گلشن راز

‫ﮔﻠﺸﻦِراز‬ ‫ﺷﻴﺦ ﻣﺤﻤﻮد ﺷﺒﺴﺘﺮي‬ ‫)ﺗﺄﻟﻴﻒ ﺳﺎل ‪ 717‬ﻫﺠﺮي ﻗﻤﺮي(‬

‫ﺗﺼﺤﻴﺢ و ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ‪ :‬اﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺧﻨﺠﻲ‬ ‫ﻧﺸﺮِ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻚ در وبﺳﺎﻳﺖ اﻳﺮانﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

www.irantarikh.com

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻧـﺎم آن ﻛـﻪ ﺟـﺎن را ﻓﻜـﺮت آﻣﻮﺧـﺖ ﭼــﺮاغ دل ﺑــﻪ ﻧــﻮر ﺟــﺎن ﺑﺮاﻓﺮوﺧــﺖ‬ ‫ز ﻓــﻀﻠﺶ ﻫــﺮ دو ﻋــﺎﻟﻢ ﮔــﺸﺖ روﺷــﻦ ز ﻓﻴــﻀﺶ ﺧــﺎك آدم ﮔــﺸﺖ ﮔﻠــﺸﻦ‬ ‫ﺗﻮاﻧـــﺎﺋﻲ ﻛـــﻪ در ﻳـــﻚ ﻃﺮﻓـ ـﻪ اﻟﻌـــﻴﻦ ز ﻛـــﺎف و ﻧـــﻮن ﭘﺪﻳـــﺪ آورد ﻛـــﻮﻧﻴﻦ‬ ‫ﭼـــﻮ ﻗـــﺎف ﻗـــﺪرﺗﺶ دم ﺑـــﺮ ﻗﻠـــﻢ زد ﻫـــﺰاران ﻧﻘـــﺶ ﺑـــﺮ ﻟـــﻮح ﻋـــﺪم زد‬ ‫از آن دم ﮔـــﺸﺖ ﭘﻴـــﺪا ﻫـــﺮ دو ﻋـــﺎﻟﻢ وز آن دم ﺷــــﺪ ﻫﻮﻳــــﺪا ﺟــــﺎن آدم‬ ‫در آدم ﺷــﺪ ﭘﺪﻳــﺪ اﻳــﻦ ﻋﻘــﻞ و ﺗﻤﻴ ــﻴﺰ ﻛــﻪ ﺗــﺎ داﻧــﺴﺖ از آن اﺻــﻞ ﻫﻤــﻪ ﭼﻴــﺰ‬ ‫ﭼــﻮ ﺧــﻮد را دﻳــﺪ ﻳــﻚ ﺷــﺨﺺ ﻣﻌــﻴﻦ ﺗﻔﻜــﺮ ﻛــﺮد ﺗــﺎ ﺧــﻮد ﭼﻴــﺴﺘﻢ ﻣــﻦ‬ ‫ز ﺟــﺰوي ﺳــﻮي ﻛﻠــﻲ ﻳــﻚ ﺳــﻔﺮ ﻛــﺮد وز آﻧﺠــﺎ ﺑــﺎز ﺑــﺮ ﻋــﺎﻟﻢ ﮔــﺬر ﻛــﺮد‬ ‫ﺟﻬــــﺎن را دﻳــــﺪ اﻣــــﺮ اﻋﺘﺒــــﺎري ﭼــﻮ واﺣــﺪ ﮔــﺸﺘﻪ در اﻋــﺪاد ﺳــﺎري‬ ‫ﺟﻬــﺎن ﺧﻠــﻖ و اﻣــﺮ از ﻳــﻚ ﻧﻔــﺲ ﺷــﺪ ﻛــﻪ ﻫــﻢ آن دم ﻛــﻪ آﻣــﺪ ﺑــﺎز ﭘــﺲ ﺷــﺪ‬ ‫وﻟــﻲ آن ﺟﺎﻳﮕــﻪ آﻣــﺪ ﺷــﺪن ﻧﻴــﺴﺖ ﺷــﺪن ﭼــﻮن ﺑﻨﮕــﺮي ﺟــﺰ آﻣــﺪن ﻧﻴــﺴﺖ‬ ‫ﺑــﻪ اﺻــﻞ ﺧــﻮﻳﺶ راﺟــﻊ ﮔــﺸﺖ اﺷــﻴﺎ ﻫﻤــﻪ ﻳــﻚ ﭼﻴــﺰ ﺷــﺪ ﭘﻨﻬــﺎن و ﭘﻴــﺪا‬ ‫ﺗﻌـــﺎﻟَﻲ اﷲ ﻗـــﺪﻳﻤﻲ ﻛـــﻮ ﺑــﻪ ﻳـــﻚ دم ﻛﻨــــﺪ آﻏــــﺎز و اﻧﺠــــﺎم دو ﻋــــﺎﻟﻢ‬ ‫ﺟﻬــﺎن ﺧﻠــﻖ و اﻣــﺮ اﻳﻨﺠــﺎ ﻳﻜــﻲ ﺷــﺪ ﻳﻜـــﻲ ﺑـــﺴﻴﺎر و ﺑـــﺴﻴﺎر اﻧـــﺪﻛﻲ ﺷـــﺪ‬ ‫ﻫﻤﻪ از وﻫﻢ ﺗﻮ اﺳﺖ اﻳـﻦ ﺻـﻮرت ﻏﻴـﺮ ﻛــﻪ ﻧﻘﻄــﻪ داﻳــﺮه اﺳــﺖ از ﺳــﺮﻋﺖ ﺳــﻴﺮ‬ ‫ﻳﻜــﻲ ﺧــﻂ اﺳــﺖ از اول ﺗــﺎ ﺑــﻪ آﺧــﺮ ﺑـــﺮ او ﺧﻠـــﻖ ﺟﻬـــﺎن ﮔـــﺸﺘﻪ ﻣـــﺴﺎﻓﺮ‬ ‫در اﻳـــﻦ ره اﻧﺒﻴـــﺎ ﭼـــﻮن ﺳـــﺎرﺑﺎﻧﻨﺪ دﻟﻴــــــﻞ و رﻫﻨﻤــــــﺎي ﻛﺎرواﻧﻨــــــﺪ‬ ‫وز اﻳـــﺸﺎن ﺳـــﻴﺪ ﻣـــﺎ ﮔـــﺸﺘﻪ ﺳـــﺎﻻر ﻫــﻢ او اول ﻫــﻢ او آﺧــﺮ در اﻳــﻦ ﻛــﺎر‬ ‫اﺣـــﺪ در ﻣـــﻴﻢِ اﺣﻤـــﺪ ﮔـــﺸﺖ ﻇـــﺎﻫﺮ در اﻳـــﻦ دور اول آﻣـــﺪ ﻋـــﻴﻦ آﺧـــﺮ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪4‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ز اﺣﻤﺪ ﺗـﺎ اﺣـﺪ ﻳـﻚ ﻣـﻴﻢ ﻓـﺮق اﺳـﺖ ﺟﻬــﺎﻧﻲ اﻧــﺪر آن ﻳــﻚ ﻣــﻴﻢ ﻏــﺮق اﺳــﺖ‬ ‫ﺑـــﺮ او ﺧـــﺘﻢ آﻣـــﺪه ﭘﺎﻳـــﺎن اﻳـــﻦ راه در او ﻣﻨـــﺰل ﺷـــﺪه »اُدﻋ‪‬ـــﻮا اِﻟَـــﻲ اﷲ«‬ ‫ﻣﻘــﺎم دﻟﮕــﺸﺎﻳﺶ ﺟﻤــﻊِ ﺟﻤــﻊ اﺳــﺖ ﺟﻤــﺎل ﺟــﺎنﻓــﺰاﻳﺶ ﺷــﻤﻊ ﺟﻤــﻊ اﺳــﺖ‬ ‫ﺷــﺪه او ﭘــﻴﺶ و دﻟﻬــﺎ ﺟﻤﻠــﻪ از ﭘــﻲ ﮔﺮﻓﺘــــﻪ دﺳــــﺖ دﻟﻬــــﺎ داﻣــــﻦِ وي‬ ‫در اﻳــﻦ ره اوﻟﻴــﺎ ﺑــﺎز از ﭘــﺲ و ﭘــﻴﺶ ﻧـــﺸﺎﻧﻲ دادهاﻧـــﺪ از ﻣﻨـــﺰل ﺧـــﻮﻳﺶ‬ ‫ﺑــﻪ ﺣــﺪ ﺧــﻮﻳﺶ ﭼــﻮن ﮔــﺸﺘﻨﺪ واﻗــﻒ ﺳـــﺨﻦ ﮔﻔﺘﻨـــﺪ در ﻣﻌـــﺮوف و ﻋـــﺎرف‬ ‫ﻳﻜــﻲ از ﺑﺤـﺮِ وﺣــﺪت ﮔﻔــﺖ اﻧــﺎ اﻟﺤــﻖ ﻳﻜـــﻲ از ﻗـــﺮب و ﺑﻌـــﺪ و ﺳـــﻴﺮِ زورق‬ ‫ﻳﻜـــﻲ را ﻋﻠـــﻢ ﻇـــﺎﻫﺮ ﺑـــﻮد ﺣﺎﺻـــﻞ ﻧــــﺸﺎﻧﻲ داد از ﺧــــﺸﻜﻲ و ﺳــــﺎﺣﻞ‬ ‫ﻳﻜــﻲ ﮔــﻮﻫﺮ ﺑــﺮآورد و ﻫــﺪف ﺷــﺪ ﻳﻜــﻲ ﺑﮕﺬاﺷــﺖ آن ﻧــﺰد ﺻــﺪف ﺷــﺪ‬ ‫ﻳﻜﻲ در ﺟﺰو و ﻛﻞ ﮔﻔﺖ اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺑـﺎز ﻳﻜــﻲ ﻛــﺮد از ﻗــﺪﻳﻢ و ﻣ‪‬ﺤــﺪ‪‬ث آﻏــﺎز‬ ‫ﻳﻜﻲ از زﻟﻒ و ﺧـﺎل و ﺧـﻂ ﺑﻴـﺎن ﻛـﺮد ﺷــﺮاب و ﺷــﻤﻊ و ﺷــﺎﻫﺪ را ﻋﻴــﺎن ﻛــﺮد‬ ‫ﻳﻜــﻲ از ﻫــﺴﺘﺊ ﺧــﻮد ﮔﻔــﺖ و ﭘﻨــﺪار ﻳﻜــﻲ ﻣ‪‬ــﺴﺘَﻐﺮَقِ ﺑــﺖ ﮔــﺸﺖ و ز‪‬ﻧـــّﺎر‬ ‫ﺳــﺨﻨﻬﺎ ﭼــﻮن ﺑــﻪ وِﻓــﻖِ ﻣﻨــﺰل اﻓﺘــﺎد در اَﻓﻬــــﺎمِ ﺧﻼﻳــــﻖ ﻣــــﺸﻜﻞ اﻓﺘــــﺎد‬ ‫ﻛﺴﻲ ﻛﻮ اﻧﺪر اﻳـﻦ ﻣﻌﻨـﻲ اﺳـﺖ ﺣﻴـﺮان ﺿـــــﺮورت ﺑﺎﺷـــــﺪش داﻧـــــﺴﺘﻦِ آن‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫در ﺳﺒﺐ ﻧﻈﻢ ﻛﺘﺎب‬ ‫ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻫﻔــﺖ و ده از ﻫﻔﺘــﺼﺪ ﺳــﺎل ز ﻫﺠـــﺮت ﻧﺎﮔﻬـــﺎن در ﻣـــﺎه ﺷـــﻮال‬ ‫رﺳــﻮﻟﻲ ﺑــﺎ ﻫــﺰاران ﻟﻄــﻒ و اﺣــﺴﺎن رﺳـــﻴﺪ از ﺧـــﺪﻣﺖ اﻫـــﻞ ﺧﺮاﺳـــﺎن‬ ‫ﺑﺰرﮔــﻲ ﻛﺎﻧــﺪر آﻧﺠــﺎ ﻫــﺴﺖ ﻣــﺸﻬﻮر ﺑــﻪ اﻧــﻮاع ﻫﻨــﺮ ﭼــﻮن ﭼــﺸﻤﺔ ﻫــﻮر‬ ‫ﺟﻬــﺎن را ﺳــﻮر و ﺟــﺎن را ﻧــﻮرِ ﻋﻴﻨــﻲ اﻣــــﺎم ﺳــــﺎﻟﻜﺎن ﺳــــﻴﺪ ﺣــــﺴﻴﻨﻲ‬ ‫ﻫﻤـــﻪ اﻫـــﻞ ﺧﺮاﺳـــﺎن از ﻛِـــﻪ و ﻣِـــﻪ در اﻳــﻦ ﻋــﺼﺮ از ﻫﻤــﻪ ﮔﻔﺘﻨــﺪ‪ :‬او ﺑِــﻪ‪‬‬ ‫ﻧﺒـــﺸﺘﻪ ﻧﺎﻣـــﻪﺋـــﻲ در ﺑـــﺎب ﻣﻌﻨـــﻲ ﻓﺮﺳـــــﺘﺎده ﺑ‪‬ـــــﺮِ ارﺑـــــﺎب ﻣﻌﻨـــــﻲ‬ ‫در آﻧﺠـــﺎ ﻣـــﺸﻜﻠﻲ ﭼﻨـــﺪ از ﻋﺒـــﺎرت ز ﻣـــــﺸﻜﻠﻬﺎي اﺻـــــﺤﺎب اﺷـــــﺎرت‬ ‫ﺑــﻪ ﻧﻈــﻢ آورده و ﭘﺮﺳــﻴﺪه ﻳــﻚ ﻳــﻚ ﺟﻬـــﺎﻧﻲ ﻣﻌﻨـــﻲ اﻧـــﺪر ﻟﻔـــﻆِ اﻧـــﺪك‬ ‫ﻛـــﺰ اﻫـــﻞ داﻧـــﺶ و ارﺑـــﺎب ﻣﻌﻨـــﻲ ﺳــــﺆاﻟﻲ دارم اﻧــــﺪر ﺑــــﺎب ﻣﻌﻨــــﻲ‬ ‫ز اﺳـــﺮار ﺣﻘﻴﻘـــﺖ ﻣـــﺸﻜﻠﻲ ﭼﻨـــﺪ ﺑﮕـــﻮﻳﻢ در ﺣـــﻀﻮر ﻫـــﺮ ﺧﺮدﻣﻨـــﺪ‬ ‫ﻧﺨـــﺴﺖ از ﻓﻜـــﺮ ﺧﻮﻳـــﺸﻢ در ﺗﺤﻴـــﺮ ﭼــﻪ ﭼﻴــﺰ اﺳــﺖ آﻧﻜــﻪ ﮔﻮﻳﻨــﺪش ﺗﻔﻜــﺮ‬ ‫ﭼـــﻪ ﺑـــﻮد آﻏـــﺎز ﻓﻜـــﺮت را ﻧـــﺸﺎﻧﻲ ﺳــــﺮاﻧﺠﺎمِ ﺗﻔﻜــــﺮ را ﭼــــﻪ ﺧــــﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻛــﺪاﻣﻴﻦ ﻓﻜــﺮْ ﻣــﺎ را ﺷــﺮطِ راه اﺳــﺖ ﭼـﺮا اﻳـﻦ ﻃﺎﻋــﺖ و آنﻳـﻚ ﮔﻨـﺎه اﺳــﺖ‬ ‫ﻛــﻪ ﺑﺎﺷــﻢ ﻣــﻦ؟ ﻣــﺮا از ﻣــﻦ ﺧﺒــﺮ ﻛــﻦ ﭼﻪ ﻣﻌﻨـﻲ دارد »اﻧـﺪر ﺧـﻮد ﺳـﻔﺮ ﻛـﻦ«‬ ‫ﻣــﺴﺎﻓﺮ ﭼــﻮن ﺑ‪ ‬ـﻮ‪‬د رﻫــﺮو ﻛــﺪام اﺳــﺖ ﻛــﻪ را ﮔــﻮﻳﻢ ﻛــﻪ او ﻣ‪‬ــﺮدِ ﺗﻤــﺎم اﺳــﺖ‬ ‫ﻛــﻪ ﺷــﺪ ﺑــﺮ ﺳِ ـﺮِّ وﺣــﺪت واﻗــﻒ آﺧــﺮ ﺷﻨﺎﺳـــﺎي ﭼـــﻪ آﻣـــﺪ ﻋـــﺎرف آﺧـــﺮ‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻌـﺮوف و ﻋـﺎرف ذات ﭘـﺎك اﺳـﺖ ﭼﻪ ﺳﻮدا ﺑﺮﺳﺮِ اﻳﻦ ﻣ‪‬ـﺸﺖِ ﺧـﺎك اﺳـﺖ‬ ‫ﻛــﺪاﻣﻴﻦ ﻧﻘﻄــﻪ را ﻧﻄــﻖ اﺳــﺖ اﻧــﺎ اﻟﺤــﻖ ﭼﻪ ﮔـﻮﺋﻲ؟ ﻫـﺮزه ﺑـﻮد آن رﻣـﺰِ ﻣﻄﻠـﻖ؟‬ ‫ﭼــــﺮا ﻣﺨﻠــــﻮق را ﮔﻮﻳﻨــــﺪ واﺻــــﻞ ﺳﻠﻮك و ﺳـﻴﺮ او ﭼـﻮن ﮔـﺸﺖ ﺣﺎﺻـﻞ‬ ‫وﺻﺎل ﻣﻤﻜﻦ و واﺟﺐ ﺑـﻪ ﻫـﻢ ﭼﻴـﺴﺖ ﺣﺪﻳﺚ ﻗُﺮب و ﺑ‪‬ﻌﺪ و ﺑﻴﺶ وﻛﻢ ﭼﻴـﺴﺖ‬ ‫ﭼﻪ ﺑﺤﺮ اﺳﺖ آﻧﻜﻪ ﻋﻠﻤـﺶ ﺳـﺎﺣﻞ آﻣـﺪ ز ﻗﻌـــﺮ او ﭼـــﻪ ﮔـــﻮﻫﺮ ﺣﺎﺻـــﻞ آﻣـــﺪ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪6‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺻــﺪف ﭼــﻮن دارد آن ﻣﻌﻨــﻲ ﺑﻴــﺎن ﻛــﻦ ﻛﺠـــﺎ زو ﻣـــﻮج آن درﻳـــﺎ ﻧـــﺸﺎن ﻛـــﻦ‬ ‫ﭼﻪ ﺟﺰو اﺳﺖ آﻧﻜـﻪ او ازﻛـﻞ ﻓﺰوﻧَـﺴﺖ ﻃﺮﻳـــﻖ ﺟ‪‬ـــﺴﺘﻦِ آن ﺟـــﺰو ﭼﻮﻧَـــﺴﺖ‬ ‫ﻗﺪﻳﻢ و ﻣ‪‬ﺤﺪ‪‬ث از ﻫـﻢ ﭼـﻮن ﺟـﺪا ﺷـﺪ ﻛﻪ اﻳـﻦ ﻋـﺎﻟﻢ ﺷـﺪ آن دﻳﮕـﺮ ﺧـﺪا ﺷـﺪ‬ ‫دو ﻋــﺎﻟﻢ ﻣــﺎ ﺳِ ـﻮ‪‬ي اﷲ اﺳــﺖ ﺑــﻲﺷــﻚ ﻣﻌــﻴﻦ ﺷــﺪ ﺣﻘﻴﻘــﺖ ﺑﻬــﺮ ﻫــﺮ ﻳــﻚ‬ ‫دوﺋﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪ آﻧﮕـﻪ اﻳـﻦ ﻣﺤـﺎل اﺳـﺖ ﭼــﻪ ﺟــﺎي اﺗــﺼﺎل و اﻧﻔــﺼﺎل اﺳــﺖ‬ ‫اﮔـــﺮ ﻋـــﺎﻟﻢ ﻧـــﺪارد ﺧـــﻮد وﺟـــﻮدي ﺧﻴــﺎﻟﻲ ﮔــﺸﺖ ﻫــﺮ ﮔﻔــﺖ و ﺷــﻨﻮدي‬ ‫ﺗﻮ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻦ ﻛﻪ اﻳﻦ و آن ﭼﮕﻮﻧـﻪ اﺳـﺖ وﮔﺮﻧـــﻪ ﻛـــﺎر ﻋـــﺎﻟﻢ ﺑﺎژﮔﻮﻧـــﻪ اﺳـــﺖ‬ ‫ﭼــﻪ ﺧﻮاﻫــﺪ ﻣــﺮد ﻣﻌﻨــﻲ زآن ﻋﺒــﺎرت ﻛــﻪ دارد ﺳــﻮي ﭼــﺸﻢ و ﻟــﺐ اﺷــﺎرت‬ ‫ﭼﻪ ﺟﻮﻳﺪ از ﺳـﺮِ زﻟـﻒ و ﺧـﻂ و ﺧـﺎل ﻛــﺴﻲ ﻛﺎﻧــﺪر ﻣﻘﺎﻣــﺎت اﺳــﺖ و اﺣــﻮال‬ ‫ﺷﺮاب و ﺷﻤﻊ و ﺷﺎﻫﺪ را ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ ﺧﺮاﺑﺎﺗﻲ ﺷـﺪن آﺧـﺮ ﭼـﻪ دﻋـﻮي اﺳـﺖ‬ ‫ﺑــﺖ و زﻧــﺎر و ﺗﺮﺳــﺎﻳﻲ در اﻳــﻦ ﻛــﻮي ﻫﻤﻪ ﻛﻔﺮ اﺳﺖ‪ .‬ورﻧـﻪ ﭼﻴـﺴﺖ؟ ﺑﺮﮔـﻮي‬ ‫ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻲ؟ ﮔﺰاف اﻳـﻦ ﺟﻤﻠـﻪ ﮔﻔﺘﻨـﺪ ﻛـــﻪ در وي ﺑـــﻴﺦِ ﺗﺤﻘﻴﻘـــﻲ ﻧﻬﻔﺘﻨـــﺪ‬ ‫ﻣﺤﻘـــﻖ را ﻣﺠـــﺎزي ﻛـــﻲ ﺑـــﻮد ﻛـــﺎر ﻣـــﺪان ﮔﻔﺘﺎرﺷـــﺎن ﺟـــﺰ ﻣﻐـ ـﺰِ اﺳـــﺮار‬ ‫ﻛــﺴﻲ ﻛــﻮ ﺣــﻞ ﻛﻨــﺪ اﻳــﻦ ﻣــﺸﻜﻠﻢ را ﻧﺜــــﺎر او ﻛــــﻨﻢ ﺟــــﺎن و دﻟــــﻢ را‬ ‫رﺳـــﻮل آن ﻧﺎﻣـــﻪ را ﺑﺮﺧﻮاﻧـــﺪ ﻧﺎﮔـــﺎه ﻓﺘــــﺎد اﺣــــﻮال او ﺣــــﺎﻟﻲ در اَﻓــــﻮاه‬ ‫در آن ﻣﺠﻠــﺲ ﻋﺰﻳــﺰان ﺟﻤﻠــﻪ ﺣﺎﺿــﺮ ﺑــﺪﻳﻦ دروﻳــﺶ ﻫــﺮ ﻳــﻚ ﮔــﺸﺘﻪ ﻧــﺎﻇﺮ‬ ‫ﻳﻜــــﻲ ﻛــــﻮ ﺑــــﻮد ﻣــــﺮد ﻛﺎردﻳــــﺪه ز ﻣــﺎ ﺻــﺪ ﺑــﺎر اﻳــﻦ ﻣﻌﻨــﻲ ﺷــﻨﻴﺪه‬ ‫ﻣــــﺮا ﮔﻔﺘــــﺎ ﺟــــﻮاﺑﻲ ﮔــــﻮي در دم ﻛـــﺰ آﻧﺠـــﺎ ﻧﻔـــﻊ ﮔﻴﺮﻧـــﺪ اﻫـــﻞ ﻋـــﺎﻟﻢ‬ ‫ﺑــﺪو ﮔﻔــﺘﻢ ﭼــﻪ ﺣﺎﺟــﺖ ﻛ ـﺎﻳﻦ ﻣــﺴﺎﺋﻞ ﻧﺒـــــﺸﺘﻢ ﺑﺎرﻫـــــﺎ اﻧـــــﺪر رﺳـــــﺎﺋﻞ‬ ‫ﺑﻠـــﻲ ﮔﻔﺘـــﺎ وﻟـــﻲ ﺑـــﺮ وﻓـــﻖ ﻣـــﺴﺌﻮل ز ﺗــــﻮ ﻣﻨﻈــــﻮم ﻣﻴــــﺪارﻳﻢ ﻣــــﺄﻣﻮل‬ ‫ﭘـــﺲ از اﻟﺤـــﺎح اﻳـــﺸﺎن ﻛـــﺮدم آﻏـــﺎز ﺟــــﻮاب ﻧﺎﻣــــﻪ در اﻟﻔــــﺎظِ اﻳﺠــــﺎز‬ ‫ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﻟﺤﻈــﻪ ﻣﻴــﺎن ﺟﻤــﻊِ ﺑــﺴﻴﺎر ﺑﮕﻔـــﺘﻢ ﺟﻤﻠـــﻪ را ﺑـــﻲﻓﻜـــﺮ و ﺗﻜـــﺮار‬ ‫ﻛﻨــﻮن از ﻟﻄــﻒ و اﺣــﺴﺎﻧﻲ ﻛــﻪ دارﻧــﺪ ز ﻣـــﻦ اﻳـــﻦ ﺧﺮدﮔﻴﻬـــﺎ در ﮔﺬارﻧـــﺪ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪7‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﻫﻤــﻪ داﻧﻨــﺪ ﻛــﺎﻳﻦﻛــﺲ درﻫﻤــﺔ ﻋﻤــﺮ ﻧﻜـــﺮده ﻫـــﻴﭻ ﻗـــﺼﺪ ﮔﻔـــﺘﻦ ﺷـــﻌﺮ‬ ‫ﺑـــﺮ آن ﻃـــﺒﻌﻢ اﮔـــﺮ ﭼـــﻪ ﺑـــﻮد ﻗـــﺎدر وﻟــــﻲ ﮔﻔــــﺘﻦ ﻧﺒــــﻮد اﻻ ﺑــــﻪ ﻧــــﺎدر‬ ‫ﺑــﻪ ﻧﺜــﺮ ارﭼــﻪ ﻛﺘــﺐ ﺑــﺴﻴﺎر ﻣﻴــﺴﺎﺧﺖ ﺑـــﻪ ﻧﻈـــﻢ ﻣﺜﻨـــﻮي ﻫﺮﮔـــﺰ ﻧﭙﺮداﺧـــﺖ‬ ‫ﻋـــﺮوض و ﻗﺎﻓﻴـــﻪ ﻣﻌﻨـــﻲ ﻧـــﺴﻨﺠﺪ ﺑــﻪ ﻫــﺮ ﻇﺮﻓــﻲ درون ﻣﻌﻨــﻲ ﻧﮕﻨﺠــﺪ‬ ‫ﻣﻌـــﺎﻧﻲ ﻫﺮﮔـــﺰ اﻧـــﺪر ﺣـــﺮف ﻧﺎﻳـــﺪ ﻛـــﻪ ﺑﺤـــﺮ ﻗﻠـــﺰم اﻧـــﺪر ﻇـــﺮف ﻧﺎﻳـــﺪ‬ ‫ﭼــﻮ ﻣــﺎ از ﺣــﺮف ﺧــﻮد در ﺗﻨﮕﻨــﺎﺋﻴﻢ ﭼـــﺮا ﭼﻴـــﺰي دﮔـــﺮ ﺑـــﺮ وي ﻓـــﺰاﻳﻴﻢ‬ ‫ﻧﻪ ﻓﺨﺮاﺳﺖ اﻳﻦﺳﺨﻦ ﻛﺰﺑﺎب ﺷﻜﺮاﺳـﺖ ﺑــﻪ ﻧــﺰد اﻫــﻞ دل ﺗﻤﻬﻴــﺪ ﻋــﺬر اﺳــﺖ‬ ‫ﻣـــﺮا از ﺷـــﺎﻋﺮي ﺧـــﻮد ﻋـــﺎر ﻧﺎﻳـــﺪ ﻛــﻪ در ﺻــﺪ ﻗــﺮن ﭼــﻮن ﻋﻄــﺎر ﻧﺎﻳــﺪ‬ ‫اﮔﺮﭼــﻪ زاﻳــﻦ ﻧَﻤ‪‬ــﻂ ﺻــﺪ ﻋــﺎﻟَﻢ اَﺳــﺮار ﺑ‪‬ـــﻮ‪‬د ﻳـــﻚ ﺷـــﻤﻪ از دﻛـــﺎن ﻋﻄـــﺎر‬ ‫وﻟــﻲ اﻳــﻦ ﺑــﺮ ﺳــﺒﻴﻞ اﺗﻔــﺎق اﺳــﺖ ﻧـﻪ ﭼـﻮن دﻳــﻮ از ﻓﺮﺷـﺘﻪ اِﺳـﺘِﺮاق اﺳــﺖ‬ ‫ﻋ‪‬ﻠَـــﻲ اﻟﺠ‪‬ﻤﻠـــﻪ ﺟـــﻮابِ ﻧﺎﻣـــﻪ در دم ﻧﺒــﺸﺘﻢ ﻳــﻚ ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﻧــﻪ ﺑــﻴﺶ ﻧــﻪ ﻛــﻢ‬ ‫رﺳــﻮل آن ﻧﺎﻣــﻪ را ﺑــﺴﺘﺪ ﺑــﻪ اﻋــﺰاز وز آن راﻫــﻲ ﻛــﻪ آﻣــﺪ ﺑــﺎز ﺷــﺪ ﺑــﺎز‬ ‫دﮔﺮﺑـــــﺎره ﻋﺰﻳـــــﺰي ﻛﺎرﻓﺮﻣـــــﺎي ﻣـــﺮا ﮔﻔﺘـــﺎ ﺑـــﺮ آن ﭼﻴـــﺰي ﺑﻴﻔـــﺰاي‬ ‫ﻫﻤــﺎن ﻣﻌﻨــﻲ ﻛــﻪ ﮔﻔﺘــﻲ در ﺑﻴــﺎن آر ز ﻋـــﻴﻦ ﻋﻠـــﻢ ﺑـــﺎ ﻋـــﻴﻦ ﻋﻴـــﺎن آر‬ ‫ﻧﻤﻴﺪﻳــــﺪم در اوﻗــــﺎت آن ﻣﺠــــﺎﻟﻲ ﻛــــﻪ ﭘــــﺮدازم ﺑــــﺪو از ذوق ﺣــــﺎﻟﻲ‬ ‫ﻛﻪ وﺻﻒ آن ﺑـﻪ ﮔﻔـﺖ وﮔـﻮ ﻣﺤﺎﻟَـﺴﺖ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺒﺤﺎل داﻧﺪ ﻛ‪Ĥ‬ن ﭼـﻪ ﺣـﺎل اﺳـﺖ‬ ‫وﻟـــﻲ ﺑـــﺮ وﻓـــﻖ ﻗـــﻮل ﻗﺎﺋـــﻞِ دﻳـــﻦ ﻧﻜــــﺮدم ر‪‬د ﺳ‪‬ــــﺆالِ ﺳــــﺎﺋﻞِ دﻳــــﻦ‬ ‫ﭘـــﺊ آن ﺗـــﺎ ﺷـــﻮد روﺷﻨــــﺘﺮ اﺳـــﺮار درآﻣـــﺪ ﻃـــﻮﻃﺊ ﻃـــﺒﻌﻢ ﺑـــﻪ ﮔﻔﺘـــﺎر‬ ‫ﺑــﻪ ﻋــﻮن و ﻓــﻀﻞ و ﺗﻮﻓﻴــﻖ ﺧﺪاوﻧــﺪ ﺑﮕﻔـــﺘﻢ ﺟﻤﻠـــﻪ را در ﺳـــﺎﻋﺘﻲ ﭼﻨـــﺪ‬ ‫دل از ﺣﻀﺮت ﭼﻮ ﻧﺎم ﻧﺎﻣـﻪ درﺧﻮاﺳـﺖ ﺟﻮاب آﻣﺪ ﺑﻪ دل ﻛـﺎﻳﻦ ﮔﻠـﺸﻦ ﻣﺎاﺳـﺖ‬ ‫ﭼــﻮ ﺣــﻀﺮت ﻛــﺮد ﻧــﺎم ﻧﺎﻣــﻪ ﮔﻠــﺸﻦ ﺷــﻮد زآن ﭼــﺸﻢ دﻟﻬــﺎ ﺟﻤﻠــﻪ روﺷــﻦ‬ ‫از آن ﮔﻠـــﺸﻦ ﮔـــﺮﻓﺘﻢ ﺷَــﻤ‪‬ﻪﺋــﻲ ﺑـــﺎز ﻧﻬــــــﺎدم ﻧــــــﺎم او را ﮔﻠــــــﺸﻦِ راز‬ ‫در او راز دل ﮔﻠﻬــــﺎ ﺷــــﻜﻔﺘﻪ اﺳــــﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ اﻛﻨـﻮن ﻛـﺴﻲ دﻳﮕـﺮ ﻧﮕﻔﺘـﻪ اﺳـﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪8‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫زﺑـــﺎن ﺳﻮﺳـــﻦ او ﺟﻤﻠـــﻪ ﮔﻮﻳﺎاﺳـــﺖ ﻋﻴـــﻮن ﻧـــﺮﮔﺲ او ﺟﻤﻠـــﻪ ﺑﻴﻨﺎاﺳـــﺖ‬ ‫ﺗﺄﻣـــﻞ ﻛـــﻦ ﺑـــﻪ ﭼـــﺸﻢ دل ﻳﻜﺎﻳـــﻚ ﻛــﻪ ﺗــﺎ ﺑﺮﺧﻴــﺰد از ﭘــﻴﺶ ﺗــﻮ اﻳــﻦ ﺷــﻚ‬ ‫ﺑﺒـــﻴﻦ ﻣﻨﻘـــﻮل و ﻣﻌﻘـــﻮل و ﺣﻘـــﺎﻳﻖ ﻣ‪‬ــــﺼ‪‬ﻔﱠﻲ ﻛــــﺮده در ﻋﻠــــﻢِ دﻗــــﺎﻳﻖ‬ ‫ﺑــﻪ ﭼــﺸﻢ ﻣﻨﻜــﺮي ﻣﻨﮕــﺮ در او ﺧــﻮار ﻛــﻪ ﮔﻠﻬــﺎ ﮔــﺮدد اﻧــﺪر ﭼــﺸﻢ ﺗــﻮ ﺧــﺎر‬ ‫ﻧـــﺸﺎن ﻧﺎﺷﻨﺎﺳـــﻲ ﻧﺎﺳﭙﺎﺳـــﻲ اﺳـــﺖ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲِ ﺣــﻖ در ﺣــﻖ ﺷﻨﺎﺳــﻲ اﺳــﺖ‬ ‫ﻏﺮض زاﻳﻦ ﺟﻤﻠـﻪ آن ﻛـﺰ ﻣـﺎ ﻛﻨـﺪ ﻳـﺎد ﻋﺰﻳــﺰي ﮔﻮﻳــﺪم رﺣﻤــﺖ ﺑــﺮ او ﺑــﺎد‬ ‫ﺑــﻪ ﻧــﺎم ﺧــﻮﻳﺶ ﻛــﺮدم ﺧــﺘﻢ و ﭘﺎﻳــﺎن اﻟﻬــــﻲ ﻋﺎﻗﺒــــﺖ ﻣﺤﻤــــﻮد ﮔــــﺮدان‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﻧﺨـــﺴﺖ از ﻓﻜـــﺮِ ﺧﻮﻳـــﺸﻢ در ﺗﺤﻴـــﺮ‬ ‫ﭼﻪ ﭼﻴـﺰ اﺳـﺖ آﻧﻜـﻪ ﺧﻮاﻧﻨـﺪش ﺗﻔﻜـﺮ؟‬ ‫ﭼـــﻪ ﺑـــﻮد آﻏـــﺎزِ ﻓﻜـــﺮت را ﻧـــﺸﺎﻧﻲ؟‬ ‫ﺳــــﺮاﻧﺠﺎم ﺗﻔﻜــــﺮ را ﭼــــﻪ ﺧــــﻮاﻧﻲ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫ﻣـــﺮا ﮔﻔﺘـــﻲ ﺑﮕـــﻮ ﭼـ ـﻪ ﺑـ ـﻮ‪‬د ﺗﻔﻜـــﺮ ﻛـــﺰ اﻳـــﻦ ﻣﻌﻨـــﻲ ﺑﻤﺎﻧـــﺪم در ﺗﺤﻴـــﺮ‬ ‫ﺗﻔﻜــﺮ ‪ ،‬رﻓــﺘﻦ از ﺑﺎﻃــﻞ ﺳــﻮي ﺣــﻖ ﺑــﻪ ﺟــﺰو اﻧــﺪر ﺑﺪﻳــﺪن ﻛــﻞ ﻣﻄﻠــﻖ‬ ‫ﺣﻜﻴﻤــﺎن ﻛﺎﻧــﺪر اﻳــﻦ ﻛﺮدﻧــﺪ ﺗــﺼﻨﻴﻒ ﭼﻨـــﻴﻦ ﮔﻔﺘﻨـــﺪ در ﻫﻨﮕـــﺎم ﺗﻌﺮﻳـــﻒ‬ ‫ﻛــﻪ ﭼــﻮن ﺣﺎﺻــﻞ ﺷــﻮد در دل ﺗــﺼﻮر ﻧﺨــــﺴﺘﻴﻦ ﻧــــﺎم وي ﺑﺎﺷــــﺪ ﺗــــﺬﻛﺮ‬ ‫وز او ﭼــﻮن ﺑﮕــﺬري ﻫﻨﮕــﺎم ﻓﻜــﺮت ﺑـــﻮد ﻧـــﺎم وي اﻧـــﺪر ﻋ‪‬ـــﺮف‪ ‬ﻋﺒـــﺮت‬ ‫ﺗــــﺼﻮر ﻛــ ـ‪Ĥ‬ن ﺑــ ـﻮ‪‬د ﺑﻬــــﺮ ﺗَﺪ‪‬ﺑــ ــﱡﺮ ﺑـــﻪ ﻧـــﺰد اﻫـــﻞ ﻋﻘـــﻞ آﻣـــﺪ ﺗﻔﻜـــﺮ‬ ‫ز ﺗﺮﺗﻴـــــﺐ ﺗـــــﺼﻮرﻫﺎي ﻣﻌﻠـــــﻮم ﺷــــﻮد ﺗــــﺼﺪﻳﻖِ ﻧــــﺎﻣﻔﻬﻮم‪ ‬ﻣﻔﻬــــﻮم‬ ‫ﻣﻘــﺪم ﭼــﻮن ﭘــﺪر‪ ،‬ﺗــﺎﻟﻲ ﭼــﻮ ﻣــﺎدر ﻧﺘﻴﺠـــﻪ ﻫـــﺴﺖ ﻓﺮزﻧـــﺪ‪ ،‬اي ﺑـــﺮادر‬ ‫وﻟــﻲ ﺗﺮﺗﻴــﺐ ﻣــﺬﻛﻮر از ﭼــﻪ و ﭼــﻮن ﺑــــﻮ‪‬د ﻣﺤﺘــــﺎج اﺳــــﺘﻌﻤﺎل ﻗــــﺎﻧﻮن‬ ‫دﮔﺮﺑـــﺎره در آن ﮔـــﺮ ﻧﻴـــﺴﺖ ﺗﺄﻳﻴـــﺪ ﻫــﺮ آﻳﻴﻨــﻪ ﻛــﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻣﺤــﺾ ﺗﻘﻠﻴــﺪ‬ ‫رﻫــﻲ دور و دراز اﺳــﺖ آن رﻫــﺎ ﻛــﻦ ﭼﻮ ﻣﻮﺳﻲ ﻳـﻚ زﻣـﺎن ﺗـﺮك ﻋـﺼﺎ ﻛـﻦ‬ ‫درآ در وادي اَﻳﻤ‪‬ــــــــﻦ زﻣــــــــﺎﻧﻲ ﺷـــﻨﻮ »اِﻧّـــﻲ اَﻧَـــﺎ اﷲ« ﺑـــﻲﮔﻤـــﺎﻧﻲ‬ ‫ﻣﺤﻘــﻖ را ﻛــﻪ از وﺣــﺪت ﺷــﻬﻮد اﺳــﺖ ﻧﺨــﺴﺘﻴﻦ ﻧﻈــﺮه ﺑــﺮ ﻧــﻮر وﺟــﻮد اﺳــﺖ‬ ‫دﻟــﻲ ﻛــﺰ ﻣﻌﺮﻓــﺖ ﻧــﻮر و ﺻــﻔﺎ دﻳــﺪ ز ﻫــﺮ ﭼﻴــﺰي ﻛــﻪ دﻳــﺪ اول ﺧــﺪا دﻳــﺪ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪10‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺑـــﻮ‪‬د ﻓﻜـــﺮ ﻧﻜـــﻮ را ﺷـــﺮط ﺗﺠﺮﻳـــﺪ ﭘــﺲ آﻧﮕــﻪ ﻟﻤﻌــﻪﺋــﻲ از ﺑــﺮق ﺗﺎﻳﻴــﺪ‬ ‫ﻫـــﺮ آﻧﻜـــﺲ را ﻛـــﻪ اﻳـــﺰد راه ﻧﻨﻤـــﻮد ز اﺳـــﺘﻌﻤﺎل ﻣﻨﻄـــﻖ ﻫـــﻴﭻ ﻧﮕـــﺸﻮد‬ ‫ﺣﻜــﻴﻢ ﻓﻠــﺴﻔﻲ ﭼــﻮن ﻫــﺴﺖ ﺣﻴــﺮان ﻧﻤــــﻲﺑﻴﻨــــﺪ ز اﺷــــﻴﺎ ﻏﻴــــﺮ اﻣﻜــــﺎن‬ ‫از اﻣﻜـــﺎن ﻣـــﻲﻛﻨـــﺪ اﺛﺒـــﺎتِ واﺟـــﺐ از اﻳــﻦ ﺣﻴــﺮان ﺷــﺪ اﻧــﺪر ذاتِ واﺟــﺐ‬ ‫ﮔﻬــــﻲ از د‪‬ور دارد ﺳ‪‬ــــﻴﺮِ ﻣﻌﻜــــﻮس ﮔﻬــﻲ اﻧــﺪر ﺗﺴﻠــﺴﻞ ﮔــﺸﺘﻪ ﻣﺤﺒــﻮس‬ ‫ﭼــﻮ ﻋﻘﻠــﺶ ﻛــﺮد در ﻫــﺴﺘﻲ ﺗَﻮ‪‬ﻏﱡــﻞ ﻓــــﺮو ﭘﻴﭽﻴــــﺪ ﭘــــﺎﻳﺶ در ﺗﺴﻠــــﺴﻞ‬ ‫ﻇﻬــﻮر ﺟﻤﻠــﺔ اﺷــﻴﺎ ﺑــﻪ ﺿــﺪ اﺳــﺖ وﻟــﻲ ﺣــﻖ را ﻧــﻪ ﻣﺎﻧﻨــﺪ و ﻧــﻪ ﻧِـﺪ‪ ‬اﺳــﺖ‬ ‫ﭼــﻮ ﻧﺒــﻮ‪‬د ذات ﺣــﻖ را ﺿــﺪ و ﻫﻤﺘــﺎ ﻧــــﺪاﻧﻢ ﺗــــﺎ ﭼﮕﻮﻧــــﻪ داﻧــــﻲ او را‬ ‫ﻧــــﺪارد ﻣﻤﻜــــﻦ از واﺟــــﺐ ﻧﻤﻮﻧــــﻪ ﭼﮕﻮﻧــــﻪ داﻧــــﻴﺶ آﺧــــﺮ ﭼﮕﻮﻧــــﻪ؟