••
ARAPÇA -ı:.URKÇE SOZLUK
•
~.. ••
ARAPÇA-~!JRKÇE
SOZLUK
SERDAR MUTÇALI
DAGARCIli.
KıSALTMALAR
AU.BKZ.
Alfe...
674 downloads
4081 Views
107MB Size
Report
This content was uploaded by our users and we assume good faith they have the permission to share this book. If you own the copyright to this book and it is wrongfully on our website, we offer a simple DMCA procedure to remove your content from our site. Start by pressing the button below!
Report copyright / DMCA form
••
ARAPÇA -ı:.URKÇE SOZLUK
•
~.. ••
ARAPÇA-~!JRKÇE
SOZLUK
SERDAR MUTÇALI
DAGARCIli.
KıSALTMALAR
AU.BKZ.
Alfebetik bakınız.
ıs.
ısım
ANAT.
anatomi
ISLHUK.
İslam Hukuku, fıkıh
AST1l.
İt..
italyanca
lEO.
jeoloji
KIP.
Kıpti
KIM.
kimya
KNŞ.
konuşma dili
kuL.
kulJanım
Lls.
BIY
astronomi birinde birinden birine birini biri ile birinin birbirine birbirini biyoloji
BOT.
bolal1İk
MAN.
Liba'ya mahsus Lübnan lehçesi; Lübnan'a mahsus Kuzey Afrikaya mahsus maliye manuk
GEO.
mas.
mas""
MAT.
matematik mebni Mısıra mahsus;
bşi
geometri bir şeyde bir şeyden bir şeye bir şeyi
bşjn
bir
MTB.
matbaacıllık
cm. IS.
cins isim
ç.
çoğul
ÇOğ· DlPI.
çotu! kullanım dilbilim diplomasi
mud. müe. müz.
ECZ.
eczacıhk
özl.
mudaf. tamlanar müennes müzekker, eril müzik gen. sıfat tamlamasını özellikle
EOB.
edebiyat
s.
sırat
edil.
meçhul, edilgen ekonomi
slv.
sıyası
SUUD.
FIZ.
elektrik elektronik eskiden Farsça felsefe Filistin'e ait, Filistin lehçesi fizik
FOT.
fotoğrafçılık
Fr. gen.
b-de b-den b-e b-i b-ile
b·nin bbe· bbi
bşde bşden bşe
otLB.
şeyin
LOS. MACR. MAL
meb. MIS. MIM.
MZK.
na't
Mısır lehçesi
mimarlık
sıfatı
T. tek.is.
Suriye'ye mahsus; Suriye lehçesi Suudi Arabistana mahsus Türkçe tekJik ismi
TIP.
up
TIY.
YEM.
tiyatro Tunus'a ait; Tunus lehçesi Yahudilik Yemen'e mahsus; Yemen lehçesi
Fransızca
YEN.
yenı
zoo
zooloji
HAD.
genellikle hadis
HRI.
Hristiyanlık
-
yukarı bakınız
EKQ. ELK. ELO.
ESK.
Far. FELS. FİL.
SUR
TUN
YAH
n
OY
yaklaş.k
ularak
ÖNSÖZ Arapça, Sami dil ailesinin
asırlardır var
olan, bugün de
yaşayan ve
en
yaygın kullanımı
olan üyesidir. islam'ın egemen oldu~u bir kültürün üç büyük dilinin en önemlisi olma niteıi~ini muhafaza ederek. yüzyıllar süren taşıyıcıtığını halen başarıyla sürdürmektedir. Lisan canlı
bir unsurdur ve tüm
canlılar
gibi bir
değişim
içindedir, Arap Dili de bu genellemenin
bir istisnası olmamış ve sürekli değişmiştir. Aynı kültürün üyesi olan dilimize klasik metinlerden sayısız
tercümeler
yapılmış,
zamanla modern metinlerin tercümesi de
yadsınamayacak
bir
ihtiyaç olarak belinniştir. işte bu ihtiyacın karşılanması yolunda bu sözlük, mOtereimlerin, ilahiyat Fakültesi, Arap Dili ve Edebiyatı Bölümleri ve imam Hatip lisesi öğrencilerinin, iletişim araçlarında, kitap,
gazete, dergi vb.deki metinleri çözümlerken
aşmalarında yardımcı olmayı
Bu
çalışma,
bir
kısmı
iki
karşılaştıkları zorlukları
hedeflemektedir. lisanlı
ve bir
kısmı
tek lisanh, ikincil kaynaklara da
başvurmakla
birlikte, H. Wehr'in , A dktionary of Modern Written Arabk (1961) isimli çalışmasını temel
. rJ' lisan al-arab, ibni Manzur, b•......!1
. .,..
.
..
almıştır. Ikincil kaynaklarımız ise şunlardır: .ı:...-. Jl ~', Macma' al-Iu~at al-arabiyya,.:ıW .. , . . . ~
•
do~ulu
veya
batılı
olan, daha az
~ Muhit al-muhit, Butrus al-Bustani ve musannifleri •
başvurulan diğer
Arapça gibi muazzam kelime
daAarClğl
referans
kitapları.
bulunan, zengin bir lisana ait bir
sözlü~ün
amaca uygun maddelerinin seçiminin kolayolmadığı kabul edilmelidir, bizim tercihlerimizi belirleyen asli kriter: sözcüklerin
yaşayan
fasih Arapçaya ait
olmasıdır .ı..s :L)W \S.r '"', .
l) j!l ç. ~.j\~1 lavabo;
~(,ıı Vefat eden başkanı anma törenine
r-!~ ç. f~\.ı\ toka. kopça. kemer tokası;
bazı şairter katıld!.»;
..
.,
~l
'-
ç. ",,4' diz boşluıu; ..
J
j:u\.. ç. ıJı-!\.. diz boşluAu; .;
ı/41 ç. ıJı-!lhalat, ip; hayvanlann iç dizi.
diz arkasındaki iki büyük. kirişten biri;
."
~i :::) ~\:i (bşi) kolwk altına almak veya koltuk altında taşımak; kucaklamak, kuea~ına aı·
ıJ'..HI abanoı;
~I a (~i) dikkatini <J veya '-i .. ~) vennek. . ' i •• ,
•
yöneltmek; 1 .u Aı.t,}! "i önemsiz, kayda del· ,
ınez, ehemrniyetsiz, sudan; 4.~\:i büyüklen·
rnek, kibirlenmek; cd' b·dtn. bşdtn) [kibirden] uzak dunnak, kendini büyük görmek;
3 -"
~i ş~aa. ihtişam, debdebe. görkem; ki-
bir. gurur,
.. ., ... ...
lafıa.
..~
kendini
begenmişlik;
-
-
~1 : yı ç... ~i baba; dede. ata; tann HRI.; peder şeyin
mucidi ya da ilk ortaya atanı,
...
h
"
••
babası; t ~I.Jo!1 evisahibi; ~i yı sakallı; .,
-
"
..
-
iı
-
r:..,s:ıı J!' kerem sahibi;.~ y.1 büyük Güney
r
• •
Iı
...
Afrika leyle~i; rJI -"I haşhaş, afyon; y.1 • •
•
••
" ve ~.;l [cinjs.; tek. is. iL turunç, alaç'
ti'
kavunu; t~
...
·ı-
=::)
'-
~l.oÇ. ı-Jl.o matem, cenaze töreni;
'-
.
",
~I.i' ve~' Ç. ~l dişi eşek;
sultan azameti var;
HRI.; bir
.
. ,.,
göste·
riş; iJUıa.L.J1 ~L ~ J4 [sanki) üzerinde
..,:ıl
h
•
•
•
iİ
,. ~. u.il, u.il
..
"
""
Ç. ~ yı, ~\.i'
".
.
ocak, Cınn;
i J\.il Ç.l.jJl.il vergi, resim; gümrilk resmi;
,"
.
~.il fr.> otobüs;
. "
. ,,
~l.o.il ve~l.oıJJlotomatik KNŞ~
.
.
,;
.;.,ıl.yı n KNŞ.;
'ii
,,,
...
_
J.,.JI Srenks; ~Uü.,JI -"I horoz; ~I v' ~i
~yyı ve ~.il Ç. ..:.ıL araba, otomobil;
babadan ogula (geçen); ..:...ıl \:! ey babacIAım!; -, lJ.!y.~1 ebeveyn, ana baba;
.,;1 i (.,.ı\ ~yı. i~L.)(bi, )'m, b-e, ~ ya da
.
-
o". y.l baba olma, babalık; , --
-..
~J!1
(bşe)
karşı
tenezzül etme-
mek; (b-i, bii) inkar etmek;' ... ~i
... yapmakta ısrar etmek, dayatmak;
~! ~,
.
ı$-IJ ka-
bul etmemek, reddelmek; '"~l ve i,,~1 red, red cevabı; isteksizlik,
gönülsüzlük; küçümseme, hor gönne; Iribir, küçümseyen, Iribirli; lahkir edici, ha-
karet dolu; hor gören;
-. "":"'1 Ç. i~1 çekingen; isteksiz, gönÜısüz,
hevessiz,
iştahsıı;
~)~, epİkUrist;
, ,
~)~L epiktiriım;
... 1)
yeri-
(J.;- .. .i) dikkaLle, •
•
•
••
...tarafından) yokediidi; ~ ıj~ L..S" aşalıda
•
küçümsemek,
(~
(~gorevi ,vazi/eyı) başarmak,
ı·
kabul etmemek, (b· i) tanımamak. (b-e)
,
ortaya Çıkarmak;
aynnulanyla işlemek; ıjl [ediı.) (... ~ ~
peder"lahilik. ataerkillik;
uo!l i ("lı!' i .. ~!) (bşi) yapmayı reddetmek, (b-i)
~,
vennek;
(~ .. .i)
•
••
Çıkmak;
Ji bir yere, b-e) gelmek, varmak; (~ bıı)
ne getinnek, becennek;
ilgili; babacan;
\i y.l Aziz peder! HRI~ ••
.,
getinnek;
'$)-!l [naı] bahaya, baba1ıga ilişkin. babalıkla
,.
geçtili gibi. şekilde;
~rf
J&. Ji tüketInek, . . --
sonunu getirmek [dibini gönnek]; J..ı--
. . .
lJ"'!L:J1 J
-
J ....
-
'.;,."il her
her şeyi yok etmek;
lil
şeyi, ne var ne yoksa
Jr (b-e, bıı) vennek,
sunmak, sallamak, tedarik etmek; (b·e) uymak, münasip, elverişli olmak; (b-nin) lehine k
olmak,
işine
gelmek; ,,;lJ(4.f' ...den) dol-
mak, kaynaklanmak, Çıkmak; (JI ... e) varmak;
(yapması)
kolayolmak, k:olay gelmek;
elde edilebilir, erişilebilir olmak; iyi gitmek,
-. yolunda olmak; 1f~1 gelmesini istemek;
Jt. ç •ı.:,.ı(. kaynak, ÇıkıŞ, doluş yeri, orijin: [çal.) sonuç;
iş
güÇ, meşgaleler,
başlangıç
veya
.;1
4 ::.Ji gelen; sonraki, gelecek; 1 ı.J'.~U aşatıdalci
,
• • ••
müzesi; AıJ ••
..:.ıl";' ve ..:.ıl,}" uygun, mOnasip. elverişli; •
..-J' u. i (,.."1, i JU~ iletmek, nakletmek; (bıi, ı:r
.. .den) (duyup, ötrenip vb.] haber vermek;
,
J
)\ (~ b-i ya da
üzerinde etkisi olmak;
etmek. ytAltmek;
~ ~eoloji. antika e~rIcr
#
..
g;lH;
. mikleri; t JU"i1
jl(bş;, Js- ... e) tercih
(bıt' karşı)
}t "i etkisiz. tesirsiz, ol
kapsayan HUK,; ~.L..A.ı 1}1 ~I tamamen •
•• merli olmak; (ı:.ıl ... )'opmo)'ı) yeglemek; (b·i.
... ... .. biı) çok sevmek; , ~Lı. ô"}1 iyisini, ... gUzelini kendine ayırmak. seçmek; )IJ (~ •
••
yok olup sadece izi, emaresi kalmalc; oı\,s.1 0.0--
,~ ..ı......ı
'}I bir şeyi uunamen yok etmek;
--~;ı J. veya ~;ı ı.P izinde, peşinde, yolunda; --
hemen arkasından, peşi sıra; }'il
Js- hemen --
• sonra, peşi sıra peşinden; o}1 ~ sebebi ile; ••
"-
•
••
'o
sevgisi olmak.
faydasız.
boş; ~) i~ makabline şamil. geçmişi de •• • •• •••• •• •
0 ••
b-i, bıı) etkilemek.
• ••
neticesi olarak;
.
,
«ı.S~1 ~L ~~ ~ :.)-;
4t '. , -I aldılı yara sebebiyle vefaı etti»; o••
•}I hemen akabinde, hemen sonra;
...den) etkilenmek, (y in) etkisi alnnda kal·
, mak; (ı,;,- ya da •
J ya da y
olmak, duygulanmak; (y dM
dolayı) heye-
canlanmak; (0..1 .. .den) etkilenmek, (y ... e kaqı)
~JUi arkeolojik; arkeolog [yine'i)1];
. . .den) müteessir
...
muelenin)
peşinde
olmak, üzerinde
•
ii• egoist, bencil, enani, hodbin;
i}i bencillik; egoinn FELS.; ~llerdh edilen, üstün tutulan. iltimas
geçilen; asil, ince, soylu, seçkin; i JUI kalınu, döküntü, geriye kalan;
ulraş-
•••••
ij'ı. ç.;r. başan; kalıramanhk. yiıitl;k;
mak; (bp) hissetmek o algılamak; }l:..ıl (bıi) kendine
ayırmak;
durmak;
(~) ••
t'-;ti :..lı, )i :0 di• vefat etmek,
ruhunu teslim etmek, Allah emri vaki olmak;
}i ç.
•
)U\' i~ emare. eser, alamet; işaret,
rumuz; izlerum, intiba; tesir, etki
., indilktif,
lilik, etkililik; ~}u
.,
~.;
eser,
tarihi yapı; parça,
çalışma;
eski eser,
anıt,
abide;
JU\' [çol-l eski eserler, asan atika;
artık;
azizlerin, din bUyüklerinin ke·
indUlesiyon;
indilkleıuniş
m.;
sevgi, aşk;
}\J etkilenme, tesir altında kalma, heyecanlanma, duygulanma; t..
nında}
F1ı.
eJ. Js- üzerinde) tesir-
J~i tercih, yelleme; diA;erkamhk. özgecilik
(J ... üze·
rinde); sünnet ISLHUK.; [sanat, edebiyat ala-
•
~IJ elki, tesir
Cb/de) ayncabk elde el·
mek; Cybşl) tekeline almak:, ıekelinde bulun·
..1iJ
A.:!}I 610 dil, bugün kullanılmayan dil;
gibi); (b-nin) izinde, yolunda olmak, (b·i) kendine örnek kabul etmek; (sonmun.
•
,
eski, antik, kadim; , ~;ı ~~ arkeolog;
hassas olmak (malzemelerin yapısı ile
ilgili olarak, demirin asitten etkilenmesi
..
•
hassaslık; ~r--"*
.
;\.011 çabuk etkilenen, aşın duygusal, hassas; ~o'
o'
~ }WI ~.wı empresyoniım, izlenimcilik; • :0 ~}u izlenimcilik, empresyoniım;
5 -"
Jli::...ıl tekelleşme; haddi aşma; ayncaJıkll
-ı-
~1 ateş yakmak; ~IJ [alev, sesiiI yanmak;
"
. . )}\.... nakledilen, nakıedilegelen; 1 J"J
• •. . 'ı' ı~ ..•, i)}lo
.
.
,-
,-
'
'l. iJ;\-. ya da i)YL.::i halk
. .-..
(~1 yanan, alevlenmiş, tutuşmuş, sıcak;
,"
_.
~b =1,-\>;1;
.l,) atasözü, mesel;
• deyişleri;
flll (f') emeAinin karşllıAınl vermek, müka·
) j..t etki tesir; elkili; acıklı. dokunaklı,
-fatlandırmak?' (b-i) ücretle tutmak; (~)
-
,
i
ısıtdmak
mak; (b·i) ticret karşıhAı
"
.
.
.'
-
kaq.lık; , ~i )rl yol paras.;
- o, •
J"i j (bşı) saA;lamlaştınnak, takviye etmek; JI •
;.r=ı:- I kira; ücret, fiyat; sabit fiyat, paha; .0
0--
zengin olmak, zenginleşmek; JJlı takviye o.
zenginleşmek;
•
•
o ,
-
_.,
raft; JL:JI ;ft"l taşıma, nakliyat masrafı;
-
__
JI, J;llcin.is.; tek.is. i] ç. ..:,ı'::ıUl l lgın BOT. Tamarix;
_
posta ücreti; masraf; ~~i i ft"' posta maso•
edilmek, güçlendirilmek;
çalıştırmak;
. ..
için üzerine kondu~u üç ıaş);
'. JU':l1 AllU bütünün son parçası; .
.'.
.r:-'- ç. Jyı:1, .ödeme, maaş, aylık; mükafat,
•
• . ~t\ ç. ıjUl üç ayak. (eskiden ateş üzerinde kabm
-
(b-i) işe almak; iş vermek; f\.:....ı\ (bıı) kirala-
f.i'I ALF.BKZ.; .,
,.
-ücretle çalışmak;.,r-J:'"' QJşi) kiraya vermek;
etkileyici; (ç. ..:.ıl_) etki tesir; •
,
t~' "Lt acı [tuzlu] su;
olma;
.,
ı--
~i ücretle çalışan; işçi, emekçi, günde-
likçi [ecir]; memur, müslahdem;
~i ve;:.r köklü; asiL. şerefli;
;.;:':'"1 çalışanı işçi kadın; kadın memur;
~IJ etimeloji;
~IJ kiraya verme, kiralama; , C)~
•••
•
,-
•
--
-I-
••"
~i u (~\ ~\ ~i.) günah işlemek;~" istiğfar
-
-
etmek. Lövbe eımek; günahtan kaçınmak;
· --
~~ ç. ~Ul günah, masiyet. kötülük. suç; -I-
._
•
kiralık;
;~~\ ç. ..:.ıl. = J~l;
~\,. ç. ~l.o günaha ginne, günah işleme;
- ..-
'---- ._, ~L ç. ı:ı."..ıı, WL ve~1 ç... WL günahkar, ...
-
J~L kira; kiralama;
"0 ;
suçlu, kötü;
JjJ: j..a
--
dem;
ücretli, maaşlı; memur, müstah-
satın alınabilen, rüşvetlÇi,
,.,
r: .r mal sahibi; e i
;J\ eter;
paragöz;
sahibi; mucir HUK.;
1. 0 ,
..r:-l;;....... kiracı;
~i Atina;
. r:-\
-
,L,,'IE' •.J-::' tıyopya;
,-
· '.
""~i Etiyopyalı (ç.U)-);
.-
_.
4:-!~"'11 ~~L Etiyopya;
-
- -
tL i, u ~L) [alev, sesli] yanmak, tutuşmak.;
_
- - , ,. 'JLc:.),I) ~WI Borçlar ve Kiralar hukuku; J~~ ç. ..:.ıl kira; kiraya verme; J~to
-'
• .ı..J:l antimon, rastık taşı;
o
_._
"""j>" ,_
- o _
memur;
pişirilmiş tuA;la (tek.is. i);
,_o_
ç. ı,.,1j>'1 eezacı;
-
~\j..l.r:-' ç. ..:.ıl. eczahane;
,
v"~\ armut;
6
~i .p..ı. c.r.ı)
•
•
geeikmek, oyalanmak; .p..1 (.. .i,
Jl ... e kadar) geciktirmek. tehir etmek. ıc:cil f.'
•
J';-I.i CJI
ettirmek. oyalarnak;
-
... ~ kadal>
•
•
Li. ~i) öl<sUrmek; ,.
,J,I~ ,J,lbirleşlirmek. ba~lamak:; ~\bJcz.
....J;
, i·
,J,i{mOennesi ~~LJ ç. ,~, bir, biri,
tehir edilmek. ertelenrnek; ~I.:...ıl (bıin) ge· ciktirilınesini. tehirini
.-
evet! kabul!;
... ....r.~ve ... .p..1 '" .. jçin, sebebiyle, -
•
•
.,
.. r..
herhangi biri; hiç kimse; .u-"JI ValUt, Tek,
istemek;
Jıo-Ievet!. kesinlikle
.
•
.
, ~~
[AUahI; ı~~1 üniteler MAT.' .... ~i Y- pazar
•• • • • •• • • günü; 1,",....1(onlardao) ,"ri;';' 11 ....1Pas·
. . .. ... ı:>1 ...diye; l.l..a ~i ~ bundan dolayı,
kalyadan evvelki pazar günü; J'i~ı .ı.....,;,..,
bu yüzden. bu sebeple;
sade~
hasebiyle•... den dolayı, ... in
uAruna;
'"
binlerce; ,~~L (~) •
jı:iç. J~r belirlenmiş, verilmiş, tayin edilmiş
an, vakit; ani, ölUm; gecikme; •
•
,=,}~ibirer
~":ii kısa vadeli; kısa ömürıu, ömürsUı; ,
}:-l
vakit belirtmeksizin, belirli
olmayan bir zamana kadar, ikinci bir ihbara 1Gıdar,
.,..1.
••
••
•
•
•
•
sonra. ileride; 1 ~i JL ~l$. ve J ~\,c.
J.
~i eninde sonunda. cr ya da geç; ~
.. ;.l-, gafi! avlan·
mak; 44\Wlt ı;..ı aymsıyla kaılılık vennek; •
ol
•
.,
t·•
••
y"wı .l.;-\.t "ır büyOleyici, akıl al~ ş~y.;
(Js- b·den,bıi) almaJc. (Jri bıden) malırunı/
~, ~:Wi yatmura yakalandıle; ,l,j-I
yoksun bırakmak;
'.",-ı'~ yardım etmek, yanında olmak, göz
vs- b-i,
bı için) azarla·
••
mak. ayıplamak. sitem elmek. senenişte
(Js- b-e, .... bı> yapmak; (b-i) suçlamak; (.... b·; Js- bı yapmaya) zorlamak;
bulunmak;
•
•
lo
.....
kulak olmak. bakmak; ~ .i;ı.\ nefes almak,
•• ••• o.. •• • nefesini içine çekmek; ......\jj1 Aı# .ir\ insanın
.
,..
nefesini kesmek, heyecan uyandırmak • .i;ı.\
(~b-den.
... r
almak; ,
...ı.:.., '~1 elini uzatmak. [yardım için]; (b-i)
J&- bıi) oırenmek, bilgi oLarak .... , . . .. J.;S ~i »1 ondan ilim taluil etti.
onun yanında den gördü; "JI .-
ıa
o da
[mUz.); ""';-~I ~ y.>\ı ...in ahlakı ile ahlaklandı; ,- •
•• terbiye; edebiyat, yazın; ~ y.>':ı'1 ~ tuvalet; •
. ' .. . ~,)':ı'I ~ veya ~,)':II f..~ edepsiz, kaba, .
••
... ,
••
usul, yol yordam bilmez; ~L.ıJl y,)':Il halk
ülkeler,
,;,y.k>-Iahıapoı;
. edebiyatı; y,)':ı'1 Jb.-) münevverler, aydınlar
y\~
sınıfı. edipler; y\.>~1
~'(b.ile) kardeş olmak, kardeş gibi
.'
, ..
'-
olmak; ı.rIJ(t"" b-ile) kardeş gibi olmak.
(tt b-e) ,,-
kardeş
.
gibi davranmak
--~L.J=
.r\;; • •• tlç. i~!. ı:.ııy~ (erkek) kardeş; yakın
._ . u'
I~'-
•
yı.>! adap, töre, usul. yol; ~;.....ıı yl,)\ görgü '-
kurallan, adabı muaşeret "',:Jl.>~\ adab. görgü;
arkadaş; •
(ç. ı:.ııyı) kardeş, bir cemaat üyesi
•
•
•
, ~l\t arkadaş! kardeşim!; '" ~ yı emin,
.
güvenilir, itimada layık ~
.,
.. .
-
tL öz kardeş;
ı,;..;;..lç. ı.:.ııyı kız kardeş; oLLs. eş,
-" ,
benzer; ~ ~I eşi, benzeri;
-ı.FYküçük (erkek) kardeş; -'
benzer;
l./.>I ~'J ahla·
. .. ...
ı,/.>lahlaki, etik; edebi
•
-.
'Jf edebiyaı fakültesi;
ki zorunluluk! görev; \t.>L. J l:.!.>l manen ve
, . . ....
madden; 4"ı.>':ı'1 H WL etik, ahlak feıSefesi;
•••
~.>Iedebiyal; ,
••
•••
~\.:O..ı.>!ç. to:,il
.
.. ,
tuvalet;
",:--:!J!ç. "~Ji kültürlü, eğitim. öğrenim görmüş;
yazar;
terbiyeli, kibar, nazik;
edebiyatçı
10 •
dar olmak; Jjli: Jjl;
kısmı;
.. ,)1 Avrupa;
Jj\.. ç. Jjl.. dar geçit, boAaz; kriz, buna•
...s'J' (na'ı) Avrupa...• Avrupa ile ilgili. Avrupa'ya ait; (ç. ıJ)- ) Avrupalı;
lun; ikilem, kritik durum;
..fi Ari. Hint·Avrupah, Hint·Avrupa dilini ko-.
Jjlç.
Jı)' .,.,1; Jjl ezeli;
nuşan;
•
•
;1 U.; (jÔ~ y.ı.vaş yavaş kaynamak. cızlamak, vızdu
..
)ljl [müz. ve mOe.ı ç. )jl izar, peştema];
..}Jl,;)\ Arnavut (s. ve is.];
(dişi)
etmek, desteklemek. cesaretlerı-
güveni gelmek;
.k)1';)"11 Arnavutlar; ,
. A......i)'
..w. ya da t)jl ~. ..w.
dinnck; t.»' t~ cesaret kazanmak, kendine
~)i Ermenistan;
~;l
• •
n •• ' ••
~)L Ermeni [s. ve is.);
-.
•• •
"
,:".)""Jl Etmeniler,
,
),.;:;1
peştema] tUlUnmak; )j'G yardımlaşmak;
kuvvetlerini
r? diı kökü;
.
benzeri sesler çıkarmak; ıslık sesi
tarmak;
Çı·
tıslamak;
.xj1 vızıtu,
,
. .. rjl=> rjIJkritikl wr!
4j l sonsuzluk, ebediyet; bunalımlı duruma düşmek,
zor d urumda kal mak; •
CIZlrtl; ııslama;
.. 1
40jl ç. ..:.ıı....jl aniden ortaya çıkan güç du-
.. ",:",jl i (Y.,;I) (su için] kanal açmak; J
,
rum; bunalım, kriz
•
kanaL,
mecra. su yolu;
~.hJ 40jl kabine krizi:
" rj\:i: ~U-\ rjli kritik gelişme, durumun ~,
••
y'? ç. "':-'Ji.. ve yl.,r.- ç. ",:--,.j~ • ••
..
...
~
kötUleşmesi;
• >-J
•
tıknaz,
bodur, ufak tefek adam;
'11zmır, .
~)
"
..:.Lj~tl Ozbelder,
J,-jlç. ~ijl keski;
Jjl i w~ (b-i) çevrelemek. kuşatmak; (b-ı)
'..:.ıJj' azot; '-
..
peşlemal. iıar,
(Ula ile sarmak;
(b-~ bı il~>
örtrnek, sarmak, dolamak; (b-;,
bıı)
vetlcndinnek, takviye etmek;
(b-t!) yar-
.i
kuv-
ılJjl azotlu;
ı..S'j 1 bir şeyin hiı.asında, kaqısında
durmak;
..Ijl [meb. mud kuL.] .. .in karşısına, .. .ile
14
<Sjl k.arşı
karşıya:
.. Ij\..ı
... ın önüne;
,
karşısına. hizasma. önüne; ... ~\j~ ~
~\ iL> alkol, ispirto; •• ~L apolet;
... karşısında;
ı.:.-I bkz. ı.:.-;
•
••
... ın •
•
-
lJ"1 mersin DOT";
~~i statik EUC..;
ıJ"'1
~\:....L
.
.ç.
..:.ıı" as, birli; ,.
..
ı..!'" ~..,.......' (bıı)
kunnak, tesis etmek, temelini
.. ç.
•
..
ÜSt
kuvvet.;
,.,$""il Ezher Üniversitesi Rektörünün ünva-
..
ne
vb. için]; ana hesap defteri. defteri kebir .,
.. . .. ..... . --
l.ol ~ doın>
•
•
aslı
asları
ru;
~Ia
••
.
.t' )lj il,;.,.,\ ders
manın
•
••
u
anayasayı deliştinneye
yet·
ç. ..:.ıL müessese.
şirket T1C..;
•
.,J
• r.'~1 [n.·ı] Isıanbtıl"'.lsıanbtıl
•
kuruluş,
tesis;
iJl.:--o'll Ispanyollar; ",l,.-I [na'ı] İspanyol...; (ç. .:ıJ') ıspanyol [is.);
•
•
He
ilgili;
kurum; örgüt. teşkilat;
••
....
J -","'"'I Isıanbul [yh>e J r-L I);
• • ..,........;. kurucu;
-
piridir, •••
.t
kili meclis;
."Y. .
i~ı...ı ~
~i\:....' hocalık. ustalık; profesörlük; ~
kurucu meclis.
SUR.;
•
••
J. onlar ccdd ustasıdır, onlar lartış
~.ı..t-l
teşkilat;
i-
i
•
veren ziyaretçi profesör MIS.
prensipler. kaideler;
tesis. müessese,
•
.t
•
4;\:",,"11 ve l.ik...ı"j\ Asitane.lstanbul; ıı~,
brokar. bir yüzü kabartma kumaş; •
...,
.,.,.,.1;,-,1
.
'
~\rl
sıraıejik;
[na'l] Avusturalya... i; Avusturalya ile
ilgili;
~i ıspanak; ıspanyol;
••
~I"""ı ç. ~I",;,I "stUbeç:
•
;-:.s- MIS. yanın gün çalışan profesör.
.• ..•
~1J temel, esas, asli; I,J. _ • .. ~
••
•
üniversite dışında bürosu bulunan profesör;
..:.ıl...::--ıU (çol.l teşekküller, kurumlar;
•
.t
•
• . ,.
l,ll,.-I
[y;ne SUR.
J&.\...... il:...ıl asistan MIS., SUJL;
~t kuruluş,
-
M'1
.. ... i İskandinavya; •
••
•
•
1:L~1
• ,
JJ}-' ",J'. d, j" harfleri;
....~\ düz;
J:-l:u.. pürüzsüz yanuk;
•
J
iL.Aıç. "",\.ll trajedi, dram; • .
,.
~U
~L saz, hasırotu, kofa BOT";
i -
•
... in yolunu, izleyerek, ... i örnek alarak;
..Lo\ => j..ıl(bşı) sivriltmek;
u... i ç. ...;...L sivri uç, sivri şey; dilin ucu;
...i)-"\,
•
•
teselli;
•
Ll J" teselli; iyilik, hayır. lütuf, ihsan;
.. i.t-"\ _,. ç.
)LJ-"I, •
halhal',
--.---
)JL..-ıl, ijJL..l halka, bilezik, •
•
..
17 ••
J,..ı
•
01)-'1 Esvan MIS.;
tlrtırlı;
•• U ..1lsveç:
IOS""" bkz. .J-' i; "_ o·ı
..,.uı ç. ..J~lb;z [alet]:
•• • • ıJ~1 potas. kalya taşı; üşnan, çorak; dikenli
,_
~\ Asya: ıS~' "=-"1 Küçük Asya; • •
rJ t-:"" Asya'ya özgü, Asya ile ilgili, Asya· ·
çöven. BQT. Salsola kali;
•
••
. 'i yosun; .ı..:..:ı
•
•
j~1
(s. ve is.]:
,. .
[is.) Asur;
,
.b ~L Asyut [Mısır'da bir şehir}: ~, ~ ~lı [kalabalık, topluluk] farklı kişi•
•
4.ıL;.1 ç. ~.•:a.~' [is.] karışık, farklı kesim•
. ::j)•. ':., Sevil tsp.; .' . -:"':; ,,~ ç. ~~Uıl bkz. ~~ ,
lerden oluşan topluluk;
•
J
..,..,..,1 ç.........1Saksı:
..rP'
., .
.ul (kapı vb.i) kapatmak.;
.-
ç.jl...ı-I sözleşme, Sözlü anlaşma, akit, ahit,
mukavele; yük,
-
.
agırlık;
..
•
. -
j:....Plç...~i asil; saf; orijinal aslına
sındaki vakit,
fJ. Ju,! dünya görilşü, hayala
4itfL bir güvercin tUJ'ij;
şmas. hukukşinas; , "
,
,
;,ş)l»1 çerçeve, çember şeklinde;
J...,....,ı asla uygun, kurallarla uygun; gele-
kanuna
bu konu çerçevesinde, bu
i )u,ı tekerlek: çemberi, ispit;
L.ı..>..o .r- asli"uye;
alışılmış;
J.
bakış açısı;
t~
neksel,
> •
)1J,,! ç. ~'., .".ı,ı çerçeve [gözlük vb.);
J.I'"''j1 kurallara göre; •
ameliyat ile alınması;
• .->
[Kuran, Sünnet. kıyas, iema]; ve borçlar;
.'
t u:ı, r)I4Jl.-j net karar venne' inisi-
>
~J}o'= ~J}U;
.-. . .... ~,:,U,'jl, ~'jl Mas Okyanu'u; ... IJ'.'.:'J1,I Atlas Okyanusu ile ilgili; ..
.,..ıı.I'aıen, aıias;
-. -
(ç,
..,.Ju.i) aUas [harila); .
~, Atlas Okyanusu ile ilgili; "
~i Atlas Okyanusuna ilişkin, ait. Aılantik; ••• • ~'jI
,
,
'
• •
...il.JI Manlik Pak.; '
r}Ol deniz kaplumbalası;
~i, ~rç. .;.(~i ata, bey, efendi;
. . ' . ~!~i ve ~1\t.~1 Yunanlılar;
~!' Yunan, Yunanlı [s. ve is.];
...
19
j,jl
J~'iı J y~ çok uzaklara kadar ulaşmak;
'
..,..ı.....tl A~ustos; • .
-.~
to·
Ji'jl ~ ya da ıJ..bu Jil J; sınırlı görüşü
....1 => .... 1; (.:ro bı h.IWnd.) söyl.nrn.k. ho-
,
•
.ıJ\.' kir [kulak veya tırnakta];
.. .
'i'
JÜl uzak bir ülke ya da bölgeden gelen;
•••
•
.. .. ve 4S:Jı ç. ~\il yalan, iftira; ,; . .
. ..
.l3lil yalancı. iftiracı. müfteri;
~)i Frenk, Avrupalı; ...
. .-.
ii
yı u. ; (J}I) [yıldız) baunak, görünmez olmak;
L.J ...,j)! [na't] fransız; (ç. ı:.ıJ") fransız;
.. Jjl
~ j'JI fransızca;
..
..it)', ç. jUUI yapılarda, taban kirişi ile çatı ara· , kalan üzeri boydan boya kabattmalarla •
süslü bölüm; kenar. uç; kaldmm;
1 jı~i
•• • • •
••
mü•. [yine ı.,...ı,,ri~ Afrika;' I..,-i,ı,ril
.. .
.. .
·.
~"ı.:>üı EOaıun; •
Ji apıallık. aIımaklık; '
.. aptal,
.., ~L ve ujı..
ı.Ş..ı.;.i1
l,I4-OJI Kuzey Afrika; •
[yıldız) balina, görünmerne;
JiI geçici. sonlu; -.
~i peran; .ı.:~ı ...)1 tiri.. pervaı MlM.; :..
•
ç. i. efendi [Avrupalı olmayıp batılı kı-
...
••
.} avukat;
. .. ~... ;1 ç. ~ül HRI. mukabele ile okunan dua;
U
sia absiothium; ,
...
ahmak; saf. cbleh;
yafeti ve fes giyen kişi için]; (isimden sonra)
•
ı:.ıw~ı
1, .ırJ~ illira
i
atmak, kara çalmak, yalan söylemek;
Avrupa; -
.
..
. cli'
~,ri';/I Frenlcl.r. Avrupalılar, , ~.ı-',;/I >~
w",jl
•
f •
.. .....1;(.....~ v......' . (
•
•
._
",lil geıgin, seyyah;
homurtu, söylenme; t·•• ....1; = o.ill;
sında
..
~i yatay. uflci;
~i memnuniyetsizlik, hoşnutsuıluk;
.
i
geniş ufuklu; ı,llil yl~ geıgin, seyyah;
.. ' ! ,,",I um; om;
...
•
nlan, uflcu dar, ?':/i e:-IJ ya dat::'IJ •.;il Ji
murdanınak;
•
.
H'
i ••
'i.
.r.i' afyon; ,
.
..1.
Ü.,,:i'il
C)J ECZ. afyon tentUrtI;
Wl ç. ..:.ıl. aıırlık ölçüsü, okka MIS. = 1.248 kg.• SUR. = 1.282 kg.; • • "-'jo bkz. c.ıJ ;
.. .
Afganistanhlar, Afganistan; . ıJuwI Afganistan; •• ~Wi ACgan [s. ve is.):
•
•
•
ot
..
~IJ ~ il ç. .r.W1 papa'ya, ilkbahar çiçe~i,
'-
....w l ç. ı,jUI ufuk; görüş alaru. menzili; [çol.]
'.
uza.k ülk.ıer, ~, ""'J~I JUı dünyanın •
..
en uzak bölgeleri; J~L
--
:.
'
margarit, BCT. Bellis perennis; • -
•
",i4)1 karııım ilaç; ",~4}~1 ~ farmakoloji;
JUr üikenin sınır
bölgeleri; Jij'JI ;i~ gezginler, seyyahlar,
i. ' .
",i4)1 eczacılıkla ilgili; J::j1
süzme peynir;
20
{,.lil
i ,,>Iç, ,,>1 ıop [oyun içini;
.ı,ı;lalr. bkz;
,
~i (bıi, b·ı) bir yerin iklimine alıştırmak; "
~\:ibir iklime alışm~
..
.,
,
..,ı;ı ç, ".ıuı iklim; bölge, yöre; !alra;
..
vilayet (MIS. ~!~); ~\i~' taşra; , ~Iiklimsel; bölgesel. mahalli; .ı,ı;lç,
,yijl anahtar;
..,..ı,ı;ı ÖkIic ••
~..riıç. ~uı asıl, temel; HRL teslis de ilahi
~ }'Yun.> ikon HR!.;
~
....r.il Okyanusya;
•
~ılS"IAkaııar
inandırmak:;
.
.
ul .. .dıtını) temin etmek. görüıü)
desteklemek;
-
.l..::SIJç. .:,;1. temin; teyid, destek; tekiı.
vurgu; ..ı.,S"W\.ı şüphesiz, kesinlikle;
.
.lS"lJ temin; i
sabit [karar, niyet}; zorunlu, kaçımlmaz lihti-
, .
yaçl: IJ.$' kesinlikle, şüphesiz; • r
.ıS rkesin, emin, şüphesiz; tekid edilmiş.
·. V. .. .
peldştirilmiş, kuvvetlendirilmiş;
'
.ıSb
den) emin. kani;
,.
,51; (.r5~ (tOfJroAI) .ünnck, ıopra~ı işlemek,
çift sürmelc;
•
•••
.
-..,iS"1 -.. bkz, ...,iS"; (bıı) aşındırmak; (bıi)
...
neyi nasıl yapacalını
kanunsuz.
zenginleşmek,
•
küpU
••
)lS'lç. i.ll saban süren kişi;
.. gayet iyi bilmek;
..
• ~ çok kaşınmak ~'
......
4ı1S"1
. ..
J; JS'I ıabaktan
yemek; ~ JS"I (b-nin) hakkını yemek. hak-
.
