n een k l a a g z a n g inzetten, een lange, hoge j a m m e r k l a c h t . Ik ben al dood v o o r haar, dacht ze. M a a r o m d a t het de wil van de Godin was, kon ze niet huilen, hoe graag ze dat ook zou willen. 'Wat is er?' vroeg G w e t m a r . 'Niets. Maccy k o m t zo.' Ze w e n d d e zich af en t u u r d e de helling af om Ricyn tussen haar m a n n e n te o n t d e k k e n . 'Bij de zwarte harige kont van de heer der hel, wat zal ik blij zijn als ik weer in C e r r m o r ben.' Ze zag Ricyn nergens, maar wel D a n n y n , die o n t s p a n n e n te paard zat aan het h o o f d van de ruiters van de koning. B i n n e n k o r t zou ze onder zijn bevel op v e l d t o c h t gaan, en ze vond dat de Godin haar een u i t s t e k e n d e leermeester in de k u n s t van het doden had gezonden. H o e w e l N e v y n diverse leerlingen in het vak van k r u i d e n k e n n e r had, was de meest b e g a a f d e een j o n g e vrouw, Gavra g e n a a m d , een lang, slank meisje met r a v e z w a r t haar en lichtbruine ogen. Als d o c h t e r van een h e r b e r g i e r in C e r r m o r was ze gewend aan hard w e r k e n en bov e n d i e n was ze v a s t b e s l o t e n h o g e r o p te k o m e n . In de twee j a a r dat ze nu bij hem in de leer was, had ze geweldige v o r d e r i n g e n g e m a a k t in de studie van de talloze soorten k r u i d e n en het a a n w e n d e n ervan. D a a r o m m o c h t ze hem elke m i d d a g helpen bij het v e r z o r g e n van de kleine k w a l e n en v e r w o n d i n g e n van het lagere paleispersoneel, w a a r de o f f i c i ë l e c h i r u r g i j n s zichzelf te goed v o o r v o n d e n . O o k op het gebied van h o f i n t r i g e s wist Gavra haar v e r s t a n d goed te g e b r u i k e n . D a n n y n en G w e n i v e r waren nog m a a r twee dagen in de dun terug toen N e v y n s leerlinge met een interessant n i e u w t j e k w a m . 'Heer Oldac hield me v a n d a a g staande v o o r een p r a a t j e , ' vertelde ze. 'O ja? H e e f t hij zich weer aan je o p g e d r o n g e n ? ' 'O, hij was overdreven b e l e e f d , m a a r volgens mij had hij iets oneerbaars in zijn h o o f d . Meester, wilt u eens met hem praten? Het is verdraaid moeilijk om een van de edelen op zijn v i n g e r s te t i k k e n , m a a r ik wil beslist niet w o r d e n o p g e z a d e l d met een van zijn b a s t a a r d e n t r o u w e n s ook niet met die van een ander.' ' D a n zal ik eens met hem praten. Je staat onder m i j n b e s c h e r m i n g alsof je m i j n d o c h t e r was, en bliksems nog toe, als het moet zal ik naar de koning gaan.' ' G e l u k k i g , dank u wel. M a a r het was niet alleen zijn d r o n k e n g r i j n s die me v e r o n t r u s t t e . Hij had de brutaliteit om v r o u w e G w e n i v e r te beledigen. Ik vind haar geweldig, en ik wil dar soort p r a a t van niemand horen.' 92.

'Wat zei hij precies?' 'O, hij m a a k t e eerder t o e s p e l i n g e n op het feit dat zij en heer D a n n y n zoveel tijd op het o e f e n t e r r e i n d o o r b r a c h t e n . ' N e v y n vloekte b i n n e n s m o n d s . ' Z i j n w o o r d e n w a r e n meer tegen heer D a n n y n gericht dan tegen de heilige v r o u w e , ' v e r v o l g d e Gavra. 'Hij vroeg me of ik het niet v r e e m d vond dat zijne edele er zo op gebrand was v r o u w e G w e n i v e r zijn sport te leren, m a a r ik werd er evengoed nijdig om. Ik zei tegen hem dat het een b u r g e r m e i s j e zoals ik niet paste om een mening te hebben over heer D a n n y n s doen en laten, en toen ben ik w e g g e l o p e n . ' 'Goed g e d a a n , m e i d j e . Ik merk wel dat ik heer Oldac eens flink de w a c h t moet aanzeggen. Als het G w e n i v e r ter ore k o m t dat hij haar h e e f t beledigd, kon hij wel eens o n v e r w a c h t sterven.' ' N o u , als dat gebeurde zou ik er niet om t r e u r e n . ' De v o l g e n d e dag al k w a m e n G w e n i v e r en D a n n y n naar hun midd a g s p r e e k u u r . N e v y n had j u i s t zalf op de g e s c h r a m d e hand van de o n d e r v a l k e n i e r gedaan, toen het tweetal met het gekletter en gerinkel van een volle w a p e n r u s t i n g b i n n e n k w a m . D a n n y n hield een bebloede lap tegen zijn wang. ' Z o u u de h o o f d m a n willen b e h a n d e l e n , goede k r u i d e n m a n ? ' zei Gweniver. 'Hij s c h a a m t zich te veel om naar de c h i r u r g i j n te gaan.' 'Als ik een priesteres een kreng m o c h t n o e m e n , zou ik het doen,' m o m p e l d e D a n n y n achter de lap. 'Wis en drie.' G w e n i v e r lachte alleen maar. Toen de h o o f d m a n de lap w e g n a m , k w a m er een g e s c h a a f d e wang te zien, die lelijk begon op te zwellen en uit twee kleine s n i j w o n d e n bloedde. 'We g e b r u i k t e n botte z w a a r d e n , ' vertelde Gweniver. ' M a a r die kunnen ook nog b e h o o r l i j k wat a a n r i c h t e n , en hij weigerde een helm te dragen bij de les.' 'Dat was stom,' zei D a n n y n . 'Van mij, bedoel ik. dacht dat ze zo dicht bij me zou k o m e n . '

Ik had nooit ge-

'O nee?' vroeg N e v y n . 'De v r o u w e h e e f t b l i j k b a a r meer aanleg v o o r dit soort dingen dan een van ons had gedacht.' D a n n y n glimlachte zo s c h a a m t e l o o s dat N e v y n in de verleiding k w a m de wond uit te wassen met het sterkste h a m a m e l i s w a t e r dat hij had. M a a r als een soort acte van d e e m o e d i g h e i d g e b r u i k t e hij in plaats d a a r v a n warm water en hield zichzelf streng voor dat D a n n y n niet G e r r a e n t was, dat de ziel in wezen wel d e z e l f d e was, m a a r de pers o o n l i j k h e i d niet, en dat D a n n y n v e r s c h o n i n g s g r o n d e n had v o o r zijn h o o g m o e d die G e r r a e n t nooit had gehad. Toch werd N e v y n w o e d e n d telkens w a n n e e r de kille ogen van de h o o f d m a n in G w e n i v e r s richting schoten. Toen hij wegging, zuchtte N e v y n over de dwaze trots 93.

van de mens, w a a r d o o r een man h o n d e r d d e r t i g j a a r lang een wrok kon k o e s t e r e n . G w e n i v e r zelf bleef nog een p o o s j e bij hen; ze keek nieuwsgierig naar de k r u i d e n en m e d i c i j n e n en p r a a t t e wat met Gavra, die gelukkig niets over heer O l d a c s belediging zei. Hoewel de v r o u w e het niet scheen te m e r k e n , werd ze o m s t u w d door wezens van het N a t u u r volk, die af en toe schuchter aan haar m o u w t r o k k e n , alsof ze haar v r o e g e n hen te zien. Om de een of andere reden die N e v y n niet goed begreep, kon het N a t u u r v o l k iemand met d w e o m e r k r a c h t altijd herk e n n e n , en de kleine wezens v o n d e n zulke m e n s e n altijd erg boeiend. Tenslotte v e r d w e n e n ze, teleurgesteld hun h o o f d s c h u d d e n d . N e v y n vroeg zich opeens af of G w e n i v e r haar sluimerende d w e o m e r - g a v e n misschien toevallig had o n t d e k t en ze g e b r u i k t e in dienst van haar Godin. Bij die g e d a c h t e werd hij koud van angst, en iets d a a r v a n moest op zijn gezicht te zien zijn. 'Scheelt er iets aan, goede k r u i d e n m a n ? ' vroeg Gweniver. 'O, nee, nee. Ik vroeg me alleen af w a n n e e r u op v e l d t o c h t d e n k t te gaan.' 'AI snel na M a c c y ' s t r o u w e n . We gaan langs de grens van Eldidd pat r o u i l l e r e n . M i s s c h i e n hoeven we helemaal niet te vechten, dat zegt heer D a n n y n t e n m i n s t e , dus m a a k t u zich geen z o r g e n , beste man.' Toen ze glimlachte, voelde hij o p n i e u w die angst aan zijn hart klauwen, maar hij knikte alleen m a a r en zei niets meer. De b r u i l o f t s f e e s t e n d u u r d e n de hele dag, met s c h i j n g e v e c h t e n en paard e n r e n n e n , dansen en b a r d e n l i e d e r e n . Tegen de avond waren de paar m e n s e n die nog n u c h t e r w a r e n , zo v o l g e g e t e n , dat ze doezelig w a r e n g e w o r d e n . M a a r v o o r d a t G w e t m a r en M a c l a zich v o o r hun h u w e l i j k s n a c h t in hun k a m e r t e r u g t r o k k e n , restte er nog één f o r m a l i t e i t . Glyn o n t b o o d het paar en enkele getuigen in zijn k a m e r om aanwezig te zijn bij het tekenen van het h u w e l i j k s c o n t r a c t . N o r m a a l zou de k o n i n g zich daar nooit p e r s o o n l i j k mee h e b b e n bemoeid, m a a r het d o o r g e v e n van een grote clan in de v r o u w e l i j k e lijn was een bel a n g r i j k e zaak. Toen G w e n i v e r b i n n e n k w a m , zag ze tot haar verw o n d e r i n g N e v y n tussen de getuigen, D a n n y n , Yvyr en Saddar. De schrijver van de k o n i n g las het decreet v o o r dat G w e t m a r tot h o o f d van de W o l f - c l a n b e n o e m d e en hem M a c l a ' s b r u i d s s c h a t verleende op v o o r w a a r d e dat hij als de Wolf zou regeren en die clan zijn o n v e r d e e l d e t r o u w schenken. Eerst zette G w e t m a r zijn kruisje op het p e r k a m e n t ; toen zette G w e n i v e r haar naam als haar laatste daad als h o o f d van de Wolf. N a d a t D a n n y n zijn k r u i s j e had gezet, t e k e n d e n de andere getuigen. 94.

'Dat is het dan,' zei Glyn. ' G w e t m a r van de Wolf, u hebt onze toestemming om uw bruid mee te nemen naar uw v e r t r e k k e n . ' In een r o e z e m o e s van b u i g i n g e n en k n i x e n verlieten b r u i d s p a a r en getuigen de kamer, m a a r Glyn b e d u i d d e G w e n i v e r en N e v y n bij Dannyn en hem in de k a m e r te blijven. Een page bracht bier in zilveren k r o e z e n en trok zich toen bescheiden terug. 'Zo, heilige v r o u w e , ' zei de k o n i n g , 'ik heb m i j n b e l o f t e b e t r e f f e n d e de naam van de Wolf g e h o u d e n . Ik h o o p dat uw vader en broers daar in het h i e r n a m a a l s van zullen horen.' 'Ik deel uw hoop, heer. Ik dank u nederig en ik voel me vereerd door uw g r o o t m o e d i g h e i d voor iemand die zo ver onder u staat.' 'Ik vind het m o e i l i j k om een priesteres te zien als iemand die ver beneden me staat.' ' M i j n heer is b u i t e n g e w o o n v r o o m en de Godin zal hem d a a r v o o r belonen.' G w e n i v e r m a a k t e een knix voor hem. ' M a a r priesteres of niet, ik trek op uw bevel ten strijde.' 'Of op het m i j n e , zodra we op v e l d t o c h t zijn,' viel D a n n y n in. 'Ik h o o p dat de v r o u w e dat goed zal o n t h o u d e n . ' Ze keken hem alle drie aan. Glyn met een koele, v e r m a n e n d e blik in zijn ogen. D a n n y n was z i c h t b a a r d r o n k e n : zijn gezicht was rood aangelopen van de mede, zijn mond was slap. 'Ik volg in alles de bevelen van m i j n Godin.' G w e n i v e r liet haar stem zo ijzig m o g e l i j k klinken. 'Ik h o o p dat heer D a n n y n dat goed zal onthouden.' 'O, kom nou.' D a n n y n zweeg even v o o r een v o l k o m e n o n n o d i g e teug bier. 'Het enige wat ik wil, is uw Godin dienen door u in leven te h o u d e n . Als u dood bent, kunt u de g e w i j d e riten niet meer uitvoeren, n i e t w a a r ? Bovendien bent u te v e r v l o e k t w a a r d e v o l om te sneuvelen. Iedereen weet dat het een goed v o o r t e k e n is dat u hier bent.' Glyn wilde iets zeggen, maar N e v y n was hem voor. 'Wat heer D a n n y n zegt is waar,' zei de oude man. ' M a a r hij moet wel een b e e t j e op zijn w o o r d k e u s letten als hij tegen een van de heilige v r o u w e n spreekt.' 'Ach, wat heb j i j d a a r m e e te m a k e n , ouwe kerel?' ' D a n n o ! ' s n a u w d e de koning. 'Neem me niet k w a l i j k ! ' D a n n y n richtte zijn troebele blik op Gweniver. 'En dat vraag ik u ook, v r o u w e , m a a r ik wilde u alleen maar w a a r s c h u w e n . Ik weet dat u zichzelf een k r i j g e r vindt, maar... ' 'Ik mezelf een k r i j g e r vind?' G w e n i v e r stond op. 'De Godin h e e f t mij a a n g e w e z e n voor de strijd, en u h o e f t niet te denken dat u me daarvan kunt w e e r h o u d e n . ' 'O nee? N o u , dat zullen we dan nog wel eens zien. 95.

Ik zou d e s n o o d s

met de heer der hel zelf twisten om de zaak van m i j n broer te steunen, dus ik zal nodig ook met uw G o d i n twisten.' ' D a n n y n , houd je m o n d , ' o n d e r b r a k N e v y n hem. 'Je weet niet wat je zegt.' D a n n y n werd v u u r r o o d van woede. De koning wilde zijn arm grijpen, maar hij was te laat: met een v e r w e n s i n g smeet D a n n y n de kroes bier naar N e v y n s h o o f d . De oude man g r a u w d e één enkel onvers t a a n b a a r w o o r d . De kroes bleef, als door een o n z i c h t b a r e hand gegrepen, in de lucht h a n g e n t e r w i j l het bier op de grond s t r o o m d e . G w e n i v e r voelde het bloed w e g t r e k k e n uit haar gezicht dat opeens zo koud werd als sneeuw. De o n z i c h t b a r e hand zette de kroes keurig r e c h t o p neer op de vloer. D a n n y n staarde ernaar, p r o b e e r d e iets te zeggen, maar begon van top tot teen te beven, zo g e s c h r o k k e n dat hij er b i j n a n u c h t e r van werd. M a a r Glyn moest lachen. 'Als hij over de schrik heen is, beste N e v y n , ' zei hij, 'zal m i j n broer zijn v e r o n t s c h u l d i g i n g e n k o m e n a a n b i e d e n . ' 'Dat h o e f t niet, heer. Een d r o n k e n man is niet helemaal v e r a n t w o o r delijk v o o r zijn f o u t e n . Ik bied u m i j n v e r o n t s c h u l d i g i n g e n aan v o o r die plas op het t a p i j t . Geesten k u n n e n niet erg goed d e n k e n , ziet u, dus het is geen m o m e n t bij hen o p g e k o m e n om het ding recht overeind op te v a n g e n . ' Geesten? dacht Gweniver, alle goden, deze k a m e r moet ervan wemelen, als N e v y n d w e o m e r h e e f t ! O f s c h o o n ze een b e e t j e o n b e h a a g lijk r o n d k e e k , zag ze niets. D a n n y n stond op, m o m p e l d e dat hij een page zou r o e p e n om het bier op te dweilen en vluchtte de k a m e r uit. 'Er zijn verschillende m a n i e r e n om een man te leren h o f f e l i j k h e i d in acht te n e m e n , ' m e r k t e de koning op. ' V r o u w e , mag ik u m i j n verontschuldigingen aanbieden?' 'Her is niet uw schuld, heer. Z o a l s N e v y n zegt, een d r o n k e n man is niet helemaal zichzelf.' H o e w e l ze nog een paar m i n u t e n bij de k o n i n g bleven, d w o n g het p i j n l i j k e incident hen spoedig te v e r t r e k k e n . G w e n i v e r v e r m o e d d e dat de k o n i n g z i j n broer later nog wel streng de les zou lezen. Terwijl ze met N e v y n d o o r de gang liep, vroeg ze zich af w a a r o m een man die over zijn k r a c h t e n beschikte tevreden was met zo'n nederige p l a a t s aan het h o f , m a a r ze d u r f d e het hem niet op de man af te vragen. 'Wel, goede t o v e n a a r , ' zei ze tenslotte. 'Ik neem aan dat onze heer b i n n e n k o r t koning van heel Deverry zal zijn, met een man als u om hem te helpen.' ' D a a r zou ik maar geen geld onder v e r w e d d e n . ' Ze bleef staan en d r a a i d e zich naar hem toe om hem aan te k i j k e n . 96.

N e v y n schonk 'Wie weet wat 'De G o d i n die gelijk dat Zij te b r e n g e n . '

haar een v e r m o e i d e glimlach. de goden voor ons in petto h e b b e n ? ' vervolgde hij. u dient h e e f t zoals u weet een duister hart. Het is mou h e e f t g e z o n d e n om een bloedige n e d e r l a a g over ons

'Dat is m o g e l i j k . ' Ze werd naar bij die gedachte, maar het was niet o n d e n k b a a r . 'Ik bid dat het a n d e r s o m zal zijn.' ik ook. Glyn is een goed mens en een geweldige k o n i n g , maar het is mij niet gegeven in de t o e k o m s t te k i j k e n . V r o u w e , ik smeek u m i j n d w e o m e r voor de rest van het hof geheim te h o u d e n . ' ' Z o a l s u wilt. Ik b e t w i j f e l t r o u w e n s of iemand me zou geloven als ik het vertelde.' ' M i s s c h i e n niet.' Hij zweeg even en keek haar peinzend aan. 'Ik h o o p dat heer D a n n y n u zal b e h a n d e l e n met het respect dat uw positie verdient.' 'Dat is hem geraden. Ik verzeker u dat ik niet van plan ben m i j n gel o f t e te v e r b r e k e n . ' Toen hij v e r s c h r i k t o p k e e k , schoot ze in de lach. 'Een priesteres moet soms o p e n h a r t i g zijn,' zei ze. ' M i j n zusje kan u vertellen dat ik nooit een blad v o o r de mond heb g e n o m e n . ' ' G e l u k k i g . Laat mij dan ook eens o p e n h a r t i g zijn. Ik vind het heel erg om u ten strijde te zien t r e k k e n . Ik bid dat uw Godin u zal beschermen.' Terwijl ze haars weegs ging, voelde G w e n i v e r zich gevleid dat een man met zijn v e r m o g e n s bezorgd om haar was. Toortslicht f l a k k e r d e op de m u r e n terwijl het leger zich op het binnenplein v e r z a m e l d e . G e e u w e n d na een korte n a c h t r u s t liep Ricyn tussen zijn m a n n e n , en s c h r e e u w d e bevelen om hen tot spoed te manen. Volgeladen v o o r r a a d w a g e n s ratelden langs; de slaperige voerlui lieten de lange z w e p e n knallen. Ricyn overzag het geheel g l i m l a c h e n d . Hij had altijd g e d r o o m d van deze dag, w a a r o p hij als h o o f d m a n ten strijde zou t r e k k e n , niet als g e w o n e ruiter. Z i j n m a n n e n leidden hun p a a r d e n in een lange rij naar de d r i n k t r o g . Ricyn zag C a m l w n , die behalve zijn eigen paard ook dat van D a g w y n bij de teugel voerde. ' W a a r is D a g w y n ? ' vroeg Ricyn. C a m l w n wees bij wijze van a n t w o o r d met zijn duim naar een naburige stal, w a a r D a g w y n en een k e u k e n m e i s j e elkaar in de s c h a d u w van een m u u r h a r t s t o c h t e l i j k o m h e l s d e n . 'Een laatste teder a f s c h e i d , ' zei C a m l w n g r i n n i k e n d , ik weet niet hoe hij het doet. Ik weet zeker dat hij in elke dun waar we zijn geweest een meisje behekst h e e f t . ' 97.

'Als het er geen twee zijn. Vooruit, Daggo! als we t e r u g k o m e n ! '

Bewaar de rest m a a r v o o r

'De zachte zilverige k l a n k e n van heer D a n n y n s h o o r n z w e e f d e n door de dun. Toen D a g w y n zich met tegenzin van het meisje l o s m a a k t e , j o e l d e en j u i c h t e de k r i j g s b e n d e . O n d e r het s c h r e e u w e n van bevelen besteeg Ricyn zijn paard. Het b e k e n d e s c h u i f e l e n d e gerinkel toen de k r i j g s b e n d e zijn v o o r b e e l d volgde, was m o o i e r dan het m o o i s t e bardenlied. Hij leidde de k r i j g s b e n d e naar de v o o r k a n t van de broch, w a a r de rest van het leger, bij elkaar meer dan d r i e h o n d e r d man, bij de poort k l a a r s t o n d met karren, p a k p a a r d e n en bedienden ernaast. G w e n i v e r leidde haar p a a r d uit de drukte en k w a m a a n r i j d e n om haar plaats naast Ricyn in te nemen. ' G o e d e m o r g e n , v r o u w e . ' Hij m a a k t e een halve buiging v a n u i t het zadel. ' M o r g e n . Geweldig, hè, Ricco. Ik ben nog nooit zo o p g e w o n d e n geweest.' Ricyn lachte breed. Hij vond haar net een j o n g e n die voor het eerst ten strijde trekt. Het leek haast een w o n d e r dat ze hier was, in maliënkolder, net als alle a n d e r e n , met de kap naar achteren geschoven, z o d a t de zachte, korte krullen van haar g o u d b l o n d e haar en de blauwe t a t o e ë r i n g op haar wang te zien waren. De hemel werd g r a u w van het o c h t e n d g l o r e n dat het licht van de t o o r t s e n deed v e r b l e k e n . Bij de poort b e g o n n e n b e d i e n d e n de kettingen aan de lier vast te maken. Heer D a n n y n reed op zijn zware z w a r t e ruin langs de gelederen, bleef hier en daar even staan om met i e m a n d te praten en k w a m tenslotte naar G w e n i v e r g e d r a a f d . 'U rijdt met mij aan het h o o f d van de f o r m a t i e , heilige v r o u w e . ' 'O ja? En w a a r a a n heb ik deze eer te d a n k e n ? ' 'Aan uw hoge g e b o o r t e . ' D a n n y n glimlachte zuinig. 'Uw a f k o m s t is heel wat beter dan de m i j n e , n i e t w a a r ? ' Toen ze w e g r e d e n staarde Ricyn vol haat naar D a n n y n s rug. Die hele m o r g e n trok het leger langs de k u s t w e g die over de k l i f f e n liep. Ricyn zag de oceaan, t u r k o o i s b l a u w glinsterend, wit bespikkeld, ver beneden, met trage golven op het lichte zand lopen. Aan hun recht e r k a n t lagen de v e r z o r g d e akkers uit het privé-bezit van de koning, goudgeel g e s t o p p e l d , met hier en daar een boer die diep v o o r o v e r gebogen de laatste aren van de eerste oogst las. In gewone doen zou Ricyn onder het rijden h e b b e n g e f l o t e n , z o m a a r o m d a t het een mooie dag was en o m d a t ze op weg waren naar roem en glorie. M a a r vandaag reed hij in g e d a c h t e n v e r z o n k e n alleen aan het h o o f d van de k r i j g s b e n d e in plaats van naast zijn b e k e n d e reisgenote. Zo nu en dan, w a n n e e r de weg een bocht m a a k t e , kon hij G w e n i v e r heel in de ,8.

verte zien en dan wenste hij dat ze naast hem reed. M a a r die avond, toen het leger zijn k a m p had o p g e s l a g e n in de uitgestrekte velden achter de k l i f f e n , k w a m G w e n i v e r naar zijn k a m p vuur, haar a r m e n vol u i t r u s t i n g s s t u k k e n . Hij sprong op en nam haar de v r a c h t uit h a n d e n . 'Had mij toch v o o r uw paard laten zorgen, v r o u w e . ' 'O, ik kan zelf wel een paard v a s t b i n d e n als het moet. j o u w v u u r zitten.'

Ik kom bij

' D a a r ben ik blij om. Ik vroeg me al af hoe lang heer D a n n y n u bij zich zou h o u d e n . ' 'Wat bedoel je

daarmee?'

'Precies wat ik zeg, v r o u w e . Ik zal wat te eten voor u gaan halen bij de wagens.' Terwijl hij zich weg haastte, keek G w e n i v e r hem met de h a n d e n in haar zij na. Hij v e r w e n s t e zichzelf om zijn grote m o n d . Toen hij ter u g k w a m zat ze bij het vuur in haar z a d e l t a s s e n te r o m m e l e n , maar ze legde ze weg om het brood en de reep g e d r o o g d vlees van hem aan te nemen. Terwijl ze z w i j g e n d zaten te eten was hij zich ervan b e w u s t dat ze hem met half t o e g e k n e p e n ogen gadesloeg. Eindelijk begon ze te p r a t e n . ' W a a r o m zei je dat d a a r n e t eigenlijk over onze om, ik wil de w a a r h e i d horen.'

bastaard?

Denk er-

' N o u , ik en heel het v e r v l o e k t e leger respecteren uw g e l o f t e . Doet hij dat ook?' 'Hij h e e f t geen keus. Wat g e e f t je de indruk dat dat niet zo zou zijn?' 'Niets, v r o u w e . N e e m het me niet k w a l i j k . ' Ze w e i f e l d e en nam hem nog steeds met die intens a c h t e r d o c h t i g e blik op, toen w e n d d e ze zich af, haalde een stel d o b b e l s t e n e n uit haar zadeltas en gooide ze, als een d o o r g e w i n t e r d e krijger, met één hand omhoog. ' P o t j e d o b b e l e n ? ' vroeg ze. len.'

'We k u n n e n om splinters b r a n d h o u t spe-

' N a t u u r l i j k , v r o u w e . Begint u maar.' Ze gooide ze bij het v u u r s c h i j n s e l op. 'Verhip, vijf!' v e r z u c h t t e ze ' J o u w beurt, maar ik h o o p dat ik van nu af de laatste rotvijf heb gezien.' Ze d o b b e l d e n de hele avond en ze n o e m d e niet één keer meer heer D a n n y n s n a a m . M a a r de v o l g e n d e m o r g e n ging ze naar de h o o f d man van de koning en k w a m terug met het bericht dat ze verder bij haar eigen m e n s e n zou r i j d e n . Van zee dreef een dichte mist binnen die een b i j n a winterse kou meebracht en hun dikke wollen m a n t e l s vochtig m a a k t e , terwijl het le99.

ger in een v r e e m d e stilte door de zware nevel reed. Hoewel Gweniver net zo hard op de mist m o p p e r d e als haar m a n n e n , bleek die uite i n d e l i j k een geluk bij een ongeluk. Tegen het m i d d a g u u r bereikten ze M o r l y n , een h a v e n s t a d j e op ongeveer v i j f t i g k i l o m e t e r van de El diddse grens, w a a r ze de p o o r t e n gesloten v o n d e n . Toen D a n n y n hen in Glyns naam aanriep, bogen de p o o r t w a c h t e r s zich over de borstwering op de stenen m u r e n . 'Bij de goden, C e r m o r r s e m a n n e n ! ' riep er een. ' O p e n de p o o r t e n , j o n g e n s ! Z i j n wij even blij u te zien, heer D a n n y n . ' 'Hoezo? Z i j n er p r o b l e m e n geweest?' ' P r o b l e m e n en nog eens p r o b l e m e n . Eldiddse schepen varen v o o r de haven op en neer, en Eldiddse overvallers steken langs de weg naar het n o o r d e n b o e r d e r i j e n in brand.' Ricyn was opeens erg blij met de mist, die de o o r l o g s s c h e p e n door windstilte op zee hield, z o d a t ze niet k o n d e n b i n n e n v a l l e n en brand stichten in de haven. Toen ze de p o o r t b i n n e n r e d e n , zagen ze dat de stad veel weg had van een j a a r m a r k t . Van m i j l e n v e r uit de o m t r e k waren boeren met hun gezinnen, vee en v a r k e n s binnen de m u r e n gevlucht. Elke straat was een k a m p w a a r v r o u w e n zich behielpen in primitieve tenten en waar k i n d e r e n tussen de k o o k v u r e n r e n d e n , achterna gezeten door h o n d e n . D a n n y n p r o b e e r d e ergens een plaats te vinden v o o r zijn m a n n e n , en liet ze d a a r o m door de smalle s t r a a t j e s vol vee t r e k k e n . Ricyn volgde G w e n i v e r die zich naast D a n n y n een weg door de chaos b a a n d e . 'Tja, v r o u w e , ' zei Ricyn. uit.'

'Zo te zien draait het toch nog op v e c h t e n

'Ik h o o p het.' Ze schonk hem een o p e n h a r t i g e , stralende glimlach. Uit een n a b i j g e l e g e n herberg kwam een man te v o o r s c h i j n die ai lopend een lang z w a r t a m b t s g e w a a d over zijn hemd en brigga a a n t r o k . Hij greep D a n n y n s stijgbeugel ten teken van zijn loyaliteit en stelde zich v o o r als M o r l o , de burgemeester. ' W a n n e e r hebt u die schepen gezien?' vroeg D a n n y n . 'Drie dagen geleden, heer. De vissers k w a m e n het bericht brengen, een grote k o o p v a a r d e r , zeiden ze, vergezeld van twee g a l j o e n e n . ' 'Juist ja. N o u , dan is uw haven w a a r s c h i j n l i j k niet in gevaar. Ik denk dat die schepen daar alleen zijn om de ruiters te b e v o o r r a d e n . Waar is uw p l a a t s e l i j k e heer? Dat is Tieryn C a v y d d , n i e t w a a r ? ' i n d e r d a a d . ' M o r l o streek z o r g e l i j k met zijn hand langs zijn ogen. ' M a a r we hebben al twee dagen geen spoor van hem en zijn m a n n e n gezien, en dat is volgens mij een slecht teken. We h e b b e n geen boodschapper d u r v e n sturen.' D a n n y n vloekte en w e n d d e zich tot Gweniver.

'Laten we onze m e n s e n hier w e g h a l e n . Als C a v y d d niet dood is, w o r d t hij belegerd. We k u n n e n ook m a a r beter een b o o d s c h a p p e r naar Cerrmor sturen om hier wat schepen te k r i j g e n die dat Eldiddse tuig kunnen v e r j a g e n . ' Hij keek rond en zag Ricyn naast haar. 'Uw h o o f d man lijkt me heel geschikt voor dat karwei.' 'Dat is hij niet,' zei G w e n i v e r beslist. 'Heer.' D a n n y n liep rood aan. Alleen Ricyns lange j a r e n van k r i j g s t u c h t hielden zijn hand bij zijn z w a a r d weg. ' Z o a l s u wilt, v r o u w e , ' zei D a n n y n tenslotte. 'Dan zal ik een van m i j n eigen mensen sturen.' Het leger zocht als een r o m m e l i g e t r o e p zijn weg door de stad om zich op de weg naar het n o o r d e n o p n i e u w te f o r m e r e n . G w e n i v e r ging tegen haar zin naast D a n n y n rijden toen hij haar dat beval en Ricyn bleef met zijn s o m b e r e g e d a c h t e n achter tot D a g w y n uit de gelederen naar voren k w a m en zich bij hem voegde. Ze reden een kilometer of v i j f t i e n snel door en lieten de b e v o o r r a d i n g s t r e i n m a a r in zijn eigen trage t e m p o a c h t e r n a k o m e n , tot ze in een groot weiland halt hielden. Ricyn zag dat D a n n y n v e r k e n n e r s u i t s t u u r d e . 'Wat zou dat b e t e k e n e n ? ' vroeg D a g w y n . 'Gevaar. Wat anders? Bij de k o n t e n van de goden, ik had liever niet gehad dat onze v r o u w e zo gauw een gevecht zou m e e m a k e n . ' 'Ach, f l a u w e k u l , Ricco. Zij loopt het minste gevaar van ons allen. De Godin h e e f t dag en nacht H a a r h a n d e n om haar heen.' Hij sprak met zoveel kalme overtuiging dat Ricyn gerustgesteld was. Een half uur later k w a m e n de v e r k e n n e r s terug. Even later ging het bericht van mond tot m o n d : tieryn C a v y d d s dun werd belegerd door een h o n d e r d t a l Eldidders, en hij lag k r a p drie k i l o m e t e r v e r d e r o p . Z o n d e r op bevelen te w a c h t e n b e g o n n e n de m a n n e n hun w a p e n r u s ting in orde te m a k e n . Ze t r o k k e n hun schild in positie op hun link e r a r m , m a a k t e n hun z w a a r d los in de schede, t r o k k e n de kap van hun m a l i ë n k o l d e r over hun h o o f d en grepen hun speer. Ricyn zag G w e n i v e r h e f t i g met D a n n y n twisten, tot ze hem een v e r w e n s i n g naar het h o o f d slingerde, haar paard uit het gelid leidde en naar haar eigen k r i j g s b e n d e d r a a f d e . 'Die v e r w a a n d e ellendeling!' g r a u w d e ze. 'Wat h e e f t hij g e d a a n , v r o u w e ? ' vroeg Ricyn. a c h t e r h o e d e te h o u d e n als reserve?' 'Precies. Hoe wist je dat?'

'U bevolen ons in de

'Dat ligt nogal v o o r de hand v r o u w e . Onze k r i j g s b e n d e is nog nooit met elkaar ten strijde g e t r o k k e n . Dat m a a k t enig verschil.' 'O, dat is allemaal goed en wel, maar hij h o o n d e me, de rotvent! Z o u de v r o u w e misschien zo goed willen zijn, zei hij, om mij niet voor de

v o e t e n te lopen? Als m i j n d r i e h o n d e r d m a n n e n niet drie keer zoveel van die Eldiddse h o n d e n k u n n e n a f m a k e n , zei hij, dan zullen we de hulp van uw Godin hard nodig h e b b e n . ' 'Allemachtig!' 'Zeg dat wel. Het is eerder een belediging v o o r de Godin dan voor mij. Als de koning niet zo v e r r e k t e erg op hem gesteld was, zou ik hem ter plekke o m b r e n g e n . ' Toen het leger o p t r o k , reed G w e n i v e r s k r i j g s b e n d e in de a c h t e r h o e de. Ze d r a a f d e n langs a k k e r s die kort geleden in brand w a r e n gestoken en w a a r o p de z w a r t e stoppels de s t o m m e getuigen waren van de v i j a n d e l i j k e inval. Vervolgens staken ze een rivier over en bek l o m m e n een lage heuvel. Ricyn zag vanaf de t o p de d o n k e r e broch binnen zijn aarden wallen, en het k a m p van de b e l e g e r a a r s in het veld ervoor. O n d e r het uiten van een s t r i j d k r e e t trok D a n n y n zijn z w a a r d en s t o r m d e aan het h o o f d van zijn leger in woeste galop omlaag, terwijl het v i j a n d e l i j k e k a m p met veel g e s c h r e e u w tot leven k w a m . De a c h t e r h o e d e kwam in een kalm d r a f j e a c h t e r o p . Beneden v e r a n d e r d e het k a m p in een baaierd van stof en rumoer, s c h r e e u w e n d e m a n n e n die naar hun p a a r d e n r e n d e n , w a n h o p i g te voet v e c h t e n d toen D a n n y n s aanval hen o v e r r o m p e l d e . Z e l f s als Gweniver het bevel zou negeren, dacht Ricyn, z o u d e n ze zich niet in de o n g e l i j k e strijd k u n n e n m e n g e n , o m d a t D a n n y n s m a n n e n het veld leken te b e s t r i j k e n als een b r e k e n d e golf. Op dat m o m e n t ging de poort van de dun open en C a v y d d s m a n n e n vielen de b e l e g e r a a r s in de rug aan. Het g e s c h r e e u w bereikte een h o o g t e p u n t toen de v e c h t e n d e menigte zich naar alle k a n t e n v e r s p r e i d d e , met steigerende p a a r d e n en flitsende z w a a r d e n . G w e n i v e r keek g l i m l a c h e n d toe. Ricyn was opeens bang van haar. Met s t r i j d k r e t e n die eerder a n g s t k r e t e n w a r e n , m a a k t e een k l u i t j e Eldidders zich uit het s t r i j d g e w o e l los en vluchtte in hun paniek recht op de reserve af. Ricyn had nog net tijd om zijn z w a a r d te t r e k k e n v o o r G w e n i v e r een u i t d a g i n g brulde en haar p a a r d op hen af joeg. Met een luide kreet ging hij haar a c h t e r n a . H o e w e l hij h o o r d e dat de m a n n e n hem volgden, hield hij geen oog van haar af toen ze zich midden in de w a n h o p i g v e c h t e n d e t r o e p stortte. 'Ach, verrek!' Hij gaf zijn paard hard de sporen. Hij zag haar z w a a r d bloedig opflitsen en een man uit het zadel vallen, m a a r ze werd nog door drie a n d e r e n o m r i n g d . Een s t r i j d k r e e t b u l d e r e n d viel hij de drom in de rug aan. Hij v o c h t als een wilde, maaide een paard neer, sloeg een man hard op zijn rug, z w a a i d e met zijn z w a a r d heen en weer alsof hij met een z w e e p een meute h o n d e n van een hert wegsloeg. Aan zijn r e c h t e r k a n t d o o d d e

D a g w y n een man. Een Eldidder w e n d d e o n h a n d i g zijn p a a r d . Ricyn stak op hem in en raakte hem zo hard dat hij hem door de maliënkolder heen op slag d o o d d e . Toen hij zijn z w a a r d uit de dode man trok, rolde die van zijn paard en viel o n d e r de hoeven van Ricyns ros dar steigerde. Terwijl het n e e r k w a m , h o o r d e hij G w e n i v e r lachen, brullen, gieren als een d e m o n en hij zag dat ze nog iemand had gedood. Toen waren er aan alle k a n t e n W o l f - r u i t e r s om hen heen en was het gevecht a f g e l o p e n . G w e n i v e r k w a m naar hem toe g e d r a a f d , zo v r o l i j k of ze z o j u i s t een leuke grap had g e h o o r d . 'Ik heb er twee a f g e m a a k t , ' k o n d i g d e ze t r i o m f a n t e l i j k aan. 'Wat is er, Ricco? Je k i j k t zo angstig, vind ik.' 'Bij de hel, als je weer eens tegen zo'n o v e r m a c h t gaat vechten, neem mij dan t e n m i n s t e mee! Kleine stommeling! Ik had nier g e d a c h t je nog ooit levend terug te zien. Ik bedoel... nou ja, eh... v r o u w e . ' 'Ik wist wel dat je zo v e r s t a n d i g zou zijn om me a c h t e r n a te k o m e n , en dat heb je i m m e r s ook g e d a a n , ja toch?' De k r i j g s b e n d e d r o m d e om haar heen en staarde haar vol ontzag aan. 'Kijk nou toch eens,' zei D a g w y n . ' H a a r paard h e e f t zelfs geen s c h r a m m e t j e.' De m a n n e n f l u i s t e r d e n o n d e r elkaar, een bijgelovig g e m o m p e l dat zowel angst als ontzag bevatte. 'Dat k o m t door de G o d i n , ' zei ze. 'Zij was met me.' In een geroezemoes van gefluisterde k r a c h t t e r m e n lieten de m a n n e n hun p a a r d e n achteruit stappen, maar slechts een klein eindje, o m d a t haar g o d d e l i j k e kracht als een v u u r was dat w a r m t e verspreidde. Ricyn had nooit iemand zien glimlachen zoals zij, zo star en zo onbewogen, alsof het een glimlach was die op het gezicht van een beeld van een godheid was gebeiteld. M a a r toen ze een bekende stem achter hen h o o r d e schreeuwen, v e r d w e e n haar glimlach. De m a n n e n weken uiteen om heer D a n n y n door te laten, die naast de v r o u w e ging staan. 'Dus uw m a n n e n hebben ook even gevochten, hè?' zei hij. ' H e b j i j die aanval geleid, Ricco? Ik h o o p bij alle bliksems dat ze zo v e r s t a n d i g is geweest om zich a f z i j d i g te h o u d e n . ' De hele k r i j g s b e n d e w e n d d e met van w o e d e f o n k e l e n d e ogen hun p a a r d e n en sloot hem in. Toen D a n n y n s hand naar zijn z w a a r d ging, trok Ricyn het zijne. ' A c h t e r u i t ! ' s c h r e e u w d e Gweniver. 'Laat hem!' B i n n e n s m o n d s v l o e k e n d d w o n g e n ze hun p a a r d e n achteruit te gaan, behalve Ricyn, die naar D a n n y n toe reed en v a n u i t zijn zadel een halve buiging v o o r hem m a a k t e , al bleef hij zijn z w a a r d in zijn hand houden. 103

'U vergeet, heer, dat u tegen een priesteres spreekt. M i j n m a n n e n en ik v e r z o e k e n u nederig dar v o o r t a a n in g e d a c h t e n te h o u d e n . M i j n v r o u w e h e e f t die aanval geleid, heer. We h e b b e n allemaal gezien dat ze vier m a n n e n w e e r s t a n d bood voor wij haar bereikten, en ze h e e f t twee van hen g e d o o d . ' D a n n y n trok wit weg en w e n d d e zich met een ik stond niet echt onder uw bevel,' zei ze. 'Als ruziën, moet u dat m a a r met de M a a n doen. En co, j i j hebt zelf ook g e v o c h t e n als een duivel uit dat je tekeer ging als een bezetene.'

ruk naar Gweniver. u d a a r o v e r wilt gaan wat j o u b e t r e f t , Ricde hel. Ik heb gezien

Toen Ricyn b e s e f t e dat ze de w a a r h e i d sprak, werd hij o v e r m a n d door gevoelens die hij niet kon v e r k l a r e n . Hij was nooit zo'n soort vechter geweest, hij had er altijd de v o o r k e u r aan gegeven een teg e n s t a n d e r uit te kiezen en zich strikt aan een b e p a a l d e strategie te h o u d e n . Nu kreeg hij het gevoel dat de Godin H a a r h a n d e n ook op hem had gelegd, en hij huiverde alsof hij het koud had. Tieryn C a v y d d , een slanke blonde man van h o o g u i t twintig, lachte en praatte tegelijk, half hysterisch over zijn o n v e r w a c h t e redding. Tijdens een haastige m a a l t i j d in zijn grote zaal vertelde hij D a n n y n en G w e n i v e r aan de eretafel zijn geschiedenis, terwijl het C e r r m o r s e leger op de vloer zat bij gebrek aan v o l d o e n d e b a n k e n . Z i j n z w a n g e re j o n g e v r o u w zat naast hem te luisteren, haar eten o n a a n g e r o e r d v o o r haar. ik heb nog nooit m e e g e m a a k t dat ze zo v e r v l o e k t b r u t a a l w a r e n , ' zei C a v y d d . 'Ze doen altijd invallen, nou j a , dat weet u, m a a r nooit zo veel. Bij de heer der hel, er stonden er m i n s t e n s d r i e h o n d e r d voor m i j n p o o r t e n , misschien wel v i e r h o n d e r d , en z o m a a r ineens. Toen lieten ze een gedeelte van het leger hier om mij opgesloten te h o u d e n , en de rest v e r t r o k . Ik wist w e l h a a s t zeker dat ze naar M o r l y n gingen, m a a r als ik met m a a r v i j f t i g man een uitval had g e d a a n , hadden we de stad nooit levend bereikt. Ik heb gebeden dat een paar van m i j n b o n d g e n o t e n er lucht van z o u d e n k r i j g e n en me z o u d e n k o m e n ontzetten.' 'Ze wij 'Ik zelf

hebben o n g e t w i j f e l d hun h a n d e n vol,' zei D a n n y n . 'Hoe dan ook, t r e k k e n m o r g e n achter hen aan naar het n o o r d e n . ' zal een paar m a n n e n als f o r t b e w a k i n g m o e t e n a c h t e r l a t e n , maar ga ik n a t u u r l i j k met jullie mee.'

'Niet nodig en hoogst o n v e r s t a n d i g . Ze z o u d e n wel eens terug kunnen k o m e n om de m a n n e n die ze als b e l e g e r a a r s h e b b e n achtergelaten op te halen. Ik zal v i j f t i g man als v e r s t e r k i n g a c h t e r l a t e n . ' ' M a a r nier mij en m i j n k r i j g s b e n d e , ' o n d e r b r a k G w e n i v e r hem. 'Dat 104.

idee kan heer D a n n y n wel uit zijn h o o f d zetten.' Toen hij haar met een ijzige blik a a n k e e k , glimlachte G w e n i v e r en dacht terug aan de m a n i e r w a a r o p haar m a n n e n hem op het veld h a d d e n ingesloten. D a n n y n scheen er ook aan te d e n k e n . ' Z o a l s u wilt, v r o u w e , ' zei hij. 'Tja, dit b e d u i d t niet veel goeds, uwe genade. Zo te zien is Eldidd van plan van nu af druk te gaan uitoef e n e n op de w e s t e l i j k e grens.' De j o n g e e c h t g e n o t e stond op en vluchtte de zaal uit, haar h a n d e n zo

stijf i n e e n g e k l e m d dat haar k n o k k e l s

wit w e r d e n .

'Hoe ver zijn uw d i c h t s t b i j z i j n d e vazallen van u v e r w i j d e r d ? ' vroeg Dannyn. 'De ene zit v i j f t i e n mijl naar het n o o r d e n en een andere zestien mijl naar het westen - misschien moet ik zeggen zat. Wie weet of zijn dun nog overeind staat?' Toen D a n n y n h a r d o p vloekte, een glimlach zou k u n n e n zijn.

vertrok

Cavydds

mond tot iets

wat

'Als u weer aan het hof bent,' zei hij b e d a a r d , 'wilt u dan uit m i j n naam iets tegen onze leenheer zeggen? Ik weet niet hoe lang we nog k u n n e n s t a n d h o u d e n . Als u naar het n o o r d e n rijdt, heer, moet u eens om u heen kijken. Vroeger w a r e n er van hier tot aan de Eldiddse grens grote l a n d g o e d e r e n , langs de hele Aver Vic. En k i j k t u nu eens hoeveel D e v e r r i a a n s e edelen er nog over zijn.' 'Onze leenheer zal o n g e t w i j f e l d iets aan die situatie doen.' 'Dat is te hopen. Ik heb g e z w o r e n dat ik v o o r onze k o n i n g zou sterven, en als het moet zal ik dat ook doen, maar er zijn er die m a a r al te graag vrede met Eldidd z o u d e n willen sluiten als dat een eind aan die invallen zou m a k e n . ' D a n n y n sloeg met zijn beide h a n d e n op de tafel en boog zich naar voren. 'Laat ik u dan iets zeggen,' g r a u w d e hij. 'Als iemand onze zaak verraadt, val ik met mijn m a n n e n zijn land binnen. Vraag uw m o r r e n de v r i e n d e n wat erger zou zijn.' Hij stond op van de bank, m a a k t e r e c h t s o m k e e r t en beende z o n d e r verder iets te zeggen weg. Cavydd z u c h t t e en nam zijn kroes bier op. 'Kent u D a n n y n goed, v r o u w e G w e n i v e r ? ' vroeg hij. 'Nee, uwe genade. Ik heb hem pas dit v o o r j a a r leren kennen.' 'Dan hebt u nog een interessante tijd in het v o o r u i t z i c h t . ' De v o l g e n d e m o r g e n reed het leger langs verlaten b o e r e n h o e v e n , waar alles wat e e t b a a r was uit was g e r o o f d . Evenals de sporen in de weg gaven die aan in welke richting de Eldiddse invallers waren getrokken. Tegen z o n s o n d e r g a n g k w a m e n ze bij een d o r p dat tot op de grond toe was a f g e b r a n d . V e r w a r d e hopen v e r k o o l d e balken lagen 105.

nog r o k e n d tussen z w a r t g e b l a k e r d e b o m e n en een berg g e b r o k e n stenen van de d o r p s p u t . 'De b e w o n e r s zijn zo te zien tijdig o n t k o m e n , v r o u w e , ' zei Ricyn. 'Blijkbaar. K i j k daar eens!' N a a s t de p u i n h o p e n was een weide, de d o r p s b r i n k , o m z o o m d met een dichte rij p o p u l i e r e n . Tussen de b o m e n zaten v r o u w e n met kinderen tegen zich a a n g e d r u k t , m a n n e n met k o e v o e t e n , m e s t v o r k e n en stokken, wat ze m a a r aan g e ï m p r o v i s e e r d e w a p e n s h a d d e n k u n n e n g r i j p e n toen de invallers b i n n e n s t o r m d e n . G w e n i v e r steeg af en ging naast D a n n y n staan toen twee oude m a n n e n naar hen toe k w a m e n . Ze keken naar G w e n i v e r s tatoeage en k n i e l d e n neer. 'Jullie zijn C e r r m o r d e r s , ' c o n s t a t e e r d e de ene. 'Klopt,' zei D a n n y n . ' W a n n e e r zijn jullie overvallen? Met hoeveel man w a r e n ze?' 'Dat is nu twee dagen geleden, heer.' De oude man zoog lucht tussen zijn t a n d e n door en dacht na. 'En hoeveel het er waren is m o e i l i j k te zeggen o m d a t ze uit het niets o p d o k e n . De kleine M o l y c was buiten de koeien aan het h o e d e n , ziet u, en als hij er niet was geweest, zouden we allemaal dood zijn, m a a r hij zag ze k o m e n , dus hij k w a m naar huis gerend.' 'En hoe wist M o l y c dat het v i j a n d e n w a r e n ? ' ' O m d a t ze van die blauwe schilden h a d d e n , met een zilveren draak erop; zoiets had Molyc nog nooit van zijn leven gezien, dus hij dacht wel dat het niet veel goeds b e t e k e n d e . ' ' D a a r had hij gelijk in.' Hij keek Gweniver aan. 'Weet u wat die schilden betekenen? Die invallers m a k e n deel uit van de k o n i n k l i j k e garde, en die gaat niet op veldtocht tenzij er een prins van den bloede bij is.' 'Een prins?' De oude man spuwde op de grond. 'Dar moet dan wel een s t r a a t a r m e prins zijn als hij onze koeien zo hard nodig had, heer. Ze h e b b e n alles m e e g e n o m e n wat we bezaten. Onze koeien, onze kippen, elke kruimel eten." 'Dat zal best. N o u , jullie zullen de eerste tijd goed eten. Jullie krijgen al het eten dat wij k u n n e n missen, en nog een paar p a k p a a r d e n , die jullie misschien k u n n e n ruilen tegen z a a i g r a a n . ' De oude man kuste z i j n hand en begon toen met s c h o k k e n d e snikken te huilen. G w e n i v e r zag het met v e r b a z i n g aan o m d a t ze had verw a c h t dat D a n n y n zich nog m i n d e r om arme b o e r e n zou b e k o m m e ren dan de meeste edelen, en dat was bitter weinig. De h o o f d m a n keek haar met een scheef l a c h j e aan. 'Ik weet wat het is om niets re hebben,' zei hij. 'Ik denk er nog elke dag aan. Dat is iets wat u niet zou b e g r i j p e n , n i e t w a a r ? H o o g g e b o ren v r o u w e . ' ro6

G w e n i v e r liep b e s c h a a m d weg, m a a r het eerste bevel dat ze gaf was dat de voerlui eten v o o r de d o r p e l i n g e n m o e s t e n uitladen. Z o d r a het leger geïnstalleerd was, ging G w e n i v e r bij D a n n y n aan het vuur zitten om k r i j g s r a a d te h o u d e n . Bij het f l a k k e r e n d e licht van de v l a m m e n was zijn gezicht getekend met sombere s c h a d u w e n terwijl hij een p l a t t e g r o n d van het rivierdal in het stof tekende. 'Vroeg of laat zullen ze t o c h naar het zuiden m o e t e n a f s l a a n om hun schepen te bereiken,' zei hij. 'Dan k r i j g e n we ze te p a k k e n , als het al niet eerder is.' 'Vast en zeker. Weet je, als we die prins levend in h a n d e n k r i j g e n , hebben we een m o o i e buit om mee naar huis te nemen.' 'Wat? Ik zou liever zijn h o o f d op een staak hebben.' 'Klets niet zo stom. Als we een prins van den bloede als gijzelaar hebben, k u n n e n we een eind aan die invallen m a k e n z o n d e r een z w a a r d op te h e f f e n . ' D a n n y n liet een zacht gefluit horen. 'Welnu, v r o u w e , wat ik ook van uw kwaliteiten als z w a a r d v e c h t e r heb gedacht, het lijdt geen t w i j f e l dat u weet wat oorlog voeren is. Dat is dan a f g e s p r o k e n . We zullen ons best doen die prins te strikken als een k o n i j n . ' De v o l g e n d e m o r g e n reden v e r k e n n e r s op de beste p a a r d e n v o o r het leger uit, z w e n k e n d en d r a a i e n d als z e e m e e u w e n om een schip dat de haven b i n n e n l o o p t . Even na her m i d d a g u u r v o n d e n ze de plaats w a a r de invallers de a f g e l o p e n nacht h a d d e n g e k a m p e e r d . Tussen het p l a t g e t r a p t e gras en het a f v a l van een grote k r i j g s b e n d e v o n d e n ze twee v u u r k u i l e n en de a c h t e l o o s w e g g e w o r p e n o v e r b l i j f s e l e n van rund e r b o t t e n . Twee van de d o r p s k o e i e n z o u d e n n o o i t meer naar huis ter u g k e r e n , m a a r aan de sporen was te zien dat de overvallers nog v i j f tig stuks vee bij zich h a d d e n . 'En dat is hun d o o d v o n n i s , ' v e r k l a a r d e D a n n y n o p g e w e k t . 'Wij kunnen sneller v o o r u i t k o m e n , zelfs met die verrekte karren, dan zij als ze vee moeten v o o r t d r i j v e n . Z o d r a we hen genaderd zijn doen we als volgt: we laten de karren achter en gaan vroeg op pad om hen onderweg te o v e r r o m p e l e n . De prins zal wel aan her h o o f d van de f o r m a t i e rijden, dus sturen we een wig van m i j n beste m a n n e n regelrecht de gelederen achter hem in en snijden hem van de rest af, terwijl de overige j o n g e n s zorgen dat de f o r m a t i e in de bagagetrein v a s t l o o p t . U, ik en een h a n d j e v o l zorgvuldig uitgekozen m a n n e n gaan rechtstreeks op de prins af en omsingelen hem. Probeer hem niet van zijn paard te stoten. Als hij d o o d g e t r a p t w o r d t , zijn we onze gijzelaar kwijt.' 'Dat klinkt uitstekend. Het doet me goed dat je mij en m i j n m a n n e n hierbij betrekt.' ro7

'We h e b b e n elke man nodig. Z e l f s als een van hen een v r o u w is.' G e d u r e n d e de rest van de dag hield D a n n y n er flink de vaart in door in de a c h t e r h o e d e te rijden en de voerlui op re j a g e n . Gweniver, die in eenzame grootsheid aan het h o o f d van de f o r m a t i e reed, ontving de verslagen van de v e r k e n n e r s en leidde de m a n n e n v o l g z a a m in de a a n g e g e v e n richting. Tegen de tijd dat ze hun k a m p h a d d e n opgeslagen, ongeveer een uur v o o r z o n s o n d e r g a n g , waren de v e r k e n n e r s er zeker van dat de Eldiddse overvallers hen nog maar krap acht kilometer voor waren. En het mooiste van alles was dat ze helemaal geen v i j a n d e l i j k e v e r k e n n e r s h a d d e n gezien, een h a r t v e r w a r m e n d staaltje van a r r o g a n t i e van de prins. Terwijl G w e n i v e r en Ricyn bij hun k a m p v u u r om h o u t s p l i n t e r s zaten te d o b b e l e n , vertelde ze hem het nieuws. 'Wel, v r o u w e , dan zullen we m o r g e n weer eens een flink gevecht beleven.' 'Dat denk ik ook. Jij gaat met me mee als we op de prins af gaan.' Hij w i e r p g l i m l a c h e n d de d o b b e l s t e n e n en kreeg een v i j f , w a a r d o o r hij het spel verloor. Toen hij haar twee splinters gaf, h e r i n n e r d e ze zich hoe hij haar de eerste v i o o l t j e s van de lente was k o m e n brengen, z o n d e r ook m a a r iets te zeggen, t e r w i j l hij er uren naar op zoek moest zijn geweest. Ze begreep niet dat ze zo blind had k u n n e n zijn om nooit te v e r m o e d e n dat een g e w o n e ruiter al die j a r e n van haar zou blijven h o u d e n . ' W e r p t u nou nog eens?' vroeg hij. 'Ik lig zo ver achter dat u nu niet met het spel mag stoppen.' Terwijl ze de d o b b e l s t e n e n wierp, b e d a c h t ze dat ze het helemaal niet erg vond als hij vergat haar ' v r o u w e ' te n o e m e n of als hij haar uitschold w a n n e e r ze iets doms deed. Het w a s wel v r e e m d , als je bedacht dat haar broers hem v o o r een d e r g e l i j k e brutaliteit met zweepslagen z o u d e n h e b b e n b e s t r a f t . Ze vroeg zich af of zij, op haar manier, misschien ook van hem hield, maar het was nu te laat v o o r dat soort vragen. Ze b e h o o r d e nu uitsluitend en v o o r g o e d aan de Godin toe. De v o l g e n d e m o r g e n stond het leger bij het o c h t e n d k r i e k e n op. Dannyn m a a k t e een keuze uit de m a n n e n , zocht t i j d e l i j k e a a n v o e r d e r s uit en v e r z a m e l d e de v i j f e n t w i n t i g ruiters die samen met hem en Gweniver de aanval op de prins z o u d e n u i t v o e r e n . De heldere z o m e r z o n scheen op de groene weiden toen ze op weg gingen. G w e n i v e r voelde zich v o l k o m e n kalm, alsof ze door de lucht z w e e f d e in plaats van een w a p e n r u s t i n g van b i j n a dertig pond te dragen. Terwijl ze een lang en w o o r d e l o o s gebed tot de Godin zei, begon ze te glimlachen. Aangezien ze vele uren had g e o e f e n d in het spiegelscryen, kon ze nu in haar geest m o e i t e l o o s het beeld o p r o e p e n van de n a c h t z w a r t e ogen 108.

en de a n g s t a a n j a g e n d e s c h o o n h e i d van de Godin, die b e e f d e van begeerte naar het k o m e n d e b l o e d v e r g i e t e n . G w e n i v e r h o o r d e gezang, een s n i k k e n d e j a m m e r k l a c h t in k w a r t n o t e n , zo oud, zo v r e e m d , dat ze er zeker van was dat ze zich die h e r i n n e r d e van heel lang geleden, toen de verering van het M a a n d u i s t e r h o o g t i j vierde. Het gezang werd zo echt en zo luid, dat ze o p s c h r o k toen D a n n y n het bevel tot stilstaan riep. Ze keek v e r w e z e n om zich heen en zag dat de k r i j g s b e n d e in de buurt was g e k o m e n van een stuk bos. Dat moest ooit tot het j a c h t g e b i e d van een edelman hebben b e h o o r d , want het was een open woud met veel lariksen en e s d o o r n s , met weinig o n d e r b e g r o e i i n g om de ruiters in hun v a a r t te b e l e m m e r e n . D a n n y n s c h r e e u w d e orders om de gelederen te v e r b r e k e n en liet zijn m a n n e n verspreid in dekking gaan. Aan de andere kant lag de weg en ver b e n e d e n zag ze uit het n o o r den een s t o f w o l k n a d e r e n . Het leger bracht de schilden in positie en greep de speren, terwijl de Eldiddse overvallers op de h i n d e r l a a g afreden. Ze waren nog m a a r een paar h o n d e r d meter van hen v a n d a a n toen een o p l e t t e n d e k n a a p in hun k r i j g s b e n d e iets v r e e m d s aan het bos o p m e r k t e . Een kreet v e r s p r e i d d e zich als een lopend v u u r o n d e r de rovers terwijl ze g e s c h r o k k e n tot stilstand k w a m e n . G w e n i v e r zag het vee, dat treurig loeiend de a c h t e r h o e d e van de f o r m a t i e v o r m d e . 'Nu!' schreeuwde D a n n y n , zijn h o o r n v e r g e t e n d . ' G r i j p ze!' De m a n n e n schoten als pijlen uit hun dekking en vielen de v i j a n d e lijke f o r m a t i e aan. S p e e r p u n t e n b l i k k e r d e n in de zon toen ze neerk w a m e n op de Eldiddse gelederen - behalve op de v o o r h o e d e , waar een t r e f f e r hen van de prins zou k u n n e n beroven. Terwijl de rovers r o n d d r a a i d e n om hen t e g e m o e t te rijden, deed de eerste t r o e p , met het z w a a r d in de h a n d , een uitval naar de v o o r h o e d e . Het gevecht v e r s p r e i d d e zich in een w a r r e l e n d e chaos van m a n n e n en p a a r d e n aan beide z i j d e n van de weg. ' N a a r de prins!' riep D a n n y n . Een s t r i j d k r e e t brullend deed D a n n y n een aanval op de spits van de f o r m a t i e , gevolgd door zijn keur van m a n n e n . G w e n i v e r p r o b e e r d e te r o e p e n , m a a r wat ze u i t b r a c h t was een luide schaterlach. Die was deze keer zo koud, zo hol, dat ze begreep dat het de Godin was die haar stem en haar lichaam gebruikte en door middel van H a a r priesteres sprak en vocht. Voor hen k w a m e n , in een s t o f w o l k , tien Eldidders in galop op hen af. Toen G w e n i v e r een d r a k e n s c h i l d met een zilveren rand en ingelegd met j u w e l e n zag, wist ze dat de moed van de prins hen in de k a a r t speelde. 'Ricco!' riep ze. ' D a a r is hij!' 109.

De lach m a a k t e zich m e e s t e r van haar stem t o e n dc twee benden op elkaar stuitten, zich v e r s p r e i d d e n en hun p a a r d e n w e n d d e n . Ze hieuw naar een Eldidds p a a r d , r a a k t e het en zag h e l d e r r o o d bloed op de punt van haar z w a a r d . Plotseling laaide de hele wereld op in een wazig r o o d . L a c h e n d en brullend hakte ze erop in, dreef haar p a a r d naar v o r e n , hieuw weer en p a r e e r d e een o n h a n d i g verweer. D o o r het rode w a a s zag ze het in d o o d s a n g s t v e r t r o k k e n gezicht van haar v i j a n d t e r w i j l hij beurtelings aanviel en a f w e e r d e , en haar lach klonk als het gezang dat ze in haar g e d a c h t e n had g e h o o r d . Juist zijn angst wekte een intense haat in haar. Ze lokte hem met een s c h i j n b e w e g i n g te ver naar voren, riskeerde een g e v a a r l i j k e uitval en hieuw hem over zijn gezicht. Het o p w e l l e n d e bloed m a a k t e zijn angst o n z i c h t b a a r . Ze liet hem vallen en stormde naar Ricyns zijde. O m d a t ze in de m i n d e r h e i d waren, h a d d e n de E l d i d d e r s zich rond hun prins geschaard en p r o b e e r d e n w a n h o p i g de C e r r m o r s e eenheid bij hem weg te h o u d e n . G w e n i v e r zag D a n n y n uit de a c h t e r h o e d e opdringen en een man n e e r m a a i e n die zichzelf ertussen drong om zijn pad naar de prins te b l o k k e r e n . Met twee snelle slagen d o o d d e hij eerst het paard en toen de b e r i j d e r en drong verder dooi; maar hij uitte al v e c h t e n d geen enkel geluid en zijn m o n d was slap, alsof de hele s l a c h t p a r t i j hem verveelde. Terwijl de groep rond de prins zich t r a c h t t e te h e r g r o e p e r e n , kreeg G w e n i v e r haar kans. Ze viel een Eldidder van opzij aan en d o o d d e hem door de naad van zijn maliënkolder in zijn oksel. H a a r lach zwol aan tot de schrille kreet van een onheilsgeest toen ze zich naar de ruiter naast hem keerde. Het zilveren schild werd naar haar o p g e h e v e n toen het zuiver witte paard zijn prins naar de hopeloze aanval voerde. G w e n i v e r zag zijn d i e p b l a u w e ogen, koud en v a s t b e r a d e n , terwijl hij naar haar uithaalde. De klap was zo hard en zo goed geplaatst, dat hij haar schild d o o r m i d d e n spleet, maar ze haalde van onderaf uit en raakte zijn geh a n d s c h o e n d e pols met de platte kant van haar z w a a r d . Met een kreet van p i j n liet hij het z w a a r d vallen. Z i j n d o o d s b l e e k gezicht zei haar dat zijn pols was g e b r o k e n . D a n n y n haalde van opzij uit met zijn schild en gaf hem een dreun tegen zijn slaap. V e r s u f t , naar adem s n a k k e n d w a n k e l d e de prins in het zadel. G w e n i v e r stak haar z w a a r d in de schede en greep de zilveren rand van zijn schild, z o d a t ze hem d w o n g haar kant op te draaien. Op dat m o m e n t greep Ricyn de teugels van het m e l k w i t t e paard en de prins zat in de val. 'Goed gedaan!' riep D a n n y n . 'Voer hem weg!' Met ogen beneveld door schrik en pijn, greep de prins o n v e r h o e d s met zijn l i n k e r h a n d naar de dolk in zijn gordel, maar G w e n i v e r had hem eerder te p a k k e n . 11O.

'Aan z e l f m o o r d doen we hier niet,' zei ze, 'Ooit zin gehad om Cerrmor te zien, j o n g e m a n ? ' D a n n y n en de rest van zijn m a n n e n lieten hun p a a r d e n keren en reden naar de veldslag die achter hen w o e d d e en wervelde. Terwijl D a g w y n zich bij hen a a n s l o o t , n a m e n G w e n i v e r en Ricyn de prins in t e g e n o v e r g e s t e l d e richting mee de weg af en hielden in de s c h a d u w van een boom halt. 'Doe hem die h a n d s c h o e n uit, Ricco,' zei Gweniver. 'Als zijn pols opzwelt t e r w i j l hij die aan h e e f t , moet er een smid k o m e n om het vervloekte ding uit te k r i j g e n . ' De prins trok met zijn l i n k e r h a n d zijn helm af en gooide hem met k r a c h t op de grond. Toen hij haar met b e t r a a n d e ogen a a n k e e k , zag ze dat hij niet o u d e r was dan zeventien. En toen Ricyn hem de handschoen u i t t r o k , g r o m d e hij en beet zo hard op zijn onderlip, dat die begon te bloeden. O p e e n s voelde G w e n i v e r een koude huivering over haar rug gaan: gevaar. Ze draaide zich met een kreet in het zadel om en zag een tiental E l d i d d e r s recht op hen af k o m e n , w e l i s w a a r acht e r n a g e z e t e n door C e r r m o r s e krijgers, maar de E l d i d d e r s h a d d e n een paar lengten v o o r s p r o n g . 'O, verrek!' zei D a g w y n . van de prins gezien.'

'Ze hebben n a t u u r l i j k dat v e r w e n s t e paard

G w e n i v e r keerde haar paard en trok haar z w a a r d , terwijl ze op de n a d e r e n d e ruiters l o s s t o r m d e . Bulderend van het lachen zag ze het b l o e d r o d e w a a s weer n e e r d a l e n . De twee v o o r s t e m a n n e n o n t w e k e n haar en gingen op weg naar de prins. Ze wilde zich o m d r a a i e n , m a a r een volgend d r a k e n c h i l d k w a m recht op haar af. H a a r lachen zwol aan rot gehuil toen ze alle lessen en w a a r s c h u w i n g e n vergat en een uitval deed, g e v a a r l i j k o v e r h a n g e n d in het zadel, t o e s t e k e n d z o n d e r aan a f w e e r m a n o e u v r e s te denken. H a a r gespleten schild viel weg onder zijn klap, m a a r de Godin leidde haar z w a a r d . Ze stak zo hard toe, dat zijn m a l i ë n k o l d e r spleet. Terwijl hij dood uit het zadel gleed, w e n d d e ze haar paard. H a a r enige gedachte gold Ricyn, die zich achter haar tegen een o v e r m a c h t m o e s t v e r w e r e n . M a a r i n m i d d e l s waren de C e r r m o r d e r s er ook en s t o r m d e n brullend op de prins af. G w e n i v e r zag het witte p a a r d o n d e r z i j n hulpeloze b e r i j d e r steigeren en b o k k e n . Z w a a r d e n flitsten en ze h o o r d e Ricyns s t r i j d k r e e t toen ze op het gewoel inreed. 'Ricco! D a g w y n ! ' riep ze. 'Hier ben ik!' Het was misschien b e l a c h e l i j k , m a a r D a g w y n riep een s t r i j d k r e e t terug en vocht als een duivel. Ricyn en hij waren, vlak achter elkaar, meer aan het a f w e r e n dan aan het vechten, o m d a t ze met de moed der w a n h o o p in de drom Eldiddse z w a a r d e n in het zadel p r o b e e r d e n

te blijven. G w e n i v e r h i e u w een v i j a n d over zijn rug, d r a a i d e zich in het zadel om en pareerde een slag van opzij. Achter zich en r o n d o m h o o r d e ze C e r r m o r s e s t e m m e n , m a a r ze ging maar door, lachend, steeds lachend, woest haar z w a a r d z w a a i e n d , terwijl ze slagen langs haar m a l i ë n k o l d e r voelde a f g l i j d e n , terug v e c h t e n d , tot ze zich een pad naar Ricyn had g e m a a i d . Z i j n paard zakte stervend onder hem ineen en het bloed s t r o o m d e over zijn gezicht. 'Klim achter me op mijn paard,' riep ze. Ricyn sprong uit het zadel t e r w i j l zijn p a a r d neerviel. Ze hieuw en v e r w e e r d e zich blindelings en hij k l a u t e r d e achter haar op het p a a r d dat onder hen snoof en stampte. Een Eldidder k w a m op hen a f s t o r men maar gaf een gil en d r a a i d e zich om zijn as toen een C e r r m o r se krijger hem van achteren aanviel. Luidkeels v l o e k e n d drong Dannyn door de k l u w e n heen en greep de teugels van het prinselijke paard. De kleine d r a a i k o l k van dood en verderf stierf l a n g z a a m weg toen de C e r r m o r d e r s de laatste rovers de weg a f j o e g e n . O p e e n s voelde G w e n i v e r dat de Godin haar verliet. Ze huilde als een kind dat op zijn m o e d e r s schoot in slaap is gevallen en alleen in een vreemd bed w a k k e r w o r d t . 'Bliksems!'

snauwde Dannyn.

'Ben je g e w o n d ? '

'Nee. M a a r het ene ogenblik had de Godin haar h a n d nog op me en het v o l g e n d e ogenblik was Ze weg.' 'Ik heb H a a r gezien,' zei Ricyn met z w a k k e stem. v e c h t e n , G w e n , ben j i j de Godin.'

'Als j i j

begint te

Ze d r a a i d e zich om en keek hem aan. Hij hield zijn ene hand tegen de b l o e d e n d e snee op zijn gezicht g e d r u k t en zijn ogen waren sam e n g e k n e p e n van pijn. De kalme overtuiging in zijn stem was bepaald griezelig. 'Ik meen het,' zei Ricyn. 'Voor mij bèn j i j de Godin.'

II Een week of vier n a d a t ze als o n e r v a r e n j o n g e v r o u w was uitgereden, keerde G w e n i v e r als k r i j g e r naar Dun C e r r m o r terug. O m d a t hij het merendeel van het leger nog een t i j d j e aan de Eldiddse grens wilde h o u d e n , had D a n n y n haar met haar k r i j g s b e n d e t e r u g g e s t u u r d als geleide voor hun vorstelijke o o r l o g s b u i t , die prins Mael van Aberwyn bleek te zijn, de j o n g s t e zoon van de d r a k e n t r o o n . Toen ze het b i n n e n p l e i n opreed en naar het hoog o p r i j z e n d e b r o c h c o m p l e x keek, b e s e f t e ze dat ze daar t h u i s h o o r d e . Het was niet langer overweldigend, o m d a t het in al zijn pracht niets meer b e t e k e n d e dan een plaats

om tussen twee v e l d t o c h t e n te w o n e n . Ze begroette de z w e r m pages en b e d i e n d e n met een k n i k j e en a n d e r s niets, toen steeg ze af en hielp Ricyn de enkels van de gevangen prins los te snijden van zijn zadel. Mael steeg net af toen Saddar, de r a a d s m a n , k w a m t o e s n e l l e n en boog. De prins stond stijf op zijn benen en bezag zowel r a a d s h e e r als dun met een v e r a c h t e l i j k lachje. ' O n z e leenheer is in zijn o n t v a n g z a a l , heilige v r o u w e , ' zei Saddar. 'We hebben uw b o o d s c h a p p e n o n t v a n g e n en zijne hoogheid wil de prins o n m i d d e l l i j k zien.' 'Goed. Ik zal blij z i j n dat ik van hem af ben, dat kan ik u wel vertellen. Hij was b e l a b b e r d reisgezelschap.' Vier m a n n e n van Glyns l i j f w a c h t leidden hen naar de grote holle ontv a n g z a a l in de h o o f d b r o c h . Aan het ene eind was een klein p o d i u m , bedekt met t a p i j t e n en met twee reusachtige w a n d t a p i j t e n als acht e r g r o n d , w a a r v a n het ene koning Bran u i t b e e l d d e die de Heilige Stad stichtte, en het andere d e z e l f d e koning die een veldslag a a n v o e r d e . In een stoel met een hoge r u g l e u n i n g zat k o n i n g Glyn te w a c h t e n , gehuld in staatsiekleding: een rijk g e b o r d u u r d e , s n e e u w w i t t e t u n i e k , een g o u d e n z w a a r d opzij en de mantel met zijn v o r s t e l i j k e ruit, op de s c h o u d e r v a s t g e m a a k t met een e n o r m e r i n g b r o c h e die hem aanduidde als de koning. Z i j n pas gebleekte b l o n d e haar was zo achtero v e r g e k a m d , dat her leek of hij tegen de wind in liep. Hij begroette Mael en Gweniver, beiden vuil en v e r f o m f a a i d van de reis, bij hun b i n n e n k o m s t met een kleine w u i f b e w e g i n g van een b e r i n g d e h a n d . Toen G w e n i v e r n e e r k n i e l d e bleef Mael staan en keek Glyn, die immers zijn gelijke was in rang, recht aan. 'Gegroet,' zei de koning. ' H o e w e l ik de a a n s p r a a k van uw clan op m i j n t r o o n a f w i j s en betwist, ben ik mij b e w u s t van uw rechten op de uwe. Ik v e r z e k e r u dat u g e d u r e n d e uw verblijf hier met de uiterste h o f f e l i j k h e i d zult w o r d e n b e j e g e n d . ' 'O ja?' s n a u w d e Mael. te bieden h e e f t , zeker.'

'Met de h o f f e l i j k h e i d die uw primitieve hof

'Ik merk dat de prins zich s t r i j d b a a r opstelt.' Glyn v e r o o r l o o f d e zich een g l i m l a c h j e . 'lk zal zo g a u w m o g e l i j k b o o d s c h a p p e r s het hof van uw v a d e r zenden met de o f f i c i ë l e melding van uw g e v a n g e n n e m i n g . Wilt u misschien ook een b o o d s c h a p meegeven?' 'Ja, een brief aan m i j n e c h t g e n o t e . ' G w e n i v e r keek v e r w o n d e r d op. O f s c h o o n het in v o r s t e l i j k e f a m i l i e s g e b r u i k e l i j k was hun e r f g e n a m e n j o n g uit te h u w e l i j k e n , leek hij nog zo'n j o n g e n zoals hij daar stond in zijn vuile kleren, dat ze m a a r moeilijk kon geloven dat hij een g e t r o u w d man was. Mael m a a k t e een buiging voor haar. 113.

'Toen ik uitreed was de dag van haar bevalling b i j n a a a n g e b r o k e n , heilige v r o u w e . D e r g e l i j k e dingen interesseren u misschien niet, maar haar w e l z i j n gaat mij zeer ter harte.' 'Ik zal u straks m i j n eigen schrijver sturen,' zei Glyn. 'Zend uw v r o u we elk gewenst bericht.' ' G e w o o n pen en inkt zij n v o l d o e n d e . k u n n e n lezen en schrijven.'

De m a n n e n van m i j n familie

' U i t s t e k e n d . ' De koning glimlachte weer. Beledigingen kon men langs zijn k o u d e kleren laten a f g l i j d e n als men de o v e r m e e s t e r a a r was, niet de k r i j g s g e v a n g e n e . 'Ik zal u af en toe van het v e r l o o p van de ond e r h a n d e l i n g e n op de h o o g t e stellen. W a c h t e n . ' Z o a l s een hand zich om een j u w e e l sluit, zo o m r i n g d e n de w a c h t e n de prins en v o e r d e n hem af. De kamer van de prins, op de bovenste v e r d i e p i n g van de h o o f d broch, was een grote ronde k a m e r met een eigen h a a r d , glas in de vensters, een Bardeks t a p i j t op de vloer en b e h o o r l i j k e m e u b e l e n . Telkens w a n n e e r N e v y n hem bezocht, liep de prins o n a f g e b r o k e n in het rond, als een ezel die aan een m o l e n r a d is g e b o n d e n . De b e w a k e r s v e r t e l d e n N e v y n dat hij ook de halve nacht zo in het rond liep. Hoewel de d w e o m e r m a n hem in het begin bezocht om zijn g e b r o k e n pols te v e r z o r g e n , bleef hij ook later k o m e n , g e w o o n uit m e d e l i j d e n . Omdat de prins kon lezen en schrijven, bracht N e v y n hem boeken uit de bibliotheek van de schrijvers en bleef dan nog een uur of twee om er met hem over te p r a t e n . De j o n g e n was o n g e w o o n v e r s t a n d i g , met het soort begrip dat zich tot wijsheid zou k u n n e n o n t w i k k e l e n als hij tijd van leven kreeg. Dat v o o r u i t z i c h t was echter t w i j f e l a c h t i g , omdat o n d e r Glyns h o f f e l i j k h e i d wel degelijk de dreiging school dat, als Eldidd geen losprijs voor z i j n zoon betaalde, Mael zou w o r d e n opg e h a n g e n . A a n g e z i e n hijzelf ooit een derde, en dus overtollige, prins was geweest, b e t w i j f e l d e N e v y n of Eldidd echt diep in het stof zou willen buigen als dat nodig zou zijn om Maels leven te redden. Mael had zo zijn eigen t w i j f e l s . ik wilde wel dat ik mezelf had k u n n e n doden v o o r ze me gevangen n a m e n , ' zei hij op een m i d d a g . 'Dat zou een b e s c h a m e n d e daad zijn geweest. Iemand die zijn Wyrd o n t v l u c h t moet daar in het h i e r n a m a a l s z w a a r voor boeten.' 'Zou dat erger zijn geweest dan als een p a a r d e n d i e f te w o r d e n opgehangen?' 'Ach, kom nou, j o n g e m a n , uw vader zal misschien nog wel een losprijs v o o r u betalen. Glyn zal heus geen o v e r d r e v e n eisen stellen en uw v a d e r zou zich schamen als hij u d o m w e g liet sterven.' 114.

M a e l liet zich in een stoel v a l l e n en z a k t e ineen, z i j n lange b e n e n als van

een v e u l e n v o o r zich u i t g e s t r e k t ,

warde

zijn ravezwarte

h a a r een ver-

bos.

ik k a n u nog schrijvers

wel

hebben

gintijd. D a a r i n

een a n d e r b o e k

brengen,'

staan p r a c h t i g e

vervolgde Nevyn.

D w v o r y c s Annalen

'De

van

de Be-

beschrijvingen van veldslagen,

of lijkt

een e x e m p l a a r v a n

het u p i j n l i j k om over o o r l o g te lezen?' D e p r i n s s c h u d d e o n t k e n n e n d z i j n h o o f d e n s t a a r d e uit het r a a m n a a r de

blauwe hemel.

' W e e t u w a t het ergste w a s ? ' v r o e g hij een v r o u w g e v a n g e n werd

na een o g e n b l i k .

genomen.

' D a t ik d o o r

I k d a c h t dat i k v a n

schaamte

zou sterven t o e n ik h a a r a a n k e e k en zag dat ze een v r o u w was.' 'O, m a a r niet z o m a a r een v r o u w , h o o g h e i d .

H e t is geen s c h a n d e om

d o o r een aan d e M a a n g e w i j d e k r i j g e r g e v a n g e n t e w o r d e n g e n o m e n . ' 'Dat hoop

i k dan maar.

v e c h t e n z o a l s zij. de h e r i n n e r i n g .

Ze

M a a r echt,

lachte.'

Mael

i k h e b nog

n o o i t i e m a n d zien

zweeg, zijn mond

h a l f o p e n bij

' H e t w a s w e r k e l i j k of je een g o d i n over het veld zag

k o m e n , d e m a n i e r w a a r o p z e lachte e n h a a r z w a a r d h a n t e e r d e .

Een

v a n de m a n n e n n o e m d e h a a r de g o d i n , en heus, ik g e l o o f d e hem bijna.' N e v y n v o e l d e zich o n p a s s e l i j k w o r d e n bij komen

werd

de g e d a c h t e dat ze zo vol-

beheerst door vechtlust.

' G o e d e heer, u lijkt me een w i j s m a n , ' v e r v o l g d e de prins,

ik d a c h t

dat het v o o r een v r o u w z o n d i g w a s om de w a p e n s op te n e m e n . ' 'Nou, te

dat h a n g t e r v a n a f w e l k e

luisteren.

M a a r v o o r de

bewijs van vroomheid.

priester je

hebt uitgekozen om naar

Godin van v r o u w e

G w e n i v e r is het een

Elke m a n die ze d o o d t is een o f f e r aan het

Maanduister.' 'Heus?

Dan

m o e t h a a r g o d i n na

dat g e v e c h t o v e r v e r z a d i g d z i j n ge-

w e e s t en h a a r heilige v e e l v r a t e n o o k . ' 'Ongetwijfeld. maagden, vloekte

Hoe

dan ook,

die a l l e m a a l

in de

B e g i n t i j d w a r e n er veel

aan het M a a n d u i s t e r w a r e n g e w i j d .

Rhwmanes vonden

w e n z a t e n alleen m a a r te

dat z o n d i g ,

maar ja,

hun

strijdD e ver-

domme

vrou-

spinnen.'

'U b e d o e l t , v r o e g e r , in het O u d e V a d e r l a n d , v o o r de grote u i t t o c h t . ' 'Precies.

Lang v o o r k o n i n g Bran z i j n volk n a a r d e W e s t e l i j k e Eilan-

den leidde.

M a a r toen ze

daar e e n m a a l

waren,

a f g e s n e d e n v a n het

O u d e V a d e r l a n d , t j a , t o e n w a s een v r o u w die k i n d e r e n kon b a r e n gew o o n te w a a r d e v o l

om

weet niet p r e c i e s hoe

aan g e v e c h t e n

het is g e g a a n ,

b l o o t te

stellen,

d e n k ik.

Ik

m a a r de c u l t u s v a n het M a a n -

d u i s t e r is t o e n u i t g e s t o r v e n . Er staat iets over in het b o e k dat ik d a a r net

noemde.' 115.

'Dan wil ik het graag lezen. Ik vind het minder erg nu ik weet dat ik niet door de enige g e v a n g e n ben g e n o m e n . ' D i e z e l f d e dag k w a m e n er b o o d s c h a p p e r s uit Eldidd. Het hof gonsde van de g e r u c h t e n ; men was b e n i e u w d hoeveel de b u i t e n l a n d s e koning v o o r zijn zoon bood, en of Glyn het zou a a n n e m e n . De gespitste oren vingen één n i e u w t j e o n m i d d e l l i j k op, dat Maels v r o u w een flinke, gezonde zoon ter wereld had gebracht. N e v y n vroeg zich af hoeveel de koning nu om Mael zou geven, nu hij er i m m e r s nog een e r f g e n a a m bij had. Heel wat, zo bleek het. N e v y n h o o r d e het verhaal van koning Glyn, toen deze hem die avond in zijn p r i v é - v e r t r e k k e n o n t b o o d , iets w a a r v a n hij een g e w o o n t e had g e m a a k t om de visie op lange t e r m i j n te horen die de d w e o m e r hem kon bieden. 'Eldidd h e e f t me een v e r v l o e k t e h o o p goud g e b o d e n , ' zei Glyn. ' M a a r ik heb niet zozeer geld nodig als wel een rustig grensgebied. Ik ben van plan de o n d e r h a n d e l i n g e n zo lang m o g e l i j k te rekken en ik heb hem g e w a a r s c h u w d dat zijn zoon w o r d t o p g e h a n g e n als hij invallen doet zolang ik hem in h a n d e n heb.' 'Dat zal hij zeker ter harte n e m e n , heer, a l t h a n s een t i j d l a n g . ' 'Dat h o o p ik. Ik zou het vreselijk vinden een weerloze gevangene te laten o p h a n g e n . Eldidd kan zijn a a n s p r a k e n op de t r o o n ook wel hard m a k e n door C a n t r a e aan te vallen. Ze h e b b e n in het n o o r d e n een lange g e m e e n s c h a p p e l i j k e grens.' De koning glimlachte zachtm o e d i g . 'Laat Slwmar m a a r eens o n d e r v i n d e n hoe het voelt om een s t u k j e vlees tussen twee kaken te zijn.' Een van de kaken was n a t u u r l i j k D a n n y n en de k o n i n k l i j k e garde, die in het n o o r d e n invallen deden. Telkens w a n n e e r er een boodschapper t e r u g k w a m , vroeg N e v y n hem naar n i e u w s over Gweniver, en de man zei telkens vol ontzag dat ze het niet alleen goed m a a k t e , m a a r dat ze het hele leger bezielde. De G o d d e l i j k e , n o e m d e n ze haar. N e v y n v e r m o e d d e dat de meeste mensen haar als zodanig z o u d e n zien, als een van de weinige gelukkigen die door de goden zelf worden b e g i f t i g d met m a c h t en geluk. Hij zag het v a n z e l f s p r e k e n d anders, o m d a t hij wist wat de goden w a r e n : e n o r m e k e r n e n van kracht in de B i n n e n w e r e l d e n , die o v e r e e n k o m e n met delen van hetzij de natuur, hetzij de m e n s e l i j k e geest. G e d u r e n d e d u i z e n d e n j a r e n h e b b e n gelovigen de beelden van de goden o p g e b o u w d en ze bekleed met m a c h t , tot ze z e l f s t a n d i g e personen lijken te zijn. Iedereen die weet hoe hij de passende geestelijke beelden moet o p b o u w e n en de juiste gebeden zeggen - ze hoeven niet eens helemaal j u i s t te zijn - kan de k e r n e n van k r a c h t a a n r o e p e n en er voor eigen t o e p a s s i n g kracht aan o n t t r e k k e n . De priesters roepen die k e r n e n in blind v e r t r o u w e n aan; de d w e o m e r m e n s doet het k o e l b l o e d i g , in de w e t e n s c h a p dar hij eer116.

der de god schept dan dat de god hem schept. G w e n i v e r was bij toeval op een d o n k e r e hoek in de v r o u w e l i j k e geest gestuit, die v r o u w e n de a f g e l o p e n z e v e n h o n d e r d j a a r op gezag h a d d e n m o e t e n dichtgooien. Z o n d e r een tempel van de duistere rite om haar te o n d e r w i j z e n , was ze als een kind dat een v u u r t j e wil o p r a p e n o m d a t het er zo leuk uitziet, en N e v y n m a a k t e zich o n a f g e b r o k e n zorgen over haar. M a a r hoewel hij wist dat haar ware Wyrd bij de d w e o m e r lag, verbood zijn eed hem krachtig in haar leven in te g r i j p e n . Het enige wat hij kon doen was haar v e r t r o u w e n winnen, t e r l o o p s e t o e s p e l i n g e n m a k e n en hopen dat ze hem op een goede dag de j u i s t e vragen zou stellen. Als ze tijd van leven had, n a t u u r l i j k . Hij kon alleen m a a r hopen dat de winter dat j a a r vroeg zou invallen. Als ze e e n m a a l allemaal bij elkaar in de dun waren en de v e l d t o c h t e n v o o r dat seizoen achter de rug waren, zou hij een kans k r i j g e n v r i e n d s c h a p met haar te sluiten. De C e r r m o r s e invallers k o n d e n nog een m a a n d lang s c h a a m t e l o o s t o e s l a a n langs de z u i d g r e n s van C a n t r a e , o m d a t Slwmar zich ged w o n g e n zag een deel van de t r o e p e n naar het westen te v e r p l a a t s e n om iets aan de nieuwe dreiging v a n u i t Eldidd te doen. Zo nu en dan o n t m o e t t e n ze een leger van enige o m v a n g , m a a r D a n n y n ontliep de strijd g e w o o n l i j k , o m d a t hij liever de v o o r r a a d b r o n n e n van C a n t r a e liet o p d r o g e n dan zijn eigen m a n n e n verliezen. M a a r uiteindelijk was Slwmar d e r m a t e w a n h o p i g dat hij een veldslag uitlokte door Dannyns m a n n e n met een slimme m a n o e u v r e terug te dringen tot aan de Belaver. H o e w e l C e r r m o r in naam de o v e r w i n n i n g b e h a a l d e en Slwmars mensen o v e r h a a s t n o o r d w a a r t s naar de Heilige Stad terug deed v l u c h t e n , h a d d e n ze zware verliezen geleden. Toen hij die avond over het slagveld liep, waar zijn m a n n e n nog bezig w a r e n g e w o n d e n te zoeken en weg te brengen, wist D a n n y n dat nog zo'n veldslag het einde voor hen zou b e t e k e n e n . G w e n i v e r liep naast hem, even vuil en b e z w e e t als iedereen, met b l o e d s p a t t e n op haar gezicht en schouders. Terwijl ze daar liepen, bezag ze het aangerichte b l o e d b a d met een onverschilligheid die hem angst a a n j o e g . Want ook al hield hij van k r i j g s r o e m en oorlog voeren, hij vond het v r e s e l i j k om zijn m e n s e n te zien sneuvelen. Wat hij een mooie veldslag zou vinden was iets uit een oude h e l d e n s a g e , w a a r i n de edelen elkaar u i t d a a g d e n tot een t w e e g e v e c h t terwijl de m a n s c h a p p e n hen aanmoedigden. 'We zullen m o e t e n t e r u g t r e k k e n , ' zei hij opeens. 'Wat ii het beste lijkt, als we ook m a a r weer t e r u g k o m e n . ' ' M i s s c h i e n wel, misschien niet. Nu we dit bestand met Eldidd heb117.

ben, zou ik misschien de f o r t g a r d e van Dun C e r r m o r mee k u n n e n n e m e n , m a a r dat wil ik liever niet. Al ligt de u i t e i n d e l i j k e beslissing n a t u u r l i j k bij de k o n i n g . ' Ze d r a a i d e zich naar hem toe en keek hem geërgerd aan. ' H a r e heiligheid moet wel b e d e n k e n dat we m a n n e n m o e t e n h e b b e n om in het n a j a a r tegen de Boar in te zetten. Dan k o m t er nog een s l a c h t p a r t i j , misschien groot genoeg om haar b l o e d d o r s t te verzadigen.' M e t een o n g e d u l d i g e h o o f d b e w e g i n g v a n w e g e de belediging, liet ze hem staan en liep naar haar k r i j g s b e n d e . Hij keek haar na en wenste m a a r dat hij haar o n a a n t r e k k e l i j k kon v i n d e n , dat hij kon oph o u d e n haar als een v r o u w te zien, zoals haar heilige g e l o f t e hem immers g e b o o d . O f s c h o o n hij allesbehalve v r o o m was, g e l o o f d e D a n n y n in de goden, en hij wist dat hij hun toorn riskeerde door een gewijde priesteres in zijn bed te begeren. M a a r soms, als ze tegen hem glimlachte, of g e w o o n m a a r langsliep, werd zijn begeerte zo sterk dat die hem even de adem benam. Hij nam zich v o o r dat, als hij ooit twee legers op de been zou m o e t e n brengen, hij zou z o r g e n dat hij in het ene zou zijn en zij in het andere. Hij zou zijn v e r l a n g e n m a k k e l i j k e r hebben k u n n e n vergeten als Ricyn er nier was geweest. Af en toe, t i j d e n s hun trage tocht naar Cerrmor, trof hem de m a n i e r w a a r o p zij en haar h o o f d m a n samen praatren, zo v e r t r o u w e l i j k , zo vol a a n d a c h t voor elkaar, dat hij zich a f v r o e g of ze haar g e l o f t e misschien had g e b r o k e n , en nog wel met een gewone ruiter. De jaloezie vrat aan hem en groeide uit tot haat j e g e n s Ricyn, een man die hij tot dan toe altijd graag had gemogen. Hij had Ricyn zelfs b e w o n d e r d om zijn g e l i j k m a t i g h e i d , zijn kalme m o e d , zijn o n g e d w o n g e n o m g a n g met zijn o n d e r g e s c h i k t e n . Nu d a g d r o o m d e hij soms dat hij G w e n i v e r s h o o f d m a n op een h o p e l o z e o p d r a c h t stuurde, een zekere dood t e g e m o e t . Eenmaal terug in Dun C e r r m o r , z o n d e r de strijd om hem af te leiden, kon D a n n y n zijn gevoelens v o o r haar nog m o e i l i j k e r negeren. Hij deed zijn best haar te o n t l o p e n , m a a r de lessen in z w a a r d v e c h ten w a r e n er ook nog. H o e w e l hij zelf de d r a a k stak met zijn gevoelens v o o r haar en zichzelf voorhield dat hij niet meer was dan een bronstige hengst, hield hij toch zoveel van haar dat de gedachte dat ze zou k u n n e n sterven hem d o o d s b a n g m a a k t e . Hij was vastbesloten haar elke truc te leren die hij kende, om haar gebrek aan gewicht en bereik goed te m a k e n . Elke m o r g e n hielden ze een paar uur o e f e n g e v e c h t e n . O f s c h o o n ze m a a r botte z w a a r d e n g e b r u i k t e n en lichte o e f e n s c h i l d e n , v e r a n d e r de de les soms in een echt gevecht. Als iets haar niet zinde deelde II8

ze geen lichte t i k k e n meer uit, m a a r werd ze razend en begon ze raak te slaan met harde k l a p p e n van het z w a a r d die hem al even k w a a d m a a k t e n als haar. Dat ging dan een paar m i n u t e n zo door, tot ze er met een soort h a l f b e w u s t e w e d e r z i j d s e i n s t e m m i n g mee ophielden en de echte les h e r v a t t e n . H o e w e l hij die g e v e c h t e n altijd w o n , had D a n n y n nooit het gevoel dat hij haar de baas was. Hij kon haar de hele m o r g e n b l a u w e p l e k k e n b e z o r g e n , m a a r de volgende dag b e g o n ze weer en tergde hem tot het uiterste met een harde klap. Hij b e g o n te d e n k e n dat ze v a s t b e s l o t e n was hem de b a a s te w o r d e n . Nu ze weer in de dun w a r e n , kon hij Ricyn ook m o e i l i j k o n t l o p e n . Hij zag hen vaak samen, lachend om de een of andere grap, Ricyn helemaal naar haar o v e r g e b o g e n als ze over het b i n n e n p l e i n liepen, zelfs d o b b e l e n d om kleingeld als een stel g e w o n e ruiters. Soms kwam Ricyn naar de o e f e n g e v e c h t e n k i j k e n . Dan stond hij als een chaper o n n e aan de rand van het o e f e n t e r r e i n , zei niets en nam haar na de les mee. O m d a t hij geen g e r e c h t v a a r d i g d e reden had om de h o o f d man van een andere edele weg te sturen, had D a n n y n dat m a a r re dulden. Op zekere m i d d a g was D a n n y n zo w o e d e n d dat hij naar hen toeging toen ze bij de stallen waren. De m a n i e r w a a r o p Ricyn tegen haar g l i m l a c h t e beviel hem niet, en hij k w a m juist op tijd om een f l a u w g r a p j e over k o n i j n e n te horen. ' G o e d e m o r g e n , ' zei D a n n y n . 'Wat was dat over k o n i j n e n , v r o u w e ? ' 'O, Ricco kan erg goed k o n i j n e n strikken met dat draad dat hij altijd bij zich h e e f t , dus ik zei net dat hij m i s s c h i e n ook een paar B o a r s v o o r me kan strikken.' Dat ze Ricyns k o o s n a a m p j e g e b r u i k t , beviel D a n n y n nog minder. ' Z e k e r iets dat je op de b o e r d e r i j hebt geleerd,' s c h a m p e r d e hij, i n d e r d a a d , heer,' zei Ricyn. 'Als b o e r e n z o o n leer je een heleboel. Zoals b i j v o o r b e e l d een v o l b l o e d o n d e r s c h e i d e n van een d o o d g e w o n e knol.' 'Wat bedoel je d a a r m e e ? ' D a n n y n legde zijn hand op zijn z w a a r d g e vest. 'Precies wat ik zei.' Ricyn deed h e t z e l f d e . 'Heer.' Met een vloek trok D a n n y n zijn z w a a r d . Hij zag metaal flitsen; toen voelde hij een b r a n d e n d e p i j n in zijn pols en vloog zijn z w a a r d uit zijn hand. Hij vloekte nog eens en deed een stap terug, net toen Gweniver met de platte k a n t van haar z w a a r d Ricyns arm o m l a a g s l o e g . Ze was sneller geweest dan een van hen. ' H o u op, allebei!' riep ze w o e d e n d . 'Wat d e n k e n jullie dat ik ben, een loopse teef?' 119.

Ricyn stak zijn z w a a r d in de schede en deed een stap achteruit. 'Bij alle goden,' v e r v o l g d e ze. ik v e r m o o r d de eerste van jullie t w e e ë n die nog eens zoiets begint, al word ik ervoor o p g e h a n g e n . H e b b e n jullie dat goed b e g r e p e n ? ' Ricyn d r a a i d e zich om en rende weg, naar de kazerne. D a n n y n wreef over zijn zere pols en keek hem nijdig na tot G w e n i v e r met de punt van haar z w a a r d op zijn borst tikte. 'Als je hem op v e l d t o c h t een o n m o g e l i j k e o p d r a c h t g e e f t en hij sneuvelt erbij, dan v e r m o o r d ik j o u . ' Het leed geen t w i j f e l dat ze het meende. Z o n d e r a n t w o o r d te geven r a a p t e hij zijn z w a a r d op. Pas toen zag hij de drom t o e s c h o u w e r s , die er grinnikend bij stonden te kijken en vast en zeker v o n d e n dat de b a s t a a r d zijn v e r d i e n d e loon kreeg. D a n n y n beende in blinde d r i f t terug naar de dun en rende de trap op naar zijn kamer. Hij w i e r p zich op zijn bed en lag te beven van woede. M a a r langzaam zakte zijn w o e d e en m a a k t e plaats v o o r kille w a n h o o p . N o u best, als dat kreng de v o o r k e u r gaf aan die b o e r e n h u f t e r , dan m o c h t ze hem hebben! Als ze samen naar bed gingen, zou de G o d i n hen beiden gauw genoeg s t r a f f e n . Hij ging met een zucht zitten, b e s e f f e n d dat ze dat w a a r s c h i j n l i j k niet deden. Hij zou zijn jaloezie v o o r t a a n goed in de hand m o e t e n h o u d e n , hield hij zichzelf voor, om niet toe te geven aan een w o e d e die sterker was dan zijn begeerte. De rest van die dag ging Ricyn G w e n i v e r uit de weg, m a a r bij het a v o n d m a a l in de grote zaal m e r k t e hij dat hij haar toch weer gadesloeg terwijl ze met de andere edelen op de v e r h o g i n g zat. De gedachte dat hij zich ten o v e r s t a a n van haar te schande had g e m a a k t , was een regelrechte kwelling. Hij was de Godin vergeten. Zo simpel lag dat - hij had haar één ogenblik alleen als v r o u w gezien, niet als de g e w i j d e priesteres die ze in w e r k e l i j k h e i d was. Dat D a n n y n dez e l f d e f o u t had g e m a a k t was geen v e r o n t s c h u l d i g i n g . De Godin had haar a a n g e n o m e n en getekend, en dat was dat. Toen hij klaar was met eten haalde Ricyn een tweede kroes bier en d r o n k die l a n g z a a m uit terwijl hij o v e r w o o g wat hij zou k u n n e n doen om het goed te maken, niet bij G w e n i v e r m a a r bij de Godin. Hij had geen zin om in de v o l g e n d e veldslag te sterven o m d a t Z i j zijn dood wilde. 'Ga je mee terug naar de k a z e r n e ? ' vroeg D a g w y n . 'Dan k u n n e n we nog een p o t j e d o b b e l e n . ' 'Nee, ik kom straks wel. Ik wil die oude k r u i d e n m a n nog even spreken.' 'Waarover?' 'Dat gaat je niets aan.'

D a g w y n stond s c h o u d e r o p h a l e n d op en ging weg. Ricyn wist eigenlijk niet w a a r o m hij dacht dat N e v y n iets over de Duistere Godin zou weten, maar de oude man leek zo wijs, dat hij het licht kon p r o b e ren. N e v y n zat ergens in het m i d d e n van de zaal te eten en was in druk gesprek gewikkeld met de w a p e n m e e s t e r . Ricyn besloot te wachten tot hij klaar was en hem dan naar buiten te volgen. De andere W o l f - r u i t e r s verlieten in g r o e p j e s de tafel, tot hij alleen in een klein eiland van stilte in de r u m o e r i g e zaal zat. Hij haalde een derde kroes bier, ging op zijn gemak zitten en v e r w e n s t e de w a p e n m e e s t e r o m d a t die zo lang praatte. ' H o o f d m a n ? ' zei iemand achter hem. Het was heer Oldac, met zijn d u i m e n tussen zijn z w a a r d g o r d e l gestoken. O f s c h o o n Ricyn hem nooit had vergeven dat hij G w e n i v e r een deern had g e n o e m d , stond hij op en boog, o m d a t O l d a c s rang dat vereiste. 'Ik wil je even spreken. Laten we naar buiten gaan.' Ricyn volgde hem de a c h t e r d e u r uit naar het koele b i n n e n p l e i n . Ze stonden in een lichtbundel die uit een venster s t r o o m d e , t e r w i j l Oldac w a c h t t e tot een paar l a n g s l o p e n d e d i e n s t m e i s j e s buiten geh o o r s a f s t a n d zou zijn. 'Wat was dat v o o r een r u z i e t j e tussen j o u en heer D a n n y n v a n d a a g ? ' vroeg Oldac. 'Neem me niet k w a l i j k heer, maar ik geloof niet dat u dat iets aangaat.' 'Nee, vast niet. Ik ben alleen v e r r e k t e nieuwsgierig. Een van de pages zei dat heer D a n n y n de heilige v r o u w e had beledigd en dat j i j haar v e r d e d i g d e . ' Het was verleidelijk om te liegen en dit m i n d e r b e s c h a m e n d e verhaal de ronde te laten doen. 'Nee, heer, dat is niet waar. Ik zei iets dat heer D a n n y n verkeerd opvatte, en de v r o u w e k w a m t u s s e n b e i d e . ' 'Tja, onze bastaard is nogal l i c h t g e r a a k t van aard, n i e t w a a r ? ' Oldac keek vreemd genoeg teleurgesteld. ' N o u ja, ik was g e w o o n nieuwsgierig.' Toen Ricyn weer in de zaal k w a m , was N e v y n weg. O l d a c in gedachten v e r w e n s e n d vond hij een page die hem vertelde dat de oude man naar zijn k a m e r was gegaan. Ricyn aarzelde, bang de man te storen die volgens iedereen d w e o m e r had, m a a r als hij de G o d i n niet gunstig stemde, stond zijn leven op het spel. Hij ging naar N e v y n s kamer, waar de oude man bij het licht van een l a n t a a r n k r u i d e n aan het sorteren was. 'Dag, goede heer,' zei Ricyn. 'Kan ik u even spreken?'

' N a t u u r l i j k , j o n g e n . Kom binnen en doe de deur dicht.' O m d a t N e v y n m a a r één stoel had, bleef Ricyn schutterig bij staan en keek naar de z o e t g e u r e n d e k r u i d e n . 'Voel je je niet goed of zo?' vroeg N e v y n .

de tafel

'O, ik kom niet v o o r uw k r u i d e n . M a a r u lijkt me een w a a r l i j k wijze man. Weet u of de D u i s t e r e Godin ook g e b e d e n van een man wil aanhoren?' 'Ik zou niet weten w a a r o m den van v r o u w e n ? '

niet.

Bel

luistert i m m e r s ook naar gebe-

' G e l u k k i g . Ik kan het n a m e l i j k niet aan m i j n v r o u w e vragen. Ik ben bang dat ik de Godin heb beledigd, maar ik weet v e r d r a a i d goed dat ik haar heb beledigd. Dus ik dacht dat ik het misschien zelf bij de Godin kon g o e d m a k e n , o m d a t ik niet op m i j n v o l g e n d e v e l d t o c h t wil sneuvelen. Het is v e r v l o e k t m o e i l i j k , o m d a t Ze niet eens een beh o o r l i j k e tempel h e e f t w a a r ik n a a r t o e kan gaan.' N e v y n nam hem op met een raadselachtig blik die het m i d d e n hield tussen ergernis en b e w o n d e r i n g . 'O, de Godin zal je o n g e t w i j f e l d b e g r i j p e n , ' zei N e v y n . 'Eigenlijk h e e f t Zij geen tempel nodig o m d a t de hele nacht H a a r huis is en de duisternis H a a r altaar.' 'Heer,

bent u v r o e g e r priester geweest?'

'Nee, maar ik heb menig boek over de heilige leer gelezen.' 'O, gelukkig. Alleen, moet ik haar niet iets o f f e r e n ? Dat schijnen de goden altijd prettig te vinden.' 'Dat is waar.' N e v y n dacht een ogenblik na met een i n d r u k w e k k e n d plechtige u i t d r u k k i n g op zijn gezicht. 'Ik zal je een s t u k j e a l r u i n w o r t e l geven, o m d a t het gespleten is, net als een mens, en o m d a t het dweomer h e e f t . Ga in het holst van de nacht naar de rivier, gooi het erin en bid dat Ze het je in dank a f n e e m t en je v e r g e e f t . ' ' D a n k u, goede heer, m i j n o p r e c h t e , nederige dank. Ik zal u t r o u w e n s betalen v o o r het s t u k j e wortel.' 'Dat h o e f t niet, j o n g e n . Ik zou niet graag willen dat je een f o u t zou m a k e n en sneuvelen o m d a t je denkt dat de G o d i n zich tegen je h e e f t gekeerd.' Ricyn w i k k e l d e het k o s t b a r e s t u k j e alruin in een lapje en stopte het weg o n d e r zijn hemd, toen ging hij naar de kazerne. Daar ging hij op zijn brits liggen en dacht na over wat hij tegen de Godin zou zeggen, o m d a t hij precies de j u i s t e w o o r d e n wilde kiezen. De w e t e n s c h a p dat hij H a a r ook m o c h t a a n b i d d e n vervulde hem met een plechtige rust. De duisternis is H a a r altaar - hij vond dar de oude N e v y n dat mooi had gezegd. Op zekere dag, als zijn Wyrd tot hem zou k o m e n , zou hij in H a a r a r m e n z i n k e n en daar stil en uitgeput liggen, rustend 122.

in het duister, en al het gewoel en de pijn van deze eindeloze oorlog achter zich laten. ' D a g w y n ? ' zei Gweniver.

'Waar is Ricyn?'

D a g w y n draaide zich om en keek haastig de stal rond. 'Ik mag een boon zijn als ik het weet, v r o u w e , ' zei hij. 'Hij

was hier

d a a r n e t nog.' G w e n i v e r ging haastig naar buiten en liep in de heldere o c h t e n d z o n om de stallen heen. Hij p r o b e e r d e haar weer te o n t l o p e n , v e r m o e d de ze, een v e r m o e d e n dat juist bleek toen ze hem eindelijk vond. Hij keek g e s c h r o k k e n op en sloeg zijn ogen toen weer neer. ' L o o p een e i n d j e met me op, Ricco.' 'Tot uw orders, v r o u w e . ' 'O, verhip! Sluip toch niet de hele tijd rond als een geslagen hond! H o o r eens, ik was helemaal niet zo erg k w a a d op j o u , maar als ik D a n n y n op zijn plaats wilde zetten, moest ik eerlijk blijven, nietwaar?' Ricyn keek op en glimlachte met een plotse o p f l a k k e r i n g van zijn gewone o p g e w e k t h e i d . Ze zag hem graag zo glimlachen. ' N o u , dat is je dan goed gelukt,' zei hij. ' M a a r het h e e f t mij toch pijn gedaan.' 'Wat mij b e t r e f t is het verleden tijd.' Ze slenterden samen langs de v o o r r a a d s c h u r e n en lege k a r r e n achter de stallen, tot ze een rustig, zonnig p l e k j e bij de d u n m u u r v o n d e n . D a a r gingen ze zitten, met hun rug tegen een schuur en keken naar het hoge gevaarte van z w a r t e steen, dat hen evenzeer insloot als het vijanden buitensloot. 'Weet je,' zei Gweniver, 'je zou hier in de dun een meisje m o e t e n zoeken. We zullen hier de rest van ons leven blijven.' Ricyns gezicht v e r t r o k alsof ze hem een klap had gegeven. 'Wat is er?' vroeg ze. 'Niets.' 'Onzin. Voor Ricyn z u c h t t e ' N o u , stel dat h o o p t e dat jij

de dag ermee.' en wreef over zijn nek, alsof hij dan beter kon d e n k e n . ik een meisje kreeg. Hoe zou j i j dat dan vinden? Ik het - ach, v e r v l o e k t ! '

' H o o p t e je dat ik j a l o e r s op haar zou zijn? Dat zou ik zeker, maar dat is m i j n p r o b l e e m , niet het j o u w e . Ik ben degene die v o o r de Godin h e e f t gekozen.' Hij glimlachte naar de grond voor hem. 'Zou je echt j a l o e r s op haar zijn?' 'Ja.' . 123

Hij knikte en staarde naar de keien, alsof hij ze telde.'Ik heb daar ook wel aan gedacht,' zei hij tenslotte. 'Er zijn hier wel een paar meisj e s die ik aardig vind, en een van hen vindt mij ook best aardig. Gisteren is ze nog een e i n d j e met me o p g e l o p e n , en ik m e r k t e dat ik haar m a k k e l i j k mee naar bed zou k u n n e n krijgen, als ik er niets op tegen zou h e b b e n haar met een paar andere kerels te delen, en dat heb ik v r o e g e r nooit erg g e v o n d e n . M a a r opeens kon het me geen bliksem meer schelen of ik haar kreeg of niet, dus ben ik w e g g e l o p e n . ' Hij zweeg een paar m i n u t e n . 'Het w o r d t nooit iets met een ander meisje. Ik houd te veel van j o u . Al j a r e n . ' 'Ach, kom nou, je bent g e w o o n de ware nog nier t e g e n g e k o m e n . ' 'Spot niet met me, Gwen. D a a r zal ik niet lang genoeg v o o r leven. Jij bent bereid te sterven, n i e t w a a r ? Ik zie het in je ogen, telkens wanneer we de strijd ingaan. N o u , ik zal geen m i n u u t langer leven dan j i j . Ik heb tot de Godin gebeden en ik heb H a a r dar b e l o o f d . ' Eindelijk keek hij haar aan. 'Dus ik dacht dat ik net zo goed d e z e l f d e g e l o f t e kon afleggen als j i j . ' ' N e e ! Dat h o e f t niet, en als je hem zou breken... ' 'Denk je dat ik m i n d e r d a p p e r ben dan j i j ? ' 'Dat bedoelde ik niet. Er is g e w o o n geen reden toe.' 'Die is er wel. Wat geven de meeste m a n n e n aan het meisje van wie ze h o u d e n ? Een huis, genoeg te eten en af en toe een nieuwe j u r k . Ik zal j o u nooit een van die dingen k u n n e n geven, dus geef ik je wat ik je wel kan geven.' Hij glimlachte naar haar, even o n g e d w o n g e n en stralend als altijd. 'Of het je iets kan schelen of niet, Gwen, je zult me nooit met een a n d e r e v r o u w zien of er iets over horen.' Ze voelde zich als een v r o u w die in haar k e u k e n al j a r e n een oude pan h e e f t gebruikt die, als ze hem op een dag o p p o e t s t , van massief zilver blijkt te zijn. 'Ricco, ik zal mijn g e l o f t e nooit breken. Is je dat d u i d e l i j k ? ' 'Als me dat niet d u i d e l i j k was, zou ik er dan zelf een willen afleggen?' Toen ze zijn arm greep voelde ze dat de Godin haar de w o o r d e n ingaf. ' M a a r als ik hem ooit zou breken, zou het met j o u zijn, niet met Dannyn. Jij bent twee keer zoveel w a a r d als hij, o n d a n k s zijn rang.' Hij huilde, twee smalle sporen van t r a n e n , snel o n d e r d r u k t . 'O, goden,' fluisterde hij, 'ik zal je tot in de dood volgen.' 'Dat moet je, als je me wilt volgen.' 'De G o d i n krijgt ons u i t e i n d e l i j k allemaal. dan schelen?' ' D a n is het goed. Ik houd van je.' 124.

Wat kan het t i j d s t i p me

Hij nam haar hand en vlocht zijn v i n g e r s door de hare. Zo zaten ze lange tijd, zonder iets te zeggen; toen z u c h t t e hij diep. 'Het spijt me dat ik m i j n soldij niet kan o p s p a r e n om een verlov i n g s b r o c h e voor je te kopen,' zei hij. ' G e w o o n om je iets te geven, als a a n d e n k e n . ' 'Dat vind ik ook. Wacht, ik weet het. Laten we een b l o e d g e l o f t e afleggen, zoals ze in de Begintijd deden.' Hij glimlachte breed en knikte i n s t e m m e n d . Ze gaf hem haar dolk, en hij m a a k t e eerst een kleine snee in haar pols en v e r v o l g e n s in de z i j n e en legde de b l o e d e n d e w o n d j e s op elkaar z o d a t het bloed zich kon v e r m e n g e n . Toen ze in zijn ogen blikte, had ze k u n n e n huilen o m d a t hij zo ernstig keek en o m d a t dit de enige h u w e l i j k s p l e c h t i g heid was die ze ooit z o u d e n h e b b e n . Op dat m o m e n t voelde ze de G o d i n als een k o u d e a a n w e z i g h e i d om zich heen. Ze wist dat de Duistere V r o u w e tevreden was, dat hun liefde zo rein en zo hard was als een n i e u w z w a a r d om op H a a r altaar te leggen. Hij boog zijn h o o f d en kuste haar, één keer maar, toen liet hij haar los. Later diezelfde m o r g e n voerde een doelloze w a n d e l i n g hen naar N e v y n s k r u i d e n t u i n , en naar N e v y n zelf die op zijn knieën met zijn p l a n t j e s bezig was. Toen ze hem a a n r i e p e n , stond hij op en veegde zijn m o d d e r i g e h a n d e n af aan zijn brigga. ' G o e i e m o r g e n , ' zei hij. 'Ik heb g e h o o r d dat jullie b i n n e n k o r t naar het Wolf-gebied teruggaan.' 'Dat is waar,' zei Gweniver. 'En we zullen het ook van ongedierte ontdoen.' N e v y n deed zijn h o o f d scheef en keek hen b e u r t e l i n g s aan, met plotseling een k o u d e blik in zijn ogen. 'Wat heb je aan je pols, Ricco?' vroeg hij. 'En je v r o u w e h e e f t zo te zien net zo'n snee.' G w e n i v e r stak lachend haar hand op om de o p g e d r o o g d e veeg bloed te laten zien. 'Ricco en ik h e b b e n samen een g e l o f t e a f g e l e g d . We zullen nooit een bed delen, maar wel een graf.' 'O, j o n g e s t o m m e l i n g e n , ' fluisterde N e v y n . ' W a c h t eens,' zei Ricyn. ' D e n k t u dat we die g e l o f t e niet k u n n e n houden?' 'O, dat wel. Jullie zullen je vast en zeker o n b e r i s p e l i j k aan die gelofte h o u d e n en ook nog precies k r i j g e n wat jullie willen, een vroege dood op het slagveld. De b a r d e n zullen o n g e t w i j f e l d nog j a r e n l a n g over jullie zingen.' ' W a a r o m k i j k t u dan zo z o r g e l i j k ? ' viel Gwen in. 'We v r a g e n immers niet beter?' 125.

ik weet het.' De oude man w e n d d e zich af. 'En dat vind ik juist zo erg. M a a r j a , het is jullie Wyrd, niet het m i j n e . ' En z o n d e r nog iets te zeggen knielde hij weer neer en ging v e r d e r met wieden. Die avond had N e v y n geen zin om in de grote zaal te gaan zitten, w a a r hij G w e n i v e r zou zien. Dus ging hij naar zijn kamer, stak een paar k a a r s e n aan en begon op en neer te lopen, terwijl hij zich afvroeg wat zijn volk bezielde om genoegen te scheppen in lijden, dat het de dood l i e f h a d zoals andere volken een a a n g e n a a m leven en rijkdom l i e f h a d d e n . N e e m nu G w e n en haar Ricyn, die d a c h t e n dat ze van elkaar hielden, terwijl ze in w e r k e l i j k h e i d van de duistere plek in de D e v e r r i a a n s e ziel hielden. 'Ach, goden,' zei N e v y n . 'Het is nu m i j n zaak niet meer.' De k a a r s s p u t t e r d e alsof hij o n t k e n n e n d zijn g o u d k l e u r i g h o o f d schudde. Het was wèl zijn zaak, of hij hen nu in dit leven zou kunnen helpen of tot hun v o l g e n d e leven zou m o e t e n w a c h t e n , en nu niet meer alleen Gweniver, m a a r Ricyn eveneens. Of ze hun g e l o f t e b r a k e n of hielden, ze h a d d e n zich aan elkaar geketend met een ketting van Wyrd, die slechts door de w i j s h e i d van een k o n i n g Bran o n t w a r d en door de k r a c h t van een V e r c i n g e t o r i x v e r b r o k e n zou k u n n e n w o r d e n . De g e d a c h t e aan die twee h e l d e n uit de Begintijd m a a k t e N e v y n s s t e m m i n g nog s o m b e r d e r . Z o ' n v e r v l o e k t e bloedgel o f t e , iets uit een oude h e l d e n s a g e ! Hij zou het hun willen uitleggen, hen d w i n g e n in te zien dat vallen altijd g e m a k k e l i j k e r is dan klimmen, dat alles loslaten v o o r de val een v e r r u k k e l i j k gevoel van verlichting en m a c h t met zich b r e n g t . Ze zou niet luisteren. Het w a s w a a r s c h i j n l i j k te laat. N e v y n liet zich in een stoel vallen en staarde naar de lege haard. Hij had het hele k o n i n k r i j k voelen t e r u g g l i j d e n toen de b u r g e r o o r l o g e n u i t b r a k e n en alles teniet d e d e n : al die lange j a r e n van cultuur, studie, h o o f s e eer, zorg v o o r de a r m e n - al die uitingen van b e s c h a v i n g die zovelen e e u w e n l a n g in de D e v e r r i a a n s e ziel h a d d e n g e p r o b e e r d in te planten. Hoe lang zal het nog duren voor ze weer gaan k o p p e n s n e l len? vroeg N e v y n zich v e r b i t t e r d af. Voor het eerst in zijn o n n a t u u r lijk lange leven t w i j f e l d e hij of zijn dienst aan het Licht de moeite waard was, of er w e r k e l i j k een Licht w a s om te dienen, o m d a t alles zo m a k k e l i j k in de duisternis kon t e r u g g l i j d e n . N o o i t eerder was hij zich er d e r m a t e van b e w u s t geweest hoe b r e e k b a a r beschaving is, dat die als een laagje olie op de z w a r t e oceaan van de m e n s e l i j k e geest drijft. Wat G w e n i v e r b e t r e f t had N e v y n nog een laatste v e r t w i j f e l d e h o o p . 126.