‬ ‫زﻫــﻲ ﻧــﺎدان ﻛــﻪ او ﺧﻮرﺷــﻴﺪِ ﺗﺎﺑــﺎن ﺑـــﻪ ﻧـــﻮر ﺷـــﻤﻊ ﺟﻮﻳـــﺪ در ﺑﻴﺎﺑـــﺎن‬ ‫اﮔــﺮ ﺧﻮرﺷــﻴﺪ ﺑــﺮ ﻳــﻚ ﺣــﺎل ﺑــﻮدي ﺷـــﻌﺎع او ﺑـــﻪ ﻳـــﻚ ﻣﻨـــﻮال ﺑـــﻮدي‬ ‫ﻧﺪاﻧــﺴﺘﻲ ﻛــﺴﻲ ﻛــﺎﻳﻦ ﭘﺮﺗــﻮ اوﺳــﺖ ﻧﺒــﻮدي ﻫــﻴﭻ ﻓــﺮق از ﻣﻐــﺰ ﺗــﺎ ﭘﻮﺳــﺖ‬ ‫ﺟﻬــﺎن ﺟﻤﻠــﻪ ﻓــﺮوغ ﻧــﻮر ﺣــﻖ دان ﺣــﻖ اﻧــﺪر وي ز ﭘﻴــﺪاﺋﻲ اﺳــﺖ ﭘﻨﻬــﺎن‬ ‫ﭼــﻮ ﻧــﻮر ﺣــﻖ ﻧــﺪارد ﻧﻘــﻞ و ﺗﺤﻮﻳــﻞ ﻧﻴﺎﻳــــﺪ اﻧــــﺪر او ﺗﻐﻴﻴــــﺮ و ﺗﺒــــﺪﻳﻞ‬ ‫ﺗــﻮ ﭘﻨــﺪاري ﺟﻬــﺎن ﺧــﻮد ﻫــﺴﺖ ﻗــﺎﺋﻢ ﺑـــﻪ ذات ﺧﻮﻳـــﺸﺘﻦ ﭘﻴﻮﺳـــﺘﻪ داﺋـــﻢ‬ ‫ﻛـــﺴﻲ ﻛـــﻮ ﻋﻘـــﻞ دوراﻧـــﺪﻳﺶ دارد ﺑــــﺴﻲ ﺳﺮﮔــــﺸﺘﮕﻲ در ﭘــــﻴﺶ دارد‬ ‫ز دوراﻧﺪﻳـــــﺸﺊ ﻋﻘـــــﻞ ﻓـــــﻀﻮﻟﻲ ﻳﻜـــﻲ ﺷـــﺪ ﻓﻠـــﺴﻔﻲ دﻳﮕـــﺮ ﺣﻠـــﻮﻟﻲ‬ ‫ﺧـــﺮد را ﻧﻴـــﺴﺖ ﺗـــﺎب ﻧـــﻮر آن روي ﺑـــﺮو از ﺑﻬـــﺮ او ﭼـــﺸﻢ دﮔـــﺮ ﺟـــﻮي‬ ‫دو ﭼــﺸﻢ ﻓﻠــﺴﻔﻲ ﭼــﻮن ﺑــﻮد اَﺣــﻮ‪‬ل ز وﺣــﺪت دﻳــﺪن ﺣــﻖ ﺷــﺪ ﻣ‪‬ﻌ‪‬ﻄﱠــﻞ‬ ‫ز ﻧﺎﺑﻴﻨــــــﺎﻳﻲ آﻣــــــﺪ راهِ ﺗــــــﺸﺒﻴﻪ ز ﻳــﻚﭼــﺸﻤﻲ اﺳــﺖ ادراﻛــﺎتِ ﺗﻨﺰﻳــﻪ‬ ‫ﺗﻨﺎﺳــﺦ زآن ﺳــﺒﺐ ﻛﻔــﺮ اﺳــﺖ و ﺑﺎﻃــﻞ ﻛــﻪ آن از ﺗﻨــﮓﭼــﺸﻤﻲ ﮔــﺸﺖ ﺣﺎﺻــﻞ‬ ‫ﻛـــﺴﻲ ﻛـــﻮ را ﻃﺮﻳــﻖِ اﻋﺘـــﺰال اﺳـــﺖ ﭼﻮ اَﻛﻤ‪‬ﻪ‪ ‬ﺑﻲﻧـﺼﻴﺐ از ﻫـﺮ ﻛﻤـﺎل اﺳـﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪11‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫رﻣـــﺪ دارد دو ﭼـــﺸﻢ اﻫـــﻞِ ﻇـــﺎﻫﺮ ﻛـــﻪ از ﻇـــﺎﻫﺮ ﻧﺒﻴﻨـــﺪ ﺟـــﺰ ﻣ‪‬ﻈـــﺎﻫﺮ‬ ‫ﻛﻼﻣــــﻲ ﻛــــﻮ ﻧــــﺪارد ذوق ﺗﻮﺣﻴــــﺪ ﺑــﻪ ﺗــﺎرﻳﻜﻲ در اﺳــﺖ از ﻏَــﻴﻢِ ﺗﻘﻠﻴــﺪ‬ ‫در او ﻫــﺮچ آن ﺑﮕﻔﺘﻨــﺪ از ﻛــﻢ و ﺑــﻴﺶ ﻧـــﺸﺎﻧﻲ دادهاﻧـــﺪ از دﻳـــﺪة ﺧـــﻮﻳﺶ‬ ‫ﻣﻨــﺰه ذاﺗــﺶ از ﭼﻨــﺪ و ﭼــﻪ و ﭼــﻮن ﺗَﻌـــــﺎﻟَﻲ ﺷَـــــﺄﻧُﻪ‪ ‬ﻋ‪‬ﻤ‪‬ـــــﺎ ﻳ‪‬ﻘﻮﻟـــــﻮن‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﻛــﺪاﻣﻴﻦ ﻓﻜــﺮ ﻣــﺎ را ﺷــﺮطِ راه اﺳــﺖ؟‬ ‫ﭼــﺮا اﻳــﻦ ﻃﺎﻋــﺖ و آنﻳــﻚ ﮔﻨــﺎه اﺳــﺖ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫در »آﻻء« ﻓﻜــﺮ ﻛــﺮدن ﺷــﺮط راه اﺳــﺖ وﻟــﻲ در ذات ﺣــﻖ ﻣﺤ ـﺾِ ﮔﻨــﺎه اﺳــﺖ‬ ‫ﺑـــﻮ‪‬د در ذاتِ ﺣـــﻖ اﻧﺪﻳـــﺸﻪ ﺑﺎﻃـــﻞ ﻣﺤــﺎل ﻣﺤــﺾ دان ﺗﺤــﺼﻴﻞِ ﺣﺎﺻــﻞ‬ ‫ﭼﻮ روﺷـﻦ ﮔـﺸﺘﻪ اﺳـﺖ آﻳـﺎت از ذات ﻧﮕــــﺮدد ذاتِ او روﺷــــﻦ ز آﻳــــﺎت‬ ‫ﻫﻤـــﻪ ﻋـــﺎﻟﻢ ﺑـــﻪ ﻧـــﻮر اوﺳـــﺖ ﭘﻴـــﺪا ﻛﺠــــﺎ او ﮔــــﺮدد از ﻋــــﺎﻟﻢ ﻫﻮﻳــــﺪا‬ ‫ﻧﮕﻨﺠــــﺪ ﻧــــﻮرِ ذات اﻧــــﺪر ﻣﻈــــﺎﻫﺮ ﻛــﻪ ﺳ‪‬ــﺒ‪‬ﺤﺎتِ ﺟﻼﻟــﺶ ﻫــﺴﺖ ﻗــﺎﻫﺮ‬ ‫رﻫــﺎ ﻛــﻦ ﻋﻘــﻞ را ﺑــﺎ ﺣــﻖ ﻫﻤــﻲ ﺑــﺎش ﻛــﻪ ﺗــﺎب ﺧَــﻮر ﻧــﺪارد ﭼــﺸﻢ ﺧﻔــﺎش‬ ‫در آن ﻣﻮﺿﻊ ﻛﻪ ﻧـﻮر ﺣـﻖ دﻟﻴـﻞ اﺳـﺖ ﭼــﻪ ﺟــﺎي ﮔﻔﺘﮕــﻮي ﺟﺒﺮﺋﻴــﻞ اﺳــﺖ‬ ‫ﻓﺮﺷـــﺘﻪ ﮔﺮﭼـــﻪ دارد ﻗـــﺮبِ درﮔـــﺎه ﻧﮕﻨﺠــــﺪ در ﻣﻘــــﺎم »ﻟــــﻲ ﻣ‪‬ــــﻊ‪ ‬اﷲ«‬ ‫ﭼـــﻮ ﻧـــﻮر او ﻣ‪‬ﻠَـــﻚ را ﭘـــﺮ ﺑـــﺴﻮزد ﺧـــﺮد را ﺟﻤﻠـــﻪ ﭘـــﺎ و ﺳـــﺮ ﺑـــﺴﻮزد‬ ‫ﺑــــﻮ‪‬د ﻧــــﻮر ﺧــــﺮد در ذاتِ اَﻧــــﻮ‪‬ر ﺑــﻪ ﺳــﺎن ﭼــﺸﻢِ ﺳــﺮ در ﭼــﺸﻤﺔ ﺧَــﻮر‬ ‫ﭼــﻮ ﻣ‪‬ﺒــﺼ‪‬ﺮ ﺑــﺎ ﺑــﺼﺮ ﻧﺰدﻳــﻚ ﮔــﺮدد ﺑــــﺼﺮ ز ادراك آن ﺗﺎرﻳــــﻚ ﮔــــﺮدد‬ ‫ﺳــﻴﺎﻫﻲ ﮔــﺮ ﺑــﺪاﻧﻲ ﻧــﻮر ذات اﺳــﺖ ﺑــﻪ ﺗــﺎرﻳﻜﻲ درون آب ﺣﻴــﺎت اﺳــﺖ‬ ‫ﺳــﻴﻪ ﺟــﺰ ﻗــﺎﺑﺾِ ﻧــﻮر ﺑــﺼﺮ ﻧﻴــﺴﺖ ﻧﻈــﺮ ﺑﮕــﺬار ﻛــﺎﻳﻦ ﺟــﺎي ﻧﻈــﺮ ﻧﻴــﺴﺖ‬ ‫ﭼــﻪ ﻧــﺴﺒﺖ ﺧــﺎك را ﺑــﺎ ﻋــﺎﻟﻢ ﭘــﺎك ﻛــﻪ ادراك اﺳــﺖ ﻋﺠــﺰ از دركِ ادراك‬ ‫ﺳـــﻴﻪ روﻳـــﻲ ز ﻣﻤﻜـــﻦ در دو ﻋـــﺎﻟﻢ ﺟــــﺪا ﻫﺮﮔــــﺰ ﻧــــﺸﺪ واﷲ اﻋﻠــــﻢ‬ ‫ﺳــﻮاد‪ ‬اﻟﻮ‪‬ﺟــﻪ ﻓــﻲ اﻟــﺪ‪‬ارﻳﻦ دروﻳــﺶ ﺳــﻮاد اﻋﻈــﻢ آﻣــﺪ ﺑــﻲ ﻛــﻢ و ﺑــﻴﺶ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪13‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ اﻳﻦ ﻧﻜﺘـﻪ ﺑﺎرﻳـﻚ ﺷـــﺐِ روﺷـــﻦ ﻣﻴـــﺎن روزِ ﺗﺎرﻳـــﻚ‬ ‫در اﻳــﻦ ﻣــﺸﻬﺪ ﻛــﻪ اﻧــﻮار ﺗﺠﻠﱠ ـﻲ اﺳــﺖ ﺳـﺨﻦ دارم وﻟــﻲ ﻧــﺎ ﮔﻔــﺘﻦ اوﻟــﻲ اﺳــﺖ‬ ‫اﮔــﺮ ﺧــﻮاﻫﻲ ﻛــﻪ ﺑﻴﻨــﻲ ﭼــﺸﻤﺔ ﺧَــﻮر ﺗــﻮ را ﺣﺎﺟــﺖ ﻓُﺘَــﺪ ﺑــﺎ ﺟــﺴﻢ دﻳﮕــﺮ‬ ‫ﭼــﻮ ﭼــﺸﻢ ﺳــﺮ ﻧــﺪارد ﻃﺎﻗــﺖِ ﺗــﺎب ﺗـــﻮان ﺧﻮرﺷـــﻴﺪِ ﺗﺎﺑـــﺎن دﻳـــﺪ در آب‬ ‫از او ﭼـــﻮن روﺷـــﻨﻲ ﻛﻤﺘـــﺮ ﻧﻤﺎﻳـــﺪ در ادراك ﺗــــﻮ ﺣــــﺎﻟﻲ ﻣــــﻲﻓﺰاﻳــــﺪ‬ ‫ﻋـــﺪم آﻳﻴﻨـــﺔ ﻫـــﺴﺘﻲ اﺳـــﺖ ﻣﻄﻠـــﻖ ﻛــﺰ او ﭘﻴﺪااﺳــﺖ ﻋﻜــﺲ ﺗــﺎﺑﺶ ﺣــﻖ‬ ‫ﻋــﺪم ﭼــﻮن ﮔــﺸﺖ ﻫــﺴﺘﻲ را ﻣﻘﺎﺑــﻞ در او ﻋﻜــﺴﻲ ﺷــﺪ اﻧــﺪر ﺣــﺎلْ ﺣﺎﺻــﻞ‬ ‫ﺷــﺪ آن وﺣــﺪت از اﻳــﻦ ﻛَﺜـﺮَت ﭘﺪﻳــﺪار ﻳﻜــﻲ را ﭼــﻮن ﺷُ ـﻤ‪‬ﺮدي ﮔــﺸﺖ ﺑــﺴﻴﺎر‬ ‫ﻋــــﺪد ﮔﺮﭼــــﻪ ﻳﻜــــﻲ دارد ﺑــــﺪاﻳﺖ وﻟــــﻴﻜﻦ ﻧﺒــ ـﻮ‪‬د‪‬ش ﻫﺮﮔــــﺰ ﻧﻬﺎﻳــــﺖ‬ ‫ﻋــﺪم در ذاتِ ﺧــﻮد ﭼــﻮن ﺑــﻮد ﺻــﺎﻓﻲ از او ﺑـــﺎ ﻇـــﺎﻫﺮ آﻣـــﺪ ﮔـــﻨﺞ ﻣﺨﻔـــﻲ‬ ‫ﺣــﺪﻳﺚِ »ﻛُﻨــﺖ‪ ‬ﻛَﻨــﺰًا« را ﻓــﺮو ﺧــﻮان ﻛــــﻪ ﻧﺎﭘﻴــــﺪا ﺑﺒﻴﻨــــﻲ ﮔــــﻨﺞِ ﭘﻨﻬــــﺎن‬ ‫ﻋــﺪم آﻳﻴﻨــﻪ‪ ،‬ﻋــﺎﻟﻢ ﻋﻜــﺲ ‪ ،‬و اﻧــﺴﺎن ﭼﻮ ﭼﺸﻢِ ﻋﻜﺲ در وي ﺷـﺨﺺ ﭘﻨﻬـﺎن‬ ‫ﺗﻮ ﭼﺸﻢِ ﻋﻜـﺴﻲ و او ﻧـﻮر دﻳـﺪه اﺳـﺖ ﺑﻪ دﻳـﺪه ﻧـﻮرِ دﻳـﺪه ﻛـﺲ ﻧﺪﻳـﺪه اﺳـﺖ‬ ‫ﺟﻬــﺎن اﻧــﺴﺎن ﺷــﺪ و اﻧــﺴﺎن ﺟﻬــﺎﻧﻲ از اﻳــــﻦ ﭘــــﺎﻛﻴﺰهﺗــــﺮ ﻧﺒـــﻮ‪‬د ﺑﻴــــﺎﻧﻲ‬ ‫ﭼــﻮ ﻧﻴﻜــﻮ ﺑﻨﮕــﺮي در اﺻ ـﻞِ اﻳــﻦ ﻛــﺎر ﻫﻢ او ﺑﻴﻨﻨـﺪه ﻫـﻢ دﻳـﺪه اﺳـﺖ و دﻳـﺪار‬ ‫ﺣــﺪﻳﺚِ ﻗُﺪﺳــﻲ اﻳــﻦ ﻣﻌﻨــﻲ ﺑﻴــﺎن ﻛــﺮد ﺑــﻪ ﺑــﻲ ﻳ‪‬ــﺴﻤ‪‬ﻊ و ﺑــﻲ ﻳ‪‬ﺒـﺼِﺮ ﻋﻴــﺎن ﻛــﺮد‬ ‫ﺟﻬــﺎن را ﺳــﺮ ﺑــﻪ ﺳــﺮ آﻳﻴﻨــﻪﺋــﻲ دان ﺑــﻪ ﻫــﺮ ﻳــﻚ ذر‪‬هدر ﺻــﺪ ﻣﻬــﺮْ ﺗﺎﺑــﺎن‬ ‫اﮔـــﺮ ﻳـــﻚ ﻗﻄـــﺮه را دل ﺑـــﺮ ﺷـــﻜﺎﻓﻲ ﺑــﺮون آﻳــﺪ از آن ﺻــﺪ ﺑﺤــﺮِ ﺻــﺎﻓﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﺰوي ز ﺧﺎك ار ﺑﻨﮕـﺮي راﺳـﺖ ﻫـــﺰاران آدم اﻧـــﺪر وي ﻫﻮﻳـــﺪا اﺳـــﺖ‬ ‫ﺑــﻪ اﻋــﻀﺎ ﭘــﺸﻪﺋـﻲ ﻫﻤﭽﻨــﺪ ﻓﻴــﻞ اﺳــﺖ در اﺳــﻤﺎء ﻗﻄــﺮهﺋــﻲ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﻧﻴــﻞ اﺳــﺖ‬ ‫درون ﺣﺒـــﻪﺋـــﻲ ﺻـــﺪ ﺧـــﺮﻣﻦ آﻣـــﺪ ﺟﻬـــــﺎﻧﻲ در دلِ ﻳـــــﻚ ارزن آﻣـــــﺪ‬ ‫ﺑـــﻪ ﭘـ ـﺮِّ ﭘـــﺸﻪﺋـ ـﻲ در ﺟـــﺎي ﺟـــﺎﻧﻲ درونِ ﻧﻘﻄـــــﺔ ﭼــــــﺸﻢ آﺳــــــﻤﺎﻧﻲ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪14‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺑـــﻪآن ﺧُـــﺮدي ﻛـــﻪ آﻣـــﺪ ﺣﺒـــﺔ دل ﺧﺪاوﻧـــﺪ دو ﻋـــﺎﻟﻢ رااﺳـــﺖ ﻣﻨـــﺰل‬ ‫در او در ﺟﻤـــﻊ ﮔـــﺸﺘﻪ ﻫـــﺮ دو ﻋـــﺎﻟَﻢ ﮔﻬــــﻲ اﺑﻠــــﻴﺲ ﮔــــﺮدد ﮔــــﺎه آدم‬ ‫ﺑﺒـــﻴﻦ ﻋـــﺎﻟَﻢ ﻫﻤـــﻪ در ﻫـــﻢ ﺳﺮﺷـــﺘﻪ ﻣ‪‬ﻠَــﻚ در دﻳـــﻮ و دﻳـــﻮ اﻧـــﺪر ﻓﺮﺷـــﺘﻪ‬ ‫ﻫﻤــﻪ ﺑــﺎ ﻫــﻢ ﺑــﻪ ﻫــﻢ ﭼــﻮن داﻧــﻪ و ﺑــﺮ ز ﻛــــﺎﻓﺮ ﻣـــﺆﻣﻦ و ﻣـــﺆﻣﻦ ز ﻛــــﺎﻓﺮ‬ ‫ﺑــﻪ ﻫــﻢ ﺟﻤــﻊ آﻣــﺪه در ﻧﻘﻄــﺔ ﺣــﺎل ﻫﻤـــﻪ د‪‬ور زﻣـــﺎن روز و ﻣ‪‬ـــﻪ و ﺳـــﺎل‬ ‫ازل ﻋــــﻴﻦ اﺑــــﺪ اﻓﺘــــﺎد ﺑــــﺎ ﻫــــﻢ ﻧــــــﺰول ﻋﻴــــــﺴﻲ و اﻳﺠــــــﺎد آدم‬ ‫ز ﻫــﺮ ﻳــﻚ ﻧﻘﻄــﻪ زﻳــﻦ د‪‬ور ﻣﺴﻠــﺴﻞ ﻫـــﺰاران ﺷـــﻜﻞ ﻣـــﻲﮔـــﺮدد ﻣ‪‬ـــﺸَﻜﱠﻞ‬ ‫ز ﻫــﺮ ﻳــﻚ ﻧﻘﻄــﻪ د‪‬وري ﮔــﺸﺘﻪ داﻳــﺮ ﻫـــﻢ او ﻣﺮﻛـــﺰ ﻫـــﻢ او در د‪‬ور‪ ‬ﺳـــﺎﻳﺮ‬ ‫اﮔـــﺮ ﻳـــﻚ ذره را ﺑﺮﮔﻴـــﺮي از ﺟـــﺎي ﺧﻠـــﻞ ﻳﺎﺑـــﺪ ﻫﻤـــﻪ ﻋـــﺎﻟﻢ ﺳـــﺮاﭘﺎي‬ ‫ﻫﻤــﻪ ﺳﺮﮔــﺸﺘﻪ و ﻳــﻚ ﺟــﺰو از اﻳــﺸﺎن ﺑـــﺮون ﻧﻨﻬـــﺎده ﭘـــﺎي از ﺣ‪‬ـ ـﺪِّ اﻣﻜـــﺎن‬ ‫ﺗَﻌ‪‬ـــﻴ‪‬ﻦ ﻫﺮﻳﻜـــﻲ را ﻛـــﺮده ﻣﺤﺒـــﻮس ﺑــﻪ ﺟﺰوﻳ‪‬ــﺖ ز ﻛﻠــﻲ ﮔــﺸﺘﻪ ﻣــﺄﻳﻮس‬ ‫ﺗــﻮ ﮔــﻮﺋﻲ داﺋﻤــﺎ در ﺳــﻴﺮ و ﺣﺒــﺴﻨﺪ ﻛـــﻪ ﭘﻴﻮﺳـــﺘﻪ ﻣﻴـــﺎن ﺧﻠـــﻊ و ﻟﺒـــﺴﻨﺪ‬ ‫ﻫﻤــــﻪ در ﺟﻨــــﺒﺶ و داﺋــــﻢ در آرام ﻧـــﻪ آﻏـــﺎزِ ﻳﻜـــﻲ ﭘﻴﻴـــﺪا ﻧـــﻪ اﻧﺠـــﺎم‬ ‫ﻫﻤـــﻪ از ذات ﺧـــﻮد ﭘﻴﻮﺳـــﺘﻪ آﮔـــﺎه وز آﻧﺠـــﺎ راه ﺑـــﺮده ﺗـــﺎ ﺑـــﻪ درﮔـــﺎه‬ ‫ﺑــــﻪ زﻳــــﺮ ﭘــــﺮدة ﻫــــﺮ ذره ﭘﻨﻬــــﺎن ﺟﻤــــﺎل ﺟــــﺎنﻓــــﺰاي روي ﺟﺎﻧــــﺎن‬ ‫ﺗـــﻮ از ﻋـــﺎﻟﻢ ﻫﻤـــﻴﻦ ﻟﻔﻈـــﻲ ﺷـــﻨﻴﺪي ﺑﻴــﺎ ﺑﺮﮔــﻮ ﻛــﻪ از ﻋــﺎﻟﻢ ﭼــﻪ دﻳــﺪي‬ ‫ﭼــﻪ داﻧــﺴﺘﻲ ز ﺻــﻮرت ﻳــﺎ ز ﻣﻌﻨــﻲ ﭼــﻪ ﺑﺎﺷــﺪ آﺧــﺮت ﭼــﻮن اﺳــﺖ دﻧﻴــﻲ‬ ‫ﺑﮕــﻮ ﺳــﻴﻤﺮغ و ﻛــﻮه ﻗــﺎف ﭼــﻪ ﺑــﻮ‪‬د ﺑﻬـــﺸﺖ و دوزخ و اﻋـــﺮاف ﭼـــﻪ ﺑــﻮ‪‬د‬ ‫ﻛﺪام اﺳـﺖ آن ﺟﻬـﺎن ﻛـ‪Ĥ‬ن ﻧﻴـﺴﺖ ﭘﻴـﺪا ﻛــﻪ ﻳــﻚ روزش ﺑــﻮد ﻳــﻚ ﺳ ـﺎلِ اﻳﻨﺠــﺎ‬ ‫ﻫﻤــﻴﻦ ﻋــﺎﻟَﻢ ﻧﺒــﻮد آﺧــﺮ ﻛــﻪ دﻳــﺪي ﻧـــﻪ »ﻣـــﺎ ﻻ ﺗُﺒــﺼِﺮون« آﺧـــﺮ ﺷـــﻨﻴﺪي‬ ‫ﺑﻴـــﺎ ﺑﻨﻤـــﺎ ﻛـــﻪ ﺟﺎﺑ‪‬ﻠﻘـــﺎ ﻛـــﺪام اﺳـــﺖ ﺟﻬـــﺎنِ ﺷـــﻬﺮ ﺟﺎﺑﻠـــﺴﺎ ﻛـــﺪام اﺳـــﺖ‬ ‫ﻣــــﺸﺎرق ﺑــــﺎ ﻣﻐــــﺎرب را ﺑﻴﻨــــﺪﻳﺶ ﭼــﻮ اﻳــﻦ ﻋــﺎﻟَﻢ ﻧــﺪارد از ﻳﻜــﻲ ﺑــﻴﺶ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪15‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺑﻴــــﺎن »ﻣِــــﺜﻠُﻬ‪‬ﻦّ« از اﺑــــﻦ ﻋﺒــــﺎس ﺷــﻨﻮ ﭘــﺲ ﺧﻮﻳــﺸﺘﻦ را ﻧﻴــﻚ ﺑــﺸﻨﺎس‬ ‫ﺗﻮ در ﺧﻮاﺑﻲ و اﻳـﻦ دﻳـﺪن ﺧﻴـﺎل اﺳـﺖ ﻫــﺮ آﻧﭽــﻪ دﻳــﺪهاي از وي ﻣﺜــﺎل اﺳــﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺻـﺒﺢ ﺣـﺸﺮ ﭼـﻮن ﮔـﺮدي ﺗـﻮ ﺑﻴـﺪار ﺑــﺪاﻧﻲ ﻛـﺎﻳﻦ ﻫﻤــﻪ وﻫــﻢ اﺳــﺖ و ﭘﻨــﺪار‬ ‫ﭼـــﻮ ﺑﺮﺧﻴـــﺰد ﺧﻴـــﺎلِ ﭼـــﺸﻢِ اَﺣـ ـﻮ‪‬ل زﻣــــﻴﻦ و آﺳــــﻤﺎن ﮔــــﺮدد ﻣ‪‬ﺒ‪‬ــــﺪ‪‬ل‬ ‫ﭼــﻮ ﺧﻮرﺷــﻴﺪِ ﻧﻬــﺎن ﺑﻨﻤﺎﻳــﺪت ﭼﻬــﺮ ﻧﻤﺎﻧـــﺪ ﻧـــﻮرِ ﻧﺎﻫﻴـــﺪ و ﻣ‪‬ـــﻪ و ﻣﻬـــﺮ‬ ‫ﻓُﺘَــﺪ ﻳــﻚ ﺗــﺎب از او ﺑــﺮ ﺳــﻨﮓِ ﺧــﺎره ﺷــﻮد ﭼــﻮن ﭘــﺸﻢِ رﻧﮕــﻴﻦ ﭘــﺎره ﭘــﺎره‬ ‫ﺑﻜــﻦ اﻛﻨــﻮن ﻛــﻪ ﻛــﺮدن ﻣــﻲﺗــﻮاﻧﻲ ﭼــﻮ ﻧﺘــﻮاﻧﻲ ﭼــﻪ ﺳــﻮد آن را ﻛــﻪ داﻧــﻲ‬ ‫ﭼـــﻪ ﻣـــﻲﮔـــﻮﻳﻢ ﺣـــﺪﻳﺚ ﻋـــﺎﻟَﻢِ دل ﺗـــﻮ را اي ﺳﺮﻧـــﺸﻴﺐِ ﭘـــﺎي در ﮔـــﻞ‬ ‫ﺟﻬـــﺎن آنِ ﺗـــﻮ و ﺗـــﻮ ﻣﺎﻧـــﺪه ﻋـــﺎﺟﺰ ز ﺗـــﻮ ﻣﺤﺮوﻣﺘـــﺮ ﻛـــﺲ دﻳـــﺪه ﻫﺮﮔـــﺰ‬ ‫ﭼــﻮ ﻣﺤﺒﻮﺳــﺎن ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﻣﻨــﺰل ﻧﺸــﺴﺘﻪ ﺑــﻪ دﺳــﺖِ ﻋﺠــﺰْ ﭘــﺎي ﺧــﻮﻳﺶ ﺑــﺴﺘﻪ‬ ‫ﻧﺸــﺴﺘﻲ ﭼــﻮن زﻧــﺎن در ﻛــﻮي اِدﺑــﺎر ﻧﻤـــﻲداري ز ﺟﻬـــﻞ ﺧﻮﻳـــﺸﺘﻦ ﻋـــﺎر‬ ‫دﻟﻴــــﺮانِ ﺟﻬــــﺎن آﻏــــﺸﺘﻪ در ﺧــــﻮن ﺗـــﻮ ﺳﺮﭘﻮﺷـــﻴﺪه ﻧﻨﻬـــﻲ ﭘـــﺎي ﺑﻴـــﺮون‬ ‫ﭼـــﻪ ﻛـــﺮدي ﻓﻬـــﻢ از دﻳـ ـﻦُ اﻟﻌ‪‬ﺠـــﺎﻳِﺰ ﻛﻪ ﺑـﺮ ﺧـﻮد ﺟﻬـﻞ ﻣـﻲداري ﺗـﻮ ﺟـﺎﻳﺰ‬ ‫زﻧــﺎن ﭼــﻮن ﻧﺎﻗــﺼﺎت ﻋﻘــﻞ و دﻳﻨﻨــﺪ ﭼــــﺮا ﻣــــﺮدانْ ر‪‬هِ اﻳــــﺸﺎن ﮔﺰﻳﻨﻨــــﺪ‬ ‫اﮔـــﺮ ﻣـــﺮدي ﺑـــﺮون آي و ﺳـــﻔﺮ ﻛـــﻦ ﻫﺮ آﻧـﭻ آﻳـﺪ ﺑـﻪ ﭘﻴـﺸﺖ زآن ﮔـﺬر ﻛـﻦ‬ ‫ﻣﻴﺎﺳـــﺎ روز و ﺷـــﺐ اﻧـــﺪر ﻣﺮاﺣـــﻞ ﻣـــﺸﻮ ﻣﻮﻗـــﻮف ﻫﻤـــﺮاه و رواﺣـــﻞ‬ ‫ﺧﻠﻴــﻞ آﺳــﺎ ﺑــﺮو ﺣــﻖ را ﻃﻠــﺐ ﻛــﻦ ﺷــﺒﻲ را روز و روزي را ﺑــﻪ ﺷــﺐ ﻛــﻦ‬ ‫ﺳـــﺘﺎره ﺑـــﺎ ﻣـــﻪ و ﺧﻮرﺷـــﻴﺪِ اﻛﺒـــﺮ ﺑـ ـﻮ‪‬د ﺣـــﺲ و ﺧﻴـــﺎل و ﻋﻘـ ـﻞِ اَﻧـ ـﻮ‪‬ر‬ ‫ﺑﮕــﺮدان زاﻳــﻦ ﻫﻤــﻪ اي راﻫــﺮو روي ﻫﻤﻴـــﺸﻪ »ﻻ اُﺣِـــﺐ‪ ‬اﻵﻓِﻠـــﻴﻦ« ﮔـــﻮي‬ ‫و ﻳﺎ ﭼـﻮن ﻣﻮﺳـﻲي ﻋﻤـﺮان در اﻳـﻦ راه ﺑـــﺮو ﺗـــﺎ ﺑـــﺸﻨﻮي »اِﻧّـــﻲ اَﻧَـــﺎ اﷲ«‬ ‫ﺗــﻮ را ﺗــﺎ وﻗﻔــﻪ اﻧــﺪر ﻃــﻮرِ ﻓــﺎﻧﻲ اﺳــﺖ ﺟــﻮابِ »اَرِﻧ ـﻲِ« ﺗــﻮ »ﻟَــﻦ ﺗَﺮاﻧــﻲ« اﺳــﺖ‬ ‫ﺣﻘﻴﻘــﺖ ﻛﻬﺮﺑــﺎ ذاتِ ﺗــﻮ ﻛــﺎه اﺳــﺖ ﺟﺰ اﻳﻦ اﻧﺪﻳـﺸﻪ ﻫﺮﺟـﺎ ﺷَـﺪ ﺗﺒـﺎه اﺳـﺖ‬ ‫ﺗﺠﻠــﻲ ﮔــﺮ رﺳــﺪ ﺑــﺮ ﻛــﻮهِ ﻫــﺴﺘﻲ ﺷــﻮد ﭼــﻮن ﺧــﺎكِ ره ﻫــﺴﺘﻲ ز ﭘــﺴﺘﻲ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪16‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﮔــﺪاﺋﻲ ﮔــﺮدد از ﻳــﻚ ﺟﺬﺑــﻪ ﺷــﺎﻫﻲ ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﻟﺤﻈــﻪ دﻫــﺪ ﻛــﻮﻫﻲ ﺑــﻪ ﻛــﺎﻫﻲ‬ ‫ﺑـــــﺮون آي از ﺳـــــﺮاي »اُمِّ ﻫـــــﺎﻧﻲ« ﺑﮕـــﻮ ﻣﻄﻠـــﻖ ﺣـــﺪﻳﺚ »ﻣ‪‬ـــﻦ ر‪‬آﻧـــﻲ«‬ ‫ﺑــﺮو اﻧــﺪر ﭘــﻲِ ﺧﻮاﺟــﻪ ﺑــﻪ »اِﺳــﺮا« ﺗَﻔــــﺮج ﻛــــﻦ ﻫﻤــــﻪ آﻳــــﺎت ﻛُﺒــــﺮا‬ ‫ﮔــﺬاري ﻛــﻦ ز ﻛــﺎف و ﻧــﻮنِ ﻛَــﻮﻧَﻴﻦ ﻧــﺸﻴﻦ ﺑــﺮ ﻗــﺎفِ ﻗُــﺮبِ »ﻗــﺎب‪ ‬ﻗَﻮﺳ‪‬ــﻴﻦ«‬ ‫دﻫﺪ ﺣـﻖ ﻣـﺮ ﺗـﻮ را ﻫـﺮچ آن ﺑﺨـﻮاﻫﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨــــﺪت ﻫﻤــــﻪ اﺷــــﻴﺎ ﻛَﻤــــﺎﻫِﻲ‬ ‫ﺑــﻪ ﻧــﺰد آﻧﻜــﻪ ﺟــﺎﻧﺶ در ﺗﺠﻠﱠــﻲ اﺳــﺖ ﻫﻤــﻪ ﻋــﺎﻟﻢ ﻛﺘــﺎب ﺣــﻖ ﺗﻌــﺎﻟﻲ اﺳــﺖ‬ ‫ﻋ‪‬ﺮَض اِﻋﺮاب وﺟﻮﻫﺮ ﭼـﻮن ﺣﺮوﻓـﺴﺖ ﻣﺮاﺗـــﺐ ﻫﻤﭽـــﻮ آﻳـــﺎت و‪‬ﻗﻮﻓـــﺴﺖ‬ ‫از او ﻫﺮ ﻋـﺎﻟَﻤﻲ ﭼـﻮن ﺳـﻮرهاي ﺧـﺎص ﻳﻜــﻲ زآن ﻓﺎﺗﺤــﻪ و آن دﻳﮕــﺮ اﺧــﻼص‬ ‫ﻧﺨـــﺴﺘﻴﻦ آﻳـــﺘﺶ ﻋﻘـــﻞِ ﻛُـــﻞ آﻣـــﺪ ﻛــﻪ در وي ﻫﻤﭽــﻮ ﺑــﺎء ﺑِــﺴﻤِﻞ آﻣــﺪ‬ ‫دوم ﻧﻔـــﺲِ ﻛـــﻞ آﻣـــﺪ آﻳـــﺖِ ﻧـــﻮر ﻛــﻪ ﭼــﻮن ﻣــﺼﺒﺎح ﺷــﺪ از ﻏﺎﻳ ـﺖِ ﻧــﻮر‬ ‫ﺳــﻴﻢ آﻳــﺖ در او ﺷــﺪ ﻋــﺮش رﺣﻤــﺎن ﭼﻬــــﺎرم آﻳ‪‬ـــﺖِ ﻛُﺮﺳــــﻲ ﻫﻤــــﻲ دان‬ ‫ﭘــﺲ از وي ﺟِﺮﻣﻬــﺎي آﺳــﻤﺎﻧﻲ اﺳــﺖ ﻛــﻪ در وي ﺳــﻮرة ﺳ‪‬ــﺒﻊ‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﺜــﺎﻧﻲ اﺳــﺖ‬ ‫ﻧﻈـــﺮ ﻛـــﻦ ﺑـــﺎز در ﺟِـــﺮمِ ﻋ‪‬ﻨﺎﺻِـــﺮ ﻛـــﻪ ﻫـــﺮ ﻳـــﻚ آﻳﺘـــﻲ ﻫـــﺴﺘﻨﺪ ﺑـــﺎﻫِﺮ‬ ‫ﭘــﺲ از ﻋ‪‬ﻨــﺼ‪‬ﺮ ﺑ‪‬ــﻮ‪‬د ﺟِــﺮمِ ﺳــﻪ ﻣﻮﻟــﻮد ﻛــﻪ ﻧﺘــﻮان ﻛــﺮد اﻳــﻦ آﻳــﺎت‪ ‬ﻣﺤــﺪود‬ ‫ﺑــﻪ آﺧــﺮ ﮔــﺸﺖ ﻧــﺎزِل ﻧﻔــﺲ اﻧــﺴﺎن ﻛــﻪ ﺑــﺮ »ﻧــﺎس« آﻣــﺪ آﺧــﺮ ﺧــﺘﻢِ ﻗــﺮآن‬ ‫ﻣــــﺸﻮ ﻣﺤﺒــــﻮسِ ارﻛــــﺎن و ﻃﺒــــﺎﻳِﻊ ﺑـــﺮون آي و ﻧﻈـــﺮ ﻛـــﻦ در ﺻـــﻨﺎﻳﻊ‬ ‫ﺗﻔﻜـــﺮ ﻛـــﻦ ﺗـــﻮ در ﺧَﻠـ ـﻖِ ﺳـــﻤﺎوات ﻛــﻪ ﺗــﺎ ﻣﻤــﺪوح ﺣــﻖ ﮔــﺮدي در آﻳــﺎت‬ ‫ﺑﺒﻴﻦ ﻳﻚ ره ﻛـﻪ ﺗـﺎ ﺧـﻮد ﻋـﺮش اﻋﻈـﻢ ﭼﮕﻮﻧـــﻪ ﺷـــﺪ ﻣﺤـــﻴﻂِ ﻫـــﺮ دو ﻋـــﺎﻟﻢ‬ ‫ﭼــﺮا ﻛﺮدﻧــﺪ ﻧــﺎﻣﺶ ﻋــﺮشِ رﺣﻤــﺎن ﭼــﻪ ﻧــﺴﺒﺖ دارد او ﺑــﺎ ﻗﻠــﺐِ اﻧــﺴﺎن‬ ‫ﭼــﺮا در ﺟﻨﺒــﺸﻨﺪ اﻳــﻦ ﻫــﺮ دو ﻣــﺎدام ﻛـــﻪ ﻳـــﻚ ﻟﺤﻈـــﻪ ﻧﻤـــﻲﮔﻴﺮﻧـــﺪ آرام‬ ‫ﻣﮕــﺮ دل ﻣﺮﻛــﺰ ﻋــﺮش ﺑــﺴﻴﻂ اﺳــﺖ ﻛﻪآن ﭼﻮنﻧﻘﻄﻪ واﻳـﻦ دِورِ ﻣﺤـﻴﻂ اﺳـﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪17‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺑﺮآﻳـــﺪ در ﺷـــﺒﺎنروزي ﻛـــﻢ و ﺑـــﻴﺶ ﺳــﺮاﭘﺎي ﺗــﻮ ﻋــﺮش اي ﻣــﺮد دروﻳــﺶ‬ ‫از او در ﺟﻨـــــﺒﺶ‪ ‬اﺟـــــﺴﺎم ﻣ‪‬ــــﺪ‪‬و‪‬ر ﭼـــﺮا ﮔـــﺸﺘﻨﺪ ﻳـــﻚ ر‪‬ه ﻧﻴـــﻚ ﺑﻨﮕـــﺮ‬ ‫ز ﻣــﺸﺮق