-
kım almak; jS'lve jS'1(b-e. bı,) yedinnek.
beslemek; JS'i(b-ile) birlikte yemek yemek; YUbitmek, tükenrnek; eskirnek,
~ bfe karıı) kuvvet oluşturmak. birleşmek; • '..,.J':II Jl,>:- Alpler; •• kuvvetlerini
çürümOş;
•
LJ"J,r-lS'1 HRİ. ruhban sınıf; rahipler zümresi;
•
~ J..,r-JS"I politikada kilisenin nuruzu;
•
...rJ,r-lS'1 kilisenin politikada yeri olma·
sını
J-.i ~ (>'" ~I ':II ~ W
LS:.. ':II Alaska; •
•
..
gerçekleştirdi;
cekler:
•
. .. J-.... •.
cJL:I"l1 Arnavutlar;
savunan;
.. . ;..sı ç. .JW"I, rlS'~, ~i, r\Sl 'epe; ""if, kayahk;
~L:l1 Arnavutluk;
pflkJinik;
...
yılın, küme; ~~,~j ~ W"~, ~,~j göründUIU •
gibi delil, kimbilir arkasında, içinde ne var!;
.r
t:!ı" • i Jı ve dilerleri, ve saire" için kısaltma;
t ~i
mak;
(olumsuzluktan sonra) ancak. sadece;
0-
:.,.lı ıe) aşina. tanıdık_ bildik olrruık;
(b-ilt) samimi, senli benli olmak; (bit)
-
eser, çalıtma;
A'dan Z'ye;
şeyin piri olmak ; ,.~ ~i alfabe; Q
{kitap makale]
.
- -
-.iJI
çalı,ma;
yazma, hazırlanma; (. ....i,lU, .,.i,JU) kitap,
.,.\l J 4...il1 J.ıJY. (bş.) çok iyi bilmek, • bir ••
•••
alı,kanlık;
J- yazar, mUellif;
·r' ,
:...JIJ ~ . --
l o ancak
,.
••
•
~.r.-i', y ~i bkz. y; •
13•.;1 imbik; -
o.
0-
ı..:.-i\
müe. ı..:.-il sen;
••
... dır.;
,
..
~i
siz;
ı;;::.ı
[müe.] siz;
,
u\ rba~laç, ıJI'nin ameliyle amel eder, öz!. nesne
•••
~L
konumundaki yan cümleyi ana cümleye
·.'
bağlar.]
, 'i
.
... oldu~unu, yaptığını; ıj\ ~ zira
-. O...: ~i ~ O ... yaparken, yaptl~1 yerde;
.,.
ana cümle başında: bununla beraber;
•
••
..:.ll,) J
'demt: kC' A"i'i yanı, lU ••• ;
,
ı:.ıı
gerçekten,
doğrusu
-
•
-
-
0-
.
.4,;,~' müze'' 0-
_
~I ç. ..:.ıl. MIS. eski modası geçmiş; ,- " ıJ~\
antimon;
•••• "
~l
(edat isim cümlesinden
_ı_
(AJ'i') kadın veya dişi olmak;~\ dişi-
II
mUennes yapmak;
leşıirrnek. OILB.
.,-
.
önce kullanılır. genelde tercüme edilmeyebi-
hale
lir, son zamanlarda daha çok üslup için kul-
nes olmak OILB';
husyeteyn,
WL sadece; fakat, lakin, bununla beraber,
•••
aksine;
•
feryat; inilti;
.
~U' egoisı, egoİst,
•
_.0
..
bencil, hodbin (is.); bencil
egoizm, bencillik;
Anadolu;
armutsUR., BOT.;
'#\
İL> İngiltere; •
~, İngiliz;
• '::'~L [na'ıl İngiliz ...; ingiliz [is.];
. .. . J,o..;I ç,
••
~L ~~,
,•
~~ Incile ait, özgü; gezici vaiz HRI.;
,
... piskopos fKtpti kilisesinde] HRI.; ....
)yl ç, -",UI, -"UI anbar, depo; •
•
T.> onbaşı MIS.;
. incil
~L
(b-i) azarlamak, suçlamak; .. o •
yı
...
.ı,.,uı İncil;
••
•
~y\
müennes, feminin, dişi!.;
o
hodbin [s.];
~l.i\
...
OILB.;
J .ıl -
~
~....
... .., .
• ••
••
sakinlere ilişkin; milli, ulusal; 1 ~1 '-If •
sivil savaş; ~ı j..(,...... sivil mahkemeMIS.;
hazrrlık;
· ..
• o"
~ı.-. hazır,
••
J.'~I ,I
• ••
Jal u.i(J.t'~evlenmek;JaIa("J..oI}(y ...i1e)
•
•
·
•
meskun olmak, (bölgede) insan
(J
yaşamak;
b-nin, blı) yapmasına
••
... J-IS"
{bölge, yer];
• • J-'
.:J":AA.r yetenekler, kabiliyetler, maharet-
..
mak. (bıi) hakketmek;
ler, hünerler;
Jal ç. ~.r. Jloi aile. yakınlar, akrabalar.
jaı:..
•
evli;
~
zevce,
hanım;
J:'~ I,yok. halleden; yeıkHi;
[mud.kuJ.) •. .in •
... taraftarları; ••. sahipleri; sa·
kinler, [bir yerde] yaşayanlar; ( ...1) hakeden;
,
..
•
halkı;
• ••
•
chil olmak; e~enmek;J-\:...ı1 (bşe) layık 01·
msımlat; eş,
• l'
~L veJ".ı... meskun, insanlann yaşadlA_
... için) uygun, müsait olmak;
•
• ••
izni bulunmayan;
tanımak; (~ b-ı) hoş karşılamak;
•
.,
.m medeni hukuk; J.'~I ~"'~i
-
(J ... e,
..
4:1a l layıklık, uygunluk; ehillik; 1 1J.Iı":l1 ,:. . . .,.-,,\All medeni haklar, ı,ı..~ı ruhsad•• • • •• • •• kanuncn yetkili; 4..~.":il f..~ ruhsatsız, resmi
(b·i. J ...e) elUllolmak, (bşi. J ... için)
mümkün kılmak,
.. .•
yer·1i üretim;
cana yakın olmat;jal (edi!.; bölge. mekan]
ahalisi,
•
göçebeler ve
ı;aı evcil, ehli; yerli '''yabancı'' karşıtı];
Ioo..o-AU hazır olma, hazırlık; (ç. ~i-)
JaU
Ja'
•
J : •
, ..
ıı
üzerinde yeri var;
"",:"lal hayvan derisi. post;
imkan
•
••
ona kapımız her zaman açıktır, onWl başımız
yapmak, tamamlamak;
• Jal
-1 i
••
say·gm kişiler; ~ J ~i hoş geldin(iz)!;
.0 •
•••
•
yerleşik hayat sürenler, 1aL:ı:-."ı1 • • • • • ••
~..,.ıı ~i yola çıkmaya. serere hazır, ~ •
••
••
••
yı savaş teçhizatı;
Jal
Jal uzmanlar, mütehassıslar, ustalar; ·. " .. ., ..
4,&1 ç. ~L hazır olma, hazırlık; teçhizat, •
••
~~\
.. .için)
_ •
•
.
• • ı..-i1.,J, and içenler, anlaşmada yemin edenler, •• • • ••
.için) hazırlamak;
'
••
'
bir mesle~i yürütenler, meslek erbabı;
••
•
.
..:. .11 aile; Hz. Peygamber'in (sav.) ailesi,
•
..WL
•
J.lo~1 [çog.) sakinler, yer!;)er. ahali; 1 Jal
beraber. yine de;
ıJ
•
(J ... için)
~~ halile, karahalile DOT.; elips GEO.; •
(J ...e) layık,
ehil;
",
u.."..lA~1 ve
•
lI:,,:,I.~.! elips (na't]; ••
Ji ya da, veya; [muzafi miden öncel ... olmaz
32
. . ",:",,1 u ("":")',
ise .... olması hariç;
.
1(,,":,,)1)
.
., .
~JL. ",:"yl)
geri dönmek; •
•
...e yakalanınak. tutulmak; ~ . .. . .'
bir
•
yandan; ., .
birinin ihtiyacını karşılamak; birinin geçimini saılamasına yardımcı olmak;
•
. - .. . ... ..
)IJlısı; susuzluk;
,,,
o" •
•
y1.t' dönüş t
ıI)J' Avrupa... {na't); (ç. üJ-) Avrupalı;
••
•••
•
~~\ J l.ı\Ai ilcri geri, aşajı •
•••• •
••
yukan; y\!I J ",:""v.i i .f.iJ gidiş-geliş bileti;
-
••
•
•
•• .
yv J Y j*ı:i •
y\..o dönüş yeri; dönme; ,
•
~)J' KudUs, Yeruşelim; ,'. .ı,)JI,.ı,)\
-.,
, "1.hJI (g) Uruguay;
jjı (cinjs.) kaz ZOO~
... ve ..,
•
I;VI IL> opera; opera binası;
•
..
~)'''.Jl fr.> operct;
.. r .i ..
J-I}yı mUSlebi~
..
Vi
• •
.,.
. ~i ç. ~\_
iı.
zirve. doruk. tepe, en yUksek nok:~ Asn.
bir gök cisminin {öz). ay için) yörüngenin
.
Jo--I; _•
"dJi ç. J-IJlvaaı
-
,-
ç. .:.ıl. fr.> otel;
..
f.-)I Oslo; J'
.. .. -
~)\
.
Jo--)I _
••• ~~.iJl fr.> otomatik; · , J:.ı."...iJi Fr> otomobil; •
. _.. \:ll,.,.....JI Avusturalya;
\:ır Jik> Avusturya;
Jl ç. .:.ıl. fr.> el yazısı, aıogmf;
"
.
cri mersin BOT. Myrtus communis: ALF.BKZ.;
.;..
~yı fr.> otobils;
Ji
(Jr- b·i1t) istihzat alayetmek;
jJ' ~ jJi MIS.
'":"1 ALF.BKZ.;
:.
ç. .ı,)ı tabur. müfreze ESK. MIS. ASK.;
'0-
gidiş geliş;
IjJi
r
..
\OJ' Avrupa;
ı.....)ı dönüş; •
,.
ihtiyaç anında yanında bulunmak; o,)J' UI
.. .. ",)i:ıs- veya.",J-" ).'"Ji JS' ~ dön
· .. y ~r
...
KIP. HRl.;
zarar. ziyan, hasar; salgın hastalık;
J JY bulaşıcı • •
hastalıklı;
JJ)JI ing.> tulum; I(JJ~
..
Jiu (Jr-b-t) kötü şans gelinnek. sıkınu. -
yeryüzünden en uzak noktası, MEC. (ün.
eziyet vermek; JJI (b·t) sıkıntı vermek, me-
şöhrette]
şaklcat
zirve;
(1 albUmin. yumurta akl.; ı:..~1 albUmin;
J'> (bt') el\Jnek. bükmek; (b·e) yUk.' ..
(')1) " u('
i a(,)Ji> bükmek. eA-
lenmek, sıkışunnak;:;
,,-
rnek' bükülmek,)JU bükülerek elilmek; ha-
•
şml
..Ji- yük.
-...
,.. ,
... .
zaman arahklan; hoş vakitler;
ıJ';\ıi Jl ve ~\J Ji okyanus;
.'
-
iıJJi ç. to:,il bir alıırhk birimi [Mıs: 37.44; Halep
320; KudUs 240; Beyru1213.3 gr.);
•••
ıJJ"JUJI fr.> takas saUŞı;
eimek;
iı
ılJi bkz. liı; ~U:!JL kısa
..
.
vermek;
alırlık;
,)Ji : ~~j~ ~ıi b-nin ihtiyacını karşılamak,
•
•
..
i,;.h l Ukrayna; ~l fr.> oksijen;
-.
33 •
_
••
J
WJI) Jı u (JJI, JIo) dönmek, geri gitmek
.·.
Vi
~L mekanik;
bıe); <JI bıe) dayandınlmak.isnat edilmek,
... ,,-'ll ç. ~~, müzisyen; şarkıcı MIS.;
atfedilmek; (JI ...den) kaynaklanmak. lilrc-
JJI (mUe.
rnek;
Vi
nunda) dönmek, (b-nin) eline geçmek'
...
JL
c dayandı; •••
•
ilk on gUnü, ayın ilk günleri;
serap.
. 1
.... •
..
...
'-
•
" harp teçhizau: ~~I
. -
hesap makinesi;
•
'-
.ı.VI
~ii
•
"
J'•
"'-
ıl.
Ji ilkokul;
'_
..
J' ~L.J' ham maddeler, ,)~
unsur, temel
,}.I ç. ~,i erkek geyik;
4J}:ı1
a1ann. sirtn; koma;
Jt-.: son; netice. sonuç; çıkanm 1 J. Jr..iı j J~( Iimdili zamanda ve gelecekıe: • •
ı.r:1 mekanik; makinataşmış; enSlrü-
- .. menıal; organilc1 Ji ~L.J'U motorlu saban; . . - ...
mekani k hareket;
t L-.ı)..l.J
il;
-.
•
... .
.-.' .. LL41 ç. ..:.ıL vilayet, eyalet; - .. HUK. tapu senedi;
..1 paraşUt;
...
, ,
ı$'j- \) ~Paraguay;
.
,
J. yl)4 bkz.";Y.l-;
hafinin adı;
41.ıç . ..:.ıIJ\.ılı.. ..:.ıly.1oı baba KNŞ.; rahip; .. .. ':? jo!l.ıve 'iJ44 papaya ya da papalıga ait;
, .. ~.)!4 papalık sistemi; .. , ..k~ kaynak, menşe, orijin; gönül. kalp; yürek; , •
•
sonsuz, çok derin çukur,
..
• •
~)4 Fr.> parke, parke döşeme; LO
i
i
..
ıo
i
~\;J4 bkz. ~\;.i-;
..
ô)4ç.
,
.
-
ı.:.ıl.
para [madeni];
~))~güherçile;
barut;
i
,
~.
gözbebeti aynı zamanda; ~ ~I . k~ gözbe-
•
i
..
Ô~))4ç. J.ı..)IJf tüfek; •
l"l"":!) 4Paris;
begi;
r~4Parisli;
.}4 Babil ;
•
•
J.Mna'tl Babil;
j4ç. ulj:o! şahin, sungur, do~an; i'
~~Kıptj
,
i:y~ç. ~Iy. terlik KNŞ.;
·
., )Y.~ç. ~L, ),:,,!Iy. lokomotif; buharlı gemi; ,
j~ç.j)~, iJl
takviminin ikinci ayı;
••
•
• •
i
i
..
i
o
r • şahin, sungur, do~an;
)lj4ç. ~1)lj4 pazar, çarşı;
.. .
ı.:Jj4baza1t, siyah menner;
37 .
..y
if
." u (l.J"4) yi~jt olmak; şiddetli. aAlf olmak;
~
a
.. V,Y.)
muhtaç duruma düşmek, acma•
••
cak halde olmak; V"-.L:; dertli, sıkınUtymış
."
-
gibi yapmak; iıJ"~' üzülmek. üzgün olmak;
. ~ )\ ~ ne kötü bir adam; -
"
•
ı.f'4 güçlülük, yiA:itlik. cesaret; zarar, zi•
~U cesur, ~ :.r~ ~ • ••
zararsız, kabul
edilebilir; bir şey denilemez;
yan, hasar, 1 IJ"LJI
pek kötü degil; önemlice, göz önüne •
1-'
",,4 "i boşver!, • •• l - ' a1dınna!. önemli degil!; ... ı:.ıı ...,..4 'J ... yapi- t • masında bir beis yok, ... yapılabilir; lJ"'4 ı,$l • ne önemi var ki? ne olur ki?; "",4 ~ ı.rJ •
i-
....
• · .. ıY ... den ona hiç bir kötülük gelmez: •
••
•
"'i
~)c. lJ"\.ı korkma!, senin için korkacak bir
şey yok!; l.J"4 ıı.J~ belalar, felaketler; • • • . i' • , •• • • ı.f' y, .. L-\.ı, l.J"JY, ı.s-" y ç. "",.y.\ dert, Oı
•
•
•
•
•
~4bkz·A; ..f'~ ç. ~f_ Ing> otobUs;
,.
• •
At.4 selüloil; ba!a, kaplumbaA;a kabu!u; ul:...SL:J1 Pakistan; .. . e'
e'
~~~ Pakistanlı [s. ve is.];
J4 balina; •
••
lll. ç. .::>'i4 bale; , ••
e
y,ı4 ç. .::>'y,ı4,
••
.J:'j., palto; e'
}4 tı.> balo; ••
" }\, balon;
.
,
~4 bale, dansh oyun; ••
~4 •
e.
ve ~4 bamya DOT.; •
•
"4 bkz. "-"; Y'Jy4 UL:ı sinemaskop ekran; •
•
•
••
e
••
4i Jj.ı Kıpıi takviminin onuncu ayı; •
1$4 müe.
ısurap, sıkınu;
~ ç... l...ı
'
';';4 ç. .;.;1-" başaı" •
i-
...if
e
i • •
i"'
küçümsenemeyecek miktar;
...
U4ç. '::>1>",4 paşa;
e
U -
alınabilir, kayda deger; 4.ı "",,4 "j .;J~ epey, •
•
").4 beton;
,.
•
e e
e
•
.
••
dertli. ıstırap çeken;
~~
••
ç. ~~4
ESK., iUN.
lerinin isimlerinden sonra söylenen ünvan;
• • ..+.~ Fr.> Bastil;
•
•
, t$'-JI Jl') ESK. Tunus HükUmeti; •.
J,--\' basit;
i,
... ... . ... s-~ ya da .. ~ ç. ~LJ~ papaA;an; , .' .:-ı u, i (~) (bıı) kesmek kopannal::; (bşi) ft'! ç. J.J:o! kaplan MIS.;
~~ T.> baş MIS.;
••
•
...f-:!J~4 veya ~J~4 başçavuş ESK., •
•
tamamlamak., yerine getinnek;
MIS.;
•
~4 başhekim
.,.
.
mak, kunnak, (bıe
MIS.;
• ",,:--,~4 başkatip i
•
mak:, kopmak. kesilmek; tamamlanmak.. sona
MIS.;
MIS.;
•• i •
"e' "4 başmühendis
•
...
e
ennek; karara baA;lanmak; t r~l ~L ;.ü
~'4 başmürtü MIS.;
10./·-::1 ':.4 başmüfettiş
••
vennek; ~ (bıe) karar vennek; ~l aynl...
."
ayarla-
J bir mevzltda) karar
• i •
V:::
(bıi)
v
ı.f"':!r~ başreis [rütbe, DNZ., MIS.];
d
Beyailesi üye-
MIS.;
......... J ara1annda hiç bir
~
~
ilişki kalmadı;
• ~ karar, hüküm; ~ kesinlikle;
•
38
.
j! P! ç. IOJI. karar venne; nihai karar, son • • karar; 4:.:11 ve ~ katiyetle. kesinlikle; ı.r
. " "ip huş aAacl BOT. Betula;
..
kesin, kati. nihai;
....
."
~münzevi; namuslu, jrretli;
.. "" ç. ,j'"'- büyük tahta fıÇl; boru, tüp; :. .
~u (~) (bii holıy"tomorı) yaymak, açmak;
.
l.i1:.ı mutlaka., muhakkak. kesinlikle;
(bı,)
,. .~.ı hükme, karara ba#lama; •
•
ı.:.ı~ kesin, kati; t ..:.ı~ ~ kati yasak;
••
r
(bıi,
yayın
kesmek. koparmak: (Mi. bir &allu)
p\ kesilmek, kopanlmak. alırunak; ..
-
,rl'budanmIŞ, kırlolmış, kısalulmış, tam
,.
evladı
olmayan, dölsUz;
".
~i
ızdırap, • • "
•
••• ,
-~
ll;
~
..
~ [cin.is.] ç.)~ sivilce; ••• ".
ir [tek.is.] ç. ..:.ıır sivilce;
j~ kesicin; J~ birbirini
r
tutmayan. ilintisiz; parça
•
ve ;:R sivilceli; • o f
••
~ u, i~)
kısım;
uP') taşması için nehrin setlerini
..
".
...
j .rı eet, ala, dede;
-
açmak; ~L [su] kaynamak, yerden fışkır-
_.
mak,lajmak; (OJ'.
JJr. petrol;
Jll,;1 fııkımıa.lajma; kayruıklaruna;
e;"! a (~J (y
t üın;
•• cl:.ı ~ ~ (bıi) kesmek. kopannak;
b/~) •
memnun olmak;
••
••
J'! u, i (.!-'-ıl (bıi) kcsmck, koparmak; (b§.)
-.-bitinnek, sonuna v:ınnak.; ~ insanlardan uzaklaşıp kendini (~, J! Allah'a) vermek;
-
iffetlil namuslu olmak; namuslu bir
..
yaşam
sürmek; ~, kesilmek, kırpılmak; ~
.
.....
Jr. bakire; Jr.ll Bakiıe Meryem; • J J". bakireliklc ilgili;
" .4,1 J". bakirelik, belcarel;
ir ...d,.> kayruıklanmak;
"
~Ihepsi. tamamı, bütünü;
•
elem, acı;
ve ~ a (rJ (deriy,) siviiceler kaplamU.;
•
'~b-" ~. utun,
A
•
keder,
J~ kesici, keskin;
parça, kısım
• •
mayın yerlqı.innei:.; ~i
o.
...
gOn-
C-ıyayılma, serpilme, [fikir vb.] yayılma;
[organ]
alınma;
olmayan, eksik;
~ casuslannı
(b-~,.rım ) açmak; ~~ yayılmak; saçıımak; •
aynıma;
Aı.i
yapmak;
,
,.
kesilme, kopanlma.
J b-~)
..t >+.. ..
- .0. • . dermek; r\Al"i1 ~
kesmek; (metni) parça parça tercüme etmek;
~
yapmak;
öm. sım) açmak; [radyo televizyon ile]
o.
il (."..:.ı)
propagandasını
(bıi, bı üurin~) serpmek; (b-e veya
••
•
id~olojiyi,
daAtunu saçmak; (bii
dok/rim) yaymak,
'.
•
.'
gösteriş
f
sevinrnek,
hoşlanrnak,
..
~ (ybı ;l~)
övünmek,
yapmak;
~övünme;
.. ..
• ••• C:"'" :. övüngen kişi, gösterişçi;
., i~ : kök, kaynak, asıl, temel; i.ı.ı,
..
...
.! ~~ JA
. .. J.. •
."."il o bu konunun piridir; lf.i~ ~i JA o •
tam bu
•
işin adamıdır,
bu
iş
•
için
biçilmiş
kaftandır; • •
~ a (~)
obur,
pisboAaı
olmak; (hayvanm)
39 o
iç organlannı
...
•
~
.
.... ~ rahat; geniş, ferah; mUreffeh, hali
s·
(~) ve ~[su için) kanal, yol
u, i
•
•
açmak; (su)'un) akmasını sağlamak; ~
..
ve ~~ serbestçe akmak. taşmak; •
,
sına. arasına, .. ,in ortasında, arasında.;
etIi;
• •
...
vakti yerinde olma.; 1 ' , '~ ,kı--~ ıl. orta-
boşalunak KNŞ';
~, şişman.
_.
vakti yerinde
•• ~ saf, an, katışıksız; ayncahklı; ~ sadece,
•
~ serbestçe akma;
••
~ [cin.is.; tek. is. iL pelikan zoo.;
~ tıknaz. bodur;
•••
• •
~ ~ ~ hürmet etmek. saymak(b·~) saygı
.. --
göstermek; (b-e veya bıe
Js- bşdt) öncelik
tanımak; ~ şeref bulmak, onurlanmale; ~
frengi, sifilis nP.; ••
~ gı,
~
j
onurlandmm.
ı.j ~ tıknaz. •
•
-
o
say·
~ a (~) (bıiveya ı:rbıı) aramak;~tırma yapmak: incelemek; (bşi veya ı:r bıi
• •• ~ saygılı, muhterem; saygın;
.. ., (~ r~) hayretler içinde kalmak, dili
tutulmak;
•• ~ ~ ~ ~jvj)'i) perçinlemek;
tartışmak; ~'-:J tartışmak. müzakere etmek;
(e
.. .
. -mak; ~ ve ~1 {çığlık, balınna] (b-nin)
o
.,. .,
> >
•
~ bolukı kısık sesli;
keyifli, neşeli;
...,~ orta. merkez; mUreffehlik, hali
etU~ tetkik; tahkik, temı:
bilimsel inceleme. tez;
~\:...ı ç. ~1" arqunnacı;
•••
~~ titiıl tecessüs
i·
•
o.
""..,..ç.
...>
.4.>~
"
elleomek, hoşca vakit geçirmek; • •
(,;,r b-O
••
••
~~
sahibi
arqunnacı;
konu, mevzu, tema. araş-
veya 1art1~ma konusu;
lahkik, tetkik;
içinde yaşamak. mürtffeh bir hayat slinnek;
o.
· .. (J konusunda) bilimsel rapor;
tırma alanı
.r .. (b-i) refah içinde yaşatınu; ... . C' ....~ refah
•
(ç. ~\:...ı\)
ı:v.,. ı". J-"". ı".v., [sesI
~1 bolukı kısık sesli; ".
., ,
tartışma;
müzakere,
. ..
bo~ukIuk. kısUt1ık;
. 'o.
J bı hakkmda) konuşmak. sohbet
~ ç. ~~, ~U~, ~~1
sesinin kısılmasma sebep olmak. sesinin
~ ~en,
b-il~,
arama. arqtırm~
~ a (~) [ses) bolıuk, kısık olmak veya kısıl·
J ...hakkında)
•
~ ahmak. aptal; sıl. basiı; güruh;
.. e"'. U"'"
tartışmak; ~~ (b-ili:
etmek:
•
J veya J&- bşi ) soruşııır·
mak; (bir konu)'u veya ntts~/eyi) müzakere
etmek,
hürmet;
..
•
[daha nadir olarak]
şc:reflendinne;
bolulmasına neden olmak;
bodur;
-
ç. ~\_
araştırma;
görüşme, toplantı,
mUkale-
me; müzakere. tartışma; • •• ~4 ç. ~J-, ,,,~.A~..o! araştırmacı; mUfetti~; imtihan eden;
....
}"< (bıı) saçmak. da~ltmak; (bıı) israf etmek boş yel.,l = }"< •
40
· '. . i ~ israr, ziyan; ,
..
~ J-.
•
)~ ç.
•
...
~ ~~ deniz yokuluAu yapmak;.T'!' 11;
"IJ"""!
..
,
akınU
, --
••
olmak;.J"~: ..\ =
• • ~
•••
••
1~
.
. . .1 ~ ... esnasında, ... süresi içinde; ~
·. -- ..
. . .;;..... ~ iki sene içinde; ~~L.r--J" .iI •
•
•• •
...
•
__ o
.;,ı.ı.,ıı Baluk Denizi; y"....1
•••
•
••
!~
••
.r.>o
..ı
~~ denizcililc, bahriye;
~JI>..ı [na'ı) buharu, buharla çahşan;
if'-! ufak göl, havuz;
J';" gUnltil;. buhar. tUtsü; ,
~.i""! vlıi,.i su bitkileri; '
,
•
ç. ""I" i';"l duman; buhar, •
... .. ~r J~
41 sildamen, tavşan kuıa~ı. buhuru meryem çi-
baıımsız olmak, baıımsız davranmak; (~
çeti 700. Cyctamen;
gôriqünde./ikrinde) ba4ına buyruk davran-
,
o-
~1 nefesi kötü kokan;
.. .
mak; (y bı,) ..kcline almak. ..k başına sa!Up
"-
.
i ~ç. rı:O- ..:.ıl. buhurdan, buhurluk;
olmak; (~b-i) yenmek. alt etmek; (~hisse.
buhar ile deıenfekte eden kişi;
duygU}'D) hakim olabilmek; (~bli) rastgele
o-
kuııanmak; (y ",) istibda! ile. başına buyrtık
~ buhar ile dezenrekte etme; ,
,
o-
~ buharlaşma;
bir şekilde yönetmek;
••
••
. ..
:ı; kaç'!'
i r~ ç. ri)! buharlı gemi; , - , ; ~J! küçük, buharlı gemi; • • ~ a (~) (bıin
•
•
"
,ili::"-:ı;;}; ;.i I~I mııhak,-
. "'l
kU. olması gerekiyorsa; ~
•
,
~ [haddinden fazla] küçük. düşük;
çok. düşllk {fiyat]:
--
.I.,.) ••",- !ekrar, yeni baştan yap•.. 'n •..•. i . . . mak; .. ..I.f meyhane, bar,
... jlr. [vi brava, aferin!
tL; Prag;
temize çıkarmak; (b-i) iyileştirmeye, tedavi
••••
t;.i b·; veya kendini
t..AI)'! Brahma;
beyan etmek; beraat elmek;
t~ ~: ... i •
(b-i) tedavi etmek:. sa~lı!ına kavuştunnak;
kendini
V
bıden) kurtarmak,
•
~;ç. ~i; kanal. ınce ...; i
i.
•
•
r.fl anlaşılmaz,gürültülü sesler çıkannak; i örn. topluluk] •• •
~.
.
••••
••
•
•
• ••
•
... I)'! muaf, özgür olma; ret, tekzip inkar; masumluk, suçsuzluk; dürüstlük; (ç. ~r.)
iı~n, ruhsat; lisans, diplama, patent; 1 i~l;'
•••
••
AU.BKZ.;
••
• SUR. ~.)"!
boru, tOp
~.;! etmfa su sıçratarak suya dalmak;
. . ~)-!r ve u~r tekir balı~ı zoo. Mugil " .
sunnulletus;
devletin diler bir devletin konsolasunu tanı.
Jliı r. Portekiz:
~
.0 •
.0.
J..1;,,;.;! (na'tl Portekiz...; Portekiıli ;
i
dılını gösterir belge; ~; ~J' '''Ir. nıN. limUk kartı/ vekaletname/ itimatname gibi evrak
DlP!..; ~~(;.ıı ıfi. zararsız.; suçsuz. masum; • •• i ..;-:1 özgür. muaf tutma; berat ettirme,
[nargilenin, lavma-
- --.
"-; bkz. ";;
~
kısmı
nın];
tl~! ihtira heralı, patent; i ~ ::.dı i~l; bir _.
zalimlik-•
J!r barbar, medeni olmayan;
~)'!
esen;
~.
4l.)"!.)"! barbarlJk,
SaA.
. . . ~ "I,)'! ... da suçsuz, masum; •
•
yan; (ç. •..t;'.)"!) Berberi kişi; barbar kişi [is.);
' •• .. i.r. (ıJI b/den) muaf. ayn tutulan; A..:..l,) •
seslerle konuşmak;
;r-l' Berberiler,
• f.4S! ç...~/i. "If; (V- blden) muaf, ayn Iık.h. sıhhatli,
anlaşılmaz
li•• r.r. (na't] Berber, barbar, medeni olma-
•• ..r. ve;"J..r. nekaheı.., iyilqme;
(utulan; suçsuz. maswn; riyasıı samimi;
•
•••
V ... den)
•
•
.
labirent;
uzak olduıunu ifade elmek; ••
~
~..t; ve "r.r.ç.lıl:1r. eski Mısır'da tapınak MIS.;
suç/umadon) temizlenmek; V sorumluluk,
du~unu
..
~.
r,;; (ı.:r- bir zondan,
kurtulmak; masum, suçsuz 01-
•
•
•• ~) kişiy; temizcçokaımalri' J'
k.'\.,it = ~i .ıt
,
...fo
ya da
,-
. A$.; fo ç. ,
meşhur,
• ••
mercanköşk. güveyotu
j~
if! il
1
jJ~yanşmacı; savaşçı, kavgacı kişi;
..
t~')'! (deve. eşek için] semer,
... ..
. 2 jl.t-ç.
\OJ\ Fr> priz. elektrik prizi SUR.; ••
i jt.f. ç. )Ir. priz MIS.;
G..rı. jJ.ı'J ortaya çıkmak. görilnmek;
MfC.; c.)r-b.')
esk-
rimci;
•
Çlkınu yapmak: meşhur
b-e) üstün gelen; galip, muzaf-
fer,
kaldınm taşı;
· . .. LJ J,).t. ç. ı:r.~1)'! beygir; -'
vs-
••
ı/:~\f. semerei;
-
vb.]; ibraz HUK,;
j)~ çılOnLJIı. fırıak; süslü. kabartınalı;
BOT. Marjontna hortensis; 'JJ')
•
•
... 4.:!,)
•
fazla dikkat çeken: daha
tanınmış;
lS' ~ papirUs &OT. Cyperus papyrus; •
sundunna. fırlak yer,
maç 51'0.; düeııo; eskrim; • o., .•. oftf. (i Y-.t;'ı MIS.) on kuruşluk demir para.
ı.i~;' posta He ilgili; haberci, kurye, ulak;
C'
..
çekişmek. rekabet etmek;
fo =:) ::,;.i(bş; mektubu} posta ile göndermek;
•
..
.-
...J. perde;
•
_
iJl.t- homeuluk (ıl;. ın mesleii);
·,
4,)
•
sabakada bulunmak; j,j.\göstennek. beyanı
••
•
•
olmak. göze baunak
geçmek. (b·d'n) üsıün olmak;
:,~ (bşı) alenen gösı.ennek, dikkati (bşin
•
3 jı!;!\AU'.BKZ.; 4
UÜ~ borazan. trampet;
..
b . .~ ç. t.l
.
oJ•
kıstak;
herzah. aralık. fasıla. lIWli. mania;
so •
~
H
bulunmak, mantıksız
lJJir. yaya kaldınını;
..
••••
r;' ~ til hortumu;
rı... r; zatülcenp;
,.\OJ w..)'!ç. ..:.ıL- (petrol vb. için) uzun toprak ya • •••
~fll Al.F.BKZ.;
da cam boru SUR., MIS.;
".-ft yonca 801. Trifolium; •
i
•
••
• •
, --
U
.)J'. ç. ')1J'.lleke, benck;
A.;
.
..
yapmaya hazırlanmak, (y bşe) hazır olmak: ~'r.kabiliyel, yetenek; beceri, maharet,
W.)'! perçinleme;
rU
•
bisküvi;
••
•
••
hüner, kapasite;
ft ve ıJWJ. [tek.is. iL ç. ~L ince Okunmuş
· .. LU ft perçin;
"'Jfl üstün kabiliyet;
Ekmek HR1;
t,r.'ç. .:.10.r.' tebelTÜler, ba1ıllar; ba1ı1
olarak verme, ,
a ("""..Id abraş, derisi lekeli olmak; ıJ' ft
bir cins kertenkele ZOO. Tarentola
çok parlak, •
r. abraşlık. deride leke bulunması; ...
ıJ'
d',J!l abraş; abraşlık ile ilgili; , r'_'~,
.. ..,..J'.1 = ..,..J'.; ."
•
••
••
·.
~
r- tomurcuklanmak, sürmek; •• •
•• • • • f'" J'.ç. ~IJ'. ve ~J'. ç. ~I'" tom"re"k,
•
O.
•
r
filiz; çiçek;
• •• • •
••
•
•
....~J'.ç. ~1J'. pire WO.; ~ J'. (çoı.] küçük , , • •
..
...
(;}-J'. dörtna!a gitmek, "'~ek; •
•
• ••
deniz tekesi ZOO.;
J'ft u (J'J.I-) {bitki} sünnek, filiz vennek; . ,.. j}oJ'.: ""..,ıı j}oJ'. baı kasar.ısı DHZ.· ·. . . '
.
[eser);
gümüş paralar SUR.; 1~L ~.i- y. karides,
· .r.borsa;
~
muhteşem
•••
maurilanica;
.. "
tebeıTÜ;
t!~ kabiliyetli, yetenekli; usta. rnahir;
:; -~. ,.r. perçirıcilik;
..
• L-
J -
~UJ. perçinci; • ••••
!
"
,
••••
ıJ'
..
,
••
•
.' baAışlamak,
istekli olmak, (y bıı) yapmayı İstemek,
perçinlemek; •
.t..J
vennek; (Ybşe) gönüllU olmak, (ybı için)
~ J'.(JI bıe) dik d;k bakmalc, gözünü dikmek; (bıı)
••
teberrtl etmek (y bti), yardım amacıyla
ft Barselona;
.. "•
•
(b-e) ga!;p/ üstün gelmek; [y;ne
mahiri hünerli olmak;
, ~fl : ~.,)'! ~ rafadan yumurta KNŞ'; ~
••
re.U)
,
2~fo' ALF.BKZ.;
.'P .
a
U" (..1.1'») <J .. .de) kabiliyelli/ becerikli,
".Jf1 benekli, çilli;
·
••
• •
••
•
konuşmak;
Jlo·J'..,.(ı.ıı. J'.) (b'e) rü!"" teklif etmek, vermek; Jlo;i' rü!"" almak; ~~ç. J,IoI:;' rüşvet; 1;..J..~ çtlgıılaı ~ıınp çalınnaıc,
JS r. [cinjs.; tek. is. ;l titrersinek, sivrisinek
... J'
buluıu;
. . . .r..:-. ç . .r1J'.T.> v;da, burg"; .
LO' •
,
J'. bulgur, .'
~ij.J!paravan; ....J';' ALF.BKZ.;
hezeyanda
;.;:;. " (..( ";) parlamak,
ıııldamak; ,
"
i;
51 "J
,
,
.. ;,
•••
.\.....JI şimşek çakmak; J.r.\ = J.r.; [buluıl
JJ~ alaca, rengarenk;
... r!..I peçe ile örtmek, üstünü örtrnek, ;
şimşek panltılanm
yaymak;
parlıunak;
[yUz]
parlarnak, aydınlık olmak; (Ji bir yere)
kumaş, pe«le ile örtmek;
· . ,. Jr. ç. JJ.r. şimşek, yıldınm; [şimşek]
telegraf çekmek;
parlama, çalana; telegrart ardından ya~mur
J;
[larzen:
şimşek]
bir çok
~
gelmeyen
yaşayan kişi
rıi..l.. [cin.is.;. ,rek.is Öj erik; • •
..
ı.H.f.
~ fl1 (deveyı) ıhdırmak, diıleri üzerine çök-
ba~lı
•••
ıürmek;.:J.)'! ~ veya ~ bı için
için kullanılır, .. kuru
ıi.
bı ile)
ç. ,.;..H~ parııtı, IŞıltl ~ ~..r! Ji
.;;
teberrük etmek,
beklemek;
· . metalik [parıltılı]; ~'il -- ı.H.!. umut •
mübarek kılsın, elSin;.ü.,r-::-ı1 (lo:"' bşin) be•
JI,j. parlak, parlayan, pınltı; ....
J~ panitı, ışıltı;
.~
reketli
olmasını
..
.. o-
~L J.,r.' Jsabah
.
tisi; 1 .j.,~l
aydınlığında,güneşin ilk ışınlarıyla;
UJ-"4 ç. J)ıY. parıldayan, pınltılı; .. .. o,
•
'"
.ü..l\ daha bereketli; daha hayırlı;
...
• •
•
. ..
tak.dis. kutsama;
AL.f.BKZ.;
.....
JJ..I (4 ~ i.rJ (bıı) rengarenk, alaca yapmak;
.üJ'.~" mübarek, bereketli; kutlu, uiturlu; "
rezyin etmek,
.
;.--
(bıi ,sözü) güzelleş·
tirmek. süslemek;.;.i.r.J süslenmek; rengarenk olmak; •
~.i; ispinoz kuşu;
.
.......:J..i alaca, rengarenk olma; •••
'
.;
~..} )'! kışla FAS~
...
.
)ıs.)'! pergel; ;
•
.. ç. ..:;1.- tebrik, iyi dilek; bereket;
~~
"(y.f. AU.BKZ.;
süslemek~
havuıu;
4s",.r:ll bereketsiz.lik, kısmelSizlik:;
J..r.' : ~IS' J .,r.'telek.s; ." .... i .
..'J5.)'! yüzme
-
.s-; ç. "iS'; bmkeı. ıahme~ !akdi, ili ...
J}~ : ~'iı J;I~ umut pmltısı; " .
"..
beklemek, ummak;
4s'fo ç. .ü..l küçük göl, havuz; su birikin';;.
..
zevk al-
. . .;.
••
Ur'
(ı.:J bşden) hoşlanmak,
bereket
övÜımek; kutsanmak; ... .!J)l:1 Allah (cc) .. .i
Ji)'! Burak;
..