Als hij haar m a a r tot het besef kon brengen dat de d w e o m e r een grotere m a c h t bood dan wat ook op aarde, want ze was dol op m a c h t . Misschien dat hij haar van het hof weg kon krijgen - en Ricyn ook, w a n t ze zou hem nooit a c h t e r l a t e n - en hen m e e n e m e n naar het woeste land in het n o o r d e n , of zelfs naar Bardek. Daar zou hij haar kunnen helpen de last af te w e r p e n die ze vrijwillig op zich had g e n o m e n en haar weer helder leren zien. D i e z e l f d e avond ging hij naar haar k a m e r om met haar te praten. G w e n i v e r schonk hem mede in en bood hem haar g e m a k k e l i j k s t e stoel. H a a r ogen g l a n s d e n in het licht van de l a n t a a r n , haar glimlach was o p g e w e k t en star, alsof hij met een mes in haar gezicht was gesneden. 'Ik kan wel r a d e n wat u komt doen,' v e r k l a a r d e ze. ' W a a r o m m a a k t u zich zoveel z o r g e n over de g e l o f t e die Ricyn en ik h e b b e n a f g e l e g d ? ' ' V o o r n a m e l i j k o m d a t die me zo kortzichtig lijkt. Men zou goed moeten n a d e n k e n v o o r men b e l o o f t één enkel pad te volgen. Sommige wegen gaan door veel verschillende landen en bieden veel verschillende g e z i c h t s p u n t e n . ' 'En andere zijn recht en kort. Dat weet ik, m a a r mijn Godin h e e f t m i j n weg v o o r me gekozen en ik kan nu niet meer terug.' 'Nee, n a t u u r l i j k niet, m a a r er zijn meer m a n i e r e n om H a a r te dienen dan met een z w a a r d . ' 'Niet v o o r mij. Het kan me w e r k e l i j k niet schelen, beste N e v y n , dat m i j n weg maar kort zal zijn. Het is... o, het is als het h e b b e n van een b e p a a l d e hoeveelheid b r a n d h o u t . Sommige mensen n e m e n zuinig telkens m a a r één h o u t j e en zitten de hele avond bij een armetierig vuurt j e . A n d e r e n g e b r u i k e n liever alles ineens en genieten korte tijd van een heerlijk hoog o p l a a i e n d vuur.' 'En d a a r n a vriezen ze dood?' Ze keek f r o n s e n d in haar beker. ' T j a , ' zei ze tenslotte. 'lk heb niet zo'n goede v e r g e l i j k i n g gekozen, geloof ik. N o u j a , goed genoeg. Ze vriezen niet dood - ze w e r p e n zichzelf in het vuur.' Toen ze om haar eigen g r a p j e lachte, zag N e v y n plotseling wat hij heel lang niet had willen zien: ze was k r a n k z i n n i g . Ze had al lang geleden haar v e r s t a n d v e r l o r e n , en nu gloeide de w a a n z i n in haar ogen en g r i j n s d e die in haar starre glimlach. M a a r er is w a a n z i n en w a a n zin: nu ze in deze wereld k r a n k z i n n i g was g e w o r d e n , zou ze allerwegen w o r d e n b e w o n d e r d , o v e r l a d e n met eer en glorie door mannen die m a a r weinig m i n d e r k r a n k z i n n i g w a r e n dan zij. Daar blijven zitten en g e w o o n verder praten was een van de m o e i l i j k s t e dingen die N e v y n ooit had g e d a a n . H o e w e l ze v e r s t a n d i g over haar p l a n n e n 127

v o o r B l a e d d b y r en de W o l f - c l a n praatte, was ze een w a n d e l e n d e zelfmoordenares. U i t e i n d e l i j k kon hij met goed f a t s o e n w e g k o m e n en naar zijn k a m e r t e r u g g a a n . Hij kon haar nu niet meer tot de d w e o m e r b r e n g e n , omdat de studie van de magie een in alle opzichten gezonde geest vereist. Wie ook maar enigszins o n e v e n w i c h t i g is als hij de d w e o m e r studie begint, w o r d t al spoedig v e r s c h e u r d door de m a c h t e n en k r a c h t e n die hij o p r o e p t . Hij wist dat ze in dit leven nooit haar ware Wyrd zou krijgen. T e r w i j l hij in zijn k a m e r op en neer liep, begon N e v y n opeens te beven. Hij liet zich in zijn stoel z a k k e n en vroeg zich af of hij ziek was, tot hij m e r k t e dat hij huilde. De z o m e r r e g e n s h a d d e n de dun van de W o l f - c l a n in een m o d d e r p o e l v e r a n d e r d . De u i t g e b r a n d e , dakloze broch verhief zich te midden van z w a r t e modder, as en v e r k o o l d e balken die op de keien w a r e n gestort, de put v e r s t o p t e n en de weeïg zoete stank van brand en verrotting v e r s p r e i d d e n . In de s c h a d u w van de m u r e n groeiden hier en daar dotten schimmel en m e e l d a u w als een o n g e z o n d soort sneeuw. G w e n i v e r en G w e t m a r zaten te paard in de opening die v r o e g e r de p o o r t was geweest en overzagen dat alles. ' T j a , ' zei Gweniver. 'Jij bent nu een grote heer, dat is een feit.' ' M a g ik de heilige v r o u w e de g a s t v r i j h e i d van m i j n p r a c h t i g e zaal bieden?' Hij m a a k t e een spottende buiging v o o r haar. 'Laten we m a a r naar het d o r p rijden en daar een k i j k j e nemen.' 'Ja. Je hebt toch geen tijd om Dun Blaedd v o o r de winter weer op te bouwen.' Ze reden de heuvel weer af naar het w a c h t e n d e leger. Behalve haar eigen k r i j g s b e n d e van zo'n zeventig man h a d d e n ze ook t w e e h o n d e r d m a n n e n van de koning bij zich, a a n g e v o e r d door D a n n y n . Glyns edelm o e d i g h e i d ging zelfs zover dat hij hun vele k a r r e n met p r o v i a n d en b e n o d i g d h e d e n had m e e g e g e v e n , en b o v e n d i e n een groep geschoolde h a n d w e r k s l i e d e n om de g e b o u w e n w a a r nog iets van overeind stond te herstellen. Terwijl ze door het gebied van de Wolf reden, begon G w e n i v e r zich af te v r a g e n of er nog iets van te redden viel, w a n t de l i j f e i g e n e n die de velden b e w e r k t e n w a r e n allemaal gevlucht. Ze k w a m e n twee keer langs een plek w a a r een van hun d o r p e n had gestaan en v o n d e n de primitieve hutten v e r b r a n d , alsof de l i j f e i g e n e n bij hun vlucht nog hun v e r a c h t i n g h a d d e n willen t o n e n v o o r hun v o o r m a l i g e meesters. Het d o r p van de v r i j g e b o r e n e n d a a r e n t e g e n stond nog overeind, ook al waren de i n w o n e r s v e r d w e n e n , in dit geval v e r d r e v e n door angst v o o r de Boar, niet v o o r de Wolf. Het onkruid tierde welig en groen rond de d o r p s p u t en over de paden. Her tz8

niet v e r z a m e l d e f r u i t lag als dikke d r u p p e l s bloed te v e r r o t t e n onder de a p p e l b o m e n . De huizen leken tegen elkaar aan te k r u i p e n , de met luiken gesloten r a m e n leken droevige ogen, als een v e r w i j t aan degenen die hen h a d d e n verlaten. 'Een mooie heer ben ik, z o n d e r volk om over te heersen,' zei Gwetmar met een vals g r a p p i g e klank in zijn stem. 'De d o r p e l i n g e n zullen te z i j n e r tijd wel t e r u g k o m e n . Stuur boods c h a p p e r s naar het zuiden en het oosten, waar ze familie h e b b e n . En wat je eigen l a n d e r i j e n b e t r e f t , beste vriend, zul je d u n k t me tevreden m o e t e n zijn met de pacht van vrije boeren - als je er een paar kunt v i n d e n die zich hier willen vestigen.' G w e t m a r v e r b r a k z o n d e r plichtplegingen het h a n g s l o t op de deur van het huis van de smid en besloot zich er te vestigen, g e w o o n o m d a t het het grootste huis was. A a n g e z i e n er geen tijd was om een beh o o r l i j k e stenen m u u r te b o u w e n , b e s l o t e n de m e e s t e r - m e t s e l a a r en de m e e s t e r - t i m m e r m a n een aarden wal en een greppel rond een heining van b o o m s t a m m e n te leggen. Terwijl het werk traag v o r d e r d e , p a t r o u i l l e e r d e het leger v o o r t d u r e n d langs de grens tussen het gebied van de Boar en dat van de Wolf. Toch d u u r d e het nog veertien dagen v o o r de p r o b l e m e n b e g o n n e n . G w e n i v e r leidde een patrouille door de verlaten velden toen ze in de verte een s t o f w o l k zag die aank o n d i g d e dat er over de weg ruiters n a d e r d e n . Ze stuurde een boodschapper naar D a n n y n en de h o o f d m a c h t van het leger en stelde vervolgens haar k r i j g s b e n d e in slagorde op de weg op. De s t o f w o l k o n t p o p t e zich l a n g z a a m tot tien ruiters die in kalme draf n a d e r d e n . Bij het zien van de k r i j g s b e n d e hielden ze stil en f o r m e e r den zich in een slordig gelid. Zij b e v o n d e n zich aan hun kant van de grens; de Wolven aan de h u n n e . De sfeer was geladen toen de aanv o e r d e r met zijn paard uit de t r o e p naar v o r e n kwam om G w e n i v e r halverwege te o n t m o e t e n . 'Jullie zijn Wolven, n i e t w a a r ? ' vroeg hij. 'Ja. En wat zou dat?' De a a n v o e r d e r wierp een snelle blik op haar v i e r e n t w i n t i g man en zag dat hij h o p e l o o s in de m i n d e r h e i d was. Hij w e n d d e s c h o u d e r o p halend zijn paard en liet zijn t r o e p t e r u g t r e k k e n . Terwijl ze rechtso m k e e r t m a a k t e n , zag G w e n i v e r dat een van de ruiters een schild droeg met het blazoen van de groene gevleugelde draak van de Heilige Stad. 'Aha,' zei ze tegen Ricyn, 'nu b e g r i j p ik w a a r o m Glyn ons zijn mannen meegegeven h e e f t . ' 'Precies, v r o u w e . Slwmar van C a n t r a e laat zich dit land niet z o n d e r slag of stoot o n t g a a n . ' 129

'We m o e s t e n maar t e r u g g a a n en het de a n d e r e n vertellen.' Toen ze in Blaeddbyr t e r u g k w a m e n , was de greppel klaar en de aarden wal o p g e w o r p e n , o f s c h o o n nog niet a a n g e s t a m p t en v e r s t e r k t . E r b i n n e n lagen de palen voor de heining in een ruwe cirkel als haaiet a n d e n op de grond. G w e t m a r en D a n n y n stonden met de meestert i m m e r m a n te praten en G w e n i v e r nam hen a p a r t om hun haar n i e u w s te vertellen. 'Dus ik wil w e d d e n dat Burcan nog voor z o n s o n d e r g a n g weet dat we terug zijn,' besloot ze haar relaas. 'Vast en zeker,' zei D a n n y n . 'Ze weten dat we niet in de v e r w o e s t e dun k u n n e n zijn, dus ze zullen wel r e c h t s t r e e k s hierheen rijden. We k u n n e n ze maar het beste t e g e m o e t r i j d e n . Als we sterk in de minderheid zijn, t r e k k e n we naar het dorp terug en v e r s c h a n s e n ons achter de a a r d e n wal.' 'Als we moeten t e r u g t r e k k e n , ' viel G w e t m a r in, ' k u n n e n we dat het beste doen z o d r a we b e s e f f e n dat het moet. We mogen niet a f g e s n e den raken.' ' N a t u u r l i j k , ' zei D a n n y n . digen.' ' W a c h t eens even! te v e r d e d i g e n . '

' M a a r u b l i j f t hier om het d o r p te verde-

Ik ben van plan zelf mee te gaan om m i j n gebied

'Een nobel v o o r n e m e n , heer, maar een slecht plan. De enige reden w a a r o m ik en m i j n m e n s e n hier zijn is u in leven te h o u d e n . ' Toen G w e t m a r rood a a n l i e p van w o e d e , kwam G w e n i v e r tussenbeide. 'Doe niet zo onnozel,' zei ze bits. 'Hoe weten we of het kind dat Maccy v e r w a c h t een j o n g e n of een meisje is? Als j i j sneuvelt, en als het kind s t e r f t of zo, is er geen W o l f - c l a n v o o r Maccy h e r t r o u w t en moeten we alles nog eens o v e r d o e n . ' 'Precies.' D a n n y n zond G w e t m a r een v e r z o e n e n d bedoelde glimlach. 'U zorgt dat er e r f g e n a m e n k o m e n , heer, en wij zorgen dat ze land hebben.' De v o l g e n d e m o r g e n wekte D a n n y n de m a n n e n al vroeg en ging in de g r a u w s c h e m e r e n d e d a g e r a a d met hen op weg o m d a t Burcan, als hij snel o p r u k t e , tegen het eind van de m i d d a g het d o r p zou bereiken. H a l v e r w e g e de m o r g e n staken ze de grens tussen de twee gebieden over en t r o k k e n door het verlaten land, ontvolkt door de v o o r t d u r e n d e veten tussen de twee clans. Rond het m i d d a g u u r kwamen ze bij een groot weiland met een dicht bos aan de ene kant. Dannyn stuurde v e r k e n n e r s op pad en liet de h o o f d m a c h t van het leger hun p a a r d e n een korte rust gunnen voor hij een gevechtslinie formeerde. Twee derde van de m a n n e n stelde zich d w a r s over de weg op;

de andere v e r b o r g e n zich tussen de b o m e n , waar ze z o u d e n w a c h t e n tot het gevecht in volle gang was, en dan z o u d e n ze Burcan in de f l a n k aanvallen. Ze stonden in de w a r m e zon te w a c h t e n toen de v e r k e n n e r s terugk w a m e n met het n i e u w s dat ze op v e r k e n n e r s van de Boar waren gestuit. G w e n i v e r w e n d d e zich g l i m l a c h e n d tot Ricyn. ' M o o i zo. Ze zijn dus op weg. Denk e r a a n dat je Burcan aan mij overlaat.' 'Dat zal ik doen, v r o u w e . En als ik je v a n a v o n d niet levend terugzie, dan zie ik je in het h i e r n a m a a l s . ' Toen ze een speer trok, v o l g d e n de m a n n e n haar v o o r b e e l d . De punten flitsten als een vurige lijn over de weg. Weer w a c h t t e n ze, de paarden r u s t e l o o s s t a m p e n d , de m a n n e n doodstil. Plotseling voelde Gweniver een huivering langs haar rug glijden. Toen ze om zich heen keek zag ze haar vader, haar broers en haar o o m s als s c h i m m e n op even schimmige p a a r d e n zitten. Ze sloegen haar ernstig gade, even stil als de levenden terwijl ze w a c h t t e n om o f w e l de o v e r w i n n i n g of de dood van hun clan mee te m a k e n . 'Is er iets?' vroeg Ricyn. 'Kun j i j ze niet zien? Kijk. Daar.' Hij keek niet b e g r i j p e n d in de richting die ze a a n d u i d d e , terwijl de geesten g l i m l a c h t e n , alsof ze v o n d e n dat de brave Ricyn weinig was v e r a n d e r d sinds de laatste keer dat ze hem h a d d e n gezien. Toen slaakte iemand een kreet. Een eind v e r d e r o p v e r s c h e e n een s t o f w o l k : de Boars, die de aanval inzetten. Op een dertig meter a f s t a n d bleven ze staan en v o r m d e n een ruwe wig. Ze w a r e n met ongeveer t w e e h o n derd man en ze dachten dat ze t e g e n o v e r een k r i j g s b e n d e van slechts h o n d e r d v i j f t i g man stonden. D a n n y n dreef zijn p a a r d zacht naar voren en Burcan deed h e t z e l f d e . 'Jullie zijn C e r r m o r d e r s , hè?' riep Burcan. ' M a a r ik zie ook W o l f - b l a z o e n e n bij jullie.' 'Klopt, want de Wolven h e b b e n de ware koning gevraagd hen te helpen hun v o o r v a d e r l i j k bezit te v e r d e d i g e n . ' 'Ha! De ware koning in Dun Deverry h e e f t mij dit bezit g e s c h o n k e n bij recht van bloedvete.' 'Dan k o m t het dus neer op k o n i n g tegen k o n i n g , n i e t w a a r ? ' D a n n y n lachte g o e d g e h u m e u r d . 'Jij armzalig soort adellijke s c h o f t . ' Brullend van woede w i e r p Burcan zijn speer recht op D a n n y n af, m a a r die liet hem kalm van zijn schild a f s t u i t e n in de modder. De B o a r s m a n n e n vielen nu s c h r e e u w e n d en tierend aan, w a a r b i j speren in de lucht vlogen en door het zonlicht suisden. Terwijl ze haar paard de sporen gaf, trok G w e n i v e r haar z w a a r d . Ze wilde die v e r v l o e k t e 131

Burcan zelf h e b b e n , en ze v e r w e n s t e D a n n y n die m i d d e n in het gevecht nog beledigingen met de e d e l m a n uitwisselde. De linies vlogen op elkaar, de m a n n e n m a a k t e n zich eruit los en z w e n k t e n om elkaar heen in een h o u w e n d e drom t w e e g e v e c h t e n . G w e n i v e r s lach brak los toen ze zich slaand en m a a i e n d een weg b a a n d e . Op het m o m e n t dat ze D a n n y n bereikte, stormde de v e r b o r g e n k r i j g s b e n d e tussen de bomen uit en stortte zich in de a c h t e r h o e d e van de Boar. Er ging een luid gebrul op, m a a r de B o a r s m a n n e n k o n d e n o n m o g e l i j k uit de val ontsnappen. ' G w e n ! ' riep D a n n y n . 'Hier heb je hem!' Zich d e k k e n d met een snelle beweging van z i j n schild w e n d d e hij zijn p a a r d en liet haar slaags r a k e n met Burcan. Ze h o o r d e haar haat in een langgerekte lach uit haar mond opwellen toen ze zijn h o u w met haar schild opving en t o e s t a k , wat hij met zijn z w a a r d wist te pareren. Een kort ogenblik h a a k t e n hun z w a a r d e n in elkaar, t e r w i j l ze hem recht a a n k e e k en lachte. Toen zag ze hem v e r b l e k e n van angst, en de a a n b l i k van l a f h e i d m a a k t e haar, zoals altijd, razend van woede. Ze rukte zich los, stak o p n i e u w en m e r k t e dat alles heel langzaam ging. H a a r z w a a r d ging heel l a n g z a a m rond om van o n d e r a f te snijden; B u r c a n s z w a a r d z w e e f d e naar het hare en drong het terug. Het was net of ze een dans u i t v o e r d e n , een h o o f s , w e l o v e r w o g e n r o n d d r a a i e n dat elke b e w e g i n g , elk ogenblik, b o v e n n a t u u r l i j k duidelijk deed u i t k o m e n . Een geluid als van een w i n d v l a a g voer over hen, een duistere nachtwind die loeiend het k r i j g s r u m o e r v e r d r e e f . Terwijl hij een o n h a n d i ge uitval deed die zij met haar schild tegenhield, b e s e f t e ze dat hij uit de m a a t van de dans was, Z i j n p a a r d w i e r p heel l a n g z a a m het h o o f d a c h t e r o v e r en belette zijn meester toe te steken. H a a r paard met haar knieën a a n s p o r e n d , boog ze zich naar voren en glipte naar de f l a n k positie. Voor hij zich b e h o o r l i j k kon o m d r a a i e n , sloeg ze met een luchtige beweging toe. H a a r z w a a r d z w e e f d e naar de arm w a a r m e e hij zijn schild vasthield, heel l a n g z a a m en zo licht dat het haast ong e l o o f l i j k leek dat hij v l o e k t e , w a n k e l d e en het schild liet vallen. De wind gierde en huilde toen ze t o e s t a k en haar z w a a r d als een speer in zijn zij dreef. Met een verstikte kreet van pijn gaf hij een ruk aan de teugel, alsof hij wilde v l u c h t e n , maar weer b e o o r d e e l d e hij de dansbeweging v e r k e e r d . Ze was hem voor en v e r s p e r d e hem de weg. Terwijl hij v o o r o v e r g e bogen in het zadel de z a d e l k n o p met beide h a n d e n o m k l e m d e en het bloed langzaam uit zijn zij sijpelde, keek hij haar aan. ' G e n a d e , ' fluisterde hij. 'Ik erken uw a a n s p r a a k . ' G w e n i v e r aarzelde, m a a r ze zag haar vader naast haar r i j d e n en haar 132

met treurige ogen a a n k i j k e n . Met een gerichte slag r a a k t e ze de Boar d w a r s over de ogen, h o o r d e hem s c h r e e u w e n , sloeg nog eens langs de andere kant en zag hem vallen, van zijn p a a r d glijden en hard op de grond n e e r k o m e n , terwijl om hem heen p a a r d e n steigerden en b o k t e n om hem niet te v e r t r a p p e n . H a a r vader b r a c h t haar een saluut met een schimmig z w a a r d en v e r d w e e n toen. Op dat ogenblik k w a m de wereld terug en het geluid van de wind v e r a n d e r d e in het k r i j s e n d e , brullende s t r i j d r u m o e r . ' G w e n i v e r ! ' klonk Ricyns stem. ' N a a r G w e n i v e r ! ' Plotseling was ze o m r i n g d door haar m a n n e n die z w a a r v e c h t e n d , tierend de B o a r s m a n n e n die haar b i j n a h a d d e n ingesloten, t e r u g d r e ven. De zilveren h o o r n s schalden toen de v i j a n d e l i j k e linie uiteenviel en haastig de a f t o c h t blies, a c h t e r n a g e z e t e n door een groot deel van Dannyns mannen. 'Goed g e d a a n , v r o u w e ! ' schetterde Ricyn. 'Heel goed gedaan!' Dus het was achter de rug. H a a r haat van heel die lange z o m e r lag met Burcan v e r t r a p t op het bloedige veld. Zo v e r w e z e n alsof ze een klap op haar h o o f d had gekregen, liet ze haar z w a a r d z a k k e n en vroeg zich af w a a r o m ze niet huilde van v r e u g d e . O p e e n s wist ze dat ze nooit meer zou huilen en dat de G o d i n haar volledig in bezit had genomen. N a d a t het leger van de strijd was uitgerust, liet D a n n y n v i j f t i g man bij G w e t m a r achter als v e r s t e r k i n g en nam de rest mee terug naar Cerrmor. Toen ze de door de g r a u w e straten van de stad reden die glibberig waren van de regen, voelde hij een d r o e f g e e s t i g e stemming als zijn natte mantel om zijn s c h o u d e r s glijden. Als het n i e u w e h o o f d van de Boars niet een of andere o n g e l o o f l i j k e stommiteit u i t h a a l d e , w a r e n de zomer v e l d t o c h t e n a f g e l o p e n . In de dun t e r u g g e k e e r d b r a c h t hij eerst verslag uit aan de koning, ging v e r v o l g e n s naar zijn kamer en nam een bad. Hij was zich juist weer aan het a a n k l e d e n toen raadsheer Saddar aan de deur k w a m met het verzoek hem even te m o g e n spreken. 'Laat hem m a a r binnen,' zei D a n n y n tegen zijn page. 'Dan zullen we eens zien wat die v e r v e l e n d e o u w e kerel te vertellen h e e f t . ' De j o n g e n deed g r i j n z e n d wat hem gezegd w e r d , m a a r Saddar beval hem in de gang te blijven terwijl hij met de h o o f d m a n p r a a t t e . 'Wat k r i j g e n we nou?' s n a u w d e D a n n y n . ' W a a r o m hebt u m i j n page bevolen weg te blijven?' ' O m d a t datgene wat ik te zeggen heb een te ernstige kwestie is om door j o n g e oren te w o r d e n g e h o o r d . ' De r a a d s h e e r ging o n g e v r a a g d in een stoel zitten en streek zijn zwarte toga glad. ik weet n a t u u r l i j k 133

dat ik in dezen op uw discretie kan v e r t r o u w e n . Ik ben hier g e k o m e n in de h o o p dat u m i j n v e r d e n k i n g e n zult w e g n e m e n en me zult vertellen dat ik die ten onrechte heb g e k o e s t e r d . " Als dat w a a r is, dacht D a n n y n , is dit de eerste keer in zijn n u t t e l o o s leven dat hij wilde horen dat hij zich vergist had. 'Welke v e r d e n k i n g e n ? ' vroeg hij h a r d o p . 'Ach heden, het is zoiets v e r a c h t e l i j k s dat ik het haast niet h a r d o p durf te zeggen.' S a d d a r keek i n d e r d a a d b u i t e n g e w o o n bezorgd. 'Een kwestie van heiligschennis, of beter gezegd m o g e l i j k e heiligschennis. Al is het allerminst m i j n bedoeling om een v r o u w e te beledigen die misschien geheel vrij van schuld is.' Hij keek D a n n y n aan alsof hij v e r w a c h t t e dat die precies begreep wat hij bedoelde. 'Welke v r o u w e ? ' vroeg

Dannyn.

' V r o u w e Gweniver, n a t u u r l i j k . Ik zie dat ik m a a r beter kan zeggen w a a r het op staat, hoeveel verdriet me dat ook doet. U bent nu m a a n denlang in haar g e z e l s c h a p geweest, heer. Hebt u gezien hoe... eh, hoe v e r t r o u w e l i j k ze met haar h o o f d m a n o m g a a t ? Het zou een ernstige en a f s c h u w e l i j k e zaak zijn als ze haar heilige g e l o f t e brak. Ik weet zeker dat het groot onheil over ons allen zou b r e n g e n als de D u i s t e r e Godin v e r t o o r n d werd. Ik smeek u mij re vertellen dat hun v r i e n d s c h a p niet meer is dan het soort hechte band dat k r i j g e r s v a a k met een s t r i j d m a k k e r hebben.' 'Voor zover ik weet is dat het geval. Bij de hel, oude man, ik wil wedden dat haar mensen haar z o u d e n v e r m o o r d e n als ze dachten dat ze heiligschennis pleegde. Ze weten dat hun leven van haar a f h a n g t . ' 'O, dat is een hele o p l u c h t i n g v o o r me.' Hij zuchtte d r a m a t i s c h . 'Het was alleen die kwestie van de b l o e d g e l o f t e , ziet u, die...' 'Wat? Wat bedoelt u?' 'Wel, v r o u w e a f g e l e g d . Dat D a n n y n voelde 'Nee, dat wist

G w e n i v e r h e e f t een b l o e d g e l o f t e met die j o n g e Ricyn wist u toch zeker wel.' zijn w o e d e o p l a a i e n als een van olie d o o r d r e n k t vuur. ik niet,' g r a u w d e hij.

'O. Ja, dat v e r m o e d d e ik al, o m d a t u vaak volledig in beslag w o r d t g e n o m e n door k r i j g s z a k e n . M a a r u b e g r i j p t nu dat ik me z o r g e n maak.' D a n n y n w e n d d e zich met een o n v e r s t a a n b a a r gegrom naar het raam, k l e m d e zijn beide h a n d e n om de v e n s t e r b a n k en staarde z o n d e r iets te zien naar buiten, bevend van woede. Wat hij ook tegen de raadsheer had gezegd, hij was er nu zeker van dat ze haar g e l o f t e van kuisheid had g e b r o k e n , dat Ricyn en zij heiligschennis h a d d e n gepleegd, en w a a r s c h i j n l i j k vele malen. Hij zag de r a a d s h e e r niet eens w e g g a a n , 134

wat j a m m e r was, glimlachte.

omdat

Saddar allesbehalve z o r g e l i j k bij

zichzelf

Pas later, toen hij wat g e k a l m e e r d was, zette D a n n y n de enigszins v e r d w a a s d e v o l g e n d e stap in zijn g e d a c h t e n g a n g . Als G w e n i v e r haar g e l o f t e toch al had g e b r o k e n , w a a r o m zou hij haar dan, bij alle goden, niet ook bezitten? Een paar dagen later k w a m N e v y n toevallig over het b i n n e n p l e i n toen G w e n i v e r bij de p o o r t haar k r i j g s b e n d e opstelde. Hij bleef even kijken hoe Ricyn en zij hun p a a r d e n bestegen. Het was in zekere zin een knap paar, allebei zo blond en zo j o n g . En ten dode o p g e s c h r e ven, dacht hij. O goden, hoe lang houd ik het uit om hier te blijven en hun Wyrd aan te zien? Terwijl hij verder liep was hij zo in zijn gepieker v e r d i e p t , dat hij bijna tegen D a n n y n o p b o t s t e . 'Neem me niet k w a l i j k , ' zei N e v y n . ik liep ergens aan te denken.' D a n n y n s ogen w e r d e n groot van ontzag. 'O, niet aan k r a c h t i g e t o v e r f o r m u l e s of zo, heer,' zei N e v y n . ' G e l u k k i g maar.' D a n n y n bracht een glimlach te v o o r s c h i j n die vriendelijk bedoeld was; het deed N e v y n denken aan een wolf die om e t e n s r e s t j e s bedelt. 'Weet u waar v r o u w e G w e n i v e r n a a r t o e gaat?' 'Nee. Ik v e r m o e d dat zij en haar m a n n e n g e w o o n hun p a a r d e n gaan afrijden.' ' W a a r s c h i j n l i j k wel, ja.' De k r i j g s b e n d e k l e p p e r d e de p o o r t uit. D a n n y n keek G w e n i v e r zo g e s p a n n e n na, dat N e v y n zich z o r g e n m a a k t e . ' H o o r eens, j o n g e n , ' zei hij. 'Ze is niet voor j o u b e s t e m d , en ook niet v o o r een andere man. Je zou zo v e r s t a n d i g m o e t e n zijn om dat te beseffen.' D a n n y n draaide zich zo a b r u p t naar hem om, dat N e v y n even ter u g d e i n s d e en het N a t u u r v o l k o p r i e p v o o r het geval de h o o f d m a n g e w e l d d a d i g zou w o r d e n , maar D a n n y n keek v r e e m d genoeg eerder bezeerd dan w o e d e n d . Eén ogenblik aarzelde hij, alsof hij iets wilde v r a g e n , toen d r a a i d e hij zich om en liep met snelle passen weg. Stommeling, dacht N e v y n , hem n a k i j k e n d . M a a r hij zette de kwestie uit zijn h o o f d en ging naar boven om prins Mael te b e z o e k e n . In de stille t o r e n k a m e r hing de j o n g e m a n uit het raam en keek de kleine f i g u u r t j e s van G w e n i v e r s k r i j g s b e n d e na, die achter elkaar de heuvel a f g i n g e n en de stad inreden. 'Toen ik een j o n g e n was,' zei Mael, 'had ik speelgoed dat helemaal uit Bardek k w a m , kleine zilveren p a a r d j e s en krijgers. Die k r i j g s b e n d e lijkt van hieruit gezien even klein. Ik stelde ze altijd op en v e r l a n g d e naar de dag dat ik m a n n e n in de strijd zou a a n v o e r e n . O, bliksem, 135

die dag is g e k o m e n en vlug v e r s t r e k e n . ' ' M a a r h o o g h e i d , u w o r d t misschien nog v r i j g e k o c h t . ' Mael glimlachte bitter en liet zich neervallen in een stoel bij de h a a r d , w a a r i n een v u u r t j e k n a p t e om de kilte te v e r d r i j v e n . N e v y n ging tegenover hem zitten en stak zijn h a n d e n uit naar de w a r m t e . 'Er zullen pas in het v o o r j a a r weer b o o d s c h a p p e r s k o m e n , ' zei de prins met een zucht. 'O goden - een hele w i n t e r hier! Weet u, m i j n v r o u w wilde hierheen k o m e n en m i j n g e v a n g e n s c h a p delen, maar vader vond het niet goed. Hij h e e f t gelijk, denk ik. Het zou Glyn ook nog een w a p e n in h a n d e n geven t e g e n o v e r haar clan.' 'U schijnt erg op haar gesteld te zijn.' 'Dat ben ik zeker. Vader h e e f t ons h u w e l i j k geregeld toen ik tien was en zij acht, en t i j d e n s onze verloving w o o n d e ze bij ons aan het hof. Om te w o r d e n v o o r b e r e i d op haar taak als v r o u w van een prins, ziet u. En toen zijn we drie j a a r geleden g e t r o u w d . Je raakt aan iemand g e w e n d , en die mis je dan. Ach, beste man, neem me niet k w a l i j k . Ik zit v a n d a a g echt te zeuren.' 'Dat is t o c h niet erg, j o n g e n . ' De prins staarde een t i j d l a n g in het vuur, m a a r eindelijk v e r m a n d e hij zichzelf. 'Ik heb dat boek met k r o n i e k e n uit,' zei hij. 'Het is toch v e r d r a a i d raar. Ik word de meest o n t w i k k e l d e prins die Eldidd ooit h e e f t gehad, en m i j n k o n i n k r i j k zal er helemaal niets aan hebben.' 'Kom, kom, het is veel te vroeg om de h o o p al op te geven.' Mael d r a a i d e zich om en keek hem aan. 'Beste N e v y n , alle b e w a k e r s b e w e r e n dat u d w e o m e r bent. Zeg eens eerlijk. Zal ik hier ooit v o o r iets anders uit k o m e n dan om te worden o p g e h a n g e n ? ' 'Het is mij

niet gegeven dat te weten.'

Mael k n i k t e traag, en staarde weer in vuur. keer iets tegen hem zeggen v o o r hij

N e v y n m o e s t een paar

a n t w o o r d d e , en toen was het al-

leen om over zijn lectuur te p r a t e n . De regen j o e g als een d a n s e n d e zilveren m u u r over Dun C e r r m o r . In de r a a d s z a a l was het vochtig door een k o u d e u i t w a s e m i n g van de stenen muren. G w e n i v e r trok haar mantel strak om zich heen terwijl de r a a d s l i e d e n e i n d e l o o s d o o r p r a a t t e n . Aan de o v e r k a n t van de tafel zat D a n n y n met zijn dolk te spelen. De koning zat v o o r o v e r g e bogen in zijn stoel en zijn gezicht d r u k t e zo'n diepe a a n d a c h t uit, dat men zich a f v r o e g waar hij w e r k e l i j k aan dacht. ' Z e l f b e h e e r s i n g en een b e d a a r d t e m p o zijn altijd in alles het beste,' zei Saddar. 'En zeker in het geval van de prins van A b e r w y n . We moe136

ten Eldidd zo lang m o g e l i j k in het ongewisse laten.' 'Precies,' zei Glyn. 'En heel j u i s t s a m e n g e v a t . ' Saddar ging met een g l i m l a c h j e weer zitten. 'En nu iets anders, w a a r d e heren,' v e r v o l g d e de koning. 'Ik ben van plan heer G w e t m a r van de Wolf v o l g e n d e z o m e r verlof te geven van de oorlog zodat hij zijn dun weer kan o p b o u w e n en boeren z o e k e n om zijn land te b e w e r k e n . Vindt u dat een v e r s t a n d i g plan?' Yvyr stond buigend op en nam het w o o r d . 'Zeer v e r s t a n d i g , heer. Ik denk dat niet één van uw vazallen zal morren. Iedereen weet dat het gebied van de Wolf een b e l a n g r i j k e v o o r post is.' ' M o o i zo.' Glyn w e n d d e zich tot Gweniver. 'Welnu, u h o o r t het, heilige v r o u w e . De kwestie is geregeld zoals u wilde.' ' D a n k u zeer, heer. U bent b u i t e n g e w o o n e d e l m o e d i g en uw raadslieden zijn b u i t e n g e w o o n v e r s t a n d i g . ' Glyn stond op, knikte in het algemeen en beëindigde het b e r a a d . Toen G w e n i v e r wegging, merkte ze dat D a n n y n haar volgde, maar op een a f s t a n d . Ze haastte zich de gang uit en de t r a p af naar de grote zaal, m a a r hij haalde haar in voor ze het p o d i u m had bereikt.- De n a u w e lijks o n d e r d r u k t e w o e d e in zijn ogen was a n g s t a a n j a g e n d . 'Ik wil u spreken,' zei hij. 'Buiten.' 'Wat je me te zeggen hebt kun je ook hier zeggen.' 'O ja? N o u , volgens mij niet, v r o u w e . ' O p e e n s voelde ze de k o u d e w a a r s c h u w i n g die haar zei dat ze maar beter kon i n s t e m m e n met een gesprek, v o o r hij m i d d e n in de zaal een scène zou m a k e n . Ze volgde hem s c h o o r v o e t e n d naar buiten naar de k r a k k e m i k k i g e b e s c h u t t i n g van een o v e r h a n g e n d dak van een v o o r raadschuur. 'Ik heb drie dagen lopen d e n k e n hoe ik het tegen u moet zeggen,' g r a u w d e hij. 'Nu kan ik niet langer w a c h t e n . Ik heb g e h o o r d dat u een b l o e d g e l o f t e hebt a f g e l e g d met Ricyn.' 'Dat heb ik i n d e r d a a d . Wat gaat j o u dat aan? We h e b b e n g e z w o r e n dat we een graf zullen delen in plaats van een bed.' 'Ik weet niet of ik dat wel geloof.' 'Doe dat toch maar, want het is waar.' Hij aarzelde een ogenblik tussen geloof en o n g e l o o f ; toen glimlachte hij scheef. G w e n i v e r b e s e f t e voor het eerst dat hij op zijn eigen norse wijze o p r e c h t van haar hield, en haar niet alleen begeerde. ' H o o r nu eens, D a n n o , ' zei ze met een zachtere klank in haar stem. 'Als ik ooit een g e l o f t e die ik de Godin heb gedaan zou breken, zou ik de dag erna sterven, daar ben ik zeker van. Ze zou wel een manier v i n d e n om me te t r e f f e n . ' 137

'O ja? Wat bent u dan nu, een geest uit het h i e r n a m a a l s ? ' ik hèb m i j n g e l o f t e niet g e b r o k e n . En als j i j ervan overtuigd bent dat ik dat wel heb gedaan, w a a r o m v e r k o n d i g je m i j n heiligschennis dan niet in het o p e n b a a r ? ' 'Dat ligt nogal v o o r de h a n d , d u n k t me.' De zachte m a n i e r w a a r o p hij glimlachte deed haar t e r u g d e i n z e n , maar hij k w a m niet dichter naar haar toe.' 'Het snijdt me door de ziel om dit te zeggen,' vervolgde hij. ' M a a r ik houd van u.' 'Dan heb ik met je te doen, w a n t dat is een last die je alleen zult moeten dragen.' 'En laat mij dan eens iets zeggen. Ik heb nog nooit een uitdaging afgewezen.' 'Het is geen uitdaging, maar de eenvoudige w a a r h e i d . ' 'O Ja? N o u , dat zullen we dan nog wel eens zien.' De v o l g e n d e paar dagen had G w e n i v e r het gevoel dat ze een gev a a r l i j k e dans uitvoerde om bij D a n n y n uit de buurt te blijven. Telkens als ze in de grote zaal k w a m , ging hij bij haar zitten alsof dat zijn goed recht was. Als ze naar de stallen ging, volgde hij haar. Als ze naar haar kamer ging, o n t m o e t t e ze hem in de gang. Hij deed zijn uiterste best om aardig te zijn, en het was p i j n l i j k om te zien hoe die trotse man p r o b e e r d e h o f f e l i j k en verleidelijk over te k o m e n . Overdag b r a c h t G w e n i v e r zoveel m o g e l i j k tijd met Ricyn door. 's A v o n d s b e z o c h t ze N e v y n in diens k a m e r of ze sloot zich op in de hare met haar d i e n s t b o d e als gezelschap. Op een avond toen de wind door de stenen gangen huilde, ging Gweniver naar N e v y n s k a m e r en zag dat hij een paar extra stoelen had laten halen. Hij had een kleed op de t a f e l gelegd en een s c h e n k k a n met mede en drie bekers klaargezet. ' G o e d e n a v o n d , v r o u w e , ' zei hij. 'Ik zou u graag v r a g e n te blijven, maar ik krijg bezoek. Ik vond dat het tijd werd om me h o f f e l i j k op te stellen en v r i e n d s c h a p te sluiten met Saddar en Yvyr.' 'Dat lijkt me heel v e r s t a n d i g . A n d e r s z o u d e n ze u o n g e t w i j f e l d uw invloed bi] de koning m i s g u n n e n . ' 'Zo dacht ik er ook over.' G w e n i v e r was nog geen vijf stappen de gang in, of ze zag D a n n y n die tegen de muur geleund op haar stond te w a c h t e n . Met een zucht ging ze naar hem toe. 'Laat me a l s j e b l i e f t met rust,' zei ze. 'Het is stomvervelend dat je me overal a c h t e r n a l o o p t . ' 'Ach Gwen, toe. Ik ben ziek van liefde v o o r j o u . ' 'Vraag N e v y n om een geneesmiddel.' 138

Toen ze doorliep, greep hij haar bij haar schouder. 'Blijf van me af! Laat me met rust!' H a a r stem was te hard, hij schalde door de lege gang. D a n n y n liep rood aan van woede; hij wilde iets zeggen, m a a r er kwam iemand aan. G w e n i v e r sloeg z i j n hand weg, ging e r v a n d o o r en schoot met een korte v e r o n t s c h u l d i g i n g vlak langs Saddar. Ze rende de trap af en stormde de grote zaal b i n n e n , waar ze bij haar k r i j g s b e n d e kon zitten en veilig was. Die avond speelde ze met de g e d a c h t e een klacht tegen hem in te dienen, m a a r hij was zo b e l a n g r i j k v o o r het w e l z i j n van het k o n i n k r i j k , dat men haar niet licht zou geloven. De v o l g e n d e dag leek D a n n y n z i j n uiterste best te doen om haar te o n t l o p e n . Ze was even v e r w o n d e r d als o p g e l u c h t , tot N e v y n vertelde dat hij de h o o f d m a n had a a n g e s p r o k e n en hem had g e m a a n d haar met rust te laten. M a a r na een paar dagen leek die w a a r s c h u wing vergeten. Toen ze op een r e g e n a c h t i g e m o r g e n uit de stallen k w a m , w a c h t t e hij haar op achter de broch, w a a r n i e m a n d hen kon zien. 'Wat wil je?' vroeg ze bits. 'Een eerlijk gesprek met j o u . ' 'Hier is die eerlijkheid: j i j zult nooit het bed met me delen.' ' M a a r met je b u r g e r l i j k e b o e r e n j o n g e n is het wat anders, n i e t w a a r ? ' 'Ik heb je wat dat b e t r e f t de w a a r h e i d verteld. Het past iemand zoals j i j t r o u w e n s niet een priesteres daar v r a g e n over te stellen.' Toen hij haar pols wilde g r i j p e n , wist ze hem te o n t w i j k e n en rende zo hard ze kon naar de broch terug, G w e n i v e r s k a m e n i e r was een bleek, lelijk meisje, O c l a d d a g e n a a m d , dat het heerlijk v o n d om aan het hof te w e r k e n , v o o r n a m e l i j k omdat het werk daar heel wat m a k k e l i j k e r was dan het z w o e g e n op de b o e r d e r i j van haar vader. Ze was er w o n d e r l i j k t r o t s op dat haar meesteres zo'n b i j z o n d e r e v r o u w was en hield G w e n i v e r s karig gem e u b e l d e k a m e r s o n b e r i s p e l i j k schoon. O m d a t G w e n i v e r geen lang haar had dat ze kon k a m m e n en o p m a k e n of mooie kleren die ze in orde kon h o u d e n , m a a k t e O c l a d d a er veel werk van G w e n i v e r s wapens e i n d e l o o s te p o e t s e n en haar zadel en p a a r d e n t u i g met zeep te b o e n e n . O n d e r het werk k w e b b e l d e ze o n a f g e b r o k e n en h e r h a a l d e zowel de r o d d e l s uit de b e d i e n d e n v e r b l i j v e n als die uit de v e r t r e k k e n van de k o n i n g i n , niet g e h i n d e r d door het feit dat haar meesteres nauw e l i j k s luisterde. D a a r o m was het op een k o u d e m i d d a g een slecht teken dat O c l a d d a z w i j g e n d d o o r w e r k t e en z o n d e r een w o o r d te zeggen een v u u r aanlegde. 'Vertel eens,' zei G w e n i v e r tenslotte. 'Wat scheelt eraan?' 'O v r o u w e . ' Ze w e n d d e zich van de haard af. 'Ik h o o p vurig dat u 139

me g e l o o f t . Als een bediende het ene zegt en een heer het andere, n o e m t n i e m a n d de heer een leugenaar. Ik weet zeker dat hij alles glashard zou o n t k e n n e n . ' G w e n i v e r s eerste g e d a c h t e was dat iemand het meisje z w a n g e r had gemaakt. 'Stil maar,' zei ze sussend. 'Vertel me m a a r wie het is.' 'Heer D a n n y n , v r o u w e . Hij h e e f t me v a n m o r g e n in de gang opgew a c h t en me s t e e k p e n n i n g e n a a n g e b o d e n . Hij zei dat hij me een zilv e r s t u k zou geven als ik u v a n a v o n d alleen liet. En toen ik zei dat ik dat nooit zou doen, h e e f t mij me geslagen.' 'Wel alle bliksems. H o o r eens, ik geloof je wel degelijk.' G w e n i v e r begon ziedend van w o e d e heen en weer te lopen. 'Ga maar weer aan je werk terwijl ik hierover n a d e n k . ' Aan het a v o n d m a a l was ze zich er v o o r t d u r e n d van b e w u s t dat Dannyn haar met een z e l f v o l d a n e glimlach gadesloeg. Ze at snel en verliet haar tafel v o o r hij zijn eten op had en naar haar toe kon k o m e n , maar ze d u r f d e niet naar haar kamer terug te gaan. Als hij haar achterna k w a m en zich in het b i j z i j n van O c l a d d a ging m i s d r a g e n zou elke bediende in de dun dat binnen de kortste keren horen. Hij vond het meisje b l i j k b a a r zo m i n d e r w a a r d i g dat die onplezierige mogelijkheid niet bij hem o p k w a m . Uiteindelijk ging ze naar de grote zaal en zocht N e v y n op, die bij een kroes bier met Ysgerryn zat te praten. ik wilde u v r a g e n naar m i j n kamer te k o m e n , goede N e v y n , ' zei ze. 'Het w o r d t tijd dat ik uw gastvrijheid b e a n t w o o r d . Misschien dat Ysgerryn zin h e e f t om ook een beker mede met ons te k o m e n drinken.' N e v y n s borstelige w e n k b r a u w e n gingen o m h o o g ,

alsof hij

verdraaid

goed wist dat er iets aan de hand was. Ysgerryn straalde bij de gedachte dat hij werd u i t g e n o d i g d iets met de adel te drinken. 'Ik voel me zeer vereerd, heilige v r o u w e , ' zei de meester van de wapenzaal. 'Ik moet alleen even de k a m e r h e e r spreken, en dan kom ik naar u toe.' 'Ik ook,' zei N e v y n .

'Heel graag.'

Wetend dat het tweetal haar even later zou volgen, haastte Gweniver zich naar haar k a m e r en stuurde O c l a d d a naar de k e u k e n om mede te halen en iets om die uit te drinken. Ze stak twee k a a r s l a n t a a r n s aan met een splinter b r a n d e n d hout uit de haard en zette ze j u i s t neer toen er op de deur werd geklopt. 'Kom binnen, beste heren,' riep ze. D a n n y n k w a m binnen en sloot de deur achter zich. 'Wat kom j i j doen?' 140

'Jou b e z o e k e n . Gwen, toe, je hart is vast niet zo ijskoud als je het wilt laten lijken.' ' M i j n hart h e e f t niets te m a k e n met wat jij in de zin hebt. En verd w i j n nu! Ik krijg d a d e l i j k twee...' 'Ik laat me door j o u niet bevelen.' 'Het is geen bevel m a a r een w a a r s c h u w i n g . Ik krijg gasten...' Voor ze haar zin kon a f m a k e n , greep hij haar bij de schouders en kuste haar. Ze w r o n g zich los en gaf hem een klap in zijn gezicht. Bij die klap liet hij al zijn v o o r g e w e n d e h o f f e l i j k h e i d varen. ' G w e n , v e r v l o e k t nog toe! Ik heb genoeg van je kuren.' Het ging allemaal zo snel dat ze niet weg kon duiken. Hij greep haar bij de schouders en drukte haar tegen de muur. H o e w e l ze worstelde en schopte en stompte, was hij zo z w a a r dat ze hem niet kon wegd u w e n toen hij zich met brute kracht tegen haar a a n d r u k t e . Hij hield haar vloekend in b e d w a n g , zijn h a n d e n k n e u s d e n haar s c h o u d e r s en hij p r o b e e r d e haar n o g m a a l s te kussen. 'Laat me los, smeerlap! Laat me los.' Hij drukte haar zo hard tegen de m u u r dat ze n a u w e l i j k s meer kon a d e m e n . O p e e n s snerpte er een gil door de kamer. D a n n y n liet haar los en draaide zich om net toen N e v y n en Ysgerryn b i n n e n r e n d e n . O c l a d d a stond in de d e u r o p e n i n g en slaakte de ene schelle gil na de andere. 'Heiligschennis!' fluisterde Ysgerryn vol a f s c h u w . 'O lieve Godin, vergeef ons!' ' D a n n o , s t o m m e l i n g ! ' zei N e v y n . 'Jij s t o m p z i n n i g uilskuiken.' G w e n i v e r was buiten adem en van streek; ze had een b r a n d e n d e pijn in haar rug en haar schouders, m a a r dat was niets bij het weeë gevoel van kou in haar b i n n e n s t e . Ze was bijna onteerd g e w o r d e n door brute k r a c h t . Ysgerryn w e n d d e zich tot O c l a d d a . ' H o u op met dat gegil, kind! Ga g a u w een page z o e k e n . Laat de w a c h t e n k o m e n . Vlug!' Toen het nog steeds s n i k k e n d e meisje w e g r e n d e , schoot D a n n y n op de deur af. M a a r N e v y n v e r s p e r d e hem kalm de weg. 'Wil je twee oude m a n n e n n e e r m a a i e n om uit deze k a m e r te k o m e n ? Me d u n k t dat je daar te veel eergevoel voor hebt.' In de stilte begon D a n n y n te beven, te trillen als een populier in de wind. G w e n i v e r had k u n n e n gillen. Ze sloeg haar h a n d e n voor haar m o n d en keek hoe hij b e e f d e . Al haar roem, haar o v e r m a c h t op het slagveld en de t r o t s die ze aan haar z w a a r d ontleende waren van haar a f g e r u k t . D a n n y n s brute k r a c h t had haar v e r a n d e r d in een d o o d g e w o n e angstige vrouw, en d a a r o m haatte ze hem nog het meest van al. Ysgerryn legde een v a d e r l i j k e hand op haar arm. ' V r o u w e , hoe is het met u? H e e f t hij u bezeerd?' 139

'Niet erg,' zei ze met verstikte stem. In de gang h o o r d e n ze m a n n e n schreeuwen. Vier leden van de kon i n k l i j k e garde s t o r m d e n met g e t r o k k e n z w a a r d de k a m e r binnen en bleven stokstijf staan, t e r w i j l ze hun a a n v o e r d e r a a n s t a a r d e n alsof ze d a c h t e n een n a c h t m e r r i e te beleven. D a n n y n p r o b e e r d e iets te zeggen, m a a r hij b e e f d e te erg. Na een paar p i j n l i j k e m i n u t e n die een eeuwigheid leken te duren, k w a m Glyn zelf haastig binnen, met Saddar in zijn kielzog. Bij het zien van zijn broer klapte D a n n y n in elkaar; hij viel op zijn knieën en huilde als een kind. Saddar deinsde met een d r a m a t i s c h e kreet terug. 'Heiligschennis!' riep de r a a d s h e e r uit. ' D a a r ben ik al zo lang bang v o o r geweest. Vrouwe Gweniver, o, wat v e r s c h r i k k e l i j k ! ' 'Ja, w a c h t eens even,' zei Glyn. ' D a n n o , wat is dit allemaal?' Terwijl de t r a n e n over zijn gezicht s t r o o m d e n , trok D a n n y n zijn z w a a r d en gaf het met het gevest naar v o r e n aan de koning, m a a r hij kon nog steeds niets zeggen. 'Heer, N e v y n en ik hebben het gezien,' zei Ysgerryn. 'Hij de v r o u w e aan te r a n d e n . '

probeerde

'O goden,' zei Saddar. 'Welke vreselijke r a m p e n zal de Godin nu op ons doen n e e r k o m e n ? ' De w a c h t e n deinsden huiverend terug van de man die een priesteres had willen ontheiligen. De blik van a f k e e r in hun ogen zei duidelijk dat hun v r o o m h e i d o p r e c h t was, wat G w e n i v e r ook van die van de raadsheer mocht denken. ' D a n n o , ' zei de koning. 'Dit kan niet w a a r zijn.' 'Het is wel waar,' kon hij eindelijk u i t b r e n g e n . ' D o o d me nu maar, wil je?' D a n n y n boog zijn h o o f d a c h t e r o v e r en bood hem zijn hals. Glyn gooide met een vloek het z w a a r d door de kamer. 'Ik zal hier m o r g e n o c h t e n d over oordelen. W a c h t e n , breng hem naar zijn k a m e r en houd hem daar. N e e m hem die dolk ook af.' Hij keek de wit w e g g e t r o k k e n getuigen aan. 'Ik wil met de heilige v r o u w e overleggen. O n d e r vier ogen.' Terwijl de wacht D a n n y n a f v o e r d e , staarde Glyn strak naar de muur. De a n d e r e n h a a s t t e n zich achter elkaar de k a m e r uit, Saddar als laatste. De koning sloeg de deur achter hem dicht, liet zich in een stoel vallen en staarde naar het v l a m m e n d e vuur in de haard. 'In deze zaak, heilige v r o u w e , ' zei hij, 'bent u de vorst en ik de ond e r d a a n . Ik zal heer D a n n y n aan elke straf o n d e r w e r p e n die de Godin eist, maar als mens smeek ik u om het leven van m i j n broer.' Hij zweeg en slikte m o e i z a a m . 'De wet eist dat ik een man die een priesteres te na komt, laat a f r a n s e l e n . Hij moet in het o p e n b a a r w o r d e n 142

a f g e r a n s e l d en d a a r n a o p g e h a n g e n . ' G w e n i v e r ging zitten en d r u k t e haar bevende h a n d e n tegen elkaar. Ze zou genieten van elke zweepslag die de beul hem gaf, ze zou ook met genoegen t o e k i j k e n als hij werd o p g e h a n g e n . Toen voelde ze de Godin achter zich o p k o m e n , een k o u d e duistere a a n w e z i g h e i d als een w i n t e r w i n d door een raam. Ze b e s e f t e dat ze, als ze de heilige wetten v o o r p e r s o o n l i j k e w r a a k g e b r u i k t e , evenzeer zou z o n d i g e n als w a n n e e r ze er omwille van de k o n i n g aan zou v o o r b i j g a a n . Ze hief haar h a n d e n op en bad in stilte tot de G o d i n terwijl Glyn in het v u u r staarde en wachtte. Iedereen in de grote zaal wist dat er iets ergs was gebeurd toen een angstige page het p o d i u m o p s t o r m d e en de koning bij de arm greep. N a d a t Glyn de zaal had verlaten, kwam er onder zowel edelen als ruiters een stroom g e f l u i s t e r d e gissingen op gang. Wat kon er zo erg zijn dat die j o n g e n zo v o l k o m e n zijn m a n i e r e n was vergeten? Ricyn v o n d dat de kwestie hem niet aanging en ging door met drinken. Hij v e r m o e d d e dat iedereen er g a u w genoeg alles over zou weten. De rust begon juist weer te keren toen heer O l d a c tussen de t a f e l s d o o r k w a m en hem op de s c h o u d e r tikte. 'Kom even mee, h o o f d m a n . R a a d s h e e r Saddar wil je spreken.' Saddar stond o n d e r a a n de trap en wreef telkens in zijn h a n d e n . 'Er is iets v r e s e l i j k s g e b e u r d , h o o f d m a n , ' zei de raadsheer. 'Heer Dannyn h e e f t g e p r o b e e r d v r o u w e G w e n i v e r t e v e r k r a c h t e n . ' Ricyn kreeg het gevoel of de wereld om hem heen bevroor en hem v e r l a m d e , als een dood blad dat in het ijs vastzit, ik v o n d dat u het moest weren,' vervolgde de oude man. ik ben eerlijk gezegd d o o d s b a n g dat onze leenheer hem, tegen alle gerechtigheid in, gratie zal verlenen. Als hij dat zou doen, wilt u uw v r o u w e dan smeken de stad voor de w r a a k van de Godin te b e h o e d e n . ' 'Alle bliksems,' g r a u w d e Ricyn. 'Als onze leenheer zich hieraan probeert te o n t t r e k k e n , zal ik de smeerlap e i g e n h a n d i g o m b r e n g e n . ' O l d a c en Saddar wisselden een n a u w e l i j k s z i c h t b a a r g l i m l a c h j e . Ricyn vloog de t r a p op, stormde de gang d o o r en k w a m voor G w e n i vers deur oog in oog te staan met twee w a c h t e n . 'Je mag er niet in. De koning is d a a r b i n n e n . ' Ricyn greep de man bij de schouder en drukte hem tegen de muur. 'Voor mijn part zit de heer der hel d a a r b i n n e n . Ik moet m i j n v r o u we spreken.' N e t toen de t w e e d e w a c h t hem wilde b e e t p a k k e n ging de deur open: daar stond Gweniver, bleek, van streek, m a a r o n g e d e e r d . 'Ik h o o r d e je stem,' zei ze. 'Kom binnen.' 143

Toen Ricyn b i n n e n s t a p t e , zag hij de koning uit een stoel o p s t a a n . N o g nooit was hij zo dicht bij de man geweest die hij na haar het meest vereerde. O v e r m a n d door ontzag zonk hij op zijn knieën. 'Wat is dit?' vroeg Glyn. 'Hoe ben je het te weten g e k o m e n ? ' ' R a a d s h e e r Saddar h e e f t het me verteld, heer. U kunt me laten afranselen als u wilt o m d a t ik hier b i n n e n v a l , maar ik moest met eigen ogen zien dat m i j n v r o u w e ongedeerd is.' 'Dat spreekt vanzelf.' hè?'

Hij

keek

G w e n i v e r aan.

'Raadsheer

Saddar,

'En heer Oldac,' voegde Ricyn eraan toe. G w e n i v e r dacht even na. Ricyn zag aan haar k a a r s r e c h t e h o u d i n g en het k o u d e machtsbesef in haar ogen dat de G o d i n weer bezit van haar had g e n o m e n . 'Vertel me eens, h o o f d m a n , ' zei dit o p n e m e n ? ' 'Tja, heer, ik kan niet v o o r heer m a n n e n en ik z o u d e n nog tegen van m i j n v r o u w e te v e r d e d i g e n . laten gaan.'

de koning. 'Hoe zullen mijn m a n n e n D a n n y n s m e n s e n spreken, m a a r m i j n de heer der hel vechten om de eer Wij k u n n e n dit niet over onze kant

' Z e k e r niet o m d a t de r a a d s h e e r iedereen ophitst, heer,' zei Gweniver. 'Weet u, er w o r d t me iets d u i d e l i j k over r a a d s h e e r Saddar - ook al zullen we nooit iets k u n n e n b e w i j z e n . ' ' W e r k e l i j k ? ' Glyn keek Ricyn aan. 'Laat ons alleen.' Ricyn stond op, boog en verliet a c h t e r w a a r t s de kamer. De hele lange nacht lag hij zich op zijn brits g e s p a n n e n af te vragen tot welk v o n n i s zijn v r o u w e en zijn koning z o u d e n besluiten. De v o l g e n d e m o r g e n k w a m G w e n i v e r hem uit de kazerne halen. Ricyn m o c h t op haar speciaal verzoek de u i t s p r a a k in de a u d i ë n t i e z a a l b i j w o n e n . Glyn zat in zijn a m b t s g e w a a d en met een g o u d e n z w a a r d in de hand op het p o d i u m . Achter hem stonden vier r a a d s l i e d e n , onder wie Saddar, en aan zijn r e c h t e r h a n d stonden twee priesters van Bel. O n d e r a a n het p o d i u m s t o n d e n de getuigen, onder wie G w e n i ver. Bij de k l a n k e n van een zilveren hoorn leidden vier b e w a k e r s Dannyn binnen. Uit de d o n k e r e kringen onder zijn ogen m a a k t e Ricyn op dat hij de hele nacht niet had geslapen. M o o i zo, dacht hij. Laat die smeerlap de beker m a a r tot de laatste bittere d r u p p e l leegdrinken. 'Er ligt hier een zaak van heiligschennis voor,' v e r k o n d i g d e Glyn. 'Heer D a n n y n w o r d t beschuldigd van een poging tot ontheiliging van Gweniver, e d e l v r o u w en priesteres. Laat ons de g e t u i g e n v e r k l a r i n g e n horen.' 'Heer,' riep D a n n y n , 'laat mij

u dat b e s p a r e n . Ik beken. 144

Breng me

naar buiten en dood me. Als ik u ooit een dienst heb bewezen, doe het dan nu en m a a k het kort.' Glyn bezag hem met een blik zo koud alsof er een v r e e m d e v o o r hem stond. Saddar glimlachte b e s m u i k t . ' V r o u w e Gweniver,' zei de koning, 'kom naar voren.' G w e n i v e r liep naar de voet van de t r o o n . 'We bieden u twee s t r a f f e n aan w a a r u i t u op advies en naar wens van de Godin kunt kiezen. Dood of v e r b a n n i n g . De v e r b a n n i n g zal zijn van ons hof en ons g r o n d g e b i e d . We zullen heer D a n n y n zijn rechten, zijn rang en zijn privileges a f n e m e n , maar zijn kind mag aan het hof blijven en zal als onze eigen zoon w o r d e n o p g e v o e d , uit medelijden met iemand die te j o n g is om zijn v a d e r s schande te delen. Dit v o n n i s spaart zijn leven uitsluitend o m d a t de m i s d a a d o n v o l t o o i d is gebleven. M o c h t de Godin de andere straf wensen, dan zal hij op het m a r k t p l e i n van de stad C e r r m o r in het o p e n b a a r w o r d e n a f g e r a n s e l d en d a a r n a o p g e h a n g e n tot de dood erop volgt. Spreek in naam van uw Godin het v o n n i s over deze man uit.' Ricyn, die wist wat ze ging zeggen, b e w o n d e r d e G w e n i v e r om de wijze w a a r o p ze keek en deed of ze ernstig en diep over de vraag nadacht. Saddar keek of hij een m o n d v o l azijn had toen hij begon te b e g r i j p e n wat er ging k o m e n . Tenslotte m a a k t e G w e n i v e r een buiging voor de koning. ' V e r b a n n i n g , heer. H o e w e l het hier een ernstige zaak b e t r e f t die in feite n e e r k o m t op heiligschennis, kan de Godin genadig zijn w a n n e e r de m i s d a a d uit vrije wil w o r d t bekend en w a n n e e r de m i s d a d i g e r tot o n b e z o n n e n daden is g e d r e v e n door dingen die hij niet in de hand had.' Ze zweeg en keek Saddar recht aan. De oude man werd d o o d s b l e e k . 'Zo zij het!' Glyn hief het g o u d e n z w a a r d hoog op. ' H i e r b i j spreken we het v o n n i s van v e r b a n n i n g uit tegen D a n n y n , niet langer e d e l m a n . W a c h t e n ! Breng hem weg om zich voor te bereiden op zijn vertrek uit m i j n stad. Hij mag niet meer m e e n e m e n dan de kleren die hij aanh e e f t , twee dekens, een dolk en de twee z i l v e r s t u k k e n w a a r een banneling recht op h e e f t . ' Terwijl de w a c h t e n de g e v a n g e n e w e g s l e e p t e n , b e g o n n e n de aanwezigen in de stampvolle zaal te fluisteren met een geluid als van ruisend water. Ricyn, die een b o o d s c h a p moest o v e r b r e n g e n , glipte door een z i j d e u r naar buiten en haastte zich naar D a n n y n s kamers. Dannyn zat m i d d e n op de grond op zijn knieën zijn d e k e n s op te rollen. Hij wierp Ricyn een vluchtige blik toe en ging door met zijn werk. 'Kom je me v e r m o o r d e n ? ' vroeg hij. 'Nee. Ik kom je iets brengen van v r o u w e Gweniver.' 145

' J a m m e r dat ze me niet g e w o o n h e e f t laten o p h a n g e n . sel zou heter zijn geweest dan dit.'

Een pak ran-

'Klets niet zo stom.' Ricyn haalde een b e r i c h t e n k o k e r uit zijn hemd. 'Rij naar B l a e d d b y r en g e e f t dit aan heer G w e t m a r . Hij kan wel een goede h o o f d m a n g e b r u i k e n met al die v e r v l o e k t e Boars langs de grens.' D a n n y n keek even naar de k o k e r die Ricyn hem v o o r h i e l d , toen nam hij hem aan en stopte hem onder zijn hemd. 'Ze is b u i t e n g e w o o n e d e l m o e d i g v o o r degenen die ze verslaat, maar een gunst van haar a a n n e m e n is nog het ergste van alles. Vertel me nu eens eerlijk, Ricco, omwille van de veldslagen die we samen hebben geleverd. Ga je met haar naar bed of niet?' Ricyns hand leek uit zichzelf naar zijn z w a a r d g e v e s t te gaan. 'Dat doe ik niet en dat zou ik nooit doen.' 'Huh. Dus je bent haar s c h o o t h o n d j e , hè? Ik had gedacht dat je daar te veel man voor was.' 'Je vergeet de Godin.' ' H u h . ' Het was meer een v e r a c h t e l i j k gesnuif dan een w o o r d . Ricyn merkte dat hij zijn z w a a r d in zijn hand hield z o n d e r zich bewust te zijn dat hij het had g e t r o k k e n . D a n n y n h u r k t e neer en keek hem m e e s m u i l e n d aan. Met een uiterste w i l s i n s p a n n i n g stak Ricyn het z w a a r d weer in de schede. 'Heel slim, hoor. M a a r ik zal je niet v e r m o o r d e n en je je schande besparen.' D a n n y n zakte als een z o u t z a k ineen. Ricyn d r a a i d e zich om, ging de k a m e r uit en sloeg met een klap de deur achter zich dicht. Op het b i n n e n p l e i n stonden de mensen dicht o p e e n g e p a k t ; alle edelen, ruiters en b e d i e n d e n stonden fluisterend te w a c h t e n . Ricyn vond G w e n i v e r en N e v y n bij

de poort, waar twee leden van de k o n i n k l i j -

ke garde D a n n y n s z w a r t e ruin gezadeld en wel bij de teugel hielden. Toen D a n n y n de broch u i t k w a m , week de menigte uiteen om hem door te laten. Hij liep met o p g e h e v e n h o o f d en liet zijn d e k e n r o l achteloos in zijn ene hand b u n g e l e n , zo o p g e w e k t of hij op v e l d t o c h t ging. Het gefluister om hem heen werd luider, maar hij glimlachte naar de w a c h t , klopte zijn paard op de hals en bond zijn dekenrol achter het zadel, z o n d e r zich te b e k o m m e r e n om het smiespelend gelach en het w i j z e n van de k e u k e n m e i d e n . Toen hij opsteeg, klonk hier en daar een h o n e n d ' b a s t a a r d ' boven het g e f l u i s t e r uit. D a n n y n draaide zich in het zadel om en boog naar de j o u w e r s , terwijl hij o n a f g e b r o k e n bleef glimlachen. G e d r e v e n door een opwelling die Ricyn niet begreep, ging G w e n i v e r D a n n y n a c h t e r n a toen hij de p o o n uitreed. Ricyn ving N e v y n s blik 146

en b e d u i d d e de oude man ook mee te gaan, terwijl hij zich achter haar aan haastte. G e d u r e n d e heel D a n n y n s l a n g z a m e rit door de volgepakte straten bleven de m e n s e n staan om hem aan te gapen, te fluisteren, hem b a s t a a r d te n o e m e n , maar hij zat k a a r s r e c h t en fier in het zadel. Bij de s t a d s p o o r t boog hij voor de w a c h t e r s , gaf zijn paard de sporen en g a l o p p e e r d e de weg af. Ricyn slaakte een zucht van opluchting. Hij voelde z o n d e r het te willen een steek van m e d e l i j d e n . ' V r o u w e ? ' vroeg hij Gweniver. ' W a a r o m bent u hem gevolgd?' ik wilde zien of hij in elkaar zou k l a p p e n . J a m m e r dat dat niet gebeurd is.' 'Alle goden, Gwen!' zei N e v y n h e f t i g , ik had g e h o o p t dat je hem zou k u n n e n vergeven.' 'Dat is de eerste keer dat ik u ooit iets d o m s heb horen zeggen, goede heer. W a a r o m zou ik dat v e r d r a a i d nog toe doen? Ik heb de koning t o e g e s t a a n hem te v e r b a n n e n omwille van h e m z e l f , niet van Dannyn, en onze leenheer mag v e r v l o e k t blij zijn dat hij dat van me g e d a a n h e e f t gekregen.' 'Het is een feit,' zei de oude man met een zekere scherpte, 'dat haat twee mensen nog sterker aan elkaar bindt dan liefde. Daar mag u eens over n a d e n k e n . ' Het drietal w a n d e l d e langs de naar het n o o r d e n v o e r e n d e weg die tussen de groene velden van het k o n i n k l i j k e bezit liep. Aan de koude heldere hemel v e r s c h e n e n dikke witte w o l k e n die door de opstekende wind w e r d e n v o o r t g e d r e v e n . Ricyn dacht j u i s t dat hij wel naar de w a r m t e van de grote zaal terug zou willen, toen hij het paard in hun richting de weg af zag k o m e n . Het was D a n n y n s z w a r t e p a a r d , ruiterloos, met de teugels aan de z a d e l k n o p g e b o n d e n . Ricyn uitte een k r a c h t t e r m , rende e r n a a r t o e en greep de teugels. De hele uitrusting van zijn meester was nog aan het zadel g e b o n d e n . 'O goden,' zei N e v y n . ' G w e n , breng dat paard naar de dun terug en zeg tegen de w a c h t e n hoe je het hebt g e v o n d e n . Breng ze mee terug. Ricco, kom mee. Hij kan niet ver weg zijn.' Ricyn vond dat N e v y n v e r r a s s e n d hard kon lopen v o o r een man van zijn l e e f t i j d . Ze d r a a f d e n b i j n a een kilometer langs de weg naar een h e u v e l t j e met één enkele e i k e b o o m op de top. O n d e r die boom zat iemand. N e v y n rende v l o e k e n d de heuvel op, gevolgd door de hijgende Ricyn. D a n n y n zat er v o o r o v e r , zijn bebloede dolk nog in de hand. Hij had zijn eigen keel d o o r g e s n e d e n op nog geen twee kilometer a f s t a n d van de koning die hij l i e f h a d . Toen Ricyn zich afw e n d d e , zag hij Dun C e r r m o r boven de stad uitrijzen, de rode en zilv e r k l e u r i g e banieren w a p p e r d e n in de wind. 'O vreselijk,' zei Ricyn. 'Die arme bliksem.' 147

'Vind je

dit w r a a k genoeg?'

'Te veel. Ik schenk hem v e r g i f f e n i s , als hij hiernamaals.'

daar iets aan h e e f t in het

N e v y n knikte en w e n d d e zich af. 'Ja, ja,' zei hij. 'Dan is hiermee dus één schakel in deze ketting gebroken.' 'Wat?' 'O, niets, niets. Kijk daar k o m e n de s t a d s w a c h t e n al aan.'

III N e v y n bleef nog een j a a r in Cerrmor, m a a r er k w a m een tijd dat hij het niet langer kon v e r d r a g e n G w e n i v e r op v e l d t o c h t te zien gaan of te w a c h t e n met de angst dat ze niet meer terug zou k o m e n . Op een regenachtige lentedag verliet hij de dun en reed doelloos in n o o r d e lijke richting om v o o r het g e w o n e volk van het k o n i n k r i j k te doen wat hij kon. H o e w e l hij in het begin veel aan G w e n i v e r dacht, had hij zoveel andere zorgen dat de h e r i n n e r i n g aan haar al spoedig verv a a g d e . Jaar na j a a r w o e d d e n de oorlogen en v o e r d e n de pest in hun kielzog mee Overal w a a r hij k w a m , p r o b e e r d e N e v y n de edelen aan te raden vrede te sluiten en het g e w o n e volk m a n i e r e n te leren om het er levend af te b r e n g e n . , m a a r hij bereikte zo weinig, ook al waren de m e n s e n die hij hielp hem d a n k b a a r , dat hij er w a n h o p i g van werd. In zijn hart bereikte hij de Duistere Paden, waar zelfs de d w e o m e r tot stof en as w o r d t en t r o o s t noch v r e u g d e meer schenkt. Uit eerbied v o o r het Licht zette hij zijn werk voort, maar het was een w r a n g e schijnv e r t o n i n g , o m d a t hij het alleen uit plichtsbesef deed in plaats van uit liefde, zoals vroeger. In de v i j f d e lente, toen de a p p e l b l o e s e m o n t l o o k in de verlaten b o o m g a a r d e n , h e r i n n e r d e een toevallige gedachte hem opeens weer aan Gweniver, en toen hij eenmaal weer aan haar had gedacht, werd zijn n i e u w s g i e r i g h e i d hem de baas. Die avond knielde hij bij zijn k a m p v u u r en richtte zijn geest op de v l a m m e n . Even later zag hij Gweniver en Ricyn duidelijk over het b i n n e n p l e i n van Dun C e r r m o r lopen. Ze leken zo weinig v e r a n d e r d dat hij dacht dat hij een b u i t e n g e w o o n levendige h e r i n n e r i n g had, maar toen d r a a i d e ze haar h o o f d om en zag hij een litteken over de blauwe t a t o e ë r i n g lopen. Hij liet het visioen eindigen, maar nu hij haar weer had gezien, kon hij haar niet meer vergeten. De v o l g e n d e m o r g e n ging hij, z u c h t e n d over de menselijke d w a a s h e i d , op weg naar Cerrmor. 148

Op een dag toen een zacht briesje en de geur van j o n g gras de spot dreven met het lijden van het k o n i n k r i j k , reed N e v y n de s t a d s p o o r t binnen. Terwijl hij afsteeg om zijn paard en z w a a r b e p a k t muildier d o o r de d r u k k e straten te leiden, h o o r d e hij dat iemand hem riep en toen hij zich o m d r a a i d e zag hij Ricyn en G w e n i v e r met hun p a a r d e n aan de teugel op hem af k o m e n . ' N e v y n ! ' riep ze uit, 'Wat ben ik blij je te zien.' 'En ik ben blij j o u weer te zien, en Ricco ook. Ik voel me gevleid dat je me nog kent.' 'Wat? O, kom nou, hoe z o u d e n we je ooit k u n n e n vergeten? Ricco en ik wilden juist een e i n d j e gaan rijden, maar nu willen we j o u liever op een kroes bier o n t h a l e n . ' Op a a n d r i n g e n van G w e n i v e r gingen ze naar de beste herberg van de stad, een stijlvolle gelegenheid met g l a d g e b o e n d e h o u t e n v l o e r e n en w i t g e k a l k t e muren. Ze stond er tevens op het beste bier te bestellen, met de vlotte gulheid van k r i j g e r s die geld v e r a c h t e n o m d a t ze misschien toch niet meer de tijd k r i j g e n om het op te m a k e n . Toen ze gezeten w a r e n , nam N e v y n haar a a n d a c h t i g op terwijl ze hem het laatste n i e u w s over de oorlog vertelde. H o e w e l ze h a r d e r was gew o r d e n , alsof haar hele lichaam een w a p e n was, waren haar bewegingen d o e l b e w u s t en toch sierlijk op een m a n i e r die buiten de categorieën m a n n e l i j k of v r o u w e l i j k viel. Wat Ricyn b e t r o f , die was nog even zonnig en v r i e n d e l i j k als altijd, terwijl hij b e s c h r o o m d van zijn bier d r o n k en naar haar keek. Zo nu en dan, w a n n e e r hun ogen elkaar o n t m o e t t e n , g l i m l a c h t e n ze naar elkaar met een blik w a a r i n zowel spanning als liefde lag, alsof hun h a r t e n tot de rand toe gevulde bekers waren w a a r i n de vloeistof wel trilde m a a r nooit overliep. De band tussen hen was zo sterk dat N e v y n hem met zijn d w e o m e r z i c h t kon w a a r n e m e n als een web van bleek licht; al hun n o r m a l e seksuele energie was omgezet in een magische band tussen hun aura's. Hij t w i j f e l d e er niet aan dat er ook een k r a c h t s t r o o m tussen hen vloeide, dat ze op de een of andere manier altijd z o u d e n weten waar de ander was, ook in het heetst van een gevecht, dat ze hun g e d a c h t e n zo instinctief uitwisselden dat ze zich er niet van bewust waren. Het deed N e v y n verdriet te zien dat ze haar d w e o m e r g a v e zo v e r w a a r l o o s d e . 'Luister eens, goede N e v y n , ' zei ze. 'Je moet met ons m e e g a a n naar de dun. H e e f t de d w e o m e r je bij ons t e r u g g e b r a c h t ? ' 'Niet echt, nee. H o e z o ? Is er iets niet in orde?' 'Zo zou je het k u n n e n zeggen.' Ricyn keek om zich heen en dempte zijn stem. 'Het gaat over onze leenheer, zie je. Hij h e e f t van die sombere buien en daar kan n i e m a n d hem uit halen.' 1

49

'Hij piekert te veel,' viel G w e n in, eveneens f l u i s t e r e n d . 'En hij zegt dingen zoals dat hij eigenlijk toch niet de echte koning kan zijn en dat soort onzin. De k o n i n g i n is bang dat hij bezig is om gek te worden.' Ze keken hem aan met het v e r w a c h t i n g s v o l l e v e r t r o u w e n dat hij alles wel zou oplossen. Hij voelde zich zo m a c h t e l o o s dat hun vert r o u w e n hem b i j n a in huilen deed u i t b a r s t e n . 'Wat scheelt eraan?' vroeg Gweniver. 'Ach, ik ben zo v e r v l o e k t moe t e g e n w o o r d i g door de ellende die ik overal in het land zie, en d o o r d a t ik niets kan doen om daar een eind aan te m a k e n . ' 'Tja, bij de goden, het is niet aan j o u om daar een eind aan te maken. Je moet jezelf toch niet zo kwellen. Weet je nog wat je tegen de koning hebt gezegd toen hij zo'n v e r d r i e t had over de dood van Dannyn? Je zei dat het alleen ijdelheid was die iemand deed denken dat hij het Wyrd van een ander kon o m b u i g e n . ' i j d e l h e i d ? Ja, dat is het ook.' Ze had op haar g e d a c h t e l o z e m a n i e r precies het woord gezegd dat hij wilde horen. M i j n soort ijdelheid lijkt op die van Glyn, dacht hij. In m i j n hart ben ik nog altijd een prins die denkt dat het k o n i n k r i j k om mij draait en om alles wat ik doe. Toen hij zichzelf v o o r h i e l d dat hij slechts een dienaar was die op een o p d r a c h t w a c h t t e , was hij er opeens zeker van dat die o p d r a c h t zou k o m e n . Op een goede dag zou hij het Licht weer zien. Toen ze in de dun a a n k w a m e n , snelden er van alle k a n t e n bedienden toe en v e r d r o n g e n zich om hem alsof hij i n d e r d a a d nog een prins was. O r i v a e n stond erop hem een mooie kamer in de h o o f d b r o c h te geven en bracht hem er p e r s o o n l i j k naartoe. Terwijl N e v y n zijn spullen u i t p a k t e , vertelde de k a m e r h e e r hem allerlei n i e u w t j e s . Heer G w e t m a r en v r o u w e Macla h a d d e n twee z o o n t j e s ; prins Mael zat nog altijd in de toren g e v a n g e n ; Gavra, zijn vroegere leerlinge, was nu k r u i d e n v r o u w in de stad. 'En onze leenheer?' vroeg N e v y n . O r i v a e n s ogen kregen een sombere u i t d r u k k i n g . 'Ik zal v a n a v o n d een p r i v é - a u d i ë n t i e regelen. Als je hem hebt gezien k u n n e n we verder praten.' 'Goed. En Saddar? Is die nog aan het hof of h e e f t hij nedering a a n g e t r o k k e n en is hij w e g g e g a a n ? '

zich zijn ver-

' S a d d a r is dood. Dat is heel v r e e m d gegaan. Kort nadat j i j ons die z o m e r had verlaten. Hij kreeg een e i g e n a a r d i g e v e r s t o p p i n g van de maag.' Toen N e v y n b i n n e n s m o n d s v l o e k t e ,

k w a m er een m i n z a m e u i t d r u k -

king op O r i v a e n s gezicht. N e v y n vroeg zich af of de koning zelf opd r a c h t had gegeven de oude man te v e r g i f t i g e n of dat een loyale hoveling dat k a r w e i t j e op zich had g e n o m e n , z o d r a de enige k r u i d e n man die de r a a d s h e e r had k u n n e n redden, ver weg was. 's M i d d a g s ging N e v y n naar C e r r m o r en vond Gavra, die bij het gezin van haar broer boven zijn herberg i n w o o n d e . Ze viel hem lachend in de a r m e n , schepte een kroes bier voor hem en nam hem mee naar haar k a m e r voor een b a b b e l t j e . Ze was een i n d r u k w e k k e n d e j o n g e v r o u w g e w o r d e n , nog altijd k n a p en slank, m a a r uit haar d o n k e r e ogen sprak een diepte van gevoel en s c h e r p z i n n i g h e i d . H a a r k a m e r was v o l g e p a k t met k r u i d e n , potten zalf en al haar andere m a t e r i a a l , alles keurig g e r a n g s c h i k t rond het meubilair, een e e n p e r s o o n s b e d , een kist en bij de h a a r d een wieg. D a a r i n lag een k n a p klein meisje van een m a a n d of tien te slapen. 'Je broer zijn j o n g s t e kind?' vroeg N e v y n . 'Nee, ze is van mij. Kijkt u nu op me neer?' 'Wat? Hoe kom je d a a r b i j ? ' ' N o u , m i j n broer was niet bepaald in zijn schik met een onecht kind in de familie. Het is m a a r goed dat ik genoeg v e r d i e n om in ons ond e r h o u d te voorzien.' Alsof ze wist dat er over haar werd gepraat, geeuwde o p e n d e haar h e l d e r b l a u w e ogen en viel weer in slaap. ' W a a r o m is de vader niet met je g e t r o u w d ? ' 'Hij is al met iemand anders g e t r o u w d . m a a r ik houd evengoed van hem.' N e v y n ging op de kist standige Gavra zich in tegen de v e n s t e r b a n k en van een ander huis, een ren.

het k i n d j e ,

Ik ben heus geen d o m o o r ,

zitten. Hij had nooit gedacht dat zijn verdit soort p r o b l e m e n zou w e r k e n . Ze leunde keek naar het armzalige uitzicht, de z i j k a n t klein s t o f f i g b i n n e n p l a a t s j e met een kippen-

'Prins Mael,' zei ze p l o m p v e r l o r e n . ' M i j n arme g e v a n g e n geliefde.' 'Alle goden!' 'Ik smeek u het aan n i e m a n d te vertellen. Ze z o u d e n m i j n kind doden als ze wisten dat Eldidd hier in de stad een k o n i n k l i j k e bastaard had. Ik heb tegen iedereen gezegd dat haar vader een van de ruiters van de koning was. Een zekere D a g w y n , die vorig j a a r gesneuveld is. V r o u w e G w e n i v e r h e e f t me geholpen, ziet u. Ik geloof dat D a g w y n nogal geliefd was bij de meisjes, en iedereen g e l o o f d e het o n m i d d e l lijk van hem. 'Is G w e n i v e r de enige die het weet?' 'Ja. Z e l f s Ricyn weet het niet.' Ze zweeg even en keek met een wrang g l i m l a c h j e in de wieg. 'Ik moest het aan iemand vertellen, en Gwe151

niver is een priesteres, wat ze verder ook mag zijn. Toch is het wel triest. Ricyn komt hier af en toe en g e e f t me dan wat geld v o o r de d o c h t e r van zijn vriend. M i j n kleine Ebrua schijnt veel v o o r hem te betekenen.' 'Dan is het maar het beste dat hij nooit de w a a r h e i d te weten komt. M a a r vertel eens, hoe is het gebeurd? Kun je als een vogel door de lucht vliegen?' 'Nee, ik ben g e w o o n de t r a p in de toren o p g e g a a n , ' zei ze met een lachje. ' M a a r niet lang n a d a t u was v e r t r o k k e n , kreeg de prins k o o r t s en alle c h i r u r g i j n s w a r e n met het leger mee. Dus h e e f t O r i v a e n mij laten halen om hun s t u k j e o o r l o g s b u i t in leven te h o u d e n . Ach goden, ik had zo met Mael te doen, en van O r i v a e n m o c h t ik hem blijven b e z o e k e n , net als u v r o e g e r deed. Mael bood aan me te leren lezen en schrijven, ziet u, g e w o o n om de tijd te doden. Ik kreeg dus les en we w e r d e n v r i e n d e n , en nou ja...' Ze haalde w e l s p r e k e n d haar s c h o u d e r s op. 'Ik b e g r i j p het. Weet hij het van het kind?' 'O, hoe zou hij dat niet k u n n e n weten, m i j n arme g e v a n g e n geliefde.' Weer in de dun g e k o m e n ging N e v y n o n m i d d e l l i j k naar de toren om de prins te bezoeken. H o e w e l zijn gezellige k a m e r niet was veranderd, was Mael nu een man. G r o o t en f o r s liep hij bedaard de kamer rond, in plaats van telkens o n g e d u l d i g in een stoel neer te ploffen. Hij was ook d o o d s b l e e k , z o d a t zijn albasten huid zijn z w a r t e haar nog d o n k e r d e r deed lijken. N e v y n b e s e f t e met een schok dat de prins in zeven j a a r niet in de b u i t e n l u c h t was geweest. 'U weet niet hoe blij ik ben u te zien,' zei Mael. 'Ik heb m i j n leraar na zijn vertrek vreselijk gemist.' 'Dat spijt me, m a a r de d w e o m e r d w i n g t iemand soms w o n d e r l i j k e wegen te b e w a n d e l e n . Gelukkig schijn ik wel een troost v o o r u te h e b b e n a c h t e r g e l a t e n . Ik heb Gavra g e s p r o k e n . ' De prins werd v u u r r o o d en w e n d d e zijn blik af. 'Ach ja,' zei hij na een ogenblik. 'Het kan raar gaan. Er is een tijd geweest dat ik een n i e t - a d e l l i j k e v r o u w niet het a a n k i j k e n w a a r d zou h e b b e n g e v o n d e n . Nu vraag ik me af wat G a v r a in v r e d e s n a a m ziet in een stumper als ik.' 'Uwe hoogheid h e e f t i n d e r d a a d een hard Wyrd.' 'O, niet zo hard als vele a n d e r e n . Ik heb er genoeg van gekregen mezelf te beklagen, ziet u. Sommige m a n n e n zijn als haviken, ze sterven j o n g in de strijd. Ik ben een v i n k j e dat in een v o r s t e l i j k e kooi zit en van b o m e n d r o o m t . M a a r het is een mooie kooi, en er zit zaad in overvloed in m i j n v o e r b a k j e . '

152

' D a t is w a a r . ' 'De b o e k e n die u me h e b t g e g e v e n , v o r m e n een steeds g r o t e r e t r o o s t v o o r me.

E n G a v r a h e e f t ook iets i n t e r e s s a n t s v o o r m e g e v o n d e n bij

de b o e k v e r k o p e r in de tempel van W m m .

H e t i s een b e k n o p t w e r k

v a n een f i l o s o o f g e n a a m d R i s t o l y n , een s c h r i j v e r uit de B e g i n t i j d . W a s hij

een R h w m a n ? '

'Nee, hij

b e h o o r d e rot een stam die de G r e g g y c i o n h e e t t e , een w i j s

volk te o o r d e l e n n a a r de p a a r b o e k e n die we v a n hen h e b b e n . loof dat d e v e r v l o e k t e

Rhwmanes

hun

Ik ge-

koninkrijk hebben veroverd,

net z o a l s ze met het rijk v a n onze v o o r o u d e r s in het O u d e V a d e r l a n d hebben gedaan. n a d e n k e n gaf.

Ik v o n d R i s t o l y n altijd een s c h r i j v e r die veel Ik

een g e d e e l t e v a n z i j n Ethiek

heb

van

stof tot

Nichomachea

gelezen.' Ze

b r a c h t e n een p r e t t i g uur d o o r m e t het s p r e k e n over d i n g e n w a a r

N e v y n j a r e n l a n g geen w o o r d m e e r over had g e h o o r d .

D e prins sprak

met d e g e d r e v e n h e i d v a n een g e b o r e n g e l e e r d e , m a a r t o e n N e v y n opstond

om te v e r t r e k k e n ,

M a e l neer. T o e n w a s hij

daalde

de

melancholie

als een z e e m i s t op

geen g e l e e r d e meer, m a a r een w a n h o p i g m e n s

die zich v a s t k l a m p t e aan alles wat hem g e e s t e l i j k

in e v e n w i c h t k o n

houden. Na M a e l s stille k a m e r w a s het b i n n e n g a a n in de grote zaal zoiets als het b e t r e d e n v a n een de,

was

de

zaal

andere wereld.

stampvol

schreeuwden,

lachten,

of het d o l k e n

waren.

edelen

O m d a t het leger zich v e r z a m e l en

krijgsbenden:

mannen

die

o m bier riepen e n e l k a a r g r a p p e n t o e w i e r p e n N e v y n zat met de r a a d s l i e d e n v a n de

koning

aan O r i v a e n s t a f e l , v l a k v o o r het p o d i u m . N e t toen d e m a a l t i j d werd opgediend,

kwam

Glyn met Gweniver door de

v e r t r e k k e n b i n n e n . M a a r t o e n hij het p o d i u m af en ging bij

deur n a a r zijn

eigen

n a a r d e e r e t a f e l ging, k w a m zij v a n

de k o n i n k l i j k e w a c h t en h a a r R i c y n z i t t e n

eten. 'Vrouwe

Gweniver

s c h i j n t geen w a a r d e t e h e c h t e n aan

haar adellij-

k e a f k o m s t , ' zei N e v y n tegen O r i v a e n . 'Ja.

Ik h e b h a a r er al v a a k over a a n g e s p r o k e n ,

maar met g o d g e w i j -

den is g e w o o n niet te p r a t e n . ' O n d e r het eten keek N e v y n n a a r G l y n ,

die niets v e r a n d e r d leek, nog

a l t i j d even k a a r s r e c h t en v r i e n d e l i j k t e r w i j l hij om een g r a p g l i m l a c h t e of n a a r de

g e s p r e k k e n v a n z i j n edelen luisterde.

M a a r later w e r d de

v e r a n d e r i n g d u i d e l i j k , t o e n een p a g e N e v y n n a a r d e p r i v é - v e r t r e k k e n van de koning bracht.

G l y n stond bij

de haard. Kaarslicht f l o n k e r d e

op zilver, b e s c h e e n de w a r m e k l e u r e n v a n de g o r d i j n e n en t a p i j t e n en a c c e n t u e e r d e d e diepe k r i n g e n o n d e r z i j n ogen. dat N e v y n ging z i t t e n ,

liep hij

H o e w e l hij e r o p stond

zelf o n d e r het p r a t e n r u s t e l o o s v o o r 153

de haard heen en weer. In het begin wisselden ze weinig meer dan n i e u w t j e s en b e l e e f d h e d e n uit, tot l a n g z a a m , heel geleidelijk, de vorstelijke h o u d i n g v e r d w e e n en Glyn v e r m o e i d tegen de s c h o u w leunde, en er alleen een neerslachtige man overbleef. 'U schijnt veel respect v o o r v r o u w e G w e n i v e r te hebben, heer.' 'Dat is ze ook w a a r d . Ik heb haar aan het h o o f d van m i j n garde geplaatst. N i e m a n d zal een g o d g e w i j d e k r i j g e r durven b e n i j d e n . ' D a a r was hij, de h e r i n n e r i n g die ze onder ogen m o e s t e n zien. 'Mist mijn heer zijn broer nog steeds?' 'Dat zal ik o n g e t w i j f e l d elke dag van m i j n leven blijven doen. Ach goden, had hij zichzelf toch m a a r niet g e d o o d ! We z o u d e n elkaar af en toe in het geheim h e b b e n k u n n e n o n t m o e t e n , of misschien had ik hem op een goede dag k u n n e n t e r u g r o e p e n . ' ' T j a , zijn trots gunde hem geen tijd.' Glyn z u c h t t e en ging eindelijk zitten. ' Z o v e l e n die me h e b b e n gediend zijn gesneuveld,' zei hij. En het einde is nog niet in zicht. Ah, bij de heer der hel, ik denk wel eens dat ik C a n t r a e die v e r v l o e k t e t r o o n maar m o e s t laten, dan was het tenminste a f g e l o p e n , m a a r dan zou iedereen die v o o r me is gestorven, v o o r niets gestorven zijn. En mijn loyale v r i e n d e n - C a n t r a e zou hen misschien a f m a k e n . ' Hij zweeg v o o r een v e r m o e i d , w r a n g lachje. 'Hoeveel m e n s e n hier aan het hof h e b b e n je verteld dat ik gek begin te w o r d e n ? ' 'Verscheidene. En is dat waar? Of zien ze gezond v e r s t a n d voor w a a n zin aan?' ik denk het liefst het laatste, n a t u u r l i j k . Sinds D a n n o dood is, voel ik me zo b e k l e m d . Met hem kon ik praten, en als hij vond dat ik onzin kletste, dan zei hij dat. En wat heb ik nu? Vleiers, eerzuchtige m a n n e n , j a k h a l z e n , op een enkele na, en als ik hun niet genoeg brokj e s t o e w e r p , dan bijten ze. Als ik een sombere g e d a c h t e uit mijn h o o f d wil v e r d r i j v e n , deinzen ze terug.' 'Tja, heer, hun leven h a n g t tenslotte van u af.' ik weet het. Ach goden, ik weet het maar al te goed! Ik wilde wel dat ik als een g e w o n e ruiter g e b o r e n was. Iedere man aan het hof ben i j d t de k o n i n g , m a a r weet je wie de koning zelf benijdt? G w e n i v e r s Ricyn. Ik heb nooit een gelukkiger mens gezien dan Ricco, boerenzoon of niet. Wat hij ook doet, wat er ook met hem gebeurt, hij n o e m t het de wil van zijn Godin, en hij ligt er niet van wakker.' Glyn zweeg even. ' D e n k t u nu dat ik gek ben? Of ben ik alleen m a a r een stommeling?' 'De koning is nooit een s t o m m e l i n g geweest, en hij zijn als hij gek was.' 154

zou gelukkiger

Glyn lachte op een m a n i e r die N e v y n plotseling aan prins Mael deed denken. ' N e v y n , ik zou je zeer d a n k b a a r zijn als je weer aan m i j n hof wilde k o m e n . Jij ziet de dingen van een a f s t a n d . De koning erkent nederig dat hij je hard nodig h e e f t . ' O m d a t hij niets dan verdriet in het verschiet zag, zou N e v y n graag h e b b e n gelogen en b e w e e r d dat de d w e o m e r hem v e r b o o d te blijven. Hij m o c h t al deze m e n s e n te graag om zich niet b e t r o k k e n te voelen bij hun o n v e r m i j d e l i j k lijden. M a a r hij begreep opeens dat hij een rol te vervullen had, dat hij Glyn, Mael en Gavra in de steek had gelaten toen hij uit eigen z e l f z u c h t i g e m o t i e v e n was gevlucht. 'Ik voel me zeer vereerd, heer. Ik zal blijven en u dienen zolang u me nodig hebt.' En zo kreeg N e v y n tegen zijn wil waar velen een m o o r d v o o r zouden h e b b e n gedaan: een positie als k o n i n k l i j k r a a d s h e e r en de gunst van de koning. Het kostte hem twee m o e i l i j k e j a r e n om het web van a f g u n s t dat zijn plotselinge b e v o r d e r i n g schiep te o n t w a r r e n , maar na die tijd v e r w o n d e r d e n i e m a n d zich meer over zijn rang. Iedereen in het k o n i n k r i j k wist dat de kern van de v o r s t e l i j k e m a c h t berustte bij deze sjofele oude man met zijn buitenissige belangstelling v o o r k r u i d e n , maar n a t u u r l i j k wisten slechts weinigen w a a r o m . En gedurende die twee j a a r en een deel van het derde sleepte de oorlog zich v o o r t in een o n r e g e l m a t i g e reeks invallen en a f w e e r m a n o e u v r e s . De regen overviel hen op een kleine zestig kilometer van het h o o f d k a m p . Dikke, schuinvallende stralen en een koude wind die d w a r s d o o r hun m a n t e l s blies, v e r a n d e r d e de wegen in m o d d e r p o e l e n . Ook al was de t o e s t a n d w a n h o p i g , toch k o n d e n de p a a r d e n niet vlugger gaan dan stapvoets. Het enige goede van de regen, peinsde Ricyn, was dat de v i j a n d ook niet snel v o o r u i t k w a m . Hij ging het meteen vertellen aan de v i e r e n d e r t i g man die nog over waren van de hond e r d v i j f t i g die o o r s p r o n k e l i j k w a r e n uitgereden. N i e m a n d deed met meer dan g r o m m e n ten a n t w o o r d . Ricyn reed twee keer langs de rij, n o e m d e iedereen bij n a a m , schold op de t r e u z e l a a r s en prees de enkelen die nog een b e e t j e pit h a d d e n . Al b e t w i j f e l d e hij of het ook m a a r iets u i t h a a l d e . Toen hij dat tegen G w e n zei, w a s ze het met hem eens. 'De p a a r d e n zijn er nog slechter aan toe dan de m a n n e n , ' zei ze. 'We zullen spoedig halt moeten h o u d e n . ' 'En als ze ons inhalen?' G w e n i v e r haalde z w i j g e n d haar s c h o u d e r s op. Geen van hen beiden had ook maar het f l a u w s t e idee hoe ver de k r i j g s b e n d e uit C a n t r a e 155

nog van hen af was. Het enige w a a r ze zeker van k o n d e n zijn was dat ze a c h t e r n a g e z e t e n w e r d e n . De z w a a r b e v o c h t e n o v e r w i n n i n g die hun k r i j g s b e n d e tot dit v e r m o e i d e t r o e p j e had t e r u g g e b r a c h t , was j u i s t het soort slag dat C a n t r a e met alle geweld zou willen w r e k e n . Tegen z o n s o n d e r g a n g o n t m o e t t e n ze twee boeren die w o r s t e l d e n met een kar die bij gebrek aan een paard door een loeiende koe werd get r o k k e n . In de snel v a l l e n d e schemering kon Ricyn nog net zien dat de kar v o l g e s t o u w d was met m e u b e l e n , g e r e e d s c h a p en vaten. Toen de k r i j g s b e n d e hen o m s i n g e l d e , keken de boeren in wezenloze verm o e i d h e i d op, alsof het hun niets meer kon schelen, al w e r d e n ze langs de weg a f g e s l a c h t . ' W a a r v l u c h t e n jullie v a n d a a n ? ' 'Van R h o s c a r n , v r o u w e . De dun is gisteren gevallen, en we p r o b e r e n naar het z u i d e n te k o m e n . ' 'Wie h e e f t hem p l a t g e b r a n d ? ' 'Die m a n n e n met van die groene beesten op hun schilden.' Ricyn vloekte b i n n e n s m o n d s : de draak van C a n t r a e . 'Ze h e b b e n de dun niet p l a t g e b r a n d , s u f f e r d ! ' zei de t w e e d e boer. 'We h e b b e n toch geen rook gezien, of wel soms?' 'Nee, dat is waar,' zei de eerste. 'Het m a a k t mij ook geen bliksem uit. We h e b b e n a l l e m a c h t i g veel van die kerels bij de weg gezien, v r o u we.' G w e n i v e r liet haar k r i j g s b e n d e van de weg gaan om de v e r m o e i d e b o e r e n v o o r b i j te laten s j o k k e n . 'Wat zeg je hiervan, Ricco? We z o u d e n naar R h o s c a r n k u n n e n rijden, dan h e b b e n we een dak boven ons h o o f d . Als ze daar al geweest zijn, zullen ze niet t e r u g k o m e n . ' En dus reden ze recht in de val. Ricyn b e d a c h t later hoe handig die was opgezet, hoe goed de m a n n e n uit C a n t r a e de rol van boeren hadden gespeeld, hoe gewiekst C a n t r a e hun g e d a c h t e n g a n g had beoordeeld. Op dat ogenblik was hij alleen blij geweest o n d e r d a k voor de p a a r d e n te v i n d e n . Toen ze de dun bereikten, zagen ze dat er op drie plaatsen een bres in de m u u r was geslagen. Het lijk van tieryn G w a r don lag o n t h o o f d tussen het puin. Hoewel er heel wat andere lijken lagen, was het toen al te d o n k e r om ze te tellen. O m d a t deze dun al diverse malen eerder was i n g e n o m e n en in b r a n d gestoken, w a s er geen stenen broch, alleen een groot h o u t e n r o n d h u i s in het m i d d e n van een m o d d e r i g b i n n e n p l e i n . Het was misschien wel p r i m i t i e f , De m a n n e n stalden de p a a r d e n ting aan de andere kant neer, stukken en legden vuren aan in

m a a r in het r o n d h u i s was het droog. aan de ene kant, legden hun uitrush a k t e n v e r v o l g e n s de m e u b e l e n aan de h a a r d e n . Terwijl de p a a r d e n van 156

hun laatste v o e d e r z a k k e n haver aten, p a k t e n de m a n n e n wat er nog van hun r a n t s o e n e n over was. Ricyn wilde j u i s t tegen G w e n i v e r zeggen dat ze de volgende dag voedsel z o u d e n m o e t e n z o e k e n , toen hij het gevaar voelde, als een huivering langs zijn rug. Aan de m a n i e r w a a r o p zij huiverde, wist hij dat ze het ook had gevoeld. In woordeloze eensgezindheid s t o r m d e n ze het huis uit, het b i n n e n p l e i n op. Ricyn bleef beneden staan terwijl G w e n i v e r op de m u u r klom. In de duisternis zag hij haar gestalte de b o v e n k a n t bereiken; toen draaide ze zich om en b e g o n te roepen. 'De m a n n e n ! B e w a a k de bressen! We w o r d e n a a n g e v a l l e n ! ' Toen hij t e r u g r e n d e h o o r d e hij in de verte het geluid van p a a r d e n die in draf de dun n a d e r d e n . Hij stormde bevelen s c h r e e u w e n d naar binnen en kreeg zijn m a n n e n in b e w e g i n g . Terwijl ze v l o e k e n d hun z w a a r d e n grepen, v e r s p r e i d d e de k r i j g s b e n d e zich langs de m u u r en vulde elke bres. Tegen die tijd o m r i n g d e het geluid van een leger hen al als o c e a a n g o l v e n die op de kust beuken. D o o r een van de bressen zag hij m a n n e n a f s t i j g e n en de m u r e n omsingelen, in de val,' zei G w e n i v e r achteloos. 'Denk je dat we deze belegering een hele dag k u n n e n t e g e n h o u d e n ? ' 'Nog geen halve. Het v e r w o n d e r t me dat de Godin ons niet h e e f t gew a a r s c h u w d toen we met die boeren p r a a t t e n . ' 'Mij niet. Ik heb altijd geweten dat de dag zou k o m e n w a a r o p Zij onze dood wilde.' Ze rekte zich en kuste hem op zijn m o n d , één keer maar, v o o r ze wegliep om bevelen te geven. O m d a t het niet w a a r s c h i j n l i j k was dat de v i j a n d in de regenachtige duisternis zou a a n v a l l e n , zetten ze w a c h t e n bij de bressen en sliepen in wisselende ploegen. O n g e v e e r een uur voor z o n s o p g a n g hield het op met regenen en een k o u d e wind begon de hemel schoon te vegen. Ricyn wekte de m a n n e n die zich in d o o d s e stilte b e w a p e n d e n . Ieder keek zijn v r i e n d e n aan op een m a n i e r die een w o o r d e l o o s afscheid inhield. Terwijl G w e n i v e r de w a c h t hield bij de bres die eens de poort was geweest, posteerde Ricyn de k r i j g s b e n d e bij de andere twee. 'Het is tot de laatste man,' zei hij telkens weer. 'Het enige dat we k u n n e n doen is ons leven zo duur m o g e l i j k v e r k o p e n . ' Telkens weer knikten de m a n n e n z w i j g e n d . Bij de a c h t e r m u u r vond Ricyn A l b a n , een j o n g e n van net veertien, die pas bij de C e r r m o r s e ruiters was. O f s c h o o n de j o n g e n even r e c h t o p en moedig a f w a c h t t e als de andere m a n n e n , nam Ricyn zich v o o r zijn leven indien enigszins m o g e l i j k te sparen. 'Luister goed, j o n g e n , ' zei hij. ik heb een b e l a n g r i j k e o p d r a c h t voor je. Ik heb j o u u i t g e k o z e n o m d a t je de kleinste van de t r o e p bent en 157

het minst opvalt. De koning moet hiervan bericht hebben. Jij het hem brengen.'

moet

In de lichter w o r d e n d e ochtend knikte Alban met grote ogen. 'Je moet als volgt te werk gaan,' vervolgde Ricyn. ' H u r k achter deze p u i n h o o p en v e r b e r g je tot je een man van C a n t r a e ziet vallen op een plaats w a a r j i j zijn schild k u n t g r i j p e n . Z o d r a het gevecht langs je heen is, glip je naar buiten, doe je net of je g e w o n d bent en meng je je o n d e r de v i j a n d . Als je dan nog leeft, steel je een paard en rijd je of de helleschacht zich o n d e r je opent.' 'Dat zal ik doen, en als ze me te p a k k e n k r i j g e n , zal ik v a n a v o n d met jullie in het h i e r n a m a a l s aan tafel zitten.' Terwijl hij wegliep, bad Ricyn de Godin dat zijn armzalige list zou slagen. Toen hij zich bij de p o o r t weer bij G w e n i v e r voegde, stond de eenheid die achter hen zou v e c h t e n al opgesteld. 'Er zijn er meer dan h o n d e r d . Ze m a k e n zich j u i s t klaar v o o r de aanval. Ze vallen te voet aan, dar is t e n m i n s t e nog iets.' ' W a a r o m p a a r d e n verspillen om ratten in een hol te doden?' Toen hij zijn plaats naast haar innam, wisselden ze een glimlach. Buiten de bres zag hij m a n n e n langzaam de heuvel b e k l i m m e n en uitw a a i e r e n naar de bressen. Binnen was het doodstil, a f g e z i e n van hier en daar het metalige geluid van een z w a a r d of een schild. Terwijl de o o s t e l i j k e hemel lichter werd, voelde Ricyn zijn hart b o n z e n , niet zozeer van angst als wel van n i e u w s g i e r i g h e i d hoe het h i e r n a m a a l s zou zijn. Dan zie ik D a g w y n terug, hield hij zichzelf voor, en dan zal ik hem van zijn d o c h t e r t j e vertellen. De o p k o m e n d e zon bescheen metaal, z w a a r d en m a l i ë n k o l d e r , helm en s c h i l d k n o p . In de a c h t e r h o e de van de v i j a n d e l i j k e linie schalde een zilveren h o o r n . O n d e r het slaken van kreten s t o r m d e n de d r a k e n s c h i l d e n naar voren. Het w a s begonnen. C e r r m o r hield de bressen veel langer dan iemand had d u r v e n verw a c h t e n . G w e n i v e r en Ricyn zelf, die zij aan zij v o c h t e n , h a d d e n in een bres van die a f m e t i n g e n alleen wel een grote m a c h t k u n n e n afslaan - als er geen o p e n i n g e n achter hen w a r e n geweest Nu vochten ze v e r b e t e n , n a u w e l i j k s m e r k e n d hoe hoog de zon steeg. Krijsend w a r r e l d e de menigte voor hen d o o r e e n , m a a r Ricyn bleef in een v o l m a a k t ritme en met de v o l m a a k t e p a r t n e r z w a a i e n , steken en t e r u g v a l l e n . De d o d e n b e g o n n e n zich op te stapelen en de v i j a n d e lijke a a n v a l l e n te h i n d e r e n . Ricyn voelde het zweer langs zijn rug s t r o m e n en v e r l a n g d e naar een slok water, t e r w i j l hij o n a f g e b r o k e n d o o r v o c h t . N a a s t hem viel een C e r r m o r d e r ; een andere nam zijn plaats in en d o o d d e de C a n t r a e s e k r i j g e r die hem had n e e r g e m a a i d . 158

Opeens hoop.

hoorde

Ricyn kreten

achter zich -

waarschuwingen,

wan-

'Terug!' riep Gweniver. 'Ze zijn aan de a c h t e r k a n t d o o r g e b r o k e n . ' Stap v o o r b e h o e d z a m e stap trok de linie zich terug, m a a i e n d , a f w e rend, in een poging zich te v e r s p r e i d e n toen de m a n n e n van C a n t r a e de p o o r t b i n n e n s t r o o m d e n . Het b i n n e n p l e i n was een g e k k e n h u i s van r e n n e n d e m a n n e n toen de andere C e r r m o r s e e e n h e d e n hun linies opnieuw p r o b e e r d e n te f o r m e r e n . Ricyn begon te vloeken, o n a f g e b r o ken, b i n n e n s m o n d s , maar hij h o o r d e G w e n i v e r lachen en brullen in haar aanval van r a z e r n i j . O p e e n s werd de zon vaal. Terwijl Ricyn een snelle uitval naar een v i j a n d deed, rook hij een b r a n d l u c h t en zag een dikke r o o k w o l k o p s t i j g e n . Steeds verder terug naar het r o n d h u i s , struikelend over de lijken van vriend en v i j a n d , b i j n a stikkend van de rook en m a a i e n d , h a k k e n d , stekend - toch had Ricyn nog tijd om haar kant op te k i j k e n en haar lach te horen terwijl de menigte hen steeds dichter omsingelde. Ze bereikten het huis en hielden de deur vrij t e r w i j l wat er nog van de C e r r m o r s e k r i j g s b e n d e restte, naar binnen s t o m m e l d e , k r o o p , rende, alle acht. ' N a a r binnen, Ricco,' riep Gweniver. Hij ging naar binnen, sprong opzij om haar door te laten en hielp toen C a m l w n de deur sluiten en grendelen. In het r o n d h u i s was het v e r s t i k k e n d warm door de b r a n d e n d e b o v e n v e r d i e p i n g . De p a a r d e n steigerden en k r i j s t e n in d o o d s a n g s t toen de m a n n e n hun teugels grepen en ze w e g t r o k k e n . Buiten b r u l d e n de C a n t r a e s e m a n n e n om bijlen en b e g o n n e n op de h o u t e n luiken te r a m m e n . E i n d e l i j k w a r e n de p a a r d e n in een hysterische troep bij de deur v e r z a m e l d . Ricyn en C a m l w n z w a a i d e n hem open, t e r w i j l de m a n n e n achter hen tegen de dieren s c h r e e u w d e n en ze met de platte kant van hun z w a a r d e n sloegen. Stampend en s c h o p p e n d vlogen de p a a r d e n naar buiten en stortten zich als levende k n u p p e l s op de m a n n e n uit C a n t r a e . Ricyn draaide zich om en s c h r e e u w d e een bevel. Toen zag hij Gweniver en de w o o r d e n bleven hem in de keel steken. Ze was uit de weg gestrompeld om in de bocht van de m u u r te sterven. In het vuur van de strijd had hij niet gezien dat ze g e t r o f f e n was. Hij rende naar haar toe, zonk op zijn knieën en zag dat ze door de naad van haar m a l i ë n k o l d e r in de rug was gestoken. Toen hij haar omdraaide, was haar gezicht eigenaardig kalm, haar mooie blauwe ogen waren w i j d o p e n terwijl haar bloed zich over de vloer verspreidde. Pas toen b e s e f t e Ricyn echt dat hij het m i d d a g u u r niet meer zou beleven. Hij gooide zijn z w a a r d neer, greep het hare als een talisman en vloog naar de deur. Dikke r o o k w o l k e n daalden neer en wervelden rond de C a n t r a e s e m a n n e n die zich op het binnenplein h e r g r o e p e e r d e n . 159

' A a n v a l l e n , j o n g e n s , ' zei Ricyn. ten?'