ﺗــﺎ ﺑــﻪ ﻣﻐــﺮب ﻫﻤﭽــﻮ دوﻻب ﻫﻤــﻲ ﮔﺮدﻧــﺪ داﺋــﻢ ﺑــﻲﺧــﻮر و ﺧــﻮاب‬ ‫ﺑــﻪ ﻫــﺮ روز و ﺷــﺒﻲ اﻳــﻦ ﭼــﺮخِ اﻋﻈــﻢ ﻛﻨــــﺪ د‪‬ورِ ﺗﻤــــﺎﻣﻲ ﮔــــﺮد ﻋــــﺎﻟَﻢ‬ ‫وز او اﻓــﻼكِ دﻳﮕــﺮ ﻫــﻢ ﺑــﺪﻳﻦ ﺳــﺎن ﺑــﻪ ﭼــﺮخ اﻧــﺪر ﻫﻤــﻲ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﮔــﺮدان‬ ‫وﻟـــﻲ ﺑـــﺮﻋﻜﺲِ د‪‬ورِ ﭼـــﺮخِ اﻃﻠـــﺲ ﻫﻤـــﻲﮔﺮدﻧـــﺪ اﻳـــﻦ ﻫـــﺸﺖِ ﻣ‪‬ﻘَـ ـﻮ‪‬س‬ ‫ﻣﻌـــﺪل ﻛﺮﺳـــﻲ ذات اﻟﺒـــﺮوج اﺳـــﺖ ﻛــﻪ آن را ﻧــﻪ ﺗﻔــﺎوت ﻧــﻪ ﻓُ ـﺮوج اﺳــﺖ‬ ‫ﺣ‪‬ﻤ‪‬ــﻞ ﺑــﺎ ﺛَــﻮر و ﺑــﺎ ﺟ‪ ‬ـﻮزا و ﺧﺮﭼﻨــﮓ ﺑﺮ او ﺑـﺮ ﻫﻤﭽـﻮ ﺷـﻴﺮ و ﺧﻮﺷـﻪ آو‪‬ﻧـﮓ‬ ‫دﮔﺮ ﻣﻴـﺰان و ﻋﻘـﺮب ﭘـﺲ ﻛﻤـﺎن اﺳـﺖ ز ﺟ‪‬ﺪي و د‪‬ﻟﻮ و ﺣ‪‬ﻮت آﻧﺠﺎ ﻧﺸﺎن اﺳـﺖ‬ ‫ﺛﻮاﺑــﺖ ﻳــﻚ ﻫــﺰار و ﺑﻴــﺴﺖ و ﭼﺎرﻧــﺪ ﻛــﻪ ﺑــﺮ ﻛﺮﺳــﻲ ﻣﻘــﺎم ﺧــﻮﻳﺶ دارﻧــﺪ‬ ‫ﺑــﻪ ﻫﻔــﺘﻢ ﭼــﺮخْ ﻛﻴــﻮان ﭘﺎﺳــﺒﺎن اﺳــﺖ ﺷــﺸﻢ ﺑِــﺮﺟﻴﺲ را ﺟــﺎ و ﻣﻜــﺎن اﺳــﺖ‬ ‫ﺑـــﻮ‪‬د ﭘـــﻨﺠﻢ ﻓﻠـــﻚ ﻣـــﺮﻳﺦ را ﺟـــﺎي ﺑــــﻪ ﭼــــﺎرم آﻓﺘــــﺎبِ ﻋــــﺎﻟَﻢ آراي‬ ‫ﺳــــﻴﻢ زﻫــــﺮه دوم ﺟــــﺎي ﻋﻄــــﺎرد ﻗﻤـــﺮ ﺑـــﺮ ﭼـــﺮخ دﻧﻴـــﺎ ﮔـــﺸﺖ وارد‬ ‫ز‪‬ﺣ‪‬ــﻞ را ﺟ‪‬ــﺪي و د‪‬ﻟــﻮ و ﻣــﺸﺘﺮي ﺑــﺎز ﺑــﻪ ﻗَـﻮس و ﺣــﻮت ﻛــﺮد اﻧﺠــﺎم و آﻏــﺎز‬ ‫ﺣ‪‬ﻤ‪‬ــﻞ ﺑــﺎ ﻋﻘــﺮب آﻣــﺪ ﺟــﺎي ﺑﻬــﺮام اﺳـــﺪ ﺧﻮرﺷـــﻴﺪ را ﺷـــﺪ ﺟـــﺎي آرام‬ ‫ﭼﻮ زﻫﺮه ﺛَـﻮر و ﻣﻴـﺰان ﺳـﺎﺧﺖ ﮔﻮﺷـﻪ ﻋﻄـــﺎرد رﻓـــﺖ در ﺟـــﻮزا و ﺧﻮﺷـــﻪ‬ ‫ﻗﻤــﺮ ﺧﺮﭼﻨــﮓ را ﻫﻤﺠــﻨﺲِ ﺧــﻮد دﻳــﺪ ذَﻧَﺐ ﭼﻮن رأس ﺷﺪ ﻳـﻚ ﻋ‪‬ﻘـﺪه ﺑﮕﺰﻳـﺪ‬ ‫ﻗﻤــﺮ را ﺑﻴــﺴﺖ و ﻫــﺸﺖ آﻣــﺪ ﻣﻨــﺎزل ﺷــــﻮد ﺑــــﺎ آﻓﺘــــﺎب آﻧﮕــــﻪ ﻣﻘﺎﺑــــﻞ‬ ‫ﭘﺲ از وي ﻫﻤﭽﻮ ﻋ‪‬ﺮﺟـﻮنِ ﻗـﺪﻳﻢ اﺳـﺖ ز ﺗﻘـــﺪﻳﺮ ﻋﺰﻳـــﺰي ﻛـــﻮ ﻋﻠـــﻴﻢ اﺳـــﺖ‬ ‫اﮔـــﺮ در ﻓﻜـــﺮ ﮔـــﺮدي ﻣـــﺮدِ ﻛﺎﻣـــﻞ ﻫــﺮ آﻳﻴﻨــﻪ ﻛــﻪ ﮔــﻮﺋﻲ ﻧﻴــﺴﺖ ﺑﺎﻃــﻞ‬ ‫ﻛــﻼم ﺣــﻖ ﻫﻤــﻲ ﻧــﺎﻃﻖ ﺑــﺪﻳﻦ اﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻃـﻞ دﻳـﺪن از ﺿـﻌﻒ ﻳﻘـﻴﻦ اﺳـﺖ‬ ‫وﺟـــﻮد ﭘــﺸّﻪ دارد ﺣﻜﻤـــﺖ اي ﺧـــﺎم ﻧﺒﺎﺷــــﺪ در وﺟــــﻮدِ ﺗﻴــــﺮ و ﺑﻬــــﺮام‬ ‫وﻟــﻲ ﭼــﻮن ﺑﻨﮕــﺮي در اﺻ ـﻞِ اﻳــﻦ ﻛــﺎر ﻓﻠـــﻚ را ﺑﻴﻨـــﻲ اﻧـــﺪر ﺣﻜـــﻢ ﺟﺒـــﺎر‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪18‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﻣﻨﺠﻢ ﭼـﻮن ز اﻳﻤـﺎن ﺑـﻲﻧـﺼﻴﺐ اﺳـﺖ اﺛــﺮ ﮔﻮﻳــﺪ ﻛــﻪ از ﺷــﻜﻞ ﻏﺮﻳــﺐ اﺳــﺖ‬ ‫ﻧﻤــﻲﺑﻴﻨــﺪ ﻣﮕــﺮ ﻛــﺎﻳﻦ ﭼــﺮخِ اَﺧــﻀَﺮ ﺑــﻪ ﺣﻜــﻢ و اﻣــﺮِ ﺣــﻖ ﮔــﺸﺘﻪ ﻣ‪‬ــﺴ‪‬ﺨﱠﺮ‬ ‫ﺗــﻮ ﮔــﻮﻳﻲ ﻫــﺴﺖ اﻳــﻦ اﻓــﻼكِ د‪‬و‪‬ار ﺑﻪ ﮔﺮدش روز و ﺷﺐ ﭼﻮن ﭼﺮخِ ﻓَﺨّـﺎر‬ ‫وز او ﻫـــﺮ ﻟﺤﻈـــﻪﺋـــﻲ داﻧـــﺎي داور ز آب وﮔــﻞ ﻛﻨــﺪ ﻳــﻚ ﻇــﺮفِ دﻳﮕــﺮ‬ ‫ﻫــﺮ آﻧﭽــﻪ در ﻣﻜــﺎن و در زﻣﺎﻧ ـﻪ اﺳــﺖ ز ﻳــﻚ اﺳــﺘﺎد و از ﻳــﻚ ﻛﺎرﺧﺎﻧــﻪ اﺳــﺖ‬ ‫ﻛَﻮاﻛِـــﺐ ﮔـــﺮ ﻫﻤـــﻪ اﻫـــﻞ ﻛﻤﺎﻟﻨـــﺪ ﭼــﺮا ﻫــﺮ ﻟﺤﻈــﻪ در ﻧﻘــﺺ و وِﺑﺎﻟﻨــﺪ‬ ‫ﻫﻤــﻪ درﺟــﺎي و ﺳ‪ ‬ـﻴﺮ و ﻟَ ـﻮن و اَﺷــﻜﺎل ﭼـــﺮا ﮔـــﺸﺘﻨﺪ آﺧـــﺮ ﻣﺨﺘﻠـــﻒﺣـــﺎل‬ ‫ﭼــﺮا ﮔــﻪ در ﺣــﻀﻴﺾ و ﮔــﻪ در اوﺟﻨــﺪ ﮔﻬـــﻲ ﺗﻨﻬـــﺎ ﻓﺘـــﺎده ﮔـــﺎه زوﺟﻨـــﺪ‬ ‫دلِ ﭼــﺮخ از ﭼــﻪ ﺷــﺪ آﺧــﺮ ﭘــﺮ آﺗــﺶ ز ﺷـــﻮقِ ﻛﻴـــﺴﺖ او اﻧـــﺪر ﻛـــﺸﺎﻛﺶ‬ ‫ﻫﻤـــﻪ اَﻧﺠ‪‬ـــﻢ ﺑـــﺮ او ﮔـــﺮدان ﭘﻴـــﺎده ﮔﻬـــﻲ ﺑـــﺎﻻ و ﮔـــﻪ ﺷـــﻴﺐ اوﻓﺘـــﺎده‬ ‫ﻋﻨﺎﺻـــﺮ ﺑـــﺎد و آب و آﺗـــﺶ و ﺧـــﺎك ﮔﺮﻓﺘــﻪ ﺟــﺎي ﺧــﻮد در زﻳــﺮ اﻓــﻼك‬ ‫ﻣــﻼزم ﻫــﺮ ﻳﻜــﻲ در ﻣﻨــﺰلِ ﺧــﻮﻳﺶ ﺑﻨﻨﻬـــﺪ ﭘـــﺎي ﻳـــﻚ ذره ﭘـــﺲ و ﭘـــﻴﺶ‬ ‫ﭼﻬــــﺎر اﺿــــﺪاد در ﻃﺒــــﻊِ ﻣﺮاﻛــــﺰ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺟﻤـﻊ آﻣـﺪه‪ ،‬ﻛـﺲ دﻳـﺪه ﻫﺮﮔـﺰ؟‬ ‫ﻣﺨــﺎﻟﻒ ﻫــﺮ ﻳﻜــﻲ در ذات و ﺻــﻮرت ﺷــﺪه ﻳــﻚ ﭼﻴــﺰ از ﺣﻜــﻢ ﺿــﺮورت‬ ‫ﻣﻮاﻟﻴـــﺪ ﺳـــﻪﮔﺎﻧـــﻪ ﮔـــﺸﺘﻪ ز اﻳـــﺸﺎن ﺟﻤـــﺎد آﻧﮕـــﻪ ﻧﺒـــﺎت آﻧﮕـــﺎه ﺣﻴـــﻮان‬ ‫ﻫ‪‬ﻴــــــﻮﻟَﻲ را ﻧﻬــــــﺎده در ﻣﻴﺎﻧــــــﻪ ز ﺻـــﻮرت ﮔـــﺸﺘﻪ ﺻـــﺎﻓﻲ ﺻـــﻮﻓﻴﺎﻧﻪ‬ ‫ﻫﻤـــــﻪ از اﻣـــــﺮ و ﺣﻜـــــﻢِ دادِ داور ﺑـــﻪ ﺟـــﺎن اﺳـــﺘﺎده و ﮔـــﺸﺘﻪ ﻣ‪‬ـ ـﺴ‪‬ﺨﱠﺮ‬ ‫ﺟﻤـــﺎد از ﻗﻬـــﺮ ﺑـــﺮ ﺧـــﺎك اوﻓﺘـــﺎده ﻧﺒـــﺎت از ﻣﻬـــﺮ ﺑـــﺮ ﭘـــﺎي اﻳـــﺴﺘﺎده‬ ‫ﻧُـ ـﺰوع ﺟـــﺎﻧﻮر از ﺻـــﺪق و اﺧـــﻼص ﭘــﺊ اﺑﻘــﺎي ﺟــﻨﺲ و ﻧــﻮع و اﺷــﺨﺎص‬ ‫ﻫﻤــــﻪ ﺑــــﺮ ﺣﻜــ ـﻢِ داور داده اﻗــــﺮار ﻣــﺮ او را روز و ﺷــﺐ ﮔــﺸﺘﻪ ﻃﻠﺒﻜــﺎر‬ ‫ﺑــﻪ اﺻــﻞ ﺧــﻮﻳﺶ ﻳــﻚ ره ﻧﻴــﻚ ﺑﻨﮕــﺮ ﻛــﻪ ﻣــﺎدر را ﭘــﺪر ﺷــﺪ ﺑــﺎز و ﻣــﺎدر‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪19‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺟﻬﺎن را ﺳﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ در ﺧـﻮﻳﺶ ﻣـﻲ ﺑـﻴﻦ ﻫــﺮ آﻧــﭻ آﻣــﺪ ﺑــﻪ آﺧــﺮ ﭘــﻴﺶ ﻣــﻲﺑــﻴﻦ‬ ‫در آﺧــــﺮ ﮔــــﺸﺖ ﭘﻴــــﺪا ﻧﻔـــﺲِ آدم ﻃُﻔَﻴـــﻞِ ذات او ﺷـــﺪ ﻫـــﺮ دو ﻋـــﺎﻟَﻢ‬ ‫ﻧـــﻪ آﺧـــﺮ ﻋﻠـــﺖِ ﻏـــﺎﺋﻲ در آﺧـــﺮ ﻫﻤــﻲ ﮔــﺮدد ﺑــﻪ ذات ﺧــﻮﻳﺶ ﻇــﺎﻫﺮ‬ ‫ﻇَﻠــــﻮﻣﻲ و ﺟ‪‬ﻬــــﻮﻟﻲ ﺿــــﺪ ﻧﻮرﻧــــﺪ وﻟــــﻴﻜﻦ ﻣﻈﻬــــﺮِ ﻋ‪‬ــــﻴﻦِ ﻇﻬﻮرﻧــــﺪ‬ ‫ﭼـــﻮ ﭘـــﺸﺖِ آﻳﻨـــﻪ ﺑﺎﺷـــﺪ ﻣﻜـــﺪر ﻧﻤﺎﻳـــﺪ روي ﺷـــﺨﺺ از روي دﻳﮕـــﺮ‬ ‫ﺷــــﻌﺎع آﻓﺘــــﺎب از ﭼــــﺎرم اﻓــــﻼك ﻧﮕــﺮدد ﻣــﻨﻌﻜﺲ ﺟــﺰ ﺑــﺮ ﺳــﺮ ﺧــﺎك‬ ‫ﺗـــﻮ ﺑـــﻮدي ﻋﻜـ ـﺲِ ﻣﻌﺒـــﻮدِ ﻣﻼﻳـــﻚ از آن ﮔـــﺸﺘﻲ ﺗـــﻮ ﻣـــﺴﺠﻮدِ ﻣﻼﻳـــﻚ‬ ‫ﺑــﻮ‪‬د از ﻫـــﺮ ﺗﻨـــﻲ ﭘـــﻴﺶِ ﺗـــﻮ ﺟـــﺎﻧﻲ وز او در ﺑـــﺴﺘﻪ ﺑـــﺎ ﺗـــﻮ رﻳـــﺴﻤﺎﻧﻲ‬ ‫از آن ﮔـــــﺸﺘﻨﺪ اﻣـــــﺮت را ﻣـــــﺴﺨﺮ ﻛــﻪ ﺟــﺎنِ ﻫــﺮ ﻳﻜــﻲ در ﺗﻮاﺳــﺖ ﻣ‪‬ــﻀﻤ‪‬ﺮ‬ ‫ﺗــــﻮ ﻣﻐــ ـﺰِ ﻋــــﺎﻟَﻤﻲ زآن در ﻣﻴــــﺎﻧﻲ ﺑــﺪان ﺧــﻮد را ﻛــﻪ ﺗــﻮ ﺟــﺎن ﺟﻬــﺎﻧﻲ‬ ‫ﺗــﻮ را رﺑــﻊِ ﺷــﻤﺎﻟﻲ ﮔــﺸﺖ ﻣــﺴﻜﻦ ﻛــﻪ دل در ﺟﺎﻧــﺐ ﭼــﭗ ﺑﺎﺷــﺪ از ﺗــﻦ‬ ‫ﺟﻬــﺎنِ ﻋﻘــﻞ و ﺟــﺎن ﺳــﺮﻣﺎﻳﺔ ﺗﻮاﺳــﺖ زﻣـــﻴﻦ و آﺳـــﻤﺎن ﭘﻴﺮاﻳـــﺔ ﺗﻮاﺳـــﺖ‬ ‫ﺑﺒﻴﻦ آن ﻧﻴـﺴﺘﻲ ﻛـﻮ ﻋـﻴﻦِ ﻫـﺴﺘﻲ اﺳـﺖ ﺑﻠﻨــﺪي را ﻧﮕــﺮ ﻛــﻮ ذاتِ ﭘــﺴﺘﻲ اﺳــﺖ‬ ‫ﻃﺒﻴﻌـ ـﻲ‪ ‬ﻗـ ـﻮ‪‬تِ ﺗـــﻮ ده ﻫـــﺰار اﺳـــﺖ ارادي ﺑﺮﺗــﺮ از ﺣــﺼﺮ و ﺷــﻤﺎر اﺳــﺖ‬ ‫وز آن ﻫــﺮ ﻳــﻚ ﺷــﺪه ﻣﻮﻗــﻮفِ آﻻت ز اﻋــــﻀﺎ و ﺟــــﻮارح و‪‬ز رِﺑﺎﻃــــﺎت‬ ‫ﭘﺰﺷـــﻜﺎن اﻧـــﺪر آن ﮔـــﺸﺘﻨﺪ ﺣﻴـــﺮان ﻓــــﺮو ﻣﺎﻧﺪﻧــــﺪ در ﺗــــﺸﺮﻳﺢِ اﻧــــﺴﺎن‬ ‫ﻧﺒــﺮده ﻫــﻴﭽﻜﺲ ر‪‬ه ﺳــﻮي اﻳــﻦ ﻛــﺎر ﺑﻪ ﻋﺠـﺰ ﺧـﻮﻳﺶ ﻫـﺮ ﻳـﻚ ﻛـﺮده اﻗـﺮار‬ ‫ز ﺣﻖ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻳﻜﻲ ﺣ‪‬ﻈّﻲ و ﻗـﺴﻤﻲ اﺳـﺖ ﻣﻌﺎد و ﻣﺒـﺪأ ﻫـﺮ ﻳـﻚ ﺑـﻪ اﺳـﻤﻲ اﺳـﺖ‬ ‫از آن اﺳـــــﻤﻨﺪ ﻣﻮﺟـــــﻮدات‪ ‬ﻗـــــﺎﺋﻢ ﺑــــﺪان اﺳــــﻤﻨﺪ در ﺗــــﺴﺒﻴﺢِ داﺋــــﻢ‬ ‫ﺑــﻪ ﻣﺒــﺪأ ﻫــﺮ ﻳﻜــﻲ زآن ﻣــﺼﺪري ﺷــﺪ ﺑــﻪ وﻗــﺖِ ﺑﺎزﮔــﺸﺘﻦ ﭼــﻮن دري ﺷــﺪ‬ ‫از آن در ﻛ‪Ĥ‬ﻣـــﺪ اول ﻫـــﻢ ﺑـ ـﻪ در ﺷـــﺪ اﮔﺮﭼـــﻪ در ﻣﻌـــﺎش از در ﺑـــﻪ در ﺷـــﺪ‬ ‫از آن داﻧـــﺴﺘﻪاي ﺗـــﻮ ﺟﻤﻠـــﻪ اَﺳـــﻤﺎ ﻛـــﻪ ﻫـــﺴﺘﻲ ﺻـــﻮرتِ ﻋﻜــﺲِ ﻣ‪‬ــﺴ‪‬ﻤ‪‬ﺎ‬ ‫ﻇﻬــــﻮر ﻗــــﺪرت و ﻋﻠــــﻢ و ارادت ﺑــﻪ ﺗﻮاﺳــﺖ اي ﺑﻨــﺪة ﺻــﺎﺣﺐ ﺳــﻌﺎدت‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪20‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺳـــﻤﻴﻌﻲ و ﺑـــﺼﻴﺮي‪ ،‬ﺣ‪‬ـــﻲ‪ ‬و ﮔﻮﻳـــﺎ ﺑﻘــﺎ داري ﻧــﻪ از ﺧــﻮد ﻟﻴــﻚ از آﻧﺠــﺎ‬ ‫زﻫـــﻲ اول ﻛـــﻪ ﻋـــﻴﻦِ آﺧـــﺮ آﻣـــﺪ زﻫــﻲ ﺑــﺎﻃﻦ ﻛــﻪ ﻋــﻴﻦِ ﻇــﺎﻫﺮ آﻣــﺪ‬ ‫ﺗــﻮ از ﺧــﻮد روز و ﺷــﺐ اﻧــﺪر ﮔﻤــﺎﻧﻲ ﻫﻤــﺎن ﺑﻬﺘــﺮ ﻛــﻪ ﺧــﻮد را ﻣــﻲﻧــﺪاﻧﻲ‬ ‫ﭼــــﻮ اﻧﺠــــﺎمِ ﺗﻔﻜــــﺮ ﺷــــﺪ ﺗﺤﻴــــﺮ در اﻳﻨﺠـــﺎ ﺧـــﺘﻢ ﺷـــﺪ ﺑﺤـ ـﺚِ ﺗﻔﻜـ ـﺮ‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﻛــﻪ ﺑﺎﺷــﻢ ﻣــﻦ؟ ﻣــﺮا از ﻣــﻦ ﺧﺒــﺮ ﻛــﻦ‬ ‫ﭼـﻪ ﻣﻌﻨــﻲ دارد »اﻧــﺪر ﺧـﻮد ﺳــﻔﺮ ﻛــﻦ«؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫دﮔﺮ ﻛﺮدي ﺳﺆال از ﻣﻦ ﻛﻪ »ﻣﻦ« ﭼﻴﺴﺖ ﻣﺮا از ﻣﻦ ﺧﺒﺮ ﻛﻦ ﺗـﺎ ﻛـﻪ »ﻣـﻦ« ﻛﻴـﺴﺖ‬ ‫ﭼــﻮ ﻫــﺴﺖِ ﻣﻄﻠــﻖ آﻳــﺪ در اﺷــﺎرت ﺑــﻪ ﻟﻔــﻆ »ﻣــﻦ« ﻛﻨﻨــﺪ از وي ﻋﺒــﺎرت‬ ‫ﺣﻘﻴﻘـــﺖ ﻛـــﺰ ﺗَﻌ‪‬ـــﻴ‪‬ﻦ ﺷـــﺪ ﻣﻌـــﻴﻦ ﺗـــﻮ او را در ﻋﺒـــﺎرت ﮔﻔﺘـــﻪاي »ﻣـــﻦ«‬ ‫ﻣـــﻦ و ﺗـــﻮ ﻋـــﺎرضِ ذاتِ وﺟـــﻮدﻳﻢ ﻣ‪‬ـــﺸَﺒ‪‬ﻚﻫـــﺎي ﻣـــﺸﻜﺎتِ وﺟـــﻮدﻳﻢ‬ ‫ﻫﻤـــﻪ ﻳـــﻚ ﻧـــﻮر دان اﺷـــﺒﺎح و ارواح ﮔـــﻪ از آﻳﻴﻨـــﻪ ﭘﻴـــﺪا ﮔـــﻪ ز ﻣـــﺼﺒﺎح‬ ‫ﺗــﻮ ﮔــﻮﺋﻲ ﻟﻔــﻆ »ﻣــﻦ« در ﻫــﺮ ﻋﺒــﺎرت ﺑـــﻪ ﺳـــﻮي روح ﻣـــﻲﺑﺎﺷـــﺪ اﺷـــﺎرت‬ ‫ﭼــﻮ ﻛــﺮدي ﭘﻴــﺸﻮاي ﺧــﻮد ﺧــﺮد را ﻧﻤــﻲداﻧــﻲ ز ﺟــﺰوِ ﺧــﻮﻳﺶ ﺧــﻮد را‬ ‫ﺑــﺮو اي ﺧﻮاﺟــﻪ ﺧــﻮد را ﻧﻴــﻚ ﺑــﺸﻨﺎس ﻛـــﻪ ﻧﺒـــﻮ‪‬د ﻓﺮﺑﻬـــﻲ ﻣﺎﻧﻨـــﺪ آﻣـــﺎس‬ ‫»ﻣــﻦِ« ﺗــﻮ ﺑﺮﺗــﺮ از ﺟــﺎن و ﺗــﻦ آﻣــﺪ ﻛــﻪ اﻳــﻦ ﻫــﺮدو ز اﺟــﺰاي »ﻣــﻦ« آﻣــﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﻟﻔﻆ »ﻣﻦ« ﻧﻪ اﻧﺴﺎن اﺳـﺖ ﻣﺨـﺼﻮص ﻛﻪ ﺗﺎ ﮔﻮﺋﻲ ﺑﻪ آن ﺟﺎن اﺳـﺖ ﻣﺨـﺼﻮص‬ ‫ﻳﻜــﻲ ره ﺑﺮﺗــﺮ از ﻛــﻮن و ﻣﻜــﺎن ﺷــﻮ ﺟﻬﺎن ﺑﮕﺬار و ﺧﻮد در ﺧﻮد ﺟﻬـﺎن ﺷـﻮ‬ ‫ز ﺧـــﻂِّ وﻫﻤـــﻲي »ﻫـــﺎي« ﻫﻮﻳـــﺖ دو ﭼــﺸﻤﻲ ﻣــﻲﺷ ـﻮد در وﻗ ـﺖِ رؤﻳــﺖ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧَــــــﺪ در ﻣﻴﺎﻧــــــﻪ رﻫــــــﺮو راه ﭼــﻮ »ﻫــﺎي« »ﻫــﻮ« ﺷــﻮد ﻣ‪‬ﻠﺤ‪‬ــﻖ ﺑــﻪ اﷲ‬ ‫ﺑ ـﻮ‪‬د ﻫــﺴﺘﻲ ﺑﻬــﺸﺖ‪ ،‬اﻣﻜــﺎن ﭼــﻮ دوزخ ﻣـــﻦ و ﺗـــﻮ در ﻣﻴـــﺎن ﻣﺎﻧﻨـــﺪِ ﺑـــﺮزخ‬ ‫ﭼــﻮ ﺑﺮﺧﻴــﺰد ﺗــﻮ را اﻳــﻦ ﭘــﺮده از ﭘــﻴﺶ ﻧﻤﺎﻧـــﺪ ﻧﻴـــﺰ ﺣﻜــﻢِ ﻣـــﺬﻫﺐ و ﻛـــﻴﺶ‬ ‫ﻫﻤــﻪ ﺣﻜ ـﻢِ ﺷــﺮﻳﻌﺖ از »ﻣ‪ ‬ـﻦِ« ﺗﻮاﺳــﺖ ﻛــﻪ اﻳــﻦ ﺑﺮﺑــﺴﺘﺔ ﺟــﺎن و ﺗــﻦِ ﺗﻮاﺳــﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪22‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫»ﻣ‪‬ـــﻦِ« ﺗـــﻮ ﭼـــﻮن ﻧﻤﺎﻧَـــﺪ در ﻣﻴﺎﻧـــﻪ ﭼــﻪ ﻛﻌﺒــﻪ ﭼــﻪ ﻛِﻨــﺸﺖ و دﻳــﺮ و ﺧﺎﻧــﻪ‬ ‫ﺗَﻌ‪‬ــﻴ‪‬ﻦ ﻧﻘﻄــﺔ وﻫﻤــﻲ اﺳــﺖ ﺑــﺮ ﻋــﻴﻦ از اﻳﻦ ﻳﻚﻧﻘﻄﻪ »ﻋـﻴﻦِ« ﺗـﻮ ﺷـﻮد »ﻏـﻴﻦ«‬ ‫دو ﺧَﻄـــﻮ‪‬ه ﺑـــﻴﺶ ﻧﺒـــﻮ‪‬د راهِ ﺳـــﺎﻟﻚ اﮔـــﺮ ﭼـــﻪ دارد آن ﭼﻨـــﺪﻳﻦ ﻣ‪‬ﻬﺎﻟِـــﻚ‬ ‫ﻳـــﻚ از »ﻫـــﺎي« ﻫﻮﻳ‪‬ـ ـﺖ در ﮔﺬﺷـــﺘﻦ دوم ﺻــــﺤﺮاي ﻫــــﺴﺘﻲ در ﻧَﻮ‪‬ﺷــــﺘﻦ‬ ‫در اﻳﻦ ﻣـﺸﻬﺪ ﻳﻜـﻲ ﺷـﺪ ﺟﻤـﻊ و اِﻓـﺮاد ﭼــﻮ واﺣــﺪ ﺳــﺎري اﻧــﺪر ﻋــﻴﻦِ اﻋــﺪاد‬ ‫ﺗــﻮ آن ﺟﻤﻌــﻲ ﻛــﻪ ﻋــﻴﻦِ وﺣــﺪت آﻣــﺪ ﭼــﻮ آن واﺣــﺪ ﻛــﻪ ﻋــﻴﻦ ﻛَﺜــﺮَت آﻣــﺪ‬ ‫ﻛــﺴﻲ اﻳــﻦ ره ﺷﻨﺎﺳــﺪ ﻛــﻮ ﮔــﺬر ﻛــﺮد ز ﺟــﺰوي ﺳــﻮي ﻛﻠــﻲ ﻳــﻚ ﺳــﻔﺮ ﻛــﺮد‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮ ﭼـﻮن ﺑ‪‬ـﻮ‪‬د ؟ رﻫـﺮو ﻛـﺪام اﺳـﺖ ؟‬ ‫ﻛــﻪ را ﮔــﻮﻳﻢ ﻛــﻪ او ﻣــﺮد ﺗﻤــﺎم اﺳــﺖ ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫دﮔـــﺮ ﮔﻔﺘـــﻲ ﻣـــﺴﺎﻓﺮ ﻛﻴـــﺴﺖ در راه ﻛــﺴﻲ ﻛــﻮ ﺷُ ـﺪ ز اﺻــﻞ ﺧــﻮﻳﺶ آﮔــﺎه‬ ‫ﻣــــﺴﺎﻓﺮ آن ﺑـــﻮ‪‬د ﻛــــﻮ ﺑﮕــــﺬرد زود ز ﺧﻮد ﺻﺎﻓﻲ ﺷـﻮد ﭼـﻮن آﺗـﺶ از دود‬ ‫ﺳـــﻠﻮﻛﺶ ﺳ‪‬ـــﻴﺮِ ﻛـــﺸﻔﻲ دان ز اﻣﻜـــﺎن ﺳﻮي واﺟـﺐ ﺑـﻪ ﺗـﺮكِ ﺷَـﻴﻦ و ﻧﻘـﺼﺎن‬ ‫ﺑــــﻪ ﻋﻜــــﺲ ﺳ‪‬ــــﻴﺮِ اول در ﻣﻨــــﺎزل رو‪‬د ﺗــــﺎ ﮔــــﺮدد او اﻧــــﺴﺎن ﻛﺎﻣــــﻞ‬ ‫ﺑــﺪان اول ﻛــﻪ ﺗــﺎ ﭼــﻮن ﮔــﺸﺖ ﻣﻮﺟــﻮد ﻛــﺰ او اﻧــﺴﺎن ﻛﺎﻣــﻞ ﮔــﺸﺖ ﻣﻮﻟــﻮد‬ ‫در اَﻃــــﻮارِ ﺟﻤــــﺎدي ﺑــــﻮد ﭘﻴــــﺪا ﭘـــﺲ از روحِ اﺿـــﺎﻓﻲ ﮔـــﺸﺖ داﻧـــﺎ‬ ‫ﭘــﺲ آﻧﮕــﻪ ﺟﻨﺒــﺸﻲ ﻛــﺮد او ز ﻗــﺪرت ﭘﺲ از وي ﺷـﺪ ز ﺣـﻖ ﺻـﺎﺣﺐ ارادت‬ ‫ﺑــﻪ ﻃﻔﻠــﻲ ﻛــﺮد ﺑــﺎز اﺣــﺴﺎس ﻋــﺎﻟَﻢ در او ﺑﺎﻟﻔﻌـــﻞ ﺷـــﺪ وﺳـــﻮاسِ ﻋـــﺎﻟﻢ‬ ‫ﭼــﻮ ﺟﺰوﻳــﺎت ﺷــﺪ ﺑــﺮ وي ﻣﺮﺗــﺐ ﺑــــﻪ ﻛﻠﻴــــﺎت‪ ‬ره ﺑــــﺮد از ﻣﺮﻛــــﺐ‬ ‫ﻏــﻀﺐ ﺷــﺪ اﻧــﺪر او ﭘﻴــﺪا و ﺷــﻬﻮت وزاﻳﺸﺎن ﺧﺎﺳﺖ ﺑﺨﻞ وﺣﺮص وﻧﺨـﻮت‬ ‫ﺑـــﻪ ﻓﻌـــﻞ آﻣـــﺪ ﺻـــﻔﺘﻬﺎي ذﻣﻴﻤـــﻪ ﺑﺘــــﺮ ﺷــــﺪ از دد و دﻳــــﻮ و ﺑ‪‬ﻬﻴﻤــــﻪ‬ ‫ﺗﻨـــﺰل را ﺑـــﻮ‪‬د اﻳـــﻦ ﻧﻘﻄـــﻪ اَﺳـــﻔَﻞ ﻛــﻪ ﺷــﺪ ﺑــﺎ ﻧﻘﻄــﺔ وﺣــﺪت ﻣﻘﺎﺑــﻞ‬ ‫ﺷـــﺪ از اﻓﻌـــﺎل ﻛﺜـــﺮت ﺑـــﻲﻧﻬﺎﻳـــﺖ ﻣﻘﺎﺑــﻞ ﮔــﺸﺖ از اﻳــﻦ رو ﺑــﺎ ﺑــﺪاﻳﺖ‬ ‫اﮔـــﺮ ﮔـــﺮدد ﻣ‪‬ﻘَﻴ‪‬ـــﺪ اﻧـــﺪر اﻳـــﻦ دام ﺑـــﻪ ﮔﻤﺮاﻫـــﻲ ﺑـــﻮ‪‬د ﻛﻤﺘـــﺮ ز اَﻧﻌـــﺎم‬ ‫وﮔـــﺮ ﻧـــﻮري رﺳـــﺪ از ﻋـــﺎﻟَﻢِ ﺟـــﺎن ز ﻓــﻴﺾِ ﺟ‪‬ﺬﺑــﻪ ﻳــﺎ از ﻋﻜــﺲ ﺑﺮﻫــﺎن‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪24‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫دﻟــﺶ ﺑــﺎ ﻟﻄــﻒ ﺣــﻖ ﻫﻤــﺮاز ﮔــﺮدد از آن راﻫـــﻲ ﻛـــﻪ آﻣـــﺪ ﺑـــﺎز ﮔـــﺮدد‬ ‫ز ﺟﺬﺑــــﻪ ﻳــــﺎ ز ﺑﺮﻫــــﺎن ﺣﻘﻴﻘــــﻲ رﻫـــﻲ ﻳﺎﺑـــﺪ ﺑـــﻪ اﻳﻤـــﺎن ﺣﻘﻴﻘـــﻲ‬ ‫ﻛﻨــﺪ ﻳــﻚ رﺟﻌــﺖ‪ ‬از ﺳِــﺠ‪‬ﻴﻦِ ﻓُﺠ‪‬ــﺎر رخ آرد ﺳـــــﻮي ﻋِﻠِّﻴــــــﻴﻦِ اَﺑـــــﺮار‬ ‫ﺑـــﻪ ﺗﻮﺑـــﻪ ﻣﺘـــﺼﻒ ﮔـــﺮدد در آن دم ﺷـــــــﻮد در اِﺻـــــــﻄَﻔَﻲ ز اوﻻد آدم‬ ‫ز اﻓﻌــــﺎل ﻧﻜﻮﻫﻴــــﺪه ﺷــــﻮد ﭘــــﺎك ﭼــﻮ ادرﻳــﺲِ ﻧﺒــﻲ آﻳــﺪ ﺑــﺮ اﻓــﻼك‬ ‫ﭼـــﻮ ﻳﺎﺑـــﺪ از ﺻـــﻔﺎتِ ﺑـــﺪ ﻧﺠـــﺎﺗﻲ ﺷــﻮد ﭼــﻮن ﻧــﻮح از آن ﺻــﺎﺣﺐ ﺛﺒــﺎﺗﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧـــﺪ ﻗـــﺪرت ﺟـــﺰوﻳﺶ در ﻛـــﻞ ﺧﻠﻴـــﻞ آﺳـــﺎ ﺷـــﻮد ﺻـــﺎﺣﺐ ﺗﻮﻛـــﻞ‬ ‫ارادت ﺑـــﺎ رﺿـــﺎي ﺣـــﻖ ﺷـــﻮد ﺿَـ ـﻢ رود ﭼــﻮن ﻣﻮﺳــﻲ اﻧــﺪر ﺑــﺎب اﻋﻈــﻢ‬ ‫ز ﻋﻠــــﻢ ﺧﻮﻳــــﺸﺘﻦ ﻳﺎﺑــــﺪ رﻫــــﺎﺋﻲ ﭼـــﻮ ﻋﻴـــﺴﺎي ﻧﺒـــﻲ ﮔـــﺮدد ﺳـــﻤﺎﺋﻲ‬ ‫دﻫـــﺪ ﻳﻜﺒـــﺎره ﻫـــﺴﺘﻲ را ﺑـــﻪ ﺗـــﺎراج درآﻳـــﺪ از ﭘـــﺊ اﺣﻤـــﺪ ﺑـــﻪ ﻣﻌـــﺮاج‬ ‫رﺳـــﺪ ﭼـــﻮن ﻧﻘﻄـــﺔ آﺧـــﺮ ﺑـــﻪ اول در آﻧﺠــﺎ ﻧَــﻪ ﻣ‪‬ﻠَــﻚ ﮔﻨﺠــﺪ ﻧَــﻪ ﻣ‪‬ﺮﺳ‪‬ــﻞ‬ ‫ﻧﺒـــﻲ ﭼـــﻮن آﻓﺘـــﺎب آﻣـــﺪ وﻟـــﻲ ﻣـــﺎه ﻣﻘﺎﺑـــﻞ ﮔـــﺮدد اﻧـــﺪر »ﻟـــﻲ ﻣ‪‬ـــﻊ‪ ‬اﷲ«‬ ‫ﻧﺒــﻮت در ﻛﻤــﺎل ﺧــﻮﻳﺶ ﺻــﺎﻓﻲ اﺳــﺖ وﻻﻳــﺖ اﻧــﺪر او ﭘﻴــﺪا ﻧــﻪ ﻣﺨﻔــﻲ اﺳــﺖ‬ ‫وﻻﻳــــﺖ در وﻟــــﻲ ﭘﻮﺷــــﻴﺪه ﺑﺎﻳــــﺪ وﻟــــﻲ اﻧــــﺪر ﻧﺒــــﻲ ﭘﻴــــﺪا ﻧﻤﺎﻳــــﺪ‬ ‫وﻟـــﻲ از ﭘﻴـــﺮوي ﭼـــﻮن ﻫﻤـــﺪم آﻣـــﺪ ﻧﺒــــﻲ را در وﻻﻳــــﺖ ﻣﺤــــﺮم آﻣــــﺪ‬ ‫ز »اِن ﻛُﻨــــﺘُﻢ ﺗُﺤِﺒ‪‬ــــﻮن« ﻳﺎﺑــــﺪ او راه ﺑـــــﻪ ﺧﻠﻮﺗﺨﺎﻧـــــﺔ »ﻳ‪‬ﺤﺒِـــــﺒﻜُﻢ‪ ‬اﷲ«‬ ‫در آن ﺧﻠـــﻮتﺳـــﺮا ﻣﺤﺒـــﻮب ﮔـــﺮدد ﺑــﻪ ﺣــﻖ ﻳﻜﺒــﺎرﮔﻲ ﻣﺠــﺬوب ﮔــﺮدد‬ ‫ﺑــــﻮ‪‬د ﺗــــﺎﺑﻊ وﻟــــﻲ از روي ﻣﻌﻨــــﻲ ﺑـــﻮد ﻋﺎﺑـــﺪ وﻟـــﻲ در ﻛـــﻮي ﻣﻌﻨـــﻲ‬ ‫وﻟــﻲ آﻧﮕــﻪ رﺳــﺪ ﻛــﺎرش ﺑــﻪ اﺗﻤــﺎم ﻛـــﻪ واآﻏـــﺎز ﮔـــﺮدد ﺑـــﺎز از اﻧﺠـــﺎم‬ ‫ﻛــﺴﻲ ﻣــﺮد ﺗﻤــﺎم اﺳــﺖ ﻛــﺰ ﺗﻤــﺎﻣﻲ ﻛﻨـــﺪ ﺑـــﺎ ﺧـــﻮاﺟﮕﻲ ﻛـــﺎرِ ﻏﻼﻣـــﻲ‬ ‫ﭘــﺲ آﻧﮕــﺎﻫﻲ ﻛــﻪ ﺑﺒﺮﻳــﺪ او ﻣــﺴﺎﻓﺖ ﻧﻬــﺪ ﺣــﻖ ﺑــﺮ ﺳــﺮش ﺗــﺎج ﺧﻼﻓــﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪25‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺑﻘـــﺎﺋﻲ ﻳﺎﺑـــﺪ او