(ı.:J bşden)
mak; (ı.:J b-nin) hayır duasını istemek; .ü)~
••
parıltısı;
2.
eJ b-e veya b-e. veya
etmek; ~.r.J inayeı edilmek; kutsanmak; (ı.:J
. ,
.. ..
J b-e)
~ ve J b-e) dua etmek; (bıı) tasdik, tasvip
telegraf ile gönderilen haber,
••
1
••
;
telegraf;
. ,.
~.J! u (~J."!) dizi üzerine çökmek;~.J! ve
J. f. [na't] telegraf...• telegraf ile ilgili; •
peçe ile
;
hayır dua elmek; .ü)~
Ç.Io:•.ıl.
.'
. c!.r. ç. c!1.r. peçe; ,. . ,. ,
••
..;i.;!
r!J
örtünrnek, peçe takmak;
gürültü;
•• ••
..
(
sözler, prensipler dile getirip bunlara kalmadan
."
(Pl;, b-i)
;;
. ..•
':>lS'.r. ç. .:>fl.r. volkan; -iıs.)'! volkanik;
-. iJW..I parlemento;
52
. ..
.-.
temyiz mahkemesi MIS.; ~.1A\a.J'
"W.ft partemento ile ilgili; J
_ ...
•
ir! a ei mas;
,:,,-
..
. .. , . rJr :rJr.!.ll...o
•~"W .i-
bit) doymak,
~.
sıkma politikası;
....
.. i~ fo ç. ı."r--i'.,)"'! bomoz; papazlann başlıklı . ..
.
"
giysisi; 1rw..ı ~ J. bomoz;
•••
-f •
~f. ç. ~L matlcap, burgu, delgi, tirbu-
<J'Y r'- bomoz; •••
ıon;
•
~I.)"'! •
~! spiril. burgu biçimideki mikrop np; ••
ç.... bomozcu [imalatçı veya
rl..J!!
tesis. kunna; teyid; son (anlaşma
için); onaylamak; ,
rl;~1 j ;i'i~J' ı ·X...;.
saueıl;
2
• "
ı..r
•
t
prens;
• ••
• *_
;!- prenses;
53
. ..
- ....
o-o •
• •
;J,,;-" ç. ""l, .ı..,;ı-" şapka; abajur; •• • • • • •
.... ~ ç. ı.:.ıLa.;!, •r. müddet, slire; kısa zaman, •• • • • •• • •• •• an; dakika, lahza; ...J. an; t ~.;! ..l...ıı.t iki •
•• • •• ~ -" (SUR.) = ~.J" ••• • ••
•
ıJ'ı
~IJ. delil, kanıt, burhan;
•
. . ı.:,..;~ Y J fo Protestan; c.;\:...JJ.,r-ll Protestanlar;
i J.f. artık, kınnu;
...
• •• • ••
Prosya; ·
.. 4tJr. ç. ..:.ıl İL> [v] prova, deneme, test; piyes ve muslki
- ..
~IJ. verUJ' ~LJ. kalemtraş;
••
•
.
..
karşılaşmak,
uıraşmak; (ıY
" •• 2• ~,J! bkz.'),! ve J.;
~u ç·~uT.>ırampclçi;
[faturada] protesto;, ~ '. '""
•• .1.
•
yarış{llak,
• f·
~~J..r.ll Protestaniım;
• •
kınnak;
(bıı) mıyardk
tilmek.; (J b-e) karşı koymak, direnrnek;
~ fo ispat etme, kanıtlarna;
....
gevşetmek,
danmak, kesilerek
•
iıJ j J.f.
açmak;
(müsabakada) birbirini yoklamak.; ı.S ~i bu·
.. ular. ç.
...
budamak kesip dUzeltmek;
ı.SJ~ (b-il~) yanşmak, rekabet etmek; ı.SJ"-?
"Brabmanizm;
göstermek;
..r-J.Jr....
~r. j ~J.) (bıi)
cesaretini
r. -dcn. bii) zorla a1malc. gasbetmek;
•
••
(b-i) yenmek.;..;-.:.!! (para)', ~b-den) zorla
almak. gasbetmck; (b-i) saymak; •
•
jl?' hırsızlık; soygun; • •
t;. u tomurcuklanmak, filizlenrnek.;
54 • •
•
•
..
o.
j! ç. jl",., jl"MI [kadın için] meme ucu,
meme, emcik;
. " 3'). ç. jJj! keten, mensucat, kumaş; ,
i Y. elbise; üniforma; ,
j,
•
••
elbise. üniforma;
,.
ilY. ku~ tüccan;
J.ft i
(,ıj!)
~ ve ~ ç. d~, kedi; • • •• ~ a (.. ~) (y b-i!) dostça davranmak; (y
.;j.'.-.,
•
Oı
ol
») ç. )J) ıohum; )1)1 ve .J"'j~llçot.1
bahar;
~ fr.> TIP.pastil;
· , .. IlJ~ ç. ı:.e1'-! boSlan. bahçe; . "
i)y. [tek.is.] tohum; meyve çekirde~i;
ıi~ bostancı. bahçıvan; bahçe... [na 'I];
,.
ir. tohumcu; •
_
Oı'
••
••
V
u et;ı. Lı) yanp çdınıak. dı"," çıkmak; [güneş]
yükselmek; [gün]
ışırnak,
dogmak;
tJy. [güneş] görünme; yükselme;
••
-
~ bahçecilik. bahçıvanlık;
•
•
.. . . 2iJ ~ ve tır-! ç. dL..ı piston; •
3~
...
~
."
. , olmak. vaktinden önce yapmak;
sabırsız
r
..
a..r.-. ç. Jj~ tilkürük hok.kası; , u (Jj-!) (bıi) ortasmdan yarmak; fl>li)
delmek, delip geçmek; rnek, delerek vcya (sıvıyı)
(bı;, varili,fıçıyı)
opayı
temizlemek;
açarak.
..ll) •
(bşı)
(bşı)
açmak;
J
(bşi) genişletmek,
bUyUt·
uzatmak; [dUrUm, rulo halindeki} (bşı)
sunmak. arz eunek;
(bşi.
veya ~ b-t!) açıklamak izah elmek;
(b-i) dövmek, kamçılamak:; (b·den) boşlan· •••
• ••
mak; , ..,.,);.ı...., kollannı/ kucatırn açmak;
••
•
• •
•
• •••
•
•
i..ı..sL-JI ..lı:! ~ birine yardım elini uzat-
luk",
'ıl) ve ~) • • • •
..
.ı...., u (J......,) (bıı) yaymak. açmak...nnek;
rnek;
J1..r.- ç. Jjl:-- (ıçı muslulu, tapası; mus•
•
stvı),ı akıı
süzınek.;
.
1bashem' ç. rJ'! ur. eroıt;
•
••
00
•
..
dUzlemek;
deliti;
•
.
(bşı)
ıitne deliti gibi) delil<TIP.;
.. "çı
,
(tek..is i) ç.)L..ı ham hunna;
del·
0-
J)
,
J~ ~.
o.
mak;
.. ....
u U.J-!) kaşlannı çatmak. hiddetle bakmak;
kobra yılanı zoo.;
..i)
iı> [iskambilde] maça;
~ u bezelye;
1"1' ç. f-!~i ıoka. kopça;
•
•••• •
••
mak; i..ıJL..JI..ı........ı sofra kurmak; Jı......ı u •
•
•
•
•
••
(1lo\..Q samimi! candan olmak; .ı....,bli yay-
55
. ." a,J-!lç.
mU. açmak; (bıi) düzlemele; (bıi) basit-
-.'
~4t ispil, tc.kcrlekjanU;
leştirrnek; (b·e ~ bı. hakkında) açıklamada
. ,. ~L daha basit; daha genış;
bulunmak. (b~ ~
.k~
itirafta bulunmak;
hakkında) samimi
bt
-.
.L.' ~; açılmak. yayılmalı::;
<J bt htıüında) uzun uzun konuşmak; V
..}
basitleştirme;
j,L..,;1 [is.) gemılik; büyüklük; mutluluk, • neşe;
bir konu.da) gereksiz ayrıntıya girmek:;
aı...,~ ıl' ." ~açıcı kas. eksteosor ANAT';
, ~ balık yumUrt3SI; ••• • ....;ı..Peıer, •••
~~ ve ıJ:-!:~ HR1. piskoposun ipek atktsı; ~~ ç. 4i~~, ~1Ua; asilıade; Romalı general; penguen zoo.;
·
~),;, ...ı.j.;, ~~ ç. ıS")1i.; Paırilt; .. • . . . . L..S' c. i5.., ~..
•• ,r-, ~ .~ HRI. patriklik;
~ u, j (~) ;iddetlc saldınnak; (~ veya
J b-i) yenmek; (b-i) vurarak yıkmak; (Y
gaddarlık;
~ [ördek] vmaklaroak. vaklamak;
& a (~J (bıi, b-i) yere sennek! yıkmalı
~ve ~L yere senirnek. yatmak;
yilzlikoyun yatmak; açılmak, uzamak;
...
..
yüzükoyun yatmış; düz; düz arazi;
~ güç, kuvvet. şiddet; cesaret, zulüm ,
..
•
..,
..
ı;u., bkz. Jlo.ı;
• ~
•
bşe) atıp vunnak;
..
~Jd.z;
su;
F
~~patates;
almak.;
.. .ç. ~~ geniş yataklı vadi; durgun,
"
•
.
nıN. şehir meydanı;
ı:;.,ı,;
.
" davnnmak; u,~ sakin olmak, acele etme-
•
düz, engebesiz arazi;
(ç. i
&4i) gen;ş yataklı vad;; •
I
•
••
.ç. c.~. ı.:.tl~ geniş yaıak.lı vadi;
· ..
. 'li..
~vunna. vuruş;
..
..
.w ; ç. UU~. ~~
ince uzun [kllllt], fiş;
. -. . .
.. . '. . . .. uu...ve..;., •• - . iri 1·'-" . '. ,r .l,lı.wı.. ...: .:' ... 'i~i ı;u., ve",,,.,ıı au., yemek . - _. . . .
kart; bilet; etiket 1 iJ~)' d~ ziyaretçi kartı;
.'•
:.
.~.
ıı ı;u..
ın la. ... artı,
':..
karnesi; i~lA.JI a~ tebrilı: kartı; •
•
60 i - .
••. • •
(Jlo1 ~"'i ... olması, yapması nonnaldir, ,.,
tabiidir, (Iri) öldürmek, yok oO.
etmek;'ı ::~
açmak;' J ıY~ .r-< ..." r
(.:nı ... in """ını)
!"ır ~ OO
•••
b-i bşden solulmak;
Or
•••
~: ~ rı ~~
•
~~i şaşkın şaşkını gözlerini (al~ı gibi • .o.
• ,_
açarak: bakmak; ~1 ve..ı....ı (bıı) yok etmek; (bıı) uzaklaştırmak; (bı,) çıkamıak. hariç tutişten Çıkarmak; (b-i)
mak; (b-i)
sünnet,
sUrgüne göndennek; (bıı) gerçekleştirilemez kılmak;
--
"
..lr&l:1 uzaklaşmak,
arada mesafe bı-
rakmak; konudan uzaklaşmak; (ı=f' bşden) uıaklaşmak:, aynımak;
V
bıı) bırakmak,
.,
. " J ...
.I.'-"''"!
rO! b-i ... den uzak tUlmak-
i
• •
•• • ••
• i
1
uzak olsun;
sonra; daha sonra, bundan sonra,
henUz [cümle sonunda kullanılır.} 1 ~ ••
Of.' • 1.01 bICZ. 1.0\ r.i'-' ..... yoo I.
f·
~
•
. . . ..
daha sonra; .....
J
, .
daha çocuk; ......
•
.
J.:-; ıJ henUz gelmedi ya
• o.
da varmadı; ~ [mud..kuI.] ...dan sonra; ...e
ilaveten; ...den başka, bir de;
1~-.,.:s ~
, .. olmasından, yapmasından başka;',
;.,;
~~ daha sonra, bundan sonra; ... ~i ~ . i.. .. .
... yaptıktan sonra; ;1 .k! veya L. ~ veya
. ... L. ~ ir'• ... yaptıktan sonra;;~• ~ .a~ . ,. . '
•
.Ü\'" ~ ahmaklılın, budalalıjın dik alası; • o• •• _~.AA.ı sonra, daha sonra, bundan sonra;
. .., ., i., .
~ ç. ~1.AA.ı, ~,
iJ1..I...Af, J\A.ı (~ .. .den)
teı1c etmek; düzenli aralıklarla devam etmek,
uzak, ırak; sapa, zor ulaşılan; şumuIJU, geniş
sünnet; ..I.A:".ı~ uzaklaşmak;
tululup kalmak;
J
uzun aralıklarla; ıJ' )1 ~ i..ı.ı.~ ı.:JI..;:i • •••• • uzun aralarla, aralıklı, pek sık olmayan ara-
•
"-ol)
.. kısmı bir kısmına;.~ J. ~ biri birinin "
••
suçlamalarda bolunu-
• ...
e
soru>;
hakkında
••
~ J j biı onlann bir mnuru bir kısmına • • •• •• •• üstün kıldık; i b' '! ~ i2 "': birbirlerine, bir
..iı.t'! (mud.kul.] ...den hemen sonra, biraz
...
'*"'" ,.
bazı 1 ~w.ıı JA"< bazı aIimIer,
iyi gören;
. .0.·
bulunmayan,
parçalara aynımak;
bölüm; bir, bir kısım, birkaç;
• li
JI.:.J1 ~ zor ulaşılan, elde edilmesi zor,
t_
kısımlara,
~ kısım.
••
•
,
,..
bir şeyi parçalara. kısımlara ayır-
mak; ~
liklerine vanlamaz. anlaşılamaz. kavranmaz; • • •
~
=::)
•
IJ~ müsrif, çarçur eden;
=* ı.M-.? kuvvetini hissettinnek, kabada·
yılık
yapmak;
..
ıl~ Baldat;
••
64
~ •• ıiıl~ ç. lJJ-,i,).)\i.ı BaA;dalll;
.. .
. ..
•
"
,;,,! istenilen şey. istek; isteme, talep;
•
•
•
J.A! a: "WI·- -,;: hafif yaımur yağmak;
•••
... ~ (mud.kuL.l .. .için.... amacıyla;
...
,,~ ruhuş;
~ hafif yaıntur,
••
•
..
•
..~ istek, talep, emek. çaba. gayret;
~L.Aı MIS. içinde yumurta. el bulunan
• •
•••
~ ç.
hamur işi yiyecek; •
•
~
i-
•••
o ,~ lı (~, 4.i~) sevimsiz olmak,
(çoı.] aranılan vasıflar. isıcnilenler; • • • •
. ,.
sevilmemek; J4.Aı (.. ,i, Jl b-e) sevimsiz •
.. LA..=.ı1 istek. talep; ..... ~ı (mud.kul.]
..
••
göstennek, tiksindirrnek; ~~ (b·den) ıik,-
... için,
. .
·
•
(b-i) sevmemek; ıJAtl
) karşılıklı nefret
zalim; tiran, diktatör;
• .t'
ı.i
etmek;
••
••
••
•
~.~... 1.J:Aı nefret, tiksinme;
... ii-s! pamuklu bez, basma;
~ (Jl. _.için) iAteoç. sevimsiz;
..
,
... *
•
.to! • -j.• binek·•
~1.:1 giderek nefret etme;
i~ [cinjs.; tek. is. iL tahtakurusu ZOO.;, ~ ,
.. ç. nefret eden; ... igrenç; iyençı menfur;
~
·-
ı:.ı)-
~ •
• o.
Joı ç. JIAı. JIAıI •
..JJI karaagaç BOT. Ulmus; u
~
_ _ ••
~
.
ç.
,. J~ ç. .,
bor. 1 i)cill JlA, köpril ya
_(~)
••
ıJli.t
..
· . '.
~)- katır binicisi;
~
olarak) gerekli olmak; uy, • i.
gun, münasip olmak; ... ~ı..ı #
...
o..
... yapma-
.0.
sı yakışık alır, ... yapma.lı; ~ ~ ... yap-
.
..
ma.11 [tavsiye ma.hiyetinde);~l temek, arzulamak;
,.
~ haksızlık,
~ ç. ~ıi.; fahişe; •
zulüm;
(bıı)
(bıı)
is-
fışkırmak;
çok konuşan, geveze; çalçene;
·~, aA.ız KNŞ'; aAız dolusu KNŞ.;
{sul kayna.mak, fokurdamak; çok
konuş
... .a
...
ıl:!
geveze olmak;
'" ıJ~ geveze;
·
(Js-b.~) zulmebnek; zina etmek;~~ [daha
çok muzari
konuşmak,
mak, gevezelik yapmak;
b·~) yanlış, haksız davranmak;
...
çok
,.
•
ü~ dişi kaUr,
vs-
Cıjı)
bol bol vennek, saçmak; (su)
~ i (.. Iiu) (bıi) istemek, (bşin) peşinde olmak;
..
..
•
da kemer payandalan;
...
-.. anu, istek., iştiyak, özlem; hedef,
amaç, gaye;
•
•
amacıyla;
., f-~ ç. il.i.t isteyen, talep eden; haddi aşan,
sinrnek; iA;renmek, hiç sevmemek; ~1
~
f-~ randevuevi. genelev; f-~
•
~ [derideki] kabarcık;
'.
• i
~ ç. 1;,li, paket; . i'. """';J~ • ••
maydanozBaf.;
o •
A u~) (bıı) yannak, boyuna, uzunlamasına .. ,. . ..
kesmek; }ıl = .ıl
kirlenmek.lekelenmek: benekli olmak-•
•
•
•
•
parsel, arazi
muhafaza etmek;
(bıı) delişmemesinil bo-
J •
'.'
en sona kalan; ~liı
"0
~ lcin.is; (ek.is. iJ ç. J~t JL.i.ı1 OL, ot
".is. 1\ ;jI. 4 ..... .
. •
•
ıiH bakJagiller,
•
atriplex honensis; ~UJ-ı :;io~ kırlangıçoıu
J~ ç. ~J-.
••
~u.ıı
m: şahtere
..
••
~
~~i •
•
••
edilmek; devam etmek; (bii ),up· •
o
•
var
sürdüren; kalan; geriye
•
y~a.
••
•
sUrdüren; Ebedi [Allah}; ~ ..:.ıL:JWI •
·
~
o• • •
ç. ..:.ıı~, olanık;
•
bey
..:.ıı~ bey {hürmet saygı ifadesi (Mısır'da
beg"];
de~i1;""'" (br;) gecjkıjnnek;~1 (b·nin)
••
,,~ beym"
etmesini saflarnak; (bii)
muhafaza etmek, deAişmemesini sallamu,
olmayı
WL411 (geriye kaJan) salih ameller' · ' , ~ kalan, artan, kalınu;
mu)'ı) sUrdilnnek; 1 ~ do=! ı-J o artık çocuk
kalmasını/ ikameı
bakım;
kalan; kalan MAT.; süren, devam eden;
campec-
mını
ıehir
devam etme, sünne;
•
a (.. ~) ~bir ha/veya dummda) kalmak,
mek,
bakım; ~L..i.ıl
•
J~
(Js- dl/rumunu) muhafaza elmek; ertelen-
••
•
...
4,Jlit manav; bakkal;
hianum;
o
muhafaıalı;
korunması, sıatükonun muhafazası;
• f_
DOT. Hemaıoxylon
süren, var olan; daha iyi
devam etme; koruma,
•
bakkallık mesleli;
balckam alacı
uıun
... '. . . .. .. . ~ ıo:...ilS Lt Js- AJU-I var olan durumun
. '.. .. iJ~ ve iJ~ baldava; 1Jlit
daha
koruyan, koruyucu,
BOT. Fumaria omdnalis; •
••
~i
::; • ; ·.01 karapazıt koyun sannaşılı BOr. •
hayal,
ahiret, ahiret yurdu, datüibeka;
•
•• DOT. Oıelidonium majus; ~i
sonsuı
ölümsüzlük; varlık; sebat, istikrar; ~~, J'~
LO
. ı.~1 ı.Li.~H semLzolu, pirpirim BOT.; ;.Ü.)ı bitki, bakla;
kalma, gitmeme; sünne, devam elme,
devam; ölümden sonraki hayat;
cinsinden bitkiler, yeşilıikler; baklagillerden •
••
"
..
••
•
J ;
If~) Ibitkil sürgün, filiz vennek;
•
sallamak; saklamak, bir tarafa
'.o: ç. l:!L..i.ı kaJan, artan; bakiye, kalınu; , Jj~, ': i; di~er devletler:' WLll ; -.''J!
4ai4 , ç. ei'.J'! dahi; kurnaz kişi: •
(b-i, bıı) korumak; (bii)
koymak;
parçası;
C'":l benekli, lekeli;
.J"'ı
(b·ı) alıkoymak;
ıulrnamasını
4- :: ç.~. t~ leke. benek. iz; yer, mevki, m:ıhal;
••
~ ~ durumu) muhafaza elme"'; ıehir
bakırparası;
~
ç.
... '. 4:
yapmak; (bıi, b-i) geciktirmek;
~ ç.;~ az konuşan; •
•
"bey", Suriye'de, "bek.,
66 .,
,
~~ su çulluAu. yelve, bekasinzoo.;
i ~ sabahleyin erkenden; yann; ertesi
• •• ~J.,J~ fe.> lise diploması; •
.
gün;
..,..;')15:; lisans;
-
~~binbaşı ASK.
~ =>
~ erkenci; erken, vaktinden önce olan; vaktinden önce gelişmiş, ink.işaf etmiş;
ESK.MIS.;
es:; (b·i) azarlaınalc;
" .c:: ~i aı.ar, ayıplama,
tekdir,
•
1°
»):, ., ve )j4 = A; ,
.< ~;
)~ erkenlilc;
,
i~15:; bekarlık;
pt ... 11 pişmanlık. nedamet.; •
ı$~ mikrobik. bakteri ile ilgili; ~~ bakteriler, • .. •
,
. .Y
i)"" makanı; 1 takımı,
...1) erkeni zamanından önce yapmak; .,..s~
palanga;
. '. • Y i J~ ve ~Y"'! ilk evlatlık; , J§~ç. ';:-s"l~ ilk sonuçlar, ilk ürünler;
i
.f.< "U~) sabahleyin, .,ken ka1Icmak; (.,.ll ...t) erken gelmek; ~= A <J. veya ~ , . .
'. .,.-: ,')',Y. m. e ."..,...l' ~ .".. ~.
.
..
•
doı"ş, tan; illc; .....,.sly. [çoı·] ilk işaretler, ••
•••
(b-i) geçmek. (b·den) önce davranmak;
emareler; MEC. müjdecilert o&$l~1 ;J.P~
};i =}:r. .Aı (bl'J ilk yapan, alan olmak;
••• •• ilk hasa~ ... .ı~ı i),tS4 ~ıs' yap"ı' ilk
(La kızın) kızıııını bozmak, bimni izale
ıcy
,
(bşt)
etmek;
niyet etmek; (bii)
başlatmak;
•
~ ç. )LS:,I ilk doıan, b"ylIk olan; ilk •
dOlan çocuk; yeni, ilk, daha öncesi olmayan;
'-,i.f.< Hk doıan; '. .
~i daha erken kalkan;
. J~l ç. \Jr. yenilik. yenilenme; buluş, .. . icat; ilk.lik, orijinallik; kreasyon; \J1J~1 ,
moda masyonları;
.
.
;S~erken; vaktinden önce olan; ı."..s4 •
~~ ilk evlat olma;
,
sabahleyin; erkenden; 1 fl,ll ~ı.,..JI
i~ ve i~ ç. ~. ~t makara; makam
.
'
MEK.; kangal, halka, vinç, bocurgat' ~
,
bahleyin erkenden; .I~ ••
••
..
•
J. .a, .
JI yanna kadar,
i.f4 ç. "sly. ilk doıan, ilk ürün, hasa~
..
•
•
.ILyo (çoA;.] alameller, emareler;
j.ıs:. (blı) dilpnelemek, ililL,.ıs:; toka, kopça;
J:.4 rutubet taşıyan, serin rüzgar,
.~ İl> morina baltAı zoo.. Gadus marrhua • d~~ lisans; ••
yapılan
şekerden
bir çeşit yemek;
J"J..ı\ iyileşme, hasLa1ıktan kalkma;
.
,
•
jL;J nem, rutubet;
Jl-" JC.~ rutubetli. nemli; ;,ı.. ... slz; 1 J:'; ;,ı.. karŞılıksız;
~i mü,,,s::; ve ~A bkz. cl,;
•
•
('J4 pllaj:
~ i (.~:.;::; ı,) plastik;
Ai
... (bol) allaırnak; ..?+-I (bol) aliaunak; ,
.ı. 'J4 bkz..ı.ı.; •
•
,ı'J4 İng.> buji IR.; .u U-",!,
"'J4. bkz. ~ . I.
.ı"ı.
çalildamak, çalıldayarakakmak;
J.~ sık sLk allayan [sulugöz}; , , .;:,.ıı .k:~ AAlama Duvan;
- _.-
~~ ç. ,~IJ'! feryat ve figan eden kadın;
ı~ (b-i, bii) rahatsız etmek, endişe vermek.
..
MlS.
.,.
huzursuz etmek. karışık hale getinnek; ~
k.emer MlM.;
~~ ç. ;~ atlayan; feryat eden, yaslı;
huzursuı/endişeli olmak; karışmak, karman
" a~ıatan; ~
çorman olmak;
,
,
üzGeU, elim;
-- .-
.. ~ ç. ~~ rahatsızlık, huzursuzluk,
~ Peldn;
•
'j. sadece bu delil, bir de; bilaıds; haııa; faka~
endişeli
olma;
karışlklık, kaos;
... huzursuzluk,
J~
.bununla beraber;
•-
ı.H u {~ (bii. b-ı) ıslatmak. nemlendinnet.; . ..}. j V 1rostalıktQJI) kurtulmak, iyilcşmek;
.j,I,ı kanşıkW< 1~i .. ""J,l:> dillerin ka·
s ._
J!< (bll, b·ı) ıslalmak; J1< belesan. pcle..nk; .
("':"
bfden) hoşlanmak; ~i [güneş) parlamak.
- ..
...i -'! bolşeviklC1tirmek; J
rnek;
•••
e:-4' neşeli, ttn. keyifli; parlak, canlı; •
f··..
•
~Bclçika;
• • ~Abalıkçıl 200.; •
~ Belçikalı [s. ve is.];
Au (.,.i;) ve A(b.den.:r' bil) zorla almak.
~[cin.is.; tek.. is. i) hurma BOT';
.
"
.ı..4 u (;ı~) ahmak, budala. aptal olmak;
•
.l.4
gaspetmek; her şeyi alip geride bir şey bırak:
(bıi,) bir yerin iklimine alıştırmak; ..ı..L:ı alıŞ· tınlmak,
mamak; (boe) p.nıaj yapmak;
..
uyum saııamak; aptallaşmak, aptal
Abii zorla alma; zoraki vergi koyma; f
durumuna
düşmek; ahmak) aptalmış
kaplama malzemeleri; saray; U:Z.J~I [ço~.]
••
•
döşeme malzemeleri; ~I .1ıt~1 hüküm-
• • •
dar, kral
.l.:.fJI Hindistan;
• •
;.ı..4 şehir, kasaba; belde. köy. yöre; taşra;
taşı;
ı,Ş.L1.ı yerli ["yabancı" karşıtı); vatandaş; halkından; hemşehri;
.. , 'i.ı..Lı ~beıediyeencümeni; ..
~~ ç. belediye;
sarayı;
::;j,,~ yer döşemesi; taş. karo; döşeme
koza. iiçe;
.
Io.:l_ kaza, ilçe;
belediyeye
.k.:1:J'döşeme [fiilI;
c•
..k.ydöşenmiş;
ail.;
bölge, mıntıka;
lo ~meşe •.
alacı DOT.; meşe palamudu;
.
.1
iIOL.ç. ı.;J - i -. .ı.ı.• T.> balta, • • ••
~ç. ~ASK. la~ımcı, istihkam
...
.l:-4 ve ~L aptal. ahmak, budala;
eri; gangster,
;ı~ ahmaklık;
venk; asalak, tufeyli;
,
.
.ll;;:aptallık. ahmaklık;
,.
~a/unak, budala;
.1.1 ;'" AU.BKZ.; ..,..,ı,ı ç.
..
.
Etiyopya, Habeşistan; ~L J~ Çin; ı~
"
•
.k':>Lı asralt, taş. çakıl zemin; zemin
--. 00; köy; >:>1< ülke; ~ı.u, ülkeler 1# 1 >:>1< ,. . •
•
~~ ~()'tıri.ıaı il~) döşemek. düzeltmek;
. ..
•
•
•
~ müz ve müe. (ç. ı~) ülke; şehir kasa·
.
-
",,:>Iı< lOpr.ıi; kavanoz MIS.;
gibi
davranmak; .ıJ~kendini aptal göstermek;
yöre
.
::;ıjQ'BI . • . o şevıun;
•
...
..
.. . .. ~ç, w~ Bolşevik; [is. ve s.J;
••
t.
• i .;bolşevikleş.
::;.: -, !bolşevikleştinne;
pAlI ~')I.,;I tanı şaf~ın söküşü;
•
••
•
••
ıŞıksaçmak; ~ve c:i.;i=~; o.
..
W41 AlJ'.BKZ.;
ul-4 belesan; pelesenk8jacl BOT.;
,
şaki;
muhabbet
tellalı,
peze-
. ..
.
).14 ç. .:.ıL, ,)-':Ju.Fr:> pallO;
.. . ı".oJ:J.:.ll Baltık ülkeleri 1 ~i; -
.
Denizi;
•
-
"
~ Baltık
::;ı; j'" MIS. limon suyu, bal vb.lerinden yapılan
bir krem;
69 ••
•
&. a (&.l (bıı) yuımak; (bıı) yu'up yok eunek;
.4A.- palyaço; •• •• J')J~ lt.> bilardo;
.. imtihan; musibet, bela. dert. afet;
lutfu, kererni. ıevecciihü; ~~
•
••
ihtiyaç , ~ ~.P'
.....
"" bkz.} pantolon;
•••
.t.
.. Iıldl, sıhhatti; 1 ; .ıı 'i.,J sall:ını bünyeli,
~.
•
binaen,
~ ç. ~ yapı; ~ bünye;' '.,;1\ ı..iı.~
iJ~ ç. ~l pansiyon; yurt;
•
J.L:..t ... e
•
.
'ı
•
•
.. ...lmbulilyle; I.;., J'- ,~ bu sebeple; ..
.. , .. penisilin', ~ •• ,.• ~ Fr.> hereai, alaca menekşe; DOT.;
'.,
.,
.
, ..l;JI '}lsl yeniden yapılanma;"';-I ..l;Jl
F rakiw, sarl pens; 1
Js- bı üurine) bina etmek,
(bı,) ıemel a1mıık;' ... ,}. i)
SıA~ alır.
yorucu; fazla.
... ın
...
pahalı. li bobin, makara; ;.
gildi ele geçirmek;
••
baraj,ltanalkapa~ı;
veya bir ytrt)
yerleştinnek;f;J- (bir ytrt) yerleşmek. (ma·
":"'44 çeşit. sınıf, kategori;
,
~J'!
bkz. ••
. .,
.,
_ı;
L,,~J!''''''~)! İl> poıas,lralyaıaş.;
.... ll...ly. ç. ..:,.,1- pota, eritme .,
potası;
iJ\..jJI zamanın sonsuzluiunda;
.:',
1 ~.y- ı.I.
76
.
~ ~ ç. ..:.ıl. fr.> Mis. buji; '.. .. ..
"-' j- y.
ty. )~~ u U) [sır] onayaçıkmak,bilinrnek; (bii ~bıj. sım, J1lre ya daJ b-e) açmak;
i:4i
(b§i ya da y bii,
... .. .
J
Ire) açmak; (bıi)
umuma açmak, kamuya duyurmak; (bfi.
.
...
-. .. .h y. ç. ı,;~1,y. pota, eritme potasl; ii)~ Y.
•
•
1.)Y.
fr.> pudra;
Buda;
J
• ı.Ş~ Y. Budist [na't]; Budist kişi [is.]; •• • ~~ y. Budizm; o.. .
b·e) bırakmak; (bii) garanti eımek;~l+--~ •
,
•
••
•
( ..,.Jol..,.4 u V JI )(1)-1) öpmek;
.
?
•
J ~ J y.flıqesli çalgı)'!) çalmak, ünemet; ••
•
büfe; bar; hüfe. kontrbüfc;
•
J y. ç.
. ,
.... ~ ı.... Jf öpücük;
.
••
)~ ,r.lllsıanbul Boıazı;
.. (.)Jl.)4 u V JI) Ikalabalık] güıilltü. uıu!ıu çıkarmak; .)Jlf; • • •• J'!ç. JolJfl düzensiz, kalabalık. halk
.ui~. ıYly. kısmetsizlik. felaket. areı;
.
o.
••
__
•••
(J.Jl J4 ,,(JJI) ve Jr-i'işemek; J4\idrar
•
ı/ y.lcin.is.; tek. is.
•
iJ kamış,
getirmek. idrar getirici elk.isi olmak; o
•
.
•
tr' ~ elifi gôrse mertek sanır, Oı
,II ;drar yollan; ..i'1.r'~1 o •
~
••
J...Yo ~.
1 TIP.
..ı'y.umumi tuvalet;
•
.. '0
•
klozet, pota; idrar getirici; • ..ı y.-tlazımhk; idrar kabı, ördek; tuvalet,
•
,.
cek kadar) güçlU; bilgili; cömert; e..~' ~
. .. JI.r.:--I: J1.r.:--1
J."...d
.. ,
klozet;
•
t~i zayıflık, güçsUzlUk; acizlik V bşde);
•
2
t.1).iJI J t.1,l~ var gücüyle;
••
..ı J':"ç. JJL.:--a idrar kabı. ördek; tuvalet, ,
kuvvetli. güçlü, zorlu; ... e kadir, (yapabile·
r.ıJI
TIP. ürem;;
•
•
tJl şaş.nnak;
At~selil1oit; kaplumbaıa;
luk.
•••
işsizlik; sıkıntısı •
•
•
j~ Jlç. ~IJI geçil. ooıaz; liman; 1 jUJI
~
J~durum, hal; alcı!; önem. ihtimam 1 J~ Jı •• önem arzeden. önemli, ciddi; ~I.:J1
••
~.yılı Çanakkale B pusula; • Ak }!pota. eritme potasl; • •
••
•
•• •• "Pl J,r.ll şeker hası.hıı;
•
,
• o.
JJlç. JIJlI sidik, bevl. idrar; 1..i'r-'
kUJna1. dokuma;
~ .."!dondurma; boı.a;
... JI.:=--ı\drar
getiri-dı müdrir etkisi bulunmak;
saz;
U)! pus. inç. bir kadcmlik uzunluıun • •• on ikide biri; (ç. ""'IJ'!~ keten ya da ipekli
...
..
~ Jllng.> poker,
ylAınl;
•
• •
.
••
tJı=>
,
J.J! ve J!.ı..,.ıı J.J!
cil
Ai4paket, bohça; demet. tutam, buket;
. ,
J-
•
\OJ J
•
•
•
•
t
.. •
JIY.boru çalan;
'..
•
.
Of'
hoparlör;~J Jy. dölyataıt boruSUANAT.;
'0
•
\oJi.. Jl.J"'f1 boru. nefesli çalgı;
net hainlik;
~~ ı.:... Jf lt> pasta; ..
o.
korna; düdüle; ses yayan alet; megafon; hiya-
Y-İl> korse;
. , ...
•
•
t.l)
bulunmama. lO.
• •
boş·
rahatlık, ...
ıasas.. olma; JI,lI Ji'-'-' dalgm; JI,lI ..b lo •
•• •
sabırlı. tahammüııü; 41~
u •
• •
•
(fiil ile) ona ne
••
•
oluyor ki... , niçin...; ... CLJ~ L. ... hakkında
78 düşUnüyorsun?
ne ..
_
•
...e ne dersin; niçin;
IlJ;'.
n
j?
...ıLı
başı rahat
olmamak; .ıL,., :',
olmak. üzüntüsUl wası •
LJ~ (einJs.; tek. is. i) bonaıacı. sorkun alacı
••
;,;;.. aklına gelmek;';"1
.. . ..
BOT. Maringa aptera; Mısır sötüdü BOT. Sw
'"
'
·.. (J. ) JI. .ı4 (J-o:/.}ll) zihnini. .. dikkati., ..
J. ~ ?- rl
ni bir şeye vcnnek. yöneltmek;
· -. . ...
'i\.ı sözüme itibar etmedi. sözümü kale alma· :
..
dt; 'iL-ı ~ ~ "'OJ ondan daha az önemli
aegyptiaca; •
ı.r
. -J ç. Jly.
Boenes Ayres;
J!
•
•
~ y. •
ıJ ~ balina ZOO.;
Ing.> midilli;
.~ cinsel münasebet; çiftleşme; iktidar. cinsi birleşme
'J; posta pulu; 1J~
•
••
r-\ ~ y.
detildir. en az onun kadar önemlidir.;
..
•
~ Y. fark; aralık. fasılı;
•
kuvvetine sahip olma; meni;
Bohemya;
•
.".'._y. . . Bohem
~ y.
AU.BKZ.;
•
Bohemya(h) [s. ve is.); hayatı;
~ J! bkz. Lly.;
•• ~Jy.
J'J';'
~; T.> boya; ayakkabı boyası;
•
Kıpti
• o- •
"",.ıJ;' [na't] Polanya...• Polanya'ya mah•
~
iı\"
. Fr.> .;w.ı ~~I masası; ~.ı--,ll .. .... ....;-1 ;--ll
mahsus; [is.) Polanyab;
-.
polis;' ..,""~I..rJ J! ahlak zabııası;
i'
ır=' J'!
.
•
•
cinayet
'
'
~."ıı giıli polis;
jandarma; ...
'i. .
,
)).ı-JI..rJ Y. trafık polisi;
.
..
'.,
:( J; :#'. _~~A:!IJ~poıisiyeroman; •
i i '
•
•
. L.:l.,y. •
"
mukavelenamesi; ~t
•
'.
-
-'
piyade MIS.;
• "=' ı~ piyade asker,
... .iJL.. ~\:.!. ;~ç. ~\;\:.! piyano; .....
-;
.
.
kanşimento;
W~ Bolivya;
. .,.;,JJ! [na'l] Bolivya...; [is.] Bohvyalı; . ·W.... . ."ıı.ı> üremı; -.. ~; [cinjs.; tek. is. iL ç. ~1y.1 baykuş;
.
-'
. _. boru. tüp; [su deposunun. tankınınl valf.
L"",.O..O.I
-musluk:; "_! - pipo;
(~) ~~ i (.- _.:) geceyi geçirmek. gecelemek;
.
-
bütUn gece kalmak, gitmemek; olmak; (ıJ bir durumda) olmak;
•
ı...,ı; ve ~y. ç. ~1J!. ~1J! poliçe. sigorta
.
--
~~ ALf.BKZ.;
•
[na'tl Polanya.. " p o i onya' ya
• •
=
_ '-
,,".! bkz. ..y.;
~ );. İL> Polanya; ~"..J J-!
lostrael; f-
Polanyalı;
);. polo.-çcvgen benzeri bir oyun;
i
ayı;
~J!' oI'~y. boyacı; ayakkabı boyacıSl.
Polanya;
sus; [is.)
takviminin onuncu
. -.
Bulak. Kahire'de bir semt;
i..ı..:J~
•
mek; :,; :~ düşünmek;
VJ bı (J
bli yapmayı sürdür·
hakklnda) derin derin
b-e karıı. komplo) kunnak;
(b.i) geceleyin alırlamak! misanr etmek;
:-
~ ~1 (b·i) geceleyin aıırlamak! misafir
etmek;
. ...
ı.'; ç. ~~. ~IJ~ ev. mesken; çadır, oda;
79
•
."
~.; için, sebebiyle, zira; bununla birlikte;
daire; aile. yuva; kabuk, kılıf; ~U):O! [çoı.] •••
.0
• • o.