' W a a r o m z o u d e n we sterven als rat-

Met een laatste u i t r o e p van Glyns naam, sloten zijn m a n n e n zich bij hem aan. C a m l w n g r i j n s d e v o o r het laatst nog eens tegen hem; toen hief Ricyn het z w a a r d dat ooit door de Godin was gezegend en stormde recht op de v i j a n d af. Voor het eerst b e g o n hij te lachen, net zo koud als zij had g e d a a n , alsof de G o d i n hem dit ene korte ogenblik de p l a a t s van H a a r priesteres liet innemen. Ricyn struikelde over een dood paard en w i e r p zich op de eerste Cantraeër die hij t e g e n k w a m . Hij d o o d d e hem met één steek en draaide zich toen om naar de d r a k e n s c h i l d e n die hem o m s i n g e l d e n . Hij wist een v i j a n d te r a k e n met een z w a k k e indirecte slag, d r a a i d e zich met een ruk om en viel een v o l g e n d e aan. Toen voelde hij metaal in zijn gezicht v l i j m e n , zo scherp, dat hij even dacht dat het een s t u k j e brandend riet was, maar het bloed welde al warm en zilt in zijn m o n d op. Toen hij w a n k e l d e , stak een z w a a r d hem in zijn zij. Hij gooide zijn nutteloze schild weg, draaide zich om, stak hard toe en d o o d d e de man die hem had v e r w o n d . Het v u u r loeide en de rook was zo dicht als zeemist. Hij w a n k e l d e , z w a a i d e nog eens, verslikte zich in zijn eigen bloed en viel toen hij p r o b e e r d e het op te hoesten. De v i j a n d e n lieten hem v o o r dood liggen en r e n d e n weg. Ricyn k r a b b e l d e overeind en deed een paar stappen, maar begreep pas toen hij over de lateibalk van het huis struikelde, dat hij o m g e d r a a i d was. Het vuur k r o o p al langs de b i n n e n m u r e n . Hij k w a m weer overeind en ging strompelend op weg naar Gweniver. Hoewel elke stap helse pijn deed, bereikte hij haar uiteindelijk toch. Hij viel naast haar op zijn knieën, maar aarzelde toen, niet wetend of de Godin hem om dit gebaar zou v e r d o e m e n . Hij b e t w i j f e l d e of het H a a r nog iets kon schelen. Hij liet zich vallen en trok Gweniver in zijn armen tot hij zijn h o o f d op haar borst kon leggen. Z i j n laatste gedachte was een gebed tot de Godin, w a a r i n hij om vergeving vroeg als hij nu iets slechts deed. De Godin was b a r m h a r t i g . Hij bloedde dood v o o r de v l a m m e n hem bereikten. N e v y n zat in de tent van de koning in het k a m p e m e n t toen hij geroep en h o e f s l a g e n h o o r d e die b e t e k e n d e n dat het leger t e r u g g e k e e r d was. Hij greep een mantel en rende door de m o t r e g e n naar het veld, w a a r een d r u k t e en beroering heerste van a f s t i j g e n d e m a n n e n . Hij b a a n d e zich een weg door het gedrang en vond de koning die de teugels aan zijn oppasser gaf. Glyns gezicht was vuil en stoppelig, met een veeg van het bloed van een ander op z i j n wang en een streep z w a r t e as op zijn lichte, stijve haar. 160

'Niet één overlevende,' zei hij. 'We h e b b e n iedereen die we k o n d e n v i n d e n begraven, m a a r er was geen spoor van G w e n i v e r en Ricyn. Die s m e e r l a p p e n uit C a n t r a e h a d d e n de dun in brand gestoken, dus ze waren w a a r s c h i j n l i j k in het r o n d h u i s . In elk geval h e b b e n ze een b r a n d s t a p e l gehad, net als in de Begintijd.' 'Dat z o u d e n ze f i j n h e b b e n g e v o n d e n . Nu ja, het zij zo.' ' M a a r we hebben de k r i j g s b e n d e van C a n t r a e o n d e r w e g g e t r o f f e n wat ervan over was althans. We h e b b e n ze a f g e m a a k t . ' N e v y n knikte, o m d a t hij zijn stem niet v e r t r o u w d e . Dat zou G w e n nog het a l l e r m o o i s t hebben g e v o n d e n , dacht hij, w r a a k . De koning w e n d d e zich af en riep dat iemand Alban bij hem moest bréngen. De j o n g e n k w a m , zo bleek en u i t g e p u t dat hij w a n k e l d e , naar de koning toe. 'Kun jij iets v o o r hem doen, N e v y n ? ' vroeg Glyn. ik wil niet dat hij k o o r t s k r i j g t of zo, na de geweldige m a n i e r w a a r o p hij dat bericht hierheen h e e f t g e b r a c h t . ' De lof van de koning zelf brak A l b a n s laatste r e s t j e w e e r s t a n d . Hij gooide zijn h o o f d één keer a c h t e r o v e r en begon te snikken als de j o n ge knul die hij was. Terwijl N e v y n hem naar de c h i r u r g i j n bracht, had hij zelf moeite zijn t r a n e n in te h o u d e n . Het zal steeds o p n i e u w g e b e u r e n , hield hij zichzelf voor, dat iemand van wie je h o u d t lang v o o r j o u sterft. Hij wilde zijn bitter Wyrd v e r w e n s e n , m a a r het bitterste van alles was de w e t e n s c h a p dat hij dat alleen aan zichzelf te w i j t e n had.

i6t

INTERMEZZO VOORJAAR

1063

Een j a g e r die s t r i k k e n zet m o e t goed u i t k i j k e n w a a r hij neerzet. Oud

Deverriaans

spreekwoord

zijn voeten

I

n heel het u i t g e s t r e k t e k o n i n k r i j k Deverry w a r e n maar twee steden w a a r de Elcyion L a c a r ooit k w a m e n , C e r n m e t y n en Dun G w e r b y n , en dan nog maar zelden. De i n w o n e r s van die steden r e a g e e r d e n e i g e n a a r d i g als de Volkers er k w a m e n . Ze w e i g e r d e n d o m w e g , in een soort o n b e w u s t e s a m e n z w e r i n g , te e r k e n n e n hoe anders de elfen w a r e n . Een kind dat iets over e l f e n o r e n vroeg, kreeg te h o r e n dat die o n b e s c h a a f d e stam de oren van p a s g e b o r e n kinderen c o u p e e r d e . Een kind dat naar de ogen met de v r e e m d e k a t t e n pupillen wees kreeg te h o r e n dat het z i j n m o n d m o e s t h o u d e n , omdat z i j n oren anders ook wel eens g e c o u p e e r d k o n d e n w o r d e n . De v o l w a s s e n e n zelf echter v o n d e n het m o e i l i j k een elf in de ogen te kijken, en d a a r o m v o n d e n de Volkers m e n s e n stiekem en o n b e t r o u w baar. Devaberiel was dan ook niet v e r b a a s d toen de w a c h t e r s aan de poort van Dun G w e r b y n hem eerst a a n s t a a r d e n en toen haastig hun blik a f w e n d d e n naar het t r o e p j e achter hem: J e n n a n t a r , C a l o n d e r i e l , twee p a k p a a r d e n die een slee t r o k k e n en tot slot een rij van twaalf ruiterloze p a a r d e n . ' K o m e n jullie hier om die p a a r d e n te v e r k o p e n ? ' wachter. 'Dan moet je er belasting op betalen.' 'Nee. Ze zijn een geschenk v o o r de tieryn.'

vroeg

de p o o r t -

De w a c h t e r knikte ernstig, w a n t het was algemeen bekend dat het Westvolk, zoals de E l d i d d e r s de elfen n o e m d e n , af en toe een paar van zijn mooie p a a r d e n weggaf om de gunst te v e r w e r v e n van de tie165

ryns van zowel Dun G w e r b y n als C e r n m e t y n . H o e w e l J e n n a n t a r en C a l o n d e r i e l eerder in Eldidd w a r e n geweest, w a r e n ze nooit in de stad geweest en D e v a b e r i e l zag dat ze a f k e u rend naar de morsige huizen keken en naar de vuile s t r a a t j e s w a a r ze hun p a a r d e n door leidden. Devaberiel zelf vond de m a n i e r w a a r op alles op elkaar g e d r o n g e n was nogal o n p r e t t i g a a n d o e n . In een m e n s e n s t a d had je nooit een o n b e l e m m e r d uitzicht, waar je ook keek. 'We blijven hier toch niet lang, hoop ik?' m o m p e l d e C a l o n d e r i e l . 'Niet erg lang. Jij k u n t zelfs meteen w e g g a a n als je wilt, z o d r a we de p a a r d e n naar de dun h e b b e n gebracht.' 'O nee, ik wil R h o d r y wel weer eens zien, en Cullyn ook.' Cullyn zagen ze o n m i d d e l l i j k o m d a t hij toevallig in de open poort van de dun stond toen ze h i j g e n d de heuvel o p k w a m e n . Hij k w a m hen een groet r o e p e n d t e g e m o e t . Hoewel Devaberiel een heleboel had g e h o o r d over de man die als de beste z w a a r d v e c h t e r van heel Deverry werd b e s c h o u w d , had hij zich geen voorstelling van diens uiterlijk g e m a a k t . Cullyn was bijna twee meter lang, b r e e d g e s c h o u d e r d en z w a a r gespierd. Z i j n l i n k e r w a n g v e r t o o n d e een lang litteken en zijn b l a u w e ogen deden niets om die barse indruk te v e r d r i j v e n . Ze waren zo hard en zo koud als een w i n t e r s t o r m , zelfs toen hij glimlachend C a l o n d e r i e l s hand schudde. 'Nee maar, is dat even een g o d s g e s c h e n k , ' zei Cullyn. goed jullie weer eens te zien.'

'Het doet me

' M i j ook,' zei de legerleider. 'We hebben een geschenk v o o r v r o u w e L o v y a n en R h o d r y m e e g e b r a c h t . ' ' N o u , daar zal de v r o u w e blij mee zijn.' Z i j n ogen w e r d e n nog harder. ' M a a r g w e r b r e t Rhys van A b e r w y n h e e f t R h o d r y vorige h e r f s t verbannen.' 'Wat?' riepen de drie elfen in koor. 'Ja heus. M a a r kom binnen. Dan doe ik jullie het relaas bij een kroes bier van onze gastvrije tieryn.' Terwijl ze de p a a r d e n naar de dun leidden, had Devaberiel een gevoel alsof iemand hem in zijn maag had geschopt. 'Cullyn?' vroeg hij. 'Waar is R h o d r y nu?' 'Die trekt als zilverdolk d o o r het land. Weet je wat dat betekent, beste man?' 'Jazeker. Ach goden, hij kan overal in dat v e r v l o e k t e k o n i n k r i j k zitten!' Toen ze op het b i n n e n p l e i n k w a m e n , snelden b e d i e n d e n en stalk n e c h t e n toe onder het slaken van u i t r o e p e n over de p a a r d e n . Het ras dat de elfen f o k t e n en dat in Deverry bekend stond onder de 166

naam w e s t v o l k e r j a c h t p a a r d e n , mat zestien tot achttien h a n d b r e e d ten s c h o f t h o o g t e , was breed van borst en had een f r a a i g e v o r m d h o o f d . O f s c h o o n deze p a a r d e n meestal grijs, g e e l b r u i n of v o s k l e u rig w a r e n , b e s t o n d e n er ook warm g o u d k l e u r i g e en die waren het meest geliefd. D e v a b e r i e l , die zo'n g o u d k l e u r i g e als f o k m e r r i e had m e e g e b r a c h t v o o r z i j n zoon, k w a m nu in de verleiding om die maar weer mee terug te nemen. Kom nou, zei hij tegen zichzelf, ik ben Lovyan wel iets v e r s c h u l d i g d o m d a t ze me een zoon h e e f t g e s c h o n ken. Het g e k l e p p e r en g e r o e p had k e n n e l i j k L o v y a n s n i e u w s g i e r i g h e i d g e w e k t , w a n t ze k w a m uit de b r o c h en liep naar hen toe. Ze droeg een j u r k van rode B a r d e k s e z i j d e met d a a r o v e r een t u n i e k in de r o o d - w i t - b r u i n e ruit van haar clan, en haar stap was nog zo veerk r a c h t i g als die van een j o n g meisje, m a a r toen ze d i c h t e r b i j k w a m , k r o m p D e v a b e r i e l s hart v o o r de t w e e d e keer die dag ineen. Ze werd oud, haar gezicht was d o o r g r o e f d met rimpels en haar haar vert o o n d e brede grijze strepen. Ze w i e r p een v l u c h t i g e blik op hem, v e r s t a r d e even en keek hem toen zo kalm aan alsof ze e l k a a r nooit eerder h a d d e n o n t m o e t . Hij had met haar te doen en hij v e r w e n s te zijn s t o m m i t e i t om haar te b e z o e k e n . Zij was oud g e w o r d e n , terwijl hij er nog steeds uitzag als een j o n g e n van t w i n t i g . Dit was een van die schaarse o g e n b l i k k e n in zijn leven w a a r o p hij niets wist te zeggen. ' V r o u w e Lovyan,' zei C a l o n d e r i e l met een buiging. 'Uwe genade, tieryn van Dun G w e r b y n . We k o m e n met een e e r b e t o o n aan uw heerschappij en uw land.' ' D a n k u, goede heer. Ik ben erg blij met zo'n prachtig geschenk. Kom b i n n e n en a a n v a a r d de g a s t v r i j h e i d van m i j n zaal.' O m d a t er geen o n t k o m e n aan was, ging Devaberiel mee naar binnen. L o v y a n was zo v r i e n d e l i j k Cullyn toe te staan bij haar en haar gasten aan de eretafel te k o m e n zitten. Toen ze allemaal van mede waren v o o r z i e n , deed de h o o f d m a n o m s t a n d i g verslag van R h o d r y ' s v e r b a n n i n g . O f s c h o o n C a l o n d e r i e l e n J e n n a n t a r hem v o o r t d u r e n d o n d e r b r a k e n om vragen te stellen, had Devaberiel moeite om zijn ged a c h t e n erbij te h o u d e n . Hij bleef zichzelf v e r w e n s e n o m d a t hij gek o m e n was en de v r o u w die hij eens had bemind zoveel verdriet deed. Toen het verhaal uit was, zaten ze even in stilte te d r i n k e n . Devaberiel w a a g d e nog een blik op Lovyan en m e r k t e dat ze naar hem keek. Toen hun ogen elkaar o n t m o e t t e n begaf haar z e l f b e h e e r s i n g het een ogenblik. H a a r ogen kregen een g e k w e l d e u i t d r u k k i n g en haar mond trok zo strak dat hij vreesde dat ze zou gaan huilen. Toen w e n d d e ze haar blik af en het ogenblik was v o o r b i j . 167

'Wel, goede lieden van het Westvolk,' zei ze, 'mag ik jullie een poosje o n d e r d a k in m i j n dun verlenen?' 'Wij zijn zeer vereerd met uw a a n b o d , uwe genade,' zei Devaberiel. ' M a a r m i j n volk is gewend door bossen en velden te z w e r v e n . Wij voelen ons tussen m u r e n niet op ons gemak. Beledigen wij uwe genade niet als we v a n n a c h t buiten de stad k a m p e r e n en m o r g e n verder t r e k k e n ? ' 'Hoe zou ik m a n n e n die mij net zo'n prachtig geschenk hebben geb r a c h t iets k u n n e n weigeren? Twee mijlen v e r d e r n o o r d w a a r t s heb ik een j a c h t g e b i e d . Ik zal jullie een b e w i j s v o o r m i j n b o s w a c h t e r meegeven, en jullie mogen daar k a m p e r e n zo lang jullie willen.' En haar ogen b e d a n k t e n hem o m d a t hij wegging. Toch kregen ze nog gelegenheid v o o r een v e r t r o u w e l i j k g e s p r e k j e toen de b e d i e n d e n de rij- en p a k p a a r d e n van de elfen v o o r l e i d d e n . Cullyn en de andere twee stonden op het b o r d e s van de dun te praten met de ernst van oude s t r i j d m a k k e r s , m a a r Lovyan b e d u i d d e de bard een paar passen met haar opzij te gaan. 'Ben je hier alleen g e k o m e n om me die p a a r d e n te brengen?' vroeg ze. 'Nee. Ik wilde onze zoon graag zien.' 'O. Dat weet je dus.' ' Ja. Lovyan, vergeef me a l s j e b l i e f t . Ik had nooit m o e t e n k o m e n , en ik zweer je dat je me nooit meer h o e f t te zien.' 'Dat zou i n d e r d a a d het beste zijn. R h o d r y mag de w a a r h e i d nooit te weten k o m e n . Besef je dat?' ' N a t u u r l i j k . Ik wilde de j o n g e n alleen een keer zien.' Ze glimlachte vluchtig. 'Hij lijkt erg op j o u , m a a r hij h e e f t het Eldiddse r a v e z w a r t e haar. Onze R h o d r y is een k n a p p e vent.' Hij nam haar hand, d r u k t e die even en liet hem los voor iemand het kon zien. 'Ik b e n i e u w d of ik hem ooit zal zien,' zei hij. ik durf niet verder naar het oosten te rijden. Ze h e b b e n in de rest van het k o n i n k r i j k nog niet geleerd om niet op onze ogen en oren te letten.' 'Je hebt gelijk. Weet je, ik heb altijd g e h o o r d dat jullie volk heel oud werd, maar ik heb me nooit gerealiseerd hoe j o n g jullie bleven.' H a a r stem stokte. 'Of is het oude verhaal w a a r en h e b b e n jullie het eeuwige leven?' 'Dat niet, m a a r we leven wel v e r d r a a i d lang. En we v e r o u d e r e n wel, m a a r pas als we eraan toe zijn om te sterven. Zo weten we dat het tijd is om ons op onze laatste tocht v o o r te bereiden.' ' W e r k e l i j k ? ' Ze w e n d d e haar blik af en haar hand ging onwillekeu168

rig naar de rimpels op haar wang. ' M i s s c h i e n hebben wij het dan beter, want o m d a t wij al vroeg v e r o u d e r e n , w o r d e n we niet belast met de w e t e n s c h a p w a n n e e r we zullen sterven.' Hij z u c h t t e bij de h e r i n n e r i n g aan zijn v e r d r i e t toen het haar van zijn vader wit werd en zijn k r a c h t e n a f n a m e n . 'Dat is waar,' zei hij. ' M i s s c h i e n zijn jullie beter af.' Hij liep vlug weg o m d a t hij een brok in zijn keel kreeg. O n d e r w e g zei Devaberiel geen w o o r d tegen de a n d e r e n en die lieten hem met rust tot ze het j a c h t g e b i e d bereikten. L o v y a n s h o u t v e s t e r bracht hen naar een kleine vallei waar een riviertje door s t r o o m d e en w a a r goed gras was voor de p a a r d e n , hij m e r k t e op dat er een overvloed aan herten was dit j a a r en m a a k t e toen g a u w dat hij wegkwam om niet langer dan nodig was bij W e s t v o l k e r s te m o e t e n zijn. Ze zetten de rode tent op, b o n d e n de p a a r d e n vast en s p r o k k e l d e n een paar t a k k e n om die bij hun v o o r r a a d g e d r o o g d e mest te v o e g e n voor een vuur, en nog steeds zei Devaberiel niets. Tenslotte kon Calonderiel het niet langer u i t h o u d e n . 'Het was v e r d r a a i d stom om hier n a a r t o e te gaan,' m e r k t e hij op. 'De legerleider staat wijd en zijd bekend om zijn tact,' zei Devaberiel boos. 'Bij de duistere zon zelf, w a a r o m moet j i j een scheur bittere gal doen in de beker van iemand die dorst h e e f t ? ' 'Neem me niet k w a l i j k , maar... ' 'Je vergeet de r o z e n r i n g , ' viel J e n n a n t a r in. zegd dat R h o d r y die moet krijgen.'

'De d w e o m e r h e e f t ge-

'Ja, dat is waar,' zei C a l o n d e r i e l . 'Dus eigenlijk had Dev een excuus.' Devaberiel haalde b i n n e n s m o n d s m o p p e r e n d een leren zak mede van de slee. J e n n a n t a r ging hem a c h t e r n a en h u r k t e naast hem. 'Trek je alles wat Cal zegt niet zo aan. Zo is hij altijd.' 'Dan ben ik v e r d o m d blij dat ik niet in een van zijn e s k a d r o n s zit.' 'Ach, je r a a k t eraan g e w e n d . M a a r ik vroeg me af hoe je die ring bij je zoon moet k r i j g e n . H e b je enig idee?' ' D a a r heb ik o n d e r w e g hierheen over gedacht. Ik heb nog een zoon, weet je, die ook een D e v e r r i a a n s e m o e d e r had. Hij h e e f t uiterlijk meer van haar volk dan van het onze.' ' N a t u u r l i j k , Ebany.' J e n n a n t a r keek bezorgd. kelijk die ring t o e v e r t r o u w e n ? '

' M a a r wil je hem wer-

ik weet wat je denkt, en ja, ik heb ook m i j n t w i j f e l s . Ach goden, het is zo'n o n b e s u i s d e j o n g e n ! Misschien had ik hem nooit bij zijn moeder moeten w e g h a l e n , m a a r het arme meisje kon niet alleen een kind g r o o t b r e n g e n en haar vader was ziedend o m d a t ze er een had. Ik beg r i j p die D e v e r r i a a n s e m a n n e n soms niet. Zij hoeven het kind toch niet te dragen, dus wat gaat het hun aan of hun d o c h t e r er een h e e f t . 169

M a a r hoe dan ook, als ik Ebany als vader o p d r a a g om de ring naar zijn broer te brengen, zal hij dat o n g e t w i j f e l d doen. Dat is nu juist het soort a v o n t u u r dat hij prachtig zal vinden.' 'Weet je w a a r hij is?' 'Nee, en dat m a a k t het weer m o e i l i j k . Dat weet je nooit met die j o n gen. Ik zal d o m w e g bekend m o e t e n m a k e n dat ik hem wil spreken en h o p e n dat het bericht hem bereikt.' In die tijd was C e r r m o r uitgegroeid tot een stad met ongeveer hond e r d t w i n t i g d u i z e n d i n w o n e r s . Zij strekte zich niet alleen ver langs de rivier uit, m a a r v e r s c h e i d e n e rijke k o o p l i e d e n h a d d e n op de rotsen e r b o v e n p r a c h t i g e huizen g e b o u w d , ver van het lawaai en het vuil van de stad. De dun w a a r Glyn ooit had geheerst als koning was h o n d e r d j a a r t e v o r e n p l a t g e b r a n d en er was een nieuwe en nog grotere dun g e b o u w d v o o r de g w e r b r e t s van C e r r m o r . M a a r langs de rivieroever was een s t a d s w i j k w a a r niets p r a c h t i g s aan was. Bordelen, g o e d k o p e h e r b e r g e n en t a v e e r n e n stonden dicht o p e e n g e p a k t in een d o o l h o f van b o c h t i g e straten en stegen w a a r f a t s o e n l i j k e burgers nooit k w a m e n , a f g e z i e n van de s t a d s w a c h t e n van de g w e r b r e t , die er veel vaker k w a m e n dan de b e w o n e r s lief was. Die wijk heette de Buik. Als hij naar de Buik ging, liep Sarcyn altijd snel, hij gaf z i j n ogen goed de kost en trok zijn aura strak om zich heen, een d w e o m e r w a a r d o o r hij bijna niet opviel. Hij was niet echt o n z i c h t b a a r - ieder die recht op hem a f k w a m kon zien dat hij er was - maar het was meer zo dat hij n i e m a n d s a a n d a c h t trok, zeker niet w a n n e e r hij dicht langs m u r e n of in de s c h a d u w e n liep. Op die b e p a a l d e m i d d a g was het z w a a r b e w o l k t , en v e r s c h e i d e n e mensen botsten b i j n a tegen hem op, o m d a t ze niet zagen dat daar nog iemand liep. Toch hield hij zijn hand m a a r op z i j n z w a a r d g e v e s t . O m d a t het laat op de dag was, begon het d r u k k e r te w o r d e n op straat. Zeelui die pas geld h a d d e n gebeurd slenterden er rond, evenals s t r a a t v e n t e r s die g o e d k o o p eten en nog g o e d k o p e r e s n u i s t e r i j e n te k o o p a a n b o d e n . Er t i p p e l d e n ook al een paar h o e r e n , van het soort dat b e k e n d s t o n d als ' s t r a a t k e i e n ' , o m d a t ze hun k l a n t e n alleen naar de d o n k e r e stegen k o n d e n m e e n e m e n . Hier en daar zag hij een g r o e p j e Bardekse m a t r o z e n , hun bruine gezichten keurig beschilderd, hun d o n k e r e haar met olie g l a d g e m a a k t voor hun avond uit. Eén keer liepen er zes s t a d s w a c h t e n langs, strak in het gelid, hun g e v e c h t s s t o k k e n in de aanslag. Sarcyn dook in een portiek en bleef daar tot ze een eind v o o r b i j w a r e n . Toen v e r v o l g d e hij haastig zijn weg door het warrige d o o l h o f . H o e w e l hij al een tijd niet in Cerr170

mor was geweest, wist hij boren.

goed de weg in de Buik.

Hij

was er ge-

Eindelijk bereikte hij zijn b e s t e m m i n g , een stenen r o n d h u i s van drie v e r d i e p i n g e n , met een pas v e r n i e u w d rieten dak en keurig gewitte muren. G w e n c a kon zich v e r o o r l o v e n haar bordeel goed te onderh o u d e n , o m d a t ze een betere klasse k l a n t e n had dan g e w o n e zeelui. Bij de deur bleef hij staan, liet zijn aura los en ging toen pas de taveerne op de begane grond binnen. R o n d een w e n t e l t r a p stonden h o u t e n t a f e l t j e s op schoon stro. In de h a a r d smeulde een t u r f v u u r om de kilte te v e r j a g e n , want de j o n g e v r o u w e n die op de met k u s s e n s belegde b a n k e n zaten, w a r e n o f w e l n a a k t of droegen alleen maar een r a g d u n n e Bardekse h e m d j u r k . Een meisje met niets aan dan een om haar r o n d e h e u p e n g e k n o o p t e z w a r t z i j d e n sjaal k w a m op hem toegesneld. H a a r b l a u w e ogen w a r e n o m r a n d met Bardekse kohl en haar lange blonde haar geurde naar rozen. 'Wat hebben we je in lang niet gezien, Sarco,' zei ze. ' H e b je iets bij je?' 'Ja, m a a r je bazin is degene die het uitdeelt. Waar is G w e n c a ? ' in de kelder, m a a r wil je me niet vast een klein b e e t j e geven? mag je in m i j n e m m e r t j e k o m e n vissen.' ik geef je niets tot je bazin het zegt.'

Dan

De kastelein verzette twee biervaten uit de r o n d i n g van de m u u r en trok een luik open om hem een trap te laten a f d a l e n naar iets dat op een gewone kelder leek. Er stond een overvloed aan bier- en medevaten; aan het p l a f o n d hingen h a m m e n en netten met uien. M a a r achterin was een deur en toen hij klopte vroeg een schorre, snauwerige v r o u w e n s t e m wie hij was. 'Sarcyn, terug uit Bardek.' Bij die w o o r d e n ging de deur open, en G w e n c a stond g l i m l a c h e n d v o o r hem. Ze was een gezette v r o u w van een j a a r of v i j f t i g , met rood g e v e r f d haar en bruine ogen die uit een web van wallen en rimpels keken. Ze droeg aan elke vinger een ring met een edelsteen en om haar hals een ketting met een b l a u w - m e t - z i l v e r e n amulet tegen het k w a a d . Sarcyn glimlachte bij zichzelf; zij kende hem alleen als leverancier van r o e s m i d d e l e n en had er geen idee van dat hij nu juist een man was die het boze oog op haar kon richten. 'Kom b i n n e n , lieve j o n g e n . Ik neem aan dat je iets v o o r me hebt.' i n d e r d a a d , en van goede kwaliteit.' G w e n c a ' s p r i v é - k a m e r s w a r e n akelig b e d o m p t . O f s c h o o n er luchtk o k e r s in het p l a f o n d zaten stonk het er naar p a r f u m en v e r s c h a a l de o p i u m r o o k , alsof de w a n d t a p i j t e n en de k u s s e n s de stank uitwasemden. Ze ging zitten aan een t a f e l t j e w a a r o p met s t u k j e s glas een 171

spiraal in bonte kleuren rood en b l a u w was ingelegd en keek toe hoe hij z i j n z w a a r d g o r d e l losgespte, hem v l a k b i j op een stoel legde en toen zijn hemd over zijn h o o f d trok. Om zijn hals hingen, als zadeltassen, twee platte leren buidels. Hij deed ze af en gooide ze v o o r haar neer. ' V i j f e n t w i n t i g z i l v e r s t u k k e n per staaf. Als je ze open doet zie je waarom.' Ze trok de buidels met gretige vingers open en haalde de eerste staaf eruit; die was ongeveer acht centimeter lang en vijf breed. Ze wikkelde het geolied p e r k a m e n t eraf en rook aan de gladde z w a r t e opium. 'Hij ziet er goed uit,' v e r k l a a r d e ze. ' M a a r ik zeg niets v o o r ik er wat van heb g e r o o k t . ' Op de tafel stond een b r a n d e n d e k a a r s l a n t a a r n naast een witte stenen p i j p en een bosje splinters. M e t haar t a f e l d o l k sneed ze een plakje af, legde het in de p i j p en stak een splinter aan. Eerst v e r w a r m d e ze de p i j p e k o p , toen liet ze de kleverige opium aangloeien. De eerste trek deed haar h o e s t e n , m a a r ze bleef t r e k k e n . 'Het is hele goeie,' zei ze, rook uitblazend en k u c h e n d . 'Wat is de prijs als ik tien staven neem?' 'Een D e v e r r i a a n s e reaal. Dan b e s p a a r je v i j f t i g z i l v e r s t u k k e n . ' Ze legde de p i j p met tegenzin neer en liet hem uitgaan. ' A k k o o r d , ' zei ze. 'Een reaal.' Terwijl Sarcyn de staven uittelde v e r d w e e n zij in de andere k a m e r en k w a m na een t i j d j e terug met de z w a r e gouden m u n t e n . 'Wil je een van de meisjes nu je hier bent?' Ze o v e r h a n d i g d e hem het geld. 'Voor niets, n a t u u r l i j k . ' 'Nee, dank je. Ik moet nog meer zaken doen.' 'Kom v a n a v o n d terug als je wilt. 'Wat gaat j o u dat aan?'

Of houd j i j

meer van j o n g e t j e s ? '

'Niets, ik vind het alleen m a a r zonde o m d a t je zo'n k n a p p e knul bent. Kom j o n g e n , w a a r o m doe je niet net als sommige Bardekse kooplieden en eet je van twee w a l l e t j e s ? Die vinden het wat leuk om zowel de w o r s t als het spek te eten.' Sarcyn keek haar d o o r d r i n g e n d aan. 'Je gaat te ver, oude v r o u w . ' G w e n c a deinsde terug. Terwijl Sarcyn zich weer a a n k l e e d d e , zat ze i n e e n g e d o k e n in een stoel en betastte haar amulet. Toen hij uit de Buik k w a m , liep Sarcyn s t r o o m o p w a a r t s langs de rivier, w a a r b i j hij de h o o f d s t r a t e n zoveel m o g e l i j k meed. O f s c h o o n hij om geen a a n d a c h t te t r e k k e n in een h e r b e r g in een andere arme w i j k van de stad logeerde, wilde hij ook om een andere reden beslist niet 172

o v e r n a c h t e n in de buurt van de Buik. Die riep n a m e l i j k te veel pijnlijke h e r i n n e r i n g e n bij hem op. Z i j n m o e d e r was een dure hoer geweest in een s o o r t g e l i j k bordeel als dat van G w e n c a . Uit een gril had ze uit haar vele z w a n g e r s c h a p p e n twee k i n d e r e n ter wereld g e b r a c h t , Sarcyn en z i j n j o n g e r e broer Evy. Ze had hen b e u r t e l i n g s v e r w e n d en v e r w a a r l o o s d tot ze door een d r o n k e n z e e m a n was g e w u r g d , toen Sarcyn zeven was en Evy drie. De b o r d e e l h o u d s t e r zette hen op straat, waar ze m a a n d e n l a n g als b e d e l a a r s l e e f d e n ; ze sliepen o n d e r karren en in k a p o t t e biervaten, s c h o o i d e n wat k o p e r g e l d bij elkaar en v o c h t e n met de grotere j o n g e n s om te beletten dat die hun eten stalen. Tot er op zekere dag een goed geklede k o o p m a n bleef staan die hun een m u n t j e gaf en vroeg w a a r o m ze bedelden. Toen Sarcyn het hem vertelde, gaf hij hun een heel zilverstuk, en die dag was hun maag v o o r het eerst sinds m a a n d e n weer gevuld. Het sprak vanzelf dat Sarcyn naar die gulle man begon uit te k i j k e n . Telkens w a n n e e r hij Alastyr zag, gaf de k o o p m a n hem weer geld, en hij bleef ook altijd even met de j o n g e n s p r a t e n . En al was Sarcyn een vroeg wijs s t r a a t s c h o f fie, toch wist Alastyr langzaam zijn v e r t r o u w e n te w i n n e n . Toen de k o o p m a n dan ook a a n b o o d de j o n g e n s bij zich in huis te n e m e n , huilden ze van d a n k b a a r h e i d . Een t i j d l a n g b e h a n d e l d e Alastyr hen v r i e n d e l i j k maar a f s t a n d e l i j k . Ze h a d d e n mooie kleren, w a r m e bedden en zoveel eten als ze wilden, maar hun w e l d o e n e r zagen ze zelden. W a n n e e r hij er nu aan terugdacht hoe gelukkig hij toen was, voelde Sarcyn alleen m a a r a f s c h u w v o o r het o n s c h u l d i g e s u f f e r d j e dat hij was geweest. Op zekere avond k w a m Alastyr zijn s l a a p k a m e r b i n n e n , paaide hem met b e l o f t e n en l i e f k o z i n g e n om hem v e r v o l g e n s i j s k o u d te v e r k r a c h t e n . Hij wist nog hoe hij d a a r n a ineengerold op het bed had gelegen en had gehuild van pijn en schaamte. Hij had wel willen w e g l o p e n , m a a r hij kon nergens heen dan naar de k o u d e vuile straten. N a c h t e n achtereen moest hij zich de wellust van de k o o p m a n laten welgevallen, met als enige t r o o s t dat Alastyr geen belangstelling had v o o r zijn j o n g e r e b r o e r t j e . Op de een of andere m a n i e r wilde hij Evy die schande besparen. M a a r toen ze naar Bardek v e r h u i s d e n , richtte Alastyr zijn a a n d a c h t ook op het j o n g e r e kind, vooral toen Sarcyn in de p u b e r t e i t k w a m en m i n d e r interessant werd, in bed althans. In het j a a r dat Sarcyns stem brak, begon Alastyr hem te g e b r u i k e n voor duistere d w e o m e r k u n s t e n , zoals hem onder toezicht van de meester te d w i n g e n tot scryen of hem zo diep te h y p n o t i s e r e n dat hij geen idee had wat hij in trance had g e d a a n . Later deed de meester h e t z e l f d e met Evy, maar 173

nu kregen ze een v e r g o e d i n g v o o r zijn m i s b r u i k : lessen in de duistere d w e o m e r . Beiden k l a m p t e n zich gretig aan de d w e o m e r vast. Het was het enige wat ze h a d d e n om de pijn van hun m a c h t e l o o s h e i d te verzachten. Zo bracht Sarcyn het v o o r zichzelf n a t u u r l i j k niet onder w o o r d e n . Hij vond dat hij de eerste f a s e n van een zware leertijd had d o o r s t a a n om zichzelf de duistere m a c h t w a a r d i g te tonen. En zo waren ze beiden nog steeds aan Alastyr g e b o n d e n , ook al h a a t t e Sarcyn hem zo h a r t g r o n d i g dat hij soms d r o o m d e dat hij hem v e r m o o r d d e , in lange, gedetailleerde d r o m e n . Hoe Evy zich voelde wist hij niet - ze spraken nooit meer over zaken als gevoelens - maar Sarcyn v e r m o e d d e dat hij ook vond dat het de moeite w a a r d was de meester te dulden om die kennis te v e r w e r v e n . In elk geval w a s hij voor een paar dagen van Alastyr verlost nu hij zijn waren moest v e r k o p e n . De meester bleef nooit lang in C e r r m o r ; daar waren te veel mensen die hem konden herkennen. De t e r u g w e g naar de herberg v o e r d e hem over een van de vele pleinen van de stad. H o e w e l er die dag geen m a r k t was, had zich een grote menigte v e r z a m e l d rond een p o d i u m dat uit p l a n k e n en v a t e n in elkaar was g e f l a n s t . Op dat p o d i u m stond een lange slanke man met het blondste haar dat Sarcyn ooit had gezien, en g r a u w g r i j z e ogen. Hij was b o v e n d i e n erg knap; zijn regelmatige t r e k k e n h a d d e n haast iets m e i s j e s a c h t i g s . Sarcyn bleef staan k i j k e n . De man trok met een zwierig gebaar een z i j d e n sjaal uit zijn h e m d s m o u w , gooide hem o m h o o g en liet hem s c h i j n b a a r in de lucht v e r d w i j n e n . De toes c h o u w e r s lachten g o e d k e u r e n d . ' G e g r o e t , brave burgers. Ik ben een p o t s e n m a k e r , een reizende minstreel, een kletsmeier die uitsluitend leugens, g r a p p e n en mooie praatj e s v e r k o o p t . Ik ben, om kort te gaan, een g e r t h d d y n die u v o o r een paar plezierige uren m e e n e e m t naar het land van n o o i t - g e w e e s t en n o o i t - z a l - z i j n . ' Hij liet de sjaal weer v e r s c h i j n e n en o p n i e u w verd w i j n e n . 'Ik kom uit Eldidd, en jullie m o g e n me S a l a m a n d e r n o e m e n , o m d a t m i j n echte naam zo lang is dat jullie hem toch niet k u n n e n onthouden.' De o m s t a n d e r s w i e r p e n hem lachend een paar p e n n i n k j e s toe. Sarcyn dacht erover om g e w o o n naar zijn herberg terug te gaan o m d a t dit soort onzin een man als hij, die de ware duisternis van de wereld kende, niets te bieden had. Aan de andere k a n t was de g e r t h d d y n b u i t e n g e w o o n knap, en hij zou misschien bereid zou zijn om na de voorstelling een kroes bier met hem te gaan d r i n k e n . Hij was ook een uitstekend verteller. Toen hij een verhaal over koning Bran en een machtige t o v e n a a r uit de Begintijd vertelde, stonden de o m s t a n d e r s 174

geboeid te luisteren. Hij speelde alle rollen; zijn stem was zangerig voor de schone m a a g d , s n a u w e n d v o o r de boze tovenaar, b r o m m e n d voor de machtige koning. Ai en toe zong hij een lied als onderdeel van de geschiedenis, w a a r b i j zijn heldere tenor over het plein schalde. Toen hij h a l v e r w e g e ophield en b e w e e r d e dat hij d o o d m o e was, werd hij bedolven onder een regen van m u n t e n om zijn t a n e n d e k r a c h t e n weer op peil te brengen. Ook al vond hij het k i n d e r a c h t i g van zichzelf, toch genoot Sarcyn intens van het v e r h a a l . Hij a m u s e e r d e zich om meer dan de v o o r de hand liggende r e d e n e n . Telkens als de t o e h o o r d e r s h e e r l i j k huiverden van angst om de a f g r i j s e l i j k e daden van de boze t o v e n a a r , moest Sarcyn in stilte lachen. Al die lichtzinnige m o o r d p a r t i j e n en belac h e l i j k e s a m e n z w e r i n g e n om m e n s e n n o d e l o o s k w a a d te b e r o k k e nen, h o o r d e n helemaal niet t h u i s in de duistere d w e o m e r . Het verhaal had nergens iets te m a k e n met de ware kern van de kunst: m e e s t e r s c h a p . Eerst leerde een man zichzelf meester te w o r d e n tot hij zo koud en zo hard was als een ijzeren staaf en dan g e b r u i k t e hij die ijzeren ziel om dat wat hij wilde h e b b e n uit de k l a u w e n van een v i j a n d i g e wereld re w r i n g e n . Zeker, d a a r b i j stierven soms m e n s e n of ze w e r d e n k a p o t g e m a a k t , maar dat waren de z w a k k e l i n g e n en die v e r d i e n d e n niet beter. Hun pijn was een b i j v e r s c h i j n s e l , niet de hoofdzaak. Eindelijk k w a m de g e r t h d d y n aan het eind van zijn v e r h a a l , en aan zijn schorre stem was te horen dat hij er niet nog een wilde vertellen, hoezeer de o m s t a n d e r s er ook om smeekten. Terwijl de menigte uiteenging, b a a n d e Sarcyn zich een weg naar voren en drukte Salam a n d e r een zilverstuk in de h a n d . 'Ik heb nog nooit een verhaal zo mooi horen vertellen. Mag ik je een kroes bier a a n b i e d e n ? Je hebt iets nodig om je keel te smeren.' 'Dat is waar.' S a l a m a n d e r nam hem even op en glimlachte flauw. ' M a a r ik kan uw e d e l m o e d i g a a n b o d helaas niet a a n n e m e n . Ik heb hier in de stad een meisje, ziet u, dat nu op me zit te w a c h t e n . ' Er lag j u i s t genoeg n a d r u k op het w o o r d 'meisje' om op b e l e e f d e wijze een d u i d e l i j k e b o o d s c h a p te laten o v e r k o m e n . ' O o k goed,' zei Sarcyn. 'Dan ga ik m i j n s weegs.' Terwijl hij doorliep, was Sarcyn eerder bezorgd dan teleurgesteld. De g e r t h d d y n had o f w e l o n g e w o o n scherpe ogen of hijzelf had meer belangstelling getoond dan hij wilde. Tenslotte k w a m hij tot de conclusie dat een man die een z w e r v e n d bestaan leidde om zijn kost te v e r d i e n e n , genoeg had gezien om te weten w a n n e e r hem een v o o r stel werd gedaan. Toch bleef hij op de hoek van het plein nog even staan om een laatste blik te w e r p e n op de k n a p p e g e r t h d d y n en zag 175

dat deze toen hij wegliep werd gevolgd door een menigte wezens van het N a t u u r v o l k . Sarcyn bleef stokstijf staan. H o e w e l S a l a m a n d e r zich niet b e w u s t scheen te zijn van zijn v r e e m d e metgezellen, kon hun belangstelling voor hem heel goed betekenen dat hij de d w e o m e r van het licht had. Je hebt v e r d r a a i d veel geluk gehad dat hij voor die kroes bier h e e f t b e d a n k t , zei hij tegen zichzelf. Toen haastte hij zich naar zijn herberg. Hij zou ervoor zorgen dat de g e r t h d d y n hem niet meer te zien kreeg zolang hij in C e r r m o r was. De v o l g e n d e m o r g e n brak de b e w o l k i n g en scheen een k r a c h t i g e v o o r j a a r s z o n op de haven. Terwijl hij op het a c h t e r d e k van zijn Bardekse k o o p v a a r d e r stond, vroeg Elaeno, de kapitein van het schip, zich af hoe de b a r b a r e n bij dit weer wollen b r o e k e n k o n d e n dragen. Zelf droeg hij een e e n v o u d i g e linnen tunica en s a n d a l e n , m a a r toch vond hij de w a r m t e nog d r u k k e n d en vochtig. Op het eiland w a a r hij v a n d a a n k w a m , O r y s t i n n a , was de z o m e r d r o g e r en beter te verdragen. O n d e r hem, op het h o o f d d e k , w e r k t e een ploeg C e r r m o r s e h a v e n a r b e i d e r s met o n t b l o o t b o v e n l i j f . M a s u p o , de k o o p m a n die het schip v o o r deze reis had g e h u u r d , stond erbij en hield elk vat en elke baal n a u w g e z e t in het oog. Sommige ervan b e v a t t e n k o s t b a a r g l a s w e r k , dat speciaal was v e r v a a r d i g d om aan b a r b a a r s e edelen te verkopen. 'Heer?' riep de eerste willen u spreken.' 'Ik kom eraan.'

s t u u r m a n naar boven.

'De d o u a n e b e a m b t e n

Op de steiger stonden drie b l o n d e , b l a u w o g i g e D e v e r r i a n e n te w a c h ten; ze waren net zo m o e i l i j k van elkaar te o n d e r s c h e i d e n als de meeste C e r r m o r s e b a r b a r e n . Toen Elaeno n a d e r d e keken ze een ogenblik g e s c h r o k k e n maar t r o k k e n hun gezicht g a u w in een b e l e e f d e plooi. Hij was h i e r a a n g e w e n d , want hij zag die v e r s c h r i k t e gezichten zelfs op de meeste eilanden die de D e v e r r i a n e n onder de naam Bardek op één h o o p gooiden. Hij was, zoals het merendeel van de m a n n e n op het eiland w a a r hij v a n d a a n k w a m , ruim twee meter lang, en zijn huid was diep b l a u w i g - z w a r t , niet een van die g e w o n e tinten bruin. O r y s t i n n i a n e n w a r e n trots op het feit dat ze heel anders w a r e n dan andere B a r d e k i a n e n , die hen tot v o o r een kort geleden gevoerde zeeoorlog als slaven h a d d e n w e g g e v o e r d . ' G o e d e m o r g e n , k a p i t e i n , ' zei een van de b a r b a r e n . 'Ik ben heer Merryn, h o o f d van de d o u a n e v o o r zijne genade g w e r b r e t Ladoic van Cerrmor.' ' E v e n e e n s g o e d e m o r g e n , heer. Wat wilt u van me?' ' T o e s t e m m i n g om uw schip te d o o r z o e k e n n a d a t het gelost is. 176

Ik be-

g r i j p dat het een soort belediging is, m a a r we hebben een ernstig probleem met een bepaald soort s m o k k e l w a a r . Als u wenst, zullen we uw schip d a a r v a n vrijstellen, maar dan mogen noch u noch uw bem a n n i n g aan wal gaan.' ik heb er geen b e z w a a r tegen. Ik neem aan dat u opium en vergiften bedoelt en ik heb niets met die smerige handel te m a k e n . ' 'Welnu, dan is het in orde, en ik dank u. Het is tevens m i j n plicht u te w a a r s c h u w e n dat als u slaven aan boord hebt, wij die niet v o o r u zullen o p s p o r e n als ze o n t v l u c h t e n . ' 'Het volk van m i j n eiland h o u d t geen slaven.' Elaeno h o o r d e hoe zijn stem klonk. 'Neem me niet k w a l i j k , heer. Dat o n d e r w e r p lig gevoelig bij ons, m a a r dat kunt u n a t u u r l i j k niet weten.' 'Nee, dat wist ik niet. M i j n v e r o n t s c h u l d i g i n g e n , kapitein.' De andere twee b e a m b t e n keken gegeneerd. Elaeno voelde zich niet op zijn gemak. Hij was niets beter dan zij, wist hij; als hij o p p a s t e schoor hij ook altijd alle b u i t e n l a n d e r s over één kam. ik moet u een c o m p l i m e n t m a k e n o m d a t u onze taal zo goed heerst,' zei M e r r y n na een ogenblik.

bars zeer

ook niet be-

'Dank u. Ik heb die als kind geleerd, weet u. M i j n familie had een k o s t g a n g e r uit Deverry, een k r u i d e n m a n die bij onze h e e l m e e s t e r s k w a m studeren. En o m d a t wij een h a n d e l s h u i s zijn, wilde m i j n vader dat al zijn k i n d e r e n goed D e v e r r i a a n s spraken; d a a r o m gaf die oude man ons les in ruil v o o r kost en i n w o n i n g . ' 'Ah, ik b e g r i j p het. Het lijkt me een goede ruil.' 'Dat was het zeker.' Elaeno dacht eraan dat de ruil nog beter was geweest dan deze m a n n e n ooit k o n d e n b e g r i j p e n . Toen de g o e d e r e n gelost w a r e n , keek één ploeg d o u a n e b e a m b t e n die na en r e d e t w i s t t e n met M a s u p o over de i n v o e r r e c h t e n , terwijl een t w e e d e ploeg b e a m b t e n het schip tot in de kleinste hoeken d o o r z o c h t . Elaeno stond op de k a m p a n j e met zijn a r m e n op de reling geleund en keek naar het g e f l o n k e r van de zon op de zachte deining van de zee. O m d a t water zijn meest v e r w a n t e element was, kon hij N e v y n s geest vlot bereiken en h o o r d e hij de g e d a c h t e van de oude man dat die een ogenblik nodig had om zich in te stellen. Even later verscheen het beeld van N e v y n s gezicht op de zee. 'Kijk eens aan,' dacht hij tegen Elaeno. 'Je bent dus in Deverry, hè?' 'Ja. In C e r r m o r . We zullen hier w a a r s c h i j n l i j k twee weken blijven liggen.' ' M o o i zo. Ik ben nu op weg naar C e r r m o r . Ik zal er over een paar dagen wel zijn. H e b je m i j n brief nog o n t v a n g e n v o o r je v e r t r o k ? ' 'Ja. Dat was een naar bericht. Ik heb in v e r s c h e i d e n e h a v e n s n a v r a a g g e d a a n en ik kan je het een en ander vertellen.' 177

' G e w e l d i g , maar vertel het me nu nog maar niet. We z o u d e n wel eens afgeluisterd kunnen worden.' 'O ja? Dan zie ik u wel als u hier a a n k o m t . Ik blijf aan boord zolang we in de haven liggen.' 'Heel goed. O zeg, S a l a m a n d e r is in C e r r m o r . Hij v e r b l i j f t in een herberg die de Blauwe Papegaai heet, een t o e p a s s e l i j k e naam.' 'De snaterende ekster zou nog beter zijn. Alle goden, het is haast niet te geloven dat die j o n g e n de ware d w e o m e r h e e f t . ' 'Ach, wat had je ook a n d e r s v e r w a c h t van de zoon van een elfenbard? M a a r onze Ebany h e e f t ook zijn goede k a n t e n , al is hij ook nog zo'n o n b e s u i s d e j o n g e n . ' N e v y n s beeld f l a k k e r d e weg. Elaeno liep met zijn h a n d e n op zijn rug het dek op en neer. Als N e v y n bang was voor spionnen, dan moest de t o e s t a n d i n d e r d a a d ernstig zijn. Hij werd k w a a d , zoals altijd bij de g e d a c h t e aan de duistere d w e o m e r . Het leek hem heel bevredigend om zijn e n o r m e h a n d e n op een goede dag om de hals van z o ' n boosaardige meester te k u n n e n k l e m m e n , maar het was n a t u u r l i j k beter om ze met meer v e r f i j n d e w a p e n s te b e s t r i j d e n . Drie dagen later hing Sarcyn rond v o o r een t a v e e r n e aan de rand van de Buik. Met zijn aura dicht om zich heen g e t r o k k e n leunde hij tegen het g e b o u w en w a c h t t e op de koerier. Hij vertelde de verschillende m a n n e n die r o e s m i d d e l e n en v e r g i f t e n naar Deverry smokkelden nooit waar hij in C e r r m o r v e r b l e e f ; ze wisten dat ze hem hier k o n d e n v i n d e n en hij nam ze mee naar een veilige plaats v o o r de o v e r d r a c h t . Na een paar m i n u t e n zag hij D r y n s gezette gestalte de smalle straat i n k o m e n . Sarcyn wilde juist zijn aura loslaten en zich laten zien, toen er zes s t a d s w a c h t e n uit een steeg k w a m e n en de handelaar

omsingelden.

'Halt!' b l a f t e er een. 'In naam van de g w e r b r e t ! ' 'Wat h e e f t dit te b e t e k e n e n , brave w a c h t ? ' Dryn p r o b e e r d e een glimlach te v o o r s c h i j n te brengen. 'Dat hoor je op de w a c h t p o s t wel.' Sarcyn bleef niet langer luisteren. Hij glipte a c h t e r l a n g s om de taveerne weg en liep toen vlug - m a a r niet zo vlug dat hij o n g e w e n s t e a a n d a c h t zou t r e k k e n - door het doolhof van de Buik. D o o r stegen, langs huizen, de v o o r d e u r van G w e n c a ' s bordeel in en de a c h t e r d e u r weer uit, zocht hij in b o c h t e n en k r o n k e l s zijn weg tot hij de Buik eindelijk aan de n o o r d k a n t u i t k w a m en naar zijn h e r b e r g t e r u g k e e r de. Hij t w i j f e l d e er geen m o m e n t aan dat D r y n alles zou vertellen wat hij wist, in een poging zijn eigen huid te redden. M a a r lang v o o r d a t de s t a d s w a c h t e n Sarcyns naam en p e r s o o n s b e 178

schrijving

uit de

handelaar hadden geslagen,

reed

Sarcyn de

stads-

p o o r t uit en w a s in n o o r d e l i j k e r i c h t i n g op weg n a a r een veilig onderkomen. G w e r b r e t L a d o i c hield i n z i j n r e c h t s z a a l een v o l l e d i g e m a l o v e r . zat aan zijn

een

rhan,

glanzende en

ebbehouten tafel

het c e r e m o n i ë l e

onder de

gouden zwaard

lag v o o r h e m .

w e e r s z i j d e n v a n hem zat een p r i e s t e r v a n Bel. rechts van hem,

heer M e r r y n ,

Voor h e m k n i e l d e n d e leunde

a c h t e r o v e r in z i j n over

Ladoic,

de

de

s p e c e r i j e n h a n d e l a a r Dryn en

stoel

met staalgrijze

Licht.

De

en wreef langs z i j n kin,

getuigenverklaringen

dertig j a a r oud,

spierd,

de

k o o p v a a r d e r Ster van

kapitein

Aan

De g e t u i g e n s t o n d e n

stadswachten, N e v y n en Elaeno.

beklaagden,

Edycl, nadacht

van

drie

Hij

scheepsvlag van

die

hem

hij

waren voorgelegd.

w a s een i n d r u k w e k k e n d e m a n , ogen en de

gwerbret terwijl

lang e n ge-

h o g e j u k b e e n d e r e n v a n een zui-

derling. 'Het b e w i j s is alleszins d u i d e l i j k , ' zei hij. ' D r y n , j i j hebt de k r u i d e n m a n b e n a d e r d e n hem v e r b o d e n

waar te

kig is N e v y n een f a t s o e n l i j k m a n ; hij o n m i d d e l l i j k het h o o f d v a n d e

koop

aangeboden.

douane heeft verwittigd.'

'Ik h e b die v e r w e n s t e o u w e v e n t niet b e n a d e r d , u w e g e n a d e , ' de D r y n .

'Hij

Geluk-

h e e f t E l a e n o g e r a a d p l e e g d , die

h e e f t laten d o o r s c h e m e r e n dat hij

grauw-

iets wilde k o p e n . '

'Een a a n n e m e l i j k v e r h a a l t j e , e n dat m o e t e n wij z e k e r g e l o v e n . J e k u n t toch

onmogelijk

ontkennen

s o o r t e n vergif o p j e Dryn zakte

stadswachten

vier v e r s c h i l l e n d e

gearresteerd

werd?'

in e l k a a r en s t a a r d e m i s m o e d i g n a a r de vloer.

'En wat j o u b e t r e f t , hem.

dat d e

hebben gevonden toen je Edycl.'

De

g w e r b r e t richtte

een

koele

blik op

'Je k u n t wel b e w e r e n dat D r y n die g i f t i g e k r u i d e n z o n d e r je me-

d e w e t e n o p j e schip h e e f t v e r v o e r d , d o u a n e een

m a a r hoe v e r k l a a r j e dan dat d e

kist o p i u m h e e f t g e v o n d e n

w a n d e n van je

eigen

in een b e r g p l a a t s t u s s e n de

hut?'

Edycl b e e f d e v a n t o p tot teen en het z w e e t b r a k hem

uit.

'Ik b e k e n schuld, u w e g e n a d e . U h o e f t me niet te laten f o l t e r e n , uwe genade.

Ik deed het v o o r het geld. H i j

b o o d me zo v e r v l o e k t veel geld,

en het schip m o e t w o r d e n h e r s t e l d , en ik... ' 'Zo is het wel g e n o e g . ' L a d o i c w e n d d e zich tot de priester.

'Uwe hei-

ligheid?' De b e j a a r d e p r i e s t e r stond, s c h r a a p t e z i j n keel en s t a a r d e in de r u i m t e t e r w i j l hij

wetsteksten aanhaalde.

' V e r g i f t e n z i j n d e g o d e n een g r u w e l .

Waarom?

bruikt kunnen

nooit

worden voor

moord,

als

d a a r o m zal geen m a n ze n o d i g h e b b e n , t e n z i j heeft.

O m d a t z e alleen gezelfverdediging, hij

en

m o o r d in de zin

L a a t d e r h a l v e niet een v a n deze k w a l i j k e s t o f f e n in onze lan-

179

Uit de Edicten van Koning

den w o r d e n g e v o n d e n .

s c h r a a p t e o p n i e u w z i j n keel. vergif s m o k k e l t ? kwalijke

Geen

passender

straf dan

k o o p w a a r t e laten i n n e m e n .

gepriester in

1048.'

Hij

hem

wat van zijn

eigen

D e u i t s p r a a k v a n M a b y n , ho-

Dun Deverry.'

Toen de p r i e s t e r w e e r ging zitten, dropen geluidloos hij

Cynan,

' W a t is de p a s s e n d e straf v o o r hem die

w a s geen

schurken. Hij

b e g o n D r y n te h u i l e n ;

over z i j n w a n g e n .

slecht m e n s ,

de t r a n e n

N e v y n had met hem

alleen inhalig

en

te doen;

o m g e k o c h t d o o r echte

had nu echter niets m e e r in de k w e s t i e te z e g g e n .

La-

doic n a m het g o u d e n z w a a r d op en hield het m e t de p u n t o m h o o g . 'De

wetten

hebben

wordt je toegestaan zen.

gesproken,

Dryn;

als

daad van

barmhartigheid

het m i n s t p i j n l i j k e vergif uit j e v o o r r a a d t e

W a t j o u b e t r e f t , E d y c l , m e n deelt mij

kie-

mee dat je vier kleine kin-

d e r e n h e b t en dat het dan ook de a r m o e d e is g e w e e s t die je tot deze handel heeft gebracht. toegediend

Jij

zult i n het o p e n b a a r t w i n t i g z w e e p s l a g e n

krijgen.'

D r y n hief z i j n h o o f d op en k l a p t e toen in elkaar, heen en w e e r r o l l e n d , de

wachten kwam

alsof hij

naar voren,

eens stil w e r d en sleurde

hem

hard

s n i k k e n d en

het vergif al v o e l d e k n a g e n . gaf hem overeind.

Een v a n

een k l a p w a a r d o o r hij Ladoic

op-

stond op en k l o p t e

m e t het z w a a r d g e v e s t o p t a f e l . 'De g w e r b r e t h e e f t g e s p r o k e n .

De malover is geëindigd.'

H o e w e l de w a c h t e n D r y n w e g s l e e p t e n , lieten ze Edycl aan de v o e t e n v a n de g w e r b r e t liggen.

De zaal liep snel leeg, tot alleen N e v y n en

E l a e n o a c h t e r b l e v e n met de e d e l m a n en de g e v a n g e n e . op Edycl neer alsof hij 'Twaalf zweepslagen

Ladoic

kunnen

iemand

doden,'

merkte

hij

kalm

' M a a r als je deze h e r e n v e r t e l t w a t ze willen h o r e n , zal ik je tien

keek

een stuk s t r a a t v u i l bezag. op.

straf tot

verminderen.'

' D a n k u, uwe g e n a d e , o g o d e n , d a n k u wel.

Ik zal ze alles v e r t e l l e n

w a t ik w e e t . ' 'Je h e b t v o r i g j a a r op late

Orystinna

overwinterd,'

overtocht te hebben gemaakt.

'O ja,

dat w a s een v e r v l o e k t raar geval.'

v o o r h o o f d na.

zei E l a e n o .

' N a een

Waarom?' Edycl

dacht met g e f r o n s t

ik w a s i n d e r d a a d laat, en ik d a c h t e r o v e r de Ster van

Licht in het dok te d o e n , t o e n er een m a n uit B a r d e k bij

me k w a m

die zei dat een v r i e n d v a n h e m , een s t e e n r i j k e m a n , nog v o o r de winter in M y l e t o n m o e s t z i j n . hen over te z e t t e n ,

Hij

bood me een v e r d r a a i d e h o o p geld om

g e n o e g om een f l i n k e w i n s t te m a k e n , z e l f s met

de k o s t e n v a n het o v e r w i n t e r e n in B a r d e k , dus ik nam ze mee. Ik h e b i n O r y s t i n n a o v e r w i n t e r d o m d a t het daar g o e d k o p e r i s dan i n M y leton.' 180

'Juist ja.

Hoe zagen die m a n n e n eruit?'

' N o u , degene die me had i n g e h u u r d was een echte M y l e t o n e r , nogal bleek en aan zijn g e z i c h t s b e s c h i l d e r i n g was te zien dat hij een lid was van het Huis O n o d a n a . De andere was een D e v e r r i a a n . Hij n o e m d e zich Procyr, maar ik denk niet dat dat zijn ware naam was. Hij had iets over zich waar ik de rillingen van kreeg, m a a r ik mag een b o o n zijn als ik weet w a a r o m , w a n t hij p r a a t t e keurig en bezorgde niemand last. Hij kwam haast niet uit zijn hut, want we h a d d e n z w a a r weer en ik wil w e d d e n dat hij de hele o v e r t o c h t zo ziek was als een hond.' 'Hoe zag die Procyr eruit?' o n d e r b r a k N e v y n hem. 'Tja, goede heer, dat weet ik eigenlijk niet. Het is om die tijd van het j a a r koud op zee, en de enkele keren dat hij aan dek k w a m , had hij zich warm i n g e p a k t in een mantel met een kap. M a a r hij was een j a a r of v i j f t i g , zou ik zeggen, klein en stevig, met grijs haar, een smalle m o n d en blauwe ogen. En zijn stem herinner ik me vervloekt goed. Die was zalvend en te zwak v o o r een m a n n e n s t e m . Ik kreeg er kippevel van.' 'Dat zal best,' m o m p e l d e N e v y n . ' W e l a a n , uwe genade, Elaeno en ik zijn er vrijwel zeker van dat de man die Edycl z o j u i s t h e e f t beschreven een groot aandeel h e e f t in de handel in r o e s m i d d e l e n . ' 'Dan zal ik naar hem laten u i t k i j k e n , ' zei Ladoic. 'Of misschien, vanwege zijn stem, naar hem laten luisteren.' De z o g e n a a m d e Procyr was v a n z e l f s p r e k e n d w a a r s c h i j n l i j k meer dan z o m a a r een reiziger in r o e s m i d d e l e n . N e v y n was er v r i j w e l zeker van dat het de duistere d w e o m e r m a n was geweest die de vorige z o m e r L o d d l a e n s oorlog was b e g o n n e n en die v a s t b e s l o t e n leek R h o d r y te doden. Terwijl hij erover n a d a c h t vroeg hij zich misschien wel v o o r de d u i z e n d s t e keer af w a a r o m . Salamander, o f w e l Ebany Salomonderiel tran D e v a b e r i e l , om hem bij zijn volledige e l f e n n a a m te n o e m e n , verbleef in een van de d u u r s t e h e r b e r g e n in Cerrmor. Hij had er een ruime o n t v a n g k a m e r , met Bardekse t a p i j t e n op de glanzend g e b o e n d e vloeren, h a l f r o n d e stoelen met kussens erin en glas in de r a m e n . Toen zijn b e z o e k e r s k w a m e n , schonk hij mede uit een zilveren kan in glazen roemers. Z o w e l Elaeno als N e v y n keek wrevelig om zich heen. 'Ik v e r m o e d dat je v o o r d r a c h t e n je t e g e n w o o r d i g ren,' zei N e v y n .

aardig wat opleve-

i n d e r d a a d . Ik weet dat je m i j n nederig p e r s o o n t j e altijd berispt vanwege de, dat geef ik toe, platte, grove, buitenissige en lichtzinnige dingen die ik leuk vind, maar ik zie daar geen k w a a d in.' i8r

'Dat steekt er ook niet in. Er steekt alleen ook niets goeds in. M a a r goed, dat zijn m i j n zaken niet. Ik ben je meester niet.' 'Precies, hoewel ik eerlijk gezegd meer vereerd zou zijn dan ik verdiende als ik je leerling had m o g e n zijn.' 'Dat is waar,' o n d e r b r a k Elaeno hem. weest dan je v e r d i e n d e . '

'Dat het meer eer zou zijn ge-

S a l a m a n d e r grinnikte alleen maar. Hij vond het leuk om met deze r e u s a c h t i g e B a r d e k i a a n te steggelen, al b e t w i j f e l d e hij of Elaeno het net zo leuk vond als hij. 'Ik weet dat m i j n talenten bescheiden zijn' zei Salamander. ik de v e r m o g e n s had van de Meester van de Ether, zou ik g e w i j d zijn als hij. H e l a a s h e b b e n de goden mij maar een je van de d w e o m e r laten p r o e v e n v o o r ze de h o n i n g z o e t e m i j n lippen w e g r u k t e n . '

'Kijk, als net zo toeklein teugbeker van

'Dat is niet helemaal waar,' zei N e v y n . ' V a l a n d a r i o h e e f t me verteld dat je best weer v o r d e r i n g e n zou k u n n e n m a k e n - als je je er maar v o o r inzette.' S a l a m a n d e r trok een k u n s t de oude man ' M a a r daar gaat het ten is w a a r o m je in

gezicht. Hij wist niet dat zijn meesteres in de zoveel had verteld. nu niet om,' v e r v o l g d e N e v y n . 'Wat ik wil weDeverry bent.'

'De echte vraag is: w a a r o m zou ik niet in Deverry zijn? Ik ben graag bij het volk van m i j n moeder. Er is altijd wat te zien langs jullie wegen, en ik ben ook een eind uit de b u u r t van mijn vereerde vader, die me altijd en in klare taal kapittelt v o o r de een of andere misstap, zowel echt als d e n k b e e l d i g . ' ' V o o r n a m e l i j k het eerste, d u n k t me,' m o m p e l d e Elaeno. 'O, o n g e t w i j f e l d . M a a r als ik j o u of de Meester van de Ether ergens mee van dienst kan zijn, hoeven jullie het m a a r te v r a g e n . ' ' M o o i zo,' zei N e v y n . 'Want dat kun je. Je z w e r v e n d e levenswijze zou v o o r één keer wel eens goed van pas k u n n e n k o m e n . Ik heb alle reden te geloven dat er diverse duistere d w e o m e r l i e d e n over het k o n i n k r i j k verspreid zijn. Denk erom, p r o b e e r je niet in hun z a k e n te mengen. D a a r v o o r zijn ze veel te machtig. M a a r ze v o o r z i e n daarnaast in hun o n d e r h o u d door het s m o k k e l e n van b e d w e l m e n d e middelen en v e r g i f t e n . Ik wil w e t e n w a a r die spullen v e r k o c h t w o r d e n . Als we die smerige handel een halt k u n n e n t o e r o e p e n , zal dat onze v i j a n d e n b e h o o r l i j k schaden. Ze moeten per slot van rekening eten, net als ieder ander mens - nou ja, in elk geval min of meer als andere mensen. Ik wil dat je v o o r t d u r e n d n a u w l e t t e n d u i t k i j k t naar tekenen van die onzalige handel. Een g e r t h d d y n is overal w e l k o m . Je zou best eens iets b e l a n g w e k k e n d k u n n e n horen.' 18 2

'Best m o g e l i j k . Ik zal m i j n lange e l f e n n e u s hier met g e n o e g e n voor je insteken.' ' M a a r niet zo ver dat hij a f g e s n e d e n w o r d t , ' zei Elaeno. 'Vergeet niet dat deze m a n n e n g e v a a r l i j k zijn.' 'Dat is dan a f g e s p r o k e n . valstrik en bedrog zijn.'

Ik zal een en al v o o r z i c h t i g h e i d ,

sluwheid,

O n g e v e e r tien mijl ten oosten van Dun Deverry w o o n d e een v r o u w g e n a a m d A n g h a r i a d , die na j a r e n t r o u w e dienst aan het hof van de koning als pensioen een s t u k j e grond had gekregen. Geen van haar buren wist wat ze precies aan het hof had gedaan, o m d a t ze nogal z w i j g z a a m was, m a a r men v e r m o e d d e over het algemeen dat ze er v r o e d v r o u w of k r u i d e n v r o u w was geweest, want ze wist veel van k r u i d e n . De d o r p e l i n g e n gaven haar liever k i p p e n en p r o d u k t e n van hun land in ruil v o o r een b e h a n d e l i n g dan dat ze de lange tocht naar een a r t s e n i j m e n g e r in de stad m a a k t e n . M a a r w a n n e e r ze bij haar k w a m e n , k r u i s t e n ze toch altijd hun vingers in het teken tegen hekserij, o m d a t die oude v r o u w met haar glinsterende d o n k e r e ogen en i n g e z o n k e n w a n g e n iets v r e e m d s had. De edelen waren de v r o u w die hen eens had gediend b l i j k b a a r ook niet vergeten. Men zag vaak een stel mooie p a a r d e n met f r a a i e staatsietuigen bij het huisje v a s t g e b o n d e n staan, of zelfs een e d e l v r o u w die in eigen p e r s o o n in de k r u i d e n t u i n in druk gesprek was met Anghariad. De d o r p e l i n g e n v r o e g e n zich af wat de edelen dat oude m e n s in v r e d e s n a a m te zeggen k o n d e n h e b b e n . Als ze het h a d d e n geweten, z o u d e n ze ontzet zijn geweest. De b o e r e n , voor wie elk kind een kostbaar paar h a n d e n b e t e k e n d e om het veld te b e w e r k e n , v o n d e n het idee van v r u c h t a f d r i j v i n g w e e r z i n w e k k e n d . A n g h a r i a d had t r o u w e n s behalve haar v r u c h t a f d r i j v e n d e m i d d e l e n nog andere v r e e m d e zaken te k o o p v o o r de juiste k l a n t e n . Die middag was ze b u i t e n g e w o o n o n t e v r e d e n over de kleine hoeveelheid k o o p w a a r die Sarcyn haar te bieden had. 'Ik kan het niet helpen,' zei hij. 'Een van onze koeriers is met al zijn waren in C e r r m o r o p g e p a k t . Je mag van geluk spreken dat ik nog opium voor je hèb.' De oude v r o u w nam de z w a r t e k l o m p op, schraapte er met haar nagel langs en bekeek n a u w l e t t e n d de m a n i e r w a a r o p het spul verkruimelde. 'Ik heb het liever beter gezuiverd,' s n a u w d e ze. 'De adel is kieskeuriger dan de een of andere h a l f b e z o p e n Bardekse b o o t w e r k e r . ' 'Ik heb al gezegd, je mag van geluk spreken dat je iets krijgt. M a a r goed, als jij me een gunst bewijst, krijg je het voor niets.' 183

O p e e n s was ze een en al glimlach en g e s p a n n e n a a n d a c h t . 'Ik weet wie sommige van je vaste klanten zijn.' Sarcyn boog zich dichter naar haar toe. 'Een van hen interesseert me in het bijzonder. Ik wil hem o n t m o e t e n . Stuur heer C a m d e l bericht van de levering en laat hem weten dat hij alleen moet k o m e n . ' 'O goden,' m o p p e r d e Rhodry. ' N o u vinden we eindelijk een herberg met f a t s o e n l i j k e mede en nu vertel j i j me dat we die niet k u n n e n betalen.' ' T j a , ' zei Jill, 'als j i j v e r d r a a i d nog toe niet te trots was om een hand e l s k a r a v a a n te begeleiden... ' 'Het is niet alleen t r o t s ! Het gaat om de eer.' Jill sloeg haar ogen ten hemel om de goden als getuigen van zoveel k o p p i g h e i d aan te r o e p e n , toen liet ze de kwestie rusten. In feite hadden ze een b e h o o r l i j k bedrag over van hun wintergeld, maar ze was niet van plan om hem dat te vertellen. Hij was net als haar vader, alles o p d r i n k e n of aan b e d e l a a r s geven z o n d e r eraan te denken wat hun langs de lange weg nog zou k u n n e n o v e r k o m e n . En net zoals ze v r o e g e r bij Cullyn had g e d a a n , liet ze R h o d r y nu in de w a a n dat ze zelf bijna b e d e l a a r s w a r e n . 'Als je nu geld u i t g e e f t aan mede,' zei ze, 'hoe zul je je dan voelen als we hongerig langs de weg t r e k k e n , z o n d e r zelfs m a a r een p e n n i n k j e om een s t u k j e brood te kopen? Ik denk dat de h e r i n n e r i n g aan die mede dan b e h o o r l i j k bitter zal smaken.' ' N o u , mij best. Dan neem ik wel bier.' Ze gaf hem vier k o p e r e n m u n t e n en hij ging het bier halen. Ze zaten in de g e l a g k a m e r van de g o e d k o o p s t e h e r b e r g van Dun Aedyn, een w e l v a r e n d e h a n d e l s s t a d m i d d e n in het rijkste b o e r e n l a n d van het hele k o n i n k r i j k . Toen ze C e r r m o r h a d d e n v e r l a t e n , w a r e n ze hierheen g e k o m e n v a n w e g e de g e r u c h t e n dat er een vete zou broeien tussen de s t a d h o u d e r en een van zijn buren, m a a r die was helaas al v o o r hun k o m s t door de p l a a t s e l i j k e g w e r b r e t beslecht. Dun Aedyn was zo b e l a n g r i j k voor het rhan dat de o p p e r h e e r niet van plan was werkeloos toe te zien terwijl hij door een oorlog werd v e r w o e s t . R h o d ry k w a m met twee k r o e z e n bier terug en zette ze op t a f e l , toen ging hij weer naast haar op de bank zitten. 'Weet je,' zei hij, 'we z o u d e n naar het oosten k u n n e n rijden, naar Yr A u d d g l y n . Daar w o r d t van de z o m e r vast en zeker gevochten.' 'Dat is w a a r en het is heel wat d i c h t e r b i j dan C e r r g o n n e y . Zullen we recht door de heuvels in het grensgebied rijden?' A a n g e z i e n de weg door de heuvels korter was dan die in het zuiden langs de kust, wilde Jill al t o e s t e m m e n , toen ze plotseling het gevoel 184

had alsof een o n z i c h t b a r e hand zich op haar mond legde om haar tot z w i j g e n te d w i n g e n . Zo wist ze blindelings en z o n d e r a a n w i j s b a r e reden dat ze eerst naar Dun M a n a n n a n en dan pas naar A u d d g l y n moesten gaan. Weer die vervloekte d w e o m e r ! dacht ze. Even stribbelde ze tegen, vond dat ze g e w o o n door de heuvels m o e s t e n trekken als ze dat wilden, m a a r ze wist met een niet te v e r d r i j v e n zekerheid dat hun in Dun M a n a n n a n iets b e l a n g r i j k s w a c h t t e . 'Heb je g e h o o r d wat ik zei?' vroeg R h o d r y o n g e d u l d i g . 'Ja. N e e m me niet k w a l i j k . Luister eens, m i j n schat, ik wil de kustweg nemen. Ik weet dat die langer is, maar... nou ja... er is iets dat ik O t h o de smid wil vragen.' 'Goed dan. men?'

Maar hebben we genoeg geld om die langere weg te ne-

'Dat z o u d e n we hebben als j i j die k a r a v a a n wilde begeleiden. Die gaat langs de kust.' Ze legde haar h a n d e n op zijn schouders en keek hem g l i m l a c h e n d in de ogen. 'Toe, m i j n schat?' 'Ach, verhip, ik wil niet... ' Ze s m o o r d e zijn g e m o p p e r in een kus. ' N o u , mij best,' zei hij met een zucht. ' D a n ga ik maar meteen even naar die k o o p m a n . ' Toen hij weg was, d r o n k ze haar bier, v e r w o n d e r d over de v r e e m d e gedachte die z o m a a r uit zichzelf bij haar o p g e k o m e n was. Ze vroeg zich af w a a r o m ze eraan had t o e g e g e v e n , m a a r het a n t w o o r d was eenvoudig: d o o d g e w o n e n i e u w s g i e r i g h e i d . Als ze niet naar Dun Man a n n a n z o u d e n zijn gegaan, zou ze zich altijd blijven a f v r a g e n wat daar zou zijn geweest. O m d a t de Eerste Koning w o e d e n d geweest zou zijn als hij had geweten dat zijn adellijke vazallen zich inlieten met Bardekse opium, g e b r u i k t e n de weinigen die zich deze g e v a a r l i j k e g e w o o n t e h a d d e n a a n g e w e n d , dat nooit in zijn dun. Beneden in de stad Dun Deverry was een weelderige herberg, waar de bovenste v e r d i e p i n g gereserveerd was voor de adellijke klanten die om privé-redenen een k a m e r nodig h a d d e n . Menig k n a p meisje uit de stad had in die herberg haar m a a g d e l i j k h e i d v e r l o r e n , en menige p i j p opium had er de lucht bezoedeld. Voor zijn t w e e d e o n t m o e t i n g met heer C a m d e l , Meester van het K o n i n k l i j k e B a d v e r t r e k , had Sarcyn daar een k a m e r g e h u u r d . Nu leunde de j o n g e e d e l m a n half zittend, half liggend in een stapel kussens op een divan van B a r d e k s model en draaide een lege stenen p i j p tussen zijn lange vingers. C a m d e l , die een j a a r of twintig was, had een tenger postuur, een dikke bos bruin haar, diepliggende bruine ogen en een i n n e m e n d e glimlach. H o e w e l Sarcyn hem erg aan-

185

t r e k k e l i j k v o n d , had hij uit A n g h a r i a d s v e r h a l e n b e g r e p e n dat de edelman de v o o r k e u r gaf aan meisjes. M a a r als alles goed ging, zou Camdel b i n n e n k o r t niet meer in staat zijn Sarcyn wat dan ook te weigeren. 'U edele lijkt me precies het soort eerzuchtige j o n g e m a n w a a r we naar op zoek zijn,' zei Sarcyn. 'Als u zich bij ons aansluit, zou dat zeer v o o r d e l i g voor u k u n n e n zijn.' Camdel keek met een k n i k j e op, met zijn v e r w i j d e pupillen half bedekt door zware oogleden. Hij had een hoge dunk van zichzelf, deze uiterst elegante hoveling, en was dus een vis die m a k k e l i j k in het aas van de vleierij hapte. ik zou best van A n g h a r i a d af willen zijn,' v e r d u i v e l d duur.'

zei

Camdel.

'Dat spul is

'Precies, en als u het zelf ging v e r h a n d e l e n , zou u een veel betere p r i j s van ons krijgen. Ik weet zeker dat ik op uw discretie kan v e r t r o u wen, heer.' ' N a t u u r l i j k . M i j n eigen nek zit immers in die strop, n i e t w a a r ? ' Sarcyn glimlachte. Die b e e l d s p r a a k was wel zeer t o e p a s s e l i j k . ' M a a r v o o r ik met iets a k k o o r d ga,' v e r v o l g d e C a m d e l , 'wil ik met iemand spreken die meer is dan een g e w o n e koerier.' ' N a t u u r l i j k , heer. Ik ben alleen gestuurd om te peilen of u edele interesse had. Ik v e r z e k e r u dat de man die ons o p d r a c h t e n g e e f t , pers o o n l i j k met u zal spreken. Hij kan volgende week in Dun Deverry aankomen.' ' M o o i . Je mag tegen hem zeggen dat hij hier een o n t m o e t i n g mag regelen.' Sarcyn boog zijn h o o f d in een gebaar van n e d e r i g h e i d . Hij had zich a f g e v r a a g d hoe hij de e d e l m a n in c o n t a c t kon b r e n g e n met Alastyr, m a a r C a m d e l s v e r w a a n d h e i d had het hem erg m a k k e l i j k g e m a a k t . Het kostte de langzaam v o r d e r e n d e k a r a v a a n vier dagen om Dun M a n a n n a n te bereiken, m a a r eindelijk was de lange stoet m a n n e n en m u i l d i e r e n toch v e r z a m e l d op de open plek m i d d e n in de stad die dienst deed als m a r k t . N a d a t R h o d r y zijn soldij had o n t v a n g e n leidden hij en Jill hun p a a r d e n naar het g o e d k o p e h e r b e r g j e aan de rivier w a a r ze a f g e l o p e n h e r f s t ook h a d d e n v e r b l e v e n , m a a r dat bleek te zijn u i t g e b r a n d . Een paar z w a r t g e b l a k e r d e w i l g e t e n e n staken triest o m h o o g w a a r eens het rieten dak was geweest en de h e l f t van de houten muur was ook v e r d w e n e n . Een p a s s e r e n d e p o o r t e r e s vertelde dat een paar kerels uit de b u u r t er aan het vechten waren geraakt, w a a r bij een k a a r s l a n t a a r n in het stro op de vloer was gevallen. 'Wat vervelend,' zei Jill. 'Nu moeten we langs de weg k a m p e r e n . 18 6

'Wat?' brieste R h o d r y . goede h e r b e r g . ' 'Die is te duur.'

'Aan de andere k a n t van de stad is een heel

'Kan me niet schelen, m i j n v r e k k i g e geliefde. Na het k a m p e r e n tussen die stinkende m u i l d i e r e n wil ik een bad en dat zal ik hebben ook.' Na even te hebben gekibbeld, gaf ze toe en volgde ze hem naar de andere herberg. De w a a r d bleek niet bepaald in zijn schik een zilv e r d o l k o n d e r d a k te m o e t e n verlenen, maar Jill kon hem zowel ompraten als geld b e s p a r e n door v o o r te stellen dat ze tegen een verlaagde p r i j s buiten in de h o o i b e r g z o u d e n slapen. En zelfs zij moest t o e g e v e n dat het, duur of niet, f i j n was om een echt bad te n e m e n in plaats van alleen m a a r in een k o u d e beek te z w e m m e n . De gelagkamer was ook gezellig en rook, in tegenstelling tot de g e l a g k a m e r s die zij g e w e n d was, niet naar b e s c h i m m e l d stro en o n g e w a s s e n h o n d e n . Ze h a d d e n een tafel v o o r zichzelf o m d a t b i n n e n k o m e n d e klanten na één blik op R h o d r y en een t w e e d e op het gevest van zijn zilveren dolk, ergens anders gingen zitten; een dubbele belediging w a n n e e r je b e d a c h t dat het zelf s m o k k e l a a r s w a r e n . Na een paar minuten echter k w a m er iemand binnen die k e n n e l i j k een reiziger was, te oordelen naar de a c h t e r d o c h t i g e blikken w a a r m e e de plaatselijke b e w o n e r s hem bekeken. Hij was gekleed in een mooie groene mantel, een grijze brigga van de zachtste wol en een hemd dat stijf stond van het b o r d u u r w e r k , en hij gaf het k n e c h t j e van de herbergier een zilverstuk om zijn spullen naar binnen te brengen, in plaats van het k o p e r s t u k j e dat v o l d o e n d e zou zijn geweest. Bovendien stond hij erop dat de herbergier hem zijn beste k a m e r liet zien. Terwijl hij achter de waard de w e n t e l t r a p opging, nam Jill hem nieuwsgierig op. Hij was lang en slank en had het lichtblonde haar en het f i j n b e s n e d e n gezicht van iemand die meer dan een d r u p p e l t j e e l f e n b l o e d in zijn aderen had. Bovendien kwam hij haar eigenaardig bekend voor, o f s c h o o n ze niet wist waar ze hem eerder had gezien. Het h e r b e r g i e r s k n e c h t j e had haar belangstelling gezien en k w a m op haar af. 'Die man heet Salamander,' zei hij. 'En hij is een g e r t h d d y n . ' 'O ja? N o u , dan k u n n e n we straks f i j n naar zijn verhalen luisteren.' Jill v e r o n d e r s t e l d e dat ze hem ergens op hun t o c h t e n had zien optreden. M a a r toen hij later beneden k w a m , bleef hij staan en keek met een peinzend g e f r o n s t v o o r h o o f d naar Rhodry, alsof hij dacht dat hij die zilverdolk ergens van kende. En bij het zien van het tweetal in profiel drong het o p e e n s tot Jill door: de g e r t h d d y n leek genoeg op haar man om zijn broer te k u n n e n zijn. Op dat ogenblik herinnerde ze zich de v r e e m d e opwelling die haar naar Dun M a n a n n a n had gedreven, en ze huiverde.

187

'Hier, beste man,' riep ze uit. 'Kom bij ons zitten als je wilt. Een g h e r t d d y n h e e f t altijd wel een kroes bier v e r d i e n d . ' ' D a n k u, schone v r o u w e . ' S a l a m a n d e r m a a k t e een buiging v o o r haar. ' M a a r laat mij jullie een r o n d j e a a n b i e d e n . ' Toen het bier was gehaaid en betaald, zette S a l a m a n d e r zich gen o e g l i j k aan hun tafel. R h o d r y en hij keken elkaar even aan, allebei b e v r e e m d . Ze keken tenslotte m a a r één keer per dag in een spiegel, bij het scheren, en b r o n z e n spiegels t o o n d e n een man nooit een goed beeld van zichzelf. 'Zeg eens,' zei Rhodry. ' H e b b e n wij elkaar soms eerder o n t m o e t ? ' 'Dat vroeg ik mezelf ook j u i s t af, zilverdolk.' 'Ben je ooit in A b e r w y n geweest?' 'O, v a a k . Kom j i j daar v a n d a a n ? ' 'Ja, dus m i s s c h i e n heb ik je er op het m a r k t p l e i n zien o p t r e d e n . M i j n naam is R h o d r y en dit is Gilyan.' S a l a m a n d e r lachte en b r a c h t hem een saluut met zijn kroes. ' N o u , a a n g e n a a m dan. kruidenman.'

Ik ben een goede vriend van N e v y n , de oude

'Is het heus?' riep Jill uit. ' H e b je hem de laatste tijd nog gezien?' 'Zes dagen geleden nog, in C e r r m o r . Hij zag er even gezond uit als altijd. Volgens mij is hij de beste aanbeveling v o o r zijn k r u i d e n die m a a r d e n k b a a r is. Als ik hem weer zie, en dat zal b i n n e n k o r t wel, zal ik tegen hem zeggen dat jullie het allebei goed m a k e n . ' ' B e d a n k t , ' zei Rhodry. ' H e b je ook iets g e h o o r d over o o r l o g e n in dit deel van het k o n i n k r i j k ? Een g e r t h d d y n h o o r t altijd wat er te doen is.' Terwijl R h o d r y en S a l a m a n d e r het p l a a t s e l i j k e nieuws b e s p r a k e n , luisterde Jill maar half. S a l a m a n d e r wist b l i j k b a a r niet dat N e v y n d w e o m e r was, wat het o n w a a r s c h i j n l i j k m a a k t e dat S a l a m a n d e r de gave zelf had, m a a r toch d r o m d e n er allerlei wezens van het N a t u u r v o l k om hem heen. Ze zaten op de t a f e l , k l o m m e n op zijn schoot, stonden op zijn schouders en streelden teder over zijn haar. Af en toe b e w o g e n zijn ogen alsof hij ze kon zien. N a t u u r l i j k k o n d e n alle elfen het N a t u u r v o l k zien, en hij was m i n s t e n s een halve elf, daar was ze zeker van. R h o d r y kon hen echter niet zien. Ze vond het raadselachtig, w a n t t e r w i j l ze het tweetal a a n d a c h t i g o p n a m , vielen haar allerlei kleine gelijkenissen op: de welving van hun m o n d , de m a n i e r w a a r o p hun oogleden bij de h o e k e n enigszins n e e r h i n g e n , en bovenal de vorm van hun oren, die wat p u n t i g e r waren dan v o o r m e n s e n g e w o o n was. Ze h e r i n n e r d e zich haar op w a a r h e i d b e r u s t e n d e d r o o m over Devaberiel, en i n d e r d a a d , ze leken op allebei op hem. H a a r n i e u w s g i e r i g h e i d kriebelde niet meer maar begon te k n a g e n . 188

Een t i j d j e later, toen R h o d r y meer bier was gaan halen, k n a a g d e haar n i e u w s g i e r i g h e i d hard genoeg om eraan toe te geven. 'Weet je,' zei ze, 'ik heb eens een hele tijd aan de w e s t g r e n s van Eldidd d o o r g e b r a c h t . ' 'Dat h e e f t N e v y n me verteld.' 'Is je v a d e r s naam soms D e v a b e r i e l ? ' 'Klopt. Dat je dat weet!' 'O, ik r a a d d e het maar.' Ze v e r z o n een passend l e u g e n t j e . 'Een man die J e n n a n t a r heet h e e f t eens t e r l o o p s gezegd dat iemand die hij kende een zoon had die g e r t h d d y n was, en het leek me niet w a a r s c h i j n lijk dat er twee z o u d e n zijn die halve elfen w a r e n . ' 'Alle goden, wat heb j i j scherpe ogen! Tja, ik moet t o e g e v e n , nu je m i j n a f k o m s t zo precies hebt uitgevist, dat ik i n d e r d a a d de zoon van die v e r h e v e n bard ben, ook al schijn ik hem af en toe b e h o o r l i j k de keel uit te hangen. J e n n a n t a r ken ik t r o u w e n s ook goed. Ik h o o p dat het hem goed gaat. Ik ben... eens zien, in twee j a a r niet meer in elf e n l a n d geweest.' 'De laatste keer dat ik hem heb gezien m a a k t e hij het u i t s t e k e n d . ' Dus, dacht ze, weet hij vast niet dat R h o d r y zijn broer is. De wet e n s c h a p dat ze hem dat nooit m o c h t vertellen deed haar verdriet, maar ze hield haar m o n d . Het was heus het beste dat R h o d r y zichzelf v o o r een M a e l w a e d d hield, zowel v o o r hemzelf als voor Eldidd. Later die avond, toen ze in de h o o i b e r g gingen slapen, liep Salam a n d e r even mee naar buiten, v o o r een g e s p r e k j e onder vier ogen, zoals hij het n o e m d e . Toen ze h o o r d e wat hij wilde weten, was Jill blij dat hij zo v e r s t a n d i g was geweest om daar in de g e l a g k a m e r niet over te beginnen. ' O p i u m s m o k k e l a a r s ? ' vroeg ze.

'Bliksems, vertel me niet dat j i j

zo

stom bent om dat spul te g e b r u i k e n . ' 'Van m i j n levensdagen niet',' zei Salamander. ' N e v y n h e e f t m i j n hulp i n g e r o e p e n om hen op te sporen, en Dun M a n a n n a n leek me een goeie plaats om mee te beginnen.' 'O nee, die kerels hier z o u d e n dat soort lading nooit m e e n e m e n . De s m o k k e l b a z e n h e b b e n een soort erecode, zie je.' 'Dan kan ik het dus wel vergeten. Ik bof dat ik jullie heb o n t m o e t , want eerlijk waar, al ben ik goed van de t o n g r i e m gesneden, het viel niet mee om de juiste v r a g e n te b e d e n k e n . ' 'Bij de v e r k e e r d e v r a g e n z o u d e n ze je de keel h e b b e n d o o r g e s n e d e n . ' 'Die gedachte was bij mij ook al o p g e k o m e n . Zeg, Jill, ik heb van N e v y n begrepen dat j i j door het hele k o n i n k r i j k hebt r o n d g e t r o k k e n en op de v r e e m d s t e p l a a t s e n bent geweest. H e b j i j enig idee wie het smerige a f t r e k s e l van z o n d e r l i n g e p a p a v e r s kopen?' 189

' V o o r n a m e l i j k b o r d e e l h o u d e r s . Die g e b r u i k e n het om hun meisjes gedwee te h o u d e n . ' S a l a m a n d e r floot b i n n e n s m o n d s . R h o d r y luisterde alsof hij zijn oren niet kon geloven. 'Dat heb ik nooit geweten,' zei Rhodry. 'Hoe weet j i j dat?' 'Van va, n a t u u r l i j k . Die h e e f t me altijd g e w a a r s c h u w d voor de listen die m a n n e n g e b r u i k e n om m e i s j e s in een bordeel te lokken, z o d a t ik daar niet zou i n t r a p p e n . Het komt het meest voor in C e r r m o r , zei hij, m a a r het gebeurt overal.' 'O, bij de z w a r t e kont van de heer der hel!' zei Salamander. 'Dan h e b b e n we er de hele tijd met onze neus b o v e n o p gezeten! Als ik N e v y n weer zie, moet ik hem vertellen dat z i l v e r d o l k e n heel wat ler e n s w a a r d i g e dingen weten.' N e v y n s gezicht, dat boven het v u u r z w e e f d e , keek zo v e r s c h r i k t of iemand z o j u i s t een e m m e r koud water over hem had uitgegoten. 'Dat zou ik nog in geen duizend j a a r h e b b e n v e r m o e d , ' k w a m de gedachte van de oude man op een golf van v e r b i j s t e r i n g . 'Wat een smerig en g o d d e l o o s gedoe! Wel, ik ben b i j n a in Eldidd. Ik denk dat ik dan eens een lang gesprek met onze Cullyn zal h e b b e n . ' 'Dat lijkt me heel v e r s t a n d i g , ' dacht S a l a m a n d e r terug. 'En ik zal naar C e r r m o r t e r u g k e r e n als je wilt.' ' U i t s t e k e n d , maar zeg of doe niets v o o r ik het sein d a a r t o e geef. Er zijn zowel boeven als duistere d w e o m e r bij deze handel b e t r o k k e n , en we zullen heel v o o r z i c h t i g te werk m o e t e n gaan en u i t g e k i e n d e v a l s t r i k k e n m o e t e n zetten.' 'Zeker. Sommige b o r d e l e n zijn n a m e l i j k in het geheim eigendom van zeer i n v l o e d r i j k e m a n n e n . ' N e v y n s gedachte kwam als het gegrom van een w o l f . ' D a a r t w i j f e l ik niet a a n ! Goed, we zullen zien wat we k u n n e n doen. B e d a n k t , j o n g e n . Dit was heel interessant nieuws.' N a d a t ze het c o n t a c t h a d d e n v e r b r o k e n , d o o f d e S a l a m a n d e r met een h a n d b e w e g i n g het vuur in het h o u t s k o o l k o m f o o r . D o o r het raam van zijn k a m e r in de herberg druilde het eerste g r a u w e m o r g e n l i c h t . Toen hij naar buiten keek zag hij Jill en R h o d r y hun p a a r d e n zadelen. Hij trok vlug zijn laarzen aan en ging naar b e n e d e n om afscheid te nemen. H o e w e l hij niet wist w a a r o m , had hij nooit iemand gekend die hij al bij de eerste o n t m o e t i n g zo graag had g e m o g e n als R h o d r y . 'Ik neem aan dat jullie bij het krieken van de dag v e r t r e k k e n , ' zei Salamander. 'Ja,' zei Rhodry. 'Het is van hieruit een lange rit naar Yr A u d d g l y n . ' 'Zeg dat wel. Het spijt me dat onze w e g e n zich alweer zo g a u w schei190

den. N o u ja, men.'

misschien dat we elkaar o n d e r w e g nog eens t e g e n k o -

'Ik h o o p het.' R h o d r y stak zijn hand uit. 'Vaarwel, g e r t h d d y n . Misschien dat de goden ons nog eens bij een kroes bier b i j e e n b r e n g e n . ' Terwijl ze elkaar de hand s c h u d d e n , voelde S a l a m a n d e r een dweomer-rilling langs zijn rug glijden. Ze z o u d e n elkaar weer o n t m o e t e n , dat wist hij, maar niet op de m a n i e r die ze h o o p t e n . De d w e o m e r kou was zo d o o r d r i n g e n d dat hij s c h o k k e n d huiverde. 'Nee maar,' zei Jill. ' H e b je kou gevat?' 'Een beetje. O goden, wat heb ik een hekel aan vroeg o p s t a a n . ' Ze lachten alle drie en n a m e n o p g e w e k t a f s c h e i d , maar S a l a m a n d e r moest die hele dag op zijn tocht naar C e r r m o r aan de d w e o m e r - k o u denken. In een p r a c h t i g ingerichte k a m e r van de h e r b e r g in Dun Deverry zaten A l a s t y r en Camdel aan een t a f e l t j e te o n d e r h a n d e l e n over de prijs van twintig staven o p i u m . Sarcyn leunde tegen de v e n s t e r b a n k en sloeg de zinloze s c h e r t s v e r t o n i n g gade. H o e w e l het geld weinig v o o r A l a s t y r b e t e k e n d e , m o e s t hij doen alsof dat wel zo was om C a m d e l in de w a a n te laten dat hij niets meer was dan een smokkelaar van v e r b o d e n waar. E i n d e l i j k was de k o o p gesloten, de gelds t u k k e n o v e r h a n d i g d . Het o g e n b l i k voor het ware doel van deze bije e n k o m s t was a a n g e b r o k e n . Sarcyn o p e n d e z i j n t w e e d e gezicht om toe te k i j k e n . 'Edele heer,' zei Alastyr, 'u moet b e g r i j p e n dat het v o o r mij gevaarlijk is om naar Dun Deverry te k o m e n . Nu we kennis h e b b e n gem a a k t , zou ik liever h e b b e n dat u in het vervolg met Sarcyn onderhandelde.' C a m d e l keek met een v e r a c h t e l i j k e grijns op, maar Alastyr zond een lichtstraal uit zijn aura, wierp die rond de aura van de e d e l m a n en liet het ei van licht als een tol r o n d d r a a i e n . C a m d e l w a n k e l d e als een d r o n k e n man. 'Sarcyn is erg b e l a n g r i j k , ' fluisterde Alastyr. 'U k u n t hem evenzo vert r o u w e n als u mij v e r t r o u w t . U zult hem v e r t r o u w e n . U zult hem vertrouwen.' 'Dat zal ik doen,' zei C a m d e l . ik zal hem v e r t r o u w e n . ' 'Mooi zo. U vergeet dat u betoverd bent. U vergeet dat u betoverd bent.' Alastyr trok de lichtstraal terug en liet C a m d e l s aura tot rust k o m e n . 'Jazeker, ik b e g r i j p het,' zei C a m d e l gedecideerd, ik zal met genoegen met uw p l a a t s v e r v a n g e r o n d e r h a n d e l e n . ' Sarcyn sloot het t w e e d e gezicht af,

begeleidde

de e d e l m a n buigend

naar de deur en deed de zware eiken deur achter hem op de grendel. Alastyr grinnikte b i n n e n s m o n d s , stond op en rekte zich uit. 'Dat is in orde,' zei hij. 'Denk erom je moet hem langzaam b e w e r k e n . Als het kan, betover hem dan alleen als hij d r o n k e n is van mede of van opium, zodat hij nooit b e s e f t dat er iets v r e e m d s gaande is.' 'Dat is niet m o e i l i j k , meester. Hij zuipt als een z w i j n en rookt als een schoorsteen.' Alastyr grinnikte weer. Sarcyn kon zich niet h e r i n n e r e n de meester ooit zo t e v r e d e n te h e b b e n gezien, maar ja, zijn j a r e n l a n g intrigeren begon nu ook eindelijk r e s u l t a a t te krijgen. Als een vaste bezoeker van de k o n i n k l i j k e v e r t r e k k e n was Camdel in een u i t s t e k e n d e positie om iets voor hen te stelen w a a r ze zelf nooit bij z o u d e n k u n n e n , ik b e g r i j p wel w a a r o m die knul je zo hitsig m a a k t , ' v e r v o l g d e Alastyr. ' M a a r ja, j i j was altijd al een kleine duivel in bed.' Hij klopte zijn leerling a c h t e l o o s op zijn achterste. Sarcyn v e r s t i j f d e van ontzetting. Hij had nooit b e s e f t dat Alastyr had gedacht dat hij diens attenties f i j n had g e v o n d e n , al die j a r e n geleden. 'Neem me niet k w a l i j k , ' zei Alastyr, Sarcyns h o u d i n g v e r k e e r d beg r i j p e n d . 'Ik zou je op j o u w l e e f t i j d niet m o e t e n plagen. M a a r goed, j o n g e n . Blijf hem b e w e r k e n tot we hem als een gedresseerd paard aan een heel lange teugel h e b b e n . Evy en ik zullen buiten de stad w a c h t e n . Z o d r a hij echt goed b e t o v e r d is, moet je je bij ons voegen. M a a r o n t h o u d goed, er is geen haast bij. Al d u u r t het w e k e n , dat g e e f t niet.' Toen Alastyr weg was, bleef Sarcyn nog lange tijd door de k a m e r ijsberen. Z i j n haat b r a n d d e als k o o r t s in zijn lichaam. Ook al deed N e v y n zich voor als een sjofele oude k r u i d e n m a n , hij was geen o n b e k e n d e in de grote broch van Dun G w e r b y n . Toen hij daar op een m o r g e n aan de p o o r t k w a m , bogen de twee w a c h t e r s v o o r hem en riepen b e d i e n d e n die zijn paard en zijn muildier naar de stal moesten brengen. Op het b i n n e n p l e i n stond een aantal grote karren, en personeel was in de w a r m e zon traag bezig ze re laden met p a k k e n en vaten. 'Vertrekt Nevyn.

de

tieryn

binnenkort

naar

haar

zomerresidentie?'

'Ja,' zei een page. 'Over twee dagen gaan we op weg baen. Hare genade is nu in de grote zaal.' L o v y a n zat met haar schrijver aan de eretafel. Hoewel ke zaken leken te b e s p r e k e n , stuurde ze hem weg z o d r a en liet de oude man aan haar r e c h t e r h a n d zitten. Hij 92

vroeg

naar C a n n o ze b e l a n g r i j ze N e v y n zag vertelde haar

meteen al het nieuws dat hij over Jill en R h o d r y had, o m d a t hij dat ze dat zielsgraag wilde horen.

wist

'En tenslotte heb ik ze v a n n a c h t nog gescryed,' besloot hij. 'Ze zijn in de A u d d g l y n , op zoek naar iemand die R h o d r y wil a a n n e m e n . Ik moet zeggen dat Jill elk s t u i v e r t j e zo v a a k o m d r a a i t dat het gaat g l i m m e n . Ze schijnen nog heel wat geld over te hebben van de winter.' ' G e l u k k i g , m a a r ach goden, de zomer is nog m a a r net b e g o n n e n , en m i j n arme j o c h i e moet bij de weg van zijn z w a a r d leven.' 'O kom nu, Lovya. Je zult toch m o e t e n toegeven dat dat "arme j o c h i e " een van de beste z w a a r d v e c h t e r s van het k o n i n k r i j k is.' 'O ja, dat weet ik. En ik hoef denk ik niet over hem in te zitten, maar m i j n o n g e r u s t h e i d is toch niet zo o n b e g r i j p e l i j k ? ' ' H e l e m a a l niet, en ik m a a k me ook zorgen, o n d a n k s al m i j n mooie woorden.' 'Dat weet ik, en d a a r b i j vergeet ik dat er iets is dat je nog niet weet! Ik m a a k ine op het ogenblik om meer dan één reden zorgen over Rhodry. Er is n a m e l i j k iets o n t z e t t e n d s g e b e u r d , N e v y n . H e r i n n e r je je Donilla, de v r o u w die door Rhys is v e r s t o t e n o m d a t ze o n v r u c h t baar zou zijn?' 'Ja, heel goed.' 'Welnu, haar nieuwe e c h t g e n o o t was d o l v e r l i e f d op haar, en hij h e e f t haar het hof g e m a a k t of ze een j o n g meisje was. En dat h e e f t kennelijk goed gewerkt, w a n t ze is zwanger.' 'Bij alle goden. H e e f t Rhys het nieuws al g e h o o r d ? ' 'Ja. Ik ben zelf naar A b e r w y n gereden om het hem te vertellen, w a n t het leek me het beste als hij het van mij hoorde. Hij nam het niet erg goed op.' 'Dat geloof ik meteen. Eigenlijk heb ik met Rhys te doen. Dit verhaal v e r s p r e i d t zich n a t u u r l i j k als een lopend v u u r t j e . ' 'Alle edelen in Eldidd steken de gek met hem. Ik heb g e w o o n w e g medelijden met dat arme v r o u w t j e van hem, dat als een soort r e n p a a r d w o r d t b e h a n d e l d . De m e n s e n hier hebben zelfs al w e d d e n s c h a p p e n a f g e s l o t e n of ze al dan niet z w a n g e r zal w o r d e n , en ik vrees dat die kans erg klein is. Ach goden, wat k u n n e n m e n s e n toch wreed zijn!' 'Zeg dat wel. M a a r nu b e g r i j p ik je b e z o r g d h e i d v o o r Rhodry. Hij is de laatste M a e l w a e d d die A b e r w y n kan erven. We m o e t e n zorgen dat hij t e r u g k o m t . ' 'Nu Rhys in deze s t e m m i n g is? Je hebt hem niet gezien. Hij loopt de hele dag te zieden van w o e d e , en n i e m a n d d u r f t in zijn n a b i j h e i d het w o o r d "kind" uit te spreken. Hij zal R h o d r y nu zeker niet terugroepen. Bovendien zijn er te veel eerzuchtige lieden die de haat tegen 93

zijn broer v o e d e n , in de h o o p dat als Rhys k i n d e r l o o s o v e r l i j d t , hun clan een kans op het g w e r b r e t r h y n m a a k t . ' 'Het is a f s c h u w e l i j k , maar dat zou best eens w a a r k u n n e n zijn.' 'Ja. Ik wil w e d d e n dat het geïntrigeer en het gekonkel in de Raad van Kiezers al b e g o n n e n zijn.' Ze glimlachte f l a u w , met enige z e l f s p o t . 'Zelf ben ik ook al met intrigeren b e g o n n e n . W a n n e e r we naar Cann o b a e n gaan, haal ik R h o d r y ' s onechte d o c h t e r bij haar pleeggezin weg en houd haar bij me. De kleine R h o d d a zal een pion in deze strijd w o r d e n , en ik wil zelf op haar o p v o e d i n g toezien. De man die R h o d r y ' s e r f g e n a m e t r o u w t , ook al is ze een b a s t a a r d , kan de Raad ook een eis v o o r l e g g e n . ' 'Bij de Godin zelf, ik b e w o n d e r je. De meeste v r o u w e n z o u d e n zich nog de h a r e n uit het h o o f d t r e k k e n over de v e r b a n n i n g van hun zoon, m a a r j i j bent al veertien j a a r v o o r u i t aan het intrigeren.' 'De meeste v r o u w e n h e b b e n nooit de m a c h t gehad die ik bezit, zelfs v r o u w e n van m i j n rang niet.' Een paar m i n u t e n zaten ze in zorgelijk z w i j g e n bij elkaar. Lovyan zag er zo moe en zo m o e d e l o o s uit, dat N e v y n v e r m o e d d e dat ze over de bittere w a a r h e i d p i e k e r d e : R h o d r y was geen echte M a e l w a e d d . Maar het was van het grootste belang dat iedereen dacht dat hij dat wel was. En ook al kon N e v y n niet echt in de t o e k o m s t k i j k e n , hij wist zeker dat R h o d r y was v o o r b e s t e m d om in westelijk Eldidd te regeren, zo niet als g w e r b r e t A b e r w y n , dan toch t e n m i n s t e als tieryn in Dun G w e r b y n . Het kon hem noch de Heren van Wyrd ook m a a r een zier schelen wie R h o d r y ' s vader was, maar de edelen wel. 'Weet je w a a r ik v o o r a l zo bang voor ben?' vroeg Lovyan a b r u p t . 'Dat het tot een o p e n l i j k e oorlog k o m t als Rhys sterft. Dat is al vaker g e b e u r d , zie je, als een o n t e v r e d e n k a n d i d a a t zich door de Raad te kort g e d a a n voelt. M a a r goed, tegen die tijd ben ikzelf allang dood, en hoef ik me er met meer druk over te m a k e n . ' A a n g e z i e n Rhys een g e z o n d e man was en pas n e g e n e n t w i n t i g jaar, was haar o p m e r k i n g alleszins logisch, m a a r N e v y n voelde plotseling een d w e o m e r - w a a r s c h u w i n g steken. Het leek w a a r s c h i j n l i j k dat ze b i n n e n k o r t weer een zoon zou m o e t e n begraven. 'Scheelt er iets aan?' vroeg ze, bij het zien van zijn gezicht. 'O, ik dacht alleen dat we m o e t e n z o r g e n dat R h o d r y w o r d t teruggeroepen.' 'Als w o o r d e n g o u d s t u k k e n w a r e n , z o u d e n we a l l e m a a l zo rijk z i j n als de k o n i n g . ' Ze z u c h t t e diep. 'Het is altijd droevig om een grote clan te zien u i t s t e r v e n , m a a r het zou heel erg z i j n om de M a e l w a e d d s te zien u i t s t e r v e n , ' 'Zeg dat wel.' 194

Erger zelfs dan zij kon weten, in feite. De M a e l w a e d d clan was al tijd heel b e l a n g r i j k geweest voor de d w e o m e r , al vanaf zijn w o n d e r lijk b e s c h e i d e n begin, d r i e h o n d e r d j a a r eerder.

195

CERRMOR EN ELDIDD 790-797 Z i j n alle d i n g e n die goden?

in het leven g e b e u r e n , v o o r b e s c h i k t d o o r de

D a t z i j n ze niet,

M a a r b e d e n k goed: Geluk.

w a n t er g e b e u r t veel d o o r blind t o e v a l .

i e d e r e e n h e e f t een W y r d e n i e d e r e e n h e e f t

H e t g e h e i m v a n de w i j s h e i d is het een v a n het a n d e r te kunnen Het

Geheime

Boek

onderscheiden. van

Cadwallon

de

Druïde

I ongeveer een week rijden van A b e r w y n , aan wat men de westgrens van Eldidd zou k u n n e n n o e m e n o m d a t daar v o o r b i j n i e m a n d w o o n d e , stond een dun op een brede grazige klif die uitkeek over de oceaan. Een stenen muur, die nodig hersteld m o e s t w o r d e n , o m r i n g d e een b i n n e n p l e i n w a a r het gras tussen de stenen groeide. Binnen die m u u r b e v o n d e n zich een p l o m p e stenen broch, een aantal h o u t e n schuren, en een hoge smalle t o r e n die daar stond als een o o i e v a a r tussen de kuikens. Elke m i d d a g beklom Avascaen de h o n d e r d v i j f t i g t r e d e n van de w e n t e l t r a p naar de platte b o v e n k a n t van de t o r e n . Met een zware lier en een katrol hees hij de ladingen b r a n d h o u t o m h o o g dié z i j n z o o n s b e n e d e n in de h i j s s t r o p h a d d e n gelegd, en stapelde die op onder het a f d a k j e boven de v u u r k u i l . Precies bij z o n s o n d e r g a n g stak hij een t o o r t s aan en j o e g de vlam in de eerste lading. Dicht o n d e r de kust lagen r o t s e n onder het w a t e r o p p e r v l a k ; daar was een kleine plek w a a r het water wit bruiste vanaf zijn standplaats gezien, m a a r die v r i j w e l o n z i c h t b a a r was voor een schip dat aan k w a m varen. Elke k a p i t e i n die het licht van C a n n o b a e n zag, wist dat hij ver m o e s t u i t w i j k e n naar de veiligheid van de open zee. N i e t dat er de laatste vier j a a r veel schepen w a r e n geweest. D a n k zij de oorlog om de t r o o n van Deverry, was de handel steeds verder afg e n o m e n . En soms, v o o r a l w a n n e e r de w i n t e r s t o r m e n o n d e r het afdak gierden, vroeg A v a s c a e n zich af w a a r o m hij dat v u u r eigenlijk 199

nog a a n s t a k . M a a r al zou er ook m a a r één schip v e r g a a n , hield hij zich altijd voor, denk je eens in hoe je je dan zou voelen. Bovendien was hij door prins Mael zelf aangesteld om het v u u r te v e r z o r g e n , jaren geleden, v o o r de prins ten strijde trok en nooit t e r u g k w a m . Avascaen leidde zijn twee zoons, Maryl en E g a m y n , op om na zijn dood de taak van v u u r t o r e n w a c h t e r over te nemen. M a r y l , een onv e r s t o o r b a r e j o n g e n , had echt aardigheid in het werk en in hun nogal b e v o o r r e c h t e positie in het dorp C a n n o b a e n . E g a m y n daarentegen, die pas veertien was, m o p p e r d e en schold, en dreigde v o o r t d u r e n d weg te lopen en ruiter in het leger van de koning te worden. Dan gaf Avascaen hem d o o r g a a n s een draai om zijn oren en zei dat hij zijn mond moest h o u d e n . 'De prins h e e f t mij en m i j n familie gevraagd v o o r het vuur te zorgen,' placht Avascaen te zeggen. 'En dat zullen we doen ook.' 'Ach va,' a n t w o o r d d e Egamyn altijd, 'ik wil w e d d e n dat je die verwenste prins nooit terugziet.' ' M i s s c h i e n niet, maar als ik hem terugzie, zal hij horen dat ik heb gedaan wat ik had b e l o o f d . Ik ben net een das. Ik ga door.' Avascaen, zijn v r o u w Scwna en de j o n g e n s w o o n d e n met elkaar in de grote zaal van de broch, w a a r ze k o o k t e n , sliepen en zich zo goed m o g e l i j k behielpen. De b o v e n v e r d i e p i n g e n w a r e n a f g e s l o t e n om in de winter zo min m o g e l i j k w a r m t e te verliezen. Twee keer per j a a r luchtte Scwna alle k a m e r s , klopte de s t o f h o e z e n van de m e u b e l e n uit en veegde de vloeren, v o o r het geval dat de prins op een goede dag naar zijn b u i t e n v e r b l i j f zou t e r u g k e r e n . Op het b i n n e n p l e i n h a d d e n ze een m o e s t u i n , een paar k i p p e n en een stel j o n g e z w i j n e n . De boeren van het n a b i j g e l e g e n dorp v o o r z a g e n hen van de overige levensb e h o e f t e n als onderdeel van hun belasting v o o r de v u u r t o r e n van C a n n o b a e n . Ze v o o r z a g e n hen ook van het b r a n d h o u t , dat uit de grote o n g e r e p t e e i k e n b o s s e n k w a m die zich naar het n o o r d e n en westen uitstrekten. 'We hebben het goed,' zei Avascaen altijd tegen E g a m y n . 'Je zou de goden moeten d a n k e n dat we zo'n rustig leven hebben.' Dan schudde E g a m y n alleen koppig zijn d o n k e r e h o o f d en m o m p e l de dat het een saai leven was. Behalve de boeren k w a m er maar zelden iemand op Dun C a n n o b a e n . D a a r o m was het een hele g e b e u r t e n i s toen er op zekere m i d d a g iem a n d aan de p o o r t v e r s c h e e n . O m d a t Avascaen de hele m o r g e n sliep, begon hij zijn dag juist met een w a n d e l i n g e t j e over het b i n n e n p l e i n toen hij een ruiter op een k a s t a n j e b r u i n paard de weg op zag k o m e n met twee grijze m u i l d i e r e n , z w a a r beladen met linnen p a k k e n . Toen de ruiter a f s t a p t e , zag Avascaen tot zijn v e r w o n d e r i n g dat het een 200

v r o u w was, gezet en van m i d d e l b a r e l e e f t i j d . Ze had wel een j u r k aan, m a a r d a a r o n d e r droeg ze een vuile brigga z o d a t ze, net als een man, schrijlings kon r i j d e n . H a a r grijze haar werd van achteren bije e n g e h o u d e n met de speld van een o n g e t r o u w d e v r o u w , en haar donkere ogen t w i n k e l d e n v r o l i j k . Het v r e e m d s t e van al waren haar handen, die een rare kleur h a d d e n - vuil b r u i n a c h t i g blauw, tot haar ellebogen toe. ' G o e d e m o r g e n , brave man,' zei ze. ik hier z o m a a r kom a a n r i j d e n . '

'U zult het wel vreemd v i n d e n dat

'Dat vind ik zeker, maar u bent evengoed van harte w e l k o m , ' Avascaen. 'Mag ik v r a g e n hoe u heet?'

zei

'Primilla van A b e r n a u d d , brave man. Ik ben hier op zoek naar zeldzame planten en dergelijke voor het verversgilde van A b e r n a u d d . ' 'Nee maar! N e e maar, wilt u dan misschien gebruik m a k e n van onze g a s t v r i j h e i d ? Ik kan u een m a a l t i j d a a n b i e d e n , als u het niet erg vindt om een o n t b i j t te krijgen in plaats van een m i d d a g m a a l . ' Dat vond Primilla helemaal niet erg. En terwijl Maryl haar paard en m u i l d i e r e n v e r z o r g d e , viel ze met smaak aan op een plank met gesneden spek en een kom g e r s t e p a p . Ze b r a c h t allerlei b e l a n g w e k k e n d n i e u w s mee uit A b e r n a u d d , de k o n i n k l i j k e residentie van Eldidd, en Scwna en E g a m y n luisterden a a n d a c h t i g toen ze vertelde wat er zoal in de stad voorviel. 'En er is zeker geen n i e u w s van m i j n prins Mael,' vroeg Avascaen tenslotte. ' N o u , eigenlijk wel, al is het droevig nieuws. Z i j n v r o u w is kortgeleden gestorven, de stakker, aan de koorts.' Primilla schudde haar h o o f d . 'Het is wel triest dat ze haar man nooit terug h e e f t m o g e n zien.' De t r a n e n s p r o n g e n Scwna in de ogen. Avascaen was ook een beetje a a n g e d a a n . Het leek net iets uit een b a r d e n v e r h a a l . 'En is er sprake van dat ze m i j n prins gaan a f z e t t e n en dat ze zijn zoon in zijn plaats zetten?' ' D a a r is i n d e r d a a d sprake van, en hoe zou u dat vinden?' 'Mael is de prins die ik heb g e z w o r e n te dienen, en hem zal ik dienen. Ik ben net een das, goede v r o u w . Ik ga altijd door.' Primilla glimlachte alsof zijn t r o u w haar g o e d d e e d - en dat was een v e r a d e m i n g na alle m e n s e n die hem erom uitlachten. M a a r toen hij naar haar ogen keek, die een d o o r d r i n g e n d e blik h a d d e n o n d a n k s de g o e d l a c h s e u i t d r u k k i n g op haar rond gezicht en haar blozende wangen, wist Avascaen toch niet goed wat hij van haar moest d e n k e n . Die a v o n d , toen de m a a n hoog aan de hemel stond, beklom Primilla h i j g e n d de stenen t r a p om zich bij A v a s c a e n b o v e n o p de toren te 201

voegen. Ze hielp hem de t w e e d e laag h o u t op het v u u r te leggen, en liep toen naar de rand van de toren om van het uitzicht te genieten. Ver o n d e r hen legde de volle m a a n een zilveren baan over de d o n k e r r i m p e l e n d e zee, die zich tot aan de horizon uitstrekte. In de heldere v o o r j a a r s l u c h t leken de sterren maar een a r m l e n g t e hoog te staan. 'Mooi hè?' zei Avascaen. ' M a a r haast n i e m a n d neemt de moeite om boven te k o m e n om eens te k i j k e n , behalve ik en m i j n j o n g e n s . ' 'U zult wel sterke benen hebben gekregen, beste man, van al dat klimmen.' 'Och, je raakt er m e t t e r t i j d aan g e w e n d . ' Het v l a m m e n d e b a k e n v u u r w i e r p een g o u d k l e u r i g licht om hen heen toen het nieuwe hout vlam vatte. Primilla leunde op haar gemak tegen de stenen b a l u s t r a d e en keek omlaag, w a a r de golven van de b r a n d i n g als zilveren s c h i m m e n k w a m e n a a n r o l l e n . 'Neem me niet k w a l i j k , ' zei Avascaen, ' m a a r een v r o u w reist toch m a a r zelden alleen. Bent u niet bang dat u o n d e r w e g in gevaar zult komen?' 'O, ik kan best v o o r mezelf zorgen als het moet,' zei Primilla met een v e r g e n o e g d lachje. 'En b o v e n d i e n kom je hier niet veel m e n s e n tegen die je last bezorgen. Het is beslist de moeite w a a r d om hier in de bossen p l a n t e n te zoeken. Ik zit n a m e l i j k al m i j n hele leven in de ververij, ziet u, en ik ben nu zover dat ik betere kleuren v o o r m i j n gilde wil zoeken. Alles wat ik m e e b r e n g w o r d t goed b e k e k e n , en we verven er lapjes stof mee om te zien hoe het zich in de was h o u d t . Je weet nooit o f j e niet iets vindt dat een klein f o r t u i n waard is.' Ze stak haar v e r k l e u r d e h a n d e n o m h o o g . 'Hier ziet u m i j n hele leven, brave m a n ; het h e e f t m i j n huid gekleurd.' O m d a t Avascaen altijd vond dat men alles zo goed m o g e l i j k moest doen, begreep hij wat ze bedoelde. M a a r lang nadat Primilla weer weg was, dacht hij af en toe nog aan de v r o u w met de blauwe handen en vroeg zich af w a a r ze op uit was geweest. De h o o f d s t a d A b e r n a u d d lag ongeveer drie k i l o m e t e r vanaf de zee en de haven aan de oever van de Aver Dilbrae. Achter de gekanteelde m u r e n liepen met keien geplaveide straten over de t e r r a s g e w i j s oplopende heuvels. Op de top van de hoogste heuvel stond de k o n i n k lijke dun, w a a r o p de b l a u w en zilverkleurige vlag van de d r a k e n t r o o n w a p p e r d e , t e r w i j l b e n e d e n in de dalen de stinkende, dicht opeengepakte, lage h u t j e s van de a r m e n stonden. In A b e r n a u d d t o o n d e de h o o g t e w a a r o p men w o o n d e letterlijk aan hoe hoog iemand op de m a a t s c h a p p e l i j k e ladder stond. Als h o o f d van het Verversgilde w o o n de Primilla op de t o p van een lage heuvel in een ruim c o m p l e x dat

bij haar positie h o o r d e . Bij haar in het drie v e r d i e p i n g e n tellende r o n d h u i s w o o n d e n haar vijf leerlingen, die in ruil v o o r hun opleiding haar h u i s h o u d i n g deden. Op het geplaveide erf erachter stonden de lange schuren w a a r i n zich de w e r k p l a a t s e n van het gilde b e v o n d e n . Het laken dat daar onder haar p e r s o o n l i j k toezicht werd v e r v a a r digd, ging naar de k o n i n k l i j k e h u i s h o u d i n g . H o e w e l Primilla o p h a a r reis naar C a n n o b a e n i n d e r d a a d z e l d z a m e v e r f p l a n t e n had g e z o c h t , v o n d ze her v e r v e l e n d dat ze die tijd van haar g i l d e z a k e n m o e s t a f n e m e n . M a a r haar plicht j e g e n s d e dweomer ging altijd b o v e n haar plicht j e g e n s de ververs. Het zou ong e p a s t z i j n geweest de leider van de Raad van T w e e ë n d e r t i g haar hulp te w e i g e r e n als hij die vroeg. O f s c h o o n ze niet wist w a a r o m N e v y n zo g e ï n t e r e s s e e r d was in de z a k e n van M a e l , prins van Aberwyn en C a n n o b a e n , w a s ze graag bereid geweest om wat rond te s n u f f e l e n en zoveel m o g e l i j k op te steken. Nu ze had o n t d e k t dat C a n n o b a e n hem nog steeds t r o u w was, kon ze zich c o n c e n t r e r e n op de kwestie die b e l a n g r i j k e r was, n a m e l i j k de status van de prins aan het hof. Gelukkig zou ze die z o m e r r u i m s c h o o t s t o e g a n g tot h o f k r i n g e n hebben, o m d a t de koning de stadsgilden om een e n o r m e lening vroeg om zijn a a n s p r a a k op de troon van Deverry te k u n n e n v o o r t z e t t e n . Want ook al keek de adel n o r m a a l op handel en nijverheid neer, telkens w a n n e e r de koning geld nodig had, k w a m alles wat adel was bij de a m b a c h t s - en k o o p l i e d e n p l u i m s t r i j k e n . De avond na haar terugkeer bezocht Primilla al de eerste van vele v e r g a d e r i n g e n die door de gilden en k o o p l i e d e n w e r d e n b i j e e n g e r o e p e n om v e r t e g e n w o o r d i gers te kiezen die v o o r het eigenlijke loven en bieden naar het hof z o u d e n gaan. O m d a t zij dat b a a n t j e wel wilde h e b b e n , kreeg ze vlot een plaats in de raad. W a n t hoewel de k o o p l i e d e n met elkaar om de plaatsen w e d i j v e r d e n , was er van de a m b a c h t s l i e d e n slechts een enkeling bereid de tijd van zijn werk af te nemen. E i n d e l i j k , na een week van v e r g a d e r e n en druk u i t o e f e n e n , k w a m de g i l d e c o m m i s s i e van v i j f , met G r o t y r de geldschieter aan het h o o f d , met vier r a a d s l i e d e n van de koning bijeen in een smalle k a m e r op de t w e e d e v e r d i e p i n g van de k o n i n k l i j k e broch. Ze zaten er met elkaar rond een lange e i k e h o u t e n t a f e l , en een schrijver van beide p a r t i j e n m a a k t e a a n t e k e n i n g e n . Primilla had een v e r g a d e r i n g v e r w a c h t met veel v o o r b e h o u d en o n t w i j k e n d e a n t w o o r d e n , maar de eerste raadsheer van de k o n i n g , een z w a a r l i j v i g e man met d o n k e r e ogen die Cadlew heette, v e r k l a a r d e z o n d e r o m w e g e n dat de koning v i j f d u i z e n d g o u d s t u k k e n nodig had. 'Alle goden!' sputterde Grotyr.