ﺑﻌـــﺪ از ﻓﻨـــﺎ ﺑـــﺎز رود ز اﻧﺠــــﺎمِ ره دﻳﮕــــﺮ ﺑــــﻪ آﻏــــﺎز‬ ‫ﺷـــﺮﻳﻌﺖ را ﺷِـــﻌﺎر ﺧـــﻮﻳﺶ ﺳـــﺎزد ﻃﺮﻳﻘـــﺖ را دِﺛـــﺎر ﺧـــﻮﻳﺶ ﺳـــﺎزد‬ ‫ﺣﻘﻴﻘــــﺖ ﺧــــﻮد ﻣﻘــــﺎمِ ذات او دان ﺷـــﺪه ﺟـــﺎﻣﻊ ﻣﻴـــﺎن ﻛﻔـــﺮ و اﻳﻤـــﺎن‬ ‫ﺑــﻪ اﺧــﻼقِ ﺣﻤﻴــﺪه ﮔــﺸﺘﻪ ﻣﻮﺻــﻮف ﺑﻪ ﻋﻠـﻢ و زﻫـﺪ و ﺗﻘـﻮي ﺑـﻮده ﻣﻌـﺮوف‬ ‫ﻫﻤـــﻪ ﺑـــﺎ او وﻟـــﻲ او از ﻫﻤـــﻪ دور ﺑـــﻪ زﻳـــﺮ ﻗﺒـــﻪﻫـــﺎي ﺳِـــﺘﺮْ ﻣـــﺴﺘﻮر‬ ‫ﺗﺒـــﻪ ﮔـــﺮدد ﺳﺮاﺳـــﺮ ﻣﻐـــﺰ ﺑـــﺎدام ﮔــﺮش از ﭘﻮﺳــﺖ ﺑﻴــﺮون آوري ﺧــﺎم‬ ‫وﻟﻲ ﭼﻮن ﭘﺨﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﻲ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﻴﻜﻮﺳـﺖ اﮔــﺮ ﻣﻐــﺰش ﺑــﺮ آري ﺑﺮﻛَﻨــﻲ ﭘﻮﺳــﺖ‬ ‫ﺷــﺮﻳﻌﺖ ﭘﻮﺳــﺖ ‪ ،‬ﻣﻐــﺰ آﻣــﺪ ﺣﻘﻴﻘــﺖ ﻣﻴــــﺎن اﻳــــﻦ و آن ﺑﺎﺷــــﺪ ﻃﺮﻳﻘــــﺖ‬ ‫ﺧﻠــﻞ در راهِ ﺳــﺎﻟﻚ ﻧﻘ ـﺺِ ﻣﻐــﺰ اﺳــﺖ ﭼﻮ ﻣﻐﺰش ﭘﺨﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﻲ ﭘﻮﺳﺖ ﻧﻐﺰ اﺳﺖ‬ ‫ﭼــﻮ ﻋــﺎرف ﺑــﺎ ﻳﻘــﻴﻦِ ﺧــﻮﻳﺶ ﭘﻴﻮﺳــﺖ رﺳﻴﺪه ﮔـﺸﺖ ﻣﻐـﺰ و ﭘﻮﺳـﺖ ﺑﺸﻜـﺴﺖ‬ ‫وﺟـــﻮدش اﻧـــﺪر اﻳـــﻦ ﻋـــﺎﻟﻢ ﻧﭙﺎﻳـــﺪ ﺑـــﺮون رﻓـــﺖ و دﮔـ ـﺮ ﻫﺮﮔـــﺰ ﻧﻴﺎﻳـــﺪ‬ ‫وﮔــﺮ ﺑــﺎ ﭘﻮﺳــﺖ ﺗﺎﺑــﺪ ﺗــﺎﺑﺶ ﺧَــﻮر در اﻳــﻦ ﻧَــﺸﺄت ﻛﻨــﺪ ﻳــﻚ دور دﻳﮕــﺮ‬ ‫درﺧﺘـــﻲ ﮔـــﺮدد او از آب و از ﺧـــﺎك ﻛــﻪ ﺷــﺎﺧﺶ ﺑﮕــﺬرد از ﺟﻤﻠــﻪ اﻓــﻼك‬ ‫ﻫﻤـــﺎن داﻧـــﻪ ﺑـــﺮون آﻳـــﺪ دﮔـــﺮ ﺑـــﺎر ﻳﻜـــﻲ ﺻـــﺪ ﮔـــﺸﺘﻪ از ﺗﻘـــﺪﻳﺮ ﺟﺒـــﺎر‬ ‫ﭼــﻮ ﺳ‪‬ــﻴﺮِ ﺣ‪‬ﺒ‪‬ــﻪ ﺑــﺮ ﺧَــﻂِّ ﺷَــﺠ‪‬ﺮ ﺷــﺪ ز ﻧﻘﻄــﻪ ﺧــﻂ ز ﺧــﻂ د‪‬وري دﮔــﺮ ﺷــﺪ‬ ‫ﭼـــﻮ ﺷـــﺪ در داﻳـــﺮه ﺳـــﺎﻟﻚ ﻣ‪‬ﻜَﻤ‪‬ـــﻞ رﺳـــﺪ ﻫـــﻢ ﻧﻘﻄـــﺔ آﺧـــﺮ ﺑـــﻪ اول‬ ‫دﮔـــﺮ ﺑـــﺎره ﺷـــﻮد ﻣﺎﻧﻨـــﺪ ﭘﺮﮔــــﺎر ﺑــﺮ آن ﻛــﺎري ﻛــﻪ اول ﺑــﻮد ﺑــﺮ ﻛــﺎر‬ ‫ﺗﻨﺎﺳـــﺦ ﻧﺒـ ـﻮ‪‬د اﻳـــﻦ ﻛـــﺰ روي ﻣﻌﻨـــﻲ ﻇﻬـــﻮرات اﺳـــﺖ در ﻋـــﻴﻦ ﺗﺠﻠـــﻲ‬ ‫و ﻗَـــﺪ ﺳ‪‬ـــﺄَﻟﻮا و ﻗـــﺎﻟﻮا ﻣ‪‬ـــﺎ اﻟﻨِّﻬﺎﻳ‪‬ـــﻪ ﻓَﻘﻴـــﻞَ ﻫِـــﻲ‪ ‬اﻟﺮﱡﺟـــﻮع‪ ‬اِﻟَـــﻲ اﻟﺒِﺪاﻳـــﻪ‬ ‫ﻧﺒــــــﻮت را ﻇﻬــــــﻮر از آدم آﻣــــــﺪ ﻛﻤــــﺎﻟﺶ در وﺟــــﻮدِ ﺧــــﺎﺗﻢ آﻣــــﺪ‬ ‫وﻻﻳـــﺖ ﺑـــﻮد ﺑـــﺎﻗﻲ ﺗـــﺎ ﺳـــﻔﺮ ﻛـــﺮد ﭼــﻮ ﻧﻘﻄــﻪ در ﺟﻬــﺎن د‪‬وري دﮔــﺮ ﻛــﺮد‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪26‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﻇﻬـــﻮر ﻛـــﻞ او ﺑﺎﺷـــﺪ ﺑـــﻪ ﺧـــﺎﺗﻢ ﺑــــﻪ او ﮔــــﺮدد ﺗﻤــــﺎﻣﻲ دور ﻋــــﺎﻟﻢ‬ ‫وﺟـــﻮد اوﻟﻴـــﺎء او را ﭼـــﻮ ﻋـــﻀﻮﻧﺪ ﻛﻪ او ﻛﻞّ اﺳﺖ و اﻳﺸﺎن ﻫﻤﭽـﻮ ﺟﺰوﻧـﺪ‬ ‫ﭼــﻮ او از ﺧﻮاﺟــﻪ ﻳﺎﺑــﺪ ﻧــﺴﺒﺖِ ﺗــﺎم از او وا ﻇـــﺎﻫﺮ آﻳـــﺪ رﺣﻤـــﺖِ ﻋـــﺎم‬ ‫ﺷــــﻮد او ﻣﻘﺘــــﺪاي ﻫــــﺮ دو ﻋــــﺎﻟﻢ ﺧﻠﻴﻔـــــــــﻪ ﮔـــــــــﺮدد از اوﻻدِ آدم‬ ‫ﭼــﻮ ﻧــﻮر آﻓﺘــﺎب از ﺷــﺐ ﺟــﺪا ﺷــﺪ ﺗــﻮ را ﺻــﺒﺢ و ﻃﻠــﻮع و اﺳــﺘﻮا ﺷــﺪ‬ ‫دﮔـــــﺮ ﺑـــــﺎره ز د‪‬ور ﭼـــــﺮخِ د‪‬و‪‬ار زوال و ﻋــﺼﺮ و ﻣﻐــﺮب ﺷــﺪ ﭘﺪﻳــﺪار‬ ‫ﺑـــﻮ‪‬د ﻧـــﻮرِ ﻧﺒـــﻲ ﺧﻮرﺷـــﻴﺪِ اﻋﻈـــﻢ ﮔـــﻪ از ﻣﻮﺳـــﻲ ﭘﺪﻳـــﺪ و ﮔـــﻪ ز آدم‬ ‫اﮔــــﺮ ﺗــــﺎرﻳﺦِ ﻋــــﺎﻟَﻢ را ﺑﺨــــﻮاﻧﻲ ﻣﺮاﺗــــﺐ را ﻳﻜﺎﻳــــﻚ ﺑــــﺎز داﻧــــﻲ‬ ‫ز ﺧَــﻮر ﻫــﺮدم ﻇﻬــﻮرِ ﺳــﺎﻳﻪﺋــﻲ ﺷــﺪ ﻛــﻪ آن ﻣﻌــﺮاج دﻳــﻦ را ﭘﺎﻳــﻪﺋــﻲ ﺷــﺪ‬ ‫زﻣـــﺎنِ ﺧﻮاﺟـــﻪ وﻗـــﺖ اِﺳـــﺘِﻮا ﺑـــﻮد ﻛﻪ از ﻫـﺮ ﻇـﻞّ و ﻇﻠﻤـﺖ ﻣ‪‬ـﺼﻄَﻔَﻲ ﺑـﻮد‬ ‫ﺑــﻪ ﺧــﻂِّ اِﺳــﺘِﻮا ﺑــﺮ ﻗﺎﻣــﺖِ راﺳــﺖ ﻧﺪارد ﺳﺎﻳﻪ ﭘﻴﺶ و ﭘـﺲ ﭼـﭗ و راﺳـﺖ‬ ‫ﭼــﻮ ﻛــﺮد او ﺑــﺮ ﺻــﺮاطِ ﺣــﻖ اﻗﺎﻣــﺖ ﺑــﻪ اﻣــﺮِ »ﻓَﺎﺳــﺘَﻘِﻢ« ﻣــﻲداﺷــﺖ ﻗﺎﻣــﺖ‬ ‫ﻧﺒـــﻮدش ﺳـــﺎﻳﻪ ﻛـــ‪Ĥ‬ن دارد ﺳـــﻴﺎﻫﻲ زﻫــــﻲ ﻧــــﻮرِ ﺧــــﺪا ﻇِــــﻞِّ اﻟﻬــــﻲ‬ ‫ورا ﻗﺒﻠــﻪ ﻣﻴــﺎنِ ﻏــﺮب و ﺷــﺮق اﺳــﺖ ازﻳـــﺮا در ﻣﻴـــﺎنِ ﻧـــﻮر‪ ‬ﻏـــﺮق اﺳـــﺖ‬ ‫ﺑﻪ دﺳـﺖِ او ﭼـﻮ ﺷـﻴﻄﺎن ﺷـﺪ ﻣـﺴﻠﻤﺎن ﺑــﻪ زﻳــﺮِ ﭘــﺎي او ﺷــﺪ ﺳــﺎﻳﻪ ﭘﻨﻬــﺎن‬ ‫ﻣﺮاﺗـــﺐ ﺟﻤﻠـــﻪ زﻳـــﺮ ﭘﺎﻳـــﺔ اوﺳـــﺖ وﺟـــﻮدِ ﺧﺎﻛﻴـــﺎن از ﺳـــﺎﻳﺔ اوﺳـــﺖ‬ ‫ز ﻧــﻮرش ﺷــﺪ وﻻﻳــﺖ ﺳــﺎﻳﻪ ﮔــﺴﺘﺮ ﻣـــﺸﺎرِق ﺑـــﺎ ﻣﻐـــﺎرِب ﺷـــﺪ ﺑﺮاﺑـــﺮ‬ ‫ز ﻫــﺮ ﺳــﺎﻳﻪ ﻛــﻪ اول ﮔــﺸﺖ ﺣﺎﺻــﻞ در آﺧـــﺮ ﺷـــﺪ ﻳﻜـــﻲ دﻳﮕـــﺮ ﻣﻘﺎﺑـــﻞ‬ ‫ﻛﻨـــﻮن ﻫـــﺮ ﻋـــﺎﻟَﻤﻲ ﺑﺎﺷـــﺪ ز اُﻣ‪‬ـــﺖ رﺳـــــﻮﻟﻲ را ﻣﻘﺎﺑـــــﻞ در ﻧﺒـــــﻮت‬ ‫ﻧﺒـــﻲ ﭼـــﻮن در ﻧﺒـــﻮت ﺑـــﻮد اَﻛﻤ‪‬ـــﻞ ﺑـــﻮ‪‬د از ﻫـــﺮ وﻟـــﻲ ﻧﺎﭼـــﺎر اﻓـــﻀﻞ‬ ‫وﻻﻳــﺖ ﺷــﺪ ﺑــﻪ ﺧــﺎﺗﻢ ﺟﻤﻠــﻪ ﻇــﺎﻫﺮ ﺑــﺮ اول ﻧﻘﻄــﻪ ﻫــﻢ ﺧــﺘﻢ آﻣــﺪ آﺧــﺮ‬ ‫از او ﻋـــﺎﻟَﻢ ﺷـــﻮد ﭘـــﺮ اﻣـــﻦ و اﻳﻤـــﺎن ﺟﻤـــﺎد و ﺟـــﺎﻧﻮر ﻳﺎﺑـــﺪ از او ﺟـــﺎن‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪27‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﻧﻤﺎﻧـــﺪ در ﺟﻬـــﺎن ﻳـــﻚ ﻧﻔـ ـﺲِ ﻛـــﺎﻓﺮ ﺷـــﻮد ﻋـــﺪل ﺣﻘﻴﻘـــﻲ ﺟﻤﻠـــﻪ ﻇـــﺎﻫﺮ‬ ‫ﺑـ ـﻮ‪‬د از ﺳِـ ـﺮِّ وﺣـــﺪت واﻗـ ـﻒِ ﺣـــﻖ در او ﭘﻴــــﺪا ﻧﻤﺎﻳــــﺪ وﺟــ ـﻪِ ﻣﻄﻠــــﻖ‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﻛــﻪ ﺷــﺪ ﺑــﺮ ﺳــﺮ وﺣــﺪت واﻗــﻒ آﺧــﺮ؟‬ ‫ﺷﻨﺎﺳـــﺎي ﭼـــﻪ آﻣـــﺪ ﻋـــﺎرف آﺧـــﺮ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫ﻛــﺴﻲ ﺑــﺮ ﺳِ ـﺮِّ وﺣــﺪت ﮔــﺸﺖ واﻗــﻒ ﻛـــﻪ او واﻗـــﻒ ﻧـــﺸﺪ اﻧـ ـﺪر ﻣﻮاﻗـــﻒ‬ ‫دل ﻋـــﺎرف ﺷﻨﺎﺳـــﺎي وﺟـــﻮد اﺳـــﺖ وﺟــﻮدِ ﻣﻄﻠــﻖ او را در ﺷــﻬﻮد اﺳــﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺟﺰ ﻫـﺴﺖِ ﺣﻘﻴﻘـﻲ ﻫـﺴﺖ ﻧـﺸﻨﺎﺧﺖ از آنرو ﻫــﺴﺘﺊ ﺧــﻮد ﭘــﺎك درﺑﺎﺧــﺖ‬ ‫وﺟﻮد ﺗـﻮ ﻫﻤـﻪ ﺧـﺎر اﺳـﺖ و ﺧﺎﺷـﺎك ﺑــﺮون اﻧــﺪاز از ﺧــﻮد ﺟﻤﻠــﻪ را ﭘــﺎك‬ ‫ﺑــــﺮو ﺗـﻮﺧـﺎﻧــ ــﺔ دل را ﻓــــﺮو روب ﻣﻬﻴـــﺎ ﻛـــﻦ ﻣﻘـــﺎم و ﺟـــﺎي ﻣﺤﺒـــﻮب‬ ‫ﭼــﻮ ﺗــﻮ ﺑﻴــﺮون ﺷــﺪي او اﻧــﺪر آﻳــﺪ ﺑــﻪ ﺗــﻮ ﺑــﻲ ﺗــﻮ ﺟﻤــﺎلِ ﺧــﻮد ﻧﻤﺎﻳــﺪ‬ ‫ﻛــﺴﻲ ﻛــﻮ از ﻧﻮاﻓــﻞ ﮔــﺸﺖ ﻣﺤﺒــﻮب ﺑــﻪ «ﻻ«ي ﻧﻔــﻲ ﻛــﺮد او ﺧﺎﻧــﻪ ﺟــﺎروب‬ ‫درونِ ﺟــﺎنِ ﻣﺤﺒــﻮب او ﻣﻜــﺎن ﻳﺎﻓــﺖ ز ﺑــﻲ ﻳ‪‬ـﺴﻤ‪‬ﻊ و ﺑــﻲ ﻳﺒـﺼِﺮ ﻧــﺸﺎن ﻳﺎﻓــﺖ‬ ‫ز ﻫــﺴﺘﻲ ﺗــﺎ ﺑــﻮ‪‬د ﺑــﺎﻗﻲ ﺑــﺮ او ﺷَــﻴﻦ ﻧﻴﺎﺑـــﺪ ﻋﻠـ ـﻢِ ﻋـــﺎرف ﺻـــﻮرتِ ﻋ‪‬ـ ـﻴﻦ‬ ‫ﻣﻮاﻧـــﻊ ﺗــــﺎ ﻧﮕﺮداﻧـــﻲ ز ﺧــــﻮد دور درونِ ﺧﺎﻧـــــﺔ دل ﻧﺎﻳـــــﺪت ﻧـــــﻮر‬ ‫ﻣﻮاﻧﻊ ﭼـﻮن در اﻳـﻦ ﻋـﺎﻟَﻢ ﭼﻬـﺎر اﺳـﺖ ﻃﻬﺎرت ﻛـﺮدن از وي ﻫـﻢ ﭼﻬـﺎر اﺳـﺖ‬ ‫ﻧﺨــﺴﺘﻴﻦ ﭘــﺎﻛﻲ از اﺣــﺪاث و اﻧﺠــﺎس دوم از ﻣﻌــــﺼﻴﺖ و‪‬ز ﺷـــﺮِّ وﺳــــﻮاس‬ ‫ﺳــﻮم ﭘــﺎﻛﻲ ز اﺧــﻼق ذﻣﻴﻤــﻪ اﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑـﺎ وي آدﻣـﻲ ﻫﻤﭽـﻮن ﺑﻬﻴﻤـﻪ اﺳـﺖ‬ ‫ﭼﻬـــﺎرم ﭘـــﺎﻛﺊ ﺳِـــﺮّ اﺳـــﺖ از ﻏﻴـــﺮ ﻛــﻪ اﻳﻨﺠــﺎ ﻣﻨﺘﻬــﻲ ﻣــﻲﮔــﺮددش ﺳ‪‬ــﻴﺮ‬ ‫ﻫــﺮ آن ﻛــﻮ ﻛــﺮد ﺣﺎﺻــﻞ اﻳــﻦ ﻃﻬــﺎرات ﺷـــﻮد ﺑـــﻲ ﺷـــﻚ ﺳـــﺰاوار ﻣﻨﺎﺟـــﺎت‬ ‫ﺗـــﻮ ﺗـــﺎ ﺧـــﻮد را ﺑﻜﻠـــﻲ در ﻧﺒـــﺎزي ﻧﻤـــﺎزت ﻛـــﻲ ﺷـــﻮد ﻫﺮﮔـــﺰ ﻧﻤـــﺎزي‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪29‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﭼــﻮ ذاﺗــﺖ ﭘــﺎك ﮔــﺮدد از ﻫﻤــﻪ ﺷَ ـﻴﻦ ﻧﻤـــﺎزت ﮔـــﺮدد آﻧﮕـــﻪ ﻗُـ ـﺮﱠت‪ ‬اﻟﻌ‪‬ـ ـﻴﻦ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧــــﺪ در ﻣﻴﺎﻧــــﻪ ﻫــــﻴﭻ ﺗﻤﻴﻴــــﺰ ﺷﻮد ﻣﻌﺮوف و ﻋﺎرف ﺟﻤﻠـﻪ ﻳـﻚ ﭼﻴـﺰ‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻌـﺮوف و ﻋـﺎرف ذات ﭘـﺎك اﺳـﺖ‬ ‫ﭼﻪ ﺳﻮدا در ﺳﺮِ اﻳﻦ ﻣ‪‬ﺸﺖِ ﺧـﺎك اﺳـﺖ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫ﻣﻜـــﻦ ﺑـــﺮ ﻧﻌﻤـــﺖِ ﺣـــﻖ ﻧﺎﺳﭙﺎﺳـــﻲ ﻛــﻪ ﺗــﻮ ﺣــﻖ را ﺑــﻪ ﻧــﻮرِ ﺣــﻖ ﺷﻨﺎﺳــﻲ‬ ‫ﺟﺰ او ﻣﻌﺮوف و ﻋﺎرف ﻧﻴـﺴﺖ‪ .‬درﻳـﺎب وﻟــﻴﻜﻦ ﺧــﺎك ﻣــﻲﻳﺎﺑــﺪ ز ﺧَــﻮر ﺗــﺎب‬ ‫ﻋﺠــــﺐ ﻧﺒــ ـﻮ‪‬د ﻛــــﻪ ذره دارد اﻣ‪‬ﻴــــﺪ ﻫــﻮاي ﺗــﺎبِ ﻣﻬــﺮ و ﻧــﻮرِ ﺧﻮرﺷــﻴﺪ‬ ‫ﺑـــﻪ ﻳـــﺎد آور ﻣﻘـــﺎم و ﺣـــﺎل ﻓِﻄـــﺮت ﻛــﺰ آﻧﺠــﺎ ﺑــﺎز داﻧــﻲ اﺻــﻞ ﻓﻜــﺮت‬ ‫»اَﻟَــﺴﺖ‪ ‬ﺑِــﺮَﺑِّﻜُﻢ« اﻳــﺰد ﻛــﻪ را ﮔﻔــﺖ ﻛﻪ ﺑﻮد آﺧﺮ ﻛﻪ آن ﺳـﺎﻋﺖ »ﺑ‪‬ﻠَـﻲ« ﮔﻔـﺖ‬ ‫در آن روزي ﻛـــﻪ ﮔﻠﻬـــﺎ ﻣـــﻲﺳﺮﺷـــﺘﻨﺪ ﺑــــﻪ دلدر ﻗــــﺼﺔ اﻳﻤــــﺎن ﻧﻮﺷــــﺘﻨﺪ‬ ‫اﮔـــﺮ آن ﻧﺎﻣـــﻪ را ﻳـــﻚ ره ﺑﺨـــﻮاﻧﻲ ﻫــﺮ آن ﭼﻴــﺰي ﻛــﻪ ﻣــﻲﺧــﻮاﻫﻲ ﺑــﺪاﻧﻲ‬ ‫ﺗــﻮ ﺑــﺴﺘﻲ ﻋﻘــﺪ ﻋﻬــﺪ ﺑﻨــﺪﮔﻲ دوش وﻟـــﻲ ﻛـــﺮدي ﺑـــﻪ ﻧـــﺎداﻧﻲ ﻓﺮاﻣـــﻮش‬ ‫ﻛــﻼم ﺣــﻖ ﺑــﺪان ﮔــﺸﺘﻪ اﺳــﺖ ﻣ‪‬ﻨــﺰَل ﻛـــــﻪ ﻳـــــﺎدت آورد از ﻋﻬـــــﺪ اول‬ ‫اﮔــﺮ ﺗــﻮ دﻳــﺪهاي ﺣــﻖ را ﺑــﻪ آﻏــﺎز در اﻳﻨﺠـــﺎ ﻫـــﻢ ﺗـــﻮاﻧﻲ دﻳـــﺪﻧﺶ ﺑـــﺎز‬ ‫ﺻــــﻔﺎﺗﺶ را ﺑﺒــــﻴﻦ اﻣــــﺮوز اﻳﻨﺠــــﺎ ﻛـــﻪ ﺗـــﺎ ذاﺗـــﺶ ﺗـــﻮاﻧﻲ دﻳـــﺪ ﻓـــﺮدا‬ ‫وﮔﺮﻧـــﻪ رﻧـــﺞ ﺧـــﻮد ﺿـــﺎﻳﻊ ﻣﮕـــﺮدان ﺑــــﺮو ﺑﻨﻴــــﻮش »ﻻﺗَﻬـــﺪِي« ز ﻗــــﺮآن‬ ‫ﻧــــﺪارد ﺑــــﺎورت اَﻛﻤ‪‬ــــﻪ زِ اَﻟــــﻮان وﮔــﺮ ﺻــﺪ ﺳــﺎل ﮔــﻮﺋﻲ ﻧﻘــﻞ و ﺑﺮﻫــﺎن‬ ‫ﺳــﭙﻴﺪ و زرد و ﺳــﺮخ و ﺳــﺒﺰ و ﻛــﺎﻫﻲ ﺑـــﻪ ﻧـــﺰد وي ﻧﺒﺎﺷـــﺪ ﺟـــﺰ ﺳـــﻴﺎﻫﻲ‬ ‫ﻧﮕـــﺮ ﺗـــﺎ ﻛـــﻮر ﻣـــﺎدرزادِ ﺑـــﺪﺣﺎل ﻛﺠـــﺎ ﺑﻴﻨـــﺎ ﺷـــﻮد از ﻛُﺤـــﻞِ ﻛَﺤ‪‬ـــﺎل‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪31‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺧــــﺮد از دﻳــــﺪنِ اﺣــــﻮالِ ﻋ‪‬ﻘﺒــــﺎ ﺑـــﻮ‪‬د ﭼـــﻮن ﻛـــﻮر ﻣـــﺎدرزادِ دﻧﻴـــﺎ‬ ‫وراي ﻋﻘــــﻞْ ﻃَــــﻮري دارد اﻧــــﺴﺎن ﻛـــﻪ ﺑـــﺸﻨﺎﺳﺪ ﺑـــﻪآن اﺳـــﺮار ﭘﻨﻬـــﺎن‬ ‫ﺑـــﺴﺎنِ آﺗـــﺶ اﻧـــﺪر ﺳـــﻨﮓ و آﻫـــﻦ ﻧﻬــﺎده اﺳــﺖ اﻳــﺰد اﻧــﺪر ﺟــﺎن و در ﺗــﻦ‬ ‫ﭼـﻮ ﺑـﺮ ﻫـﻢ اوﻓﺘـﺎد اﻳـﻦ ﺳـﻨﮓ و آﻫــﻦ ز ﻧــﻮرش ﻫــﺮ دو ﻋــﺎﻟَﻢ ﮔــﺸﺖ روﺷــﻦ‬ ‫از آن ﻣﺠﻤـــﻮع ﭘﻴـــﺪا ﮔـــﺮدد اﻳـــﻦ راز ﭼـــﻮ داﻧـــﺴﺘﻲ ﺑـــﺮو ﺧـــﻮد را ﺑﺮاﻧـــﺪاز‬ ‫ﺗــــﻮﺋﻲ ﺗــــﻮ ﻧــــﺴﺨﺔ ﻧﻘـــﺶِ اﻟﻬــــﻲ ﺑﺠﻮ از ﺧﻮﻳﺶ ﻫـﺮ ﭼﻴـﺰي ﻛـﻪ ﺧـﻮاﻫﻲ‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﻛــﺪاﻣﻴﻦ ﻧﻘﻄــﻪ را ﻧﻄــﻖ اﺳــﺖ اﻧــﺎ اﻟﺤــﻖ؟‬ ‫ﭼــﻪ ﮔــﻮﺋﻲ؟ ﻫــﺮزه ﺑــﻮد آن رﻣـﺰِ ﻣﻄﻠــﻖ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫اﻧــﺎ اﻟﺤــﻖ ﻛــﺸﻒ اﺳــﺮار اﺳــﺖ ﻣﻄﻠــﻖ ﺟﺰ از ﺣـﻖ ﻛﻴـﺴﺖ ﺗـﺎ ﮔﻮﻳـﺪ اﻧـﺎ اﻟﺤـﻖ‬ ‫ﻫﻤـــﻪ ذرات ﻋـــﺎﻟَﻢ ﻫﻤﭽـــﻮ ﻣﻨـــﺼﻮر ﺗﻮ ﺧﻮاﻫﻲ ﻣـﺴﺖ ﮔﻴـﺮ و ﺧـﻮاه ﻣﺨﻤـﻮر‬ ‫در اﻳــــﻦ ﺗــــﺴﺒﻴﺢ و ﺗﻬﻠﻴﻠﻨــــﺪ داﺋــــﻢ ﺑـــﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨـــﻲ ﻫﻤـــﻲﺑﺎﺷـــﻨﺪ ﻗـــﺎﺋﻢ‬ ‫اﮔــﺮ ﺧــﻮاﻫﻲ ﻛــﻪ ﮔــﺮدد ﺑــﺮ ﺗــﻮ آﺳــﺎن »و‪ ‬اِن ﻣِﻦ ﺷَـﻴﺊ« را ﻳـﻚ ره ﻓـﺮو ﺧـﻮان‬ ‫ﭼــﻮ ﻛــﺮدي ﺧﻮﻳــﺸﺘﻦ را ﭘﻨﺒــﻪﻛــﺎري ﺗـــﻮ ﻫـــﻢ ﺣـــﻼجوار اﻳـــﻦ دم ﺑـــﺮآري‬ ‫ﺑــــﺮآور ﭘﻨﺒــ ـﺔ ﭘﻨــــﺪارت از ﮔــــﻮش ﻧــــﺪاي »واﺣِــــﺪ‪ ‬اﻟﻘَﻬ‪‬ــــﺎر« ﺑﻨﻴــــﻮش‬ ‫ﻧـــﺪا ﻣـــﻲآﻳـــﺪ از ﺣـــﻖ ﺑـــﺮ دواﻣـــﺖ ﭼـــﺮا ﮔـــﺸﺘﻲ ﺗـــﻮ ﻣﻮﻗـــﻮفِ ﻗﻴﺎﻣـــﺖ‬ ‫درآ در وادئ اﻳﻤ‪‬ـــــﻦ ﻛـــــﻪ ﻧﺎﮔـــــﺎه درﺧﺘــــﻲ ﮔﻮﻳــــﺪت »اِﻧّــــﻲ اَﻧَــــﺎ اﷲ«‬ ‫روا ﺑﺎﺷـــــﺪ اﻧَـــــﺎاﻟﺤﻖ از درﺧﺘـــــﻲ ﭼــــــﺮا ﻧﺒــــ ـﻮ‪‬د روا از ﻧﻴﻜﺒﺨﺘــــــﻲ‬ ‫ﻫــﺮآﻧﻜﺲ را ﻛــﻪ اﻧــﺪردل ﺷــﻜﻲ ﻧﻴــﺴﺖ ﻳﻘﻴﻦ داﻧﺪ ﻛـﻪ ﻫـﺴﺘﻲ ﺟـﺰ ﻳﻜـﻲ ﻧﻴـﺴﺖ‬ ‫اﻧﺎﻧِﻴ‪‬ــــﺖ ﺑــــﻮ‪‬د ﺣــــﻖ را ﺳــــﺰاوار ﻛﻪ ﻫﻮ ﻏﻴﺐ اﺳﺖ و ﻏﺎﻳﺐ و‪‬ﻫﻢ و ﭘﻨـﺪار‬ ‫ﺟﻨــﺎب ﺣــﻀﺮت ﺣــﻖ را دوﺋ ـﻲ ﻧﻴــﺴﺖ درآﻧﺤﻀﺮت »ﻣﻦ« و»ﻣﺎ« و »ﺗﻮ«ﺋﻲ ﻧﻴﺴﺖ‬ ‫ﻣــﻦ و ﻣــﺎ و ﺗــﻮي او ﻫــﺴﺖ ﻳــﻚ ﭼﻴــﺰ ﻛــﻪ در وﺣــﺪت ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﻫــﻴﭻ ﺗﻤﻴﻴــﺰ‬ ‫ﻫﺮآﻧﻜﻮ ﺧـﺎﻟﻲ ازﺧـﻮد ﭼـﻮن ﺧـﻼ ﺷـﺪ اﻧــﺎ اﻟﺤــﻖ اﻧــﺪر او ﺻــﻮت و ﺻــﺪا ﺷــﺪ‬ ‫ﺷـــﻮد ﺑـــﺎ وﺟـ ـﻪِ ﺑـــﺎﻗﻲ ﻏﻴـ ـﺮِ ﻫﺎﻟـــﻚ ﻳﻜــﻲ ﮔــﺮدد ﺳــﻠﻮك و ﺳ‪‬ــﻴﺮ و ﺳــﺎﻟﻚ‬ ‫ﺣﻠــــﻮل و اﺗﺤــــﺎد از ﻏﻴــــﺮْ ﺧﻴــــﺰد وﻟـــﻲ وﺣـــﺪت ﻫﻤـــﻪ از ﺳ‪‬ــﻴﺮ ﺧﻴـــﺰد‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪33‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺗَﻌ‪‬ــﻴ‪‬ﻦ ﺑـــﻮد ﻛـــﺰ ﻫـــﺴﺘﻲ ﺟـــﺪا ﺷـــﺪ ﻧــﻪ ﺣــﻖ ﺷــﺪ ﺑﻨــﺪه ﻧــﻪ ﺑﻨــﺪه ﺧــﺪا ﺷــﺪ‬ ‫ﺣﻠــﻮل و اﺗﺤــﺎد اﻳﻨﺠــﺎ ﻣﺤــﺎل اﺳــﺖ ﻛﻪ در وﺣﺪت دوﺋﻲ‪ ‬ﻋـﻴﻦِ ﺿَـﻼل اﺳـﺖ‬ ‫وﺟﻮدِ ﺧﻠـﻖ و ﻛﺜـﺮت در »ﻧُﻤـﻮد« اﺳـﺖ ﻧﻪ ﻫﺮچ آن ﻣﻲﻧُﻤﺎﻳـﺪ ﻋـﻴﻦِ »ﺑـﻮد« اﺳـﺖ‬ ‫ﺑﻨــــﻪ آﻳﻴﻨــــﻪﺋــــﻲ اﻧــــﺪر ﺑﺮاﺑــــﺮ در او ﺑﻨﮕـــﺮ ﺑﺒـــﻴﻦ آن ﺷـــﺨﺺِ دﻳﮕـــﺮ‬ ‫ﻳﻜــﻲ ره ﺑــﺎزﺑﻴﻦ ﺗــﺎ ﭼﻴــﺴﺖ آن ﻋﻜــﺲ ﻧﻪ اﻳﻨﺴﺖ و ﻧﻪ آن ﭘﺲﻛﻴﺴﺖ آن ﻋﻜـﺲ‬ ‫ﭼــﻮ ﻣــﻦ ﻫــﺴﺘﻢ ﺑــﻪ ذات ﺧــﻮد ﻣﻌــﻴﻦ ﻧـــﺪاﻧﻢ ﺗـــﺎ ﭼـــﻪ ﺑﺎﺷـــﺪ ﺳـــﺎﻳﺔ ﻣـــﻦ‬ ‫ﻋــﺪم ﺑــﺎ ﻫــﺴﺘﻲ آﺧــﺮ ﭼــﻮن ﺷــﻮد ﺿَـﻢ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﻧــﻮر و ﻇﻠﻤــﺖ ﻫــﺮ دو ﺑــﺎ ﻫــﻢ‬ ‫ﭼﻮ ﻣﺎﺿـﻲ ﻧﻴـﺴﺖ ﻣـﺴﺘﻘﺒﻞ ﻣـﻪ و ﺳـﺎل ﭼــﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻏﻴــﺮ از آن ﻳــﻚ ﻧﻘﻄ ـﺔ ﺣــﺎل‬ ‫ﻳﻜﻲ ﻧﻘﻄـﻪ اﺳـﺖ و‪‬ﻫﻤـﻲ ﮔـﺸﺘﻪ ﺳـﺎري ﺗـــﻮ آن را ﻧـــﺎم ﻛـــﺮده ﻧﻬـــﺮ ﺟـــﺎري‬ ‫ﺟﺰ از »ﻣﻦ« اﻧﺪراﻳﻦﺻـﺤﺮا دﮔـﺮ ﻛﻴـﺴﺖ ﺑﮕﻮ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺻـﻮت و ﺻـﺪا ﭼﻴـﺴﺖ‬ ‫ﻋ‪ ‬ـﺮَض ﻓــﺎﻧﻲ اﺳــﺖ ﺟــﻮﻫﺮ زو ﻣﺮﻛــﺐ ﺑﮕــﻮ ﻛــﻲ ﺑــﻮد ﻳــﺎ ﺧــﻮد ﻛــﻮ ﻣﺮﻛــﺐ‬ ‫زﻃﻮل و ﻋﺮض و از ﻋﻤﻖ اﺳـﺖ اﺟـﺴﺎم وﺟــﻮدي ﭼــﻮن ﭘﺪﻳــﺪ آﻣــﺪ ز اﻋــﺪام‬ ‫از اﻳﻦ ﺟـﻨﺲ اﺳـﺖ اﺻـﻞ ﺟﻤﻠـﻪ ﻋـﺎﻟﻢ ﭼـــﻮ داﻧـــﺴﺘﻲ ﺑﻴـــﺎر اﻳﻤـــﺎن و ﻓَـ ـﺎﻟﺰَم‬ ‫ﺟﺰ از ﺣـﻖ ﻧﻴـﺴﺖ دﻳﮕـﺮ ﻫـﺴﺘﻲ اﻟﺤـﻖ ﻫ‪‬ﻮ‪ ‬اﻟﺤـﻖ ﮔـﻮ و ﮔـﺮ ﺧـﻮاﻫﻲ اَﻧَـﺎ اﻟﺤـﻖ‬ ‫ﻧُﻤـــﻮدِ و‪‬ﻫﻤـــﻲ از ﻫـــﺴﺘﻲ ﺟـــﺪا ﻛـــﻦ ﻧِـــﻪاي ﺑﻴﮕﺎﻧـــﻪ ﺧـــﻮد را آﺷـــﻨﺎ ﻛـــﻦ‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﭼــــﺮا ﻣﺨﻠــــﻮق را ﮔﻮﻳﻨــــﺪ واﺻــــﻞ‬ ‫ﺳﻠﻮك و ﺳـﻴﺮ او ﭼـﻮن ﮔـﺸﺖ ﺣﺎﺻـﻞ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫وﺻــﺎل ﺣــﻖ ز ﺧَﻠﻘِﻴ‪‬ــﺖ ﺟــﺪاﺋﻲ اﺳــﺖ ز ﺧــﻮد ﺑﻴﮕﺎﻧــﻪ ﮔــﺸﺘﻦ آﺷــﻨﺎﺋﻲ اﺳــﺖ‬ ‫ﭼـــﻮ ﻣﻤﻜـــﻦ ﮔـــﺮد اﻣﻜـــﺎن ﺑﺮﻓـــﺸﺎﻧَﺪ ﺑــﻪ ﺟــﺰ واﺟــﺐ دﮔــﺮ ﭼﻴــﺰي ﻧﻤﺎﻧَــﺪ‬ ‫وﺟﻮد ﻫـﺮ دو ﻋـﺎﻟﻢ ﭼـﻮن ﺧﻴـﺎل اﺳـﺖ ﻛــﻪ در وﻗــﺖ ﺑﻘــﺎ ﻋــﻴﻦ زوال اﺳــﺖ‬ ‫ﻧﻪ ﻣﺨﻠﻮق اﺳـﺖ آن ﻛـﻮ ﮔـﺸﺖ واﺻـﻞ ﻧﮕﻮﻳـــﺪ اﻳـــﻦ ﺳـــﺨﻦ را ﻣـــﺮد ﻛﺎﻣـــﻞ‬ ‫ﻋــﺪم ﻛــﻲ راه ﻳﺎﺑــﺪ اﻧــﺪر اﻳــﻦ ﺑــﺎب ﭼــﻪ ﻧــﺴﺒﺖ ﺧــﺎك را ﺑــﺎ ر‪‬بِّ ارﺑــﺎب‬ ‫ﻋﺪم ﭼـﻪ ﺑ‪‬ـﻮ‪‬د ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺣـﻖ واﺻـﻞ آﻳـﺪ وز او ﺳـــﻴﺮ و ﺳـــﻠﻮﻛﻲ ﺣﺎﺻـــﻞ آﻳـــﺪ‬ ‫ﺗــﻮ ﻣﻌــﺪوم و ﻋــﺪم ﭘﻴﻮﺳــﺘﻪ ﺳــﺎﻛﻦ ﺑــﻪ واﺟــﺐ ﻛَــﻲ رﺳــﺪ ﻣﻌــﺪومِ ﻣﻤﻜــﻦ‬ ‫اﮔــﺮ ﺟﺎﻧــﺖ ﺷــﻮد زﻳــﻦ ﻣﻌﻨــﻲ آﮔــﺎه ﺑﮕــــــﻮﺋﻲ در زﻣــــــﺎن اﺳــــــﺘﻐﻔﺮاﷲ‬ ‫ﻧــﺪارد ﻫــﻴﭻ ﺟــﻮﻫﺮ ﺑــﻲﻋ‪‬ــﺮَض ﻋ‪‬ــﻴﻦ ﻋ‪‬ــﺮَض ﭼــﻪ ﺑ‪‬ــﻮ‪‬د ﻛــﻪ ﻻ ﻳ‪‬ﺒﻘَــﻲ زﻣــﺎﻧَﻴﻦ‬ ‫ﺣﻜﻴﻤــﻲ ﻛﺎﻧــﺪر اﻳــﻦ ﻓــﻦ ﻛــﺮد ﺗــﺼﻨﻴﻒ ﺑﻪ ﻃﻮل و ﻋﺮض و ﻋﻤﻘﺶ ﻛـﺮد ﺗﻌﺮﻳـﻒ‬ ‫ﻫﻴــﻮﻟَﻲ ﭼﻴــﺴﺖ ﺟــﺰ ﻣﻌــﺪومِ ﻣﻄﻠــﻖ ﻛــﻪ ﻣــﻲﮔــﺮدد ﺑــﻪ او ﺻــﻮرت ﻣﺤﻘﱠــﻖ‬ ‫ﭼﻮ ﺻـﻮرت ﺑـﻲﻫﻴـﻮﻟَﻲ در ﻗِـﺪ‪‬م ﻧﻴـﺴﺖ ﻫﻴــﻮﻟﻲ ﻧﻴــﺰ ﺑــﻲ او ﺟــﺰ ﻋــﺪم ﻧﻴــﺴﺖ‬ ‫ﺷــﺪه اﺟــﺴﺎم ﻋــﺎﻟَﻢ زﻳــﻦ دو ﻣﻌــﺪوم ﻛﻪ ﺟﺰ ﻣﻌـﺪوم از اﻳـﺸﺎن ﻧﻴـﺴﺖ ﻣﻌﻠـﻮم‬ ‫ﺑﺒـــﻴﻦ ﻣﺎﻫﻴﺘـ ـﺖ را ﺑـــﻲ ﻛـــﻢ و ﺑـــﻴﺶ ﻧﻪ ﻣﻌﺪوم و ﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮد اﺳـﺖ در ﺧـﻮﻳﺶ‬ ‫ﻧﻈــﺮ ﻛــﻦ در ﺣﻘﻴﻘــﺖ ﺳــﻮي اﻣﻜــﺎن ﻛــﻪ او ﺑــﻲﻫــﺴﺘﻲ آﻣــﺪ ﻋــﻴﻦ ﻧﻘــﺼﺎن‬ ‫وﺟﻮد اﻧﺪر ﻛﻤﺎل ﺧـﻮﻳﺶ ﺳـﺎري اﺳـﺖ ﺗَﻌ‪‬ـــﻴ‪‬ﻦﻫـــﺎ اﻣـــﻮرِ اﻋﺘﺒـــﺎري اﺳـــﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪35‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫اﻣــــﻮر اﻋﺘﺒــــﺎري ﻧﻴــــﺴﺖ ﻣﻮﺟــــﻮد ﻋــﺪد ﺑــﺴﻴﺎر و ﻳــﻚ ﭼﻴــﺰ اﺳــﺖ ﻣﻌــﺪود‬ ‫ﺟﻬــﺎن را ﻧﻴــﺴﺖ ﻫــﺴﺘﻲ ﺟــﺰ ﻣﺠــﺎزي ﺳﺮاﺳــﺮ ﻛــﺎرِ او ﻟﻬــﻮ اﺳــﺖ و ﺑــﺎزي‬ ‫ﻫــﺰاران ﻧَــﺸﺎَه داري ﺧﻮاﺟــﻪ در ﭘــﻴﺶ ﺑ‪‬ـــﺮو آﻣـــﺪ ﺷـــﺪِ ﺧـــﻮد را ﺑﻴﻨـــﺪﻳﺶ‬ ‫ز ﺑﺤــﺚ ﺟــﺰو و ﻛــﻞ ﻧَــﺸَ‪Ĥ‬تِ اﻧــﺴﺎن ﺑﮕــﻮﻳﻢ ﻳــﻚ ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﭘﻴــﺪا و ﭘﻨﻬــﺎن‬ ‫ﺑﺨــــﺎري ﻣﺮﺗﻔــــﻊ ﮔــــﺮدد ز درﻳــــﺎ ﺑــﻪ اﻣــﺮ ﺣــﻖ ﻓــﺮو ﺑــﺎرد ﺑــﻪ ﺻــﺤﺮا‬ ‫ﺷــــﻌﺎع آﻓﺘــــﺎب از ﭼــــﺮخ ﭼــــﺎرم ﺑـــﺮ او اﻓﺘـــﺪ ﺷـــﻮد ﺗﺮﻛﻴـــﺐ ﺑـــﺎ ﻫـــﻢ‬ ‫ﻛﻨـــﺪ ﮔﺮﻣـــﻲ دﮔـــﺮ ره ﻋـــﺰم ﺑـــﺎﻻ در آوﻳـــــﺰد ﺑـــــﻪ او آن آب درﻳـــــﺎ‬ ‫ﭼﻮ ﺑـﺎ اﻳـﺸﺎن ﺷـﻮد ﺧـﺎك و ﻫـﻮا ﺿَـﻢ ﺑـــﺮون آﻳـــﺪ ﻧﺒـــﺎتِ ﺳـــﺒﺰ و ﺧـــﺮم‬ ‫ﻏــــﺬاي ﺟــــﺎﻧﻮر ﮔــــﺮدد ز ﺗﺒــــﺪﻳﻞ ﺧـــﻮرد اﻧـــﺴﺎن و ﻳﺎﺑـــﺪ ﺑـــﺎز ﺗﺤﻠﻴـــﻞ‬ ‫ﺷــﻮد ﻳــﻚ ﻧﻄﻔــﻪ و ﮔــﺮدد در اﻃــﻮار وزاو اﻧـــﺴﺎن ﺷـــﻮد ﭘﻴـــﺪا دﮔـــﺮ ﺑـــﺎر‬ ‫ﭼــﻮ ﻧــﻮر ﻧﻔــﺲِ ﮔﻮﻳــﺎ ﺑــﺮ ﺗــﻦ آﻳــﺪ ﻳﻜــﻲ ﺟــﺴﻢ ﻟﻄﻴــﻒ و روﺷــﻦ آﻳــﺪ‬ ‫ﺷــﻮد ﻃﻔــﻞ و ﺟــﻮان و ﻛَﻬــﻞ و ﻛﻤﭙﻴــﺮ ﺑﻴﺎﺑـــﺪ ﻋﻠـــﻢ و رأي و ﻓﻬـــﻢ و ﺗـــﺪﺑﻴﺮ‬ ‫رﺳــﺪ آﻧﮕــﻪ اﺟــﻞ از ﺣــﻀﺮتِ ﭘــﺎك رود ﭘــﺎﻛﻲ ﺑــﻪ ﭘــﺎﻛﻲ ﺧــﺎك وا ﺧــﺎك‬ ‫ﻫﻤـــﻪ اﺟـــﺰاي ﻋـــﺎﻟَﻢ ﭼـــﻮن ﻧﺒﺎﺗﻨـــﺪ ﻛـــﻪ ﻳـــﻚ ﻗﻄـــﺮه ز درﻳـــﺎي ﺣﻴﺎﺗﻨـــﺪ‬ ‫زﻣــﺎن ﭼــﻮ ﺑﮕــﺬرد ﺑــﺮ وي ﺷــﻮد ﺑــﺎز ﻫﻤـــﻪ اﻧﺠـــﺎمِ اﻳـــﺸﺎن ﻫﻤﭽـــﻮ آﻏـــﺎز‬ ‫رود ﻫــﺮ ﻳــﻚ از اﻳــﺸﺎن ﺳــﻮي ﻣﺮﻛــﺰ ﻛـــﻪ ﻧﮕـــﺬارد ﻃﺒﻴﻌـــﺖ ﺧـــﻮي ﻣﺮﻛـــﺰ‬ ‫ﭼﻮ درﻳﺎﻳﻲ اﺳﺖ وﺣـﺪت ﻟﻴـﻚ ﭘﺮﺧـﻮن ﻛــﺰ او ﺧﻴــﺰد ﻫــﺰاران ﻣــﻮجِ ﻣﺠﻨــﻮن‬ ‫ﻧﮕــــﺮ ﺗــــﺎ ﻗﻄــــﺮة ﺑــــﺎران ز درﻳــــﺎ ﭼﮕﻮﻧــﻪ ﻳﺎﻓــﺖ ﭼﻨــﺪﻳﻦ ﺷــﻜﻞ و اﺳــﻤﺎ‬ ‫ﺑﺨـــﺎر و اﺑـــﺮ و ﺑـــﺎران و ﻧـــﻢ و ﮔـــﻞ ﻧﺒــــﺎت و ﺟــــﺎﻧﻮر اﻧــــﺴﺎنِ ﻛﺎﻣــــﻞ‬ ‫ﻫﻤــﻪ ﻳــﻚ ﻗﻄــﺮه ﺑــﻮد آﺧــﺮ در اول ﻛــﺰ او ﺷــﺪ اﻳــﻦ ﻫﻤــﻪ اﺷــﻴﺎ ﻣ‪‬ﻤ‪‬ﺜﱠــﻞ‬ ‫ﺟﻬﺎن از ﻋﻘﻞ و ﻧﻔـﺲ و ﭼـﺮخ و اَﺟـﺮام ﭼــﻮ آن ﻳــﻚ ﻗﻄــﺮه دان زآﻏــﺎز و اﻧﺠــﺎم‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪36‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫اﺟــﻞ ﭼــﻮن در رﺳــﺪ در ﭼــﺮخ و اﻧﺠــﻢ ﺷـــﻮد ﻫـــﺴﺘﻲ ﻫﻤـــﻪ در ﻧﻴـــﺴﺘﻲ ﮔـــﻢ‬ ‫ﭼﻮ ﻣﻮﺟﻲ ﺑﺮ زﻧـﺪ ﮔـﺮدد ﺟﻬـﺎن ﻃَﻤـﺲ ﻳﻘــﻴﻦ ﮔــﺮدد »ﻛَــﺎَن ﻟَــﻢ ﺗَﻐــﻦَ ﺑِــﺎﻷﻣﺲ«‬ ‫ﺧﻴــﺎل از ﭘــﻴﺶ ﺑﺮﺧﻴــﺰد ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﺑــﺎر ﻧﻤﺎﻧــــﺪ ﻏﻴــ ـﺮِ ﺣــــﻖ در دار و د‪‬ﻳ‪‬ــــﺎر‬ ‫ﺗــﻮ را ﻗُﺮﺑ‪‬ــﻲ ﺷــﻮد آن ﻟﺤﻈــﻪ ﺣﺎﺻــﻞ ﺷﻮي ﺗﻮ ﺑﻲ »ﺗﻮ«ﺋـﻲ ﺑـﺎ دوﺳـﺖ واﺻـﻞ‬ ‫وﺻــﺎل اﻳــﻦ ﺟﺎﻳﮕــﻪ رﻓ ـﻊِ ﺧﻴــﺎل اﺳــﺖ ﭼﻮ ﻏﻴﺮ از ﭘـﻴﺶ ﺑﺮﺧﻴـﺰد وﺻـﺎل اﺳـﺖ‬ ‫ﻣﮕ ـﻮ ﻣﻤﻜــﻦ ز ﺣ ـﺪِّ ﺧــﻮﻳﺶ ﺑﮕﺬﺷــﺖ ﻧﻪ او واﺟﺐ ﺷﺪ و ﻧـﻪ واﺟـﺐ او ﮔـﺸﺖ‬ ‫ﻫـــﺮآن ﻛـــﻮ در ﻣﻌـــﺎﻧﻲ ﮔـــﺸﺖ ﻓـــﺎﻳﻖ ﻧﮕﻮﻳـــﺪ ﻛـــﺎﻳﻦ ﺑـــﻮ‪‬د ﻗﻠـــﺐ ﺣﻘـــﺎﻳﻖ‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫وﺻﺎل ﻣﻤﻜﻦ و واﺟـﺐ ﺑـﻪ ﻫـﻢ ﭼﻴـﺴﺖ؟‬ ‫ﺣﺪﻳﺚ ﻗُﺮب و ﺑ‪‬ﻌﺪ و ﺑﻴﺶ و ﻛﻢ ﭼﻴﺴﺖ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫ز ﻣــﻦ ﺑــﺸﻨﻮ ﺣــﺪﻳﺚِ ﺑــﻲ ﻛــﻢ و ﺑــﻴﺶ ز ﻧﺰدﻳﻜــﻲ ﺗــﻮ دور اﻓﺘــﺎدي از ﺧــﻮﻳﺶ‬ ‫ﭼــﻮ ﻫــﺴﺘﻲ را ﻇﻬــﻮري در ﻋــﺪم ﺷــﺪ از آﻧﺠﺎ ﻗﺮب و ﺑﻌـﺪ و ﺑـﻴﺶ و ﻛـﻢ ﺷـﺪ‬ ‫ﻗﺮﻳﺐآن »ﻫـﺴﺖ«ﻛـﻮرا ر‪‬شِّ ﻧـﻮر اﺳـﺖ ﺑﻌﻴﺪ آن »ﻧﻴﺴﺖ«ي ﻛﺰ ﻫـﺴﺖ دور اﺳـﺖ‬ ‫اﮔـــﺮ ﻧـــﻮري ز ﺧـــﻮد در ﺗـــﻮ رﺳـــﺎﻧَﺪ ﺗــــﻮ را از ﻫــــﺴﺘﺊ ﺧــــﻮد وارﻫﺎﻧَــ ـﺪ‬ ‫ﭼﻪ ﺣﺎﺻـﻞ ﻣـﺮ ﺗـﻮ را زﻳـﻦ ﺑـﻮدِ ﻧـﺎﺑﻮد ﻛــﺰ او ﮔﺎﻫﻴــﺖ ﺧــﻮف و ﮔــﻪ رﺟــﺎ ﺑــﻮد‬ ‫ﻧﺘﺮﺳـــﺪ زو ﻛـــﺴﻲ ﻛـــﻮ را ﺷﻨﺎﺳـــﺪ ﻛــﻪ ﻃﻔــﻞ از ﺳــﺎﻳﺔ ﺧــﻮد ﻣــﻲﻫﺮاﺳــﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧـــﺪ ﺧـــﻮف اﮔـــﺮ ﮔـــﺮدي رواﻧـــﻪ ﻧﺨﻮاﻫــــﺪ اﺳــــﺐِ ﺗــــﺎزي ﺗﺎزﻳﺎﻧــــﻪ‬ ‫ﺗــﻮ را از آﺗــﺶ دوزخ ﭼــﻪ ﺑــﺎك اﺳــﺖ ﮔﺮ از ﻫﺴﺘﻲ ﺗﻦ و ﺟـﺎن ﺗـﻮ ﭘـﺎك اﺳـﺖ‬ ‫از آﺗـــــﺶ ر‪‬رِّ ﺧـــــﺎﻟﺺ ﺑﺮﻓـــــﺮوزد ﭼــﻮ ﻏ ـﺸّﻲ ﻧﺒ ـﻮ‪‬د اﻧــﺪر وي ﭼــﻪ ﺳــﻮزد‬ ‫ﺗﻮ را ﻏﻴـﺮ ﺗـﻮ ﭼﻴـﺰي ﻧﻴـﺴﺖ در ﭘـﻴﺶ وﻟـــﻴﻜﻦ از وﺟـــﻮد ﺧـــﻮد ﺑﻴﻨـــﺪﻳﺶ‬ ‫اﮔـــﺮ در ﺧﻮﻳـــﺸﺘﻦ ﮔـــﺮدي ﮔﺮﻓﺘـــﺎر ﺣﺠــﺎب ﺗــﻮ ﺷــﻮد ﻋــﺎﻟَﻢ ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﺑــﺎر‬ ‫ﺗـــﻮﺋﻲ در د‪‬ور ﻫـــﺴﺘﻲ ﺟـــﺰو ﺳـــﺎﻓِﻞ ﺗـــﻮﺋﻲ ﺑـــﺎ ﻧﻘﻄـــﺔ وﺣـــﺪت ﻣﻘﺎﺑـــﻞ‬ ‫ﺗﻌــﻴﻦﻫــﺎي ﻋــﺎﻟَﻢ ﺑــﺮ ﺗــﻮ ﻃــﺎري اﺳــﺖ ازآن ﮔﻮﺋﻲﭼﻮ ﺷﻴﻄﺎن »ﻫﻤﭽﻮ ﻣﻦﻛﻴﺴﺖ«‬ ‫از آن ﮔــﻮﺋﻲ ﻣــﺮا ﺧــﻮد اﺧﺘﻴــﺎر اﺳــﺖ ﺗــﻦ ﻣــﻦ ﻣ‪‬ﺮﻛَــﺐ و ﺟــﺎﻧﻢ ﺳــﻮار اﺳــﺖ‬ ‫زﻣــﺎم ﺗــﻦ ﺑــﻪ دﺳــﺖ ﺟــﺎن ﻧﻬﺎدﻧــﺪ ﻫﻤـــﻪ ﺗﻜﻠﻴـــﻒ ﺑـــﺮ ﻣـــﻦ زآن ﻧﻬﺎدﻧـــﺪ‬ ‫ﻧــﺪاﻧﻲ ﻛــﺎﻳﻦ ر‪‬هِ آﺗــﺶﭘﺮﺳــﺘﻲ اﺳــﺖ ﻫﻤﻪ اﻳﻦ آﻓﺖ و ﺷـﻮﻣﻲ ز ﻫـﺴﺘﻲ اﺳـﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪38‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﻛــــﺪاﻣﻴﻦ اﺧﺘﻴــــﺎر اي ﻣــــﺮد ﻋﺎﻗــــﻞ ﻛـــﺴﻲ را ﻛـــﻮ ﺑـــﻮ‪‬د ﺑ‪‬ﺎﻟـــﺬّات ﺑﺎﻃـــﻞ‬ ‫ﭼــﻮ ﺑــﻮدِ ﺗﻮﺳــﺖ ﻳﻜــﺴﺮ ﻫﻤﭽــﻮ ﻧــﺎﺑﻮد ﻧﮕـــﻮﺋﻲ ﻛـــﻪ اﺧﺘﻴـــﺎرت از ﻛﺠـــﺎ ﺑـــﻮد‬ ‫ﻛــﺴﻲ ﻛــﻮ را وﺟــﻮد از ﺧــﻮد ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﺑــﻪ ذاتِ ﺧــﻮﻳﺶ ﻧﻴــﻚ و ﺑــﺪ ﻧﺒﺎﺷــﺪ‬ ‫ﻛــﻪ را دﻳــﺪي ﺗــﻮ اﻧــﺪر ﺟﻤﻠــﻪ ﻋــﺎﻟﻢ ﻛــﻪ ﻳــﻚ دم ﺷــﺎدﻣﺎﻧﻲ ﻳﺎﻓــﺖ ﺑــﻲ ﻏــﻢ‬ ‫ﻛــﻪ را ﺷــﺪ ﺣﺎﺻــﻞ آﺧــﺮ ﺟﻤﻠــﻪ اﻣ‪‬ﻴــﺪ ﻛــﻪ ﻣﺎﻧــﺪ اﻧــﺪر ﻛﻤــﺎﻟﻲ ﺗــﺎ ﺑــﻪ ﺟﺎوﻳــﺪ‬ ‫ﻣﺮاﺗــــﺐ ﺑــــﺎﻗﻲ و اﻫــــﻞ ﻣﺮاﺗــــﺐ ﺑـــﻪ زﻳـــﺮ اﻣـــﺮ ﺣـــﻖ‪ ،‬واﷲ ﻏﺎﻟـــﺐ‬ ‫ﻣﺜــﺎل ﺣــﻖ ﺷــﻨﺎس اﻧــﺪر ﻫﻤــﻪ ﺟــﺎي ز ﺣـــﺪ ﺧﻮﻳـــﺸﺘﻦ ﺑﻴـــﺮون ﻣﻨـــﻪ ﭘـــﺎي‬ ‫زﺣﺎلِﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﭘﺮس اﻳﻦ »ﻗَﺪ‪‬ر« ﭼﻴـﺴﺖ وز آﻧﺠــﺎ ﺑــﺎزدان ﻛﺎﻫــﻞ »ﻗَــﺪ‪‬ر« ﻛﻴــﺴﺖ‬ ‫ﻫﺮآﻧﻜﺲ را ﻛﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻏﻴـﺮ ﺟﺒـﺮ اﺳـﺖ ﻧﺒــﻲ ﻓﺮﻣــﻮد ﻛــﻮ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﮔﺒــﺮ اﺳــﺖ‬ ‫ﭼﻨﺎن ﻛـ‪Ĥ‬ن ﮔﺒـﺮْ ﻳـﺰدان و اﻫـﺮﻣﻦ ﮔﻔـﺖ ﻣﺮ آن ﻧـﺎدان اﺣﻤـﻖ »او« و »ﻣـﻦ« ﮔﻔـﺖ‬ ‫ﺑــﻪ ﻣــﺎ اﻓﻌــﺎل را ﻧــﺴﺒﺖ ﻣﺠــﺎزي اﺳــﺖ ﻧﺴﺐ ﺧﻮد در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻟﻬﻮ و ﺑﺎزي اﺳـﺖ‬ ‫ﻧﺒـــﻮدي ﺗـــﻮ ﻛـــﻪ ﻓﻌﻠـــﺖ آﻓﺮﻳﺪﻧـــﺪ ﺗــــﻮ را از ﺑﻬــــﺮ ﻛــــﺎري ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻧــــﺪ‬ ‫ﺑــﻪ ﻗــﺪرت ﺑــﻲﺳــﺒﺐ داﻧــﺎي ﺑــﺮ ﺣــﻖ ﺑــﻪ ﻋﻠــﻢ ﺧــﻮﻳﺶ ﺣﻜﻤــﻲ ﻛــﺮده ﻣﻄﻠــﻖ‬ ‫ﻣﻘــﺪر ﮔــﺸﺘﻪ ﭘــﻴﺶ از ﺟــﺎن و از ﺗــﻦ ﺑــــﺮاي ﻫــــﺮ ﻳﻜــــﻲ ﻛــــﺎري ﻣﻌــــﻴﻦ‬ ‫ﻳﻜــﻲ ﻫﻔﺘــﺼﺪ ﻫــﺰاران ﺳــﺎﻟﻪ ﻃﺎﻋــﺖ ﺑــﻪ ﺟــﺎي آورد و ﻛــﺮدش ﻃــﻮق ﻟﻌﻨــﺖ‬ ‫دﮔــﺮ از ﻣﻌــﺼﻴﺖ ﻧــﻮر و ﺻــﻔﺎ دﻳــﺪ ﭼــﻮ ﺗﻮﺑــﻪ ﻛــﺮد ﻧــﻮر »اِﺻــﻄَﻔَﻲ« دﻳــﺪ‬ ‫ﻋﺠــﺐﺗــﺮ آﻧﻜــﻪ اﻳــﻦ از ﺗــﺮكِ ﻣــﺄﻣﻮر ﺷــﺪ از اﻟﻄــﺎف ﺣــﻖ ﻣﺮﺣــﻮم و ﻣﻐﻔــﻮر‬ ‫ﻣــﺮ آن دﻳﮕــﺮ ز ﻣ‪‬ﻨﻬِــﻲ ﮔــﺸﺘﻪ ﻣﻠﻌــﻮن زﻫﻲ ﻓﻌـﻞِ ﺗـﻮ ﺑـﻲ ﭼﻨـﺪ و ﭼـﻪ و ﭼـﻮن‬ ‫ﺟﻨــــﺎب ﻛﺒﺮﻳــــﺎﻳﻲ ﻻاﺑــــﺎﻟﻲ اﺳــــﺖ ﻣﻨــــﺰه از ﻗﻴﺎﺳــــﺎتِ ﺧﻴــــﺎﻟﻲ اﺳــــﺖ‬ ‫ﭼــﻪ ﺑـــﻮد اﻧـــﺪر ازل اي ﻣـــﺮد ﻧﺎاﻫـــﻞ ﻛﻪ اﻳـﻦ ﻳـﻚ ﺷـﺪ ﻣﺤﻤـﺪ و آن اﺑﻮﺟﻬـﻞ‬ ‫ﻛــﺴﻲﻛــﻮ ﺑــﺎ ﺧــﺪا ﭼــﻮن و ﭼــﺮا ﮔﻔــﺖ ﭼــﻮ ﻣــﺸﺮك ﺣــﻀﺮﺗﺶ را ﻧﺎﺳــﺰا ﮔﻔــﺖ‬ ‫ورا زﻳﺒــﺪ ﻛــﻪ ﭘﺮﺳــﺪ از ﭼــﻪ و ﭼــﻮن ﻧﺒﺎﺷـــﺪ اﻋﺘـــﺮاض از ﺑﻨـــﺪه ﻣـــﻮزون‬ ‫ﺧﺪاوﻧـــﺪي ﻫﻤـــﻪ در ﻛﺒﺮﻳـــﺎﻳﻲ اﺳـــﺖ ﻧــﻪ ﻋﻠــﺖ ﻻﻳــﻖِ ﻓﻌــﻞِ ﺧــﺪاﻳﻲ اﺳــﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪39‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺳــﺰاوارِ ﺧــﺪاﻳﻲ ﻟﻄــﻒ و ﻗﻬــﺮ اﺳــﺖ وﻟــﻴﻜﻦ ﺑﻨــﺪﮔﻲ در ﺟﺒــﺮِ ﺟ‪‬ﻬــﺮ اﺳــﺖ‬ ‫ﻛﺮاﻣـــﺖ آدﻣـــﻲ را اﺿـــﻄﺮار اﺳـــﺖ ﻧــﻪ زآن ﻛــﻮ را ﻧــﺼﻴﺒﻲ ز اﺧﺘﻴــﺎر اﺳــﺖ‬ ‫ﻧﺒــﻮده ﻫــﻴﭻ ﭼﻴــﺰش ﻫﺮﮔــﺰ از ﺧــﻮد ﭘــﺲ آﻧﮕــﻪ ﭘﺮﺳــﺪش از ﻧﻴــﻚ و از ﺑــﺪ‬ ‫ﻧــــﺪارد اﺧﺘﻴــــﺎر و ﮔــــﺸﺘﻪ ﻣــــﺄﻣﻮر زﻫــﻲ ﻣــﺴﻜﻴﻦﻛــﻪ ﺷــﺪ ﻣﺨﺘــﺎرِ ﻣﺠﺒــﻮر‬ ‫ﻧﻪ ﻇﻠﻤﺴﺖ اﻳﻦﻛﻪ ﻋﻴﻦ ﻋﻠـﻢ و ﻋﺪﻟـﺴﺖ ﻧﻪ ﺟﻮر‪‬ﺳﺖ اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺤﺾِﻟﻄﻒوﻓﻀﻠﺴﺖ‬ ‫ﺑــﻪ ﺷــﺮﻋﺖ زآن ﺳــﺒﺐ ﺗﻜﻠﻴــﻒ ﻛﺮدﻧــﺪ ﻛـــﻪ از ذات ﺧـــﻮدت ﺗﻌﺮﻳـــﻒ ﻛﺮدﻧـــﺪ‬ ‫ﭼــﻮ از ﺗﻜﻠﻴــﻒ ﺣــﻖ ﻋــﺎﺟﺰ ﺷــﻮي ﺗــﻮ ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﺑــﺎر از ﻣﻴــﺎن ﺑﻴــﺮون روي ﺗــﻮ‬ ‫ﺑــﻪ ﻛﻠﻴــﺖ رﻫــﺎﻳﻲ ﻳــﺎﺑﻲ از ﺧــﻮﻳﺶ ﻏﻨــﻲ ﮔــﺮدي ﺑــﻪ ﺣــﻖ اي ﻣــﺮد دروﻳــﺶ‬ ‫ﺑـــﺮو ﺟـــﺎن ﭘـــﺪر ﺗـــﻦ در ﻗـــﻀﺎ ده ﺑــــﻪ ﺗﻘــــﺪﻳﺮات ﻳﺰداﻧــــﻲ رﺿــــﺎ ده‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﭼﻪ ﺑﺤﺮ اﺳﺖ آﻧﻜﻪ ﻧﻄﻘـﺶ ﺳـﺎﺣﻞ آﻣـﺪ؟‬ ‫ز ﻗﻌـــﺮ او ﭼـــﻪ ﮔـــﻮﻫﺮ ﺣﺎﺻـــﻞ آﻣـــﺪ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫ﻳﻜــﻲ درﻳﺎاﺳــﺖ ﻫــﺴﺘﻲ‪ ،‬ﻧﻄــﻖْ ﺳــﺎﺣﻞ ﺻـــﺪف ﺣـــﺮف و ﺟـــﻮاﻫﺮ داﻧـــﺶ دل‬ ‫ﺑـــﻪ ﻫـــﺮ ﻣـــﻮﺟﻲ ﻫـــﺰاران د‪‬رِّ ﺷـــﻬﻮار ﺑــﺮون رﻳــﺰد ز ﻧَــﺺ‪ ‬و ﻧﻘــﻞ و اَﺧﺒــﺎر‬ ‫ﻫـــﺰاران ﻣـــﻮج ﺧﻴـــﺰد ﻫـــﺮ دم از وي ﻧﮕــﺮدد ﻗﻄــﺮهﺋــﻲ ﻫﺮﮔــﺰ ﻛــﻢ از وي‬ ‫وﺟــﻮد ﻋﻠــﻢ از آن درﻳــﺎي ژرف اﺳــﺖ ﻏﻼفِ دل دراو ازﺻـﻮت وﺣـﺮف اﺳـﺖ‬ ‫ﻣﻌـــﺎﻧﻲ ﭼـــﻮن ﻛﻨـــﺪ اﻳﻨﺠـــﺎ ﺗﻨـــﺰل ﺿــــﺮورت ﺑﺎﺷــــﺪ آن را از ﺗَﻤ‪‬ﺜﱡـــــﻞ‬ ‫ﺷـــﻨﻴﺪم ﻣـــﻦ ﻛـــﻪ اﻧـــﺪر ﻣـــﺎه ﻧﻴـــﺴﺎن ﺻــــﺪف ﺑــــﺎﻻ رود از ﻗﻌــــﺮ ﻋ‪‬ﻤ‪‬ــــﺎن‬ ‫ز ﺷــﻴﺐِ ﻗﻌــﺮِ ﺑﺤـــﺮ آﻳــﺪ ﺑـــﺮ اﻓـــﺮاز ﺑـــﻪ روي ﺑﺤـــﺮ ﺑﻨـــﺸﻴﻨﺪ دﻫـــﻦ ﺑـــﺎز‬ ‫ﺑﺨــــﺎري ﻣﺮﺗﻔــــﻊ ﮔــــﺮدد ز درﻳــــﺎ ﻓـــﺮو ﺑـــﺎرد ﺑـــﻪ اﻣـــﺮ ﺣـــﻖ ﺗﻌـــﺎﻟﻲ‬ ‫ﭼﻜــﺪ اﻧــﺪر دﻫــﺎﻧﺶ ﻗﻄــﺮهﺋــﻲ ﭼﻨــﺪ ﺷــﻮد ﺑــﺴﺘﻪ دﻫــﺎنِ او ﺑــﻪ ﺻــﺪ ﺑﻨــﺪ‬ ‫رود ﺑـــﺎ ﻗﻌـــﺮِ درﻳـــﺎ ﺑـــﺎ دﻟـــﻲ ﭘـــﺮ ﺷــــﻮد آن ﻗﻄــــﺮة ﺑــــﺎران ﻳﻜــــﻲ د‪‬ر‬ ‫ﺑـــﻪ ﻗﻌـــﺮ اﻧـــﺪر رود ﻏـــﻮاصِ درﻳـــﺎ از آن آر‪‬د ﺑــــــــﺮون ﻟﻮﻟــــــــﻮي ﻻﻻ‬ ‫ﺗﻦِ ﺗﻮ ﺳـﺎﺣﻞ و ﻫـﺴﺘﻲ ﭼـﻮ درﻳﺎاﺳـﺖ ﺑﺨﺎرش ﻓـﻴﺾ و ﺑـﺎران ﻋﻠـﻢِ اﺳﻤﺎاﺳـﺖ‬ ‫ﺧــﺮد ﻏــﻮاصِ آن ﺑﺤــﺮ ﻋﻈــﻴﻢ اﺳــﺖ ﻛــﻪ او را ﺻــﺪ ﺟــﻮاﻫﺮ در ﮔﻠــﻴﻢ اﺳــﺖ‬ ‫دل آﻣــﺪ ﻋﻠــﻢ را ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﻳــﻚ ﻇــﺮف ﺻﺪف ﺑﺎ ﻋﻠﻢِ دل ﺻﻮت اﺳﺖ ﺑـﺎ ﺣـﺮف‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪41‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﻧﻔَــﺲ ﮔــﺮدد روان ﭼــﻮن ﺑــﺮقِ ﻻﻣــﻊ رﺳـــﺪ زو ﺣﺮﻓﻬـــﺎ وا ﮔـــﻮش ﺳـــﺎﻣﻊ‬ ‫ﺻــﺪف ﺑــﺸﻜﻦ ﺑــﺮون ﻛــﻦ د‪‬رِّ ﺷــﻬﻮار ﺑـــﻴﻔﻜﻦ ﭘﻮﺳـــﺖ‪ ،‬ﻣﻐـــﺰِ ﻧﻐـــﺰ ﺑـــﺮدار‬ ‫ﻟﻐــﺖ ﺑــﺎ اﺷــﺘِﻘﺎق و ﻧﺤــﻮ ﺑــﺎ ﺻــﺮف ﻫﻤـــﻲﮔـــﺮدد ﻫﻤـــﻪ ﭘﻴـــﺮاﻣ‪‬ﻦ ﺣـــﺮف‬ ‫ﻫﺮ آن ﻛﻮ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻤﺮ ﺧـﻮد در اﻳـﻦ ﻛـﺮد ﺑــﻪ ﻫــﺮزه ﺻــﺮف‪ ‬ﻋﻤــﺮِ ﻧــﺎزﻧﻴﻦ ﻛــﺮد‬ ‫ز ﺟ‪‬ــﻮزش ﻗــﺸﺮِ ﺳــﺒﺰ اﻓﺘــﺎد در دﺳــﺖ ﻧﻴﺎﺑــﺪ ﻣﻐــﺰْ ﻫــﺮ ﻛــﻮ ﭘﻮﺳــﺖ ﻧﺸﻜــﺴﺖ‬ ‫ﺑﻠﻲ ﺑﻲ ﭘﻮﺳـﺖ ﻧﺎﭘﺨﺘـﻪ اﺳـﺖ ﻫـﺮ ﻣﻐـﺰ ز ﻋﻠــﻢِ ﻇــﺎﻫﺮ آﻣــﺪ ﻋﻠــﻢِ دﻳــﻦ ﻧﻐــﺰ‬ ‫ز ﻣـــﻦ ﺟـــﺎنِ ﺑـــﺮادر ﭘﻨـــﺪ ﺑﻨﻴـــﻮش ﺑﻪ ﺟﺎن و دل ﺑـﺮو در ﻋﻠـﻢِ دﻳـﻦ ﻛـﻮش‬ ‫ﻛــﻪ ﻋــﺎﻟِﻢ در دو ﻋــﺎﻟَﻢ ﺳــﺮوري ﻳﺎﻓــﺖ اﮔــﺮ ﻛﻬﺘــﺮ ﺑ‪‬ــﺪ از وي ﻣﻬﺘــﺮي ﻳﺎﻓــﺖ‬ ‫ﻋﻤـــﻞ ﻛـــ‪Ĥ‬ن از ﺳـــﺮِ اﺣـــﻮال ﺑﺎﺷـــﺪ ﺑـــﺴﻲ ﺑﻬﺘـــﺮ ز ﻋﻠـــﻢِ ﻗـــﺎل ﺑﺎﺷـــﺪ‬ ‫وﻟــﻲ ﻛــﺎري ﻛــﻪ از آب و ﮔــﻞ آﻳــﺪ ﻧﻪ ﭼﻮن ﻋﻠﻢ اﺳـﺖ ﻛـ‪Ĥ‬ن ﻛـﺎر ازدل آﻳـﺪ‬ ‫ﻣﻴﺎن ﺟﺴﻢ و ﺟﺎن ﺑﻨﮕﺮ ﭼـﻪ ﻓـﺮق اﺳـﺖ ﮔﺮاﻳﻦرا ﻏﺮب ﮔﻴﺮي آن ﭼﻮ ﺷﺮق اﺳـﺖ‬ ‫از اﻳﻨﺠـــﺎ ﺑـــﺎز دان اﺣـــﻮال و اﻋﻤـــﺎل ﺑــﻪ ﻧــﺴﺒﺖ ﺑــﺎ ﻋﻠــﻮمِ ﻗــﺎل ﺑــﺎ ﺣــﺎل‬ ‫ﻧــﻪ ﻋﻠــﻢ اﺳــﺖ آﻧﻜــﻪ دارد ﻣﻴــﻞ دﻧﻴــﻲ ﻛــﻪ ﺻــﻮرت دارد اﻣــﺎ ﻧﻴــﺴﺖ ﻣﻌﻨــﻲ‬ ‫ﻧﮕـــﺮدد ﻋﻠـــﻢ ﻫﺮﮔـــﺰ ﺟﻤـــﻊ ﺑـــﺎ آز ﻣ‪‬ﻠَﻚ ﺧـﻮاﻫﻲ ﺳـﮓ از ﺧـﻮد دور اﻧـﺪاز‬ ‫ﻋﻠــﻮم دﻳــﻦ ز اﺧــﻼق ﻓﺮﺷــﺘﻪ اﺳــﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ در دﻟﻲ ﻛـﻮ ﺳـﮓ ﺳﺮﺷـﺖ اﺳـﺖ‬ ‫ﺣــﺪﻳﺚ ﻣــﺼﻄﻔﻲ آﺧــﺮ ﻫﻤــﻴﻦ اﺳــﺖ ﻧﻜــﻮ ﺑــﺸﻨﻮ ﻛــﻪ اﻟﺒﺘــﻪ ﭼﻨــﻴﻦ اﺳــﺖ‬ ‫درونِ ﺧﺎﻧــﻪﺋ ـﻲ ﭼــﻮن ﻫــﺴﺖ ﺻــﻮرت ﻓﺮﺷـــﺘﻪ ﻧﺎﻳـــﺪ اﻧـــﺪر وي ﺿـــﺮورت‬ ‫ﺑــــــﺮو ﺑــــــﺰداي روي ﺗﺨﺘــــ ـﺔ دل ﻛــﻪ ﺗــﺎ ﺳــﺎزد ﻣ‪‬ﻠَــﻚ ﭘــﻴﺶ ﺗــﻮ ﻣﻨــﺰل‬ ‫از او ﺗﺤـــﺼﻴﻞ ﻛـــﻦ ﻋﻠـــﻢ وراﺛـــﺖ ز ﺑﻬـــﺮ آﺧـــﺮت ﻣـــﻲﻛـــﻦ ﺣﺮاﺛـــﺖ‬ ‫ﻛﺘــﺎب ﺣــﻖ ﺑﺨــﻮان از ﻧﻔــﺲ و آﻓــﺎق ﻣــﺰﻳﻦ ﺷــﻮ ﺑــﻪ اﺻــﻞ ﺟﻤﻠــﻪ اﺧــﻼق‬ ‫اﺻـــﻮل ﺧُﻠـــﻖ ﻧﻴـــﻚ آﻣـــﺪ ﻋـــﺪاﻟﺖ ﭘﺲ از وي ﺣﻜﻤﺖ و ﻋﻔـﺖ و ﺷـﺠﺎﻋﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪42‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺣﻜﻴﻤــﻲ راﺳــﺖ ﮔﻔﺘــﺎر اﺳــﺖ و ﻛــﺮدار ﻛــﺴﻲ ﻛــﻮ ﻣﺘــﺼﻒ ﮔــﺮدد ﺑــﺪﻳﻦ ﭼــﺎر‬ ‫ﺑــﻪ ﺣﻜﻤــﺖ ﺑﺎﺷــﺪش ﺟــﺎن و دل آﮔــﻪ ﻧـــﻪ ﮔـُﺮﺑـ ــُﺰ ﺑﺎﺷـ ـﺪ و ﻧـــﻪ ﻧﻴـــﺰ اﺑﻠـــﻪ‬ ‫ﺑــﻪ ﻋﻔــﺖ ﺷــﻬﻮت ﺧــﻮد ﻛــﺮده ﻣــﺴﺘﻮر ﺷَ ـﺮِه ﻫﻤﭽــﻮن ﺧﻤــﻮد از وي ﺷــﺪه دور‬ ‫ﺷــــﺠﺎع و ﺻــــﺎﻓﻲ از ذُلّ و ﺗﻜﺒــــﺮ ﻣ‪‬ﺒ‪‬ــــﺮّا ذاﺗــــﺶ از ﺟ‪‬ــــﺒﻦ و ﺗَﻬ‪‬ــــﻮ‪‬ر‬ ‫ﻋـــﺪاﻟﺖ ﭼـــﻮن ﺷِـــﻌﺎر ذات او ﺷـــﺪ ﻧــﺪارد ﻇﻠــﻢ‪ ،‬از آن ﺧُﻠﻘــﺶ ﻧﻜــﻮ ﺷــﺪ‬ ‫ﻫﻤــﻪ اﺧــﻼق ﻧﻴﻜــﻮ در ﻣﻴﺎﻧــﻪ اﺳــﺖ ﻛــﻪ از اﻓــﺮاط و ﺗﻔــﺮﻳﻄﺶ ﻛﺮاﻧــﻪ اﺳــﺖ‬ ‫ﻣﻴﺎﻧــﻪ ﭼــﻮن ﺻــﺮاط ﻣــﺴﺘﻘﻴﻢ اﺳــﺖ ز