••
..1J: ç.~• . ..:.ıIJIJ.:.! çöl; ••
büyük binalar; (ç. ""1,,1) beyi~ , i -,,':II "-" •
•
•
i.
ii~ı yok etme, helak etme, ortadan kal-
. ii JoI ehli be~ JoI
[gemi] pusula; ". •
••
••
•
••
..:.ıl,;~i saygıdeler, seçkin aileler; ..:.ıIJ.J-='! •• • • ••• ~~ ticaret merkezleri; rl}-1 ~i Beyti ••
•
o.
Haram; ..~L 4
••
dınna;
~~ geçici, kaLıcı olmayan; geçmiş. geçip
••
ve yı*il ~ tuvalet.
•
gitmiş;
•
•
~ yıkıcı. tahıip
. . 1 "'r-...:;..ıL)
cü; (ç.
yok. edicil öldürücü
.,
'
araçlar;
edici, yok. edici. öldürü-
•
vasıtalar;
""I..". bOeek ilaçlan; •
i,)~ ALF.8KZ.;
. .. ... )~ ç. )~~ harman yeri;
J:L.:.' (ve J~) ç. J,)ç . (satrançta] piyon; iJltL · .' bkz. iJ\$..i4; li~Ç ç. -:.ıLFtL sulama çarkı; koru. fidanlık.; •
ı.J:.!
özel, yurt ile ilgili, tç, dahili; evcil;
.
ç.
-
•••••
)I.ılft
J.;d Peru; •
..
..:.ıy ç. ıJJ- ve L~ yatıh löPenci); (ç
öjrenci nıN:
2"
Jft
-:.ı
ç.-:.ıı
•••
-'"•
· - _ .• goceleme, geceyi geçinne; geceyi
, ,
~4 bayal, eski; (ı,) nll~) başarısız,
kalan MIS.;
,
bürolcnıtik;
•••
..
•
~.
.r-' Bizans; • •
•• (~) vl"\.ı i (~) yumunlamak; ("",:" bir yerde)
daIavereci;
. .. ..
. i(~) "4 (~. ,)~. ,)~) nesH tOkenrnek.
•
~ -'""" bizon;
ıeler
••
vi ~~~.;;.~,.
Icalnıak, ikame' etmek; 1
(.~ . _. ve ı..~ pijama;
i
•
;"ı.1})r-' bürolcrasi;
•
~ entrikacı.
'"
.. "
1.1 • OF:• /Jr-'•
•
geçirecek yer, bannak;
..
•• •
.jJr-' ç. "/'" ",ı" BeYJUtlu;
- bayal, eski;
,
Fr.> bllro. ofis;
.... Jft Beyrot;
•
sınıfta
T + Far.> bayraktar;
i , •.
i"
.:.ı
'ı:".. iF; IL> bira , I.r-;'I ~: .. bira fabrikası;
..;.ıl- küçük ev; kUçük çadır,
pansiyoner;
ıJ)-) yatıh
....
.
,,;;.. ç. ",ı;:; T.> baynk;
evde yaptıan. imal edilen; ~...t"'!
.
ölmek, geçip gitmek, • •
olmak; "4\ (b·i,
ortadan kaldırmak. yok: elmek;
bşı)
•.. '". o.. '" · .• LJL ~ ne var ki; « ~L .ı.......,.ı ~ ~~
bir yere
yerleşip orayı
yurt edinmelc;
(bl') beyazlalmak, bey... boyamak,
ı.iA:!
a~·
mak; (bşi çamaım) temizlemek, aıartmak; •
Icalaylanıak;
"neke ile 1aıpIanıak; (biin) oku·
80
- ,-
net bir kopyasını çıkarmak; 1 ~
naklı.
~'i~ kapları kalaylamak; )1J.t.\ ~ duvarı ••
•
.- •• ;
f·
{kireçle} badarıalamak; ~ J ~ b·nin suç-
masumlugunu göstermek; b-e.
saygı göstermek; ~J ~i ~~:~ Allah b-i . , ,... şerefli kılmak; .0." ~ 4 "o .J 'i bu onun . ,- - - . suçsuz olduAun'u göstermeı.; ~ =~; , ..
. .
...
tO
~I beyazlaşmak, agannak; •
t.
-.
.
-
c...:ıfo
rafadan yumurta;'
,..4-..>
.1
.~
< -
( J).-) kalı pişmiş yumurta; .'
Oı
•••
u::-! (tek. is.] ç. ..:.ıl. yumurta; husye. yu•
ÖZ,
•
çekirdek; ~ ~~l
-
malzeme,
ol [Iafzen: horoz
'n
..~l
-
direk, denize kapak, imkansız şey;;;' 'a
~i toplum içinde muteber olan kişi; ~ -
•
oı
i
)~L ; ,
- o.
i:t
murtlayan; t.
-
bir havada; .; ,
.,
;-iı. all yazın en sıcak zamanı; r")l..ı~1 •
-
oi
İslam topraklan; ~JJ'~
o
i
'n
_!
_..
LA.:.!
• •
•
'i
,,;.J'yı; • -'.r tU,"1
savaşı/ mUdaf..
o
•
Oı
~\ mUe. ~U:ı..,.ı ç. ~ beyaz; parlak;
temiz. pm! pm!; masum, suçsuz, asil, samimi olmayan
{kagıt yapmgı);
I. ~~l (çog.] beyaz ırk; ~~, yumurta akı; o
i
o
oı
i
•
o.
kansız devrim; ~~\ ~L recrin ilk beyazoi
i
o
•
o •
••
o-
bıçakı kılıç adı
benzeri silahlarla;
şeklinde, .,_,
..,
oi
i
ı. 1
leke yoktur.; i
••
•
[zararsız
9
asil, yüce. ulvi
•
oldugu
düşünülerek
. ,....
••
'
;;, i: •. ! ve ~jo!
ta; BIY.
.,.
.., ~: yumurta
o. •
•
çıplak
;;,
ç. .:;ıl...4:!jo! küçlik yumur-
arazi; (metinde)
yan;
- -beyaz leke; keten ~L..Py
meydana gelen [çog.] keten işi
'0
~1.A:! iyilik
ihsanda bulunan;
ANAT. yumurtalık;
(o •••
,-,
~ç. ı:.ı)- badanacı; beyazlatıcı;
boşluk; boş; TIP.
tabakasında
•• o •
--- inet kopya, okunakh kopya; -ıJ'~\TIP. lösemi. kan kanseri; -ıJ=J~ç. ~1 J'! yumurta veren, yumurtla-
yumurtacık;
gözün kornea
..
bahşeden,
~,~
. , . ,
-,-i'~ beyaz, ak, beyazlık; (ç. .:;ıL) çorak,
söylenilen
yalanı; ..' .., .! ~ uykusuz geçirilen gece;
eliptik, oval, beyzi; i
geçmişinde
"
.... _i ı.,.i"
,.
-
işler; ı.~ ~J.lS'1 küçük yalan, beyaz yalan
••
~! ve ~Ji
• "'J• ı.~ +0(",JJ
temizdir, lekesizdir; onun
yapan;
kadın;
~~ ~!
i .
hıı; """'~i .,...ill p!atin; """,~i ~~,
zahide
••
oı
i
~~i .:;ı..,..J1 tabii öıÜm; .. i
1
...
1 ~~ ı,}')1 çıplak, çorak arazi; .. ~ i);
vatan savunması; )~l ~ irfetli, namuslu, •
..
_.
.ı.:r tU~1 din
'n
•
o-
i
_i açık, güneşli
__
ı.J'..J'"'='!ç.~, ~ yumurta veren, yu-
ı
minare gölgesi. davul tozu, göge
yumurtası)
..
...
o-
j,
._
yazılmamış. boş [ka~lt];
i
asıl
""y göz akı;
J -')4' ""Lo< gece gUndUz; ""I,ı ...ı,ı..IJ-' . --~;ı iyi, iyi karektcrli. temiz; J'L..:! ,,}ı; -
i
murla; migfer, tolga; kask;
_
[kişilik]; boş, yazılı
_
••
)L.fJI ı.f'~ gün lşIAm(da), gündüz vakti(nde);
J'.]---:i yumurta; JA-:I.
ç.
•
-
--
t_
..
~ [cin.is.]
•
..".,.,ıı yumur-.a akı; .".....ıı h
sıızluJ;unu,
ıO
•
---~-
'-
--
ürünler, SUR. süt, ya~ ve yumurta 1 ~~
eı;
..
kopya eden, nüsha çıkaran;
. ,
;,
"o.atemiıl
net kopya;
kalay-
81
.
• • 0o
t::' ve t ~ saulmış, satılan; t.~ satın alan, müşteri;
...
~ veterinerlik ölrtnimi görmek.; (atı) nalla-
. .. .--
mak;
.'
J~ ç. i}t~ veteriner; baytar; naJbant; •
~ ~ veterinerlik ile ilgili, veteriner...;
••
• o.
.r.~ bkz. j.ı;s:;;
i ~ veterlllerlik bilimi; nalbanthk;
~)
•
t 4 i (t", tc ' o) (bıi, b-.. ya da OJ b,., Y ,
,
.. .karşılıtında) satmak; ~4 (b·ilt) kontrat (b-~)
yapmak;
biat etmek; (b-i) lider kabul
ettilini açıklamak; t"'l (bıi) saulıla Çıkar· ••
mak; t'l.:J satışta anlaşmak, pazarlılı bitir•
.0
•
~ b-dt" veya bıi. b-dtn) satın almak; , ol.
•
••
•
'J
_.
~4' "i J ~ t~l ona hiç bir şey hakkında
..... tr-'.
.
..
a..; bkz. u.,ı; i .
-
lJ~ mürver alacının bir tUrll; •
• ••
~J~
TIP. kandaki
digi bir hastalık türü; .j;.~_: ç. ..:.ıl- Fr.> bilye; ••
••
..
,.
görünür yapmak;
artırma ile satış;
mek,
ol
Oı
Oı
..
.
('-") ~4 i (~L,,) ortaya Çıkmak. görünmek; TIP. bir nevi dişeti hastalılı, piyore;
• ....:J teleron için kısaltma;
~
....:J (harfi cer.) yemin için kullanılır,
)l:.i çürüme, bozulma;
.JJıj Allah'a andolsun ki!;
•
. ..:.ıy.t
..l,,; ".:.i' harfınin adı'•
ç. ~I.y kuıu, sandık; tabuı; •
tl,,; kekelemek, pepelemek;
(c\:; bkz.
U;
--
.
r:i a (~, u~ı (b-i, bşı) iZıemek, peşi sıra bşin)
izini sünnek; (b-nin)
(b·nin)
peşine düşmek;
(bşe) yapışmak, ba~lanmak; (bir
)\:; => ~i )\:;\ gözünü (b·, veya Ji b·,) dik·
mek, takip etmek;
yolu) izle-
(bşe) uym~;
(b-e) ait,
mahsus olmak; (b-e) tabi kılmak, (b-nin) em·
rnek;
.
bkz.).J';
nne vennek;
öju,) taze;
ÖjIJ (=
..
arkasından gitmek;
...' ."
i)\:;
••
~.r-1 kepek, konak;
gitmek; (b·nin,
-~J Y.. bkz. 'i); ,
o •
.fl.r-1 Tebriz;
..
•o
..
ham metal; alun tozu, filiz;
.~
1 LJ'"J)JJI
..
~ derslere düzenli
---
olarak devarn etmek; ~\ı (b-i, bıi, bir ge-
~t [meb. müe.] bu;
lişmeyi)
izlemek. gözünü
ayırmamak; (b· ile
~t bunlar [bu ikisi]; (mansub ve mecrur
~ bı üurinde) anlaşmak; (b-nin, bıin)
•• hali için] .lJ.);
peşine dilşmek, kovalamak; (bşı)
. .-.s\:; taksi;
•
-
.• .
ı
.
..
rı'; ve r".i [müe. ö ile] ç. ~l'y iki~ .' ~ i (~, ,":-:" "':-'l:1) yok olmak, helak olmak;
.
,
.. --
.
' .•• J\ kararlı olmak; düzenli sıralı olmak;
. iyi işlemek, iyi gitmek;
••••••• J'~I'.· - .1 onun
için her şey yolunda(ydı), yolunda gilti; ,
sürdürmek,
-< .
o
devam elmek; ~i (vakit, sıralama vb.de) peşi
sua gelmek; (b-i b·nin)
rnek, tabi
kılmak, (bşi)
komutasına ver·
ikinci dereceye koy·
o
mak;
&J izlemek (özi. tartışmayı, gelilmeyi,
haberleri); (bıin, b·nin) peşi sıra gitmek,
kovalarnak;
(bşi, yazıyı)
(kalem vb. ile] izle-
oA.ll:.i helak olsun! kahrolsun!;
mek, takip etmek; (b·e) tabi olmak; tıl...,,:j
",:",pl nonnallik. düzenlilik; istikrar. ka·
peşi sıra. ardısıra gelmek;
rarlılık; olumlu gelişme;
.,
kesintisiz bir sıra
lama, düzen oluştunnak; ~\ (b-i, bşı) izle·
~\ Tibe~
rnek;
.r-1 a (,r.1) (bşı) yok etmek, yıkıp mahvetmek;
göndennek; (b·nin) aleyhine dava açmak,
(bşi
"':-'
başka bıin) peşi sıra, ardından
84 "
kanuni takipıe bulurunak; tabi olmak. boyun
lık; silsile' ~~UL C,
elmek; (bıı) kavalarnal.:; (bıi) etüt etmek.
.01
~~ bir politika izlemek;
.~ - .. -. ej~ sal
kolu
• izlemek. saAdan gilmek; tF""'~ (b-nin) peşin-
•
•
-II tarihin seyri;
adli
kovuşturma;
~\;,;; ardarda. peşpeşe olma; bayrak deliş-
. .,
~j~
i
i!-'i
4~ ~~
ar..tşunnak; ~i (ediı.) (Js- bş .dokırin ,fikir) taraftarı takipçi! tabiler bulmak;
!
, .,
tirme spo,; c:!I.=J~ sıra ile. ardışıi olarak, peş peşe,
•
seri halinde;
• ~l izleme, takip; izleme, bir yol izleme '-
•
den gelmesini istemek; (bşi) hasll etmek.
(siyaset vb.ı;
(J bşt) bağlılık,
sonucunu gelinnek. doAuıınak; (b·i) kendine
... J ... e uymak için; ...e uygun ol~ ••
sadakat; \ç.'-:ı~
boyun eldirrnek. köle yapmak. emri allna
...fl.;i~ klasik,
almak;
~Gı klasizm, gelenekçilik; • •
r:i' izleme, peşi sıra gelme; tabi
.~
i~ı~ peşpeşe, ardı sıra, ardarda;
(J ..
i..
_
e;ı\J ç. ~,
olma,
uyma; ballılık; taraftarlar. tabi olanlar bit);
i
LO
geleneksel;
t ~ izleyen, peşi sıra gelen; .'
bağımlı; ikincil, tali;
(J b-nin) emri altında
olan. as~ (J ...el ai~ (J ...el göre, ba~lı; (J •••
... J ... c göre; .. .in neticesinde•...sebebiyle;
b-~, bş~) tabi olan, uyan; (ç. t~\) taraftar,
(ç. '-:ıl) partizan. balh. taraftar, vatandaş;
partizan; vatandaş; hizmetçi, uşak; kahya•
ba1l1. ait. merOOt;
her işi gören memur; (ç. e!I Y) tabi OILB.;
... t..
..
•
•
~reri;
ek. ilave, lahika; fonksiyon
;;.,i ç. ..:.ıl. sonuç. netice, akibet. sorum· · ii... ... luluk; 1 ~ l..;ll.}l\ c:) ç. t.~ izleyen, sonra gelen; (ç. ~I.:J) taraftar, izleyici; yardımcı. hizmetçi, uşak; ::; ~ • ,iÇ. ..:.ıL.
tabi olma, uyma; baAlılık
, .,
•
yardım
•
HUK,;
takip etme;
bağlılık;
netice, sonuç; s0-
i
i
•
•
!
uydu devleıler [yine t'lrl l JJ..ıIJ;
~\Jvatandaşlık, tabiiye~
nan; kendisine hizmet edilen, lider, önder;
t!ı...:birbirini izleyen, silsile halinde, mü-
kovuşturma
sürme, devam etme;
t ÇIDILB. bazı harfleırin d~ğiŞtirilip
teaJcjp; lafzen
;:(bir kanuna; uygulamaya] tabi olan,
tekran ile yapılan ," ı..· ! ~" gibi, telOd;
t~
eden kişi;
tP("":" ... raralmdan) izlenen, tabi olu-
\ç.~ardısıra, peşi sır... peş peşe;
,
•
rumluluk; ~IJi [çoğ.) bağımlı bölgeler; slv.
yüzden, netice oLarak;
-
t JIJ .ı1\
~\:iç. e!ıJi kadın tabi, taraftar, kadınlara
sadakal; vatandaşlık; : ; .~ ..L~ sonradan; bu
4.A.ıl.:,...izleme,
MAT.;
•
.~WI, uydu devletler, bağımlı devletler;
••
•
•
., izleme (özl. lart/ımay', g~liımey/1;
takip, peşinden koşma; kavuştunna; ardışık-
uyan; izlenen, tutulan lyol]; o
."
. 'ç. V· ~ ..:ı: tütün', cc' . jıi (j.,l) [aşk. sevgi]
..
(b-i) harap eunek. bitirip
85 tilkelmek;,,}; ve.}.'; (bıe) baharat kalmak. çeşni
vermek;
-.H'" ç. J!IYkişniş
DOT. Coriandrum sali-
yum; yemeAe çeşni veren şeyler (tuz. biber.
, .
- . -. 'i)~ Jli;\ ticari anlaşma: - -., - .. ~ ç.
.
~~
zeytinyaAı, baharaı
...
ile
bir çeşit salala;
J JP
karasevdaya düşmüş, sevdalı;
.. . ... dolması]; J.::.- ıJ~,)4 patJıcan dolması; .....
~ ç. ..:.ıl. ıablo lresimJ;
.
• ,J:1 saman;
..
ıJI.;J saman salıcısı;
.. A.i~\ ~)~ su,
AST'R.
samanyolu, samanuYu-
hacılaryolu;
...
~
..
i fU ticari mal;
·-
~U:ü
(mud. kuL.] .. .in karşısında, ... i1e yüz yüze;
•
(mud. kuL] .. .in ahmda; aşa~ısında; " , 4ı~\ ~ deneme aşamasında; deney ~..J
. ·-
...
i·
••
'.
r
(na'l] Tatar, Tatar [is.];
ı:r
i...
•• •• • u (~. i)~) ve ~~ ticaret yapmak. iş
(J veya ""Ibıin) ticaretini yapmak;
.rı; (b-ile) alış veriş. ticaret yapmak;
~
..
ticari, ticaret ile ilgili;' ~
•
•
• •
'i)~ ticarethane, iı yeri; ~~i ır}-1 iı
.
-
-
•
•
•
~r":'" eğiıimde. e~tim aşamasında; ~ •
41
•• • tuuır. elde; .~ ,. 'ıJ ipleri elinde: ~ ••
• •• • •
· .. ~ ... in alltodan, ... in
•
~
Ö)~ ticaret; alış veriş; mal, ticari eşya;
-
... !Jip ~ adıyla ünvanı ile; • •• •• • • • si -.JgöıümUzUn.önünde;~ i·
••
latanoz TIP';
yapmak;
~i :. ~ baskıda, baskı aşamasında, • •• • • •
••
T.> tütün;
•
...
. :.. • . atlında; .u.;--Al ~ emrine amade, hiıme·
basımda;
ı.Ş)\
r\
ı
~ T.> tetik; ,1
r:u
..
--
tinde;
of.rJ
..
" . aşamasında; .). 'c ....ıı ı.;:...ı.ü hazırlık aşama· • •• • • • • sında- ~t;; ~1 -.J koruma allında', ~ · " . ıl.ı.-JI veya ~.l.-:J\ ~ ödenmemiş, :.çık. · •• • •• kapalılmamışTiC.; ~'j...J\ ~ silah altında, • • • • silahlı kuvvellerde; ~.,....:J' ~ ödenınemiş. • • • ••
2u ;ı ardışık., silsile halinde. müteselsil;
•
P.J
ı
IrJ1 Taıar1ar (yine )811; ~
-
açık, kapanmamış. TIC.; ... Jl ~ in • .•.. . göz.etiminde; )~i ~bilinç altında. şuur
ç. vıb samanhk;
".
.
,j':'"U ç.)~,)~ tüccar, işadamı: ,j':'"u •• • . • •• • ~, toptan satıcı, toptancı; jJ ,j':'"U ve . -. -
. .
• v: .~ saman rengi;
..
..
.
ı/'~l .ı;U perakende satış yapan; js.~
telifbaharat ile doldurulmuş (na't olduğunda:
-
-.
-
" baharatlı; SUR.• LOS. pirirıç. et ve muh· ~
,..
ticari;
)U:ül (~ b/in) ticaretini yapma;
SUR., LOB. bulgur, salan, nane, may·
yapılan
ft\.:.. iş, alışveriş; mal, ticari eşya;
..
,
danaz. limon suyu.
ticari şirket;
dükkan, ticarethane;
salçal: bah.3rat;
J..~
r.
[akııı), alııveriı; ~~ u'
(zarf]
•
aşaA;ısından;
aşa~ıda, altta;
.. .JW [na't] alL., alt ile ilgili; , ·A..:ib.1.. -. iç çamaşırlan; . ~~
-
'
~ ~ ı..c"",:;\
(b-e. bıi ya da b-e ~ bıı) hediye
86
. . .. .; ,,; ç. ~ hediye; MEC. mücevher.
etmek, ithaf etmek;
-
iı
... . .. 1Y
kıymetli taş; sanat eseri;
.-
sanat eseri;
..
~ç. ~ı.:..müze
,
..YUL.
.
~ u (ı.;.. i
ı.:,..;iü ç. ı:J
r
y ja (Yi, y.r-) tozlanmak, toza bulanmak. J "
üstü başı toz toprak olmak; Yi ve Y,r'1
..
..
(b-i, bıi} toprak ile örtrnek; yj\:i (b-ile) aynı
_
,
yaşta, aktan olmak; Y ~tozıanmak, toza
bulanmak; • , " y.1ç. Yl.1l aktan, yaşlt;
.
yatak. döşek; sıra, bank; oturak;
,
başkent; ~';, il
..
! -
Y.1tozlu;
mezar;
ı.t;.1ç. ö_ mezarcı;
Yl.1ç.1.ı.1\
~l';torlu; toz gibi; toprak ... (na't]; gri.
ı ~ a haı.ımsızlık çekmek, hissetrnek; ~L
basa yedinnek; (b·~)
-
. .. , ç.
•
0-
•
toz rengi;
,
1.ı 1 ,jçimento;
haztmsızlıla
(mideyı) haddinden
•
(azla,
~jç. ~1.1 ANAT. göğüs;
tıka
..
~?yoksulluk. fakirlik, yokluk, mahru-
..:.ıf_, ~haı.ımsızhk:
' . yp
2~; (bıi) sınırlamak;;";"~(bı~) komşu. sınır •
•
••
toz içind,;
•••
..rıj(6J""",JJ] (kapıyı) kilitlemek, sürgülemek:;
' . .... ıJ'4jç.~l,j, ~ij kilit, sürgü; •
~"?-J;.1neftyağl, terebentin;
~I.:.o birbirine sınır, komşu, bitişik;
ö.~J'masa MIS.;
•
Lo •
J
LO •
JJ
•
ıorlu,
~. ~ç. r.rı sımr, hudut;
V.JJ, Lı:-).JJ sülün ZOO. Phasianus cokhkus;
r
••
.
•
•
..
..
miyeı; (ç. yJb) tozlu yer;
r~ haztmsızlık çeken; komşusu olmak.;
•
•
•
basa doldunnak; ~'=~;
~. ~
toz; ıoprak; kir;
,
Zt~ çürümek. bozulmak;
sebep olmak;
•
. ... iJ4,;.. .'
~ başkent;
~ tahlıl; sıra; levha: karatahta;
(b-~) tıka
.,
~.1 ç. Y.1 toz; toprak; yer; kir; türbe;
kUrsU; banda,
• •• • • ı:JI .11 C....AJ taht; krallık,
orkestra; taht;
..
...
~ eşsiz
1 ~L d" ~.
kuıu, sandık; garoırop;
divan;
rı;, ",1".1; tramvay;
:i i
ektimek, mayalanmak;
,,
..
,
•
yapılmış eser;
balmumundan
•
ya da
ıe hir);
rJ:; Palmira (Suriye'de eski bir
kimse,
~Ijbkz. ~Jj;
.1.1gümüş veya altın pul. payet;
, ,
ı.Ş,r.J...j
"
l.J:!jç. ..:Jl_ türbin; ,
~ .i(b# ~ bir lisandan
(herhangi] biri
hiçbır canlı;
tercüme etmek;
.~ii ç. ..:JL masa MIS.; ,
mak;
~\i trahoma TIP.;
fisini,
ıJ'lj Fr.> taras;
•
(J
Jl baıka bir lisana)
(bıı) şerh etmek; (bıı) açıkla
b-nin) hayat hikayesini, biyogra-.
. .. ~.iç. ~ij tercüme, çeviri; şerh. yohalıerctimesini yazmak;
87 rum: hal tercümesi. hayat hikayesi. biyog.rafı
. ..ç. . i
•
•
••
[yine J\J..\ ~,;1; önsöz, mukaddime, giriş;
.
lJ\..:ı:-.i
..
..
it:; ve&:; kumru, yusufcukZOO.; ',j i a (J~1 bolluk, refah içinde yaşamak;
J'.r1 (b-e) bol bol verme~ (b-e) rahat içinde. • •• mürerreh bir yaşam sürdürmek; J J .j =
~'j .~Ij mülC:rcim, çevir•
•
men; biyografi derleyen, yazan kişi;
...
~.r tercüme edilen, [bir dile) çevrilen; •
..'
, rWI..? r'"
~j; •
• Li
r
senkronize [filmi;
• •• ~.r mütercim;
••
U
•
.. U
-.
•
•
vec.J1 (b-i) üımek, mahzun etmek;
.. ç. 46.i . .-
~jj
abartılmış;
••
J. MACR. yermantarı &OT. Tuber, ••• J.i; çalımla, can satarak yürümek;
ıJ"Ü
terzi;
MIS.
o'
ltij terzilik;
i
1lJ"'1.i ALF.BKZ.;
••
•
rJ.i (b-e)
kalkan ya da Zlrh vermek.
•
•
•
..j ;.ç. •
ı ~i
Oı
kemiii;
• •• u (~i) (bş.) bırakmak. terk etmek; (bşden)
.' .. . . .. ,.,rj ç. lJ"J~ dişli çark; 1 \JJ'l • LO
aynlmak; (bıı) hesaba katmamak. ihmal et-
~
dişli çark. muhafazası, kutusu;
l./:;.. ç. LJ"')~ ve~.A~ ç- tr~\.;.6 kapı -. •
..
••
mek;
(bş;. J veya JI ...e) bırakmak; (bş'. J
. ..... .. bırakmak; 1 ~ "':"'1.:11 ~.i açık -~
b-e) miras
i,,-
.
-;"';"
kapı bırakmak; yJL-iJI ~ •
i-
. '
•
J. 1.1 ~i •
•••
(",.)U) işleri gidişatma bırakmak; 4.-s.i • ••o;
..
kilidi; sur, kale duvan, siper, 1,)·"91';" (çoA:.]
· .. ~ b-nin .' .yapmasına izin vennek;
barikat;
·.. Jı. Ü~ !Li.; bir yeri bırakıp [başka bir
•• • • • •• • ~\...ı'; ve 1;1.,;....- j tersane; tophaneASK.; teçhızat •
ı,j1i ANAT. köprücük
••
"'iç. ",Iji. '"Ji kalIcan; [güneşl kurs; . .. 1lJ'".ri l ~i. . kalkan bahA:ı 7.00.;
" LJ"J.?l
~.
vaz geçmek, çekilmek; (b-dtn, bir yerderı)
zırhlandınnak;
.
tu-
ıumsuz, masraflı; ("':"' bı ile) aşın süslenmiş,
r:...i ç. (ijl hUzün. üzüntü, tasa. gam;
2OJ j::::::>
rahatlık, boııuk içinde yaşayan;
•••
•
•
ve ü i milrerrehlik, bolluk; lüks;
.. J.r .
• i.
a (ci) ve
•
Ji
., o
J j refah içinde olan, mürerreh, rahat;
c.r UzUlrnek, mahzun olmak; . ...
•
• •
•
..
. .,.
doldumak; ••
-
.
~.oo
. ..i
A..s. iç. ti,..:JL kanal; suni ark'
...0
I..S-.J
~
ıl:r.~ı besleme kanalı; ~r-"i ı...
.
Mis.
f
an-Um kanalı; ~.r-ıI1,c;. .rJI Fas Kralının
•
•
__
o; ••
•
iSi b-i yalnız, kendi
•
haline bırakmak; ~)\; (b-i) bırakmak, terk etmek; (b-i) yalnız başına bırakmak; (b-e kaqı) düşmanh~ı bırakmak;
•• ~.iihma1, göz önüne almama; terk. bırak-
ma; geriye (miras olarak] bırakma; .'
Sarayı;
__ • •
yalnız bırakmak; ol,ju. J
tl a V) [kap. vb.) dolmak; tiL fl>ş;. koM
~
J ~; bıi b-nin koruma-
4,:,Ij
"1"0';
Y j tL> balkon;
•••
yere] gitmek;
sına, zimmetine bırakmak; ~~ J&-15.; ... i
deposu; :.
;'
• o
_
iS'ive ı...siç. ..:JL. miras {Xirıe MEC.] •
•
88
•ajıı j
,Wlı::" ii}'
•••
iS"; i.:,: .'jI;.Jh;
•••
•
~.i, ç. ~(; . evde kalmıı kız. kaltk;
.,
IR.. LOB.. ORD.;
4$):.. ateşkes. mUtare.ke;
l,S'u .ıl- ~ Çeltoslavalcya;
:JJr ç. ..:.ıl. miras;
,,, ~
•••
•
•
•
Z:J.i
... .' . JJ"i\ ;,;(r; Ekim ayı; "Wl ~r Kasım SUR.,
=:)
:J; (b-i) Tilrkleşlinnek; :J~L Türk
olmak, Türkleşmek. Türk gelenek ve törele·
...
cl "Jw' Için ltısalona, ~
rini benimsernek;
..
a (~) çok
(bşı) rahaısız
..f.;• TUrlt Ina'I); L,S'.ri1 TUrltçe;
baktırmak. usandınnak;
,
. ..
, "W'.ri i TUrltmenOer); .b...o i trampet SUR.,. .. Jr- ç. ,,;.ı-id - avu,
lar.
trampel çalan; banda Çalgısı
••
..
' .• -.
~
o,
r::'; bltz. [.A ~ jI; O'; a (.rj saçma, faydasız
·
acı
ilgili]; eza, cefa;
sıkıcı, bunaitıcı; rahatsızlık, me-
veren, problemli; yorucu;
,
, . .-. yo'gun', blkkın . usanını!',
Lupinus;
• • oL
ve ıJ~ yorgun, bitkin;
şikayetler (hastalıkla
şakJcat
&OT.
...
meseleler; harcanan gayretler. çabalar;
..:.ıl. dayul; bUyük davul MIS.;
.
•
...
~L.;;.. güçlükler, zorluklar. problemler,
ASK.. MIS.;
,
etmek, zahmet vermek; (b·i)
ç. yL.ıü1 zahmet. meşakkaı, sıkınu;
~
lJl.:....S; Türkistan;
,. , ır" .;. ır y .J acıbakla
bıkmak;
yorgunluk, bitkinlik; yltul {çol.] ücretliler;
,
~j
usanmak,
...
~
~.r Türkleştirme;
... ç. · ... ~.J
kendini yormak;
• i
•
1.5 • .y- ~.~, lW ....yC;
•
çalışmak,
;).rI 1 ve ;)i./~i TUrltler, •
,
blcz. y.;
(ı;,- bşd~n)
yorulmak;
...
~
Ş·I·· ii,
pepelemek, kekelemek;
(bıı)
,
hareket ettir- .
rnek. yerinden oynatmak; ~L yerinden oyişlerle
i1gilenmek;
4..a; ç. ..:.ıL- baııı; yalan, hile;
namak. hareket etmek; .,.r'Ü
a yok olmak. telef olmak;
perişan
••
olmak•
iJ\J; Fr.> Truva;
sefıııeşmek; ~ a ve ......--.' (b·i) üzrnek,
J~; panzehir. tiryak;
mutsuz,
• ~.; Fr> Irilto;
perişan
etmek;
~ ve L.ıw perişanlık. sefaleı;
..
c:: ; [müc.~] dokuZ; •• •• ? ... i [müe. ma'dud ile i r ~i
~
ve
~ ç. ~\
..
.j
mutsuz. üzgün,
•
on dokuz;
...
c:-' ç. t WL doltuıda
bir. 1/9;
perişan. bahtsız;
;J' "'.-=.-
.' ....A a
,
(~)
..
ç. ~b mutsuz. perişan; ' .-
tükürrnek; ~ tüh demek;
.
~.,,-..ı doksan;
J; tırnak alUndaki kir;
~W\ dokuzuncu;
..!..LI u1 ti.lh. yazıklar olsun sana!;
89 Ulblükürük
••
••
,
hokkası:
lah 'ıan); ""Ibkz.
~ .WJtafta;
"
C.W(cin.is.; tek. is.
iJ elma;
~ç. ~ silah, tUfck
dindar;
..
..;.ıldaha münaki; daha fazla sakınan;
d
. Ji' u (Jii) 'ükünnek;
IR';
,
.. ~
..
ve Jlii tUkUıiiJc, salya;
_..
~ o (.w,
_.
dindarlık;
i •
ii
....tAi. oyi.ı) degersiz, önemsiz olmak;
.
.'
.:J,;u (~1 (biı) ayaAmın a1lına almak. çilne-
rnek; (içki) (b-i)
,
~ç. ~
~ ve ot.ıAJ önemsiılik. deA;ersizlit;
4i:; ve.u~ ,
yan;
önems.iz, küçük; kıymeti olma·
sıradan. olapıı.
alelade; tatslZ, lezzetsiz;
herkesçe bilinen. malum;
A#l.iç. ~ıj;kıymetsiz şey; önemsiz şey:
etmek.; mest etmek;
'
"
.... ~önemsizıik; lezzeısiılik; ahmaklık;
sarhoş
~ (saat] tiklemek;
tuzsuz olmak, Ituetsiz. yayan olmak;
tatsız
..
.
..}Jve L.S ~ Allah'dan korkma. takva,
~ fena. kötü kokulu; •
••
•
.:.i ç . ..:.ıl_
[saatI
ıiklerne, ıik tik sesi;
•
elbise. pantolon beli;
4.$JALF.BKZ.;
•
) ~-" y ,
~j (~. r~) tamamlanmak. bitmek. lam ol-
erkek hem~ire.
mak; (J ... ,arafinda,,) yerine getirilmek.. bad şanlmak:
sonuna gelmek. bitirmek; olmak.
vaki olmak: (bir )'erde) bulunmak:; ~bıd(!)
ISrdr eımek, derin olm~;
<Js- bit! veya hıi •
•
•
yapmaya) devam etmek ~ ve ı--JI (bıi)
(bşı)
neticeye
baılamak;
[ekleyip, doldurup) bitirmek;
(bşı) icr.ı •
,
j",...JALF.BKZ.;
·
1:\..o.i;. (7"W timsah; , . ıJWpirinç;
,
j..,...ıTemmuz SUR.., IR., LOB.. ORD.;
•
~onbalııı 7.00.;
..
":'-:-=Jç. ..:.~L:ı deniz yarauj1l; ejderha; (denizde] hortum;
etmek. infaz etmek. yerine getirmek; p •• ·1
... L.W tamamen, hepsini:
r
••
eksiksiz; 1 W )~ ya da •
i
••
• •
~:W\ ~W, rW ıO
••
rW ~ dolunay;
J saat tam alııda; r~ •
;'.'j
..
ç. ~W muska, nazarlık, Ulsım;
·
'
ı:( ~Fr.> ıungsıen;
,.
·
iJ.:Jft.> tenle. güneşlik. sayvan;
.. J.foiç. ~W (ınn; ., i ı"':;SUR.,
..,-;.itenis;
ı~"'ek. ilave; eklenen; tamamlama;
~T.> (eneke;
.!J;l;bk z. .ıı;.,
yerine gelirme;
r
..
\= ı--";
~lenis;
.
·•
etek.;
~teneke kap; bidon;
icelendinne; icra,. uygulama, gerçekleştirme,
. W
LOB.
, ~Ienekeci;
(I_ • ';ıamamlama; yapma, biıinne. net·
•
r~lbitirme, sona erdinne;
~~tanen, mazı
rttam, tamam; eksiksiz.
"·!'kekelemek. perelemek;
.. [cin.is.;
tozu;
.. ..
; . 4'Ç. ~ ıöhmeı, suçlama; zan; ima. üstü
~kekelemek; (y bş,) çabuk.
ıek.
."
-
!J~ ıömbeki;
~
..
~ç. ll,wT.> tembel;
~1 daha karni I. lama daha yakın;
.
,
MAÖR..;
rdamg alı ;
...
•
~I..s- kelimenin tam anlamıyla.; rLd~
·
rç. •••••
• •
•
tamamen;
..
.
.. ..J!w pul
••
rL..Jkemal. tamamhk. bütünlük; dolu. ••
-..
.!l~ve ~ tömbeki;
tamamlamak. biıirmek;
lam; ayn. halımsız;
• • pansumancı MIs..; y...r-W
hemşire;
•
ıamamlamak, bitirmek,
ç. Ö. T.>
çabuk söylemek;
" hurma is. iL ç. ":"'Ir-J, ı.J-l
....rJ
özJ. kuru hunna; 1 ı.jJ:A •
Tamariodus indica;
,
kapalı
•
•
4.\.fTihame bölgesi; i ~
demirbindi BOr.
söz;
•
•
•
lyaniden, apansız; (lam) ~imdi; 1 ~ hemen; • i
aniden;
• •
•
.rJ veya •op şimdi yapıı; birden; •
..... .Y
92
·,
••
..:..:ıl,j h.> lUvalet;
,
••
r"; .... . ..
rl.i'
Tevmı; eski
ii);
bkz.
"
(yy) ~t il (~y. ~y, yl.:.t) (günahdan] piş-
•
J
J.:.!)Y. ~)Y torpillsu altı}; , -
oJ:J;)...,J ç. ,..: Jltürbin; "
man olmak;
(ı;r giinahı)
terketmek. tövbe
(OJ y) JI;; II
(J; b-i) affelrnek, tövbesini kabul ~G Allah'a tövbe etmek, etmek; t ~L . , pişmanliğıoı ifade eımek;",:", y (b·i) tövbeye
J'
ikna etmek, sevk
•
••
eımek;",:",\.::.....\
J y, üliy
tövbe;
li'•
(günah
işlemiş
ol·
maklan dolayı);
,.
yı."..
tövbe eden, pişman eden; tövbeleri
ı",...:l:i
tövbe eden,
pişman;
-
J tiyatro;
~'y topografı;
..:.ıyı Kıpti
,
, , ,
•
- ..
.
Jy tül; , ., 4; y ve 4; y ton balığı; • • ~ y T.> tunç, bronz; ~y
çok kabul eden [Allah];
özlem. arzu, istek;
.Y" = ";1.1'; •
,
pişmanlık
e) özlem duymak,
J("i (Jl .. J) isteyen, memk duyan; istek·
davet etmek; ~j"
.
••
(b-i) tövbeye
.,
. . -(J y, ü\i y1 (Jl ...
istemek. arzulamak;
etmek;
•
ahil;
takviminin birinci
ayı;
,.. ~]i , J.l; y, ı.; y çinko; • . •,. • rz.,..i ~ty (b-d taç giydinneıJa(jj.~1 (çocu.fuilu. çok smjt; birini) yitirmek, kaybetmek (ölüm, elinden almak):
.,.