' B e s e f t u wel, edele heer, dat de gil203

den b a n k r o e t z o u d e n gaan als zo'n lening niet d a d e l i j k werd terugbetaald?' C a d l e w glimlachte alleen maar, o m d a t alle a a n w e z i g e n wisten dat G r o t y r loog. Terwijl het o n d e r h a n d e l e n in alle ernst op gang k w a m , dacht Primilla na over de o m v a n g van de lening. Als de koning zoveel geld nodig had, was hij v e r m o e d e l i j k bezig een grote aanval v o o r te bereiden, en dat v o o r s p e l d e weinig goeds v o o r de g e v a n g e n prins in Cerrmor. De v e r g a d e r i n g eindigde, zoals iedereen had v e r w a c h t , z o n d e r dat er een besluit was g e n o m e n . Toen de g i l d e b e s t u u r d e r s w e g g i n g e n , bleef Primilla achter en vroeg Cadwell of hij een ogenblik tijd had om haar de k o n i n k l i j k e tuinen te laten zien. ' N a t u u r l i j k , m e v r o u w . Ze zullen u zeker interesseren, o m d a t uw werk zoveel met p l a n t e n te m a k e n h e e f t . ' ' I n d e r d a a d , en het is een genot v o o r mij om b l o e m e n in hun geheel te zien, o m d a t ze v o o r m i j n werk veelal w o r d e n v e r s n i p p e r d en gekookt.' Hij lachte en nam haar mee naar de a c h t e r k a n t van de broch. Een lage stenen muur, v o o r n a m e l i j k bedoeld om de p a a r d e n buiten te houden, v o r m d e de a f s c h e i d i n g van een c o m p l e x met kleine gazons omringd door b l o e m b e d d e n , die deden denken aan groene edelstenen in een kleurige zetting. Ze b r a c h t e n een plezierig k w a r t i e r t j e door met praten over de v e r s c h i l l e n d e b l o e m e n en Primilla vond dat ze een balletje kon o p g o o i e n . 'Weet u,' begon ze, 'toen ik een t i j d j e terug langs de w e s t g r e n s op zoek w a s naar b i j z o n d e r e p l a n t e n , k w a m ik toevallig terecht bij Cann o b a e n , het b u i t e n v e r b l i j f van prins Mael.' 'Ah. Weten ze daar nog wel wie de prins is?' 'O, heel goed zelfs. M a a r prins Mael h e e f t toch een droevig Wyrd. En die lening b e t e k e n t volgens mij dat de koning zijn h a n d e n van hem a f t r e k t . ' ' O n d e r ons gezegd, m e v r o u w , u hebt het bij het rechte eind. Onze leenheer had prins Mael j a r e n geleden al m o e t e n laten o p h a n g e n en de oorlog v o o r t z e t t e n , m a a r prinses M a d d y a n h e e f t altijd v o o r haar man gepleit en zijn zaak levend g e h o u d e n . En o m d a t ze hier aan het hof was o p g e v o e d , h e e f t de k o n i n g haar altijd als een d o c h t e r beschouwd.' ' M a a r de prinses is nu dood.' 'Precies.' 'En M a e l s zoon?' 'Tja, O g r e t o r y c b l i j f t v o o r zijn f a t s o e n voor zijn vader pleiten, maar ach goden, de j o n g e n was nog niet eens g e b o r e n toen zijn vader de oorlog inging. Hoe lang kan een man gevoelens blijven koesteren 2.04

voor iemand die hij zelfs nooit h e e f t gezien?' Vooral als hij k l a a r s t a a t om de plaats van die iemand in te nemen, dacht Primilla bij zichzelf. De tijd w a s g e k o m e n , vond ze, om iets te o n d e r n e m e n en niet langer te hopen op t o e s p e l i n g e n van o n v e r s t a n dige r a a d s l i e d e n . Later die week z o c h t ze v e r s c h e i d e n e strengen van haar mooiste b l a u w e b o r d u u r g a r e n en zond die als geschenk aan Ogretorycs v r o u w C a m l a d a . H a a r met wede g e v e r f d b l a u w was altijd erg in trek, o m d a t alleen een meester-verver de hele streng in precies d e z e l f d e kleur kon krijgen, wat heel b e l a n g r i j k was v o o r v e r f i j n d bord u u r w e r k . Het geschenk leverde haar de e e r s t v o l g e n d e keer dat ze weer aan het hof was, een audiëntie bij de prinses op. Een page b r a c h t haar naar een v e r b a z i n g w e k k e n d klein k a m e r t j e op de derde verdieping van een van de z i j b r o c h s . H o e w e l de k a m e r weelderig was ingericht met t a p i j t e n en zacht g e s t o f f e e r d e stoelen, bood het enige raam maar een armzalig uitzicht. C a m l a d a , een k n a p blond meisje van zestien, ontving Primilla alleen, in plaats van in gezelschap van de dienares die haar hoge rang vereiste. Haar enige gezelschap was een kleine terriër die op haar schoot zat en t i j d e n s het gesprek af en toe g r o m d e . ' D a n k u v o o r het mooie garen, m e v r o u w . Ik kan het goed g e b r u i k e n om de h e m d e n van m i j n man mee te b o r d u r e n . ' 'Dan voel ik mij zeer vereerd, v r o u w e . ' C a m l a d a wees g l i m l a c h e n d op een g e s t o f f e e r d k r u k j e naast haar zetel. Primilla ging zitten en liet zich door de prinses b e k i j k e n . 'Ik heb m i j n hele leven aan het hof g e w o o n d , ' m e r k t e C a m l a d a op. ik kan me niet v o o r s t e l l e n dat dit geschenk alleen een v r i e n d e l i j k gebaar van u is. Wat v o o r gunst wilt u van m i j n man?' 'Een zeer kleine. Ik wil alleen dat hij zich van m i j n b e s t a a n b e w u s t is. Langs de w e s t g r e n s groeien een paar zeer z e l d z a m e p l a n t e n , ziet u. Ik zou graag willen dat ons gilde te zijner tijd het recht k r i j g t die te zoeken, ook al h e e f t het gilde van A b e r w y n er de eerste a a n s p r a a k op. De prins h e e f t het per slot van rekening zowel in A b e r w y n als in C a n n o b a e n v o o r het zeggen.' 'Prins? Hij is nog maar a m p e r een prins.' 'Ach, meer prins dan zijn vader is, gezien de o m s t a n d i g h e d e n . ' C a m l a d a stond opeens op en liep naar het raam, op de voet gevolgd door haar hond. ' H e b ik u van streek g e m a a k t , v r o u w e ? ' zei Primilla. a l s t u b l i e f t niet k w a l i j k . '

' N e e m t u mij

'Nee, u hebt me alleen de w a a r h e i d v o o r ogen g e h o u d e n . N i e m a n d weet wat mijn man is of wat ons te w a c h t e n staat. Ik geloof niet dat u prinses M a d d y a n ooit hebt o n t m o e t . ' 205

'Die eer heb ik nooit gehad, maar ik heb g e h o o r d dat ze een lieve, z o r g z a m e v r o u w was.' 'Dat was ze zeker. Iedereen was dol op haar, maar wat h e e f t ze daaraan gehad? Ik had erg met haar te doen, en nu is ze dood.' 'En u zou nu eigenlijk haar rang m o e t e n h e b b e n . ' 'Ik heb helemaal geen rang, m e v r o u w , v o o r m i j n s c h o o n v a d e r dood is. O, wat klinkt dat a f s c h u w e l i j k , m a a r ik ben ook zo bang. Mij zou i m m e r s h e t z e l f d e k u n n e n o v e r k o m e n als M a d d y a n , hier maar aan het hof zitten, zonder invloed of iets, en de koning is lang niet zo op mij gesteld als hij op haar was.' 'Ik kan b e g r i j p e n waar u bang v o o r bent, v r o u w e . ' Primilla begreep nog iets anders: hoewel O g r e t o r y c zijn vader nooit had o n t m o e t , ging hij elke avond naar zijn v r o u w . Ze besloot dat ze o n m i d d e l l i j k via het vuur c o n t a c t met N e v y n moest o p n e m e n en hem vertellen van dit giftige g r e i n t j e n i e u w s dat ze had o n t d e k t . Als koning Glyns meest v e r t r o u w d e r a a d s h e e r had N e v y n rechten die veel verder gingen dan die van een g e w o n e hoveling. Z o d r a hij met Primilla had g e s p r o k e n ging hij naar k o n i n k l i j k e v e r t r e k k e n z o n d e r zelfs maar een page v o o r u i t te sturen. Hij had zich in het verleden vaak a f g e v r a a g d of het wel goed was de k o n i n g militaire gegevens door te spelen die hij door d w e o m e r had v e r k r e g e n . Nu hij die echter te bieden had, vond hij dat hij het wel kon doen, g e w o o n o m d a t Eldidds a a n s p r a a k op de troon zo a a n v e c h t b a a r was, dat hij in feite een o v e r w e l d i g e r was. Toen hij b i n n e n k w a m was er al een bezoeker, prins C o b r y n , nu het h o o f d van de k o n i n k l i j k e garde. C o b r y n , eene n t w i n t i g j a a r oud, was lang, slank en k n a p en leek zo sprekend op D a n n y n dat de koning en N e v y n het soms p i j n l i j k v o n d e n hem aan te k i j k e n . ' K o m t u voor d r i n g e n d e zaken, heer?' vroeg C o b r y n . nu t e r u g t r e k k e n . '

'Dan zal ik mij

'Het is wel d r i n g e n d , m a a r het gaat u ook aan.' N e v y n boog v o o r Glyn, die bij de haard stond. 'Eldidd v r a a g t een e n o r m e lening aan de g i l d e b e s t u u r d e r s van A b e r n a u d d . Ik kan m a a r één p l a a t s bedenken waar hij zoveel geld wil uitgeven: onze grenzen.' 'Ja,' zei de koning, 'ik vroeg me al af hoe lang we van deze gevangen prins k o n d e n p r o f i t e r e n , terwijl ze er nog een h e b b e n . Dat betekent dus, C o b r y n , dat we onze p l a n n e n v o o r de z o m e r c a m p a g n e tot in b i j z o n d e r h e d e n m o e t e n v e r a n d e r e n . Huh - ik wil w e d d e n dat Eldidds k r i j g s b e n d e al aan onze grenzen zou staan voor we het o f f i ciële bericht van a f z e t t i n g z o u d e n hebben. En ik heb geen d w e o m e r nodig om me dat te vertellen.' zo6

'Precies.'

C o b r y n s lach k l o n k als het g e d e m p t g e g r o m v a n een w o l f .

' M a a r we z u l l e n die 'Heer,'

s m e e r l a p p e n een v e r r a s s i n g b e r e i d e n . '

kwam Nevyn tussenbeide,

en prins Mael

'gaat u

uw dreigement volvoeren

ophangen?'

Glyn wreef n a d e n k e n d m e t d e rug v a n z i j n h a n d l a n g s zijn kin.

Zijn

gezicht dat altijd al breed w a s g e w e e s t , w a s nu v i e r k a n t en z w a a r v a n ouderdom,

e n z i j n w a n g e n h a d d e n een h o o g r o d e kleur.

'Ik zou het v e r s c h r i k k e l i j k v i n d e n een h u l p e l o z e m a n op te h a n g e n , m a a r Eldidd laat me m i s s c h i e n geen keus. het o f f i c i ë l e schien

nog

bericht van afzetting van

in

Ik zal niets d o e n v o o r ik

h a n d e n heb.

gedachten veranderen,

m a a r een

E l d i d d k a n misopgehangen

prins

k a n m e n niet w e e r uit de d o o d o p w e k k e n . ' D i e z e l f d e w e e k reed

prins

Cobryn

m a n over d e k u s t w e g n a a r d e

aan het h o o f d v a n v i j f h o n d e r d

grens van Eldidd,

van graanschepen en oorlogsgaleien. kwamen

de

boodschappers

winning

op

het

v e e r d e er een

terug:

leger v a n E l d i d d

met o n d e r s t e u n i n g

N a een s p a n n e n d e ze

hadden

behaald.

een

Twee

drie w e k e n

geweldige dagen

over-

later arri-

b o o d s c h a p p e r m e t een brief v a n de k o n i n g v a n E l d i d d ,

w a a r i n deze p r i n s M a e l o f f i c i e e l a f z e t t e e n d i e n s z o o n , p r i n s O g r e t o r y c , z i j n p l a a t s gaf.

N e v y n ging o n m i d d e l l i j k n a a r b o v e n o m

het

Mael te v e r t e l l e n . H i j v o n d de p r i n s die geen p r i n s m e e r w a s aan z i j n s c h r i j f t a f e l , die v o l g e s t a p e l d w a s m e t de

l i e v e l i n g s b o e k e n v a n de g e v a n g e n e en be-

zaaid met s t u k k e n p e r k a m e n t ,

het begin v a n M a e l s c o m m e n t a a r o p

de Ethiek v a n de w i j z e v a n G r e g g y n , R i s t o l y n .

N e v y n w a s e r v a n over-

tuigd dat het c o m m e n t a a r u i t s t e k e n d zou z i j n , ven k r e e g om het af te m a k e n . grijs,

als M a e l tijd v a n le-

Mael w e r d op z i j n v i e r e n d e r t i g s t e al

w a t in brede strepen in z i j n d i e p z w a r t e h a a r te zien was.

'Ik h e b v e r d u i v e l d

slecht n i e u w s v o o r j e , '

begon Nevyn.

'Ben ik a f g e z e t ? ' H i j zei het k a l m , o n b e w o g e n zelfs, ik d a c h t al dat dat in de lucht hing toen ik de w a c h t e n over de o o r l o g aan de g r e n s hoorde

spreken.'

' H e t is h e l a a s w a a r . ' 'Tja,

dan z u l l e n R i s t o l y n s

komen.

o p v a t t i n g e n over d e u g d m e goed v a n p a s

H e t lijkt e r o p dat het hele doel v a n m i j n leven is g e w e e s t als

een m a n op het m a r k t p l e i n te sterven.

Ik zou z e g g e n dat z e l f b e h e e r -

sing d a a r de m e e s t p a s s e n d e d e u g d v o o r is,

d e n k je ook niet?'

' H o o r eens. Als ik er ook m a a r iets over te z e g g e n heb, w o r d j i j

niet

opgehangen.' ' D a t g e e f t me h o o p .

Ik denk a l t h a n s dat het h o o p is. M i s s c h i e n is het

beter om te w o r d e n o p g e h a n g e n en v r i j

te z i j n in het h i e r n a m a a l s ,

dan hier te zitten b e s c h i m m e l e n . Ik ben hier al l a n g e r dan ik p r i n s in 207

Eldidd ben geweest. Hoe vind je zoiets? Meer dan de h e l f t van m i j n leven als Glyns gast.' 'Ik denk dat de v r i j h e i d van het h i e r n a m a a l s niet zo a a n l o k k e l i j k meer is als de beul een strop om je nek legt. Z o d r a ik met de koning heb g e s p r o k e n kom ik terug.' V a n w e g e staatszaken kon N e v y n pas laat in de m i d d a g onder vier ogen met zijn leenheer spreken. Ze liepen naar de o m m u u r d e tuin achter de broch. Aan het k u n s t m a t i g e b e e k j e liet een wilg zijn lange t a k k e n in het water h a n g e n ; de r o z e n s t r u i k e n waren overdekt met b l o e d r o d e b l o e m e n , het enige k l e u r a c c e n t in het kleine l a n d s c h a p , dat z o r g v u l d i g werd o n d e r h o u d e n om wild te lijken. 'Ik kom v o o r M a e l s leven pleiten, heer,' zei N e v y n . 'Dat dacht ik al. Ik zou hem best vrij willen laten en naar huis sturen, maar daar zie ik geen m o g e l i j k h e i d toe, geen enkele. Hij zou daar een v e r b i t t e r d e v i j a n d zijn, en het ergste van al, hoe zou Eldidd m i j n b a r m h a r t i g h e i d uitleggen? O n g e t w i j f e l d als z w a k h e i d , en dat kan ik me niet v e r o o r l o v e n . Dat is mijn eer te na.' 'U hebt gelijk dat u hem niet kunt v r i j l a t e n , m a a r hij k o m s t nog wel weer van nut k u n n e n zijn.'

zou in de toe-

'Best m o g e l i j k , m a a r n o g m a a l s , zou Eldidd het als z w a k h e i d opvatten?' 'De goden zullen het zien als een b e w i j s van k r a c h t . Aan wiens mening hecht u de meeste w a a r d e ? ' Glyn plukte een roos, o m s l o o t hem met zijn brede, eeltige hand en bekeek hem licht f r o n s e n d . 'Heer,' zei N e v y n . 'Ik smeek u o p e n l i j k om zijn leven.' Met een zucht gaf Glyn hem de roos. 'Goed dan. Dat mag ik je niet weigeren na alles wat je voor me hebt g e d a a n . Eldidd h e e f t zoveel e r f g e n a m e n als een kloek k u i k e n s h e e f t , m a a r wie weet? M i s s c h i e n k o m t er een dag w a a r o p het hem spijt dat hij Mael h e e f t a f g e z e t . ' O m d a t ze de gunst en de b e s c h e r m i n g van 's k o n i n g s b e l a n g r i j k s t e r a a d g e v e r genoot, was G a v r a ' s k r u i d e n w i n k e l t j e in de stad tot grote bloei g e k o m e n . Ze bezat nu een eigen huis en winkel in de handelswijk en v e r d i e n d e meer dan genoeg om goed te k u n n e n r o n d k o m e n met haar twee kinderen, E b r u a en D u m o r y c , de b a s t a a r d e n van de prins. Gavra had j a r e n l a n g het geroddel v e r d r a g e n dat haar b r a n d m e r k t e als een slet die k i n d e r e n kreeg bij elke man die ze aardig v o n d , o m d a t dat beter was dan haar kinderen te laten v e r m o o r d e n als erfg e n a m e n van een v i j a n d i g geslacht. Nu Mael officieel was a f g e z e t o v e r w o o g ze de k i n d e r e n de w a a r h e i d te vertellen, maar dat had wei208

nig zin. Ook al w o o n d e hij maar drie k i l o m e t e r van hen af, ze hadden hun vader nooit gezien. Ze v e r m o e d d e dat de m a n n e n die Mael b e w a a k t e n , d r o m m e l s goed wisten dat ze zijn m i n n a r e s was, m a a r ze hielden hun m o n d . Deels uit m a n n e l i j k m e d e d o g e n met Maels saaie b e s t a a n , m a a r v o o r n a m e lijk o m d a t ze d o o d s b a n g w a r e n v o o r wat N e v y n zou doen als ze het geheim v e r k l a p t e n . Toen Gavra op die b e p a a l d e dag naar de torenk a m e r ging, w e n s t e n ze haar zelfs geluk met Maels gratie. Z o d r a ze binnen was, wierp ze zich in Maels armen. Ze hielden elkaar een ogenblik vast o m k l e m d en ze kon hem voelen beven. ' D a n k alle goden dat je b l i j f t leven,' zei ze tenslotte. 'Ja, dat heb ik al g e d a a n , ' zei hij, en kuste haar. 'Ach, m i j n arme schat, je v e r d i e n t een echte e c h t g e n o o t en een gelukkig leven, niet een man als ik.' ' M i j n leven is heel gelukkig geweest, g e w o o n o m d a t j i j van me h o u d t . ' Toen hij haar weer kuste, klemde ze zich aan hem vast met het gevoel dat ze twee angstige k i n d e r e n w a r e n die zich in een d u i s t e r n i s vol n a c h t m e r r i e s aan elkaar v a s t k l a m p t e n . N e v y n zal nooit t o e s t a a n dat hij o p g e h a n g e n w o r d t , dacht ze, maar o lieve Godin, hoe lang kan die goede oude man nog leven?

II Na drie j a a r van z w a r e gevechten was er een patstelling o n t s t a a n in de Eldiddse g r e n s o o r l o g . Toen gebeurde er die z o m e r iets w a a r geen van de drie p a r t i j e n op v o o r b e r e i d was: de provincie Pyrdon kwam in o p s t a n d tegen de troon van Eldidd. Glyns spionnen k w a m e n in galop met het bericht dat het niet z o m a a r een o p s t a n d was, m a a r dat hij succes leek te h e b b e n . Aan C w n o l , de v o o r m a l i g e g w e r b r e t van D u n Trebyc, de enige grote stad van P y r d o n , had het o p s t a n d e l i n genleger een d e r m a t e b r i l j a n t e a a n v o e r d e r , dat zijn m a n n e n fluisterden dat hij d w e o m e r moest zijn. ' B o v e n d i e n bestaat de h e l f t van P y r d o n nog uit bos,' m e r k t e Glyn op. 'Hij kan zijn m a n n e n tussen de b o m e n laten v e r d w i j n e n als ze in het n a u w zitten en ze weer te v o o r s c h i j n laten k o m e n om v a n u i t een hinderlaag aan te vallen. Hij schijnt een grote t r o e p e n m a c h t te h e b b e n . Hm. Z o u hij soms geld van C a n t r a e krijgen?' 'Dat zou me niet in het minst v e r b a z e n , heer,' zei N e v y n . den hem eigenlijk ook wat m o e t e n sturen.'

'Wij

zou-

' G e d u r e n d e de rest van die z o m e r bleef het rustig aan de Eldiddse grens, en tegen de h e r f s t zag het ernaar uit dat C w n o l , hoewel hij 209

nog lang zou m o e t e n v e c h t e n , een goede kans van slagen had. Als Glyn de o p s t a n d e l i n g b o o d s c h a p p e n stuurde, adresseerde hij die aan C w n o l , koning van P y r d o n . En als t o p p u n t van solidariteit v e r l o o f de Glyn prins C o b r y n s zesjarig d o c h t e r t j e met C w n o l s z e v e n j a r i g z o o n t j e , een gebaar van v o r s t e l i j k e e r b e t o o n dat Cwnol b e l o o n d e door het aantal invallen in Eldidd te v e r g r o t e n . M a a r hoewel deze zaak dus heel goed voor C e r r m o r afliep, was N e v y n toch terneergeslagen. Terwijl de eindeloze oorlog zich v o o r t s l e e p t e , zag hij het kon i n k r i j k om hem heen i n e e n s t o r t e n . Op een r e g e n a c h t i g e h e r f s t d a g ging N e v y n naar de toren v o o r een bezoek aan Mael die, zoals g e w o o n l i j k , aan zijn c o m m e n t a r e n zat te w e r k e n . Z o a l s het met d e r g e l i j k e p r o j e c t e n meestal gaat, was ook dit allang niet meer de e e n v o u d i g e inleiding tot Ristolyns g e d a c h t e n g o e d die Mael o o r s p r o n k e l i j k had willen schrijven. 'Dit t e r z i j d e begint ook alweer uit te groeien tot een h o o f d s t u k ! ' Mael stak zijn pen zo krachtig in de i n k t p o t dat het riet bijna brak. 'Zo gaat het met veel van je terzijdes, maar het w o r d e n al met al goede h o o f d s t u k k e n . ' 'Het gaat over de vraag wat het grootste goed is, zie je. W a n t hoe b r i l j a n t Ristolyns v e r k l a r i n g ook is, hij bevredigt me niet helemaal. Z i j n categorieën zijn nogal beperkt.' 'Jullie f i l o s o f e n zijn altijd verduiveld goed in het v e r m e n i g v u l d i g e n van c a t e g o r i e ë n . ' ' F i l o s o o f ? Ach goden, zo zou ik mezelf niet willen n o e m e n ? ' 'Bliksems, wat ben je dan wel?' Maels m o n d viel open van v e r b a z i n g . s c h a a p a c h t i g mee.

Toen N e v y n lachte,

lachte hij

'Niets anders, dat is waar,' zei Mael. 'Ik heb mezelf twintig j a a r lang als een k r i j g e r b e s c h o u w d , vechtend tegen het bit als een s t r i j d r o s en h u n k e r e n d naar de v r i j h e i d om weer te k u n n e n vechten. Ik heb mezelf m i n s t e n s tien ervan iets v o o r g e s p i e g e l d . Ik vraag me zelfs af of ik nu nog ten strijde zou k u n n e n t r e k k e n . Ik zie mezelf al te paard zitten piekeren wat Ristolyn kan hebben bedoeld met " a n d e r e wereld", terwijl iemand mij daar op dat ogenblik n a a r t o e helpt.' 'Je k i j k t er niet o n t e v r e d e n bij.' Mael liep naar het venster, w a a r de regen neerviel in d e z e l f d e zilvergrijze kleur als zijn haar. ik heb hier een uitzicht dat heel anders is dan wat ik vroeger had. In het stof van het slagveld kun je de dingen niet helder zien.' Mael leunde met zijn wang tegen het koele glas en keek naar beneden. 'Weet je wat het allervreemdste is? Als ik me niet zoveel zorgen m a a k te over Gavra en de k i n d e r e n , zou ik hier gelukkig zijn.' 21O

N e v y n werd g e t r o f f e n door plotseling d w e o m e r - i n z i c h t . Het was tijd dat Mael werd v r i j g e l a t e n . O m d a t hij zijn situatie had a a n v a a r d , kon hij nu w o r d e n v r i j g e l a t e n . 'Vertel eens. Als je vrij was, zou je dan met Gavra t r o u w e n ? ' ' N a t u u r l i j k . W a a r o m niet? Ik heb geen plaats meer aan een hof. Ik zou onze k i n d e r e n k u n n e n w e t t i g e n - als ik vrij was. Ja, ik ben ind e r d a a d een filosoof. Ik ben zelfs bereid over het h o p e l o z e en het onm o g e l i j k e te spreken.' Toen hij het langs mogelijk, k a m e r en

M a e l s k a m e r verliet, dacht N e v y n na over het weer. O m d a t de kust m a a r zelden s n e e u w d e , was reizen de hele winter ook al was het niet a a n g e n a a m . Hij ging meteen naar zijn nam via het vuur c o n t a c t op met Primilla.

G a v r a ' s winkel besloeg de v o o r s t e h e l f t van een huis t e g e n o v e r de taveerne van haar broer. Elke m o r g e n als ze er b i n n e n k w a m om aan het werk te gaan keek ze naar de p l a n k e n v o l g e s t a p e l d met de kruiden, de vaten, de potten, naar de g e d r o o g d e k r o k o d i l die o n d e r de balken hing. M i j n huis, dacht ze dan, en m i j n winkel. Dit is allemaal van mij, alleen van mij. In C e r r m o r was er b i j n a geen v r o u w die iets bezat op haar eigen n a a m , in plaats van op die van haar man of haar broer. Met de winter in a a n t o c h t had ze weer veel klanten met koortsen, met v e r s t o p t e longen, met w i n t e r h a n d e n en -voeten en p i j n l i j k e botten, en ze bracht lange dagen in de winkel door. Ze m o e s t ook een d r i n g e n d e kwestie regelen: E b r u a ' s verloving. O f s c h o o n zij zichzelf door liefde had laten leiden, was ze v a s t b e s l o t e n v o o r haar dochter een degelijk, o u d e r w e t s h u w e l i j k te a r r a n g e r e n . Gelukkig was de j o n g e n op wie Ebrua haar zinnen had gezet, een fatsoenlijke j o n g e m a n van zestien, A r d d y n , de j o n g s t e zoon van een gegoede f a m i l i e die in gelooide huiden h a n d e l d e . N a d a t ze met de vader van de j o n g e n de o f f i c i ë l e verloving had b e s p r o k e n , ging ze naar de dun om met Mael te overleggen. Dat was eigenlijk onzin; hij had A r d d y n s familie nooit o n t m o e t en zijn d o c h t e r alleen van grote afstand gezien, m a a r Mael luisterde a a n d a c h t i g , dacht met zijn helder v e r s t a n d zo diep over het p r o b l e e m na, dat ze wist dat hij, net als zij, wilde doen of ze een soort n o r m a a l leven h a d d e n samen. 'Het lijkt me een goede partij v o o r m e n s e n zoals wij,' zei hij tenslotte. 'O, hoor hem, m i j n k o n i n k l i j k e geliefde. M e n s e n zoals wij, die is goed!' ' M e v r o u w vergeet dat ik niets ben dan een eenvoudige filosoof. Als ik m i j n boek af heb, laten de priesters in de tempel door een aantal schrijvers v i j f t i g a f s c h r i f t e n m a k e n , en ik krijg een zilverstuk per e x e m p l a a r . Dat, mijn liefste, is m i j n hele aardse f o r t u i n , dus laat ons

h o p e n dar A r d d y n s clan niet op een grote b r u i d s s c h a t uit is. ik denk dat ze genoegen zullen n e m e n met haar aandeel in m i j n winkel en misschien nog wat zilvergeld.' ' G e l u k k i g maar. Een m e i s j e dat een filosoof als vader h e e f t is niet te benijden.' Bij het verlaten van de dun trof Gavra N e v y n , die k a m e r a a d s c h a p pelijk zijn arm door de hare stak en haar naar de winkel begeleidde. O m d a t de k i n d e r e n in de keuken bezig w a r e n het a v o n d e t e n klaar te m a k e n , k o n d e n ze rustig p r a t e n . N e v y n legde een paar dikke blokken in de h a a r d en stak ze aan door met zijn vingers te k n i p p e n . 'Kil v a n d a a g , ' merkte hij op. 'Ik heb je iets b e l a n g r i j k s te vertellen. Ik denk dat ik een goede kans m a a k om Mael vrij te k r i j g e n . ' G a v r a hield h o o r b a a r haar adem in. 'Vertel het hem nog niet,' v e r v o l g d e de oude man. 'Ik wil hem geen valse h o o p geven, maar j i j m o e t het wel weten. Je zult veel te regelen h e b b e n voor jullie v e r t r e k k e n . ' ' V e r t r e k k e n ? Lieve help, wil Mael dat ik met hem meega?' 'Als j i j daar ooit één m i n u u t aan hebt g e t w i j f e l d , dan is dat de eerste d o m h e i d die ik je ooit heb zien begaan.' G a v r a moest opeens gaan zitten. Ze zakte op een stoel bij de haard neer en legde haar bevende h a n d e n ineen, ik vrees dat er geen andere m o g e l i j k h e i d is dan hem naar Eldidd terug te sturen,' zei N e v y n . 'Wil je mee d a a r h e e n ? ' Ze keek de k a m e r r o n d , naar de p l a n k e n , naar alles waar ze zo lang voor had gewerkt. Ze zou haar g e t r o u w d e d o c h t e r ook a c h t e r l a t e n , en wat zou D u m o r y c zeggen als ze hem een v r e e m d e als zijn vader voorstelde? 'Weet je,' zei N e v y n , 'jullie zullen w a a r s c h i j n l i j k aan de westelijke grens van Eldidd gaan w o n e n , en er is daar m i j l e n in de omtrek geen behoorlijke kruidenvrouw.' 'Ach zo. Tja, dan zou ik een nieuwe winkel v o o r D u m o r y c k u n n e n opzetten en deze aan E b r u a geven. Dat zou een p r a c h t i g e b r u i d s s c h a t zijn. Als ik dat deed z o u d e n we het h u w e l i j k s c o n t r a c t helemaal naar onze w e n s e n k u n n e n opstellen.' 'Precies. En de kans is groot dat je je b r i l j a n t e man u i t e i n d e l i j k ook nog zult m o e t e n o n d e r h o u d e n . ' 'Het begint erop te lijken dat Eldidd de moeite w a a r d kan zijn.' Ze keek g l i m l a c h e n d op. 'En n a t u u r l i j k houd ik ook veel van m i j n man.' Om v e r s c h e i d e n e redenen besloot N e v y n M a e l s v r i j l a t i n g in het v o o r j a a r te laten p l a a t s v i n d e n . O n d e r andere o m d a t de koning van het N a t u u r v o l k hem had g e w a a r s c h u w d dat er die w i n t e r zware stormen 212

z o u d e n o p t r e d e n . De b e l a n g r i j k s t e reden was echter Mael zelf, die weigerde zijn g e v a n g e n s c h a p op te geven tot zijn boek b e h o o r l i j k gekopieerd was, een taak die m a a n d e n in beslag zou nemen. Terwijl de schrijvers in de tempel van W m m aan het boek w e r k t e n , b e w e r k t e N e v y n de k o n i n g , wiens eer zijn sterkste b o n d g e n o o t was. E d e l m o e dig als hij was, zat Glyn erg met Mael in zijn maag. Hij was te aand o e n l i j k om te v e r m o o r d e n , vooral nu hij had g e h o o r d dat de geleerden hem prezen als een b r i l j a n t filosoof en een sieraad v o o r het k o n i n k r i j k . En toen N e v y n de tijd r i j p achtte vroeg hij Glyn r o n d u i t om Mael zijn v r i j h e i d te hergeven en hem in stilte naar Eldidd te laten t e r u g k e r e n . 'Dat zou i n d e r d a a d het beste zijn, raadsheer. Probeer een reden te bed e n k e n v o o r een eervolle v r i j l a t i n g . Laat Eldidd m a a r de gek steken met m i j n z w a k h e i d , ik kan de gedachte aan die prins die daar in de toren zit te v e r k o m m e r e n , niet langer verdragen.' Uiteindelijk v e r s c h a f t e de o p s t a n d in Pyron de gewenste reden. Omdat Eldidd een rustige z o m e r nodig had als hij de rebellen klein wilde k r i j g e n , bood hij Glyn goud om zijn invallen te staken. Glyn liet zich niet alleen o m k o p e n , m a a r gaf de gelegenheid een plechtig tint j e door aan te bieden zijn gevangene vrij te laten in ruil v o o r een symbolische tien p a a r d e n . Na een d r u k k e uitwisseling van boods c h a p p e n en een v r e e m d getreuzel van de z i j d e van Eldidd, werd de o v e r e e n k o m s t gesloten en g e t e k e n d . Pas toen, toen de winter al overging in het v o o r j a a r , vertelde N e v y n Mael van het geluk dat hem ten deel w a s gevallen. Toen N e v y n de t o r e n k a m e r b i n n e n k w a m , zag hij dat Mael met tedere trots een e x e m p l a a r van z i j n boek in h a n d e n hield, in leer geb o n d e n en geschreven in het puntige t e m p e l h a n d s c h r i f t . De prins wilde het hem zo graag laten zien, dat het b i j n a een h a l f u u r d u u r d e v o o r N e v y n t e r z a k e kon k o m e n . 'Het grootste w o n d e r is dat de k o n i n g nog twintig e x e m p l a r e n gaat laten maken,' besloot Mael. 'Weet j i j w a a r o m ? ' 'Ja. Dat is zijn m a n i e r om je v r i j l a t i n g te bezegelen. Hij laat je volgende week vrij.' Mael glimlachte, wilde iets zeggen; toen v e r s t a r d e zijn gezicht van o n g e l o o f . Z i j n nagels drongen in de zachte band van het h a n d s c h r i f t in zijn h a n d e n . 'Ik ga tot de grens van Eldidd met jullie mee,' vervolgde N e v y n . ' G a v r a en je zoon zullen ons buiten C e r r m o r o n t m o e t e n . E b r u a b l i j f t hier, m a a r ja, dat kun je haar niet k w a l i j k n e m e n . Ze h o u d t van haar man en ze h e e f t j o u nog nooit gezien.' Mael knikte; hij was d o o d s b l e e k g e w o r d e n . 213

'O, bij de heer der hel,' f l u i s t e r d e hij. ik ben b e n i e u w d of deze gek o o i d e vogel nog weet hoe hij moet vliegen.' O f s c h o o n prins O g r e t o r y c en zijn v r o u w nu een reeks p r a c h t i g e vert r e k k e n aan het hof b e w o o n d e n , w a r e n ze de tijd niet vergeten toen Primilla de enige was die hun eer had b e w e z e n , en ze waren gew o o n l i j k graag bereid haar te o n t v a n g e n op de t i j d e n die ze h a d d e n gereserveerd voor a m b a c h t s - en k o o p l i e d e n . De prins was een lange j o n g e m a n met gitzwart haar en h e l b l a u w e ogen, knap op een ruige m a n i e r en geneigd tot h a r t e l i j k h e i d zolang hij niet g e d w a r s b o o m d werd. Op die bepaalde m o r g e n bracht Primilla een geschenk voor hem mee, een k o s t b a a r s t e e n v a l k j e voor zijn geliefde sport, de valk e n j a c h t . De prins nam de vogel o n m i d d e l l i j k op zijn pols en sjirpte tegen hem. ' D a n k u wel, brave vrouw. Het is een prachtig v a l k j e . ' 'Ik voel me vereerd dat hij uwe hoogheid bevalt. Toen ik h o o r d e dat uw v a d e r werd v r i j g e l a t e n ,

leek me dat wel een feestelijk geschenk

waard.' O g r e t o r y c s gezicht betrok en hij begon al zijn a a n d a c h t op het valkje te richten, dat zijn met een k a p j e bedekte kop naar hem t o e w e n d de alsof het een v e r w a n t e ziel h e r k e n d e . In haar stoel bij het raam schoof C a m l a d a onrustig heen en weer. ' N a t u u r l i j k , ' zei ze met een z o r g v u l d i g g e d o s e e r d e glimlach. 'We zijn erg blij met Maels v r i j l a t i n g . M a a r het is een v r e e m d e gedachte dat m i j n s c h o o n v a d e r schrijver is g e w o r d e n . ' O g r e t o r y c w i e r p haar een zijdelingse blik toe die een heleboel woedende u i t l a t i n g e n kon b e t e k e n e n . ' M i j n dank voor uw geschenk, beste Primilla,' zei hij. 'Ik zal het regelrecht naar m i j n v a l k e n i e r brengen.' A a n g e z i e n het d u i d e l i j k was dat de audiëntie a f g e l o p e n was, m a a k te Primilla een buiging en ging naar het o p e n b a r e gedeelte van de kon i n k l i j k e o n t v a n g z a a l , waar het w e m e l d e van allerlei slag smekelingen en n i e u w s g i e r i g e n . Al p r a t e n d met r a a d s l i e d e n en schrijvers die ze kende, kreeg ze heel wat a a n w i j z i n g e n dat veel m e n s e n blij zouden zijn als Mael in zijn oude positie werd hersteld en zijn zoon weer g e w o o n z i j n opvolger werd. Misschien dat ze er om g e v o e l s r e d e n e n of uit f a t s o e n zo over dachten. Misschien. Primilla ging naar raadsheer C a d l e w en vroeg hem r o n d u i t w a a r o m s o m m i g e n Mael zo graag z o u d e n zien t e r u g k e r e n als leenheer van A b e r w y n en C a n n o b a e n . 'U schijnt v e r d r a a i d veel belangstelling v o o r Maels zaak te h e b b e n , ' m e r k t e C a d l e w op. 'Natuurlijk.

Het gilde moet w e t e n aan wie het g e s c h e n k e n moet bren214

gen. We h e b b e n geen zin om bij de v e r k e e r d e heer in de gunst te komen.' ' U i t e r a a r d . M a a r luister, vertel het niet verder a l s t u b l i e f t . Prinses C a m l a d a h e e f t nogal wat v e r b e e l d i n g g e k r e g e n sinds haar man Aberwyn is g e w o r d e n . Er zijn er heel wat die haar graag weer op een lagere plaats z o u d e n zien. En dan zijn er nog een paar w e d u w e n die zichzelf zeer geschikt v i n d e n als t r o o s t e r e s van een prins van middelbare l e e f t i j d . ' 'Dus het is helemaal een v r o u w e n z a a k ? ' 'Verre van dat. De prinses h e e f t de aan het hof w o n e n d e edelvrouwen meer dan eens beledigd en de w e d u w e n hebben broers die op invloed azen.' 'Ik b e g r i j p het. D e n k t u dat Mael in zijn positie w o r d t hersteld?' 'Ik h o o p het niet, v o o r hem. Het zou o n g e t w i j f e l d een gevaar v o o r zijn g e z o n d h e i d zijn, en nu krijgt u geen w o o r d meer uit me, brave vrouw.' Het was ook meer dan genoeg, dacht Primilla. Ze ging o n m i d d e l l i j k c o n t a c t o p n e m e n met N e v y n , o m d a t ze niet wilde dat Mael naar zijn v a d e r l a n d zou t e r u g k e r e n om daar door zijn v e r w a n t e n te w o r d e n vergiftigd. Vanuit het raam van M a e l s k a m e r leek het b i n n e n p l e i n van Dun Cerrmor zo n e t j e s en zo klein als k i n d e r s p e e l g o e d . Kleine p a a r d j e s stapten over n a u w e l i j k s z i c h t b a r e keien; kleine m a n n e t j e s liepen rond en v e r d w e n e n in kleine d e u r t j e s . Alleen de hardste geluiden z w e e f d e n tot aan zijn raam. Die m i d d a g leunde Mael op de v e n s t e r b a n k en hij keek naar het b e k e n d e uitzicht toen hij de deur achter zich h o o r d e opengaan. 'Glyn, koning van heel Deverry, komt eraan,' riep de w a c h t uit. dereen knielen.'

ie-

Mael draaide zich om en viel juist op zijn knieën toen de koning binnenschreed. Ze n a m e n elkaar even op, lichtelijk geschokt o m d a t ze beiden sinds hun laatste korte o n t m o e t i n g zoveel ouder waren g e w o r d e n . 'Vanaf v a n d a a g , ' zei Glyn tenslotte, 'bent u vrij man.' ' M i j n nederige dank, h o o g h e i d . ' Glyn keek de k a m e r nog eens rond en v e r t r o k toen, met m e d e n e m i n g van alle w a c h t e n . Mael staarde nog lange tijd naar de lege d e u r o p e ning tot u i t e i n d e l i j k N e v y n erin verscheen. 'Sta op, vriend,' zei de oude man. 'Het is tijd om je vleugels uit te proberen.' Terwijl Mael achter hem naar de d o n k e r e w e n t e l t r a p liep, keek hij naar de muren, naar het p l a f o n d , naar ieder mens die ze t e g e n k w a -

men. Toen ze het b i n n e n p l e i n opliepen s t r o o m d e het zonlicht als water over hem heen. Hij keek op en zag de m u u r van de dun hoog boven zich in plaats van onder zich, en dat m a a k t e hem opeens duizelig. N e v y n greep zijn arm en hield hem in e v e n w i c h t . 'De geest is een vreemd geval,' zei de oude man. 'Zeg dat wel. Ik heb een gevoel of ik b e h e k s t ben of zo.' In het begin w a r e n het lawaai en de d r u k t e te veel v o o r hem. Het leek wel of het b i n n e n p l e i n vol r o e p e n d e , lachende m a n n e n was, die met veel g e r a m m e l p a a r d e n bij de teugel leidden. D i e n s t m e i s j e s liepen af en aan met e m m e r s water, stapels b r a n d h o u t en a r m e n vol l e v e n s m i d d e l e n . Overal w a r e n de heldere r o o d - en z i l v e r k l e u r e n van C e r r m o r , die pijn deden aan z i j n k l u i z e n a a r s o o g . M a a r na een paar m i n u t e n v e r a n d e r d e M a e l s duizeligheid in n i e u w s g i e r i g h e i d . Hij liep l a n g z a a m , genietend van alles wat hij zag, van een f r a a i uitgedoste heer te p a a r d tot een h o o p g e b r u i k t stro bij de stallen. Toen een van de w o l f s h o n d e n van de k o n i n g zo v r i e n d e l i j k was zich d o o r hem te laten a a n h a l e n , was hij zo blij dat hij zich net een a c h t e r lijk kind voelde dat alles leuk v i n d t o m d a t het n e r g e n s de w a a r d e van kent. Toen hij dat tegen N e v y n zei, m o e s t de d w e o m e r m a n lachen. 'En wie zegt dat een achterlijk kind niet de wijste van ons allen is?' zei N e v y n . 'Laten we naar m i j n k a m e r s gaan, G a v r a zal zo ook wel komen.' M a a r Gavra w a c h t t e hen al op in N e v y n s schaars g e m e u b e l d e ontv a n g k a m e r . Mael vloog op haar af, nam haar in zijn a r m e n en kuste haar. 'O m i j n schat,' zei hij. 'Ik durf dit haast niet te geloven. Ik denk maar steeds dat we m o r g e n o c h t e n d w a k k e r w o r d e n en m e r k e n dat het alleen maar een mooie d r o o m is geweest.' 'Dat doen hem den

kan het m a a r beter niet zijn na alle moeite die ik heb m o e t e n v o o r de winkel! Het h e e f t me zoveel h o o f d b r e k e n s gekost om op E b r u a ' s naam te laten zetten, dat ik wat van m i j n eigen kruiheb m o e t e n nemen.'

N e v y n schatte dat het hun ongeveer vier dagen zou kosten om de Eldiddse grens te bereiken waar, zoals was a f g e s p r o k e n , een e r e w a c h t van het Eldiddse hof hem zou o p w a c h t e n . M a a r op de derde avond, toen ze ongeveer v i j f t i e n kilometer ten westen van M o r l y n hun k a m p o p s l o e g e n , k w a m hen een heel ander gezelschap t e g e m o e t : Primilla en twee j o n g e m a n n e n met v e c h t s t o k k e n . Terwijl ze a f s t e g e n , liep N e v y n snel met een u i t r o e p van w e l k o m naar hen toe, gevolgd door Mael. 2.16

'Wat h e e f t dit te b e t e k e n e n ? ' vroeg N e v y n . 'Tja, ik vrees dat ik wellicht o n h e i l s p e l l e n d n i e u w s heb.' 'Is het heus?' vroeg Mael. 'Wil het hof dat ik v e r g i f t i g d w o r d ? ' 'Ik h o o r dat de filosoof zich zijn v r o e g e r e leven als prins nog goed herinnert,' zei Primilla. ' M a a r ik weet niet zeker of hij

echt in gevaar

is. Het is alleen nooit v e r s t a n d i g om n o d e l o o s risico's te nemen. We zijn g e k o m e n om u naar een veilige plaats te brengen tot ik zeker weet dat we het hof op onze v o o r w a a r d e n t e g e m o e t k u n n e n t r e d e n , niet op de hunne.' ' D a n k j e w e l , ' zei N e v y n . ik heb die j o n g e n met van de om hem aan een flesje vergif te verliezen.'

strop gered

' M a a k je geen zorgen. We zullen zo sluw als vossen door het w o u d sluipen, en dan... ' Ze zweeg en glimlachte. 'Dan v e r s c h a n s e n we ons als dassen in een hol.' Aangezien de boeren die week hun w a g e n l a d i n g e n b r a n d h o u t hadden g e b r a c h t om hun v o o r j a a r s b e l a s t i n g aan de v u u r t o r e n van Cann o b a e n te betalen, was Avascaen elke dag lang v o o r z o n s o n d e r g a n g op om hen te helpen het hout te lossen en in de lange schuren op te stapelen. Dus toen hij op die bepaalde dag een s t o f w o l k over de weg zag n a d e r e n , nam hij aan dat er weer een kar vol o n d e r w e g was. ' D a a r k o m e n de j o n g e n s , ' zei hij tegen E g a m y n . 'Ga eens g a u w kijken in welke schuur de meeste ruimte over is.' Z u c h t e n d , o m d a t hij zich bij dit alles zo verveelde, slofte E g a m y n weg, t e r w i j l Avascaen de p i e p e n d e , k r a k e n d e poort o p e n z w a a i d e . Met zijn hand nog op de roestige stang v e r s t a r d e hij en staarde naar het gezelschap op de weg. Ruiters, pakezels, die v r e e m d e v r o u w met haar blauwe h a n d e n , en d a a r a c h t e r - dat kon hem niet zijn - dat moest hem zijn al was hij ook nog zo grijs g e w o r d e n . Met een kreet die veel weg had van een snik vloog Avascaen de weg op om prins Mael bij zijn t e r u g k e e r te b e g r o e t e n . Toen hij als teken van t r o u w de stijgbeugel van de prins v a s t g r e e p , boog Mael zich uit het zadel naar hem over. ' M o e t je ons zien, Avascaen! Toen ik wegging w a r e n we allebei j o n ge kerels, en nu z i j n we helemaal grijs en grauw.' 'Dat is zo, m i j n prins, maar ik ben evengoed erg blij u te zien.' 'En wij zijn blij j o u te zien. Kun je ons o n d e r d a k verlenen?' 'Wat? N a t u u r l i j k , h o o g h e i d . U bent zelfs precies op het goede tijdstip g e k o m e n . Scwna h e e f t pas uw k a m e r s gelucht, zoals ze elk voorj a a r doet, dus u t r e f t ze lekker schoon aan.' ' D o e t ze dat heus? Elk v o o r j a a r ? ' 'Elk v o o r j a a r . Wij zijn net dassen, prins. Wij gaan door.' 2 1 7

Mael k w a m van zijn p a a r d , greep Avascaens hand en drukte die stevig. Toen hij de tranen in de de ogen van de prins zag, begon Avascaen zich ook a a n g e d a a n te voelen. 'Ik ben geen prins meer,' zei Mael. 'En ik reken het tot een eer j o u mijn vriend te mogen n o e m e n . Kijk, ik heb mijn nieuwe v r o u w en m i j n zoon m e e g e b r a c h t , en laten we bidden dat ik deze keer voorgoed thuis ben g e k o m e n . ' Toen het g e z e l s c h a p het b i n n e n p l e i n opreed, k w a m e n E g a m y n , Maryl en Scwna de broch uit om hen te begroeten. Avascaen keek Egamyn met een z e l f v o l d a n e glimlach aan. ' H e b ik je niet gezegd dat hij terug zou k o m e n ? ' Hij g e n o o t de v o l d o e n i n g zijn brutale zoon met z i j n m o n d vol tanden te zien staan. Na een gezellige m i d d a g en een f e e s t e l i j k a v o n d m a a l ging Avascaen het vuur a a n s t e k e n . Op het m o m e n t dat de hemel tot p a r e l g r i j s verbleekte, sloeg hij v o n k e n uit z i j n v u u r s l a g , stak de droge a a n m a a k krullen in b r a n d en blies erop tot de v l a m m e n rond het b r a n d h o u t lekten. Hij legde er steeds meer b l o k k e n op tot het v u u r b a k e n fel b r a n d d e en z i j n w a a r s c h u w i n g naar de zee z o n d . Toen liep hij naar de rand en keek naar de b r o c h , w a a r v a n de r a m e n v r o l i j k verlicht w a r e n d o o r l a n t a a r n s . De prins was thuis. Ik heb hem niet vergeten en hij h e e f t mij niet v e r g e t e n , dacht hij, We zijn net dassen, allebei. De wereld was een prettige plaats, vervuld van g e r e c h t i g h e i d . Later, toen de volle m a a n hoog aan de hemel stond, k w a m Mael naar boven. H i j g e n d , buiten a d e m , leunde de prins tegen de balustrade. 'Jij moet v e r d r a a i d sterke benen hebben,' zei Mael. 'Ach, je r a a k t er na een t i j d j e aan gewend.' Ze l e u n d e n naast elkaar tegen de b a l u s t r a d e en keken naar de zee; de golven b r a k e n als schuimend zilver in het m a a n l i c h t op het smalle z a n d s t r a n d . ' H e b ik je verteld dat ik g e d u r e n d e mijn g e v a n g e n s c h a p boven in een toren zat opgesloten?' 'Nee maar. Dus u keek daar naar beneden en ik deed hier h e t z e l f d e . ' 'Ja, m a a r dit uitzicht is heel war weidser dan wat ik had. Ik wil graag de rest van m i j n leven in C a n n o b a e n blijven, m a a r dat hangt af van prins O g r e t o r y c . Hij h e e f t het hier nu v o o r het zeggen, niet ik.' 'Als hij het lef h e e f t om u eruit te zetten, zal hij een andere v u u r t o r e n w a c h t e r moeten zoeken.' A v a s c a e n dacht even over het probleem na. ' H o o r t u eens, mijn broer h e e f t meer land dan hij zelf kan bewerken. Als de nood aan de man komt, zal hij ons wel in huis nemen.'

' D a n k je. En ik kan ook nog wat m u n t g e l d v e r d i e n e n als schrijver.'

brieven-

Ze stonden een paar m i n u t e n in k a m e r a a d s c h a p p e l i j k z w i j g e n bijeen. ' K o m e n hier eigenlijk wel eens schepen langs?' vroeg Mael. 'Verdraaid weinig, m a a r je weet nooit w a n n e e r iemand het licht nodig zal h e b b e n . ' O m d a t Primilla's hele strategie eruit bestond Mael af te schilderen als iemand die v o l s t r e k t o n g e s c h i k t was voor h o f z a k e n , had ze erop a a n g e d r o n g e n dat hij zijn brief aan zijn z o o n zo o p e n h a r t i g m o g e l i j k m a a k t e , en ze was t e v r e d e n met het resultaat. 'Aan prins O g r e t o r y c , Prins van A b e r w y n en C a n n o b a e n , en m i j n zoon, zendt Mael de f i l o s o o f zijn groeten. H o e w e l we nooit een woord met elkaar h e b b e n gewisseld, h o o g h e i d , past het uw vader o p e n h a r tig te zijn tegen zijn eigen vlees en bloed. Ik weet heel goed dat u uw positie en rang aan het hof van m i j n broer de koning wilt b e h o u d e n . Ik verlang niet anders dan die wens in vervulling te zien gaan. Ik ben een eenvoudige geleerde g e w o r d e n , en na m i j n lange g e v a n g e n s c h a p niet geschikt voor de t a k e n van legerleider en heerser. Het enige wat ik wil, is de rest van mijn leven d o o r b r e n g e n in m i j n oude buitenv e r b l i j f te C a n n o b a e n , of, als uwe h o o g h e i d dat p r e f e r e e r t , als een g e w o n e dorpeling. U kunt mij bericht sturen via Primilla, het h o o f d van het verversgilde. In vrees v o o r m i j n leven in h o f k r i n g e n . Ik voel er weinig v o o r de v r i j h e i d te p r o e v e n om een paar w e k e n later vergif te proeven. Uw vader, Mael de filosoof.' Toen ze de brief had gelezen, leunde Mael in zijn stoel a c h t e r o v e r en keek haar met een r a a d s e l a c h t i g g l i m l a c h j e aan. 'Die zal de gewenste u i t w e r k i n g h e b b e n , ' zei ze. ' G e l u k k i g . Het doet anders wel v r e e m d aan, weet je, om zo nederig te doen tegen je eigen zoon. M a a r als het niet genoeg v o o r ze is dat ik ben a f g e z e t dan heb ik nu zelf a f s t a n d g e d a a n . We m o e t e n alles n e t j e s a f w e r k e n , zoals onze A v a s c a e n zou zeggen.' Toen Primilla naar A b e r n a u d d terugging, wachtte ze een dag met het afleveren van de brief om de nieuwste p r a a t j e s te k u n n e n horen. Omdat het hof - of eigenlijk de hele stad - zo vol geruchten was als een w e s p e n n e s t vol angels is, h a d d e n al haar vrienden haar heel wat te vertellen. De koning had i n d e r d a a d een e r e w a c h t naar de grens gestuurd om Mael te o n t v a n g e n , maar ze h a d d e n er in plaats van Mael de Cerrmorse raadsheer N e v y n en prins C o b r y n a a n g e t r o f f e n , die hun hadden meegedeeld dat Mael had besloten alleen te reizen. Iedereen verm o e d d e v e r r a a d van de zijde van O g r e t o r y c , niet van Cerrmor. 'Ik zeg dat ze in dit geval op het v e r k e e r d e paard w e d d e n , ' zei Cad2 19

lew. 'Als er sprake is van v e r r a a d , zit de prinses erachter, niet de prins. Een aantal van haar g e t r o u w e n schijnt een k r i j g s b e n d e op Mael afgestuurd te hebben.' 'O ja? M a a r stel nu dat de f i l o s o o f niet dood is. enig idee w a a r hij kan z i j n ? '

H e e f t iemand dan

'Er zijn heel wat gissingen, m a a r men v e r o n d e r s t e l t algemeen dat Mael is o v e r g e l o p e n naar de o p s t a n d e l i n g e n in P y r d o n , die hem een s c h u i l p l a a t s bieden in de h o o p hier in Eldidd onlusten te k u n n e n opw e k k e n . Gelukkig zijn ze te zwak om hem bij zijn j a c h t op de t r o o n te k u n n e n steunen - v o o r l o p i g althans. Wie zal het iemand die eenmaal een prins is geweest, k w a l i j k n e m e n dat hij dat alles weer terug wil h e b b e n ? ' Op de m o r g e n dat Primilla haar bezoek aan de prins en de prinses b r a c h t zag C a m l a d a er zo bleek en b e t r o k k e n uit dat het leek of ze n a c h t e n lang niet had geslapen; O g r e t o r y c zag er alleen maar verbijsterd uit. ' K o n i n k l i j k e h o o g h e i d , ik heb een brief van uw vader voor u.' O g r e t o r y c schoot als een pijl overeind. C a m l a d a dook weg in haar stoel en keek met grote ogen terwijl Primilla de prins de berichtenkoker overhandigde. 'Waar hebt u m i j n vader dan gezien?' ' O n d e r w e g . Z i j n e hoogheid weet dat ik veel reis. Hij m a a k t e een diepb e d r o e f d e indruk, en toen hij h o o r d e dat ik naar A b e r n a u d d ging, v e r z o c h t hij mij de brief mee te nemen.' 'Het is i n d e r d a a d het zegel van A b e r w y n . ' O g r e t o r y c bekeek de koker. 'Dat moet het zegel zijn dat hij bij zich had toen hij gevangen werd g e n o m e n . ' Terwijl hij

de brief las, keek C a m l a d a toe met ogen die te veel angst

v e r r i e d e n om mooi te zijn. ' T j a , ' zei O g r e t o r y c tenslotte, 'dit zal h o p e l i j k een einde m a k e n aan de g e r u c h t e n dat we hem o n d e r w e g hebben laten v e r m o o r d e n . Ik vrees dat ik me o n b e h o o r l i j k gedraag, brave v r o u w , m a a r ik ben de a f g e l o p e n w e k e n nogal t e r n e e r g e s l a g e n geweest.' 'Dat spreekt v a n z e l f , h o o g h e i d . De b e z o r g d h e i d over het leven van uw v a d e r zal o n g e t w i j f e l d een z w a r e last v o o r u zijn geweest.' 'Dat was het zeker.' De m a n i e r w a a r o p hij het zei, overtuigde haar van z i j n o p r e c h t h e i d , evenals de v e r a c h t e l i j k e m a n i e r w a a r o p hij zijn v r o u w de brief in de schoot wierp. C a m l a d a nam de brief met een o n g e d u l d i g e h o o f d b e w e g i n g op en las hem. Primilla zag de s t r o m i n g e n in haar aura, w a a r angst en acht e r d o c h t als d e m o n e n r o n d d r a a i d e n . 'Wel, is m i j n v r o u w e nu t e v r e d e n ? ' vroeg O g r e t o r y c hatelijk. 20

'Wel, denkt m i j n heer Toen ze elkaar strak begon een b l o e m s t u k retoryc zich met een

dat ik iets a n d e r s zou zijn?' bleven a a n k i j k e n , d r a a i d e Primilla zich om en te b e w o n d e r e n . Na een ogenblik w e n d d e Ogg e d e m p t g r o m m e n af.

'Sta me toe dat ik u naar de deur begeleid, brave v r o u w , ' zei hij. ' M i j n dank v o o r het brengen van de brief.' De prins zei niets meer tot ze ver buiten g e h o o r s a f s t a n d van de prinses w a r e n . ' K u n t u me zeggen waar Mael 'In C a n n o b a e n , h o o g h e i d . '

is?'

'Dat v e r m o e d d e ik al, m a a r luister, vertel het aan n i e m a n d tot ik alles heb geregeld. M i j n geliefde e c h t g e n o t e mag er nog best een t i j d j e over inzitten.' Mael en Gavra m a a k t e n elke m o r g e n een lange w a n d e l i n g langs de k l i f f e n en om naar de zee te k i j k e n . O m d a t de h e r i n n e r i n g e n aan Cann o b a e n hem t i j d e n s zijn g e v a n g e n s c h a p a l d o o r h a d d e n g e k w e l d , kon hij haast niet geloven dat hij hier echt was, dat hij de zon warm op zijn rug voelde en de pittige, schone zeelucht kon i n a d e m e n , 's Middags beklom hij vaak de t o r e n , hij ging er bij de as van het v u u r b a ken zitten, terwijl hij de weg in het oog hield. N a a r m a t e de tijd verstreek vroeg hij zich af hoeveel dagen van t e v r e d e n h e i d hem nog restten. Elke dag z o n d e r a n t w o o r d uit A b e r n a u d d was een onheilspellend teken van geïntrigeer aan het hof. M a a r toen het a n t w o o r d k w a m , o v e r r o m p e l d e het hem toch nog. Hij was in zijn k a m e r bezig met een s c h r i j f s t i f t langs een liniaal lijnen op een stuk p e r k a m e n t te t r e k k e n , toen A v a s c a e n s zoon Maryl binnenstormde. ' H o o g h e i d , er staan v i j f e n t w i n t i g man aan de poort,

onder wie uw

zoon.' Mael greep z o n d e r n a d e n k e n zijn p e n n e m e s j e als w a p e n en rende naar buiten, m a a r de m a n n e n w a r e n al in een g e n o e g l i j k soort gewemel aan het a f s t i j g e n . Het kostte Mael geen moeite de prins te ond e r s c h e i d e n in de drukte, g e w o o n o m d a t zijn z o o n sprekend op hem leek. O g r e t o r y c k w a m g l i m l a c h e n d naar hem toe en stak hem zijn hand toe. 'Het v e r h e u g t me u te zien, vader. Ik heb m i j n hele leven over u horen praten, en nu o n t m o e t e n we elkaar eindelijk.' 'Zo is het.' Mael schudde de u i t g e s t o k e n h a n d . 'Uw brief h e e f t me diep g e t r o f f e n . U hebt niets te vrezen, dat zweer ik.'' D a n moet het hof v e r a n d e r d z i j n sinds ik er v o o r het laatst was.' 1 2 1

ik heb heel wat g o d d e l o z e adviezen gehad, als u dat bedoelt, ik zal elke man d o d e n die zijn hand tegen u o p h e f t . ' Hij zei het zo o p r e c h t dat Mael bijna huilde van o p l u c h t i n g . ' D a a r ben ik je d a n k b a a r voor.'

maar

O g r e t o r y c d r a a i d e zich om en keek o m h o o g naar de broch en de toren. 'Ik ben hier nooit eerder geweest. Toen ik een kind was wilde moeder hier nooit n a a r t o e , o m d a t de g e d a c h t e dat u zo van deze plek hield haar aan het huilen m a a k t e . E e n m a a l v o l w a s s e n g e w o r d e n was ik m e e s t e n t i j d s op v e l d t o c h t . Nu is dit alles weer van u. Ik heb het u t o e g e w e z e n en de koning was zo goed u er een titel bij te verlenen. Ik heb de o v e r d r a c h t a k t e n in m i j n zadeltas.' 'Alle goden! Dat is e d e l m o e d i g van je.' Hij haalde zijn s c h o u d e r s op, nog steeds met a f g e w e n d h o o f d . 'Eén ding moet ik u nog zeggen,' vervolgde O g r e t o r y c . 'Een paar j a a r geleden, toen ze die akte van uw a f z e t t i n g v e r s t u u r d e n , was iedereen er zeker van dat Glyn u zou o p h a n g e n . Ik zou de koning hebben gesmeekt die akte niet te v e r z e n d e n , m a a r ik was toen niet aan het hof.' Hij keek Mael eindelijk aan. ' M i j n v r o u w had het zo geregeld dat ik niet aan het hof was t i j d e n s de r a a d s z i t t i n g e n w a a r o p de koning zijn besluit nam. Ik heb dat pas veel later o n t d e k t . ' 'Ach, zit daar m a a r niet te veel over in. Ik b e t w i j f e l of de koning naar je s m e e k b e d e zou h e b b e n geluisterd. M a a r doe me het plezier dat ik je v r o u w nooit hoef te o n t m o e t e n . ' 'Ik stuur haar weg. Ze mag de rest van haar leven in alle rust ergens in een a f g e l e g e n oord slijten.' Uit de b o o s a a r d i g e klank in zijn stem m a a k t e Mael op dat hij de beste straf v o o r zijn v r o u w had gekozen die hij had k u n n e n b e d e n k e n . De v o l g e n d e m o r g e n v e r t r o k O g r e t o r y c vroeg met de b e l o f t e spoedig terug te k o m e n als de z o m e r v e l d t o c h t e n het toelieten. Mael w u i f de hem bij de poort na, en ging v e r v o l g e n s op zoek naar Gavra, die hij in g e d a c h t e n v e r d i e p t in de buurt van Scwna's m o e s t u i n a a n t r o f . 'Wat doe je?' vroeg hij. 'Ik denk erover deze keien op te graven, zodat we hier een k r u i d e n tuin k u n n e n m a k e n . Scwna zegt dat hier heel veel zon k o m t . ' 'Ik zie het al. De mensen zullen nog j a r e n l a n g over de excentrieke v r o u w e Gavra van C a n n o b a e n en haar k r u i d e n praten.' 'Ik wil geen e d e l v r o u w zijn. Dat weiger ik.' 'Je hebt niets te weigeren. Je hebt je lot bezegeld toen je met me t r o u w de. Weet je, menig meisje h e e f t een titel v e r o v e r d met haar schoonheid, maar j i j bent volgens mij de eerste die de hare met een k o o r t s w e r e n d brouwsel h e e f t v e r w o r v e n . '

Toen ze in de lach schoot, kuste hij haar en d a a r n a hield hij haar stevig tegen zich a a n g e d r u k t , vrij

in het w a r m e zonlicht.

III In de z o m e r van 797 stierf Glyn, g w e r b r e t C e r r m o r en z o g e h e t e n koning van G r o o t Deverry, in zijn v i j f t i g s t e l e v e n s j a a r aan een stuwing van het hart. Hoewel N e v y n zich al een t i j d l a n g zorgen had g e m a a k t over Glyns g e z o n d h e i d , k w a m diens dood voor hem toch o n v e r w a c h t . Glyn reed op zekere m o r g e n aan het h o o f d van zijn m a n n e n uit en tegen het m i d d a g u u r b r a c h t e n ze hem dood weer thuis. Hij was er bij het bestijgen van zijn paard door g e t r o f f e n en b i n n e n een paar m i n u t e n gestorven. Terwijl zijn s n i k k e n d e v r o u w en haar dienaressen zijn lijk w a s t e n en o p b a a r d e n , a a n v a a r d d e zijn oudste z o o n Camlan in t e g e n w o o r d i g h e i d van zijn t r o u w e vazallen in de grote zaal het k o n i n g s c h a p . De h o g e p r i e s t e r van Bei zegende hem en speldde de e n o r m e r i n g b r o c h e van het k o n i n g s c h a p op zijn geruite sjaal. Toen de vazallen een v o o r een naar v o r e n k w a m e n om voor hun nieuwe leenheer te knielen, glipte N e v y n o n o p g e m e r k t uit de drukte weg en ging naar zijn k a m e r s . De tijd w a s g e k o m e n om C e r r m o r te verlaten. Laat die avond was N e v y n druk aan het p a k k e n toen de nieuwe koning hem liet halen. C a m l a n had de k o n i n k l i j k e a p p a r t e m e n t e n al b e t r o k k e n en stond bij de haard w a a r v o o r N e v y n zijn vader zo vaak r u s t e l o o s heen en weer had zien lopen. De nieuwe koning, dertig j a a r oud, was f o r s g e b o u w d , m a a r net zo k n a p als zijn vader, en hij had net zo'n k a a r s r e c h t e , f i e r e h o u d i n g . 'Ik hoor dat u van plan bent ons te verlaten,' zei C a m l a n . 'Ik h o o p te eigenlijk dat u me zou dienen zoals u m i j n vader hebt gediend.' 'Dat is heel v r i e n d e l i j k van u, heer.' N e v y n zuchtte om de n o o d z a kelijke leugens die hij ging opdissen. ' M a a r de dood van uw vader is een harde slag v o o r iemand die zo oud is als ik. Ik heb niet meer de k r a c h t v o o r een taak aan het hof. Ik wil alleen m i j n laatste paar j a a r d o o r b r e n g e n met het eren van uw v a d e r s n a g e d a c h t e n i s . ' 'Dat zijn nobele w o o r d e n . Dan zou ik u graag een stuk grond bij C e r r m o r schenken, als beloning v o o r uw j a r e n l a n g e t r o u w e dienst.' 'Dat is heel e d e l m o e d i g van u, maar zoiets is beter besteed aan een j o n g e r e man. Ik heb f a m i l i e bij wie ik o n d e r d a k kan v i n d e n , en de g e d a c h t e n van een oude man gaan v o o r n a m e l i j k uit naar zijn verwanten.' Toen hij C e r r m o r verliet, ging N e v y n naar C a n n o b a e n om Mael en Gavra op te zoeken. H o e w e l er een o p e n l i j k e oorlog langs de Eldidd223

s e g r e n s w o e d d e , k o n hij

i n z i j n v e r m o m m i n g v a n s j o f e l e oude krui-

d e n m a n m a k k e l i j k d o o r de linies g l i p p e n en langs de k u s t v a n Eldidd trekken.

L a a t op een s t r a l e n d e z o m e r d a g , t o e n overal

de w i l d e r o z e n b l o e i d e n ,

b e r e i k t e hij

Aberwyn

poort weggehaald

nieuw,

was

twee

boven

de

stoeiende

de d u n .

en vervangen

en muildier binnenleidde,

rende

m e t een luide k r e e t t e g e m o e t om hem te b e g r o e t e n . Hij en vol energie, en hij

d o o r een

Wij gaan door.

d a s s e n m e t het m o t t o :

Toen N e v y n zijn paard

langs de weg

H e t oude w a p e n v a n

Mael

hem

was gebruind

lachte breed toen hij N e v y n s h a n d g r e e p en tus-

sen z i j n beide h a n d e n k l e m d e . ' W a t doe j i j

hier, ver weg v a n alle b e l a n g r i j k e s t a a t s z a k e n ? ' v r o e g M a -

el. 'Ik ben blij je te zien.' 'Dat komt, 'Dood?

G l y n is d o o d en ik h e b het hof v e r l a t e n . '

D a t n i e u w s had i k nog niet g e h o o r d . '

'Je k i j k t b e d r o e f d ,

beste v r i e n d . '

' D a t ben ik in z e k e r e zin ook. w a s de e d e l m o e d i g s t e

Wat z i j n m o t i e v e n ook w a r e n ,

b e s c h e r m h e e r die een g e l e e r d e

Glyn

ooit h e e f t ge-

had. H i j h e e f t m e t w i n t i g j a a r t e eten g e g e v e n , n i e t w a a r ? M e n i g e leenheer

h e e f t v o o r heel

ontvangen.

wat

minder

goedheid

M a a r k o m b i n n e n , kom b i n n e n .

onverdeelde

toewijding

G a v r a zal ook blij

zijn

je te zien, en we h e b b e n er een n i e u w d o c h t e r t j e bij.' Behalve

het n i e u w e

d o c h t e r t j e kon Mael

een b u i t e n g e w o o n z e l d z a a m bezoeken

aan

Aberwyn

boek,

in

de

dat hij tempel

hem nog een bij van

schat t o n e n ,

een v a n z i j n s c h a a r s e Wmm

had

gevonden,

's A v o n d s lazen ze om b e u r t e n v o o r uit deze v r o e g e v e r t a l i n g v a n een d i a l o o g v a n Tuil C i c r y n , de w i j z e uit R h w m a n , en ze bleven tot laat in de

a v o n d d o o r p r a t e n over deze b i j z o n d e r e g e d a c h t e n uit de

Be-

gintijd. ' D a t boek h e e f t me v e r v l o e k t veel geld g e k o s t , ' geven o g e n b l i k . had ze g e l i j k .

d e grote v e r b a n n i n g w a s m e e g e k o m e n . '

' D a t is het i n d e r d a a d , jij,

op een ge-

M a a r de p r i e s t e r s z e i d e n dat dit het enige b o e k v a n Ci-

cryn w a s dat bij hebben.

zei M a e l

' G a v r a v o n d dat ik niet goed w i j s was, en m i s s c h i e n

en het is j a m m e r dat we niet m e e r v a n hem

V o l g e n s de o v e r l e v e r i n g

was C i c r y n net z o ' n

soort m a n als

een p r i n s v a n de R h w m a n e s die werd a f g e z e t o m d a t hij

keerde t r o o n p r e t e n d e n t steunde.

Hij

de ver-

h e e f t d e rest v a n z i j n leven aan

filosofie gewijd.' ' N o u , ik h o o p m a a r dat hij behandeld,

maar

we

sprekken aan te d a n k e n .

in z i j n v e r b a n n i n g niet te h a r d v o c h t i g is

hebben

er

in

elk

geval

deze

Toscaanse

Ge-

Ik ben v a n plan z i j n b e t o o g tegen z e l f m o o r d

i n m i j n n i e u w e boek o p t e n e m e n .

Het k e r n p u n t e r v a n i s h a a r s c h e r p

en t r e f f e n d w a a r hij zegt dat we z i j n als s c h i l d w a c h t e n v a n een leger, 224

door de goden aangesteld om redenen die we niet k e n n e n , en dat wie zichzelf van het leven b e r o o f t , eigenlijk zijn post verlaat.' 'Als ik me goed herinner, heb ik dat heel lang geleden tegen een heel j o n g e prins gezegd.' Mael schoot in de lach. ' I n d e r d a a d , en je had groot gelijk. En ik ben al een tijd van plan je iets te zeggen. Je k u n t hier gerust de rest van je leven blijven als je wilt. Ik kan je geen p r a c h t en praal bieden, maar C a n n o b a e n is lekker warm in de winter.' 'Dat is heel v r i e n d e l i j k a a n g e b o d e n , en ik zou het heus graag doen, maar ik heb f a m i l i e w a a r ik n a a r t o e ga.' 'Familie? Ach, n a t u u r l i j k heb je familie. Ik dacht altijd dat dweom e r m a n n e n wel geheel v o l w a s s e n uit de grond z o u d e n schieten.' 'Als k i k k e r s uit de w a r m e m o d d e r ? N o u , zo vreemd zijn we niet niet helemaal, t e n m i n s t e . ' Toen N e v y n wegging, deed hij dat stilletjes op een heel vroege ochtend v o o r de f a m i l i e w a k k e r was, g e w o o n om iedereen een droevig afscheid te b e s p a r e n . Bij het w e g r i j d e n keek hij nog eens om naar de v e r b l e k e n d e gloed van het licht hoog op de v u u r t o r e n van C a n n o baen, en hij wist dat hij Mael nooit terug zou zien. Hij wenste dat hij w e r k e l i j k f a m i l i e had w a a r hij n a a r t o e kon gaan, m a a r de verre v e r w a n t e n die hij had, w a r e n allemaal aan de diverse oorlog voerende hoven, die hij een t i j d l a n g zou m o e t e n m i j d e n . Het k w a m er g e w o o n op neer dat hij net moest doen of hij overleden was. Na een flink aantal j a r e n kon er dan weer een v o l g e n d e N e v y n de k r u i d e n man o p d u i k e n op plaatsen w a a r men hem eens had gekend, z o n d e r dat de m e n s e n p i j n l i j k e vragen gingen stellen over zijn o n g e w o o n lange leven. Hij

besloot naar een a f g e l e g e n p l a a t s in het gebied van C a n t r a e te

gaan, waar hij zijn kennis en k u n d e kon g e b r u i k e n ten b e h o e v e van de g e w o n e m e n s e n van het door oorlog v e r s c h e u r d e rijk. Hij vroeg zich af waar hij B r a n g w e n weer zou v i n d e n en of ze misschien alweer ergens in een n i e u w lichaam leefde. Hij kon niet anders doen dan zijn intuïtie volgen en zich laten leiden door de hoop dat het lot hem gunstig gezind was. Met een lange, droevige zucht liet hij zijn paard de naar het n o o r d e n lopende weg o p g a a n . Z i j n lange leven m o c h t anderen dan mooi t o e s c h i j n e n , hij was erg moe. En wat Mael, heer van C a n n o b a e n b e t r o f , hij en zijn v r o u w leefden nog lang en gelukkig en stierven tenslotte een paar dagen na elkaar van o u d e r d o m en anders niets. Toen zijn f a a m als wijze groeide werd hij bekend als Mael de Ziener, dat was de titel van het soort m a n 2-2-5

nen dat in de Begintijd bekend stond als ' p r o f e t e n ' . O f s c h o o n men hem in Deverry Mael y G w a e d d zou hebben g e n o e m d , werd zijn naam in de Eldiddse s p r e e k w i j z e M a e l w a e d d , een titel die d a a r n a e e u w e n l a n g aan al zijn n a k o m e l i n g e n werd d o o r g e g e v e n .

226

ZOMER

1063

Z e g n o o i t dat ge een geest in een kristal of in een t a l i s m a n ' v a s t z e t ' . Als de geest u op deze m a n i e r wil d i e n e n , des te beter, o m d a t hij

i n ruil d a a r v o o r k e n n i s e n k r a c h t v e r w e r f t .

ons dat g e p r a a t over v a s t z e t t e n e n o n d e r w e r p i n g pad Het

Geheime

Boek

van

overlaten.

Cadwallon

de

Druïde

M a a r laat

aan het d u i s t e r e

Het was een p r a c h t i g e zonnige dag, en het z o n l i c h t glinsterde op het w a t e r van de rivier de Lit. Heer C a m d e l , v o o r malig M e e s t e r van de K o n i n k l i j k e B a d k a m e r , reed zingend langs de river. Hij zong m a a r f l a r d e n van liedjes, allemaal d o o r e e n g e h a s p e l d , o m d a t hij zich de w o o r d e n niet goed kon h e r i n n e r e n . Hij had t r o u w e n s in elk opzicht moeite om dingen te o n t h o u d e n , zoals de reden w a a r o m hij door het e e n z a m e heuvelland van Yr A u d d g l y n reed. Die vraag k w a m af en toe bij hem op, m a a r hoe lang hij er ook over n a d a c h t , hij v o n d nooit een a n t w o o r d . Het leek alleen heel terecht dat hij daar was, h o n d e r d e n k i l o m e t e r s van het hof v e r w i j d e r d , met een g e h e i m z i n n i g p a k j e j u w e l e n in zijn z a d e l t a s s e n . Hij wist dat hij die j u w e l e n had gestolen, maar hij wist niet meer w a a r o m of van wie, 'Ik ben b l i j k b a a r d r o n k e n , ' zei hij tegen zijn r o o d b r u i n e ruin. w a a r o m ben ik hier d r o n k e n ? '

'Maar

De ruin snoof alsof hij zich h e t z e l f d e a f v r o e g . Een paar k i l o m e t e r v e r d e r m a a k t e de weg langs de rivier een scherpe b o c h t , en toen die r o n d d e , zag C a m d e l drie m a n n e n te paard. Hij begreep op zijn v e r w a r d e m a n i e r dat ze op hem stonden te w a c h t e n . N a t u u r l i j k , dat w a r e n Sarcyn en Alastyr, en die derde man moest Sarcyns broer zijn! Hij was hier o n g e t w i j f e l d om opium v o o r die j u w e len te k o p e n . Nu begreep hij het eindelijk. ' W e l k o m , vriend,' zei Alastyr. 'Ben je klaar om met ons mee te gaan?' C a m d e l wilde al ja zeggen, m a a r er k w a m opeens een gedachte bij 229

hem op. N i e t doen! zei die gedachte, ze willen je k w a a d doen! De ge dachte was zo d w i n g e n d dat hij o n m i d d e l l i j k zijn paard w e n d d e . 'Hier!' Sarcyn joeg hem op zijn rijdier a c h t e r n a . Vlucht! gilde de stem in zijn h o o f d . Camdel gaf g e h o o r z a a m z i j n paard de sporen, m a a r net toen het in galop sprong, krijste het in d o o d s n o o d en steigerde. C a m d e l werd hard naar v o r e n g e w o r p e n ; hij k l a m p t e zich vast aan de hals toen het w a n k e l d e . Hij zag het lemmet van een z w a a r d opflitsen en de keel van het paard d o o r s n i j d e n . Hij kon nog net op tijd de stijgbeugels u i t s c h o p p e n en van het paard rollen toen dat in elkaar zakte. Hij k r a b b e l d e overeind en graaide naar zijn z w a a r d g e v e s t . Toen kreeg hij een h a r d e klap op zijn a c h t e r h o o f d en werd alles donker. 'Goed g e d a a n , Sarcyn,' zei Alastyr. 'Evy, pak die zadeltassen! We moeten g a u w m a k e n dat we hier w e g k o m e n . ' 'Vervloekt vervelend van dat p a a r d , ' zei Sarcyn, bij Camdel knielend. 'We zullen een ander v o o r hem m o e t e n stelen.' 'Eigenlijk k u n n e n we hem beter doden, dan zijn we van hem af. Het is allemaal veel g e v a a r l i j k e r dan ik had gedacht. Vergeet niet dat er met die ellendige oorlog in deze streek elk ogenblik een p a t r o u i l l e of zoiets op de weg kan v e r s c h i j n e n . Sarcyn keek met een o p s t a n d i g e blik in zijn ogen op, 'Ik weet dat ik het b e l o o f d heb, maar... ' A l a s t y r aarzelde; hij herinnerde zich de w a a r s c h u w i n g van de O u d e dat zijn leerling hem haatte. ' N o u goed, hij weegt niet veel. Bind hem m a a r op j o u w paard tot we een ander voor hem h e b b e n . ' ' D a n k u, meester. tueel.'

B o v e n d i e n k u n n e n we hem g e b r u i k e n v o o r het ri-

'Dat is waar, en v a n a v o n d al. Alle goden, ik ben d o o d m o e . ' Evy k w a m haastig a a n g e l o p e n met de z a d e l t a s s e n . Alastyr had ze graag geopend om zich ter plekke in de j u w e l e n te verlustigen, maar de tijd drong. Hij keek z e n u w a c h t i g om zich heen, bang de een of andere e d e l m a n met zijn voltallige k r i j g s b e n d e te zien o p d u i k e n . Bah, C a m d e l zou een blok aan hun been zijn. Hij voelde zich gekwetst o m d a t hij b e s e f t e dat Sarcyn hem toch zou haten, na alles wat hij voor dat kleine s t r a a t s c h o f f i e had gedaan! M a a r er was nu geen tijd om over dat soort dingen te piekeren, en haat of niet, Sarcyn was te nuttig om uit de weg te r u i m e n . Z i j n h o o f d b o n s d e van een b a r s t e n d e h o o f d p i j n , en er w a r e n a r m e n om hem heen. M a a r w a a r was hij? C a m d e l deed zijn ogen open en zag groene velden om zich heen. De A u d d g l y n . Hij had geprobeerd 230

te o n t s n a p p e n . K r e u n e n d p r o b e e r d e hij zich in het zadel om te draaien en m e r k t e dat zijn enkels aan de stijgbeugels v a s t g e b o n d e n waren. 'Je bent wakker, hè?' zei Sarcyn. Pas toen o n t d e k t e C a m d e l dat Sarcyn achter hem zat en hem op het paard vasthield. Hij h o o r d e het geluid van andere p a a r d e n die achter hen liepen. De groene velden d a n s t e n en d r a a i d e n v o o r zijn gek w e l d e ogen. 'Het spijt me van die klap op je h o o f d , ' v e r v o l g d e Sarcyn. ' M a a r we k o n d e n je niet z o m a a r laten gaan. Over een p o o s j e zul je je wel beter voelen, j o c h i e . ' ' W a a r o m niet? W a a r h e b b e n jullie me v o o r nodig?' Sarcyn lachte met een b i n n e n s m o n d s k n o r g e l u i d j e . 'Dat merk je v a n a v o n d wel.' Hij was te uitgeput om v e r d e r te vragen. H o e w e l hij terdege de k u n s t van het z w a a r d v e c h t e n had geleerd, en zelfs een paar t o e r n o o i e n had g e w o n n e n , had hij nooit aan een veldslag d e e l g e n o m e n en zich in heel zijn leven eigenlijk nooit echt i n g e s p a n n e n . De pijn legde gedurende de rest van de lange, a f s c h u w e l i j k e reis beslag op zijn gedachten. E i n d e l i j k k w a m e n ze bij een hoeve die al lange tijd leegstond, te oordelen naar de a f b r o k k e l e n d e a a r d e n wal e r o m h e e n en de gaten in het rieten dak van de b o e r d e r i j zelf. Toen de a n d e r e n afstegen, sneed Sarcyn C a m d e l s enkels los en trok hem van het paard, d a a r n a d u w d e hij hem een groot h a l f r o n d v e r t r e k b i n n e n dat v r o e g e r een k e u k e n was geweest. De vloer lag bezaaid met r e i s b e n o d i g d h e d e n en bij de h a a r d lag een stapel dekens. 'Ga m a a r liggen u i t r u s t e n , ' zei Sarcyn. ' M a a r ik bind wel je h a n d e n en v o e t e n vast om te zorgen dat je hier b l i j f t . ' Toen hij gekneveld was, bleef C a m d e l doodstil liggen in een poging zijn b o n z e n d e h o o f d niet te bewegen. De a n d e r e n k w a m e n binnen, o n d e r elkaar p r a t e n d over hun buit, en gingen naar een andere kamer. H o e w e l Camdel p r o b e e r d e te slapen, h o o r d e hij o p e e n s een gebrul van woede. 'Hij is weg! Hij moet eruit gevallen zijn toen dat r o t p a a r d dood neerviel! Alles is er, behalve de Grote Steen van het Westen. Sarcyn, zadel je paard en ga terug om hem te zoeken.' De grote Steen van het Westen. Wat was dat? Camdel h e r i n n e r d e zich vaag de n a a m , maar de pijn in zijn h o o f d belette hem het denken. Hij viel weer in slaap, maar had een akelige droom w a a r i n Alastyr hem over die g e h e i m z i n n i g e steen o n d e r v r o e g . Toen hij

weer w a k k e r werd,

was het nacht en b r a n d d e er een v u u r

in de h a a r d . Alastyr, Sarcyn en Evy zaten v l a k b i j op de grond en p r a a t t e n zacht op een t o o n vol i j s k o u d e w o e d e . Toen hij b e s e f t e dat ze de steen w a a r s c h i j n l i j k niet h a d d e n g e v o n d e n , w a s hij in zijn schik. H o e w e l hij onwillekeurig k r e u n d e toen hij zich p r o b e e r d e te bewe gen, was de pijn in zijn h o o f d d r a a g l i j k . 'Geef hem iets te eten en te drinken,' zei Alastyr. ik wil onmiddellijk met het ritueel beginnen. Al die astrale reizen die ik heb ondern o m e n h e b b e n me volledig uitgeput, dat m o g e n jullie gerust weten.' C a m d e l s hart begon te b o n z e n als een trom. Alle v e r h a l e n die hij over boze t o v e n a a r s had gehoord k w a m e n weer in hem op toen Sarcyn op hem a f k w a m . 'O, we zijn niet de o p i u m k o e r i e r s waar j i j ons v o o r hield,' zei Sarcyn terwijl hij n e e r k n i e l d e . 'Je zult g a u w genoeg meer aan de weet k o m e n , k n u l l e t j e . In het begin zul je het vreselijk v i n d e n wat ik met je doe, m a a r ik denk dat je het over een t i j d j e op een rare m a n i e r f i j n zult gaan vinden.' Toen Sarcyn zijn h a n d e n lossneed, b e e f d e n die zo erg dat Camdel de w a t e r z a k die hem werd a a n g e r e i k t n a u w e l i j k s kon v a s t h o u d e n , maar hij had zo'n dorst dat hij zich tot het uiterste b e d w o n g , en dronk met lange teugen. Sarcyn sloeg hem gade met een g l i m l a c h j e dat hem deed griezelen. ' H o n g e r ? ' vroeg hij. 'Nee, nee,' stootte Camdel uit. 'Toe, laat me gaan. M i j n vader is rijk, hij zal losgeld voor me betalen, ach goden, laat me a l s j e b l i e f t gaan.' 'Nee, je zult je vader nooit terugzien, j o n g e n . Jij gaat met ons mee naar Bardek, en als ik genoeg van je heb, v e r k o o p ik je als slaaf. Dus je kunt maar het beste p r o b e r e n het me naar de zin te m a k e n , z o d a t ik niet meteen al genoeg van je heb.' Camdel b e g r e e p opeens wat hem te w a c h t e n stond.

Hij

deinsde on-

willekeurig terug toen Sarcyn naar hem lachte. 'Hij zou nu toch niets k u n n e n eten,' k w a m Alastyr t u s s e n b e i d e . ' M a a k zijn enkels los en breng hem mee.' Toen Sarcyn hem overeind trok, w a n k e l d e C a m d e l . Hij was zo lang v a s t g e b o n d e n geweest, dat het lopen hem moeite kostte. De leerling bracht hem half d u w e n d half dragend naar een andere kamer, waar aan de ene m u u r een lap z w a r t fluweel hing met v r e e m d e t e k e n s en symbolen erop g e b o r d u u r d . Er hingen b r a n d e n d e k a a r s l a n t a a r n s en in de ene hoek stond een b r o n z e n k o m f o o r w a a r u i t een dunne wier o o k w o l k opsteeg. In her m i d d e n was een dikke ijzeren ring bevestigd aan een luik dat o n g e t w i j f e l d toegang gaf tot een bietenkelder of een o n d e r g r o n d s e ruimte. 'We h a d d e n alles al k l a a r g e m a a k t , we w a c h t t e n alleen nog tot j i j w a k 232

ker zou w o r d e n , ' zei Alastyr, en C a m d e l haatte zijn zalvende stem meer dan ooit. 'Denk erom, als je je te veel verzet, doet het misschien pijn, dus blijf stil liggen.' Bij die w o o r d e n d u w d e Sarcyn hem zo hard v o o r o v e r op de vloer dat hij naar adem hapte. De leerling bond zijn h a n d e n snel aan de ring vast en stapte opzij. Toen Camdel opkeek, zag hij Alastyr op nog geen meter a f s t a n d v o o r z i j n h o o f d staan. Hij hield zijn h a n d e n met de p a l m e n naar boven op schouder hoogte. In het f l a k k e r e n d e kaarslicht leken zijn ogen te f o n k e l e n toen hij recht in C a m d e l s ogen keek. C a m d e l kon zijn blik niet a f w e n d e n , ook al p r o b e e r d e hij het uit alle m a c h t . Alastyrs ogen h a d d e n hem gevangen, ze zetten hem vast en hij kreeg een gevoel of de oude man het leven uit hem w e g z o o g , hem volslagen leeg m a a k t e op een g e h e i m z i n n i g e m a n i e r die hij niet begreep. Toen knielde Sarcyn naast hem neer en begon hem zijn brigga uit te t r e k k e n , hij stak zijn h a n d e n onder C a m d e l s lijf om de b a n d j e s los te m a k e n en hem te l i e f k o z e n . Hij verzette zich, ging tekeer als een vis op het droge, maar de t o v e n a a r s l e e r l i n g was te sterk. Hij lag daar h u i v e r e n d van angst, half n a a k t en keek o m h o o g in Alastyrs ogen, terwijl Sarcyn zijn benen spreidde en ertussen knielde. De oude m a n begon te prevelen in een o n b e g r i j p e l i j k e taal, een zacht ritmisch gem o m p e l dat des te a n g s t a a n j a g e n d e r was o m d a t het zo langzaam ging, zo strak in de m a a t . O p e e n s voelde hij dat Sarcyn zijn billen v a s t g r e e p . Toen hij b e s e f t e wat er met hem ging g e b e u r e n , wilde hij gillen, m a a r er k w a m geen geluid. In de g r a u w e , vochtige o c h t e n d s c h e m e r i n g begon het k a m p te ontw a k e n - de m a n n e n g e e u w d e n en v l o e k t e n , de p a a r d e n w e r d e n uit zichzelf w a k k e r en t r o k k e n zacht snuivend aan hun tuiers. Bij zijn w a c h t p o s t bij de rivier stak R h o d r y zijn z w a a r d in de schede en legde zijn schild op de g r o n d , terwijl hij op de h o o f d m a n w a c h t t e die zijn aflosser zou brengen. Aan de o v e r k a n t van de rivier stond een veld met vroege t a r w e , al g o u d k l e u r i g en klaar om te oogsten. Het is al zomer, dacht Rhodry. M i j n eerste v e r v l o e k t e z o m e r als zilverdolk. E i n d e l i j k werd hij met een u i t r o e p en een h a n d b e w e g i n g van de h o o f d m a n a f g e l o s t . R h o d r y haastte zich naar het k a m p terug, gooide zijn schild naast zijn rol dekens en ging naar de k a r r e n om haver v o o r zijn paard en een o n t b i j t v o o r zichzelf te halen. De twintig andere m a n n e n van de k r i j g s b e n d e stonden er al. Hij ging in de etensrij staan, achter Edyl, een ruiter met een hoekig gezicht, en tot nu toe 233

de enige in de k r i j g s b e n d e die met een zilverdolk wilde p r a t e n . ' M o r g e n , Rhodry. Je hebt zeker geen v i j a n d e n rond zien sluipen, of heb je op je post geslapen?' 'O, w a k k e r blijven was niet m o e i l i j k , aan het snurken en scheten laten.'

d a a r v o o r w a r e n jullie te hard

Edyl gaf hem lachend een v r i e n d s c h a p p e l i j k e stomp tegen zijn schouder. Bij de kar drong heer G w i v a n s gezette d i e n a a r zich v o o r a a n in de rij om het o n t b i j t v o o r zijn heer te halen. 'Hoe ver zijn we nu eigenlijk nog van heer D a e n s dun?' vroeg R h o d r y . 'Goed v i j f e n t w i n t i g kilometer. Als die verrekte k a r r e n niet weer in elkaar z a k k e n , k u n n e n we er v a n a v o n d zijn.' ' Z o u d e n we in een beleg t e r e c h t k o m e n ? ' 'Tja, dat gerucht gaat, hè? Laten we h o p e n dat het niet waar is.' Sinds hij in de A u d d g l y n midden in deze oorlog was verzeild, probeerde R h o d r y nog steeds uit te vissen wat er nu eigenlijk aan de hand was. Voor zover hij kon n a g a a n heerste er tussen heer Daen en een zekere heer L a e n r y d d al j a r e n een vete, die nu door een kleinigheid tot een u i t b a r s t i n g was g e k o m e n . Beide edelen h a d d e n al hun b o n d g e n o t e n o p g e r o e p e n een zo groot m o g e l i j k leger op de been te brengen. R h o d r y was i n g e h u u r d door D a e n s b o n d g e n o o t M a r c l e w , m a a r o m d a t M a r c l e w Daen maar v i j f e n t w i n t i g man h o e f d e te leveren, was hij thuis gebleven en had hij zijn zoon G w i v a n a a n v o e r d e r van de k r i j g s b e n d e g e m a a k t . De schande van dit alles k n a a g d e voortd u r e n d aan Rhodry. Vorige z o m e r was hij nog c a d v r i d o c van een groot leger geweest; nu was hij maar een z i l v e r d o l k , i n g e h u u r d om een andere man niet op v e l d t o c h t te hoeven sturen. Het k a m p werd vlot o p g e b r o k e n en twee uur na z o n s o p g a n g waren ze o n d e r w e g . De h e l f t van de k r i j g s b e n d e reed met zijn a a n v o e r d e r aan het h o o f d van de rij; de karren reden hotsend en botsend in het m i d d e n ; de rest van de ruiters v o r m d e de a c h t e r h o e d e . R h o d r y reed als zilverdolk helemaal a c h t e r a a n en m o c h t het stof van de hele t r o e p i n a d e m e n . Hij moest a l d o o r aan Jill d e n k e n en vroeg zich af of ze wel veilig was, in de dun met de rest van de k r i j g s b e n d e en, niet te vergeten, de e d e l m a n zelf die w e d u w n a a r was. Z i j n jaloezie was een v o o r t d u r e n d e metgezel die hem b e s t o o k t e en tergde met h e r i n n e r i n gen aan haar s c h o o n h e i d . Toen ze samen w a r e n w e g g e r e d e n , had hij er niet aan gedacht dat ze w e k e n , zelfs m a a n d e n aan een stuk gescheiden z o u d e n zijn, dat hij op geen enkele m a n i e r zou weten of ze hem t r o u w was. Traag trok de lange, slordige t r o e p slingerend door het h e u v e l l a n d , begroeid met b o m e n en ruig struikgewas. R h o d r y haalde zich alle m a n n e n in de dun een v o o r een v o o r de geest en vroeg zich af of er 2.34

een bij was die ze a a n t r e k k e l i j k zou vinden. Dat elke man die Jill zag haar in g e d a c h t e n begeerde, was voor hem een v a s t s t a a n d feit; de vraag was, zou zij op zijn t o e n a d e r i n g e n ingaan? Z i j n gepieker werd plotseling o n d e r b r o k e n door de klank van een zilveren h o o r n . Met een o n w i l l e k e u r i g e kreet ging hij in de stijgbeugels staan en keek om zich heen. Ver voor hen op de weg stond een k r i j g s b e n d e , volledig b e w a p e n d en gevechtsklaar, d w a r s over hun m a r s r o u t e opgesteld. ' V i j a n d e n , j o n g e n ! ' riep G w i v a n . ' B e w a p e n e n ! ' Terwijl hij zijn schild van zijn z a d e l k n o p l o s m a a k t e en over zijn link e r a r m trok, leidde R h o d r y zijn p a a r d met zijn knieën, liet het uit het gelid d r a a i e n en langs de k a r r e n stappen. De stoet loste zich op in een k o l k e n d e , v l o e k e n d e v e r w a r r i n g toen de andere m a n n e n hetz e l f d e deden. N e t toen hij de v o o r s t e linie bereikte, klonk er weer een h o o r n s i g n a a l en uit de heuvels daalde een t w e e d e k r i j g s b e n d e af om hen van achteren de weg af te snijden. R h o d r y begon zich af te vragen of hij Jill ooit terug zou zien, t r o u w of niet. B i n n e n s m o n d s vloekend trok hij een speer uit de schede o n d e r zijn r e c h t e r b e e n , net toen de v i j a n d e l i j k e k r i j g s b e n d e hun p a a r d e n naar v o r e n liet k o m e n . ' G w i v a n ! ' riep de aanvoerder. 'Geef je over, j o n g e s u f f e r d . ' De e d e l m a n liet zijn p a a r d een paar passen v o o r zijn v e r b e t e n en opd r i n g e n d e m a n n e n uit stappen. O m d a t R h o d r y schatte dat er veertig man achter hen stonden en dertig v o o r hen, bereidde hij zich erop v o o r in de strijd te sneuvelen als G w i v a n zou w e i g e r e n zich over te geven. ' G e b r u i k je v e r s t a n d , j o n g e n ! ' riep de v i j a n d e l i j k e aanvoerder. 'Het is niet eens j o u w vete. Laat je vader j o u en je t r o e p toch loskopen. Z o l a n g j i j v a n d a a g m a a r niet D a e n s kant bereikt, heb ik er geen belang bij om j o u koud te maken. Het is niet eerloos om je bij een overm a c h t als deze over te geven, en b o v e n d i e n k u n n e n we de duiten goed gebruiken.' Achter hem lachte de k r i j g s b e n d e om de grap. 'Dat is allemaal goed en wel, Ynric,' riep G w i v a n terug. zit dat met heer Degwyc?'

' M a a r hoe

'Die is hier niet, en ik geef je m i j n w o o r d van eer dat je niets van hem te d u c h t e n hebt zolang je onder m i j n hoede bent.' G w i v a n dacht zo lang na dat R h o d r y had k u n n e n v l o e k e n van spanning. Z i j n leven hing in een web van a n d e r m a n s vetes, en hij wist niet eens wie ze w a r e n . 'Goed,' zei G w i v a n tenslotte, ik neem je voorstel aan.' R h o d r y slaakte een luide zucht van verlichting. De w a c h t e n d e v i j a n d e n k w a m e n langzaam naar v o r e n en omsingelden hen. Ynryc vatte post bij een van de k a r r e n en keek toe hoe Gwi235

van en zijn m a n n e n een v o o r een naar v o r e n k w a m e n en hun w a p e n s a f l e g d e n . R h o d r y k w a m als allerlaatste. Hij gooide eerst zijn speren in de kar en trok toen met tegenzin zijn z w a a r d , een p r a c h t s t u k met een lemmet van het beste staal en een hand b e s c h e r m e r in de vorm van de draak van A b e r w y n . Het w a s het enige ding w a a r hij evenveel van hield als van Jill, en het deed hem zeer het op de stapel te m o e t e n leggen. 'Dat is een mooi z w a a r d , zilverdolk,' m e r k t e Ynryc op. ' K r i j g s b u i t ? ' 'Nee, heer, een geschenk van iemand die ik goed heb gediend.' R h o d ry dacht aan zijn vader, die het hem had gegeven. 'Dan moet je als een duivel h e b b e n gevochten om zo'n p r a c h t s t u k te v e r d i e n e n . ' Ynryc w e n d d e zich tot G w i v a n , die met een nors gezicht naast hem op zijn p a a r d zat. 'Je vader moet zijn v e r p l i c h t i n g e n wel zeer ernstig n e m e n als hij zelfs geld u i t g e e f t om een zilverdolk te huren.' G w i v a n s m o n d werd een

smalle

streep.

' N o u j a , j i j k u n t het ook niet helpen dat je pa zo'n v e r v l o e k t e vrek is,' v e r v o l g d e Ynryc. 'Denk je dat hij losgeld v o o r deze v e n t zal betalen?' ' M i j n vader is een man van eer,' g r a u w d e G w i v a n . 'En hij is géén vrek.' 'Alleen een b e e t j e zuinig, hè?' Terwijl Ynryc bulderde van het lachen, werd G w i v a n k n a l r o o d van schaamte. R h o d r y voelde een k o u d e , b e k l e m m e n d e angst in zich opk o m e n . Als zijne edele het losgeld niet betaalde, zou R h o d r y w o r d e n g e d e g r a d e e r d tot weinig meer dan een l i j f e i g e n e , in feite Ynrycs eig e n d o m tot hij de schuld met w e r k e n had a f g e l o s t . Heer M a r c l e w was zo w o e d e n d dat iedereen in de grote zaal het n i e u w s kon horen. Met een z e n u w a c h t i g e schrijver en k a m e r h e e r op zijn hielen beende hij de grote zaal op en neer en b u l d e r d e v e r w e n singen aan het adres van Ynryc, diens clan en m a n n e l i j k h e i d . Jill stond met een g r o e p j e d i e n s t m e i s j e s in de bocht van de muur en keek naar de e d e l m a n , een reus van een man, nog altijd z w a a r gespierd o n d a n k s zijn grijze haren. Hij hield Ynrycs b o o d s c h a p in zijn reusachtige vuist geklemd en schudde ermee naar de schrijver alsof die stakker hem had geschreven in plaats van alleen m a a r v o o r g e l e z e n . 'De brutaliteit!' tierde M a r c l e w . ' M i j n zoon door middel van een smerige k l o o t z a k k e n l i s t langs de weg g e v a n g e n n e m e n , en mij dan v o o r vrek u i t m a k e n ! ' Hij gooide het p e r k a m e n t naar de schrijver, die het opving en buiten zijn bereik dook. 'Wat s c h r i j f t hij ook weer, die hoerenzoon?' De schrijver schraapte zijn keel en streek het p e r k a m e n t glad. 236

ik weet dat zijne edele veel van zijn geld h o u d t , dat hij het koestert op de wijze w a a r o p de meeste m a n n e n liever een meisje koesteren, m a a r zijn eigen zoon zal o n g e t w i j f e l d zoveel voor hem b e t e k e n e n dat hij een deel van zijn schat wil a f s t a a n . Wij h e b b e n de prijs v o o r hem bepaald op twee D e v e r r i a a n s e realen, op één reaal voor ieder van z i j n m a n n e n , de zilverdolk i n b e g r e p e n , en v o o r de b e d i e n d e n . . . ' 'De brutaliteit!' bulderde Marclew. ' D e n k e n ze nou heus dat ik v o o r zo'n smerige zilverdolk de volle losprijs betaal? Ze doen het alleen om mij te b e s p o t t e n , en ik mag h a n g e n als ik het doe.' M a r c l e w g r o m d e en begon weer te ijsberen. De k a m e r h e e r keek naar Jill en w e n k t e haar bij de e d e l m a n te k o m e n smeken, maar Jill schudde a f w i j z e n d haar h o o f d en liep de zaal uit. Een van de dienstmeisj e s v o l g d e haar en greep haar bij de arm. 'Wat doe je?' vroeg Perra. ' W a a r o m wil je niet v o o r je man k o m e n smeken?' ' O m d a t ik zelf genoeg geld heb om R h o d r y vrij te kopen. Ik ben in al m i j n j a r e n bij de lange weg niet zo min door een e d e l m a n b e h a n deld, en ik vertik het om dat nog langer te n e m e n . Als ik een bard was, zou ik een spotlied op M a r c l e w m a k e n . ' 'O, dat hebben een heleboel bards al g e d a a n , maar het h e e f t niets geholpen.' Jill ging naar de stallen waar ze in een lege ruimte naast die van haar p a a r d had geslapen. Een stalknecht hielp haar het dier te zadelen en legde haar de weg uit naar Ynrycs dun, ongeveer a n d e r h a l v e dagrit ver. ' M a a r wees v o o r z i c h t i g , m e i d j e . Er zijn zoveel k r i j g s b e n d e n in de heuvels als vlooien op een hond.' 'Ik pas wel op. Kun je wat haver v o o r m i j n paard missen, of krijg je dan slaag van onze krenterige heer?' 'Hij k o m t het niet te weten. Z o ' n p r a c h t i g paard moet goed verzorgd worden.' Alsof hij wist dat hij werd geprezen, gooide Sunrise zijn h o o f d achterover, zodat zijn zilverkleurige m a n e n over zijn g o u d b l o n d e hals g o l f d e n . R h o d r y had haar dit w e s t v o l k e r j a c h t p a a r d gegeven toen hij nog in staat was k o s t b a r e geschenken uit te delen aan degenen die hem dienden. Jill reed weg z o n d e r M a r c l e w de eer van een afscheid te gunnen en reed de eerste paar mijl in galop om de dun een eind achter zich te laten. Toen ze de brede, grazige oevers van de rivier de Lit bereikte, v e r t r a a g d e ze het t e m p o tot stapvoets om Sunrise te laten a f k o e l e n . O p e e n s verscheen haar grijze dwerg op haar z a d e l k n o p en bleef daar g e v a a r l i j k zitten wiebelen. 237

'We gaan R h o d r y halen en weer r o n d t r e k k e n , ' zei ze tegen hem. M a r c l e w is een s c h o f t . ' De dwerg g r i j n s d e en knikte bevestigend. 'Ik h o o p alleen dat ze hem goed b e h a n d e l e n . kijken?'

Ben j i j

bij

'Die

hem wezen

De dwerg knikte h e f t i g ja op beide vragen. 'Weet je, b r o e r t j e , één ding b e g r i j p ik niet. R h o d r y h e e f t e l f e n b l o e d en toch kan hij j o u niet zien.' De dwerg p e u t e r d e peinzend tussen zijn lange, b l a u w e t a n d e n terwijl hij n a d a c h t . Toen haalde hij zijn schouders op en v e r d w e e n . Hij begreep het k e n n e l i j k ook niet. De weg liep slingerend tussen lage heuvels door; soms v e r w i j d e r d e hij zich van de rivier als die door een diepe kloof s t r o o m d e , om er in het dal weer naar terug te keren. Aan w e e r s z i j d e n van de rivier strekten zich kilometer na k i l o m e t e r door s t r u i k g e w a s o m z o o m d e , over de heuvels golvende w e i l a n d e n uit. Af en toe zag Jill k u d d e n witte koeien met r o e s t b r u i n e oren, onder de hoede van een herder met een stel grote grijs-witte h o n d e n . Later op de dag was Jill juist rond een grote bocht in de rivierweg g e k o m e n , toen ze aan haar recht e r h a n d raven zag. Ze w a g g e l d e n stuntelig door het hoge gras of vlogen o n v e r h o e d s op en wiekten r o n d , alleen om zich weer op hun maal te storten. Jill v e r m o e d d e dat er een k a d a v e r van een dood kalf lag, te zwak geboren om in leven te blijven, of misschien van een koe die ziek was g e w o r d e n en gestorven voor de herder haar had g e v o n d e n , maar plotseling verscheen de grijze dwerg weer. Hij greep met zijn magere ving e r t j e s de teugel, schudde die h e f t i g en wees naar de raven. ' M o e t ik daar gaan k i j k e n ? ' Hij knikte, zijn ogen groot van o p w i n d i n g . Jill bond Sunrise aan een struik langs de weg en volgde haar dwerg. Bij hun n a d e r i n g vlogen de raven v e r o n t w a a r d i g d k r i j s e n d op en streken in een boom neer om hun buit in de gaten te h o u d e n . In het hoge gras lag het k a r k a s van een paard, nog met zadel en tuig; de leren r i e m e n sneden diep in het gezwollen vlees. Jill liep er een paar keer o m h e e n , maar de vogels h a d d e n er al zoveel van gegeten, dat ze niet kon zeggen hoe het paard was gestorven. Het zadel en het tuig v e r o n t r u s t t e n haar. Als een paard van een k r i j g s b e n d e een been had g e b r o k e n , z o u d e n de m a n n e n het tuig h e b b e n m e e g e n o m e n na het arme dier uit zijn lijden te h e b b e n verlost. Ze k w a m met i n g e h o u d e n adem nog wat d i c h t e r b i j . Op het tuig glansden zilver en edelstenen. 'Bij alle goden en hun v r o u w e n ! Wie laat er nu zo'n tuig achter?' 238

M a a r de dwerg luisterde niet naar haar. Hij d o o r z o c h t het gras, trok het met twee h a n d e n uit elkaar om ertussen te k i j k e n , zijn mager gez i c h t j e gerimpeld van c o n c e n t r a t i e . Terwijl Jill naar hem keek, drong het tot haar door dat er nog iemand aan het zoeken was geweest, o m d a t het gras een heel eind r o n d o m het p a a r d was v e r t r a p t en uit elkaar gerukt. Toen ze naar de dwerg liep, zag ze iets van goud blinken. Ze raapte een a r m b a n d op, een halve cirkel van zuiver goud, helemaal gegraveerd met een p a t r o o n van slingers en rozetten. O f schoon ze nooit iemand dit soort sieraden had zien d r a g e n , had ze v e r h a l e n g e h o o r d w a a r i n de grote k r i j g e r s uit de Begintijd die droegen. Het moest een f a m i l i e s t u k zijn, e e u w e n l a n g van generatie op generatie o v e r g e g a a n , en o n g e t w i j f e l d twintig keer zijn gewicht in goud waard. 'Kijk eens, liep je deze te z o e k e n ? ' De dwerg k w a m naar haar toe, zijn ogen tot spleetjes g e k n e p e n . Hij r a a k t e de a r m b a n d met één vinger aan, b e s n u f f e l d e hem met zijn lange neus, begon toen opeens te glimlachen en m a a k t e een s p r o n g e t j e van b l i j d s c h a p . ' N o u , mooi zo. Dan nemen we hem mee.' De dwerg knikte en v e r d w e e n . Terwijl Jill de a r m b a n d in haar tweede paar sokken rolde en in haar z a d e l t a s stak, vroeg ze zich af wie het paard had gedood en wat er met zijn b e r i j d e r was gebeurd. Plotseling voelde ze een d w e o m e r - w a a r s c h u w i n g , een k o u d e rilling langs haar rug, alsof iemand haar met een kille hand had gestreeld. Er was hier iets g e v a a r l i j k s aan het werk, iets dat haar begrip ver te boven ging, maar ze rook het even d u i d e l i j k als ze het dode paard rook. Die m i d d a g reed ze nog een heel eind door v o o r ze haar k a m p opsloeg, en ze sliep die nacht v r i j w e l niet m a a r doezelde tussen slaap en de wacht houden. D i e z e l f d e nacht verbleef N e v y n in een kleine herberg z o w a t hond e r d v i j f t i g kilometer naar het westen. Hij was de laatste paar w e k e n bezig geweest Camdel op te sporen, vanaf het m o m e n t dat een van de geesten die bij de steen h o o r d e n , bij hem was g e k o m e n om hem van de diefstal te vertellen. A a n g e z i e n hij zelden meer dan vier uur per nacht sliep, was hij nog laat w a k k e r en zat over die ontstellende diefstal te piekeren, toen Jills grijze dwerg plotseling v o o r hem opdook. 'Nee maar, g o e i e n a v o n d , b r o e r t j e . Is Jill in de buurt?' De dwerg schudde van nee, toen danste hij breed g r i j n z e n d in het rond. 'Wat is er? Breng je goed nieuws?' 239

De dwerg knikte en v o e r d e v e r v o l g e n s een i n g e w i k k e l d e p a n t o m i m e op, w a a r b i j hij met zijn h a n d e n een klein rond v o o r w e r p uitbeeldde en in die vorm staarde alsof hij aan het scryen was. 'Alle goden! Bedoel je de Grote Steen van het Westen?' Hij knikte bevestigend en beeldde toen het z o e k e n en vinden uit. ' H e b j i j hem gevonden? W a c h t eens, bedoel je dat Jill hem h e e f t ? ' De dwerg knikte weer van ja. N e v y n werd een ogenblik misselijk van angst. 'Besef je wel dat dit b e t e k e n t dat ze in groot gevaar verkeert? De m a n n e n die hem hebben gestolen willen dat ding met alle geweld hebben en zullen niet voor m o o r d t e r u g d e i n z e n om het te krijgen.' De dwerg sperde zijn mond wijd open en stootte z e l f s een zacht gej a m m e r uit, wat heel moeilijk was v o o r een wezen van het N a t u u r volk. 'Ga m a a r g a u w naar haar terug. Bij je me w a a r s c h u w e n , b e g r e p e n ? '

het eerste t e k e n van gevaar kom

De dwerg knikte en v e r d w e e n . In een s t e m m i n g die zo dicht aan paniek grensde als met zijn gedisciplineerde geest m o g e l i j k was, ging N e v y n naar het h o u t s k o o l k o m f o o r in de hoek van de kamer. Bij een b e w e g i n g van zijn hand deed het N a t u u r v o l k van het Vuur de houtskool rood opgloeien. N e v y n staarde erin en dacht aan Jill. Hij zag haar b i j n a o n m i d d e l l i j k , e e n z a a m o v e r n a c h t e n d aan een rivier in een golvend h e u v e l l a n d . H o e w e l ze sliep, zat ze r e c h t o p met haar rug tegen een boom en haar z w a a r d in de hand geklemd. Ze scheen dus wel te b e s e f f e n dat ze in gevaar was, m a a r hij wist dat het z w a a r d haar tegen dit soort v i j a n d weinig zou baten. En waar was R h o d r y in v r e d e s n a a m ? Hij schakelde zijn g e d a c h t e n geërgerd over en zag de j o n g e man op zijn dekens op de vloer van een overvolle kazerne liggen. De m a n n e n m a a k t e n allemaal een stuurse, bes c h a a m d e indruk. N e v y n v e r b r e e d d e het beeld, stuurde zijn geest door de deur naar buiten en zag daar g e w a p e n d e m a n n e n op w a c h t staan. Dus R h o d r y was t i j d e n s de een of andere v e l d t o c h t krijgsgevangen g e m a a k t . Jill was alleen bij de weg. N e v y n uitte zo'n gemene vloek dat hij het beeld b i j n a k w i j t r a a k t e , m a a r hij hervond het en stuurde zijn geest terug naar Jill. Het ging er nu om w a a r ze zich bevond. H a a r k a m p als b e g i n p u n t gebruikend v e r b r e e d d e hij het beeld en d r a a i d e in steeds grotere kringen rond tot hij genoeg zag om te weten dat ze in het centrale deel van Yr A u d d glyn was. Hij v e r b r a k het beeld en hervatte zijn rusteloos heen en weer lopen terwijl hij p l a n n e n m a a k t e . Hij moest snel reizen. Hij zou een tweede paard kopen, besloot hij, o m d a t hij meer k i l o m e t e r s per dag kon afleggen als hij zijn gewicht tussen twee p a a r d e n a f w i s s e l d e . 240

ik moet haar op tijd bereiken,' zei hij h a r d o p . 'En ik zweer bij elke god die er is dat me dat zal lukken, al moet ik elk paard dat ik kan b e m a c h t i g e n kreupel r i j d e n . ' Toch nam zijn angst toe, o m d a t de duistere meester achter de diefstal dichter bij haar moest zijn dan hij nu was. Hij ging weer naar het k o m f o o r en besloot via het v u u r over haar te w a k e n . De spiegel lag op een lap z w a r t fluweel, g e b o r d u u r d met o m g e k e e r de p e n t a g r a m m e n , dat symbool van het k w a a d van hen die het bestel van de n a t u u r omver willen w e r p e n . Aan w e e r s z i j d e n ervan stond een kaars w a a r v a n het licht in het m i d d e n van het holle, gebogen oppervlak werd o p g e v a n g e n en t e r u g g e k a a t s t . Alastyr lag e r b o v e n geknield; hij steunde op zijn h a n d e n en wilde wel dat hij een echte tafel had. O m d a t hij de Grote Steen van het Westen nooit had gezien, kon hij hem niet op de g e w o n e , m a k k e l i j k e m a n i e r scryen. Hij haalde diep adem en riep de boze n a m e n aan van de Heren van Verrotting en Verderf. Bij die n a m e n voelde hij de geesten b i j e e n k o m e n , m a a r net buiten het bereik van zijn geest. 'Laat me de steen zien,' siste hij. In het m i d d e n van de spiegel v e r s c h e n e n en v e r d w e n e n schimmige v o r m e n , m a a r er k w a m geen duidelijk beeld. Hoe h e f t i g hij de geesten ook v e r w e n s t e , ze o n t v l u c h t t e n hem, zoals ze de hele dag h a d d e n gedaan. 'We hebben bloed nodig,' Sarcyn glimlachte en ging del in d o o d s a n g s t g e h u r k t gon hij zacht te kermen, in het gezicht tot z w i j g e n .

zei Alastyr o p k i j k e n d . naar een hoek van de k e u k e n , w a a r Camzat. Toen Sarcyn hem overeind trok, bem a a r de leerling bracht hem met een klap

'Je gaat niet dood,' zei Sarcyn. 'Je vindt het misschien zelfs wel f i j n . Je gaat nu leren hoe goed p i j n en genot in elkaar k u n n e n o v e r g a a n , j a toch, k n u l l e t j e ? ' De j o n g e e d e l m a n hing met h a l f o p e n mond tegen Sarcyn aan toen die hem naar de doek met de spiegel sleepte. Terwijl Evy naar voren k w a m met het d u n n e rituele mes, ging Sarcyn achter Camdel staan en begon hem te l i e f k o z e n . Alastyr riep met een eentonig gezang de geesten op die hij had a f g e r i c h t om zijn wil te g e h o o r z a m e n . Drie z w a r t e , g e d r o c h t e l i j k e k a b o u t e r s en een w a t e r g e e s t met een grote m o n d vol b l o e d r o d e t a n d e n v e r s c h e n e n v o o r hem. Evy haalde het mes over C a m d e l s h a n d r u g . De e d e l m a n k r e u n d e , m a a r hij leunde a c h t e r o v e r in Sarcyns o m h e l z i n g terwijl het bloed neerdruppelde. De m i s v o r m d e w e z e n s van het N a t u u r v o l k verd r o n g e n zich om hem heen en vingen de d r u p p e l s met hun tong op. 241

Ze k r e g e n geen voedsel uit het bloed zelf, m a a r a b s o r b e e r d e n de w r e d e a a n t r e k k i n g s k r a c h t die zowel het bloed als C a m d e l s seksu ele o p w i n d i n g u i t s t r a a l d e n . De ondiepe w o n d hield l a n g z a a m op met b l o e d e n . De d w e r g e n strekten hun k l a u w i g e h a n d e n naar Alastyr uit. 'Het is a f g e l o p e n tot jullie me de steen laren zien. wat.'