ﻫــﺮ دو ﺟــﺎﻧﺒﺶ ﻗﻌــﺮ ﺟﺤــﻴﻢ اﺳــﺖ‬ ‫ﺑــﻪ ﺑــﺎرﻳﻜﻲ و ﺗﻴــﺰي ﻣــﻮي و ﺷﻤــﺸﻴﺮ ﻧــﻪ روي ﮔــﺸﺘﻦ و ﺑــﻮدن ﺑــﺮ او دﻳــﺮ‬ ‫ﻋـــﺪاﻟﺖ ﭼـــﻮن ﻳﻜـــﻲ دارد ز اﺿـــﺪاد ﻫﻤــﻲ ﻫﻔــﺖ آﻣــﺪ اﻳــﻦ اﺿــﺪاد ز اﻋــﺪاد‬ ‫ﺑــﻪ زﻳــﺮ ﻫــﺮ ﻋــﺪد ﺳِ ـﺮّي ﻧﻬﻔــﺖ اﺳــﺖ از آن درﻫــﺎي دوزخ ﻧﻴــﺰ ﻫﻔــﺖ اﺳــﺖ‬ ‫ﭼﻨـــﺎن ﻛـــﺰ ﻇﻠـــﻢ ﺷـــﺪ دوزخ ﻣﻬﻴـــﺎ ﺑﻬـــﺸﺖ آﻣـــﺪ ﻫﻤﻴـــﺸﻪ ﻋـــﺪل را ﺟـــﺎ‬ ‫ﺟــﺰاي ﻋــﺪل‪ ،‬ﻧــﻮر و رﺣﻤــﺖ آﻣــﺪ ﺳـــﺰاي ﻇﻠـــﻢ‪ ،‬ﻟﻌـــﻦ و ﻇﻠﻤـــﺖ آﻣـــﺪ‬ ‫ﻇﻬـــﻮر ﻧﻴﻜـــﻮﺋﻲ در اﻋﺘـــﺪال اﺳـــﺖ ﻋــﺪاﻟﺖ ﺟــﺴﻢ را اﻗــﺼ‪‬ﻲ ﻛﻤــﺎل اﺳــﺖ‬ ‫ﻣ‪‬ﺮَﻛّــﺐ ﭼــﻮن ﺷــﻮد ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﻳــﻚ ﭼﻴــﺰ ز اﺟـــﺰا دور ﮔـــﺮدد ﻓﻌـــﻞ و ﺗﻤﻴﻴـــﺰ‬ ‫ﺑــــﺴﻴﻂُ اﻟــــﺬّات را ﻣﺎﻧﻨــــﺪ ﮔــــﺮدد ﻣﻴــــﺎنِ اﻳــــﻦ و آن ﭘﻴﻮﻧــــﺪ ﮔــــﺮدد‬ ‫ﻧــﻪ ﭘﻴﻮﻧــﺪي ﻛــﻪ از ﺗﺮﻛﻴـﺐِ اﺟــﺰا اﺳــﺖ ﻛﻪ روح از وﺻﻒ ﺟِـﺴﻤِﻴ‪‬ﺖ ﻣﺒـﺮا اﺳـﺖ‬ ‫ﭼــﻮ آب و ﮔــﻞ ﺷــﻮد ﻳﻜﺒــﺎره ﺻــﺎﻓﻲ رﺳـــﺪ از ﺣـــﻖ ﺑـــﺪو روح اﺿـــﺎﻓﻲ‬ ‫ﭼـــﻮ ﻳﺎﺑـــﺪ ﺗَـ ـﺴﻮِﻳ‪‬ﺖ اﺟـــﺰاي ارﻛـــﺎن در او ﮔﻴــــﺮد ﻓــــﺮوغ ﻋــــﺎﻟَﻢ ﺟــــﺎن‬ ‫ﺷــﻌﺎع ﺟــﺎن ﺳــﻮي ﺗــﻦ وﻗــﺖ ﺗَﻌــﺪﻳﻞ ﭼــﻮ ﺧﻮرﺷــﻴﺪ و زﻣــﻴﻦ آﻣــﺪ ﺑــﻪ ﺗﻤﺜﻴــﻞ‬ ‫اﮔﺮ ﭼﻪ ﺧـﻮر ﺑـﻪ ﭼـﺮخ ﭼـﺎرﻣﻴﻦ اﺳـﺖ ﺷـــﻌﺎﻋﺶ ﻧﻮرﺑﺨـــﺸﺎي زﻣـــﻴﻦ اﺳـــﺖ‬ ‫ﻃﺒﻴﻌﺘﻬــﺎي ﻋﻨــﺼﺮ ﻧــﺰد ﺧَــﻮر ﻧﻴــﺴﺖ ﻛﻮاﻛﺐ ﮔﺮم و ﺳﺮد وﺧﺸﻚ و ﺗﺮ ﻧﻴـﺴﺖ‬ ‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺟﻤﻠﻪ از وي ﮔـﺮم و ﺳـﺮد اﺳـﺖ ﺳﭙﻴﺪ و ﺳـﺮخ و ﺳـﺒﺰ و آل و زرد اﺳـﺖ‬ ‫ﺑــﻮد ﺣﻜﻤــﺶ روان ﭼــﻮن ﺷــﺎهِ ﻋــﺎدل ﻛــﻪ ﻧــﻪ ﺧــﺎرج ﺗــﻮان ﮔﻔــﺘﻦ ﻧــﻪ داﺧــﻞ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪43‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﭼـــﻮ از ﺗﻌـــﺪﻳﻞ ﺷـــﺪ ارﻛـــﺎن ﻣﻮاﻓـــﻖ ز ﺣــﺴﻨﺶ ﻧﻔــﺲِ ﮔﻮﻳــﺎ ﮔــﺸﺖ ﻋﺎﺷــﻖ‬ ‫ﻧﻜــــﺎح ﻣﻌﻨــــﻮي اﻓﺘــــﺎد در دﻳــــﻦ ﺟﻬـــﺎن را ﻧﻔـــﺲِ ﻛﻠـــﻲ داد ﻛـــﺎﺑﻴﻦ‬ ‫از اﻳــﺸﺎن ﻣــﻲ ﭘﺪﻳــﺪ آﻣــﺪ ﻓــﺼﺎﺣﺖ ﻋﻠــﻮم و ﻧﻄــﻖ و اﺧــﻼق و ﺻــﺒﺎﺣﺖ‬ ‫ﻣﻼﺣــــﺖ از ﺟﻬــــﺎنِ ﺑــــﻲﻣﺜــــﺎﻟﻲ درآﻣـــــﺪ ﻫﻤﭽـــــﻮ رﻧـــــﺪ ﻻاﺑـــــﺎﻟﻲ‬ ‫ﺑــــﻪ ﺷﻬﺮﺳــــﺘﺎنِ ِﻧﻴﻜــــﻮﻳﻲ ﻋ‪‬ﻠَــــﻢ زد ﻫﻤـــﻪ ﺗﺮﺗﻴـــﺐِ ﻋـــﺎﻟَﻢ را ﺑـــﻪ ﻫـــﻢ زد‬ ‫ﮔﻬﻲ ﺑﺮ رﺧﺶِ ﺣﺴﻦ او ﺷﻬـﺴﻮار اﺳـﺖ ﮔﻬـــﻲ ﺑـــﺎ ﻧﻄـ ـﻖْ ﺗﻴـــﻎ آﺑـــﺪار اﺳـــﺖ‬ ‫ﭼﻮ در ﺷﺨﺺ اﺳﺖ ﺧﻮاﻧﻨﺪش ﻣﻼﺣـﺖ ﭼــﻮ در ﻟﻔــﻆ اﺳــﺖ ﮔﻮﻳﻨــﺪش ﺑﻼﻏــﺖ‬ ‫وﻟـــﻲ و ﺷـــﺎه و دروﻳـــﺶ و ﺗـــﻮاﻧﮕﺮ ﻫﻤـــﻪ در ﺗﺤـــﺖ ﺣﻜـــﻢ او ﻣـــﺴﺨﺮ‬ ‫درونِ ﺣـــﺴﻦِ روي ﻧﻴﻜـــﻮان ﭼﻴـــﺴﺖ ﻧﻪ آن ﺣﺴﻦ اﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﮔﻮﻳﻲ آن ﭼﻴـﺴﺖ‬ ‫ﺟـــﺰ از ﺣـــﻖ ﻣـــﻲﻧﻴﺎﻳـــﺪ دﻟﺮﺑـــﺎﻳﻲ ﻛــﻪ ﺷــﺮﻛﺖ ﻧﻴــﺴﺖ ﻛــﺲ را در ﺧــﺪاﻳﻲ‬ ‫ﻛﺠــــﺎ ﺷــــﻬﻮت دل ﻣــــﺮدم رﺑﺎﻳــــﺪ ﻛــﻪ ﺣــﻖ ﮔــﻪ ﮔــﻪ ز ﺑﺎﻃــﻞ ﻣــﻲﻧﻤﺎﻳــﺪ‬ ‫ﻣﺜــﺎل ﺣــﻖ ﺷــﻨﺎس اﻧــﺪر ﻫﻤــﻪ ﺟــﺎي ز ﺣـــﺪ ﺧﻮﻳـــﺸﺘﻦ ﺑﻴـــﺮون ﻣﻨـــﻪ ﭘـــﺎي‬ ‫ﺣﻖ اﻧﺪر ﻛـﺴﻮتِ ﺣـﻖ ﺑـﻴﻦ و ﺣـﻖ دان ﺣــﻖ اﻧــﺪر ﺑﺎﻃــﻞ آﻣــﺪ ﻛــﺎرِ ﺷــﻴﻄﺎن‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﭼﻪ ﺟﺰو اﺳﺖ آﻧﻜﻪ او از ﻛﻞ ﻓﺰون اﺳﺖ؟‬ ‫ﻃﺮﻳــﻖ ﺟ‪‬ــﺴﺘﻦِ آن ﺟــﺰو ﭼــﻮن اﺳــﺖ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫وﺟﻮد آن ﺟﺰو دان ﻛﺰ ﻛـﻞ ﻓـﺰون اﺳـﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻛﻞ وﻳﻦ ﺑـﺎژﮔﻮن اﺳـﺖ‬ ‫ﺑــــﻮ‪‬د ﻣﻮﺟــــﻮد را ﻛﺜــــﺮت ﺑﺮوﻧــــﻲ ﻛــﻪ از وﺣــﺪت ﻧــﺪارد ﺟــﺰ دروﻧــﻲ‬ ‫وﺟــﻮد ﻛــﻞ ز ﻛﺜــﺮت ﮔــﺸﺖ ﻇــﺎﻫﺮ ﻛــﻪ او در وﺣــﺪت ﺟــﺰو اﺳــﺖ ﺳــﺎﺋﺮ‬ ‫ﻧـــﺪارد ﻛـــﻞ وﺟـــﻮدي در ﺣﻘﻴﻘـــﺖ ﻛــﻪ او ﭼــﻮن ﻋﺎرﺿــﻲ ﺷــﺪ ﺑــﺮ ﺣﻘﻴﻘــﺖ‬ ‫ﭼــﻮ ﻛــﻞ از روي ﻇــﺎﻫﺮ ﻫــﺴﺖ ﺑــﺴﻴﺎر ﺑــﻮد از ﺟــﺰو ﺧــﻮد ﻛﻤﺘــﺮ ﺑــﻪ ﻣﻘــﺪار‬ ‫ﻧــﻪ آﺧــﺮ واﺟــﺐ آﻣــﺪ ﺟــﺰو ﻫــﺴﺘﻲ ﻛـــﻪ ﻫـــﺴﺘﻲ ﻛـــﺮد او را زﻳﺮدﺳـــﺘﻲ‬ ‫وﺟــــﻮد ﻛــــﻞ ﻛﺜﻴــــﺮ واﺣــــﺪ آﻳــــﺪ ﻛﺜﻴــــﺮ از روي ﻛﺜــــﺮت ﻣــــﻲﻧﻤﺎﻳــــﺪ‬ ‫ﻋ‪‬ﺮَض ﺷﺪ ﻫﺴﺘﻴﻲ ﻛـﺎن اﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ اﺳـﺖ ﻋ‪‬ﺮَض ﺳﻮي ﻋﺪم ﺑﺎﻟـﺬات ﺳـﺎﻋﻲ اﺳـﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﺰوي ز ﻛـﻞ ﻛـﺎن ﻧﻴـﺴﺖ ﮔـﺮدد ﻛــﻞ اﻧــﺪر دم ز اﻣﻜــﺎن ﻧﻴــﺴﺖ ﮔــﺮدد‬ ‫ﺟﻬﺎن ﻛـﻞ اﺳـﺖ و در ﻫـﺮ ﻃﺮﻓـﻪ اﻟﻌـﻴﻦ ﻋــــﺪم ﮔــــﺮدد و ﻻ ﻳﺒﻘــــﻲ زﻣــــﺎﻧﻴﻦ‬ ‫دﮔــــﺮ ﺑــــﺎره ﺷــــﻮد ﭘﻴــــﺪا ﺟﻬــــﺎﻧﻲ ﺑـــﻪ ﻫـــﺮ ﻟﺤﻈـــﻪ زﻣـــﻴﻦ و آﺳـــﻤﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺟﻮان اﻳـﻦ ﻛﻬﻨـﻪ ﭘﻴـﺮ اﺳـﺖ ﺑﻪ ﻫـﺮ دم اﻧـﺪر او ﺣـﺸﺮ و ﻧـﺸﻴﺮ اﺳـﺖ‬ ‫در آن ﭼﻴـــﺰي دو ﺳـــﺎﻋﺖ ﻣـــﻲﻧﭙﺎﻳـــﺪ در آن ﺳـــﺎﻋﺖ ﻛـــﻪ ﻣـــﻲﻣﻴـــﺮد ﺑﺰاﻳـــﺪ‬ ‫وﻟــﻴﻜﻦ ﻃﺎﻣ‪ ‬ـﺖ اﻟﻜُﺒ ـﺮَي ﻧــﻪ اﻳــﻦ اﺳــﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻳﻮم ﻋﻤـﻞ وآن ﻳـﻮم دﻳـﻦ اﺳـﺖ‬ ‫از آن ﺗــﺎ اﻳــﻦ ﺑــﺴﻲ ﻓــﺮق اﺳــﺖ زﻧﻬــﺎر ﺑـــﻪ ﻧـــﺎداﻧﻲ ﻣﻜـــﻦ ﺧـــﻮد را ﮔﺮﻓﺘـــﺎر‬ ‫ﻧﻈـــﺮ ﺑﮕـــﺸﺎي در ﺗﻔـــﺼﻴﻞ و اﺟﻤـــﺎل ﻧﮕــﺮ در ﺳــﺎﻋﺖ و روز و ﻣــﻪ و ﺳــﺎل‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪45‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫اﮔــﺮ ﺧــﻮاﻫﻲ ﻛــﻪ اﻳــﻦ ﻣﻌﻨــﻲ ﺑــﺪاﻧﻲ ﺗــﻮ را ﻫــﻢ ﻫــﺴﺖ ﻣــﺮگ و زﻧــﺪﮔﺎﻧﻲ‬ ‫ز ﻫــﺮچ آن در ﺟﻬــﺎن از زﻳــﺮ و ﺑﺎﻻﺳــﺖ ﻣﺜــﺎﻟﺶ در ﺗــﻦ و ﺟــﺎن ﺗــﻮ ﭘﻴﺪاﺳــﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎن ﭼﻮن ﺗﻮاﺳﺖ ﻳـﻚ ﺷـﺨﺺ ﻣﻌـﻴﻦ ﺗﻮ او را ﮔﺸﺘﻪ ﭼـﻮن ﺟـﺎن او ﺗـﻮ را ﺗـﻦ‬ ‫ﺳــﻪ ﮔﻮﻧــﻪ ﻧــﻮع‪ ‬اﻧــﺴﺎن را ﻣﻤــﺎت اﺳــﺖ ﻳﻜﻲ ﻫﺮﻟﺤﻈﻪ وآن ﺑﺮﺣـﺴﺐِ ذات اﺳـﺖ‬ ‫دو دﻳﮕــﺮ زآن ﻣﻤــﺎتِ اﺧﺘﻴــﺎري اﺳــﺖ ﺳــﻴﻢ ﻣــﺮدن ﻣــﺮ او را اﺿــﻄﺮاري اﺳــﺖ‬ ‫ﭼـــﻮ ﻣـــﺮگ و زﻧـــﺪﮔﻲ ﺑﺎﺷـــﺪ ﻣﻘﺎﺑـــﻞ ﺳــﻪ ﻧــﻮع آﻣــﺪ ﺣﻴــﺎﺗﺶ در ﺳــﻪ ﻣﻨــﺰل‬ ‫ﺟﻬـــﺎن را ﻧﻴـــﺴﺖ ﻣـــﺮگِ اﺧﺘﻴـــﺎري ﻛـــﻪ آن را از ﻫﻤـــﻪ ﻋـــﺎﻟَﻢ ﺗـــﻮ داري‬ ‫وﻟـــﻲ ﻫـــﺮ ﻟﺤﻈـــﻪ ﻣـــﻲﮔـــﺮدد ﻣ‪‬ﺒ‪‬ــﺪ‪‬ل در آﺧــــﺮ ﻫــــﻢ ﺷــــﻮد ﻣﺎﻧﻨــــﺪ اول‬ ‫ﻫــﺮ آﻧــﭻ آن ﮔــﺮدد اﻧــﺪر ﺣــﺸﺮ ﭘﻴــﺪا ز ﺗـــﻮ در ﻧـــﺰع ﻣـــﻲﮔـــﺮدد ﻫﻮﻳـــﺪا‬ ‫ﺗﻦِ ﺗـﻮ ﭼـﻮن زﻣـﻴﻦ ﺳـﺮ آﺳـﻤﺎن اﺳـﺖ ﺣﻮاﺳﺖ اﻧﺠـﻢ و ﺧﻮرﺷـﻴﺪ‪ ‬ﺟـﺎن اﺳـﺖ‬ ‫ﭼﻮﻛﻮهاﺳﺖ اﺳـﺘﺨﻮاﻧﻬﺎﻳﻲﻛـﻪ ﺳﺨﺘـﺴﺖ ﻧﺒﺎﺗــﺖ ﻣــﻮي و اﻃﺮاﻓــﺖ درﺧــﺖ اﺳــﺖ‬ ‫ﺗﻨـــﺖ در وﻗـــﺖ ﻣـــﺮدن از ﻧـــﺪاﻣﺖ ﺑﻠـــﺮزد ﭼـــﻮن زﻣـــﻴﻦ روز ﻗﻴﺎﻣـــﺖ‬ ‫دﻣـــﺎغ آﺷـــﻔﺘﻪ و ﺟـــﺎن ﺗﻴـــﺮه ﮔـــﺮدد ﺣﻮاﺳــﺖ ﻫــﻢ ﭼــﻮ اﻧﺠــﻢ ﺧﻴــﺮه ﮔــﺮدد‬ ‫ﻣ‪‬ﺴﺎﻣ‪‬ﺖ ﮔـﺮدد از ﺧَـﻮي ﻫـﻢ ﭼـﻮ درﻳـﺎ ﺗــﻮ در وي ﻏﺮﻗــﻪ ﮔــﺸﺘﻪ ﺑــﻲ ﺳــﺮ و ﭘ ـﺎ‬ ‫ﺷــﻮد از ﺟــﺎنﻛَــﻨِﺶ اي ﻣــﺮد ﻣــﺴﻜﻴﻦ ز ﺳـــﺴﺘﻲ اﺳـــﺘﺨﻮاﻧﻬﺎ ﭘـــﺸﻢ رﻧﮕـــﻴﻦ‬ ‫ﺑــﻪ ﻫــﻢ ﭘﻴﭽﻴــﺪه ﮔــﺮدد ﺳــﺎق ﺑــﺎ ﺳــﺎق ﻫﻤﻪ ﺟﻔﺘـﻲ ﺷـﻮد از ﺟﻔـﺖ ﺧـﻮد ﻃـﺎق‬ ‫ﭼــﻮ روح از ﺗــﻦ ﺑــﻪ ﻛﻠﻴــﺖ ﺟــﺪا ﺷــﺪ زﻣﻴﻨــﺖ »ﺑــﺎع ﺻ‪‬ﻔــﺼ‪‬ﻒ ﻻﺗُــﺮَي« ﺷــﺪ‬ ‫ﺑـــﺪﻳﻦ ﻣﻨـــﻮال ﺑﺎﺷـــﺪ ﺣـــﺎل ﻋـــﺎﻟَﻢ ﻛــﻪ ﺗــﻮ در ﺧــﻮﻳﺶ ﻣــﻲﺑﻴﻨــﻲ در آن دم‬ ‫ﺑﻘﺎ ﺣﻖ رااﺳﺖ ﺑـﺎﻗﻲ ﺟﻤﻠـﻪ ﻓـﺎﻧﻲ اﺳـﺖ ﺑﻴــﺎﻧﺶ ﺟﻤﻠــﻪ در »ﺳ‪‬ــﺒﻊ‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﺜــﺎﻧﻲ« اﺳــﺖ‬ ‫ﺑــﻪ »ﻛُــﻞﱡ ﻣ‪‬ــﻦ ﻋ‪‬ﻠَﻴﻬــﺎ ﻓــﺎن« ﺑﻴــﺎن ﻛــﺮد »ﻟَﻔــﻲ ﺧَﻠــﻖٍ ﺟ‪‬ﺪﻳــﺪٍ« ﻫــﻢ ﻋﻴــﺎن ﻛــﺮد‬ ‫ﺑ‪‬ــــﻮ‪‬د اﻳﺠــــﺎد و اِﻋــــﺪامِ دو ﻋــــﺎﻟﻢ ﭼـــﻮ ﺧﻠـــﻖ و ﺑﻌــﺚِ ﻧﻔــﺲِ اﺑــﻦِ آدم‬ ‫ﻫﻤﻴــﺸﻪ ﺧﻠــﻖ در ﺧﻠــﻖِ ﺟﺪﻳــﺪ اﺳــﺖ و ﮔﺮﭼــﻪ ﻣــﺪت ﻋﻤــﺮش ﻣﺪﻳــﺪ اﺳــﺖ‬ ‫ﻫﻤﻴـــﺸﻪ ﻓـــﻴﺾِ ﻓـــﻀﻞ ﺣـــﻖ ﺗﻌـــﺎﻟﻲ ﺑ‪‬ـــﻮ‪‬د از ﺷـــﺄن ﺧـــﻮد اﻧـــﺪر ﺗَﺠ‪‬ﻠﱠـــﻲ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪46‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫از آن ﺟﺎﻧـــﺐ ﺑـ ـﻮ‪‬د اﻳﺠـــﺎد و ﺗﻜﻤﻴـــﻞ وز اﻳــﻦ ﺟﺎﻧــﺐ ﺑ ـﻮ‪‬د ﻫــﺮ ﻟﺤﻈــﻪ ﺗﺒــﺪﻳﻞ‬ ‫وﻟــﻴﻜﻦ ﭼــﻮن ﮔﺬﺷــﺖ اﻳــﻦ ﻃَ ـﻮرِ دﻧﻴ ـﺎ ﺑﻘــــﺎي ﻛــــﻞ ﺑــــﻮ‪‬د در دار ﻋﻘﺒــــﺎ‬ ‫ﻛــﻪ ﻫــﺮ ﭼﻴــﺰي ﻛــﻪ ﺑﻴﻨــﻲ ﺑﺎﻟــﻀﺮورت دو ﻋـــﺎﻟَﻢ دارد از ﻣﻌﻨـــﻲ و ﺻـــﻮرت‬ ‫وﺻـــﺎل اوﻟـــﻴﻦ ﻋـــﻴﻦِ ﻓـــﺮاق اﺳـــﺖ ﻣــﺮ آن دﻳﮕــﺮ ز »ﻋِﻨــﺪ اﷲ ﺑــﺎق« اﺳــﺖ‬ ‫ﻣﻈــﺎﻫﺮ ﭼــﻮن ﻓُﺘَــﺪ ﺑــﺮ وِﻓــﻖِ ﻇــﺎﻫﺮ در اول ﻣــــﻲﻧﻤﺎﻳــــﺪ ﻋــــﻴﻦ آﺧــــﺮ‬ ‫ﺑﻘــــﺎ اﺳـــﻢِ وﺟــــﻮد آﻣــــﺪ وﻟــــﻴﻜﻦ ﺑــﻪ ﺟــﺎﺋﻲ ﻛ ـ‪Ĥ‬ن ﺑ ـﻮ‪‬د ﺳــﺎﺋﺮ ﭼــﻮ ﺳــﺎﻛﻦ‬ ‫ﻫــﺮ آﻧــﭻ آن ﻫــﺴﺖ ﺑــﺎﻟﻘﻮه در اﻳــﻦ دار ﺑــﻪ ﻓﻌــﻞ آﻳــﺪ در آن ﻋــﺎﻟَﻢ ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﺑــﺎر‬ ‫ز ﺗــﻮ ﻫــﺮ ﻓﻌــﻞ ﻛــﻪ اول ﮔــﺸﺖ ﺻــﺎدر ﺑــﺮ آن ﮔــﺮدي ﺑــﻪ ﺑــﺎري ﭼﻨــﺪ ﻗــﺎدر‬ ‫ﺑﻪ ﻫـﺮ ﺑـﺎري اﮔـﺮ ﻧﻔـﻊ اﺳـﺖ اﮔـﺮ ﺿَـﺮ ﺷـــﻮد در ﻧﻔـ ـﺲِ ﺗـــﻮ ﭼﻴـــﺰي ﻣ‪‬ـ ـﺪ‪‬ﺧﱠﺮ‬ ‫ﺑــﻪ ﻋــﺎدت ﺣﺎﻟﻬــﺎ ﺑــﺎ ﺧــﻮي ﮔــﺮدد ﺑــﻪ ﻣــﺪت ﻣﻴــﻮهﻫــﺎ ﺧﻮﺷــﺒﻮي ﮔــﺮدد‬ ‫از آن آﻣﻮﺧـــﺖ اﻧـــﺴﺎن ﭘﻴـــﺸﻪﻫـــﺎ را وز آن ﺗﺮﻛﻴـــﺐ ﻛـــﺮد اﻧﺪﻳـــﺸﻪﻫـــﺎ را‬ ‫ﻫﻤــــﻪ اﻓﻌــــﺎل و اﻗــــﻮال ﻣ‪‬ــــﺪ‪‬ﺧﱠﺮ ﻫﻮﻳــــﺪا ﮔــــﺮدد اﻧــــﺪر روز ﻣﺤــــﺸﺮ‬ ‫ﭼـــﻮ ﻋﺮﻳـــﺎن ﮔـــﺮدي از ﭘﻴـــﺮاﻫﻦ ﺗـــﻦ ﺷــﻮد ﻋﻴــﺐ و ﻫﻨــﺮ ﻳﻜﺒــﺎره روﺷــﻦ‬ ‫ﺗﻨـــﺖ ﺑﺎﺷـــﺪ وﻟـــﻴﻜﻦ ﺑـــﻲﻛـــﺪورت ﻛــﻪ ﺑﻨﻤﺎﻳــﺪ از او ﭼــﻮن آب ﺻــﻮرت‬ ‫ﻫﻤـــﻪ ﭘﻴـــﺪا ﺷـــﻮد آﻧﺠـــﺎ ﺿـــﻤﺎﻳﺮ ﻓـــﺮو ﺧـــﻮان آﻳـــﺖ »ﺗُﺒﻠَـــﻲ اﻟـ ـﺴ‪‬ﺮاﺋﺮ«‬ ‫دﮔـــﺮ ﺑـــﺎره ﺑـــﻪ وﻓــﻖِ ﻋـــﺎﻟَﻢِ ﺧـــﺎص ﺷــﻮد اﺧــﻼقِ ﺗــﻮ اﺟــﺴﺎم و اﺷــﺨﺎص‬ ‫ﭼﻨـــﺎن ﻛـــﺰ ﻗُـ ـﻮ‪‬تِ ﻋﻨـــﺼﺮ در اﻳﻨﺠـــﺎ ﻣﻮاﻟﻴـــﺪ ﺳـــﻪ ﮔﺎﻧـــﻪ ﮔـــﺸﺖ ﭘﻴـــﺪا‬ ‫ﻫﻤـــﻪ اﺧـــﻼق ﺗـــﻮ در ﻋـــﺎﻟﻢ ﺟـــﺎن ﮔﻬـــﻲ اﻧـــﻮار ﮔـــﺮدد ﮔـــﺎه ﻧﻴـــﺮان‬ ‫ﺗَﻌ‪‬ــــﻴ‪‬ﻦ ﻣﺮﺗﻔــــﻊ ﮔــــﺮدد ز ﻫــــﺴﺘﻲ ﻧﻤﺎﻧــــﺪ درﻧﻈــــﺮ ﺑــــﺎﻻ و ﭘـــــﺴﺘﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧَــ ـﺪ ﻣﺮﮔــــﺖ اﻧــــﺪر دار ﺣﻴــــﻮان ﺑــﻪ ﻳــﻚ رﻧﮕــﻲ ﺑﺮآﻳــﺪ ﻗﺎﻟــﺐ و ﺟــﺎن‬ ‫ﺑــﻮ‪‬د ﭘــﺎ و ﺳــﺮ و ﭼــﺸﻢ ﺗــﻮ ﭼــﻮن دل ﺷــﻮد ﺻــﺎﻓﻲ ز ﻇﻠﻤــﺖ ﺻــﻮرت ﮔِــﻞ‬ ‫ﻛﻨـــﺪ اﻧـــﻮار ﺣـــﻖ ﺑـــﺮ ﺗـــﻮ ﺗﺠﻠـــﻲ ﺑﺒﻴﻨـــﻲ ﺑـــﻲﺟﻬـــﺖ ﺣـــﻖ را ﺗﻌـــﺎﻟﻲ‬ ‫دو ﻋــﺎﻟﻢ را ﻫﻤــﻪ ﺑــﺮ ﻫــﻢ زﻧــﻲ ﺗــﻮ ﻧـــﺪاﻧﻢ ﺗﺎﭼـــﻪ ﻣـــﺴﺘﻲﻫـــﺎ ﻛﻨـــﻲ ﺗـــﻮ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪47‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫»ﺳ‪‬ــﻘﺎﻫ‪‬ﻢ ر‪‬ﺑ‪‬ﻬ‪‬ـــﻢ« ﭼــﻪ ﺑــﻮ‪‬د ﺑﻴﻨـــﺪﻳﺶ »ﻃَﻬﻮر‪‬ا« ﭼﻴﺴﺖ ﺻﺎﻓﻲ ﮔﺸﺘﻦ ازﺧـﻮﻳﺶ‬ ‫زﻫــﻲ ﺷــﺮﺑﺖ زﻫــﻲ ﻟــﺬت زﻫــﻲ ذوق زﻫﻲ ﺣﻴـﺮت زﻫـﻲ دوﻟـﺖ زﻫـﻲ ﺷـﻮق‬ ‫ﺧﻮﺷﺎ آن دم ﻛـﻪ ﻣـﺎ ﺑـﻲ ﺧـﻮﻳﺶ ﺑﺎﺷـﻴﻢ ﻏﻨــ ـﻲِّ ﻣﻄﻠــــﻖ و دروﻳــــﺶ ﺑﺎﺷــــﻴﻢ‬ ‫ﻧــﻪ دﻳــﻦ ﻧــﻪ ﻋﻘــﻞ ﻧــﻪ ﺗﻘــﻮي ﻧــﻪ ادراك ﻓﺘــﺎده ﻣــﺴﺖ و ﺣﻴــﺮان ﺑــﺮ ﺳــﺮ ﺧــﺎك‬ ‫ﺑﻬﺸﺖ و ﺣﻮر و ﺧُﻠﺪ آﻧﺠـﺎ ﭼـﻪ ﺳـﻨﺠﺪ ﻛـــﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧـــﻪ در آن ﺧﻠـــﻮت ﻧﮕﻨﺠـــﺪ‬ ‫ﭼــﻮ روﻳــﺖ دﻳــﺪم و ﺧــﻮردم از آن ﻣــﻲ ﻧﺪاﻧﻢ ﺗـﺎ ﭼـﻪ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺷـﺪ ﭘـﺲ از وي‬ ‫ﭘــﻲ ﻫــﺮ ﻣــﺴﺘﻲﺋــﻲ ﺑﺎﺷــﺪ ﺧﻤــﺎري از اﻳــﻦ اﻧﺪﻳــﺸﻪ دل ﺧــﻮن ﮔــﺸﺖ ﺑــﺎري‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﻗﺪﻳﻢ و ﻣ‪‬ﺤﺪ‪‬ث از ﻫـﻢ ﭼـﻮن ﺟـﺪا ﺷـﺪ؟‬ ‫ﻛـﻪ اﻳـﻦ ﻋـﺎﻟﻢ ﺷــﺪ آن دﻳﮕـﺮ ﺧـﺪا ﺷــﺪ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫ﻗﺪﻳﻢ و ﻣ‪‬ﺤﺪ‪‬ث از ﻫﻢ ﺧﻮد ﺟـﺪا ﻧﻴـﺴﺖ ﻛﻪ از ﻫـﺴﺘﻲ اﺳـﺖ ﺑـﺎﻗﻲ داﺋﻤـﺎ ﻧﻴـﺴﺖ‬ ‫ﻫﻤــﻪ آن اﺳــﺖ و اﻳــﻦ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﻋﻨﻘﺎاﺳــﺖ ﺟــﺰ ازﺣــﻖ ﺟﻤﻠــﻪ اﺳــﻢ ﺑــﻲﻣــﺴﻤﺎاﺳﺖ‬ ‫ﻋــﺪم ﻣﻮﺟــﻮد ﮔــﺮدد اﻳــﻦ ﻣﺤــﺎل اﺳــﺖ وﺟــﻮد از روي ﻫــﺴﺘﻲ ﻻﻳــﺰال اﺳــﺖ‬ ‫ﻧــﻪ آن اﻳــﻦ ﮔــﺮدد و ﻧــﻪ اﻳــﻦ ﺷــﻮد آن ﻫﻤـــﻪ اِﺷـــﻜﺎل ﮔـــﺮدد ﺑﺮﺗـــﻮ آﺳـــﺎن‬ ‫ﺟﻬﺎن ﺧـﻮد ﺟﻤﻠـﻪ اﻣـﺮ اﻋﺘﺒـﺎري اﺳـﺖ ﭼﻮآن ﻳﻚﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ اﻧﺪرد‪‬ور ﺳﺎري اﺳـﺖ‬ ‫ﺑـــﺮو ﻳـــﻚ ﻧﻘﻄـــﺔ آﺗـــﺶ ﺑﮕـــﺮدان ﻛــــﻪ ﺑﻴﻨــــﻲ داﻳــــﺮه از ﺳــــﺮﻋﺖ آن‬ ‫ﻳﻜــﻲ ﮔــﺮ در ﺷــﻤﺎر آﻳــﺪ ﺑــﻪ ﻧﺎﭼــﺎر ﻧﮕــــﺮدد واﺣــــﺪ از اﻋــــﺪاد ﺑــــﺴﻴﺎر‬ ‫ﺣــﺪﻳﺚ »ﻣــﺎ ﺳــﻮي اﷲ« را رﻫــﺎ ﻛــﻦ ﺑﻪ ﻋﻘـﻞ ﺧـﻮﻳﺶ اﻳـﻦ را زآن ﺟـﺪا ﻛـﻦ‬ ‫ﭼﻪﺷﻚ داريدرآن ﻛﻴﻦ ﭼـﻮنﺧﻴﺎﻟـﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ وﺣﺪت دوﺋـﻲ ﻋـﻴﻦ ﻣﺤـﺎل اﺳـﺖ‬ ‫ﻋـــﺪم ﻣﺎﻧﻨـــﺪ ﻫـــﺴﺘﻲ ﺑـــﻮد ﻳﻜﺘـــﺎ ﻫﻤــﻪ ﻛﺜــﺮت ز ﻧــﺴﺒﺖ ﮔــﺸﺖ ﭘﻴــﺪا‬ ‫ﻇﻬــــﻮر اﺧــــﺘﻼف و ﻛﺜــــﺮت ﺷــــﺎن ﺷــــﺪه ﭘﻴــــﺪا ز ﺑﻮﻗﻠﻤــــﻮنِ اﻣﻜــــﺎن‬ ‫وﺟــﻮد ﻫــﺮ ﻳﻜــﻲ ﭼــﻮن ﺑــﻮد واﺣــﺪ ﺑـــﻪ و‪‬ﺣـــﺪاﻧِﻴ‪‬ﺖِ ﺣـــﻖ ﮔـــﺸﺖ ﺷـــﺎﻫﺪ‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﭼــﻪ ﺧﻮاﻫــﺪ اﻫــﻞ ﻣﻌﻨــﻲ زآن ﻋﺒــﺎرت‬ ‫ﻛــﻪ ﺳــﻮي ﭼــﺸﻢ و ﻟــﺐ دارد اﺷــﺎرت‬ ‫ﭼــﻪ ﺟﻮﻳــﺪ از ﺳــﺮ زﻟــﻒ و ﺧــﻂ و ﺧــﺎل‬ ‫ﻛـﺴﻲ ﻛـﻪ اﻧـﺪر ﻣﻘﺎﻣـﺎت اﺳـﺖ و اﺣـﻮال‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫ﻫﺮ آن ﭼﻴﺰي ﻛـﻪ در ﻋـﺎﻟﻢ ﻋﻴـﺎن اﺳـﺖ ﭼــﻮ ﻋﻜــﺴﻲ ز آﻓﺘــﺎب آن ﺟﻬــﺎن اﺳــﺖ‬ ‫ﺟﻬﺎنﭼﻮنزﻟﻒ وﺧﻂ وﺧـﺎل واﺑﺮوﺳـﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻴﺰي ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻮﻳﺶ ﻧﻴﻜﻮﺳـﺖ‬ ‫ﺗﺠﻠــﻲ ﮔ ـﻪ ﺟﻤــﺎل و ﮔــﻪ ﺟــﻼل اﺳــﺖ رخ و زﻟــﻒ آن ﻣﻌــﺎﻧﻲ را ﻣﺜــﺎل اﺳــﺖ‬ ‫ﺻﻔﺎت ﺣﻖ ﺗﻌـﺎﻟﻲ ﻟﻄـﻒ و ﻗﻬـﺮ اﺳـﺖ رخ و زﻟــﻒ ﺑﺘــﺎن را زآن دو ﺑﻬــﺮ اﺳــﺖ‬ ‫ﭼﻮ ﻣﺤﺴﻮس آﻣـﺪ اﻳـﻦ اﻟﻔـﺎظِ ﻣـﺴﻤﻮع ﻧﺨﺴﺖ از ﺑﻬﺮ ﻣﺤﺴﻮس اﺳـﺖ ﻣﻮﺿـﻮع‬ ‫ﻧـــــﺪارد ﻋـــــﺎﻟﻢ ﻣﻌﻨـــــﻲ ﻧﻬﺎﻳـــــﺖ ﻛﺠـــﺎ ﺑﻴﻨـــﺪ ﻣـــﺮ او را ﻟﻔـــﻆ ﻏﺎﻳـــﺖ‬ ‫ﻫــﺮ آن ﻣﻌﻨــﻲ ﻛــﻪ ﺷــﺪ از ذوق ﭘﻴــﺪا ﻛﺠــــﺎ ﺗﻌﺒﻴــــﺮ ﻟﻔﻈــــﻲ ﻳﺎﺑــــﺪ او را‬ ‫ﭼـــﻮ اﻫـــﻞ دل ﻛﻨـــﺪ ﺗﻔـــﺴﻴﺮ ﻣﻌﻨـــﻲ ﺑـــﻪ ﻣﺎﻧﻨـــﺪي ﻛﻨـــﺪ ﺗﻌﺒﻴـــﺮ ﻣﻌﻨـــﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺤﺴﻮﺳﺎتازآن ﻋﺎﻟﻢ ﭼﻮﺳـﺎﻳﻪ اﺳـﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭼﻮنﻃﻔﻞ وآن ﻣﺎﻧﻨـﺪ داﻳـﻪ اﺳـﺖ‬ ‫ﺑـــﻪ ﻧـــﺰد ﻣـــﻦ ﺧـــﻮد اﻟﻔـــﺎظ ﻣ‪‬ـ ـﺆَو‪‬ل ﺑـــﺮ آن ﻣﻌﻨـــﻲ ﻓﺘـــﺎد از وﺿـــﻊ اول‬ ‫ﻧﻪ ﻣﺤﺴﻮﺳﺎت ﺧﺎص ازﻋﺮف ﻋﺎم اﺳﺖ؟ ﭼﻪ داﻧـﺪ ﻋـﺎم ﻛـﺎن ﻣﻌﻨـﻲ ﻛـﺪام اﺳـﺖ‬ ‫ﻧﻈــﺮ ﭼــﻮن در ﺟﻬــﺎنِ ﻋﻘــﻞ ﻛﺮدﻧــﺪ از آﻧﺠــــﺎ ﻟﻔﻈﻬــــﺎ را ﻧﻘــــﻞ ﻛﺮدﻧــــﺪ‬ ‫ﺗﻨﺎﺳــــﺐ را رﻋﺎﻳــــﺖ ﻛــــﺮد ﻋﺎﻗــــﻞ ﭼــﻮ ﺳــﻮي ﻟﻔــﻆْ ﻣﻌﻨــﻲ ﮔــﺸﺖ ﻧــﺎزل‬ ‫وﻟـــﻲ ﺗـــﺸﺒﻴﻪِ ﻛﻠـــﻲ ﻧﻴـــﺴﺖ ﻣﻤﻜـــﻦ ز ﺟــﺴﺖ و ﺟــﻮي آن ﻣــﻲﺑــﺎش ﺳــﺎﻛﻦ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪50‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛـﺴﻲ را ﺑـﺮ ﺗـﻮ د‪‬ق ﻧﻴـﺴﺖ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐﻣﺬﻫﺐ اﻳﻨﺠﺎ ﻏﻴﺮ ﺣﻖ ﻧﻴـﺴﺖ‬ ‫وﻟـــﻲ ﺗـــﺎ ﺑـــﺎ ﺧـــﻮدي زﻧﻬـــﺎر زﻧﻬـــﺎر ﻋﺒـــــﺎراتِ ﺷـــــﺮﻳﻌﺖ را ﻧﮕـــــﻪدار‬ ‫ﻛﻪ رﺧﺼﺖ اﻫـﻞ دل را درﺳـﻪ ﺣﺎﻟـﺴﺖ ﻓﻨــﺎ و ﺳ‪‬ــﻜﺮ و آن دﻳﮕــﺮ د‪‬ﻻل اﺳــﺖ‬ ‫ﻫﺮ آن ﻛﺲ ﻛﻮ ﺷﻨﺎﺳﺪ اﻳـﻦ ﺳـﻪ ﺣﺎﻟـﺖ ﺑﺪاﻧــــﺪ وﺿــــﻊِ اﻟﻔــــﺎظ و دﻻﻟــــﺖ‬ ‫ﺗـــﻮ را ﮔـــﺮ ﻧﻴـــﺴﺖ اﺣـــﻮال ﻣ‪‬ﻮاﺟﻴـــﺪ ﻣـــﺸﻮ ﻛـــﺎﻓﺮ ز ﻧـــﺎداﻧﻲ ﺑـــﻪ ﺗﻘﻠﻴـــﺪ‬ ‫ﻣﺠـــﺎزي ﻧﻴـــﺴﺖ اﺣـــﻮال ﺣﻘﻴﻘـــﺖ ﻧــﻪ ﻫــﺮ ﻛــﺲ ﻳﺎﺑــﺪ اﺳــﺮار ﻃﺮﻳﻘــﺖ‬ ‫ﮔﺰاف اي دوﺳـﺖ ﻧﺎﻳـﺪ ز اﻫـﻞ ﺗﺤﻘﻴـﻖ ﻣﺮ اﻳﻦ را ﻛـﺸﻒ ﺑﺎﻳـﺪ ﻳـﺎ ﻛـﻪ ﺗـﺼﺪﻳﻖ‬ ‫ﺑﮕﻔــــﺘﻢ وﺿــــﻊ اﻟﻔــــﺎظ و ﻣﻌــــﺎﻧﻲ ﺗــﻮ را ﺳﺮﺑــﺴﺘﻪ ‪ ،‬ﮔــﺮ ﺧــﻮاﻫﻲ ﺑــﺪاﻧﻲ‬ ‫ﻧﻈـــﺮ ﻛـــﻦ در ﻣﻌـــﺎﻧﻲ ﺳـــﻮي ﻏﺎﻳـــﺖ ﻟــــﻮازم را ﻳﻜﺎﻳــــﻚ ﻛــــﻦ رﻋﺎﻳــــﺖ‬ ‫ﺑــﻪ وﺟــﻪ ﺧــﺎص از آن ﺗــﺸﺒﻴﻪ ﻣــﻲﻛــﻦ ز دﻳﮕـــﺮ وﺟـــﻪﻫـــﺎ ﺗﻨﺰﻳـــﻪ ﻣـــﻲﻛـــﻦ‬ ‫ﭼــﻮ ﺷــﺪ اﻳــﻦ ﻗﺎﻋــﺪه ﻳﻜــﺴﺮ ﻣﻘــﺮر ﻧﻤــــﺎﻳﻢ زآن ﻣﺜــــﺎﻟﻲ ﭼﻨــــﺪ دﻳﮕــــﺮ‬ ‫ﻧﮕــﺮ ﻛــﺰ ﭼــﺸﻢِ ﺷــﺎﻫﺪ ﭼﻴــﺴﺖ ﭘﻴــﺪا رﻋﺎﻳــــﺖ ﻛــــﻦ ﻟــــﻮازم را ﺑــــﺪﻳﻨﺠﺎ‬ ‫ز ﭼــﺸﻤﺶ ﺧﺎﺳــﺖ ﺑﻴﻤــﺎري و ﻣــﺴﺘﻲ ز ﻟﻌﻠــﺶ ﮔــﺸﺖ ﭘﻴــﺪا ﻋــﻴﻦ ﻫــﺴﺘﻲ‬ ‫ز ﭼﺸﻢ اوﺳـﺖ دﻟﻬـﺎ ﻣـﺴﺖ و ﻣﺨﻤـﻮر ز ﻟﻌــﻞ اوﺳــﺖ ﺟﺎﻧﻬــﺎ ﺟﻤﻠــﻪ ﻣــﺴﺘﻮر‬ ‫ز ﭼـــﺸﻢ او ﻫﻤـــﻪ دﻟﻬـــﺎ ﺟﮕﺮﺧـــﻮار ﻟـــﺐ ﻟﻌﻠـــﺶ ﺷـــﻔﺎي ﺟـــﺎن ﺑﻴﻤـــﺎر‬ ‫ﺑــﻪ ﭼــﺸﻤﺶ ﮔﺮﭼــﻪ ﻋــﺎﻟﻢ در ﻧﻴﺎﻳــﺪ ﻟـــﺒﺶ ﻫـــﺮ ﺳـــﺎﻋﺘﻲ ﻟﻄﻔـــﻲ ﻧﻤﺎﻳـــﺪ‬ ‫دﻣــــﻲ از ﻣﺮدﻣــــﻲ دﻟﻬــــﺎ ﻧــــﻮازد دﻣـــﻲ ﺑـــﻲﭼﺎرﮔـــﺎن را ﭼـــﺎره ﺳـــﺎزد‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻮﺧﻲ ﺟـﺎن دﻣـﺪ درآب و درﺧـﺎك ﺑـــﻪ دم دادن زﻧـــﺪ آﺗـــﺶ ﺑـــﺮ اﻓـــﻼك‬ ‫از او ﻫــﺮ ﻏﻤــﺰه دام و داﻧــﻪﺋــﻲ ﺷــﺪ وز او ﻫـﺮ ﮔﻮﺷــﻪﺋـﻲ ﻣــﻲﺧﺎﻧـﻪﺋـﻲ ﺷــﺪ‬ ‫ز ﻏﻤــﺰه ﻣــﻲدﻫــﺪ ﻫــﺴﺘﻲ ﺑــﻪ ﻏــﺎرت ﺑــﻪ ﺑﻮﺳــﻪ ﻣــﻲﻛﻨــﺪ ﺑــﺎزش ﻋﻤــﺎرت‬ ‫ز ﭼــﺸﻤﺶ ﺧــﻮن ﻣــﺎ در ﺟــﻮشِ داﺋــﻢ ز ﻟﻌﻠـــﺶ ﺟـــﺎن ﻣـــﺎ ﻣـــﺪﻫﻮشِ داﺋـــﻢ‬ ‫ﺑـــﻪ ﻏﻤـــﺰه ﭼـــﺸﻢ او دل ﻣـــﻲرﺑﺎﻳـــﺪ ﺑــﻪ ﻋــﺸﻮه ﻟﻌــﻞ او ﺟــﺎن ﻣــﻲﻓﺰاﻳــﺪ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪51‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﭼــﻮ از ﭼــﺸﻢ و ﻟــﺒﺶ ﺟــﻮﺋﻲ ﻛﻨــﺎري ﻣــﺮ اﻳــﻦ ﮔﻮﻳــﺪ ﻛــﻪ ﻧــﻪ‪ ،‬آن ﮔﻮﻳــﺪ آري‬ ‫ز ﻏﻤــــﺰه ﻋــــﺎﻟَﻤﻲ را ﻛــــﺎر ﺳــــﺎزد ﺑــﻪ ﺑﻮﺳــﻪ ﻫــﺮ زﻣــﺎن ﺟــﺎن ﻣــﻲﻧــﻮازد‬ ‫از او ﻳــﻚ ﻏﻤــﺰه ‪ ،‬و ﺟــﺎن دادن از ﻣــﺎ وز او ﻳـــﻚ ﺑﻮﺳـــﻪ و اِﺳـــﺘﺎدن از ﻣـــﺎ‬ ‫ز »ﻟَﻤــﺢٍ ﺑِﺎﻟﺒ‪‬ــﺼ‪‬ﺮ« ﺷــﺪ ﺣــﺸﺮِ ﻋــﺎﻟﻢ ز ﻧﻔـــــﺦ روح‪ ‬ﭘﻴـــــﺪا ﮔـــــﺸﺖ آدم‬ ‫ﭼــﻮ از ﭼــﺸﻢ و ﻟــﺒﺶ اﻧﺪﻳــﺸﻪ ﻛﺮدﻧــﺪ ﺟﻬـــﺎﻧﻲ ﻣـــﻲﭘﺮﺳـــﺘﻲ ﭘﻴـــﺸﻪ ﻛﺮدﻧـــﺪ‬ ‫ﻧﻴﺎﻳــﺪ در دو ﭼــﺸﻤﺶ ﺟﻤﻠــﻪ ﻫــﺴﺘﻲ در او ﭼﻮن آﻳـﺪ آﺧـﺮ ﺧـﻮاب و ﻣـﺴﺘﻲ‬ ‫وﺟﻮد ﻣﺎ ﻫﻤـﻪ ﻣـﺴﺘﻲ اﺳـﺖ ﻳـﺎ ﺧـﻮاب ﭼــﻪ ﻧــﺴﺒﺖ ﺧــﺎك را ﺑــﺎ رب ارﺑــﺎب‬ ‫ﺧــﺮد دارد از اﻳــﻦ ﺻــﺪ ﮔﻮﻧــﻪ اِﺷ ـﮕُﻔﺖ ﻛﻪ »و‪ ‬ﻟِﺘُـﺼﻨَﻊ ﻋﻠـﻲ ﻋ‪‬ﻴﻨـﻲ« ﭼـﺮا ﮔﻔـﺖ‬ ‫ﺣــﺪﻳﺚ زﻟــﻒ ﺟﺎﻧــﺎن ﺑــﺲ دراز اﺳــﺖ ﭼﻪ ﻣﻲﭘﺮﺳﻲ از او ﻛ‪Ĥ‬ن ﺟـﺎي راز اﺳـﺖ‬ ‫ﻣﭙــﺮس از ﻣــﻦ ﺣــﺪﻳﺚ زﻟــﻒِ ﭘ‪‬ــﺮﭼﻴﻦ ﻣﺠﻨﺒﺎﻧﻴــــــﺪ زﻧﺠﻴــــــﺮ ﻣﺠــــــﺎﻧﻴﻦ‬ ‫ز ﻗــﺪش راﺳــﺘﻲ ﮔﻔــﺘﻢ ﺳــﺨﻦ دوش ﺳـــﺮ زﻟﻔـــﺶ ﻣـــﺮا ﮔﻔﺘـــﺎ ﻓﺮوﭘـــﻮش‬ ‫ﻛــﮋي ﺑــﺮ راﺳــﺘﻲ زو ﮔــﺸﺖ ﻏﺎﻟــﺐ وز او در ﭘــــﻴﭽﺶ آﻣــــﺪ راهِ ﻃﺎﻟــــﺐ‬ ‫ﻫﻤـــﻪ دﻟﻬـــﺎ از او ﮔـــﺸﺘﻪ ﻣﺴﻠـــﺴﻞ ﻫﻤــــﻪ ﺟﺎﻧﻬــــﺎ از او ﺑــــﻮده ﻣ‪‬ﻘَﻠﻘَــــﻞ‬ ‫ﻣﻌﻠــﻖ ﺻــﺪ ﻫــﺰاران دل ز ﻫــﺮ ﺳــﻮ ﻧـــﺸﺪ ﻳـــﻚ دل ﺑـــﺮون از ﺣﻠﻘـــﺔ او‬ ‫ﮔـــﺮ او زﻟﻔـــﻴﻦ ﻣـــﺸﻜﻴﻦ ﺑ‪‬ﺮﻓَـــﺸﺎﻧَﺪ ﺑـــﻪ ﻋـــﺎﻟَﻢ در ﻳﻜـــﻲ ﻛـــﺎﻓﺮ ﻧﻤﺎﻧَـــﺪ‬ ‫وﮔـــﺮ ﺑﮕـــﺬاردش ﭘﻴﻮﺳـــﺘﻪ ﺳـــﺎﻛﻦ ﻧﻤﺎﻧَــﺪ در ﺟﻬــﺎن ﻳــﻚ ﻧﻔــﺲ‪ ‬ﻣــﺆﻣﻦ‬ ‫ﭼـــﻮ دامِ ﻓﺘﻨـــﻪ ﻣـــﻲﺷـــﺪ ﭼ‪‬ﻨﺒ‪‬ـــﺮِ او ﺑــﻪ ﺷــﻮﺧﻲ ﺑــﺎز ﻛــﺮد از ﺗــﻦ ﺳــﺮِ او‬ ‫اﮔــﺮ ﺑﺒﺮﻳــﺪه ﺷــﺪ زﻟﻔــﺶ ﭼــﻪ ﻏــﻢ ﺑــﻮد ﻛﻪ ﮔﺮ ﺷـﺐ ﻛـﻢ ﺷـﺪ اﻧـﺪر روز اﻓـﺰود‬ ‫ﭼــــﻮ او ﺑــــﺮ ﻛــــﺎروانِ ﻋﻘــــﻞ ره زد ﺑــﻪ دﺳــﺖِ ﺧﻮﻳــﺸﺘﻦ ﺑــﺮ وي ﮔــﺮه زد‬ ‫ﻧﻴﺎﺑــــﺪ زﻟــــﻒ او ﻳــــﻚ ﻟﺤﻈــــﻪ آرام ﮔﻬـــﻲ ﺑـــﺎم آورد ﮔـــﺎﻫﻲ ﻛﻨـــﺪ ﺷـــﺎم‬ ‫زروي وزﻟﻒ ﺧﻮد ﺻﺪ روزو ﺷـﺐ ﻛـﺮد ﺑــﺴﻲ ﺑﺎزﻳﭽــﻪﻫــﺎي ﺑﻮاﻟﻌﺠــﺐ ﻛــﺮد‬ ‫ﮔِـــ ـﻞِ آدم در آن دم ﺷـــــﺪ ﻣ‪‬ﺨَﻤ‪‬ـــــﺮ ﻛـــﻪ دادش ﺑـــﻮي آن زﻟـــﻒ ﻣﻌﻄـــﺮ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪52‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫دل ﻣـــــﺎ دارد از زﻟﻔـــــﺶ ﻧـــــﺸﺎﻧﻲ ﻛــﻪ ﺧــﻮد ﺳــﺎﻛﻦ ﻧﻤــﻲﮔــﺮدد زﻣــﺎﻧﻲ‬ ‫از او ﻫــﺮ ﻟﺤﻈــﻪ ﻛــﺎر از ﺳــﺮ ﮔﺮﻓﺘــﻪ ز ﺟـــــﺎن ﺧﻮﻳـــــﺸﺘﻦ دل ﺑﺮﮔﺮﻓﺘــــﻪ‬ ‫از آن ﮔـــﺮدد دل از زﻟﻔـــﺶ ﻣـــﺸﻮش ﻛــﻪ از روﻳــﺶ دﻟــﻲ دارد ﺑــﺮ آﺗــﺶ‬ ‫رخ اﻳﻨﺠــﺎ ﻣﻈﻬــﺮ ﺣــﺴﻦ ﺧــﺪاﻳﻲ اﺳــﺖ ﻣــﺮاد از ﺧــﻂْ ﺟﻨــﺎبِ ﻛﺒﺮﻳــﺎﻳﻲ اﺳــﺖ‬ ‫رﺧــﺶ ﺧﻄــﻲ ﻛــﺸﻴﺪ اﻧــﺪر ﻧﻜــﻮﻳﻲ ﻛــﻪ از ﻣــﺎ ﻧﻴــﺴﺖ ﺑﻴــﺮون ﺧــﻮﺑﺮوﻳﻲ‬ ‫ﺧـــﻂ آﻣـــﺪ ﺳـــﺒﺰهزار ﻋـــﺎﻟَﻢِ ﺟـــﺎن از آن ﻛﺮدﻧــــﺪ ﻧــــﺎﻣﺶ دارِ ﺣﻴــــﻮان‬ ‫ز ﺗـــﺎرﻳﻜﺊ زﻟﻔـــﺶ روز ﺷـــﺐ ﻛـــﻦ ز ﺧﻄﱠــﺶ ﭼــﺸﻤﺔ ﺣﻴــﻮان ﻃﻠــﺐ ﻛــﻦ‬ ‫ﺧِــــﻀِﺮوار از ﻣﻘــــﺎم ﺑــــﻲﻧــــﺸﺎﻧﻲ ﺑﺨـــﻮر ﭼـــﻮن ﺧﻄّـ ـﺶ آب زﻧـــﺪﮔﺎﻧﻲ‬ ‫اﮔـﺮ روي و ﺧَﻄَـﺶ ﺑﻴﻨــﻲ ﺗــﻮ ﺑــﻲﺷــﻚ ﺑـــﺪاﻧﻲ ﻛﺜـــﺮت از وﺣـــﺪت ﻳﻜﺎﻳـــﻚ‬ ‫ز زﻟﻔــــﺶ ﺑــــﺎزداﻧﻲ ﻛــــﺎر ﻋــــﺎﻟَﻢ ز ﺧﻄﱠـــﺶ ﺑــــﺎزﺧﻮاﻧﻲ ﺳِـــﺮِّ ﻣ‪‬ــــﺒﻬ‪‬ﻢ‬ ‫ﻛــﺴﻲ ﮔــﺮ ﺧﻄّــﺶ از روي ﻧﻜــﻮ دﻳــﺪ دل ﻣــــﻦ روي او در ﺧــ ـﻂِّ او دﻳــــﺪ‬ ‫ﻣﮕــﺮ رﺧــﺴﺎر او ﺳ‪‬ــﺒﻊ‪ ‬اﻟﻤ‪‬ﺜــﺎﻧﻲ اﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫـﺮ ﺣﺮﻓـﻲ از او ﺑﺤـﺮ ﻣﻌـﺎﻧﻲ اﺳـﺖ‬ ‫ﻧﻬﻔﺘـــﻪ زﻳـــﺮ ﻫـــﺮ ﻣـــﻮﺋﻲ از او ﺑـــﺎز ﻫــــﺰاران ﺑﺤــــﺮ ﻋﻠــــﻢ از ﻋــــﺎﻟَﻢِ راز‬ ‫ﺑﺒــﻴﻦ ﺑــﺮ آن ﻗَﻠَﺒــﺖ‪ ‬ﻋــﺮش رﺣﻤــﺎن ز ﺧــــﻂ ﻋــــﺎرض زﻳﺒــــﺎي ﺟﺎﻧــــﺎن‬ ‫ﺑــﺮ آن رخ ﻧﻘﻄــﺔ ﺧــﺎﻟﺶ ﺑــﺴﻴﻂ اﺳــﺖ ﻛــﻪ اﺻــﻞِ ﻣﺮﻛــﺰِ د‪‬ورِ ﻣﺤــﻴﻂ اﺳــﺖ‬ ‫از او ﺷـــﺪ ﺧـــﻂِّ د‪‬ورِ ﻫـــﺮ دو ﻋـــﺎﻟﻢ وز او ﺷـــﺪ ﺧـ ـﻂِّ ﻧﻔـــﺲ و ﻗﻠـــﺐ آدم‬ ‫از آن ﺣـــﺎلِ دلِ ﭘﺮﺧـــﻮن ﺗﺒـــﺎه اﺳـــﺖ ﻛــﻪ ﻋﻜــﺲِ ﻧﻘﻄــﺔ ﺧــﺎلِ ﺳــﻴﺎه اﺳــﺖ‬ ‫ز ﺧﺎﻟﺶ ﺣﺎل ِدل ﺟﺰ ﺧﻮن ﺷﺪن ﻧﻴـﺴﺖ ﻛــﺰ آن ﻣﻨــﺰل رهِ ﺑﻴــﺮون ﺷــﺪن ﻧﻴــﺴﺖ‬ ‫ﺑــﻪ وﺣــﺪت در ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﻫــﻴﭻ ﻛﺜــﺮت دو ﻧﻘﻄــﻪ ﻧﺒــﻮ‪‬د اﻧــﺪر اﺻــﻞِ وﺣــﺪت‬ ‫ﻧـــﺪاﻧﻢ ﺧـــﺎلِ او ﻋﻜـــﺲ دل ﻣﺎﺳـــﺖ و ﻳــﺎ دل ﻋﻜــﺲِ ﺧــﺎلِ روي زﻳﺒﺎﺳــﺖ‬ ‫ز ﻋﻜـــﺲ ﺧـــﺎل او دل ﮔـــﺸﺖ ﭘﻴـــﺪا و ﻳـــﺎ ﻋﻜـــﺲ دل آﻧﺠـــﺎ ﺷـــﺪ ﻫﻮﻳـــﺪا‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪53‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫دل اﻧـــﺪر روي او ﻳـــﺎ اوﺳـــﺖ در دل ﺑــﻪ ﻣــﻦ ﭘﻮﺷــﻴﺪه ﺷــﺪ اﻳــﻦ رازِ ﻣــﺸﻜﻞ‬ ‫اﮔﺮ ﻫﺴﺖ اﻳـﻦ دلِ ﻣـﺎ ﻋﻜـﺲ آن ﺧـﺎل ﭼــﺮ ا ﻣــﻲﺑﺎﺷــﺪ آﺧــﺮ ﻣﺨﺘﻠــﻒ ﺣــﺎل‬ ‫ﮔﻬﻲ ﭼﻮن ﭼـﺸﻢِ ﻣﺨﻤـﻮرش ﺧﺮاﺑـﺴﺖ ﮔﻬﻲ ﭼﻮن زﻟـﻒِ او در اﺿـﻄﺮاب اﺳـﺖ‬ ‫ﮔﻬﻲ روﺷﻦ ﭼﻮ آن روي ﭼﻮ ﻣـﺎه اﺳـﺖ ﮔﻬــﻲ ﺗﺎرﻳ ـﻚ ﭼــﻮن ﺧــﺎل ﺳــﻴﺎه اﺳــﺖ‬ ‫ﮔﻬﻲ ﻣـﺴﺠﺪ ﺑـﻮ‪‬د ﮔـﺎﻫﻲ ﻛﻨـﺸﺖ اﺳـﺖ ﮔﻬــﻲ دوزخ ﺑ ـﻮ‪‬د ﮔــﺎﻫﻲ ﺑﻬــﺸﺖ اﺳــﺖ‬ ‫ﮔﻬـــﻲ ﺑﺮﺗـــﺮ ﺷـــﻮد از ﻫﻔـــﺘﻢ اﻓـــﻼك ﮔﻬـــﻲ اﻓﺘـــﺪ ﺑـــﻪ زﻳـ ـﺮِ ﺗـــﻮدة ﺧـــﺎك‬ ‫ﭘــﺲ از زﻫــﺪ و ورع ﮔــﺮدد دﮔــﺮ ﺑــﺎر ﺷــﺮاب و ﺷــﻤﻊ و ﺷــﺎﻫﺪ را ﻃﻠﺒﻜــﺎر‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﺷﺮاب و ﺷﻤﻊ و ﺷﺎﻫﺪ را ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲ اﺳﺖ؟‬ ‫ﺧﺮاﺑﺎﺗﻲ ﺷـﺪن آﺧـﺮ ﭼـﻪ دﻋـﻮي اﺳـﺖ؟‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫ﺷﺮاب و ﺷﻤﻊ و ﺷﺎﻫﺪ ﻋﻴﻦ ﻣﻌﻨﻲ اﺳـﺖ ﻛــﻪ در ﻫــﺮ ﺻــﻮرﺗﻲ او را ﺗﺠﻠﱠـﻲ اﺳــﺖ‬ ‫ﺷــﺮاب و ﺷــﻤﻊ ﺳ‪‬ــﻜﺮ و ﻧــﻮر ﻋﺮﻓــﺎن ﺑﺒــﻴﻦ ﺷــﺎﻫﺪ ﻛــﻪ از ﻛــﺲ ﻧﻴــﺴﺖ ﭘﻨﻬــﺎن‬ ‫ﺷــﺮاب اﻳﻨﺠــﺎ ز‪‬ﺟﺎﺟــﻪ ‪ ،‬ﺷــﻤﻊ‪ ‬ﻣِ ـﺼﺒﺎح ﺑــــﻮ‪‬د ﺷــــﺎﻫﺪ ﻓــــﺮوغِ ﻧــــﻮرِ ارواح‬ ‫ز ﺷــﺎﻫﺪ ﺑــﺮ دل ﻣﻮﺳــﻲ ﺷــﺮر ﺷــﺪ ﺷــﺮاﺑﺶ آﺗــﺶ و ﺷــﻤﻌﺶ ﺷــﺠﺮ ﺷــﺪ‬ ‫ﺷﺮاب و ﺷﻤﻊ‪ ‬ﺟﺎم و ﻧـﻮر اَﺳـﺮَي اﺳـﺖ وﻟــﻲ ﺷــﺎﻫﺪ ﻫﻤــﺎن آﻳــﺎت ﻛﺒــﺮي اﺳــﺖ‬ ‫ﺷــﺮابِ ﺑــﻲﺧــﻮدي درﻛــﺶ زﻣــﺎﻧﻲ ﻣﮕـــﺮ از دﺳـ ـﺖِ ﺧـــﻮد ﻳـــﺎﺑﻲ اﻣـــﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﺨــﻮر ﻣــﻲ ﺗــﺎ ز ﺧﻮﻳــﺸﺖ وارﻫﺎﻧَــﺪ وﺟـــﻮد ﻗﻄـــﺮه ﺑـــﺎ درﻳـــﺎ رﺳـــﺎﻧَﺪ‬ ‫ﺷﺮاﺑﻲ ﺧﻮر ﻛﻪ ﺟـﺎﻣﺶ روي ﻳـﺎر اﺳـﺖ ﭘﻴﺎﻟــﻪ ﭼــﺸﻢِ ﻣــﺴﺖِ ﺑــﺎدهﺧــﻮار اﺳــﺖ‬ ‫ﺷــﺮاﺑﻲ را ﻃﻠــﺐ ﺑــﻲﺳــﺎﻏﺮ و ﺟــﺎم ﺷــﺮاب ﺑــﺎده ﺧــﻮار و ﺳــﺎﻗﻲ آﺷــﺎم‬ ‫ﺷـــﺮاﺑﻲ ﺧـــﻮر ز ﺟـــﺎم وﺟـــﻪ ﺑـــﺎﻗﻲ »ﺳ‪‬ـــﻘﺎﻫ‪‬ﻢ ر‪‬ﺑ‪‬ﻬ‪‬ـــﻢ« او رااﺳـــﺖ ﺳـــﺎﻗﻲ‬ ‫ﻃَﻬــﻮر آن ﻣــﻲ ﺑــﻮ‪‬د ﻛــﺰ ﻟَــﻮث ﻫــﺴﺘﻲ ﺗــﻮ را ﭘــﺎﻛﻲ دﻫــﺪ در وﻗــﺖ ﻣــﺴﺘﻲ‬ ‫ﺑﺨــﻮر ﻣــﻲ وارﻫــﺎن ﺧــﻮد را ز ﺳــﺮدي ﻛﻪ ﺑﺪ ﻣـﺴﺘﻲ ﺑـﻪ اﺳـﺖ از ﻧﻴـﻚ ﻣـﺮدي‬ ‫ﻛــﺴﻲ ﻛــﻮ اﻓﺘــﺪ از درﮔــﺎه ﺣــﻖ دور ﺣﺠـــﺎب ﻇﻠﻤـ ـﺖ‪ ‬او را ﺑﻬﺘـــﺮ از ﻧـــﻮر‬ ‫ﻛــﻪ آدم را ز ﻇﻠﻤــﺖ ﺻــﺪ ﻣــﺪد ﺷــﺪ ز ﻧـــﻮر‪ ‬اﺑﻠـــﻴﺲ‪ ‬ﻣﻠﻌـــﻮنِ اﺑـــﺪ ﺷـــﺪ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪55‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫اﮔـــــﺮ آﻳﻴﻨـــ ـﺔ دل را زدوده اﺳـــــﺖ ﭼﻮ ﺧﻮدرا ﺑﻴﻨﺪ اﻧﺪروي ﭼﻪ ﺳـﻮد اﺳـﺖ‬ ‫ز روﻳــﺶ ﭘﺮﺗــﻮي ﭼــﻮن ﺑــﺮ ﻣــﻲ اﻓﺘــﺎد ﺑـــﺴﻲ ﺷـــﻜﻞ ﺣﺒـــﺎﺑﻲ ﺑـــﺮ وي اﻓﺘـــﺎد‬ ‫ﺟﻬـﺎنِ ﺟــﺎن در او ﺷــﻜﻞ ﺣﺒــﺎب اﺳــﺖ ﺣﺒـــﺎﺑﺶ اوﻟﻴـــﺎﺋﻲ را ﻗُﺒـــﺎب اﺳـــﺖ‬ ‫ﺷــﺪه زو ﻋﻘـﻞِ ﻛــﻞ ﺣﻴــﺮان و ﻣــﺪﻫﻮش ﻓﺘــﺎده ﻧﻔــﺲِ ﻛــﻞ را ﺣﻠﻘــﻪ در ﮔــﻮش‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻋـﺎﻟَﻢ ﭼـﻮ ﻳـﻚ ﺧُـﻢ ﺧﺎﻧـﺔ اوﺳـﺖ دل ﻫــــﺮ ذرهﺋــ ـﻲ ﭘﻴﻤﺎﻧــ ـﺔ اوﺳــــﺖ‬ ‫ﺧﺮد ﻣﺴﺖ وﻣﻼﻳﻚ ﻣﺴﺖ وﺟﺎن ﻣـﺴﺖ ﻫﻮا ﻣﺴﺖ و زﻣﻴﻦ ﻣﺴﺖ آﺳـﻤﺎن ﻣـﺴﺖ‬ ‫ﻓﻠـــﻚ ﺳﺮﮔـــﺸﺘﻪ از وي در ﺗﻜـــﺎﭘﻮي ﻫـــﻮا در دل ﺑـــﻪ اﻣ‪‬ﻴـــﺪِ ﻳﻜـــﻲ ﺑـــﻮي‬ ‫ﻣﻼﻳــﻚ ﺧــﻮرده ﺻــﺎف از ﻛــﻮزة ﭘــﺎك ﺑﻪ ﺟﺮﻋـﻪ رﻳﺨﺘـﻪ د‪‬ردي ﺑـﺮ اﻳـﻦ ﺧـﺎك‬ ‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮔﺸﺘﻪ زآن ﻳﻚ ﺟﺮﻋـﻪ ﺳـﺮﺧَﻮش ﻓﺘـــﺎده ﮔـــﻪ در آب و ﮔـــﻪ در آﺗـــﺶ‬ ‫ز ﺑــﻮي ﺟﺮﻋــﻪﺋــﻲ ﻛﺎﻓﺘــﺎد ﺑــﺮ ﺧــﺎك ﺑﺮآﻣـــﺪ آدﻣـــﻲ ﺗـــﺎ ﺷـــﺪ ﺑـــﺮ اﻓـــﻼك‬ ‫ز ﻋﻜــﺲ او ﺗــﻦِ ﭘﮋﻣــﺮده ﺟــﺎن ﻳﺎﻓــﺖ ز ﺗـــﺎﺑ‪‬ﺶ ﺟـــﺎنِ اﻓـــﺴﺮده روان ﻳﺎﻓـــﺖ‬ ‫ﺟﻬـــﺎﻧﻲ ﺧَﻠـــﻖ از او ﺳﺮﮔـــﺸﺘﻪ داﺋـــﻢ ز ﺧــﺎن و ﻣــﺎن ﺧــﻮد ﺑﺮﮔــﺸﺘﻪ داﺋــﻢ‬ ‫ﻳﻜـــﻲ از ﺑـــﻮي د‪‬ردش ﻧﺎﻗـــﻞ آﻣـــﺪ ﻳﻜـــﻲ از ﻧـــﻴﻢ ﺟﺮﻋـــﻪ ﻋﺎﻗـــﻞ آﻣـــﺪ‬ ‫ﻳﻜــﻲ از ﺟﺮﻋــﻪﺋــﻲ ﮔﺮدﻳــﺪه ﺻــﺎدق ﻳﻜــﻲ از ﻳــﻚ ﺻــﺮاﺣﻲ ﮔــﺸﺘﻪ ﻋﺎﺷــﻖ‬ ‫ﻳﻜــﻲ دﻳﮕــﺮ ﻓــﺮو ﺑــﺮده ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﺑــﺎر ﻣــﻲ و ﻣــﻲﺧﺎﻧــﻪ و ﺳــﺎﻗﻲ و ﻣــﻲﺧــﻮار‬ ‫ﻛـــﺸﻴﺪه ﺟﻤﻠـــﻪ و ﻣﺎﻧـــﺪه دﻫـــﻦ ﺑـــﺎز زﻫــــﻲ درﻳــــﺎدلِ رِﻧــــﺪِ ﺳــــﺮاﻓﺮاز‬ ‫در آﺷــﺎﻣﻴﺪه ﻫــﺴﺘﻲ را ﺑــﻪ ﻳــﻚﺑــﺎر ﻓﺮاﻏــــﺖ ﻳﺎﻓﺘــــﻪ ز اﻗــــﺮار و اﻧﻜــــﺎر‬ ‫ﺷــﺪه ﻓــﺎرغ ز زﻫ ـﺪِ ﺧــﺸﻚ و ﻃﺎﻣــﺎت ﮔﺮﻓﺘـــــﻪ داﻣ‪‬ـــ ـﻦِ ﭘﻴـــــﺮ ﺧﺮاﺑـــــﺎت‬ ‫ﺧﺮاﺑــﺎﺗﻲ ﺷــﺪن از ﺧــﻮد رﻫــﺎﻳﻲ اﺳــﺖ ﺧﻮدي ﻛﻔﺮاﺳﺖ و‪‬ر ﺧﻮد ﭘﺎرﺳﺎﻳﻲ اﺳـﺖ‬ ‫ﻧـــــﺸﺎﻧﻲ دادهاﻧـــــﺪت از ﺧﺮاﺑـــــﺎت ﻛـــﻪ »اﻟﺘّﻮﺣﻴـــﺪ‪ ‬اِﺳـــﻘﺎطُ اﻻِﺿـــﺎﻓﺎت«‬ ‫ﺧﺮاﺑــﺎت از ﺟﻬــﺎنِ ﺑــﻲﻣﺜــﺎﻟﻲ اﺳــﺖ ﻣﻘــــﺎمِ ﻋﺎﺷــــﻘﺎنِ ﻻاﺑــــﺎﻟﻲ اﺳــــﺖ‬ ‫ﺧﺮاﺑـــﺎت آﺷـــﻴﺎنِ ﻣـــﺮغِ ﺟـــﺎن اﺳـــﺖ ﺧﺮاﺑــــﺎت آﺳــــﺘﺎنِ ﻻﻣﻜــــﺎن اﺳــــﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪56‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺧﺮاﺑــﺎﺗﻲ ﺧــﺮاب اﻧــﺪر ﺧــﺮاب اﺳــﺖ ﻛــﻪ در ﺻــﺤﺮاي او ﻋــﺎﻟﻢ ﺳــﺮاب اﺳــﺖ‬ ‫ﺧﺮاﺑــﺎﺗﻲ اﺳــﺖ ﺑــﻲ ﺣــﺪ و ﻧﻬﺎﻳــﺖ ﻧــﻪ آﻏــﺎزش ﻛــﺴﻲ دﻳــﺪه ﻧــﻪ ﻏﺎﻳــﺖ‬ ‫اﮔــﺮ ﺻـــﺪ ﺳـــﺎل در وي ﻣـــﻲﺷـــﺘﺎﺑﻲ ﻧـــﻪ ﻛـــﺲ را و ﻧـــﻪ ﺧـــﻮد را ﺑﺎزﻳـــﺎﺑﻲ‬ ‫ﮔﺮوﻫــﻲ اﻧــﺪر او ﺑــﻲ ﭘــﺎ و ﺑــﻲ ﺳــﺮ ﻫﻤـــﻪ ﻧـــﻪ ﻣـ ـﺆﻣﻦ و ﻧـــﻪ ﻧﻴـــﺰ ﻛـــﺎﻓﺮ‬ ‫ﺷـــﺮاب ﺑـــﻲﺧـــﻮدي در ﺳـــﺮ ﮔﺮﻓﺘـــﻪ ﺑــﻪ ﺗَــﺮكِ ﺟﻤﻠــﻪ ﺧﻴــﺮ و ﺷــﺮ ﮔﺮﻓﺘــﻪ‬ ‫ﺷﺮاﺑﻲ ﺧﻮرده ﻫـﺮ ﻳـﻚ ﺑـﻲ ﻟـﺐ و ﻛـﺎم ﻓﺮاﻏـــﺖ ﻳﺎﻓﺘــــﻪ از ﻧﻨــــﮓ و از ﻧــــﺎم‬ ‫ﺣــﺪﻳﺚ و ﻣــﺎﺟﺮاي ﺷــﻄﺢ و ﻃﺎﻣــﺎت ﺧﻴــــﺎلِ ﺧﻠــــﻮت و ﻧــــﻮرِ ﻛﺮاﻣــــﺎت‬ ‫ﺑـــﻪ ﺑـــﻮي د‪‬رديﺋـــﻲ از دﺳـــﺖ داده ز ذوق ﻧﻴـــــﺴﺘﻲ ﻣـــــﺴﺖ اوﻓﺘـــــﺎده‬ ‫ﻋـــﺼﺎ و ر‪‬ﻛـــﻮه و ﺗـــﺴﺒﻴﺢ و ﻣـــﺴﻮاك ﮔــﺮو ﻛــﺮده ﺑــﻪ د‪‬ردي ﺟﻤﻠــﻪ را ﭘــﺎك‬ ‫ﻣﻴـــﺎن آب و ﮔـــﻞ اﻓﺘـــﺎن و ﺧﻴـــﺰان ﺑــﻪ ﺟــﺎي اﺷ ـﻚ‪ ‬ﺧــﻮن از دﻳــﺪه رﻳــﺰان‬ ‫ﮔﻬـــﻲ از ﺳﺮﺧﻮﺷـــﻲ در ﻋـــﺎﻟَﻢِ ﻧـــﺎز ﺷـــﺪه ﭼـــﻮن ﺷـــﺎﻃﺮانِ ﮔـــﺮدن اﻓـــﺮاز‬ ‫ﮔﻬـــﻲ از روﺳـــﻴﺎﻫﻲ رو ﺑـــﻪ دﻳـــﻮار ﮔﻬـــﻲ از ﺳـــﺮخروﻳـــﻲ ﺑـــﺮ ﺳـ ـﺮِ دار‬ ‫ﮔﻬــﻲ اﻧــﺪر ﺳ‪‬ــﻤﺎع از ﺷــﻮقِ ﺟﺎﻧــﺎن ﺷﺪه ﺑﻲ ﭘـﺎ و ﺳـﺮ ﭼـﻮن ﭼـﺮخِ ﮔـﺮدان‬ ‫ﺑــﻪ ﻫــﺮ ﻧﻐﻤــﻪ ﻛــﻪ از ﻣﻄــﺮب ﺷــﻨﻴﺪه ﺑـــﺪو وﺟـــﺪي از آن ﻋـــﺎﻟَﻢ رﺳـــﻴﺪه‬ ‫ﺳﻤﺎع ﺟﺎن ﻧﻪآﺧﺮ ﺻﻮت و ﺣﺮف اﺳـﺖ ﻛﻪ در ﻫﺮ ﭘﺮدهﺋﻲ ﺳِـﺮّي ﺷـﮕﺮف اﺳـﺖ‬ ‫ز ﺳ‪‬ـ ـﺮ ﺑﻴـــﺮون ﻛـــﺸﻴﺪه د‪‬ﻟـــﻖ ده ﺗـــﻮ ﻣﺠــﺮد ﮔــﺸﺘﻪ از ﻫــﺮ رﻧــﮓ و ﻫــﺮ ﺑــﻮ‬ ‫ﻓـــﺮو ﺷـــﺴﺘﻪ ﺑـــﺪان ﺻـــﺎفِ ﻣ‪‬ـــﺮَو‪‬ق ﻫﻤـــﻪ رﻧـــﮓ ﺳـــﻴﺎه و ﺳـــﺒﺰ و ازرق‬ ‫ﻳﻜــﻲ ﭘﻴﻤﺎﻧــﻪ ﺧــﻮرده از ﻣــﻲِ ﺻــﺎف ﺷــﺪه زآن ﺻــﻮﻓﺊ ﺻــﺎﻓﻲ ز اوﺻــﺎف‬ ‫ﺑــﻪ ﻣﮋﮔــﺎن ﺧــﺎكِ ﻣ‪‬ﺰﺑ‪‬ــﻞ ﭘــﺎك ر‪‬ﻓﺘــﻪ ز ﻫــﺮچ آن دﻳــﺪه از ﺻــﺪ ﻳــﻚ ﻧﮕﻔﺘــﻪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘـــــﻪ داﻣ‪‬ــــﻦِ رﻧـــــﺪانِ ﺧَﻤ‪‬ـــــﺎر زﺷـــﻴﺨﻲ و ﻣﺮﻳـــﺪي ﮔـــﺸﺘﻪ ﺑﻴـــﺰار‬ ‫ﭼﻪ ﺷﻴﺨﻲ ﭼﻪ ﻣﺮﻳﺪي اﻳﻦ ﭼﻪ ﻗﻴﺪ اﺳﺖ ﭼﻪﺟﺎي زﻫﺪوﺗﻘﻮي اﻳﻦ ﭼﻪ ﺷَـﻴﺪ اﺳـﺖ‬ ‫اﮔـــﺮ روي ﺗـــﻮ ﺑﺎﺷـــﺪ در ﻛِـ ـﻪ و ﻣِـ ـﻪ ﺑـــﺖ و زﻧـــﺎر و ﺗﺮﺳـــﺎﻳﻲ ﺗـــﻮ را ﺑـــﻪ‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫ﺳﺆال‬ ‫ﺑــﺖ و زﻧــﺎر و ﺗﺮﺳــﺎﺋﻲ دراﻳــﻦ ﻛــﻮي‬ ‫ﻫﻤﻪ ﻛﻔﺮ اﺳـﺖ‪ .‬ورﻧـﻪ ﭼﻴـﺴﺖ؟ ﺑﺮﮔـﻮي!‬