öncesi JEOL-;
r
"",ljl;,. alır kanlı; hırçın. huysuz;
J
üçüncü
ı.I""";CJI ~ ı... üçüncü zaman
zamana ail;
,
llSli.
•
JEOL.
·, . ~.ıJU Teslis. Üçleme inancı; üçlü; üç
,.
'"
yU i r j hercai, alaca menekşe BOT.
ayaklı;..=:..ı
Viola tticolor. ••
. ~ )~:oreslis inancı; Teslis;
~trigonometrik;
..:,
'.
~iiçlü: üç nokıah harf; üç köşesi olan;
-
.
..... ,
üçgen (ç. .:.oL); i ~i}~i "'!Wl
. t:':
~L
... ''1)1
..
veı-LJI
. .." üç renkli; ,)IJ..1 \~ '·,11 dar açıh üçgen;
ı;1~jJı .:..L:.iı üçgen şekHnde..:J; :iı v~ iwı ı.jJ' . : ',iı ikizkenar üçgen; .~ F',iı • . , . ., . ,.,
.
t~'jl ",;UI eşkenar üçgen; rl\.ill.· 1'.11
dik açıh üçgen;
..:.ı\i14jlve ..:.ıw.iJı yL.., trigonometti;
99
..
,
••
-~
~ ii c. 1 •
11·- ~.c kar yagmak; ~ a (~'>
[kalpf gönüll (~bfden)
r;:'" lekelenmiş,
.' -. kör, kesmez;
~
hoşlanınak. ferahhk
(bşı) buz ile soı}utmak; (b~i) •• • • ••
duymak; ~
dondunmık; ,-WI·- ~i kar yatmak; (bıı) ~Ulmak. Jslatm~
'd . . .,.
•
I '
~ ç. ~ kar; buz; suni buz; • •• 4.ı:JS kar tanesi;
r
~
1 L..,j,ı;
i.r' .
sonra, daha sonra; üstelik. bundan baş• •
"::JS
·..
• ••
"iS hayır!.
asla!; ı-i ,;r sonra.; i •
•
• i ••
..
W orası, orada; orada(dır.); W ~'ora-
0-
(na 'tl karlı. kar gibi: buzlu;
da degil(dir); •
.
4.:ı:-W
... L:-I'. ç. ~~ buzdolabı. sojutllCu; soluk
~\ ALF.BKZ.; • -
• i
•
(bıd~tı)!diretmek; (bıı) işletmek,
~.#o buzlu, buzlannuş; kM kaph;
[çoA.] dondurulmuı yiyecekler;
(bıden)
istifade ebnek; (parayı)
şekilde
harcamak; •
• •
buzlu, buz gibi;
donmuş;
.. . i rJ
•• ı--U i~) (bıı) körletmek, ucunu kınnak; (d.,-
vardo) yank açmak; (Jt!rq;, saygın/,lı) leke
•••
••
)W:..-I kendi
leşmek;~ (bıı) kör'etmek;~i~ körleşmek,
. ",
kesrneı olmak, körelmek;~l (şeref]
•
1
"
_.. _
mümkün olmayan
boşluk;
kar getiren, verimli; •••
fıd, •
rlU kör, kesmeı;
ç. iJJ- slY., EKO. istis.marc1; müste-
faydalanan kimse;
Q
(J.l) sarhoş olmak. esrimek;J.lI (b'i)
_ .,
kapatılması
telafisi mümkün
sarhoş, mesl
etmek;
J.l sarhoşluk; •• •
olmayan kayıp hasar,
•
•
•
J.l
rU = rU; , J...."J 'J U
işletme,
~
'0 .-ıı
etHllira, lekelerne;
kullanma;
..
j , ....
._ .-ıı çentik; anıIık. yank; çaUak;
çıkanna
istifade etme;
leke·
lerunelc. iki para)11c. olmak;
[tek..is.] ç. ..:.ıl_ meyve; netice, sonuç;
kir, kazanç;
sünnek;~ a (ı--LJ kör, kesmu olmak; kör·
4u ç.
ur getirecek
sonuç, kar, kazanç, semere;
••
••
kullanmak,
,.,..J ç.)W,)Wl meyve [cinjs.]; netice
bQZ).u içecekler;
• •i
• ••
rJ u ().."..l) meyve vermek;rJ' = rJ;..,.:....'
•
~
......
yabilecegi hale getirdi;
hava deposu;
y;..
••
bk1a; rWJ1 ~ J- ı.P .ı.LA.ıı:- onu herkesin anla-
sotutucu;
...:.ı~
• •
.'-
.~
ç. ..:.ıl. buzdaAı, aysberg; buzdolabı,
••
• l
rW ol fWlI ~ )- ~ kolayhlcJa. nılıaı·
lt~ ç. uJ - buz satan; . -
•
adı çıkmış:
•
ka, bir de; ve yine, tekrar;
•
~
olan;
ı
~ buzlu;
i·
[ses);
köıü şöhreti
•
..
ıcısık
vb.);
ı-J orada, orası; 1 ı-J ~ bu yüzden, bu sebeple;
.)..LJ ~i b-i sevin-
i.
.oJ
.- _cil ~
dinnek:~ buzlaşmak; donmak; •
kirletilmiş (şeref
• •
<W=J-< J.l sarhoş;
100
, ~
~
i\
~i...-ww kalıntı, artık, ıorıu, ttıve;
kadeh
kındırmak. engellemek, önlemek; • ••
aruıı;
ı.:..~ ~
köpUk;
,
,,;.....tCb/e) deger. paha biçmek. kıymeı ••••
~ 'j
takdir elmek; (b/e) fiyat koymak;
paha biçilmez. karş.ılııı. ödenemez,
satın alı·
•
.....,"J lJl:&. dörtnala gitmek; -.
1
ı.rJ
o-
ı.rJ(bı') iki kat
yap-mak; (bli) tekrarlamak, ikinci kez yap(bıi) lavınnak,
mak;
pile yapmak; (kelime-
nin) tesniytsini. ikilisini oluşturmak; ~L ••
(Js- b-ı) övmek. methü sena etmek; 1 ~,
namaz; • o.
.,.
t. ...
..r-'i\
~ ç. ı:ıwı. WL fiyat, paha; deler. kıy-
1 J.-"~I.r--'il maliyel fiyau; • •
meı;
i
...
..Wl
•
o ••
;'l..s" • •
-'c b-i öve öve bitiremernek;
.r.? ikilenmek; iki kat olmak; tekrarlarnu,
•
ı.rL.ı~1 [senet ve kJymeıli kalıtıann) itibari
ikinci kez olmak;
deleri;
.,r:.\bUkülmek:; kallanabilir olmak; (ı;r bıi) terk etmek, sUrdilnnemek. devam etmemek;
~'daha kıymetli, daha deAerli;
(Jl .. . t') yönelmek; c.sJI ...t') meyletmek; ..
"j
,
.
(.;)\ ...yapmaya) kalkışmak. niyetlenmek;
paha biçme. deler takdir etme;
ıJ~ deger sahibi, degerli şey;
~1 (b-; veya bşi. ~ b/den) istisna etmek,
.., p:?.
hariç tutmak, ayncaWc tanımak:;
,
~~
~
,
fiyat belirleyen, kıyınel takdir eden;
.
ır bükme. elme; kallarna; men, engel
vergi tahakkuk memuru;
..,.:.- delerli, kıymetli;
olma;
,
~
Iaymetli, değerli
~ç
şey;
.
2~W [milz. ';)WI sekiz; •
.. .
r
•••
..
W1ktvnm. hüküm, pile; bükUlme
'.ır ..LAı ~ arasıra. bazen;
•
~ ~W (mUz. ma'dud ile); ıjW
..... Wllmud.ku!.) ... esnasında, zar·
...
fmda; ... dılı sırada 1 ... ~Wl
[müe. ma'dud) onsekiz;
v.ı ç. .;)WI sekizde bir, 1/8;
•
••
~l:J~1 ya da ~i ~WL
W ç. ..:.ıL kuru şeylere mahsus hacim
zarfında,
bu esnada;
•
•
••
••
,
ölçU birimi [MIS. = 118 c...ı.i; AL.- 2.25 lt.];
,
.;)iW seksen; ~ sekizkenarlı;
.,
J. bu sürede. bu süre
...
~ç, ..:.ı~ kıvnm, büküm, pile;
...
_.t ç. ~W ön orta kesici diş; dar yol,
J"li kuııanıma,.nisbetle . .. daha beliı bir kullanım] örn. ~. 4W J. içinde, gönlünde, yüreğinde; ~. -<Jl 4 W J. i;
••
u
.. ~ i (.,rJ> (bı,) iki katını almak, çift yapmak; kaliamak, bilkmek; (b-i
J.
içinde, arasında lU
sekizli;
iJ.ıj ç. ı\,:J [kadın için] göğüs, meme;
(bı,)
•••
J. t; ~~ J.
boğaz. geçit; patika, keçiyolu' ... 4~
Lr' atın topuğu;
i..
..-
::i
~G.ıl sekizinci; , , c,\: ç.
bükUlmek;
~ Ioymetli. degerli;
~:"
ii
kaılanmak.
.r
bıden)
sa·
...
••••••
•••
J-
kiıaplaıda; ... 1.,W.:r--ı ... anısında; t~
4U\ yüksek emelleri olan ve onlara ul-
•
Ji"
101 aşabilmek
için
sabır
ve tahammül gösteren:
"W övgü. medih; takdir. deA:erlendirme; • • •• ,,\;.İ ve ~ ikişer ikişer, ..ş
rJ dualist FELS.;
•
••• • •• olarak; 4.;1.:.=...ı\ ~ olaıantistü toplantı;
ı.s~: ~t1~I~; kıvnlmı~; çift katlı; mü•• • senna, ikili oILB.; ı.s" • iki katlı; mOsenna
.... V
, .
olarak;
-
~rl dualizm FEl...5.;
~
j\;J ôvilcll. methedici nitelikte;
• ;;bkz. ı.S';;
•
~L:.: ikili; iki kat; ikili sistem ELK.; iki köklü DILB.; MZK. dıltt. düelto;
iki; ol"
W1lmüe. madud ile •
._
ir b~] oniki;
0.0
~'jl •
r.l' ve •iJi-'''"i' pauınesi; •
•
•
• ikinci; sonraki, sonra gelen; L-;U ~~i _.
.. .
ve ~U ikinci olarak; ikinci kez. tekrar, yine; 0.0
•
~ ~, ıjU ikinin ikincisi, tamamlayıcı; •
•
•
••
. uyU (na'ı) ~U ~
.-
..
. .. işler. şeyler, ~fU
.. . .
lise ... ; ikincil, tali; )"...-'
~;u tali. ikincil
.
..
ç. ul'; saniye;
.
Lo.J';'"
lise; ı.!!U (j,rJ kimeının başkasına kiraya vermesı;
bökme; çift yapma, !esniye, müsenna,
ikili DILB'; medih, sena, övme;
.,
. r.~' bükülme; kuılanma; 1 r.~"jl ~ü • •
katlanabilen.
•
katlanır,
:;.l::.il ç. ..:.ıl büküm, kıvnm, eıfm; ••
•
hariç, .. .in •• •
•
•
•
herşey;
'"
.
raf
JI
•
;
kazanmak; ~,; (Allah] (b-i) mükafatlan-
d.ırmak; yU! fPşi. bı
ile) ödemek; (b-i,"p-
bı için) mükafat1anmrmak; y\:....l mUkafat-
. . . .. y; ç. ~~. ~'';' elbise; kumaş;
landınımayı
istemek, beklemek;
dış görünü~. kılık, kıyafet.
y~ (çoı.] •
giysi, esvap 1 •
. her günki
••
y'; J
..
elbisesi; ~
baş;
kisve;
••
~."....J\ y;
-. . yy,JI .,.,..U:t
-
kıyafeliyle;
üst •• •
MEC.
gece
sade, giysiler içinde,
•
•
hakkında
yı; karşılık, mükafat, ödül; ISLHUK.
sevap; ~p sevap; milkafat, karşılık;
yb ve ~\ ~: dönilş yeri; toplanma; buluşma
dı~ında,
... dan
gaynsı,
•••
•
.jl.:.:....ılistisnai,müstesna; ~~! istisna
uınilc:
sığınak;
insanlann
sık
yeri;
.... ~ (mud_ku!.} biin tekrarlandııı, göründüıü
yer; moda; yine bkz. önceki madde;
, . _ . ~\~"! ... olarak....gibi; •
• •••
yeri; bannak.
gittikleri yer.
••
maada; ı~l Lı J..i.! istisnasız. herkes ya da •
(.,..ıı veya J
gelmek; • ..ı..:ı) ~i yU ~uurunu bilincini tek·
ı~lislisna;1 ... ı l ". +L~ ._.ınislis· nasıyla,
[durum. hal]
söylenecek söz olmayan, kusursuz;
:i~ .'; tekerrür. tekrar yapma, söyleme; kı vınna;
(y~~
U
H.;
-
•
yU
. . .- . b-e) geri götürmek; 1 ~ J\ yU kendine
•••
r
(>.Jy')
b-e) geriye gelmek. dönmek; ; (y bşi
" dualizm; MZK. dilel; ~W ~l.~ (müe. ~81J
bşden) müstesna;
YJ\:J=
...yerine;
•
y~lii (bkz.~) esnemek
(J~~U u (iJl~'.Y~ harekete geçmek. kımıldamak;
102 heyecanlanmak: Itozl kalkmak. anafor olu ı tunnak; lproblem. zorluk)
çıkmak,
belinnek.
patlak vermek; ~ ... ~ karıı) ayaklanınu. çıkarmak.
isyan
.. -ve t'yJ! Ju..
iJUI hareketlendinne; kışkırtına; provokasyon; sinirlendinne;
devrim yapmak; fiddetJe
.. . ..
meydana gelmek; hiddetlenmek, köpürmek: , o;U )U tepesi atmak, çılgına dönmek, kan
·
. --
bıı)
rnek, harekete geçirmek; rnek, kızdırmak;
uyannak:. (b-,~bıi)
teşvik
sinirlendir-
(bıi" b·ninduygıı{arım)
rekete geçirmek, canlandırmak; se/tt. problem. zor/Ilk) çıkarmak;
et·
..
sinde; asi. ayaklanan; sinir, asab;
· bkz. )~ (ç. )';' devrimci, isyancı;
..... --
AJ ~U ;U\
(b-i) sinirlendirmek. tepesini atbrmak. çile-
. ...
den çıkarmak; )~! (bşi, h/rs/arı. ,uıktdar,) hareketlendirrnek,
uyandırmak; (bş;) kaldır
mak; (duygu/arı, his/en) uyandırmak; (b·i,
... . . _.
~ ...e karıı) kışkırtmak. tahrik etmek;
.... ;.ı.C:.
;t=...1 b-i kızdınnak, sinirlendinneı.:;
••
•
); ç. ul.ıJ öküz.; iıdiş edilmiş; bc.>Aa burcu; •• •• iı; kışkırtına, heyecanlandırma, aJItas-
yon; patlama. tepesi atma; (volkan, yanar-
...
... iJ;
daAI paı.lama, püskünne, indifa; (ç. u'JY)
...
isyan. ayaklanma, devrim, ihtilal;' ~i iç savaş;
heyecanlandınna. kışkırtına;
;? heyecan veren; kıŞkırtıcı; sinir bozu•
cu;
uyancı, canlandıncı; kışkırtıcı;
.
••
~~)Y tOfyum KıM.;
. . ..' . J.ıl vc J-lI J.ıl an kovanı; ,
.
-- . - . . .. r.SY i ("';.1$;' ı.$ p) ("':" bir yt'rde) yaşamak, ~.;
(cin.is.; tek.is. i) sanmsak;
. if,y
oturmu, ikamet etmek; (",:" bir )'ere) mek;
ikamet etmek: (b-i)
for;
)\i: dürtü, saik; motivasyon; 1 ~~i Jo;
misafır
yerleş-
yaşamak,
etmek,
aAırla-
mak;
. .. .--
1$'; misafir odası; • • ·, , il; ç. 1$; işaret dire~i. gönder;
... ı$p ç. ı$)u.. mesken, ev; istirahat evi; · ,. ~ ~ ~,L. _ [kadın) dulolmak veya dul 'i
~
ana·
-..
(edH.] gömülmek; r.S yı
J) ç. ~i
ıoz girdabı. bwp:ı,
,
provoka-
tör; ajan; u'~·rçolı.J uyancılar;
rS),Y devrimci [s. ve is.);
me; patlama; indifa;
öfke. hiddet,
,
,.
harekete geçir-
)
gazap;
kalmalc;
uG; heyecanlandınna,
i~
•
.. devrimci (s. ve is.];
rS)Y •
'U U
ijU ç. .;JI; yaygara, velvele, kargaşa;
ha-
(~G me-
..
)U heyecanlı. sinirlenmiş. sinirteri tepe-
beynine slçramak;;I"'1 (b-i, bıı) kışkırttnu. Lahrik elmek; (b·i.
tartışma konusu;
jaela;
ç. ul_ dul :'
[kadın);
bir yaban keçisi türü zoo. Capra
.
"
~~ caneriJc: SUR.; ,
• ~~ senin oılunun canını alan Allah'ur; , ••• • ~Ionanlmak. eski haline getirilmek:
•
..
..
~[kın~ın, çıkııın]
tedavi,
iyileştirme;
104
çınılmaz
... kader;
narak;
.. -",,' ~ cebrr MAT.; T"'""
baskı.
zorlama, cebir.
i~
.
•
.. J'" rY-
zorla, cebren. zor kulla-
..- 'i
•
"
Kahirede mahalli bir tatil günü; •
•
ıJ ~
ı.i
•
zoraki, zor kullanaralc; ) . '
;
•.
ı'-
r: nam; ... J ~r: 4-\i~ ... de zorunlu 0.-
..
~J'?': Cebriye;
•. - . . -)~ ç.lJ,.,)'!4. i j!4dcv,devgibi •
olan
şey;
zorba.
~~ alÇı ocaAı;
~ [cinJs.; lekJs. ii); karpuz DOT. SUR;
.. j.,- u, i (y.) (bı,) yo~urmak; (bı.iJe) karşı kaılıya. yüz yüze gel.
•
•
• o
o
o •
o •
başpiskopos; ..
~
karşı karşıya gelmek; (b'e) karşı koymak;
•
/i,
o
..
i ~, r~) [kuş] korunak, (Ünernek,
tüneklemek; çömelmek, yere çökmek; yüzu
•••
~ ç.• ~ • ..:.ı~ alm; ön, yüz, cephe;
. ~~ karşılaşma, yüzleşme,
~Kökünden kopanlmış [yine MEC.);
..;." 7·..;,J~ ç. ..;J~ [Ermeru Kilisesindel
rnek; ~~ (. . .It:) karşılaşmak, (zorluk/arla) _
. -. ,
•
•
koyun yatrnak; ~ bşin iiurin~) çulIanmak;
...
..
~ hareket etmeden yatma, oturma;
ön hat. cephe, ön saf;
.,
·. -
r~ve r;~ kabus;
yüz yüze
•••
ı,)~ ç. ..:..ıl vücut, beden; . ., .;~ bedensel, fiziki;
gelme;
--
jJ~ 4:" AU.BKZ..;
o o
•
•
yüzü koyun yatan;
tahsil elmek; ır'" yere yüzüstü kapanıp elle-
..
o"
(.P';) ~
rini yere koymak; rüku eder gibi ellerini •
•
..
~~ç. ~ ÇÖOlelen, yere çöken; tüneyen;
~ i (~~) (~rgill!ri. olacak/arı) toplamak•
(~) dizleri üzerine çökmek; diz-
ii
dızlerine koyup eJi1mek; u .. ~i (bıi, b-i)
lerini bükmek; dizleri üzerine düşmek, çöküp
{üstün vaslından dolayı] seçmek:;
kalmak; ."
•
... ii.P' -
~~ (vergi vb.i) toplama, tahsil elIne; tahsiJdarhk;
.P': diz üzerine ç6kme;
(ç. Ür) vergi; gümrük resmi;
~~ (na't] vergi; mali;
.. . ç.
~ •
..
y\.:ı:.,.t VCl"gi;
~
• ••
o
•
~~ ç. YI.J":" havuz;
..
•
.0
ı
~ "rl.:JI ~ kosinUs"için kısaltma; o
#
U
o
dan biri, Herkül ASTR.; o
o
•
•
,
•
~ a (~--,:", J~) (bıı) inkar etmek; CbF)
reddetmek, tanımamak. tekzip etmek, yalan-
•••
(~) ve ~I(atacı) köklemek, kökün-
den sökmek;
[üzerine oturulan) minder;
.~~diz çökmüş; ~~I kuzey burçlanno
o
yıfını;
.
vb.de] kondüktör IR.; o
tepecik, tümsek yer, toprak yığını;
mezar üzerindeki toprak
y~ ç. i~ vergi tahsildan; [otobüs, tren
4
•
~ sık, yoğun (özl. saç için];
~4ç. ~L mezarlık. kabrislan;
•
o
..
· ,.
•
....
savaş alanına dafılmıştı.»;
ı.i::'!" [na't] ön. cephe, yüz;
..
o'
~.r---JI.J»I Js- h... ;ıc; tarafa aH =eU...
de~,mez;
- '0
•• 0
kadavra; ıe~ «~_"!~I ~ ~, ~ ..:..ı iL:;
alınyazısında oLan illa ki gerçekleşir, yazgıda
oLan
o
MEC.
kökünü kazımak. tama-
lamak; (bıı) kabul etmemek; (birinoncı) terketmek; (b-~ hak/wıı) vermemek, kısıtlamak;
J-.o.r-;
106
.- . .. .
. ..
~ ~ b-~ nankör davranmak. iyilili-
-
nin kadri
-~ ,
.
inkar; kOrur; ret. kabul etmeme;
, ~ inkar: (ahlaki bir yaptınmı) umurnankörlük. iyilik bilmeme; ret. tek·
samama;
zip. yalanlarna; küfür (din); ~~
.
inine ya da yuvasına saklanmak.
..
yuvasına,
inine girmek; . " f"": ç. )~l,)~ in, yuva; oyuk;
..
. . . -. - .. ~ ç. J'~. ü~. J'~l sıpa; -. -s.,." --
.,
• • ....'!" dişi sıpa.; Q
(.LI)""') (göz) putlak. pa~ak olmak;
••
.r.JI .LI)"'" lokma gözlillilk; ...;~
. a (...';'.
~) (bşı) kazıyarak silmek; (bıi)
süpürerek temizlemek; kanmak;
-
na gelmek: ilave olmak. eklenmek; {yeni bir şeyolarak)
ce b-nin)
ilk kez ortaya çıkmak. görünmek; ciddileşrnek;
ciddi. olmak.
önemli. delerli
(J bıd~) ciddi olmak; V bı için)
olmak;
inkar eden; mOnkir. kafır;
-~ ::) ~,
ç.'J~, "~i nine. büyükanne;
t.b:- i (i~) yeni olmak; son zamanlarda meyda-
bilmemek;
kıymeLİni
;~
. .-
.
bütün çabasını sarfetrnek. elinden geleni yap-
mak; acele acele yürümek;'~ (blı) yenilemek;
(bşi)
yeniden yapmak; (bli) modernize
(bşı)
etmek;
(temizleyerek] yeni gibi yap·
mak; restore etmek; (iznin, ruhsaıın) süresini uzatınak;
müceddit olmak; yeni bir şey üret-
mek;
(bş~) canlılık
(bşr)
yeniden
getirmek. canlandırmak;
başlamak.
tekrarlarnak;
(bıi.
~ ıansını) yeniden denemek; (ıS) iiı /cuvvdinı)
toplamak;
.J..ı:-I
çabalarnak, zalunet
.. tarafını tutmak;. j .. ~, (~ ...r) çok ıarnr.
I"kmek; (,j bı,) ciddi bir şekilde giriımek;
hasar vermek;
(J bıdr) acele davranmak; (bıi) yenilemek;
(~
mek. öldürmek;
...i) yok etmek. helak et-
(~
bor) zulmetmek.;
. Jb..J:.l zulüm. adaletsizlik; taraf tutma.
tarafgirlik;
. , zalim; adilolmayan; taraf lUIan.
• j ...~
yanlı,
tarafgir;
~ ç. ~~ büyük. ordu; ordu birlikleri; kalabalık;
-
,
......... - . ImUe.]
.&-
seçkin. mümtaz, üstün ateı.
kişilik;
cehennem;
Ve ~".;'J; cehennem gibi. cehennemi;
böbürlenmek. kendini
takıp takıştınnilk.
.
beğenmek MIS.; SUR.
süslenip püslenmek MIS';
t~ kendini (çok) öven MIS.;
,
_. -
I~ ç.'J~, ,IJ,,:-I büyükbaba. dede; ata. cel;
• ,
canlanmak; ~ahiı
.-
.
. -.
yenilenmek. yenilikler ilave olmak;
~
i
.ı....,~
.,
·1 yeni olmak. yenilik olarak.
olmak, yeni
~
çıkmak; (bşi)
yenileme";
ç. , J~ iyi şans. kısmet;
- .
1 ~~i
~i varlıklılar;
-~ ciddilik; ihtimam, özen. azimle ça.lışı
..' •
ma; 'J,,:- çok. raı.laca 1 ~ ve ~ ~ cidden.
.
ciddiyetle;
.-
.
.lia.a4 ~ çok: yüksek. (fiyat); ~
- -
-
~~ çok bilgili. alim; ~ ~ çok: yüce,
.
-. ulu; ı..J'j.:;..~I.l..J:- ıJ~ (onlar) lamamen --apaynlar. birbirinden çok: farklılar; ı...UJ . .. J.fl ~L- Js- bütün gücünü ... e vermek. .'.
.,
.
elinden geleni ... için yapmak;
107
.
"
uçup gillnek, hiç bir netice vennemek, bekle-
'i~ ciddi; lıı~ ciddi olarak;
."
neni elde edememek SUR.; [menni] varili pat-
~~ ciddilik; tehlikelilik; (durum için)
latmak ASK~
vcharnet;
• "':"'~ çoraklık. verimsizlik; verimsiz;
•
i~ yenmk; modernlik yenilik, teceddüt,
.. ~..L.J:' ve y~' müe. ı.~~ verimsiz; ' . , y~ kısır, verimsiz; Ioraç; ücün venne..-
..
rönesans; j~ Cidde;
,,
~~
ç. ı","",:- yeni. son zamanlarda olan
•
ıJ'~~1 gece
meydana gelen; modem; ilk:
. '. ve gilndüz; .lı:!~ ,j"i yeniden. tekrar; ""=!..Lıı:'0
-"
~ yepyeni. gıcır gıcır
•
MIS.;
•
•
•
•
•
~.b:- ç. ~I.b:-I mezar, kabir, gömüt; , ," ~~ ç. ~L~ cU"Cır böcegi; küçük çekirge
.
7.00. RyJJidae; d.
• ••
•
••
ıJ~ u (iJI.L:ı:-) (y b-ı!, bıe) uymak, oıunnak,
"",:,1 daha önemli; daha yeni;
•
yen, meyve venneyen, semeresiz;
•
..It~ yenileme [yine izin için); bşin ilk
yakışmak; (y
b-e, bıe) uygun, münasip,
çıkı~ı; ilk kez arı. edilen oyun Tly.; yenilik;
denk olmak; (y ...e) layık, müstahak olmak,
refonn; restorasyon, yeni gibi yapma; yeni-
deWnek; (y .. ,d.) ehil, liyakat sahibi. d.flm,
den gençlq:l.inne. ihya; ...:.ıı~~
ij
lik hareketleri; yeni başarılar,
da söylemek zimırnek gerekir ki;
- ., lçoi.) yeni-
,
olmai:
.. i,)~ ç. .:.ıl.. JI, cadde; ana cadde; ~
.' ,
,
.)~ müceddit; yenilik; reformist, yeni-
,
:ı~ yenilenmiş. elden geçirilmiş; res-
tore edilmiş;
gençleşmiş;
yeni,
yakın
zaman.
larda olan;
.
,
~ gayretli,
••
..l..,!,'
•
,
•
. , .. sip, do~ru; 1 .r5'uL; "...". ve ,,~I '" ·.
.J.
....
.
.
başlayan,
..
..
.
... . .. . . . ü ~ ..;..ı- .u i>,L,JI "I )".u, ".....1'" · .., . .. . ".J _. n i •• u J ~~ Japonya'nın lasa bir , mesi gerekir, ...e deginilmeden geçilemez< ~~
..
zaman zarfında endüstriyel ilerleme gerçek-
çaba sarfeden;
-.. ';"P • yeni; henOz.. yeni . .... ., er, .
,
eden, de~en; (y .. .de) liyakat sahibi, delim-
.ır.lJ~ veya ı.ır~ ~~L ~ ... dan söz edi). '"
likçi;
'
.. ,
li; (y bıe) uyan, denk gelen; uygun, mUna-
.)J..u,.. şanslı;
·
"
.ıi~ ç. iJJ-, ı.1J~(Y bşe) layık, hak-
ıL.:- önemli; ciddi;
"
,
).b:- duvar,
yenilenme, teceddild;
·
ı.ır~ )~ ve .ır.lJ~ J~ şunu
..
'
,)~
... ... - .. .. .. 1
acemi;
ı.j~acemi
••
Y~ u@J,J.LI:-) {toprak) kurumak,leuru, çorak
..
olmak; ",:",~I kuraJdık, yokluk:, kıtlık sebebiyle sıkıntı çekmek; verimsiz, lasır olmak;
leştirmesi
..
dikkat çekicidir»;
,
)..l.J:'1 daha layık; daha do4ru; daha uygun;
daha çok hakeden; i)l.b:-liyaka.t, hakketme; uygunluk. denkIiiJrc. (ırcı
yara, bere;
•
(hşi) çıkarmak,
•
silahlarını almak;
.. ,
.,
.rlr: cerrahi; 1 ~'.r ~ ameliyat;
...
ı.i'" ft yaralı;
C'jrç· •
C:!poperalörlük, cerrahlık; aleyhinde
ayrılmak; (~
yırtıcı
~ )I;,,;ç.
.:ı ;':'"eski.
vb.i)
bırak-
; (~veya ı:r ... den) kurtul-
...derı, J bir vazife için); ı:r bşi alışkanlığı) bırak
püskü
yıprJ.nmış;
Tic. envanter;
stok kontrolü; ~ .r:-çıplak, çor.ık ..
Q'y: yırtıcı hayvan ya da kuş;
c..J'y: kol ve bacak gibi vücuda eklemle - - .' ba~1ı uzuvlar ~iy ~ bütün, var gü-
(alışkanlIğl
ni (J .. .e) hasretmek;
[hayvan);
, ;Wı c./y yırtıcı kuşlar;
ve
ii ~.r kendini
mak, terk ebnek; kendini soyutlamak, kendi·
bulunma, kötüleme;
Qi;,,; yaralayıcı; Iaran, zarar veren, kıncı,
ı ~~= ı.r
•• _ • •
... ~.
·..den kurtannak, bşi
mak (ı.:,r- veya ı:r ••
i • ••
i _
hekimi;
•
•
bırak-
mak, mahrum etmek ~ ~')L.J' ~ oı.r b-nin
mak;
• • •
aYlrT1).ak; (b-i
mevki, haktan) yoksun
•• • •• (IJ"" ç. ~J' cemın; 1 ~"--~i (IJ"" cerrah
•
izale ebnek, soyutlamak,
•
rnek; ~L::-JI e...r:-~ kötü işlerle uğraşmak;
cüyle;
"a
•
mak, (b·i) cerh elmek. adlinin veya zabıının
zedeleyici;
••
mek, bmndan çıkarmak; (bir/ik/eri J&- veya
c..r:- a (~) (b-i) yaralamak, yaralanmasına
diş
saymak, açmak;
kabuğunu çıkarmak; (bşı)
ebnek, soyutlamak; (b·den ~bşi) salanmak,
le MIS. SUR.; •
~
•
(bşin) kabuğunu
.r rgargara yapma; gunıitu; gümbürtü; ~
•
•
.., . . ..
sürümek, çekmek; (bşı)
zincir 'Ib.ile] çekmek
itip çekmek;
(JP'ç. Q"" yarah;
•
-o
•
(arazi); •
•
ı.r'müe. ~Iı~ ç. ı~ çıplak. çorak;
kel, saçsız; eski püskU [elbise}; açık, korumasız [sınır,
hudut];
ı'r~dn.is.; tek.is. ii) çekirge; 1 ~'.,,-:ı:-
, . . .. ~i kerevides, kereviL ZOO.; laıl~ tama-
•
•
•
113 men, bütünü ile;
ı.ff: [olaylar, zamanı
~.J.:J:' yapraksız
hurma dalı; cirit {sopası];
dınnaı::, (b-ı) deneyimli
i~~ ç. J.il~ I"~~"için ıek.is.) • • yapraksız
gazete;
t
•
•
•
'. ...
. .
•
ıJ' f
•
ve . .
~L. 0, ii i..lı:!,rı sinemuda dünya haberlerını •
Lı
. 2e~L.ı ..
yeı;
sevk. hareket;
Jet~
bıraktırma; [birlikleri]
vÜımüş
.r
..
ıek:
soyut; bencil.
kaıkısız;
şan
fiil (bkz. -4t); [mud.ku!.] sadece, yalnız.
sırf:
-* . ) .p sadece oyun, sadece şaka (baş. • • •• ••
,..
,.
•
ka bir şey degil); .) r"':' ·11 ~~ çıplak göz
••••
•
••
.r ç. ...r:
Jı f ~
.
ı:.ılj
•• •
ıJ J') f
sıçan, kerne ZOO.; •
ç. V:!;'f sıçan, keme zoo.;
• •• lıJ'.r; i V f ) çınlamak, zil, çan sesi çıkarmak; •
•
•
•
a (JPft): .. ~f. _.
"j.;. heyecan, . Ilafzen: . taş
•
kesilmek; JP r:
•
patJatmak;
-
.. -. - •
~fo ; ~}LL ~J' ~r!-i Jı..•
••
••
bagaza dayandıgında kafiye • •
t..r:-
can
düşünilimez;
•• a (tr) (bşı) yutmak, yutup mideye in~ir.
rnek;
(içeceğı)
içivennek, yuvarlamak; V ••••
(b·e,
bşı)
yutturmak; yutuvennek;
--
e..rı (bıı)
yutmak; ~i (bıi) yutuvemıek; ~
•
ç. Jı'f kova, gerekı;
--
. ... "j. r: 1 : ~ ~!! ı.J'~i b-ikorkutmak, ödilnü
ile; ... ı.- ı~ ... yapar yapmaz.; • • •
kabu~u soyulmuş
u (J#~) (b·i) balmak. nefesini kesmek;
umursamayan;
OILB. mücerret, sadece kök harflerinden olu-
hububat, tohum;
U'J)\:ı:- ç. ıfi.!\j"; el deginneni;
•
so-
biricik. yegane,
başkasını
dövme, ezme (havan vb.de); dö·
mak] öyle kalakalmak.
çıplak. çorak ~ ve ~ bıd~n) uzak.
safi,
ovalarnak;
•
fulluk;
soyutlanmış,
(bı',
üzüntü vb. sebebiyle tükürügünü yutama-
:ıf:.; (V' ve ı:r .den) aynlık. baııı ol·
'.p
yumuşatmak,
..
.
•
• •
ufalarnak, dövmek;
ve iri çekilmiş hububat;
"j.
i~;;ı ç. ~t. J.ı..)~ müfreze, tim; ba~ımsı.ı.lık; mutlaklık;
(bşi)
.
ovalarna, sürtme, sesi;
,.)j':
• tecrit; soyutlama 1 C."i-JI ~ ~r silahsız·
mama; imlasyon;
ç. ..:.ıL yün süeter, yün atlet;
.-
•
aynıma, bırakma; iı.olasyon, • • •
• ' ..
~f
dt!riyi) sürterek
lanrna;
..
-
_.
,.).r; u (ı,)~)
kalma. açılma; yoksunluk. mahrumj·
tecrit etme, silah
.
çınlama;
...r; suçlama, lekelerne; skandal;
j': ,
J.t..fI':sJ kabuk soyma; soyunma; soyulmat
çıplak
[pişirmekı;
"'fo ç. ",Ifol çan. ril;
. .
veren film; • .)~ ç.:J!~ diş temizleme aleti; • •
ses. ton; •
•
'ı;' akşam gazetesi; wL:JI i~.r?-l
lot'
ynpmak
(y b-ı) itibanian, gözden düşürmek;
hurma. liste, kayıt, indeks. dizin; • •• • • • •• ~ y. i~r günlük gazete; ~if" •
(b-e) tecrübe bmn-
, j.r:
•
r
yudum; TIP. doz: ••
1.1
•
••
•
(Jr) ve ıJ..f':'~ (bıı) süpürerek temızl-
emek;
(bıı) yıkayarak temiZıemek; (bıı) Çı·
kannak, atmak;
(bıı) kapıp
götünnek, kaçır•
•••
mak; (bşi, b·i) sürükleyip götürmek: , j~\
) 14
· . . . .' . .... Jr. J.r ç. rJJr. rJ'r' altı oyulmuş
sörükleornek. sürüklenip götürülmek;
kıyı;
sahil.
uçurum, yar, sarp
-."'* .. .-. •
•
d;i.J" ç. ~I.J" çerl<ez Is. ve is.); · . '" i Cr.r) ( ~i elin) kemiklerini a)'lrmak;
J' b-e korıı) suç; günah işlemek:; ., (~veya Ji b'e) zarar, hasar vermek; r.J" .. (b-i) suçlamak. ilham lemek SUR.; r.r l (Jsveya J' b-e ktlrşr) gtinah, suç işlemek:. (~veya •
• •
Ji b·e) zarar vermek; r~I =
·r.r ç. r'r', ..... .. rf MIS. uzun, dllz lalı~nlı
r.J"1 ;
·rj': ç. r'.r:-\ . .. ., rrı: vücut; cirim, hacim,
gemi
Dl'\'Z.;
oylum: • •
~\ rl;'~l semavi varlıklar, '. o
i
••
•
L\!.r akış, cereyan; akım; koşu;
'"
.-
yairnur suyu
açılmış
foS.rı:- ç.)~ su akımı, akıntı, sel ve
dere; sel; petrol
hattı;
kanal, mecrn; laltm; kanalizasyon sistemi; güç
hattı
ELK.;
akım
elk; [hava) cereyan,
akım; nKN. kılavuz rayı,
. ... ... 1...1 akış, seyir, eereyao; , J.r.l' "r idr... I-I
sevk yatalı; (olay·
-
•••
yolları ANAT.; ~\ tSp solunum, teneflls
- .. .
.. . ....-
_..
yolları ANAT'; .. ı.".ıı tSphava akımı, cerey·
an; 'Ir '" .~, tabii gidişini sürdürmek; •••
•
rnek; (bıl') uymak; (bıl') intibak etmek, ken·
işletmek; (bıi, lt'ıebbiis ü)
başlaırnak; (bıi, ~ veyaJs-
..
kadar nasıl yapıldıysa; J..-JI """ ı.S r {kanun)
••
(iı~ eylemI) yapmak, yerine getinnet; (pro-
C-t..ıJ..I tSp konuşmanın seyri. sözün akıŞı,
•
dini (bıl') uyarlamak, adapte etmek; LOS ~\
•• konu; "t'f';'-'" "r ~~V-i ~ konuş-
(bil) a1tıunaJr i (ı1r) (b-e ~veya J.&- bıin) karşılı~ını vermek. mükarat ya da ceza vermek; (b·j) doyurmak. yetecek kadar vermek; (bıi. "":"
,
llS için haber toplamak, casusluk, ajanJık yap-.
".ile) telafi etmek; (~ bıı) karı.lamak;
,i:;. aıı ~L;' AII.ıh .kaqılıgını sana iyilik. _.., .. hayır olarak versin!: J~ ~'j':"
mak;
••
•
• •
'"
~.r'~casusıuk; • L....ı .J':'casusluk; •
~dokunulan
(~bş;". b-nin) yerini almak, (bşin) yerine iş görmek. yerini doldurmak;
hissi;
"'~ kaqılık; karşılık olarak verilen şeyi
t
·
.