Dan komt er nog

De geesten v e r d w e n e n . Hoewel C a m d e l trilde en bijna aan zijn hoogt e p u n t was, nam Sarcyn zijn hand weg. 'Straks,' fluisterde hij zijn k n u f f e l k n u l l e t j e in het oor. 'Straks het ritueel nog eens. Je gaat het op den duur f i j n v i n d e n jezelf. Ik heb je gisteravond toch ook f i j n bevredigd.' C a m d e l keek hem aan met een gezicht w a a r o p beurtelings en a f k e e r te lezen waren. Alastyr negeerde hem en knielde

doen we ondanks begeerte weer bij

de spiegel neer. 'Laat me de steen zien!' In de door het k a a r s l i c h t b e s c h e n e n spiegel v o r m d e n zich wervelende w o l k e n die l a n g z a a m o v e r g i n g e n in duisternis. Hij boog zich glimlachend verder v o o r o v e r toen de duisternis zich o p l o s t e in vaste vormen: heuvels onder een n a c h t e l i j k e hemel, een p a a r d dat bij een boom v a s t g e b o n d e n stond. O n d e r die boom liep een j o n g e m a n heen en weer, een z w a a r d in de hand. N e e , geen j o n g e m a n - het was Jill, de krijgsv r o u w die vorig j a a r zijn p l a n n e n in de war had gestuurd. 'De steen,' f l u i s t e r d e hij. ' W a a r is de steen?' Het beeld dook omlaag en richtte zich op haar z a d e l t a s s e n . 'Laat me nu precies zien w a a r ze zich bevindt.' Het beeld f l a k k e r d e , b e g o n zich te v e r b r e d e n - en v e r d w e e n opeens in een u i t b a r s t i n g van wit licht. Alastyr viel half verblind v o o r o v e r op de spiegel, t e r w i j l de wezens van het N a t u u r v o l k weer verschenen. Hij kon aan hun angstige gezichten zien dat iemand hen had w e g g e s t u u r d . Iemand met een grote d w e o m e r - k r a c h t w a a k t e over Jill, en hij kon wel raden wie die iemand moest zijn. 'De M e e s t e r van de Ether,' fluisterde hij. De d w e r g e n b e a a m d e n het met een h o o f d k n i k en v e r d w e n e n toen. Alastyr ging op zijn h u r k e n zitten en o v e r w o o g het zoeken naar de steen d o m w e g op te geven. M a a r hij was er al j a r e n mee bezig, hij had i n f o r m a n t e n gezocht, v a l s t r i k k e n g e s p a n n e n , d a a r n a veel k r a c h t besteed om Camdel te b e t o v e r e n en die b e t o v e r i n g w e k e n te laten duren. Hij weigerde om weer te v l u c h t e n , niet v o o r hij de steen in handen had. B o v e n d i e n had hij Jill vorige z o m e r in levenden lijve gezien toen ze met haar b e r o e m d e v a d e r in een Eldiddse taveerne had gezeten. Hij had dat toen als stom geluk b e s c h o u w d , nu was hij er ze242

ker van dat de H e r e n van Verrotting en Verderf hem d a a r h e e n hadden geleid. O m d a t hij haar had gezien, kon hij haar op de gewone wijze scryen, z o n d e r dat N e v y n hem op het spoor kon k o m e n . Hij keek op en zag Sarcyns blik op zich gericht. 'Ik heb gezien wie hem h e e f t , ' zei hij. 'En volgens mij k u n n e n we haar g e m a k k e l i j k uit de weg ruimen.' Jill werd na die m o r g e n na een paar uur slaap met een stijf en pijnlijk lichaam wakker. De zon stond al hoog boven de h o r i z o n , en ze voelde een o n v e r k l a a r b a r e vrees o m d a t ze zo lang op deze plek was gebleven. Sunrise had in elk geval al genoeg g e g r a a s d . Ze gaf hem een zak haver en at toen staande haar brood en kaas. Het was een prachtige, zonnige dag, maar ze had het koud van top tot teen, alsof ze op het punt stond k o o r t s te krijgen. Ze pakte haastig haar schaarse bezittingen b i j e e n , en Sunrise had de laatste h a v e r k o r r e l nauw e l i j k s op of ze w a r e n al o n d e r w e g . Die m o r g e n v o e r d e haar pad haar van de rivier af. Terwijl ze v o o r t d r a a f d e , k w a m de d o n k e r e bergketen die Yr A u d d g l y n van de provincie Cwm Peel scheidde, steeds d i c h t e r b i j , als w o l k e n aan de horizon. Tegen het m i d d a g u u r reed ze stapvoets door een kleine vallei t o e n ze v o o r zich op de weg een s t o f w o l k zag a a n k o m e n . Toen het stof bleek te bestaan uit zes g e w a p e n d e m a n n e n , m a a k t e ze haar z w a a r d in de schede los, m a a r toen ze elkaar o n t m o e t t e n , groetten de ruiters haar door v r i e n d s c h a p p e l i j k te w u i v e n . 'Een ogenblik, j o n g e n , ' zei de a a n v o e r d e r . 'Kom j i j soms met een b o o d s c h a p van heer M a r c l e w ? ' 'Nee, m a a r ik ben wel op weg naar heer Ynrycs dun. v o o r wie hij losgeld eist, is m i j n man.'

De zilverdolk

De ruiters bogen zich in hun zadel naar voren en staarden haar aan. 'Het lijkt me wel een z w a a r Wyrd v o o r zo'n k n a p p e meid om een zilv e r d o l k als man te h e b b e n ! ' zei de a a n v o e r d e r , m a a r met een vriendelijke lach. 'Wil de ouwe M a r c l e w hem niet v o o r je v r i j k o p e n ? ' 'Zal het in de hel zo lekker warm w o r d e n dat er b l o e m e n k u n n e n groeien? Ik kom zelf met jullie heer o n d e r h a n d e l e n . Willen jullie me nu d o o r l a t e n ? ' 'O, we zullen je vergezellen. Je zult wel m e r k e n dat onze heer heel wat guller is dan M a r c l e w , m a a r ik w a a r s c h u w je: hij zit op het ogenblik k r a p bij kas.' H o e w e l Jill a a n v a n k e l i j k op haar hoede bleef, b e h a n d e l d e het zestal haar h o f f e l i j k en t o o n d e m e d e l e v e n met m o e i l i j k e situatie. De oorlog had nog niet het stadium bereikt w a a r i n m a n n e n net zo m a k k e l i j k v e r k r a c h t e n als m o o r d e n . Bovendien moest ze zichzelf b e k e n n e n dat ze eigenlijk wel blij was met dit g e w a p e n d escorte, ook al zou ze niet 3

k u n n e n zeggen w a a r o m ze er zo zeker van was dat ze er een nodig had. Ynrycs dun stond nog eens zes kilometer verder op de top van een heuvel, o m r i n g d door een a a r d e n wal die weer een stenen m u u r omringde. D a a r b i n n e n rees een kolossale stenen broch op, bijna even breed als hoog, iets dat Jill nooit eerder had gezien, en de gebruikelijke v e r z a m e l i n g hutten en schuren. Het met keien geplaveide binnenplein stond vol p a a r d e n die buiten w a r e n v a s t g e b o n d e n bij gebrek aan v o l d o e n d e stalruimte. H e l e m a a l aan het eind zag Jill R h o d r y ' s r o o d b r u i n e strijdros, alsof het paard van een zilverdolk diens schande deelde. Eén van Jills n i e u w b a k k e n begeleiders, een gezette blonde vent die A r d d y r heette, nam haar mee naar de grote zaal, die zo vol was als een stad op m a r k t d a g . Tussen de extra t a f e l s en stapels d e k e n r o l l e n stonden of zaten b i j n a t w e e h o n d e r d k r i j g e r s bier te drinken en over de k o m e n d e gevechten te p r a t e n . Aan de eretafel zaten vier m a n n e n in de geruite brigga van de adel een p e r k a m e n t e n l a n d k a a r t te bestuderen. Toen Jill in her kielzog van A r d d y r bij hen a a n k w a m , keek een g r i j s h a r i g e e d e l m a n met een dikke buik hen aan. 'Heer Ynryc,' zei Arddyr. ' M a g deze dame u een ogenblik storen? H e r i n n e r t u zich R h o d r y de zilverdolk? Dit is zijn v r o u w ; M a r c l e w weigert hem v o o r haar vrij te kopen.' 'Die ouwe v a r k e n s d r o l ! ' Ynryc w e n d d e zich tot een andere e d e l m a n . ' N o u , M a r y l , dan heb ik onze w e d d e n s c h a p g e w o n n e n en ben j i j me een zilverstuk schuldig.' i n d e r d a a d . M i j n geloof dat M a r c l e w nog een g r e i n t j e f a t s o e n zou h e b b e n , moet ik duur betalen. M a a r zeg, m e i d j e , ik heb nog nooit van een zilverdolk met een v r o u w g e h o o r d . ' 'Ik ben vast de enige v r o u w in het land die zo dom is om met een zilverdolk rond te t r e k k e n , heer, m a a r hij b e t e k e n t alles v o o r me. Ik heb geen D e v e r r i a a n s e reaal, m a a r ik zal u elke duit geven die ik bezit om hem terug te krijgen.' Ynryc aarzelde, k a u w d e op de rand van zijn snor en haalde toen zijn s c h o u d e r s op. 'Een zilverstuk als symbolisch losgeld,' zei hij. 'En verder niets.' 'Als ik een bard was, heer, zou ik hiervoor uw lof zingen.' Goed vijf m i n u t e n later k w a m A r d d y r binnen met Rhodry, die zijn z a d e l t a s s e n over zijn schouder droeg en zijn d e k e n r o l o n d e r zijn arm. Hij liet zijn uitrusting op de vloer vallen en knielde aan de voeten van de e d e l m a n . Toen Jill het symbolische zilverstuk o v e r h a n d i g d e gaf Ynryc R h o d r y zijn z w a a r d terug en v e r z o c h t hem op te staan. 'Je bent een gelukkig man met zo'n d a p p e r e v r o u w , ' zei Ynryc. 'Be244

loof me dat je in deze oorlog nooit meer tegen me ten strijde trekt.' 'Dat zweer ik uit het diepst van m i j n hart,' zei Rhodry. ' D e n k t u nu heus dat ik zo stom ben om nog eens v o o r M a r c l e w te gaan vechten?' Alle edelen lachten luid. O m d a t Ynryc zo gul was als het een e d e l m a n b e t a a m d e , liet hij Jill en R h o d r y die avond met zijn b e d i e n d e n eten en gaf hun o n d e r d a k in zijn dun. Na lang z o e k e n in het overvolle f o r t , vond een bediende een s l a a p p l a a t s v o o r hen in een v o o r r a a d s c h u u r . Terwijl Jill hun dekens spreidde tussen strengen uien en v a t e n bier, hield R h o d r y zijn z w a a r d bij het l a n t a a r n l i c h t en bekeek het n a u w k e u r i g . 'Het is toch niet b e s c h a d i g d , h o o p ik?' vroeg ze. 'Nee, de o o r l o g s g o d e n zij dank.' Hij stak het in de schede en legde die naast zich neer. 'O, m i j n schat, je bent te goed v o o r een onteerd man als ik.' 'Klets niet.' Hij legde g l i m l a c h e n d zijn h a n d e n op haar schouders, en trok haar dicht tegen zich aan.

streelde haar

ik heb je nog niet b e h o o r l i j k b e d a n k t o m d a t je me hebt v r i j g e k o c h t , ' fluisterde hij. 'Kom bij me liggen.' Z o d r a zijn m o n d de hare b e r o e r d e , kon Jill aan niets anders d e n k e n dan aan hem, maar later, toen ze dicht tegen hem aan in zijn a r m e n lag en ze beiden half sliepen, voelde ze die angst weer door haar ged a c h t e n golven. Ze was blij dat ze veilig in een dun w a r e n , omringd door een klein leger. 'Voor zover ik weet,' zei Alastyr p e i n z e n d , 'zijn ze ons ongeveer anderhalve dagrit voor. Nu we een paard v o o r je k n u f f e l k n u l l e t j e hebben, m o e t e n we flink k u n n e n o p s c h i e t e n . ' 'Zo is het, meester,' zei Sarcyn. ' K u n t u haar geest bereiken en een b e z w e r i n g sturen om haar in de war te m a k e n ? ' 'Dat doe ik misschien nog wel, maar v o o r l o p i g liever niet. N e v y n zou dat k u n n e n m e r k e n , b e g r i j p je.' Sarcyn begreep het. H o e w e l hij de vorige z o m e r in Bardek was gebleven om daar de zaken van de meester te b e h a r t i g e n , had hij heel wat v e r h a l e n g e h o o r d over de Meester van de Ether en diens geweldige k r a c h t e n . 'En R h o d r y is er ook nog,' v e r v o l g d e Alastyr peinzend. 'Ik zal de Oude heel wat interessante z a k e n te vertellen h e b b e n als we hem zien.' Als we zolang leven, dacht Sarcyn. Hij had het gevoel dat al hun z o r g v u l d i g gesmede p l a n n e n in duigen vielen, net als w a n n e e r een boer te veel in een oude zak laadt en de stof g e w o o n in snippers uit245

een valt in plaats van te scheuren. Toch zou hij d e r g e l i j k e t w i j f e l s nooit tegen de meester d u r v e n te uiten. Hij keek onrustig hun k a m p r o n d . C a m d e l lag opgerold in een deken, als een klein kind. Evy zat in het v u u r te staren. H o e w e l zijn broer zijn gezicht z o r g v u l d i g in de plooi hield, z o d a t er geen enkel gevoel te zien was, kende Sarcyn hem goed genoeg om te weten dat hij ook bang was. A l a s t y r stond op en rekte zich uit. 'Vertel eens, Sacco,' zei hij. aan het scryen is?'

'Heb jij

'Dat heb ik een paar keer gehad, ja. Ether dat is?'

ooit het gevoel dat iemand ons Denkt u dat de M e e s t e r van de

'Nee, w a n t als hij wist w a a r we waren, zou hij ons als een w o e d e n de slang a c h t e r n a z i t t e n . M a a r als hij het niet is, dan... ' Sarcyn huiverde t e r w i j l hij in g e d a c h t e n de zin a f m a a k t e : dan moeten het de H a v i k e n van de B r o e d e r s c h a p zijn. De H a v i k e n , h a l f - s l u i p m o o r d e n a a r s , h a l f - d w e o m e r - l e e r l i n g e n , d i e n d e n de b e s t u u r s r a a d van de duistere d w e o m e r en v o e r d e n zijn bevelen uit. O f s c h o o n de Broed e r s c h a p te los g e o r g a n i s e e r d was om een r e g e l e m e n t in de w e r k e l i j ke zin van het w o o r d te h e b b e n , had ze wel m i d d e l e n om met verraders af te r e k e n e n . 'En w a a r o m z o u d e n die ons in het oog h o u d e n ? ' vroeg Sarcyn. 'Ik heb de vorige z o m e r i m m e r s g e f a a l d ? ' ' M a a r de Oude h e e f t j o u daar de schuld niet van gegeven.' 'Dat is waar.' Alastyr w e i f e l d e , er niets van b e g r i j p e n d . 'Zou het dan misschien een h i e l e n l i k k e r t j e van N e v y n zijn?' Weer die aarzeling. 'Ik ga de duisternis in, w a a r ik hierover kan n a d e n k e n . ' Toen de meester wegliep hief Evy zijn h o o f d op en keek hem met doffe ogen na. 'Kom, b r o e r t j e , ' zei Sarcyn. 'We zullen die k a s t a n j e s wel uit het vuur halen.' 'Zou je denken?' Sarcyn haalde zijn s c h o u d e r s op. Evy ging weer in het v u u r staren. 'Ben je iets aan het scryen?' vroeg Sarcyn. 'Nee. Ik zit te denken. Ik wou dat ik nooit iets met d w e o m e r te maken had gehad.' 'Wat? Met alle m a c h t die de d w e o m e r iemand te bieden h e e f t ? ' 'Ach j a , dat is het gevaar wel w a a r d . ' M a a r Sarcyn wist dat Evy alleen zei wat hij wilde horen. Hij begon nu zelf ook te piekeren en zich af te v r a g e n wat hij zou doen als Evy zo zwak werd dat de meester beval hem uit de weg te r u i m e n . Hij wist niet of hij dan zou g e h o o r z a m e n of niet.

246

' T j a , ik heb g e z w o r e n me niet meer voor deze oorlog te v e r h u r e n , ' zei R h o d r y g e e u w e n d . 'Dus welke kant zullen we uit r i j d e n ? ' 'We k u n n e n naar het oosten gaan, naar M a r c m w r , ' zei Jill. 'Om deze tijd van het j a a r gaan er altijd k a r a v a n e n naar Dun H i r a e d d . ' 'O goden, ik ben die stomme k o o p l i e d e n en die stinkende ezels spuugzat! Ik ben niet o p g e v o e d om op een troep gemene h a n d e l a a r s te passen.' ' R h o d d o , je hebt in je hele leven nog maar twee k a r a v a n e n begeleid.' 'Dat waren er twee te veel.' Jill legde haar h a n d e n aan w e e r s z i j d e n van zijn h o o f d en kuste hem. 'Als je op bloedvergieten uit bent, zijn er in die bergen b a n d i e t e n genoeg. D a a r o m m o e t e n de k a r a v a n e n g e w a p e n d e begeleiding hebben.' Ze verlieten Ynrycs dun en reden o o s t w a a r t s , op weg naar M a r c m w r . De weg door de heuvels steeg gestadig, en ze lieten de p a a r d e n stapvoets gaan. N a a r m a t e ze hoger k w a m e n , m a a k t e n de grazige weiden plaats v o o r bossen van de ruige, k r o m g e g r o e i d e p i j n b o m e n die kenm e r k e n d w a r e n v o o r dit deel van Deverry. Terwijl ze door het donkere, stille woud reden, h e r i n n e r d e Jill zich o p e e n s de a r m b a n d in haar zadeltas. ' R h o d r y ? Op weg naar Ynryc is me iets heel v r e e m d s o v e r k o m e n . ' Toen ze het hem vertelde, werd hij o n g e r u s t en hij was het met haar eens dat er iets niet klopte o m d a t het p a a r d e n t u i g was a c h t e r g e l a t e n . ' W a a r o m heb je dit niet aan Ynryc verteld?' zei hij tenslotte. 'Dat p a a r d zou van een van zijn b o n d g e n o t e n geweest k u n n e n zijn. ' ' V e r d r a a i d , ja.' Ze voelde een koude rilling langs haar rug glijden. ' W a a r o m heb ik dat niet gedaan? Ik... ja... ik ben het g e w o o n vergeten.' R h o d r y d r a a i d e zich in zijn zadel om en keek haar aan. 'Heel v r e e m d dat je zoiets g e w o o n vergeet.' 'Ik weet het.' Ze huiverde s c h o k k e n d . 'Er is hier d w e o m e r aan het werk. Verklaar je me v o o r gek dat ik dat zeg?' 'Ik zou wel willen dat ik me er zo m a k k e l i j k vanaf kon m a k e n . ' Hij hield zijn paard in. 'We k u n n e n maar beter met dit verhaal naar Ynryc t e r u g g a a n . ' Dat vond Jill ook, maar toen ze haar paard keerde, v e r s c h e e n de grijze dwerg voor haar op de weg. Het kleine wezen was in alle staten, het rolde angstig met zijn ogen en z w a a i d e met zijn h a n d j e s dat ze halt m o e s t e n h o u d e n . 'Wat is er?' vroeg Jill. ' M o e t e n we niet t e r u g g a a n ? ' Hij schudde zo h e f t i g met zijn h o o f d dat hij bijna omviel. 'Wat is dat allemaal?' vroeg R h o d r y .

'Je dwerg?'

'Ja, en hij wil niet dat we t e r u g g a a n . Hij is d o o d s b a n g , R h o d d o . ' 247

Het d w e r g j e v e r d w e e n en v e r s c h e e n weer op R h o d r y ' s schoot. Het reikte o m h o o g en tikte hem smekend op zijn w a n g . H o e w e l R h o d r y het niet kon zien, voelde hij de a a n r a k i n g wel. ' N o u ja, het N a t u u r v o l k h e e f t m i j n leven al eens gered,' zei hij. 'Als hij denkt dat er gevaar achter ons is, neem ik dat van hem aan.' De dwerg g r i j n s d e en klopte hem op zijn hand. ' B o v e n d i e n , ' v e r v o l g d e R h o d r y , ' k u n n e n we het ding ook bij de tieryn in M a r c m w r inleveren.' De d w e r g schudde zijn h o o f d en kneep hem in de arm. 'Wil je dat wij het h o u d e n ? ' vroeg Jill. Hij glimlachte opgelucht, knikte van ja en v e r d w e e n . Jill en R h o d r y zaten elkaar op hun p a a r d e n een ogenblik v e r b i j s t e r d aan te staren. ' N o u , ' zei R h o d r y tenslotte. 'Dan zal ik m i j n m a l i ë n k o l d e r maar uit m i j n z a d e l t a s halen. Ik zou bij de goden willen dat j i j er ook een had.' 'Ik vind dat we er in M a r c m w r een voor mij m o e t e n kopen. Nu Ynryc zo weinig losgeld voor je h e e f t gevraagd, h e b b e n we daar wel geld voor.' 'O ja? En je zei steeds dat we n a u w e l i j k s een duit op zak h a d d e n ! ' 'Als j i j alles had v e r z o p e n , kon ik nu geen m a l i ë n k o l d e r kopen.' 'Dat is waar. Ah, je moet wel echt van me h o u d e n , als je zilvergeld hebt uitgegeven om me vrij te k o p e n ! ' Ze boog zich uit het zadel en gaf hem een harde schouder.

stomp tegen zijn

Toen R h o d r y zijn m a l i ë n k o l d e r a a n h a d , reden ze in een hoger tempo verder, beiden met het z w a a r d in de hand en het schild aan de z a d e l k n o p . De weg slingerde zich door de heuvels, a l d o o r stijgend. R h o d r y keek telkens a c h t e r o m . Z i j n e l f e n - s c h e r p e g e z i c h t s v e r m o g e n k w a m nu goed van pas, wist ze, o m d a t hij veel verder kon k i j k e n dan een g e w o n e man, en hun v i j a n d e n in het oog zou k r i j g e n lang voordat die hen z o u d e n k u n n e n zien. Voor hen d o e m d e het gebergte op, z w a r t van de p i j n b o m e n en hier en daar met bulten van z a n d s t e e n als de k n o k k e l s van een reuzenvuist. Elke kleine vallei, elke kloof die ze n a d e r d e n , leek een h i n d e r l a a g te v e r b e r g e n , m a a r ze k w a m e n er altijd h e e l h u i d s door. Eindelijk b e k l o m m e n ze de laatste heuvel en keken neer op een smalle vlakte, in het oosten begrensd door bergen en in het westen door heuvels. N a a s t een rivier lag de stad M a r c m w r . O n g e v e e r driehonderd r o n d h u i z e n dicht bijeen, m i d d e n op een grote open vlakte binnen hoge stenen m u r e n , alsof ze angstig bij elkaar waren g e k r o p e n , m a a r in w e r k e l i j k h e i d was het open land g e w o o n weiland voor de p a a r d e n en de m u i l d i e r e n van de h a n d e l s k a r a v a n e n die hier langskwamen. 248

ik ben nog nooit in m i j n leven zo v e r v l o e k t blij geweest een stad te zien,'

m e r k t e R h o d r y op.

'Ik ook niet.' Toch voelde ze zich niet helemaal veilig v o o r ze de z w a r e met ijzer beslagen post

poort binnenreden

waar gewapende

stadswachten

op

hun

stonden.

'Ze w a r e n bijna t e r u g g e g a a n , v e r v l o e k t nog toe!' tierde Alastyr. 'Het k o m t door die dwerg van haar, meester,' zei Sarcyn. 'lk zag dat hij hen w a a r s c h u w d e toen ik bezig w a s ze te scryen.' 'O ja? Dan zullen we daar eens iets aan doen.' Op dat m o m e n t drong het tot Alastyr door dat zijn gevoel dat hij af en toe werd gadegeslagen, misschien g e w o o n k w a m d o o r d a t de dwerg of andere w e z e n s van het N a t u u r v o l k hem in het oog hielden. Het werd tijd om een v o o r b e e l d te stellen en hen af te schrikken. Jill en R h o d r y bleven twee dagen in M a r c m w r , in een vervallen herberg bij de n o o r d p o o r t , de enige in deze h a n d e l s s t a d die een zilverdolk o n d e r d a k wilde v e r s c h a f f e n . O m d a t er in een stad van die omvang geen w a p e n h a n d e l a a r was, reden ze op de eerste dag naar de dun van de p l a a t s e l i j k e tieryn en k o c h t e n er, na veel loven en bieden met de k a m e r h e e r , een oude m a l i ë n k o l d e r v o o r Jill. Op de tweede dag ging R h o d r y in de stad op zoek naar iemand die hem wilde huren. Die vond hij tenslotte in Seryl, die een c o n t r a c t had a f g e s l o t e n om een k a r a v a a n met w a p e n s en l u x e g o e d e r e n naar Dun H i r a e d d te brengen. Dun H i r a e d d was een raar soort stad, en ook een n i e u w e stad, die pas tachtig j a a r t e v o r e n was gesticht. Hij had o o r s p r o n k e l i j k de weidse naam P r i v d d u n Ricaid, ' v o o r n a a m s t e k o n i n k l i j k e f o r t ' gekregen, maar de eerste k r i j g s b e n d e die er in g a r n i z o e n lag, had hem de naam 'Fort H e i m w e e ' gegeven, en die naam was blijven h a n g e n . Hij bestond dank zij k o n i n k l i j k e decreten en was uitsluitend bedoeld als g e r e c h t e l i j k en militair c e n t r u m v o o r Cwm Peel, dat l a n g z a a m door D e v e r r y ' s t o e n e m e n d e bevolking werd g e k o l o n i s e e r d . In de tijd van Jill en R h o d r y was de verre vallei nog dun bevolkt, en hij zou n o o i t genoeg b e l a s t i n g e n h e b b e n k u n n e n o p b r e n g e n om een gwerbret te o n d e r h o u d e n als de k o n i n g zelf niet was b i j g e s p r o n g e n . Elke z o m e r h u u r d e n v e r t e g e n w o o r d i g e r s van de koning m a n n e n als Seryl om h a n d e l s k a r a v a n e n naar de stad van de g w e r b r e t te brengen. A a n g e z i e n Seryl niet zijn eigen geld m a a r dat van de koning uitgaf, kon hij een goed loon betalen; hij bood R h o d r y twee z i l v e r s t u k k e n 249

per week en deed er niet m o e i l i j k over dat hij te eten moest geven.

Jill

en haar p a a r d ook

'En ik wil dat j i j nog vier andere kerels o p t r o m m e l t , ' zei de koopman. 'Die krijgen elk één zilverstuk per week.' ' A f g e s p r o k e n . Ik denk dat ik in een stad als deze m a k k e l i j k begeleiders kan vinden.' R h o d r y ging met een b e z w a a r d hart naar de h e r b e r g terug. Hij had een paar goede redenen om Dun H i r a e d d nooit terug te willen zien, maar hij had het geld hard nodig o m d a t ze na de a a n k o o p van Jills m a l i ë n k o l d e r nog m a a r een h a n d v o l duiten over h a d d e n . De herbergier, een magere vent met vettig bruin haar, stond hem dan ook al bij de deur van de h e r b e r g op te w a c h t e n . 'En?' s n a u w d e hij. Toen R h o d r y hem het zilverstuk gaf dat hij als v o o r s c h o t had gekregen, werd de herbergier opeens de v r i e n d e l i j k h e i d zelve en ging een kroes bier voor hem halen. De rokerige, h a l f r o n d e g e l a g k a m e r was stampvol j o n g e kerels die vol belangstelling t o e k e k e n hoe hij zijn rekening betaalde. Het was een h a v e l o o s stelletje, o n g e w a s s e n , arm o e d i g gekleed en armzalig b e w a p e n d . Overal in het k o n i n k r i j k waren d e r g e l i j k e m a n n e n te v i n d e n , op zoek naar een plaats in de krijgsbende van een heer, t e r w i j l ze intussen b e v e i l i g i n g s w e r k a a n n a m e n , allen gedreven door de d r o o m van k r i j g s r o e m die in de harten van de meeste D e v e r r i a n e n leeft. R h o d r y liet ze nog een t i j d j e r a d e n en ging naar Jill die met een kroes bier een tafel had o p g e z o c h t w a a r ze met haar rug tegen de muur kon zitten, i e t s g e v o n d e n ? ' vroeg ze. 'Ja. Begeleiden van een van de k o n i n k l i j k e k a r a v a n e n . ' Ze knikte v e r s t r o o i d , in g e d a c h t e n v e r z o n k e n . 'Is er iets?' vroeg hij. 'Ik ben vreselijk ongerust over m i j n dwerg.' Ze d e m p t e haar stem tot een gefluister. 'Sinds we in deze rotstad zijn is hij nog niet bij me geweest, en toen jij weg was heb ik g e p r o b e e r d hem te roepen. Tot nu toe k w a m hij dan altijd, m a a r deze keer niet.' 'Tja, wie weet wat er in hun kleine h o o f d j e s o m g a a t ? ' 'Dit is geen grapje.' Haar stem trilde van o n g e r u s t h e i d . 'Neem me niet k w a l i j k , maar wat zou er nu met hem gebeurd kunnen zijn?' 'Ik weet het niet, maar Ze bedoelde n a t u u r l i j k R h o d r y klopte op haar niets te zeggen om haar

denk eens aan wat we h e b b e n g e v o n d e n ? ' dat er overal om hen heen d w e o m e r was. hand om haar gerust te stellen, maar wist te t r o o s t e n .

250

Overal was rood en hij kon zich niet bewegen. Hij vond het a f s c h u w e l i j k en hij ging tekeer en p r o b e e r d e w a n h o p i g zich te b e w e g e n , tot hij zich op het laatst volslagen w e e r l o o s voelde. H o e w e l hij geen w o o r d e n had, h e r i n n e r d e hij zich wel beelden en g e w a a r w o r d i n g e n , van v r i j e l i j k door zijn eigen wereld zweven, van a n d e r e n die verschenen, lelijkerds, m i s v o r m d en b o o s a a r d i g , die hem h a d d e n gev a n g e n en o m l a a g g e t r o k k e n . Hij h e r i n n e r d e zich angst en een mannenstem die eentonig zong. Toen was er alleen dit rood r o n d o m en kon hij zich niet v e r r o e r e n . Haar gezicht kwam hem voor de geest. Hij werd overspoeld door angst en liefde, v e r m e n g d tot pijn. En hij was vervuld van het enige woord dat hij kon zeggen: Jill, Jill, Jill. Op een d r u k k e n d w a r m e m o r g e n v e r z a m e l d e de k a r a v a a n zich bij de o o s t e l i j k e poort. Jill bleef met Sunrise opzij staan en keek hoe Seryl en R h o d r y te m i d d e n van de k o l k e n d e , b a l k e n d e v e r w a r r i n g de opstelling b e s p r a k e n . Er w a r e n veertig muildieren, beladen met 's konings o v e r v l o e d , en v i j f t i e n drijvers, b e w a p e n d met v e c h t s t o k k e n , vier begeleiders met z w a a r d e n en Seryls j o n g e d i e n a a r N a m y d d . R h o d r y p o s t e e r d e zijn m a n n e n langs de k a r a v a a n , droeg Jill op met de koopm a n aan het h o o f d te rijden en nam zelf de g e v a a r l i j k e a c h t e r h o e d e v o o r zijn rekening. N a d a t Seryl een gebed aan N w d d , de god van de h a n d e l s l i e d e n , had u i t g e s p r o k e n , zette de stoet zich in de w a r m e zonn e s c h i j n in beweging, onder nijdig gebalk van de m u i l d i e r e n . Voor hen d o e m d e het d o n k e r e gebergte op, hier en daar d o o r s c h o t e n met lichter gesteente en met scherpe p u n t e n als een m o n d vol s n i j t a n d e n . V a n w e g e de hitte en de steile weg kostte het de k a r a v a a n een volle dag om v i j f t i e n k i l o m e t e r af te leggen. De gestadig stijgende weg slingerde en k r o n k e l d e zich langs rotsige heuvels en dichte bossen van k r o m g e g r o e i d e p i j n b o m e n die h o n d e r d e n goede m o g e l i j k h e d e n v o o r h i n d e r l a g e n b o d e n . Toen de k a r a v a a n een k a m p v o o r de nacht opsloeg, ging Jill met R h o d r y mee, die drie w a c h t p o s t e n ging uitzetten. H a a r a a n b o d om ook w a c h t te lopen, sloeg hij af. Hij wees echter wel drie d r i j v e r s aan om de w a c h t te v e r s t e r k e n , maar ook al had hij Seryls gezag achter zich, de m a n n e n bleken net zo onwillig als hun muildieren. ' H o o r eens, zilverdolk,' zei de ene, 'jij blijven, wij niet.'

w o r d t betaald om w a k k e r te

'Je kan nog genoeg slapen in het h i e r n a m a a l s als we overvallen worden door b a n d i e t e n . G e h o o r z a a m je m i j n bevelen of niet?' 'Ik neem geen bevelen aan van tuig zoals j i j . ' R h o d r y gaf hem met zijn r e c h t e r v u i s t een stomp in zijn maag en met zijn linker een directe op zijn kin. Jill b e w o n d e r d e de m a n i e r w a a r -

op de drijver d u b b e l s l o e g en als een z o u t z a k op de grond viel. R h o d ry keek de kring van zijn k o r n u i t e n rond, die hem met open mond aangaapten, 'Nog iemand b e z w a r e n ? ' Ze k e k e n naar de man op de grond, toen naar R h o d r y . ' N o u goed,' zei een van hen. 'Ik zal wel w a c h t lopen. W a n n e e r moeten we er zijn?' Na een rustige nacht ging de k a r a v a a n twee uur na z o n s o p g a n g weer op weg en begon aan de langzame klim naar de g e v a a r l i j k e Cwm Pecl-pas, w a a r meer dan eens k a r a v a n e n door b a n d i e t e n waren afgeslacht. Als ze daar e e n m a a l door w a r e n , zou het gevaar a f n e m e n , o m d a t Blaen, g w e r b r e t Cwm Peel, aan die kant van het gebergte ruiters liet p a t r o u i l l e r e n . 'Ach, b a n d i e t e n vallen niet vaak k o n i n k l i j k e k a r a v a n e n aan,' vertelde Seryl de naast hem r i j d e n d e Jill, ' o m d a t ze weten dat de g w e r b r e t zijn hele l e g e r m a c h t zal u i t s t u r e n om hen te a c h t e r v o l g e n . Per slot van r e k e n i n g zijn het z i j n g o e d e r e n die ze stelen.' Toch leek Seryl niet gerustgesteld door zijn eigen w o o r d e n . Toen ze, precies op het m i d d a g u u r , de pas bereikten, vond Jill dat die zijn slechte naam eer a a n d e e d . Het was een kloof met l o o d r e c h t e w a n den die ongeveer v i j f t i e n k i l o m e t e r lang was en bezaaid met z w e r f keien die hen d w o n g e n in een enkele rij achter elkaar te lopen. 'Het zal m o e i l i j k w o r d e n v o o r de beesten,' zei R h o d r y , ' m a a r we stoppen niet voor we er d o o r h e e n zijn.' Z e l f s de muildieren schenen het gevaar te ruiken, w a n t ze bleven flink d o o r l o p e n , z o n d e r een enkele klap of vloek van de drijvers. R h o d r y reed steeds langs de rij op en neer en praatte beurtelings met elke begeleider. Na een paar k i l o m e t e r werd het pad breder, maar het slingerde zich nog steeds langs hopen gevallen gesteente. Telkens als Jill naar Seryl keek knikte hij even, m a a r richtte zijn blik meteen weer op het pad. Tenslotte k w a m R h o d r y naast hen r i j d e n . 'Ga m a a r weer in de rij, beste k o o p m a n . Ik blijf nu wel v o o r a a n . ' ' V e r w a c h t j e p r o b l e m e n , zilverdolk?' R h o d r y knikte en keek naar de met keien bezaaide rand van de kloof ver boven hen. ik heb genoeg v e l d t o c h t e n m e e g e m a a k t om gevaar te voelen a a n k o men,' zei Rhodry. ik voel het nu ook.' Seryl w e n d d e met een zucht zijn p a a r d en ging terug naar een veiliger plaats. Toen R h o d r y zijn schild van de z a d e l k n o p begon los te rijgen, deed Jill h e t z e l f d e . 'Bestaat er h o o p dat ik je kan overreden naar a c h t e r e n te gaan en je h i e r b u i t e n te h o u d e n ? ' vroeg hij, een speer t r e k k e n d . 252

'Nee.' Jill keek om en zag dat alle begeleiders vlak achter hen reden. 'Toen ik C o r b y n had g e d o o d , wilde ik nooit meer v e c h t e n , maar bij E p o n a zelf, ik zal keihard v o o r m i j n eigen leven v e c h t e n . ' Hij keek haar met een strak g l i m l a c h j e aan, alsof hij niet a n d e r s van haar had v e r w a c h t . De weg k r o n k e l d e nog a n d e r h a l v e k i l o m e t e r verder, zich langzaam v e r b r e d e n d . Het stof dat ze o p w i e r p e n , bleef in de windstille lucht h a n g e n als een vlag die hun k o m s t a a n k o n d i g d e . Jill voelde iets k o u d s in haar binnenste. Ze wist wat een gevecht betekende. Het z w a a r d in haar hand schitterde fel, het z w a a r d dat haar vader haar had gegeven. O va, dacht ze, wat een geluk dat je me hebt geleerd het te g e b r u i k e n . Toen m a a k t e het pad een scherpe b o c h t en Jill zag hen, een bende van wel twintig g e w a p e n d e m a n n e n die een h o n d e r d meter v e r d e r o p het pad v e r s p e r d e n . Achter haar v e r a n d e r d e de k a r a v a a n in een s c h r e e u w e n d e t r o e p toen de d r i j v e r s de muilezels tot staan b r a c h t e n en zich met hun stokken naar v o r e n p r o b e e r d e n te dringen. O n d e r het w e r k t u i g l i j k u i t r o e p e n van zijn oude strijdkreet: 'Voor A b e r w y n ! ' w i e r p R h o d r y de speer die hij in zijn hand had en trok meteen zijn z w a a r d terwijl de speer nog door de lucht vloog. De b a n d i e t e n vielen k r i j s e n d aan, m a a r het paard van hun a a n v o e r d e r zakte door zijn knieën met R h o d r y ' s speer in zijn borst, w a a r d o o r zijn b e r i j d e r onder de hoeven van zijn eigen m e n s e n t e r e c h t k w a m . Jill schopte Sunrise naar v o r e n terwijl R h o d r y zijn haveloze h a n d j e v o l m a n n e n aanv o e r d e om de aanval het h o o f d te bieden. Ze w a r e n ver in de m i n d e r h e i d , dat wel, m a a r de pas was zo smal dat de b a n d i e t e n hen niet met hun o v e r m a c h t k o n d e n omsingelen. B o v e n d i e n was de t e g e n s t a n d e r ook slecht b e w a p e n d en droeg grot e n d e e l s armzalige w a p e n r u s t i n g e n , met k e t t t i n k j e s s a m e n g e f l a n s t van r e e p j e s leer en s t u k j e s metaal. En ze h a d d e n ook nog nooit tegenover een woesteling gestaan als R h o d r y , die b u l d e r d e en gierde van het lachen terwijl hij op hen inhakte. Jill bond z w i j g e n d de strijd aan met een man, sloeg z i j n o n h a n d i g e aanval af en trof hem vol in zijn niet b e s c h e r m d e borst. Het bloed welde door zijn hemd terwijl hij dood langs de hals van zijn p a a r d viel. Het p a a r d naast hem steigerde in een poging het lijk te o n t w i j k e n , m a a r de in de strijd geh a r d e Sunrise stapte er g e w o o n langs en drong v e r d e r op. Terwijl het steigerende p a a r d n e e r k w a m , viel Jill zijn b e r i j d e r aan. Ze stak hem in zijn zij, vlak naast de rand van zijn leren kuras. O p e e n s voelde ze een harde klap op haar rug, die wel door de maliënkolder werd gestuit, m a a r haar t o c h even de adem benam. Ze w a s te ver d o o r g e s t o t e n . Ze d r a a i d e zich blindelings om en ving een tweede klap net op tijd op haar schild op. Terwijl Sunrise in het a a n h o u 253

dende gevecht p r o b e e r d e te keren, m a a i d e ze om zich heen, meer afwerend dan a a n v a l l e n d . Toen ze R h o d r y ' s d e m o n i s c h gelach h o o r d e n a d e r e n v o c h t ze nog harder, sloeg links en rechts om zich heen, pareerde elke slag die op haar a f k w a m , terwijl Sunrise dook en sprong, k w a a d a a r d i g bijtend naar de p a a r d e n om zich heen. R h o d r y ' s bulderend gelach k w a m steeds d i c h t e r b i j , het schalde boven het geroep en de s t r i j d k r e t e n uit; toen viel de man naast haar, zijn hals gespleten door R h o d r y ' s z w a a r d . Hij was er d o o r h e e n g e k o m e n en nu vochten ze zij aan zij, stotend en stekend om zich van de bende te bevrijden. Plotseling m a a k t e een bandiet zich uit het gewoel los en vluchtte voor R h o d r y ' s door de goden ingegeven lachen. Een t w e e d e ging hem k r i j s e n d a c h t e r n a . De b a n d i e t e n sloegen met de k e n m e r k e n d e moed van hun soort op de vlucht, elkaar d u w e n d en s t o m p e n d om aan de strijd te o n t k o m e n . 'Laat ze gaan!' riep Rhodry. 'Achter w o r d t g e v o c h t e n ! ' Weer j o e l d e zijn lach toen ze o m d r a a i d e n en naar de a c h t e r h o e d e van de k a r a v a a n d r o n g e n , waar een paar b a n d i e t e n door de rij w a r e n geb r o k e n . Jill zag een van hun j o n g e begeleiders w a n h o p i g vechten om tussen Seryl en een wild om zich heen m a a i e n d e b a n d i e t te blijven. N e t toen Sunrise Jill erheen v o e r d e , d o o d d e de b a n d i e t de j o n g e n . Met een kreet van w o e d e w r e e k t e Jill hem door een stoot in de rug die de ellendeling van zijn paard sloeg. Terwijl de andere b a n d i e t e n p r o b e e r d e n te v l u c h t e n , m a a i d e n R h o d r y en de laatste twee begeleiders hen neer. Jill greep de teugels van Seryls p a a r d . Z i j n linkerarm bloedde uit een lange snee en hij hing slap over z i j n z a d e l k n o p . 'Ik had nooit gedacht de dag te beleven dat een meisje m i j n leven zou redden,' fluisterde hij. ' M a a r b e d a n k t , zilverdolk.' Het k a l m e r e n van de d o o d s b a n g e m u i l d i e r e n was haast een nog z w a a r d e r gevecht dan de strijd van d a a r n e t , maar tenslotte k o n d e n de overgebleven d r i j v e r s ze met veel slaag b i j e e n d r i j v e n tot een dicht o p e e n g e p a k t e , e r b a r m e l i j k e k u d d e m i d d e n i n de pas. Jill deed wat ze kon voor de g e w o n d e n , t e r w i j l R h o d r y en de begeleiders tussen de lijken naar o v e r l e v e n d e n z o c h t e n . Hun eigen m a n n e n b r a c h t e n ze bij haar, m a a r de b a n d i e t e n d o o d d e n ze door hen de keel af te snijden, even kalm of ze 's k o n i n g s beul w a r e n . Jill had j u i s t de laatste gew o n d e d r i j v e r v e r b o n d e n toen ze Seryls bediende bij haar b r a c h t e n . Hij w a s van zijn paard gevallen en v e r t r a p t . O f s c h o o n hij nog leefde, spuwde hij bloed en zijn beide benen w a r e n g e b r o k e n . 'Alle goden!' k e r m d e Seryl. ' M i j n arme N a m y d d . ' De j o n g e n keek hem aan met ogen die hem duidelijk niet h e r k e n d e n . 'We k u n n e n hem niet v e r v o e r e n , ' zei Seryl kortaf. 'Dat zou zijn dood zijn'

254

'Sterven doet hij toch,' zei Jill. 'Het spijt me, beste heer, m a a r dat is de h a r d e w a a r h e i d . ' Seryl k e r m d e weer en streelde het haar van de j o n g e n . Jill liet hem met zijn verdriet alleen en ging naar Rhodry, die naast de laatste van de g e w o n d e b a n d i e t e n knielde met zijn van bloed d r u i p e n d e zilveren dolk in zijn hand. De j o n g e n , die niet o u d e r dan v i j f t i e n kon zijn, j a m m e r d e z o m e e l i j w e k k e n d dat R h o d r y w e i f e l d e . 'Laat maar,' zei Jill. 'Hij s t e r f t toch.' Toen de j o n g e n zijn gezicht a f w e n d d e en begon te huilen, knielde ze naast hem neer. ik kan die wond stelpen en je redden. Als ik dat doe, wil je dan vertellen wat je weet?' 'Ja, ja. Alle goden, het doet zo zeer.' De snee in zijn o n d e r b u i k was zo diep dat het een tijd d u u r d e v o o r Jill hem had gestelpt. Tegen die tijd was hij zo zwak dat hij n a u w e lijks meer kon praten, maar ze k w a m aan de weet dat hij een weggelopen leerling was die zijn meester had bestolen, dat hij pas bij de bende was en dat er in het geheel e e n e n d e r t i g b a n d i e t e n w a r e n . Tien van hen waren a c h t e r g e b l e v e n om hun k a m p te b e w a k e n ; een onheilspellend bericht. 'Die k o m e n n a t u u r l i j k terug,' zei w o n d e n likken, maar m o r g e n . . . '

Rhodry.

' V a n a v o n d zullen ze hun

'We h e b b e n er twaalf van de e e n e n d e r t i g gedood.' 'Dat is waar, maar wij h e b b e n twee z w a a r d v e c h t e r s verloren en ook nog zes drijvers. N o u j a , we weten in elk geval wat ons te w a c h t e n staat. Het is maar goed dat je hebt besloten die knul te redden.' 'Dat was niet het enige. Ik had het gevoel dat hij ons nog iets had k u n n e n vertellen.' 'Wat nu weer? N o g meer van die v e r v l o e k t e d w e o m e r ? ' 'Precies. En bij het ijs van de hel, ik wou maar dat m i j n dwerg ter u g k w a m . Ik weet zeker dat hij iets van dit alles weet.' R h o d r y sidderde als een door een horzel gestoken paard. Jill keek naar de r a n d e n van het r a v i j n . Ze wist dat ze werden g a d e g e s l a g e n - ze was nog nooit ergens zo zeker van geweest - m a a r tussen de z w i j g e n d e , dreigende bergen was nergens beweging te zien. Bij z o n s o n d e r g a n g stierf N a m y d d , het leven uit zijn v e r b r i j z e l d e longen w e g h o e s t e n d . Jill zei een paar w o o r d e n van t r o o s t tot de koopman en liep toen r u s t e l o o s door het k a m p . De d r i j v e r s zaten op een k l u i t j e bijeen, u i t g e p u t , als angstige schapen die w a c h t e n op de wolven die hen k o m e n a f m a k e n . Het is niet eens ver naar de grens van Cwm Peel, dacht Jill, m a a r bij de geringe snelheid die deze t r o e p kan halen kon het net zo goed aan de andere kant van de Z u i d e l i j k e Zee 2-55

liggen. Toen kreeg ze een idee, een r o e k e l o o s , doldriest idee, m a a r de enige kans die ze h a d d e n . Toen ze het tegen R h o d r y zei, begon hij te vloeken. 'Doe niet zo stom!' v e r v o l g d e hij. 'De rest van dat tuig kan best een e i n d j e v e r d e r o p in de pas liggen. Ik laat je niet alleen gaan, en daarmee uit!' 'Een b o o d s c h a p naar een van Blaens p a t r o u i l l e s sturen is de enige kans die we hebben, en je vergeet dat ik Sunrise heb. Ook al z o u d e n ze me zien, tegen de tijd dat ze hun p a a r d e n h e b b e n gezadeld en in de pas zijn, k u n n e n ze een w e s t v o l k e r j a c h t p a a r d nooit meer inhalen. Ik weeg niet veel, dus ook al is Sunrise moe van het gevecht, hij h e e f t de hele m i d d a g k u n n e n uitrusten.' Terwijl ze de ruin zadelde en tuigde bleef R h o d r y w e r p i n g e n m a k e n en dreigen, maar uiteindelijk kreeg w o o n o m d a t ze gelijk had: het was hun enige h o o p . k w a m op toen ze wegreed en Sunrise met zijn lange, z i j n weg liet zoeken tussen de r o t s b l o k k e n . Ze reed v o o r het g r i j p e n en haar z w a a r d in de hand.

v l o e k e n , tegenze haar zin, geDe volle m a a n soepele pas zelf met haar schild

R h o d r y stond nog lang aan de rand van het k a m p in de richting te kijken w a a r i n Jill was v e r d w e n e n . Tenslotte stortte hij een paar tranen in een korte huilbui vanwege het gevaar w a a r i n ze verkeerde. Toen ging hij terug. De m a n n e n hadden een v u u r t j e aangelegd, maar de meeste drijvers sliepen al; zij v e r d r o n g e n hun angst op de enige manier die ze kenden. De twee begeleiders, Lidyc en Abryn, stonden op toen hij aankwam en keken hem aan in de o n g e g r o n d e h o o p dat deze door de wol geverfde zilverdolk hen misschien nog zou k u n n e n redden. 'Ga m a a r slapen,' zei Rhodry. 'Ik loop de eerste w a c h t wel.' Ze k n i k t e n . A b r y n wilde iets zeggen, m a a r hij b e d a c h t zich. R h o d r y haalde zijn schild en zijn helm en liep toen een kleine kilometer de pas in. Hij kon in het m a a n l i c h t net zo goed zien als bij daglicht, zelfs de kleuren - een deel van de e r f e n i s van zijn e l f e n b l o e d . W a c h t l o p e n was altijd vervelend, maar nu hij zo o n g e r u s t was over Jill k r o o p de tijd v o o r b i j . In de v e r r a d e r l i j k e s c h a d u w e n leek er van alles te bewegen. K o n i j n e n misschien, of f r e t t e n ? Als hij naar het bewegen bleef k i j k e n , hield het op, maar wat het ook was, het was heel klein en ong e t w i j f e l d o n g e v a a r l i j k . E i n d e l i j k , toen hij aan de stand van de m a a n zag dat het een eind na m i d d e r n a c h t was, k w a m Lidyc te v o o r s c h i j n . 'Je had me eerder m o e t e n w e k k e n . ' 'Ik word niet zo g a u w moe als de meeste mensen. Als je straks w o r d t a f g e l o s t , zeg dan tegen A b r y n dat hij me v o o r z o n s o p g a n g moet wekken.' 256

Lidyc glimlachte, alsof hij dacht dat R h o d r y het uiterste van zijn k r a c h t e n vergde om zijn m a n n e n te sparen, m a a r de simpele w a a r heid was dat R h o d r y heel lang z o n d e r slaap kon, nog een gave die hij aan zijn wilde bloed dankte. Toen hij naar het k a m p terugliep, k w a m hij langs de g e w o n d e b a n d i e t , die h a r d o p k r e u n d e . Hij knielde naast de j o n g e n neer en k w a m tot de slotsom dat Jills p o g i n g e n hem te redden t i j d v e r s p i l l i n g waren geweest. Aan het h o o g r o d e gezicht van de j o n g e n was d u i d e l i j k te zien dat de w o n d was gaan ontsteken. 'Welke zilverdolk ben j i j ? ' f l u i s t e r d e hij. 'Rhodry. Hoezo?' ' W a a r is het meisje?' 'Hulp

gaan

halen.'

' H e e f t ze w e r k e l i j k de j u w e l e n ? ' 'De wat?' 'De j u w e l e n . Die de oude man zei dat ze die had. We m o e s t e n haar levend g e v a n g e n n e m e n en de j u w e l e n a f p a k k e n . ' R h o d r y greep hem bij de s c h o u d e r s en schudde hem door elkaar. 'Vertel me de w a a r h e i d ! ' s n a u w d e hij. 'Welke oude m a n ? ' 'Die ons h e e f t i n g e h u u r d . ' De w o o r d e n liepen in elkaar over en waren n a u w e l i j k s v e r s t a a n b a a r . 'lk weet niet hoe hij heet. M a a r hij h e e f t ons i n g e h u u r d om het meisje gevangen te n e m e n . ' 'Hoe zag hij eruit?' Toen hij niet a n t w o o r d d e , schudde R h o d r y hem weer door elkaar, m a a r hij had het b e w u s t z i j n verloren. R h o d r y stond v l o e k e n d op en liep weg. Het was nu te laat om Jill a c h t e r n a te gaan. Hij huilde weer even, toen ging hij naar Lidyc en nam de w a c h t van hem over. Het zou uren duren voor hij kon slapen nu deze nieuwe angst hem kwelde. Hij had haar alleen laten gaan, terwijl zij j u i s t degene was op wie ze uit w a r e n . Tegen m i d d e r n a c h t werd Sunrise erg moe. Jill steeg af om hem haar gewicht te b e s p a r e n en leidde hem bij de teugel verder, maar ze strompelden beiden van v e r m o e i d h e i d . H o e w e l haar rug b r a n d d e als v u u r door het gewicht van de m a l i ë n k o l d e r , besloot ze die niet uit te doen. Ze zou dolgraag even gaan zitten om uit te rusten, maar ze wist dat ze in slaap zou vallen als ze dat deed. Na nog a n d e r h a l v e kilometer v e r d e r kwam ze bij het hoogste punt van de pas. N a a s t de weg stond een ruw g e h o u w e n stenen pilaar met het blazoen van de g w e r b r e t s van Cwm Peel, een steigerende hengst, erin gebeiteld. 'De aanblik hiervan doet me net zoveel goed als een uur slaap. Het kan nu niet veel verder meer zijn.' 257

Sunrise snoof v e r m o e i d en liet zijn h o o f d hangen. Ze leunde tegen de pilaar en liet hem een paar m i n u t e n rusten. O p e e n s wist ze dat ze werd g a d e g e s l a g e n ; ze voelde het als een k o u d e rilling langs haar rug. M e t het z w a a r d in de hand deed ze een paar stappen het pad op, liep toen langzaam in het rond en liet haar ogen langs de b o v e n r a n d van de r o t s w a n d e n d w a l e n . N e r g e n s beweging te zien; nergens silhouetten van v i j a n d e n tegen het m a a n l i c h t . Ze greep de teugels en ging verder, sneller lopend d o o r d a t de angst haar nieuwe k r a c h t gaf. Het gevoel nam toe tot het zweet langs haar rug liep. Ze werd in het oog g e h o u d e n . Elk ogenblik, achter de v o l g e n d e bocht, of achter die h o o p stenen, was de h i n d e r l a a g die haar dood b e t e k e n d e . M a a r ze liep nog een kilometer en er k w a m geen h i n d e r l a a g . De steile rotsw a n d e n b e g o n n e n te w i j k e n en het pad werd breder, overzichtelijker, g e m a k k e l i j k e r b e g a a n b a a r , een betere plaats v o o r een aanval. En nog bleven die ogen haar volgen terwijl ze naast haar paard liep, hem op zijn bezwete hals klopte en met zachte w o o r d e n a a n m o e d i g d e . Op het laatst struikelde hij en viel b i j n a . Ze liet hem staan, zijn h o o f d b i j n a tot op de g r o n d h a n g e n d , en dacht erover hem achter te laten. Toen voelde ze dat degene die haar b e s p i e d d e haar verliet. Ze keek v e r w e z e n om zich heen en zag, geen v i j f t i g meter verder, n a a s t het pad een b r o c h t o r e n staan achter een lage stenen muur. Dat kon alleen een van g w e r b r e t Blaens b e r o e m d e p a t r o u i l l e p o s t e n zijn, w a a r i n een kleine k r i j g s b e n d e huisde, vlak achter de grens en paraat om in te g r i j p e n , een k o s t b a r e z a a k , die geen enkele andere e d e l m a n in Deverry erop nahield. Ze gooide haar h o o f d a c h t e r o v e r en lachte. 'Kom mee, oude vriend. leggen.'

Die paar meter k u n n e n we ook nog wel af-

Sunrise liet zich s t r o m p e l e n d naar de met ijzer beslagen poort met het h e n g s t b l a z o e n leiden. Ze h o o p t e dat iemand haar zou horen als ze riep, maar ze zag de glans van zilver in het m a a n l i c h t - een h o o r n die met een ketting aan de p o o r t hing. Ze greep hem en blies erop, een lange, w a n h o p i g e klank, terwijl Sunrise zijn h o o f d schudde en t r i o m f a n t e l i j k snoof. 'Wie is daar?' riep een stem van binnen. 'Een zilverdolk. Fr zijn b a n d i e t e n in de pas.' De poort ging k n a r s e n d open en een man van de n a c h t w a c h t greep haar arm en trok haar de veilige t o e v l u c h t binnen. 'Blijven we hier z o m a a r w a c h t e n ? ' vroeg

Seryl.

'Dat is het beste,' zei R h o d r y . 'We k u n n e n hier vechten met onze rug tegen de r o t s w a n d als d e k k i n g . ' 258

Seryl knikte i n s t e m m e n d en keek hem aan zoals een h o n g e r e n d kind naar zijn vader k i j k t , er tegen alle r e d e l i j k h e i d in van overtuigd dat va eten zal v i n d e n , ook als alle h o o p is opgegeven. Ze liepen in het g r a u w e m o r g e n l i c h t om het k a m p heen, terwijl R h o d r y tegen zijn v e r d r i e t vocht. Hij was er zeker van dat Jill dood was. Z i j n eigen dood kon hij kalm onder ogen zien, de hare kon hij niet v e r w e r k e n . Z i j n enige troost was de w e t e n s c h a p dat hij straks de kans zou krijgen haar te w r e k e n door een paar van de b a n d i e t e n met hem mee te n e m e n naar het h i e r n a m a a l s . Het k a m p v e r s t e r k t e zich zo goed mogelijk. De p a k k e n met g o e d e r e n w e r d e n opgestapeld tot een ruwe muur waar de d r i j v e r s achter zaten, met hun rug naar de r o t s w a n d , t e r w i j l de m u i l d i e r e n niet ver d a a r v a n v a s t g e b o n d e n stonden. R h o d ry h e r h a a l d e zijn bevelen. N a d a t hij en de twee andere z w a a r d v e c h ters na een gevecht te paard z o u d e n zijn gesneuveld, m o e s t e n de drijvers de kudde in paniek brengen en te m i d d e n van de b a n d i e t e n j a g e n . De d a a r d o o r o n t s t a n e v e r w a r r i n g zou er zeker nog een paar het leven kosten. 'En vecht je dood,' besloot hij, ' w a n t ze kennen geen genade.' Rhodry, Lidyc en A b r y n bestegen hun p a a r d e n voor de g e ï m p r o v i seerde b a r r i c a d e . H o e w e l de kerels bleek zagen, hielden ze zich flink, v a s t b e s l o t e n te sterven als m a n n e n . De zon werd langzaam helderder; de m i n u t e n k r o p e n v o o r b i j . R h o d r y merkte dat hij o n g e d u l d i g werd; hij wilde zo g a u w m o g e l i j k dood zijn om zich bij zijn geliefde in het h i e r n a m a a l s te k u n n e n voegen. Eindelijk h o o r d e n ze hoefslagen en het gerinkel van tuigen: het geluid van vele m a n n e n die hard in hun richting reden. Met een korte beweging van zijn z w a a r d gaf hij de a n d e r e n het sein om hen t e g e m o e t te gaan. De k r i j g s b e n d e k w a m in draf de bocht om, twintig man, in m a l i ë n k o l d e r s , op goede p a a r d e n , met op hun schilden het rood en g o u d e n blazoen van Cwm Peel. R h o d r y h o o r d e het k a m p achter hem u i t b a r s t e n in gej u i c h en hysterisch gelach, maar hij zei niets. Z i j n hart w a s te vol om te spreken o m d a t hij nu wist dat zijn Jill veilig was. De h o o f d m a n van de k r i j g s b e n d e k w a m naar hem toe. ' N o u , zilverdolk,' zei hij ons te zien.'

breed lachend.

'Zo te horen is iedereen blij

'Ik heb nog nooit iemand bij een eerste o n t m o e t i n g zo graag m o g e n lijden. W a n n e e r is die andere zilverdolk bij jullie a a n g e k o m e n ? ' ' O n g e v e e r een uur na m i d d e r n a c h t , en hij is een flinke k n a a p , ook al lijkt hij niet ouder dan veertien. Hij stortte z o w a t ter plekke in elkaar, maar hij bleef zeggen dat hij met ons terug wilde r i j d e n . ' 'Ja, zo is hij.' R h o d r y liet hem graag in de w a a n dat Jill een j o n g e n was. ' H e b b e n jullie een heelmeester m e e g e b r a c h t ? We hebben ge259

w o n d e n . ' Hij deed zijn helm af en trok de kap van zijn m a l i ë n k o l d e r van zijn gezicht. 'Die h e b b e n we m e e g e b r a c h t . ' De h o o f d m a n staarde hem opeens aan. 'Ja, heer, bedoel ik.' 'O, bij een varkenslul! Dus je hebt me eerder gezien.' ' M e n i g m a a l , heer.' 'Noem me zo nooit meer. M i j n naam is Rhodry, meer niet.' De h o o f d m a n knikte met een z w i j g e n d medeleven dat o n u i t s t a a n b a a r was. R h o d r y w e n d d e zijn paard en ging de k r i j g s b e n d e voor naar het k a m p , m a a r toen hij afsteeg, schoor de h o o f d m a n toe om de teugel voor hem vast te h o u d e n . 'Laat dat! Ik m e e n d e wat ik zei.' ' N o u goed dan. Het is dus R h o d r y en meer niet.' 'Zo is het beter. Zeg, hoe ver is het naar jullie p a t r o u i l l e p o s t ? Ik wil onze j o n g e zilverdolk wel wat lof t o e z w a a i e n . ' ' O n g e v e e r vijf uur rijden op een vers p a a r d , m a a r als wij straks ter u g k o m e n , is die j o n g e n er niet meer. Ik heb hem naar Dun Hiraedd g e s t u u r d , zie je, met een verzoek om v e r s t e r k i n g e n . Hij zei dat hij bij z o n s o p g a n g wilde v e r t r e k k e n . ' R h o d r y v l o e k t e h a r d o p . De h o o f d m a n zag hem k e n n e l i j k nog steeds als heer R h o d r y M a e l w a e d d , w a n t hij haastte zich een v e r k l a r i n g te geven. 'Ik m o e s t elke man m e e b r e n g e n die ik had. Dat tuig valt bijna nooit de k a r a v a n e n van de koning aan, o m d a t ze weten dat wij ze dan met een grote t r o e p e n m a c h t a c h t e r n a k o m e n , dus er is hier iets verduiveld raars aan de hand.' R h o d r y luisterde n a u w e l i j k s . Jill was weer alleen o n d e r w e g , wist nog m i n d e r dan hij van het gevaar dat haar besloop.

en ze

'Ze ontglipte me g e w o o n , ' zei Sarcyn. 'Ik was nog maar een kilometer van haar af toen ze de p a t r o u i l l e p o s t bereikte.' 'Ik weet het,' zei Alastyr. 'Ik was jullie aan het scryen... ' 'Als u haar eerder was gaan scryen... ' Daar had je het weer, zo'n brutale, veel te v e r t r o u w e l i j k e o p m e r k i n g , maar Alastyr zei er niets van o m d a t ze in te groot gevaar v e r k e e r d e n om onderlinge ruzies te riskeren. En Evy en Sarcyn waren wel goede z w a a r d v e c h t e r s , maar er stonden negentien boze b a n d i e t e n om hen heen en Alastyr kon ze o n m o g e l i j k allemaal betoveren. De pas gekozen a a n v o e r d e r van de bende, een enorme r o o d h a r i g e kerel die Ganedd heette, kwam naar hen toe, zijn armen voor de borst gekruist. 'U had ons niet verteld dat dat m e i d j e kon vechten als een duivel uit de hel.' 260

ik had jullie g e w a a r s c h u w d dat ze een ervaren k r i j g e r was.' G a r n e d d g r a u w d e a n g s t a a n j a g e n d . Alastyr haalde de geldbuidel te v o o r s c h i j n die hij v o o r hen gereed had. 'Ik heb gezegd dat jullie goed betaald z o u d e n w o r d e n , en dat meende ik. Hier.' Toen G a n e d d de buidel in de palm van zijn harige hand leegschudde, lichtte zijn gezicht op in een brede, half t a n d e l o z e g r i j n s bij het zien van een D e v e r r i a a n s e reaal, twintig z i l v e r s t u k k e n , en een rechthoekig geslepen r o b i j n zo groot als zijn d u i m n a g e l . ' N o u , dit m a a k t veel goed,' zei hij zich o m d r a a i e n d . 'Kom op, mannen. We hebben hier een edelsteen die we in M a r c m w r k u n n e n verkopen, en dan k u n n e n we m a a n d e n l a n g leven als v o r s t e n . ' Terwijl de bandieren j u i c h t e n , bestegen Alastyr en zijn leerlingen hun p a a r d e n en reden weg, Camdel achter zich aan sleurend. H o e w e l het m o g e l i j k was dat de b a n d i e t e n later een poging z o u d e n doen om de m a n n e n die ze nu als rijk b e s c h o u w d e n , aan te vallen, kon Alastyr zijn d w e o m e r g e b r u i k e n om hen voor dergelijke o n a a n g e n a a m h e d e n te b e h o e d e n . M a a r onder het rijden had hij veel zin om te v l o e k e n van teleurstelling. Ze hadden het meisje op een haar na te p a k k e n gehad! Hij wist zeker dat als hij Jill levend kon vangen, hij haar bij N e v y n kon inruilen voor een veilige uittocht uit Deverry - met de steen. Hoewel Jill in de p a r r o u i l l e p o s t op R h o d r y had willen w a c h t e n , kon een zilverdolk een bevel van een h o o f d m a n van de g w e r b r e t om een b o o d s c h a p naar d i e z e l f d e g w e r b r e t te b r e n g e n , niet weigeren z o n d e r een geseling te riskeren. O m d a t Sunrise nog moe was, gaf de stalknecht haar een stevig z w a r t paard om haar reis mee te beginnen. De h o o f d m a n had haar ai een o f f i c i e e l b e w i j s gegeven; zolang ze voor zijne genade o n d e r w e g was, zou elk van Blaens vazallen haar een vers paard en een m a a l t i j d v e r s t r e k k e n om de b o o d s c h a p zo vlug mogelijk te k u n n e n overbrengen'. ' M a a r denk erom,' zei Jill tegen de stalknecht. zijn als R h o d r y arriveert.'

'Sunrise moet hier nog

'Wat denk j i j wel van ons, dat we p a a r d e n d i e v e n zijn?' 'Heel wat grote heren h e b b e n hun paard "ingeruild" v o o r een paard van iemand die helemaal niet wilde ruilen, en Sunrise is een v e r d r a a i d k o s t b a a r dier.' 'Dat is hij, maar hij is hier veilig. Ik zal je eens wat vertellen, zilverdolk. Wij m a n n e n van Cwm Peel haten p a a r d e n d i e v e n nog meer dan alle andere dieven. Hier h a k k e n ze een p a a r d e n d i e f niet alleen zijn h a n d e n af. Hij krijgt ook nog v i j f t i e n z w e e p s l a g e n en w o r d t in het openbaar opgehangen.' 261

'Prachtig. Dan ga ik met een gerust hart op weg.' Jill verliet de p a t r o u i l l e p o s t met een flinke snelheid, a f w i s s e l e n d in draf en stapvoets tot ze het gebergte uit was. Op de m a k k e l i j k e r beg a a n b a r e hellingen van de uitlopers kon ze nu en dan in galop overgaan. Kort voor het m i d d a g u u r kwam ze bij de dun van een edelman, kreeg haar m a a l t i j d en een vers paard en g a l o p p e e r d e weer verder. Ze liet de heuvels al spoedig achter zich en reed door de golvende velden van Cwn Peel. Hoewel een groot deel van het gewest niet geschikt was voor l a n d b o u w , was het ideaal v o o r veeteelt. In de goed bevloeide weiden tussen de b o s j e s witte berken zag ze heel wat k u d d e n p a a r d e n vredig grazen onder de hoede van b e r e d e n herders, of witte koeien met r o e s t b r u i n e oren in de s c h a d u w liggen herkauwen. Op her v l a k k e r e land kon ze a f w i s s e l e n d draven en g a l o p p e r e n , en ze v e r w i s s e l d e nog twee keer van paard. De stad lag ruim v i j f e n z e ventig k i l o m e t e r van de p a t r o u i l l e p o s t af, een a f s t a n d die alleen een snelle koerier als zijzelf in één dag kon hopen af te leggen. Bij de derde wissel stond de zon al laag aan de hemel, en de e d e l m a n die haar het verse p a a r d gaf, zei dat de koerier van de g w e r b r e t gerust bij hem kon o v e r n a c h t e n . Jill dacht er even over na, maar een van haar dweo m e r - w a a r s c h u w i n g e n v l i j m d e als een mes door haar heen. Ze moest verder, zo snel m o g e l i j k . ' D a n k u, heer, maar deze b o o d s c h a p is zeer d r i n g e n d . ' 'Dat weet jij o n g e t w i j f e l d het beste, zilverdolk.' Ze v e r t r o k in volle galop en de d w e o m e r - k o u vergezelde haar. Iem a n d wist w a a r ze was, en die iemand volgde haar om haar k w a a d te doen. Na haar te korte n a c h t r u s t zat ze half slapend in het zadel, maar ze deed alles om w a k k e r te blijven en haalde het uiterste uit het p a a r d . Telkens w a n n e e r ze iemand passeerde, riep ze dat hij in naam van de g w e r b r e t de weg vrij moest m a k e n . Dan gingen ze met een kreet van schrik opzij en lieten haar door. Eindelijk k w a m ze op de t o p van een lage heuvel en ze zag o n d e r zich de g w e r b r e t s t a d Dun H i r a e d d aan w e e r s z i j d e n van de rivier liggen, o m r i n g d door hoge stenen m u r e n . De rivier glinsterde zo fel in het licht van de o n d e r g a a n d e zon dat Jills v e r m o e i d e ogen het nauwelijks k o n d e n v e r d r a g e n . Z o n s o n d e r g a n g . D e s t a d s p o o r t e n z o u d e n d a d e l i j k v o o r de nacht w o r d e n gesloten. Ze zette haar paard tot hoge snelheid aan en kwam juist a a n r i j d e n toen de p o o n d i c h t z w a a i de. 'Een b o o d s c h a p voor de g w e r b r e t ! ' riep ze hard.

'Van de Cwm-Pecl

pas!' De

poort werd

opengehouden.

Terwijl 262

een

w a c h t e r haar t e g e m o e t

rende, steeg ze af en t o o n d e hem zwierig haar o f f i c i ë l e bewijs. 'Heel goed, zilverdolk,' zei hij, het a a n n e m e n d . 'Ik zal je o n m i d d e l lijk naar de dun brengen.' Toen de p o o r t achter haar dichtviel, kreeg Jill een zo sterk gevoel van o p l u c h t i n g dat ze wist dat het door d w e o m e r ingegeven moest zijn. Hier was ze, a l t h a n s v o o r een t i j d j e , veilig. De s t a d s w a c h t leidde haar snel door de doolhof van geplaveide straten en dicht o p e e n g e p a k t e r o n d h u i z e n . Achter de v e n s t e r s scheen l a n t a a r n l i c h t ; de m e n s e n h a a s t t e n zich naar huis na een dag handel d r i j v e n ; hier en daar z w e e f d e een vleug e t e n s g e u r een huis uit z o d a t Jills maag begon te k n o r r e n . Aan de andere kant van de stad stond een lage, k u n s t m a t i g e heuvel o m r i n g d door stenen m u r e n . Daar was weer een p o o r t met w a c h t p o s t e n , m a a r haar o f f i c i ë l e b e w i j s b r a c h t hen op het b i n n e n p l e i n van Blaens e n o r m e dun, waar een d r i e d u b bele broch boven de schuren en stallen u i t t o r e n d e . N a d a t een page Jills paard had a a n g e n o m e n , leidde de s t a d s w a c h t haar de grote zaal binnen. De zaal werd helder verlicht door h a a r d v u r e n en k a a r s e n . Jill stond met haar ogen k n i p p e r e n d bij de deur terwijl de w a c h t de g w e r b r e t ging a a n s p r e k e n . Bij een van de h a a r d e n waren bedienden bezig het a v o n d e t e n voor een k r i j g s b e n d e van h o n d e r d man op lange t a f e l s te zetten. N a a s t de e r e h a a r d zat de g w e r b r e t alleen te eten. Toen ze naar het f r a a i e m e t s e l w e r k , de prachtige w a n d t a p i j t e n , de zilveren bekers en k a n d e l a a r s op de t a f e l s keek, voelde Jill zich vreselijk opgelaten. W a a r o m had die s t o m m e patrouille de b o o d s c h a p niet naar de h o o f d man van de g w e r b r e t gestuurd in plaats van haar z o m a a r bij zo'n v o o r n a m e edelman te laten b i n n e n v a l l e n terwijl die aan zijn avondmaal zat? Een vuile zilverdolk zoals zij h o o r d e buiten op het plein te wachten. Blaen zelf was geen man die iemand op zijn gemak stelde. Toen de w a c h t hem a a n s p r a k m a a k t e hij een a r r o g a n t e h o o f d b e w e g i n g en trok zijn s c h o u d e r s fier naar achteren. Hij was veel j o n g e r dan ze had g e d a c h t , ongeveer t w e e ë n t w i n t i g , en hij deed haar, met zijn blauwe ogen en r a v e z w a r t e haar, sterk aan R h o d r y denken, al was hij nat u u r l i j k lang niet zo k n a p als haar man. 'Kom hier, zilverdolk,' zei hij k o r t a f . 'Wat is die b o o d s c h a p ? ' Jill ging haastig naar hem toe en wilde knielen, m a a r ze was zo moe van haar lange rit dat ze haar e v e n w i c h t v e r l o o r en b i j n a w i j d b e e n s k w a m te vallen. 'Neem me niet k w a l i j k , uwe genade,' stamelde ze. gen gereden en d a a r v ó ó r nog strijd geleverd.' 'Bij

de k o n t e n van de goden!

ik heb twee da-

Sta dan van die v e r v l o e k t e vloer op en 263

ga zitten. Page! Haal mede. En een eetplank! moet half u i t g e h o n g e r d zijn.'

Schiet op!

Voor de g e s c h r o k k e n pages iets k o n d e n doen had s c h o u d e r s gegrepen, haar overeind g e h o l p e n en stoel gezet. Hij d u w d e haar een bokaal met mede toen op de rand van de t a f e l zitten; zijn m a a l t i j d ter hem. ik denk dat ik het wel kan raden,' zei hij. weest in die v e r w e n s t e pas.' i n d e r d a a d , uwe genade.'

Deze j o n g e n

Blaen haar bij de haar in zijn eigen in de hand en ging stond vergeten ach-

'Er is weer g e d o n d e r ge-

Terwijl Jill haar relaas deed, k w a m Blaens h o o f d m a n ook luisteren. Hij was een z w a a r g e b o u w d e man van h a l v e r w e g e de dertig met een v e r b l e e k t litteken over zijn ene wang. Toen Jill uitverteld was, w e n d de de g w e r b r e t zich tot hem. ' C o m y n , neem v i j f t i g man en een stel extra p a a r d e n en vertrek vanavond nog. Ik - hier, w a c h t even.' Blaen greep een plak g e b r a d e n r u n d v l e e s van een g o u d e n schaal en wierp die Jill toe. 'Neem zelf m a a r b r o o d , j o n g e n . Luister, C o m y n . Jaag die smerige b a n d i e t e n Yr A u d d g l y n in. Als g w e r b r e t Ygwimyr het lef h e e f t om erover te klagen, zeg je maar dat er oorlog k o m t ais we niet binnen twee w e k e n hun h o o f d e n op staken h e b b e n . ' ' G o e d , uwe genade, melden valt.'

en ik stuur een b o o d s c h a p p e r zodra er iets te

Jill at door terwijl ze de b i j z o n d e r h e d e n b e s p r a k e n . Toen C o m y n wegging om zijn m a n n e n aan te w i j z e n , greep Blaen zijn bokaal met mede en klokte de d r a n k naar binnen of het w a t e r was. Een w a c h t e n de page k w a m naar v o r e n en vulde de bokaal bij. 'Jij hebt de j o u w e zo te zien n a u w e l i j k s a a n g e r a a k t , j o n g e n , ' zei Blaen. 'Wat ben jij v o o r een zilverdolk dat je zo langzaam drinkt? T r o u w e n s , hoe heet je?' 'Gilyan, uwe genade, en ik ben Blaen staarde haar aan en gooide 'Ik schijn oud en blind te w o r d e n , ' bent een meisje. W a a r o m gaat een 'De man van wie ik houd is een verlaten om hem te volgen.'

geen j o n g e n m a a r een meisje.' toen lachend zijn h o o f d achterover. zei hij, nog steeds lachend. 'Dus j i j meisje langs de lange weg t r e k k e n ? ' zilverdolk, en ik heb m i j n familie

'Dat was heel dom van je, m a a r j a , wie leert ooit v r o u w e n k e n n e n ? ' Hij deed het probleem met een s c h o u d e r o p h a l e n af. 'Goed dan, Gilyan. We k u n n e n je m o e i l i j k in de kazerne laten o v e r n a c h t e n , dus ik zal je v a n n a c h t een k a m e r in de broch geven.'

264

Eerder d i e z e l f d e dag had de patrouille van Cwm Pecl-ruiters de overb l i j f s e l e n van Seryls k a r a v a a n naar de g r e n s p o s t g e b r a c h t voor ze weer uitreden om achter de b a n d i e t e n aan te gaan. R h o d r y hielp Seryl naar een bed in de kazerne te d r a g e n , zorgde dat zijn begeleiders en d r i j v e r s b e h o o r l i j k te eten kregen en ging toen naar de stal om zich ervan te v e r g e w i s s e n dat alles goed was met Sunrise. De stalknecht vertelde hem dat Jill i n d e r d a a d bij z o n s o p g a n g als ijlbode was vertrokken. 'Dan zal ze nu zo ongeveer Dun H i r a e d d hebben bereikt.' keek naar de o n d e r g a a n d e zon.

Rhodry

'Klopt. Al eens ooit in onze stad geweest, zilverdolk?' 'Een paar keer. Zo, ik ga ook eens eten.' Toen hij gegeten had ging R h o d r y even bij de g e w o n d e b a n d i e t kijken, die in een v o o r r a a d s c h u u r was o p g e s l o t e n . Die v o o r z o r g s m a a t regel bleek o v e r b o d i g , want de j o n g e n was stervende. Hij had niet alleen te veel k o o r t s om te praten, m a a r R h o d r y kon ook de stank van zijn o n t s t o k e n w o n d ruiken, zelfs door het v e r b a n d heen. Hij liet de j o n g e n wat water d r i n k e n , ging toen op zijn h u r k e n zitten en nam hem peinzend op. Hij had nog nooit in zijn leven gezien dat een ontsteking zich zo snel u i t b r e i d d e (en hij had toch heel wat v e l d t o c h t e n m e e g e m a a k t ) , bijna alsof de w o n d o p z e t t e l i j k was v e r g i f t i g d . Aangezien b a n d i e t e n er niet om b e k e n d stonden dat ze zo goed aten als edelen, was de j o n g e n o n g e t w i j f e l d al een t i j d l a n g slecht gevoed en dus a b n o r m a a l zwak. M a a r toch z o u d e n de k w a d e sappen zich minder snel hebben m o e t e n v e r s p r e i d e n , vooral o m d a t Jill de wond meteen b e h o o r l i j k had v e r b o n d e n . Als iemand de j o n g e n de mond had willen snoeren, had hij niet meer geluk k u n n e n h e b b e n . ' M a a r is het wel enkel geluk?' zei R h o d r y h a r d o p . De stervende j o n g e n k r e u n d e en h i j g d e naar adem in zijn koortsige slaap. Hoewel R h o d r y hem de dag t e v o r e n nog de keel had willen a f s n i j d e n , had hij nu opeens m e d e l i j d e n met hem. Jill werd laat in de m o r g e n w a k k e r en keek w e z e n l o o s om zich heen, niet wetend wat ze daar deed in dat weelderige bed met g e b o r d u u r de g o r d i j n e n , tot ze zich eindelijk Blaens g a s t v r i j h e i d van de avond t e v o r e n h e r i n n e r d e . Toen ze de g o r d i j n e n opzij schoof, zag ze het zonlicht door de vensters s t r o m e n en een page onzeker in de d e u r o p e ning staan. 'Me...eh... v r o u w e ? ' zei de j o n g e n . 'De g w e r b r e t v e r z o e k t u aan te zitten aan het n o e n m a a l . Zullen we een bad v o o r u halen? Daar is nog net tijd voor.' 'Een bad lijkt me heerlijk. N o e n m a a l ? Alle goden! 265

Zeg, zit de echt-

genote van de g w e r b r e t mee aan? Ik weet haar naam niet eens.' 'Die is C a n i f f a , maar ze brengt een t i j d l a n g een bezoek aan haar broer.' D a a r d a n k t e Jill de goden voor. Ze kon zich wel iets leukers v o o r stellen dan een e d e l v r o u w die kritisch haar t a f e l m a n i e r e n bezag. Toen ze uit het bad k w a m , haalde ze haar andere h e m d , dat nog schoon was, uit haar zadeltas, en besloot dat ze ook maar beter schone sokken kon a a n t r e k k e n . O p e e n s h e r i n n e r d e ze zich de a r m b a n d , die in haar extra kleren had m o e t e n zitten. Hij w a s v e r d w e n e n . 'Bij al het ijs in de hel! Een van die v e r v l o e k t e d r i j v e r s moet hem hebben gestolen.' Ze d o o r z o c h t nijdig haar beide z a d e l t a s s e n , maar de a r m b a n d was er niet. H e l e m a a l onder in de ene tas, onder een v a s t g e s t i k t e flap, zat echter iets kleins en hards. Toen ze het eruit haalde, bleek het een ring te zijn met een saffier, een mooie grote steen gevat in een gouden band, met twee kleine d r a a k j e s rond de zetting gekruld. Jill bekeek hem vol o n g e l o o f . 'Hoe kom j i j tussen mijn spullen? H e e f t het N a t u u r v o l k de a r m b a n d gestolen en j o u ervoor in de plaats g e s t o k e n ? ' De s a f f i e r glansde zacht in het zonlicht. Jill voelde zich een halve gare, o m d a t ze tegen een ring zat te p r a t e n alsof die haar kon v e r s t a a n . Ze zocht een oud lapje en wikkelde hem er z o r g v u l d i g in. Ze had geen tijd om er verder over te piekeren, a a n g e z i e n er een g w e r b r e t op haar w a c h t t e . Het bleek dat Blaen haar de eer aandeed haar aan zijn tafel te laten eten o m d a t hij alles wilde weten over haar leven bij de lange weg. A a n g e z i e n ze wist dat R h o d r y het als een schande voelde als de mensen over zijn v e r b a n n i n g p r a a t t e n , p r o b e e r d e ze zo weinig m o g e l i j k over hem te praten, wat haar m a k k e l i j k werd g e m a a k t toen ze vertelde dat haar vader Cullyn van C e r r m o r was. 'Is het heus?' vroeg Blaen breed lachend. 'Nee maar, geen w o n d e r dat je het leven bij de lange weg zo goed a a n k u n t . Weet je, Jill, ik heb je v a d e r eens o n t m o e t . Ik was nog m a a r een klein v e n t j e , zes of zeven, geloof ik, en m i j n vader had hem i n g e h u u r d . Ik weet nog goed dat ik naar hem opkeek en vond dat ik nog nooit zo'n a n g s t a a n j a g e n d e man had o n t m o e t . ' 'Ja, zo komt va meestal op m e n s e n over.' ' M a a r hij was een geweldige krijger. Ik weet niet precies hoe alles afgelopen is, m a a r mijn vader h e e f t hem bij zijn vertrek een mooie schede gegeven, met goud a f g e z e t , als extra beloning boven op zijn soldij. Zeg, is hij nog in het land der levenden?' Vanaf dat m o m e n t kon Jill de tijd vullen met v e r h a l e n over haar vaders w a p e n f e i t e n door de j a r e n heen. Na de m a a l t i j d gaf Blaen haar 266

a c h t e l o o s een handvol m u n t e n als betaling voor haar k o e r i e r s d i e n s t . 'En w a n n e e r zal die k a r a v a a n van jullie b i n n e n k o m e n , denk je?' vroeg hij tenslotte. 'Dat duurt nog minstens drie dagen, uwe genade. waren gewond.'

Sommige m a n n e n

'Aha. N o u , als ze er zijn, laat de k a r a v a a n m e e s t e r dan naar me toe komen.' Jill ging haar spullen halen en ging van de dun naar de d r u k k e straten van de stad, de enige n e d e r z e t t i n g in heel de uitgestrekte vallei die de naam stad w a a r d i g was. O n d e r bogen in de m u u r s t r o o m d e de rivier de stad b i n n e n en v e r d e e l d e hem in een w e s t z i j d e v o o r de w e l g e s t e l d e n , onder wie de g w e r b r e t zelf, en een o o s t z i j d e voor het g e w o n e volk. De rivieroevers w a r e n een g e m e e n s c h a p s w e i d e waar een aantal koeien graasde in de w a r m e m i d d a g z o n . Bij de o o s t p o o r t vond Jill eindelijk een herberg, de R e n n e n d e Vos g e n a a m d , w a a r men d e r m a t e om klandizie verlegen zat dat ze er o n d e r d a k kon k r i j g e n . Z o d r a ze alleen in haar smerige kleine k a m e r t j e was, deed ze haar z a d e l t a s s e n open. De ring was er nog, maar nu k r o n k e l d e zich nog m a a r één draak rond de steen. ik ben beslist niet bezig om gek te w o r d e n . Jij moet d w e o m e r zijn.' De steen f l o n k e r d e een ogenblik hel, d a a r n a v e r f l a u w d e de glans tot die van een g e w o n e edelsteen. Jill huiverde toen ze hem weer in het lapje w i k k e l d e en hem in het z a k j e stopte dat ze om haar hals droeg en w a a r i n ze, op een paar duiten na, al haar geld had geborgen. Toen ging ze naar de g e l a g k a m e r en nam een kroes van het d o n k e r s t e bier dat er te krijgen was, om haar z e n u w e n te k a l m e r e n . Alle goden, hier zat ze nu, in een v r e e m d e stad met een d w e o m e r edelsteen in haar bezit en R h o d r y m i j l e n ver weg! N e v y n , o N e v y n , dacht ze, ik zou bij elke god in de hemel willen dat jij hier was! Hij k o m t , klonk een gedachte in haar h o o f d . Hij zal ons beiden komen redden. Jill verslikte zich zo erg in haar bier dat ze hoestte en in de kroes sputterde. De herbergier k w a m haastig a a n l o p e n . 'Er zat toch geen vlieg in, h o o p ik?' Hij sloeg haar op de rug. 'Nee hoor. B e d a n k t . ' Hij haastte zich met een meelevend k n i k j e weg. Dat kon er nu nog net bij, dacht Jill. Ik moet iets over deze edelsteen aan de weet zien te k o m e n . H o e w e l er in een stad van deze o m v a n g o n g e t w i j f e l d verscheidene j u w e l i e r s z o u d e n zijn, was ze niet van plan o p e n l i j k te spreken over een j u w e e l dat van vorm kon v e r a n d e r e n en g e d a c h t e n door i e m a n d s brein stuurde. Er waren echter altijd andere b r o n n e n van inf o r m a t i e v o o r iemand die wist hoe ze die moest zoeken. 267

Het was druk in de gelagkamer. Aan een van de t a f e l s snaterde een stel slonzige j o n g e v r o u w e n die zo laat op de dag pas aan hun ocht e n d p a p zaten; aan een andere een h a n d j e v o l op werk h o p e n d e kar a v a a n b e g e l e i d e r s ; aan een derde een paar j o n g e m a n n e n die leerj o n g e n s van winkeliers z o u d e n k u n n e n zijn. Toen de h e r b e r g i e r Jills k r o e s weer k w a m vullen, begon ze luidkeels te p o c h e n ; ze prees Blaens gulheid en zei dat ze nog nooit zo goed was betaald v o o r het o v e r b r e n g e n van een b o o d s c h a p . N a t u u r l i j k betaalde ze de man uit de buidel die ze z i c h t b a a r aan haar gordel droeg, niet uit het welgevulde z a k j e om haar hals. Toen ging ze naar buiten om een w a n d e ling te m a k e n door de straten. De m i d d a g z o n viel vol op de goed geveegde straatkeien. W e l v a r e n d e k o o p l i e d e n waren haastig op weg naar hun z a k e n of liepen onts p a n n e n te p r a t e n . V r o u w e n met b o o d s c h a p p e n m a n d e n of e m m e r s water keken naar Jills zilveren dolk en staken d e m o n s t r a t i e f de straat over om haar te m i j d e n . Jill nam alle smalle steegjes die ze kon vinden en liep l a n g z a a m , alsof ze in g e d a c h t e n was v e r z o n k e n . Eindelijk, in een steegje tussen een b a k k e r i j en een s c h o e n m a k e r s w e r k plaats, had haar s p e u r t o c h t succes. Toen drie j o n g e m a n n e n haar p a s s e e r d e n , botste een van hen tegen haar op. Hij v e r o n t s c h u l d i g d e zich b e l e e f d en wilde snel d o o r l o p e n , m a a r Jill draaide zich met een ruk om en greep zijn pols beet. Voor hij zich kon l o s w r i n g e n r a m d e ze hem tegen de stenen m u u r van de s c h o e n m a k e r en gaf hem een a d e m b e n e m e n d e o p d o f f e r . Z i j n twee v r i e n d e n sloegen, zoals onder dieven is t o e g e s t a a n , op de vlucht. Jills vangst, een schriel k e r e l t j e met k l e u r l o o s haar en een neus vol w r a t t e n , keek naar adem snakkend naar haar op. 'Neem me niet k w a l i j k , z i l v e r d o l k , ik wilde je niet beledigen.' 'Beledigen? Loop met je beledigingen naar de heer der hel en geef mij m i j n geldbuidel terug.' De dief schopte en p r o b e e r d e z i j w a a r t s weg te schieten, maar Jill greep hem en d r a a i d e hem met zijn gezicht naar de muur. Terwijl hij j a m m e r d e en schopte, stak zij haar hand in zijn hemd en haalde haar buidel met kopergeld eruit, w a a r n a ze op de k o o p toe zijn gemene kleine dievendolk uit de v e r b o r g e n schede trok. Toen ze hem weer h a r d h a n d i g o m d r a a i d e , k r e u n d e hij en werd h e l e m a a l slap in haar handen. 'Zo,' zei Jill. 'Als ik je nu naar de m a n n e n van de g w e r b r e t breng, h a k k e n ze je op het m a r k t p l e i n je h a n d e n af.' De dief werd d o o d s b l e e k . ' M a a r als je me vertelt wie hier in de stad de d i e v e n k o n i n g is, laat ik je gaan.' 268

'Dat mag ik niet! den.'

Dat zou me m i j n leven kosten, niet alleen m i j n han-

'O bliksem, wat denk je dat ik zal doen? N a a r de g w e r b r e t lopen en hem v e r r a d e n ? H o o r eens, ik heb geld voor jullie koning. Als je niet zo stom w a s geweest om te p r o b e r e n me te beroven, zou ik het je v r i e n d e l i j k h e b b e n gevraagd.' Ze stak hem de dolk toe, het gevest het eerst. 'Hier, neem maar terug.' Terwijl hij erover n a d a c h t , keerde de kleur in zijn gezicht terug. Tenslotte nam hij de dolk aan. ' O g w e r n , ' zei hij. 'In de h e r b e r g De R o d e D r a a k , op de o o s t e l i j k e oever bij de g e m e e n s c h a p s w e i . Je kunt het niet missen. Het is naast een kaarsenmaker.' Toen d r a a i d e hij zich om en ging er als een g e s c h r o k k e n hert vandoor. Jill liep hem l a n g z a a m a c h t e r n a , z o d a t hij O g w e r n het n i e u w s kon vertellen voor zij zich a a n k o n d i g d e . Ze o n t d e k t e dat hij gelijk had gehad met de k a a r s e n m a k e r ; die kon je i n d e r d a a d niet missen. Op het zonnige erf v o o r een lange schuur lagen h o p e n talk in de zon te stinken. Recht e r t e g e n o v e r in de smalle steeg was een h o u t e n herb e r g j e met een a f g e s l e t e n rieten dak en o n g e v e r f d e , half v e r g a n e luiken aan de ramen, In tegenstelling tot de meeste h e r b e r g e n was de deur ervan stijf gesloten. Toen Jill klopte, ging hij een klein e i n d j e open en twee d o n k e r e , a c h t e r d o c h t i g e ogen g l u u r d e n door de kier. 'Wie ben j i j ? ' vroeg een zware m a n n e n s t e m . 'De wil De dik zijn

zilverdolk die naar O g w e r n h e e f t gevraagd. Als hij niet met me p r a t e n is hij een dief van zijn eigen geldbuidel.' v r a a g s t e l l e r z w a a i d e lachend de deur open. Hij was wanstaltig met een buik die uit zijn hem puilde en w a n g k w a b b e n die rond stierenhals hingen.

'Ik mag die lef van j o u wel. Ik ben O g w e r n . Kom binnen.' De h a l f r o n d e g e l a g k a m e r stonk naar oud stro en h o u t r o o k , en er stonden vier g e h a v e n d e en w a n k e l e tafels. Op Jills a a n d r i n g e n gingen ze ergens zitten w a a r ze haar rug tegen de muur kon h o u d e n . Een w a a r d even bleek en mager als O g w e r n dik was, b r a c h t hun kroezen v e r r a s s e n d lekker bier, waar Jill v o o r betaalde. 'Zo, schone v r o u w e , ' zei O g w e r n . 'Want je bent een s c h o o n h e i d , al kun je geen e d e l v r o u w zijn als je zoveel over ons slag volk weet. Wat v o e r t je naar mij?' 'Een eenvoudige zaak. Je weet w a a r s c h i j n l i j k dat ik een b o o d s c h a p v o o r z i j n e genade uit de Cwn-Pecl pas heb o v e r g e b r a c h t . ' 'O, ik hoor wel eens kleinigheden die de moeite van het weten waard zijn' 'Mooi zo. Ik ben hierheen gereden op een paard van een van de va269

zallen van de g w e r b r e t , m a a r m i j n eigen p a a r d komt na met de kar a v a a n die ik begeleidde. Het is een k o s t b a a r paard en ik wil niet dat het gestolen w o r d t . Ik dacht dat een b e e t j e geld op de juiste plaats zijn veiligheid zou k u n n e n w a a r b o r g e n . ' 'Heel goed gedacht, en je bent inderdaad aan het juiste adres. v o o r paard is het?' 'Een w e s t v o l k e r j a c h t p a a r d , een ruin, en hij is g o u d k l e u r i g . ' 'Met

Wat

gevechtservaring?'

'Ja.' O g w e r n dacht even na en w a p p e r d e met een dikke hand in de lucht. ' T j a , als het een hengst was, zou het je een g o u d s t u k kosten. M a a r v o o r een ruin, laten we zeggen v i j f t i e n z i l v e r s t u k k e n . ' 'Wat? Alle goden! Dat is s t r u i k r o v e r i j ! ' ' G e b r u i k a l s j e b l i e f t niet zulke lelijke w o o r d e n . Die doen m i j n dik maar w a a r d e v o l hart zo'n zeer. Dertien dan.' 'Tien en geen duit meer.' 'Elf. Mag ik je eraan h e r i n n e r e n dat er een a a n z i e n l i j k e markt voor zo'n k o s t b a a r dier is?' ' A k k o o r d . Elf - zes nu en vijf als we veilig de stad verlaten.' 'Tien als je me ze nu g e e f t . Ik beloof je dat m i j n m a n n e n m i j n bevelen g e h o o r z a m e n . Ik mag dan dik zijn, maar ik regeer over Dun Hiraedd als een g w e r b r e t . ' 'Des te beter, en nu krijg je nog een kroes van me om de overeenk o m s t te bezegelen.' Terwijl Jill hem het b e s c h e r m g e l d gaf, nam O g w e r n haar met schrandere bruine ogen op. 'En clan wil ik je een b e e t j e raad geven,' zei hij, terwijl hij het geld in zijn zak stak. 'Onze v e r w e n s t e g w e r b r e t h e e f t een s t a d s w a c h t gesticht, p a t r o u i l l e s van altijd zes m a n n e n die over straat lopen en niets beters te doen h e b b e n dan hun s n o t n e u z e n in a n d e r m a n s zaken te steken.' 'Bij de harige z w a r t e kont van de duivel!' Ze deed net of ze w a l g d e . ' P a t r o u i l l e r e n die 's n a c h t s ook?' 'Ja. Om van te kotsen, vind ik het. Ah, Blaens v a d e r was een reuzevent - g e m a k k e l i j k , dacht alleen m a a r aan oorlog v o e r e n , en nogal dom. Blaen lijkt helaas op zijn pientere moeder, en het leven is moeilijk g e w o r d e n sinds hij het rhan h e e f t g e ë r f d . ' 'Dar is j a m m e r , hoewel ik moet toegeven dat ik blij ben dat hij zijn best doet om b a n d i e t e n o n s c h a d e l i j k te m a k e n . ' 'Dat is waar. Vervloekte struikrovers, ik haat ze! Ik h o o p van harte dat jullie er een paar h e b b e n a f g e m a a k t toen ze die k a r a v a a n van jullie aanvielen.' 270

'Nee maar, nu p r a a t je als een van de g w e r b r e t zijn m a n n e n . ' 'Doe nou niet zo o n a a r d i g . ' O g w e r n legde een dikke hand op een deel van de vleesberg w a a r bij b e n a d e r i n g zijn hart onder zat. 'Bandieten zijn b l o e d d o r s t i g e s t o m m e l i n g e n die de wegen v e r s p e r r e n en eerlijke m e n s e n d w i n g e n g e w a p e n d e begeleiders in te huren. Heus, als zij er niet w a r e n , kon een echte dief z o m a a r voor de aardigheid eens een k a r a v a a n besluipen. B o v e n d i e n willen ze de gilden geen belasting betalen.' 'Aha! Dus dat is de ware d o o r n in je vlees, is het niet?' O g w e r n snoof, z o g e n a a m d g e g r i e f d , en nam haar toen weer onderz o e k e n d op. Jill begon te b e s e f f e n dat hij even graag iets uit haar wilde krijgen als zij uit hem. 'Het is z o m a a r een vraag,' zei hij tenslotte. 'Ik heb n a t u u r l i j k gehoord dat de k a r a v a a n uit Yr A u d d g l y n k w a m . Z i j n jullie soms in M a r c m w r geweest?' 'Een paar dagen. H o e z o ? ' Hij

keek even f r o n s e n d in zijn kroes.

' T j a , ' zei hij na een ogenblik, ik denk niet dat een zilverdolk er iets v o o r voelt om j u w e l e n te stelen.' Jills hart sloeg over van o p w i n d i n g . 'Niet in het minst,' zei ze. 'Ik weet best dat we allemaal neven van dieven zijn, m a a r dat is niet h e t z e l f d e als broers.' 'Zo is het. Ik heb een interessant n i e u w t j e g e h o o r d uit de buurt van Deverry, zie je. Dat een zeker iemand naar Yr A u d d g l y n zou gaan met een groot p a k k e t gestolen j u w e l e n . Wat mij overigens nogal stom lijkt. Ze zeiden dat hij zich v o o r d o e t als k o o p m a n , m a a r dat zijn p a a r d een zadel en tuig h e e f t dat een g w e r b r e t niet zou m i s s t a a n en nog een k r i j g e r s z a d e l b o v e n d i e n . Jill p r o b e e r d e maar weinig geïnteresseerd te lijken. Alle goden, dacht ze, je hebt i n d e r d a a d z i l v e r d o l k e n g e l u k gehad. 'Kijk, als die j u w e l e n nog in Yr A u d d g l y n zijn,' v e r v o l g d e O g w e r n enigszins peinzend, 'is het m i j n zaak niet. M a a r een paar van de j o n gens zijn naar die z o g e n a a m d e k o o p m a n op zoek gegaan, om hem van het gewicht van dat p a k k e t te o n t l a s t e n , n a t u u r l i j k . Ze h e b b e n zijn spoor gevolgd tot de Aver Lit, en bliksems, daar was ie o p e e n s verdwenen.' 'Aha, en nu vraag j i j je af of hij misschien in j o u w gebied is aangeland. Hij moet wel k o s t b a r e spullen bij zich hebben als alle dieven van het k o n i n k r i j k achter hem aan zitten.' 'Heel kostbaar. Ze zeggen dat de j u w e l e n van de koning zelf zijn geweest.' 'Nee maar, hoe kan iemand nu iets stelen van de k o n i n g ? ' 271

'Een goeie v r a a g , z i l v e r d o l k , een heel goeie v r a a g . Ik herhaal alleen wat ik heb g e h o o r d . M a a r een van die stenen is een r o b i j n zo groot als een d u i m n a g e l . Weet je wat zo'n edelsteen waard zou zijn? En v e r d e r schijnt er een opaal te zijn ter grootte van een w a l n o o t . Nu is een opaal g e w o o n l i j k niet zoveel w a a r d als andere edelstenen, m a a r een van die g r o o t t e is zeldzaam genoeg om een k a p i t a a l te kosten.' 'Dat zal best. Ik heb wel iemand over een ring met een s a f f i e r h o r e n praten toen ik in M a r c m w r was. Denk je dat die een deel van dez e l f d e buit is?' 'Best m o g e l i j k . ' O g w e r n s ogen glinsterden tussen de v e t p l o o i e n . heb je g e h o o r d ? '

'Wat

'Dat er een vloek op schijnt te rusten.' Jill dacht r a z e n d s n e l na en p r o b e e r d e v e r h a l e n over d w e o m e r s t e n e n om te zetten in t e r m e n die hij kon b e g r i j p e n . 'Hij kan g e d a c h t e n naar je hersens sturen, zeiden ze, en dat hij af en toe zo raar oplicht. W a a r s c h i j n l i j k niets dan kletskoek.' ' H o o r eens, spot nooit met edelstenen w a a r een vloek op rust. Ik heb in m i j n dik m a a r w a a r d e v o l leven heel wat edelstenen in h a n d e n gehad, en je zou v e r b a a s d staan over de k r a c h t die sommige d a a r v a n h e b b e n . Een echt mooie edelsteen h e e f t een eigen leven. W a a r o m denk je dat de m e n s e n ze zo fel begeren?' Hij zweeg en t r o m m e l d e met zijn vingers op tafel. 'Een steen met een vloek, hè? Dat zou een verklaring k u n n e n zijn. Een paar j o n g e n s hebben g e p r o b e e r d die vent te p a k k e n te n e m e n , m a a r d a a r b i j is het met allebei slecht a f g e l o p e n . De ene is d o o d g e v a l l e n toen hij door een hoog raam naar binnen pro beerde te k l i m m e n , net of iemand hem d u w d e , zei zijn maat. Wat er met de andere is g e b e u r d , weet ik niet.' De g e d a c h t e klonk weer in haar brein: het slechte N a t u u r v o l k had hem laten struikelen en in een rivier laten vallen. 'Is er iets?' vroeg O g w e r n scherp. 'Je ziet zo bleek.' 'Nee hoor, niets. Ik ben nog moe van mijn lange rit.' De g e l a g k a m e r begon i n m i d d e l s vol te lopen. O n o p v a l l e n d e j o n g e m a n n e n k w a m e n tersluiks en met een paar tegelijk binnen, n a m e n een kroes bier en stonden z w i j g e n d met elkaar in schemerige h o e k e n . Bij de haard schoof de magere h e r b e r g i e r g e b r a d e n k i p p e n van een spit. 'Blijf eten,' zei O g w e r n tegen Jill. 'Het eten is hier heel wat beter dan in de R e n n e n d e Vos. De k e u k e n m e i d daar staat in haar neus te peuteren terwijl ze in de s t o o f p o t roert.' Het eten was i n d e r d a a d heel wat beter dan Jill had gedacht. De herbergier b r a c h t haar een plank met een halve kip en een stuk vers 272

b r o o d , en voor O g w e r n een met een hele kip en een heel b r o o d . Terwijl ze aten, k w a m de ene na de andere dief naar hen toe om een paar w o o r d e n tegen O g w e r n te zeggen of hem wat geld te brengen. E i n d e l i j k kwam de wrattige j o n g e m a n b i n n e n die door Jill was gesnapt. O g w e r n w e n k t e hem door gebiedend met een k i p p e p o o t te zwaaien. 'Dit is Jill,' zei hij tegen de dief. 'En Jill, dit is de Reiger. Ik neem aan dat er geen wrok meer tussen jullie is?' 'Van m i j n kant niet,' zei Jill. 'Van m i j n kant ook niet.' De Reiger m a a k t e een lichte buiging v o o r haar. 'Zeg, j i j bent toch in Yr A u d d g l y n geweest... ' ' D a a r h e b b e n we het al over gehad,' o n d e r b r a k O g w e r n hem. 'En ze... ' Er werd luid en o n g e d u l d i g op de deur geklopt. Terwijl de herbergier zich erheen haastte, gingen sommige j o n g e m a n n e n dicht bij de r a m e n staan. De h e r b e r g i e r gluurde naar buiten, toen schudde hij van nee. Iedereen h e r a d e m d e . 'Het zijn niet de s t a d s w a c h t e n , snap je,' fluisterde O g w e r n tegen Jill. De h e r b e r g i e r ging opzij en liet een lange, b r e e d g e s c h o u d e r d e man binnen die een e e n v o u d i g e grijze brigga droeg en een hemd met zweetplekken, ingesnoerd door een zware z w a a r d g o r d e l met een k o s t b a a r uitziende schede en z w a a r d . De kalme, beheerste m a n i e r w a a r o p hij b i n n e n t r a d , zei haar dat hij ook goed met dat z w a a r d overweg kon. Toen hij naar O g w e r n s tafel k w a m , ging de Reiger haastig weg. Jill kon zijn reactie b e g r i j p e n . Ze had nog nooit ogen gezien als die van deze blonde v r e e m d e l i n g : ijsblauw, ijzig koud en f a n a t i e k , alsof hij zoveel a f s c h u w e l i j k e dingen had gezien dat hij niet anders meer kon dan de wereld met v e r a c h t i n g b e k i j k e n . Ze legde o n w i l l e k e u r i g haar hand op haar z w a a r d g e v e s t . Toen de v r e e m d e dat gebaar zag glimlachte hij door zijn lippen even te v e r t r e k k e n . 'Eh, g o e d e n a v o n d , ' zei O g w e r n . 'Ik neem aan dat u mij wilt spreken?' ' M i s s c h i e n . Dat h a n g t ervan af wat deze zilverdolk te zeggen h e e f t . ' Z i j n stem was niet echt o n a a n g e n a a m , alleen koud en t o o n l o o s , m a a r Jill huiverde toen hij zich tot haar w e n d d e . 'Ik geloof niet dat we elkaar ooit h e b b e n o n t m o e t , ze.

goede heer,'

zei

'Dat is ook niet zo. M a a r ik heb begrepen dat jij een gestolen j u w e e l in je bezit hebt. Ik zal je er met goud voor betalen.' Jill was zich ervan b e w u s t dat O g w e r n met g e a m u s e e r d e v e r b a z i n g t o e k e e k , alsof hij dacht dat ze hem d a a r s t r a k s had b e e t g e n o m e n . 'U vergist zich,' zei Jill, ik heb geen j u w e l e n te k o o p . Wat dacht u dat ik had?' 273

'Een opaal. Een zeer grote opaal. Ik weet dat jullie dieven m a r c h a n deren, m a a r ik verzeker je dat ik er heel wat meer v o o r zal betalen dan welke obscure j u w e l i e r ook. Hij zit in die geldbuidel om je hals. Haal hem eruit.' 'Als ik die opaal had, zou ik hem u v e r k o p e n . ' Jill voelde dat een onb e k e n d e m a c h t haar w o o r d e n in de m o n d legde. ' M a a r het enige sieraad dat ik heb is een r i n g b r o c h e . ' De v r e e m d e k n e e p zijn ogen half dicht van ergernis. Jill h a a l d e de buidel te v o o r s c h i j n , m a a k t e hem open en haalde er iets uit - een r i n g b r o c h e , precies zoals ze had v e r w a c h t , een eenvoudige k o p e r e n broche, bezet met s t u k j e s glas bij gebrek aan edelstenen. 'Spot niet met me, meisje,' g r a u w d e de v r e e m d e . 'Ik bezweer u, dit is het enige sieraad dat ik bezit.' De v r e e m d e leunde op de tafel en keek haar recht in haar ogen. Z i j n blik d o o r b o o r d e haar op een manier die haar aan N e v y n deed denken, alsof hij tot in haar ziel d o o r d r o n g . 'Is dat echt het enige sieraad dat je bezit?' 'Ja.' Het spreken viel haar m o e i l i j k . 'Het enige dat ik heb.' Z i j n ogen leken d o n k e r d e r re w o r d e n en ze voelde dat hij p r o b e e r d e dieper in haar ziel te dringen. Ze m a a k t e zich met i n s p a n n i n g van al haar w i l s k r a c h t los, gooide haar h o o f d a c h t e r o v e r en nam haar k r o e s op, klaar om hem die naar het h o o f d te gooien als hij weer zoiets p r o b e e r d e te f l i k k e n . De v r e e m d e zette zijn handen op zijn h e u p e n en keek v e r b l u f t r o n d . 'Wat h e e f t dit allemaal te b e t e k e n e n ? ' vroeg O g w e r n nijdig. 'Jill spreekt de w a a r h e i d . ' 'Dat weet ik, vet v a r k e n ! H e b j i j de steen? Weet jij w a a r hij is?' 'Welke steen?' O g w e r n legde zijn k i p p e p o o t neer en veegde zijn handen af aan zijn hemd. Jill kon uit een vluchtige schittering o p m a k e n dat hij zijn dolk had gegrepen. ' H o o r eens even, u kunt in een fatsoenlijke herberg zoals deze niet z o m a a r de boel op stelten k o m e n zetten. Wees zo goed te zeggen wat u wilt, dan zullen we zien of we u k u n n e n heipen.' De v r e e m d e aarzelde, O g w e r n met zijn blik d o o r b o r e n d . 'Goed,' zei hij tenslotte, ik kijk uit naar een b e p a a l d e opaal, zo groot als een w a l n o o t , m a a r v o l m a a k t gepolijst. Probeer me niet wijs te m a k e n dat je er niet van hebt g e h o o r d . Dit soort n i e u w t j e s v e r s p r e i d t zich overal.' 'Dat is waar, en ik zal u niets voorliegen. Ik heb g e h o o r d dat hij in Yr A u d d g l y n was. Als hij ergens in Cwm Peel was zou ik het weten, m a a r dat is hij niet. Ik zou hem zelf ook wel eens willen zien.' Weer aarzelde hij en keek met die f a n a t i e k e ogen om zich heen. Hoe274

wel hij zichzelf goed in b e d w a n g hield, werd Jill zo duidelijk een zweem van angst in hem gewaar, dat ze wist dat hij had g e p r o b e e r d een soort band tussen hen te smeden toen hij in haar ogen keek. Ze voelde een walging alsof ze in een nest spinnen had gegrepen. 'Luister goed,' zei hij tegen O g w e r n . 'De steen moet op weg zijn naar Dun H i r a e d d . Als hij hier a a n k o m t , moet j i j je dikke k l a u w e n erop leggen en hem aan mij v e r k o p e n . Ik zal je goed betalen, maar ik moet hem h e b b e n , anders ga je eraan. H e b je dat goed begrepen?' ' M i j n beste heer! Het enige dat ik ervan zou willen h e b b e n is de winst, en o m d a t u mij die a a n b i e d t , k r i j g t u hem beslist. Het is niet nodig me te bedreigen.' 'Je zou ook door iemand a n d e r s b e n a d e r d k u n n e n w o r d e n . Snap je? M a a r als je hem aan een ander v e r k o o p t , dan m a a k ik je open en snij ik er wat van die reuzel uit terwijl je me smeekt je te laten sterven.' De kalme t o o n w a a r o p hij dit zei, liet er geen t w i j f e l over b e s t a a n dat her geen loos d r e i g e m e n t was. O g w e r n knikte g e h o o r z a a m , terwijl zijn o n d e r k i n n e n trilden van angst. 'Ik kom af en toe langs om te zien of je hem al hebt. Hou hem v o o r me vast. Hij zal er b i n n e n k o r t zijn.' De v r e e m d e draaide hem v e r a c h t e l i j k de rug toe, beende naar buiten en knalde de deur achter zich dicht. De Reiger wilde iets zeggen, m a a r kon alleen slikken. 'Alle bliksems,' fluisterde O g w e r n . ' H e b ik dat echt gezien?' 'Ik vrees van wel,' zei Jill. ik h o o p dat hij met in de R e n n e n d e Vos v e r b l i j f t . Ik heb weinig zin om terug te gaan en hem daar weer in de g e l a g k a m e r tegen te k o m e n . ' 'Dat k o m e n we m a k k e l i j k genoeg aan de weet. Reiger, neem een paar j o n g e n s mee. Wees niet zo stom om de smeerlap te volgen; je h o e f t alleen m a a r hier en daar naar hem te vragen.' i e m a n d moet hem gezien h e b b e n , ' zei de Reiger. 'Het is een opvallende figuur.' De Reiger klom met een stel v r i e n d e n het a c h t e r r a a m uit. O g w e r n bekeek z u c h t e n d de o v e r b l i j f s e l e n van de kip. 'Nu heb ik helemaal geen trek meer,' zei hij. 'Wil j i j hier nog wat van, Jill?' 'Nee, dank je. Het lijkt me een klein w o n d e r dat j i j geen h o n g e r hebt.' 'Wees a l s j e b l i e f t niet zo o n a a r d i g . ' Hij legde z i j n hand op zijn gekwetste hart en stak in h e t z e l f d e gebaar zijn dolk weer in de schede, ik ben al genoeg beledigd. Reuzel? Ha!' Het d u u r d e meer dan een uur v o o r de Reiger t e r u g k w a m , nog slinkser dan anders. Hij zag zo wit als een doek toen hij O g w e r n vertel275

de dat hij en zijn v r i e n d e n , hoe ze ook gezocht h a d d e n , geen spoor van de v r e e m d e h a d d e n g e v o n d e n . ' M a a k het nou?' sputterde O g w e r n . 'Zo groot is Dun H i r a e d d toch zeker niet.' 'Ik weet het, maar hij is er niet, en n i e m a n d h e e f t hem zien binnenk o m e n of wat ook. En het a l l e r v r e e m d s t e is nog dat we even een glimp van hem hebben gezien, terwijl hij op weg was naar de stadsmuur. En toen sloeg hij een steeg in en leek g e w o o n weg te smelten. O g w e r n , ik zweer het! Hij v e r d w e e n g e w o o n . ' 'O, bij de roze k o n t e n van de goden,' zei O g w e r n z w a k j e s . 'Laten we h o p e n dat dat j u w e e l g a u w o p d u i k t , zodat we z i j n smerige geld kunnen a a n n e m e n en van hem af zijn.' Kort d a a r n a ging Jill naar haar herberg terug. Ze liep snel, dicht langs de huizen en keek v o o r t d u r e n d om zich heen. Bij de deur van de herberg bleef ze staan om zich ervan te v e r g e w i s s e n dat de v r e e m d e haar niet o p w a c h t t e , v o o r ze naar binnen ging. In haar k a m e r g e k o m e n g r e n d e l d e ze zowel de deur als de luiken aan de b i n n e n k a n t . Hoewel ze die nacht sliep met haar z w a a r d naast zich op de vloer, v e r s t o o r de niets haar rust, behalve haar d r o m e n , die w e m e l d e n van a f g e h a k t e h o o f d e n , d o n k e r e spelonken en de ogen van de v r e e m d e die haar woedend aanstaarden. R h o d r y werd diezelfde dag verteerd door o n g e d u l d . Jill was ver weg, alleen en in gevaar, en hij was hier, aan zijn eer v e r p l i c h t k i n d e r m e i s j e te spelen v o o r een g e w o n d e k o o p m a n en zijn stinkende muilezels. A a n g e z i e n hij Seryl zijn w o o r d had gegeven dat hij hem naar de stad zou begeleiden, zag hij geen andere m o g e l i j k h e i d dan bij hem te blijven tot hij weer zou k u n n e n reizen. Tegen de m i d d a g stierf de gew o n d e bandiet. R h o d r y hielp hem begraven, g e w o o n om war tijdverdrijf te h e b b e n . E i n d e l i j k , ongeveer een uur v o o r z o n s o n d e r g a n g , k w a m de patrouille terug. 'We zijn ze a c h t e r n a gegaan tot Yr A u d d g l y n , ' zei de h o o f d m a n , ik mag niet z o n d e r o p d r a c h t de grens over, dus m o e t e n we w a c h t e n tot zijne genade ons een b o o d s c h a p stuurt.' 'Dan h o o p ik bij zijn'

alle g o d e n in het h i e r n a m a a l s dat die hier g a u w zal

De b o o d s c h a p k w a m sneller dan iemand had v e r w a c h t . De patrouille zat j u i s t aan het a v o n d m a a l toen C o m y n arriveerde met v i j f t i g man en even zoveel extra p a a r d e n . R h o d r y kon in de v e r w a r r i n g m a k k e lijk o n g e m e r k t w e g k o m e n . Het laatste dat hij wilde was door Comyn herkend w o r d e n . Bij gebrek aan een betere s c h u i l p l a a t s ging hij naar de k e u k e n h u t , w a a r de k o o r t s a c h t i g w e r k e n d e b e d i e n d e n het te 276

druk h a d d e n met het bereiden van v i j f t i g o n v e r w a c h t e m a a l t i j d e n om hem op te m e r k e n in de r o n d i n g van de m u u r naast de haard. Het v u u r laaide hoog op toen een kok een spit vol s t u k k e n v a r k e n s v l e e s te r o o s t e r e n hing, en er vet o m l a a g d r u p t e . R h o d r y keek naar de d a n s e n d e v l a m m e n en v e r w e n s t e zijn ellendig Wyrd. Hier stond hij zich nu te v e r b e r g e n voor een man die hij ooit respecteerde en die hem ooit eer had b e t o o n d . Het g o u d e n v l a m menspel leek hem te b e s p o t t e n toen het van de ene kant naar de andere f l a k k e r d e , een ogenblik hoog o p l a a i d e om meteen weer te doven. Zo kon het ook met i e m a n d s eer en glorie gaan. De gloeiende kolen leken beelden te v o r m e n , alsof hij er A b e r w y n en zijn geliefde Dun C a n n o b a e n in kon zien. Alsof hij N e v y n kon zien. R h o d r y voelde opeens een koude rilling langs zijn rug. Hij kón N e v y n zien, of liever gezegd een d u i d e l i j k beeld van het gezicht van de oude man dat boven het vuur z w e e f d e . Toen k w a m er een g e d a c h t e in zijn h o o f d met het geluid van N e v y n s stem. 'Je bent niet bezig om gek te w o r d e n , j o n g e n . En ik praat echt tegen je. Denk je a n t w o o r d e n m a a r naar mij terug.' 'Goed. M a a r wat is dit allemaal?' ik heb nu geen rijd om het uit te leggen. Onze v i j a n d e n z o u d e n ons k u n n e n a f l u i s t e r e n . M a a r je moet naar Dun H i r a e d d gaan. Jill is in g r o o t gevaar. Vertrek m o r g e n o c h t e n d bij z o n s o p g a n g . ' 'Wat? Ik vertrek v a n a v o n d nog.' 'Nee!' N e v y n s gezicht werd grimmig. 'Het is met veilig als je 's n a c h t s alleen bij de weg bent. H o o r je me? W a c h t tot z o n s o p g a n g , maar ga!' ' N a t u u r l i j k ga ik. O goden, ze h e e f t niet eens haar dwerg bij zich.' 'Wat? W a t bedoel je?' 'Het w e z e n t j e is ergens o n d e r w e g v e r d w e n e n . rust over.' 'En terecht. Ik zal

Jill was er d o o d o n g e -

op o n d e r z o e k uitgaan.'