‫ﺟﻮاب‬ ‫ﺑﺖ اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻈﻬﺮ ﻋﺸﻖ اﺳـﺖ و وﺣـﺪت ﺑـــﻮ‪‬د ز‪‬ﻧــــّﺎر ﺑـــﺴﺘﻦ ﻋ‪‬ﻘـــﺪِ ﺧـــﺪﻣﺖ‬ ‫ﭼﻮ ﻛﻔـﺮ و دﻳـﻦ ﺑـﻮ‪‬د ﻗـﺎﺋﻢ ﺑـﻪ ﻫـﺴﺘﻲ ﺷـــﻮد ﺗﻮﺣﻴـــﺪ‪ ‬ﻋـــﻴﻦ ﺑـــﺖﭘﺮﺳـــﺘﻲ‬ ‫ﭼــﻮ اﺷــﻴﺎ ﻫــﺴﺖ ﻫــﺴﺘﻲ را ﻣﻈــﺎﻫﺮ از آن ﺟﻤﻠــﻪ ﻳﻜــﻲ ﺑــﺖ ﺑﺎﺷــﺪ آﺧــﺮ‬ ‫ﻧﻜـــﻮ اﻧﺪﻳـــﺸﻪ ﻛـــﻦ اي ﻣـــﺮد ﻋﺎﻗـــﻞ ﻛــﻪ ﺑــﺖ از روي ﻫــﺴﺘﻲ ﻧﻴــﺴﺖ ﺑﺎﻃــﻞ‬ ‫ﺑــﺪان ﻛــﺎﻳﺰد ﺗﻌــﺎﻟﻲ ﺧــﺎﻟﻖ اوﺳــﺖ ز ﻧﻴﻜﻮ ﻫﺮ ﭼـﻪ ﺻـﺎدر ﮔـﺸﺖ ﻧﻴﻜﻮﺳـﺖ‬ ‫وﺟﻮد آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺤﺾ ﺧﻴـﺮ اﺳـﺖ وﮔﺮ ﺷَﺮّي اﺳﺖ در وي آن ز ﻏﻴـﺮ اﺳـﺖ‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ﮔﺮ ﺑﺪاﻧـﺴﺘﻲ ﻛـﻪ ﺑـﺖ ﭼﻴـﺴﺖ ﺑﺪاﻧﺴﺘﻲ ﻛـﻪ دﻳـﻦ در ﺑـﺖﭘﺮﺳـﺘﻲ اﺳـﺖ‬ ‫وﮔـــﺮ ﻣـــﺸﺮك ز ﺑـــﺖ آﮔـــﺎه ﮔـــﺸﺘﻲ ﻛﺠـــﺎ در دﻳــﻦِ ﺧـــﻮد ﮔﻤـــﺮاه ﮔـــﺸﺘﻲ‬ ‫ﻧﺪﻳـــﺪ او از ﺑـــﺖ اِﻻّ ﺧَﻠـــﻖِ ﻇـــﺎﻫﺮ ﺑــﺪﻳﻦ ﻋﻠــﺖ ﺷــﺪ اﻧــﺪر ﺷــﺮع‪ ‬ﻛــﺎﻓِﺮ‬ ‫ﺗــﻮ ﻫــﻢ ﮔــﺮ زو ﺑﺒﻴﻨــﻲ ﺣــﻖِّ ﭘﻨﻬــﺎن ﺑــﻪ ﺷــﺮع اﻧــﺪر ﻧﺨﻮاﻧﻨــﺪت ﻣــﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ز اﺳـــﻼمِ ﻣﺠـــﺎزي ﮔـــﺸﺖ ﺑﻴـــﺰار ﻛـــﻪ را ﻛﻔـــﺮِ ﺣﻘﻴﻘـــﻲ ﺷـــﺪ ﭘﺪﻳـــﺪار‬ ‫درون ﻫــﺮ ﺑﺘــﻲ ﺟــﺎﻧﻲ اﺳــﺖ ﭘﻨﻬــﺎن ﺑــﻪ زﻳــﺮ ﻛﻔــﺮْ اﻳﻤــﺎﻧﻲ اﺳــﺖ ﭘﻨﻬــﺎن‬ ‫ﻫﻤﻴــﺸﻪ ﻛﻔــﺮ در ﺗــﺴﺒﻴﺢ ﺣــﻖ اﺳــﺖ‬

‫»و‪‬اِنﻣِــﻦﺷَــﻴﻲء«ﮔﻔــﺖاﻳﻨﺠﺎﭼــﻪ د‪‬ﻗﱠ ـﺴﺖ‬

‫ﭼــﻪ ﻣــﻲﮔــﻮﻳﻢ ﻛــﻪ دور اﻓﺘــﺎدم از راه ﻓَـــﺬَرﻫ‪‬ﻢ ﺑ‪‬ﻌـــﺪ‪ ‬ﻣـــﺎ ﺟﺎﺋـــﺖ ﻗُـــﻞِ اﷲ‬ ‫ﺑــﺪان ﺧــﻮﺑﻲِّ رخ ﺑــﺖ را ﻛــﻪ آراﺳــﺖ ﻛﻪ ﮔﺸﺘﻲ ﺑﺖ ﭘﺮﺳﺖ ار ﺣﻖ ﻧﻤﻲﺧﻮاﺳﺖ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪58‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﻫﻢ او ﻛﺮد و ﻫﻢ او ﮔﻔﺖ و ﻫـﻢ او ﺑـﻮد ﻧﻜــﻮ ﻛــﺮد و ﻧﻜــﻮ ﮔﻔــﺖ و ﻧﻜــﻮ ﺑــﻮد‬ ‫ﻳﻜــﻲ ﺑــﻴﻦ و ﻳﻜــﻲ ﮔــﻮي و ﻳﻜــﻲ دان ﺑــﺪﻳﻦ ﺧــﺘﻢ آﻣــﺪ اﺻــﻞ و ﻓــﺮع اﻳﻤــﺎن‬ ‫ﻧــﻪ ﻣــﻦ ﻣــﻲﮔ ـﻮﻳﻢ اﻳــﻦ ﺑــﺸﻨﻮ ز ﻗــﺮآن ﺗﻔــﺎوت ﻧﻴــﺴﺖ اﻧــﺪر ﺧﻠــﻖ رﺣﻤــﺎن‬ ‫ﻧﻈــﺮ ﻛــﺮدم ﺑﺪﻳــﺪم اﺻــﻞ ﻫــﺮ ﻛــﺎر ﻧـــﺸﺎنِ ﺧـــﺪﻣﺖ آﻣـــﺪ ﻋﻘـــﺪ ز‪‬ﻧّـــﺎر‬ ‫ﻧﺒﺎﺷــــﺪ اﻫــــﻞ داﻧــــﺶ را ﻣ‪‬ــــﺆَو‪‬ل ز ﻫـــﺮ ﭼﻴـــﺰي ﻣﮕـــﺮ ﺑـــﺮ وﺿـــﻊ اول‬ ‫ﻣﻴــﺎن درﺑﻨــﺪ ﭼــﻮن ﻣــﺮدان ﺑــﻪ ﻣــﺮدي درآ در ز‪‬ﻣـــــﺮة »اَوﻓـــــﻮا ﺑِﻌ‪‬ﻬـــــﺪي«‬ ‫ﺑــﻪ ر‪‬ﺧــﺶِ ﻋﻠــﻢ و ﭼﻮﮔــﺎنِ ﻋﺒــﺎدت ز ﻣﻴــــﺪان در رﺑــــﺎ ﮔــــﻮي ﺳــــﻌﺎدت‬ ‫اﮔـــﺮ ﭼـــﻪ ﺧﻠـــﻖْ ﺑـــﺴﻴﺎر آﻓﺮﻳﺪﻧـــﺪ ﺗـــﻮ را از ﺑﻬـــﺮ اﻳـــﻦ ﻛـــﺎر آﻓﺮﻳﺪﻧـــﺪ‬ ‫ﭘﺪر ﭼـﻮن ﻋﻠـﻢ و ﻣـﺎدر ﻫـﺴﺖ اﻋﻤـﺎل ﺑــﻪ ﺳــﺎنِ ﻗُــﺮﱠت‪ ‬اﻟﻌ‪‬ــﻴﻦ اﺳــﺖ اﺣــﻮال‬ ‫ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﺑــﻲﭘــﺪر اﻧــﺴﺎن ﺷــﻜﻲ ﻧﻴــﺴﺖ ﻣﺴﻴﺢ اﻧﺪر ﺟﻬـﺎن ﺑـﻴﺶ از ﻳﻜـﻲ ﻧﻴـﺴﺖ‬ ‫رﻫــﺎ ﻛــﻦ ﺗُﺮﱠﻫــﺎت و ﺷَــﻄﺢ و ﻃﺎﻣــﺎت ﺧﻴــــﺎلِ ﻧــــﻮر و اﺳــــﺒﺎبِ ﻛﺮاﻣــــﺎت‬ ‫ﻛﺮاﻣــﺎت ﺗــﻮ اﻧــﺪر ﺣــﻖﭘﺮﺳــﺘﻲ اﺳــﺖ ﺟﺰاﻳﻦ ﻛﺒﺮ و رﻳﺎ و ﻋ‪‬ﺠﺐ و ﻫﺴﺘﻲ اﺳـﺖ‬ ‫در اﻳﻦ ﻫﺮﭼﻴﺰ ﻛ‪Ĥ‬ن ﻧﻪ ازﺑﺎب ﻓﻘـﺮ اﺳـﺖ ﻫﻤــﻪ اﺳــﺒﺎبِ اﺳــﺘﺪراج و ﻣﻜــﺮ اﺳــﺖ‬ ‫ز اﺑﻠــــﻴﺲِ ﻟﻌــــﻴﻦِ ﺑــــﻲ ﺳــــﻌﺎدت ﺷــﻮد ﺻــﺎدر ﻫــﺰاران ﺧَــﺮق ﻋـــﺎدت‬ ‫ﮔــﻪ از دﻳــﻮارت آﻳــﺪ ﮔــﺎﻫﻲ از ﺑــﺎم ﮔﻬـــﻲ در دل ﻧـــﺸﻴﻨﺪ ﮔـــﻪ در اﻧـــﺪام‬ ‫ﻫﻤـــﻲداﻧـــﺪ ز ﺗـــﻮ اﺣـــﻮالِ ﭘﻨﻬـــﺎن در آر‪‬د در ﺗــﻮ ﻛﻔــﺮ و ﻓــﺴﻖ و ﻋــﺼﻴﺎن‬ ‫ﺷــﺪ اﺑﻠﻴــﺴﺖ اﻣــﺎم و در ﭘ‪‬ــﺴﻲ ﺗــﻮ ﺑــﺪو ﻟــﻴﻜﻦ ﺑــﺪﻳﻨﻬﺎ ﻛــﻲ رﺳــﻲ ﺗـــﻮ‬ ‫ﻛﺮاﻣــﺎت ﺗــﻮ ﮔــﺮ در ﺧﻮدﻧﻤــﺎﻳﻲ اﺳــﺖ ﺗﻮ ﻓﺮﻋﻮﻧﻲ و اﻳﻦ دﻋـﻮي ﺧـﺪاﻳﻲ اﺳـﺖ‬ ‫ﻛــﺴﻲ ﻛــﻮ را اﺳــﺖ ﺑــﺎ ﺣــﻖ آﺷــﻨﺎﻳﻲ ﻧﻴﺎﻳـــــﺪ ﻫﺮﮔـــــﺰ از وي ﺧﻮدﻧﻤـــــﺎﻳﻲ‬ ‫ﻫﻤــﻪ روي ﺗــﻮ در ﺧَﻠــﻖ اﺳــﺖ زﻧﻬــﺎر ﻣﻜــﻦ ﺧــﻮد را ﺑــﺪﻳﻦ ﻋﻠــﺖ ﮔﺮﻓﺘــﺎر‬ ‫ﭼــﻮ ﺑــﺎ ﻋﺎﻣــﻪ ﻧــﺸﻴﻨﻲ ﻣــﺴﺦ ﮔــﺮدي ﭼــﻪ ﺟــﺎي ﻣــﺴﺦ ﻳﻜــﺴﺮ ﻧــﺴﺦ ﮔــﺮدي‬ ‫ﻣﺒــﺎدا ﻫــﻴﭻ ﺑــﺎ ﻋﺎﻣــﺖ ﺳــﺮ و ﻛــﺎر ﻛــﻪ از ﻓﻄــﺮت ﺷــﻮي ﻧﺎﮔــﻪ ﻧﮕــﻮنﺳــﺎر‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪59‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺗﻠــﻒ ﻛــﺮدي ﺑــﻪ ﻫــﺮزه ﻧــﺎزﻧﻴﻦ ﻋﻤــﺮ ﻧﮕــﻮﻳﻲ در ﭼــﻪ ﻛــﺎري ﺑــﺎ ﭼﻨــﻴﻦ ﻋﻤــﺮ‬ ‫ﺑــﻪ ﺟﻤﻌﻴــﺖ ﻟﻘــﺐ ﻛﺮدﻧــﺪ ﺗــﺸﻮﻳﺶ ﺧــﺮي را ﭘﻴــﺸﻮا ﻛــﺮدي زﻫــﻲ رﻳــﺶ‬ ‫ﻓﺘـــﺎده ﺳـــﺮوري اﻛﻨـــﻮن ﺑـــﻪ ﺟﻬـــﺎل از اﻳــﻦ ﮔــﺸﺘﻨﺪ ﻣــﺮدم ﺟﻤﻠــﻪ ﺑــﺪﺣﺎل‬ ‫ﻧﮕـــﺮ دﺟـــﺎلِ اَﻋـــﻮ‪‬ر ﺗـــﺎ ﭼﮕﻮﻧـــﻪ ﻓﺮﺳــــﺘﺎده اﺳــــﺖ در ﻋــــﺎﻟﻢ ﻧﻤﻮﻧــــﻪ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧـــﻪ ﺑـــﺎزﺑﻴﻦ اي ﻣـــﺮد ﺣـــﺴﺎس ﺧــﺮِ او را ﻛــﻪ ﻧــﺎﻣﺶ ﻫــﺴﺖ ﺟ‪‬ــﺴ‪‬ﺎس‬ ‫ﺧــﺮان را ﺑــﻴﻦ ﻫﻤــﻪ در ﺗﻨــﮓ آن ﺧــﺮ ﺷــﺪه از ﺟﻬــﻞ ﭘــﻴﺶآﻫﻨــﮓ آن ﺧــﺮ‬ ‫ﭼــﻮ ﺧﻮاﺟــﻪ ﻗــﺼﺔ آﺧــﺮ زﻣــﺎن ﻛــﺮد ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺟـﺎ از اﻳـﻦ ﻣﻌﻨـﻲ ﻧـﺸﺎن ﻛـﺮد‬ ‫ﺑﺒﻴﻦ اﻛﻨﻮن ﻛـﻪ ﻛـﻮر و ﻛـﺮ ﺷـﺒﺎن ﺷـﺪ ﻋﻠــﻮم دﻳــﻦ ﻫﻤـــﻪ ﺑــﺮ آﺳــﻤﺎن ﺷـــﺪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻧـــﺪ اﻧـــﺪر ﻣﻴﺎﻧـــﻪ رﻓـــﻖ و آزرم ﻧﻤـــﻲدارد ﻛـــﺴﻲ از ﺟـــﺎﻫﻠﻲ ﺷـــﺮم‬ ‫ﻫﻤــﻪ اﺣــﻮال ﻋــﺎﻟﻢ ﺑــﺎژﮔﻮن اﺳــﺖ اﮔــﺮ ﺗــﻮ ﻋــﺎﻗﻠﻲ ﺑﻨﮕــﺮ ﻛــﻪ ﭼــﻮن اﺳــﺖ‬ ‫ﻛﺴﻲﻛﺎرﺑﺎب ﻟﻌﻦ وﻃـﺮد وﻣ‪‬ﻘـﺖ اﺳـﺖ ﭘﺪر ﻧﻴﻜﻮ ‪ ،‬ﺑ‪‬ﺪ اﻛﻨـﻮن ﺷـﻴﺦ وﻗـﺖ اﺳـﺖ‬ ‫ﺧِــﻀِﺮ ﻣــﻲﻛُــﺸﺖ آن ﻓﺮزﻧــﺪِ ﻃــﺎﻟﺢ ﻛـــﻪ او را ﺑ‪‬ـ ـﺪ ﭘـــﺪر ﺑـــﺎ ﺟـ ـﺪِّ ﺻـــﺎﻟﺢ‬ ‫ﻛﻨﻮن وا ﺷﻴﺦِ ﺧـﻮد ﻛـﺮدي ﺗـﻮ اي ﺧـﺮ ﺧﺮي را ﻛﺎز ﺧـﺮي ﻫـﺴﺖ از ﺗـﻮ ﺧﺮﺗـﺮ‬ ‫ﭼـــﻮ او »ﻻ ﻳ‪‬ﻌــﺮِف‪ ‬اﻟﻬِــﺮﱠ ﻣِــﻦَ اﻟﺒِــﺮّ« ﭼﮕﻮﻧـــﻪ ﭘـــﺎك ﮔﺮداﻧَـــﺪ ﺗـــﻮ را ﺳِـــﺮّ‬ ‫و ﮔــﺮ دارد ﻧــﺸﺎنِ ﺑــﺎب ﺧــﻮد ﭘــﻮر ﭼﻪ ﮔـﻮﻳﻢ ﭼـﻮن ﺑ‪‬ـﻮ‪‬د »ﻧـﻮر‪ ‬ﻋﻠَـﻲ ﻧـﻮر«‬ ‫ﭘﺴﺮ ﻛـﻮ ﻧﻴـﻚراي و ﻧﻴـﻚﺑﺨـﺖ اﺳـﺖ ﭼــﻮ ﻣﻴــﻮه زﺑــﺪه و ﺳِ ـﺮِّ درﺧــﺖ اﺳــﺖ‬ ‫وﻟــﻴﻜﻦ ﺷــﻴﺦِ دﻳــﻦ ﻛــﻲ ﮔــﺮدد آن ﻛــﻮ ﻧﺪاﻧـــﺪ ﻧﻴـــﻚ از ﺑـــﺪ ﺑـــﺪ ز ﻧﻴﻜـــﻮ‬ ‫ﻣﺮﻳـــﺪي ﻋﻠـــﻢ دﻳـــﻦ آﻣـــﻮﺧﺘﻦ ﺑـــﻮد ﭼـــﺮاغ دل ز ﻧـــﻮر اﻓـــﺮوﺧﺘﻦ ﺑـــﻮد‬ ‫ﻛــﺴﻲ از ﻣ‪‬ــﺮده ﻋﻠــﻢ آﻣﻮﺧــﺖ ﻫﺮﮔــﺰ ز ﺧﺎﻛـــﺴﺘﺮ ﭼـــﺮاغ اﻓﺮوﺧـــﺖ ﻫﺮﮔـــﺰ‬ ‫ﻣــﺮا در دل ﻫﻤــﻲ آﻳــﺪ ﻛــﺰ اﻳــﻦ ﻛــﺎر ﺑﺒﻨــــﺪم ﺑــــﺮ ﻣﻴــــﺎن ﺧــــﻮﻳﺶ زﻧــــﺎر‬ ‫ﻧــﻪ زآن ﻣﻌﻨــﻲ ﻛــﻪ ﻣــﻦ ﺷــﻬﺮت ﻧــﺪارم ﻛـــﻪ دارم ﻟﻴـــﻚ از وي ﻫـــﺴﺖ ﻋـ ـﺎرم‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪60‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺷﺮﻳﻜﻢ ﭼﻮن ﺧﺴﻴﺲ آﻣـﺪ در اﻳـﻦ ﻛـﺎر ﺧﻤــﻮﻟﻢ ﺑﻬﺘــﺮ از ﺷــﻬﺮت ﺑــﻪ ﺑــﺴﻴﺎر‬ ‫دﮔﺮﺑــــﺎره رﺳــــﻴﺪ اﻟﻬــــﺎﻣﻢ از ﺣــــﻖ ﻛــﻪ ﺑــﺮ ﺣﻜﻤــﺖ ﻣﮕﻴــﺮ از اﺑﻠﻬــﻲ د‪‬ق‬ ‫اﮔــــﺮ ﻛَﻨّــــﺎس ﻧﺒــــﻮ‪‬د در ﻣﻤﺎﻟــــﻚ ﻫﻤـــﻪ ﺧﻠـــﻖ اوﻓﺘﻨـــﺪ اﻧـــﺪر ﻣﻬﺎﻟـــﻚ‬ ‫ﺑـــﻮد ﺟﻨـــﺴﻴﺖ‪ ‬آﺧـــﺮ ﻋﻠـــﺖِ ﺿَـــﻢ ﭼﻨــــﻴﻦ آﻣــــﺪ ﺟﻬــــﺎن‪ .‬واﷲ اﻋﻠــــﻢ‬ ‫وﻟﻴـــﻚ از ﺻـــﺤﺒﺖ ﻧﺎاﻫـــﻞ ﺑﮕﺮﻳـــﺰ ﻋﺒـــﺎدت ﺧـــﻮاﻫﻲ از ﻋـــﺎدت ﺑﭙﺮﻫﻴـــﺰ‬ ‫ﻧﮕـــﺮدد ﺟﻤـــﻊ ﺑـــﺎ ﻋـــﺎدت ﻋﺒـــﺎدت ﻋﺒـــﺎدت ﻣـــﻲﻛﻨـــﻲ ﺑﮕـــﺬر ز ﻋـــﺎدت‬ ‫ز ﺗﺮﺳـــﺎﻳﻲ ﻏـــﺮض ﺗﺠﺮﻳـــﺪ دﻳـــﺪم ﺧــــﻼص از رِﺑﻘَــــﺔ ﺗﻘﻠﻴــــﺪ دﻳــــﺪم‬ ‫ﺟﻨﺎب ﻗﺪسِ وﺣـﺪت دﻳـﺮِ ﺟـﺎن اﺳـﺖ ﻛـــﻪ ﺳـــﻴﻤﺮغِ ﺑﻘـــﺎ را آﺷـــﻴﺎن اﺳـــﺖ‬ ‫ز روحاﷲ ﭘﻴـــﺪا ﮔـــﺸﺖ اﻳـــﻦ ﻛـــﺎر ﻛـــﻪ از روح‪ ‬اﻟﻘُـــﺪ‪‬س آﻣـــﺪ ﭘﺪﻳـــﺪار‬ ‫ﻫــﻢ از اﷲ در ﭘــﻴﺶ ﺗــﻮ ﺟــﺎﻧﻲ اﺳــﺖ ﻛــﻪ از ﻗُ ـﺪ‪‬وس اﻧــﺪر وي ﻧــﺸﺎﻧﻲ اﺳــﺖ‬ ‫اﮔــﺮ ﻳــﺎﺑﻲ ﺧــﻼص از ﻧﻔــﺲِ ﻧﺎﺳــﻮت درآﻳـــﻲ در ﺟﻨـــﺎبِ ﻗُـــﺪسِ ﻻﻫـــﻮت‬ ‫ﻫﺮ آن ﻛﺲ ﻛﻮ ﻣﺠﺮد ﭼـﻮن ﻣﻠـﻚ ﺷـﺪ ﭼـــﻮ روح اﷲ ﺑـــﺮ ﭼـــﺎرم ﻓﻠـــﻚ ﺷـــﺪ‬ ‫ﺑـــﻮ‪‬د ﻣﺤﺒـــﻮس‪ ‬ﻃﻔـــﻞِ ﺷـــﻴﺮﺧﻮاره ﺑــــﻪ ﻧــــﺰد ﻣــــﺎدر اﻧــــﺪر ﮔــــﺎﻫﻮاره‬ ‫ﭼــﻮ ﮔــﺸﺖ او ﺑــﺎﻟﻎ و ﻣــﺮد ﺳــﻔﺮ ﺷــﺪ اﮔـــﺮ ﻣـــﺮد اﺳـــﺖ ﻫﻤـــﺮاه ﭘـــﺪر ﺷـــﺪ‬ ‫ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺮ ﺗـﻮ را ﭼـﻮن اُمِّ ﺳـﻔﻠﻲ اﺳـﺖ ﺗــﻮ ﻓﺮزﻧــﺪ و ﭘــﺪر آﺑــﺎي ﻋ‪‬ﻠــﻮي اﺳــﺖ‬ ‫از آن ﮔﻔﺘــﻪ اﺳــﺖ ﻋﻴــﺴﻲ ﮔــﺎهِ اِﺳــﺮا ﻛــــﻪ آﻫﻨـــﮓِ ﭘــــﺪر دارم ﺑــــﻪ ﺑــــﺎﻻ‬ ‫ﺗــﻮ ﻫــﻢ ﺟــﺎنِ ﭘــﺪر ﺳــﻮي ﭘــﺪر ﺷــﻮ ﺑــﻪ در رﻓﺘﻨـــﺪ ﻫﻤﺮاﻫـــﺎن ﺑــﻪ در ﺷـــﻮ‬ ‫اﮔــﺮ ﺧــﻮاﻫﻲ ﭼــﻮ ﻋﻨﻘــﺎ ﻛــﺮد ﭘــﺮواز ﺟﻬـــﺎنِ ﺟﻴﻔـــﻪ ﭘـــﻴﺶ ﻛـــﺮﻛﺲ اﻧـــﺪاز‬ ‫ﺑــﻪ دوﻧــﺎن ده ﻣــﺮ اﻳــﻦ دﻧﻴــﺎي ﻏــﺪار ﻛــﻪ ﺟــﺰ ﺳــﮓ را ﻧــﺸﺎﻳﺪ داد ﻣــﺮدار‬ ‫ﻧــﺴﺐ ﭼــﻪ ﺑـﻮ‪‬د ﺗﻨﺎﺳــﺐ را ﻃﻠــﺐ ﻛــﻦ ﺑــﻪ ﺣــﻖ رو آور و ﺗــﺮكِ ﻧَــﺴ‪‬ﺐ ﻛــﻦ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪61‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﺑــﻪ ﺑﺤــﺮ ﻧﻴــﺴﺘﻲ ﻫﺮﻛــﻮ ﻓــﺮو ﺷــﺪ »ﻓـــﻼ اَﻧـــﺴﺎب‪ «‬ﻧﻘـــﺪ وﻗـــﺖ او ﺷـــﺪ‬ ‫ﻫﺮ آن ﻧـﺴﺒﺖ ﻛـﻪ ﭘﻴـﺪا ﺷـﺪ ز ﺷـﻬﻮت ﻧــﺪارد ﺣﺎﺻــﻠﻲ ﺟــﺰ ﻛﺒــﺮ و ﻧﺨــﻮت‬ ‫اﮔــــﺮ ﺷــــﻬﻮت ﻧﺒــــﻮدي در ﻣﻴﺎﻧــــﻪ ﻧــﺴﺐﻫــﺎ ﺟﻤﻠــﻪ ﻣــﻲﮔــﺸﺘﻲ ﻓــﺴﺎﻧﻪ‬ ‫ﭼــﻮ ﺷــﻬﻮت در ﻣﻴﺎﻧــﻪ ﻛــﺎرﮔﺮ ﺷــﺪ ﻳﻜــﻲ ﻣــﺎدر ﺷــﺪ آن دﻳﮕــﺮ ﭘــﺪر ﺷــﺪ‬ ‫ﻧﻤــﻲﮔــﻮﻳﻢ ﻛــﻪ ﻣــﺎدر ﻳــﺎ ﭘــﺪر ﻛﻴــﺴﺖ ﻛﻪ ﺑـﺎ اﻳـﺸﺎن ﺑـﻪ ﻋـﺰت ﺑﺎﻳـﺪت زﻳـﺴﺖ‬ ‫ﻧﻬــــﺎده ﻧﺎﻗــــﺼﻲ را ﻧــــﺎم ﺧــــﻮاﻫﺮ ﺣــــﺴﻮدي را ﻟﻘــــﺐ ﻛــــﺮده ﺑــــﺮادر‬ ‫ﻋـــﺪوي ﺧـــﻮﻳﺶ را ﻓﺮزﻧـــﺪ ﺧـــﻮاﻧﻲ ز ﺧـــﻮد ﺑﻴﮕﺎﻧـــﻪ ﺧﻮﻳـــﺸﺎوﻧﺪ ﺧـــﻮاﻧﻲ‬ ‫ﻣﺮا ﺑﺎري ﺑﮕـﻮ ﺗـﺎ ﺧـﺎل و ﻋـﻢ ﻛﻴـﺴﺖ وز اﻳﺸﺎن ﺣﺎﺻﻠﻲ ﺟﺰ درد و ﻏﻢ ﭼﻴـﺴﺖ‬ ‫رﻓﻴﻘــﺎﻧﻲ ﻛــﻪ ﺑــﺎ ﺗــﻮ در ﻃﺮﻳــﻖاﻧــﺪ ﭘــﻲ ﻫ‪‬ــﺰل اي ﺑــﺮادر ﻫــﻢ رﻓﻴــﻖاﻧــﺪ‬ ‫ﺑــﻪ ﻛــﻮي ﺟِــﺪ‪ ‬اﮔــﺮ ﻳــﻚدم ﻧــﺸﻴﻨﻲ از اﻳــﺸﺎن ﻣــﻦ ﭼــﻪ ﮔــﻮﻳﻢ ﺗــﺎ ﭼــﻪ ﺑﻴﻨــﻲ‬ ‫ﻫﻤــﻪ اﻓــﺴﺎﻧﻪ و اﻓــﺴﻮن و ﺑﻨــﺪ اﺳــﺖ ﺑﻪ ﺟﺎنِ ﺧﻮاﺟﻪ ﻛﻪ اﻳﻨﻬـﺎ رﻳـﺸﺨﻨﺪ اﺳـﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻣـﺮدي وارﻫـﺎن ﺧـﻮد را ﭼـﻮ ﻣـﺮدان وﻟـــﻴﻜﻦ ﺣــﻖِّ ﻛـــﺲ ﺿـــﺎﻳﻊ ﻣﮕـــﺮدان‬ ‫ز ﺷــﺮع ار ﻳــﻚ دﻗﻴﻘــﻪ ﻣﺎﻧــﺪ ﻣ‪‬ﻬﻤ‪‬ــﻞ ﺷــﻮي در ﻫــﺮ دو ﻛــﻮن از دﻳــﻦ ﻣﻌﻄــﻞ‬ ‫ﺣﻘــــﻮق ﺷــــﺮع را زﻧﻬــــﺎر ﻣﮕــــﺬار وﻟـــﻴﻜﻦ ﺧﻮﻳـــﺸﺘﻦ را ﻫـــﻢ ﻧﮕﻬـــﺪار‬ ‫زر و زن ﻧﻴـــــﺴﺖ اﻻ ﻣﺎﻳـــ ـﺔ ﻏـــــﻢ ﺑــﻪ ﺟــﺎ ﺑﮕــﺬار ﭼــﻮن ﻋﻴــﺴﺎي ﻣــﺮﻳﻢ‬ ‫ﺣﻨﻴﻔــﻲ ﺷــﻮ ز ﻫــﺮ ﻗﻴــﺪ و ﻣــﺬاﻫﺐ درآ در دﻳــ ـﺮِ دﻳــــﻦ ﻣﺎﻧﻨــــﺪ راﻫــــﺐ‬ ‫ﺗــﻮ را ﺗــﺎ در ﻧﻈــﺮ اﻏﻴــﺎر و ﻏﻴــﺮ اﺳــﺖ اﮔــﺮ در ﻣــﺴﺠﺪي آن ﻋــﻴﻦ دﻳــﺮ اﺳــﺖ‬ ‫ﭼــﻮ ﺑﺮﺧﻴــﺰد ز ﭘﻴــﺸﺖ ﻛِــﺴﻮ‪‬تِ ﻏﻴــﺮ ﺷــﻮد ﺑﻬــﺮِ ﺗــﻮ ﻣــﺴﺠﺪ ﺻــﻮرتِ دﻳــﺮ‬ ‫ﻧﻤــﻲداﻧــﻢ ﺑــﻪ ﻫــﺮ ﺣــﺎﻟﻲ ﻛــﻪ ﻫــﺴﺘﻲ ﺧــﻼف ﻧﻔــﺲِ ﻛــﺎﻓﺮ ﻛــﻦ ﻛــﻪ ر‪‬ﺳــﺘﻲ‬ ‫ﺑـــﺖ و زﻧـــﺎر و ﺗﺮﺳـــﺎﻳﻲ و ﻧـــﺎﻗﻮس اﺷــﺎرت ﺷــﺪ ﻫﻤــﻪ ﺑــﺎ ﺗَــﺮكِ ﻧــﺎﻣﻮس‬ ‫اﮔــﺮ ﺧــﻮاﻫﻲ ﻛــﻪ ﮔــﺮدي ﺑﻨــﺪة ﺧــﺎص ﻣﻬﻴــﺎ ﺷــﻮ ﺑــﺮاي ﺻــﺪق و اﺧــﻼص‬ ‫ﺑـــﺮو ﺧـــﻮد را ز راه ﺧـــﻮﻳﺶ ﺑﺮﮔﻴـــﺮ ﺑــﻪ ﻫــﺮ ﻟﺤﻈــﻪ درآ اﻳﻤــﺎن ز ﺳــﺮ ﮔﻴــﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺑـﺎﻃﻦ ﻧﻔـﺲِ ﻣـﺎ ﭼـﻮن ﻫـﺴﺖ ﻛـﺎﻓِﺮ ﻣــﺸﻮ راﺿــﻲ ﺑــﻪ اﻳــﻦ اﺳــﻼمِ ﻇــﺎﻫﺮ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪62‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ز ﻧــﻮ ﻫــﺮ ﻟﺤﻈــﻪ اﻳﻤــﺎن ﺗــﺎزه ﮔــﺮدان ﻣــﺴﻠﻤﺎن ﺷــﻮ ﻣــﺴﻠﻤﺎن ﺷــﻮ ﻣــﺴﻠﻤﺎن‬ ‫ﺑـــﺴﺎ اﻳﻤـــﺎن ﺑـ ـﻮ‪‬د ﻛـ ـﺰ ﻛﻔـ ـﺮْ زاﻳ‪‬ـ ـﺪ ﻧــﻪ ﻛﻔــﺮ اﺳــﺖ آن ﻛــﺰ او اﻳﻤــﺎن ﻓﺰاﻳــﺪ‬ ‫رﻳـــﺎ و ﺳ‪‬ـــﻤﻌﻪ و ﻧـــﺎﻣﻮس ﺑﮕـــﺬار ﺑــــﻴﻔﻜﻦ ﺧﺮﻗــــﻪ و ﺑﺮﺑﻨــــﺪ زﻧــــﺎر‬ ‫ﭼــﻮ ﭘﻴــﺮ ﻣــﺎ ﺷــﻮ اﻧــﺪر ﻛﻔــﺮْ ﻓــﺮدي اﮔـــﺮ ﻣـــﺮدي ﺑـــﺪه دل را ﺑـــﻪ ﻣـــﺮدي‬ ‫ﺑــﻪ ﺗﺮﺳــﺎزاده ده دل را ﺑــﻪ ﻳــﻚ ﺑــﺎر ﻣﺠـــﺮد ﺷـــﻮد ز ﻫـــﺮ اﻗـــﺮار و اﻧﻜـــﺎر‬ ‫ﺑــﺖ ﺗﺮﺳــﺎ ﺑﭽــﻪ ﻧــﻮري اﺳــﺖ ﺑــﺎﻫِﺮ ﻛـــــﻪ از روي ﺑﺘـــــﺎن دارد ﻣﻈـــــﺎﻫﺮ‬ ‫ﻛﻨــــﺪ او ﺟﻤﻠــــﻪ دﻟﻬــــﺎ را وِﺷــــﺎﻗﻲ ﮔﻬـــﻲ ﮔـــﺮدد ﻣ‪‬ﻐَﻨّـــﻲ ﮔـــﺎه ﺳـــﺎﻗﻲ‬ ‫زﻫﻲ ﻣﻄﺮب ﻛـﻪ از ﻳـﻚ ﻧﻐﻤـﺔ ﺧَـﻮش زﻧـــﺪ در ﺧـــﺮﻣﻦ ﺻـــﺪ زاﻫـــﺪ آﺗـــﺶ‬ ‫زﻫـــﻲ ﺳـــﺎﻗﻲ ﻛـــﻪ او از ﻳـــﻚ ﭘﻴﺎﻟـــﻪ ﻛﻨــﺪ ﺑــﻲﺧــﻮد دو ﺻــﺪ ﻫﻔﺘــﺎد ﺳــﺎﻟﻪ‬ ‫رود در ﺧﺎﻧﻘـــــﻪ ﻣـــــﺴﺖ ﺷـــــﺒﺎﻧﻪ ﻛﻨــــﺪ اﻓــــﺴﻮنِ ﺻــــﻮﻓﻲ را ﻓــــﺴﺎﻧﻪ‬ ‫وﮔـــﺮ در ﻣـــﺴﺠﺪ آﻳـــﺪ در ﺳـــﺤﺮﮔﺎه ﺑﻨﮕــــﺬارد در او ﻳــــﻚ ﻣــــﺮد‪ ‬آﮔــــﺎه‬ ‫رود در ﻣﺪرﺳــﻪ ﭼــﻮن ﻣــﺴﺖِ ﻣــﺴﺘﻮر ﻓﻘﻴـــﻪ از وي ﺷـــﻮد ﺑﻴﭽـــﺎره ﻣﺨﻤـــﻮر‬ ‫ز ﻋـــﺸﻘﺶ زاﻫـــﺪان ﺑﻴﭽـــﺎره ﮔـــﺸﺘﻪ ز ﺧـــﺎن و ﻣـــﺎنِ ﺧـــﻮد آواره ﮔـــﺸﺘﻪ‬ ‫ﻳﻜــﻲ ﻣــﺆﻣﻦ دﮔــﺮ را ﻛــﺎﻓﺮ او ﻛــﺮد ﻫﻤــﻪ ﻋــﺎﻟﻢ ﭘــﺮ از ﺷــﻮر و ﺷــﺮ او ﻛــﺮد‬ ‫ﺧﺮاﺑـــﺎت از ﻟـــﺒﺶ ﻣﻌﻤـــﻮر ﮔـــﺸﺘﻪ ﻣـــﺴﺎﺟﺪ از رﺧـــﺶ ﭘﺮﻧـــﻮر ﮔـــﺸﺘﻪ‬ ‫ﻫﻤـــﻪ ﻛـــﺎر ﻣـــﻦ از وي ﺷـــﺪ ﻣﻴـــﺴﺮ ﺑـــﺪو دﻳـــﺪم ﺧـــﻼص از ﻧﻔـــﺲ ﻛـــﺎﻓﺮ‬ ‫دﻟﻢ از داﻧﺶ ﺧـﻮد ﺻـﺪ ﺣ‪‬ﺠ‪‬ـﺐ داﺷـﺖ ز ﻋ‪‬ﺠﺐ و ﻧِﺨﻮ‪‬ت و ﺗﻠﺒـﻴﺲ و ﭘﻨﺪاﺷـﺖ‬ ‫درآﻣــــﺪ از د‪‬ر‪‬م آن ﻣــــﻪ ﺳــــﺤﺮﮔﺎه ﻣـــﺮا از ﺧـــﻮاب ﻏﻔﻠـــﺖ ﻛـــﺮد آﮔـــﺎه‬ ‫ز روﻳــﺶ ﺧﻠــﻮت ﺟــﺎن ﮔــﺸﺖ روﺷــﻦ ﺑــﺪو دﻳــﺪم ﻛــﻪ ﺗــﺎ ﺧــﻮد ﭼﻴــﺴﺘﻢ ﻣــﻦ‬ ‫ﭼـــﻮ ﻛـــﺮدم در رخ ﺧـــﻮﺑﺶ ﻧﮕـــﺎﻫﻲ ﺑﺮآﻣـــــﺪ از ﻣﻴـــــﺎن ﺟـــــﺎﻧﻢ آﻫـــــﻲ‬ ‫‪www.irantarikh.com‬‬

‫‪63‬‬

‫ﮔﻠﺸﻦ راز‬

‫ﻣـــﺮا ﮔﻔﺘـــﺎ ﻛـــﻪ اي ﺷـــﻴﺎد ﺳـــﺎﻟﻮس ﺑﻪ ﺳﺮ ﺷﺪ ﻋﻤـﺮت اﻧـﺪر ﻧـﺎم و ﻧـﺎﻣﻮس‬ ‫ﺑﺒﻴﻦ ﺗﺎ ﻋﻠـﻢ و زﻫـﺪ و ﻛﺒـﺮ و ﭘﻨﺪاﺷـﺖ ﺗـــﻮ را اي ﻧﺎرﺳـــﻴﺪه از ﻛـــﻪ واداﺷـــﺖ‬ ‫ﻧﻈــﺮ ﻛــﺮدن ﺑــﻪ روﻳــﻢ ﻧــﻴﻢ ﺳــﺎﻋﺖ ﻫﻤـــﻲارزد ﻫـــﺰاران ﺳـــﺎﻟﻪ ﻃﺎﻋـــﺖ‬ ‫ﻋﻠــــﻲاﻟﺠﻤﻠــــﻪ رخ آن ﻋــــﺎﻟﻢ آراي ﻣـــﺮا ﺑـــﺎ ﻣـــﻦ ﻧﻤـــﻮد آن دم ﺳـــﺮاﭘﺎي‬ ‫ﺳـــﻴﻪ ﺷـــﺪ روي ﺟـــﺎﻧﻢ از ﺧﺠﺎﻟـــﺖ ز ﻓــــﻮت ﻋﻤــــﺮ و اﻳــــﺎم ﺑﻄﺎﻟــــﺖ‬ ‫ﭼﻮ دﻳﺪ آن ﻣﺎه ﻛـﺰ روي ﭼـﻮ ﺧﻮرﺷـﻴﺪ ﺑﺮﻳـــﺪم ﻣـــﻦ ز ﺟـــﺎن ﺧـــﻮﻳﺶ اﻣﻴـــﺪ‬ ‫ﻳﻜــﻲ ﭘﻴﻤﺎﻧــﻪ ﭘــﺮ ﻛــﺮد و ﺑــﻪ ﻣــﻦ داد ﻛـــﻪ از آب وي آﺗـــﺶ در ﻣـــﻦ اﻓﺘـــﺎد‬ ‫ﻛﻨﻮن ﮔﻔﺖ از ﻣـﻲ ﺑـﻲرﻧـﮓ و ﺑـﻲﺑـﻮي ﻧﻘـــﻮشِ ﺗﺨﺘـ ـﺔ ﻫـــﺴﺘﻲ ﻓـــﺮو ﺷـــﻮي‬ ‫ﭼـــﻮ آﺷـــﺎﻣﻴﺪم آن ﭘﻴﻤﺎﻧـــﻪ را ﭘـــﺎك در اﻓﺘـــﺎدم ز ﻣـــﺴﺘﻲ ﺑـــﺮ ﺳـــﺮ ﺧـــﺎك‬ ‫ﻛﻨــﻮن ﻧــﻪ ﻧﻴــﺴﺘﻢ در ﺧــﻮد ﻧــﻪ ﻫــﺴﺘﻢ ﻧــﻪ ﻫــﺸﻴﺎرم ﻧــﻪ ﻣﺨﻤــﻮرم ﻧــﻪ ﻣــﺴﺘﻢ‬ ‫ﮔﻬﻲ ﭼﻮن ﭼـﺸﻢ او دارم ﺳـﺮي ﺧـﻮش ﮔﻬــﻲ ﭼــﻮن زﻟــﻒ او ﺑﺎﺷــﻢ ﻣــﺸﻮش‬ ‫ﮔﻬــﻲ از ﺧــﻮي ﺧــﻮد در ﮔِﻠﺨــﻨﻢ ﻣــﻦ ﮔﻬــــﻲ از روي او در ﮔﻠــــﺸﻨﻢ ﻣــــﻦ‬

‫‪www.irantarikh.com‬‬