., . v-", Jl ~ sert . pürüzlü olan:
,
~casusluk;
•
~ ~ ~(bşt') vücut ilh;ıf etmek; cisimleş-
•
•
tirmek;
• ~~mükafal;
1
~ vücuda gelmeK; cisim!eşmek;
üç boyuUu olmak;
•
•
•
'$~vücut,ls.] beden
·,
#... .
,
J..-:ı:üvücutlaşmak; maddileşme;
temas etmek; (bşı) eli ile yoklamak; (bıin)
• •
derinlitini yoldamak, sORda yapmak; (bı
.. t ..
'"
'. . ... .
.
~vücut bulmuş;
i
•
•
.,-u (.,-) (bıı) ıı;r baştan b;r başa geçmek; • •
meden anlamaya çalışmak, gizli gizli izle-
ile ilgili;
~'~bedenen;
':'"_) -t' karıı} küstah, arsız, cüretkar olmak' • •
mak, keşfe çıkmak, incelemek, telkikte bu-
)
lunmak; casusluk yapmak, ispiyonlamak;
boya geçmek;
rnek;
mak; v
";(bl1ıaüırıda} bilgi elde etmeye
(ı.P b-ı) gözetiemek; t ı~ç..i ~ ~ • ~ biri
reti oLmaJc. (~ bjd.. ) korl<mamak; ~ • ~I(bıı) karı/dan karı/ya veya boydan ,
.. ,
,.
;-"ç. ;-"1.).,.....". köprü; baraj. sel.
. ,
•
119
.
rölyef (güzel sanatlar]; bOyütıne;
bent; ~ ç. ;J~ kiriş, hatıl, putrel; mil, • • •• • dingil; 1 ~~ ~ açılır kapanır köprü;
ı'
~ ~ asma kö;rü; ~~ ~ dubalar
•
~
l'
..
(~
1t cesaretli; arsız, eÜtelIcar;
.'
~bojukJuJı::. kısıklık (ses);
•
•
.r'L,u~;
1./ ~.• ':'" dövülmüş, ezilmiş (hububat vb.);
•• •• .ı:"~ =)"...". ; •
~ u (L'
•
•
•
~, müe... ~ kısık. bojuk (ses);
o
..
•
•
•
';) büyük. kocaman, iri olmak;
'; (bıı) cisimleştinnek;(bşe) Jekil ver.
0°
rnek. şekillendirmek; (bıi) maddileştinnet;
•
(bıı) büyük göstermek; (bıı) kocaman. iri
yapmak; (bı') abartmak, mübalaja elmek;
.
•
lenmek; ~(zorluğu, b-lin) sırbna yük.Je-
..
~ örnek alma; ömelc:. çeşni MIS.; ~ =::) ~ (bşi) kireçlemek, ~ kireçlaşı; alçı; •
••
.;1.
~-.
•
~bira;
••
. ~ç. yı..; ok kılıfı, sadak; roru; namlu .0. .•.
.,
(top ya da lüfek); • •
•
+--1 bedensel ceza;
•
•
~=::) ~ (bıı) kınşonnak, buruşturmak;
:o:-fıı.iksel; bedensel; , ~.)~I
•
o
•
•
ıJ~vUcut. kütle;
~i .
•
~=::) ~ lembelce uzanmak, yatmak;
L.~ bUyüklük, hacim; şişmanlık;
·
kireç sıvamak;
•
•
...
••
•
•
~L daha iri; daha şişman; •
•
f'-; büyük; iri; kocaman; çok
(i.
•
mül etmek;
•
.. .':"ç. ..:.ıL- partikül Ftz.; aty. hücre;
•
rnek; ~ • ~ {zorluk vb.e) katlanmak: taham-
." r-" ç. r41 . r"""" vilcu~ kasa [oıomo-
•
..
•
büyOk; geniş; şişman, eıli; önemli. mühim;
t· ':Ühırsh olmak:;
~ hırslı, tamahkar, '. '" (~.~ ~a .,..-----. , ... .) (zorluğu, güçlüğii) yük-
mek, şelde girmek; hacmi artmak, kabarmak;
1'-. ';ç.
•••
•
~ hırs, tamah; açgözlülük;
~ maddeleşrnek:; vücut bulmak; şekillen-
•
•
~ a (~) ve
•
bil); malzeme, madde; kütle; şekil, fonn; • ır-:;cismen, fiziki. maddi;
•
)~çifllik hayvanlan, mal;
(bşı) ortaya, ileriye çıkannak; [mikroskop)
.
•
"~vej~ getirme; •
••
.. _
~=::) ~ ve ~ geğirmek;
~blcz . .)o..-. ;
('
l....-:- u katılaşmak, sertleşrnek;
•
mazJık;
•
üç boyutlu filim;
~ il (~) (bşi) dövmek, ezmek, rendelemek;
iJ~cesaret. korkmazlık:; anızlık, ulan-
•
cisim; üç boyutlu;
.
•
••
~ bedeni; MAT.
· . " . ,.• • • ". ilo,,,.... J; rölyer. kabartma; 1ı-Ü•
köpril;
J~cesur.
•
•
maddi; kabartma; kabartma harita Lyine
üstünde kurulu köprü, yüzen köprü; dubalı
••
•
••
••
f )~, ~
o.
~("'''',"Jba~rmak. reryal elmelC; tıkırdaı. mak, ses çıkarmak; (kızgınlık sebebiyle)
•
':Ütecsim, cisimleştirme; kabartma,
dedikoducu',
gUrüllü patırtı
çıkarmak;
120 y~rt) atamak, memur kılmak; (bı~
•
w.,. '''f balınna. feryat. gürültü: takırıı, tOOrtl;
-.
paUrtı,
yaygara;
.- .
gürültülü; aızı kalabalık kiıi;
kıvırcık1aşmak; dalgalı.
olmak.;
buruşmak, kaı
kat olmak.;
saçı) kıvır kıvır, kıvırcık
dalgalandınnak.
yapmak;
~(bı;.
JI b·t) emanet etmek. güvenli (b-i. bıi, özel
(bıi, saçı)
bir duruma konuma) gelinnek; (muzari fiil
buruştunnak; •
4
• ••• ••••
başlamak •... yapar
....
olmak; , ~ ~ b-i, ... yapmaya ikna et-
••
...
1~
rnek; b-~ bı yaptınnak; ... 41;:-.ı ~ b-i
••
yada~I"""J;
••
.
;..w:- saç IUlesi, Kıvnm;
..
.,.,
~~ ~Jı.:....:-.
.w:-' ve ı,jJ.iu:' klVlrcık; aylak. boş gezen
•
...yerine koymak, b-t ... mıı gibi davranmak;
•
ı.S~ MIS.
tutmak;
(bıin) (J b-tl ait oldu~unu ifade etmek; (bli.
ile birlikte] ... yapmaya
~ cimri, eli sıkı, pinti [yine
••
••
ondüle yapmak: (elbiseyı)
katlarnak; (deriyi)
ayınnak,
... için)
(bıi, bir avontajı, J b-~) vennek. bırakmak;
dalga dalga •
(bıi
göstennek;
inandır-
J. .. .olarak)
mak, ikna etmek; (bli. ~)J-"
.ı.- il (i' J'l?,', i,)~) ve ~ [saç) kıvır ktvır
olmak;
•
•
.... ..
t~
koymak, paha bi.çmek; (b-; ""'i bıt)
fiyat )
işe
J. .ı.
.
~ bıi b-nin elinin a1una
J' ~ (b-i, ""'i bıd~) yenmeye ÇalıŞ·
koymak;
yaramaz
, ..
malc'•
kişi:
d
~ ç. J~i ücret. ödeme; taksit; ödül •
..l:"~ [yüzde bulunan] kınşık.hklar. bu·
. ... .. J->c' J:': • ... ç. . ..
mükafat;
.
.uşukluklar,
• .;J1..'" ~ tt; • •
~ kıvırcık, kıvır kıvır; dalgalı;
J\;;~ pa çifIJik: hükümet araıisi AL.; •• •
pvc #' ~ ciCr ilmi; • •• ih·p.çukur,
.... . j.i.>:-ıı. ; (j.i.>:-. J.....,,) ve ~Ikorkuyla "çra. •
••
mak; lat) ürkrnek; ~(b-j. bıi) korkutup,
..
.. •...J!J:..ç. iL..L:ı:- kaba. sen. müsamahasız; .
l::S'!J:..ALF.BKZ. ;
.f.:.;~ j~ (b-i) kıldınnak deli etmek. rahat-
...
edip durmak SUR.;
sız
,l~i (J~) yüce. ulu. ali cem, yüksek olrnaJc;
. - -. . büyük olmak; ,! . "I.;f- J>:- sayılamaz.
(.;f- ...den) çok ııe...ş'I"lunhımayııcalc kad:ır) - jelalin;
--... 4.i~ ç. y~ sebep, etken, faktör,
• ~~ fe.> MIS. o~ak derisi; •
.. (~) (bf;) {kendine doğru] çekmek;
J b-e) alıp getirmek;
bep olmak; (bşi; zararı, belayı başına getinnek; (bşi)
J.&- b-nin)
kazarunak, elde etmek;
" (bŞl) haketmek; (y..,Lı:-)
• •• • y~l elde etme, ele geçirme, tedarik
(malı) dışarıdan
getirtmek, ithal etmek; (bir durııma, bşe) se-
fa bulmak; ~
-
lerin giyinditi, gömlek benzeri
.../"~ Far.> T.> gülsuyu [yine '.,:i~IL~.J; i1aca
(bş;,
köle;
laıçı; ALF.BKZ.;1 ~L y":J.:,; köle tüccarı;
~ ve J".lU:-l şeref. onur, saygı, hürmet,
Il, j
•
Y"'*': çekici, büylileyici, göz alıcı; ilha-
kanunname;
~
...
"
debdebeli;
. --
çalışmak; (bşi)
~ getirme; edinme, tedarik etme; elde
••
••
elde etmeye
çek-
..
.
4J~ ululuk; haşrneı, şevket, ~
bşı)
(b-~ bşı)
tedarik etmek. edinmek;
jJ~\ haşmetmap veya Majeste; ..ı~
•
-.-
[yara) iyileşmek, şi-
bagınnak, haykınnak; gü"-
rühu çıkannak;~1 (brı) kazanmak, elde
etme; ithalat; çekim;
. ~ı.... etken, sebep, neden;
• •• 2y~ ve y~ gülsuyu; •
...
i.:i'ö
çalba, baııık otu BOT. Exogonium pUTga;
.
.'-
.
~ ~~ (ybş ilt!) örtünrnek; (y bşt) sarmınak;
, . y~ ç. ~~ elbise; kadın elbisesi; •
•
123 çarşaf
[örtü J;
M- aksetmek, yansımak; çınlamak. yanla-Iatakırdamak. tıkırdamak; (bıı)
nmak;
.ȍ. ..
sars-
~~ (kilçllk) zil. çan, çıngımk: asılan çıngırak; çın çın
ineklerin boynuna
sesi;
...
,w.". ç.
~ kel kafalı. kel:
(ustlırayı) kayışa
siirterek bilernek;
haddeden geçirmek;
. ~bilegitaşı; .- .. Jk.; (..Lk-) (b·;) (sapa, kamçı.mı dövmek,
• dayak atmak; ~a donmak; Jk.u sabırlı, •
k
(kitabı) dhlemek;
dondurmak: ..ı.h.':"b'iledövuşmek;
(bit)
~Idon·
-
•
durmak; donmak. buz ile kaplunmak.; ~ cesur olmak, cesaretlenrnek;
şikayet
tnhammül göstermek. sabretmek;
-
etmeden kaılan-
mak: .ıJ~kllıç ile dövüşrnek.; ~ (sopa. kamçı vb.ile) dövme;(ç.
;ı~I) metin. sa~Jam: kuvvetli. dayanıklı; ••
.J..6:-ç. ;ıp', ;ı~1 deri, cilt; tabaklanmış • • •• • • deri, meşin, t lJl ..... d.1l.:ı:- maroken;
tW
.
-
-
i*ç. ~1_ ince deri. zar, membran IS1-
vıi ar arasında);
film
FOT~
sa~lamhk.
melanel;
•
••
.ı..,ı:,. j;.- buzdagı; il' w,ı
.
~i denizde yüzen buz kütlesi;
-
-
'-i 1 )~Is.) buı.lu. buz kaplı; kar kaplı;
•• •• «.ı,.ı".ıı ...-ıı Buz Çag.;
.;ıy.,;sabırlı; '.;ı~ç. ıJ J- deri ıüccan; ceııat;
.
.. .
.
.
ö;ı~ve ö;ı y.,; sabır, tahammül;
- -.
'~kamçı darbesi, kırbaç, kamçı; •
'.I":'Udondunna işlemi; cHtlerne; ;ı~dövüş, kavga;
.ıtusablf. tahammül; .J:,:: yı&'JI ~ dhçi. mücellit; . ~donmuş. buzlu; kilabın cildi (ç. ı.:.ıı)
.'
-.
(kitap] cill; .ıJ~ç. ıJJ' savaşçı, gladyatör;
•
•
. ,....
*buz
&0 ve ~" (bıı) sivriltmek; (bıi b/faAı)
••
. ..
,,:,krna't) deri ile ilgili, cild ...• deri ...;
•
&0 kel olmak. kelleşmek; -. . .. ..
ii
.
*ç. d~ metin; güçlü, kuvvetli; . ..
.. .:.ı~ya da U~ susam BOT.;
•
'.
.'.11J:.sopa ile vuruş. celde;
~Golgola:
metin olmak:
..
kabile. aşirelimizden kişi [ç~. ~.Ll; r'J;
mill;
ol
(m~talı)
kişinin aşireti;
~ dayanma. kaılanma. sabır, taham-
.j,1*çıngırak sesi; liz, keskin ses; .. ~liz; yankılanan. çınlayan;
bilernek;
• L.ı.l.1:ı:- ıJ-!1 hemşehrimiz. •••
• ••• 4:!~ .,i" ...... i cilt hastalıklan;
, ,
~Imüe_
•
•
mak, sallamak:
_,
..,..ı.".
.u:
rugan;
• '~deri, cilt; tabaklanmış deri parçası;
.-11,:".:.Isabırh; ..
j):,:lcin.is.; tek.is. i)
fındık; fındık agacı BOT.;
..,..L,.ı (..,.hı (JI b-il. veya JI masa)'a, ~
sandal)'e)'e) oturmak; (Jlb.i1e veya masaya.
-~
-
Js- sandalyede) oturuyor olm~; , rG)\ J' ressama poz vennek; ~~(b-ile
124
.
- -.,
dostluğunu sürdürmek;~' (b·ııin) oturmasını
istemek,
•- i~
mahkeme: r-":ll:;' . aı:. ~ Milletler Ce· miyeli Konseyi; r.,....,.ıı ~ Avam K.o~-
ç. ..:.ıL olurum, celse Imeclis. ko-
. - .- ... 1 L.L..:-
ili
•
•
. -,
kişi;
•
i':'
•
[hareket]; Olurur halde ol·
--. . . __I)jyl bakanlar kurul u;
ı:- ç. ır:f~ oturulan yer; oıurum, v,'
-
;
yanında, biri ile beraber iken; ~
~ıWI ya da ~~~ ~ • . ı•. - .
Uı.:.:.,.
to; meclis; .:r"":ll ~ Güvenlik Konseyi; ~
__ o
.-_
'...
•
4:!-U.:l 1 ..,..Lı:u ve "='~ ~ belediye encü-
• • •• meni, meclisi; r...:J .ıJ-I ~ Divanı Harp; •
•
~ ; (~) baŞı) tıraş
,
• •
mahkemesi;
•
•
t UJ.H ~ müdaraa heyeti;
i~l~":ll u i~ • idari heyet, idare kurulu; . . ~;.!~, ~ MIS. ihtiyar heyeti ~. -. .
.
.
~ 4ij:Uı MIS. Anayasa Mahkemesi; ~ • • • j,j~~, ı,S~ danıştay, devlet şurası; ~ - ,. . -
. . ~I MIS. senato; J.~ u ~~.... SUR.IAdlil
,
•
olumn; .
f.{ieriyi, cildi) zedelemek:
elmek:
~ pıhtl; top top olan
i·
VI)'
.. şe)'; ~ :i....kL...:ı:-
4:!y.) kan pıhtlsı; •
•
•
•
~ ç. J~\ kaba, medeni olmayan;
.. ~ (~) (gemi)'i) kalaratlamak; ..
:
.0.
~
. - ..,..6:u . . LMIS. müslümanlar için] veraset
ı.r-
sosyal ilişki;
ı.r~ [çoğ·J toplantıya katılanlar;
..
••
ihtiyar heyeti;
ç. ~J'• ..r.,..ı.., . ..r~ ,.,..ıG ,.
disiplin kurulu; . •. L_ .
.\J ~ kurucu meclıs; ~Ü\ u . ~ ı,;. _ . .' • _ mahalli mahkeme; ~":ll ~ IR, parlarnen-
i':' • TIJN.
•
ii
o
••
. . - ,•
•
toplantısı;
J
•
..,..Lı:u
panel; olurum;
. --
e ~, u
mento;:;' •
kansi!; komite, komisyon; • • idari heyet mahkeme 1'" ı ~ birinin
••
•
ma; cülus, tahta çıkma; ~i.::!- in çoğulu;
konsey
•
-..
ı,
odası; toplantı,
•
•
~I ~I TUN. Yüce Kurul; ~ . . r...:J1~' temsilciler heyeti; ı.r;\ı;JI ~ parle-
•
:iL )':'" kadın arkadaş; ı~ in müe.l:
konrerans
•
.. . Devrim Mahkemesi: ~\ ı.T ·11 ya d:ı
arkadaşı; yoldaş,
mesai
.
..
)~ [toplantı. partide] yanındaki kişi;
ıf f:'; aıunna
~
ı,SJ) u ı~ : ihtiyar heyeti; u ~" • •• • •• ı,S.)L.ıdı ekonomik konsey; ~}..,..6:u Mil• · •. _. , .. lel Meclisi; i)pl i.)\.:i u ı ~ MIS. Viiksek . - --
~ ç. ~L..l:o:- toplantıya katılan: ma~ada dost;:
•
Senato Meclisi:
kurul;
olurum;
yanda Oluran
•
t'.ı:t?" ASK. askere kayıt işlemlerini )'ü~(e.n
•
.
lJ~'ı' ~ •
seyi;
.. oıurum yapmak: lt\&. ~ geneloıurum; ,- -
~
.-
,,
oıunmak;
miıe, mahkeme}; toplantı, parti;
•
..
_.. .. mahkeme; ("=' f--s- ) J. r u ~~... askeri . .,. ..
.1"11l,1'11l10) ofurmak; (b·ile) arkadaşlı~ını,
galvanizle kaplamak MIS.:
-- ..
~ •
••
ga1vanizasyon;
•
~
..
..
galvaniz
kaplı;
~ ; (~)(bş;ı k''l'mak; ••
•
•
•
~ ç. r~i k''l'mu; ~
:)
...- -
. .. .,.,.ı., ç ..,.~ taı.
lll~ taşlaşmak;
..
.:.ı;, ç ..~ ve
.-•
kaya;
... . (,be.Jı....: gümriik b;rı;ı;;
...
biriktirmek; (bir koç
..:J.H ~ ~ t· ~ .~" kelimesi .• • .. o• ..:J>--:t ile çoAul yapılır, "~"in çoAulu
buhurluk;
..
oluş
ilave etmek; (ktlimeyi) cem, çoıul yapmak;
•
gümrük. gümrük denetiminin
özetle-
I.fiı,;,ı işinde çok usta olmak, işinin ehli ol·
TIP';
)~ hunna .ağacının özü;
,. ,
yıgmak.
mak davet etmek;
-
•
(bıı)
mek, hulasa etmek; (insanlarla) birlik
ve cesaret vb. gibi];
odun parçası; (ç. ~L) çıban TIP.; 1 i~1 J •• :J..\
dizgiye koymak, tertip etmek MATB.;
••
-
(harfleri)
•
J"": kor, 1 .,....1 il' ;>1 J~. =~~ ALF,BKZ.;
~
güzel,
hoş,
latif,
yakışıklı.
canaya-
••
~ LL~) (bii) özetlemek, (konuyu) topla-
•
kın:
• •
arkadaşea davranış;
samimi,
.
nezaket.
..
. ,
,.
mak; ~ u (J~) güzelolmak; yakışıkıt,
IObarhk' ~4 JI;;,I ve j..i-I ı;;,,-, ya
hoş.
da
latif olmak; (y b-e) uygun, münasip
,olmak; uymak; ~(bşi, b-ı) güzeııeşlirmek, -- süslemek, ıezyin emek, daııatınak; J-~ (b-e) kibar. nazik, hoş davranmak;
J'
J.
t •••
•
~L
~\
satış;
..... ket, kibarhk; dalkavukluk: 4l.U:-.t dostça; 1 ,.
•.:.ıLJt.s::.J, ~
-..:.ı":M~ ...H ~lj adabı muaşeret; - •• -
•
·J.. -
. A' ~ij \.. ~ vıudı; ...
şey; ı:r ülS
"
-
_
•
o'
,o'
.
.
,
> ..
_".oJ
lesi; ~)V-\ ~ veya ~~ ~ açıklama •
•
, _ • • 0'
cümlesi; yU:.i\ ;n o·
. -
t ':"
,"
4:J~ hal cümlesi; ~ •
r
•
".
nida jfadesi; ~ .,'
A.l..t.:o:- şart cümlesi;
•
•••
•••
o .,
•
...
p
landırma: 4:J~' ; •
••
fl,iJ
•
genel görünüş;
~ç. üJ- toptancı; ;.
,'J
. ._0'
0_
ı;~! genel rapor; ~~~ ... ,~ toplu eeza-
.
4.:--ı1 ~ isim cümlesi: ~ ~ fiil cüm-
J. bütünü . . ., . -
• ı{~~özet olarru:' ~:nel: i~~a1i;'
,'J'
.. o'
.
de; J~"jl "":'"Y. = "j~1 genelolarak;
~, r:- li toptancı; ~i f-" toptan fiyatı;
"
-. - .
.,
birden, hep beraber, birlikte; TIC. toptan; ,.J
•.•
ile. tamamen; ~~:~ ve ~l.':":' ~ genel-
~L ~ kısaca. özet olarak: a...)-~ hep
-
,
özet olarak diyebilirim ... ; ~l..:ı:-~
.
•.
--
J '••
.
. -
· .. ül hasılı kelam, yani kmlCasl, sözün özü;
...
(konuyu) toplama;
'jlwu,1 genel olıuak; ... J.ıJI -'.lI.iJ 'jJ....,,1
ol Jyill u." J veya r'jl u." J
,.
•
••
J JI.i söyledikleri arasında ...da ,.1 .. .,. _ ,. ' , ' J .
·
.,-.'
J~lözeı; özetlerne.
. ... u....:- Onun arkadaşlanndan biriydi;
· - ., 4.ı~\
. ..
,
4l.~ ö)lD nezaket. hoş geldin ziyareti;
i~'J ~ hep birden, bir anda;
_.
süsleme. rezyin;
. . u.~ç . ..:.ıL kibarl nazik davranış; neza-
yan cümle; ~ tamamen, hep beraber, hep birlikte;
t ,:""'; güzelleştirme,
"
OILB. climle;
." , - - ... ... kainaHaki her .
•
kozmetik;
..~ç. . ~-.toplam, bütün, yekun; grup, toptan
•
daha güzel; •
j.
yarJaşmak; (bşı)
birbirine kibar davranmak;
kalabalık:
J..
b-i hayırla yad etmek;
,
birlik;
••
b;lmeme; ~i /'" nankör; -;.,-. .ı Jo.i,.
~ güzelleşmek, süslenmek; J-~
mak;
•
şükran, kadir bilme, •• •
•
özetlemek; iyi, terbiye ölçüleri içinde davran·
•
kadirşinaslık; ~, ü\~ nankörlUk, iyilik
(b-i) ilave etmek. katmak; (bii) bir bütün
olarak ele almak. bUtüncW
-t-~ üL.i.'r
2
J
.,
.'
..
~ özet; toplam ~~ toplan: . ., . ' Jl.:, Jl.:I erkek deve >~I
s.;,.ç.
bukalemun zoo;
..
.:.ı~
J~ç. ü)- deve binicisi; Icinjs.; tek.is. iJ inci;
J-.
131 ~ (bı/u,) toplamak. bir aıaya getirmek. der·
,
lemek;.ıd· ~ (kalabalık)
.,
,"
lJe .~ ç. .P"~ kalabalık; halk, ahali, •
kiıle; izdiham, halk yıgıru; ..ı=A~' kiLItler. •
insanlar,
,"
. .....
.' ...
IJ)Jf-: cumhuriyetçi (s. ve is.l;
~)~ ç. ı:JL cumhuriyet , ~Je ~i
•• ••• i~1 ı..:{~ı Birleşik Arap Cumhuriyeti;
.
• • '"
•
....
.,
. ..,.
•
~W"jl ,)w~l ~)~, Bau Almanya;
...,.
••
•
., ...
ı.,;w~ı .,ı,ı} .,;.ıJI "))1. ,.1I Doıu Alman· • •
ya;
...
.
•
toplanma bir araya gelme (insanlar
. u.,p}
kalabalık;
..
ıJ": u ~.
(bıi veya
" basmak;.;r:-
......
J&- bş') gizlemek.
(ediı.]
delirmek, çıldır-
mak; 4.i.p ~ deli gibi heyecanlanmak, kendini kaybetmek, çılgına dönmek
•
Çıkmak);';p:"
,
[zıvanadan
(b-;) delirtmek, çılgına çevir-
....
rnek; ~L (bşı) gizlemek, saklamak; bkz.
.....
.....
•
~ delilik. çılgınlık; oj
_.
.. .
kan, siper,
LJ~ ç. ı:.ıb:-I kalp, ruh. can;
•• LJ\.:..:-
..
bahçıv~
.:r: ;~ delimek, çıldırmak; ~~ örtU!-
... .
~ ç. ~i. ı,) Y'cenin; tohumdaki haya•
•
li nüve;
"
.:.ı ,P': delilik, çılgınlılı::; aptallık, ahmaklık;
köpOrme. çılgına dönme; kendinden geçme,
..
".
~
vecdc gelme; , ıJ .".=.t ıJ~i birbirleri arasında
uran
bulunmayan
Idşi
için
şeyleri
kullanıhr.
dünyada ne garip
saklamak; (gece) çökmek, her yeri kaplamak, karanlık
4':" ç. ""i., J"" küçük bahçe; bahçe;
baAlou
~
için);
..
~ ç. ı:r" sıgınak, korunak. hanoak; kal·
avam;
•
-
.'
.,rJ"" bahçıvan;
toplanmak;
i ..~ kalabalık, grup. küme, güruh; halk.
•
L ••~
birbirine
kanş
• Allah Allah!.
şu
şeyler oluyor;
"
~.P deli; çılgın, kendinden geçmiş;
~ ç. ;;,,~ kalkan, siper; ,. . ~ delilik;
u\:o:- cin; •
•
•
\)~ ç. ~~ cin musaHat olmuş; deli; çatlak; aptal; ••
~ u (~) (b-den,bşden) düşüncelerini,
.
zlerini uzak tutmak;
,.
~
gö-
(b-i, bşden) sakın•
rnek,
giılenmek;
(b-Ilin) deli oldugunu dü-
şünmek; ıJ":'
•
ır:
,
yilrümek; (bı) boyunca. paralelinde koşmak,
[topjs.) cin;
yanında,
... _'. dışı cın;
.- ç.
•
·
-'
..:.ıl_,
~
u'--':- bahçe; cennet; 1 ..:.ı'--':-
. . . ~i Naim Cenneti; ~U--i ~L.o cennet me•
kan, rahmetli, merhum;
boyunca. paralelinde
koşmak
(bşin) yanında kenarında olmak; (bıe)
[na't) cinni, cinler ile ilgili; cin;
~
~
dınnak. uzak tutmak; ~~ (b-nin) yanında
••
•
engel,
olmak; ' .. ~ (b-e, bşe) engelolmak; (•. .den) • ••• • • •• uzak durmak. sakınmak; ~~ ve ~\ =
... ' .. ~; ~i (bş;n) yanında/ kenannda ol~
. .... .
mak, (biL boyunca koımak;
132 • J • • • • ~ ç. ~~. '-I-'~\ kenar, yan;
... ••
[mud. kul.) .. .in
....
,-
Olndan; , ~ JI ~ ve '00; ••••
yanında. yakı-
"". ',:",J 4 yanyana;
..
.
•• "
•
..~" ... . .. -ıJ::'! lo- muhtevası, içeriAi,; ~ Js- bir ~ ı.J::-!
arasında, sınırlan
içinde.
dahilinde:
•
•
yana, bir tarafa. bir kenara. ayn bir
..
.
şekilde;
~i ~,~ göğüs zan iltihabı, zatilleenp;
'. Y-ç. ..:.ı~ kenar, yan, laraf; bölge. ,,-
...
J .. .içinde. sınırlan dahilinde; .... : ... '. .
alan; 1 ,,~
..jj..rAJI. ..:.ı~ .. odanın her yanı, dört bir yanı; U;Al1 ..:.ı~ ~ oda(nın ortasın)da: .r'.> ..
,(,il.'":,,, ıJ::'! 4
.oJ
•
'"
içermek. ihtiva etmek;
_"...
•
•
•
..:.ı~l tıka basa dolu; ağzına kadar dolu; • • ~
yan, kenar [na't];
H
H
kabileden ya da akraba 01•
mayan' ~, )~i akraba olmayan komşu;
, ,. yl.::o:- (saygı ifadesi) cenap; ~6:- siz,
bitişi#ine; •
•
• . ;L...J:..ı yanına; ... ~L ':" ~, ve • ·.. ~\:ı:..ı... ile yanyana; ...e ilaveten; ... den . ,...
.
ayrı
·l:J'-':- ....J
olarak; L:,;I,,:- A.Iı..P J bşi bir kenara koymak.
ayırmak;
:
AS-~
•
bş; kenara
(geri almak
J. .
üıere) blrdkmak. koymak; ... ~l:ı:ile . ,. karşılaştırıldı#ında; ...e nazamn; ~ L...... •
•
~LJ':" gönüııeri •
• •
r'l' ~~ a~zın iki ucu;
•
· .. ıJI ~i,,:- önemli derecede. beııi bir mik.•
•
•
. ,.
tar. epey; ... ~. ~ ~'-'=" . çok miktarda:
.
. .... , , . · .. '", p,5 ~ J" o çok ... du,; ~\S' , .",",ı.:. -" . . .. r;:ıı ~ ~ ..,.,ı.:- ~ çok cömert olmak; .., . ... ..
..
~"il ~ ~ ,~ı":-,js- çok önemli; J; • J" • ". ~)#' ~ .~'-'=" ~\ çok çok önemli; ,
~cünüp;
~i,,:-
..
•
J
,..
J.
..
JS' her yerde. dört bir yanda; .u ~
• •. 41":- b-e
·
karşı.
alçak gönüllülük göstermek,
,. . . . yumuşak davranmak; 41":- ~'biri(nin kÖIÜ• .• . . . , , . Iü#ü)nden emniyeUe olmak; ~l:ı:- t~' ~
zatımı;
•
•• • ~b:- zatüleeop [yine ~i ..:.ıl,) veya
.. .
•
..
~1'1'1;
.. hüktlmdara
.
"'i' açı~a çıkmak. görünmek. çıkmak;
bı') açıkça
(bii ya da O.:J
.•
o
açıkça
söylemek, ilan
da .ı,li..d~l j4':- alıcı;~.l.. j4':- ve j~ .i
•
:
.. on Icihazl; ~, j~ matkap Ikazı işle· I.
•
i
•
etmek, duyunnak; (sesi) yükseltmek; ~ u
mindel; petrol kuyusu
(j)~) (ses, duyulacak kadar) yüksek olmak;
bir çeşit malkap düzeni; ~)J~ j~ dolaşım
...
"'U:--
('-i hı,) açıkça, yüksek sesle söylemek:
ve
K
Jlt: alellilik. aleniyet, herkes ta-
iH
ve iJ
•
•
i
•
ı.; K
'+; alenen; bir şekilde. alenen;
herkes tarafından bilinen.
~
• ~
-
meşhur,
•
•
i
hazırlık;
•
•
""L,i jip. s;s• •
•
_.
-
•
o: .'ıl j~ lş;Utıe
•
o
•
jlf.::J' sinir sistemi; j4;
donatma, teçhiz etme;
-
•
ı.ş ~
yüksek (ses];
haıırlanma,
hazırlık niteli~inde; hazır
(na'tl
lık Isınıfı];
gür sesli; • •
ç. ~I,,;..t mikroskop;
jA~ hazır; h~zır
mış;
yüksek sesle konuşan; hoparlör;
i r~ samimiyet; •• •• o (,H-) yarall)'ı) öldünnek;.)+': (bı')
v&-
hazırlamak. hazır
·1 j~ • •
.. ":"'.i:f':Ü teçhizat;
•
düzene koymak;
•
o..
i
• • ~i sindirim sistemi; • ~
r.$ ~ mikroskobik; )~
i
•
i
•
J. ~
•
ı,.:.)'ıl ya da ı,.:.)'ıl .:.Ijtll
sistemi; 'J; MJl
.ıf':'\ daha yüksek (ses); r.$)~
i
alu ı~kilau. örgü~ tL
r-i" yüksek Isesi;
elmek;
(bıi)
(bı')
düzenlemek,
sunmak, :ıt2-llgözyaılanJboşanma;
137 •
....~ =:)
,.
•
l.c " (J y. ~ y, Jip, iJ'iY) do\'ş-
ii)":" MIS. nargile;
mak. gezmek. avare dolaşmak; \:" ( ",:-,)J zihnini meşgul eden şey, ak•• i
gözetlemek. tecessüs elmek:
~hşi) araştır
mak, incelemek. tetkik elmek; ""..~~: •
••
•
•••
(tn e.,l>c" (ty. ..u,..) ac,~ak; çok açlık
•
• ••• i
-
hndak.i şey; ~
•
•
•
._
J e,-.ıJI J'-':- göıleri dolu .
dolu oldu; J'-':-l(bşi) dÖndünnek. çevirmek;
...J ;"'1'r"
J~i
... lıakkmd' düşünüp
-
•
••
i
••
çekmek. açlıktan ölmek; tft"(b-i) açlıklan
13Şınmak•... i zihninde tartmak; ~1 JL:o:-l
öldürmek. (b-i) aç bırakmak;
bakışlarını
·
tYaçlık •
ü~ ft" müe. •
.ieş(Ii); , ..
solukl kesilmele.; ~
~
.
~ ç. ~\-t bir şeyin kapalı tutuldu~u
~
feslegen, reyhanBOT.;
MIS. •
•
yavşanolu
veronika
DOT. Veronica anagollis aquatica; • •
•
..:) . ",', u(,ı .. ve 'oJ." )'L ıpi'.) ıyı (bı,)
önnek;
(bıı)
sıla
dokumak;
bükmek, sannak, bunnak;
yer, Ic.ilitlendigi yer; hapishane, tutukevi;
(bıı) sıkı sıkıya
[hapi.] hücre; nez....
mei;; [plan vb.] tasarlamak, teı1ip elmek, kur·
..
•
LJ .~ •
••
kapayan, ukayan şey, ubç;
•
• ...... inziva yeri; zaviye;
•
"",' .~! aynıma, tecrit edilme, tutulma;
mak;
baglamak, iyice dUgümle·
•
cl,>- (bıi) bülcmek, bunnak; (bp) dU· ,
gümlemek, baglamak; sişmek,
...
cL. ~~ birbiriyle ke.
birbiri üzerinden geçınek;
147
•
~
·,
~ dokuma. kumaş; bünye yapı; i.
• t
r
bıı) vermek. mükarat. ödül olarak vermek",
..
.:.ı,.. , ~ı.:.ı,.. yörünge;
~b- (b-e) iyi niyetini göstennek; (b-e) müsa•
Q~ dokuma; dokuma mesle~i; •
maha göstermek; (b-i) kayırmak. (b-e) illi•
•
~.J:o""" sıkı dokunmuş; sıkı, gergin; sat-
mas geçmek. (b·nin) tarafını tutmak; (b.e) saygı.
lam. dayanıklı;
., ,
~; ...... kesişen. birbiri üzerinden geçen; ...
-
•
i ~ hediye. ödül, mükafat;
. .. .. ~=iy; .
ii
~ ç. J~, ~i, J~I, J",.. ip, skim;
-,
iplik; kaytan, kordon; (ç. J~) ışın, hüıme; , damar ANAT.; veter, kiriş ANAT'; t
.
ıaMaman;,;;...ıı ~ gdbek kardanu; o. .. •
••
yırma,
.'
•
•
•
~.ı-' ses tcUeri; ~l-Jl ~ sannaşık BOT~
.. ..
.. ~1L;JI ~ J-lI (Jll>ı).;ıı sm"lama ·
•
ol.>
••
Çıkarmak;
o
..::,...:,ul aşınmak. yıpraıunak; •
•
ç. ~
f·
MIS.
parça;
'
ı.s> (harfi cer) ...e kadar, { muıari fiilden
••
•
-
..:.JlN ve •
Ji : •
o.
iltimas geçme;
...:..,;.. u (...:..,;..) (bıı) silerek, kazıyaralı::
"'4)1 _, • •
.
.~ı.,.... iltifat, kompliman. taraf tutma. ka-
J. ..
ıl".....,.ıı J,-.>- omurga, belkemigi;
içine alarak oturmak;
• o. •
'~=> j,>1(/>-i, bıı) tuzaga d i l j _ •
~i ayaklannı
toplayıp elbisenin
"0
••
... ihtiram göstennek; \ .•
koymamak; ~ı .. ~)~ ipleri gevşetme;
önceJ ... yapıncaya. oluncaya kadar. amacıy-
••• y~'
la; halta; ... .ıl u: - ~ hatta ...olsa, ...yapsa
....~ düzensizleşrnek,
yumuşama,acıma, merhamet
••••
etme;
o •
•
.
••
•
. i.. . . _Js- ~. ikili oynamak;
rolsüz kalmak; ~i
Al ~i ç. ~L...-I tuzak, ag; ilmikli ip;
~~i (m·} (bii elde etmek için) hile, oyun;
ı.iı;.. ç. ~ı;;.. tuzak, ag;
.... ...
·
i.
•.
"ı
•
•
...J-I)U . ..
kannan çorman; ~W J ı>+l-- o (j,>- i hamile olmak, gebe kalmak; ~ . .
ve ~1 (tadını) hamile bırakmak;
~ hamilelik. gebelik; gebe kalma; ," ,-....
:'
ok ç. J~ veL;~ hamile, gebe; ','
ilip- (il\ıll.,... kakule, hamame OOT.; ••
(y)
..:.ıbo kazıntı, silintiler; bonıılar; •
••
...:.ı~bozunma.aşınma;
•
•
••
~
Q
(..1.» soylu olmak:; o
•
.. i?" küçük parça, ~ asıl,
J1 herıey kanııı,
'
bile; {öncesinde oıumsuzluk edatı ileJ ancak;
düzeni bozulmak, kont•••
•
..f'
. ~ç . ..ı.P' ..
•
)bo ç.
kök; asli yapı, tabiat; cüzj şey;
sınır, uç, çevre;
'
dlüm;
o.
1 (Jı~)::, ..:.ıL. eceliyle öldü, tabii
.. . ~ i (~i (bıi, ~ b·,i bir ölüm ile ölmek; •
zorunlu kılmak, vacip
kılmak, <J" b·,. bil) emreımek, buyunnalc, vazife olarak vennek; (bii. ~ b-e) zorla
• o.
l".. u ~y) sürilnmek. emeklernek; (b-e.
kabul ettirmek, emri vaki yapmak; (10.1 bıı)
148
.
kesinlikle belirlemek., karar yemek; f' .. · -. (b/i, jr. b-eı zorunlu kılmak f'r gerekrnek. ıorunlu olmak; t.)&- b-nin) vazifesi.
..
•
•
haceetmek; [.~ (b-ile) lartışmak. münakaşa
•
•
•
etmek; ct\Ai birbirleri ile tartışmak, münaka· şa
çekişmek; müşavere. istişare
etmek.