O p e e n s was het beeld v e r d w e n e n . R h o d r y keek op en zag dat een bediende hem nijdig a a n k e e k . ' M o e t je wat, zilverdolk?' s n a u w d e hij. 'Nee. Ik zal jullie niet langer in de weg lopen.' Terwijl hij naar buiten ging w o r s t e l d e R h o d r y met zijn eergevoel. Ook al had hij Seryl zijn w o o r d gegeven, hij wist dat Jill het enige ter wereld was w a a r v o o r hij dat woord zou breken. N e v y n had zich de. laatste paar dagen van tijd tot tijd a f g e v r a a g d w a a r o m de grijze dwerg niet meer bij hem k w a m , m a a r hij had aang e n o m e n dat het t r o u w e w e z e n t j e niet bij Jill weg d u r f d e te gaan. Nu v e r m o e d d e hij dat het in het web van de duistere meester verstrikt 277

was geraakt. Die nacht k a m p e e r d e hij langs de weg in Yr A u d d g l y n , w a a r hij een v r o l i j k v l a m m e n d k a m p v u u r had aangelegd om te kunnen scryen. In zijn hart dankte hij de goden v o o r het gelukkig toeval dat R h o d r y zo ver weg in dat andere v u u r had doen staren. H o e w e l R h o d r y geen echt d w e o m e r t a l e n t had, m a a k t e zijn e l f e n b l o e d hem uiterst gevoelig v o o r d w e o m e r die van buitenaf op hem werd uitgeo e f e n d . En j u i s t d a a r o m was N e v y n even o n g e r u s t over hem als over

Jill. N e v y n richtte zijn geest op de taak die hem nu w a c h t t e en zette zijn o n g e r u s t h e i d v o o r l o p i g opzij. Toen hij de w e z e n s van het N a t u u r volk opriep die hem k e n d e n , v e r s c h e n e n ze o n m i d d e l l i j k en d r o m d e n om hem heen: een z w a a r l i j v i g e gele k a b o u t e r , b l a u w e w a t e r g e e s t e n , grijze d w e r g e n , groene d w e r g e n , luchtgeesten als kristallijne verdikkingen van de lucht, en s a l a m a n d e r s die in her v u u r o m h o o g s p r o n gen. ' K e n n e n jullie je grijze b r o e r t j e dat met Jill door het k o n i n k r i j k trekt?' Ze k n i k t e n met veel geruis van kleine h o o f d j e s . 'En jullie kennen de slechte man waar ik a c h t e r a a n zit? Welnu, ik ben bang dat hij jullie b r o e r t j e te p a k k e n h e e f t . ' Hij werd overspoeld door een vaag gedruis van schrik. ' P r o b e e r uit te vinden waar hij is, maar blijf heel ver uit de buurt van de slechte man. H e b b e n jullie me begrepen? Wees heel v o o r z i c h t i g . ' O p e e n s w a r e n ze weg en was het vuur weer g e w o o n vuur. N e v y n richtte er zijn a a n d a c h t op en dacht aan Jill. Hij zag haar meteen naast een enorm dikke man in een smerige h e r b e r g zitten, maar hoe hij ook zijn best deed, hij slaagde er niet in haar a a n d a c h t te trekken, hij kon niet v o l d o e n d e invloed op haar u i t o e f e n e n om haar naar het v u u r te laten k i j k e n . Hij voelde echter wel hoe bang ze was, en haar angst deed zijn eigen angst t o e n e m e n . Tenslotte v a a g d e hij het beeld weg en begon r u s t e l o o s heen en weer te lopen. Een hele tijd later k w a m e n de wezens van het N a t u u r v o l k terug, breed lachend en springend van t r i o m f . N e v y n telde ze haastig om zich ervan re vergewissen dat ze allemaal veilig w a r e n . 'Ik neem aan dat jullie hem h e b b e n g e v o n d e n . ' De gele k a b o u t e r kwam naar voren, hij wreef over zijn b u i k j e en knikte van ja. Toen hief hij zijn duim en w i j s v i n g e r op om iets kleins en v i e r k a n t s aan te duiden. N e v y n kon g e m a k k e l i j k raden wat hij bedoelde. 'De slechte man h e e f t hem in een edelsteen opgesloten.' De dwerg knikte bevestigend. 'En nu het m o e i l i j k e gedeelte, v r i e n d j e s , ik moet weten waar die edelsteen is. H e e f t de slechte man hem nog?' 278

Toen de dwerg nee schudde, z u c h t t e N e v y n van opluchting. De dwerg wees op het rode k o p j e van een s a l a m a n d e r . 'Het is een rode edelsteen." Dat was het i n d e r d a a d . Terwijl het N a t u u r v o l k met veel mimiek ing e w i k k e l d e p a n t o m i m e s o p v o e r d e , begreep N e v y n geleidelijk wat ze hem te vertellen h a d d e n . De e l e m e n t a i r e geest van de dwerg zat opgesloten in een r o b i j n die van de koning w a s gestolen; de duisterling had hem aan een bandiet met rood haar gegeven; die bandiet had hem m e e g e n o m e n naar een stad om hem te v e r k o p e n . H o e w e l de n a a m van de stad m o e i l i j k was, ging een w a t e r g e e s t tenslotte op de s c h o u d e r s van een dwerg zitten t e r w i j l de a n d e r e n iets groots aanduidden. 'Marcmwr!

Een groot p a a r d ! '

Ze w a r r e l d e n draaiend en d a n s e n d om hem heen en v e r d w e n e n toen. L i c h t e l i j k v e r m o e i d van al dat raden ging N e v y n bij het vuur zitten. Het was echt iets v o o r een duistere meester om een geest in een edelsteen op te sluiten en die steen dan te geven aan iemand die niets van d e r g e l i j k e zaken a f w i s t , en zo het arme w e z e n v o o r alle eeuwigheid vast te zetten. Gelukkig zou hij M a r c m w r m o r g e n regen de m i d d a g k u n n e n bereiken. 'En dan verder naar Cwm Peel,' zei hij tegen het vuur. 'Het is maar goed dat ik snellere wegen door die bergen weet dan die ellendige pas.' D o o r in myn de moeide Rhodry

de stal te blijven, w a a r zijn s l a a p p l a a t s was, kon R h o d r y Cohele avond o n t l o p e n . M a a r zodra de h o o f d m a n en zijn verm a n s c h a p p e n zich in de kazerne h a d d e n geïnstalleerd, ging terug naar de broch, w a a r Seryl een k a m e r op de begane

grond had gekregen. De k o o p m a n was w a k k e r en staarde met nietsziende ogen naar het f l a k k e r e n d e kaarslicht. ' G o e d e heer,' begon Rhodry, 'ik kom u een gunst vragen. Ik weet dat ik plechtig heb b e l o o f d bij u te blijven, maar een van de m a n n e n van de g w e r b r e t h e e f t me een b o o d s c h a p van Jill gebracht. Ze is in de stad in de p r o b l e m e n g e r a a k t . ' 'Dan moer je beslist m o r g e n naar haar roegaan.' Seryl verhief zich z u c h t e n d op een elleboog en keek de kamer rond. 'Zie je die geldbuidel op m i j n mantel liggen? Die is voor j o u , z i l v e r d o l k , met m i j n dank. Als jij er niet was geweest, zou ik nu dood zijn.' H o e w e l R h o d r y ' s geweten even k n a a g d e , nam hij de zware geldbuidel aan. Jill en hij zouden dat geld b i n n e n k o r t nodig k u n n e n h e b b e n . Terwijl hij de k a m e r verliet, b e s e f t e hij dat hij tegen Seryl had gelogen; de eerste leugen die hij ooit in zijn leven had verteld. Hij b e g o n 279

als een zilverdolk te d e n k e n , en hij werd b e v a n g e n door zo'n sombere hiraedd, dat hij had k u n n e n huilen. Die n a c h t kon hij de slaap niet vatten. O m d a t hij v a s t b e s l o t e n was Dun H i r a e d d v o o r z o n s o n d e r g a n g van de v o l g e n d e avond te bereiken, stippelde hij zijn plan zorgvuldig uit. Z i j n eigen paard had goed k u n n e n uitrusten en b o v e n d i e n had hij Sunrise. D o o r die twee afwisselend te b e r i j d e n , kon hij een hoog t e m p o a a n h o u d e n , en als de ruin te moe werd, kon hij hem misschien bij de dun van deze of gene e d e l m a n verwisselen. H e l a a s werd R h o d r y de volgende m o r g e n gewekt door het geluid van regen. Hoewel hij toch v e r t r o k , graag bereid v o o r Jill door het slechte weer te gaan, kon hij nu niet snel v o o r u i t k o m e n . Terwijl hij glibberend en plenzend zijn weg over het m o d d e r i g e pad zocht, v e r w e n s t e hij zijn tegenslag en vroeg zich af of het i n d e r d a a d alleen tegenslag was. Als iemand hem wilde beletten de stad v o o r z o n s o n d e r g a n g te bereiken, had ze diegene geen betere m a n i e r k u n n e n b e d e n k e n . 'Dat zal die vervloekte zilverdolk wel o p h o u d e n , ' zei Alastyr, van het v u u r o p k i j k e n d . 'Het pad is in een regelrechte m o d d e r p o e l veranderd.' 'Prachtig, meester. Dan moet ik hem o n d e r w e g k u n n e n v a n g e n , lang v o o r hij de stad bereikt,' zei Sarcyn. 'Wilt u echt niet dat ik hem gew o o n m a a r dood? Ik weet dat hij een betere z w a a r d v e c h t e r is, maar ik kan hem betoveren en traag m a k e n . ' 'Ik zou je graag t o e s t e m m i n g geven om hem uit de weg te ruimen, m a a r de Oude h e e f t me bevolen hem in leven te h o u d e n . ' Daar viel n a t u u r l i j k niets tegen in te b r e n g e n . Sarcyn voelde de angst met ijzige h a n d e n zijn maag o m k l e m m e n . H o e w e l hij h o o p p r o b e e r de te h o u d e n , b r a c h t elke dag dat de steen hun ontging hen dichter bij de m i s l u k k i n g , een m i s l u k k i n g die hun dood kon b e t e k e n e n , door t o e d o e n van hetzij de d w e o m e r van het licht hetzij hun eigen broed e r s c h a p , die z w a k k e l i n g e n en m i s l u k k e l i n g e n nooit lang duldde. Alastyr zag er a f g e t o b d uit, alsof hij ook zulke akelige g e d a c h t e n koesterde. 'Het is n a t u u r l i j k heel goed m o g e l i j k dat R h o d r y de edelsteen h e e f t , ' zei de meester. 'Ze reizen tenslotte samen; tuigen en bagage w o r d e n v o o r t d u r e n d verwisseld. Kon ik het vervloekte ding maar scryen! We weten in elk geval dat zij het op een bepaald m o m e n t in haar bezit h e e f t gehad. Het N a t u u r v o l k was daar a b s o l u u t zeker van. Als R h o d ry het niet h e e f t , zal ik het N a t u u r v o l k weer m o e t e n o p r o e p e n , m a a r alle goden, nu de Meester van de Ether ons in het oog houdt, is dat bliksems g e v a a r l i j k . ' z8o

' D a t is het zeker. En die ellendige steen kan bij het gevecht met de b a n d i e t e n ook wel uit haar zadeltas gevallen zijn.' 'Precies. N o u j a , ga m a a r eerst die dikke dief weer o p z o e k e n en ga dan achter die zilverdolk aan. Als al het andere m i s l u k t , zal ik proberen de stad o n g e m e r k t binnen te k o m e n en zelf Jill te b e t o v e r e n . Ik was vergeten dat zij ook d w e o m e r t a l e n t schijnt te hebben.' 'Een zeer krachtig zelfs, meester. Ze w u i f d e me weg of ik een vlieg was.' Alastyr g r o m d e iets en staarde in het vuur. Sarcyn zadelde zijn paard, beval Evy C a m d e l goed in het oog te h o u d e n , verliet hun k a m p tussen de b o m e n en reed in een door d w e o m e r o p g e w e k t e regen naar Dun H i r a e d d . Aan N e v y n s kant van het gebergte was het helder en warm weer, en hij bereikte M a r c m w r ruim voor het m i d d a g u u r . O m d a t hij bijhield welke smeden in het k o n i n k r i j k v o o r z i l v e r d o l k e n w e r k t e n - en dat soort smeden h a n d e l d e g e w o o n l i j k met dieven - wist hij precies waar hij heen moest: naar een vervallen w i n k e l t j e aan de o o s t z i j d e van de stad. Vlak onder een smerig rieten dak hing een bord met een verbleekte a f b e e l d i n g van een zilveren beker erop. Toen N e v y n de deur o p e n d e tinkelden er zilveren b e l l e t j e s boven zijn h o o f d , en Gedryc k w a m uit een b i n n e n k a m e r om hem te begroeten. Het was een b r o o d magere kerel met e n o r m e h a n d e n en een vrijwel kaal h o o f d . 'Nee maar, daar h e b b e n we onze N e v y n ! ' zei hij g l i m l a c h e n d . 'Wat b r e n g t u hier, beste k r u i d e n m a n ? ' ' G e s t o l e n goed dat j i j hebt gekocht.' Gedryc v e r b l e e k t e . 'Ga a l s j e b l i e f t m i j n tijd niet verspillen,' beet N e v y n hem toe. 'Als je me die r o b i j n g e w o o n g e e f t , zal ik je niet bij de w e t s d i e n a r e n aangeven.' 'De v i e r k a n t e r o b i j n zo groot als een d u i m n a g e l ? ' 'Precies. Ik dacht wel dat j i j hem in h a n d e n zou krijgen.' 'Klopt. H o o r eens, als ik geweten had dat hij van u was, zou ik hem niet hebben a a n g e r a a k t . ' 'Hij is niet van mij en ik ben t r o u w e n s v e r v l o e k t blij dat j i j hem hebt. Heb je hem al g e k l o o f d ? ' 'Dat wilde ik v a n m i d d a g doen. Om hem wat m i n d e r h e r k e n b a a r te m a k e n , m a a r het ging me aan het hart om zo'n mooie steen te bederven. Ik heb er verduiveld veel v o o r b e t a a l d , ziet u.' 'Dat geld zal ik je t e r u g b e t a l e n . Ga hem nu maar halen. De tijd dringt.' N e v y n had geld bij zich dat door de d w e o m e r m e n s e n bijeen was ges c h r a a p t om de j u w e l e n van de koning terug te k u n n e n kopen als hij 281

ze vond. H o e w e l alleen de opaal d w e o m e r was, was de rest, gestolen om C a m d e l s m i s d a a d g e l o o f w a a r d i g e r te laten lijken, toch zo w a a r d e v o l dat de koning een geldelijke b e l o n i n g had u i t g e l o o f d aan ieder die ze t e r u g b r a c h t . N e v y n w a s niet in de geldelijke beloning g e ï n t e r e s s e e r d , m a a r hij h o o p t e een beetje r e c h t s t r e e k s e invloed bij de k o n i n g te v e r w e r v e n en misschien een p l a a t s aan het hof te verkrijgen v o o r een van de j o n g e r e d w e o m e r m e n s e n , die v e r v o l g e n s de c o r r u p t i e zou k u n n e n uitroeien w a a r d o o r deze diefstal had k u n n e n p l a a t s v i n d e n . Toch m a a k t e hij zich over de rest van de j u w e l e n weinig zorgen. Z i j n eigenlijke doel was de Grote Steen van het Westen te b e s c h e r m e n . Toen Gedryc t e r u g k w a m , gaf N e v y n hem een g o u d s t u k en sloot de e n o r m e r o b i j n v e r v o l g e n s in zijn h a n d p a l m . D a a r d o o r zag hij met z i j n t w e e d e gezicht een vaag kristallijn p a t r o o n van k r a c h t l i j n e n , de erin o p g e s l o t e n geest. "Dank je,' zei N e v y n . 'En als je nog eens b i j z o n d e r e edelstenen aang e b o d e n krijgt, b e w a a r ze dan o n g e k l o o f d v o o r mij. Je zult er een goede prijs v o o r k r i j g e n . ' ' M e t plezier. Eh, u kunt me zeker niet vertellen wat dit allemaal te betekenen heeft?' 'Goed g e r a d e n . Dat kan ik niet. Dag, beste smid.' Met de r o b i j n in zijn h a n d geklemd beende N e v y n de winkel uit. Buiten g e k o m e n bleef hij naast zijn p a a r d e n staan, wierp een snelle blik om zich heen en zag dat er n i e m a n d in de buurt was. Hij deed zijn hand open en staarde in de r o b i j n . In tegenstelling tor echt dood materiaal zoals aarde of leer, g e e f t de k r i s t a l l i j n e s t r u c t u u r van edelstenen deze een uiterst vaag, uiterst r u d i m e n t a i r b e w u s t z i j n , dat kan w o r d e n beïnvloed door een d w e o m e r m e e s t e r die de d a a r v o o r benodigde, j a r e n d u r e n d e scholing h e e f t gehad. Die invloed is iets heel subtiels en h o u d t g e w o o n l i j k in dat de steen met een bepaald gevoel gaar meetrillen, om dat gevoel dan naar de m e n s e l i j k e geest terug te sturen, zoals w a n n e e r een d w e o m e r m a n een t a l i s m a n van moed m a a k t , b i j v o o r b e e l d . Degenen die hierin h o o g g e s c h o o l d zijn k u n n e n de edelsteen precies in o v e r e e n s t e m m i n g met een b e p a a l d e elementaire geest laten trillen, met als gevolg dat de steen de geest o p z u i g t en b i n n e n i n zich gevangen zet. Z o ' n geest b e v r i j d e n is g e w o o n l i j k een m o e i l i j k proces, maar v o o r N e v y n was het m a a r een m i n u u t werk om de steen over te halen zijn o n v r i j w i l l i g e b e w o n e r te laten gaan. Hij zag de k r a c h t l i j n e n in de r o b i j n v e r v a g e n en w e g p i n k e n . O p e e n s o m k l e m d e de grijze dwerg zijn benen en keek naar hem op, zijn gez i c h t j e v e r w r o n g e n van b l i j d s c h a p e n d a n k b a a r h e i d . ' G e l u k g e w e n s t , b r o e r t j e , ' fluisterde N e v y n . 'Zorg dat je nooit weer

282

in de buurt van die slechte man komt. mist je.'

Ga m a a r g a u w naar Jill.

Ze

De dwerg drukte zich nog even tegen hem aan en v e r d w e e n . N e v y n liet de r o b i j n in de buidel om zijn hals glijden, besteeg zijn p a a r d , nam de teugel van het andere en reed snel de stad uit. Hoewel hij niet veel eten meer had besloot hij nog geen nieuwe v o o r r a a d in te slaan, o m d a t hij een p l a a t s wist waar hij betere w a r e n kon k r i j g e n dan in M a r c m w r . Z o d r a hij de stad een eind achter zich had gelaten verliet N e v y n de h o o f d w e g en reed in n o o r d e l i j k e richting, r e c h t s t r e e k s de uitlopers van het gebergte in. Een paar uur lang z o c h t hij zijn weg over smal le p a a d j e s tussen de p i j n b o m e n , terwijl de heuvels om hem heen steiler en r o t s a c h t i g e r w e r d e n . E i n d e l i j k k w a m hij bij een aardlaag van licht gesteente die ruim dertig meter boven hem u i t t o r e n d e als een steile r o t s w a n d . Aan zijn v o e t lagen e n o r m e z w e r f k e i e n , als door een r e u z e n h a n d r o n d g e s t r o o i d . N e v y n steeg af en leidde zijn p a a r d e n ert u s s e n d o o r , tot hij onder aan de r o t s w a n d stond. A a n g e z i e n het vele j a r e n geleden was dat hij hier v o o r het laatst was geweest, stond hij de diverse richels en groeven in de steen een t i j d j e te b e s t u d e r e n , tot hij eindelijk het j u i s t e p a t r o o n vond en er hard met de muis van z i j n hand op drukte. H o e w e l hij niets kon horen, kon hij zich v o o r stellen dar de r e u s a c h t i g e bel binnenin luidde. Een t i j d l a n g moest hij o n g e d u l d i g blijven w a c h t e n . E i n d e l i j k h o o r d e hij een s c h r a p e n d geluid boven zich, en toen hij opkeek zag hij een stenen luik o p e n g a a n en een a c h t e r d o c h t i g , baardig gezicht naar buiten steken. 'Tarko!' riep N e v y n hem toe. 'Ik moet je weg g e b r u i k e n , als je volkhet goedvindt.' ' W a n n e e r h e b b e n wij de M e e s t e r van de Ether ooit iets geweigerd? Ga een e i n d j e achteruit, heer, dan zal ik de deur o p e n d o e n . ' N e v y n zette de p a a r d e n uit de weg en T a r k o v e r d w e e n naar binnen. Een paar m i n u t e n later b e g o n n e n er s t e e n t j e s o m l a a g te vallen; steenstof w o l k t e als rook op de r o t s w a n d . M e t een schurend geluid z w a a i de een kolossale deur in de berg open. T a r k o , een l a n t a a r n in de h a n d , w e n k t e N e v y n om binnen te k o m e n . Hij w a s lang voor een d w e r g m a n , ongeveer een m e t e r v i j f t i g , en nog z w a a r d e r gespierd dan de meesten van z i j n volk. Z i j n grijze b a a r d was kort en keurig geknipt. 'We h e b b e n u in j a r e n niet gezien, heer,' zei hij tegen N e v y n , die zijn nerveuze p a a r d e n z o e t j e s de d o n k e r e tunnel b i n n e n p r a a t t e . 'In feite g e b r u i k e n we deze deur niet veel meer, sinds uw volk zo dicht in de buurt w o o n t . U t r e f t het eigenlijk. Een stel van onze mensen is gaan j a g e n en ik was hier om ze weer binnen te laten.' 283

'Je weet niet hoe d a n k b a a r ik d a a r v o o r ben. Ik moet met de grootste spoed naar Dun H i r a e d d . ' ' N o u , de grote weg gaat er recht n a a r t o e . ' Dat was i n d e r d a a d zo. De weg door de berg was m a a r v i j f e n d e r t i g k i l o m e t e r lang en d a a r n a was het nog maar v i j f e n v e e r t i g k i l o m e t e r naar de stad. 'Deze p a a r d e n zullen u i t g e p u t zijn tegen de tijd dat ik er d o o r h e e n ben,' merkte N e v y n op. 'Laat ze hier en neem er twee van ons mee.' 'Graag. Dan kan ik ook de hele nacht d o o r r i j d e n . ' N e v y n steeg op, w u i f d e naar Tarko en ging op weg. De h o e f s l a g e n w e e r k l o n k e n onder het hoge booggewelf van de tunnel met w a n d e n van p r a c h t i g e b l o k k e n steen en verlicht door zorgvuldig g e k w e e k t e lichtgevende z w a m m e n en m o s s e n . D a d e l i j k zou hij in een van de grote g r o t t e n k o m e n w a a r l u c h t k o k e r s zonlicht b i n n e n l i e t e n , en daar kon hij genoeg voedsel v o o r z i j n hele t o c h t k o p e n . Door het s l a a p v e r w e k k e n d e geluid van de regen werd Jill die morgen pas laat wakker. Ze bleef na het o n t w a k e n nog even in bed liggen en overlegde bij zichzelf of ze naar de g e l a g k a m e r zou gaan. Ze wist dat haar een v e r s c h r i k k e l i j k e dag w a c h t t e , een dag vol verveling te m i d d e n van gevaren, net zo iets als ten strijde t r e k k e n . In haar verbeelding zag ze nog steeds de felle ogen van de v r e e m d e l i n g , met die dreigende blik erin. Tenslotte stond ze op en kleedde zich aan. Ze gespte j u i s t haar z w a a r d g o r d e l om toen de grijze dwerg v e r s c h e e n . 'Alle goden zij dank!' Toen ze haar a r m e n spreidde, vloog hij op haar af, hoog o p s p r i n g e n d om z i j n magere a r m p j e s om haar hals te k u n n e n slaan. Ze drukte hem stijf tegen zich aan en wiegde hem als een klein kind, terwijl de t r a n e n over haar w a n g e n s t r o o m d e n . 'Jij iets Hij van

kleine ondeugd! Ik heb zo in angst gezeten. Ik was bang dat je was o v e r k o m e n . ' ging een e i n d j e a c h t e r u i t om haar aan te k i j k e n en knikte ernstig ja.

is je iets ergs o v e r k o m e n ? ' Hij wierp zich weer tegen haar aan en b e e f d e van angst. 'Arm w e z e n t j e ! De goden zij dank ben je nu veilig. Hoe ben je aan dat gevaar o n t k o m e n ? ' In een poging tot uiterste c o n c e n t r a t i e keek hij de andere kant op, k e n n e l i j k op een m a n i e r zinnend om het haar d u i d e l i j k te m a k e n . N e v y n h e e f t hem gered, s u f f i e , zei de stem in haar h o o f d , wie anders? 284

'Zeg eens, lastig j u w e e l ! Scheld me niet uit! m i j n nek in de p a a r d e s t r o n t . '

D o o r j o u zit ik tot aan

Weet ik, m a a r dat ben ik wel w a a r d . 'Schavuit.' Als je zo vervelend b l i j f t doen, vertik ik het om je ook m a a r een greint j e meer te vertellen. Jill was zo blij dat ze haar dwerg terug had, dat het haar een zorg zou zijn of de d w e o m e r s t e e n tegen haar wilde p r a t e n of niet. Ze zat een hele tijd op de vloer met de dwerg op schoot en gaf hem haar o n v e r d e e l d e a a n d a c h t . Toen hij e i n d e l i j k v e r d w e e n ging dat heel langz a a m , alsof hij geen zin had om weg te gaan; hij verbleekte b e e t j e bij b e e t j e , werd d o o r s c h i j n e n d en was op het laatst nog een vlek in de lucht die in het niets opging. Bij zichzelf glimlachend ging Jill naar de g e l a g k a m e r en haalde een kom v e r d a c h t k l o n t e r i g e g e r s t e p a p . Ze zat er met lange t a n d e n van te eten, bang er k l a n d e r s in aan te t r e f f e n , toen de Reiger binnenk w a m . Hij liep a c h t e l o o s langs haar t a f e l , keek naar haar of hij haar nooit eerder had gezien en f l u i s t e r d e toen b i j n a o n h o o r b a a r : ' N a a r de R o d e D r a a k . ' Jill haalde haar mantel uit haar k a m e r en haastte zich d o o r de m o t r e g e n naar de herberg, w a a r ze een bleke, z w e t e n de O g w e r n aan zijn g e w o n e tafel a a n t r o f . Z i j n e n o r m e knuisten trilden zo dat hij zijn kroes met beide h a n d e n naar zijn mond moest brengen. 'Wat is er?' vroeg ze. ' H e r i n n e r je je die vent van g i s t e r a v o n d ? N o u , die is t e r u g g e k o m e n . Hij loopt hier nog geen uur geleden binnen, zo brutaal als de beul en twee keer zo vals, en gaat z o n d e r ook m a a r iets te v r a g e n naast me zitten. Als ik die opaal niet v o o r hem vind, zegt hij, m a a k t hij worstj e s van me! De brutaliteit!' 'De brutaliteit ten top! Hij moet dat v e r v l o e k t e ding wel hard nodig h e b b e n , als hij op klaarlichte dag hier d u r f t te komen.' 'O, ik denk niet dat hij gevaar loopt.' O g w e r n zweeg even v o o r een v e r s t e r k e n d e slok bier. 'Want nu k o m t het v r e e m d s t e . Ik weet dat het gek klinkt, Jill, m a a r ik zweer het bij m i j n dikke m a a r w a a r d e v o l l e p e r s o o n l i j k h e i d . Toen hij wegging, besloot ik hem te volgen. Dat w a s niet m o e i l i j k , w a n t het was druk op straat en hij liep weg z o n d e r zelfs m a a r a c h t e r o m te kijken. Dus hij loopt over straat en ik volg hem op een a f s t a n d j e . Hij loopt recht naar de g e m e e n s c h a p p e l i j k e wei langs de rivier. Weet je dat b e r k e n b o s j e bij de brug?' 'Ja.' ' N o u , hij

loopt dat bosje in en v e r d w i j n t .

echt!

loopt tussen die b o m e n en ik wacht.

Hij

285

Ik bedoel, hij v e r d w e e n En w a c h t en w a c h t .

En ik zie hem er m a a r niet u i t k o m e n , en b e r k e n b o s j e s zijn niet zo dicht als h a z e l a a r s b o s j e s . Dus ik ben dat bosje ook maar ingelopen, en hij is er niet.' 'Kom nou! Je z e n u w e n h e b b e n je parten gespeeld. Je hebt hem gew o o n niet zien w e g g a a n . ' 'Zou ik de positie hebben die ik nu heb als ik op klaarlichte dag nog geen man kon zien? En zeg nu niet dat ik oud w o r d . Dat zou vervloekt o n b e l e e f d zijn.' Jill huiverde van angst. Hij moet d w e o m e r zijn, dacht ze. Ze wist hoe g e v a a r l i j k d w e o m e r kon zijn in h a n d e n van een k r a n k z i n n i g e ; nu had ze te m a k e n met iemand die hem ijskoud voor k w a d e d o e l e i n d e n gebruikte. 'Ik wil je inhuren,' v e r v o l g d e O g w e r n . 'Om m i j n w a a r d e v o l l e s o o n l i j k h e i d te b e s c h e r m e n . Een dolk zal niet veel tegen die kerel nen uithalen, en als ik een z w a a r d opzij heb, kan dat z w a a r d door een ander w o r d e n v a s t g e h o u d e n , anders heb ik er nog niets Een zilverstuk per nacht, zilverdolk.'

perkunbeter aan.

' A f g e s p r o k e n . Hij mag dan ogen hebben als de heer der hel, ik wil w e d d e n dat hij net zo bloedt als elke andere man.' 'Laten we hopen dat zijn bloed niet over mijn vloer zal vloeien. Bah! Wat heb ik een hekel aan al die dreigende t o e s t a n d e n . ' Een r e g e n a c h t i g e z o n s o n d e r g a n g overviel R h o d r y ruim dertig kilometer v o o r Dun H i r a e d d . N e v y n s w a a r s c h u w i n g over reizen bij nacht indachtig bood hij een boer een paar duiten om bij hem in de koestal te m o g e n o v e r n a c h t e n . Voor nog twee duiten meer v o o r z a g de boerin hem van een kom lekker s t o o f v l e e s en een h o m p b r o o d . Rhodry nam het d a n k b a a r aan en at met het gezin aan de lange schraagtafel v o o r de haard. Het g r a u w e stro op de vloer stonk naar v a r k e n s , en de b o e r e n aten met hun h a n d e n z o n d e r een w o o r d tegen elkaar of R h o d r y te zeggen tot de laatste kruimel met waterig bier was weggespoeld, m a a r tot zijn v e r b a z i n g w a s R h o d r y blij met hun gezelschap. Toen hij klaar was met eten bleef hij nog een p o o s j e zitten, a f w e z i g naar het g e p r a a t over het z w a r e werk van de volgende dag luisterend en in het vuur starend, terwijl hij zowel h o o p t e als vreesde dat er weer een b o o d s c h a p van N e v y n zou k o m e n . M a a r die k w a m niet. O p e e n s sprongen de h o n d e n op uit het stro en vlogen als een b l a f f e n de, g r o m m e n d e meute d o o r de o p e n s t a a n d e deur naar buiten. De boer w i e r p een blik op R h o d r y ' s z w a a r d . 'Je komt beter van pas dan ik had gedacht. zilverdolk?' 286

Ga je mee naar buiten,

'Met plezier.' De boer greep een p e k t o o r t s , hield hem even in het vuur om hem aan te steken en rende naar buiten, gevolgd door R h o d r y met zijn z w a a r d in de hand. Bij het hek in de aarden wal b l a f t e n de h o n d e n w o e d e n d tegen een man die buiten stond. Hij hield een paard bij de teugel, en R h o d r y zag dat hij een z w a a r d droeg. Toen de boer tegen de h o n d e n tekeer ging hielden ze op met b l a f f e n , m a a r ze bleven o n a f g e b r o k e n met o n t b l o t e t a n d e n tegen de v r e e m d e l i n g g r o m m e n en g r a u w e n , zonder zich door schoppen of vloeken tor z w i j g e n te laten brengen. 'Wat is dit allemaal?' zei de boer. 'Dat gaat j o u niets aan, brave man,' zei de v r e e m d e met een o n a a n g e n a m e glimlach. 'Ik wil alleen die zilverdolk even spreken.' R h o d r y voelde iets k o u d s in zijn b i n n e n s t e . Hoe w a s deze kerel aan de weet g e k o m e n waar hij was? De v r e e m d e nam hem met een abn o r m a l e intensiteit op. R h o d r y b e g r e e p o p e e n s dat de man seksuele belangstelling voor hem had; hij had zelf w a a r s c h i j n l i j k zo tegen heel wat aardige meisjes geglimlacht. Hij voelde zo'n sterke walging dat hij t e r u g d e i n s d e . 'Ik ben op zoek naar een gestolen edelsteen,' zei de vreemde, i e m a n d in M a r c m w r h e e f t laten d o o r s c h e m e r e n dat jij die misschien bij je hebt.' 'Ik ben geen dief. ' ' N a t u u r l i j k niet. M a a r als j i j die opaal hebt, zal ik je er een g o u d s t u k v o o r geven. Dat is meer dan je bij een obscure j u w e l i e r kunt k r i j g e n . ' 'Ik heb geen edelstenen bij me.' De v r e e m d e boog zich v o o r o v e r en keek hem vol in het gezicht. Eén ogenblik voelde Rhodry zich zo beneveld of hij te veel mede had gedronken. ' H e b j i j geen edelstenen bij je?' 'Nee.' De v r e e m d e ging met een korte h o o f d k n i k a c h t e r u i t en liet zijn blik los. 'Dus je hebt hem niet,' zei hij. ' B e d a n k t . ' Voor R h o d r y iets kon zeggen steeg hij op en reed weg. bleven g r o m m e n tot hij uit het gezicht was v e r d w e n e n .

De h o n d e n

Sarcyn had een grote h o u t e n schuur g e v o n d e n die o n g e t w i j f e l d was g e b o u w d v o o r k o e h e r d e r s die met hun k u d d e n r o n d t r o k k e n . Het stonk er wel, maar het was er droog en er was zelfs een kleine haard in een van de muren. Hij zette zijn paard in een hoek en legde verv o l g e n s een v u u r aan. Toen hij aan Alastyr dacht, verscheen het gezicht van de meester o n m i d d e l l i j k . Hij had k e n n e l i j k bij zijn eigen v u u r op n i e u w s zitten w a c h t e n . 287

' H i j h e e f t hem niet,' dacht Sarcyn tegen hem. ' D a a r was ik al bang voor.' Z e l f s Alastyrs g e d a c h t e n k l o n k e n vermoeid. ' T j a , dan moet ik de geesten dwingen hem te scryen. Als het meisje hem h e e f t , stuur ik Evy naar de stad.' 'Nee, niet doen. Hij is niet sterk genoeg...' 'Jij h o e f t me niet te vertellen wat ik moet doen.' Alastyrs beeld v e r d w e e n . H o e w e l Sarcyn het nog een t i j d l a n g probeerde, kon hij hem niet meer o p r o e p e n . Het had geen zin om te proberen Evy te bereiken, w a n t de meester liet hem o n g e t w i j f e l d assisteren bij het scrying-ritueel. Sarcyn stond op en liep naar de deur van de schuur om naar de regen te k i j k e n . Als Evy zo zwak was dat hij f a a l d e , moest hij, volgens de wetten van het D u i s t e r e Pad n a t u u r l i j k boeten v o o r dat wat zijn falen had a a n g e r i c h t . B o v e n d i e n bracht een zwak lid in hun kleine groep hen allemaal in gevaar. M a a r Sarcyn dacht o n w i l l e k e u r i g terug aan een r e g e n a c h t i g e dag in C e r r m o r , j a ren geleden, toen ze nog dakloze s c h o o i e r t j e s w a r e n . Evy had k o o r t s en t e r w i j l hij moest toezien hoe zijn b r o e r t j e rilde van kou, had hij gehuild en aan hun m o e d e r gedacht. 'Ik heb g e p r o b e e r d v o o r hem te zorgen, mam,' f l u i s t e r d e hij regen in Cwm Peel.

tegen de

Toen v e r w e n s t e hij zichzelf h a r t g r o n d i g o m d a t hij zo'n w e e k h a r t i g e idioot was dat hij tegen zichzelf stond te p r a t e n . Met iets dat veel op w o e d e leek, ging hij naar het v u u r terug en staarde erin, maar hij zag niets dan de f l a k k e r e n d e en d a n s e n d e v l a m m e n . Evy was b l i j k b a a r nog bij Alastyr en dus onder zijn astrale stolp. Het enige dat Sarcyn kon doen was hopen dat de Grote Steen van het Westen ergens in de m o d d e r van de Cwm Peel pas lag. Jill en O g w e r n bleven tot na het a v o n d e t e n in de Rode D r a a k omdat O g w e r n de diverse belastingen en c o m m i s s i e s moest o n t v a n g e n die de andere dieven hem schuldig waren. Terwijl de gildemeester een hele l a m s b o u t v e r o r b e r d e , zat Jill te k i e s k a u w e n en dacht erover naar de s t a d s w a c h t te laten roepen. M a a r wat zou ze k u n n e n doen? N a a r de g w e r b r e t hollen met een verhaal over edelstenen w a a r een vloek op rustte en boze d w e o m e r m a n n e n ? Als ze dat deed zou Blaen haar w a a r s c h i j n l i j k laten a r r e s t e r e n voor o p e n b a r e d r o n k e n s c h a p . Na het eten haalden Jill en O g w e r n Jills spullen uit de R e n n e n d e Vos en gingen naar O g w e r n s o n d e r k o m e n , twee kleine k a m e r t j e s boven de w e r k p l a a t s van een k l e e r m a k e r . In het ene stond een bed; in het andere een kist, een t a f e l t j e en twee b a n k e n . Hij vertelde haar dat hij zo g o e d k o o p w o o n d e om te v o o r k o m e n dat de s t a d s w a c h t zou bew i j z e n dat hij meer i n k o m e n had dan zijn gedeeld e i g e n a a r s c h a p van 288

de R o d e D r a a k kon opleveren. Jill legde haar b e d d e g o e d v o o r de en ging erop zitten, maar O g w e r n bleef heen en weer lopen, k a a r s l a n t a a r n s aan, w a g g e l d e naar het raam om tussen de kier de luiken naar buiten te gluren en w a g g e l d e diep z u c h t e n d weer de h a a r d terug.

deur stak van naar

'Toe nou,' zei Jill tenslotte. 'Denk je nu heus dat onze griezelige vriend m i d d e n o p je bed uit de lucht k o m t vallen?' 'Het zou me niet in het minst v e r b a z e n . ' O g w e r n liet met een laatste zucht zijn geweldige o m v a n g op de bank z a k k e n , ik ben vreselijk van streek. Als ik dit soort dingen leuk vond, zou ik zelf zilverdolk zijn g e w o r d e n . ' 'Dan zou je misschien m a g e r d e r zijn gebleven.' 'Doe a l s j e b l i e f t niet zo o n a a r d i g . Ik kan nu e e n m a a l niet tegen beledigingen. W o r s t j e s , het idee! De brutaliteit van...' Hij brak zijn zin af en luisterde. I e m a n d k w a m met zware tred de trap op. Jill m a a k t e haar z w a a r d in de schede los en stond op. Iemand b o n s d e op de deur, w a c h t t e even en bonsde opnieuw. ik weet dat jullie daar zijn.' Het was een andere stem dan ze hadden v e r w a c h t . 'Doe die deur open of ik t r a p hem uit de scharnieren.' H o e w e l de stem een o n d e r t o o n van w o e d e had, wekte hij geen vrees, eerder ergernis. Jill en O g w e r n wisselden een v r a g e n d e blik. 'Wie ben je?' s n a u w d e O g w e r n . 'Wat wil je?' 'Met jullie praten... over zaken.' De stem v e r a n d e r d e van klank en werd angstig, smekend. ' M i j n broer h e e f t k o r t g e l e d e n met jullie gesproken.' Met een s c h o u d e r o p h a l e n o n t g r e n d e l d e O g w e r n de deur en opende hem op een kier. Jill h o o r d e een grom t o e n hun bezoeker de deur o p e n s m e e t , de dikke dief opzij d u w d e , naar binnen glipte en de deur achter zich d i c h t g o o i d e . Z i j n gezicht was zo bekend dat hij inderdaad de broer moest zijn van de man die naar de opaal op zoek was, m a a r zijn ogen misten de felheid van die van de ander. Hij keek schichtig om zich heen en m a n o e u v r e e r d e z o r g v u l d i g zo dat hij met zijn rug tegen de m u u r bleef, terwijl zijn a f h a n g e n d e s c h o u d e r s en de d o n k e re kringen onder zijn ogen van een z i e l s v e r l a m m e n d e m o e h e i d getuigden. 'De opaal is nog niet o p g e d o k e n , ' zei O g w e r n . ik geloof je niet.' Hij w e n d d e zich tot Jill. 'Jij moet hem h e b b e n . Hij is in j o u w bagage gezien.' 'Gezien? Gescryed, bedoel je zeker, m a a r er is iets m i s g e g a a n aan j o u w kant. Je hebt genoeg d w e o m e r om te weten dat ik de w a a r h e i d 289

spreek als ik zeg dat het enige sieraad dat ik bezit een r i n g b r o c h e is, en b o v e n d i e n m a a r een g o e d k o p e . ' 'Alle goden, dat klopt niet. Je moet... m i j n meester...' 'Zeg eens!' riep O g w e r n schril. 'Waar h e b b e n jullie het over? Ik snap er geen w o o r d van.' Z o n d e r op hem te letten deed de v r e e m d e een stap in Jills richting, keek haar recht aan en deed zo'n o n h a n d i g e poging om haar wil te v e r l a m m e n , dat ze hem in zijn gezicht uitlachte. Hij uitte een verwensing en greep zijn z w a a r d g e v e s t . Terwijl hij zijn z w a a r d trok, trok Jill het hare ook en hurkte in een g e v e c h t s h o u d i n g . ' O g w e r n ! Roep de s t a d s w a c h t e n ! ' O m d a t ze tussen hem en de deur was, aarzelde de v r e e m d e en deed een stap terug zodat hij ruimte kreeg om te m a n o e u v r e r e n . O g w e r n vloog naar het raam en gooide de luiken open. Bij dat geluid deed de v r e e m d e een uitval naar Jill, maar ze o n t w e e k de slag zo handig dat zijn mond openviel van v e r b a z i n g . Ze m a a k t e een s c h i j n b e w e g i n g en drong hem tegen de muur, net toen O g w e r n zo hard hij kon 'Help! M o o r d ! ' begon te krijsen. De v r e e m d e viel aan als een in de val gelokt dier. Hij was geen lompe bandiet maar haar gelijke. Jill v o c h t v o o r haar leven, het staal galmde, z w a a r d tegen z w a a r d , terwijl ze met snelle bewegingen door het kleine k a m e r t j e sprongen en d o k e n . Op de t r a p d a v e r d e n v o e t s t a p p e n en een stem riep: 'In naam van de g w e r b r e t , doe open. De v r e e m d e deed nog een w a n h o p i g e uitval, m a a r hij werd één enkel ogenblik afgeleid. Jill schoot naar v o r e n en gaf hem een h o u w op zijn r e c h t e r s c h o u d e r , toen z w a a i d e ze haar z w a a r d terug en o m h o o g , raakte zijn z w a a r d en sloeg het uit zijn slappe h a n d . De v r e e m d e w i e r p zich met een schelle kreet weer tegen de muur, net toen zes s t a d s w a c h t e n in korte rood met goudkleurige m a n t e l s de deur o p e n g o o i d e n en de k a m e r b i n n e n s t o r m d e n . 'Ah, bij de goden, brave Cinvan,' zei O g w e r n . ' N o o i t is een eerzaam burger zo blij geweest je te zien als ik nu.' 'Is het heus?' De leider, een gezette man met grijzend d o n k e r haar, v e r g u n d e zichzelf een v e r a c h t e l i j k g l i m l a c h j e . 'Wat is dit allemaal? Kijk, daar h e b b e n we die v e r w e n s t e zilverdolk die een meisje is!' 'Dat ben ik, en ik verzoek je ons o n m i d d e l l i j k naar de g w e r b r e t te brengen.' ' D a a r kun je zeker van zijn,'

zei C i n v a n .

De v r e e m d e leunde naar adem h a p p e n d tegen de muur. Hij legde zijn r e c h t e r h a n d op de wond en drukte er hard op, in een poging het bloed te stelpen dat langs zijn arm s t r o o m d e . Toen hij Jill a a n k e e k , h a d d e n zijn ogen een g e k w e l d e blik die niet alleen werd v e r o o r z a a k t door de pijn van zijn w o n d . 290

'Stelp die man zijn w o n d , ' dolk.'

blafte Cinvan.

'En o n t w a p e n die zilver-

Jill gaf haar z w a a r d en dolk aan een van de w a c h t e r s , t e r w i j l een andere in O g w e r n s k a m e r begon te z o e k e n naar een lap. De v r e e m d e bleef haar o n a f g e b r o k e n a a n k i j k e n . Plotseling glimlachte hij, alsof hij een besluit had g e n o m e n . Hij nam zijn hand van zijn w o n d , streek hem langs zijn hemd alsof hij hem wilde a f v e g e n en bracht hem toen naar zijn m o n d . ' H o u hem tegen!' Jill

schoot naar voren.

Te laat - hij had het vergif al i n g e n o m e n . V e r s t i j f d tot een halve cirkel viel hij achterover, sloeg met zijn h o o f d tegen de muur, draaide weg en viel, nog steeds zo stijf als een g e s p a n n e n boog, op de grond. Z i j n hielen b o n k t e n op de vloer; toen lag hij stil en sijpelde er een s t r a a l t j e bitter ruikend grijs schuim uit zijn m o n d . 'Alle goden,' fluisterde C i n v a n . Met het zweet langs zijn h a n g w a n g e n gutsend s t o m m e l d e O g w e r n naar zijn s l a a p k a m e r . Ze h o o r d e n hem b r a k e n in een k a m e r p o t en lieten hem maar b e g a a n . De j o n g s t e w a c h t e r keek of hij best h e t z e l f d e zou willen doen. 'Kom, m a n n e n , ' zei Cinvan een t i k j e te luid. 'Twee van jullie dragen dat lijk. We zullen onze herbergier hier m e e n e m e n naar zijne genade.' 'Neem me niet k w a l i j k ! ' O g w e r n k w a m trillend van v e r o n t w a a r d i ging weer binnen. ' W o r d t een e e r z a a m burger zo b e h a n d e l d als hij in g e m o e d e de w a c h t e r s van de g w e r b r e t te hulp roept?' ' H o u d je m o n d , ' siste Jill. ' H o o p nu maar v o o r je eigen bestwil dat de g w e r b r e t deze zaak tot op de bodem kan uitzoeken.' O g w e r n keek haar aan, huiverde en knikte toen i n s t e m m e n d . Jill voelde zich misselijk. Waar was hij bang v o o r geweest, dat hij glimlachte toen hij besloot te sterven? Het was een m a c a b e r e kleine stoet die achter elkaar het door t o o r t sen verlichte w a c h t l o k a a l achter Blaens broch b i n n e n k w a m . Terwijl C i n v a n de g w e r b r e t ging halen, gooiden zijn m a n n e n het nog steeds stijve lijk op een t a f e l en bevalen Jill en O g w e r n er v l a k b i j te knielen. Een paar m i n u t e n later k w a m Blaen b i n n e n met een beker mede in zijn hand. Hij keek naar het lijk, nam een flinke teug mede en luisterde toen a a n d a c h t i g terwijl Cinvan verslag u i t b r a c h t . 'Juist ja,' zei Blaen. 'En zilverdolk, wat deed jij bij dat alles?' 'Ik w a s i n g e h u u r d als b e w a k i n g , anders niets, uwe genade.' Jill aarzelde; hoezeer ze Blaen ook respecteerde, als zilverdolk had ze meer binding met het dievengilde dan met dit levende symbool van de wet. ' O g w e r n had me verteld dat iemand zijn leven b e d r e i g d e , en hij bood me een zilverstuk om hem te b e w a k e n . ' 291

'En w a a r o m b e d r e i g d e hij u?' w e n d d e Blaen zich tot O g w e r n . 'Ach, uwe genade.' O g w e r n wreef zijn b e z w e e t gezicht af met zijn o m v a n g r i j k e m o u w . 'Ziet u, het o o r s p r o n k e l i j k e d r e i g e m e n t k w a m van een andere man, niet van deze. Ik ben voor de h e l f t eigenaar van de herberg De Rode D r a a k , en die man b e w e e r d e dat ik hem in de g e l a g k a m e r had b e d r o g e n . Dus had ik Jill i n g e h u u r d , en kijk nu eens, deze v o l k o m e n v r e e m d e . . . ' Hij m a a k t e een h a n d g e b a a r naar het lijk. ' . . . k w a m m i j n k a m e r s b i n n e n v a l l e n met de m e d e d e l i n g dat hij de kwestie van de schuld aan zijn broer k w a m regelen.' Het was niet v e r w o n d e r l i j k dat Blaen v r e e m d opkeek van dat vage verhaaltje. ' Z i j n broer?' vroeg hij tenslotte. 'Ja, uwe genade,' zei O g w e r n . 'Ik kan alleen m a a r a a n n e m e n dat deze man de broer is van degene die bij hoog en laag b e w e e r d e dat ik hem had b e d r o g e n . ' 'Ha!' snoof Cinvan, ' B e r o o f d , zal je bedoelen.' ' M a a r beste man!' O g w e r n keek hem g e g r i e f d aan. 'Als hij dacht dat hij b e r o o f d was, zou hij bij jullie zijn g e k o m e n . ' 'Dat is waar,' zei Blaen. 'Dus je bedoelt dat de man die je beschuldigde, nog ergens r o n d l o o p t . ' 'Precies, uwe genade, en ik vrees nog steeds voor m i j n dikke maar w a a r d e v o l l e p e r s o o n l i j k h e i d . Ik heb getuigen van zijn d r e i g e m e n t e n , uwe genade, h o o g s t b e t r o u w b a r e getuigen.' Blaen dacht even na en nam af en toe een t e u g j e mede t e r w i j l hij naar het b l a u w i g - g r i j z e lijk keek. ' T j a , ' zei hij tenslotte. 'Het lijdt geen t w i j f e l dat iemand die vergif bij zich d r a a g t , weinig goeds in de zin h e e f t . M o r g e n zal er in m i j n rechtszaal een h o o r z i t t i n g over d e kwestie p l a a t s v i n d e n . O g w e r n , j i j k u n t v o o r l o p i g gaan. C i n v a n , w i j s een w a c h t e r aan die de hele nacht v o o r zijn deur de w a c h t moet h o u d e n . De malover is om twee uur na de m i d d a g , dus breng je getuigen mee.' 'Goed, uwe genade.' O g w e r n stond op en m a a k t e een v e r r a s s e n d gante buiging. 'Ik zeg u nederig dank o m d a t uwe genade zoveel ligheid v o o r het eerzame arme volk van uw stad schept.' O g w e r n verliet a c h t e r w a a r t s , aan een stuk d o o r b u i g e n d , de b i j h e i d van de gevreesde g w e r b r e t . Jill v e r m o e d d e dat hij de weg van de dun naar huis zou r e n n e n . ' B l a e n w e n d d e zich tot van.

eleveinahele Cin-

'Kom nou, w a c h t m e e s t e r , ' zei hij. 'Denk je nu heus dat die dikkerd de k o n i n g van de Cwm Peclse dieven is? Ik v o o r mij vind het verv l o e k t m o e i l i j k te geloven.' 'Ik weet dat uwe genade e r a a n t w i j f e l t , maar ik z w e e r u, v a n d a a g of 293

m o r g e n pak ik hem met genoeg b e w i j z e n om een hele zaal vol raadsheren te overtuigen.' 'Als je dat doet, h a k k e n we zijn h a n d e n af, m a a r eerder niet. En wat j o u b e t r e f t , z i l v e r d o l k , ik wil niet dat je de benen n e e m t zodra de s t a d s p o o r t e n o p e n g a a n . C i n v a n , we h o u d e n haar o n d e r arrest.' ' M a a r uwe genade,' stamelde Jill. 'Hij viel mij eerst aan.' 'Dat zal best, m a a r ik wil dat je dat p e r s o o n l i j k tegen de malover zegt. H o o r eens, meisje, ik beschuldig je niet van m o o r d of zo. Hij h e e f t zichzelf immers v e r g i f t i g d . Ik weet alleen hoe weinig zilverdolken zich van de wet a a n t r e k k e n . ' ' Z o a l s u wilt dan, uwe genade, m a a r neem me niet k w a l i j k , uwe genade, als ik ergens v o o r moet t e r e c h t s t a a n , heb ik het recht v e r w a n ten aan mijn zijde te hebben.' ' M o r g e n h e b b e n we alleen een h o o r z i t t i n g , maar dat recht heb je ind e r d a a d . Als ik vind dat de zaak een volledige malover r e c h t v a a r digt, zullen we w a c h t e n tot je een familielid binnen een redelijke afstand hebt o p g e r o e p e n . ' 'Ik dacht aan m i j n m a n , uwe genade. R h o d r y kan b i n n e n k o r t met de k a r a v a a n hier zijn.' 'Rhodry?'

Blaen

keek haar eigenaardig

doordringend

aan.

'Zo heet hij, uwe genade. R h o d r y Mael... ik bedoel R h o d r y van Aberwyn.' C i n v a n m a a k t e een raar verstikt geluid, m a a r Blaen gooide zijn h o o f d a c h t e r o v e r en lachte. 'Je begon R h o d r y M a e l w a e d d te zeggen, hè?' vroeg de g w e r b r e t . 'Alle goden, Jill, dat is m i j n neef, de zoon van m i j n m o e d e r s zuster.' 'Dan is het geen w o n d e r dat hij zo op u lijkt, uwe genade.' 'Precies. In alle grote clans k o m t net zoveel inteelt voor als in een k u d d e Bardekse p a a r d e n . Vooruit, sta op! Het is schande dat ik de v r o u w van m i j n neef zo behandel! Het zal v e r d r a a i d leuk zijn om R h o d r y weer te zien. Toen ik h o o r d e dat hij was v e r b a n n e n , was ik w o e d e n d , maar R h y s is altijd een halsstarrige rotzak geweest, en ik weet dat hij van mij geen w o o r d over zijn stommiteit wil horen. Cinvan, haal een stoel v o o r deze v r o u w e . ' De enige stoel die het w a c h t l o k a a l te bieden had, was een h o u t e n k r u k j e , maar Jill m a a k t e er d a n k b a a r gebruik van. ' M a a r eerlijk gezegd, uwe genade,' zei ze. ik ben noch een v r o u w e noch R h o d r y ' s wettige e c h t g e n o t e . ' 'Hij h e e f t je niet b e h o o r l i j k g e t r o u w d , is het wel? N o u , daar zal ik hem eens over a a n s p r e k e n . Waar zijn je spullen? Cinvan, laat een van je m e n s e n die halen. Gilyan logeert v a n n a c h t in de broch.' 293

Toen de w a c h t e r was w e g g e s t u u r d begon C i n v a n aan de m a c a b e r e taak het lijk te o n d e r z o e k e n . Blaen nam Jill met een v a d e r l i j k lachje op. Voor m e n s e n van adellijke g e b o o r t e w a r e n i e m a n d s neven veel b e l a n g r i j k e r v o o r hem dan zijn broers, die m e d e d i n g e r s w a r e n naar land en invloed. Je hebt z i l v e r d o l k e n g e l u k gehad, zei Jill tegen zichzelf, m a a r ik vraag me af wat R h o d r y van dit alles zal vinden. Ze w e n s t e plotseling h a r t g r o n d i g dat hij hier was, z o d a t ze zich in zijn armen kon w e r p e n en al die duistere d w e o m e r vergeten. ' H o o r eens,' zei Blaen, ' a a n g e z i e n we zo goed als familie zijn, moet je me de w a a r h e i d vertellen. Jij weet meer over die vent dan je wilt bekennen.' 'Uwe genade zal me wel gestoord v i n d e n , m a a r ik zweer u dat hij d w e o m e r had. Hij drong O g w e r n s k a m e r s binnen om p r o b l e m e n te m a k e n . Toen ik dat p r o b e e r d e te v e r h i n d e r e n , keek hij in m i j n ogen en het scheelde niet veel of hij had me betoverd. Ik kon heel even niet denken of me bewegen.' Achter hen vloekte C i n v a n h a r d o p . 'Neem me niet k w a l i j k , uwe genade,' zei hij. 'Kijkt u hier eens naar.' De w a c h t e r hield een m e d a i l l o n o m h o o g dat aan een ketting bungelde. Het was een dun c i r k e l v o r m i g loden p l a a t j e , met een omgekeerd p e n t a g r a m , een B a r d e k s w o o r d en drie v r e e m d e tekens erin gegraveerd. 'Dit had die smeerlap om zijn hals. Ik b e t w i j f e l of G i l y a m s g e p r a a t over d w e o m e r zo gek is als het klinkt.' Alastyr zag in zijn scryingvuur hoe Evy stierf, hij zag het lijk nog met de hielen r o f f e l e n en s t u i p t r e k k e n terwijl de etherische g e d a a n t e zich eruit l o s m a a k t e en boven de dode materie bleef zweven. Alastyr hapte naar a d e m , het duizelde hem en een g o u d k l e u r i g e nevel k n e t t e r d e v o o r zijn ogen. Hij m o e s t zijn geschoolde wil tot het uiterste ins p a n n e n om die nevel te laten v e r d w i j n e n en te v e r h i n d e r e n dat hij f l a u w v i e l . Hij was met Evy v e r b o n d e n geweest door een schakel tussen hun aura's, zodat hij, w a n n e e r hij maar wilde, de l e v e n s k r a c h t van zijn leerling kon overhevelen om er zijn eigen levenskracht mee te v o e d e n . Het breken van de schakel trof hem als een z w a a r d s t o o t . Camdel zat aan h a n d e n en v o e t e n g e b o n d e n aan de andere kant van het vuur en keek d o o d s b a n g hoe Alastyr op zijn rug ging liggen. Hoewel Alastyr zich v o l k o m e n u i t g e p u t voelde, wist hij dat hij deze wond moest u i t b r a n d e n . Toen hij naar zijn t w e e d e gezicht o v e r s c h a k e l d e kon hij zijn eigen aura zien, z w a k j e s k l o p p e n d , een r o o d a c h t i g e , eivormige wolk, doorschoten met zwarte l i j n t j e s . Er bungelde een a f g e b r o k e n lichtlijn aan, 194

f l a p p e n d als een slang z o n d e r kop. Hij c o n c e n t r e e r d e zich erop, begon hem in zijn aura te t r e k k e n en dacht toen aan C a m d e l . Met zijn t w e e d e gezicht nog geopend k r a b b e l d e hij overeind en keek naar de i n e e n g e d o k e n e d e l m a n . C a m d e l s aura hing bleek en g e k r o m p e n om hem heen. N o g meer l e v e n s k r a c h t aan hem o n t t r e k k e n zou zijn dood k u n n e n zijn, en hij was nog steeds een b r u i k b a a r w e r k t u i g . Alastyr ging zitten, zijn h o o f d over zijn knieën g e b o g e n , en a b s o r b e e r d e de lichtlijn in zichzelf terug, toen sloot hij zijn t w e e d e gezicht. Hij m o e s t rusten. Op dat ogenblik voelde hij Sarcyns brein het z i j n e raken en eisen dat Alastyr c o n t a c t met hem o p n a m . Sarcyns w o e d e was bijna v o e l b a a r en sloeg als een vuurzee over Alastyr heen. Toen Alastyr een pers o o n l i j k e stolp over zich heen zette, trok de zee zich terug en verdween. Hij ging weer liggen en viel in slaap. Sarcyn had n a t u u r l i j k ook de g e b e u r t e n i s s e n in O g w e r n s kamer gescryed. Toen Alastyr w e i g e r d e c o n t a c t met hem op te nemen, werd hij zo w o e d e n d , dat hij een groot stuk b r a n d h o u t greep en tegen de m u u r k a p o t s l o e g . Het h i n n i k e n van zijn g e s c h r o k k e n p a a r d b r a c h t hem tot bezinning. Met een uiterste w i l s i n s p a n n i n g b r a c h t hij zijn adem en zijn geest tot kalmte. O m d a t hij dertig mijl van Dun Hiraedd v e r w i j d e r d was, kon hij niets v o o r zijn broer doen. Een beter geschoolde d w e o m e r m a n had daar in een l i c h t g e d a a n t e n a a r t o e kunnen gaan, m a a r Sarcyn was nog m a a r een beginner in die g e v a a r l i j k e kunst, en b o v e n d i e n s t r o o m d e er een rivier door de stad, een gev a a r l i j k e k r a c h t s t r o o m op het etherische vlak, die een o n v e r s t a n d i g e reiziger zou k u n n e n vernietigen. Er was echter nog altijd w r a a k . H o e w e l hij er het liefst v a n d o o r w a s gegaan en Alastyr aan zijn lot had o v e r g e l a t e n , wist hij dat hij niet sterk genoeg was om Jill in zijn e e n t j e te g r i j p e n . Hij zou nog een t i j d j e met de meester m o e t e n o p t r e k k e n , tot hij zichzelf v o l d o e n d e had o p g e l a d e n met w r a a k . Met een glimlach die a n g s t a a n j a g e n d zou zijn geweest om te zien, ging hij bij het v u u r zitten om haar te scryen. Ze m o c h t dan dertig k i l o m e t e r van hem af zijn, hij had nog een paar k u n s t g r e p e n tot zijn b e s c h i k k i n g . Juist haar gave v o o r de dweo m e r m a a k t e haar k w e t s b a a r . O m d a t Blaen erop stond Jill te b e h a n d e l e n alsof ze de wettige echtgenote van zijn dierbare neef was, gaf zijn k a m e r h e e r haar een grote k a m e r met een eigen h a a r d , een weelderig g e b o r d u u r d bed en zilveren k a a r s e n h o u d e r s aan de m u r e n . N a d a t een page haar warm w a s w a t e r had g e b r a c h t , poedelde Jill zich lekker en zette het vuile 295

water buiten, zodat een page het kon w e g h a l e n . Toen deed ze de deur van b i n n e n op de grendel. O m d a t ze die hele dag erg weinig had gedaan, had het korte z w a a r d g e v e c h t haar alleen m a a r nerveus gem a a k t , niet moe. Ze liep een t i j d j e de k a m e r rond en keek naar het op de m u r e n f l a k k e r e n d e k a a r s l i c h t . In de kamer, in de broch, overal was het doodstil, maar ze was er opeens zeker van dat ze niet alleen was. Geen geluid, zelfs niet dat b i j n a o n m e r k b a r e verschil in de k a m e r dat b e t e k e n t dat een extra lichaam het geluid o p n e e m t - en toch voelde ze dat iemand haar als met een t a s t b a r e a a n w e z i g h e i d gadesloeg. H o e wel ze het mal van zichzelf v o n d , trok ze haar zilveren dolk en liep l a n g z a a m de k a m e r rond. Ze vond zelfs geen muis in de hoeken en als ze zich snel o m d r a a i d e , zag ze alleen k a a r s l i c h t en s c h a d u w e n . En toch was er iets; ze was er nog nooit in haar leven zo zeker van geweest dat iemand haar b e g l u u r d e . Ze ging met o n h o o r b a r e stappen naar het raam en gooide de luiken open. N i e m a n d klom bij de gladde stenen toren o m h o o g ; het donkere b i n n e n p l e i n , ver in de diepte, was leeg. Toen ze o m h o o g k e e k kon ze de sterren zien, de brede baan van de Sneeuwweg ver boven haar - licht, maar koud en onverschillig voor haar penibele situatie of die van anderen. O p e e n s werd ze b e v a n g e n door w a n h o o p , een d o n k e r verdriet in haar hart, alsof niets er meer toe deed, haar eer niet, haar leven niet, z e l f s haar liefde v o o r R h o d r y niet, helemaal niets, o m d a t een m e n s e n l e v e n niets meer kon zijn dan een lichtplekje tegen de a l l e s o m v a t t e n d e duisternis, zoals een van die sterren, zo klein als een speldeprik, onverschillig en wreed. Ze leunde op de vens t e r b a n k en voelde hoe de w a n h o o p bezit van haar nam en haar lev e n s k r a c h t en eigen wil uitloogde. W a a r o m nog vechten, dacht ze. De nacht wint toch altijd; w a a r o m ertegen vechten? Ver weg aan de h o r i z o n , achter de slapende stad, klom het laatste k w a r t i e r van de m a a n o m h o o g , een bleke glans tegen het zwart. Weldra zou de m a a n in de duisternis glippen en weg zijn. M a a r ze k o m t ook weer op, dacht Jill, ze k o m t bij haar t e r u g k e e r vol weer op. De m a a n was een b e l o f t e aan de hemel, die t e r u g k e e r d e en u i t d i j d e tot een groot zilveren baken dat haar licht w i e r p over allen, zowel goeden als k w a d e n , als haar periode van m a a n d u i s t e r v o o r b i j was. Om dan weer af te n e m e n , fluisterde een gedachte in haar h o o f d . M a a r de g e d a c h t e kwam in een andere stem, niét de hare. Pas toen begreep ze dat ze vocht, dat ze streed tegen een v i j a n d die ze niet kon zien, met w a p e n s die ze nooit had gebruikt. Dat besef d o o r b r a k de w a n h o o p , liet hem a f b r e k e n zoals een te strak g e s p a n n e n t o u w knapt. Ze draaide zich met een ruk om en liet haar 296

ogen z o e k e n d door de k a m e r gaan. Er w a s n i e m a n d , en toch p r a a t te ze h a r d o p . 'Bij de godin zelf, het licht wint u i t e i n d e l i j k toch!' Ze w a s alleen in de kamer. De a a n w e z i g h e i d was weg, m a a r ze wist dat hij zou t e r u g k e r e n om haar te kwellen, misschien in haar dromen, w a a r ze zich er niet tegen kon v e r z e t t e n . Plotseling even huilend ging ze op het bed zitten en d r u k t e haar trillende h a n d e n tussen haar knieën. H a a r veelgeprezen z w a a r d v e c h t e r s k u n s t kon haar in deze strijd niet baten. Alleen d w e o m e r kon d w e o m e r b e s t r i j d e n , en zij was o n g e s c h o o l d en zwak. Ze begreep ineens dat het v e r l o o c h e n e n van haar d w e o m e r k r a c h t haar w e e r l o o s had g e m a a k t , dat het blijven v e r l o o c h e n e n ervan b e t e k e n d e dat ze v o o r t d u r e n d b e t r o k k e n zou w o r d e n bij v r e e m d e z a k e n die ze niet kon b e ï n v l o e d e n of beheersen. Op dat ogenblik h e r i n n e r d e ze zich N e v y n en het feit dat hij onderweg was. Ze had de oude man vaak andere d w e o m e r m e e s t e r s zien o p r o e p e n door middel van een scryingvuur. Voor zover ze wist kon alleen een meester zoiets doen, en niet een o n w e t e n d e zoals zij, maar ze stond toch op en liep l a n g z a a m naar de kaarsen die bij elkaar in hun houder w a r e n gestoken. Bij deze, haar eerste b e w u s t e poging om dweomer te g e b r u i k e n , voelde ze zich eerst b e l a c h e l i j k , toen opgelaten en tenslotte angstig, m a a r ze d w o n g zichzelf om in de v l a m m e n te staren en aan N e v y n te denken. Een ogenblik w a s ze zich alleen b e w u s t van een leegte in haar geest, toen van een eigenaardig soort druk, die t o e n a m tegen iets o n v e r k l a a r b a a r s , net als w a n n e e r iemand even een naam die hij goed kent v e r g e t e n is en nu k o o r t s a c h t i g zijn h e r s e n s p i j n i g t om zich die te h e r i n n e r e n . H a a r angst nam toe, angst om d w e o m e r te g e b r u i k e n , angst voor de o n b e k e n d e die haar besloop, bleef t o e n e m e n tot ze zich plotseling h e r i n n e r d e wat ze eigenlijk altijd al had geweten, dat die angst haar sleutel was, dat een sterk gevoel de m u r e n in de geest kan slechten. ' N e v y n ! ' riep ze uit. 'Help me!' En toen zag ze boven de f l a k k e r e n d e k a a r s v l a m m e n zijn gezicht, helder en duidelijk, zijn borstelige w e n k b r a u w e n v e r b a a s d o p g e t r o k k e n , een bezorgde blik in z i j n ogen. 'Alle goden zij dank dat je me hebt g e r o e p e n , ' klonk zijn stem in haar g e d a c h t e n . 'Ik p r o b e e r je al dagen te bereiken.' Het klonk zo v a n z e l f s p r e k e n d , dat ze in een z e n u w a c h t i g gegiechel uitbarstte. 'Probeer kalm te blijven, anders verlies je het beeld,' dacht hij tegen haar, en toen scherp: ' B e s c h o u w het als een z w a a r d g e v e c h t , kind. Je weet hoe je je moet c o n c e n t r e r e n . ' 297

Ze m e r k t e dat ze dat deed nu hij haar erop had gewezen. Het w a s b i j n a h e t z e l f d e als de k o u d e , d o d e l i j k e c o n c e n t r a t i e die ze o p b r a c h t als ze naar de b e w e g i n g e n van een t e g e n s t a n d e r keek. 'Ik heb j o u d a a r s t r a k s gescryed en ik zag hoe die vent zich v e r g i f t i g de,' v e r v o l g d e N e v y n . 'Geen w o n d e r dat je van streek bent. Luister goed; onze v i j a n d e n schijnen vervloekt sterk te zijn. Weet je wat ze willen?' 'De opaal die ik bij me heb. T e n m i n s t e , ik geloof dat ik hem bij me heb. Dat e i g e n w i j z e kreng b l i j f t m a a r van vorm v e r a n d e r e n . ' Hij g r i n n i k t e zo g e a m u s e e r d dat ze haar angst voelde v e r d w i j n e n . 'Dan is het i n d e r d a a d die opaal, en ik moet toegeven dat de geesten die hem onder hun hoede h e b b e n v e r d r a a i d irritant k u n n e n zijn. Het ding is een t a l i s m a n van de edele d e u g d e n , zie je, en ze n e m e n de deugd van het eergevoel een b e e t j e te serieus. M a a r zeg eens, h e e f t de schim van de dode man je lastiggevallen?' ik weet het niet. Iemand. Ik heb je geroepen o m d a t er steeds gedachten bij me o p k w a m e n en o m d a t ik voelde dat iemand me besloop.' 'Dan is hij het niet. M a a k je geen zorgen. Ik zal een stolp over je heen zetten. Ga slapen en rust uit, kind. Ik ben b i j n a in Dun H i r a e d d . ' Z i j n beeld v e r d w e e n . Hoewel Jill i n d e r d a a d naar bed ging, liet ze de k a a r s e n aan en legde ze haar zilveren dolk naast zich op het kussen. Ze wist zeker dat ze geen oog dicht zou doen, m a a r ze werd w a k k e r in een k a m e r vol zonlicht. Buiten op de gang h o o r d e ze een page fluiten en dat simpele m e n s e l i j k e geluid scheen haar de m o o i s t e muziek toe die ze ooit had g e h o o r d . Ze stond op en liep naar het raam om naar buiten te kijken. Op het z o n o v e r g o t e n b i n n e n p l e i n liepen lachende en p r a t e n d e m a n n e n . Het leek nu haast niet te geloven dat er zoiets als d w e o m e r s t r i j d b e s t o n d . Toch wist ze dat ze haar wil had o n t b o d e n en door het v u u r met N e v y n had g e s p r o k e n . Ze ging huiverend bij het raam v a n d a a n en begon zich haastig aan te kleden. Ze wilde andere mensen om zich heen h e b b e n . In de grote zaal g e k o m e n kon ze de h e r i n n e r i n g aan haar angst wegd u w e n . De k r i j g s b e n d e zat aan hun t a f e l s met elkaar te eten en grappen te m a k e n , terwijl b e d i e n d e n af- en aanliepen. Blaen zelf was in een stralend h u m e u r en b a b b e l d e met Jill alsof hij geen m o m e n t meer aan v e r g i f t i g d e v r e e m d e l i n g e n in zijn stad dacht. De hoge f u n c t i o n a rissen van zijn h o f , de k a m e r h e e r , de bard, de r a a d s l i e d e n en de schrijvers, k w a m e n en gingen, w e n s t e n hun heer g o e d e m o r g e n en bogen plechtig v o o r Jill. Blaen brak een zoet n o t e n b r o o d in stukken en bood Jill met een h o f f e l i j k gebaar een h o m p aan. Ze zag tot haar genoegen dat zijne genade bier bij zijn o n t b i j t d r o n k , geen mede. 298

'Ah, ik v e r h e u g me erop m i j n neef weer te zien,' zei de g w e r b r e t . 'We h e b b e n als j o n g e n s heel wat plezier g e m a a k t . We w a r e n allebei page op Dun C a n t r a e , zie je, en de oude g w e r b r e t was nogal een steiloor, dus h e b b e n we heel wat streken u i t g e h a a l d . ' Hij zweeg toen een page haastig naar hem toe k w a m . 'Wat is er, j o n g e n ? ' 'Er staat zo'n v r e e m d e oude man buiten, uwe genade. Hij zegt dat hij u o n m i d d e l l i j k moet spreken over een dringende kwestie, maar hij ziet eruit als een b e d e l a a r en zijn naam is n i e m a n d . ' ' N e v y n , de goden zij dank!' riep Jill uit. 'Ken j i j die man?' vroeg Blaen v e r w o n d e r d . 'Ja, uwe genade, en ik smeek u met hem te spreken, zowel omwille van R h o d r y als van mij.' 'Goed. Breng hem binnen, j o n g e n , en denk erom, wees altijd h o f f e lijk tegen oude m e n s e n , a r m o e d i g of niet.' Terwijl de page zich weg h a a s t t e , huiverde Jill met een gevoel of de zonnige, r u m o e r i g e zaal plotseling o n w e r k e l i j k was g e w o r d e n . Blaen leek haar stemming aan te voelen, w a n t hij stond op en keek licht f r o n s e n d naar de deur toen N e v y n b i n n e n k w a m , zijn gescheurde bruine mantel vanaf zijn s c h o u d e r s naar achteren g e w o r p e n en achter hem aan w a p p e r e n d . Hij knielde v o o r de g w e r b r e t met een g e m a k w a a r o m menige j o n g e hoveling hem zou h e b b e n b e n i j d . 'Vergeef me dat ik uw a a n d a c h t vraag, uwe genade,' zei N e v y n . ' M a a r de kwestie is hoogst dringend.' i e d e r e e n kan te allen tijde a a n s p r a a k m a k e n op m i j n b e m i d d e l i n g . Wat b a a n u zorgen, beste man?' 'De man die zichzelf gisteravond h e e f t v e r g i f t i g d . ' 'Alle goden!' zei Blaen v e r b a a s d . ' H e e f t dat verhaal zich zo snel verspreid?' 'Wel v o o r degenen die oren hebben om het te horen. Uwe genade, ik kom u de kosten van het begraven van die d w a a s besparen. Weet u edele waar het lijk ligt?' 'Is hij dan familie van u?' 'Tja, aangezien elke clan zijn zwarte schaap h e e f t , zou men k u n n e n zeggen dat hij dat is.' De g w e r b r e t keek v r a g e n d naar Jill. ' A l s t u b l i e f t , uwe genade,' zei ze. 'Doe a l s t u b l i e f t wat hij zegt.' ' N o u goed. Daar kan geen k w a a d in steken.' O n g e t w i j f e l d verteerd door n i e u w s g i e r i g h e i d ging Blaen met Jill N e v y n naar het b i n n e n p l e i n en hield een w a c h t e r aan. Het bleek het lijk in een deken was gewikkeld en in een schuur gelegd waar w o o n l i j k b r a n d h o u t in werd opgeslagen. N e v y n en Jill h a a l d e n samen naar buiten en legden het op de keistenen. N e v y n knielde 299

en dat gehet er-

naast neer en trok de deken weg om het gezicht te b e k i j k e n . 'Ik h e r k e n hem niet,' zei hij tenslotte. 'Wat in zekere zin een slecht teken is.' Hij ging op zijn hielen zitten, legde zijn h a n d e n op zijn b o v e n b e n e n en bleef een t i j d l a n g naar het lijk k i j k e n . Z i j n ingezakte h o u d i n g en de slaperige blik in z i j n ogen deden Jill v e r m o e d e n dat hij in trance was. Af en toe b e w o o g zijn m o n d geluidloos, alsof hij met iemand p r a a t t e . Tenslotte keek hij h o o f d s c h u d d e n d op en leek z i e l s b e d r o e f d toen hij overeind k w a m . 'Een zielig s p i e r i n k j e was het,' v e r k l a a r d e hij. ' G e v a n g e n in een net dat hij niet zelf had g e m a a k t . Nu ja, we zullen hem zijn rust geven.' Hij b e d u i d d e Blaen en Jill opzij te gaan, ging zelf aan het h o o f d van het lijk staan en hief zijn a r m e n alsof hij tot de zon bad. Zo stond hij een hele tijd, zijn gezicht strak van c o n c e n t r a t i e ; toen liet hij langzaam zijn h a n d e n z a k k e n , liet ze in een soepele boog omlaag gaan tot zijn vingers b i j n a het dode ding op de stenen r a a k t e n . In het lijk barstte vuur los, een o n n a t u u r l i j k , griezelig vuur met blauw-zilverige v l a m m e n die dansten en o p l a a i d e n . Toen N e v y n drie o n b e g r i j p e lijke w o o r d e n uitriep, w e r d e n de v l a m m e n witheet en laaiden hoog op, te fel om in te k i j k e n . Blaen sloeg met een v e r w e n s i n g een arm voor z i j n gezicht. Jill bedekte haar ogen met beide h a n d e n . Ze hoorde een g e k w e l d e kreet, een lange zucht van d o o d s a n g s t , m a a r vreemd genoeg v e r m e n g d met o p l u c h t i n g , zoals w a n n e e r een g e w o n d e weet dat zijn dood n a d e r t om hem van zijn pijn te verlossen. 'Het is gebeurd!' riep N e v y n . 'Het is a f g e l o p e n . ' Jill keek juist op tijd op om hem drie keer op de grond te zien stampen. W a a r het lijk had gelegen lag nu alleen een h a n d v o l witte as. Toen N e v y n met zijn v i n g e r s knipte, stak er een briesje op dat de as v e r s p r e i d d e en v e r v o l g e n s even plotseling ging liggen als het was opgestoken. 'Zo,' zei de oude man. ' Z i j n ziel is van zijn lichaam bevrijd en op weg naar het h i e r n a m a a l s . ' Hij w e n d d e zich tot de g w e r b r e t . 'Er zijn v r e e m d e dingen gaande in uw rhan, uwe genade.' 'Dat zal best,' stamelde Blaen. 'Bij de zwarte harige kont van de heer der hel, wat is dit allemaal?' ' D w e o m e r . W a a r zag het anders naar uit?' Blaen deed een stap a c h t e r u i t , hij trok wit weg en zijn mond bewoog z e n u w a c h t i g . N e v y n keek hem met een v r i e n d e l i j k e , geduldige glimlach aan, zoals m o e d e r s doen bij kinderen die iets h e b b e n meegem a a k t dat ze nog niet k u n n e n b e g r i j p e n . 'Het w o r d t tijd dat iedereen in het k o n i n k r i j k leert wat de d w e o m e r eigenlijk inhoudt,' zei N e v y n . 'U mag uzelf g e l u k w e n s e n , uwe gena300

de, dat u een van de eersten bent. Vindt u het goed dat Jill en ik een t i j d j e w e g g a a n ? Ik moet in de stad een d r i n g e n d e kwestie regelen.' Blaen keek naar de keien, die nog z i n d e r d e n van de hitte, en huiverde. ' Z o a l s u wilt, heer,' zei de g w e r b r e t die opeens N e v y n s rang verh o o g d e . ik vind het goed.' N e v y n trok Jills arm door de zijne en nam haar gedecideerd mee. ik ben verrekt blij je te zien,' zei ze. ik ben zo bang geweest.' 'Terecht. En denk erom, kind, het gevaar is nog niet g e w e k e n . Blijf dicht bij mij en doe precies wat ik zeg,' Jill huilde b i j n a van teleurstelling, o m d a t ze er zeker van was geweest dat ze z o d r a hij er was, veilig zou zijn. 'Ik heb in m i j n v u u r gezien dat je O g w e r n de dief b e w a a k t e , ' vervolgde hij. 'Breng me bij hem. Als j i j g i s t e r a v o n d in angst hebt gezeten, is dat met hem vast ook het geval geweest. I e m a n d h e e f t jullie gekweld om zich te w r e k e n voor Evy's dood.' 'Evy? Hoe wist je zijn n a a m ? ' 'Die h e e f t hij me d a a r s t r a k s verteld. A a n g e z i e n hij al een tijd dood was, kon hij me niet veel meer vertellen, o m d a t zijn schim al begon te v e r z w a k k e n en uit elkaar te vallen. Dus heb ik hem maar naar zijn laatste oordeel g e z o n d e n , ook al had ik graag nog wat meer uit hem losgekregen.' Jill voelde zich bij dat g e p r a a t over geesten v e r s t i j v e n van angst. 'Kom, kom,' zei N e v y n . ' H e t is iets heel g e w o o n s , m a a r dit is niet het j u i s t e ogenblik om het je allemaal uit te leggen. Laten we eens gaan zien wat O g w e r n o v e r k o m e n is.' In de h e r b e r g van de Rode D r a a k g e k o m e n , m e r k t e n ze dat N e v y n s b e z o r g d h e i d gegrond was. De angstige herbergier vertelde hun dat O g w e r n de vorige avond ziek was g e w o r d e n en dat hij thuis was. Bij hun haastige t o c h t naar de w e r k p l a a t s van de k l e e r m a k e r koos Jill de a c h t e r s t r a a t j e s uit een a a n g e b o r e n a c h t e r d o c h t voor de stadsw a c h t e r s in c o m b i n a t i e met angst voor Evy's broer. Toen ze op Ogw e r n s deur klopte, deed de Reiger open. 'Ik heb g e h o o r d dat O g w e r n ziek is,' zei Jill. m e e g e b r a c h t die we k u n n e n v e r t r o u w e n . '

'Ik heb een k r u i d e n m a n

' D a n k aan elke god in het h i e r n a m a a l s , ' zei hij met o p r e c h t e v r o o m heid. 'Het is v e r s c h r i k k e l i j k geweest, echt waar. Ik had nooit gedacht dat ik nog eens blij zou zijn zo'n vervloekte w a c h t e r te zien, maar als zijne genade niet zo'n grote sterke kerel had gestuurd om op w a c h t te staan, zou O g w e r n uit het raam zijn g e s p r o n g e n , dat weet ik zeker.' N e v y n knikte kort, alsof dat precies- was wat hij 301

had v e r w a c h t .

Ze

troffen Ogwern

i n bed

aan m e t een g e r a f e l d e

t r o k k e n t o t z i j n o m v a n g r i j k e nek. s t a a r d e , leek hij

H o e w e l hij

blauwe

d e k e n opge-

strak n a a r het p l a f o n d

e e r d e r d o o d s b a n g dan ziek.

' G i s t e r a v o n d leek het wel of we in de d e r d e hel w a r e n , ' zei de Reiger.

'We d r o n k e n een k r o e s in de R o d e D r a a k en hij

b e g o n i n e e n s te

b e v e n en te r a a s k a l l e n . ' 'Ik wil er niets over h o r e n . ' ' L a a t een 'Je

stervende

gaat niet d o o d , '

man,

O g w e r n t r o k de d e k e n s over zijn h o o f d .

m a n m e t rust, j u l l i e a l l e m a a l . ' zei N e v y n k o r t a f ,

ik ben k r u i d e n k e n n e r ,

beste

dus trek die d e k e n o m l a a g e n v e n e i m e j e s y m p t o m e n . '

De d e k e n ging o m l a a g tot O g w e r n s d o n k e r e ogen over de rand g l u u r den.' 'Ik w o r d gek.

O onheil, d o o d en v e r d e r f !

dan gek w o r d e n , me,

Ik zou nog liever d o o d g a a n

dus m e n g a l s j e b l i e f t een z a c h t w e r k e n d vergif v o o r

kruidenman.'

'Ik p i e k e r er niet over. dat

K r a a m niet z o ' n o n z i n uit m a a r vertel me over

raaskallen.'

' T j a , ik w e e t echt niet wat ik m o e t z e g g e n . Ik w a s o p e e n s d o o d s b a n g , g o e d e heer, en ik b e g o n te b e v e n en te z w e t e n als een otter. Ik wist dat ik ten deed.'

dode

o p g e s c h r e v e n was,

dat ik zou

sterven,

O g w e r n liet z i j n stem z w a k j e s w e g s t e r v e n .

w a t ik ook

'Ik ben nog n o o i t

in m i j n leven zo d o o d s b a n g g e w e e s t . ' 'En t o e n b e g o n hij te gillen dat hij z a a m , ' viel de Reiger in.

liever snel wilde sterven dan lang-

' H i j g r e e p z i j n dolk, dus we o v e r w e l d i g d e n

hem en ik en een p a a r j o n g e n s h a d d e n hem die w a c h t e r k w a m

opdagen.

N a d a t hij

net hier g e k r e g e n t o e n

had g e p r o b e e r d uit het r a a m

te s p r i n g e n , h e b b e n we hem aan het bed v a s t g e b o n d e n , m a a r hij r a a s k a l l e n en blèren dat hij

bleef

d o o d wilde.'

'Ah, ik begin het te b e g r i j p e n , ' zei N e v y n . 'En tegen de m o r g e n werd hij

opeens kalm.'

'Precies.'

O g w e r n s h o o p h e r l e e f d e e n hij

w e r d dat hij

ging z i t t e n , z o d a t z i c h t b a a r

geheel gekleed o n d e r de d e k e n s lag.

' H e t ging zo vlug

dat het net k o o r t s w a s die z a k t e . ' 'Juist, m a a r het w a s geen k o o r t s , m o e t een v i j a n d in de heeft ze

gedaan:

oleofurtiva

indrukwekkende

het w a s v e r g i f .

Luister, O g w e r n , j e

stad h e b b e n die een b e p a a l d k r u i d in je bier

naam

tormenticula zwierig

smargedinni.'

uit z i j n

mond

Nevyn rollen.

liet

de-

'Gelukkig

h e e f t j e d i k k e l i j f j e b e h o e d v o o r een d o d e l i j k e dosis. Dit vergif b r e n g t de l i c h a a m s s a p p e n in de w a r en laat de w a r m e en v o c h t i g e zegevieren over de k o u d e en d r o g e , die de v e r s t a n d e l i j k e v e r m o g e n s o n d e r steunen.

En als het l i c h a a m nu dat gif v o e l t w e r k e n , b e g r i j p t de geest

niet w a t er aan de h a n d is en kan de rede niet laten w e r k e n om het 302

te b e s t r i j d e n , en z o d o e n d e v e r d u b b e l t dit sluwe vergif zijn eigen uitwerking.' 'Alle goden,' f l u i s t e r d e O g w e r n . 'Duivels, goede heer.' 'Je m o e t van nu af aan goed op jezelf passen. Om de laatste resten gif te v e r w i j d e r e n moet je twee weken lang alleen koel, droog voedsel eten: w a t e r b r o o d , appels, koud vlees van wit van gevogelte. Dat zal de l i c h a a m s s a p p e n reinigen.' 'Dat zal ik doen, beste k r u i d e n m a n . Alle goden, dat was op het nippertje!' O m d a t hij dus niet stierf, k w a m O g w e r n zijn bed uit en stond erop N e v y n een zilverstuk te geven v o o r het consult. ' E v e n g o e d is het j a m m e r dat ik niet ziek ben,' zei hij somber. 'Nu moet ik v a n m i d d a g toch voor die v e r w e n s t e g w e r b r e t v e r s c h i j n e n . H o o r eens, Jill, zeg zo weinig m o g e l i j k . H o u d je bij het verhaal dat je alleen m i j n l i j f w a c h t was en laat de rest aan mij over.' 'We zijn uren met dat verhaal bezig geweest,' viel de Reiger in. 'Het is iets heel moois g e w o r d e n . ' Toen ze w e g g i n g e n , wilde N e v y n met alle geweld naar de tempel van Bel bij de rivier, zodat hij O g w e r n s gestolen geld in een o f f e r b l o k v o o r de a r m e n kon stoppen. O n d e r het lopen bleef Jill nerveus om zich heen k i j k e n , half en half v e r w a c h t e n d v i j a n d e n uit de m u r e n te zien springen. 'Nevyn, doen?'

hoe

h e e f t Evy's

broer dat vergif in O g w e r n s

'Wat? N o u zeg, als j i j al die onzin hebt goed liegen als een zilverdolk. Ik heb plekke v e r z o n n e n om O g w e r n gerust te de zijn, m a a r ik kon hem o n m o g e l i j k hij die niet zou h e b b e n g e l o o f d . ' 'Bedoel je dat het geen echt vergif is?'

bier k u n n e n

g e l o o f d , kan ik b l i j k b a a r even dat g e n e e s k u n d i g e verhaal ter stellen. Hij moet op zijn hoede w a a r h e i d vertellen, o m d a t

'Precies. De naam is in de oude R h w m a n s e taal en betekent kleine groene kwelgeest v o o r dikke dieven.' 'Wat is er dan wel g e b e u r d ? ' N e v y n keek om zich heen naar de rivieroever. Bij de w a t e r k a n t hoedden een paar j o n g e n s de koeien die er g r a a s d e n . 'Evy's broer b e ï n v l o e d d e O g w e r n s geest net zoals hij de j o u w e probeerde te b e ï n v l o e d e n , ' zei N e v y n . 'Ik denk niet dat hij j o u tot zelfm o o r d zou h e b b e n gedreven, want als hij dat had gedaan, zou Blaen je bezittingen in beslag hebben g e n o m e n , en dan z o u d e n ze geen kans hebben gehad de opaal in h a n d e n te k r i j g e n . M a a r hij wilde je wel kwellen, je laten lijden. O m d a t er een soort band tussen ons is, kon ik van een a f s t a n d een stolp over je heen zetten, m a a r v o o r 303

onze arme dief kon ik niets doen voor ik hier was. hij een rustige nacht h e e f t . '

Ik zal zorgen dat

Jill voelde zich zo beroerd dat het op haar gezicht te zien moest zijn, w a n t N e v y n legde een k a l m e r e n d e hand op haar schouder. 'Begrijp je nu w a a r o m ik de kwestie v o o r O g w e r n heb o p g e p o e t s t met geruststellende w o o r d e n ? Alle bliksems, kind! Ik heb nooit gewild dat je met zoveel k w a a d te m a k e n zou k r i j g e n . Ik heb geprobeerd je met rust te laten om je Wyrd op je eigen manier te o n t w i k kelen, m a a r nu schijnt je Wyrd je iets heel v r e e m d s te h e b b e n gebracht.' ' D a a r lijkt het wel op. Ben ik w e r k e l i j k door m i j n Wyrd h i e r h e e n gebracht?' 'Laten we het zo stellen. Het toeval h e e f t je bij dat dode p a a r d in A u d d g l y n g e b r a c h t , maar je Wyrd liet je daar in het gras die edelsteen vinden. Als het N a t u u r v o l k je niet had v e r t r o u w d , zou je die nooit h e b b e n gezien. En laten we nu naar de dun t e r u g g a a n . Ik zeg hier in het o p e n b a a r geen w o o r d meer.' Het was ongeveer twee uur na de noen toen R h o d r y eindelijk de zuidp o o r t van Dun H i r a e d d bereikte. Hij steeg af en leidde zijn p a a r d e n binnen achter een g r o e p j e b o e r e n met g r o e n t e n en kippen v o o r de d a g e l i j k s e m a r k t . N e t b i n n e n de poort stonden een paar s t a d s w a c h ten. Toen R h o d r y l a n g s k w a m , zag hij de een iets m o m p e l e n tegen de andere; toen k w a m e n ze naar v o r e n en v e r s p e r d e n hem de weg. Uit de s c h a d u w van de m u u r k w a m e n er nog twee naar voren. De ene greep de teugels van zijn p a a r d e n , de andere zijn z w a a r d a r m . ' Z i l v e r d o l k , hè? N i k s aan de h a n d , maat, m a a r je moet met ons mee.' 'Wat k r i j g e n we nou, bliksems nog toe?' ' O r d e r van zijne genade, dat is het.

Kijk uit naar een zilverdolk die

eruitziet als een E l d i d d e r en pak hem op. We h e b b e n hier de laatste tijd genoeg g e d o n d e r gehad met een van j o u w soort.' 'En dat was ook nog een meisje,' zei een andere wachter. je af wat er van het k o n i n k r i j k moet w o r d e n . '

'Je v r a a g t

'Wat h e e f t Jill g e d a a n ? ' 'O, je kent haar, dus?' zei de eerste w a c h t e r met een o n a a n g e n a m e grijns. 'Ze schijnt iets te m a k e n te h e b b e n met een vent die zich van kant h e e f t g e m a a k t . Z i j n e genade h o u d t om deze tijd malover, dus we zullen je er r e c h t s t r e e k s heen brengen.' R h o d r y was te o n g e r u s t om b e z w a a r te m a k e n toen de w a c h t e r s hem o n t w a p e n d e n . Terwijl ze hem door de straten leidden, deed hij er nors het z w i j g e n toe. Hij had g e h o o p t Blaen te k u n n e n o n t l o p e n omdat die hem (dat dacht hij t e n m i n s t e ) o n g e t w i j f e l d zou v e r a c h t e n als 304

een eerloze b a n n e l i n g , en nu werd hij g e c o n f r o n t e e r d met het vooruitzicht hem weer te zien alleen om hem om Jills leven te m o e t e n smeken. En wat h e e f t Jill g e d a a n ? dacht hij. Als ik haar hier heelhuids uit krijg, sla ik haar bont en blauw! Op het binnenplein van de dun droegen de w a c h t e r s zijn p a a r d e n over aan een page en duwden hem de broch binnen. Het was twee j a a r geleden dat R h o d r y in Dun H i r a e d d was geweest, toen hij was o v e r g e k o m e n v o o r Blaens b r u i l o f t . Hij keek v e r b o u w e r e e r d om zich heen in de grote zaal w a a r hij eens als eregast aan tafel had gezeten; toen d u w d e n ze hem de w e n t e l t r a p op naar de t w e e d e v e r d i e p i n g . De z w a r e e i k e h o u t e n deuren van de rechtszaal stonden open en de w a c h t e r s en hij gingen naar binnen en w a c h t t e n . In de b o c h t van de muur, o n d e r een rij vensters, zat Blaen aan een tafel met een schrijver aan zijn linker- en twee r a a d s l i e d e n aan zijn r e c h t e r h a n d . O m d a t er geen priesters a a n w e z i g w a r e n , begreep Rhodry dat dit alleen een h o o r z i t t i n g was, geen volledige malover. Op de grond v o o r de g w e r b r e t knielden Jill, een stel o n g u n s t i g uitziende j o n gelieden en een enorm dikke vent. E r o m h e e n stonden w a c h t e r s met v e c h t s t o k k e n in de hand. In een hoek, waar de r o n d e stenen m u u r s a m e n k w a m met een s c h e i d s w a n d van gevlochten w i l g e t e n e n , zat N e v y n in een h a l f r o n d e stoel. R h o d r y voelde zich oneindig o p g e l u c h t , w a n t hij wist dat de oude man nooit zou toelaten dat Jill iets k w a a d s overkwam. 'Heel goed, O g w e r n , ' zei Blaen. 'Ik geef toe de dode man van dien aard w a r e n dat je een 'Het was a f s c h u w e l i j k , uwe genade,' zei de me m a a r eerlijke h e r b e r g i e r zoals ik h e e f t v e c h t s p o r t te b e k w a m e n . '

dat de d r e i g e m e n t e n van l i j f w a c h t wilde hebben.' dikke kerel. 'En een argeen tijd om zich in de

' Z e l f s een m e s t v a r k e n zou slagtanden moeten h e b b e n . ' ' Z i j n e genade kan het altijd grappig zeggen, m a a r ik huur liever slagt a n d e n dan dat ik ze laat groeien. Heus, die zilverdolk was p r i m a v o o r haar werk, dat bleek toen die akelige kerel me echt aanviel.' Blaen knikte en keek toen Jill aan. ' T j a , zilverdolk, ik begin te denken dat je het volste recht had hem een h o u w toe te brengen.' ' M i j n dank, uwe genade, en ik kon toch echt niet weten dat die kerel vergif zou i n n e m e n . ' Op dat ogenblik v e r g a t R h o d r y zichzelf d e r m a t e dat hij een stap naar voren deed. De w a c h t e r s grepen hem vloekend beet en t r o k k e n hem terug. Blaen keek in de richting van de v e r s t o r i n g . 'Breng hem naar voren. Dus jullie h e b b e n die p u m m e l van een zilv e r d o l k gegrepen, hè?' 305

'Hij reed h o n d s b r u t a a l de z u i d e r p o o r t b i n n e n , uwe genade,' zei een wachter. En hij h e e f t een w e s t v o l k e r j a c h t p a a r d bij zich dat vast gestolen is.' 'Dat geloof ik d a d e l i j k . Hij was altijd al gek op a n d e r m a n s p a a r d e n . ' Blaen p r o b e e r d e een grijns te o n d e r d r u k k e n , m a a r R h o d r y had het toch gezien. 'Blaen, j i j geintjes.'

r o t z a k ! ' brulde Rhodry.

'Dit is weer een van je v e r v l o e k t e

Hoewel iedereen in de zaal zich een ongeluk schrok bij die belediging, barstte Blaen in lachen uit en liep met grote passen de zaal door om de hand van zijn neef te g r i j p e n . 'Dat is het i n d e r d a a d . Ik vond het een r e u z e m o p om j o u te laten arresteren als de zilverdolk die je nu bent. Ach goden, wat ben ik blij je te zien.' Terwijl ze elkaar de hand s c h u d d e n had R h o d r y k u n n e n huilen. 'Ik ben ook blij j o u te zien,' zei hij. ' M a a r wat doe je met m i j n v r o u w ? ' 'Niets, dat v e r z e k e r ik je. Ik behandel v r o u w e n met meer respect dan sommige f a m i l i e l e d e n van me. Ik noem geen n a m e n . ' R h o d r y gaf hem breed lachend een stomp tegen zijn schouder. Iedereen in de zaal staarde hen aan en Blaen h e r i n n e r d e zich plotseling dat hij met een rechtszitting bezig was. 'Ga maar bij de oude N e v y n staan, wil je? Dan m a k e n we dit vervelende gedoe even af.' Toen Rhodry deed wat hem gezegd werd, gaf N e v y n hem een f l a u w g l i m l a c h j e , maar de ogen van de oude man stonden uiterst bezorgd. Hij begon te begrijpen w a a r o m toen de w a c h t e r naar voren k w a m om getuigenis af te leggen over een vreemdeling die liever vergif innam dan voor de g w e r b r e t te v e r s c h i j n e n en die een soort betoverde talisman om zijn hals droeg. Blaen dacht even over de kwestie na, v e r k l a a r d e toen dat niemand schuldig was aan 's mans dood en sloot de zitting. 'Dun H i r a e d d is o n g e t w i j f e l d beter af z o n d e r hem,' besloot hij monter. 'En d a a r m e e is de zaak a f g e d a a n . ' O g w e r n en zijn getuigen stonden op, bogen voor de g w e r b r e t en m a a k t e n zich haastig uit de voeten. Terwijl de v e r w o n d e r d e raadslieden zich rond Blaen s c h a a r d e n om vragen te stellen over die verg i f t i g i n g , ging R h o d r y naar Jill en greep haar bij de schouders. 'Alle goden, lieveling! Wat is dit allemaal?' ik weer het echt niet. R h o d d o , wat ben ik blij je te zien.' Toen hij zijn a r m e n om haar heensloeg en haar tegen zich a a n t r o k , voelde hij haar beven van angst. O m d a t hij nog nooit had meegem a a k t dat ze ergens bang v o o r was, b e z o r g d e hem dat een koude bek l e m m i n g in zijn binnenste. 306

' N o u ja,

lieveling,'

v e c h t e n geleverd.

zei hij.

'We hebben samen al eerder zware ge-

We zullen deze slag ook wel w i n n e n . '

ik h o o p van harte dat je gelijk

hebt.'

Alastyr zat doodstil met zijn rug tegen een b e r k e s t a m op de grond en p r o b e e r d e niet in paniek te raken. Hij had z o j u i s t g e p r o b e e r d Jill te scryen en h e l e m a a l niets gezien, hoe hij zich er ook op had gec o n c e n t r e e r d . Dat kon m a a r één ding b e t e k e n e n : N e v y n was er en had een stolp over haar heen gezet. Toen hij h o e f s l a g e n zijn richting uit h o o r d e k o m e n sprong hij op, half v e r w a c h t e n d dat de Meester van de Ether op hem a f k w a m , maar het was Sarcyn maar, die vlak bij het k a m p afsteeg en zijn p a a r d tussen de b o m e n leidde. Alastyr b e r e i d d e zich voor op een o n a a n g e n a m e scène, maar zijn leerling leek v o l k o m e n beheerst toen hij naar hem toe k w a m . 'Ik weet dat je van streek bent over Evy's dood,' zei Alastyr. ' M a a r ik heb hem d a a r h e e n gestuurd bij w i j z e van p r o e f , en hij h e e f t gef a a l d . Dat is het lot van een krijger, j o n g e n . ' 'Dat weet ik, meester,' zei Sarcyn zachtzinnig. ' T r o u w e n s , m i j n genegenheid v o o r hem was toch maar een blok aan m i j n been. U had gelijk toen u me w a a r s c h u w d e dat een man helemaal alleen moet zijn om macht te v e r w e r v e n . ' 'O.' Alastyr h e r a d e m d e . ' M o o i zo. Ik ben blij dat je de dingen eindelijk zo helder ziet. Zeg, hoe moe is je paard? Als we deze kastanje uit het vuur willen halen, m o e t e n we een p l a a t s h e b b e n waar we ons een t i j d j e schuil k u n n e n h o u d e n . We k u n n e n niet als s t r u i k r o v e r s langs de weg blijven k a m p e r e n . Ik ben v a n m o r g e n op het etherische vlak geweest om eens rond te k i j k e n , en ik geloof dat ik een uitstekende plek heb g e v o n d e n . ' G o e d . Ik kan op Evy's p a a r d r i j d e n en het m i j n e m e e v o e r e n . ' 'Verwissel het tuig dan maar. Ik zal m i j n paard zelf zadelen. We moeten o p s c h i e t e n . ' Toen Alastyr haastig wegliep, stond Sarcyn even naar de brede rug van zijn meester te k i j k e n . Tot zover gaat het goed, dacht hij. Die v e r v l o e k t e ouwe gek denkt i n d e r d a a d dat ik hem heb vergeven. Geen bard of g e r t h d d y n had ooit een a a n d a c h t i g e r gehoor gehad dan N e v y n die middag, en hij kon de verleiding niet w e e r s t a a n het er een b e e t j e dik op te leggen. In Blaens eigen karnen een e e n v o u d i g vert r e k j e met alleen een h a a r d , vijf stoelen, Blaens schild en verder niets, zaten R h o d r y , Jill en de g w e r b r e t naar hem te kijken terwijl hij bij de haard stond en tegen de s c h o o r s t e e n m a n t e l leunde. N a d a t de onv e r m i j d e l i j k e mede was r o n d g e d i e n d en de page w e g g e s t u u r d , m a a k 307

te Blaen met zijn beker een gebaar naar hem. ' W e l a a n , goede tovenaar,' zei de g w e r b r e t gedecideerd. over deze kwestie een v e r k l a r i n g schuldig.'

'U bent me

'Dat ben ik i n d e r d a a d , uwe genade, en die k r i j g t u. Jill, geef ine dat sieraad eens dat je in je buidel hebt.' Toen ze hem de g o e d k o p e r i n g b r o c h e o v e r h a n d i g d e , legde hij die in zijn h a n d p a l m z o d a t ze hem allemaal k o n d e n zien, en dacht toen een kort bevel aan de geesten die eraan v e r b o n d e n w a r e n . 'Dit, uwe genade, w o r d t de Grote Steen van het Westen g e n o e m d . ' 'Dat lelijke ding?' sputterde Blaen. Op h e t z e l f d e ogenblik v e r a n d e r d e de steen van v o r m , hij glansde, f l i k k e r d e en leek op te lossen. Plotseling lag er een enorme opaal ter grootte van een w a l n o o t in N e v y n s hand. Hij w a s zo prachtig gepolijst dat zijn glanzend o p p e r v l a k het licht van het raam ving en dat in zijn diep gelegen a d e r e n in v u u r v e r a n d e r d e , t e r w i j l het kleurenspel van een r e g e n b o o g e r o v e r h e e n speelde. Toen de a n d e r e n kreten van v e r b a z i n g slaakten, kon N e v y n voelen hoe z e l f v o l d a a n de geesten van de steen w a r e n . Ze waren een hoger soort geesten dan het N a t u u r v o l k , van de orde die men g e w o o n l i j k planetaire geesten n o e m t , ook al hebben ze geen v e r b i n d i n g met de p l a n e t e n zelf maar eerder met de k r a c h t e n die de p l a n e t e n v e r t e g e n w o o r d i g e n . 'Alle goden,' zei Jill. ' H e b ik d a a r m e e r o n d g e l o p e n ? ' 'Dit is zijn ware v o r m . Er zijn geesten die hem b e s c h e r m e n , zie je. Ze k u n n e n hem zo nodig van vorm laten v e r a n d e r e n en ook v e r p l a a t sen, niet ver, maar genoeg om hem te v e r s t o p p e n als er gevaar dreigt. Onze v e r v l o e k t e v i j a n d e n hebben zich die twee dingen niet gerealiseerd en d a a r o m is het ons gelukt hen tegen te w e r k e n . ' N e v y n gaf de a n d e r e n de tijd om deze i n f o r m a t i e te v e r w e r k e n terwijl hij de steen in het z a k j e om zijn hals deed. De geesten z u c h t t e n van o p l u c h t i n g , een h o o r b a a r geluid in zijn g e d a c h t e n , o m d a t ze weer zo dicht bij hem w a r e n . Blaen wilde een paar keer iets zeggen, maar b e d a c h t zich. Tenslotte knikte de d w e o m e r m e e s t e r hem beleefd toe en gaf de g w e r b r e t in zijn eigen dun t o e s t e m m i n g om te spreken. 'En wie, goede t o v e n a a r , zijn die v i j a n d e n ? ' ' M a n n e n die de duistere d w e o m e r volgen, n a t u u r l i j k . Het zal u zijn o p g e v a l l e n , uwe genade, dat ik aldoor "onze" v i j a n d e n zeg. Deze edelsteen b e h o o r t n a m e l i j k toe aan de Eerste Koning zelf, en de duistere d w e o m e r wilde hem h e b b e n om d a a r m e e hem en het k o n i n k r i j k k w a a d te b e r o k k e n e n . ' Blaen en R h o d r y v l o e k t e n allebei h a r d o p van w o e d e . O f s c h o o n de ene een geëerde edelman w a s en de andere een uit zijn rechten ontzette banneling, h a d d e n ze beiden eden van p e r s o o n l i j k e t r o u w aan 308

hun leenheer g e z w o r e n . gestand deden.

Het deed N e v y n goed te zien dat ze die eed

'De k o n i n g w o o n t in het sterkste f o r t van heel Deverry,' 'Hoe h e e f t iemand hem dan k u n n e n stelen?'

riep Blaen.