•
•
görevi olmak. sorumluluıunda olmak; ~ ç. ~ emir. buyruk; nihai karar,
mek;~! ("':'" bıi) özür. mazeret. bahane.
l.> kaçınılmaz surette, zorunlu olarak;
delil getirmek. delilolarak sunmak;
· r .. ... ..
~
son, nihai, kesin, de~işmez.;
~
kesinlik. kararlılık.
• ••
.
sözde sebep olarak ileri sürmek: ("':'"
bşı)
(J
bıe)
taraftar olmak. (J ... 1) desteklemek;
belirlenmişlik;
. zorunluluk; +..... 'J belirlenmeı.cilik,
.
jtiraz etmek,
..
"
karşı Çıkmak, -'
(Js- ... e)
protesto etmek;
.,
~ ve ~ ç. ~L. ~ hacı; ~\Jj
inde-
•
.
. . ~ ç. ~ delil, hUccel; bahane, özür,
zilhicce. hicri takvimin son
tenninizm FELS';
-
••
rp- empoze edilen, zorla kabul ettiril-
ayı;
I'
en; belirli, kesin,
deıişmez;
••
•
••
...
• •• ~
(b-;, Js-bı yapmaya) zorlamak
(Jl bir )'U~) alelacele gitmek;
•• ••
• •• •
•
•
ct~ tartışma, çekişme. münak.aşa;
.\k.. C,
~
~,1ı1 ~
. '.
mazeret, özür;
çabuk. seri;
.'
Hitit [s. ve is.):
1l~ lartu,
(elve. pasa. çökel; MEC. kaynayan
veya damlayan şeyin yüzeyindeki köpük; kazınlı,
..
c...... ı u..- u (~) (b/ı) datıımak. saçmak. serpmek;
~
u
.
.
i
•
•
'.
~,.,.
• •
u (~)
(bşi ır
...den) korumak için
çıkmak; (bşi ır
i
tartışarak, delil
susturmak; (b-i) ikna etmek.
ife) yenmek. inandınnak;
ır bşden)
gizlemek, saklamak, görünmesine engel olbırakmak,
Oı
gizlemek; (
~
(
~
ayırmak.
(...den) üstün
...e) görülemez, sezilemez. (bı~
hissedilemez yapmak; (Iri;
çıkma, itiraz;
örtmek, muhafaza etmek; (bii,
mak; (b-i) gölgede
süprüntü, çer çöp;
• • (~)
-
t,}&- bşt) karşı
r\.- ç. rl.:o>-.~ hac.,
•
.
delil getinne; mazeret gösterme,
.. ct~! ç ..:.ıl tartışma. mUnakaşa; bahane;
jj~ hormon; ır':
•
bahane göstenne; özür beyan etme;
•
•
i
~-:orJ
~\ve~I=~;
•
ctL,..,.. hac yeri; vanlacak yer,
yöntem;
• •• • acele gitmek; ~.ü ~ alelaeele gitmek; ••• •••• ~ hızlı,
..
~
hedef; yol; demiryolu; [davaya bakma) usul
bkz. ..:,., ; .' ~ u (c,,) teşvik. etmek. harekete getinnek; •
vanlacak yer;
~ ç.
~ ıorunlu [hiuneıl: •
..
•
... dıı. bahanesi ile, mazereti ile;
• •
ır
_ •
mazeret; ispat; döküman, servet; 1 u\ ~
immet, nasip.
lakdir edilmiş;
••
et-
i
i
,;;-s-
b·den)
"
J ... ı:# ... ile ...in aradalu)
farkı
arasım)
vermek,
149
.
vurgulamak; ~ üstünü kapamak, gizle-
engelleme [kanunen. talimat ilel:
mek; (kodım) gözlerden uzak tuunak; (bii,
pis; aııkoyma; zapletme, kontrol atunda lul.
y bı i1~) gizlemek, örtmek; ~
ma; yasak, menetme;
V
., . ...den) gizlenmek, sulanmak;' '!".-.uı sak-
yetıni.
Ianmak. gizlenmek; üstü örtülmek, kaparup
karnntina;
-
...
gizlenmek; ~~ görünmez olmak; gizlen-
V .. .den) saklanmak; çekilme. geri
rnek;
alınmak; gözden, dikkatlen kaçırmak; (gaze-
te, dergi} kapanmak;
•
., -'"
>O:J~ ç. ~,~l örtü, kılıf; perde. örtü (kadın için]; bölme, duvar tahta perde:
_.
r\j.1 y~1 ANAT.J; muska, lJJsım'
-
-
.
ö))o':L"") kısrak;
..
Ö~
. )~~i
-... J"""'. J""'" ç. rl...o (~.r.-JI J"""') göz '-
".
-
'"
çukuru. yuvası; bkz. 2~;
. ~~ yasakJarna. men etme; bkz. 2~;
.. -- ..... )~ ç. ~ı.-[ve~ )~)b-nin ,
,
himayesinde olan; reşil olmayan; vesayet
-
~~ gizleyen, himaye eden, koruyan; '"
(ç. y~. :i . ~~) kapı muhafızı. kontrol . memuru; kahya; emir eri SUR., ASK..; (ç.
~(,.;..)~;, .. i~i ~G..
hava geçir-
meyen;
r'
_...
r')i (J=;~~
~ ~ karanıina odası, yeri;
'
perdelik kumaş;
~
..-
bekJeme odası, salonu;
hücre;
. -.1
Y~~ gizlenme, saklanma; inziva;
y
ç. ":"I~'.J ':"~
-. . ~ ç. r;ı.".... revir; hücre, zindan;
•
.. -
--.-. oda;
. . kompartıman; demek, birlik~ oda;' Ö~
~~ muhafız odası, giriş konlrol odası"' ,
.,
..
. ~ yasak, kucak; (ç. )ı."....lo)y.~, -. -
set, bariyer. barikat; diyafram {yine
-
•
yctkisini sınırlama; ı.i"'--" .J ~ ~
yaıak odası; ~')l&JI i ~i çiftçiler birli~i;
kapanıŞ; uzak durma, yaklaşmama;
.
~IL ha-
(Js- b-niıı) kanuni ehli.
•
,
~ inziva, köşeye çekilme; (perde)
iC\
gizli. saklı. örtülü;
. •. ..•• ~ u UI
aksilik, talihsizlik; 1 ~:; ~~ı.,.. sahtekarlık,
a1çalınak,
dolandıncılık davası; ~,u.., u~ olay yeri.
mak; [göz yaşları) akmak, süzülmek; [arazi.
suç mahalli;
toprak) meyilli olmak;
•
inmek; batmak; eksilmek, azal·
<JI bir yere) vamak,
••
4hlr ç. ~,)Iy olay, vaka; [hikayenin] •
•
mevzu, konu; hadise: koz, talihsizlik mevzu; • J..
•
~.bv
..
••
)J..ı."..
ç. UJ- konuşmacı; spiker, sözcü;
:.
dahilolan
kişi;
anlatan; ravi;
... yeni, son zamanlarda vuku bulan;
muhaddis HAD.; ~.ı"..,.
modem.
çaAdaş;
zengin olmuş kişi; ~ edebiyatçılar,
...... j.bt.J\ Yeniler,
sonradan görme, yeni
Alimler;
Çagdaş
-
).uo..; •
konuşmaya
Kur'ant Kerim'in
)..ı."..
•
, )J.rlI41>~ trafik kazası;
• •
ulaşmak; hızlı okunuşu;
egim, meyil; meyilli arazi; eAim, meyil;
•
)\"bo,j\ elim, meyil; düıme; aı.alma; dö·
külme (akarsu vb. için]; küçülme; hardp ol· ma,
zevaı. baıma.. •
ÇÔkme;
J:l".. şişkin. şişme yapmış [göz, deri vb.)
..., elimli. elik;
...
).bo.=.a
)~
alçalan; batan; ejimli, elik. meyilli
155 [arazi); azalma, düşme; bezgin. bitkin, hayat-
.
r..l:o:ııu sinirli. öfkeli;
~1. kasvel, keder, hüzün, can
i~ bkz.,ı,J
sıkıntısı; elim. meyil; (akarsu] dökUlme yeri;
.
-
,
rJ';' U, j (ı.J'~) (bıı) (arzetmek. varsaymak. tahmin etmek; , ır.J..-..?
tahmin, kabul.
..
varsayım; ıçme
••
••
2(JJ.:ı. ve ~,ı,) 1~ u (J,ı..,.., .. \~) (d~veltrl) JI ble, bl yapmaya) teşvik cunek, sünnet.
..
yönlendinnet; ... ~ I,ı, ... i tahrik elmek;
•• i ı,;,J,; (J,) (~ b·i, bşı) çevrelemek, sarmak.
,.
kuşatmak; (~:2·! b-e) bakmak. bakış almak;
<JI veya J veya y ."
J. ,
gözUnü dikmek;' ... .
..
kuşatmak, çevrelemek;
lbinici. de~eı s:ılırunak; salına salma gitmek;
••
•••
• •
, ':"~11'i' ol>- 'öz ...e geldi; I.....,
•••
JP r-
• •••• • ~\.S }l 4\ u~unda çaba sarfedilen gaye; ,. . . ' •
.. .e) bakmak.
. )OJI J ..... baIoş-
lannı ...e dikmek; ıj.;,l (Y b·i. bıı) sarmak,
CJ, ~1. Y .. .t) .,. .. ..
•
ıS..ı....J(b-ile) yanşmak. rekabet etmek; (b-e.
bşt)
meydan okumak; (b·e. bIt) karşı çık·
mak, direnmek, dayanmak, mukavemet
••
••
baIonak baloşlarıru dikmek; , )WL J ........ i
göstennek; (bıi; ... ıs.) b-nin zekasını) uyan-
...J bakışlannı ... c çevirip dikmek;
dınnak. canlandırmak; (bşt!.
Ü~ç. ~i.. J~, JÜ..~. ı.:;~1 ••
ll,ol>- ç. ..;ıı:"';" bahçe; ,
rJ.ı.:-
p
~i~ ).1 u,~
niyeti olmak. (bşi yapacak gibı) olmak;
(hayvanlan) harekete geçiren şarkı:
..\~deve binicisi, sürücOsü;
... .. . i i JJ.po~~,u. deve sürücülerinin şarkısı,
{olması. gerçekleşmesi) yakın
naımesi;
•
_t· •
.bü ç. ~4..ı.N
tehlike; •
• •
Jol>- i (J..... ) (bş') düz yapmak, pürüzsUzleş•
••
•
•
•
•
ı\..>
ç. ilJJ- kervanbaşı (develere şarkı
ile yol
aldımn); d~ve binicisi, sürücüsü;
•
adil davrarunamak:
meydan okuma. kışkırtma.
tahrik, provokasyon;
•
tirmek; (Jol>-, JJol>-) (Js- b·e) znlmeınıek,
4J.ı.:-ç.
yapmaya)
..\~ keJ'\lan başımn söyledili naime.
hayvanat bahçesi; , rJI,;,! (y bl') satmak. kuşauna; , i
bl;
•
gözbebegi; Jlol>-I ıç~.J baloşlar;
•
.. ri J.ı,;,. at nalı;
;
şarkı söyleyerek. sürmek; (b-i veya ~ Iri,
dolma., sezgi;
J..ı.....r
r\"l,:"l feveran. galeyan; .• i
ta yenilgiye ulramı~. perişan;
... ) \ .....:.tç.
•
•
J.)w [yol işlerinde kullanılan) •
•l " •
silindir,
rJır=;O r.b-ı yanmak,ıutuşmak; yanıp b~ımek. yok olmak; [kavga, dövUş] çıkmak; sinirlenmek. patlarnak. [yine
başkan, şef,
V
bıe)
." _.-. Uiı.J:. ~~!J;
lider,
~. meydan okuyan; tahrik eden,
Ioşlonan;
r.i~a (~bir )'erde) kalmak, ikamet etmek;
-.;s. ~J~ bkz. ,b.' ;
156
~i~
...
=
•
)
ii~ KNŞ'; •. • •• .
o ()~.)~) (bı;. ~ bıi, b-ı) merak etmek,
( .. ,içitl) walanmak. endişeleomek, kaygı.
Ianmak; (bı~. b-e.~ ...e kLJ'J') uyanık. tetik-
, .
ma, kullanmama; atma. ihmal; hazfDU.; ·1· .- _.. ft' ~ : i. !i~ .ı.;..\ hellCyini. pıhnı pırusını toplamak;
. ıJ~ a ve""~ i (~~. A.il~) (J 1Jlde, bıde) _.
_.
...
olm~
te, hazırltklı omak;)~ (b-i, ~ bı husu-
usta. mahir, kabiliyelli. profesyonel
sunda) uyarmak, ikaı. etmek;~!"p. dikkatli,
(bıı) iyi yapmak. (... e) valaf olmak; J.b- i
uyanık.
tetikte olmak; (b·e
tetikte olmak; (b·e
.,
(~J.b-) (sUt) ekşimek;J.1.u usta1lk. mahir-
karı') uyanık,
korşı) uyanık!
lik, zekilik taslamak. tavn
tetikte
..
-
el
-.
. .. ,
.)~,L..I
hazırlıklı. tedbirli. uyanık Olmak;)~ ~
~,~ (~i ... olmlLmıa, ır ... e) dikkat ••• e
1uu1'•...için) uyan. ikaz.
tembih; .. , .)"ı.,.... dikkat, ihtiyat. tedbir,
.. )J..b... tekin, güvenilir olmayan, netame-
li; sakınılan şey; (ç. •,:.ıT.) tehlike; zorluk.
mak. kJsalbnak;
..-.
....
JI~ ~Jlw zeki. mahir. bilgili gibi davranmak; bilgiçlik taslarnak;
..
Aü.i.P- kabiliyet, maharet;
..
.
•
paralelolmak.
kesip koparmak.
etmek.. atmak. bırakmak.
atmak; (y bıı) kuUanıp. işini bitirip
.'.
aımak;....... rp/i) lxıdamak. kııtmalc; kese•
şekil
vermek;
J.i.P- kesme, kılpma.; iptal elı.ıe. bırak.
(bı)
•
•
olmak:ıS~1
(y
elmeie, izlemek,
boyunca uzamak;
veya~ b·i. bıı) taklit
peşinden
gilmek; örnek
olarak benimsernek; ayakkabı edinmek; (bıı) geçirmek,
ayakkabı
olarak giymek;
•
...J..ı-- ımudaf1cu!.] ... hizasına, karşı•
sına,
.,
•
i
•
_.
Ja-:JI j J i
... i1e karşı karşıya; ~
~
~~ aynı durumda, bir elmanın iki yansı gibi, IJpa tıp benzer; •
rek dü.ıeltmek.
•
,-,j\..ü paralel, hizasında olmak, karşı karşıya
da ıY bıi) kesmek. kırp-
itiba! elmemek; hazfetmek OJLB.: (/J-e. y bıı)
"""
U..ı--) Il".. u : 'J~ I,L.. h-nin tuttuA;u yolu
•
(ıY bşd~n)
ayırmak; (bıı) iptıl
anlayışlı; ekşi;
ayagına
meşakkaı. aksilik; • • •• ıJ~' '. . i (ıJ~) (bıı ya
nüruz kabiliyeti;
tutmak, boi örnek kabul etmek; ~d~ (bıe)
et! .. .için gözünü dört aç!; ~J,J1fIJ (~
anlayışı
zeka;
-.
zeki,
dikkatle; (V- ... e karşı) hazırhkh; )~ dikkatli. uyanık:, ihtiyatlı, açıkgöz;
..
yatkınhA;l.
ıJ~~ ç. JI.b- kabiliyetli. usta, mariretçi,
ve)~ uyanık olma hali. teyakkuı.
... alarm durumu; tedbir, önlem;' ).J.?
•
J.b- ve ,ijı:L.. kabiliyet, mahareı. ustalık;
gözünü dört açmak;).b-l = ~~ ;
..
takınmak'
•
olmak; (~bşe) dikkat etmek. ~ bıe karşı)
..
....
•
•
•
.. I~ ç. ~.i.P-I ayakkabı; sandalet; ~~ •
• •
•
Öi~~1 ayallibıcı (imaJaıçı);
.. ,~ (mud. kuL.) ve .....L~ .. .in hiza. •
sına .... karşısına;
•
•
157 ,.
.r-r ipek; ç. ;'r c.ı'r) ;pek1i kumaş.. -
~Ij,ayakkabıcı (imalatçı);
,
· .. m"'" (J)
•
--
•
J& ...boyunca;
~I,b.' örnek alma., örnek: kabul etme; • ••
••
•
•
lar. işler, ipekJiler,
1 ~~ ;.r" amyant,
asbest. daA keteni.
yeşil taş
•
.r u. ; {J""". i ir> sıcak olmak; Jr'" (b-i) özgür, hür
-
bırakmak; (lrı)
azal etmek; (...•) Allah yoluna vermek, yakretmek; (bfi) temizlemek, (bşı)
tam olarak
tanımlamak,
(kitabı)
geçirip düzeltmek, tashih etmek; (duginin, kitabın) hazırhAmı katılmak; (bıı) • ••
ile
kontrol etmek ve yaııya
yazmak,
ipek;
şevk, ateş;
si; gayret.
istek, arzu, heves:
hiddet; [deri] yanma;
.".
i .}!.f ç.
IJ)Lf
- kalari:
..:.ıl.
ıennal, isLi; ısı ile ilgili;
telif etmek; J~ özgürl~mek. hür olmak
-~ir kalori, ısı birimi~
(4J' .. .den) kurtulmak, ba~ıntlSı kalmamak;
~'r ç. ~\. kalori;
•
,-
,
. ..
•
••
•
••
;lr özgür, hür;
saf, sam, katıŞıkSıZ [mücevher vb.); serbest; halımsıı; balımsız; kı·
. '.. sıtlı olmayan; liberalist SIY.; lJ""'i1 [çoA.) <Js- b·e karşı) samimi, candan •
davranan; yatınm yapılmamış [paraJ; , ~
. .,
411.0 r
,
.
kendi parasıyla;
-
.
~;' ç. ..:.ıl. hürriyet, özgürlük; balım· ."
. .., .
•••
••
sızhk, kJsıllanmama; 1 b~l ~;r ibadet
hürriyeti;
r~i
.. i
•
ri "r "
özgUrlütü;
( r
indllksiyon
yapan; provokatör.
~ indüklenmiş ELK.;
.
J' rusandıncı derecede ısrar, başkası-
r
cıı-'
:::Q
.' ı.J r
(bşı) elmek, meyilli yapmak;
nın işine bumunu sokma. iziosiz veya haksız
(bil) larkaya. öne) döndünncıü dönmek. sapmak; (J .. .den) sapmak,
•
(~bie) niyeti. meyli olmak; (.)o ... için)
yoldan çıkmak. dönmek. konudan ayrılmak,
çabalamak;
dışına Çıkmak; (,;.f- bşdtn) çekinmek, uzak
•
ı/ ~ hırs. tamah. aç gözlülük; istek,
durmak. sakınmak; bozulmak. elri bülrü
161 olmak, biçimi boıulmak; twif edilmek;
J
..
ı..A!.?
ri ikiye aynımak.; (vs .. .dtrı) sapmak
.
ç. "U..r-'" müşteri. daimi müşteri
•
'lt;
{arazi] meyilli. eıimli olmak;
TUN.;
Vi ... t}
ı..A!."r kokusu sert. tadı acı, keskin. sert;
dönüşme"; (şekli, biçimi] bozulmak;
.:.ı~f
e~ımek; yan. yamuk olmak; (~ ... ik bıi)
~1? keskinlik. sertlik (tatl;
elik. yauk göstennek. görüntüsü kazandır-
ı..A!.r-J
mak:, doıtu yoldan sapmak; , ~
••
••
J
.
..vI
J
ma
•• ı:r b·;
... den caydınnak. vaz geçinnek; ... . . OU:I~ J r~ rahatsız olmak. hastalanmak; .J r i
-'
J
J
•
~lt veya •
• • • ~\.ı harfi harfine, kelimesi keli-
· ' . . . •. . . , . ". . ı· mesine; j ~ ii ~ ff; J~i :-'r~4 C!J • •• • • •• • parafe etmek; ",...,..,:;1 j J.r ı alfabe Iıarf·
... J. .,
.
u
leri;
J' ~
... JJ.rl
J.r' matris (maıbaacıhk);
): ·.··11 JJ~I Şemsi Harfler, • •• ••
.
..
~ tahrif edilmiş. muharref [kelime!;
diı. ikircikli. ikircimli; ~J~ ~un keliP1....ı'
.'
. . . J
. . .. {matbaaeılik): 1 J r Js- kararsız. mÜlered. ,...._0•
- .
.)
JI?,,"' mesleki meşguliyet;
edat DILB~ hurufaı. basma harf veya harfler
J
...,jl tahrif olma, bozulma; elilme•
•
uç. hudut, kenar, # . , •. j r (ç. j Jr. j ri) Iıarf; sessiz harf;
•
saptırına, çarpıuna;
. . !alık {yine ı:.1~1 :-'1~~J;
sınır,
mesi kelimesine dedikleri;
biçimde};
.
• • j ~ ç. j ~ keskin yiiz. taraf {bıÇlIk
•
ç. ..:.ıl. deAişme. detijikli~ bozul·
dönme; inhiraf, meyil ASTR...; rahatsızlık, has-
rnek; başarı için çaba sarfetmek. çabalamak;
• J
-
[şekilde. •
Jı
(/ııi) meslek olarak icra elmek. seç·
vb.}: sivri uç; •
lezzetli. çeşnili yiyecek;
~~ eAik.. elimli, meyilli; [ biçimi!
bozulmuş. deforme; sapmış; • •
J
yamuk GEO ..;
~ (y bf') meslek olarak icra eden.
profesyonel; profesyonel 51'0.; [s.} profesyonel;
J
••• •• ~ J.~ı..- profesyonel gazeteci;
.. J ~ ; (Jr) (biO yakmak; "",tmak. yakmak; .
•
•
.......... , Jr ç.\'i (b-t
rr
••
•
bırakmak;
••
rı" insan eli deAmemiş topraklar, tarafsız
.. . Q (rif> (.j&- b·.) yasaIt(lanmll)
yoksun. mahrum
r'~ ç.
nesne,
muharrik faktör, sebep; motor TEKN.;
•
:;
olma. ilahi
•• •
• ir~.
kutsal
.rJ1
nanma, filo) seyre çıkma;
... rf u • r~
eş;
ı:.ı~
•
r: (b-; ,ji' bıden) mahrum eline. yok.·
•
yasak, haram olmak.; kutsal, mukaddes ol-
sun
bırak.ma; ~ bıdtn) meneıme; afaıoz
HRı.; mahrumiyet, ihtiyaç, sıkıntı;
1
•• ı:.ıL..r' •
164 ••
•
• ":".J';il ~ miraslan mahrumiyet tsL.HUK.; • • • • • •
mar. (ul .. .dutunu) konlJ'Ol etmek, balcmak; •
rro' ç. r/'~'" yasaklanan. har.ım olan
,ey; tabu; kutsal. mukaddes;
,,;>J4 ancak. gilç bela, ıanor, · - -
. ~.rç. "~r~Y ...e) müsait, münasip.
kişinin
•
uygun, yakışır, yaraşır, deıimli; 1 'ir--'
kişi(ler);
evlenemeyecep
· . 10tru ç. r/~ mendil; •
..
."...s.u~ önemli. arnımaya de~er, ~~ • - ... . Jl!' «-II mümkün, inanılabilir, 'i~4 Ji -. - -
• •
•
f..jN yasaklarna, haram kılma;
..
. . - '. -. ""..Idahadolrusu;' ".,....~4JI daha
rlf~ Ihram; ıhram giyeecii;
· ç. r1pl
·
.
"
daha doırusu;
..:.ılihtiram, saygı, hünnet;
fJJ .... t.:r-
...dtn» yoksun, mahrum;
.. . <JJJr
(ı,;,t) yasaklanmış, haram
ihtiyaç içinde oLan
•
· ...-. --.. . .Y'
dırusu, aslında;
.-.
~ ç. ..:.ı~~ arıqtınna; soruşturma,
olan; yokluk çeken,
ıahkika~ ...)"'il
karşıtı); afaroı
•
ll.
_...
veya",)"'il ... 1 no
sivil polis;
HRl;
• •
rJ- haram kılınmış, yasak; Muharrem • • ayı, Hicri takvimin birinci ayı; rl"';-' r~ ••
••
rr
r
~ şerefli; saygın,
bqlannda]
Sayın... ;
•
önemli, dikkat çeken;
yapmak.
oluştunnak;
•
j P ve
..
ç. jJ? çenlik. kertik. yank. diş; tam vakit, dolru zaman;
j'~ mantar TIP.; ~ kepeıi. konak; kızartı, kabank. mayasıl
giyilir)
•
ç. ı:.ıfinatçı,
diş diş
uygun vakit; kötü durum, bela;
~.r ve ı:.ı.r u (ül,) inatçı, dikkafalı olmak; • •• • ı:.ı J?
çentmek.
• i r çenlik, kertik, yank; zaman, vakit;
•
•
bşı)
zamaıu, uygun
muhleI'em; (mektup
;ı.;? [yine çol. J-I;?ı aba [dervişle,
••
•
r
• •
•
•
kertmek, (bşde) yank. , p-\:j>';
J-.r üzerlik BOT. Pcganum hrmala; tarafından
V
.. .-
•
ihrama girmiş olan;
•
•
j-? u (..,i-')
Mukaddes Muharrem ayı;
•
•
gibi
hastalık TIP';
ijlr şiddetli kin, hınç, nefret;
dikkafalı, serkeş.
asi;
·~ çentik, kertik; 1'f"-JI - " 'yv\ " isabet
acı,
ya·
ettirmek, onikiden vurmak, tam üstüne
iJT'" yakma; öfke, gazap. hiddet; [tat]
basmak',
kan, buruk; sert; keskin, sert tahammül edilmezkoku;
y
• ı.5.r ~ !ıS rJ 1'tımar etmek: (bıı)
hissetmek, duymak; seı·
~)ive.,;->(·-
bşe) yakınlık
..
~)a(J
duymak, sevecenlik, merha.
166
., acımak. şefkat
met,
hissi beslemek; ..r--'
•
bşi) algılamak,
içinde duymak; (s~s.
etmek;
(bı~
••
v-r\ (bı;
el yordamı ile yürümek. aramak; ya da '-:J
.
sezmek, hissetmek,
ya da y
bı~)
dikkat
gürültü vb.i) duymak:; (b·nin)
• ••
•
'v
farkına vannak, varlılım hissetmek;
araştınna. soruşturma
(bıi,
veya y
bıı) algılamak.
algl(lama); sezgi;
• ~
sezme, sezgi;
hassas; ~? ı.J"~1 birlik, ittifak duygusu;
..,.~')'i ili hiSSizli;. duygusuziuk: U.ıl.ıı • •
• •• ~~':il izlenimciler. empesyonistler;
.. ." 1 ...
'-L7ç.lJ"ly algılama. sezme; duyu.
..:.ı~ J
his. duygu; ses;
•
dokunu·
rus.;
..:.ı~ duyular; ~
•
şeyler;
•
••
•
-. "':-'~. ı,J\.
-) hesap etmek,
•
•
Js- trııiıı) zim-
hesaplarnak; saymak; (bii
J b·nin) bor-
metine hesabına geçmek; (bıi.
cuna. hesabına yazmak; etmemek; ... J ~\
sezici, algılayıcı. hissedebilen;
bıe
,. .
1 A.tL--
.
'.
bı;
•••
... n; b·e veya
... , •
ehemmiyet vennek. önemsemek; '. •
•
...
••
•
... J yı...&ll ... hakkında d.ral""" dü.• _ . •
L~duyu organı;
••
şünmek; ı.
• ••
•••
~L..".. alerjik; 1 ~L.-- v'1J""1 alerjik
· ,.
hastalıklar np.;
•
•
(ü4. ı
)(tri....0[0-
••
rak) düşünmek. addetmek. tasavvur etmek:
hassa.
duyusal algılama kabiliyeti; hassasiyetçabuk
• ••
•
•
ı ...... kaşıı!ı: • •
etmek;
i.
••
...u (lo;
•••
•
-.1ıL",) asil
olmak.
•
müleCssir olm~ duyarlık.; ~~ Jı'J" alerji
,.
~
...e) ait. dahil oldulunu düşünmek. kabul •
~i ç. ..:.ıL. ı.J
"'0
zannetmek. kabul etmek. sanmak; (b-nin
~L..".. duyarlık. hassasiyet.; seziş,
lJ"1
•
.1\ duyular ile hissedilebilen
••
çabuk etkilenen. hassas; duyusal [zevk]; •
•
~
makul. mümkün;
veya b·; de hesaba katmak. düşünmek. ihmal
hafif gürültü;
""I . •
•
düşünülebilir, • ••
lanabilen;
••• labilli' ~ı.,...wı duyumculuk
..
sezilen;
sezmek. hisset·
duygu ile ilgili; duyusal; sezen,
•
algılanan.
•••• yılır {kayıp vb.); LOT J ~i duyular ile algı
algılayan; aıgılanabilen. sezilebilen;
v.
....... hissedilen;
IJ"J
',-~ ... u ('.
~ his,
••
dokunulur; terrik edilebilir. önemli. halın sa-
gUrültü; •
•
"",,:>-ı..,.ır ı beı duyu;
alg•• sezgi;
•
algı;
.. i
yapmak;
rnek; (ı..:Jbıd~n) çok etkilenrnek; • • ~
•
••
••••
çevresini eli ile yoklmak; (v-hakkmda) bilgi
toplamak.
•
• • lşlAa duyarlılık; lJ"~':iI.l:!~ çok duyarıı, •
..ı
el yordarnt ile aramak. eli ile yoklam~
1 J;J~ LJ'" • •
gular. fOOrler. düşünceler;
••
(bıı)
•
şerefli ••
nesebi olmak; itibarh. deAerli olmak; •
Io.:--'lL-,,(b.ile) hesaplaşmak; (b·j) hesaba
•
_
·~i his. duygu.
hissetme; (Y bii) sezme; (Y
•
•
bı') algılama;
•• duyarlık, hassasiy.~.:Jı,..ı.-ı (çot.] duy· •
•
çekmek; (b·i) sorumlu tutmalc , ••
•
4-.Ai dikkatli. tetikte olmak; '.
••
olmak; tedbir. önlem almak;
.. . . . J
uygun! münasipl muvafık olmak; istenilen
. durumda! şıırt1"cıa olmak; , ~..ı .:r-- "I .
e~er hoşuna
".,.
.
giderse, senin için uygunsa;
.,.. . .. ... lJ\ ~ ı:.r-'! ... olması senin lehıne/ıyı.
•
... . . .. ... J
HAine! avantajınadır; ... yapmalısm [bence}; i
~L b-e iyi davran-
••
ı:ı-' u . "'~ .. i [edi!. ) beAenilmek güzel bulunmak; t
,
,
yapmaya hazır;
••
•
••
•
~ güzellik. hoşluk, yakışıklılık;
mü-
~(bşi) güzclleştinnek; (btl) süslemek.
kemmelik. eksiksizlik 1'1".':'1 ~\ ,r:ı-- iyi ki ...
dekore etmek; (bıi) daha iyi bir konuma getir-
çok şOkür .... Allah'tan, .. , bereket versin;
mek, iyileştirmek, (bıi.
~."L..Jı ~ iyi/ hoş tavır! eda; iyi ilişki;
J
b-~) güzel
göstermek. sevdirmek; (sevjf~yen. hdı oLmayan bıi) sevdirmek. makbul hale ge••
,
~..
,
~1 doAnıl
iyi yapmak; (pşi) nasıl yapa-
cagını bilmek. (bıı) yapabilmek; (bıe) vakıf!
..
. t," , •• •• •
siyalif; ::,.a..ı ~ hüsnO zan, olumlu yakl~ım:
j _.
•
~
".J\
• u
hüsnü tabir. kaba veya
•.
.' ..' .
••
aAır söz; (~\) .L.A,.Qll ~ hüsnüniyet. iyi
niyet; .J-~ V
,
,
.
... yapı~urma beni ~
hakim olmak; (bıi. /isanı.sanatı.el sanatını)
ı:.>
profesyonelce yerine getinnek; salih amel
avratotu. beUadon BOT. Aıropa beııadonna;
işlemek. iyilik yapmak; ihsan etmek; (JI
t
mükemmel hayat. y~am; ~~\ ~ ini-
•
lirmek; ~~ (b-e) kibar! zarif davranmak;
.
.
ı..ı bir çeşit boru çiçeAi BOr. güzel-
•
•
~ç.
•
uL- güzel. yakışıklı; hoş.la~f.
170 zarif; iyi. makbul; mükemmel. kusursuz;
ı.:..;. iyi!. peki! güzel!; u'
.., hanımlar;
Hasaniler,
. __ iyilik yapan, ihsan eden;
"ı:,;; :..: : onaylı, tasdik edilmiş, makbul;
Hasan'ın (ra) oesli,
•
••
.:r-I ç. .rl.-I daha iyi; daha güzel,hoı; •••••
••••
daha mükemmel' ı*-' ~LJ. .,.......1
onlardan daha iyi
. ..
J"
o
duru~da(dır); ~ ı.r:U~
~1 daha iyi bir şekilde; •
~\,...., (kadın] güzel;
.0 ' i--'.>.1 ç.
!OJ
•
_
..:.ıl. ' I'" v
• • """in mUennesi] .0
,.
mutlu, iyi sonuç; dostça davranış; ~i • 0
,.
..J~ ".
dostça, dostane. arkadaşça; u· ..J\ .. L....-'il
Esma-i HUsna,
•
Aııah (cc)ın
99 ismi;
..:.ıG iyi işler. faydalı şeyler, •
•
ii:" ~ güıel, hoş şey: yarar, fayda, çıkar,
ı:r~ [çoA·] güzellikler, iyilikJer, hayırlar, işler,
ameller;
~ güzelleşlinne; iyileştinne. daha iyi • •
•
yapma; (ç. ~ı-..') dekorasyon; ziynet, sUs;
• • • • , ~\ V,,,-.~~"'ıJ insan ırkının sayaçekim
yoluyla ıslahına çalışma;
.. . ,
4..:....ıl.:-
•
...
~ve~1 (bı,)
~
•
•
ve ..t...-- çorba;
,. . ... ô~ ç. ..:..ıl~ yudum;
•• • •• ç.lJ'r--,. '. ...\ (bir) yudum; •
çorba; et suyu
çorbası;
~ ii~) (bşi) tırpan veya orak ile biçmek.; • •• ~ esrar içmek.;
••
• .... (ein.is.] ç. ~w., oı, yabani ot,
.
-
ot; saman, kuru ot; kenevir, kendir
zararlı
••
BOT~ ölü dog,muş çocuk;
j~.ıJll.t _.....
Humulus lupulus;
DOT.
".
• .... [tekjs.]
y~iUik:.
ot;
Jo~ ç. LJJ- haşhaş içen veya çi~neyen,
. .. J-~, ~~
haşhaş bagımlısı; ,
".
• .:. MIS. •
son nefes;
yeşil zeytin renginde;
i"
•
••
~, •• "'" ç. J- ç. ~ a~ ayg'" •
kazanma, (bilgi vb.illahsil, okuma, kazan-
koruma, himaye;
o
~I....u-
iyi korunma gÜÇlülük, sat,lamlık.
o
ç. J-PI.Jo--? olan. ortaya çıkan,
zorla ele geçirilememe, ulaşılmazlık; irret,
meydana gelen; netice, sonuç. toplam (yine
namus; korunma; (milletvekillerinin, diplo·
MAT.) kazanç; gelir, irdt. varidaı; hasat, ürün;
masi] dokunulmazlık; (hastaJıp) b8llşlk..lık;
depo. ambar; [konuşm:ml ana tema, öz;
J:PU.I kısaca; semere. hasılat.;
~~~
(çot·) ürünler.
o
o
..:..: c'Ü ç. ~\_ saglamlaşurma. güçlendir. me; tahkim etme, yapıyı güçlendirme; bagı şıtdık kazandırma; dokunulmazlık
verme;
175 geçirmek;
IJ~I temizlik, namusluluk lsuruK.;
,
u C~ korunma; ,
~ u U~) (bir yue) gelmiş. hazır olmak.
,
•
••
(b-nin) huzuruna varmak: (bşe, derneğe.
v c,,", güçlü, kuvvelli; saglam; (.ı.,;., ... t!
okula) katılmak, devam etmek; (b-nin) ak-
karıı) direnç; bagışıklık;
,
,
• • •
hnda olmak; (~toplantı vb.e) katılmak.
" e ........ korunan. iyi korunan; namuslu.
•
dahilolmak; (bşe, b·e veya JI ...e) vannak.
am. iffetli; • ı.s- =::) ~i (bı,) tek tek saymak, okumak;
etmek, (bir
V' ...e, rG1
(blin) hesabını yapmak. hesaplamak; (bıi
temsile. gosıeriye) gitmek;
Jshesabına! ıimmetine geçmek.; ~ . ,b'ıı;n) ,
~Ul yargıç önüne) çıkmak: (~ ...den
u c,,",:! sayısız. pek çok; • ~
-
sürdürmek, göçmenlik karŞııı;
Icin.is.) çakılıaşlan, ufak taşlar;
..
".
Jl ...e) giımek; _(i~\ . i1 ~) yerleşik hayat
.
J
•
•
ie'" (bii,
i~. i.rA' ç. v~ küçük taş; çakıl
ilacı) hazırlamak, ürelmek; (dersı) hazırla
taşı; safra kesesi taşı veya böbrek (aŞı TIP.
mak, elüd etmek; (b-i. bıı) alıp gelirmek,
. _.-
tedarik etmek. edinmek; (b-i) yerleşik hayaıa
•••
,;;, -~J'! ii
•
• 4
..
•
safra kesesi taşı; it " ..
~,~ safra kesesi taşı;
•
••
ıJL;J ~ ve lJ'-:J' n ~ biberiye BOT.
geçirmek; .ı----"~ konrerans vermek. bşi konreransta anlatmak; (b-e) ders vermek; •
••
~L (h-i, bi') getirmek, (hi') tedarik,ıemin
Rosrnarinus officinalis; ı.S ~ taşlı. yapısında taş bulunan;
etmek, edinmek: (bşı) sunmak. arzetmek;
ıL
e .. i ç. ..:.ıl. sayma; tek tek okuma,
( ...i. ~i bir )'ue) götürmek, getirmek
söyleme [örn. listeyi]; hesaplama; istatistik
"- •~i (bşi) yanında getirmek; J k~
••
••
, lJUI ..\..4,.1 nüfuz sayımı; •
•
•
ı.i~1 istatistik; (ç. ıJ J-) istatistikçi;
.
ulaşmak; (bir yerı) ziyareı
. 4.;~lç . ..:.ıL istatistik; ,
.
.'
..;- u (..;-) (b·;
...-i- bi') laşkınınak. (b.,
Js- bit!) teşvik elmek, yöneltmek; p
.
kışkırtma; teşvik.. yönlendirme;
" . ,JA. c"ç. u a " .... ı c ...\ dal eteli; düz
...
~-
- ..
•
(J ... e. için) hazırlanmak; hazır olmak; yer. leşrnek. yerleşik hayat sürdürmek; şehirleş.
.. rnek, şehirli hayatı yaşamak; ~i (b· nin) •
yanına
gelmek, katına, huzuruna çıkmak;
şe.
hir hayau yaşamalc. yerleşik hayaı sürdür-
• •
mek; ~i [ediı.] ölmek; J " ... - ·1 (bıi. bi •
ya da bir; için) getinmek, (b-i) ça~lrtmak,
arazi; ova; ay yörungesinin yer yüzüne en
emirle daveı etmek, celp elmek; (bil) getir-
yakın nokıası. hadid noklası ASTR~ derinlik;
mek;
. .. ., . çöküş' u'," .. ı Ji ..li batmak MEc.; 6, . . ue_. d·i J~ bii yerle biretmek. yerin dibine .