'Met veel moeite. Ik v e r m o e d dat ze dit plan heel lang h e b b e n ber a a m d . De opaal is een van de meest b i j z o n d e r e d w e o m e r - e d e l s t e n e n die de wereld ooit h e e f t gezien. Een zekere d w e o m e r m a n h e e f t hem ongeveer h o n d e r d j a a r geleden g e v o r m d , h e e f t geesten gevraagd erin te gaan w o n e n en hem toen aan een v o r s t e l i j k geslacht gegeven.' N e v y n zuchtte even bij de gedachte aan de vele uren die het hem had gekost om de steen tot een v o l m a a k t e bol te slijpen en te p o l i j s t e n . 'Ik mag jullie niet v e n e l l e n wat hij allemaal v e r m a g , dat zullen jullie wel b e g r i j p e n . Om hem te beveiligen zijn er v e r s c h e i d e n e d w e o m e r m e n s e n aangesteld als b e w a k e r s . Als een van ons s t e r f t , neemt een ander zijn p l a a t s in. Het is nu m i j n beurt om die f u n c t i e te bekleden.' Oei, daar had hij b i j n a gezegd 'weer mijn beurt'. 'Het geheim van de edelsteen gaat over van koning op k r o o n p r i n s , en dus weten de koningen genoeg om hem goed te b e w a k e n . Ze b e w a r e n hem in hun eigen v e r t r e k k e n , niet in de k o n i n k l i j k e s c h a t k a m e r . Geen enkele dief m a a k t n a t u u r l i j k een kans om de loyale m a n n e n en v r o u w e n die toegang h e b b e n tot de k o n i n k l i j k e v e r t r e k k e n , om te kopen. Er zijn echter meer m a n i e r e n om i e m a n d s geest te b e ï n v l o e d e n dan goud. Vertel eens, uwe genade, en R h o d r y ook, h e b b e n jullie aan het hof ooit een man o n t m o e t die Camdel heette?' 'Ja,' zei Blaen. 'Dat was toch de Meester van de K o n i n k l i j k e Badkamer? Een magere vent als ik me goed herinner, maar de k o n i n g i n scheen weg van hem te zijn o m d a t hij zo mooi kon praten.' 'Het was een v e r w a a n d e vlerk,' o n d e r b r a k R h o d r y hem. 'Ik heb eens een schijngevecht van hem g e w o n n e n , en toen h e e f t hij de hele dag lopen m o k k e n . ' 'Juist, die bedoel ik,' zei N e v y n . 'De j o n g s t e zoon van de g w e r b r e t van Blaeddbyr. Ik vrees dat die v e r w a a n d h e i d m a a r een van zijn gebreken was, maar d a a r o m verdient hij niet wat hem nu is o v e r k o men. De duistere d w e o m e r m a n n e n h e b b e n hem met lichaam en ziel in bezit g e n o m e n en hem g e b r u i k t zoals een boer een h o u w e e l geb r u i k t - om een steen op te graven.' 'Wat?' zei Blaen. 'Ik kan me niet v o o r s t e l l e n dat Camdel zijn leenheer zou bestelen.' 'Uit vrije wil zou hij dat nooit h e b b e n g e d a a n , uwe genade. Ik weet t r o u w e n s nog niet hoe de duisterlingen met hem in c o n t a c t zijn gek o m e n . Een vriend van mij is op het ogenblik in Dun Deverry om dat uit te z o e k e n . M a a r z o d r a ze hem in hun macht h a d d e n , had 3°9

Camdel geen enkele z e g g e n s c h a p meer over zijn eigen daden. Ik wil w e d d e n dat de laatste paar m a a n d e n hem als een d r o o m v o o r k o m e n , één lange v e r w a r d e d a g d r o o m die in een n a c h t m e r r i e is geëindigd.' 'Welnu,' zei Blaen, en zijn stem had een g r i m m i g e o n d e r t o o n , ' m i j n z w a a r d en m i j n k r i j g s b e n d e staan tot uw b e s c h i k k i n g , goede tovenaar. Weet u wie die m a n n e n zijn?' 'Dat weet ik niet, en hier, uwe genade, ziet u de b e p e r k i n g e n van de d w e o m e r . Ik kan die g e v a a r l i j k e s n o e s h a n e n beletten me te scryen, m a a r zij k u n n e n dat helaas ook bij mij doen.' Blaen h u i v e r d e bij dat g e p r a a t over scryen en d w e o m e r . H o e w e l N e v y n het vervelend vond om zoveel g e h e i m e n te vertellen, had hij geen andere keus. De m o g e l i j k h e i d bestond dat hij Blaen aan zijn a a n b i e d i n g van de k r i j g s b e n d e zou moeten h o u d e n . 'Tot v a n m o r g e n , ' v e r v o l g d e N e v y n , ' k o n d e n ze niet verder dan een dagrit van Dun H i r a e d d v e r w i j d e r d zijn, m a a r v o o r zover ik weet k u n n e n ze nu op de vlucht zijn geslagen. W a n t als ik ze te p a k k e n krijg, laat ik ze v o o r g o e d van de a a r d b o d e m v e r d w i j n e n . ' ' T j a , ' zei Blaen peinzend, 'als we een k r i j g s b e n d e opsplitsen in patrouilles, k u n n e n we het p l a t t e l a n d gaan u i t k a m m e n . Het kan niet missen dat een boer of zo iemand een stel rare v r e e m d e n door het rhan h e e f t zien rijden.' ' M i s s c h i e n k o m t het nog eens zover, uwe genade, m a a r ik zou er nog even mee willen w a c h t e n . Vanwege C a m d e l , ziet u. Als die duistere meester door middel van scryen uw m e n s e n zijn richting uit ziet komen - en de s u f f e r d zal heus wel op zijn hoede zijn - bestaat de kans dat hij Camdel de keel a f s n i j d t en m a a k t dat hij w e g k o m t . Als het enigszins m o g e l i j k is zou ik onze j o n g e e d e l m a n hier levend uit willen halen. Ik heb ook nog een paar k u n s t g r e p e n tot m i j n beschikking.' Blaen knikte ernstig, en v e r t r o u w d e maar op deze v e r z e k e r i n g . N e v y n zelf w a s ongeruster dan hij wilde tonen. N a t u u r l i j k kon hij het N a t u u r v o l k vragen de duistere meester op te sporen, maar d a a r m e e zou hij hen aan een groot gevaar blootstellen. Hij kon ook in een lichtg e d a a n t e naar het etherische vlak reizen, maar d a a r m e e zou hij een o p e n l i j k e oorlog met zijn v i j a n d e n riskeren. Uit de dingen die Jill hem had verteld kon hij o p m a k e n dat deze duistere meester leerlingen bij zich had; hij wist alleen niet hoeveel. Als hij in een astraal gevecht v e r s l a g e n zou w o r d e n , z o u d e n Jill en R h o d r y w e e r l o o s zijn tegen de d u i s t e r l i n g e n die o n g e t w i j f e l d op g r u w e l i j k e wijze w r a a k z o u d e n nemen. En hij had wel andere d w e o m e r m a n n e n te hulp geroepen, maar het zou dagen duren v o o r de d i c h t s t b i j z i j n d e hem had bereikt. Tegen die tijd kon Camdel wel dood zijn. 310

'Hoe dan ook,' zei N e v y n tenslotte. 'Deze v e r v l o e k t e w a r b o e l is net een spelletje g w i d d b w c l , uwe genade. Ze h e b b e n Camdel - het stuk van hun koning - en ze p r o b e r e n hem van het bord te gooien terwijl wij onze m a n n e n erop zetten en p r o b e r e n hen tegen te h o u d e n . Ik weet helaas niet zeker of de v o l g e n d e zet aan ons is of aan hen. Jill, ik wil je even onder vier ogen spreken. Ik wil alles weten over de dagen dat je alleen was, en daar hoeven we zijne genade en R h o d r y niet mee te vervelen.' Ze stond g e h o o r z a a m op en keek hem aan met de v e r t w i j f e l d e h o o p dat hij haar zou k u n n e n b e s c h e r m e n . Diep in zijn hart bad hij dat hij dat i n d e r d a a d zou k u n n e n . Toen de k a m e r d e u r achter N e v y n en Jill dichtviel, sloeg Blaen zijn laatste teug mede a c h t e r o v e r en R h o d r y nam ook een flinke slok van de zijne. Ze keken elkaar even aan in w e d e r z i j d s begrip w a a r v o o r geen w o o r d e n nodig w a r e n . R h o d r y wist heel goed dat ze allebei bang w a r e n . Tenslotte slaakte Blaen een zucht. 'Je bent smerig, zilverdolk. We zullen de pages een bad v o o r je laten k l a a r m a k e n . En ik wil ook nog wel wat mede.' 'Je hebt genoeg gehad v o o r een middag.' Blaen keek even w o e d e n d ; toen haalde hij zijn s c h o u d e r s op. 'Je hebt gelijk. Laten we dat bad v o o r je gaan regelen.' Terwijl R h o d r y een bad nam in de f r a a i ingerichte kamer die hij met Jill zou delen, zat Blaen op de rand van het bed en gaf hem als een page de zeep aan. En R h o d r y , die in de h o u t e n kuip zat te plenzen, wilde wel dat hij al dat g e p r a a t over d w e o m e r net zo m a k k e l i j k kon w e g w a s s e n als het vuil van de weg. 'Vind j i j

dat ik een v r e e m d e smaak heb wat v r o u w e n b e t r e f t ? ' vroeg

R h o d r y na een t i j d j e . 'Die heb je altijd gehad. M a a r ik vind dat Gilyan goed bij j o u en je m a n i e r van leven past. Ach bliksems, het doet me verdriet die zilveren dolk in je gordel te zien.' 'Het is beter dan langs de weg van h o n g e r om te k o m e n . Er was vervloekt weinig wat ik anders kon doen.' 'Dat is waar. Toen ik de vorige keer aan het hof was, heb ik met je vereerde m o e d e r g e s p r o k e n . Ze vroeg me er bij Rhys op aan te dringen je terug te r o e p e n , m a a r hij wilde er geen w o o r d over horen.' 'Verspil je adem er niet meer aan. Hij h e e f t me altijd uit de weg willen h e b b e n en ik ben zo stom geweest hem die kans te geven.' R h o d r y k w a m uit de b a d k u i p en nam de h a n d d o e k die Blaen hem aangaf. 'Ik o n d e r h o u d geen o f f i c i ë l e b e t r e k k i n g e n met A b e r w y n , ' zei Blaen. 311

ik kan je een f u n c t i e bij mij a a n b i e d e n . Je zou met Jill k u n n e n trouwen en mijn a d j u d a n t w o r d e n of zo. Als het Rhys niet bevalt, wat dan nog? Hij zit veel te ver weg om een oorlog tegen me te beginnen.' ' D a n k je v o o r het a a n b o d , maar toen ik deze dolk a a n n a m , heb ik g e z w o r e n dat ik hem met trots zou dragen. Ik mag dan een b a n n e ling zijn, maar ik vertik het om ook een w o o r d b r e k e r te w o r d e n . ' Blaen trok een v r a g e n d e w e n k b r a u w op. 'Ach, bij een v a r k e n s l u l , ' zei R h o d r y z u c h t e n d . 'Ik bedoel eigenlijk dat het me veel erger lijkt van j o u w l i e f d a d i g h e i d te moeten leven, en te zien hoe de geëerde gasten n e e r k i j k e n op A b e r w y n s o n t e e r d e broer. Dan leef ik nog liever bij de lange weg.' Blaen gaf hem zijn brigga aan. 'Ik denk dat ik er zelf ook zo over zou d e n k e n , ' zei hij. ' M a a r bij de z w a r t e harige k o n t van de heer der hel, je bent hier altijd welkom.' R h o d r y zei niets, uit angst dat hij zou gaan huilen en zichzelf te schande m a k e n . Terwijl hij zich a a n k l e e d d e , pakte Blaen de zilveren dolk en speelde ermee; hij woog hem op zijn hand en b e p r o e f d e met zijn duim het scherp van de snede. 'Dat verrekte ding is scherp,' m e r k t e hij op. ' E e r l o o s of niet, het is de beste dolk die ik ooit heb gehad. Ik snap niet hoe die smeden het metaal legeren, m a a r hij roest nooit.' Blaen wierp de dolk naar het b r a n d h o u t dat naast de haard lag opg e s t a p e l d ; hij scheerde recht naar het doel en het lemmet drong er diep in. 'Een p r a c h t d o l k , dat is een feit. Tja, iedereen weet dat de zilveren dolk schande m e e b r e n g t , maar ik heb nooit g e w e t e n dat hij ook dweomer bracht.' H o e w e l R h o d r y wist dat hij maar een g r a p j e m a a k t e , m a a k t e de gedachte toch iets in hem los. Nu hij erbij stilstond, was het wel merkw a a r d i g dat de d w e o m e r hem eerst de zilveren dolk had g e b r a c h t en dat zijn eerste z o m e r bij de lange weg, hem weer bij de d w e o m e r had gebracht. 'Is er iets?' vroeg Blaen. 'Nee, niets.' M a a r hij voelde hoe zijn Wyrd hem riep, als het fluiten van de wind. O f s c h o o n S a l a m a n d e r een paar keer in Dun Deverry was geweest, was hij er zelden lang gebleven, o m d a t een g e r t h d d y n te veel conc u r r e n t i e had in de d r u k k e straten van de h o o f d s t a d . De stad was in die tijd een spiralig doolhof van s t r a a t j e s die h a l v e r w e g e om Loc 2-55

G w e r c o n e d d liepen. Het was de g r o o t s t e stad van het k o n i n k r i j k en hij had b i j n a d r i e d u i z e n d i n w o n e r s die allemaal wereldser v e r m a a k v e r l a n g d e n dan een paar trucs met s j a a l t j e s . In de vele o p e n b a r e parken en op m a r k t p l e i n e n die over de stad verspreid lagen, zag men g e r t h d d y n i o n en a c r o b a t e n , minstrelen uit Bardek, m e n s e n met dansende beren of a f g e r i c h t e v a r k e n s , j o n g l e u r s en r o n d t r e k k e n d e barden, die allemaal p r o b e e r d e n de v o o r b i j g a n g e r s een paar duiten af te troggelen. In die horde viel een g e r t h d d y n meer of m i n d e r niet op, zelfs niet als die af en toe een vraag over de o p i u m h a n d e l stelde. O m d a t hij o n g e w e n s t e a a n d a c h t wilde v e r m i j d e n had hij zijn eisen g e m i n d e r d en verbleef hij nu in een t w e e d e r a n g s herberg in het oude gedeelte van de stad langs de Aver Lugh, een wijk van kleine amb a c h t s l i e d e n en f a t s o e n l i j k e winkeliers. De K o r e n s c h o o f had nog een v o o r d e e l , n a m e l i j k dat er veel van de r o n d t r e k k e n d e k u n s t e n m a k e r s v e r b l e v e n en hij dus alle p r a a t j e s kon v e r n e m e n die de ronde deden. N i e t dat de p r a a t j e s over heer C a m d e l s m i s d a a d in het v e r b o r g e n e r o n d g i n g e n ; ook al was de diefstal al een paar w e k e n geleden, de hele stad gonsde er nog van. 'Ze zeggen dat de koning b o o d s c h a p p e r s naar alle g w e r b r e t s van het land h e e f t gestuurd,' vertelde Elic, de herbergier, die m i d d a g . 'Ik zou wel eens willen weten hoe één man tussen al die k r i j g s b e n d e n en zo door weet te k o m e n . ' ' M i s s c h i e n is ie dood,' zei Salamander. ' Z o d r a het n i e u w s bekend werd, zal elke dief in het k o n i n k r i j k wel naar hem op zoek zijn gegaan.' 'Dat is een waar w o o r d . ' Elic dacht even na, sabbelend op de p u n t van zijn lange snor. 'Dat zou best zo k u n n e n zijn.' Er was één gast in de K o r e n s c h o o f die erg op zichzelf was, om de e e n v o u d i g e reden dat hij een B a r d e k k e r w a s die maar weinig Deverriaans sprak. E n o p o w a s ongeveer v i j f e n t w i n t i g , had een heel donkere huid, en hij droeg geen gezichtsverf, wat b e t e k e n d e dat zijn familie hem om de een of andere reden uit hun huis en hun clan had gezet. Hij trok d o o r Deverry met een w e l a - w e l a , een ingewikkeld Bardeks i n s t r u m e n t dat plat op de schoot van de bespeler lag en ongeveer dertig snaren had die met de schacht van een g a n z e n v e e r werden b e t o k k e l d . O m d a t hij goed Bardeks sprak, had S a l a m a n d e r v r i e n d s c h a p gesloten met de minstreel. Het was b i j n a a a n d o e n l i j k zo d a n k b a a r als hij was dat hij iemand had g e v o n d e n die zijn moedertaal kende. Ze p l a c h t e n elkaar aan het eind van hun w e r k d a g in de g e l a g k a m e r te o n t m o e t e n om hun o n t v a n g s t e n te v e r g e l i j k e n en te m o p p e r e n over de k r e n t e r i g h e i d van de m e n s e n in de rijkste stad van het k o n i n k r i j k . 313-

Die dag had S a l a m a n d e r b i j z o n d e r veel o p g e h a a l d en hij o n t h a a l d e hem op een fles goede Bardekse wijn. Toen ze die aan een tafel bij de muur zaten te drinken, genoot E p o n o van elke teug. ' H e e r l i j k e w i j n , ' v e r k l a a r d e hij. ' M a a r ach, hij brengt bittere herinneringen aan thuis.' 'Dat zal maar... '

best.

Zeg, je h o e f t me niet te a n t w o o r d e n als je niet wilt,

'Ik weet het.' Hij glimlachte breed tegen Salamander. 'Je vertellershart b r a n d t van n i e u w s g i e r i g h e i d naar m i j n v e r b a n n i n g . N o u ja, ik heb geen zin om er tot in b i j z o n d e r h e d e n over uit te weiden, m a a r het had iets te m a k e n met een g e t r o u w d e v r o u w van zeer hoge geboorte, die veel te mooi was voor de lelijke o u w e knar met wie ze g e t r o u w d was.' 'Ah.

Dat is geen o n g e w o o n verhaal.'

'Nee, verre van dat.' Hij slaakte een diepe zucht. ' M a a r lelijk of niet, haar man had veel invloed bij het stadsbestuur.' Ze zaten een ogenblik z w i j g e n d te d r i n k e n , terwijl E p o n o in de verte staarde alsof hij aan de schoonheid van zijn g e v a a r l i j k e geliefde dacht. S a l a m a n d e r k w a m tot de conclusie dat als E p o n o hem de reden v o o r zijn v e r b a n n i n g vertelde, hij hem d e r m a t e v e r t r o u w d e dat S a l a m a n d e r gerust zijn v o l g e n d e stap kon zetten. 'Weet je, w i j n is niet het enige lekkere dat Bardek v o o r t b r e n g t , ' merkte de g e r t h d d y n t e r l o o p s op. 'Toen ik je mooie en b e s c h a a f d e vaderland bezocht, heb ik daar ook een p i j p j e of wat opium genoten.' 'Pas op,' zei de minstreel ernstig en boog zich naar voren. 'Je moet heel v o o r z i c h t i g zijn met de witte rook. Ik heb m a n n e n er zo door zien o n t a a r d e n dat ze zich ais slaaf v e r k o c h t e n om ervoor te zorgen dat ze weer wat kregen.' 'Heus? Alle goden, dat wist ik niet! zo'n p i j p j e te roken?'

En dat krijg je door af en toe

'O nee, maar zoals ik zeg, je moet er heel v o o r z i c h t i g mee zijn. Het is net zoiets als drank. Sommige m a n n e n k u n n e n drinken of het laten staan, a n d e r e n w o r d e n z u i p l a p p e n . M a a r de witte rook h e e f t een sterkere a a n t r e k k i n g s k r a c h t dan alle drank die ik ken.' S a l a m a n d e r deed of hij hier diep over n a d a c h t , terwijl E p o n o hem met een f l a u w g l i m l a c h j e gadesloeg. 'Ik weet wat je me zou willen vragen, g e r t h d d y n , ' zei hij. n i e m a n d die het spul te k o o p h e e f t . ' ' N o u , als het zo g e v a a r l i j k is als jij vroeg het me alleen m a a r af.'

'En ik ken

zegt, is dat maar goed ook, ik

'Ik heb t r o u w e n s begrepen dat alleen de edelen in deze stad het gebruiken.' 312-

'O j a ? ' S a l a m a n d e r schoot overeind. 'Waar heb je dat g e h o o r d ? ' 'Van iemand van m i j n volk, een k o o p m a n , die hier geloof ik, eh... z o w a t , een m a a n d geleden is geweest. M i j n vader had hem gevraagd me op te zoeken om te zien of ik het goed m a a k t e , en hij b r a c h t me wat geld van m i j n broers. We hebben lekker gegeten met een heleboel w i j n erbij.' Hij dacht er met z i c h t b a r e w e e m o e d aan terug. ' M a a r hoe dan ook, in de loop van het gesprek begon Lalano over de witte rook. In ons land zijn z a k e n l i e d e n die het af en toe aan Deverrianen v e r k o p e n , vertelde hij. Hij m a a k t e zich daar zorgen over, want bij ons staat die handel in een slecht daglicht, en hij wist dat het hier tegen de wet is. En terwijl we erover p r a a t t e n , v r o e g e n we ons af wie er geld zou hebben om s m o k k e l w a a r te kopen.' 'Wie a n d e r s dan de adel, dat spreekt.' 'Of een enkele rijke k o o p m a n misschien, maar die z o g e n a a m d e edelen van jullie weten heel goed hoe ze een k o o p m a n arm m o e t e n houden.' Kijk, dat is interessant, dacht Salamander. Als C a m d e l opium had gerookt, zou dat v e r k l a r e n hoe de duistere d w e o m e r m a n n e n hem in hun k l a u w e n h a d d e n k u n n e n krijgen. Hij besloot de eerstvolgende dagen hier en daar o n o p v a l l e n d vragen te stellen, alsof hij zelf het spul wilde kopen. Op dat ogenblik voelde hij het seintje in zijn geest dat b e t e k e n d e dat de een of andere d w e o m e r p e r s o o n met hem in contact p r o b e e r d e te k o m e n . Hij stond a c h t e l o o s op. 'Een ogenblik, E p o n o . Ik moet even naar achteren.' De minstreel liet hem niet een h a n d b e w e g i n g gaan. S a l a m a n d e r haastte zich naar buiten en ging naar het stalerf, waar een d r i n k t r o g in de m i d d a g z o n stond. Hij staarde naar de glinsterende p l e k k e n op het water en opende z i j n geest, in de v e r w a c h t i n g N e v y n te zullen zien. In plaats d a a r v a n keek V a l a n d a r i o ' s mooie m a a r strenge gezicht naar hem op. Hij was te verrast om iets tegen haar te d e n k e n . ' D a a r ben je dus,' zei ze. 'Je vader h e e f t me gevraagd contact met je op te nemen. Hij wil dat je o n m i d d e l l i j k naar huis k o m t . ' 'Dat kan ik niet. Ik v o e r o p d r a c h t e n van de Meester van de Ether uit.' H a a r w o l k e n - g r i j z e ogen w e r d e n groot van v e r w o n d e r i n g . 'Ik kan je niet precies vertellen wat,' v e r v o l g d e hij. ' M a a r er z i j n gev a a r l i j k e en duistere dingen g a a n d e . . . ' ' K w e b b e l niet zoveel, kletsmeier! Dan zal ik maar tegen je vader zeggen dat je w o r d t o p g e h o u d e n , maar dat je naar huis k o m t z o d r a je kunt. Hij zal aan de Eldiddse grens bij C a n n o b a e n op je w a c h t e n . Wees deze keer a l s j e b l i e f t niet o n g e h o o r z a a m . ' Toen was haar gezicht v e r d w e n e n . S a l a m a n d e r voelde zich schuldig, 315

zoals altijd w a n n e e r hij t e g e n o v e r zijn oude lerares in de d w e o m e r stond, ook al had hij deze keer niets verkeerd g e d a a n . Bij het a v o n d m a a l stond Blaen erop zijn neef als een geëerde gast te b e h a n d e l e n . Telkens w a n n e e r een page hem 'heer' n o e m d e , k r o m p R h o d r y ineen, en toen hij een bediende een van zijn oude titels h o o r de g e b r u i k e n , ' M e e s t e r van C a n n o b a e n ' , kreeg hij t r a n e n in zijn ogen. Al die goed bedoelde b e l e e f d h e i d bracht h e r i n n e r i n g e n aan zijn geliefde Eldidd, haar w o e s t e kusten en uitgestrekte w o u d e n , o n g e r e p t sinds m e n s e n h e u g e n i s . Hij was dan ook blij toen Jill en hij de tafel van de g w e r b r e t k o n d e n verlaten en naar hun k a m e r gaan. Het was toen al laat en R h o d r y was meer dan een b e e t j e d r o n k e n en veel v e r m o e i d e r dan hij wilde toegeven. Terwijl hij moeite deed om zijn laarzen uit te k r i j g e n , ging Jill naar het venster, opende de luiken en boog zich naar buiten om naar de sterren te k i j k e n . Het kaarslicht w i e r p f l a k k e r e n d e s c h a d u w e n om haar heen en deed haar haar glanzen als g e s p o n n e n goud. 'Bij alle goden en hun v r o u w e n , ' zei R h o d r y . 'Ik zou willen dat je dat v e r v l o e k t e sieraad in het gras had laten liggen toen je het zag.' 'Alsof dat beter was geweest. Stel dat de duistere meester het had gevonden?' 'Ja, daar heb je gelijk in, geloof ik.' 'O, ik weet het, liefste.' Ze w e n d d e zich van het venster af. al dat g e p r a a t over d w e o m e r ook akelig.' 'Heus? Is het echt?'

'Ik vind

' N a t u u r l i j k . Wat denk je dan dat ik zal doen? Jou in de steek laten v o o r de d w e o m e r ? ' 'Eh, nou ja.' Hij b e s e f t e o p e e n s dat hij daar i n d e r d a a d bang voor was geweest. 'O, p a a r d e n p o e p , nu ik het j o u hoor zeggen klinkt het stom.' Ze keek hem aan met haar m o n d half open alsof ze o v e r w o o g wat ze v e r d e r zou zeggen; toen glimlachte ze plotseling. Ze boog zich v o o r o v e r , stak haar h a n d e n uit, tilde iets op dat naar hij v e r m o e d d e haar grijze dwerg was en wiegde het in haar a r m e n . 'Is er iets?' vroeg ze. 'Nee? Gelukkig. Kom je z o m a a r even langs? Dat is lief, klein baasje.' H a a r te zien praten met iets dat hij niet kon zien m a a r dat, zoals hij wist, wel b e s t o n d , was griezelig en m a a k t e hem nog meer van streek. Terwijl hij haar in het k a a r s l i c h t gadesloeg,, h e r i n n e r d e hij zich hoe hij als kleine j o n g e n had g e d a c h t dat het N a t u u r v o l k misschien echt bestond en dat hij het misschien kon zien. Soms, w a n n e e r hij in zijn vaders j a c h t g e b i e d was, leek het wel eens of er hier en daar een wonderlijk w e z e n t j e v a n o n d e r een struik of uit een boom naar hem keek. 316-

Toch had R h o d r y als kind het N a t u u r v o l k al a f g e d a a n als iets waar zijn k i n d e r m e i d over vertelde om hem bezig te h o u d e n . Z i j n keiharde v a d e r had er voor gezorgd dat zijn zoon niets zweverigs meer had. M a a r nu wist hij dat het N a t u u r v o l k bestond en hij glimlachte toen hij zich v o o r s t e l d e hoe Tingyr M a e l w a e d d s mond bij die w e r k e l i j k heid zou openvallen van v e r b a z i n g . Jill droeg de dwerg naar het bed en ging naast hem zitten. 'Hier is R h o d d o , ' zei ze. 'Zeg hem eens " g o e i e n a v o n d ' ' . ' R h o d r y voelde een h a n d j e om zijn vinger k l e m m e n . ' G o e i e n a v o n d , ' zei hij g l i m l a c h e n d . 'En hoe is het met onze brave dwerg?' O p e e n s zag hij het w e z e n t j e ; een s t o f f i g soort grijs met lange a r m e n en benen en een w r a t t i g neusje. Het lachte naar hem terwijl het zijn vinger in een knokig h a n d j e hield. R h o d r y hield h o o r b a a r zijn adem in. 'Je ziet hem, hè?' fluisterde Jill. 'Ja. Alle goden!' Jill en de dwerg wisselden een t r i o m f a n t e l i j k g l i m l a c h j e ; toen verd w e e n het kleine wezen. R h o d r y keek Jill met open mond aan. 'Ik heb N e v y n v a n m i d d a g gevraagd w a a r o m jij het N a t u u r v o l k niet kon zien,' zei ze even kalm alsof ze hem vroeg wat hij die avond wilde eten. 'En hij zei tegen me dat je het, met j o u w zweem e l f e n b l o e d , best zou k u n n e n zien, m a a r dat je het niet kon o m d a t je dacht dat je het niet kon. Dus ik dacht, als ik zou zorgen dat je wist dat ze er echt zijn, dat het dan wel zou gaan.' 'Dat had je goed gezien. Bliksems, lieveling! Ik weet niet wat ik moet zeggen.' ' O h o , het moet wel echt iets b i j z o n d e r s zijn als het j o u met stomheid slaat!' 'Ach, hou toch op. W a a r o m b e t e k e n t het zoveel v o o r je dat ik ze zie?' ' O m d a t het nog wel eens van pas kan k o m e n . ' Ze w e n d d e haar blik af, o p e e n s bezorgd. 'Ze k u n n e n b o o d s c h a p p e n o v e r b r e n g e n en zo als we weer eens van elkaar gescheiden zijn.' D a a r was het weer, de w a a r h e i d die hij niet onder ogen wilde zien: ze w e r d e n beslopen door duistere d w e o m e r . Hij nam haar stevig in zijn a r m e n en kuste haar h a r t s t o c h t e l i j k , g e w o o n om zijn angst te verdrijven. N a d a t ze h a d d e n gevrijd sliep R h o d r y het grootste deel van de nacht ais een blok, m a a r tegen de m o r g e n kreeg hij zo'n akelige d r o o m dat hij met een schok w a k k e r werd, en overeind vloog. In de k a m e r hing g r a u w o c h t e n d l i c h t en Jill lag nog naast hem te slapen. Hij stond op, trok zijn brigga aan en ging uit het raam k i j k e n om het o n b e h a g e n 317-

van de d r o o m te v e r j a g e n . Toen iemand op de deur klopte, slaakte hij een kreet, maar het was N e v y n , die geruisloos de k a m e r binnenkwam. 'Zeg, j o n g e n , ik was b e n i e u w d of je v a n n a c h t soms vreemd hebt gedroomd.' 'Bij

de grote god Tarn zelf!

Ik heb zeker vreemd g e d r o o m d . '

Jill ging met een slaperige geeuw zitten en keek hen met o m f l o e r s t e blik aan. 'Vertel me die d r o o m , ' zei N e v y n . ' N o u , het was nacht en ik stond op w a c h t v o o r de p o o r t van een kleine dun. Jill was d a a r b i n n e n en ik moest haar b e s c h e r m e n . Toen k w a m er een k r i j g e r naar de poort die niet wilde a n t w o o r d e n toen ik hem het w a c h t w o o r d vroeg. Hij h o o n d e me, schold me uit v o o r alles wat mooi en lelijk was en wierp me m i j n v e r b a n n i n g v o o r de voeten. Ik ben nog nooit in m i j n leven zo duivels w o e d e n d geweest. Dus trok ik m i j n z w a a r d en ik wilde de rotzak al u i t d a g e n , toen ik me h e r i n n e r d e dat ik op w a c h t stond, dus ik bleef op m i j n post. Eindelijk dacht ik eraan de h o o f d m a n te roepen. En nu k o m t het v r e e m d ste. Toen de h o o f d m a n k w a m a a n r e n n e n was j i j dat, met een z w a a r d in je hand.' 'Dat klopt.' 'Nee maar!' kwam Jill t u s s e n b e i d e , 'had die d r o o m een betekenis?' 'Een heel d u i d e l i j k e betekenis zelfs,' zei N e v y n . 'Weet je, Rhodry, je hebt een sterk o n t w i k k e l d eergevoel als je er zelfs in je slaap aan vasth o u d t . Die d r o o m t o o n d e je de w e r k e l i j k h e i d door een f a n t a s i e te geb r u i k e n als in een b a r d e n l i e d . De dun was je lichaam, en de man die j i j jezelf voelde was je ziel. Die k r i j g e r was een van onze v i j a n d e n . Hij p r o b e e r d e je ziel uit je lichaam te lokken, want als iemand slaapt, kan zijn ziel uittreden en naar de B i n n e n w e r e l d e n glippen. M a a r als j i j hem a c h t e r n a was gegaan, had je op zijn eigen terrein tegen hem m o e t e n v e c h t e n , en zijn terrein is een vreemd gebied. Hij zou h e b b e n gewonnen.' 'En wat dan? Z o u ik dan dood zijn geweest?' 'Dat denk ik niet.' N e v y n dacht even na. 'Hij zou je ziel hoogstw a a r s c h i j n l i j k g e v a n g e n h e b b e n gezet en je lichaam tot het zijne hebben g e m a a k t . Je zou je h e b b e n gevoeld of je aldoor d r o o m d e , zie je, t e r w i j l hij je lichaam in z i j n m a c h t had. Hm, ik vraag me af wie hij wilde doden, mij of Jill. M i s s c h i e n ons allebei. In elk geval zou j i j w a k k e r zijn g e w o r d e n met een bebloed z w a a r d in je h a n d e n en een van ons beiden dood aan je voeten.' R h o d r y voelde zich zo misselijk, het leek wel of hij gehapt. 318

in rot vlees had

' G e l u k k i g w a a k ik altijd over je,' v e r v o l g d e de d w e o m e r m a n . ' M a a r van nu af aan moet je me elke d r o o m of zelfs m a a r een vluchtige f a n tasie die je dwarszit, o n m i d d e l l i j k k o m e n vertellen. Z o n d e r je daar ook m a a r in het minst v o o r te schamen.' 'Afgesproken.' 'Goed zo.' De oude man begon op en neer te lopen. 'Ik ben overigens zojuist iets b e l a n g r i j k s te weten g e k o m e n . Onze v i j a n d e n trekken zich niet terug. Die d r o o m was een uitdaging, R h o d r y . Ze zullen blijven p r o b e r e n me uit te schakelen.' Na zijn mislukte poging om R h o d r y ' s lichaam over te nemen w a s Alastyr d o o d m o e en b e h o o r l i j k in de war. Hij had bij een zilverdolk nooit zoveel w i l s k r a c h t v e r w a c h t , hoewel, als hij erover n a d a c h t , een g e h a r d e krijger toch een zeker v e r m o g e n tot c o n c e n t r a t i e zou moeten o n t w i k k e l e n om in de strijd te overleven. Het v r e e m d s t e was echter dat R h o d r y ' s geest zo e e n v o u d i g a a n v o e l d e en dat zijn d r o o m g e d a a n t e op het astrale vlak een o n v e r w a c h t e vorm had. M e t R h o d r y ' s sterke geest, ook al was die o n g e s c h o o l d , had zijn d r o o m p r o j e c t i e b u i t e n g e w o o n vast m o e t e n zijn, m a a r die had v o o r t d u r e n d geflakkerd en af en toe eerder een k a a r s v l a m in m e n s v o r m geleken dan een g e d a a n t e . Ergens in zijn v o o r r a a d kennis m o e s t daar een v e r k l a r i n g v o o r zijn. Hij zat doodstil en liet zijn geest zelf van de ene vluchtige g e d a c h t e naar een v o l g e n d e subtiele s a m e n h a n g zweven. 'Bij de duistere m a c h t zelf!' zei hij plotseling. Sarcyn keek g e s c h r o k k e n op en w e n d d e zich naar hem toe. 'Er is j u i s t iets tot me d o o r g e d r o n g e n , ' v e r v o l g d e Alastyr. 'Ik durf te w e d d e n dat Tingyr M a e l w a e d d evenmin R h o d r y ' s vader was als ik het ben. Ik weet zeker dat die vent een halve Elcyion Lacar is.' 'Heus? Dan is het geen w o n d e r dat er niets van de v o o r s p e l l i n g e n en de s t e r r e n w i c h e l a r i j van de O u d e klopte.' 'Precies. N o u , hij zal het wel interessant n i e u w s vinden.' 'Als we lang genoeg leven om het hem te k u n n e n vertellen.' Alastyr wilde a n t w o o r d geven, m a a r haalde toen alleen z i j n schouders op. Toch vroeg hij zich v o o r de zoveelste keer af of ze C a m d e l niet g e w o o n m o e s t e n v e r m o o r d e n en v l u c h t e n om hun eigen leven te redden. M a a r daar was die steen. Als hij de Grote Steen van het Westen had, zou hij diens geesten k u n n e n o n d e r w e r p e n , er voor zichzelf o n b e g r e n s d e m a c h t aan k u n n e n o n t t r e k k e n en de p l a n n e n van de duistere m a c h t e n b e v o r d e r e n . Uit zijn j a r e n l a n g e studie wist hij dat de Grote Steen r e c h t s t r e e k s in v e r b i n d i n g stond met de geest van de Eerste K o n i n g , een v e r b i n d i n g die kon w o r d e n a a n g e w e n d om hem langzaam k r a n k z i n n i g te m a k e n en het k o n i n k r i j k in chaos te stor-

ten. Dan k o n d e n de duistere meesters in Deverry doen wat ze wilden. Sarcyn sloeg hem met d o n k e r e , o n d o o r g r o n d e l i j k e ogen gade. ' D e n k je erover om er in je e e n t j e v a n d o o r te gaan, j o n g e n ? ' vroeg Alastyr dreigend. 'Als je dat doet, zal ik je toch weten te v i n d e n . ' 'Nee, n a t u u r l i j k niet, meester.' A l a s t y r s d w e o m e r zei hem dat zijn leerling de w a a r h e i d sprak, maar hij voelde nog een andere gedachte onder de o p p e r v l a k t e van zijn geest. Het werd tijd, vond hij, om Sarcyn eens op zijn plaats te zetten. 'Ga de p a a r d e n en je k n u f f e l k n u l v e r z o r g e n , ' zei hij. zijn om een h a n d e l i n g te v e r r i c h t e n . '

'Ik moet alleen

Sarcyn ging naar de stal van de afgelegen hoeve die ze in bezit hadden g e n o m e n door de b e j a a r d e eigenaar e e n v o u d i g w e g te v e r m o o r den. G e h u r k t in het stro van een lege box zat de b o e r e n k n e c h t , die ze in leven h a d d e n gelaten o m d a t hij nog nut zou k u n n e n h e b b e n . Het was een forse man van een j a a r of veertig, maar zo grondig betoverd dat hij g e h o o r z a a m overeind kwam toen Sarcyn met zijn vingers knipte. 'Voeder en drenk de p a a r d e n , ' zei de leerling-tovenaar. 'En kom dan naar de keuken v o o r je v o l g e n d e o p d r a c h t . ' Hij knikte, op zijn benen z w a a i e n d of hij d r o n k e n was. De keuken was een groot, k w a r t r o n d vertrek, van de rest van het huis gescheiden door gevlochten tenen w a n d e n . Het was een ouderwets huis met een haard in het midden onder een r o o k g a t in het rieten dak. In het stro op de vloer lag C a m d e l , ineengerold als een pas g e b o r e n kind. Toen ze de hoeve d o o r z o c h t e n , had Sarcyn een ijzeren ketting g e v o n d e n met een band eraan die o n g e t w i j f e l d ooit was geb r u i k t om een os vast te leggen. Nu v e r b o n d deze C a m d e l s enkel met een ijzeren ring die bedoeld was om een k o o k p o t bij de haard aan op te h a n g e n . Toen Sarcyn hem l o s m a a k t e , k r e u n d e Camdel en ging zitten. 'Wil je o n t b i j t e n , j o c h i e ? Er is echte g e r s t e p a p . ' De vuile en o n g e s c h o r e n j o n g e edelman knikte. Sarcyn besloot dat zijn k n u f f e l k n u l straks in bad mocht. Hij w o e l d e met één hand door C a m d e l s haar en lachte hem v r i e n d e l i j k toe. 'Het leed is b i j n a geleden,' zei hij met een b r a v o u r e die hij niet voelde. ' Z o d r a we weer in Bardek zijn, krijgen we een b e h o o r l i j k huis en j i j k r i j g t wat kleren en zo.' C a m d e l b r a c h t een beverig g l i m l a c h j e te v o o r s c h i j n . Gek toch, dacht Sarcyn, dat m a n n e n zo verschillend w a r e n . Sommigen v e r w e e r d e n zich tot het bittere einde tegen zijn o v e r h e e r s i n g ; a n d e r e n m e r k t e n 320

dat ze de v r e e m d e seksuele g e n o e g e n s w a a r i n hij hen i n w i j d d e , eigenlijk wel f i j n v o n d e n . C a m d e l b e h o o r d e , tot Sarcyns v o l d o e n i n g , tot de laatsten. Terwijl hij t o e k e e k hoe de e d e l m a n zijn pap at, besefte Sarcyn dat hij blij w a s met C a m d e l s v o o r k e u r . Hij voelde een e i g e n a a r d i g e emotie in zijn b i n n e n s t e k n a g e n en s c h r i j n e n , zo ongew o o n dat het een tijd d u u r d e v o o r hij hem kon t h u i s b r e n g e n : schuldgevoel. Hij h e r i n n e r d e zich o p e e n s hoe hij als klein kind had gehuild toen Alastyr hem v e r k r a c h t t e . Het is toch ergens goed voor geweest, hield hij zichzelf voor, w a n t hij h e e f t me de weg van een k r i j g e r doen inslaan. De geruststelling klonk vals, zelfs v o o r hem. 'Vertel me eens,' zei C a m d e l . ' H e b je v e r d r i e t over je broer?' 'Je hebt me tegen A l a s t y r horen zeggen hoe ik erover denk.' 'Ja, maar heb je v e r d r i e t over hem?' Sarcyn w e n d d e met een ruk zijn h o o f d af. 'Ja hè?' zei Camdel. 'Dat dacht ik al.' Sarcyn gaf hem een klap in zijn gezicht en liep de deur uit. De knecht k w a m eraan en knielde wankel voor Sarcyn neer. Sarcyn zond een lichtlijn uit, wikkelde die rond zijn aura en liet die r o n d t o l l e n . 'Ga nog wat eten v o o r ons halen. Je zegt niets behalve het v e r h a a l t j e dat we je hebben verteld. Kijk me aan, man.' De k n e c h t hief zijn h o o f d op en keek Sarcyn aan. 'Ik zal de k o n i j n e n halen,' zei hij. ik zeg niets a n d e r s dan het verhaal dat jullie me h e b b e n verteld.' 'Goed. Ga m a a r gauw.' De knecht stond op en slofte naar de stal. Toen Sarcyn weer in de k e u k e n k w a m , zat Camdel nog pap te eten. Z o n d e r hem een blik w a a r d i g te keuren liep Sarcyn door de k a m e r t j e s die rond de haard lagen naar de v o o r r a a d k a m e r . Daar bleef hij met een kreet van verbazing staan. Alastyr stond bij het raam en het lijk van de v e r m o o r de boer stond ook overeind, een bleek geval, g r a u w en b l o e d e l o o s dat niettemin b e w o o g en w a n k e l d e op o n z e k e r e voeten. Alastyr wierp zijn leerling een t r i o m f a n t e l i j k e blik toe. 'Ik heb w e z e n s van het N a t u u r v o l k in her lijk opgesloten. Die houden het nog een t i j d j e in leven, en het zal doen wat wij willen. Zeg eens, klein misbaksel, zou j i j me dat k u n n e n n a d o e n ? ' 'Nee, meester, dat kan ik niet.' 'Let dan een b e e t j e op je w o o r d e n , anders zul j i j net zo eindigen.' Sarcyn voelde om de k a m e r ding te k i j k e n dacht er even

op een goede dag

zo'n h a r t g r o n d i g e a f k e e r dat hij zich wilde o m k e r e n uit te r e n n e n , m a a r hij d w o n g zichzelf kalm naar het t e r w i j l de meester zich in de aanblik verlustigde. Hij over om samen met C a m d e l een v l u c h t p o g i n g te on319-

d e r n e m e n , m a a r hij b e s e f t e dat hij te diep in deze duistere vuiligheid zat om er nog uit te k u n n e n k o m e n . N e v y n stond erop dat Jill en R h o d r y met hem op zijn k a m e r o n t b e ten, en toen een page k w a m zeggen dat de g w e r b r e t R h o d r y aan zijn tafel wilde h e b b e n , stuurde N e v y n hem terug met het a n t w o o r d dat de zilverdolk andere dingen te doen had. H o e w e l hij niet g e l o o f d e dat Alastyr een v e r b i n d i n g kon leggen met een ruiter van Blaens k r i j g s b e n d e of iemand a n d e r s in de dun, was de situatie te g e v a a r l i j k om risico's te nemen. Er was tenslotte m a a r één gek g e m a a k t keuk e n m e i s j e met een h a k m e s en de o n n a t u u r l i j k e k r a c h t van een betovering v o o r nodig om zijn p l a n n e n tot een a b r u p t einde te brengen. Nu hij erover n a d a c h t , vond hij het vreemd dat de duistere meester R h o d r y ' s d r o o m had k u n n e n beïnvloeden. Hij begon te v e r m o e d e n dat de v i j a n d die nu t e g e n o v e r hem stond, d e z e l f d e man was die het j a a r tevoren in Eldidd de oorlog had v e r o o r z a a k t , iemand die Rhodry had gezien en in de gelegenheid was geweest hem uitgebreid gade te slaan. Later die dag kreeg hij o p n i e u w een b e w i j s dat zijn v e r m o e d e n versterkte. Hij zat in de v e n s t e r b a n k en keek naar Jill en R h o d r y die zaten te d o b b e l e n om een h o o p j e duiten. Z o d r a een van beiden de pot had g e w o n n e n , deelden ze die in twee gelijke h e l f t e n en b e g o n n e n opnieuw. Om de tijd te v e r d r i j v e n g e b r u i k t e N e v y n zijn t w e e d e gezicht om re zien wie van hen elk a f z o n d e r l i j k spelletje zou w i n n e n . Hij had zichzelf juist v o o r s p e l d dat R h o d r y ' s geluk aan het keren was toen Blaen in eigen p e r s o o n de kamer b i n n e n k w a m . ' C o m y n is terug uit de Cwm Peel pas,' v e r k o n d i g d e hij. 'Ze h e b b e n die b a n d i e t e n o n s c h a d e l i j k g e m a a k t , en hij h e e f t een gevangene meegebracht. Misschien dat die iets van belang weet.' 'Dat zou best k u n n e n , ' zei N e v y n . ik denk dat ik het er maar op waag om hier weg te gaan en de o n d e r v r a g i n g bij te w o n e n . Kom mee, z i l v e r d o l k e n , ik laat jullie niet uit mijn ogen.' N a a s t het w a c h t l o k a a l van de b e w a k e r s was een kleine, lage toren die als kerker diende v o o r p l a a t s e l i j k e m i s d a d i g e r s die op hun berechting of hun straf w a c h t t e n . Toen ze daar een cel b i n n e n k w a m e n , die maar vaag werd verlicht door een heel klein r a a m p j e , zagen ze dat de b e w a k e r s al het nodige h a d d e n gedaan. Aan een stenen pilaar zat een man v a s t g e b o n d e n , n a a k t tot op het middel. V l a k b i j lag een v e r z a m e l i n g b r a n d i j z e r s en t a n g e n op een tafel. De beul, een forse kerel, met a r m e n zo gespierd als van een smid, legde b r o k j e s h o u t s k o o l in een k o m f o o r en blies erop. 'Dit zal d a d e l i j k wel lekker heet zijn, uwe genade,' zei hij. 322

' M o o i zo. Dus dit is de rat die m i j n terriërs mee naar binnen h e b b e n gesleept, hè? Rhodry, heb j i j hem al eens eerder gezien?' 'Ja. Hij h o o r d e bij de h o r d e die ons h e e f t a a n g e v a l l e n . ' Uit de m a n i e r w a a r o p de b a n d i e t zijn h o o f d tegen de pilaar legde en w a n h o p i g naar de zoldering staarde, b e g r e e p N e v y n dat hij wel wilde dat hij met de rest van zijn bende was gesneuveld. Hoewel N e v y n f o l t e r i n g in beginsel a f k e u r d e , wist hij dat hij de g w e r b r e t o n m o g e lijk zou k u n n e n o v e r r e d e n het a c h t e r w e g e te laten. Blaen liep naar de b a n d i e t toe en gaf hem een klap in het gezicht. 'Kijk me aan, s c h o f t . Je hebt de keus. Je kunt genadig en snel sterven, of l a n g z a a m , bij s t u k j e s en b e e t j e s . ' De b a n d i e t perste zijn lippen stijf op elkaar. Toen de beul een smal ijzer in het v u u r legde om het te v e r h i t t e n , siste de h o u t s k o o l en w a l m de een stank van v e r b r a n d vlees uit. De b a n d i e t begon k e r m e n d te k r o n k e l e n tot Blaen hem met een volgende klap tot z w i j g e n bracht. 'We weten dat iemand jullie h e e f t i n g e h u u r d om de k a r a v a a n aan te vallen. Wie?' De beul haalde het ijzer uit het v u u r en spuwde erop. Het speeksel siste. 'Ik weet niet veel,' stamelde de bandiet. 'Ik zal u alles vertellen wat ik weet.' ' M o o i zo.' Blaen glimlachte v r i e n d e l i j k . 'Begin dan maar.' ' O n z e leider heette de Wolf en hij was in M a r c m w r om wat over kar a v a n e n en zo aan de weet te k o m e n . N o u , toen hij t e r u g k w a m zei hij dat hij werk v o o r ons had. We m o e s t e n voor de een of andere ouwe k o o p m a n een meisje, dat bij de k a r a v a a n was, g e v a n g e n nemen. Een m a k k i e , zei de W o l f , dus de duiten van die ouwe knar zijn zo v e r d i e n d . Hij had ook al een plan klaar. Wij z o u d e n de k a r a v a a n aanvallen, en de Wolf en nog een paar kerels z o u d e n het m e i d j e g r i j p e n en dan z o u d e n alle a n d e r e n er g e w o o n v a n d o o r gaan voor we mensen k o n d e n verliezen. M a a r we wisten niet dat ze kon vechten als de duivel zelf. Doe haar niks, zei hij. P a a r d e s t r o n t ! Alsof een van ons dat zou hebben g e k u n d . ' Hij zweeg en w i e r p Jill een giftige blik toe. 'Verder.' Blaen gaf hem weer een klap in het gezicht. 'En we m o c h t e n die zilverdolk ook niks doen, als het niet nodig w a s t e n m i n s t e . ' Hij keek R h o d r y aan. 'Hij wist uw naam. Doe R h o d r y geen k w a a d , zei hij, tenzij het moet om je leven te redden. Hij is niet zo b e l a n g r i j k , m a a r ik zou hem niet graag dood zien. M a a r toen jullie z o m a a r ineens de Wolf h a d d e n g e d o o d , v e r g a t e n we n a t u u r l i j k wat die ouwe man had gezegd, vuile rotzak.' R h o d r y glimlachte alleen maar. Ach zo, dacht N e v y n , dan moet het dus d e z e l f d e duistere meester zijn! M a a r w a a r o m wilde hij R h o d r y 333

levend in h a n d e n k r i j g e n ? Jill had hij h o o g s t w a a r s c h i j n l i j k willen hebben om N e v y n om te k o p e n om hem te laten gaan, maar w a a r o m Rhodry? 'Hoe dan ook, uwe genade,' zei de b a n d i e t , 'we k o n d e n haar niet te p a k k e n k r i j g e n . Dus we kozen een n i e u w e a a n v o e r d e r en we gingen naar die ouwe man. We dachten erover hem te v e r m o o r d e n , ziet u, uit w r a a k , m a a r hij gaf ons zoveel geld dat we het niet h e b b e n gedaan.' 'Wat was hij ker?'

v o o r i e m a n d ? ' N e v y n k w a m naar voren.

'Een Bardek-

'Nee, hij kwam uit Deverry. Hij was gekleed als een k o o p m a n en k w a m zo te zien uit de buurt van C e r r m o r . Hij had zo'n zalvende stem, w a l g e l i j k g e w o o n . Een van zijn m e n s e n n o e m d e hem Alastyr. Hij had twee kerels met z w a a r d e n bij zich, ziet u, en die ene was zo'n griezel dat ik er kippenvel van kreeg. Die keek ons aan of ie ons de keel zou willen a f s n i j d e n alleen om ons te zien sterven.' 'Dat zou hij i n d e r d a a d wel leuk hebben g e v o n d e n . H a d d e n ze ook een g e v a n g e n e bij zich?' 'Ja, een knul met bruin haar die ze op een paard v a s t g e b o n d e n hadden. Z i j n gezicht was bont en blauw, en hij wilde n i e m a n d a a n k i j ken. Het was nogal een iel v e n t j e , zo'n j o n g e n die je een b e e t j e aan een meisje doet denken.' 'Dat moet C a m d e l zijn,' o n d e r b r a k Blaen hem. 'Ik vrees van wel,' zei N e v y n . 'Tja, uwe genade, ik denk dat er niet veel bier meer uit deze k n o l r a a p te persen zal zijn.' ' H a n g dit ongedierte m o r g e n op het m i d d a g u u r in het o p e n b a a r op.' Blaen w e n d d e zich tot de beul. ' M a a r zorg dat hij een snelle dood sterft.' Het stonk opeens naar urine en de b a n d i e t viel f l a u w . Terwijl ze de toren verlieten, dacht N e v y n na over de z o j u i s t verkregen inlichtingen. Hij h e r i n n e r d e zich dat de s c h e e p s k a p i t e i n in Cerrmor had gezegd dat de passagier die hij mee naar Bardek had genomen, een zalvende stem had en een typisch C e r r m o r s uiterlijk. Het was h o o g s t o n w a a r s c h i j n l i j k dat er twee d w e o m e r m a n n e n w a r e n die zo sprekend op elkaar leken. En die Alastyr had maar twee leerlingen gehad, wat b e t e k e n d e dat er nu nog m a a r een over was. Z i j n k a n s e n in de strijd leken steeds gunstiger te w o r d e n . Hij b e s e f t e ook dat hij had gedacht zijn t e g e n s t a n d e r te k e n n e n , om nu tot de o n t d e k k i n g te k o m e n dat hij zich had vergist. Hij had een oude v i j a n d , een duistere meester met wie hij in de laatste h o n d e r d j a a r v e r s c h e i d e n e malen de degens had gekruist, een B a r d e k k e r die b u i t e n g e w o o n goed tekens van k o m e n d e g e b e u r t e n i s s e n kon lezen. 322-

De oorlog verleden j a a r in Eldidd, de poging om de d w e o m e r - o p a a l te stelen, zelfs het in leven laten van R h o d r y als een soort e x p e r i m e n t - het zou allemaal net iets v o o r T o n d a l o zijn geweest. N a t u u r l i j k , hield hij zichzelf voor, zou de B a r d e k k e r nu zo'n h o n d e r d v i j f t i g j a a r oud zijn, en w a a r s c h i j n l i j k te zwak om ver te reizen. H o e w e l duisterlingen zich met o n n a t u u r l i j k e m i d d e l e n in leven k u n n e n h o u d e n , h e b b e n ze geen m o g e l i j k h e d e n om gezond te blijven, zeker niet tegen het einde. De n a t u u r zelf p r o b e e r t hen tegen te w e r k e n , g e w o o n omdat ze tegen haar w e t t e n ingaan, zoals water dat h e u v e l o p w a a r t s probeert te stromen. G e v a n g e n in A l a s t y r s sterke greep, p r o b e e r d e het bruin met witte konijn zijn a c h t e r p o t e n vrij te w o r s t e l e n om hem te k u n n e n k r a b b e n , m a a r Alastyr sloeg het met zijn kop tegen de k e u k e n t a f e l tot het dier slap werd. Toen sneed hij het met zijn mes de keel door en boog zich erover heen om het w a r m e bloed r e c h t s t r e e k s uit de w o n d e te drinken. Ook al deed hij dit al j a r e n , het stond hem nog altijd tegen, m a a r het was helaas de enige m a n i e r om er zeker van te zijn dat hij alle m a g n e t i s c h e s t o f f e n uit het bloed kon o p n e m e n . Hij begreep nooit w a a r o m andere m e e s t e r s in het a m b a c h t het doden van hun vlees aan hun bedienden overlieten. Terwijl hij d r o n k , voelde hij de dierlijke k r a c h t als een kleine v e r j o n g i n g s k u u r door zijn lichaam stromen. Hij veegde zijn mond z o r g v u l d i g met een lap af en begon het k o n i j n te villen en open te snijden. Terwijl hij d a a r m e e bezig was, voelde hij zijn vrees als een g e k l o p in z i j n aderen. H o e w e l hij er het liefst v a n d o o r zou gaan, d u r f d e hij niet weer met een m i s l u k k i n g bij de B r o e d e r s c h a p terug te k o m e n . De O u d e zou hem misschien wel vergeven, vooral o m d a t hij zou begrijpen dat R h o d r y ' s e l f e n b l o e d de f a c t o r was die zijn b e r e k e n i n g e n volledig in de war had g e s t u u r d , m a a r de andere meesters van het duistere pad z o u d e n hem als een z w a k k e l i n g b e s c h o u w e n . Z o d r a iemand v e r z w a k t e , werd hij d o o r g a a n s a a n g e v a l l e n , o n d e r u i t gehaald en van z i j n m a c h t b e r o o f d . D a a r b i j vergeleken was z e l f m o o r d nog beter. Bij de g e d a c h t e aan de dood begon hij van top tot teen te beven. Het was tenslotte juist de angst v o o r de dood geweest w a a r o m hij zich al die j a r e n geleden tot het duistere a m b a c h t had gewend. Nu zou hij b i n n e n k o r t m o e t e n kiezen of hij zou v l u c h t e n of vechten. Binnenkort. Zeer b i n n e n k o r t . H o e w e l de d w e o m e r geen w a a r s c h u w i n g e n v o o r gevaar zendt naar degenen die het duistere pad v o l g e n , zei zijn v e r s t a n d hem dat de tijd drong. Hij schrok op uit zijn gepieker en zag dat Sarcyn naar hem stond te kijken. 325-

'Wat moet je?' vroeg A l a s t y r o n g e d u l d i g . 'Ik wilde alleen het k o n i j n v o o r u slachten, meester. u te bedienen.'

Het is m i j n plicht

Alastyr gaf hem het mes en ging zijn h a n d e n wassen in een e m m e r water. Camdel zat v l a k b i j i n e e n g e d o k e n in het stro. 'Als we e r v a n d o o r gaan,' zei Alastyr, ' m o e t e n we Camdel a f m a k e n . Hij zou een blok aan ons been zijn.' De j o n g e e d e l m a n deinsde j a m m e r e n d achteruit. Sarcyn keek met het mes in zijn hand op; zijn ogen h a d d e n een m o o r d d a d i g e gloed van woede. ik sta niet toe dat je hem

doodt.'

'O nee? Rn wie ben j i j om mij iets al dan niet toe te staan?' Alastyr zond een golf van haat door de v e r b i n d i n g tussen zijn aura en die van Sarcyn en liet er een k r o n k e l van w o e d e op volgen. Sarcyn liet met een kreet het mes vallen toen emoties zich v e r t a a l d e n in zuiver l i c h a m e l i j k e p i j n . Hij viel k r i m p e n d op z i j n knieën, zijn gezicht v e r w r o n g e n om te v o o r k o m e n dat de pijn erop te zien zou zijn. A l a s t y r liet hem met een g r a u w vrij, zodat hij bevend op de vloer lag. 'En hou nu je mond tot je iets gevraagd w o r d t , ' beet hij moet nadenken.'

hem toe.

ik

Hij liep naar het raam en staarde met nietsziende ogen naar buiten, t e r w i j l hij de angst in zijn binnenste voelde k l o p p e n en k l a u w e n . Hij keek even om en zag dat Sarcyn en Camdel elkaar stevig omvat hielden. S t o m m e l i n g e n , dacht hij. Misschien breng ik ze allebei om. Toen het tijd was v o o r het a v o n d m a a l at Jill met N e v y n en R h o d r y in de k a m e r van de oude man. Zijzelf had geen honger, maar R h o d ry v e r s l o n d het r u n d e r g e b r a a d en de g e b a k k e n uien als de krijger die hij in hart en nieren was, en die v o o r een veldslag nog eens stevig b u f f e l t o m d a t hij weet dat het zijn laatste m a a l t i j d zou k u n n e n zijn. En wat ben ik dan, dacht Jill. Ik ben eigenlijk een l a f a a r d . H o e z e e r ze het w o o r d ook haatte, ze moest b e k e n n e n dat ze d o o d s b a n g was bij de g e d a c h t e aan de duistere meester die haar voor zijn eigen doeleinden g e v a n g e n wilde nemen. Tenslotte kon ze niet langer aanzien hoe de a n d e r e n aten en ging naar het raam. Het uitzicht op het gouden z o n l i c h t van een z o m e r a v o n d h e r i n n e r d e haar eraan dat de w e r k e l i j k e , s t o f f e l i j k e wereld er nog was, o n a a n getast door de d w e o m e r , m a a r ze wist dat ze die wereld nooit meer zou k u n n e n zien zoals vroeger. Een vraag k w e l d e haar, een vraag die b i j n a even a n g s t a a n j a g e n d was als de duistere d w e o m e r zelf: hoe k o m t het dat ik zoveel over dit alles weet? H o e w e l ze v e r w i k k e l d was 3 2 6

geweest in g e b e u r t e n i s s e n die de meeste m e n s e n v o l k o m e n z o u d e n h e b b e n o n t r e d d e r d , had ze een heieboel dingen instinctief geweten: dat het j u w e e l van vorm kon v e r a n d e r e n , dat de leerling de duistere d w e o m e r had en die kon g e b r u i k e n om te zien of ze de w a a r h e i d sprak, dat ze N e v y n via het v u u r kon bereiken. L a n g z a a m , met tegenzin, zich steeds v e r z e t t e n d , werd ze g e d w o n g e n te b e s e f f e n dat ze niet z o m a a r d w e o m e r - t a l e n t had, maar een groot d w e o m e r - t a l e n t . Met haar h a n d e n om de v e n s t e r b a n k geklemd boog ze zich uit het raam naar buiten en stelde zichzelf gerust door naar de g e w o n e bed r i j v i g h e i d van de b e d i e n d e n op het b i n n e n p l e i n te k i j k e n . Toen zag ze de Reiger, die bij de h o o f d p o o r t van de dun stond en steels om zich heen keek. Hij wil mij zeker spreken, dacht ze. En w a a r o m was ze juist op dat m o m e n t naar het raam gegaan om hem te zien? is er iets, kind?' vroeg N e v y n . 'Je bent een b e e t j e bleek g e w o r d e n . ' 'Nee, er is niets, maar de Reiger staat aan de poort, en ik geloof dar we m a a r even met hem m o e t e n praten.' N e v y n stond erop een bediende te sturen om de Reiger naar hun kamer te b r e n g e n in p l a a t s van naar hem toe te gaan. De arme man was zo z e n u w a c h t i g over het feit dat hij in de broch van de g w e r b r e t was, dat hij niet in staat was te gaan zitten. Hij liep rusteloos op en neer met de kroes bier die Jill voor hem had i n g e s c h o n k e n stijf in zijn h a n d e n geklemd. 'Beste k r u i d e n m a n , ' zei hij, 'weet u zeker dat we niet w o r d e n afgeluisterd?' 'Heel zeker. En om je te b e s c h e r m e n zal ik d e s n o o d s de g w e r b r e t wat voorliegen.' ' D a n is het goed.' Hij nam een grote slok bier. 'Ik geloof dat wc de m a n n e n die O g w e r n w i l d e n v e r g i f t i g e n h e b b e n g e v o n d e n . ' Het d u u r d e even v o o r Jill de leugen te b i n n e n schoot die N e v y n de dieven had verteld, m a a r de d w e o m e r m a n zelf schoot overeind in zijn stoel en glimlachte. 'Is het heus? N o u , vertel me dan alles.' 'Na uw w a a r s c h u w i n g h e b b e n we eens diep n a g e d a c h t . Het m o e s t een v r e e m d e zijn die die o l e j o f e l - w e e t - i k - v e e l in O g w e r n s bier had g e d a a n , w a n t hij is g o u d e e r l i j k wat het v e r d e l e n van de poet en het h e f f e n van belastingen b e t r e f t , en geen van de j o n g e n s zou hem willen a f m a k e n . Dus d a c h t e n we dat een a n d e r gilde ons misschien probeerde te overvallen. Dus zijn we u i t g e z w e r m d , zou je k u n n e n zeggen, en alle v r e e m d e n die we zagen zijn we gevolgd. Wc hebben ook met wat duiten gestrooid om aan inlichtingen te k o m e n . En net v o o r het m i d d a g u u r had ik een b e e t j e geluk toen die kerel naar de stad k w a m om op de m a r k t i n k o p e n te doen. Iemand zei dat het een boe-

32-7

r e n k n e c h t was, maar hij k o c h t een hok vol k o n i j n e n . Nu vraag ik u, w a a r o m zou een hoer geld uitgeven aan k o n i j n e n als het op zijn akkers w e m e l t van k o n i j n e n die 'm niks kosten?' 'Dat is een betere vraag dan je zelf b e s e f t , beste vriend.' 'Dus heb ik een van de g i l d e p a a r d e n g e n o m e n en ben ik de man gevolgd. In het begin d o o d v o o r z i c h t i g , m a a r hij keek niet één keer om. Z o a l s hij te p a a r d zat, zo slap als een z o u t z a k , leek het wel of hij ziek w a s of zo, dus ik kon hem echt vlak op zijn hielen zitten. Hij gaat i n d e r d a a d naar een hoeve, en ik begin al te d e n k e n dat ik een v e r k e e r d spoor volg. M a a r ik ben daar nu e e n m a a l , dus ik strooi wat d u i t e n r o n d , en ik krijg een v r e e m d v e r h a a l te horen. Die hoeve is van een oude w e d u w n a a r die met de j a r e n een b e e t j e eigenaardig is g e w o r d e n , l e d e r e e n dacht dat hij geen levende ziel meer op de wereld had, m a a r ineens h e e f t - i e gasten, lijkt het wel. Een van de d o r p s j o n g e n s zat daar in die b u u r t een l o s g e b r o k e n koe acht e r n a , en die zag op het erf een v e n t een k o s t b a a r p a a r d staan zadelen. G e l u k k i g m o e s t hij a c h t e r zijn koe aan, dus hij is niks gaan vragen.' 'Dan mag hij dubbel van geluk spreken,' zei N e v y n zacht. 'Dat dacht ik ook,' zei de Reiger k n i k k e n d . 'Want ik wil w e d d e n dat die gasten tot een ander gilde b e h o r e n , en dat ze die arme oude man naar zijn v r o u w in het h i e r n a m a a l s hebben g e s t u u r d . ' 'Ik heb het akelige gevoel dat je gelijk hebt.' N e v y n stond op en ging met de Reiger op- en n e e r l o p e n . 'Vertel me eens precies waar die hoeve is en alles wat je je van de omgeving kunt h e r i n n e r e n . ' Dat 'alles' bleek een heleboel te zijn. De Reiger kon b l i j k b a a r een plaats b e k i j k e n en die als een duidelijk p l a a t j e in zijn geheugen opslaan, w a n t terwijl hij p r a a t t e staarde hij in de ruimte, en zijn ogen b e w o g e n alsof hij een beeld bekeek dat n i e m a n d a n d e r s kon zien. De hoeve lag in de heuvels en w a s t a m e l i j k a f g e l e g e n ; een keer per m a a n d of zo ging een b u u r m a n erheen om te zien of alles goed was met de oude man, maar verder zagen de d o r p e l i n g e n hem maar zelden. 'Een u i t s t e k e n d e schuilplaats v o o r m a n n e n die m o o r d in de zin hebben,' zei N e v y n toen hij uitverteld was. 'Luister goed, zeg tegen het gilde dat ze dit aan mij m o e t e n overlaten. Ik kan niet zeggen w a a r om, m a a r die kerels zijn veel g e v a a r l i j k e r dan je denkt.' ik zal het zeggen. Weet u, goede heer, O g w e r n b e w e e r t dat u dweomer bent.' 'Is het heus? denliederen?'

Is d w e o m e r dan niet alleen m a a r versiering van bar-

'O, m a a r als je in een gilde werkt, zie je een heleboel v r e e m d e dingen. Ik weet dat edelen en dat soort lieden er s c h a m p e r over doen, 328-

m a a r die lopen niet op straat en zien niet wat er eigenlijk o m g a a t . ' 'Dat is waar. T j a , O g w e r n is o n d a n k s zijn dikte een pientere man, en dat zal ik je b e w i j z e n . Jij wilt hier weg z o n d e r gezien te w o r d e n , is het niet?' De Reiger k r e u n d e toen hij zich ineens weer h e r i n n e r d e waar hij was. ' G o e d , ' vervolgde N e v y n . 'Als je me b e l o o f t dat je niets zult stelen zolang de betovering w e r k t , zal ik je een paar m i n u t e n lang zo goed als o n z i c h t b a a r m a k e n . ' H o e w e l de Reiger in alle o p r e c h t h e i d vloekte van v e r b a z i n g , was Jill ontsteld. Ze had N e v y n nog nooit zo o p e n l i j k over zijn v e r m o g e n s h o r e n spreken als het niet strikt n o o d z a k e l i j k was. Toen de oude man de Reiger naar de schemerige gang leidde, v e r a n d e r d e de dief opeens in een w o n d e r l i j k wazige gestalte. En n a u w e l i j k s had hij een paar passen gezet of hij leek z o m a a r te v e r d w i j n e n . R h o d r y v l o e k t e hardop. N e v y n sloot met een brede grijns de deur. 'De j a c h t is open,' v e r k l a a r d e N e v y n . 'De meesters van de duistere d w e o m e r staan bekend om hun v o o r k e u r v o o r r a u w vlees m a a r niet om hun h a n d i g h e i d in het v a n g e n van k o n i j n e n . Ik wil w e d d e n dat die b o e r e n k n e c h t ook betoverd is.' 'Ze zitten hier v l a k b i j , ' riep Jill vinnig. 'De v e r w a a n d e r o t z a k k e n . ' R h o d r y staarde naar de gesloten deur; zijn m o n d was strak en een b e e t j e v e r t r o k k e n , alsof hij

iets bitters had gegeten.

'Wat is er, liefste?' vroeg ze. 'Die man is een dief, en O g w e r n ook.' 'O kom nou, m i j n blanke o n s c h u l d , is dat nu pas tot je d o o r g e drongen?' 'Dat is geen grap, bliksems nog toe! Hij g e e f t ons de hulp die we nodig h e b b e n , en ik zou hem moeten belonen, m a a r v e r d u i v e l d , m i j n eer gebiedt me hem aan Blaen uit te leveren.' 'Wat? Dat kun je niet doen!' ' H o o r eens j o n g e n , ' k w a m N e v y n t u s s e n b e i d e . 'Ik v e r a c h t dieven ook, m a a r ik ken O g w e r n al j a r e n en ik heb hem n o o i t a a n g e g e v e n . Weet je w a a r o m niet? O m d a t hij eigenlijk m a a r een klein b o e f j e is. Hij h o u d t zijn j o n g e n s in het gareel, hij pleegt nooit m o o r d e n en hij doet zijn best om m o o r d in zijn k o n i n k r i j k te v o o r k o m e n . Als hij weg is, wie weet wat er dan v o o r een b o o s a a r d i g sujet aan de m a c h t komt.' 'Dat kan best zijn,' zei R h o d r y . ' M a a r ik ben hier te gast bij m i j n neef, terwijl hij me met recht de deur had k u n n e n w i j z e n . Ik kan onm o g e l i j k mijn mond h o u d e n en de spot drijven met z i j n r e c h t v a a r digheid.' 'Jij

s t o m m e l i n g ! ' Jill had veel zin om hem door elkaar te r a m m e l e n . 32-9

' W a a r o m , m a a k je daar nu zo'n drukte over? ten o m r i n g d door duistere d w e o m e r . ' 'Dat h e e f t er niets mee te m a k e n . geval.'

We zijn aan alle kan-

Het gaat om het f a t s o e n van het

'Kom, kom.' N e v y n legde een v a d e r l i j k e hand op R h o d r y ' s schouder. 'Ik weet dat het heel m o e i l i j k v o o r je is, j o n g e n , om te m o e t e n kiezen tussen twee oneervolle kwesties. Kijk me eens aan, wil je? Ja zo, b e d a n k t . Jij gaat niets tegen Blaen zeggen over de dieven. Je bent her al v e r g e t e n , n i e t w a a r ? De Reiger is geen dief, en O g w e r n ook niet. Ze w a r e n me alleen nog iets v e r p l i c h t en d a a r o m h e b b e n ze ons geholpen. Zo zul je het o n t h o u d e n , j o n g e n . ' Toen N e v y n zijn hand w e g n a m k n i p p e r d e R h o d r y met zijn ogen als iemand die uit een d o n k e r e k a m e r in het felle zonlicht komt. 'Wie was die knul eigenlijk? Een hulpje in O g w e r n s herberg?' 'Ja,' zei N e v y n . 'Je weet dat ik altijd bereid ben arme lieden gratis te helpen.' 'Dat is waar. M a a r het is toch v e r v l o e k t geschikt van hem om dat risico te n e m e n . Ik zal zorgen dat Blaen hem een beloning g e e f t . ' Jill had de grootste moeite haar gezicht in de plooi te h o u d e n . ' R h o d r y , wil j i j eens gaan v r a g e n of Blaen even hier wil k o m e n ? ' vervolgde N e v y n . 'Ik denk dat we zijn a a n b o d van die k r i j g s b e n d e toch m a a r zullen a a n n e m e n . ' Z o d r a de deur achter R h o d r y was dichtgevallen, w e n d d e Jill zich tot Nevyn. ' N o u zeg!' barstte ze uit. 'En jij zei dat het v e r k e e r d was om iemand te b e t o v e r e n . ' 'Dat is het ook, maar niet als het de enige manier is om i e m a n d s leven te redden. Als bekend zou w o r d e n dat R h o d r y de koning en de prins van het Cwm Pecl-gilde aan de g w e r b r e t had uitgeleverd, hoe lang denk je dat je man dan nog had geleefd?' 'Niet lang. Dat had ik ook nog willen a a n v o e r e n , heus. De dieven z o u d e n hem niet zien als iemand met v e r p l i c h t i n g e n aan zijn eer.' 'Precies. Voor hen zou hij g e w o o n een o n b e t r o u w b a r e zilverdolk zijn geweest. Weet je kind, ik ben vervloekt blij dat ik nooit heb gezworen geen leugens te vertellen. Veel d w e o m e r m e n s e n doen dat, en je v e r w e r f t er de g o e d k e u r i n g van de Heren van Wyrd mee, maar ik ben in d e r g e l i j k e kwesties liever wat soepel.' Hij keek zo sluw dat Jill in de lach schoot. 'Zo zie ik je liever,' zei hij. 'En wil j i j nu bij de deur op wacht gaan staan? Ik moet scryen.' N a d a t het N a t u u r v o l k het v u u r in de haard had o n t s t o k e n , knielde 328-

N e v y n ervoor en staarde in de d a n s e n d e v l a m m e n . O m d a t hij de bew o o n d e gedeelten van Cwm Peel goed kende, h e r k e n d e hij de hoeve in kwestie van Reigers b e s c h r i j v i n g . Hij was er zelfs een keer geweest om een ziek kind te b e h a n d e l e n . Toen hij de h e r i n n e r i n g opriep aan het pad dat hij die zonnige middag had gevolgd, lieten de v l a m m e n dat pad zien zoals het nu was. In het visioen volgde hij de weg naar de plek w a a r de hoeve zou m o e t e n staan. D a a r was echter alleen een o n o n t g o n n e n veld te zien, geen huis, geen muur, zelfs geen g r a z e n d e koe in de n a b i j h e i d . Dus Alastyr had er een astrale stolp o v e r h e e n gezet. Met een v i n g e r k n i p d o o f d e N e v y n het vuur. ' H e b je ze gezien?' vroeg Jill. 'Nee - en dat b e t e k e n t dat ze er zijn. O, Alastyr kan zich heus wel v o o r me v e r b e r g e n , m a a r hij is vergeten wat het b e t e k e n t om mannen tot v i j a n d e n te m a k e n die niet de d w e o m e r maar hun ogen geb r u i k e n . ' N e v y n glimlachte v r i e n d e l i j k . ' M a a r dat zal hij zich zod a d e l i j k weer h e r i n n e r e n . ' Nu zijn besluit v a s t s t o n d , voelde Alastyr zich een stuk kalmer. Hij liep de k e u k e n binnen, w a a r Sarcyn en Camdel aan t a f e l zaten. Sarcyn keek op met een o n d e r d a n i g h e i d die Alastyr v o l d o e n i n g schonk. 'We v e r t r e k k e n bij het krieken van de dag,' k o n d i g d e Alastyr aan. ik neem liever risico's met de B r o e d e r s c h a p dan met de M e e s t e r van de Ether.' 'Goed, meester. Ik zal v a n a v o n d nog een gedeelte i n p a k k e n . ' 'Mooi zo.' Hij w e n d d e zich tot C a m d e l . 'En wat j o u b e t r e f t , als je m e e w e r k t mag je blijven leven. We reizen snel, en als je me ook maar de geringste last bezorgt, ga je eraan, begrepen?' C a m d e l knikte slaafs. Alastyr m a a k t e r e c h t s o m k e e r t en ging terug naar de k a m e r w a a r hij zijn riten uitvoerde. Hij moest het bescherm e n d e schild in stand h o u d e n . N e v y n wist dat het een riskant plan was, maar hij moest snel handelen. Vroeg of laat zou Alastyr b e s e f f e n dat het g e v a a r l i j k was om zo dicht bij Dun H i r a e d d te blijven, en v e r d e r t r e k k e n . Toen hij met Jill en R h o d r y te paard op het door t o o r t s e n verlichte b i n n e n p l e i n zat te w a c h t e n , huiverde hij. De strijd die hun w a c h t t e , zou een hard gevecht zijn tegen twee t e g e n s t a n d e r s , zeker als die leerling net zo goed kon v e c h t e n als zijn meester. Om hem heen w a r e n v i j f e n t w i n tig van Blaens beste m e n s e n bezig hun p a a r d e n te zadelen, terwijl de g w e r b r e t e r t u s s e n d o o r liep en hier en daar een p r a a t j e m a a k t e . Hoewel N e v y n veel op het spel zette door zijne genade mee te n e m e n , moest hij iets h e b b e n dat als afleiding kon dienen. 331-

' O n t h o u d nu goed wat ik heb gezegd,' fluisterde hij tegen de twee z i l v e r d o l k e n . ' O p een gegeven ogenblik gaan wij o n o p v a l l e n d bij de k r i j g s b e n d e weg.' Ze k n i k t e n i n s t e m m e n d . De k r i j g s b e n d e steeg met veel gerinkel van tuigen en schedes op. N e v y n w e n k t e Jill en R h o d r y hem te volgen en reed naar de g w e r b r e t . 'Weet uwe genade de hoeve te vinden?' 'Bliksems, met de instructies die j i j me hebt gegeven zou zelfs een blinde die k u n n e n vinden. M a a k je geen zorgen, brave tovenaar. We zullen die ratten eens uit hun holen roken.' Toen de k r i j g s b e n d e uitreed, hield N e v y n Jill en R h o d r y bij zich in de a c h t e r h o e d e . Hij w i e r p R h o d r y zijn teugels toe en droeg hem op zijn paard te leiden. O m d a t hij in een lichte t r a n c e wilde gaan, zou het al m o e i l i j k genoeg zijn om in het zadel te blijven z o n d e r zijn paard te m o e t e n leiden. Terwijl de k r i j g s b e n d e in het a v o n d d u i s t e r over de weg k l e p p e r d e , v e r t r a a g d e N e v y n zijn a d e m h a l i n g en trok zijn bew u s t z i j n uit de wereld om hem heen terug. Een t o e s c h o u w e r zou kunnen d e n k e n dat hij half sliep, w a a r b i j zijn h o o f d met de b e w e g i n g e n van het paard op en neer b e w o o g . Hij keek met half gesloten ogen naar de k r i j g s b e n d e en ging aan het werk. Eerst deed hij een b e r o e p op de G r o t e n en zag een straal van verbeeld licht die naar hem t o e k w a m . Hij m e d i t e e r d e hierover en zag hem steeds d u i d e l i j k e r in zijn geest, tot hij t e n s l o t t e losstond van zijn wil, een brede baan licht in de v o r m van een z w a a r d . In g e d a c h t e n greep hij het gevest en gebruikte de kling om een r e u s a c h t i g e bol van licht rond en boven de k r i j g s b e n d e te t r e k k e n . D o o r de b e w e g i n g e n van het p a a r d en de geluiden om zich heen had hij de grootste moeite om zich te c o n c e n t r e r e n , maar eindelijk kreeg hij de bol rond en zaten de zegels - de v i j f p u n t i g e sterren van de K o n i n g e n van de Elem e n t e n - op alle r a a k p u n t e n en op het hoogste en het laagste punt. Z o d r a hij helder gloeide, riep hij het grote Licht aan dat achter alle goden schijnt, en vroeg t o e s t e m m i n g iets met de duisternis te doen. L a n g z a a m en z o r g v u l d i g trok hij het licht uit de bol weg, terwijl hij de o m t r e k intact liet, tot er niets overbleef dan een grote d o n k e r e bol, die o n z i c h t b a a r was v o o r n o r m a l e ogen, m a a r een schild v o r m d e tegen scryen. Toen de bol klaar was, kon N e v y n zijn geest weer naar de gewone wereld t e r u g b r e n g e n . Hij o n t d e k t e tot zijn schrik dat de k r i j g s b e n d e b i j n a zes k i l o m e t e r had gereden; te paard d w e o m e r uitvoeren was m o e i l i j k e r dan hij had gedacht. Het e e r s t v o l g e n d e uur rustte hij uit tot ze nog ongeveer vijf k i l o m e t e r van de hoeve v e r w i j d e r d w a r e n . Hij ging nog even o p n i e u w in t r a n c e , riep het licht op en liet het in 330-

de w a c h t e n d e bol t e r u g s t r o m e n , m a a r hij w i e r p een nieuwe sluier van duisternis over Jill, R h o d r y en hemzelf. Nu kon hij alleen m a a r hopen dat Alastyr zo v e r s t a n d i g was om scryend de w a c h t te h o u d e n . Dan zou hij n a m e l i j k die bol met d a a r o p de zegels van het licht recht op z i j n schuilplaats af zien k o m e n . N e v y n wilde dat hij totaal en volk o m e n in paniek zou raken. 'Jill, R h o d r y , ' fluisterde hij. 'Nu!' Ze hielden hun p a a r d e n in tot ze zijn snelheid h a d d e n en reden nog een t i j d j e achter de k r i j g s b e n d e aan tot er een b e h o o r l i j k e a f s t a n d tussen hen en de n i e t s v e r m o e d e n d e g w e r b r e t was. Met een snelle h a n d b e w e g i n g leidde N e v y n de twee z i l v e r d o l k e n op een draf van de weg af. Ze sloegen een z i j p a d in dat langs een smalle maar kortere route naar de hoeve voerde, g a l o p p e e r d e n door een b e r k e n b o s j e en v e r v o l g d e n hun weg v e r b o r g e n door de b o m e n . Tegen de tijd dat Blaen zou merken dat ze weg w a r e n , z o u d e n ze de k r i j g s b e n d e al een heel eind v o o r zijn. Na een t i j d j e , toen ze bij een b e e k j e k w a m e n dat door een vallei tussen twee heuvels s t r o o m d e , liet N e v y n zijn m i n i a t u u r k r i j g s b e n d e stoppen. ' G o e d , zilverdolken. De hoeve ligt aan de andere kant van deze heuvel. Hier zijn jullie orders. Ik ga liggen en ik ga in een diepe trance. Jullie binden de p a a r d e n vast en h o u d e n de w a c h t bij m i j n lichaam. Het kan zijn dat Alastyr zijn leerling stuurt om te p r o b e r e n me te doden.' 'Die k o m t nooit langs m i j n z w a a r d , ' zei R h o d r y kalm. 'Tja, als ik deze strijd verlies, zullen we elkaar te z i j n e r tijd in het h i e r n a m a a l s weerzien.' Hij w e n d d e zich tot Jill. 'Als ik sterf, kind, bidt dan met heel je hart en ziel tot het Licht dat zich achter de M a a n bevindt, en zeg niet dat je niet weet wat ik bedoel.' Jill hield even h o o r b a a r haar adem in, m a a r ook al had hij met haar te doen, N e v y n had geen tijd meer om nog iets te zeggen. Hij spreidde zijn mantel op de grond uit, ging er op zijn rug op liggen en v o u w de zijn a r m e n over zijn borst met elke hand op de t e g e n o v e r g e s t e l d e schouder. Eerst riep hij de Heren van het Licht aan, toen bleef hij stil liggen om kracht te v e r z a m e l e n . Jill en R h o d r y stonden met getrokken z w a a r d naast hem. Toen hij z i j n ogen sloot, vroeg hij zich af of hij hen ooit zou weerzien. L a n g z a a m en z o r g v u l d i g o n t b o o d N e v y n in g e d a c h t e n zijn lichtgedaante, een l i c h t b l a u w schijnbeeld van zijn eigen g e d a a n t e , maar met weinig meer dan de o m t r e k en met een zilveren koord aan zijn zonnevlecht v e r b o n d e n . Toen N e v y n zijn b e w u s t z i j n ernaar o v e r b r a c h t , kreeg hij een gevoel of zijn s t o f f e l i j k e lichaam met een schok weg333-

viel. Heel even voelde hij zich misselijk; toen w a s er een klik alsof een z w a a r d tegen een schild sloeg, en keek hij met de ogen van zijn s c h i j n b e e l d . Z i j n s t o f f e l i j k e lichaam lag onder hem in een wereld gevuld met het blauwe licht van het etherische vlak. O m d a t hij zich eruit had t e r u g g e t r o k k e n , leek zijn eigen lichaam een k l o m p dood vlees en meer niet, maar hij zag Jill en R h o d r y als twee eivormige k r a n s e n van v l a m m e n , met d a a r o m h e e n hun k l o p p e n d e aura's. De b o m e n en het gras h a d d e n de d o f r o d e gloed van p l a n t a a r d i g e levenskracht. N e v y n steeg ongeveer drie meter boven zijn lichaam, het zilveren k o o r d als een vislijn achter zich uitvierend. Het riviertje dat door de vallei s t r o o m d e , zou van pas k u n n e n k o m e n , dacht hij, o m d a t het in l i c h t g e d a a n t e oversteken van stromend water u i t e r m a t e gevaarlijk is. In het b l a u w e licht leek het w a t e r van zilver, en e r b o v e n z w e e f d e zijn e l e m e n t a i r e stroom, z i c h t b a a r als een onrustig b e w e g e n d e muur van een r o o k a c h t i g e materie, een val, als het hem lukte zijn wezel erin te k r i j g e n . Hij steeg hoger en z w e e f d e naar de top van de heuvel. Het was tijd om zijn aas uit te w e r p e n . Aan de andere kant van de heuvel lag een groene wei en daarin lag de hoeve, een vervallen r o n d h u i s achter een a a r d e n wal, een paar schuren, een paar v r u c h t b o m e n , zo oud dat hun levensgloed eerder bruin was dan rood. N e v y n glimlachte bij zichzelf. De stolp was weg, wat b e t e k e n d e dat Alastyr de k r i j g s b e n d e had gescryed en hem in zijn paniek had w e g g e l a t e n . Plotseling zag hij een man met zijn a r m e n vol z a d e l t a s s e n het huis u i t r e n n e n , in de richting van een schuur. Hij besloot dat hij zijn v i j a n d e n zo druk bezig moest h o u d e n dat ze er niet aan dachten Camdel te v e r m o o r d e n . Uit het gloeiende blauwe licht m a a k t e N e v y n in g e d a c h t e n een speer en w i e r p die met k r a c h t naar de d o n k e r d o o r s c h o t e n aura van de r e n n e n d e man. Toen de speer hem t r o f , liet de man de z a d e l t a s s e n vallen en uitte een harde schreeuw. H o e w e l zijn s t o f f e l i j k e lichaam de pijn niet kon voelen, had zijn geschoolde geest de speer w a a r s c h i j n l i j k voelen schroeien als een heet ijzer. N e v y n dook als een aanv a l l e n d e valk op de b o e r d e r i j af terwijl de man weer naar binnen rende. 'Alastyr!' riep hij je halen!'

in een lange g e d a c h t e n z u c h t uit.

'Alastyr, ik kom

Hij h o o r d e de kreet van een a n t w o o r d in het b l a u w e licht terugk a a t s e n . Alastyr schoot vanaf de grond als een slang o m h o o g in N e v y n s richting. Z i j n schijnbeeld was een r e u s a c h t i g e in een z w a r t g e w a a d gehulde gestalte, b e h a n g e n met j u w e l e n en d o o r w e v e n met s y m b o l e n . Het zilveren k o o r d was drie keer om zijn middel gewik334-

keld tot een gordel en er hingen a f g e h a k t e h o o f d e n aan. Het gezicht dat uit de kap loerde was bleek en b o o s a a r d i g , de ogen een duistere glinstering in een witte schim. N e v y n riep het Licht te hulp en voelde zijn eigen l i c h t g e d a a n t e k l o p p e n en gloeien van kracht. Alastyr zwol bij wijze van a n t w o o r d op en werd nog d o n k e r d e r , alsof hij al het licht in het heelal wilde opzuigen en doven. Ze gingen de strijd aan om te zien wie de l i c h t g e d a a n t e van de ander kon v e r p l e t t e r e n en de ziel die erin zat n a a k t en w e e r l o o s kon overleveren aan de m a c h t van de grotere k r a c h t e n achter elke krijger. N e v y n sloeg als eerste toe met een golf van licht die Alastyr deed deinen en d o b b e r e n als een stuk w r a k h o u t op zee. Hij sloeg o p n i e u w toe, w a a r d o o r zijn v i j a n d o m h o o g s c h o o t , maar toen hij hem achterna ging, voelde hij Alastyrs k r a c h t e n op zich i n w e r k e n - een vers c h e u r e n d e g e w a a r w o r d i n g alsof duizend k l a u w e n aan hem t r o k k e n en hem uiteen p r o b e e r d e n te r u k k e n . Een groot gedeelte van zijn k r a c h t had hij nodig om zijn schijnbeeld bijeen te h o u d e n ; hij moest steeds meer licht a a n t r e k k e n en het even snel o n t w i k k e l e n als Alastyr het kon vernietigen. De rest van zijn k r a c h t stak hij in de aanval, een regen van g o u d e n pijlen en speren die Alastyr alle k a n t e n op dreef, terwijl N e v y n r o n d c i r k e l d e , aanviel, hem b e s t o o k t e met licht dat tegen de duisternis b o n k t e , en die deed t e r u g d e i n z e n . Z i j n hele strategie was Alastyr uit het blauwe licht te t r e k k e n en in de eerste sfeer van de eigenlijke B i n n e n w e r e l d e n te d u w e n , w a a r hij over sterkere k r a c h t e n kon b e s c h i k k e n . M a a r daar was Alastyr nu nog te sterk voor. N e v y n bleef hem met lichtpijlen b e s t o k e n , wat Alastyr b e a n t w o o r d d e met golven duisternis die hem k l a u w d e n en beten. De d o n k e r e ogen in de kap f o n k e l d e n van w o e d e . Toen N e v y n zo hard toesloeg dat hij een paar van de opzichtige symbolen van het z w a r t e gewaad scheurde, brulde Alastyr als een dier en trok zich terug. N e v y n d u r f d e een poging te w a g e n om een p o o r t achter hem te b o u w e n , en g e b r u i k t e een gedeelte van zijn k r a c h t om de duistere vijand in b e d w a n g te h o u d e n en een gedeelte om een pad naar de Binn e n w e r e l d e n te o p e n e n . Tc vroeg - A l a s t y r glipte weg en o n t k e t e n d e een vloed d u i s t e r n i s als een woeste zee. Heel even m a a k t e N e v y n een duikeling en viel. Hij voelde zijn schijnbeeld als een l o s g e r a a k t e j a s van zich a f g l i j d e n en riep w a n h o p i g het Licht te hulp. Het enige wat hij kon doen was p r o b e r e n weer op k r a c h t e n te k o m e n en de ergste van A l a s t y r s slagen a f w e n d e n terwijl de duistere v i j a n d steeds sterker o p d r o n g . De slagen t r o f f e n hem als stenen van v o e l b a r e duisternis. Plotseling zag N e v y n de w a t e r s l u i e r boven de rivier d i c h t e r b i j k o m e n , te dichtbij! Hij z w e n k t e met een 335-

ruk om, schoot o m h o o g en scheerde weg voor de g e s c h r o k k e n Alastyr kon reageren. Toch had hij n a u w e l i j k s zijn b e s c h a d i g d e lichtged a a n t e hersteld toen zijn v i j a n d hem alweer a c h t e r v o l g d e met een duisternis die was als giftig braaksel. N e v y n w i e r p hem een m u u r van licht in het gezicht die v e r s c h e i d e n e van de a f g e h a k t e h o o f d e n van zijn gordel rukte en vernietigde. M a a r hij voelde dat hij steeds z w a k k e r werd n a a r m a t e de v i j a n d sterker o p d r o n g en de duisternis uit diens v e r w r o n g e n h a n d e n s t r o o m d e . Plotseling gilde Alastyr, de g e d a c h t e - k l a n k w e e r g a l m d e in het blauwe licht en schoot alle k a n t e n op als een z w a l u w die boven een veld m u g g e n vangt. Z i j n zilveren koord bungelde onder hem, g e b r o k e n . Iemand had zijn s t o f f e l i j k lichaam gedood en N e v y n v e r m o e d d e dat dat Jill was geweest, of misschien Blaen. M a a r hij had geen tijd om toe te geven aan zijn v e r r a s s i n g over deze o n v e r w a c h t e hulp. A l a s t y r s schijnbeeld v e r b r o k k e l d e en o n t h u l de de l i c h t b l a u w e etherische g e d a a n t e eronder. Terwijl de duistere meester v o c h t tegen d e o n v e r m i j d e l i j k e o n d e r g a n g , b o u w d e N e v y n een p o o r t naar de B i n n e n w e r e l d e n , twee pilaren, een z w a r t e en een witte, met een d i e p b l a u w e leegte ertussen. Z o d r a ze stevig stonden, zond hij een lichtstoot uit die Alastyr er t u s s e n d o o r d u w d e ; d a a r n a ging hij er zelf a c h t e r a a n . M a a r al had hij de eerste slag g e w o n n e n , de v i j a n d was nog lang niet v e r s l a g e n , dat wist N e v y n m a a r al te goed. N e v y n w i e r p zichzelf door de p o o r t , de v l u c h t e n d e duisterling achterna, en beiden r a a s d e n , z w e e f d e n , vielen langs het pad, v o o r t g e j a a g d als snippers p e r k a m e n t op een woeste d i e p b l a u w e wind, terwijl er overal stemmen, gelach en gekrijs en f l a r d e n van w o o r d e n op een stortvloed van d i e p b l a u w langs hen woeien, en er ook beelden gezichten, beesten, sterren - w e n t e l e n d en f l a d d e r e n d op hen a f k w a men als een vlucht m a n i s c h e vogels. N e v y n w i e r p golven licht v o o r zich uit, die op Alastyr i n b e u k t e n en hem t e l k e n s weer d o o r b o o r d e n tot het laatste stuk van het z w a r t e gewaad a f s c h e u r d e en langs w a p perde, enkel nog f l a r d e n die o p b o l d e n in de leegte. De wind blies hen v o o r t , j o e g hen verder en w i e r p hen tenslotte in een gloed van violet licht, w a a r ver onder hen een rivier s t r o o m d e , ijl, onrustig water van een soort dat geen stroom op aarde ooit h e e f t gezien en geen m e n s ooit h e e f t g e p r o e f d . Hier was het stil, de wind was weg, r o n d o m hen strekten zich velden vol b l o e m e n uit, of liever gezegd, de v o r m e n van b l o e m e n , van r a g d u n m a a n l i c h t , bleek en d o o d s . O n t r e d d e r d dook en f l a d d e r d e A l a s t y r s etherische lichaam heen en weer in een w a n h o p i g e poging om te o n t s n a p p e n , nu de o v e r w i n ning was v e r k e k e n . Het M a a n l a n d , w a a r hun gevecht p l a a t s v o n d , 336-

is de p o o r t tot vele andere landen: N e v y n s eigen G r o e n e Land, het O r a n j e land van de wereld van de v o r m , het stralende tehuis van de G r o t e n ; maar d a a r a a n grenst ook het echte gebied van de duistere d w e o m e r , het D u i s t e r van de D u i s t e r n i s , het land van V e r r o t t i n g en Verderf. Als Alastyr d a a r h e e n wist te o n t s n a p p e n , zou zijn ziel v o o r t leven en nog e e u w e n l a n g onheil stichten. N e v y n kon zien dat hij een p o o r t p r o b e e r d e te o p e n e n , maar zijn h a n d e n b e w o g e n o n z e k e r en de w o o r d e n van het ritueel k w a m e n b r a b b e l e n d uit zijn m o n d . N e v y n zond een lichtspeer uit die hem trof en o m h o o g w i e r p net toen de eerste pilaar was g e v o r m d en de half a f g e m a a k t e p o o r t v e r b r i j zelde. Alastyr p r o b e e r d e brullend te v l u c h t e n , m a a r N e v y n schoot o m h o o g en liet het felle lichtstralen regenen om hem in te sluiten. Met zijn ene hand wierp N e v y n speer na speer en sloot Alastyr op in een kooi van licht, w a a r i n de etherische g e d a a n t e zich tegen de glanzende tralies w i e r p en er in paniek in beet. Nu zijn v i j a n d vastzat, b o u w d e N e v y n weer een p o o r t , deze kreeg g o u d e n pilaren van z o n l i c h t en ertussen o n t r o l d e zich het heldere b l a u w van een z o m e r h e m e l . 'Het oordeel is niet aan mij!' riep N e v y n uit. ' M a a r aan u!' Tussen de pilaren uit schoot een e n o r m e , f l i k k e r e n d blinkende pijl van licht, in een rechte lijn, die Alastyr zo hard trof dat de g e d a a n t e v e r m o r z e l d werd tot d u i z e n d e n armzalige snippers. Er klonk een kreet, toen het zachte g e j a m m e r van een klein kind. G e d u r e n d e één o n d e e l b a a r ogenblik zag N e v y n dat kind, f l a k k e r e n d als een kaarsvlam, een dreinend kind met A l a s t y r s w o e d e n d e ogen. Toen nam het licht toe, o m h u l d e de kleine g e d a a n t e en vloog ermee de poort d o o r en het pad op naar de Zaal van her Licht, w a a r hij zou w o r d e n geoordeeld. 'Het is v o o r b i j ! ' riep N e v y n uit.

'Het is a f g e l o p e n ! '

Drie harde k l a p p e n , drie d o n d e r s l a g e n , d r e u n d e n door het violette licht, terwijl beneden de d o o d s - w i t t e b l o e m e n wiegden. N e v y n knielde en boog zijn h o o f d , niet in a a n b i d d i n g maar als een b e w i j s van t r o u w , toen liet hij de p o o r t e n v e r v a g e n en v e r d w i j n e n . In zijn dodelijke v e r m o e i d h e i d voelde hij het zilveren k o o r d aan hem t r e k k e n , hem t e r u g h a l e n naar zijn lichaam, dat op grote a f s t a n d lag al was het geen m e e t b a r e a f s t a n d . Sarcyn trok zijn dolk uit Alastyrs hart en veegde hem af aan het gezicht van zijn dode meester. ' W r a a k , ' fluisterde hij. 'En wat is die h o n i n g z o e t . ' Hij stond haastig op en rende naar de k e u k e n , w a a r hij de knecht nog net de a c h t e r d e u r uit zag v l u c h t e n . Sarcyn liet hem gaan; hij wil337-

de geen tijd verspillen aan i e m a n d die zo weinig over hen wist. Caindel lag zacht j a m m e r e n d in het stro bij de haard. Toen Sarcyn bij hem n e e r k n i e l d e deinsde hij terug v o o r het mes. ik zal je niet doden, j o c h i e , ' zei Sarcyn, het mes in de schede stekend. ik kom je k e t e n e n l o s m a k e n . We moeten m a k e n dat we wegkomen.' Toen C a m d e l h a r d o p k r e u n d e , aarzelde Sarcyn, gegrepen door een gevoel dat hij niet helemaal begreep. Z i j n adellijke k n u f f e l k n u l ging een ellendig leven t e g e m o e t , ook al b e l e e f d e hij nog zoveel genot aan zijn meesters seksuele k w e l l i n g e n , 'O verhip!' zei Sarcyn kortaf. rugzien.'

'Je zult je v e r w e n s t e vader toch nog te-

Zichzelf uitscheldend v o o r stommeling o m d a t hij toegaf aan de eerste opwelling van m e d e l i j d e n die hij in j a r e n had gevoeld, stond Sarcyn op en greep de leren tas die Alastyrs b o e k e n bevatte. 'Vaarwel, knul,' zei hij. Langs C a m d e l s w a n g e n gleden twee t r a n e n van angstige opluchting. Sarcyn rende de k e u k e n uit, naar het erf, w a a r zijn paard gezadeld en wel stond te w a c h t e n . N a d a t hij de k o s t b a r e boeken in een zadeltas had g e d a a n , steeg hij op en reed snel weg, niet over de h o o f d w e g , m a a r door de heuvels. Hij had sinds ze de hoeve h a d d e n b e t r o k k e n , a l d o o r o n t s n a p p i n g s r o u t e s uitgestippeld. Toen hij een halve kilometer had gereden, h o o r d e hij gerinkel van tuigen, wat b e t e k e n d e dat de g w e r b r e t en zijn v e r v l o e k t e m a n n e n in a a n t o c h t w a r e n . Hij steeg haastig af en hield de m o n d van zijn p a a r d dicht t e r w i j l het gerinkel luider werd, hem passeerde en langzaam wegstierf. 'Die s t o m m e l i n g ben ik kwijt,' fluisterde hij. M a a r toen hij

weer opsteeg wist hij

dat het gevaar verre van gewe-

ken was. Z o d r a de B r o e d e r s c h a p zou horen wat Alastyr was overk o m e n , z o u d e n er s l u i p m o o r d e n a a r s naar hem op zoek gaan. Hij zou op de vlucht moeten blijven, altijd o n d e r d u i k e n , altijd o n d e r w e g , terwijl hij de boeken b e s t u d e e r d e en zijn m a c h t groeide. Misschien dat hij de H a v i k e n net lang genoeg v o o r zou k u n n e n blijven om voldoende m a c h t te v e r z a m e l e n om zijn leven te redden. Misschien. Het was de enige h o o p die hij had. Z o d r a N e v y n in trance ging, trok Jill zich terug tussen de b o m e n terwijl R h o d r y naast de oude man bleef staan. Het bleke m a a n l i c h t bescheen de rivier en v e r a n d e r d e de witte berken in s p o o k b o m e n . In de van d w e o m e r v e r v u l d e stilte was ze zich p i j n l i j k b e w u s t van het geluid van haar eigen a d e m h a l i n g . N e v y n lag zo stil dat ze bij hem neer zou willen knielen om te zien of hij nog leefde. Plotseling h o o r d e ze 338-

een geluid achter zich en draaide zich met een ruk om, haar z w a a r d geheven om toe te slaan. 'Het is maar een k o n i j n , ' zei Rhodry. O m d a t ze wist dat hij in het d o n k e r kon zien, d r a a i d e ze zich weer terug en hield haar ogen op de h e u v e l t o p gevestigd, u i t k i j k e n d naar een b e w e g i n g die zou b e t e k e n e n dat er v i j a n d e n d o o r de n a c h t t r o k ken. O p e e n s b e g o n N e v y n te k r e u n e n . Jill k w a m naar v o r e n toen hij op zijn zij rolde. Met een vaag v e r m o e d e n dat hij v e r g i f t i g d was, w i e r p ze zich n a a s t hem neer. Hij k w a m half o v e r e i n d en viel t o e n o p z i j , m a a r zijn ogen bleven a l d o o r stijf gesloten en zijn a d e m h a l i n g ging t r a a g en b e h o e d z a a m . Hij s c h o p t e , w a a r b i j hij R h o d r y op een h a a r na miste, en hees zich op zijn buik met een schuivende b e w e g i n g als van een k r a b , die hem dertig c e n t i m e t e r v e r d e r o p b r a c h t . Toen hij r a k e l i n g s met zijn h o o f d langs een steen schoot greep Jill hem bij de s c h o u d e r s en p r o b e e r d e hem vast te h o u d e n , m a a r z e was niet o p g e w a s s e n tegen zijn t r a n c e k r a c h t . H i j w i e r p haar met g e m a k van zich af en dook z i j w a a r t s weg. R h o d r y schoot te hulp. G e d u r e n d e enkele o g e n b l i k k e n die een groteske eeuwigheid leken, w o r s t e l d e n ze met N e v y n s lichaam dat k r o n k e l d e , schokte en met zijn a r m e n in het rond maaide. Een keer kreeg R h o d r y een harde dreun op zijn kaak, maar hoewel hij nog h a r d e r vloekte, bleef Rhodry v a s t h o u d e n . Jill kon alleen de Godin bidden eventuele v i j a n d e n op een a f s t a n d te h o u d e n . E i n d e l i j k werd N e v y n slap, en ze kon hem in het m a a n l i c h t zien glimlachen. Z i j n m o n d b e w o o g alsof hij praatte; toen bleef hij doodstil liggen. 'O goden,' zei ze. ' G a a t hij dood?' Op h e t z e l f d e ogenblik opende hij zijn ogen en glimlachte naar haar. 'Wat heb ik g e d a a n ? ' vroeg N e v y n . ' H e b ik erg gesparteld?' 'Als een vis op het droge.' 'Dat gebeurt soms in trances.' De oude man ging zitten en keek lichtelijk v e r w e z e n om zich heen. ' H e e f t een van jullie A l a s t y r s lichaam gedood?' 'Nee,' zei Jill. 'Wij zijn bij j o u gebleven.' ' D a n moeten Blaen en zijn m a n n e n al op de hoeve zijn. Geen tijd om het uit te leggen. We m o e t e n opschieten.' En toch bereikten ze de hoeve op h e t z e l f d e ogenblik als Blaen en de k r i j g s b e n d e . De g w e r b r e t d r a a f d e hen aan het h o o f d van zijn krijgsbende t e g e m o e t . Hij keek hen in het g r a u w e m o r g e n l i c h t geërgerd aan. 'De goden zij dank dat jullie veilig zijn,' riep Blaen nijdig. ben de heuvels naar jullie u i t g e k a m d . ' 339-

'We heb-

ik bied u m i j n v e r o n t s c h u l d i g i n g e n 'Het gevecht is ai achter de rug.'

aan,

uwe

genade,'

zei N e v y n .

Camdel h o o r d e hen allemaal het erf o p r i j d e n . Hij luisterde gespannen, elke spier in zijn lichaam v e r k r a m p t in paniek nu hij b e s e f t e dat hij nier zou d o o d h o n g e r e n m a a r zou w o r d e n gered. Hij hees zich k r e u n e n d op zijn knieën, w a a r b i j zijn e n k e l k e t t i n g rinkelde. Die was j u i s t zo lang dat hij kon o p s t a a n en een paar passen doen. Op de k e u k e n t a f e l lag een lang mes w a a r m e e hij zijn keel of zijn polsen zou k u n n e n d o o r s n i j d e n , als hij er m a a r bij zou k u n n e n . Hij wilde dood zijn, hij v e r l a n g d e naar de dood, het enige dat zijn schande kon uitwissen en hem de a f s c h u w e l i j k e w a a r h e d e n over zichzelf, die Sarcyn hem had geleerd, kon doen vergeten. De ketting liet hem tot de t a f e l k o m e n , m a a r het mes lag aan het eind van het b i j n a twee meter lange t a f e l b l a d . Hij boog zich over de rand, rekte zich, kon niet ver genoeg k o m e n om erop te gaan liggen, rekte zich tot het uiterste, maar kon met zijn v i n g e r t o p p e n maar net tot het h e f t k o m e n . Van buiten k w a m e n s t e m m e n , en twee ervan herkende hij: g w e r b r e t Blaen en heer R h o d r y van A b e r w y n , die kwamen k i j k e n wat er van de M e e s t e r van de K o n i n k l i j k e B a d k a m e r w a s g e w o r d e n . Zo ver rekkend dat zijn s c h o u d e r er pijn van deed, raakte hij het mes aan. Hij kon net twee vingers als een schaar om het h e f t k l e m m e n , maar toen hij het naar zich toe begon te t r e k k e n , voer er een t r e k k i n g door zijn v e r k r a m p t e hand die het mes op de grond gooide. Het stuitte af op de rand van de h a a r d s t e e n en bleef ver buiten zijn bereik liggen. Snikkend, naar adem h a p p e n d , liet hij zich van de tafel vallen en k r o o p weg in het stro. W a a r o m had Sarcyn hem niet gedood? Misschien wist z i j n meester dat hij wilde sterven en had die hem bij wijze van laatste kwelling in leven gelaten. Blaen zal je o p h a n g e n , zei hij bij zichzelf, o m d a t je de Eerste Koning hebt bestolen. Hij klampte zich vast aan die ene t r o o s t , dat hij b i n n e n k o r t op de m a r k t van Dun H i r a e d d aan een t o u w zou bungelen. Buiten k w a m e n de stemmen nader. 'Ik die ik hij

h o o p alleen dat we C a m d e l levend a a n t r e f f e n . ' Dat was Blaen, zich er o n g e t w i j f e l d op v e r h e u g d e hem re laten o p h a n g e n , ook,' zei een o n b e k e n d e stem. ' M a a r ik w a a r s c h u w , uwe genade, is misschien k r a n k z i n n i g . '

'Ach, die arme stakker.' Blaens Stem was vol m e d e l i j d e n . 'Tja, uit wat je me hebt verteld weet ik dat n i e m a n d hem hiervoor v e r a n t w o o r delijk kan stellen.' Camdel voelde zijn h o o f d o m h o o g g a a n . 340

Blaen zou hem niet o p h a n -

gen. Hij zou v e r g i f f e n i s k r i j g e n en m o e t e n leven met wat hij over zichzelf wist. Hij begon te gillen, slaakte kreet na kreet, terwijl hij zich van de ene kant naar de andere wierp. H i j h o o r d e vaag m a n n e n roepen en snelle v o e t s t a p p e n , m a a r hij bleef k r i j s e n tot hij voelde dat iem a n d v o o r hem n e e r k n i e l d e en hem bij de s c h o u d e r s greep. Hij opende zijn ogen en keek in Blaens gezicht, dat v e r w r o n g e n was van a f s c h u w en m e d e l i j d e n . ' D o o d me,' stamelde C a m d e l . 'Bij de liefde van alle goden smeek ik u, dood me.' H o e w e l Blaens m o n d b e w o o g , kon hij niet spreken. Een oude man met een dikke witte h a a r d o s en d o o r d r i n g e n d e b l a u w e ogen knielde naast de g w e r b r e t neer. ' C a m d e l , kijk me aan,' zei hij. ik ben een geneesheer en ik zal je helpen. Kijk me alleen m a a r aan, j o n g e n . ' Z i j n stem was zo v r i e n d e l i j k dat C a m d e l deed wat hem werd gev r a a g d . De blauwe ogen w e r d e n zo groot dat het leek alsof er niets a n d e r s meer bestond en hij in een helder meer keek. Toen de oude man een hand op zijn arm legde, voelde hij w a r m t e door zijn bloed stromen, een t r o o s t e n d e , k a l m e r e n d e w a r m t e die al zijn v e r k r a m p t e spieren o n t s p a n d e . 'We m o e t e n later nog maar eens p r a t e n over alles wat je is overkomen, maar v o o r l o p i g mag je het allemaal een t i j d j e vergeten.' C a m d e l kreeg een gevoel of hij d r o n k e n was, op een plezierige, lichtelijk a a n g e s c h o t e n m a n i e r d r o n k e n . 'Je begint het al te vergeten, nietwaar, j o n g e n ? Dat is ook het beste. Je weet alleen dat je erg ziek bent en dat wij je zullen helpen.' C a m d e l knikte i n s t e m m e n d en dacht dat het door zijn ziekte k w a m dat hij zich zo koortsig en v e r w a r d voelde. Hij klemde de hand van de oude man in de zijne en huilde van d a n k b a a r h e i d over zijn redding. Toen hij zag hoe ellendig C a m d e l eraan toe was, verliet R h o d r y haastig de k e u k e n . De m a n was gek, zijn v e r s t a n d was aan stukken gescheurd en de s t u k j e s w a r e n v o o r altijd v e r s t r o o i d - a l t h a n s zo zag R h o d r y het. Op het slagveld sterven was iets dat hij a a n k o n , maar dit lijden? Met een wee gevoel in zijn maag slenterde hij naar de voordeur van het huis w a a r een paar van Blaens m a n n e n op w a c h t stonden. ' H e b b e n ze hem g e v o n d e n , heer?' vroeg C o m y n . 'Zo mag je me niet meer n o e m e n . ' 'Neem me niet k w a l i j k , zilverdolk.' 'Ja, ze hebben hem g e v o n d e n en het is niet best met hem.' 341

C o m y n huiverde. ik heb een paar m a n n e n w e g g e s t u u r d om het erf af te zoeken,' de h o o f d m a n . 'Voor het geval er nog iemand r o n d s l u i p t . ' 'Goed idee. Is er al iemand b i n n e n geweest?'

zei

'Ze willen geen van allen, en ik kan iemand niet bevelen iets te doen dat ik zelf ook niet durf.' ' N o u , er staat immers een zilverdolk onder je bevel. Ik bied me aan als vrijwilliger. Dat is beter dan dat Blaen het doet en zich aan wie weet wat v o o r d w e o m e r - g e v a r e n blootstelt.' C o m y n aarzelde even, toen gaf hij R h o d r y zijn schild. 'Je weet nooit wat je d a a r b i n n e n vindt, n i e t w a a r ? ' 'Dat is zo.' R h o d r y schoof het schild over zijn l i n k e r a r m . ' B e d a n k t . ' R h o d r y trok zijn z w a a r d . C o m y n schopte de deur open. Het was een grote b o e r d e r i j , ongeveer achttien meter in diameter, en als de meeste huizen van dit soort als een taart verdeeld in w i g v o r m i g e k a m e r tjes, van e l k a a r gescheiden door gevlochten schotten. R h o d r y ging binnen in wat k e n n e l i j k had gediend als een soort z i t k a m e r met twee h o u t e n stoelen, met een g e b e e l d h o u w d e kist onder het raam en aan de m u u r een plank w a a r o p drie b o r d e n van beschilderd a a r d e w e r k p r i j k t e n . Het stof lag zo dik op de vloer dat hij v o e t a f d r u k k e n achterliet. In beide w a n d e n waren o p e n i n g e n , a f g e s l o t e n met dekens. O m d a t de opening aan zijn r e c h t e r k a n t naar de k e u k e n en C a m d e l leidde, besloot R h o d r y die aan de l i n k e r k a n t te nemen. Hij naderde de opening b e h o e d z a a m , toen hief hij met een snelle b e w e g i n g zijn z w a a r d en trok de deken omlaag. Toen die op de vloer viel keek hij in een s l a a p k a m e r , met vers stro op de vloer en een paar met hooi gevulde m a t r a s s e n . Hij ging naar b i n n e n en zag een aantal d e k e n r o l l e n en z a d e l t a s s e n , die in het rond lagen alsof iemand ze kort geleden had d o o r z o c h t . H o e w e l het d o o d g e w o o n spul leek, r a a k t e hij het niet aan. Het kon best betoverd zijn. De deken v o o r de v o l g e n d e opening w a s opzij g e s c h o v e n . Hij keek in een v e r t r e k dat veel groter was dan de vorige twee en een rommelige v e r z a m e l i n g p l o e g s c h a r e n , oude p a a r d e n t u i g e n en k a p o t t e m e u b e l e n bevatte. Bij de d e u r o p e n i n g aan de andere kant zat een lijk, een grauw, o p g e z w o l l e n geval, in b o e r e n k l e d i n g en met een grote h o u t h a k k e r s b i j l in beide h a n d e n . R h o d r y v e r o n d e r s t e l d e dat de boer had g e p r o b e e r d zich te v e r d e d i g e n toen de duistere d w e o m e r hem had o v e r w e l d i g d en geveld. ' N o u , oude man,' zei hij, t e r w i j l hij

naar

binnen liep, 'we zullen je

een f a t s o e n l i j k e b e g r a f e n i s geven.' Het lijk hief z i j n h o o f d op en keek hem aan,

R h o d r y gaf een gil en

stond een ogenblik versteend toen het l a n g z a a m overeind k w a m . H o e w e l zijn oogkassen leeg w a r e n , hief het de bijl op en s t r o m p e l d e in zijn richting alsof het kon zien. R h o d r y wilde k o k h a l z e n , m a a r hij z w a a i d e zijn schild o m h o o g en deed een stap opzij toen een o n h a n dige slag omlaag k w a m en hem maar net miste. Toen het ding zich naar hem t o e w e n d d e , z w a a i d e hij zijn z w a a r d o m h o o g onder diens trage a f w e e r en r a a k t e het vol in de hals. Er s t r o o m d e een donker, scherp r u i k e n d v o c h t uit, maar het lijk hief kalm o p n i e u w de bijl en k w a m naar voren. R h o d r y ' s woeste lach borrelde op. Snikkend en g r i n n i k e n d o n t w e e k hij, viel aan en stak het lijk in de oksel. H o e w e l ook daar stinkend v o c h t uit spoot, drong het ding verder op en liet de bijl op hem neerk o m e n . Toen hij de h o u w met zijn schild opving, h o o r d e hij het hout k r a k e n : de s p o o k s t r i j d e r was sterk. R h o d r y ' s lach zwol aan tot gebrul toen hij u i t h a a l d e en de r e c h t e r a r m van het ding half a f h a k t e . Het nam alleen de bijl in zijn l i n k e r h a n d en viel o p n i e u w aan. Rhodry dook weg, schoot e r o m h e e n en stak het in de rug. Het draaide zich l a n g z a a m weer naar hem toe. In de verte h o o r d e hij luide s t e m m e n die snel n a d e r b i j k w a m e n , maar hij c o n c e n t r e e r d e zich volledig op de bijl die het ding heen en weer z w a a i d e alsof het R h o d r y als een boom wilde o m h a k k e n . Hij dook weg, ving een slag op met zijn schild en h i e u w in de arm van het ding, m a a r het bleef de bijl z w a a i e n . Hij werd bij het om elkaar heend r a a i e n gehinderd door de r o m m e l in het vertrek. O p e e n s gleed hij uit; de bijl vloog rakelings langs zijn h o o f d . Hij sprong op, gierend van het lachen, en legde al zijn w o e s t e k r a c h t in de slag. Het z w a a r d drong diep door en k r a a k t e een bot toen het het ding in de nek raakte. M e t zijn h o o f d aan een sliert huid en spier b u n g e l e n d liet her lijk de bijl vol op R h o d r y ' s schild n e e r k o m e n . Het hout en het leer spleten en b r a k e n tot aan de s c h i l d k n o p en de h e l f t van het schild viel weg. R h o d r y dook en o n t w e e k en haalde uit naar de linkerarm van het ding. H o e w e l het de bijl eindelijk liet vallen, bleef het op hem a f k o men. Hij sprong snel achteruit. Het leek hem dat de a a n r a k i n g van de vingers van het ding erger moest zijn dan een h o u w van een z w a a r d . Met de moed der w a n h o o p sneed hij de buik van het lijk open. Er p u i l d e n geen i n g e w a n d e n uit en nog steeds k w a m het op hem af. 'Stop in naam van de M e e s t e r van de Ether!' Het aan f l a r d e n g e h o u w e n , d r u i p e n d e lijk bleef stokstijf staan. Terwijl N e v y n b i n n e n k w a m , smeet R h o d r y zijn z w a a r d en zijn schild neer, viel op zijn knieën en gaf over, z o n d e r zich erom te b e k o m m e 343-

ren wie hem zou zien. Hij h o o r d e ook andere s t e m m e n toen er m a n nen naar binnen d r o m d e n . C o m y n knielde naast hem neer, net toen hij met zijn m o u w zijn m o n d a f v e e g d e . 'Ben je o n g e d e e r d , zilverdolk? was dat v o o r een ding?'

Bij

de reet van de heer der hel, wat

'Ik mag v e r v l o e k t zijn als ik het weet. M a a r ik ben nog nooit in m i j n leven zo d a n k b a a r geweest v o o r een geleend schild.' Terwijl hij opstond h o o r d e hij N e v y n in een v r e e m d e taal iets prevelen. Toen de oude man d a a r m e e klaar was, begaf het lijk het; het ging door de knieën en zakte meer op de vloer dan het viel. N e v y n stampte drie keer op de g r o n d . R h o d r y zag lelijke en m i s v o r m d e wezens van het N a t u u r v o l k op het lijk d a n s e n ; toen v e r d w e n e n ze. 'Na deze ervaring, R h o d r y m i j n j o n g e n , ' zei de d w e o m e r m e e s t e r , 'zul je misschien m i j n raad v r a g e n v o o r je in v r e e m d e huizen gaat rondsnuffelen.' ' D a a r geef ik je m i j n e r e w o o r d op.' En toch moest het g r u w e l i j k s t e voor hem nog k o m e n . N e v y n liep naar de ingang van de laatste k a m e r en trok de d e k e n voor de opening weg. E r a c h t e r lag een klein, v e n s t e r l o o s h o k j e w a a r een stuk z w a r t fluweel aan de holle m u u r hing. Er was een o m g e k e e r d e v i j f puntige ster op g e b o r d u u r d en nog een aantal t e k e n s die R h o d r y niet kon t h u i s b r e n g e n . Het v e r t r e k j e stonk naar w i e r o o k en iets vissigs. M i d d e n op de vloer lag het lijk van een gezette, g r i j s h a r i g e man, de a r m e n naar w e e r s z i j d e n uitgestrekt. Hij zag eruit als een g e w o n e Cerrm o r d e r man, maar iemand m o e s t hem hebben gehaat, w a n t hij was h e r h a a l d e malen in de borst gestoken, zo vaak zelfs, dat hij allang dood moest zijn geweest v o o r de laatste steek werd t o e g e b r a c h t . Hoewel het zien van het lijk R h o d r y weinig deed, j o e g alleen al de aanblik van de k a m e r hem een d u s d a n i g e angst aan dat hij, toen N e v y n er b i n n e n g i n g , de d w e o m e r m a n had willen t o e s c h r e e u w e n dat v o o r al niet te doen. Hij d w o n g zichzelf achter N e v y n aan te gaan, maar alleen o m d a t hij ervan overtuigd was dat de oude man b e s c h e r m i n g nodig had. In het schemerige licht leek het alsof de dingen b e w o g e n , half z i c h t b a a r , geluidloos. N e v y n porde met de p u n t van zijn r i j l a a r s in het lijk. 'Zo, Alastyr,' zei hij, 'eindelijk o n t m o e t e n we elkaar dan p e r s o o n l i j k . Je bent v e r d r a a i d handig geweest, w a n t ik kan me niet h e r i n n e r e n dat ik je ooit eerder heb gezien.' Hij keek R h o d r y aan. 'Dit is de man die j o u dood wilde h e b b e n , degene die in de oorlog achter L o d d l a e n stond.' R h o d r y staarde meer v e r b i j s t e r d dan w o e d e n d naar zijn oude v i j a n d . O m d a t hij zich de duistere meester had v o o r g e s t e l d als een demon in 344-

m e n s e n g e d a a n t e , was hij vreemd teleurgesteld nu die er zo g e w o o n bleek uit te zien. In de k a m e r hing echter wel een d e m o n i s c h e sfeer. R h o d r y ' s redeloze angst nam toe tot N e v y n een hand op zijn schouder legde. 'Er is hier geen gevaar meer,' zei de d w e o m e r m a n .

' M a a r het b e e t j e

e l f e n b l o e d in je aderen m a a k t je overgevoelig.' 'Heus?' 'Heus. Dit is de k a m e r waar Alastyr zijn w a l g e l i j k e perversiteiten van de d w e o m e r b e d r e e f , zie je. Ach goden, arme C a m d e l ! ' ' D w o n g e n ze hem om toe te k i j k e n of zo?' ' T o e k i j k e n ? Ha! Ze h e b b e n hem g e b r u i k t voor hun rituelen. Hij is hier h e r h a a l d e l i j k v e r k r a c h t . ' 'O v a r k e n s l u l ! ' R h o d r y p r o b e e r d e te l o o c h e n e n wat hij h o o r d e . 'Hoe kun je nu een man v e r k r a c h t e n ? ' ' H o u je a l s j e b l i e f t niet zo onnozel, w a n t dat is een aan het hof opgegroeide man niet. Je weet d r o m m e l s goed wat ik bedoel. En t e r w i j l ze dat deden, b r a c h t e n ze hem ook nog s n i j w o n d e n toe om bloed te k r i j g e n v o o r hun verziekte geesten.' Als R h o d r y ' s maag niet leeg was geweest, zou hij o p n i e u w zijn gaan overgeven. N e v y n sloeg hem n a d e n k e n d gade. 'Blaen en ik zijn van plan tegen de koning te zeggen dat Camdel dood is,' zei de oude man. 'Staat je eergevoel je toe ons geheim te bewaren?' R h o d r y keek het k a m e r t j e rond en vroeg zich af hoe het eruit zou zien v o o r een man die hier op grond was gegooid. 'Best m o g e l i j k dat C a m d e l een dief was,' zei hij tenslotte. ' M a a r ik v o o r mij wil er verder geen w o o r d over v u i l m a k e n . ' N e v y n hielp Blaen om C a m d e l op een van de in de stallen achtergelaten p a a r d e n te zetten. H o e w e l de j o n g e e d e l m a n als een d r o n k e n man in het zadel zat te s c h o m m e l e n , was hij v o l d o e n d e bij b e w u s t zijn om te k u n n e n r i j d e n . N e v y n zou zijn b e t o v e r i n g later wel v e r b r e k e n - veel later, als hij nog een d w e o m e r p e r s o o n had om aan het genezen van C a m d e l s geest te beginnen. 'Welnu, goede tovenaar,' bent, zo alleen?'

zei Blaen.

'Weet u zeker dat u hier veilig

'Heel zeker. M i j n werk hier zal niet veel tijd in beslag nemen. Ik denk dat ik tegen het n o e n m a a l in de dun terug zal zijn.' 'Dat zult u zelf o n g e t w i j f e l d het beste weten, en ik wil liever niet weten w a a r u i t uw werk hier bestaat.' Terwijl de k r i j g s b e n d e opsteeg, had N e v y n de gelegenheid iets te zeggen tegen Jill, die g e e u w e n d in het zadel zat. 345-

' C a m d e l zal bij jullie t e r u g k e e r eerst wel een paar uur slapen. Mag ik j o u v r a g e n bij hem te gaan zitten als hij w a k k e r w o r d t ? ' 'Dat zal ik doen. Hij mag niet alleen zijn, v o o r het geval hij zich iets h e r i n n e r t van alles wat hij h e e f t d o o r g e m a a k t . ' N e v y n s hart deed pijn. Als het d o m m e kind het maar wilde zien, dacht hij, zou ze zo'n geweldige genezeres k u n n e n w o r d e n ! M a a r hij kon haar Wyrd niet aan haar o p d r i n g e n , en dat wist hij. Hij w a c h t te tot de k r i j g s b e n d e uit het gezicht was v e r d w e n e n , zelf ook een beetje g e e u w e n d in de w a r m e zon. Z e l f s zijn meer dan n o r m a l e vitaliteit had zijn grenzen. Hij b e d a c h t enigszins w r a n g dat hij v a n n a c h t v o o r het eerst in meer dan v i j f t i g j a a r weer eens een hele nacht zou kunnen slapen. Blaens m a n n e n h a d d e n Alastyr en wat er van het lijk van de boer over was, in de heuvels begraven. N e v y n ging naar de ritenkamer, trok het stuk fluweel van de m u u r en gooide het in de h a a r d , z o d a t het N a t u u r v o l k van het Vuur het kon vernietigen. Terwijl het rookte en k n e t t e r d e , s n u f f e l d e hij wat rond en vond een aarden p o t j e met de k o s t b a r e z o u t v o o r r a a d van de boer en een paar dunne h o u t s p l i n ters die g e b r u i k t w e r d e n om v u u r uit de h a a r d over te brengen naar een kaars. O m d a t hij geen w i e r o o k had, moest g e w o n e rook m a a r v o l d o e n d e zijn. Toen hij in de kamer t e r u g k e e r d e , leek de a t m o s f e e r daar al wat opg e k l a a r d , g e w o o n d o o r d a t dat liederlijke symbool al van de m u u r was gehaald. Hoewel hij de u i t b a n n i n g e n zo g a u w m o g e l i j k wilde v e r r i c h t e n , had het vertrek hem nog g e h e i m e n vertellen, die v e r l o r e n z o u d e n gaan z o d r a hij met de h a n d e l i n g e n begon. Hij ging met gekruiste benen v o o r een bruine vlek van A l a s t y r s bloed zitten, legde het zout en de splinters opzij en v e r t r a a g d e zijn a d e m h a l i n g tot zijn geest volledig g e c o n c e n t r e e r d was. Toen stelde hij zich een zespuntige ster v o o r tot die gloeide als twee v e r s t r e n g e l d e d r i e h o e k e n , een rode en een blauwe. Hij d u w d e het beeld l a n g z a a m uit zijn geest tot het v o o r hem leek te staan. In de zeshoek in het m i d d e n stelde hij zich A l a s t y r s lijk voor zoals hij dar bij z o n s o p g a n g had gezien, toen stuurde hij zijn geest terug in de tijd en begon met zich alleen de k a m e r v o o r te stellen zoals die er bij kaarslicht zou h e b b e n uitgezien. O m d a t de m o o r d zo kortgeleden was gepleegd, werd zijn f a n t a s i e na luttele seconden v e r v a n g e n door het ware beeld. Hij zag de blonde leerling die geknield de w a c h t hield bij het h o o f d van zijn meester. Om zijn m o n d speelde een angsta a n j a g e n d g l i m l a c h j e , terwijl Alastyr in zijn trance k r o n k e l d e en schokte; toen ging Sarcyns hand naar zijn gordel en trok hij zijn dolk. Hij w a c h t t e even, alsof hij van het m o m e n t wilde genieten, v o o r Hij 346

de dolk steeds o p n i e u w in het hart van de hulpeloze man stak. Omdat hij er geen b e h o e f t e aan had de s t e e k p a r t i j te zien, v e r b r a k N e v y n het beeld en trok de ster weer in zichzelf terug. 'Dus dat was m i j n o n v e r w a c h t e hulp, n i e t w a a r ? En dan h e e f t hij zeker ook Alastyrs b o e k e n en de andere rituele v o o r w e r p e n m e e g e n o men. N o u ja, a a n g e n o m e n dat hij ze bij zich had.' De wezens van het N a t u u r v o l k die in de hoeken h u r k t e n , k n i k t e n allemaal om aan te geven dat Alastyr i n d e r d a a d alle g e b r u i k e l i j k e att r i b u t e n van een duistere meester bij zich had gehad. Het was een zielig t r o e p j e geesten, gestoord en m i s v o r m d door Alastyrs k n o e i e r i j e n . 'En toch h e e f t hij de doek a c h t e r g e l a t e n . Had hij haast o m d a t wij eraan k w a m e n ? ' Weer k n i k t e n ze van ja. ' H e e f t hij d a a r o m Camdel niet g e d o o d ? ' Ze s c h u d d e n o n t k e n n e n d hun h o o f d . Een z w a r t e k a b o u t e r met uitstekende h o e k t a n d e n ging op de grond liggen en deed net of hij ine e n k r o m p van angst, terwijl een ander naast hem ging staan met zijn g e k l a u w d e hand o p g e h e v e n alsof er een mes in zat. Toen knielde hij neer, deed of hij het mes in de schede stak en klopte de andere dwerg op de schouder. 'Alle duivels! Bedoel je dat hij Ze k n i k t e n ernstig.

m e d e l i j d e n met Camdel had?'

'Nee maar, dat zou ik nooit van hem h e b b e n gedacht! H u h . M a a r goed, beste v r i e n d e n , dat is jullie zaak niet. Jullie zullen nu gauw genoeg bevrijd zijn van die lelijke v o r m e n . Help me de u i t b a n n i n g e n te v o l v o e r e n , d a a r n a k u n n e n jullie naar j e k o n i n g e n gaan.' Toen ze o p s p r o n g e n , voelde hij hun v r e u g d e als water over zich heen stromen. is hij w a k k e r ? ' vroeg R h o d r y . 'Min of meer,' zei Jill w e i f e l e n d . 'Het is m o e i l i j k te zeggen.' R h o d r y k w a m de k a m e r binnen en d w o n g zichzelf naar C a m d e l te k i j k e n , die z o n d e r hemd boven op het bed lag. Hij w a s vuil en zat o n d e r de blauwe p l e k k e n en smalle r o o f j e s van snij w o n d e n . Eindelijk o p e n d e hij zijn ogen en keek angstig op, alsof hij v e r w a c h t t e dat R h o d r y hem nog een paar letsels zou t o e b r e n g e n . 'Wil je iets eten?' vroeg Jill. 'Nee,' fluisterde C a m d e l . 'Water?' Terwijl Jill een beker vulde uit een kan staarde C a m d e l R h o d r y met grote a n g s t o g e n aan. 'Toe nou, je kent me toch nog wel van het hof? R h o d r y M a e l w a e d d , Aberwyns jongste zoon.' 347-

Bij die w o o r d e n gleed er even een flauw g l i m l a c h j e om zijn m o n d , en hij kwam r e c h t o p zitten om de beker water aan te nemen. Hij hield hem met beide h a n d e n vast en keek l a n g z a a m drinkend de k a m e r rond. De late m i d d a g z o n viel schuin naar b i n n e n en s t o f j e s d a n s t e n in de gouden stralen. C a m d e l glimlachte bij de a a n b l i k , v e r r u k t als een kind, R h o d r y voelde zijn a f k e e r o p k o m e n en w e n d d e zich af. Stel dat de duistere m e e s t e r s Jill te p a k k e n h a d d e n gekregen? Z o u d e n ze dan met haar ook iets d e r g e l i j k s hebben gedaan? Hij nam zich plechtig v o o r dat hij, als het ooit in zijn m a c h t zou liggen de wereld van duistere d w e o m e r m a n n e n te b e v r i j d e n , zo nodig zijn leven zou wagen om ze als k r u i p e n d e insekten uit te roeien. ' R h o d d o , zou j i j een page willen roepen?' vroeg Jill. 'Ze m o e t e n water b r e n g e n , zodat hij een bad kan k r i j g e n . ' 'Een bad?' vroeg C a m d e l met dubbele tong. 'Dat lijkt me wel wat.' R h o d r y was blij dat hij de k a m e r kon verlaten. H o e w e l hij Camdel niets k w a l i j k nam, kon hij hem nu niet uitstaan. N a d a t hij de pages naar boven had gestuurd ging R h o d r y bij Blaen aan de eretafel zitten. Blaen zat n a t u u r l i j k mede te d r i n k e n , en Rhodry besloot v o o r het eerst van zijn leven hem bij te houden. Terwijl zijn neef met een g l i m l a c h j e toekeek, klokte hij een zo groot mogelijke teug naar binnen. 'Dat doet een mens goed,' m e r k t e Blaen op. dingen uit.' 'Zeg dat wel. Heb je g e h o o r d wat... ' '.. , er met C a m d e l is gebeurd? Ja.' R h o d r y nam nog een flinke teug. w o o r d meer.

'Het wist een heleboel

Toen spraken ze

urenlang

geen

In de u i t l o p e r s aan de w e s t k a n t van Cwm Peel leidde Sarcyn zijn vermoeide p a a r d over een smal pad door de d e n n e n b o s s e n . Hij was blindelings naar het westen gevlucht, op zoek naar een afgelegen piek w a a r hij zich een dag of twee zou k u n n e n v e r b e r g e n , maar nu k w a m het hem v o o r dat hij beter zo ver m o g e l i j k weg kon zien te k o m e n . Z o w e l de m a n n e n van de g w e r b r e t als, erger nog, de M e e s t e r van de Ether z o u d e n achter hem aan zitten. Toch vroeg hij zich in zijn verm o e i d h e i d nog af of het niet v e r k i e s l i j k e r was om zich door de gwerbret te laten o p h a n g e n dan in h a n d e n van de Duistere B r o e d e r s c h a p te vallen. Die z o u d e n zijn d o o d s s t r i j d weken laten duren. ' M a a r ik heb de boeken,' f l u i s t e r d e hij h a r d o p . 'Eens zal ik de m a c h t h e b b e n om hen te w e e r s t a a n . ' Tegen z o n s o n d e r g a n g vond hij een klein dal met een riviertje en ruim v o l d o e n d e gras v o o r zijn p a a r d . Hij sloeg een k a m p op, s p r o k k e l d e 348-

wat dood hout op de beboste helling en ontstak een v u u r t j e met z i j n v u u r s t e e n en z w a a r d . H o e w e l zijn maag r a m m e l d e , b e s t e e d d e hij geen a a n d a c h t aan zijn honger. Hij had die dag al een m a a l t i j d gehad en hij m o e s t zo zuinig m o g e l i j k met zijn karige v o o r r a a d l e v e n s m i d d e len o m s p r i n g e n . Hij staarde een p o o s j e in het vuur en piekerde over z i j n p l a n n e n . Verspreid over het k o n i n k r i j k w a r e n er diverse m e n s e n die hem wel voor een paar dagen o n d e r d a k z o u d e n willen verlenen. Hij kon zich niet v e r o o r l o v e n langer dan een paar dagen op één plaats te blijven, hoeveel tijd hij ook nodig had om Alastyrs boeken te bestuderen. O p e e n s was hij te moe om verder te d e n k e n - opvallend moe en v e r w a r d , zoals hij later zou b e s e f f e n . Hij rolde zich als een kind op zijn d e k e n s in elkaar en viel bij het v u u r in slaap. Toen hij w a k k e r werd, w a s het met een schok, o m d a t hij h a n d e n op zijn a r m e n voelde. Hij gaf een s c h r e e u w en p r o b e e r d e zich s c h o p p e n d en k r o n k e l e n d los te r u k k e n , m a a r om zijn polsen gleed een t o u w dat strak werd a a n g e t r o k k e n , en iemand viel over zijn k n i e ë n en d r u k t e hem tegen de grond. Bij het licht van het d o v e n d e vuur zag hij zijn aanvallers, twee lichtgetinte Bardekse m a n n e n in Dev e r r i a a n s e kleren. De ene bond zijn polsen stevig vast, de ander z i j n enkels, ook al wierp hij zich wild heen en weer. E i n d e l i j k w a r e n ze klaar en lag hij h i j g e n d op de grond en stonden zij naast hem. 'Zo, j o n k i e , ' zei de langste. 'Jij hebt je meester v e r m o o r d , hè?' Sarcyn v e r s t i j f d e van angst; een ijzige kou v e r s p r e i d d e zich van de o n d e r k a n t van zijn r u g g e g r a a t naar boven. 'Ik zie dat je weet wie we zijn,' v e r v o l g d e de h u u r m o o r d e n a a r . 'Ja, de H a v i k e n van de B r o e d e r s c h a p hebben je te p a k k e n . De O u d e h e e f t ons achter Alastyr aan gestuurd en we m o e s t e n ook een oogje op j o u h o u d e n . We h e b b e n je a l d o o r gescryed, j o n k i e , m a a r we h a d d e n nooit v e r w a c h t een m o o r d te zien.' 'Ik denk dat de O u d e zoiets wel v e r m o e d d e , ' zei de t w e e d e . nooit het achterste van zijn tong zien.'

'Hij

laat

'Best m o g e l i j k . ' Hij schopte Sarcyn hard tegen zijn slaap. ' M a a r je zult ervoor boeten, j o n k i e , en heel lang, n a d a t je de meesters alles hebt verteld wat je weet.' H o e w e l de wereld door de trap tegen zijn h o o f d danste als vuur, beet Sarcyn hard op zijn lip en kon een kreet b i n n e n h o u d e n . En ook al trilde hij van angst, hij nam zichzelf plechtig v o o r dat hij hun niets zou vertellen, hoe sluw ze hem ook z o u d e n m a r t e l e n , o m d a t hij van hen geen genade te w a c h t e n had zelfs als hij hen g e h o o r z a a m d e . Terwijl de H a v i k e n hun p a a r d e n gingen halen die ergens tussen de bomen v e r b o r g e n w a r e n , trok hij zich in zichzelf terug en k l a m p t e zich vast aan zijn wil. Het was het enige dat hem nog restte, zijn v e r m o 349-

gen om zijn wil te beheersen en er kracht uit te p u t t e n . Hij verdreef de angst, hield op met beven en bleef zo slap als een g e b o n d e n hert in het v u u r liggen staren. H o e w e l N e v y n tegen het m i d d a g u u r terug was g e k o m e n , kreeg Jill pas tegen z o n s o n d e r g a n g gelegenheid om met hem te p r a t e n , o m d a t de d w e o m e r m a n de hele middag met Camdel bezig was; hij waste hem en b e h a n d e l d e niet alleen zijn w o n d e n m a a r k a l m e e r d e ook zijn geest. Pas na het a v o n d e t e n liet hij haar door een page naar zijn kamer halen, w a a r een fel licht door het venster b i n n e n s t r o o m d e . Jill ging op een kist zitten, terwijl hij r u s t e l o o s heen en weer liep. 'Hoe is het met C a m d e l ? ' vroeg ze. 'Hij slaapt als een blok, de goden zij dank. Ik moest hem een gedeelte laten vertellen van wat er met hem gebeurd was, m a a r ik heb ervoor gezorgd dat hij zich dat niet zal h e r i n n e r e n . Hij is v o o r l o p i g veel te zwak om zijn h e r i n n e r i n g e n aan te k u n n e n . ' 'Dat zal best. bruikt?'

W a a r o m h e b b e n ze hem...

nou ja, op die m a n i e r ge-

N e v y n hield zijn h o o f d scheef en keek haar met een eigenaardig sluwe blik aan. 'Eigenlijk mag ik je dat niet vertellen,' zei hij tenslotte. ' B o v e n d i e n dacht ik dat je al dat g e p r a a t over d w e o m e r m a a r akelig v o n d . ' 'Toe, N e v y n , plaag me nu niet! Je weet d r o m m e l s goed dat ik verga van n i e u w s g i e r i g h e i d . ' 'Ja.' Hij glimlachte even. ' N o u goed dan. Kijk, als twee m e n s e n samen naar bed gaan, k o m t er een b e p a a l d e hoeveelheid vrij van een substantie, m a g n e t i s c h e u i t s t r o o m g e n a a m d . Ik weet dat j i j niet weet wat dat is, en ik ga het ook niet v e r d e r uitleggen aan iemand die niet over meer kennis beschikt, dus moet je wat ik vertel maar van me a a n n e m e n . Die u i t s t r o o m h e e f t veel w o n d e r l i j k e e i g e n s c h a p p e n , m a a r het is in de grond een soort levenssap. Het zit ook in bloed. Welnu, de duistere d w e o m e r m e n s e n h e b b e n geleerd hoe ze die u i t s t r o o m o g e n b l i k k e l i j k k u n n e n opzuigen en g e b r u i k e n om hun eigen levensk r a c h t te herstellen. Telkens w a n n e e r zijn leerling C a m d e l m i s b r u i k te, deed Alastyr zich letterlijk te goed aan hun z i n g e n o t . ' Jill voelde zich misselijk w o r d e n . ' W a l g e l i j k , hè?' merkte N e v y n op. 'Dat doet me t r o u w e n s aan iets d e n k e n . Die leerling - Sarcyn heet hij, h e e f t C a m d e l me verteld - is o n t k o m e n . R h o d r y en j i j m o e t e n erg v o o r z i c h t i g zijn als jullie hier weggaan.' ' D a a r heb ik, eerlijk gezegd, de hele dag al over zitten piekeren.' ik ben van plan hem op te sporen, en ik sta erop dat jullie zolang 350-

bij Blaen blijven, ook al voelt R h o d r y zich dan nog zo b e s c h a a m d . Die Sarcyn is op het m o m e n t t a m e l i j k zwak en hij zal u i t e i n d e l i j k ergere v i j a n d e n h e b b e n dan mij. Als het bericht van de m o o r d op Alastyr zijn i m m o r e l e b r o e d e r s c h a p bereikt, zullen ze h u u r m o o r d e n a a r s op Sarcyn a f s t u r e n . Ik v e r w a c h t dat hij het te druk zal h e b b e n om zich het h o o f d te b r e k e n over w r a a k op jullie. M a a r blijf op je hoede. Hij h e e f t een v o o r s p r o n g op mij, en ik kan hem o n m o g e l i j k scryen. Ik heb hem nooit in levenden lijve gezien.' Het idee dat o n m i d d e l l i j k bij Jill o p k w a m leek heel v a n z e l f s p r e k e n d behalve dat ze niet b e g r e e p hoe ze wist wat ze wist. Ze zat het doodstil te o v e r d e n k e n en voelde haar angst t o e n e m e n , niet alleen haar angst v o o r Sarcyn, maar v o o r het d o e l b e w u s t en n u c h t e r g e b r u i k e n van de d w e o m e r . Als ze met haar idee v o o r de dag k w a m , zou ze d a a r m e e de eerste stap op een heel v r e e m d e weg zetten, dat wist ze. Tenminste, was het w e r k e l i j k de eerste stap? N e v y n keek haar enigszins v e r w o n d e r d aan tot ze eindelijk haar besluit had g e n o m e n . 'Ik heb hem in levenden lijve gezien,' zei ze. 'Dan kun je hem toch via mij scryen, n i e t w a a r ? Ik weet niet w a a r o m ik daar zo zeker van ben, maar kun je mij niet als een paar ogen g e b r u i k e n ? ' 'Bliksems! Dat is i n d e r d a a d waar, maar weet je zeker dat je me dat wilt laten doen? Het b e t e k e n t dat ik je wil o v e r n e e m . ' ' N a t u u r l i j k wil ik je dat laten doen. Je zou toch m o e t e n weten dat ik je zelfs m i j n leven zou durven t o e v e r t r o u w e n . ' N e v y n moest er b i j n a om huilen. Hij w e n d d e zich haastig af en veegde met zijn vuile m o u w langs zijn ogen, terwijl zij zich v e r w o n d e r d a f v r o e g w a a r o m haar v e r t r o u w e n zoveel b e t e k e n d e v o o r een m a n met zijn gaven. ' N o u , dank je,' zei hij tenslotte, ik zal even een bediende wat h o u t laten brengen en dan zullen we een vuur aanleggen.' Tegen de tijd dat het v u u r rustig b r a n d d e , v e r d i e p t e de schemering zich al tot een fluwelig duister. N e v y n liet Jill op een stoel v o o r het v u u r p l a a t s n e m e n en ging zelf achter haar staan. H o e w e l ze bang was, v e r m e n g d e haar angst zich met h e t z e l f d e soort v e r v o e r i n g dat ze vlak voor een veldslag voelde. Toen hij zijn hand in haar nek legde, op de plaats w a a r de r u g g e g r a a t bij de schedel k o m t , leken zijn vingers eerst g e w o o n w a r m ; toen nam de w a r m t e toe en leek door haar aderen te vloeien, zich door haar gezicht en geest te verspreiden, om zich tenslotte als een w o n d e r l i j k w r i n g e n d e g e w a a r w o r d i n g tussen haar ogen te nestelen. 'Kijk in het vuur, kind, en denk aan Sarcyn.' Z o d r a ze dat deed, zag ze hem in een heuvelachtig gebied bij een k a m p v u u r liggen slapen. Het beeld was eerst klein; toen zette het zich 351-

uit z o d a t het eerst de haard en v e r v o l g e n s haar hele geest vulde, tot ze boven het t a f e r e e l z w e e f d e zoals ze dat ook in een gewone d r o o m deed. Terwijl ze boven het dal z w e e f d e , zag ze twee m a n n e n tussen de b o m e n op de helling u i t k o m e n en in de richting van de argeloze slaper sluipen. Ze b e w o g e n zich l a n g z a a m en geruisloos, laag bij de grond v o o r t s c h u i v e n d als f r e t t e n . Ook al had ze Sarcyn nog geen minuut geleden gehaat, nu w a s ze opeens d o d e l i j k o n g e r u s t over hem. Ze p r o b e e r d e in haar t r a n c e - v i s i o e n te roepen en hem te w e k k e n , m a a r er k w a m geen geluid. Ze dook omlaag en greep hem bij de s c h o u d e r s , maar haar o n s t o f f e l i j k e a a n r a k i n g kon hem niet w a k k e r schudden. N e t toen de twee m a n n e n zich op hem w i e r p e n schoot ze weg en ging aan de andere kant van het v u u r staan terwijl de Haviken hun gevangene v a s t b o n d e n en h o o n d e n . O p e e n s h o o r d e ze N e v y n s stem in haar geest. 'Kom o n m i d d e l l i j k terug! Ze zijn in staat om je te zien als ze met het tweede gezicht in je richting z o u d e n k i j k e n . Denk aan mij, kind. Kom in de k a m e r terug.' Ze stelde zich zijn gezicht v o o r en de k a m e r ; plotseling w a r e n haar ogen open en keek ze in het vuur. N e v y n raakte haar niet langer aan. Ze stond op en rekte een e i g e n a a r d i g e s t i j f h e i d uit haar leden. 'Ik had nooit gedacht dat ze Alastyr zo scherp in het oog z o u d e n houden,' zei N e v y n . ik zal snel te werk m o e t e n gaan als ik onze leerling uit deze g e v a a r l i j k e situatie wil halen.' 'Wat? W a a r o m wil je hem r e d d e n , na al die smerige streken die hij heeft uitgehaald?' 'Hij zal heus wel v o o r die m i s d a d e n boeten, dat staat vast, maar dan volgens de wet.' ' M a a r hij is de gemeenste s c h o f t die ik ooit... ' N e v y n stak zijn hand op om haar tot z w i j g e n te b r e n g e n . ' W a a r o m ga j i j niet naar de grote zaal en je R h o d r y ? Ik moet eens heel diep n a d e n k e n . ' Z o d r a Jill weg was h e r v a t t e N e v y n zijn ijsberen, t e r w i j l hij o v e r d a c h t wat hem te doen stond. Hij was v a s t b e s l o t e n Sarcyn uit h a n d e n van de H a v i k e n te r e d d e n , meer ten behoeve van het k o n i n k r i j k dan van de leerling zelf. Als hij v l o e k e n d en s c h r e e u w e n d onder f o l t e r i n g stierf, z o u d e n zijn haat en pijn o v e r g a a n naar zijn volgend leven, z o d a t hij een griezelige bedreiging zou zijn voor iedereen in zijn o m g e v i n g . 'Als me dat t e n m i n s t e lukt,' zei N e v y n tegen de dikke gele k a b o u t e r die zich in de w a r m t e van het v u u r k o e s t e r d e . 'Ze z i j n o n g e t w i j f e l d op weg naar Bardek. Ik vraag me alleen af hoe ze hem op een schip willen smokkelen. M i s s c h i e n in een grote kist of zo.' 352-

De k a b o u t e r k r a b d e peinzend over zijn buik. N e v y n o v e r w o o g Blaen te v r a g e n een k r i j g s b e n d e achter hen aan te sturen, m a a r de H a v i k e n h a d d e n een grote v o o r s p r o n g . B o v e n d i e n z o u d e n ze, o m d a t ze opgeleid w a r e n voor de d w e o m e r , de a c h t e r v o l g i n g b i j t i j d s zien en zich d o e l t r e f f e n d k u n n e n v e r b e r g e n . H o e w e l , ik zou met de krijgsbende mee k u n n e n gaan, b e d a c h t hij opeens, we z o u d e n ze misschien k u n n e n inhalen. Als de H a v i k e n door de bergen t r o k k e n , z o u d e n ze i m m e r s maar l a n g z a a m v o o r u i t k o m e n . De bergen. N e v y n had plotseling een b i n n e n p r e t j e . Hij knielde bij het vuur neer om c o n t a c t op te nemen met de enige d w e o m e r m e e s t e r in het k o n i n k r i j k die hem nu zou k u n n e n helpen. N a d a t de H a v i k e n hun p a a r d e n h a d d e n v e r z o r g d k w a m e n ze naar het k a m p v u u r terug. Sarcyn bleef roerloos naar hun gepraat liggen luisteren tot hij eindelijk had u i t g e k n o b b e l d hoe ze heetten. D e k a n ny w a s de langste, de man met de gelig-bruine ogen die een drupp e l t j e A n a m u r a - b l o e d in zijn a d e r e n verrieden, terwijl de andere, die de leiding scheen te h e b b e n , K a r l u p o heette. Z o d r a ze h a d d e n gegeten knielde D e k a n n y naast Sarcyn neer en greep zijn polsen om zijn a r m e n boven zijn h o o f d te strekken, toen trok hij zijn hemd o m h o o g tot over zijn gezicht, zodat hij niets meer kon zien. Hij lag doodstil, zich tot het uiterste b e h e e r s e n d , en luisterde naar de H a v i k die zacht n e u r i e d e terwijl hij iets aan het v u u r deed. E i n d e l i j k k w a m de man terug. 'Ik heb hier een dolk. Sarcyn zette zich met chelde als een meisje tepel. H o e w e l de pijn geluid.

En die is gloeiend heet.' elke vezel van zijn wil schrap. D e k a n n y gieen legde het verhitte staal op Sarcyns rechtertot diep in zijn binnenste schroeide, gaf hij geen

'Nu de andere kant, j o n k i e . ' De pijn beet in zijn linkertepel. Hij moest zich b e d w i n g e n om de kreet die uit zijn keel o p w e l d e b i n n e n te h o u d e n . O p e e n s voelde hij dat hij dat zijn d a r m e n zich leegden. 'Wat een stank. Voor straf keer ik je om en ik wrijf je er met je gezicht in.' 'Nee, dat doe je niet!' zei K a r l u p o ergens v l a k b i j . 'Je hebt genoeg gedaan voor één avond. Hij moet bij t h u i s k o m s t in een b e h o o r l i j k e conditie zijn, o m d a t de m e e s t e r s hem zo lang m o g e l i j k in leven willen houden.' 'Ach wat, hij kan op het schip op verhaal k o m e n . ' ik zei: genoeg.' Toen d r a a i d e de wereld rond en Sarcyn v e r l o o r het b e w u s t z i j n . 353-

Hij

k w a m m i d d e n in de nacht bij en m e r k t e dat hij nog steeds in zijn eigen ontlasting lag. Ze h a d d e n zijn hemd o m l a a g g e t r o k k e n , en het ruwe linnen schuurde langs zijn b r a n d w o n d e n , w a a r een soort v o c h t u i t k w a m . Hij lag lange tijd w a k k e r , zich i n s p a n n e n d om niet te kreunen, voor hij o p n i e u w b e w u s t e l o o s raakte, 's M o r g e n s schopten ze hem w a k k e r en hesen hem in een zittende h o u d i n g . K a r l u p o had in een k o o k k e t e l t j e g e r s t e p a p g e m a a k t en bracht hem een k o m . ik zal je h a n d e n l o s m a k e n , z o d a t je k u n t eten,' zei hij. ' M a a r als je ook m a a r de geringste last v e r o o r z a a k t , zal D e k a n n y zich nog even met je v e r m a k e n v o o r we v e r t r e k k e n . ' Sarcyn w e n d d e zijn h o o f d af. Hij was v a s t b e s l o t e n te v e r h o n g e r e n en zichzelf te v e r z w a k k e n , z o d a t hij vlugger onder de f o l t e r i n g e n zou sterven. 'Je moet eten,' snauwde K a r l u p o . Toen hij bleef weigeren, knielden ze aan w e e r s z i j d e n van hem neer. D e k a n n y w r o n g zijn k a k e n van elkaar terwij] K a r l u p o hem een lepel pap in de m o n d stak. Het spul deed hem zo hevig k o k h a l z e n dat hij louter r e f l e x m a t i g slikte. Ze v o e r d e n hem de hele kom op, en de vernedering schrijnde net zo hevig als zijn b r a n d w o n d e n . M a a r toen ze eenmaal te p a a r d zaten, kreeg de pijn de o v e r h a n d . D o o r de b e w e g i n g e n van het p a a r d wreef zijn hemd over de rauwe b r a n d w o n d e n , en toen hij in de w a r m e zon ging z w e t e n k w a m er nog z o u t bij de w r i j v i n g , tot hij aan niets anders meer kon denken dan aan sterven en zo een eind aan de p i j n m a k e n . H a l v e r w e g e de morgen b e g o n n e n zijn g e b o n d e n polsen op te zetten, z o d a t de t o u w e n in het gezwollen vlees sneden. Toen ze eindelijk stopten v o o r het noenmaal deed zijn o n d e r l i p ook pijn. Hij begreep dat hij die, bij het zich tegen de pijn verzetten, k a p o t had gebeten. 'Ga je wat eten, j o n k i e ? ' vroeg K a r l u p o . voeren?' ik zal wel eten.'

'Of m o e t e n we je soms weer

K a r l u p o m a a k t e zijn h a n d e n los en bleef met een g e t r o k k e n z w a a r d naast hem staan terwijl hij g e d r o o g d vlees en s c h e e p s b e s c h u i t at. D a a r n a was het weer p a a r d r i j d e n en nog meer pijn. Ze w a r e n i n m i d d e l s al ver in het gebergte en v o l g d e n een smal pad dat zich tussen enorme z w e r f s t e n e n door slingerde. Af en toe w a a d den ze een s n e l s t r o m e n d r i v i e r t j e door of reden ze langs een gebarsten, a f b r o k k e l e n d e rots. Sarcyn zag n a u w e l i j k s w a a r ze l a n g s k w a men. Hij had een nieuw o n g e m a k bij zijn andere pijn: door de lange rit in zijn natte, bevuilde brigga w a r e n zijn billen en dijen r a u w geschuurd. E i n d e l i j k hield D e k a n n y zijn paard in en kwam naast hem rijden. 3 54

'We gaan zo d a d e l i j k een k a m p o p s l a a n . Dan mag ik weer een paar m i n u t e n met je spelen. Ik wil dat je zelf kiest. Ik kan de gloeiende dolk in je oksels d r u k k e n of in je l e n d e n e n - twee keer n a t u u r l i j k . V a n a v o n d mag je zeggen wat je wilt.' Met die w o o r d e n hield hij zijn p a a r d in om de a c h t e r h o e d e te n e m e n en liet K a r l u p o v o o r o p r i j d e n . Sarcyn b e e f d e nu zo hevig dat zijn wil niet bij m a c h t e was het te laten o p h o u d e n . Hij wist precies wat Dek a n n y b e d o e l d e . Als hij niet koos, zou hij n a t u u r l i j k beide folteringen m o e t e n o n d e r g a a n . M a a r als hij wèl koos, zou hij de eerste stap naar s a m e n w e r k i n g met zijn kwelgeest zetten. Ze w i l d e n dat hij zijn wil o p g a f , dat hij d e e l g e n o o t werd in zijn eigen p i j n , tot er op het laatst een vreselijke, b i j n a seksuele m e d e p l i c h t i g h e i d zou o n t s t a a n tussen de v e r o o r z a k e r van de pijn en de ontvanger. ' D e k a n n y ! ' riep hij. ik wil niet kiezen.' Achter hem k l o n k alleen een m e i s j e s a c h t i g gegiechel van o p w i n d i n g . Ze reden door een engte tussen twee rotsen begroeid met kreupelh o u t en s t r u i k g e w a s . Toen Sarcyn op een gegeven ogenblik o m h o o g keek, leek een van de struiken in een gezicht te v e r a n d e r e n . Hij w e n d de haastig zijn blik af. Als hij buiten zinnen r a a k t e , zou hij niet langer bij m a c h t e zijn hen te w e e r s t a a n . Hij c o n c e n t r e e r d e zich op z i j n a d e m h a l i n g en p r o b e e r d e zijn geest ver te v e r w i j d e r e n van zijn pijnlijk, k l o p p e n d lichaam, terwijl de s c h a d u w e n steeds langer w e r d e n en de avond o n v e r b i d d e l i j k n a d e r k w a m . Twee uur v o o r z o n s o n d e r g a n g hielden ze halt in een dal zo smal, dat het meer een kloof tussen twee heuvels was. Sarcyn zat op de grond en keek naar elke b e w e g i n g die D e k a n n y m a a k t e toen de twee Haviken het k a m p opsloegen en de p a a r d e n een extra r a n t s o e n haver gaven als v e r g o e d i n g v o o r het gebrek aan gras. 'Laat hem m a a r eerst eten,' zei K a r l u p o t e n s l o t t e . 'Als je straks met hem klaar bent, zal hij geen hap meer door zijn keel k u n n e n k r i j g e n . ' 'Goed. Ik zal hem t r o u w e n s tussen elk b r a n d m e r k even rust g u n n e n . ' Sarcyn beet op zijn b l o e d e n d e lip en staarde naar de g r o n d , alsof hij de hele wereld tot dit r o t s a c h t i g e p l e k j e kon laten i n k r i m p e n . Opeens h o o r d e hij D e k a n n y een kreet slaken. Hij keek op en zag de Havik w a n k e l e n met een pijl in zijn l i n k e r s c h o u d e r en meteen d a a r o p s t r o o m d e een zwerm m a n n e n het dal binnen. Ze w a r e n klein van stuk, ongeveer een meter v i j f t i g lang, maar stevig g e b o u w d en bew a p e n d als krijgers. Ze z w a a i d e n twee, drie keer d o e l t r e f f e n d met hun lange bijlen, en K a r l u p o lag dood op de grond, o n t h o o f d en met zijn beide benen tot de knieën a f g e h a k t . D e k a n n y p r o b e e r d e te vluchten, m a a r een grote bijl k w a m van o n d e r a f en hakte diep in zijn kruis. Hij viel brullend a c h t e r o v e r w a a r n a zijn keel keurig werd gespleten 355-

met een v l i j m s c h e r p e bijl. De k r i j g e r s keken elkaar g l i m l a c h e n d aan en d r o n g e n samen rond de lijken. Pas toen b e s e f t e Sarcyn dat geen van hen g e d u r e n d e de o n g e l i j k e strijd ook m a a r een kik had gegeven. Een van de k r i j g e r s zette zijn ijzeren helm af en k w a m naar Sarcyn toe. Hij had een d o o r g r o e f d , g e b r u i n d gezicht, een zware grijze baard en borstelige z w a r t e w e n k b r a u w e n . 'Spreek je D e v e r r y - s p r a a k ? ' 'Ja-' ' M o o i . Ik spreek D e v e r r y - s p r a a k . N i e t goed goed, m a a r ik spreek. A n d e r e n spreken goed goed, thuis binnen. Spreek dan. Ik Jorl. Kun je staan?' 'Dat weet ik niet. Maar, goede Jorl. Ik b e g r i j p dit niet. Wie zijn jullie?' 'Bergvolk. N i e t bang, j o n g e n . Wij redden. Jij veilig.' Sarcyn liet zijn h o o f d naar voren z a k k e n en huilde dikke t r a n e n , als van een kind, terwijl Jorl met een heel klein d o l k j e zijn h a n d e n lossneed. Er was een aantal d w e r g m a n n e n nodig om Sarcyn weer in het zadel te k r i j g e n . Ze haalden ook de andere p a a r d e n en gingen te voet op weg, de leerling met zich m e e v o e r e n d . H o e w e l hij s u f f i g p r o b e e r d e te b e d e n k e n w a a r o m ze hem h a d d e n gered, had hij zijn wil v o o r n a melijk nodig om op her p a a r d te blijven zitten. E i n d e l i j k , t o e n de s c h e m e r i n g g r a u w begon te w o r d e n , liepen ze door een smalle vallei recht op een rots af. Toen ze d i c h t e r b i j k w a m e n h o o r d e Sarcyn een k n a r s e n d geluid. 'Alle goden!' In de r o t s w a n d ging l a n g z a a m een r e u s a c h t i g e deur open. Op het ogenblik dat ze hem bereikten was hij h e l e m a a l g e o p e n d . Toen Jorl zijn g e z e l s c h a p een hoge, steil u i t g e h o u w e n tunnel b i n n e n l e i d d e , kwamen er andere m a n n e n aan; ze droegen l a n t a a r n s en spraken een taal die Sarcyn nooit eerder had g e h o o r d . Hij keek a c h t e r o m en zag de deur l a n g z a a m d i c h t d r a a i e n . De aanblik van het v e r d w i j n e n d e kiert j e schemering m a a k t e hem duizelig. Plotseling w e r d e n er h a n d e n uitg e s t o k e n die hem b e e t p a k t e n en hem v o o r z i c h t i g van het paard tilden. Joris gezicht boog zich over hem heen. 'We halen d r a a g b a a r . D r a g e n je weg.' Sarcyn wilde hem b e d a n k e n , maar de wazige duisternis o v e r m a n d e hem. Toen hij w a k k e r werd, lag hij op een smal hard bed in een p i k d o n kere kamer. Z i j n eerste reactie was paniek, o m d a t er nergens ook m a a r het f l a u w s t e glimpje licht was, zelfs geen s c h a k e r i n g e n van duis356-

ternis, zoals anders in een n a c h t e l i j k e kamer. Hij werd langzaam gew a a r dat hij schoon was en n a a k t onder een zachte deken lag. Z i j n b r a n d w o n d e n deden haast geen pijn meer en zijn k a p o t t e lip was ingesmeerd met een a a n g e n a a m r u i k e n d e zalf. Een paar m i n u t e n later ging er in een baaierd van licht een deur open. Een man die ongeveer een meter twintig lang was k w a m binnen met een l a n t a a r n in zijn hand. 'Het N a t u u r v o l k zei dat je w a k k e r was,' v e r k l a a r d e hij.

'Kun je eten?'

'Ik denk van wel.' 'Dan zal ik je iets brengen.' Hij zette de lantaarn op een t a f e l t j e bij de deur, ging de k a m e r uit en sloot de deur achter zich. Sarcyn h o o r d e het geluid van een z w a r e balk die er aan de b u i t e n k a n t v o o r viel. Hij was dus een gevangene, al werd hij goed b e h a n d e l d . O f s c h o o n de k a m e r maar drie meter lang en breed was en uit het gesteente van de berg was g e h o u w e n , was het allesbehalve een cel. Op de vloer lag een z w a a r rood t a p i j t en naast het bed en het t a f e l t j e stond een r e c h t h o e k i g e stoel met een hoge r u g l e u n i n g en een g e s t o f f e e r d e zitting die eruitzag of hij heel lekker zat - voor iemand met zeer korte benen. N a a s t de deur stond een po, discreet met een doek bedekt, en d a a r n a a s t lagen zijn kleren, gewassen, g e d r o o g d en keurig o p g e v o u w e n . Heel l a n g z a a m , o m d a t hij nog steeds licht in het h o o f d was, stond hij op en kleedde zich aan. Het v e r b a a s d e hem niet dat zijn z w a a r d nergens te zien was. Hij was juist klaar toen de man t e r u g k w a m met een h o u t e n blad met twee k o m m e n erop. ' H o u d j e van p a d d e s t o e l e n ? ' 'Ja.' ' M o o i zo.'

Hij

zette het blad op het t a f e l t j e .

'Het meubilair is wat

klein v o o r je, hè? N o u j a , je zult hier niet lang zijn.' 'Kun je me vertellen waar ik dan n a a r t o e ga?' De man zweeg met zijn h o o f d wat scheef alsof hij n a d a c h t , toen haalde hij zijn s c h o u d e r s op en liep naar de deur. Hij hield hem een eindje open zodat Sarcyn twee z w a a r b e w a p e n d e soldaten kon zien die er op w a c h t s t o n d e n , v o o r hij verder sprak. 'De M e e s t e r van de Ether k o m t je halen.' Toen ging hij de k a m e r uit en sloeg de zware deur dicht, net toen Sarcyn erop af sprong, meer uit angst dan in een poging om te ontv l u c h t e n . Hij smakte er t e g e n a a n en bleef zo met gespreide a r m e n en benen naar het geluid van de vallende balk staan luisteren; toen begon hij met bijna geluidloze snikken te huilen. Tenslotte ging hij bij de deur weg en begon de k a m e r rond te lopen. Vlak onder de hoge z o l d e r i n g zat een opening die w a a r s c h i j n l i j k een l u c h t k o k e r was, 357-

m a a r die was hooguit dertig c e n t i m e t e r in het v i e r k a n t , veel te klein om d o o r h e e n te k r u i p e n . M i s s c h i e n kon hij doen of hij ziek was en dan zijn v e r z o r g e r o v e r m e e s t e r e n - m a a r de b e w a k e r s w a r e n er ook nog. M i s s c h i e n dat hij zijn aura kon t e r u g t r e k k e n , en naar buiten glippen - als die deur t e n m i n s t e nog eens openging voor N e v y n k w a m . Of hij zou het N a t u u r v o l k k u n n e n o n t b i e d e n om v e r w a r r i n g te stichten; misschien kon hij een van hen zelfs de balk voor de deur laten oplichten. Plotseling hield hij op met r o n d l o p e n toen een gedachte als een pijl door hem h e e n s c h o o t : hij wilde niet o n t s n a p p e n . Hij ging l a n g z a a m naast het t a f e l t j e op de vloer zitten en o v e r d a c h t het steeds o p n i e u w : hij wilde helemaal niet vrij zijn. Hij was moe, v o l k o m e n uitgeput, veel te moe om e r v a n d o o r te gaan, en als hij al o n t s n a p t e , zou hij v o o r t d u r e n d op de vlucht zijn, voor N e v y n , voor de g e r e c h t s d i e n a ren, v o o r de H a v i k e n , v o o r de v e r s c h r i k k i n g van zijn eigen herinneringen. Hij zou altijd m o e t e n vluchten, altijd m o e t e n liegen, altijd op zijn hoede m o e t e n zijn. 'De herten vast.'

in een j a c h t g e b i e d hebben een rustiger leven,

dat staat

Hij glimlachte met een w r a n g , scheef g l i m l a c h j e om zijn eigen w o o r den. Dus hij zou sterven. N e v y n zou hem o n g e t w i j f e l d aan de gwerbret uitleveren en hij zou gedood w o r d e n . Het was n a t u u r l i j k beter dan in h a n d e n van de H a v i k e n zijn. In het ergste geval zou hij worden g e r a d b r a a k t , maar hij had genoeg van Blaen g e h o o r d en gezien om te weten dat hij h o o g s t w a a r s c h i j n l i j k de milde dood door de strop zou krijgen. Hij voelde ook een pervers soort genoegen bij de gedachte dat alle b e l a n g r i j k e feiten die hij had v e r g a a r d met hem zouden sterven. De Oude zou nooit iets over R h o d r y ' s g e m e n g d bloed aan de weet k o m e n . Toen die g e d a c h t e hem deed glimlachen, besefte hij opeens dat hij de O u d e al j a r e n had gehaat, dat hij hen allemaal haatte, alle duistere meesters en leerlingen en H a v i k e n die hij ooit had o n t m o e t , dat hij ze haatte zoals zij hem m o e s t e n h e b b e n gehaat. N o u ja, hij was nu in elk geval van hen af. Toen hij z i j n h a n d e n o m h o o g s t a k , v e r w a c h t t e hij half ze te zien trillen, m a a r ze w a r e n v o l k o m e n stil. Hij wilde sterven. Hij begreep opeens dat zijn o n v e r m i j d e l i j k e dood geen terechtstelling zou zijn, maar een z e l f m o o r d w a a r b i j hij g e h o l p e n werd. J a r e n l a n g had hij zich een lege, holle paskwil van een man gevoeld; nu zou het dunne, valse omhulsel dat hij de wereld had g e t o o n d , v e r p u l v e r e n en v e r z w o l g e n worden door de leegte in zijn binnenste. De lange v e r m o e i d h e i d zou ten einde zijn. Hij glimlachte weer, en terwijl hij dat deed, voelde hij hoe een a a n g e n a m e kalmte hem o m h u l d e , alsof hij in een w a r m , geurig

358-

bad dreef, alsof hij een paar c e n t i m e t e r boven de vloer z w e e f d e , zo licht en kalm en veilig voelde hij zich nu hij wilde sterven. N i e m a n d zou hem ooit nog d w i n g e n iets te doen dat in strijd was met zijn wil; n i e m a n d zou hem ooit nog pijn doen. N o g steeds g l i m l a c h e n d trok hij het blad met eten naar zich toe. Hij was v o l k o m e n kalm en had erge honger. Toen hij klaar was met eten, was de k a l m t e een zo intense verm o e i d h e i d g e w o r d e n , dat hij zijn h o o f d niet langer o m h o o g kon houden. Hij ging op zijn buik liggen, legde zijn h o o f d op zijn g e v o u w e n a r m e n en keek naar de s c h a d u w e n die de l a n t a a r n op de vloer wierp. Af en toe trad hij uit zijn lichaam en gleed hij ook weer terug, moeiteloos en ongewild heen en weer zwevend tussen het etherische en het s t o f f e l i j k e . Hij was dan ook buiten zijn lichaam toen de celdeur o p e n g i n g en N e v y n b i n n e n k w a m , vergezeld van de d w e r g m a n die het eten had gebracht. Ook al had Sarcyn de oude man nooit eerder gezien, toch wist hij dat dit nu de M e e s t e r van de Ether was; hij zag het aan diens aura, een bijna v e r b l i n d e n d e gloed van helder goudkleurig licht. 'Alle w o r m e n en slakken!' riep de d w e r g m a n uit. 'Is hij dood?' 'Dat denk ik niet.' N e v y n knielde naast Sarcyns lichaam neer en legde een hand in zijn nek. 'Hij is niet dood, maar in trance.' O p e e n s voelde Sarcyn het b l a u w e licht om hem heen w a r r e l e n . Het leek net of zijn lichaam aan hem zoog; hoe hij zich ook verzette, het trok hem langs het zilveren k o o r d omlaag tot hij een ruisend gesuis en een klik h o o r d e . Met een zucht o p e n d e hij zijn ogen en zag N e v y n over hem heen g e b o g e n staan. ' G o e d , ' zei de dwerg. 'Welnu, ik sta vlak buiten de deur als u me nodig m o c h t h e b b e n . ' Sarcyn bleef naar de grond staren tot hij de deur h o o r d e d i c h t s l a a n ; toen d r a a i d e hij heel langzaam zijn h o o f d om en keek z i j n tegenstander aan. Hij had het idee dat hij iets moest zeggen, een o p s t a n dige kreet slaken misschien, of e e n v o u d i g w e g o p m e r k e n dat hij bereid was te sterven, maar hij was weer moe en kon geen w o o r d zeggen. N e v y n bleef hem een t i j d j e , dat heel lang leek, alleen maar a a n k i j ken. ik k w a m hier in de h o o p over g e n o e g d o e n i n g te k u n n e n spreken,' zei N e v y n tenslotte. ' M a a r me d u n k t dat het daar veel te laat voor is.' De oude man stond met een zucht op en ging naar de deur. Toen hij hem opende sliep Sarcyn alweer. H o e w e l N e v y n met klem had b e w e e r d dat hij 359-

best in staat was een

eind te r i j d e n en z o n d e r hulp een g e v a a r l i j k e g e v a n g e n e mee terug te n e m e n , was noch Jill noch R h o d r y bereid geweest hem alleen te laten gaan. Nu echter b e g r e p e n ze w a a r o m de d w e o m e r m a n had geweigerd zich door m a n n e n van Blaen te laten vergezellen. Ze zaten in z w i j g e n d ontzag op een lange stenen bank tegen de m u u r van de e n o r m e grot en keken naar de druk bezochte m a r k t van het dwergvolk. De grot, die m i n s t e n s zestig meter in d o o r s n e e was en zeker twee keer zo hoog, kreeg zijn licht door banen zonlicht die van heel hoog b i n n e n s t r o o m d e n . Recht t e g e n o v e r hen sijpelde water uit de rots dat werd o p g e v a n g e n in k u n s t m a t i g e b e k k e n s . Zo nu en dan k w a m een dwerg daar een e m m e r vullen v o o r h u i s h o u d e l i j k e doeleinden. In het midden van de grot waren ongeveer h o n d e r d bergvolkers aan het loven en bieden. Het a a n b o d b e s t o n d v o o r n a m e l i j k uit e t e n s w a r e n die op ruwe d o e k e n w a r e n uitgestald: p a d d e s t o e l e n , vleerm u i z e n , w o r t e l e n , h e i m e l i j k geteeld op het a a r d o p p e r v l a k , en wild w a a r o p al even heimelijk g e j a a g d was. 'Die m e n s e n hebben een hard leven,' m e r k t e Jill op. ' H u h . Ze verdienen niet beter.' 'Toe nou, schat. N e e m het niet zo k w a a d op.' R h o d r y ' s a n t w o o r d was een boze blik. Hij was g e g r i e f d , wist ze, omdat het d w e r g v o l k in één o o g o p s l a g had gezien dat R h o d r y elfenbloed had en o n m i d d e l l i j k had geoordeeld dat hij een dief was. Alleen N e v y n s t u s s e n k o m s t had hen ervan k u n n e n w e e r h o u d e n R h o d r y buiten te laten w a c h t e n . En hoewel er af en toe iemand naar Jill toekwam om een paar v r i e n d e l i j k e w o o r d e n tegen haar te zeggen, negeerden ze Rhodry, alsof hij een wolf was of een ander g e v a a r l i j k huisdier. 'Nu b e g r i j p ik ook w a a r o m O t h o de smid zo lelijk tegen je deed,' zei ze. 'Ik wou alleen dat ik nog lelijker tegen hem had gedaan.' Jill streelde zijn arm op een naar ze h o o p t e k a l m e r e n d e wijze. Een v r o u w t j e , h o o g u i t een m e t e r dertig lang en gehuld in een bruine j u r k die tot haar enkels reikte, k w a m naar hen toe. In een o m s l a g doek op h a a r heup droeg ze een kind. O m d a t Jill geen idee had hoe lang deze m e n s e n l e e f d e n of hoe snel ze g r o e i d e n , kon ze de l e e f t i j d van het k i n d j e niet s c h a t t e n , m a a r het zat net zo r e c h t o p en keek net zo b i j d e h a n d in het rond als een m e n s e n k i n d van ongeveer een jaar. 'Ah,' zei de vrouw. 'U bent zeker het meisje dat met de Meester van de Ether is m e e g e k o m e n . ' 'Dat klopt. Is je k i n d j e een j o n g e n of een meisje?' 'Een meisje.' 360-

'Het is een echt klein s c h a t j e . ' Bij die lof begon het k i n d j e te lachen en te k r a a i e n . Hoewel het een laag v o o r h o o f d had onder een dikke bos z w a r t e krullen en een dik, breed neusje, was ze zo klein en toch zo levendig, dat Jill haar graag eens had v a s t g e h o u d e n . 'Mag ik u eens iets v r a g e n ? ' v e r v o l g d e Jill. len van jullie volk D e v e r r i a a n s ? ' 'O, we drijven zame mensen, van ons zilver. den te m a k e n

handel met de en ze b e w a r e n N i e t s w e r k t zo - of v e r b i t t e r d e

' W a a r o m spreken zove-

boeren in de heuvels. Dat zijn vreedonze geheimen in ruil v o o r een b e e t j e goed als edele m e t a l e n om goede vrienvijanden.'

Bij die laatste w o o r d e n keek ze v e e l b e t e k e n e n d naar R h o d r y en liep door, g e l u i d j e s m a k e n d tegen haar k i n d j e . 'Ik wou bij alle goden dat N e v y n t e r u g k w a m , ' g r a u w d e R h o d r y . Z i j n wens ging een paar m i n u t e n later in vervulling toen de d w e o m e r m e e s t e r uit een tunnel aan de andere k a n t van de grot te v o o r schijn k w a m . Hij werd vergezeld door de d w e r g m a n g e n a a m d Larn, die tot taak had de g e v a n g e n e te b e w a k e n , en ze v o e r d e n al lopend een h e f t i g gesprek. 'Waar is Sarcyn?' R h o d r y stond op om hen te b e g r o e t e n . 'Die heb ik in zijn cel gelaten,' zei N e v y n . 'Hij is gek g e w o r d e n . Volslagen en o n a a n s p r e e k b a a r gek.' 'Dat is die v e r v l o e k t e smeerlap zijn v e r d i e n d e loon.' 'Dat zal wel. O, je s t a n d p u n t is wel g e r e c h t v a a r d i g d , m a a r ik... ' N e v y n aarzelde en haalde toen zijn s c h o u d e r s op. 'Het doet er niet toe. Hij is gek en d a a r m e e uit.' Jill wist dat de d w e o m e r m a n iets voor hem v e r b o r g , dat hij een reden had om te willen dat Sarcyn gezond van geest werd, maar ze wist ook dat hij achtte.

die pas zou o n t h u l l e n w a n n e e r hij

het ogenblik g e k o m e n

' N e v y n ? ' zei ze. 'Je laat hem toch niet los, hè? Het zou me door de ziel snijden hem als vrij man te zien.' 'Nog altijd even w r a a k g i e r i g , n i e t w a a r ? M a a r ik laat hem heus los. Gek is hij net zo g e v a a r l i j k als toen hij gezond van geest en b o v e n d i e n was hij wel bij zijn volle v e r s t a n d toen hij die v e r m o o r d d e en C a m d e l o n t v o e r d e . We n e m e n hem mee terug Blaens malover.'

niet was, boer voor

' W a a r o m ? ' h a a k t e Larn op het o n d e r w e r p in. 'Ik kan hem door een paar van mijn m e n s e n naar buiten laten sleuren en de keel d o o r s n i j den. Dat b e s p a a r t ons allemaal een h o o p last.' 'Het is niet aan mij om hem te v e r o o r d e l e n en te laten terechtstellen. Dat kan alleen de malover.' 361

' Z o a l s je wilt,' zei de dwerg s c h o u d e r o p h a l e n d . ven

'Ik zal hem naar bo-

laten b r e n g e n . '

Het beeld van S a l a m a n d e r s gezicht dat boven het v u u r z w e e f d e , g r i j n s d e breed. N e v y n wenste h a r t g r o n d i g dat de g e r t h d d y n v o o r één keer eens iets serieus zou willen nemen. 'Dus,' dacht S a l a m a n d e r tegen hem, ' C a m d e l s v e r k l a r i n g dat ik gelijk had wat de opium b e t r o f . '

betekent

i n d e r d a a d . Ik wil dat je d a d e l i j k naar een zekere heer G w a l d y n gaat. Die werkt samen met de v o o r z i t t e r van de k r o o n r a a d . G w a l d y n moet die A n g h a r i a d zo spoedig m o g e l i j k in hechtenis n e m e n , en zeg dat hij haar heel goed moet laten b e w a k e n . Ik wil w e d d e n dat er veel edelen aan het hof zijn die haar graag z o u d e n laten v e r g i f t i g e n om te v o o r k o m e n dat haar tong in beweging komt.' 'Ik zal m o r g e n o c h t e n d allereerst naar hem t o e g a a n . Hoe lang moet ik in Dun Deverry blijven?' 'Tot ik daar a a n k o m . Liddyn, de a r t s e n i j m e n g e r — je hebt hem ontmoet, geloof ik - is uit Dun C a n t r a e op weg hierheen. Ik laat Camdel onder zijn hoede achter en ga dan op weg om de Grote Steen aan de k o n i n g terug te geven. Vind je het erg om daar te w a c h t e n ? ' 'Niet in het minst. Het k o m t me juist zeer gelegen dat je me v r a a g t daar te blijven, o m d a t m i j n d i e r b a r e en vereerde v a d e r wil dat ik naar huis kom.' 'O, m a a r als hij je nodig h e e f t , kan ik wel iemand anders naar de h o o f d s t a d sturen.' 'Doe geen moeite, o Meester van de Ether.' S a l a m a n d e r werd op dram a t i s c h e w i j z e d r o e f g e e s t i g . 'Ik weet precies wat er speelt: hij wil me de les lezen over mijn z w e r f l u s t . Ik heb gezegd dat ik in de herfst terug zou k o m e n . Dat is vroeg genoeg om het zoveelste zorgvuldig gestelde en scherp g e f o r m u l e e r d e sermoen te m o e t e n a a n h o r e n over m i j n t e k o r t k o m i n g e n , die hij met sonore b a r d e n s t e m o p s o m t . ' Toen ze hun gesprek h a d d e n beëindigd m a a k t e N e v y n het v u u r uit, w a n t de z o m e r a v o n d was w a r m , en bleef bij de d o v e n d e kolen zitten om zich n o g m a a l s af te v r a g e n of er iets was dat hij aan Sarcyn zou k u n n e n doen. Sarcyn zou m o r g e n o c h t e n d bij z o n s o p g a n g op het m a r k t p l e i n w o r d e n o p g e h a n g e n , en hij zou sterven met een geest even v e r w a r d en stom als die van een dier w a n n e e r de boer de bijl h e f t om het te slachten. En hoe zou dat d o o r w e r k e n in z i j n volgende leven? N e v y n zou het niet precies k u n n e n zeggen, hij wist alleen dat het e i n d r e s u l t a a t zeer slecht zou zijn en Sarcyns ziel nog v e r d e r het pad van het k w a a d zou o p d r i j v e n . Hij had wel g e p r o b e e r d met de leerling te p r a t e n , m a a r hij had niets bereikt o m d a t Sarcyn in zijn w a a n 362-

zin niet in staat w a s iets te b e g r i j p e n v a n z u l k e i n g e w i k k e l d e begrippen als g o e d m a k e n e n v r i j e wil.

Aan de

andere

zich af of de leerling dat s o o r t b e g r i p p e n z e l f s bij zou h e b b e n b e g r e p e n , om

te

en of hij

veranderen.

kant vroeg N e v y n z i j n volle v e r s t a n d

dan ooit de w e n s zou h e b b e n gehad

Hoogstwaarschijnlijk

niet,

veronderstelde

hij,

m a a r de g e d a c h t e a a n een ziel die zich z o n d e r n o o d z a a k in de duisternis

stortte, v e r v u l d e hem m e t d r o e f h e i d .

N a a s t hem op de h a a r d s t e e n lagen de drie b o e k e n v a n A l a s t y r die de dwergen

hem h a d d e n o v e r h a n d i g d .

van

Geheime

het

Boek

van

Een w a s g e w o o n een e x e m p l a a r

Cadwallon

de Druïde;

de

andere,

in

de

h a d d e n als titel De Weg naar de Macht en Het Zwaard

B a r d e k s e taal,

van de Krijger, g e d e e l t e l i j k h o o g d r a v e n d e n o n s e n s en g e d e e l t e l i j k buitengewoon 'Ja,

gevaarlijke

Het

strooid

Zwaard

w a n t alle

handelingen

van

de

en

Krijger

rituelen.

Nevyn

sloeg

ver-

open.

d i n g e n z u l l e n w o r d e n o v e r h e e r s t d o o r de Wil v a n de

w a r e K r i j g e r , tot in de d i e p t e v a n de g e h e i m e w o n i n g e n der D u i s t e r nis, w a n t het is de h e e r l i j k s t e en m i n s t b e k e n d e aller w a a r h e d e n dar zij

die v e c h t e n o n d e r het Teken v a n de... '

N e v y n k l a p t e het b o e k s n u i v e n d v a n e r g e r n i s dicht e n g o o i d e het v a n zich af. i k v r a a g m e a f w a a r o m dat soort lieden n o o i t b e h o o r l i j k k a n schrijven,

'Minstbekend,

w a t een w o o r d ! '

D e k a b o u t e r k r a b d e over z i j n buik, t o e n greep hij kool en s t r o o i d e die uit over het t a p i j t .

een h a n d v o l h o u t s -

Voor N e v y n hem kon grijpen

w a s hij v e r d w e n e n . N e v y n w a s j u i s t bezig d e laatste s t u k j e s o p t e rapen, t o e n er op de d e u r w e r d g e k l o p t . 'Ik ben het, Jill.' 'Kom

binnen,

kind,

kom

binnen.'

Ze k w a m b i n n e n , sloot de d e u r a c h t e r zich en l e u n d e er t e g e n a a n alsof ze

moe

'Ik k o m

was. afscheid

nemen.

Rhodry

en

ik vertrekken m o r g e n o c h t e n d

vroeg.' 'Alle g o d e n ! ' D a n al.

D a n al?'

Het k o m t d o o r d e m a n i e r w a a r o p B l a e n R h o d r y

behandelt.

D o o r a l z i j n gulheid

e n h a r t e l i j k h e i d gaat R h o d d o zich alleen m a a r

b e s c h a a m d e r voelen.

Ik b e g r i j p s o m s niets v a n die aan hun eer ver-

knochte

lieden.'

' H u n pad gaat niet over r o z e n .

M a a r ik had g e h o o p t dat j u l l i e

hier

minstens zouden blijven tot ik mijn zaken heb a f g e h a n d e l d . ' 'Ik o o k . Ik zal je m i s s e n . ' 'Heus?' Hij

kreeg een b r o k in z i j n keel.

j e k u n t m e a l t i j d via het v u u r b e r e i k e n . ' 3*3

ik zal j o u ook m i s s e n , m a a r

'Dat is waar.' Ze zweeg zo lang dat hij d i c h t e r b i j kwam om haar aan te k i j k e n . 'Ik heb n a g e d a c h t . Soms wilde ik wel dat ik met j o u was m e e g e g a a n toen je wilde dat ik het vak van k r u i d e n k e n n e r zou leren, en nu is het daar te laat voor.' 'Vanwege Rhodry?' Ze knikte bevestigend, in gedachten v e r z o n k e n . ' M a a r ach,' zei ze tenslotte. ' V a n d a a g of m o r g e n m a a k t hij me vast en zeker z w a n g e r en dan kan ik toch niet meer met hem door het land t r e k k e n . Als ik naar D u n G w e r b y n zou t e r u g g a a n om bij va te zijn, zou hij me niet eens k u n n e n b e z o e k e n o m d a t hij v e r b a n n e n is. M a a r ik vertik het om t a v e e r n e m e i d te w o r d e n , zoals mam. Dus heb ik me a f g e v r a a g d , zie je, of ik misschien... ' ' N a t u u r l i j k , kind!' N e v y n had k u n n e n dansen van pure b l i j d s c h a p . 'Er is geen enkele reden w a a r o m j i j en ik en je kind ons niet ergens z o u d e n vestigen w a a r de m e n s e n een k r u i d e n m a n en zijn leerling nodig h e b b e n . ' Ze glimlachte zo stralend o p g e l u c h t dat ze eerder een kind leek dan een v r o u w . 'Als R h o d r y zich niet zo halsstarrig aan zijn eergevoel v a s t k l a m p t e , ' v e r v o l g d e hij, 'zou het m e t e e n al k u n n e n , maar ik denk niet dat hij zin h e e f t om als een hoer tussen de k r u i d e n te w r o e t e n . ' 'Dat k o m t misschien nog wel - in de nacht dat de m a a n paars w o r d t en uit de hemel valt.' 'Zo is het. M a a r goed. We zullen het in g e d a c h t e n h o u d e n , In de n o o r d e l i j k e p r o v i n c i e s zijn steden waar men een k r u i d e n k e n n e r hard genoeg nodig h e e f t om het feit dat een z i l v e r d o l k bij hem overwintert over het h o o f d te zien.' Toen Jill weg was, stond N e v y n nog een t i j d l a n g aan het venster, stil g l i m l a c h e n d . Eindelijk, dacht hij. Nu zou zijn Wyrd zich weldra gaan o n t w a r r e n ; nu zou hij w e l d r a k u n n e n b e g i n n e n haar in de d w e o m e r in te w i j d e n . Weldra. M a a r zelfs in zijn v r e u g d e voelde hij een kille w a a r s c h u w i n g dat niets in zijn met de d w e o m e r v e r s t r e n g e l d e leven ooit weer eenvoudig zou zijn.

364

EPILOOG WINTER

1063

De w o e s t e w i n d v a n i e m a n d s "Wyrd gooit z i j n leven o v e r h o o p . O n g e b r e i d e l d i s het,

raadselachtig zijn koers.

Vrees de o n n o z e l e die v e r k l a a r t dat hij sprankelend V a n u i t een d u i s t e r e Uit de T i j d l o z e

spiegel

Verzen

van

het z i j n e ziet, in

zonlicht. slaat W y r d hem gade. Gweran,

Bardd

Blaedd

V V nodig.'

W a a r o m heb je V a l a n d a r i o niet gevraagd E b a n y te bevelen naar huis te k o m e n ? ' vroeg C a l o n d e r i e l . 'De M e e s t e r van de Ether h e e f t hem al m a a n d e n niet meer

' O m d a t ik in m i j n hart h o o p t e dat hij één keer eens iets zou doen enkel en alleen o m d a t ik het hem heb g e v r a a g d , ' zei Devaberiel. 'Eén keer maar.' C a l o n d e r i e l dacht daar even ernstig over na. Ze zaten in D e v a b e r i e l s tent, w a a r o n d e r het r o o k g a t in het m i d d e n van het dak een v u u r b r a n d d e . Zo nu en dan glipte er een r e g e n d r u p p e l door de f l a r d e n en siste in de v l a m m e n . 'Weet je,' zei de legerleider tenslotte, 'jij raast en tien te veel tegen die j o n g e n . Heus, bard, als j i j luidkeels tegen iemand staat te foeteren, bezorg je hem h o o f d p i j n . ' ' H e b ik j o u soms om raad g e v r a a g d ? ' 'Nee, m a a r je hebt hem toch gekregen.' 'Jij moet nodig wat zeggen... ' 'O, ik ken ons beiden zo goed. D a a r o m ben je nu i m m e r s k w a a d op me, n i e t w a a r ? ' Devaberiel

onderdrukte

een w o e d e n d e

repliek.

'Eh, ja,' zei de bard tenslotte. 'Dat zou best k u n n e n . ' C a l o n d e r i e l gaf hem g l i m l a c h e n d de m e d e z a k aan en w a s v o o r de v e r a n d e r i n g zo tactvol om het o n d e r w e r p te laten rusten. De h e r f s t liep i n m i d d e l s ten einde.

De m a t t e zon hees zich laat om-

367-

hoog en bleef maar krap zes uur a l v o r e n s tussen r e g e n w o l k e n onder te gaan. De meeste W e s t v o l k e r s w a r e n naar verder in het westen gelegen w i n t e r k a m p e n g e t r o k k e n , m a a r D e v a b e r i e l en een paar v r i e n d e n w a r e n langs de Eldiddse grens gebleven; ze dreven er hun p a a r d e n van de ene wei naar de andere op zoek naar f r i s gras en j a a g d e n op de grijze herten en het v e r w i l d e r d e vee dat daar was acht e r g e b l e v e n uit de tijd toen E l d i d d e r s h a d d e n g e p r o b e e r d de grensstreek in bezit te nemen. O n d a n k s zijn getier m a a k t e Devaberiel zich z o r g e n over zijn zoon. Stel dat Ebany ziek was g e w o r d e n in een van die smerige m e n s e n s t e d e n , of gedood was door m o o r d e n a a r s of struikrovers? E i n d e l i j k , twee dagen v o o r de d o n k e r s t e dag, toen de regen bij bakken uit de hemel viel en de wind rond de tenten loeide, k w a m Ebany a a n g e r e d e n , d o o r n a t en h u i v e r e n d van de kou. Hij was er zo beroerd aan toe dat Devaberiel niet het hart had hem meteen de les te lezen. Hij hielp zijn zoon zijn p a a r d e n bij de a n d e r e vast te b i n d e n , b r a c h t hem naar zijn w a r m e tent en liet hem droge kleren a a n t r e k ken. Ebany zat i n e e n g e d o k e n bij het vuur en nam d a n k b a a r een medezak aan. 'En heb je nu genoeg v o o r l o o p j o n g e n vroeg de bard.

gespeeld v o o r één z o m e r ? '

'O ja, en het was een v r e e m d e zaak.' Ebany veegde met de rug van zijn hand zijn mond af en gaf de medezak aan z i j n vader. 'Zo. Ik ben er klaar voor, o vereerde ouder. Nu mag u me naar hartelust kapittelen, hekelen, uitschelden en a f k r a k e n . Ik weet dat ik wel in de h e r f s t ben t e r u g g e k o m e n , m a a r dan in de meest b e p e r k t e , begrensde, krappe zin van het w o o r d . ' 'Ik w a s g e w o o n o n g e r u s t over je, dat is alles.' Ebany keek v e r w o n d e r d op en greep zwierig de m e d e z a k . ' N o u ja,' vervolgde Devaberiel zo zachtzinnig als hij kon. is ook een g e v a a r l i j k e plaats.'

'Deverry

'Dat is waar. N e e m me niet k w a l i j k . Toen leerde ik in P y r d o n , op m i j n thuisreis, dat meisje k e n n e n dat m i j n nederig p e r s o o n t j e buit e n g e w o o n leuk v o n d . ' 'O. Ja, dat is een redelijk excuus.' Weer keek Ebany hem s t o m v e r w o n d e r d aan. Devaberiel glimlachte, genietend van de u i t w e r k i n g die zijn w o o r d e n h a d d e n . 'Wil je weten w a a r o m ik je naar huis heb g e r o e p e n ? ' ' N o u , ik nam aan dat je me onder h a n d e n wil n e m e n o m d a t ik een nietsnut, een schavuit, een luie d r i n k e b r o e r of misschien een volslagen gek ben.' 'Niets van dat alles.

Ik heb b e l a n g r i j k nieuws. 368-

Dit v o o r j a a r heb ik

o n t d e k t dat je een h a l f b r o e r hebt van wiens bestaan ik niets a f w i s t . Z i j n m o e d e r is een D e v e r r i a a n s e , net als de j o u w e , en hij is tenslotte zilverdolk g e w o r d e n . ' 'Rhodry.' 'Precies, zo heet hij.' 'Ah, bij de Duistere Z o n zelf, die heb ik dit v o o r j a a r o n t m o e t . Ik heb hem een hele tijd a a n g e s t a a r d en ik vroeg me af w a a r o m ik hem dacht te k e n n e n . Zeg, va, hij lijkt d r o m m e l s veel op j o u . ' 'Dat heb ik ook g e h o o r d . H e r i n n e r j i j je die zilveren ring, je weet wel, met rozen erop? Die is v o o r hem. M o e t je horen, ik kan o n m o g e l i j k het hele k o n i n k r i j k gaan r o n d r i j d e n , dus wil jij hem die van het v o o r j a a r gaan brengen?' ' N a t u u r l i j k . Nu ik hem heb o n t m o e t kan ik hem tenslotte m a k k e l i j k uitscryen.' O p e e n s h u i v e r d e hij. 'Me d u n k t dat je kou hebt gevat. Ik zal nog wat hout op het v u u r gooien.' 'Dat is het niet. Ik werd overvallen door de d w e o m e r - k o u . ' Devaberiel had zelf ook k u n n e n huiveren. Het besef dat zijn z o o n een van die mensen was die door de elfen ' g e e s t e n v r i e n d e n ' w o r d e n g e n o e m d , bezorgde hem altijd kippevel. Hij ging g a u w het leren buid e l t j e z o e k e n en wierp dat Ebany toe, die de ring in z i j n h a n d p a l m schudde. 'Het is wel een eigenaardig sieraad, dit.' Ebany ging al p r a t e n d over in het D e v e r r i a a n s . 'Ik weet nog dat je het me j a r e n geleden hebt laten zien. Ik wilde het om de een of andere reden vreselijk graag hebben, en toch wist ik dat het niet van mij was.' ' H e b je er nog steeds je z i n n e n op gezet?' 'Nee.' Hij sloot zijn hand om de ring en staarde in het vuur. 'Ik zie R h o d r y . Hij is ergens in het n o o r d e n , w a n t hij r i j d t door een sneeuwbui. Terwijl ik kijk, trilt de ring in m i j n hand, dus hij is i n d e r d a a d van hem. Of hij v e r l a n g t naar hem, dat is het, maar ik denk dat hij u i t e i n d e l i j k R h o d r y ' s dood zal v e r o o r z a k e n . ' 'Wat? Bij de b a r b a a r s e goden, dan zou ik het ding misschien maar in de rivier moeten gooien.' 'Dan zou het iemand vinden die het er weer uitviste.' E b a n y ' s stem klonk zacht, h a l f d r o n k e n . 'En onze R h o d r y zal heus niet sterven v o o r zijn Wyrd tot hem komt, en wie kan dat a f w e n d e n ? Z e l f s zijn eigen v a d e r niet, dat weet je best.' M a a r Devaberiel was t e r n e e r g e s l a g e n dat zijn zoon in de t o e k o m s t iets heel ergs v o o r hen zag o p d o e m e n . Het d u u r d e lang v o o r de O u d e alle s t u k j e s van het debacle van die 369

z o m e r in Deverry a a n e e n g e v o e g d had. Toen Alastyr en de H a v i k e n niet op de a f g e s p r o k e n tijd terug waren g e k o m e n , had hij geweten dat er iets heel erg mis was gegaan en had hij spionnen naar het kon i n k r i j k g e z o n d e n . M a a r voor die terug w a r e n , had hij uit gewonere b r o n n e n v e r o n t r u s t e n d n i e u w s gekregen. In Deverry h a d d e n de m a n n e n van de k o n i n g en van de g w e r b r e t van C e r r m o r invallen gedaan en verscheidene van hun b e l a n g r i j k s t e a g e n t e n in de opiumh a n d e l g e a r r e s t e e r d . Gelukkig was A n g h a r i a d v e r g i f t i g d voor ze onder f o l t e r i n g geheimen had k u n n e n v e r k l a p p e n , en G w e n c a wist v r i j w e l niets van de duistere d w e o m e r , afgezien van wat bijgelovige onzin die de g w e r b r e t niet g e l o o f d e . Toch w a r e n de arrestaties een zware slag voor de o p i u m h a n d e l die de duistere b r o e d e r s c h a p van een b e l a n g r i j k deel van z i j n i n k o m s t e n v o o r z a g . M a a r het allerergste bericht werd g e b r a c h t door de geschokte spionnen. Z o a l s de Oude allang had gedacht, w a r e n Alastyr en zijn leerlingen dood en de boeken van de m a c h t in N e v y n s h a n d e n . De Oude zou graag willen weten wat Sarcyn, v o o r hij in het o p e n b a a r werd o p g e h a n g e n , de oude man nog had verteld; hij kon e e n v o u d i g w e g niet geloven dat N e v y n een kans om elke snipper i n f o r m a t i e uit de leerling te persen zou laren lopen. Wat hem echter u r e n l a n g deed tieren en v l o e k e n was het feit dat N e v y n hun nog een laatste poets had g e b a k k e n . W a n t toen de k o n i n g , in zijn d a n k b a a r h e i d over het ter u g k r i j g e n van de Grote Steen, de d w e o m e r m a n een beloning had a a n g e b o d e n , had N e v y n een aanstelling aan het hof gevraagd v o o r zijn 'neef' M a d o c , de M e e s t e r van het Vuur en een man met geweldige k r a c h t e n . Nu die daar alles in het oog hield, zou de duistere d w e o m e r zich nooit meer r e c h t s t r e e k s i n h o f z a k e n k u n n e n m e n g e n . De Oude sloot zich een aantal dagen in zijn k a m e r op en bestudeerde de a s t r o l o g i s c h e gegevens en de a a n t e k e n i n g e n van zijn m e d i t a ties. D a a r i n m o e s t e n zich ergens vage a a n w i j z i n g e n van k o m e n d e m o e i l i j k h e d e n bevinden die hij b l i j k b a a r over het h o o f d had gezien. Toch vond hij niets dat op de rol wees die R h o d r y bij het v e r s t o r e n van A l a s t y r s p l a n n e n had gespeeld. Jill was nog erger, een volledige o n b e k e n d e v o o r hem, o m d a t hij noch het t i j d s t i p van haar g e b o o r t e had, noch dat van haar ouders, m e n s e n van zo'n lage status dat de k o s t b a r e t i j d s t i p p e n niet w a r e n o p g e t e k e n d en dus v o o r g o e d verloren. Hij k w a m tot de slotsom dat hij geen f o u t had g e m a a k t , dat er iets aan het werk was dat al zijn zorgvuldig b e r a a m d e v e r r i c h t i n g e n had v e r s t o o r d , iets w a a r hij geen greep op had. Met een zucht die veel weg had van een grom hees hij zijn kolossale lichaam uit zijn stoel en w a g g e l d e naar het raam. Buiten, wiegelend in koele w i n t e r w i n d , plekte de bloeiende w i n g e r d d i e p r o o d te-

370

gen de t u i n m u u r . Twee slaven h a r k t e n op het v i e r k a n t e gazon a f g e vallen blaren bijeen. Hij zag ze n a u w e l i j k s , w a n t in g e d a c h t e n was hij in Deverry. Had hij er maar heen k u n n e n reizen! O n m o g e l i j k , nat u u r l i j k : niet alleen o m d a t zijn g e z o n d h e i d zo zwak was dat de zeereis zijn dood zou zijn geweest, m a a r ook o m d a t de M e e s t e r van de Ether hem te goed k e n d e . Heel even raakte hij b i j n a in paniek. Z i j n w a n k e l e positie in de B r o e d e r s c h a p hing af van j u i s t e v o o r s p e l l i n g e n , niet van adviezen die r a m p e n tot gevolg h a d d e n . Stel dat de andere leden van de b e s t u u r s r a a d v o n d e n dat hij zijn tijd had gehad? Toen b e d w o n g hij zich en hield zichzelf v o o r dat hij nog steeds meer m a c h t had dan de meeste van hen, dat hij nog lang niet v e r s l a g e n was. Hij ging naar de deur, sloeg op de gong om zijn eerste b e d i e n d e te o n t b i e d e n en zei tegen de slaaf dat hij v o o r niets behalve brand gestoord wilde w o r d e n . Toen zette hij zich in zijn stoel en v e r t r a a g d e zijn a d e m h a l i n g om zich op zijn m e d i t a t i e v o o r te bereiden. De Oude had in zijn lange leven een i n g e w i k k e l d e en b i j z o n d e r eigenaardige v o r m van m e d i t a t i e o n t d e k t die de bron was van z i j n zeer accurate v o o r s p e l l i n g e n . Geleerden h a d d e n d e s t i j d s in Bardek, w a a r p e r k a m e n t en s c h r i j f m a t e r i a a l b u i t e n g e w o o n duur w a r e n , een vern u f t i g systeem van g e h e u g e n t r a i n i n g o n t w o r p e n om hun h e r i n n e r i n gen te k u n n e n o p s l a a n . De student leerde eerst zich d u i d e l i j k e beelden v o o r te stellen van g e w o n e v o o r w e r p e n , b i j v o o r b e e l d een zilveren s c h e n k k a n . Z o d r a hij dat beeld enkele o g e n b l i k k e n kon v a s t h o u d e n en het zo duidelijk zag alsof het v o o r hem stond, deed hij d a t z e l f d e met steeds meer v o o r w e r p e n , tot hij tenslotte een hele, c o m p l e e t gem e u b i l e e r d e k a m e r in g e d a c h t e n kon h o u d e n en het beeld van die kamer, telkens w a n n e e r hij het opriep, precies h e t z e l f d e kon laten zijn. Dan begon hij zich een huis v o o r te stellen, kamer v o o r kamer. In elke k a m e r zette hij v o o r w e r p e n die symbolisch w a r e n voor de dingen die hij wilde o n t h o u d e n , en die v o o r w e r p e n waren g e w o o n l i j k grappig of, beter nog, grotesk om de h e r i n n e r i n g te prikkelen. Zo zou een s p e c e r i j e n h a n d e l a a r b i j v o o r b e e l d een k a m e r in dat huis h e b b e n w a a r hij gegevens opsloeg over b e p a a l d e b e l a n g r i j k e klanten. Als een rijke v r o u w een a f k e e r had van z w a r t e peper, zou hij er een beeld van haar plaatsen dat haar hevig niesend u i t b e e l d d e . Als hij zich op een gegeven ogenblik h e r i n n e r d e dat ze een b e p a a l d e e i g e n a a r d i g h e i d had, kon hij in g e d a c h t e n die k a m e r b i n n e n g a a n , om zich heen kijken en het beeld zien, w a a r d o o r hem te b i n n e n schoot dat hij haar een andere specerij ten geschenke moest geven. Het is duidelijk dat deze m e t h o d e van g e h e u g e n t r a i n i n g veel overe e n k o m s t v e r t o o n t met de eerste fase van een d w e o m e r - l e e r t i j d , en 371-

370de O u d e had dat bij het begin van zijn d w e o m e r s t u d i e o n m i d d e l l i j k b e s e f t . Hij was als j o n g e m a n opgeleid tot archivaris, een f u n c t i e die in de eerste plaats een goed g e h e u g e n vereiste, o m d a t in die tijd het e e n v o u d i g e systeem van d o c u m e n t e n en gegevens in a l f a b e t i s c h e volgorde o p b e r g e n nog m o e s t w o r d e n u i t g e v o n d e n . D a a r o m had de j o n ge s l a a f - e u n u c h , die toen nog als T o n d o l a bekend stond, in gedachten een groot archief g e b o u w d w a a r i n hij kon r o n d l o p e n en de plaats van elk b e l a n g r i j k d o c u m e n t dat hem was t o e v e r t r o u w d kon vinden. Z o d r a hij zich had v r i j g e k o c h t en een rijk m a n w a s g e w o r d e n door het uitpersen van een a m b t e n a r e n k o r p s dat v o o r n a m e l i j k op smeergeld f u n c t i o n e e r d e , had hij een intens plezierige m i d d a g d o o r g e b r a c h t met dat tot in details toe g e f a n t a s e e r d e archief tot op de grond toe te laten a f b r a n d e n . Deze t e c h n i e k was echter b i j z o n d e r w a a r d e v o l gebleven, zeker toen hij bij toeval een m a n i e r had o n t d e k t om hem uit te breiden. Dat w a s zo'n h o n d e r d j a a r geleden g e b e u r d , toen hij zich bezig had g e h o u d e n met een u i t e r m a t e m o e i l i j k p r o b l e e m v o o r het duistere gilde; de vraag of een j o n g e a r c h o n al dan niet moest w o r d e n v e r m o o r d . T o n d a l o had de b e r i c h t e n die s p i o n n e n hem h a d d e n g e b r a c h t over de a r c h o n en de situatie in zijn stad-staat opgeslagen in een ge heugen kamer, omdat ze veel te s c h a n d e l i j k w a r e n om op te schrijven. Op een gegeven ogenblik had hij bij het b e t r e d e n van die k a m e r gezien dat b e p a a l d e v o o r w e r p e n v e r a n d e r d w a r e n . Een beeld van een n a a k t e j o n g e n (dat de ware liefde van de a r c h o n v o o r s t e l d e ) hield een kom in de hand die de Oude daar niet in had geplaatst, en naast de j o n g e n stond een w e n e n d e v r o u w . Door die v e r a n d e r i n g had T o n d a l o de oplossing v o o r hun p r o b l e e m gezien: de kom die de j o n g e n vasthield bevatte vergif, de v r o u w was zijn moeder. Een van de meer f a t s o e n l i j k uitziende leden van het duistere gilde had op de geest van de m o e d e r i n g e w e r k t tot ze zo w o e d e n d was dat ze de a r c h o n in het o p e n b a a r voor zijn o n d e u g d e n aan de kaak had gesteld. Toen de menigte met hem klaar was, had het duistere gilde geen h u u r m o o r d e n a a r meer op hem af h o e v e n sturen. Die b e p a a l d e groep s y m b o l e n was door een intuïtie v e r a n d e r d ; de O u d e had duidelijk ingezien dat, net als in een d r o o m , één deel van zijn brein een p r o b l e e m had opgelost terwijl z i j n b e w u s t z i j n de andere kant had o p g e k e k e n . En dat had hem op een idee gebracht. Stel dat hij een speciale k a m e r m a a k t e , of zelfs een t e m p e l , en die vol zette met van d w e o m e r v e r v u l d e symbolen? Z o u d e n die soms v e r a n d e ren als de getijden van de t o e k o m s t hen b e r o e r d e n en de geheimen van k o m e n d e t i j d e n onthullen? H o e w e l het hem j a r e n had gekost, was de O u d e er u i t e i n d e l i j k toch in geslaagd het idee aan te w e n d e n .

Die m i d d a g zat hij in zijn stoel en riep zijn Tempel van de Tijd op. O m d a t deze bezigheid louter mentaal was, was hij k l a a r w a k k e r , alleen c o n c e n t r e e r d e hij zich met een intensiteit die een o n g e s c h o o l d e geest nooit zou k u n n e n o p b r e n g e n . Het eerste g e b o u w was een hoge, v i e r k a n t e toren, o p g e t r o k k e n uit witte steen, die op een heuvel stond; de ene kant van de heuvel lag in het volle zonlicht, de andere in het m a a n l i c h t . Hij liep naar de m a a n v e r l i c h t e kant en ging door een van de vier d e u r e n die u i t k w a m e n op de eerste van twaalf verdiepingen. Elke m u u r had zeven r a m e n en in het midden w a s een w e n t e l t r a p van t w e e ë n v i j f t i g treden. Hij ging naar boven, de v o o r w e r p e n w a a r m e e elke k a m e r gevuld was n a u w e l i j k s een blik waardig k e u r e n d , tot hij de t w a a l f d e v e r d i e p i n g bereikte. R o n d de trap, w a a r hij ze had neergezet, stonden de beelden van vier elfen, twee m a n n e l i j k e , twee v r o u w e l i j k e , allemaal met hun rug naar de trap, alsof ze uit de r a m e n keken. Iets v e r d e r o p stond een beeld van Rhodry, zo goed als de Oude het had k u n n e n m a k e n naar de beschrijvingen die hij had g e h o o r d , alleen had hij het beeld geheel in het rood gekleed. Aan R h o d r y ' s v o e t e n lag de z i l v e r - m e t - b l a u w e d r a a k van A b e r w y n . E r n a a s t stond een gestileerd beeld dat Jill moest v o o r s t e l l e n , een k n a p p e blonde v r o u w met een z w a a r d in de hand. Achter haar was - niets. De Oude voelde een huivering langs zijn rug glijden toen hij zich realiseerde dat Alastyrs beeld v o l k o m e n verd w e n e n was. Hij had het m o e t e n v o o r z i e n , dacht hij; het was het bew i j s dat de tempel hecht v e r b o n d e n was met hogere m a c h t e n . Er stonden verder diverse andere symbolen en v o o r w e r p e n : een beeld van N e v y n , een k a p o t t e e l f e n - h a n d b o o g en v e r s c h e i d e n e wezens van het N a t u u r v o l k met dingen die g e d a c h t e n a s s o c i a t i e s van de O u d e bev a t t e n , m a a r hij keek a a n v a n k e l i j k niet naar ze om en liep naar een van de vensters. Buiten kolkte een nevel, en hij b r a c h t eerst zijn z e n u w e n tot kalmte v o o r hij erin keek. Er k w a m e n daar soms v r e e m d e wezens, o m d a t de t e m p e l , ook al was die a a n v a n k e l i j k uitsluitend in zijn brein g e b o u w d , in de vele j a r e n dat hij erin had g e w e r k t , toch een astrale realiteit had v e r w o r v e n , zoals elk g e d a c h t e n beeld zal doen als het m a a r met vold o e n d e k r a c h t w o r d t bezield. M a a r op die dag zag hij alleen m a a n licht door de nevel w a r r e l e n in plaats van versluierde beelden van t o e k o m s t i g e g e b e u r t e n i s s e n . Hij ging alle m a a n v e r l i c h t e v e n s t e r s langs, maar werd t e l k e n s teleurgesteld. Toen hij weer naar de trap wilde gaan, trok iets zijn a a n d a c h t en hij bleef staan om het standbeeld van R h o d r y a a n d a c h t i g te b e k i j k e n . Er w a s iets aan v e r a n d e r d , iets heel kleins - hij bekeek het hele beeld van onder tot boven tot hij de v e r a n d e r i n g v o n d . Rond de w i j s v i n g e r van R h o d r y ' s rechter373-

hand g r o e i d e n piepkleine roosjes, spierwitte r o o s j e s , zo v o l m a a k t gev o r m d dat hun d o o r n s een d r u p p e l bloed uit de vinger van het beeld h a d d e n geprikt. Hij w e n d d e zich v e r w o n d e r d af, maar bleef meteen weer staan en keek met grote ogen: de beelden van de elfen lachten hem uit. Hij werd opeens d o o d s b a n g . Hij h o o r d e g e l u i d j e s , geruis aan de vensters, alsof iemand p r o b e e r d e b i n n e n te k o m e n . Toen hij de t r a p afging, h o o r d e hij in de verte lachen, en hij h o o r d e muziek, als gefluister in de wind die plotseling om zijn toren woei. Hij rende in paniek naar b e n e d e n , hard k l e p p e r e n d op de t r e d e n , k l e p p e r e n d , de ene verdieping na de andere achter zich latend, tot hij eindelijk de veilige stilte van de begane grond bereikte, w a a r de beelden van lang gestorven m a g i s t r a t e n hem a a n s t a a r d e n of ze zijn o n g e p a s t e haast a f k e u r d e n . D a a r kwam hij tot zichzelf. De t o r e n was maar een ged a c h t e n b e e l d , zijn b o u w w e r k , een visioen, en hij was een onnozele gek geweest om aan die o n v e r k l a a r b a r e angst toe te geven. Hij h o e f de alleen m a a r zijn ogen te openen en de tempel zou weer in zijn geheugen v e r d w i j n e n . Toch vroeg hij zich af hoe w e r k e l i j k de tempel kon zijn g e w o r d e n , of hij hem - of een v r e e m d , v e r w r o n g e n visioen ervan - op een astraal vlak zou k u n n e n v i n d e n als hij daar zou gaan zoeken. Heel even was hij bang zijn ogen te o p e n e n , voor het geval hij zou o n t d e k k e n dat hij in zijn eigen visioen g e v a n g e n zat. Toen d w o n g hij zichzelf uit een van de zonverlichte deuren te lopen om naar het d e n k b e e l d i g e h e u v e l l a n d s c h a p te k i j k e n - en zijn ogen te openen. Z i j n v e r t r o u w d e k a m e r v e r s c h e e n , zijn s c h r i j f t a f e l , de berg perkam e n t r o l l e n , de tegelvloer, het open raam. M e t een zucht die b i j n a een k r e u n e n van o p l u c h t i n g was, stond hij op en ging op trillende benen naar de gong om een b e d i e n d e te laten k o m e n . Een van zijn goed gedresseerde j o n g e l i e d e n verscheen b i j n a o g e n b l i k k e l i j k . 'Breng gekoelde w i j n - witte, m a a r niet een van de beste j a r e n . ' De slaaf knikte en schoot de kamer uit. De O u d e w a g g e l d e weer naar zijn stoel en liet zich er z w a a r i n z a k k e n , inwendig R h o d r y Maelw a e d d en zijn hele clan v e r v l o e k e n d . Toen hield hij zichzelf voor dat R h o d r y m a a r een o n b e d u i d e n d e ergernis was v e r g e l e k e n bij de Meester van de Ether, N e v y n was degene die Alastyr ten val had gebracht, degene die zijn leerling g e v a n g e n had g e n o m e n , N e v y n was degene die als een v e s t i n g m u u r tussen de Oude en zijn u i t e i n d e l i j k e doel stond, n a m e l i j k het v e r w e k k e n van zoveel haat en a c h t e r d o c h t tussen de D e v e r r i a n e n en de Elcyion Lacar dat er een o p e n l i j k e oorlog tussen hen zou u i t b r e k e n . De D e v e r r i a n e n z o u d e n die oorlog tenslotte w i n n e n . Het e l f e n r a s was vee! m i n d e r t a l r i j k ; ze h a d d e n ook 374-

m i n d e r k i n d e r e n , terwijl m e n s e n zich als ratten v o o r t p l a n t t e n . Als het tot een lange oorlog k w a m , zou de wereld van de elfen a f g e h o l pen w o r d e n . Het was evenwel niet zo dat de O u d e een g e v o e l s m a t i g e haat tegen de elfen k o e s t e r d e . Ze liepen hem g e w o o n in de weg met hun aang e b o r e n eergevoel en hun i n n e r l i j k e v e r w a n t s c h a p met de d w e o m e r van het licht. Hij had geen r a a d s e l a c h t i g e v o o r s p e l l i n g e n en visioenen nodig om te w e t e n dat als hun d w e o m e r ooit op grote schaal de k r a c h t e n zou b u n d e l e n met de d w e o m e r van Deverry, zijn duistere B r o e d e r s c h a p het o n d e r s p i t zou delven. Hij was niet van plan zoiets te laten gebeuren. De M a e l w a e d d - c l a n , en met name Rhodry, w a r e n door de t e k e n e n v o o r b e s t e m d om op de een of andere o n d o o r z i c h t i ge m a n i e r die de Oude niet kon d o o r g r o n d e n , de v e r z o e n i n g tussen elfen en m e n s e n tot stand te b r e n g e n , en d a a r o m m o e s t e n ze sterven. M a a r toen hij die m i d d a g bij zijn w i j n zat te piekeren, groeide zijn e e n v o u d i g e ergernis dat R h o d r y zijn p l a n n e n in de war had g e s t u u r d , tot iets dat aan h a a t grensde, en die woede strekte zich uit tot R h o d ry's clan en, meest van al, R h o d r y ' s beschermer, N e v y n zelf. Hij zat lang na te d e n k e n tot hij eindelijk een z a a d j e v o o r een plan vond. De w e n d i n g die de g e b e u r t e n i s s e n deze z o m e r h a d d e n g e n o m e n , v o r m de een bedreiging v o o r alle leden in de duistere b r o e d e r s c h a p . Daarom moest hij de raad b i j e e n r o e p e n en die ervan overtuigen de rijen te sluiten om die dreiging weg te v a g e n . Ze z o u d e n zorgvuldig plannen m o e t e n smeden, langzaam te werk gaan, en hun eigenlijke dweomer tot het einde toe geheim m o e t e n h o u d e n , maar als alles goed ging z o u d e n ze w i n n e n . 'O ja,' zei hij

hardop.

'De M e e s t e r van de Ether moet sterven.'

375-

INCARNATIES VAN DE DIVERSE PERSONEN Heden

ca. 643

ca. 696

ca. 773

Nevyn Jill Rhodry

Galrion/Nevyn

Nevyn

Brangwen Blaen

Lovyan Cullyn Seryan

Rhodda Gerraent Ysolla

Lyssa Gweran Cabrylla

Nevyn Gweniver Ricyn Dolyan

Tanyc Cadda

Dannyn Macla

WOORDENLIJST Aber

(Deverriaans)

Riviermonding,

deltagebied.

Alar ( E l f e n t a a l ) Een g r o e p e l f e n , wel of geen b l o e d v e r w a n t e n , die gedurende Alardan

o n b e p a a l d e tijd

een d r o n k e m a n s p a r t i j Angwidd

(Dev.)

Archon

een

stad-staat

Het Astrale (q.v.).

van

Het

het

onbekend. Bardekse

(Bardeks

bestaansvlak

In a n d e r e m a g i s c h e

sisch D e n k e n of de Aura

Het

die g e w o o n l i j k op

uitdraait.

Onontdekt,

(vertaling

van

met elkaar r o n d t r e k k e n .

(Elf.) B i j e e n k o m s t v a n v e r s c h e i d e n e alarli,

atzenarlen)

het

gekozen

hoofd

at). direct

'boven'

of 'in'

het

etherische

stelsels v a a k o m s c h r e v e n als het A k a -

S c h a t k a m e r v a n het D e n k b e e l d i g e .

elektromagnetische

krachtveld

dat

elk

levend

wezen

om-

geeft en uitstraalt. Aver

(Dev.)

Rivier.

Bara (Elf.) T u s s e n v o e g s e l dat a a n g e e f t dat het v o o r a f g a a n d e , aan een elfenwoord toegevoegd bijvoeglijk naamwoord,

d e n a a m i s v a n een

op het v o o r v o e g s e l v o l g e n d e l e m e n t , z o a l s can +

bara + m e l i m =

W o e s t e Rivier, ( w o e s t + n a a m a a n d u i d i n g + rivier.) Bel (Dev.) De

o p p e r g o d v a n het D e v e r r i a a n s e

godendom.

Bel (Elf.) Een v o o r v o e g s e l m e t d e z e l f d e f u n c t i e als b a r a , schil

is v a n het v o l g e n d e e l e m e n t in de als in D a r a b e l d a l , Betoveren

m e t dit ver-

dat het a a n g e e f t dat het v o o r a f g a a n d e w e r k w o o r d d e n a a m

Hier:

s a m e n g e s t e l d e u i t d r u k k i n g , zo-

Golvend Meer.

d o o r een directe

manipulatie van iemands 379-

a u r a een

e f f e c t c r e ë r e n dat o p h y p n o s e lijkt.

(Gewone hypnose manipuleert

alleen het b e w u s t z i j n v a n het s l a c h t o f f e r w a a r d o o r dit zich e r m a k k e l i j k e r t e g e n kan v e r z e t t e n . ) Blauw Licht Een Brigga

andere

n a a m v o o r het

etherische

vlak

(q.v.).

(Dev.) W i j d e w o l l e n b r o e k g e d r a g e n d o o r m a n n e n e n j o n g e n s .

Broch(Dev.)

Een lage,

logge t o r e n w a a r m e n s e n in w o n e n .

In het

T h u i s l a n d h a d d e n deze t o r e n s o o r s p r o n k e l i j k één grote h a a r d in het m i d d e n v a n de b e g a n e g r o n d en een a a n t a l hoger gelegen cellen en k a m e r t j e s langs de w a n d e n , m a a r in de t i j d w a a r i n dit v e r h a a l speelt, had

deze

oude

bouwstijl

met haarden en Cadvridoc

(Dev.)

plaats

g e m a a k t v o o r echte v e r d i e p i n g e n

s c h o o r s t e n e n aan w e e r s z i j d e n v a n het g e b o u w .

Legeraanvoerder.

De

cadvridoc

die

geen

generaal

is in de m o d e r n e zin v a n het w o o r d , w o r d t g e a c h t a d v i e z e n en a a n w i j z i n g e n v a n de

o n d e r hem gestelde e d e l l i e d e n in o v e r w e g i n g te

n e m e n , m a a r de u i t e i n d e l i j k e beslissing ligt bij Conaber (Elf.) een nog Cwm

beperkter

(Dev.)

Dal (Elf.) Dun

Muziekinstrument,

als

de

hem. panfluit,

m a a r met

bereik.

Dal.

Meer.

(Dev.) Fort, v e s t i n g ,

Dweomer

(vertaling

nomen

zoiets

van

bolwerk. het

Deverriaanse

een w i j z e v a n t o v e r e n

gericht op

dwunddaevad.)

Strikt

persoonlijke

geestelijke

ge-

v e r r i j k i n g d o o r h a r m o n i e met het n a t u u r l i j k u n i v e r s u m o p a l z i j n v l a k k e n en in al z i j n v e r s c h i j n i n g s v o r m e n ; in a l g e m e n e zin:

magie,

toverkunst. Elcyïon

Lacar (Dev.)

Elfen;

letterlijk:

'vrolijke

geesten'

of ' V r o l i j k e

Helderzienden'. Embleem

een a b s t r a c t e m a g i s c h e f i g u u r die g e w o o n l i j k o f w e l een be-

paalde

geest o f w e l

een

bepaald

soort energie

of kracht uitdrukt.

D e z e f i g u r e n , die veel weg h e b b e n v a n g e o m e t r i s c h e k r a b b e l s , z i j n door middel van grammen

diverse

b e w e r k i n g e n aan g e h e i m e m a g i s c h e

Ensorcel L e t t e r l i j k :

Betoveren,

beheksen.

Hier:

d o o r directe m a n i p u -

latie v a n i e m a n d s aura een e f f e c t c r e ë r e n dat op h y p n o s e lijkt. wone

dia-

ontleend.

hypnose

m a n i p u l e e r t alleen het

b e w u s t z i j n v a n het

(Ge-

slacht-

o f f e r w a a r d o o r dit zich e r m a k k e l i j k e r t e g e n k a n v e r z e t t e n . ) Het etherische Het b e s t a a n s v l a k direct 'boven'

het f y s i e k e .

Met zijn mag-

netische kern en s t r o m i n g e n h o u d t het het f y s i e k e in een o n z i c h t b a re m a t r i x en is de w e r k e l i j k e bron van wat wij Etherische sche

Gedaante

samenstel

Iemands

werkelijke

wezen,

'leven' n o e m e n . het

elektromagneti-

dat het l i c h a a m b i j e e n h o u d t en de e i g e n l i j k e zetel

v a n het b e w u s t z i j n is. 380-

Gedachtenverschijning uit

etherische

Beeld

of

of astrale

drie-dimensionale

substantie

d o o r i e m a n d m e t een g e t r a i n d e p e r s o n e n met

een g e t r a i n d e

wordt

geest.

geest

verschijning

gevormd,

die

gewoonlijk

Als er v o l d o e n d e v a n deze

s a m e n w e r k e n om

dezelfde

ge-

d a c h t e n v e r s c h i j n i n g te v o r m e n , zal deze g e d u r e n d e een p e r i o d e , geb a s e e r d op (Energie

de e n e r g i e

die erin g e s t o k e n is, z e l f s t a n d i g e x i s t e r e n .

in een d e r g e l i j k e v e r s c h i j n i n g

zielen v a n de

steken n o e m t m e n het be-

g e d a c h t e n v e r s c h i j n i n g . ) M a n i f e s t a t i e s v a n g o d e n of

heiligen zijn d o o r g a a n s d e g e d a c h t e n v e r s c h i j n i n g e n die d o o r u l t r a i n t u ï t i e v e p e r s o n e n , z o a l s k i n d e r e n , o f m e n s e n met een lichte v o r m van

een

groot

a a n t a l p e r s o n e n m e t een o n g e t r a i n d e geest m e t e l k a a r vage,

wazi-

ge

helderziendheid

worden

waargenomen.

g e d a c h t e n v e r s c h i j n i n g e n v o r m e n die

nomen kunnen worden, zoals

UFO'S

Ook

kan

op gelijke wijze waarge-

en v e r s c h i j n i n g e n v a n de dui-

vel. Geesten

Levende maar o n s t o f f e l i j k e wezens

niet-stoffelijke

b e h o r e n d tot d e

n i v e a u s v a n het u n i v e r s u m .

ten, z o a l s het N a t u u r v o l k

diverse

Alleen de natuurgeeselcyon goed) k u n n e n zich

(vert. v a n Dev.

r e c h t s t r e e k s o p het s t o f f e l i j k e n i v e a u m a n i f e s t e r e n .

Alle a n d e r e n

h e b b e n een o f a n d e r m i d d e l n o d i g , z o a l s een e d e l s t e e n , w i e r o o k o f het m a g n e t i s m e of g e m o r s t

dat w o r d t u i t g e s t r a a l d d o o r v e r s g e p l u k t e p l a n t e n

bloed.

Geis Een t a b o e ,

g e w o o n l i j k een v e r b o d .

V e r b r e k e n v a n de geis leidt

t o t schennis v a n het ritueel en h e e f t de a f k e u r i n g en soms z e l f s de h a a t v a n de g o d e n t o t gevolg. In s a m e n l e v i n g e n w a a r i n m e n in geis g e l o o f t , zal ven,

i e m a n d die het v e r b r e e k t d o o r g a a n s k o r t d a a r n a

hetzij

aan z i e k e l i j k e

z w a a r m o e d i g h e i d o f aan een

zelf t e w e e g g e b r a c h t ' o n g e l u k ' , t e n z i j

hij

of zij

ster-

onbewust

het op rituele w i j z e

goedmaakt. Gerthddyn

(Dev.)

Letterlijk

'muziekman',

streel en v e r t e l l e r v a n veel De

Groten

Geesten,

lijk l i c h a a m ,

een

rondtrekkende

min-

lagere s t a t u s d a n een echte b a r d .

o o i t m e n s e n m a a r nu v o o r g o e d

zonder

stoffe-

die op een o n g e k e n d h o o g b e s t a a n s v l a k e x i s t e r e n en

zich geheel w i j d e n aan de v e r l i c h t i n g v a n alle b e w u s t l e v e n d e wezens.

Bij

de b o e d d h i s t e n staan ze ook b e k e n d als b o d h i s a t t w a ' s .

Gwerbret (Dev.) lijke

Hoogste

familie.

rang van

d r a g e r s v a n h u n regio, terzijde te

de

adel

direct o n d e r de

G w e r b r e t s (Dev. gwerbretion) z i j n de h o o g s t e en zelfs koningen

koninkgezag-

aarzelen hun besluiten

s c h u i v e n v a n w e g e h u n vele e e u w e n o u d e privileges.

Hiraedd (Dev.) Een t y p i s c h K e l t i s c h e v o r m v a n z w a a r m o e d i g h e i d , wordt gekenmerkt

door

een

diep,

smartelijk

die

v e r l a n g e n n a a r iets

o n b e r e i k b a a r s ; ook en in het b i j z o n d e r , h e i m w e e in de d e r d e g r a a d . 381-

Hoofdman de

(vertaling

van

krijgsbende van taely

woord

het

een

(dat de

pendaely.)

Dev.

edelman.

Onderbevelhebber van

Interessant

oorspronkelijke

is

het feit dat het -daely

vorm van

is,)

zowel

k r i j g s b e n d e als f a m i l i e v e r b a n d k a n b e t e k e n e n , Javelin

(vert.

van

picecl.)

het Dev,

Aangezien

het w a p e n

nog geen m e t e r lang is, zou een a n d e r e v e r t a l i n g zijn.

De

Spelen w o r d e n

Lichtgedaante bouwd

kunnen

lezer m o e t hem zich niet v o o r s t e l l e n als een echte w e r p -

spies of als een v a n die e n o r m e speren die bij pische

in k w e s t i e

'strijdpijl

Een

kunstmatige

d o o r een

len d o o r de Lwdd (Dev,}

gedachtenverschijning

d w e o m e r m a s t e r om

binnenste

hem

(q.v.)

opge-

of h a a r in staat te

stel-

b e s t a a n s v l a k k e n te reizen,

Z o e n g e l d ; verschilt van weergeld

der s o m m i g e

de m o d e r n e O l y m -

gebruikt.

in dit o p z i c h t dat on-

o m s t a n d i g h e d e n over het b e d r a g v a n I w w d t e o n d e r -

h a n d e l e n valt en het niet o n h e r r o e p e l i j k d o o r de wet is v a s t g e s t e l d . M a l o v e r Voltallig r e c h t s c o l l e g e w a a r i n zowel een p r i e s t e r v a n Bel als een g w e r b e r of een t i e r y n zitting Melim

(Elf.)

Mor Z e e , Pan

oceaan.

Voorvoegsel, zoals

aan

hebben,

Rivier.

dat

'fola'

het v o o r a f g a a n d e

h i e r b o v e n o m s c h r e v e n , alleen g e e f t dit zelfstandig

naamwoord

meervoud

is,

e v e n a l s d e n a a m v a n het v o l g e n d e w o o r d , z o a l s i n C o r a p a n m e l i m , R i v i e r v a n de Vele U i l e n .

O n t h o u d dat het m e e r v o u d in de E l f e n -

taal

d o o r t o e v o e g i n g v a n een

altijd

wordt aanduid

dige b e t e k e n i s e e n h e i d , w o r d t in de Peel Ver, Rhan

diverse

en dat deze samenhang

semi-zelfstan-

semi-zelfstandigheid uitgedrukt

aanduidende tussenvoegsels.

afgelegen.

(Dev.)

Staatkundige

eenheid van

land;

dus

is

gwerbretrhyn,

t i e r y n r h y n , het gebied dat w o r d t b e s t u u r d d o o r een b e p a a l d e g w e r bret of t i e r y n .

De g r o o t t e v a n de diverse r h a n s (Dev.

zeer v e r s c h i l l e n d , oorlog Scryen

dan van wettelijke

De

kunst

personen Taer (Dev.) Tieryn

(vert.

of p l a a t s e n

incarnatie

van

t o v e r k r a c h t ver v e r w i j d e r d e

te zien.

land.

een

gewone

van

Dev.

de adel;

edelman. tingedd.)

k o o m b a r e p r o b l e m e n die Ynis

bepalingen.

door middel

(Dev.) T u s s e n r a n g bij

h o g e r dan Wyrd

om

Grond,

r h a n n a u ) is

e e r d e r als gevolg v a n de grillen v a n e r f l a t e r s en

lager d a n een g w e r b r e t m a a r

(Dev.

Noodlot,

arcloedd.) bestemming;

de

onont-

een b e w u s t levend w e z e n uit z i j n v o r i g e

meeneemt.

(Dev.) E i l a n d ,

382-

DE

S C H R I J F S T E R EN

HAAR WERK

K E R R is in 1944 in Cleveland, Ohio, geboren in een gezin dat zichzelf meer als B r i t s - i n - b a l l i n g s c h a p dan als A m e r i k a a n s b e s c h o u w d e . Ze had na het v e r l a t e n van de S t a n f o r d Universiteit een aantal slecht betaalde b a a n t j e s , terwijl ze veel las op het gebied van klassieke archeologie, literatuur en de duistere m i d d e l e e u w e n , m a a r ook m o d e r n e r o m a n s . U i t e i n d e l i j k k w a m z e KATHARINE

een oude studievriend tegen, H o w a r d Kerr, die net zoveel van k a t t e n , boeken en h o n k b a l hield als zij; ze t r o u w d e n in 1973. In 1979 kreeg K a t h a r i n e Kerr van een v r i e n d i n haar eerste f a n t a s i e rollenspel. Ze raakte zo geboeid door alles wat zowel het spel als de f a n t a s i e b e t r o f , dat ze artikelen in s p e l t i j d s c h r i f t e n begon te schrijven. Ze was een t i j d l a n g redactrice van het t i j d s c h r i f t D r a g o n en werkte b o v e n d i e n mee aan s p e l m o d u l e s v o o r TSR, Inc. en C h a o s i u m , Inc. T e g e n w o o r d i g echter w i j d t ze zich uitsluitend aan het s c h r i j v e n van r o m a n s , om de eenvoudige reden dat een dag m a a r v i e r e n t w i n t i g uur h e e f t .

383-