"
(rı/h) çagırmak; (bşi) gözünde
canlandınnak.tahayyül etmek; (bil) yanında
getirmek; (ilaç kanş/mıııı.) hazırlamak;
176 ~ yerleşim
yerleşik
bölgesi. alanı. [çöl
~~ [na'IJ hazırlık aşamasında
karştıl;
nüfus, sakin. yerli [nüfus] (göçebe
~~
yerli,
yerleşik,
· 1 ' •' · . · •
. ô?'-.
medeni. uygar; sakin;
J o"'; medeni yaşam (tanıJ;
•
.. . ;~ ... ın huzurunda; ~i i~l say·
•••
•
saygı ifadesi) Sayın!; !~...rA""
••
I"""'! isminiz?
'o • ••• [nedir]?; JpJJI i ~ Doktor bey!;
••
)~
•
etme, katılma. bulunma; \' """'~"ın çoj,ulu) 'ı) ~~
gelenler, ".
. . .;,'lııı ıJ
..
-iz" (zihinsel] uyanıkJık; U)J
•
J~
• • •• ••• ı;)~: ı.i)~l ~1 birinin önünde! [gıyabi
hüküm kar·
ŞILL]; \!)~ varııAında (gıyabi karşıtı] HUK.; •• •
')U:? medeniyet, şik yaşam; •
uygarlık;
kUltür; yerle-
i J. 'e~ ç. ~L
•
kişilik
insan
topiuluAu; tim, müfreze ASK.. SUR.; •
~
bulunma,
hazır
•
yanı·
çıkma; toplantı,
. kongre; (ç. .."..:P'--) toplanh
*,
•
•
•
•
•
huzurunda, varitAında;
. ~ hazırlama; hazırlık;
•
J
•
••
ô~) yerli, yerleşik; şehirli; 1 ~~i ,. . veya ;:,LJ..1 ~;ı şimdi, şu van; ~~
·
J
~I kıvrak zekalı, hazır cevap; •
....-P" ~ •
para;
peşın
•
•
i ~~ ç. ..r--:"I~ başkent; şehir
[medeniyet merkezi); )J
•
,
•
.
kı ......
içine cin ginniş olan;
üretici, imalat yapan;
?'-- konferans. ders veren;
.
•
•
.,
uygar: ; jı~medeni , .
•
••
J
o·.... ölmek üzere, son nefesinde, ölüm
•
tutanaı.; J ·c.".
• • envanter, ~ J .",.. '! Irn;n yanında, • • •
imtihana)
• •
•
",.-#GJL şimdi (ki zamanı; (ç. )' .., ,..,
döşelindeti kişi; ölmekıe
•••
.
.. .için, ...e) hazır(lanıruş);
~mubaşir;
olma; birinin
na gelme, (b-nin) önüne
~
nele vb.! (J
,
." .. 6- ı 2
var, gelmiş,
mevcut; devam eden, müdavim (okula, der·
~ •
ıJ)o, ~,)~
ç.
•
verilen hüküm ••
•
., ..
~'J)~i ruh ça~ınna;
•
varlııında
•
••
•
celp pusulası; •
ma, emirle getirtme, celb etme; 1)' o ,... di
onun huzurunda, bunda;
." .. kutlamaya! törene kaulma;
• •
•
•
f'.·
,i; +-1 ıı
)' . , .... "imal, üretim; hazırlama; ça~lrt·
?~
bulunma, huzur, var olma; ziyaret
••
• •
Tunus'da, Bey'c
hitaben);;S:;~ [öz!. mektuplarda ihtiram
••
)l...n.>1 ölüm, vefat;
•
gıdeler, şevkelli [ESK.
ç.•.:A konferans;
,.
.
•
-
• )L,v.l getirme;
. i ~ bulunma, var olma, huzur; J .. - ...
••
•••
hazırlık...; 1 ı:ı:J,',U ~J.?'ı .-dlıJ')I.L.J1 . ... .
göçebe olmayan;
.'
·
olan,
Ölretmen Okulu, Enstitüsü MIS.;
karşı");
şehirli;
•
(ç. ":JI.) (J ...e, veya
.. .
cin ya da kötü ruhun girdiAi ,
olan
içine
kişi;
~ç . ..:.ıl. hazırlama
• • ••
kişi;
ilaç KIM., Ecz.;
•
.:J~~ Hadramevt;
•
i$' J o ,.. ç.
ri ....... [is.] Hadramevt
-...ı.... •
177
--
ahalisinden olan; ls.) Haclramevt ile ilgili;
~
.
u {ı.:ı
;, 'l (b·i) kucaklamak,
4,j'
i't
.. .
kucaAloa almak;
(Junıurtanin
kucaklamak; kucaiına
,
~ joA>') Ikuş i
ı:.ı
birbirini
;, ·.. 1(b-i. bı') kucaklamak.
(çocuğu) yetiştirmek.
••
düşünmek,
-
büyütmek;
tertip etmek;
o
~i
...
i2 . . .
i bir hareket. eylem ,~
..
.0. ~"..ıı /~ ~ "'-'a ,,~ ~~i ~ •
••••
daveti, tevhit. çeşiıli
• .• h.
••
••
••• •• değeri-ni düşürmek 1 JL:ı:-)1 .lu- [at, deve sırtında
~ç.
.
•
balır,
. ..
w....-ı
...;.
••
••
••
•
•
•• ~~i o beni kucakladı. beni kollanna aldı; •
•
-
~,
..
i2
....
,
{çocuAu)
yetiştirme,
büyütme;
..
•
düşürine, küçüitme; azaltrna. indirme;
~hafinetme, azaltına; (rütbe. derece)
alçalrna; hakaret. rez.il etme;
k-ldaha a1çak; ~fiyat indirimi, tenzilat; •
~bşin bırakıldıft/ konuıdu~u yer, dunna yeri. mola yeri; mola; ara durak MZX.;
t J(.~L ~ beklenilen/ umulan şey; ~LS' ." )U;;"ilJu.... bütün dikkatler üzerinde olmak, '"
bütün dikkatleri üzerine çekmek; J, ~
.k ..
.
yer. durak; istasyon; tren istasyonu; [radyo. televizyon vb.] verici,
-. . .:ı ;=~ ...... kucaklayan; sevgi gösteren. sevgi
,
•
dolu, sevecen;
..
~u (.1="..) (bıi) koymak. yerleştirmek; (bıi
yükkül indirmek,
boşaltmak; (bşi
e
eç. ..:.ıl. mola yeri, mola, durulan
ıJ~lkucaklama; • •
ii: iol?-Ç. ~\y dadı;
,
adileşrnek;
aşağı indirme; -. llü,.) haf..;
~~ harıza;
•
önemli olmayan, göz önüne almaya delmez;
devam ettirme, muhafaza etme·•
.1::U~
•
I." gala; ~~ ~ büyük kongre;';~ .ı~:" ~
i
koruma altında olan, konınan; ez-
berdc olan; konserve (yiyecek); aynlmış.
.
...
o.
yardım gösterisi; vi.ıJ1 _.
ıo
.1 ;.. cenaze, defin • o
i
•
~
i
i
i."
rezerve edi1mİ.1; güvenlikde olan; lı':"'.~
merasimi; 4_::! ~ dini tören; i..r'~ ~
[~.] kutulannııı eşyalar, "liv; ezbenle olan
ve ~ :;,ı,;", gece partisi; • .ıı
•
bilgiler'
o
o
i
'o~.
~
l,.rAJ' ",\I;.ıA-JI )1> Mısır Genel
Aı1ivi; ıj;J "j :.: : ~'ıı?G konserve yiye-
ll;.,.... J.#i ~ i
<ekler,
••
i
..
~
i.
..
~
•
•
1,._ ••1; :..
"". i
"
i
sinema! film gösterisi; til..!JI ~ çay partisi; o ,
ıo
i
ı/.,tAlI • up. düAün töreni; JI : i_ •~"jl •
[her] hakkı mah.
"
karşılama töreni; .~~_i
..".
.~.
i
.ii:..
i
~ müzik. göste-
•
182
,j'>
(J b-nin)
risi, konser,
hakkıdır; 4.)s;. ~ ıbo cezalana mUsuhaktır, •
~ ç. J.i~ toplanıı, kongre (parti}: • •• ••
[politik, siyasi) çevre; loca; 1 ~..t-"\..
• ••
Mason locası; ı:.-ı)1 • •
• ••
•
••
o bunu haketti; (bıden) emin olmak. (bıin)
~
doArusunu anlamak; (b-i) tanımak, çıkar-
jiu-J\ resmi çevre-
••
•
ler; ı:-.~ı ji\ft.Jl siyasi çevreler,
.
-
-.
••
(bıı) gerçekleştirmek; (umudu,
mak; (kararı. an/Olmayı) uygulamak, uygu-
• •
ü~ ç. JlU-, .)lly (y ... il"> (OL bı , ,
•
J>-i H.kI" ~ i: i*"i J>" i'f Iyice anl'f·
•
•
•
•• J' iyice! kesin bir şekilde bilmek
[yIne ~i
tasdik. teyit etme; araştınna, tahkik; dotru -
i'
d·•.,ji>-l {SUR. Ftı.. = WL!:
•
'.
•
f
•
•
••
.;
kartı; i.. " '" .11 ı,;;.; "'Li ~ kimlik tespit , : ; bölümü; ~ljJl J. i~ kimlik tesbiti; ~ij . ' . • • ~i sorgu •
•
.
haicimi;
184 ıJ~1 haldeın
, .
bulması, ihkakı
yerini
zuk para çantası; .ı.:Jl ~ kadınlann bozuk
hak;
•
(,..~ eminiik. kesinlik; kontrol. gözden
para çantası. ei
geçirme; Jı;.,.
pay; vadesi gelme [para); hak: hakkını
lunma,
layık1lk; hak, iddiasında
do~rulama;
isteme;
bu-
•
• ••
..
,jS
.
yürüten;
•- ,o •
kabul görmüş, tanınmış, makbul; ~L ıJ' •
kesin, şüphesiz, mu·
•
J:-
"-
.
gerçe~i gösteren,
-o'
~
layık,
hak
..... ~.ıJ' J---- • vadesi gelmiş "
eden. müstehak
••
~
•
S---I (hp) çantaya koymak! atmak;
:j •
~ i(
ç.
•
uzun zaman dilimi;
sUs
•
•
•
.. . ve
..
.
~ç. ~
(b·~hıi)
küçümsemek,
(h·i, hıı) küçümsemek
... ç...
tt;
'lt:
Ipdüşük, adi. bayaAı;
küçük,
önemsiz, hakir, hor görülen; alçak, adi; •
p' daha adi, daha bayaAı; •
ijl.b- adilik, alçaklık,
sizlik:
baya~ılık:
reziliik:
şenaet,
kepazelik;
. .... ... )b~1 "",.,ıı;.:. b·,
tahkir, hor görme, küçümseme:
,. )bl = ~
bir tür
kUçUk:JUk, önem·
•
.
••••
•
küçümseyerek bakmak;
• ••
~l.~~
çanta. diplomatik
alçalbnalc;
••• ).~ ...I (b-~ bıi) horgörmek
•
~ ç. ~~ valiz, seyahat çantası, ha•
••
alçakl rezil olmak:p (b-i) kötüle-
~
..
vul; deri çanta;
"
•
.
veya ku~ı; •
.
hor gönnek;p u (i)I.b-) hakir olmak;
•
ç. yu,.ı
kayışı
. ..
... hor görmek;.?-l
ça~.
• ı:ıl. jJI ,;,.... ~ bir süredir, •
bir süreden beri; ~
ri') (b-~ bıı) küçük! hakir görmek,
düşürmek,
•
~
devre, dönem t
..
küçümsemek, (...t) tepeden bakmak; (h-i,
•
•
i ...
ç. i~ = ~~ kOlU niyetli! hain,
..
ç. y\b.l, ~I»- uzun I.:ıman dilimi;
•
.ü~
. ..
~
•• •
..
nefret, kin dolu;
insanlar,
(borç, senet vb.]: ~ ~'.
•
rnek, zemrnetmek. kınamak; küçük görmek,
hakkeden: hak iddia eden; fayda-
lanan kişi, müsterit [bir vakirdanl:
•
aşaAılık!
dile getiren;
(3';"-' kesin. muhakkak. mutlak;
•
..
ıp
bıı)
hakkak. gerçektir, •
nefret, kin, garez;
•
•
~ kesin. kati. şüphesiz. muhakkak
olaca~ı
.....
• i~ ç.,ı;\.b- = .J..i, ; •
•
...vi ... dıgı,
. ...
;
kin beslemek;
~ ç. ~I.b-l ~P
sorgu hakimi:
..
karşı
birine
. olarak; ~LA.--: . ';II ~,,!IJ vade tarihi (senet] •
;.
•
. ....
ı.,.ii- araştırmacı; soruşturmayı
.. '
(h-e) kin 14llamak;~ = ~ ;.ı.iw bir
"
• •
<Js- ...t karıı} rusle-
•
• • •• • .ı.i~' di haklı olarak; .ıLL·' '\ v).i.! haksız
..
•
rini! nefretini gizlernek, kin beslemele; ~i
••
,,-,
çantası;
•• • J.i.,. a , J.i,- j (.ı.a,.., ..ı.b-)
••
'. .... i ç. ..:,,1.- hak etme,
•
•
'_i. diplomatik •• •
haberleşmede kullanılan,
..
pl ~ bo·
terliş edilemeyen özel çanta; ~ •
.~
•
~
...~ ç.
JJ
zelil, rezil: hakir, hor görülen;
• •
..... , JJr.I' Jp •
ii .. tarla; alan, saha, dal: kolon
. ~
ya da!'rWI
.. petrol alanlan; ~)i j.i.>.. ..
j.i.>-
"
•
petrol bölge';; J.ı--ö->-
185
.,
,
~~ hakkak. oymacı;
y)\:ı:..;Jlıecrübe, deneyim alanları; •
•
~
?
..
[na'll
~ denektaşı, mihenk: taŞı; deney, testi;
la.-ıa:
'of'-
}dı cl", :
u, j (~) (bı;) bırakmamak. alıkoymak; (bş~) baslınnalc.
söylememek, açmamak; (camm, gışlamak; (b·~)
...
(sım)
kuvvet uygulamak;
kanmı)
zarlugu sebebiyle
acı
çekmek:
lenkıye.
,.
~ kaşa~ı;
ba·
!J~ (kl1rŞıhkll) ovalarna;
. !.ll:'-l
·
"
,
• [çoA·)korunakJar,
rünmek; (sezon, mevsim)
başlamak.
,
girmek;
Jl"C~, A.ull.~ bkz.~;
çözünrnek; [renk) solmak; _i (~) izin veril-
~ i (~~)
mek, ruhsath olmak, kanuni olmak~ {borç)
(bp) anlatmak. söylemek,
••
1-, .. o"
•
J ~ bir makamı •
demek; SUR., LOS. konuşmak, (bıi) taklit
vadesi gelmek;
etmek; (h'e, bıe) benzemek, (.. .i) andırmak;
dOld"nnak, mevkiye geçmek; ~ } doğru
-
-
ı,ıS~ (bıi) taklit etmek, kendini (bıe) benzeunek; (bıe) benzemek. (hıi) andırmak,
. . p'jj .r-
yerinde olmak, olması gereken yerde olmak;
., .. .
j>- b-n;n yerine geçmek; :ı;.; ~
189
,,~I bıi" ; . .
yerine geçmek.; ~ "
~ onun gönlünde iz bırakh. yer etti; o. _
••• •
...r-
J ı.:.....r..
•
~.ıJ ;.!..ı.:..:J1 ~ b-nin lakdinni kazanmak;
•
•
•••
"~)'I
.
< ••
••
.. •
np.; (b-i) temize
ayınnak;
(bıı)
analiz tahlil yapmak;
lirmek:;
.. J>-ç. JrL>
kimyasal
eritmek. çözmek
çıkarmak: (.ı.,.ı) kerarct
.
kılmak; (bş;")
helal
zorta almak, ei koymak:
bilm~ct)';'
(problemi, içinden
(dügümü) açma. çö,me;
çıkma,
meseleyi) çözme, açıklama,
çözüm, halletme; [kuruluş,
izah; çözünme KIM.;
parti vb.]
kapanma, fesholma; serbestlik, hürriyet:
(bıı) resmileştinnek, kanunileş
(bıı)
(bıı)
mek:
-
öAe!erine
oldu~unu/ yapılabilecef,ini düşün
kanuni
J>-o ,1}l1 . <J'y.; il' J>- okuyucu. ...
parçalarına!
••
lerini/ işlerini üstlenmek; ~~bşin tıela!.
.-
larının büyük be~enisini kazandı; J1'
· . . . .. ~ ç. ..,.lI-l,..,.}>- haşa. yapık; -o
•
O,
~i müe... l-,l,donı [aı donu);
~ i (~.~) (J.ı~AIIQh adma) yemin etmek:; 1 ı:.
:~ ;.,i~ ~t içmek; ~ (h-~)
•
oluşturmak, halkaya katılmak; ~ b-nin ç~l'resinde) halkalanmnk.
halka oluşturmak;
0-
J..• ııraş olma; (ç. J J:.. J~i) ~..;
~ Ina't) bofaz...• gırtlak ...si, gırtlaja
ait; boludan telaffuz olunan'•
192
...
__
i,.
ub- ç. ~, vLik-- halka; yüzük; küpe; [zincir} halka; çember; halka [insan topluluğu);
halkası;
ders
ders (saati); (seri veya
-.
---..
~ u (~) (~ veya ı:r bşi; lJl ... olduğunu, .. .yapa('(lğıııı) rüya(da) görmek;
dizinin] bölüm; disk. kurs; on senelik süre,
düşüncesine
müddet; piyasa, pazar; ~ i~l;;
dUşünmek;
.. ii
.
i,..
dalmak. "
(~ bşl)
(~ bşin)
derin derin
(~) bulu~a ermek, ergenlik
can(kurtaran) simidi; ( JL.ı:::.i~\ ~ ve ~
. çağına gelmek; ~L'~) yumuşak huylu,
~
halim selim olmak; rı. "'~buluğa ermek,
_..o.
>o.
. .y' ball:; ..J q .. , -,... bulunarnayan . . . .... rabıta, eksik bağlantı; ~ ~~wı UbJI J . . . '. . .. o? ell i kusur yaşında; ~L....-o 'il uı... balık ... -.. piyasası; ~\ ~ pamuk piyasası; •
iı
•
.;.ıı:ı aı
••
..
ergenlik
..' uyl.-o berbcr salonu!
dükkanı; ri~, ~li 1l: U~i W-(.ve j,jr
..
j:..ç. Jlı;.; "Si"'"; • •
•
~uçuş, seyir (uçak); [uçak] ~ veya
Jj ... in üzerinde); uçma, uçuşta olma; •
~~ ~ yukandan, üst taraftan;
... ._
~ç. ı--i~ boğoz. g,rtl~;' r~i ı...-Ij ~eker, mısır ni~astası. ~am, fıstığıyla yapılan
bir
tatlı
•
.t.l ı ..
(i
türü
__
.
.... .
~ç. rY. r'ıL>-l y"m"şak h"yl"l"k; müsamaha,
göz yumrna;
sabır, la-
hammlil, kendini tutma; vukuf,
anlayı~;
.
'.
hoşgörü,
.
r~~l)~ sıradan insanlar;
rL.- [cinjs.; tek.is. oJ kene; meme ba~ı;
~~L tıraş makinesi;
H..
_u
ergenlik çağına gelmek;
~ tıraş edilmiş, tıraşlanmış; .. ii'. ~~ tıraş; berberlik; ~ jj~1 uy.l.P uraş
•
- -
"
•
•
gelmek;
çağına
~ cinsi erginlik. ergenlik; , ~l ~
J~ ç. .;,J- berber;
•
.
.. ~ [na'IJ rüya gibi, rliya.. ,;
,.
sabunu; LJ~L
."
. ~ç. r'ıl>-I rüya. düş; hülya;
•
. --
_1/
-..
~ halka şeklinde;
•
,.
MIS.;
(~ i ..) simsiyah, kapkara olmak;
.r
[na'l! parazi!.; meme başı şeklinde;
-
~ç, ,,\
•
-I
•
halim, yumuşak huylu;
I..
tahammüllü;
sabırlı,
" ,. ~;" ~"Jl:P- bir peynir çe~idi MıS.;
.
-,-
~l:P-ç. lJ.,.ı~ rliya gören; •
.. ,
•
~ergin, buluğa ermiş, erin;
... y" . .ra. 'ıl>- " (oj'ıl>-. ~Iy) ı.tl, olmak;
.,. . .
--
'"
(JH, biri için) kabul edilebilir/ makbulolmak __ • _ ••
, ,,~, ...ı ~ onun ho~una gitti; .u ~
..
~ a~ın siyahlık;
... lJl ... dığı, olması/ yapılma~ı hoşuna gitti;
~ aşın siyahlık;
1-1"'--'
."
.u ~ ", ,. nasıl dilerse, ne zaman! nasıl
•
~ ~ simsiyah, kapkara; karanlık, kasvetli;
. "
~.P karanlık; siyahlık;
isterse; ,,}? i süslemek, donatmak. tezyin etmek;
J: a (y .. .ile) donanmak, süslen-
,.
rnek; ,,}? (bşı) tatlandırmak, şeker koymak;
e:
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _.:..:19:.::3
.. rnek, döşemek;~\ (bii) güzel. bulmak;
( ...iy bii/e) donalmak, tezyin etmek, süsle-
•
bu onun kaderi.
•
yazgısı böyleymiş: ~ (bıı) ısıtmak; •
"'» laılılık;
.. ~ tatlı; hoş, güzel. makbul, sevimli;
•
~ (sıcak
••
ir' iJ.iJ\ pankreas ANAT.; .. . ~ ç. J' yüzük veya dü~me gibi sUs.; .. .
o
kanmak, banyo yapmak;
Y
.H
•
(b·i •
hşı) yıkamak; ~i (bş/) ısıtmak; ('"..... ~ yı-
• o' , ~JJ..I ıaU, dilli, 001 sohbe~ -
alın yazı!>ı,
su] kaynak;
" siroahlık, koyuluk; ateş: ~ •
~ (tekjs.
ii mangal kömücü; kömürleş-
"
~ ç. ~ süsleme, dekorasyon; ziynet,
miş şey;
••
kUl; lav;
, "
ı.S."j,. ç. ı.S:'~ şeker, şekerleme; . ,.
ı.,
.
".ıl>- = «"ı.-;
. ,:J\~~ (MIS. ..:.ı~."b-)
••
tatlılar, hamur işi
espri kabiliyeti. nükteli söz söyleme; bahşiş; • •• fidye; ~.J'-' i J~ lebiebiden yapılan •••
bir çeşit tatlı; ~ i J"j., susamh bir tatlı;
•
"
.,
humma; e;ı)1 ~ nöbet periyodu dört gün
. -
ait şiddetli ve bulaşıcı humma;
..
- • •
•
•
o
,
•
••
.......ıı
U; •
.'
.
"ı.~.ll veya ~-=,IJ"'; eli ~i san humma;
,
,
~i ~ günaşın tutan sıtma nöbeti; ~i
'o"
.-0-
..
~.'~I anLeaks, şarbon; ~.r;.ıı ~i kJZlI
~.j'y i J~ bir çeşit badem talıısı;
hastah~ı; ~L ~ saman nezlesi; ~i
•
•
o
_
•
_
o
-
o
o
•
..
• • lal1Jlaşlınlmış;tatlı;
..;-.
omurili~i
-
•
o
~J
o
e_
•
etkileyen menenjit;
i '
o
••
,\i ~i Malta humması TIP; ~i
o •
•
.....r
•
U:-J'-I
• ••
(y bı i1~) süsl-
(na't)
ateşli, hummalı;
.. tek··1o ç. . i ol-.->rL.- ıcm.ls.; ,».-1)1 rL...- güverc;. ~ rL..J-I dL... posta O.ıs.
•
1~ ç. "L.,,-l kayınpeder; kadının koca tarafın-
•
•
o
ı;.J -.~
_
•
;
•
güvercini; öküzdili BOr. Anchusa offıdnalis;
dan ak.rnbalan; •
.'
A• • ,;.ıllekeli humma, tims TIP.;
enmiş, donatılmış;
-
o
o
i l - ç. ..:.ıl.,......... kayınvalide; bkz. ~
ri.- ölllm;
i'" ;
r~ ç. ..:.ıl. banyo; hamam; yüzme havue •
'4>-bkLJ~
. , o
A _ A~l dofumdan gelen humma;
biri!
~ süs. ziynet. dekomsyon;
ve
"
••
• •
,
••
•
beyni ve
• • • •
~i L. ne güzel!; o~1 L. ne kadar iyi, hoş
0_'
•
• eo
,
o
i'
o
~~I aft humması ~~i A.'" .1\ ~i
ilp ve ı;ı~ tatıleı; pa.~laCI; 00
•
•
~ı"ı.- bahılş;
r
ıifo:
ve ')
•
olan ı!iltma; ~i)i ~i Borelia gurubuna
i J ,,*, taılılık; şekerlemeler, sUs, ziyneı;
o
ç. ..:.ı~ ateş sıcağı, hararet;
JJJI i1lih.:ı.ph bir hastalıktan meydana gelen
tatlı. tallı pasıa; şekerlemeler,
•
••
. . ... . .. , J4.'l1,,",,1 .-11 "",,I .s,.
~ (mOe.]
süs·o
•
..
u (~) (bıı)
ın; ılıca. kaplıca; ~i rı.- gllneş banyo-
.,
ısıtmak; ~ {ediı.] ateşi
, _
• •.
olmak;
o, _
su;~.J""o! ..:.ı\.ll.- sahiltesisleri;
194 ,,,
, .
~
ç... ~L yakın arkadaş; çok yakın. •
•
sıcak
samimi;
mıuya
su;
• 1",,"\ müe. $-~ ç.l""" siyah; • •
••
• •
tavada Iazartmak; ~~ kırmızılaşmak, lar-
•
•
•
dönmek;
~
asfalt;
• /.ş ~ [na't] asfalt ya da kalran ile ilgili; • • •
•
•
~
kazan, gügüm;
•• •
r4.'"': ••
i~ banyo yapma, yıkanma;
o~
kırmızı, kımllZI
tozul talaşı;
yılancık
•
." •
ıı...,.. a (L.,,-) (kuyunun) dibini taramak, temiz-
·
,.
1° •
~ iL-- çamur barak •
. .,
~ y! ve
"
(at]
..
..... ....
kişnemek;
• J . ' ... kızıl
kişneme;
kuyruk zoo. Phoenicurus
Jl...-- ç. i_ eşeıe binen; • o •
•
•
••
• J
'. . . . . '.
,r:""1 müe. ~l.r-- ç. ~ kırmızı. kızıl;
.
pembe;'.J"
..
•
.
... ~l ~ ve J
'.
~! ıJ)')
•••
o.
.. . . ..,...->~l Kızıl Ordu; ~~i J~\ Kızılay; .. .' . . . ... J""~I ' . .' .11 K.zolhaç; ~~i "".ı-J' ani ... . .. . ölüm; ..,...->":11 Los WL cinsel ilişki; ıJ!~~1 kızılötesi; .".....,..":11 ~i Kızıl Deniz; ~\
~ hamd, övme, övgü;
övülmeye! methedilmeye deger,
selim, tehlikesiz, iyicilltümör, hastalık}:
••
"
~~
övülen, övgüyel methe
.
layık:;
. o. _ . '.
~L övgüye daha layık; • •
••
•
oi
.........
ç. .ı..,.'
•
•
~övülecek
amel/
iş;
şarap ve et; .ı---..>";ll),) .;.-";l\ tüm beşer '" •• • ••
yetmişiki millet; il.A..Ul ~\ dudak boyası, •
.u~ [çağ.}
•••
•• • '."U
,.
.
J o.
r
-
• • •
...
• o _
hastalığı; ~L~' Elhamra; bkz. ~\;
•
Muhammed (sav.) ileilgili;
J~ kırmızı;
o.
J..ı...:.- "Jı ~L" lafıını ıikretmek, anmak;
•
•
••
J
erkek karaca ZOO.;
)\~~ kınnızılaşma, kırmızılık;
J
lJ.ı- .. Jı ~~. l.rzl·•
• ••
•
• •
.r- lazarmış; 1 i.r- ..,..kU=.ı kızarmış
,.
~ ~.r~ (bıı) Iamlızıya boyamak,
•
~l~ pas hastalılı, bitkilerde mantar
•• • _,~.
/.Ş.i ....... v.
•
•
-
'J>
o
J
ruj; ~l .)Hi kızılderililer
övgüler, methiyeler;
, ~ övülen; övgüye layık;
.~
renk;
,.
methetrnek; ~ (b-i) çok övmek;
• • o •
altalacı, gül def-
phoenicurus;
Js.,.
•
.
.
...
• •• ~ a (~) (b-i, bş sebebiyle) övmek,
"
•
e) JL..: yabaneşe~i zoo. Equus
·,
öküzdili BOT. Anchusa officinalis.
i _ -" ...
••
iJl...-- ç.;l.,;... dişi eşek;
• ~
..
.
)~ kırmızı, kınnızı
~ (ı t'" , ...) "
•
•
•
nicleornek;
..
J ,
nesi BOT. Nerium oleander;
~ a ~ b-e) lazmak, asah. bozulmak. si-
••
•
TlP.;
onaper; J~i ~ zillum,
lemek, antmak;
••
tu!la
)~ ç.~. J"". ;.r:""' eşek; 1)~
çileden çıkmış;
o" •
allık;
•
r~ ateşi olan, hummalı; çılgın gibi. i' •
renk;
•
rengini
patates; •
kımllZI
yapmak;
(bıi) fınndalazartmak; (bıı)
~
a (A....ı~) heves. istek, şevk, gayretle,
195 banyo, yıkma;
co:k:uyl~ çaJışmak, çoşk:ulu olmak;~, " :....ı
= v:
~;
(J bıd~) aşın gayretli, hevesli
olmak.;
(J
bı,) hararetle savunrnak, fanalik
olmak;
.
-
".,..-. ve~1 gayreıli ft; ateşli taraftar, lutucu, fanatik;
-...,..ı.- ve~~ heves; ıutku, hamaset;
LJ""""-" (s.) aşın gayretli, hevesli; canlan. heyecan verici; lutucu;
,
~ (J bşe) aşın taraflar olma (ı.! bş
•
~
.,; •
aşın
••
~G.- elcşi, asit; asiı.li; (ç. vA-(,,;') asit
KIM.; 1 ~ı vA--L.. karb(mik asil; vA-L.-
. r,jj?f sülfirik asil; . . . . .. ~~ i , ~~ ~, öı.-) ahmak! saf olmak'
'"
•
~
taraftar, gayretli,
. dini saf göslennek; "",a-...;l sinirlenrnek, kız.
... mak; J .... ·1 (biri) (birininJ gözünde ahmak!
..
~
şevkli,
aptal1lk, ahmaklık;
ö4".- ahmakJık, apıaılık; kızgınlık;
[cin. is.; tek.is. i]leblebi KNŞ.;
Humus
•
. ...
•
· . ... . .. ... . . ... .;..-1 müe.• l.- ç. .;..-,..;...-, ,)'Jı-. çiçek hasıaııgı TIP';
kızartmal') ekı; olmale; ~ (bıı)
ahmak, aptaJ; saf; • uı.a- ahmak, aptal; kızgın, sinirli;
· J- i ( J - ) (bıl) ıaıımak, yüldenmek; (bıi)
ekşitmek; (bşi) asilleştirmek; (fotolroj fil.
(taşımak için] kaldınnak; yüklenmek; (bşi)
mini vb.i) banyo etmek, yıkamak; (bıin) pas-
[elindeltutmak; (bıı) beraberinde göıürmek,
larunasına
yanına almak; (bıı) nakletmek; (bşi
. . .. ~ ç. ~~i asit KIM.', sebep olmak;
~
ı"· "
~y.~
da
J
b-l!) getirmek, götürmek;
V
Ji ya b-nin,
bşini, yükünu) almak. taşımak; (duygusunu,
üre asidi; i.,) ;:.~ ~
turunçgillerden olan afaç;
..
hissini
J
b-~) açmak. açıfa vurmak.
:( "" ... ç. ..;..1. turunçgil meyva;
gÖSlermek. belli etmek; (ıJ' b-dl!n) hamile
~."..- eqilik, elcşi olma; asitlilik, asitli
kalmak., olmak; (aAaçı meyve vermek; (b-i.
..
••
.t" •
olma; , Lp"";-'1 .u~ oksijen KIM.;
••
.)'~,
•
••
J\ ,.. kuzu kulaAı
'
mek; Jo-b.; ahmak.mış gibi davranmak, ken-
~ =* ~ fınnda kızartmak; (bıı) tavada
,
u
kıunak, sinirlenmek, köpürmek; ~ ve
•
...rı--
'"
-
tutucu; fanatik;
•
yollu söz, hareket;
aptalolmak;
için) tutuculuk, fanaıiklik, hamaset;
•
vp~1 şaka
ı..-~I (jJ-nin) ahmakı aptal olduAunu düşün-
fanatiklik; şevk, gayret;
dıncı,
..
801. Rumex
acetosa; ı./'.·....:;elcşitme; asilleştirme; (R:1r. filmi]
Js. bı yapmaya) ıeşvik etmek, sevk etmek. (b-i j
sorumluluk olarak vermek;
ıeşvik
.
•
•
ot.
p!L;. p;lll...> seçim
.
..
J- ç.•. sucu, seyyar su $alıCıSı; ...~ buluntu bebek; Icerıı; cenin; ~
..
... J.!; tamamen ...e bagımlı; •
.
~ sabırlı; halim, yumuşak: huylu:
J~ ç. iJ".. i- hammaı; <J~ hammallık;
197 •
..
"-iriş, haul. yollanıa, direk, kemer
JJL...".
. -..
J.J~ t~ınmış. götürülmüş; tahaonııul
veya köprü payandası, dikme; panlalon askısı ,
, )..I..AU .ıl..,:,•
edilebilir; kargo, yük: tonaj. istiap haddi;
süıyen;
.. :./'i-. .
·
yUklem, mahmul MAN.;
,. .
•
jJ ~
~ yük: kapasitesi, yük
ç. ••
limiti; istiap haddi. 1onaj,
tonilaıa
.
i .
_lo>.. bkz.
.•
[gemi):
_'''.
birtilden ASK.
, , J-a-- ("':"' bı ile) yüklenmiş. dolu; J' ....... tahammül edilebilir, rastlanıla·
...
•.
J:->- :~. - Js- •.rıı .;,;.1
~L bşi ciddiye almak; • • •
r
•
bilir; mümkün,
• • hevdeç (KNŞ. rı;
ç. Jol•••
•• • ••• ı,..~ (li.l.-)
•
41 ~ ıu... moto-
rize birlik ASI(,; 'y- ıJi.ı--:"'-" ~.p hava
nakliye ücreti. navlun; (ç. ;~) aile IR.; ·
••
•••
. . .. . •
•
olası.
muhtemel;
<J ya da y
...e) gözlerini dikerek,
•
J. t~ yiikleme; yükü yükleme; zorla ka·
ı~ ve ~) ~ a ısınmak. sıcak: olmak:
bul eninne; nakieline. göndenne;
·
,
'
~ ç. .}.--b-.J fılil, supozituvar TIP.;
,
[metal) kor haline gelmek.
ısıdan kızannalc;
'
J' .....
yükünü alma, yüklenme; ıaharn·
kaılanma; dayanıklılık.
mlil,
bakmak;
mukavemet;
parlamak. birden alevlenmek;
...ri-
(Js- ... e) kö,
kıunalc.
pürmek,
sinirlenmek
~ l.} • ,
'
(malzemedel
saAlamlık, sertlik;
•
J-~ önyargıh olma. taraftutma; hoşgö-
;1 Iwp/ savaşı kavga! olay kızışmak:
~ (bı') ısıunak; (metalı)
• J~' katlanma. tahammül eıme, hoşgö-
rülü davranma; ihtimal. olasılık. mümkünlük •
••
'.J~"II •.
a..p
katlanılmaz. dayanılmaz;
.
J47
sertifıJca
cihaz tekn.;
sahibi; tutan/ yakalayan
t)&- ... e karşı) savaşan. dövü-
••
••
~
(bıı) ısıtmak;
iSi. sıcaklık;
J
...\ "l" ç. +1, ... hammal; hamillçek vb.);
alevlendirrnek.
., . ~i J'" isilik MIS.:
~ ısı;
,"
kor haline getir-
(bıi)
harekete geçirmek; ~\
~
diploma!
..
mek; (soba}',) yakmak:
rüsüz olma;
•
,
...
_
••
ç. ..:.ıL.
, ~ sıcak:;
~ iğne
[böcekteki); diken;
kor halinde.
heyecanlı
hare--
kete geçirilmiş;
••
•
şe"; (ç. J-Iy) bamHe;' .ı,,r-ll J-l>- kurye;
...-
r+-'~I ~ hisse sahipleri; r~~1 ~
4..::-- gayret, şevle. ateş; hamiyet. tutucu·
. '. ...
··1 ...
•
•••
i
••
•
yazarlar, yazar.çizerter. ~'r~ ~~ Kur'anı
Kerim
hafızı
Allah
ııafzen:
" kelamının taşıyıcısı: J'~ Jl:J taşıyıcı akım ,
..
."
,
ELK.; a.~ ..:.ı~ ". taşıyıcı işaret ElO.; u,ı>- ç.
•
•
•
•
•
•
şiddet;
gazap. kôpünne; heyecan i
••
.
kuvvetli önce.
ateşi;
terslik. huy-
•••
suzluk; , 4.,.-,.,Al' :ı.· ...Jl şovenizm, ırkçılık: ,
ısı, sıcaklık;
••
~ sıcak: kızgm, bzışmış [harp): ateş
•
harita kılıfı; ..:.ıl}U, a..~ uçak gemisi; ,
luk. fanatizm; hiddet.
; J~
J-Iy u,ı>. taşıycı c;haz; sevgi, meyil, sempati; acıma, şevkaı; elverişli
durum, avantaj;
.
SIY.;
ub- sevgi, meyil, muhabbet, sempati;
•
.
iL.L"..,.".. savunmaHUK.' avukatlık''': , -':"
•
•
••
i~'-JI baı-o;
ı.~' korunmaya talebi; koruma;
.t-
• ç.i~ koruyucu; hami, veli; t Jj~ı
~\J..I koruyucu! hami devletler:,
.
~~ ç. ı.:.ıf. velayeı. hamilik, koruyuculuIc; gamizon ASK.; ~ (y ıara/ından) korunan, koruma
allında; himaye! manda allındaki devlet, hö-
•
•• • •
kümet 1 ~ ~ koruma allındaki bölge;
-" '_ .~ ç. ı:...ıL.. mandaj himaye allındaki
acıma, şefkat,
biıe
merhamet;
. ..
~b-
bize
acı!
•
rahmet et!;
4,iı.:.,..acıma. şevkaı;
.:..-:: özleminil basretini çeken, arzulayan;
•
ı:,ı.p sevgi duyan, muhabbet besleyen,
merhamet eden, acıyan; yumuşak huylu. yumuşak: kalpU, acıkıı, dokunaklı [söz, sesI;
,.
ı:,ıı.:.,.. sevgisi! muhabbet i olan; şefkaıIi; ~6.; do,~uk, sadaka!;
,.
..;,rN şefkat, yumuşak: yürekıililc; • • •• b. ~ L:.:.- (bfi) kına ile boyamak; (bfe) kına
199 •
•
yakmak; •
•
'o
.'rJ.
•
J.\';' kına; , J.~')-ll kızıl gerdan, nar
.
.
~~
_.-
o i
••
yine .~. ii U;.:.1..\ ; -, ~ hanerı,
billbUlü 200. Erilhacus roberuola; ,,~1 kına bitkisi KNŞ.
~.~ı..ı ı,)!.ıJ\ Hak Din ve
doru, hak Idin]; '
Ebu Hanife'nin (rha)mezhe·
bine mensup (ç. LJJ-); HRI. putperest;
BOT';
,-
~ Haneli mezhebi; (ç. .;JI.) musluk;
Al.f.BKZ.;
~ Hanbeli. Ahmet ibn Hanbel'in (ra.) mez-
yangın musluAu; HRI. putperestlik;
_.
,
hebine mensup; tavizsiz. taviz vermeyen;
,},,~\ Hak Din;
., .